De aardse atmosfeer
description
Transcript of De aardse atmosfeer
![Page 1: De aardse atmosfeer](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081603/56814794550346895db4c696/html5/thumbnails/1.jpg)
De aardse atmosfeer
![Page 2: De aardse atmosfeer](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081603/56814794550346895db4c696/html5/thumbnails/2.jpg)
primaire atmosfeer:
1 Inleiding
• supernova-explosie• primaire atmosfeer
waterstof en helium• secundaire atmosfeer
bestond uit waterstof, stikstof en koolzuurgas
• huidige unieke samenstelling
Zonnewind, vloeibare aarde, stolling:gesteenten en vulkanisme
Condensatie, oceanen: CO-fixatie
![Page 3: De aardse atmosfeer](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081603/56814794550346895db4c696/html5/thumbnails/3.jpg)
primaire atmosfeer:
1 Inleiding
• atmosfeer = een mantel met diverse gassen(zwaartekracht)
• grote hoogte: concentratie gassen daalt (ijler)
• ruimte
De aarde is dus niet alleen qua ligging uniek in ons zonnestelsel, maar ook qua samenstelling van haar atmosfeer.
![Page 4: De aardse atmosfeer](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081603/56814794550346895db4c696/html5/thumbnails/4.jpg)
2 De opbouw van onze atmosfeer2.1 Hoofdlagen van onze atmosfeer
TROPOSFEER
STRATOSFEER
MESOSFEER
THERMOSFEER
EXOSFEER
MAGNETOSFEER
RUIMTE
OZONLAAG
![Page 5: De aardse atmosfeer](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081603/56814794550346895db4c696/html5/thumbnails/5.jpg)
atmosfeer of dampkring0 tot 1 000 km
atmosfeer onder de exosfeer:
straal van de aarde:
440 km
6 370 km
verhouding 1 / 15
2.2 Samenstelling van onze atmosfeer
![Page 6: De aardse atmosfeer](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081603/56814794550346895db4c696/html5/thumbnails/6.jpg)
de belangrijkste gassen:
78 % stikstofgas21 % zuurstofgas1% andere gassen
op grotere hoogte:
minder stikstofgas en zuurstofgasmeer “lichtere” gassen: ozon,
helium, stikstof, waterstof
2.2 Samenstelling van onze atmosfeer
![Page 7: De aardse atmosfeer](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081603/56814794550346895db4c696/html5/thumbnails/7.jpg)
2.3 Kenmerken van de 5 onderste lagen van onze atmosfeer
Tabel met transparant
![Page 8: De aardse atmosfeer](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081603/56814794550346895db4c696/html5/thumbnails/8.jpg)
indeling dampkringop basis van temperatuur
SFEER: laag
in de atmosfeer waar de
temperatuurstijgt of daalt
PAUZE:Overgangsgebied in de atmosfeer
waar detemperatuur
is constant laag of hoog
![Page 9: De aardse atmosfeer](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081603/56814794550346895db4c696/html5/thumbnails/9.jpg)
“ijle” atmosfeer
“dichtere” atmosfeer
het weer speelt zich
af in de troposfeer
laagsteluchtdruk
hoogsteluchtdruk
![Page 10: De aardse atmosfeer](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081603/56814794550346895db4c696/html5/thumbnails/10.jpg)
3 De rol van onze atmosfeer
3.1 Ozonproblematiek
![Page 11: De aardse atmosfeer](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081603/56814794550346895db4c696/html5/thumbnails/11.jpg)
trop
osfe
erst
rato
sfee
r
Ozon (O3)
Ozon (O3)
OZONLAAG
Ozonconcentratie in de onderste lagen van onze atmosfeer
![Page 12: De aardse atmosfeer](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081603/56814794550346895db4c696/html5/thumbnails/12.jpg)
Satellietbeeld van het stratosferisch ozon in september
ozongatozongat een kleinere concentratie ozoneen kleinere concentratie ozon
Ozongat
![Page 13: De aardse atmosfeer](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081603/56814794550346895db4c696/html5/thumbnails/13.jpg)
trop
osfe
erst
rato
sfee
r
OZONLAAG
beschermende ozon
bedreigende ozon
Bedreigende en beschermende ozon
![Page 14: De aardse atmosfeer](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081603/56814794550346895db4c696/html5/thumbnails/14.jpg)
bedreigende ozon beschermende ozon
- troposfeer: op leefniveau - stratosfeer: ozonlaag
- 10 % van het ozon - 90 % van het ozon
- ontstaat door de reactie van zonlicht op lucht- vervuiling (windstil weer in de zomer)
- de ozonlaag zet de UV-straling van de zon om in warmte
- te veel ozon “ozonsmog” veroorzaakt ernstige gezondheidsproblemen(minder zuurstof): astma,ademhaling, allergiën, ..
- te weinig ozon zorgt dat UV-straling het aard- oppervlak bereikt: schade aan plant en dier
![Page 15: De aardse atmosfeer](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081603/56814794550346895db4c696/html5/thumbnails/15.jpg)
Het belang van de atmosfeer
N2
stofdeeltjes
CO2
O3
belangrijkste gas noodzakelijk voorplantengroei
verstrooien zonlichtcondensatiekerntjes
winderosie, vulkanisme,verbranding meteoroïden
houdt de warmte vastbroeikaseffect
fotosynthese,verbranding fossielebrandstoffen
absorbeert UV-straling van de zon
vernietigd door CFK’sreageert met lucht-vervuiling
![Page 16: De aardse atmosfeer](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081603/56814794550346895db4c696/html5/thumbnails/16.jpg)
Het belang van de atmosfeer
water-damp
zwavel-dioxide enmethaan
O2
wolkenvorming enneerslag
soms opgeslagenals sneeuw en ijs
veroorzaken zure regen
industrie, verkeer enelektriciteitscentrales
tweede belangrijkstegas van de atmosfeer
komt vrij door fotosynthese
![Page 17: De aardse atmosfeer](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081603/56814794550346895db4c696/html5/thumbnails/17.jpg)
![Page 18: De aardse atmosfeer](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081603/56814794550346895db4c696/html5/thumbnails/18.jpg)
3 De rol van onze atmosfeer
3.2 De levensbelangrijke functies van onze atmosfeer
1 Ademhaling van de meeste organismen
![Page 19: De aardse atmosfeer](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081603/56814794550346895db4c696/html5/thumbnails/19.jpg)
2 Bescherming van leven op aarde tegen
kosmische straling
![Page 20: De aardse atmosfeer](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081603/56814794550346895db4c696/html5/thumbnails/20.jpg)
POOLLICHT
![Page 21: De aardse atmosfeer](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081603/56814794550346895db4c696/html5/thumbnails/21.jpg)
3 Bescherming van bombardementen van
meteoroïden
Meteoriet versus meteoor
![Page 22: De aardse atmosfeer](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081603/56814794550346895db4c696/html5/thumbnails/22.jpg)
4 Behoud van temperatuur
![Page 23: De aardse atmosfeer](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081603/56814794550346895db4c696/html5/thumbnails/23.jpg)
5 Filter voor elektromagnetische straling (EM-straling)
![Page 24: De aardse atmosfeer](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081603/56814794550346895db4c696/html5/thumbnails/24.jpg)
4 Stralingsbalans
4.1 Verloop van de zonnestraling in de atmosfeer
![Page 25: De aardse atmosfeer](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081603/56814794550346895db4c696/html5/thumbnails/25.jpg)
licht
verlies
INSTRALING= LICHT
UITSTRALING= WARMTE
broeikasgassenhouden warmte vast
![Page 26: De aardse atmosfeer](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081603/56814794550346895db4c696/html5/thumbnails/26.jpg)
4 Stralingsbalans
4.2 Invloed van de mens op de stralingsbalans
![Page 27: De aardse atmosfeer](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081603/56814794550346895db4c696/html5/thumbnails/27.jpg)
Vliegtuigen produceren broeikasgassen: opwarming
en condensatieslierten van witte ijskristallen: afkoeling
![Page 28: De aardse atmosfeer](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081603/56814794550346895db4c696/html5/thumbnails/28.jpg)
Het verdwijnen van bossen veroorzaakt meer CO2: opwarming
Bodemdegradatie kan de instraling beïnvloeden (reflectie): afkoeling
![Page 29: De aardse atmosfeer](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081603/56814794550346895db4c696/html5/thumbnails/29.jpg)
Meer verkeer betekent meer broeikasgassen: opwarming
Beton en asfalt beïnvloeden de instraling: afkoeling
![Page 30: De aardse atmosfeer](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081603/56814794550346895db4c696/html5/thumbnails/30.jpg)
De moderne veeteelt is verantwoordelijk voor eengrote toename van methaan
(een broeikasgas) in de troposfeer: : opwarming
wereldwijde veestapel produceert meer broeikasgassen dan het autoverkeer
Methaan zou 23 keer schadelijker zijn dan CO2
![Page 31: De aardse atmosfeer](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081603/56814794550346895db4c696/html5/thumbnails/31.jpg)
Besluit:A. De atmosfeer wordt op basis van de temperatuur
ingedeeld in verschillende sferen.
B. Onze atmosfeer vervult verschillende levensbelangrijke functies:
Het weer speelt zich af in de troposfeer.
- ze bevat gassen die onmisbaar zijn voor het leven
- stratosferisch ozon beschermt ons tegen UV-straling
- troposferisch ozon is schadelijk voor de mens
![Page 32: De aardse atmosfeer](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081603/56814794550346895db4c696/html5/thumbnails/32.jpg)
Besluit:C. Zonlicht wordt door het aardoppervlak omgezet in
warmte.
D. De mens beïnvloedt de stralingsbalans door: - de samenstelling van de atmosfeer te veranderen - het aardoppervlak te wijzigen