Das Gehirn SS 2009
description
Transcript of Das Gehirn SS 2009
![Page 1: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/1.jpg)
Das Gehirn SS 2009
Ligandengesteuerte
Ionenkanäle
![Page 2: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/2.jpg)
Ligandengesteuerte Kanäle
Ligandengesteuerte Kanäle
Ligand-gated ion channels
LGIC
Ionotrope Rezeptoren
![Page 3: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/3.jpg)
Ligandengesteuerte Kanäle
Neurotransmission
![Page 4: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/4.jpg)
Ligandengesteuerte Kanäle
Liganden
Acetylcholin
Glutamat
GABA
Glycin
ATP; cAMP; cGMP; Ca2+ ; IP3; Serotonin
![Page 5: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/5.jpg)
Ligandengesteuerte Kanäle
Liganden
Acetylcholin
Glutamat
GABA
Glycin
exzitatorisch
inhibitorisch
![Page 6: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/6.jpg)
Ligandengesteuerte Kanäle
Ligandengesteuerte Kanäle
Exzitatorisch: Kationenkanäle (Na+, Ca2+)
Inhibitorisch: Anionenkanäle (Cl-)
![Page 7: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/7.jpg)
Ligandengesteuerte Kanäle
Ligandengesteuerte Kanäle
Nikotinscher Acetylcholin Rezeptor
Glutamat Rezeptoren
GABA Rezeptoren
Glycin Rezeptoren
![Page 8: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/8.jpg)
Ligandengesteuerte Kanäle
Der nikotinische
Acetylcholin Rezeptor
![Page 9: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/9.jpg)
Ligandengesteuerte Kanäle nAChR
Übersicht
Vorkommen: Neuromuskuläre Endplatte, CNS
Aufbau: Pentamer
Zusammensetzung:Muskel: 2, , , (embryonal)Muskel: 2, , , (adult)CNS: x5-x
Ionenselektivität: Na+, K+, Ca2+
Agonisten: Acetylcholin, Nikotin
Antagonisten: Bungarotoxin, D-Tubocurarin
![Page 10: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/10.jpg)
Ligandengesteuerte Kanäle nAChR
Die Neuromuskuläre Endplatte
![Page 11: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/11.jpg)
Ligandengesteuerte Kanäle nAChR
Die Neuromuskuläre Endplatte
![Page 12: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/12.jpg)
Ligandengesteuerte Kanäle nAChR
Die Neuromuskuläre Endplatte
![Page 13: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/13.jpg)
Ligandengesteuerte Kanäle nAChR
Endplattenpotential
![Page 14: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/14.jpg)
Ligandengesteuerte Kanäle nAChR
Endplattenpotential
![Page 15: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/15.jpg)
Ligandengesteuerte Kanäle nAChR
Endplattenpotential
![Page 16: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/16.jpg)
Ligandengesteuerte Kanäle nAChR
Endplattenpotential
![Page 17: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/17.jpg)
Ligandengesteuerte Kanäle nAChR
Klonierung
![Page 18: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/18.jpg)
Ligandengesteuerte Kanäle nAChR
Klonierung
Cholinerge
Neurone
![Page 19: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/19.jpg)
Ligandengesteuerte Kanäle nAChR
Hydropathieanalyse
![Page 20: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/20.jpg)
Ligandengesteuerte Kanäle nAChR
Membrantopologie
![Page 21: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/21.jpg)
Ligandengesteuerte Kanäle nAChR
![Page 22: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/22.jpg)
Ligandengesteuerte Kanäle nAChR
![Page 23: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/23.jpg)
Ligandengesteuerte Kanäle nAChR
Aktivierung
![Page 24: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/24.jpg)
Ligandengesteuerte Kanäle nAChR
Öffnungsmechanismus
![Page 25: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/25.jpg)
Ligandengesteuerte Kanäle nAChR
Einzelkanal Eigenschaften
![Page 26: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/26.jpg)
Ligandengesteuerte Kanäle nAChR
Myasthenia gravis
![Page 27: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/27.jpg)
Ligandengesteuerte Kanäle nAChR
Myasthenia gravis
![Page 28: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/28.jpg)
Ligandengesteuerte Kanäle nAChR
Myasthenia gravis
![Page 29: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/29.jpg)
Ligandengesteuerte Kanäle nAChR
Myasthenia gravis
![Page 30: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/30.jpg)
Ligandengesteuerte Kanäle nAChR
Myasthenia gravis
![Page 31: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/31.jpg)
Ligandengesteuerte Kanäle nAChR
Myasthenia gravis
![Page 32: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/32.jpg)
Ligandengesteuerte Kanäle nAChR
Myasthenia gravis
Verringerung der
Rezeptor Halbwertszeit:
~7 Tage
~2,5 Tage
![Page 33: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/33.jpg)
![Page 34: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/34.jpg)
Ligandengesteuerte Kanäle
Glutamat Rezeptoren
![Page 35: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/35.jpg)
Ligandengesteuerte Kanäle GluR
Übersicht
Vorkommen: CNS
Aufbau: Tetramer / Pentamer
Ionenselektivität: Na+, K+, Ca2+
Agonisten: NMDA, AMPA, Kainat
Antagonisten: Memantine, Phencyclidine
![Page 36: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/36.jpg)
Ligandengesteuerte Kanäle GluR
Glutamat
wichtigster exzitatorischer Botenstoff im CNS
Rezeptortypen
N-Methyl-D-Aspartat (NMDA)
-Amino-3-hydroxy-5-methyl-4-isoxazoleproprionic acid (AMPA)
Kainat
![Page 37: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/37.jpg)
Ligandengesteuerte Kanäle GluR
Glutamat Rezeptortypen
NMDA AMPA Kainat
NR1
NR2A-D
NR3A
GluR1-4 GluR5-7
KA1,2
![Page 38: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/38.jpg)
Ligandengesteuerte Kanäle GluR
Membrantopologie
Nativer Kanal
außen
innen
![Page 39: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/39.jpg)
Ligandengesteuerte Kanäle GluR
Rezeptoreigenschaften
![Page 40: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/40.jpg)
Ligandengesteuerte Kanäle GluR
Mg2+ Blockierung der NMDA Rezeptoren
wird durch Depolarisierung aufgehoben.
Non-NMDA Rezeptoren
![Page 41: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/41.jpg)
Ligandengesteuerte Kanäle GluR
NMDA Rezeptoren
![Page 42: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/42.jpg)
Ligandengesteuerte Kanäle GluR
RNA Editing
![Page 43: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/43.jpg)
Ligandengesteuerte Kanäle GluR
Glutamat Rezeptoren und Krankheiten
Alzheimer:
erhöhte Glutamat Konzentration Erregung
Neurotoxizität:
NMDA/GluR erhöhter Ca2+ Einstrom
![Page 44: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/44.jpg)
![Page 45: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/45.jpg)
Ligandengesteuerte Kanäle
GABA Rezeptoren
![Page 46: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/46.jpg)
Ligandengesteuerte Kanäle GABAR
Übersicht
Vorkommen: CNS
Aufbau: Pentamer
Zusammensetzung:GABAA: 1-6, 1-4, 1-4, , ,
GABAC: 1-3
Ionenselektivität: Cl-
Agonisten: GABA, Muscimol
Antagonisten: Picrotoxin, Bicuculline
Modulatoren: Benzodiazepine, Barbiturate
![Page 47: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/47.jpg)
Ligandengesteuerte Kanäle GABAR
Membrantopologie
Ligand
![Page 48: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/48.jpg)
Ligandengesteuerte Kanäle GABAR
GABA Rezeptoren
![Page 49: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/49.jpg)
Ligandengesteuerte Kanäle GABAR
Warum sind inhibitorische
Rezeptoren wichtig?
Wo wirken sie effizient?
![Page 50: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/50.jpg)
Ligandengesteuerte Kanäle GABAR
Glutamat
GABA
Exzitation Inhibition
![Page 51: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/51.jpg)
Ligandengesteuerte Kanäle GABAR
Exzitation Inhibition
![Page 52: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/52.jpg)
Ligandengesteuerte Kanäle GABAR
Exzitation Inhibition
![Page 53: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/53.jpg)
![Page 54: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/54.jpg)
Ligandengesteuerte Kanäle
Glycin Rezeptoren
![Page 55: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/55.jpg)
Ligandengesteuerte Kanäle GlyR
Übersicht
Vorkommen: PNS, CNS
Aufbau: Pentamer
Zusammensetzung:1-4, 1
Ionenselektivität: Cl-
Agonisten: Glycin, Taurin
Antagonisten: Strychnin
![Page 56: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/56.jpg)
Ligandengesteuerte Kanäle GlyR
Membrantopologie
Ligand
![Page 57: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/57.jpg)
Ligandengesteuerte Kanäle GlyR
![Page 58: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/58.jpg)
Ligandengesteuerte Kanäle GlyR
Glycin Rezeptoren und Krankheiten
Hypertonische Motorische Störungen (Spasmen)
Mensch: Startle disease (Mutation 1)
Maus: spasmodic: 1oscillator: 1spastic:
![Page 59: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/59.jpg)
Ligandengesteuerte Kanäle GlyR
Glycin Rezeptor Mutationen
Rel
ativ
er S
trom
Gly (µM)
![Page 60: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/60.jpg)
Ligandengesteuerte Kanäle
Exzitatorische Rezeptoren: exzitatorische postsynaptische PotentialeEPSPACh; Glutamat
Inhibitorische Rezeptoren: inhibitorische postsynaptische PotentialeIPSPGABA; Glycin
Ach-R, GABA-R, Gly-R Glu-R
![Page 61: Das Gehirn SS 2009](https://reader037.fdocument.pub/reader037/viewer/2022102719/56814535550346895db20092/html5/thumbnails/61.jpg)