De Creatieve Stad
Transcript of De Creatieve Stad
De Creatieve Stad GroenLinks Leiden |3
De Creatieve Stad
GroenLinks Leiden
De Creatieve Stad GroenLinks Leiden |1
Op weg naar een duurzaam, sociaal en tolerant Leiden
De Creatieve Stad
2 | De Creatieve Stad GroenLinks Leiden
ColofonProgrammacommissie:
Hans van Egdom
Prescillia van Noort
Reinier van der Hulst
Jacqueline Smak Gregoor
Yvonne van Delft
Marianne van Brussel
Robbert van Heuven
Joost Hartlief
Sander Fieten
Beeldredactie:
Eline Levering
Jacqueline Smak Gregoor
Vormgeving en drukwerk:
Puntgaaf drukwerk
Dit programmaboek is gedrukt
op 100 % gerecycled papier
De Creatieve Stad GroenLinks Leiden |3
Inhoud De Creatieve Stad
Inleiding 4
De Groene Stad 6
De Werkende Stad 12
De Zorgzame Stad 17
De Lerende Stad 20
De Open Stad 24
De Inspirerende Stad 26
De Sportieve Stad 28
De Democratische Stad 30
De Veilige Stad 32
Financieel perspectief 34
4 | De Creatieve Stad GroenLinks Leiden
De Creatieve Stad Op weg naar een duurzaam, sociaal en tolerant Leiden
InleidingLeiden is een prachtige stad met
een mooie historische binnenstad,
gelegen tussen het Groene Hart
en de kuststreek. De aanwezigheid
van de Universiteit en haar
studenten in combinatie met een
veelheid aan cultuur vormt de basis
voor een bruisend stadsleven. De
prachtige singels geven de kans
om te werken aan een langgerekt
park dat de mogelijkheid geeft
om ook in de binnenstad rust te
zoeken en te recreëren.
Maar er is nog veel werk aan de
winkel. GroenLinks staat voor een
solidaire en duurzame samenleving
die op tolerante wijze ruimte
geeft aan de diversiteit in de
stad waardoor iedereen op een
ontspannen manier kan meedoen
en genieten. Dat is geen geringe
opgave in een tijd waarin sprake
is van een economische crisis en
een klimaatscrisis. Alle aanwezige
creativiteit, van overheid en
burgers, dient daarom te worden
aangewend om samen te werken
aan de stad waar we van dromen.
Een creatieve overheid is nodig,
omdat de oplossingen voor
problemen als het gaat om het
klimaat, de economie en de
oplopende kosten in de zorg,
alleen kunnen worden opgelost
door slimme verbanden te leggen.
Verduurzaming betekent ook
werkgelegenheid en economische
kansen, nadruk op onderwijs en
creativiteit betekent slimmere
burgers die zich voor de
samenleving in kunnen zetten.
Wijkgericht werken, zorg,
jongerenwerk, veiligheid, wonen
en leefbaarheid zijn geen aparte
beleidshoofdstukjes, maar moeten
in samenhang worden gezien. Wij
doen daarvoor in dit programma
een voorzet.
Behalve in een creatieve overheid
gelooft GroenLinks in de kracht
van de Leidse burger die veel
in zijn stad mogelijk wil maken.
Dat blijkt alleen al uit allerlei
burgerinitiatieven. In Leiden
stranden deze vaak omdat ze op
het stadhuis te weinig gehoord
worden, of het nu gaat om
initiatieven op het gebied van
milieu, zorg, cultuur of de inrichting
van de stad. GroenLinks is van
mening dat de vernieuwing de
komende jaren gezocht moet
gaan worden bij de energie van
de Leidse burgers die hun stad
duurzamer, zorgzamer, groener
en leuker willen maken. Het besef
groeit dat de overheid niet alles
kan en dat bewoners samen
dingen voor elkaar kunnen krijgen
De Creatieve Stad GroenLinks Leiden |5
die we nooit hadden verwacht.
Denk aan de vele vrijwilligers en
mantelzorgers die een geweldig
sociaal netwerk hebben gebouwd.
Denk aan het Stadslab dat met
steeds nieuwe sprankelende
ideeën, zoals het Singelpark,
komt. Denk aan burgers die als
alternatief voor een vervuilende
Rijnlandroute het plan van de
Churchillavenue hebben bedacht.
Denk aan alle kunstenaars die via
hun kunst allerlei nieuwe, creatieve
verbindingen leggen binnen de
stad en tussen Leidenaars of aan
alle groene initiatieven die de
laatste jaren door Leidenaars zelf
zijn ontplooid. Voor GroenLinks is
het nooit een probleem om Leidse
burgers te vinden die ons jaarlijkse
Groene Lintje verdienen.
Nu het kabinet-Rutte heel veel
bezuinigt en tegelijkertijd meer
taken bij de gemeente neerlegt,
kunnen we deze Leidse creativiteit
als een kans zien. GroenLinks
wil de mogelijkheden van de
Leidse burgers benutten om
een leefbare en leuke stad te
krijgen. Dat betekent natuurlijk
wel dat de overheid ervoor moet
zorgen dat deze actieve burgers
de ruimte krijgen. De gemeente
moet aanjager gaan worden
van de initiatieven die onze
stad kent en die zoveel mogelijk
faciliteren. Soms kan dat doordat
initiatiefnemers subsidie krijgen
om ruimte en faciliteiten te kunnen
bekostigen om aan de slag te
kunnen. Een andere keer helpt de
gemeente door mee te denken
of makkelijk vergunningen te
verlenen.
Natuurlijk realiseert GroenLinks
Leiden zich dat het kabinet door
alle maatregelen veel goede zaken
wegbezuinigt die we een warm
hart toedragen. We staan daarom
pal voor het Leidse minimabeleid
en zullen ervoor waken dat de
zwakkeren in de samenleving niet
aan hun lot worden overgelaten.
Het gemeentebestuur moet
daarom heldere keuzes maken.
Liever een goed minimabeleid
dan overbodige parkeergarages
in de binnenstad. Liever een goed
fietsnetwerk dan meer autowegen
die nog meer auto’s aantrekken.
Liever een verantwoord
milieubeleid met aandacht voor
mens en dier en voor een groene
economie dan een economie
gebaseerd op onverantwoordelijk
kortetermijndeken. Een ander
beleid is nodig. De crisis brengt
veel mensen in een moeilijke
situatie. Maar GroenLinks wil
niet bij de pakken neerzitten. Wij
hebben ideeën om de crisis te lijf te
gaan. Die ideeën kunt u lezen in dit
programma. En onze ideeën willen
we zoveel mogelijk verbinden. Of
het nu gaat om werk, gezondheid,
cultuur, zorg, groen, sport of
onderwijs, alle onderwerpen
hebben betrekking op het welzijn
van de Leidse inwoners. Daarom
moet wat GroenLinks betreft
het beleid zoveel mogelijk in zijn
onderlinge samenhang worden
ontwikkeld.
Wij willen een creatieve, zorgzame,
solidaire en duurzame stad. Een
stad waar het fijn is om te leven.
Dat is wat GroenLinks de komende
vier jaar wil bereiken. Als u dat
ook wilt dan weet u waar u op
moet stemmen. Dan gaan wij werk
maken van de creatieve stad die
Leiden is.
6 | De Creatieve Stad GroenLinks Leiden
De Groene Stad
Leiden is een mooie plek om te
leven. Dichtbij het groen en de
zee en met een mooie historische
binnenstad. Op die binnenstad
zijn we niet alleen trots, maar hij
is bovendien belangrijk voor de
stedelijke economie. Maar Leiden
is ook een stad die bijna helemaal
is volgebouwd. De beperkte ruimte
die we in Leiden hebben, is een
extra uitdaging voor vraagstukken
die te maken hebben met wonen,
groen en bereikbaarheid. Geen
van die aspecten kun je los van
elkaar zien en daarom zitten ze
elkaar nogal eens in de weg. Dat
vraagt om creatieve oplossingen.
Leiden moet een compacte stad
zijn, waarin wonen, werken en
de publieke ruimte op elkaar zijn
afgestemd. De compacte stad is
wat GroenLinks betreft duurzaam
in alle betekenissen van het woord:
er moet bij het innovatief inrichten
van de stad ruim baan zijn voor
openbaar vervoer en de fiets en er
moet aandacht zijn voor klimaat en
groen, voor historisch en cultureel
erfgoed en voor hergebruik van
gebouwen.
GroenGroen heeft een positieve invloed
op de leefbaarheid van de stad.
Het verbetert op een simpele en
goedkope manier de kwaliteit
van de openbare ruimte en de
gezondheid van mensen. In
een dichtbebouwde stad zorgt
groen voor een plek om buiten
te bewegen, te spelen en te
recreëren. Het Singelpark is hier
een goed voorbeeld van. Maar de
gemeente kan meer doen. Denk
bijvoorbeeld aan het beschikbaar
stellen van braakliggend terrein of
vrije ruimte voor stadlandbouw of
voor natuurspeelplaatsen zoals de
Torteltuin of de biodiversiteitstuin
van Vrij Groen.
● Groen bestaat in wijken als
inTuinstadwijk, Zuid-West, maar
ook in de Burgemeesters- en
professorenwijk en Dieperhout,
vrijwel altijd uit een grasveld.
Groen gebied kan veel creatiever
worden ingericht, waarbij
biodiversiteit extra aandacht
kan krijgen. Te denken valt aan
stadslandbouw, plukparken,
wilde tuinen en bloemenvelden
met bijenhotels. Het groen
inrichten van de wijken gaat
volgens GroenLinks het beste in
samenspraak met de bewoners.
● De gemeente komt met een
plan voor elke wijk waarin wordt
gekeken op welke manieren de
PStheater-Foto Luca di Tommaso
De Creatieve Stad GroenLinks Leiden |7
wijk groener gemaakt kan
worden. Groene daken en groene
gevels worden gestimuleerd. De
gemeente geeft daarin het goede
voorbeeld.
● De gemeente Leiden stopt
nog in 2014 met het gebruik van
het giftige
onkruidbestrijdingsmiddel
RoundUp en gaat over op een
meer milieuvriendelijke variant.
● Alle groengebieden, van de
Oostvlietpolder tot het Kooipark
en het Wijkpark in de Merenwijk,
worden met elkaar verbonden via
groene zones. Het Singelpark
gaat het centrum vormen van dat
grote groene park.
● Bestaand groen blijft groen.
De Groene Kaart waarin tegen
kap beschermde bomen staan
opgenomen wordt uitgebreid en
voor burgers toegankelijk.
Leidenaren kunnen op
interactieve wijze bomen
aanmelden om te beschermen
tegen kap.
● Het groenbeheer en het
onderhouden van de walkanten
moet ecologisch en met
aandacht voor (het verbeteren
van) de biodiversiteit gebeuren.
Leiden krijgt een kudde
stadsschapen om het groen bij te
houden.
● Met het plasticvissen toont
GroenLinks telkens aan hoeveel
plastic er nu nog in het leefmilieu
van mens en dier belandt. De
gemeente moet zorgen voor
grachten die vrij zijn van plastic
en ander zwerfafval. Niet alleen
door beter en creatiever schoon
te maken, maar ook door het
invoeren van ecobekers bij
evenementen. De grachten
worden zo schoon dat je er in
kan zwemmen. Er komt een
stadsstrand en er komen
zwemtrapjes in de grachten.
● GroenLinks wil het scheiden
van afval in Leiden stimuleren.
Daarom wordt het aanbod aan
papier- glas- en plasticbakken
vergroot, met name in de wijken
buiten het centrum.
● Aandacht voor groen en
dierenwelzijn kan niet vroeg
genoeg beginnen. Kinderen
moeten daarom op school Natuur
en Milieueducatie krijgen en alle
kinderboerderijen blijven open.
De gemeente stimuleert scholen
mee te doen met de Nationale
Boomplantdag en
Natuurwerkdagen.
8 | De Creatieve Stad GroenLinks Leiden
StadsdierenDieren zijn ook stadsbewoners.
Ze verdienen daarom hun eigen
ruimte in de stad. Om die reden
wordt bij de inrichting van de
schaarse Leidse ruimte ook
rekening gehouden met de
behoeften van de stadsdieren.
● Het weidevogelgebied in de
Oostvlietpolder wordt verder
uitgebreid. Dit kan, omdat
wat GroenLinks betreft de
RijnlandRoute niet doorgaat.
● Bijen zijn essentieel voor
de voortplanting van veel
bloemen, bomen en planten. Ze
zijn inmiddels een bedreigde
diersoort geworden. Naast
een meer milieuvriendelijke
manier van onkruidverdelging
komen er meer bijenhotels en
worden bewoners met daktuinen
gestimuleerd bijen te houden.
● Er zijn in de stad talloze
initiatieven die Leiden
diervriendelijker willen maken,
zoals de Egelopvang en Kat
uit de Gracht. Deze initiatieven
worden door de gemeente
ruimhartig ondersteund.
● Het dierenasiel in de
Stevenshof wordt uitgebreid.
Mocht dit niet mogelijk zijn dan
wordt er in Leiden een nieuw
asiel geopend – bijvoorbeeld als
dependance van het huidige asiel
– op een andere locatie.
● Circussen met wilde
dieren zijn niet welkom in een
diervriendelijke stad als Leiden.
De gemeente zal er alles aan
doen om deze circussen niet op
haar grondgebied toe te staan.
KlimaatDe energievraag neemt
toe, de voorraden fossiele
brandstoffen nemen af, met
stijgende energieprijzen tot
gevolg. De uitstoot van CO2
leidt steeds merkbaarder tot
klimaatverandering. Daarom is
een goed en helder klimaatbeleid
van groot belang, dat mensen,
bedrijven en organisaties helpt
om in beweging te komen en hun
gedrag te veranderen.
GroenLinks wil het energiegebruik
verminderen en stimuleren
dat we meer duurzame lokale
energiebronnen gebruiken, zoals
de wind en de zon. We zetten in
op een klimaatneutraal Leiden in
2040. Daarbij nemen inwoners
meer het heft in eigen handen.
Mensen investeren zelf in het
isoleren van hun woningen en het
plaatsen van zonnepanelen. De
rol van de gemeentelijke overheid
ligt niet in het organiseren of
subsidiëren van initiatieven,
maar wel in het stellen van
heldere doelen en het aanjagen
en faciliteren van de initiatieven
die er uit de samenleving komen.
De gemeente Leiden zal bij de
Rijksoverheid wel blijven pleiten
voor duurzaamheidssubsidies voor
particulieren.
De Creatieve Stad GroenLinks Leiden |9
Door klimaatverandering krijgt
Leiden steeds meer te maken
met extreem weer. Al dat water
moet ergens heen, maar dat is in
Leiden lastig, omdat het een van
de meest versteende gemeenten
van Nederland is. Dat vraagt om
creatieve oplossingen.
● De gemeente Leiden wordt
als organisatie in de volgende
collegeperiode klimaatneutraal.
De gemeente geeft het goede
voorbeeld als het gaat om de
eigen panden, het gemeentelijke
wagenpark, het gemeentelijke
aanbesteding- en inkoopbeleid
en het gebouwenbeheer van
scholen.
● Leiden gaat eindelijk
klimaatprestaties meten,
de resultaten publiceren
en vergelijken met andere
gemeenten. Samen met partners,
zoals Energiek Leiden, wordt
een lokale energiestrategie
ontwikkeld.
● De prestatieafspraken met
corporaties zijn de sleutel om
op grote schaal zonnepanelen
te installeren en woningen te
isoleren om energie te besparen,
werk te genereren en woonlasten
omlaag te brengen. Er wordt
gestreefd een gemiddeld label
B voor het gehele woningbezit
binnen 10 jaar.
● Particuliere huurders en
woningeigenaren worden ook
gestimuleerd om hun woning te
verduurzamen via bijvoorbeeld
isolatie en zonnepanelen. Er
komt een duurzaamheidloket om
woningeigenaren en huurders
daarbij te ondersteunen.
● Het energiezuiniger maken
van huizen en monumenten
wordt makkelijker door
het versoepelen van het
welstandbeleid, het verminderen
van regels voor vergunningen
en door het beschikbaar
stellen van leningen tegen
gunstige voorwaarden die na
de terugbetaling weer opnieuw
worden uitgeleend.
● Leiden krijgt vijf windmolens
en een windmolencoöperatie
waarin bewoners kunnen
participeren.
● Leiden zet zich in voor
een structurele vergoeding
voor burgers en bedrijven die
gezamenlijk duurzame energie
opwekken en per saldo meer
(duurzame) energie aan het
energienet leveren dan ze
verbruiken.
● Een ‘milieuprojectenpot’
maakt de uitvoering van ideeën
en initiatieven uit de stad
op het gebied van milieu en
duurzaamheid mogelijk.
● De winning van schaliegas
wordt afgewezen, met name
omdat er niet op nieuwe vormen
van fossiele brandstof moet
worden ingezet, maar juist op
meer duurzame vormen van
energie.
● Watermanagement wordt
een integraal onderdeel bij
nieuwe bouw- en infrastructurele
projecten. De projecten moeten
opgewassen zijn tegen extreem
weer.
10 | De Creatieve Stad GroenLinks Leiden
● Plekken die gevoelig zijn voor
extreem weer, zoals De Kooi,
krijgen een waterplein: een plein
dat gebruikt kan worden om te
recreëren, maar een vijver wordt
bij veel regen. De Lange Mare
wordt weer open gegraven.
Bouwen en wonen Omdat Leiden beperkte ruimte
heeft, heeft compacte bouw de
voorkeur. Daarbij zijn bebouwing,
publieke ruimte en groen nauw
vervlochten. Bij bouwprojecten
zijn vragen van belang als: is er
zo slim mogelijk gebruik gemaakt
van de beperkte ruimte? Hoe
verbetert de bouw de kwaliteit van
de publieke ruimte? Hoe groen en
milieuvriendelijk is het project?
● Nieuwbouw moet altijd een
kwalitatieve meerwaarde hebben
voor de stad en de openbare
ruimte, omdat wonen, werken
en recreëren in een compacte
stad in elkaar over lopen. Bij
het ontwerp staat kwaliteit
centraal en is er aandacht
voor innovatief en compact
bouwen. Daarin is een nieuwe rol
weggelegd voor een stedelijke
kwaliteitscommissie die adviseert
over ruimtelijke projecten.
● Gebouwen met een
cultuurhistorische betekenis
zijn belangrijk voor de identiteit
van de stad. Daarom heeft
herbestemming de voorkeur
boven sloop en nieuwbouw.
● Er moet betaalbare
woonruimte zijn voor alle
inkomensgroepen. Een
gezonde mix van koop- en
(sociale) huurwoningen is
van belang. Starters, minima
en eenpersoonshuishoudens
verdienen extra aandacht net
als senioren en bijzondere
doelgroepen met speciale
woonwensen.
● Een woonomgeving wordt
aantrekkelijker als je die (deels)
zelf mag inrichten. Bovendien
vraagt de vastzittende
woningmarkt om innovatieve
oplossingen. Daarom moet
er meer worden ingezet
op zelfbouw en betaalbare
klushuizen. Bewoners en
hun wensen moeten serieus
betrokken worden bij de
inrichting van de openbare
ruimte in hun straat of wijk.
● De gemeente moet een veel
actievere rol gaan spelen in
het herbestemmen van de vele
hectares aan leegstaande winkels
en kantoren. Zo kan de gemeente
stimuleren dat bedrijfspanden
worden omgebouwd tot
studentenwoningen, ateliers
voor kunstenaars, bedrijfsruimtes
voor beginnende ondernemers
of tot woonruimte voor dak-
en thuislozen. Er komt een
leegstandscoördinator.
De Creatieve Stad GroenLinks Leiden |11
BereikbaarheidSchoon verkeer en een betere
doorstroming helpen bij het
leefbaar maken van Leiden.
GroenLinks vindt dat wijken
toebehoren aan spelende kinderen,
voetgangers en fietsers. De
auto is er te gast. De inrichting
van de straat wordt daarop
aangepast. Zo komt de nadruk
van verlichting en inrichting op
het comfort en veiligheid van
wandelaars op de stoep en bij
de bewoners te liggen en niet op
het voorbijgaand verkeer door
de straat. In wijken waar het kan
worden parkeerplekken omgezet
in speel- en groenplekken. In
nieuwe straten en wijken parkeren
auto’s niet in het straatbeeld maar
onder of achter de huizen. Het
wegennet van Leiden is tijdens de
spits verstopt. Uitlaatgassen van
stapvoets rijdende auto’s zorgen
voor gezondheidsproblemen.
Het oplossen van de
bereikbaarheidsproblemen en het
wegnemen van gezondheidsrisico’s
gaan hand in hand. We gaan ook
het water gebruiken voor vervoer.
Openbaar Vervoer, waterbus en
fiets worden zo verbeterd dat
ze gelijkwaardige alternatieven
worden voor de auto.
● De Leidse binnenstad wordt
volledig autoluw.
● Alle woonwijken worden op 30
km/u ingericht en auto’s zijn er te
gast. De verlichting is niet gericht
op het verkeer, maar op het
verblijf in de straat en dus vooral
op de stoep en niet op de weg.
● Overbodige ondergrondse
parkeergarages in het centrum
gaan niet door. Dat scheelt
100 miljoen euro en files op de
Lammenschansweg, Morsweg,
Hoge Rijndijk en Rijnsburgerweg.
● Bezoekers parkeren buiten
het centrum. Er komt een tweede
duurzaam mobiliteits centrum
(zoals aan de Haagweg) in de
bestaande, altijd lege, garage
onder het ROC Lammenschans.
Het Haagwegterrein blijft open in
zijn huidige vorm.
● De bestaande, veelal
lege, parkeergarages in het
centrum worden deels ingericht
als overdekte, bewaakte
fietsenstallingen. Op marktdagen
is het fietsparkeren vaak een
chaos. Om meer ruimte voor
fietsen te creëren worden
parkeerplaatsen opgeofferd om
fietsparkeerplekken te creëren.
● Waterbussen ontsluiten wijken
die nabij het centrum liggen
en goed bereikbaar zijn over
het water, te beginnen met een
aantal pilot-wijken. Op die manier
12 | De Creatieve Stad GroenLinks Leiden
wordt bestaande infrastructuur
van het water toegevoegd aan
de huidige mogelijkheden.
● Regionale (snel)
fietsverbindingen lopen door
(en niet dood) in Leiden. We
starten door de Haagweg
en Lammenschansweg
fietsvriendelijk te maken.
Fietsverbindingen in de stad
zijn geasfalteerd en zo veel
mogelijk ongelijkvloers. Tussen
alle wijken lopen bewegwijzerde
fietsverbindingen.
● Vervoer met de bus van
buitenwijken naar het Centraal
Station en centrum gaat zonder
overstappen. Bussen sluiten
naadloos aan op Leiden Centraal,
op station Lammenschans en
op de regionale snelbussen naar
buurgemeenten. De frequentie
in de (late) avonduren en op
zondag moet worden verhoogd.
● Er wordt geëxperimenteerd
met het ontsluiten van Leidse
wijken met kleine busjes met een
hoge frequentie, te beginnen met
een proef in de Bockhorst en
Zeeheldenbuurt.
● Met name in Transvaal,
de Burgemeesters- en
professorenwijk en
de Tuinstadwijk is de
parkeeroverlast groot.
Parkeeroverlast wordt in overleg
met de wijken opgelost door
betaald parkeren of blauwe
zônes. Hoe verder van het
centrum, hoe goedkoper. De
deelauto wordt gestimuleerd. Dat
zorgt ervoor dat auto’s minder
beslag op de Leidse ruimte
leggen. In wijken waar meer
plekken zijn dan nodig worden
parkeerplekken omgezet in
speelplekken of groenstroken.
● De gemeente creëert in
elke wijk oplaadpunten voor
elektrische auto’s.
● GroenLinks blijft tegen
de RijnlandRoute door de
Oostvlietpolder en langs de
Stevenshof. Deze variant
van de RijnlandRoute is
overbodig en onacceptabel. De
ChurchillAvenue is een veel beter
alternatief.
● Er komt geen RingWegOost
via de Kanaalweg en/of de
Zijldijk. Leiden werkt mee aan
het zoeken naar mogelijke
verbeteringen met draagvlak
in de hele regio, zoals via het
project LAB071.
● In Leiden komt, naar Haags
voorbeeld, een slooppremie
voor vervuilende scooters en
brommers.
● De incheckpoortjes in Leiden
Centraal Station en de daarbij
horende glazen wanden worden
uit de hal van het station
verwijderd.
De Creatieve Stad GroenLinks Leiden |13
De Werkende Stad
Leiden heeft een unieke centrale
ligging tussen de grote steden
van de Randstad. De Universiteit,
het LUMC en het Bio Science
Park staan garant voor veel
werkgelegenheid. Daarnaast
zorgt de aanwezigheid van veel
jongeren, studenten en forensen
voor een bruisend stadsleven
dat ook veel toeristen trekt.
Deze specifieke Leidse economie
vraagt om een beleid waar de
kernwoorden duurzaamheid
en creativiteit voor GroenLinks
centraal moeten komen te staan.
GroenLinks vindt dat een Leidse
economie die niet gericht is op
duurzaamheid geen perspectief
biedt voor de toekomst.
De combinatie van kennis
en cultuur is de kern van de
economische kracht van Leiden.
De verbinding tussen die twee
sectoren wordt gelegd en
versterkt door een bloeiende
creatieve sector. Juist de
creatieve, culturele Leidse
ondernemers moeten daarom in
het economische beleid van de
gemeente voluit worden gesteund.
Leiden zou bovendien actief het
ontstaan en het clusteren van
creatieve broedplaatsen moeten
stimuleren, bijvoorbeeld in De
Meelfabriek.Daarnaast zal er altijd
aandacht moeten zijn voor de
groep inwoners die het door de
economische recessie niet meer
lukt de broek zelf op te houden.
Bestrijding van lokale armoede is
voor GroenLinks een kwestie van
beschaving. De Leidse economie
moet kansen bieden voor
iedereen.
Groene economieDe economische én de
klimaatcrisis kunnen tegelijkertijd
worden aangepakt. Door te
investeren in duurzaamheid en
alternatieve energiebronnen
ontstaan nieuwe banen. Dat
noemen we de Green Deal. We
willen investeren in het opwekken
van duurzame energie, het isoleren
van woningen, het herinrichten
van bedrijventerreinen en het
stimuleren van elektrisch vervoer.
Dat levert banen op en een
bijdrage aan een gezond milieu.
Daarnaast dient de gemeente
de Leidse economie stimuleren
op punten waar ze nu al sterk is
en waarop ze onderscheidend
kan zijn ten opzichte van andere
gemeenten. Het Bio Sciencepark
en de Universiteit zijn zeer
belangrijke peilers van die
economie. De creatieve economie
dient verder uitgebouwd te
worden.
14 | De Creatieve Stad GroenLinks Leiden
● Samen met de Kamer
van Koophandel en
Ondernemend Leiden wordt
een klimaatconvenant gesloten
met winkeliers en bedrijven
in de stad om te investeren
in duurzaamheid. In het
convenant worden gezamenlijke
duurzaamheidsplannen, goede
voorlichting, het opzetten
van een duurzaamheidsloket
en het verlenen van subsidies
opgenomen. Ook kan worden
gedacht aan voorrang
bij het verkrijgen van
parkeervergunningen bij een
schoon wagenpark.
● In overleg met de
regio worden bestaande
bedrijventerreinen heringericht
en gemoderniseerd. Daarbij staat
duurzaamheid voorop en wordt
geen groen opgeofferd.
● Leiden concurreert niet met
de omliggende gemeenten, maar
bepaalt samen een strategie
om de regionale economie te
versterken.
● De gemeente formuleert bij
inkoop en bij aanbestedingen
‘ZZP-vriendelijk’ door bij
omzeteisen en clustering van
opdrachten uit te gaan van de
mogelijkheden van de nieuwe
aanbestedingswet en nodigt
netwerken van ZZP’ers actief
uit zich op aanbestedingen in te
schrijven.
● De ontwikkeling van het Bio
Science Park verdient alle steun
om in nauwe samenwerking met
Universiteit en LUMC verder uit
te groeien tot een belangrijke
kern van de Leidse economie.
● Het per 1 januari 2013
ingezette beleid om mensen met
beperkingen langer thuis te laten
blijven wonen, biedt Leiden de
kans om zich te profileren als
kennisstad op het gebied van
Domotica en te investeren in
creatieve initiatieven als Living
Lab, ten behoeve van een betere
kwaliteit van wonen en leven.
● Leiden onderscheidt zich
door een bijzonder winkelaanbod
van kleine exclusieve winkels.
Daarbij wordt een cluster van op
duurzaamheid gerichte winkels
gevormd in de Pieterswijk.
● Leiden streeft ernaar om een
FairTrade Gemeente te worden.
De lokale economie, de inwoners
en de gemeente werken samen
aan eerlijke handel.
● De gemeente stimuleert de
combinatie van wonen, werken
en winkels in elke wijk om op
deze wijze de leefbaarheid te
vergroten: werken aan huis
wordt gestimuleerd en de
kleine wijkwinkelcentra worden
behouden.
- Winkels mogen elke zondag
open, maar de uiteindelijke
beslissing daarvoor ligt bij de
winkeliers.
- Als het aan GroenLinks ligt
wordt het eerste Leidse hostel
voor jongeren en backpackers
snel geopend.
Werk en InkomenDoor de economische crisis
ervaren veel mensen wat het
betekent om geen werk of te
weinig inkomen te hebben.
Armoede komt steeds vaker voor
en een toenemende groep mensen
komt daardoor in een sociaal
isolement terecht. De gemeente
Leiden kan een rol spelen bij het
begeleiden van mensen naar werk
en hen stimuleren om mee te doen
in de samenleving. GroenLinks
realiseert zich maar al te goed dat
op dit moment de betaalde banen
niet voor het oprapen liggen
en dat er vanuit de landelijke
De Creatieve Stad GroenLinks Leiden |15
overheid steeds minder geld
beschikbaar is om op lokaal niveau
mensen te ondersteunen bij werk
en inkomen. Maar het mag niet
zo zijn dat inkomensbeleid geen
prioriteit meer heeft in Leiden.
GroenLinks geeft niemand op en
wil op basis van de mogelijkheden
van mensen kansen bieden die
leiden tot het actief participeren
in de samenleving met een
inkomen dat een menswaardig
bestaan garandeert. Dat betekent
tegelijkertijd dat de handreiking
van de gemeente Leiden niet
vrijblijvend is. Een passend en
perspectiefvol aanbod om actief
mee te gaan doen kan niet zomaar
geweigerd worden.
● Voorkomen van armoede
wordt het speerpunt in het
Leidse inkomensbeleid.
● Het budget voor het
minimabeleid zal niet ter
discussie komen te staan. Dit
geld wordt zoveel mogelijk
ingezet om mensen met een
laag inkomen te laten meedoen
met sport, cultuur en sociale
activiteiten.
● In het armoedebeleid gaat
de schuldhulpverlening een
meer centrale en regisserende
rol innemen waardoor de
problemen van mensen niet meer
afzonderlijk van elkaar worden
behandeld. Wachtlijsten moeten
zoveel mogelijk voorkomen
worden.
● Leiden neemt het initiatief
om de samenwerking tussen
professionals die een rol kunnen
spelen bij het voorkomen of
bestrijden van armoede te
verbeteren.
● Door middel van een
formulierenbrigade worden
mensen geholpen in de wirwar
van formulieren die ze moeten
invullen.
● Het re-integratiebeleid moet
gericht zijn op meedoen aan de
Leidse samenleving. Daar staat
het perspectief op de lange
termijn voorop.
● Participatiebanen moeten zijn
gericht op de doorstroom naar
de arbeidsmarkt. De beloning
voor werk is minimaal het
minimumloon. Participatiebanen
en vrijwilligerswerk mogen niet
leiden tot verdringen op de
arbeidsmarkt.
● Het re-integratiebeleid hoort
niet alleen gericht te zijn op de
groep die weer makkelijk aan de
slag kan komen. We schrijven
niemand af en iedereen krijgt een
kans om mee te doen.
● Cliënten die voor hun inkomen
afhankelijk zijn van de gemeente
moeten op een fatsoenlijke
manier behandeld worden.
Er moet een toegankelijke
klachtenprocedure zijn en
bejegening vanuit de gemeente
en aanverwante instellingen zoals
DZB blijft een constant punt van
aandacht.
● Mensen moeten zoveel
mogelijk de regie voeren
over hun eigen (re-integratie)
traject. Individueel maatwerk
staat daarbij centraal. Mensen
met een grote afstand tot de
arbeidsmarkt worden actief
ondersteund door de gemeenten.
De consulent stelt samen met
de cliënt een re-integratietraject
op. Individueel maatwerk staat
daarbij centraal.
● DZB is het werkbedrijf
van Leiden en de regio. Het
speelt een rol bij re-integratie,
begeleiding en het aan het werk
helpen van mensen. Mensen die
een beschutte werkomgeving
nodig hebben, vinden dat bij
DZB. Voor andere mensen met
een arbeidsbeperking wordt er
zoveel mogelijk gestreefd om
werkzaamheden buiten DZB en
in de samenleving plaats te laten
vinden.
● Via voorwaarden in de
gemeentelijke aanbestedingen
worden bedrijven geprikkeld
om mensen met een handicap
of uitkeringsgerechtigden
aan te nemen. De gemeente
Leiden geeft als werkgever
vanzelfsprekend het goede
voorbeeld.
16 | De Creatieve Stad GroenLinks Leiden
Foto Arne Wossink
De Creatieve Stad GroenLinks Leiden |17
De Zorgzame Stad Leiden kent veel actieve burgers:
mantelzorgers die intensieve
ondersteuning bieden aan
familie of vrienden, bewoners
die zich inzetten voor hun wijk
en vrijwilligers die vanuit allerlei
organisaties actief zijn.
Met de overheveling van
taken rondom de langdurige
zorg naar gemeenten en
de forse bezuinigingen die
daarmee gepaard gaan, vindt
ook een verschuiving van
verantwoordelijkheden plaats
van overheid naar burger.
Daardoor wordt het recht op zorg
vervangen door een beroep op
de eigen verantwoordelijkheid en
het eigen netwerk. De komende
jaren zal daardoor het beroep
op de samenleving om zich in
te zetten voor familie, vrienden
of wijkbewoners toenemen.
GroenLinks zal de gevolgen
van de bezuinigingen kritisch
volgen, maar ziet ook een kans
om te bouwen aan een nieuw en
duurzaam zorg- en welzijnsysteem.
Daarin spelen naast de overheid
en de zorginstellingen actieve
burgers een belangrijke rol.
Zorg is meer dan verzorging.
Er moet ook aandacht zijn
voor kwaliteit van leven door
participatie en een zinvolle
dagbesteding. Het doel is een
samenleving, waarin iedereen
zolang mogelijk zelfstandig in
de eigen omgeving woont en
meedoet. Met een gemeente
die faciliteert en stimuleert,
professionals en vrijwilligers
met elkaar verbindt en waarbij
wijkgericht gewerkt wordt.
● Voor mensen met lichamelijke,
verstandelijke of psychische
beperkingen moet altijd zorg op
maat beschikbaar zijn. Daarbij
is het belangrijk dat zij zo veel
mogelijk de regie over hun
eigen leven kunnen behouden
18 | De Creatieve Stad GroenLinks Leiden
door middel van keuzevrijheid
van zorgaanbieder en een
persoonsgebonden budget (pgb).
● De cultuuromslag naar een
‘zorgzame samenleving’ kost tijd
en moet niet overhaast tot stand
komen. De informele zorg is niet
afdwingbaar. GroenLinks vindt
daarom dat de gemeente moet
inzetten op het vergroten van de
maatschappelijke betrokkenheid
door het faciliteren en stimuleren
van onderlinge zorg. Daarnaast
dient de gemeente ervoor te
zorgen dat een verantwoorde
inzet van mantelzorgers mogelijk
is.
● Iedereen krijgt de kans bij te
dragen aan de samenleving. Ook
mensen die verzorging ontvangen
hebben talenten die ze kunnen
inzetten voor de samenleving. De
gemeente stimuleert en faciliteert
dit. Dat voorkomt eenzaamheid
en bevordert participatie.
● De zorg is geen markt. Bij
het kiezen van zorgaanbieders
door de gemeente staat
kwaliteit voorop en niet de
prijs. De gemeente schrapt alle
overbodige regels en zorgt voor
een vernieuwde relatie met de
zorginstellingen met minder
controle, minder bureaucratie
en meer vertrouwen. Pas dan
kan er ruimte ontstaan voor
vernieuwing door professionals en
Foto Arne Wossink
De Creatieve Stad GroenLinks Leiden |19
burgerinitiatieven die flexibel en
efficiënt werken mogelijk maakt.
Dan wordt het ook makkelijker
om burgers te betrekken bij de
zorg en welzijn in hun eigen wijk.
● Het ‘keukentafelgesprek’, een
eerste gesprek naar aanleiding
van een beroep op de Wet
Maatschappelijke Ondersteuning
(WMO), moet altijd een
persoonlijk gesprek zijn, waarin
er zorgvuldige afwegingen
worden gemaakt over inzet
van professionals en het eigen
netwerk van degene die om
ondersteuning vraagt.
● Huishoudelijke ondersteuning
wordt aangevraagd als mensen
door hun beperkingen niet in
staat zijn huishoudelijke taken
zelf te verrichten. Huishoudelijke
hulp moet beschikbaar blijven
voor mensen die dat nodig
hebben en niet de middelen
of mogelijkheden hebben
om dat zelf te regelen.
Financiële drempels door een
opeenstapeling van eigen
bijdragen moeten worden
voorkomen.
● Elke wijk in Leiden krijgt een
sociaal wijkteam dat inwoners
gericht ondersteunt op het
gebied van zorg en welzijn, maar
ook bij opvoeding, schulden en
andere sociale problemen. De
samenstelling van dit team hangt
af van de problematiek van de
wijk en de speerpunten die de
gemeente in overleg met de
wijkbewoners kiest.
● De wijkteams bestaan uit
vertrouwde gezichten in de wijk
die makkelijk contacten aan
kunnen gaan met wijkbewoners.
Daardoor kunnen problemen
tijdig worden gesignaleerd en
kan er veel preventief worden
opgelost. Alleen bij complexe
problemen wordt verwezen naar
specialistische zorg.
● Juist als het wijkgerichte
werken belangrijker wordt,
kunnen buurtcentra een
ontmoetingsplaats zijn voor
de wijkbewoners, huisvesting
bieden aan de sociale wijkteams
en wijkgerichte zorg en
welzijnvoorzieningen bieden. Zo
worden ze het kloppend hart van
de wijk waarin professionals en
vrijwilligers samenwerken.
● In Leiden zullen initiatieven als
“wijkonline” door de gemeente
worden ondersteund totdat
buurtbewoners dit kunnen
overnemen. Via zo’n wijkgerichte
website worden bewoners met
elkaar in contact gebracht,
wordt hun invloed op hun eigen
leefomgeving vergroot en het
zelforganiserend vermogen van
een wijk gestimuleerd.
● In al het gemeentelijke beleid
wordt als vanzelfsprekend
rekening gehouden met mensen
met een beperking, waardoor
goede voorzieningen niet steeds
bevochten hoeven te worden.
20 | De Creatieve Stad GroenLinks Leiden
De Lerende Stad
Elk kind verdient een goede
start, in een gezonde omgeving
en met onderwijs dat zijn of haar
talenten ontwikkelt en eventuele
achterstanden wegwerkt.
GroenLinks wil daarom jongeren
de ruimte geven, met goed
onderwijs en voldoende speel- en
sportvoorzieningen. We staan voor
een positief jeugdbeleid waarbij
jongeren uitgedaagd worden hun
verantwoordelijkheid te nemen.
Voor zichzelf en anderen. We
willen dat geen jongere voortijdig
afhaakt: iedereen die leerplichtig
is, zit op school of volgt een
leerwerktraject.
GroenLinks zet binnen het
onderwijs leerlingen en studenten
centraal. Het onderwijs moet recht
doen aan individuele verschillen.
Persoonlijke ontwikkeling is voor
GroenLinks meer dan leren, lezen
en schrijven. De ontwikkeling van
sociale vaardigheden, culturele
en sportieve ontwikkeling en een
brede kijk op de wereld horen
bij de opvoeding en zijn de
verantwoordelijkheid van zowel de
ouders als het onderwijs. Scholen
worden daarom brede scholen met
kinderopvang en aandacht voor
buitenschoolse activiteiten als
sport en cultuur.
Leiden moet de kennisstad
blijven die ze is. Daarvoor zijn
goede scholen nodig voor ieder
soort onderwijs. Dus niet alleen
een prima universiteit, maar ook
goede basisscholen en middelbare
scholen, een uitstekende
hogeschool en de beste ROC’s.
Onderwijs● Segregatie in het onderwijs
willen we voorkomen door
kansrijke en kansarme kinderen
samen naar school te laten gaan.
Populaire scholen hebben twee
wachtlijsten: één voor kansrijke
en één voor kansarme leerlingen.
Zo zorgen we dat ook kansarme
leerlingen een plek kunnen
krijgen op populaire scholen.
● Goed onderwijs begint
voor GroenLinks al vóór de
basisschool. We willen dat
zoveel mogelijk kinderen gebruik
maken van een voorschoolse
voorziening, waarbij kinderen
leren om met elkaar te spelen
en zo ook spelenderwijs goed
Nederlands leren.
● Kinderen die opgroeien in
gezinnen en wijken met een
De Creatieve Stad GroenLinks Leiden |21
zwakke sociaaleconomische
status en kinderen uit gezinnen
met een niet-Nederlandse
achtergrond hebben vaak
minder kansen. Het is voor deze
kinderen extra van belang om op
te groeien in een stimulerende
omgeving. Op school, maar
ook daarbuiten. Juist voor deze
kinderen is een goed aanbod van
sociale, culturele en sportieve
buitenschoolse activiteiten van
groot belang.
● Meer basisscholen en VMBO’s
dienen zich te ontwikkelen tot
brede scholen. Jongeren kunnen
daar hun talenten optimaal
ontwikkelen en maken kennis
met cultuur en sport.
● GroenLinks wil de inzet
vergroten om de huisvesting
van het onderwijs te verbeteren.
Kwetsbare wijken krijgen hierbij
voorrang. Schoolgebouwen
worden multifunctioneel gemaakt
en dienen als ontmoetingsplek
voor de buurt.
● Scholen moeten openstaan
voor alle kinderen, ook voor
kinderen met een specifieke
hulp(zorg)vraag. Dat betekent
dat de gemeente moet voorzien
in scholen die toegankelijk zijn.
Bij nieuwbouw en renovatie van
22 | De Creatieve Stad GroenLinks Leiden
onderwijshuisvesting is dit voor
de gemeente een prioriteit.
● Iedere Leidse basisschool
krijgt een schooltuin. Is hier bij de
school zelf geen ruimte voor, dan
wordt ergens anders in de wijk
een educatieve tuin gerealiseerd.
Daarnaast worden schoolpleinen
groener ingericht.
● Op alle scholen maakt
voorlichting over seksuele
diversiteit, pesten,
mensenrechten, racisme en
discriminatie deel uit van het
reguliere lesprogramma.
● De gemeente stimuleert
dat het aanbod van het
beroepsonderwijs goed
aansluit bij de behoefte van het
bedrijfsleven en heeft zelf een
zo breed mogelijk aanbod van
gemeentelijke stageplekken.
● De Universiteit Leiden
hoort en blijft in Leiden. De
aanwezigheid van hoger en
universitair onderwijs en haar
studenten is belangrijk voor
de stad. Zij zorgen voor een
levendige stad. HBO’s en
universiteit moeten zichtbaar
zijn in de stad door activiteiten
in, met en voor de stad te
ontwikkelen.
Jeugd● Jongeren worden door de
gemeente actief uitgedaagd om
positieve initiatieven te nemen
en worden in staat gesteld om
goede ideeën uit te voeren.
● Jongeren mogen
meepraten door middel van
panelgesprekken als het gaat
over zaken die hen direct
aangaan. Door middel van een
jongerenraad geeft de gemeente
Leiden jongeren een stem in de
politieke besluitvorming. Deze
jongerenraad kan gevraagd en
ongevraagd advies geven over
alle onderwerpen van de Leidse
politiek.
● In elke wijk moet voor
kinderen en jongeren voldoende
te doen zijn. Er moeten meer
buitenspeelplekken zijn die
kinderen uitdagen tot (samen)
spelen. Jongerenorganisaties
trekken samen op om een
passend aanbod in de
buurthuizen te bieden.
● Het jongerenwerk helpt
jongeren zonder zinvolle
dagbesteding aansluiting te
vinden bij de samenleving en
helpt hen om weer mee te doen.
● GroenLinks Leiden blijft
de dwarsverbanden leggen
tussen sportverenigingen,
cultuurinstellingen en het
onderwijs. Bijvoorbeeld
door middel van
combinatiefunctionarissen die
worden ingezet in de wijken en
scholen waar ze het meest nodig
zijn.
● Als de gemeente straks
verantwoordelijk is voor
de jeugdzorg, krijgt iedere
jongere de hulp die nodig is.
Bij problemen wordt zo snel
mogelijk (specialistische) hulp
gegeven.
● Jonge mensen die dak-
of thuisloos raken worden
direct, apart van andere dak-
en thuislozen, individueel
opgevangen. Zo kunnen
zij deel blijven nemen aan
opleiding en werk waardoor zij
maatschappelijk blijven meedoen.
De Creatieve Stad GroenLinks Leiden |23
24 | De Creatieve Stad GroenLinks Leiden
De OpenStad
Leiden was en is een stad van
vluchtelingen en heeft een lange
traditie als het gaat om de opvang
van vluchtelingen. De stad van
ontdekkingen die Leiden met
haar universiteit en musea wil
zijn staat ook in een traditie van
vrijheden en ontplooiing voor
mensen die elders in hun vrijheid
beperkt worden. GroenLinks
strijdt dan ook voor het recht
tot ontplooiing van alle burgers
van de stad. Het recht op
zelfbeschikking en het op je eigen
wijze inrichten van je leven is
voor GroenLinks een basisrecht.
Daarom is de emancipatie van
vrouwen, minderheden en
homo’s nog steeds noodzakelijk.
Verdraagzaamheid en acceptatie
van elkaars verschillen is in een
veelzijdige samenleving essentieel.
Verschillen mogen nooit een
belemmering zijn voor de
ontwikkeling en ontplooiing van
de ander.
● Leiden moet een stad
voor vluchtelingen zijn en
blijven. Daarom zal Leiden
positief antwoorden op een
mogelijk verzoek voor het
opvangen van vluchtelingen
in de stad. GroenLinks is
tegen detentiecentra waar
uitgeprocedeerde vluchtelingen
worden opgesloten.
● Om te voorkomen dat
uitgeprocedeerden op straat
belanden, vangt Leiden hen op
menswaardige wijze op, voordat
zij veilig naar het land van
herkomst kunnen terugkeren. Bij
de opvang streeft de gemeente
naar een optimale samenwerking
met de Stichting Uitgeproceerde
Vluchtelingen (STUV) en stelt zij
STUV in staat haar werk goed
te doen. De minimale hulp aan
uitgeprocedeerden mag nooit
lijden onder bezuinigingen van
de gemeente.
De Creatieve Stad GroenLinks Leiden |25
● De gemeente ondersteunt
waar mogelijk de emancipatie
van allochtone vrouwen die om
welke reden dan ook onvrijwillig
in hun ontplooiing worden
beperkt.
● Leiden voert samen met het
COC een actief Lesbian, Gay, Bi
en Transgender-beleid (LGTB).
Dit doet ze onder meer door op
alle scholen voorlichting te geven
over seksuele diversiteit, door
voor een veilige werkomgeving
te zorgen waar iedereen uit de
kast durft te komen en door bij
zorginstellingen te zorgen dat
iedereen ook uit die kast kan
blijven. Discriminatie wordt niet
getolereerd.
● De gemeente haalt in 2016
Roze Zaterdag naar Leiden. Dit
doet de gemeente samen met
het COC, de ondernemers en de
culturele instellingen van de stad.
26 | De Creatieve Stad GroenLinks Leiden
De Inspi-rerendeStad
Kunst en cultuur zijn belangrijke
pijlers voor een creatief en
bruisend Leiden. Ze verrassen,
inspireren, verbazen, ergeren
en fascineren. Niet alleen op de
professionele podia vonkt de
energie en de creativiteit, maar
ook op de muziekschool, de
jeugdtheaterschool en in de klas.
Creatieve burgers zijn van groot
belang voor de stad en voor een
creatieve samenleving. Kunst en
cultuur zijn er daarom voor iedere
Leidenaar: jong en oud, rijk en arm.
Na de bezuinigingen van Rutte I
is er meer verantwoordelijkheid
bij de gemeente komen te
liggen voor een spannend en
verrassend kunstaanbod. Die
verantwoordelijkheid neemt
de gemeente door belangrijke
kunstinstellingen zoals de
Stadspodia en de Lakenhal
financieel te ondersteunen,
maar ook door kunstenaars en
burgers met creatieve ideeën de
ruimte te geven. Het Stadslab
of het Leids Filmfestival tonen
aan wat dit allemaal voor moois
kan opleveren. Door simpele
maatregelen kan Leiden de
creativiteit van meer kunstenaars
stimuleren waarvan alle Leidenaars
uiteindelijk zullen profiteren.
● Gemeentelijk cultuurbeleid gaat
niet altijd over geld. Soms is een
kunstenaar al geholpen met een
tijdige vergunningsverlening of
met een goedkope repetitieruimte.
Maatwerk en flexibiliteit worden
de uitgangspunten van het Leids
cultuurbeleid.
● Ondernemers, kunstenaars
en kunstinstellingen hebben
elkaar veel te bieden.
Centrummanagement, de
Cultuurmakelaar en het
Cultuurfonds, BV Leiden en de
culturele instellingen gaan daarom
nog meer samenwerken.
● Jonge kunstenaars kunnen
door het Rijksbeleid op weinig
plekken meer terecht. Zij hebben
echter veel nieuwe ideeën en
energie waar iedere Leidenaar
van kan profiteren. Leiden wordt
een creatieve haven voor jong
talent door een ruimere pot
voor projectsubsidies, goedkope
ateliers en repetitieruimtes
in leegstaand vastgoed
en samenwerking met alle
professionele partners van
Veenfabriek tot Stadspodia en van
Haagweg 4 tot BplusC.
● Die talentontwikkeling wordt
ook gestimuleerd op het gebied
De Creatieve Stad GroenLinks Leiden |27
van popmuziek en dance.
Daarom wordt er het nieuwe
muziekcentrum De Nobel ruim
baan gegeven aan lokaal muzikaal
talent. Daarmee wordt het
uitgaan in Leiden meteen een stuk
aantrekkelijker.
● Er komt een helder
subsidiebeleid voor kunst, festivals
en evenementen, waarin kwaliteit,
diversiteit en het samenwerken
met culturele en maatschappelijke
partners en ondernemers
centraal staat. Er komen meer
vrije middelen, maar er wordt
ook strenger gekeken of aan de
voorwaarden van de subsidie
wordt voldaan. De subsidie-eisen
worden flexibeler waardoor
maatwerk wordt geboden en
cultureel ondernemerschap de
ruimte krijgt.
● Ieder kind verdient het om
kennis te maken met kunst en
cultuur. Daarom komt er een
educatieconvenant tussen
gemeente, kunstinstellingen
en scholen en een
cultuureducatiecoördinator om de
culturele vraag van scholen en het
aanbod voor jeugd en jongeren bij
elkaar te brengen.
● Gemeente en instellingen
werken samen om de Leidse
cultuursector te verduurzamen,
door meer zonnepanelen, betere
klimaatbeheersing, energiezuinige
verlichting en duurzame inkoop
van de horeca. Bij renovatie of
nieuwbouw wordt aandacht
besteed aan duurzaamheid van
het ontwerp.
Matilo Foto Luca di Tommaso
28 | De Creatieve Stad GroenLinks Leiden
De SportieveStad
Sporten is niet alleen gezond,
het versterkt ook sociale
banden. Kinderen ontwikkelen
doorzettingsvermogen en leren
samenwerken. Met gezonde
inwoners gaan de zorgkosten
omlaag. Sporten kan bij een
vereniging, maar steeds meer
mensen sporten en bewegen
op eigen gelegenheid door te
rennen, te fietsen of te zwemmen.
Daarom moet er in het Leidse
sportbeleid naast aandacht voor
het sporten binnen een vereniging
ook aandacht zijn voor zelfstandig
bewegen.
● Sport moet toegankelijk zijn
voor alle bevolkingsgroepen:
man, vrouw, oud, jong,
autochtoon, allochtoon, arm of
rijk, homo of hetero, gezond of
met een beperking.
● Sportverenigingen draaien
vooral op vrijwilligers. Hoe
beter de vrijwilligers hun werk
kunnen doen, hoe beter de
vereniging. De gemeente zorgt
voor professionele ondersteuning
van de vrijwilligers en van de
besturen en biedt daarbij zo
nodig cursussen aan.
● Verenigingen kunnen een
belangrijke maatschappelijke
functie vervullen in een wijk als
ontmoetingsplek of als plek waar
buiten de sporttijden ruimte
is om zelfstandig te spelen en
te sporten of bijvoorbeeld als
locatie voor kinderopvang of
wijkorganisaties.
● Zwembad De Vliet is voor
veel mensen de ideale plek om
te bewegen in de buitenlucht.
Bovendien heeft het als
ontmoetingsplek een belangrijke,
sociale functie. Daarom blijft het
zwembad open. Alle zwembaden
in Leiden streven ernaar om in
2018 een Green Key-certificaat te
hebben.
● Veel mensen maken
gebruik van de IJshal. Om die
toekomstbestendig te maken
draagt de gemeente bij aan de
renovatie, mits dat gebeurt op
duurzame wijze.
● De gemeente stimuleert dat
de Leidse sportverenigingen
meer en effectiever samenwerken
als het gaat om het gebruik van
velden, energiegebruik en inkoop.
Er komt een sportmakelaar om
de belangen van de verenigingen
op elkaar af te stemmen.
● Bewegen is net zo belangrijk
De Creatieve Stad GroenLinks Leiden |29
als sporten. De gemeente zorgt
voor goede fietspaden en voor
bewegingstoestellen in de
parken van de stad. Er moeten
genoeg en goed onderhouden
speeltuinen en trapveldjes zijn,
zodat het leuk is om buiten
te spelen. Er komen meer
natuurspeeltuinen.
● Als verenigingen willen mogen
ze hun eigen voorzieningen
beheren, in plaats van dat dit
door de gemeente gebeurt.
30 | De Creatieve Stad GroenLinks Leiden
De Democra-tischeStad
Het gemeentebestuur bestuurt
in dienst van de stad en haar
inwoners. Een dienstbaar bestuur
gedijt het best in een open
bestuurscultuur, waarin naar elkaar
wordt geluisterd en respect wordt
betracht voor anderen. Politici
hebben nog wel eens de neiging
slechts naar het korte termijn
belang te kijken. Een andere, meer
open, politieke cultuur is dringend
gewenst.
De komende jaren zal de overheid
veel taken overhevelen naar
de burger in het kader van de
zelfredzaamheid. Maar de relatie
tussen overheid en burger is geen
eenrichtingsverkeer. Daarom moet
de overheid ook open staan voor
de creatieve ideeën en initiatieven
die er vanuit de stad komen. Dat
vergt om een meer flexibele rol
van de gemeente. Daar valt nog
veel winst te behalen.
● Politiek is niet alleen iets
van politici. Burgers worden
gestimuleerd om zelf initiatieven
te nemen en mee te denken
in de politieke besluitvorming.
Maatschappelijke initiatieven
(zoals Stadslab) worden positief
benaderd en ondersteund.
● In 2015 vinden er belangrijke
transities plaats. De gelden (en
taken) van de Jeugdzorg, AWBZ
en de Participatiewet worden
door het Rijk overgeheveld naar
de gemeenten en verliezen daarbij
hun oormerk. In Leiden zullen
die gelden daarom geoormerkt
worden om alleen te besteden
aan sociale voorzieningen als
jeugd, onderwijs, zorg, wonen en
gezondheid.
Collage: Walter van Peijpe
De Creatieve Stad GroenLinks Leiden |31
● Leiden en de omliggende
gemeenten werken nauw
samen op beleidsterreinen die
niet ophouden bij de eigen
gemeentelijke grenzen, zoals zorg,
economie en werkgelegenheid.
Daarbij zullen democratie en
transparantie altijd centraal staan.
● De gemeente geeft op het
gebied van duurzaamheid het
goede voorbeeld. Er worden
alleen maar duurzame en fair
trade producten ingekocht en de
gemeente belegt haar gelden op
een zo duurzaam mogelijke wijze.
● Leiden moet zich bij de
bestaande stedenbanden vooral
richten op thema’s als groene
economie, duurzame ontwikkeling,
onderwijs, watermanagement,
(groene) microkredieten en
cultuur. De gekozen thema’s
komen tot stand in goed overleg
met de zustersteden.
32 | De Creatieve Stad GroenLinks Leiden
De VeiligeStad
Ondanks alle berichten in de media
wordt het op straat veiliger in
Nederland. Dat is ook in Leiden het
geval. De misdaadcijfers dalen nog
steeds. Dat wil niet zeggen dat
er geen aandacht moet zijn voor
een nog veiliger stad. Iedereen
moet zich op straat en in zijn wijk
veilig kunnen voelen. Preventie
heeft voor GroenLinks daarbij
de voorkeur boven repressie.
Bovendien zijn burgerrechten,
zoals het recht op privacy, geen
rechten die je in naam van de
veiligheid zomaar overboord kunt
gooien.
● GroenLinks is voor legalisatie van
softdrugs. Om de illegale kweek van
wiet en de bijbehorende overlast
aan te kunnen pakken dient er
een gereguleerde wietplantage te
komen. Dit biedt zekerheid over de
kwaliteit van de softdrugs en het is
veiliger voor de gebruiker door de
controle op het THC-gehalte.
● Er komt meer aandacht voor
een wijkgerichte aanpak van
overlast. Hierbij worden de in
de wijk bestaande netwerken
tussen bewoners, wijkagenten,
jongerenwerkers en verzorgers zo
veel mogelijk gebruikt.
● Cameratoezicht kan alleen in
uitzonderlijke situaties worden
gebruikt ter vergroting van de
veiligheid. GroenLinks Leiden
staat niet per se negatief
tegenover cameratoezicht in
het uitgaansgebied rond de
Beestenmarkt op momenten met
een verhoogd risico. Regelmatige
evaluaties dienen nut en noodzaak
aan te tonen. De camera’s rondom
het station dienen te worden
verwijderd.
● Uitgaan in Leiden moet leuk
blijven, voor zowel het uitgaand
publiek als omwonenden. Het
huidige sluitingsbeleid voor de
horeca werkt naar tevredenheid
voor alle partijen, daarom blijft het
zoals het is.
De Creatieve Stad GroenLinks Leiden |33
Foto Arne Wossink
34 | De Creatieve Stad GroenLinks Leiden
GroenLinks Leiden is ambitieus,
maar wil het realisme niet uit het
oog verliezen. Uiteraard stellen
we in dit programma nieuwe
projecten voor. Maar we zijn
ook realistisch: niet alles wat
we zouden willen is mogelijk
onder de huidige financiële
omstandigheden.
De huidige politieke discussie
gaat nu helaas vooral over de
bezuinigingen in plaats van over
het ontwikkelen van een visie op
waar we met de stad naar toe
willen.
GroenLinks streeft naar een Leiden
waarin investeren in duurzaamheid
een vanzelfsprekendheid is.
Niet alleen met het oog op de
klimaatscrisis, maar ook omdat
deze investeringen goed zijn
voor de economie, voor de
werkgelegenheid. Ze leveren
bovendien geld op dat weer
op andere plekken kan worden
ingezet.
Financieel perspectief
De Creatieve Stad GroenLinks Leiden |35
Gelet op de onzekere financiële
situatie en de onzekerheid met
betrekking tot de kabinetsplannen
is het op dit moment niet mogelijk
om de wensen van GroenLinks
door te rekenen naar een sluitende
begroting. In dit programma
beperken we ons tot een aantal
uitgangspunten die van belang
zullen zijn bij de beslissingen.
Daarbij is voor GroenLinks leidend
dat zoveel mogelijk voorkomen
moet worden dat bezuinigingen
de zwaksten in de samenleving
rechtstreeks raken. Juist in tijden
van crisis, moeten de sterkste
schouders de zwaarste lasten
dragen. Als er bezuinigd moet
worden dan ziet GroenLinks Leiden
af van bezuinigingen op de sociale
zekerheid.
GroenLinks stelt voor om een
aantal onnodige projecten, zoals de
geplande nieuwe parkeergarages
binnen de singels, niet door te laten
gaan. Dit geld kan gebruikt worden
om de gevolgen van de crisis voor
de zwakkeren in de samenleving te
verzachten.
Het geld dat we als stad verkregen
hebben door de verkoop van
de NUON-aandelen dienen een
duurzame bestemming te krijgen.
Wat GroenLinks betreft wordt dit
geld niet uitgegeven aan asfalt,
maar geïnvesteerd in groene
en duurzame projecten die de
stad ook op termijn een fijne
plek maken om te leven en die
bijdragen aan een CO2-neutrale
stad.
36 | De Creatieve Stad GroenLinks Leiden
2 | De Creatieve Stad GroenLinks Leiden
GroenLinks Leiden