လြတလပစြာ သတငးယႏငေၾကာငး ငါး အဖြ႔ခပက ေျပာဆ

ေမေကာ

အဂၤါေန႔၊ ေမလ 05 2009 19:41 - ျမနမာစေတာခန

ခငးမင (မဇၥမ)။ ။ သတငးမဒယာမား သလသညမားက ျမနမာႏငင ငါးလပငနး အဖြ႔ခပတြင လြတလပစြာ ေမးျမနးႏငေၾကာငး ယေန႔ ကငးပသည ငါးလပငနး ပမနအစညးအေဝး၌ အဖြ႔ခပ အမႈေဆာငတဥးက ေျပာဆလကသည။ မၾကာေသးခငက ျပညပမဒယာ တခက ငါးလပငနး အဖြ႔ခပက သတငးဌာနမားက လြတလပစြာ ေရးသားခြင ပတပငသညဆသည သတငးႏင ပတသက၍ ရနကနတငး အငးစနၿမ႕နယ ၾက႕ကနးရ ငါးလပငနးခနးမတြင အဂၤါေန႔တငး ငါးလပငနး အဖြ႔ခပ ပမနအစညးအေဝးတြင ျပညတြငး သတငးဌာနမားသ႔ တ႔ျပနေျပာဆျခငး ျဖစသည။ ''ငါးလပငနးကေတာ မဒယာပငးမာ ပြငလငးတယလ႔ ေျပာလ႔ရပါတယ။ တျခားဌာနေတြန႔စာရင။ သတငးေလာကမာေတာ ငါးလပငနးန႔ အာမခက သတငးဌာနေတြက ကြမးကငစြာ ကငတြယႏငတယလ႔ ေျပာလ႔ရပါတယ'' ဟ ျပညတြငးအေျခစက အပတစဥ ဂာနယတခမ သတငးေထာကတဥးက မဇၥမက ေျပာသည။ သ႔ေသာ သတငးမဒယာမားအေနျဖင ငါးလပငနး သတငးမားက ေဖာျပရာတြင ျပညသသ႔ မထတျပနသငသည သတငးအခကအလကမား ပါရႏငသျဖင အဖြ႔ခပသ႔ ျပနလညတငပငစစစရန လေၾကာငး အမႈေဆာငျဖစသက ေျပာဆသညခသညဟ သရသည။ ထ႔အျပင ငါးလပငနး အဖြ႔ခပက လြတလပစြာ ေရးသားခြငေပးခသညအတြက ျပညတြငး မဒယာမားတြင ၂ ၾကမ မားယြငးချခငးေၾကာင ယခလ ျပနလညစစစရန လအပျခငးျဖစေၾကာငး သက ဆခသည။ သတငးမဒယာက႑တြင ငါးလပငနး အဖြ႔ခပသည ပြငလငးေၾကာငး ျပညတြငးသတငး ဌာနမားက ဆသည။ သ႔ေသာ ျပညတြငး သတငးဌာနတခမ တာဝနရသတဥးက ယခလ ျဖညစြကေျပာဆသည။ သက “ေမးသမအကန ေျဖတယ။ ဒါေပမ တခ႕သတငးေတြကကေတာ သတငးမေရးပါန႔လ႔ တခါထ ေျပာတယ” ဟ ဆသည။ သ႔ေသာလညး ယေန႔ကငးပသည အစညးအေဝးတြင အဆပါ အမႈေဆာငက ျမနမာႏငင ငါးလပငနး အဖြ႔ခပသည ျပညတြငးမဒယာမားက သတငးႏင ပတသက၍ ျပညသသ႔ ထမခနထားျခငး မရပါေၾကာငး ေျပာဆခေသးသည။

ဝတျပ ဆေတာငးသမားက သာသနာေရးဌာနက တရားစြ

ဖနဒါ

အဂၤါေန႔၊ ေမလ 05 2009 19:25 - ျမနမာစေတာခန

ခငးမင (မဇၩမ)။ ။ ႏငငေရးအကဥးသား လြတေျမာကေရး ဆေတာငးပြေၾကာင အဖမးခရသ ရနကနတငး တြေတးၿမ႕မ အနအယဒ ပါတဝင ႏစဥးအမႈက ၿမ႕နယတရား႐းက ယေန႔ စစေဆးရာ သာသနာေရး ဥးစးဌာနမ ပါဝင အစစေဆးခခသည။ ၿမ႕နယအနအယဒ ဒဥက႒ ဥးခစေဖႏင စညးအဖြ႔ဝင ဥးေအာငစးေဝက သာသနာေတာ ညႇးႏြမးေစရန ျပလပမႈျဖင တရားစြဆခၿပး ယေန႔ ဒတယအၾကမ ႐းထတရာ သလငခ႐င သာသနာေရး ဥးစးဌာနမ လကေထာကဥးစးမႉး ကယတင တရားလအျဖစ အစစေဆးခချခငး ျဖစသည။ “ဥးဉာဏေဌးက စစတယ။ သာသနာေရး အလမာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည လြတေျမာကေရး စာတမးေရးလ႔ သာသနာက ညႇးႏြမးေအာင လပတယဆၿပး စစတယ” ဟ ကေအာငစးေဝ၏ ညျဖစသ ကေအာငစးမငးက မဇၩမက ေျပာသည။ သာသနာေရး အလတြင ေဒၚေအာငဆနးစၾကည အျမနဆး လြတေျမာကပါေစ၊ ကနးမာပါေစ ဆသည စာတနးမား ေရးျခငးသည သာသနာေရးက ညစေထးေစသညဟ ဥးဉာဏေ႒းက တရား႐းတြင ထြကဆေၾကာငး အနအယဒ အမႈသညမားအတြက ေဆာငရြကေပးေနသည ေရ႕ေန ဥးကငတးက ေျပာသည။ သက ဆကၿပး “သာသနာအလက ညစေထးေအာင မလပရဘး။ သဃစာအပေတြ ရတယ။ အဒစာအပထမာ သဃာ အဖြ႔အစညးက လကနာဖ႔ သာသနာအလက သတမတထားတာ။ အဖြ႔အစညးေတြ၊ လပဂၢလေတြ လကနာဖ႔ ထတျပနထားတာ မရဘးေသးဘး။ ဥပေဒတခက ျပညသျပညသားေတြကေန လကနာေစခငရင ဒဥပေဒက သတငးစာ၊ ဂာနယ၊ မဂၢဇငးကေန ထတျပနေၾကညာတာ ရလားလ႔ ေမးေတာ မရေသးဘး'' ဟ ေျပာသည။ တရားစြဆခရသ ႏစဥးသည ၿပးခသညလ ၂၁ ရကေန႔ နနကပငးက ဇးျဖကနးရြာ ပါတဝင လငယမားႏင နာဂစမနတငးဒဏ ခစားခရသည ရြာသားမား စစေပါငး ၅ဝ ခန႔ႏငအတ တြေတးၿမ႕နယ ဇးျဖကနးေကးရြာရ ဖကတရာ ေစတေတာၾကး၌ သာသနာအလႏင သေျပပနးမားက ၿဂဟတငမားတြင စကထၿပး ဝတျပဆေတာငးခသည။ ဆေတာငးစဥ တြေတးၿမ႕မ ရ ၆ ဥးခန႔က လာေရာက၍ အသဖမးျခငး၊ မတတမးယျခငးမား လပခေသာလညး အျခား အေႏာငအယက မျပဘ၊ ၿပးစးသညအခါ တြေတးရတပဖြ႔ ဒရအပ ဝငးထြဋထြဋဥးက သတ႔ႏစဥးက ေခၚယကာ တြေတး ရစခနးတြင ခပေႏာငဖမးဆးခသည။ ယခ စြဆထားသည ျပစမႈဆငရာ ဥပေဒပဒမသည ျပစဒဏအျဖစ ေထာငဒဏ ၂ ႏစႏင ေငြဒဏပါ

ကခရႏငသည ပဒမျဖစေၾကာငး သရသည။ ယေန႔ တရား႐းက ယခလ ၁၃ ရကေန႔သ႔ ထပမ၍ ႐းခနးရက ေပးခသည။

ဖမးဆးရမ သစကားမား ဗနးေမာသ႔ ပ႔ေဆာင

မးၾကး

အဂၤါေန႔၊ ေမလ 05 2009 18:07 - ျမနမာစေတာခန

ေရႊလ (မဇၥမ) ။ ။ ကခငျပညနယ မနစၿမ႕နယရ သစေတာမားအတြငးမ ဖမးဆးရမသည တရားမဝင သစကယရ ကားမားအား လြနခသည ၂ ရကခန႔မ စတင၍ ဗနးေမာၿမ႕သ႔ ေမာငးႏင ပ႔ေဆာငေနၿပ ျဖစသည။ မနစၿမ႕နယအတြငးရ ေတာငေပၚႏင ေတာတြငးမားမ ဖမးဆးရမခသည သစကယရယာဥ အစးေရ ၂ဝဝ ခန႔က ၿမ႕အနး ကကထပရြာသ႔ ပ႔ေဆာငခကာ၊ ထမတဆင မနစ-ဗနးေမာ လမးေၾကာငးအတငး ဗနးေမာၿမ႕အေရာက ေမာငးႏင သယယသြားေၾကာငး သရျခငး ျဖစသည။ ”တေန႔ကစၿပး ပ႔ေနတာေပါ။ မေန႔ကေတာ ကကထပေစးေန႔ေလ။ ေတာငေပၚကေန ကကထပက ေမာငးထားတာ။ ကနအလြတေပါ။ အဒကေန ဗနးေမာက ဆကေမာငးသြားတယ” ဟ မကျမငေတြ႔ရသ ဗနးေမာမ သစကနသညတဥးက မဇၥမက ေျပာသည။ သစခတလရာသ ယခႏစ ဇနနဝါရလမ မတအတြငး နအဖ စစေၾကာငးမားက ပကစတတက လကလ၍ ဖမးဆးရာမ ရရခသည သစသယယသည ကယရကားမားျဖစၿပး၊ တနဖနး (DongFeng) အမးအစား ေဘာဒအရညမား ျဖစသည။ ပ႔ေဆာငေနသည ကားမားသည ကကထပရြာ ပတဝနးကငႏင ေဒသခမားအေခၚ ေအာကေခာငး (တပေလြ စေသာ စခမးၾကး) စသည နယတဝကမ ကားမားျဖစေၾကာငး သစကားကယရသမား တဥးက ေျပာသည။ ဗနးေမာသ႔ ေရာကႏငၿပျဖစသည ကားမားအား ဗနးေမာအေျခစက အမတ ၂၁ စစဆငေရးႏင ကြပကမႈ ဌာနခပ - စကခ ၂၁ ဝနးအတြငး စပထားရသည။ ”စစတပက ဗနးေမာမာ သစကားေမာငးမသေတြက တေယာက ကပ တေသာငးေပး ေခၚသြားတယ။ ေခာငးထဘကမာလညး အလ လပေနတယ” ဟ သစကားကယရသမားက ဆသည။ ”အဖမးခထားရတ ကားေတြက အသစစကစကေတြ မားတယ။ အရငတနးက တနဖနးကားေတြ သးတယ။ အခသးတ ကားေတြက ေဖါကခ၊ အယစဝး၊ အခ အဆငအျမငဆးက ယမးေဖါင၊ အဒကားေတြ သးၾကတယ။ အဒကားအသစေတြ အဖမးခရတာ။ အခက တနဖနးကားအစတေတြပ ျပနပ႔ေနတာ ေတြ႔ရတယ” ဟ သက ဆကေျပာသည။

ေတာတြငး၌ သစတကကယရအျဖစ အသးျပသည (တ႐တအေခၚ) ေဖါကခ၊ အယစဝး၊ ယမးေဖါင ဆသည ကားမားသည သစတငပစၥညးကရယာ အျပညအစ တပဆငထားၿပး ကပသနးေပါငး ရာခတနဖးရသည။ ဖမးဆးရမသည အဆပါ ကားအသစမားက လလယယမည သမားသည တ႐တျပည ေနာငေတာငး (နမခမးနယစပ) ႏင ဗနးေမာတြင တနဖနး ေဘာဒရည ကားအေဟာငးမား ဝယယကာ စစတပသ႔ တစးလင ကပ သနး ၂ဝ မ ၃ဝ အထ လာဘထးကာ ကားအေကာငးမားက လယၾကျခငးျဖစေၾကာငး သရသည။

လထကနးမာေရး ေစာငေရာကမႈ အားနညးျခငးသည ကပေရာဂါမားက ဖတေခၚေန မပး

အဂၤါေန႔၊ ေမလ 05 2009 15:06 - ျမနမာစေတာခန

နယးေဒလ (မဇၩမ)။ ။ ႏငငျခား ခရးသြားမားမတဆင ဝကတပေကြး ေရာဂါပးမား တငးျပညအတြငး ဝငမလာႏငေအာင ကာကြယရနအတြက ျမနမာျပညရ အျပညျပညဆငရာ ေလဆပမားတြင ကနးမာေရး ေဆးစစခနးမား ထားရေနၿပ ျဖစသည။ ဝကတပေကြး ေရာဂါသည မကဆကႏင အေမရကန ျပညနယတခ႕တြင အစလကအၿပလက စတင ျဖစပြားခၿပးေနာက၊ ျမနမာႏငင ကနးမာေရး ဝနၾကးဌာနသည အျပညျပညဆငရာ ေလဆပမား၌ ေဆးစစေဆးမႈမားႏင သတေပး ႏႈးေဆာမႈမား ျပလပလကၿပျဖစေၾကာငး မဇၩမက ေျပာဆျခငးျဖစသည။ ၿပးခသည တနဂၤေႏြႏင တနလၤာေန႔တြင ထတေဝခသည စစအစးရပင ျမနမာအလငး သတငးစာတြငလညး ရနကနႏင မႏေလးၿမ႕မားရ အျပညျပညဆငရာ ေလဆပမားတြင ခရးသညမားအား ေဆးစစေနသည ကနးမာေရး ဝနထမးမား၏ ဓာတပမားႏငပါ ေဖာျပထားသည။ သ႔ေသာ စစအစးရက ယခလ တ႔ျပနမႈမား ျပလပသည ဆေသာလညး၊ ကာကြယတားဆးေရး နညးလမးမားက ေလဆပမားတြင ျပလပ႐မႏင မလေလာကေၾကာငးႏင ေရာဂါပးမႊားမားသည တငးျပညအတြငး ဝငရမည အျခားေသာ အေပါကမားက ၎တ႔ကယတင ရာေဖြႏငေၾကာငး ဂၽြနေဟာပကငး လထကနးမာေရး တကသလ၊ လထ ကနးမာေရးႏင လ႔အခြငအေရးဌာနမ တြဖကသေတသနပညာရင ေဒါကတာ ဗရာဗစ ဆဝါနဗနစကခက ဆသည။ ျမနမာႏငငသားမား ၂ သနးေကာသည အမနးခငး ထငးႏငငသ႔ ေရႊ႔ေျပာငးအလပသမားမားအျဖစ ဝငထြကသြားလာေနသညမာ ေလဆပမားမတဆင မဟတသလ၊ အမနးခငး တ႐တ၊ အႏၵယ၊ ဘဂၤလားေဒရ၊ လာအႏင ထငးႏငငဘကတြင ဝငေပါက၊ ထြကေပါက ေပါမားစြာ နယနမတခငး ထစပေနသည။ အျပညျပညဆငရာ ေလဆပမား၌ ကနးမာေရး ေဆးစစမႈမား ျပလပ႐မျဖင ခရးသညမားတြင တပေကြးေရာဂါပး ပါမလာေၾကာငး ေသခာစြာ မေျပာႏငဟ ထငးႏငငမ ေဒါကတာ ဗရာဗစကလညး ေျပာဆသည။ သက ဆကၿပး အစလက အၿပလက ျဖစပြားတတသည ေရာဂါမားက အလငအျမန ခကခငး သရၿပး၊

အျမနဆး ကာကြယတားဆးႏငသည မနကနေသာ လထကနးမာေရး ေစာငေရာကမႈ စနစတရပ လအပေၾကာငး ေျပာသည။ “ျမနမာျပညမာ လထကနးမာေရး ေစာငေရာကမႈဆတာ မရသေလာကပါပ” ဟ ေဒါကတာ ဗရာဗစက ဆသည။ သသည ျမနမာႏငငသ႔ အၾကမမားစြာ လညပတခဖးၿပး၊ ျမနမာ ကနးမာေရး ေစာငေရာကမႈကလညး နးကပစြာ ေလလာေနသ ျဖစသည။ ''တကယလ႔ ျမနမာျပညမာ ဒတပေကြးေရာဂါပးဟာ ျမနမာျပညက ဝငေရာကမယ လမးေၾကာငးက ေတြ႔ၿပဆရငေတာ ၾကးမားတ ပကစးဆးရႈးမႈေတြက ျဖစလာႏငေစပါတယ'' ဟ သက ဆကေျပာသည။ သ႔ေသာ ျမနမာႏငငတြင အဆပါ ဝကတပေကြးေရာဂါ ပ႕ႏ႔လာႏငမႈ အေျခအေနမာ နညးပါးေၾကာငးႏင အဘယေၾကာငဆေသာ ထေရာဂါ ျဖစပြားေနေသာ တငးျပညမားမာ ျမနမာႏငငသ႔ လာေရာကလညပတမႈ အဆငမာ အလြနနညးပါးေသာေၾကာင ျဖစေၾကာငး သက ဆသည။ “ဒါေပမ အားနညးခကတခကေတာ ျမနမာႏငငမာ ကနးမာေရး ေစာငေရာကမႈစနစ မရပါဘး၊ ဒါေၾကာင ကးစကပ႕ႏ႔မႈမး ျမနမာႏငငမာ ျဖစမယဆရင အေျခအေနက ဆးဝါးႏငၿပး၊ သတျပမတ အခနမာ ေနာကကေနမာ ျဖစတယ” ဟ ေဒါကတာ ဗရာဗစက ေျပာဆသည။ ဓာတေဗဒ အေခၚအရ A/H1N1 ေခၚ ဆြငးဖလး (ဝကတပေကြး) ေရာဂါ၏ လကၡဏာမားသည အျခားေသာ ေရာဂါမား၏ လကၡဏာမားႏင တညမႈ ရၿပး၊ သးျခား လကၡဏာ မရေပ။ ထေရာဂါပးက သရႏငရနအတြက ေရာဂါပး ရာေဖြေဖာထတႏငသည ဓာတခြခနးမား လအပၿပး၊ ျမနမာႏငငတြင မရေသးေၾကာငး သက ဆသည။ ျမနမာႏငငတြင တခါတရ အစလကအၿပလက ျဖစပြားတတေသာ ေရာဂါမားသည ျပညသလထအၾကားတြင ကနးမာေရးအသ နမကမႈေၾကာင ကနးမာေရး ဝနထမးမား သတမမမခငမာပင ျဖစပြားခလမမညဟ သက ေျပာသည။ ဝကတပေကြးသည အလြနပင ကနကစရတ ၾကးမားႏငေသာေၾကာင ျမနမာႏငငအေနျဖင အလြနအေရးၾကးေသာလညး၊ ကာကြယတားဆးႏငသည ငကဖားႏင အဆတေရာဂါတ႔သညလညး ျမနမာႏငငတြင ႏစစဥ လ႔အသကေပါငးမားစြာက ေႁခြယေနေသာေၾကာင ျမနမာစစအစးရသည သတ႔က ကာကြယတားဆးရန အာ႐စကသငေပေၾကာငး သက ျဖညစြကေျပာသည။ “တပေကြးေရာဂါပးက ကေနာတ႔ အာ႐စကႏငပါတယ။ ဒါေပမ ျမနမာႏငငမာ ဆယစႏစေပါငးမားစြာ ပ႕ႏ႔ျဖစပြားေနတ၊ ၾကတငကာကြယ တားဆးလ႔ရတ ေရာဂါဆးေတြကေတာင ျမနမာႏငငရ႕ ကနးမာေရး ေစာငေရာကမႈစနစက မေျဖရငးႏငခပါဘး” ဟ သက ဆသည။ ဝကတပေကြး ျဖစေနသည တငးျပညမားႏင ျမနမာသည တက႐ကထစပမႈ နညးပါးသည ဆေသာလညး၊ အာရတကတြင ေတြ႔ေနၿပဟေသာ အစရငခစာမားအရ ျမနမာႏငငသ႔ ေရာကရရန မလြယကေသးဆသညမာ မျဖစႏငေပ။

အေရ႕ေတာငအာရရ တငးျပညမားသ႔ ဝကတပေကြး ပ႕ႏ႔ႏငမႈသည ျမနမာႏငငထက မားစြာ ပမ၍ အေျခအေန ေပးေနသည။ အဘယေၾကာငဆေသာ ထငးႏင စကၤာပ အပါအဝင အဆပါ တငးျပညမားသည ႏငငတကာႏင ပမ၍ ထစပမႈ မားျပားေသာေၾကာင ျဖစသည။ “ဒအေျခအေနေတြအရ ျမနမာဟာ ဝကတပေကြး ေဘးအႏရာယကေန အနညးငယ အကာအကြယ ေပးသလ ျဖစေနတယ။ ဒါေပမ တျခားတဖကမာေတာ အေရ႕ေတာငအာရက ဝကတပေကြး ေရာကလာၿပဆရင ျမနမာဟာ အထးဂ႐စကရမယ ဥးစားေပး အေျခအေနမာ ရေနတယ” ဟ ျမနမာႏငငက အာဆယ ၁ဝ ႏငင အဖြ႔ဝငႏငငအျဖစ ရညၫႊနးကာ ေဒါကတာ ဗရာဗစက ေျပာသည။ “ျမနမာျပညရ႕ လထ ကနးမာေရး ေစာငေရာကမႈ စနစဟာ အစြနအဖားမာ ရေနတအတြက၊ တကယလ႔ ျမနမာျပညက ဒေရာဂါ ေရာကၿပဆရင ထနးခပဖ႔ အလြနက ခကခပါလမမယ” ဟ သက ထညေျပာသည။ ကလ ကနးမာေရးအဖြ႔ၾကး - WHO ၏ အဆအရမ တနလၤာေန႔အထ ကမၻာေပၚရ တငးျပည ၂ဝ တြင H1N1 ဗငးရပစပး ရသ ၁,ဝဝ၃ ဥး ရေနေၾကာငး သရသည။

Irrawaddy News

နာဂစေဒသရ အခမကနးမာေရး ဝနေဆာငမႈ လပငနးမား ေလာခ

Tuesday, 05 May 2009 18:11 ခငရ

နာဂစဒဏသင ေဒသမားရ အခမ ကနးမာေရး ၀နေဆာငမႈ ေပးေနသည NGO မား၏ လပငနးစဥ ၈၀ ရာခငႏႈနးက သကဆငရာက ဧၿပ ေနာကဆးအပတတြင စတငေလာခ ခေၾကာငး လပြတာ အေျခစက NGO တခမ သတငး ရရသည။ ေလေဘးသငေဒသမား၌ ကနးမာေရးႏင ပညာေပးေရးဆငရာ ျပနလညထေထာငေရး လပငနးမား ဆကလက လပေဆာငရန လအပေနေသးေသာလညး ယခအခါ သကဆငရာ၏ ညႊနၾကားခကေၾကာင NGO မား၏ ဆရာ၀နမား ေလာနညးခၿပျဖစေၾကာငး လပြတာအေျခစက NGO အဖြ႔မ တာ၀နခ ဆရာ၀န တစဥးက ေျပာသည။ “၂၀၀၉ မတအကနမာ လပငနးေတြေလာေပး ခရတယ၊ နာဂစၿဖစၿပးတအခနကစၿပး ေဒသခေတြရ႕ ေရာဂါ အမးမး ထခကဒဏရာ ရတာေတြ၊ အဟာရေစာငေရာကမႈ ေပးတာေတြက ဆရာ၀န ၁၀ ဖြ႔ ခြၿပးလပခတယ။ အခဆရာ၀နအဖြ႔ေတြ ေလာခလကေတာ ၂ ဖြ႔ပ ကနေတာတယ” ဟအထကပါဆရာ၀န ကေျပာသည။ ကနရေနသည အဖြ႔ ၂ ဖြ႔မာ အေရးေပၚအေျခအေနမားက ကသရန ထားရ ေပးျခငးျဖစေၾကာငး ၎က ဆကလက ေျပာၾကားသည။ အစးရမဟတေသာ တခ႕ လမႈအေရး အဖြ႔အစညးမားသည ေကးလက ကနးမာေရးဌာန မားသ႔ေဆး၀ါးမား အခမပပကညေပး ခႀကေသာလညး အစးရ ကနးမာေရး၀နထမး တခ႕က ေလေဘးသငသမားထမ အခေၾကးေငြ ယကာ ေဆး၀ါးကသေပးလက ရေၾကာငး ေဒးဒရၿမ႕နယ ကဒတ ေကးရြာအပစ၀င ေကးရြာ တရြာမ သရသည။

“ကၽြနေတာတ႔ ရြာနးခပစပမာ သနာျပဆရာမ တေယာကတညး ရတယ။ အေရးအေၾကာငး ရလ႔ သြားေခၚရင သန႔ အလငးသငတသ ေခၚမလကတယ။ ကနးေၾကာငးဆရင မလကဘး။ စကေလန႔မ လကမယလ႔ ေျပာလႊတ တာ ႀကရတယ။ ဆရာမ တေယာကတညးန႔ ဘယလမ မလေလာကဘး” ဟ ကဒတေကးရြာအပစမ ေဒသခ တဥးကေျပာသည။ ထ႔အျပင ေဒသခအမားစမာ ကနးမာေရးႏငပတသကလင အရပတြငးရ ရမးကဆရာမားက အဓက အားကးရေၾကာငးလညး ၎က ဆကေျပာသည။ “သနာျပဆရာမ မလေလာကေတာ အပပနးဆရာ (ရမးက) က အားကးရတယ။ ဒၾကားထမာ သနာျပ ဆရာမက တငမယ၊ ေတာမယလပေတာ မကရေတာဘ ၿငမေနရတယ” ဟ သက ဆသည။

နာဂစ ႏစပတလည သတငးမား ေဖာျပခြငမရ

Tuesday, 05 May 2009 18:13 ဧရာဝတ

နာဂစမနတငး ႏစပတလည သတငးေဆာငးပါး၊ ဓာတပမားက ျမနမာျပညတြငးရ အပတစဥထတ

ဂာနယမားတြင ေဖာျပခြငမရေၾကာငး သရသည။

ေသာကေရခပၿပး ေနအမသ႔ သြားေနေသာ နာဂစဒကၡသည တဥးႏင ကေလးငယ တဥးက လြနခသညလက လပြတာၿမ႕ တေနရာတြင ေတြ႔ရပ (ဓာတပ - Getty Images)

ကလသမဂၢ လကေအာကခ အဖြ႕အစညးမား၊ ႏငငတကာ ႏင ျပညတြငး အနဂအ အဖြ႕မား၏ နာဂစႏင ပတသကသည

ေျပာၾကားခကမား ပါ၀ငသည ေရးသားမႈမားက စစအစးရ စာေပစစစေရး ဌာနက တားျမစ ပတပင ထားျခငး ျဖစသည ဟ ျပညတြငး ဂာနယ သတငးေထာကမားႏင အယဒတာမားက ေျပာဆၾကသည။ “နာဂစန႔ ပတသကတ အေၾကာငးအရာ ၃၅ ရာခငနႈနးေလာက အပယခရတာ မၾကာေသးဘး” ဟ ရနကန အေျခစက သတငးေထာက တဥးက ေျပာဆသည။ သက ဆကလကၿပး “ျမနမာျပညက သတငးသမားေတြဟာ စာဖတ ပရသတ အတြက သတငးဥး သတငးထး ေရးသား ေဖာျပႏငတ အခြငအေရး မရၾကဘး”ဟ ဆသည။

စာေပစစစေရး အရာရမား ေဖာျပခြငျပသည သတငးမားသည အမားအားျဖင အစးရႏင ပတသက၍ အေကာငးျမငသည ေရးသားမႈမားသာ ျဖစသညဟလညး သကေျပာသည။ နာဂစ ဆငကလနး မနတငး ဒဏသင ဒကၡသညမားႏင ပတသကၿပး အစးရအား ေဝဖန ေရးသားျခငး မျပလပရန သတငးဂာနယ အယဒတာမားက စာေပစစစေရးက ညႊနၾကားထားေၾကာငးလညး သရသည။ ၿပးခသညႏစ ေမလ က နာဂစ မနတငး တကခတၿပးေနာက မနတငး ဒကၡသညမားက အကအည ေပးသမားႏင သတငးေထာက စစေပါငး၂၁ ဥးက စစအာဏာပငမားက ဖမးဆး အေရးယခသည။ ဧရာ၀တတငးႏင ရနကနတငးတ႔တြင မနတငး အတြငး လေပါငး ၁၄၀ ၀၀၀ ေကာ ေသေၾက ေပာကဆးခရသည။ မၾကာေသးခငကလညး ဘဂၤလားေဒရ အေျခစက နရဥၹရာ သတငးဌာနမ သတငးသမားမား ျဖစေသာ ကျမတထြနး ႏင ကခငေမာငတ႔ အဖမးခခရေၾကာငး ထငးႏငင အေျခစက ႏငငေရးအကဥးသားမား ကညေစာင ေရာကေရး အသငး(AAPP)၏ ေျပာဆခကအရ သရသည။ လတတေလာတြင စာနယဇငးသမား အနညးဆး ၅၀ ခန႔ အကဥးခခထားရေၾကာငးလညး သရသည။ ၂၀၁၀ ေ႐ြးေကာကပြၿပး ေနာကပငးတြင စာေပစစစေရးက တငးကပ တားျမစမႈမား ေလာေပးမညဟ ရနကန အေျခစက သတငးသမားတခ႕က ေမာလငေနၾကသည။ “ေ႐ြးေကာကပြၿပးရင အစးရက စာေပ စစစေရးန႔ ပတသကၿပး ေလာခႏငတယ လ႔ ေမာလငေနၾကတယ၊ အဒါသာ တကယျဖစလာရင အပတစဥ ရငဆငေနရတ ျပနာေတြ ေတာေတာ ေလာသြားမယ”ဟ ရနကနၿမ႕ရ နာမညႀကး ဂာနယ တေစာင၏ ဒ အယဒတာခပ တဥးက ေျပာသည။ အေမရကနႏငင အေျခစက စာနယဇငးသမားမား အကာ အကြယ ေပးေရး အဖြ႕ (CPJ) ကလညး ျမနမာစစအစးရသည စာနယဇငးသမားမားႏင ဘေလာဂါမားက ဖႏပေထာင ခေနမႈ၊ အငတာနက အသးျပျခငးအား တငးကပေနမႈ တ႔တြင ကမၻာအဆးဆး ေနရာ၌ ရေၾကာငး ဧၿပလ ၃၀ ရကက ထတျပနထားသည။

Khit Pyaing News

ေဒၚေအာငဆနးစၾကည အမႈအယခလႊာပယခရ

မငးႏငသ / ၅ ေမ ၂၀၀၉

ေဒၚေအာငဆနးစၾကည၏ ေနအမအကယခပအမႈအယခက နအဖစစအစးရက ပယခလကၿပျဖစသည။ အယခပယဖကမႈက ဧၿပ (၃၀) ရကတြင တြဖကေရ႕ေန ဥးလမးျမငကယတင ေနျပညေတာသ႔ သြားယခရ

ေၾကာငး ေရ႕ေနႀကး ဥးၾကည၀ငးက သတငးဌာနမားသ႔ ေျပာသည။ ေနအမအကယခပအယခမႈက ၂၀၀၈ ခႏစ ေအာကတဘာလ (၉) ရကကတညးက တငသြငးခေသာလညး နအဖ၀နႀကးခပက တစတရာအေၾကာငးျပနၾကားျခငး မရခရာ ဧၿပ (၂၈) ရကတြင နအဖစစေခါငးေဆာင ဗလခပမႉးႀကးသနးေရႊထ ထပမတငျပခရာတြင အယခမႈက ပလပလကေၾကာငး နအဖဘကက တရား၀င အေၾကာငးၾကားလကျခငးျဖစသည။ အဆပါကစၥႏင စပလဥး၍ ျမနမာႏငငေရ႕ေနမားေကာငစ (BLC) အေထြေထြအတြငးေရးမႉး ဥးေအာငထးက “ဒကစၥန႔ပတသကၿပးေတာ BLC န႔ လနဒနအေျခစကတ ေရ႕ေနႀကးမားအဖြ႔ကေန ၿပးခတလကတညးကကပ ကလသမဂၢလကေအာကမာရတ စတထငျမင႐န႔ ဖမးဆးခပေႏာငျခငးဆငရာ လပငနးအဖြ႔ကတငၿပးေတာ အဆးအျဖတေတာငးခတယ။ အဒအဖြ႔ကေနၿပး ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ဖမးဆးခပေႏာငထားတာဟာ ျပညတြငးဥပေဒအရေရာ၊ ႏငငတကာဥပေဒအရေရာ ဥပေဒန႔မညၫြတဘးဆတာက ဆးျဖတထားၿပးသား ျဖစတယ” ဟ ေျပာသည။ တညဆဥပေဒ (၁၉၇၅) အရ ႏငငေတာေႏာငယကဖကဆးသမားမ ကာကြယသညဥပေဒတြင (၅) ႏစအထသာ ခပေႏာငထားပငခြငရေသာလညး တႏစထပမတးခပချခငးသညပငလင နအဖစစအစးရအေနျဖင ကယဥပေဒ ကယခးေဖာကေနျခငး ျဖစသညဟလညး ၎က ေထာကျပေျပာဆသည။ “ျပညတြငးဥပေဒကလညး ဆန႔ကငတယ။ ႏငငတကာျပစမႈဆငရာ တရား႐းဥပေဒ ပဒမ (၇)၊ ပဒမခြ (၁/င) မာပါတ လတဥးတေယာကရ႕ ပဂၢလေရးလြတလပခြငက ႀကးမားစြာ ထခကေစျခငးဆတ ျပ႒ာနးခကကလညး လး၀ခးေဖာကရာေရာကတယ။ အခ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညအမႈအပါအ၀င ႏငငေရးအကဥးသားေတြက ဆကလကဖမးဆးခပေႏာငေနတာေတြ၊ ႏစရညေထာငဒဏ ခမတေနတာေတြ၊ ေနာက တရားစရငေရးစနစက ဖႏပေရးကရယာအျဖစ သးတကစၥေတြ၊ တငးရငးသားေတြအေပၚ ဖႏပေနတာေတြ အားလးစေပါငးၿပးေတာ ႏငငတကာျပစမႈဆငရာတရား႐းကေန အေရးယေဆာငရြကခြငရလာေအာင ႀကးစားေနပါတယ” ဟ ဥးေအာငထးက ဆကလကလပေဆာငသြားမည ကစၥရပမားက ရငးလငးေျပာဆသည။ အနအယလဒပါတေျပာခြငရပဂၢလ ဥးဉာဏ၀ငးက “ကေနာတ႔ရ႕သေဘာထားကေတာ အယခပငခြင အခြငအေရးက အျပညအ၀မရခဘး။ အယခက ၾကားနာျခငးမရဘ ပယခလကတအတြက အခြငအေရး အျပညအ၀ မရခဘး။ ဒလပျမငပါတယ” ဟ ေျပာသည။ ေနအမအကယခပအမႈ ပလပခရမႈအတြက ေဒၚေအာငဆနးစၾကညအား အေၾကာငးၾကားႏငရန ေရ႕ေနႀကး ဥးၾကည၀ငးက သတငးတပဖြ႔က ေတာငးဆထားသည။

တပဖြ႕အငအား ေလာခမည ကစၥ ဒေကဘေအတြငး သေဘာထားကြ

NEJ / ၅ ေမ ၂၀၀၉

တးတကေသာကရငဗဒၥဘာသာအဖြ႔ (ဒေကဘေအ) က နယျခားေစာငတပအျဖစ ျမနမာစစအစးရက ျပငဆငဖြ႔စညးေပးမညက သေဘာတလကခေသာလညး တပဖြ႔၀ငအငအားေလာခမည ကစၥႏငပတသက၍ ဒေကဘေအအတြငး သေဘာထားကြလြမႈမား ျဖစေပၚေနသညဟ အဖြ႔၏အဆငျမငအရာရတဥးက ေျပာသည။ ၎က “၂၀၁၀ ေရြးေကာကပြၿပးရင ဒေကဘေအက ႏငငေတာက နယျခားေစာငတပအျဖစ အသြငေျပာငးမာက သေဘာတေပမယ တပဖြ႔၀ငအငအား ေလာခမယ ကစၥန႔ပတသကၿပး သကဆငရာေဒသအသးသးက ေခါငးေဆာငေတြန႔ ဗဟအဆငေခါငးေဆာငေတြ သေဘာထားကြေနၾကလ႔ ဒလဆနးကေန စၿပးေတာ ဌာနခပမာ အစညးေ၀းထငေနရတယ” ဟ ေျပာသည။ ေဒသတခတြင ရသည တပရငးတရငးက တပဖြ႔၀င (၃၀၀) သာ ကန႔သတထားကာ တပရငးမႉးန႔ ဒ-ရငးမႉးမာ ဒေကဘေအက အရာရျဖစေသာလညး ကနသည အထကအဆငႏင ေအာကေျခအဆငမားက တပမေတာက အဆငဆငကြပကအပခပသြားမည ျဖစသညအတြက အစညးအေ၀းထငရျခငးျဖစေၾကာငး ဒေကဘေအမ အဆပါ အဆငျမငအရာရက ေျပာသည။ ဒေကဘေအအေနျဖင ႏငငေတာႏငၿငမးခမးေရးရယထားသည အဖြ႔အခ႕ကသ႔ ပါတေထာငၿပး ေရြးေကာကပြ၀ငရန လး၀အစအစဥမရေၾကာငး၊ နအဖစစဖကေရးရာလၿခေရးအရာရခပ ဒ-ဗလခပႀကးရျမင ေျပာၾကားခသညအတငး နယျခားေစာငတပအျဖစ အသြငေျပာငးမညက သေဘာတညခေသာလညး ယခကသ႔ တပအငအားအဆေပါငးမားစြာ ေလာခမညကစၥက ဒေကဘေအ ေခါငးေဆာငအခ႕က သေဘာမတၾကဟ သရသည။ ဒေကဘေအဖြ႔စညးပအရ ၿမငႀကးငဗဟဌာနခပအပါအ၀င လကေအာကခ (၃၃၃၊ ၅၅၅၊ ၉၉၉) စသညတပမဟာ (၃) ခရၿပး လကနကကငအငအား (၃,၀၀၀) ခန႔ရသညဟ ဒေကဘေအ မတတမးအရ သရရကာ နအဖသတမတထားသညအတငး တပအငအားေလာခမညဆပါက တပဖြ႔၀ငအငအား (၉၀၀) ခန႔သာ ကနရမညျဖစသညဟ သရရသည။ ဒေကဘေအအဖြ႔သည ၁၉၉၄ ခႏစက ကရငအမးသားအစညးအ႐း (ေကအနယ) မ ခြထြကခၿပး ျမနမာစစအစးရ၏ ေကာေထာကေနာကချဖင ဖြ႔စညးခသည။ ထစဥက ခြထြကမႈက ဥးေဆာငခသည ဒ-အရာခ ဗလ ေစာေကာသနးသည လကရ ဒေကဘေအအဖြ႔၏ စစဥးစးခပျဖစသည။

ဧရာ၀တတငးအတြငး ကနေရေၾကာင ၀မးေရာဂါျဖစ

NEJ / ၅ ေမ ၂၀၀၉ ဧရာ၀တတငးတြင ၀မးေရာဂါ ျဖစပြားမႈႏႈနးမာ ယခငႏစကထက မားေၾကာငး ဘကေလးၿမ႕နယေဆး႐မ တာ၀နကဆရာ၀နတဥးက ေျပာသည။ ယခငႏစမားကလညး ၀မးေရာဂါျဖစပြားမႈ ရခေၾကာငး၊ သ႔ေသာ ယခႏစပမားေၾကာငး အဆပါ ၿမ႕နယဆရာ၀နက ေျပာသည။ ဧရာ၀တတငးအတြငးတြင နာဂစမနတငးေၾကာင ေရကနမားက ဆားငနေရမား လႊမးခသညေနာကပငး ၿပးခသည ၂၀၀၈ ခ မးရာသကာလက ရြာထားေသာ မးေရမားေၾကာင ယခႏစတြင ေသာကသးႏငမညဟ

အားလးက ထင ထားခေၾကာငး၊ ယခငလလယပငးက ရြာေသာ မးေရက သးၾကရာ ေရမေကာငးေၾကာငး၊ ထ႔ေၾကာင ေရကတဆင ၀မးေရာဂါျဖစသညဟ ယဆရေၾကာငး ေရာဂါျဖစပြားရာ ဘကေလးၿမ႕နယ ျမငးကကနးရြာသားတဥးက ေျပာသည။ ဘကေလးၿမ႕ခမား ေျပာျပခကအရ ယငးသ႔ ၀မးေရာဂါ ျဖစေနေသာလညး သကဆငရာ ၿမ႕နယအာဏာပငမား က ေရသးစြမႈ၊ အစားအေသာကမားႏငပတသက၍ သတေပးႏႈးေဆာမႈမား မျပလပေသးေၾကာငး ေဒသခမားက ေျပာသည။ “အမနဆရငေတာ အသပညာေပးေတြက လပေနသငပါတယ။ ၀မးေရာဂါဆတာ နာဂစေနာကပငးေၾကာငရယမ မဟတပါဘး၊ ဘယအခနမဆ မးဥးေလဥးမာ ျဖစႏငတယေလ။ နယသနယသားေတြအေနန ကနးမာေရးဗဟ သတ နညးပါးတယ” ဟ ဘကေလးမ အထကတနးျပ ေကာငးဆရာမတဥးက ေျပာသည။ ဘကေလးၿမ႕နယ ဘရားေခာငးရြာမ ၀မးေရာဂါျဖင ေဆး႐တကခရသ ကေကာေကာက “ကေနာက ေရေၾကာငျဖစတာ ေသခာတယဗ။ ဘာလ႔လညးဆေတာ ကနေရေသာကတာကး။ ၀မးသြားၿပး အနလညး အနေသးတယ။ ၿပးခတ ဧၿပလတနးက ေဆး႐မာလညး လေတြအမားႀကးပ။ ကေနာလပ ျဖစၾကတာ။ တခ႕ ေသတထပ” ဟ ေျပာသည။ ဘကေလးေဆး႐တြင ၀မးေရာဂါေၾကာင လေပါငး (၁၀၀) ေကာ ေဆး႐တက ကသမႈရေၾကာငး ေဆး႐မ ႐းအရာထမးတဥးက ေျပာေသာလညး ေသဆးမႈရမရႏငပတသက၍ ေျပာၾကားရန ျငငးဆသည။ ယခႏစတြင နာဂစမနတငးတကခေသာ ဧရာ၀တတငး ေဒသမားတြငသာမက ျမနမာတႏငငလးတြင ၀မးပက၀မးေလာေရာဂါမား ျဖစပြားေနေၾကာငး ကနးမာေရးဥးစဌာနမ ေျပာေရးဆခြငရသတဥးက ေျပာသည။ ၎က “တႏငငလးမာ ၀မးေရာဂါန႔ ေသဆးသေပါငး (၅၀) ေလာကေတာ ရမယထငတယ။ အတအကေတာ စာရငးမရဘး၊ ခန႔မနးတာေပါေလ။ အရငကဆရင မးရာသမာပ ၀မးကက ၀မးေလာေရာဂါ ျဖစတာမားတယ။ ဒႏစကေတာ ၾကားတအတငးပေလ။ ေနရာအႏပ” ဟ ေျပာသည။ ရနကနတငး ေျမာကဥကလာပၿမ႕နယ၊ ေတာငဥကလာပ၊ ေဒါပ၊ ေတာငဒဂ၊ ေျမာကဒဂ၊ လႈငသာယာ၊ ဒလ၊ ပဇြနေတာင အစရေသာ ၿမ႕နယတ႔တြငလညး ၀မးေရာဂါျဖစပြားခၿပး မႏေလးတငး ျမငးၿခၿမ႕နယ၊ စစကငးတငး မရြာၿမ႕နယအတြငးတြငလညး ၀မးေရာဂါ ျဖစပြားေနေၾကာငး သရသည။ ေရအခကအခမားျဖစေနသည ဖာပၿမ႕နယ ျမစတနးႏငအခာရြာတ႔တြင WORLD VISION က ေရသန႔မားက ေမာတာျဖငေမာငးကာ ေျမေပၚကနမား ျပလပေပးထားၿပး မြတစလငမားအဖြ႔ကလညး ေရကနတြင ေရသန႔ စကမား တငဆငေပးရန လပေနၿပျဖစေၾကာငး ေဒသခမားက ေျပာသည။

ေဘာလးပြမားႏင လကေ၀႕ပြမား ကလၿခေရး တငးၾကပ NEJ / ၅ ေမ ၂၀၀၉ ေဘာလးပြႏင လကေ၀႔ပြမားက နအဖအာဏာပငမား တကေရာကၾကည႐ႈေသာေၾကာင လၿခေရး

အထးတငးကပစြာ ခထားကငးပခေၾကာငး ရနကနၿမ႕ခမားက ေျပာသည။ ၿပးခသညစေန၊ တနဂၤေႏြတြင ရနကန၌ ကငးပခသည ေဘာလးပြႏင လကေ၀႔ပြက နအဖစစအာဏာပငမား ျဖစသည ရနကနတငးတငးမႉး ဗလမႉးခပ၀ငးျမင၊ အားကစား၀နႀကး ဗလမႉးခပသရေအးျမငအျပင ရနကနတငး စစဌာနခပက စစအရာရ အမားအျပား တကေရာကခေသာေၾကာင လၿခေရးအစအစဥမား ယခကသ႔ ခထားျခငးျဖစေၾကာငး သရသည။ ေမလ (၂) ရကက ရနကနၿမ႕ ေအာငဆနးအားကစားကြငးက သြားေရာကခသ တဥးက “အဒေန႔က ေအာငဆနးကြငးမာ ဥးေတဇ ပငတ ရနကနယႏကတက ကလပအသငးက ရနကနလထထ အပႏပြဆၿပး လပတယ။ ေဇာ၀ငးထြဋ အပါအ၀င နာမညႀကး အဆေတာေတြန႔ ေဖာေျဖမယ။ လာၾကညတ လေတြက ဥးထပေတြ၊ တရပေတြ၊ အျခားလကေဆာငေတြ ေပးမယဆၿပး ေၾကညာထားေတာ လေတြ ေသာငးန႔ခ လာၾကညၾကတာ အထးတနး ျပညၾကပတအထပ” ဟ ေျပာသည။ “ဒါေပမယ ဘယသမ ဘာလကေဆာငမလညး မရၾကဘး။ အဒမာ ရနကနယႏကတက ကလပအသငးက သ႔တသငးထက အစမးအသငးန႔ အျဖအသငးဆၿပး ႏစသငးခြ ေျခစမးကစားတယ။ ပြက တငးမႉး လာတယဆေတာ လၿခေရးေတြ ကြငးပတပတလည ေနရာယထားသလ ေသနတန႔ ဒငးေတြ ကငထားတ ရေတြကလညး ကြငးပတပတလညမာ ေနရာယထားတယ။ ေအာငဆနးကြငး အျပငဘကမာလညး ေနရာယထားတယ” ဟ ၎က ဆကလကေျပာျပသည။ အဆပါ အသငးပငရငမာ နာမညႀကးစးပြားေရးသမား ဥးေတဇ ျဖစၿပး အသငးဥက႒မာ ၎၏သား ျပညၿဖးေတဇ ျဖစသည။ အလားတ စေန၊ တနဂၤေႏြေန႔ ရနကနသ၀ဏၰအားကစားကြငး၌ ကငးပခသည ဂပန-ျမနမာ လကေ၀႔ၿပငပြတြငလညး လၿခေရးတးျမႇငခထားေၾကာငး သြားေရာကၾကည႐ႈသမားက ေျပာသည။ ယငးပြတြင အားကစား၀နႀကးႏင ရနကနတငးစစဌာနခပမ အရာရႀကးမားလာေရာကၾကည႐ႈၾကသျဖင လၿခေရး အစအစဥသစမား ပခထားသညဟ ပရသတတဥးက ေျပာသည။

၎က “သ၀ဏၰကြငးပတပတလညမာေရာ၊ မးရထားလမးမာပါ စစသားေတြ ခထားတယ။ အားကစားၿပငပြ အေဆာကအဥထမာ အရငက ေရသန႔ဘး၊ ေဖာရညဘး အပါအ၀င အစားအေသာက ေရာငးတ ဆငေတြ ေနရာခထားေပးတာ၊ ခ အားလး အေဆာကအဥ အျပငဘကမာပ ေပးေရာငးေတာတယ။ ေနာက ပြလာၾကညတ သတငး ဘယသ႔ကမ ေရသန႔ဘး အထက ယခြငမျပဘး။ အားလး ေရက ကြပကြပအတထထည၊ ပလတစတစ ပကန႔ စပေသာကတာမး လပခငးတယ။ အဒေလာကအထ တငးကပတယ” ဟ ေျပာသည။ ၿပးခသညလ ဒဂနေရႊေအာငလ လကေ၀႔ပြတြင ေရႊဆငးႏင ထးသတသညပြ၌ ပရတသတမားက ႀကး၀ငးက ေရသန႔ဘးမားျဖင ပစေပါကခန မးေမာငခၿပး အားကစား၀နႀကးႏင စစအရာရမား ခေအာကတြင ၀ပေနခရ သညအထ ျဖစခဖးသည။

VoA news

ျမနမာႏငငမာ ၀ကတပေကြး မကးစကေရး အနးကပ ေစာငၾကည

05 May 2009

H1N1 အမးအစား ၀ကတပေကြး ဗငးရပစပးဟာ ေျမာကအေမရကနကေန ကမၻာတလႊား ပ႕ႏ႕လာတာေၾကာင အျခား ကမၻာႏငငေတြလပ ျမနမာႏငငမာလညး ကာကြယေရးအစအမေတြ ေဆာငရြကေနပါတယ။ FAO ကလသမဂၢ စကပးေရးန႔ စားနပရကၡာအဖြ႕ ရနကန႐းကလညး တရစၦာနကေန လကကးစကတ တပေကြး ဗငးရပစပးေတြက အနးကပ ေစာငၾကညေနပါတယ။ အျပညအစက စစမးေမးျမနး ထားတ ကသားၫြန႔ဥးက တငျပေပးထားပါတယ။

၀ကတပေကြးဟာ အခ ကမၻာမာ ႏငငေပါငး ၂၀ မာ ေတြ႕ရပါၿပ။ ကမၻာေတာငျခမးမာ ေတာ တပေကြးရာသက စေနၿပဆေတာ ဒအတြက ေတာငကမၻာႏငငေတြအတြက စးရမစရာပါ။ ျမနမာႏငငမာေတာ H1N1 ၀ကတပေကြးဗငးရပစ ပ႕ႏ႕မႈ ကာကြယတ အေနန႔ ႏငငျခားခရးသြားေတြက ႏငငတကာေလဆပမာ စစေဆးေနသလ ျပညတြငး မာလညး WHO ကမၻာကနးမာေရးအဖြ႕၊ FAO ကလသမဂၢ စကပးေရးန႔ စားနပရကၡာ အဖြ႕၊ အစးရကနးမာေရးဥးစးဌာန၊ တရစၦာနေမြးျမေရးန႔ ကသေရးဥးစးဌာနတ႔ ပးတြၿပး ေရာဂါေစာငၾကညေရးေတြ လပေဆာငေနပါတယ။

FAO နညးပညာဆငရာ အႀကးတနးအရာရ ေဒါကတာ မာေရး မကလငး (Dr.Murray MaClean) ကေတာ ယခငကတညးက တရစၦာနကေန လက ကးစကတတတ တပေကြးေရာဂါပး ေစာငၾကညေရး အစအစဥေတြ ရၿပးသားမ႔ အခ ၀ကတပေကြး ေစာငၾကပေရးအစအစဥအတြက အဆငသငပါပလ႔ ေျပာပါတယ။

“ၾကကငကတပေကြးေရာဂါပးန႔ ပတသကလ႔ ကေနာတ႔ ႏစအတနၾကာ ဒမာလပခတာ ရပါတယ။ ေမြးျမေရးၿခေတြက ေရာဂါကးစကမႈ ေစာငၾကပေရး အစအစဥေတြက ရထားၿပးေတာ အခ H1N1 ကစၥ ေပၚလာေတာ ဒအတြက လပငနးေတြက လြယလြယ ကက ရပါတယ။”

A-H1N1 ၀ကတပေကြးဗငးရပစ ပ႕ႏ႔မႈရမရ ေရာဂါရာေဖြေရး၊ ေရာဂါေထာကလမးေရး လပငနးစဥေတြအေနန႔ ျမနမာႏငငမာ တရစၦာနေတြအၾကား အထးသျဖင ၀ကေတြ အၾကား ပ႕ႏ႔ျဖစေနတ တပေကြးပးမးေတြက စးစမးေလလာေနၿပး ပမနမဟတတ တရစၦာနတပေကြးမးေတြကလညး အစးရ တေမြးကဌာနန႔တြၿပး ေရာဂါေထာကလမး တာမးေတြ လပေနတယလ႔လညး ေျပာျပပါတယ။

“FAO ဌာနခပန႔ ဘနေကာက႐းခြက အႀကေပး တကတြနးခကေတြ အတငးပ အစးရ ရ႕ တေမြးကဌာနန႔ တြၿပးေတာ ၀ကေမြးျမေရးၿခေတြက သြားေရာကေျပာဆရတာ၊ ပညာေပး ရငးလငးရတာေတြ ရပါတယ။ တပေကြးနာမညကက ၀ကနာမညပါေန ေတာ ၀ကသားေစးေတြ ကလာမာက သတ႔က စးရမၾကပါတယ။ ေနာက ဒတယ အခကကေတာ တရစၦာနေတြမာ အသက႐ႉလမးေၾကာငးန႔ ပတသကလ႔ ပမနမဟတ

တ တပေကြးဗငးရပစ မးစတသစေတြ ဘာေတြ ေတြ႕ေနရသလဆတာ စစမး စစေဆးရာမာ တေမြးကဌာနက အႀကေပး ကညတာေတြ လပပါတယ။ ေနာကတခ ကေတာ FAO ဌာနခပရ႕ အႀကေပးခကအတငး ၀ကေတြမာေတြ႕ရတ ဗငးရပစပးမး ေတြ ဒမာ ဘယလပ႕ႏ႔ျဖစေနသလ စစတမးေကာကခပါတယ။”

လကရအားျဖငေတာ ျမနမာႏငငမာ အခ influenza A-H1N1 ၀ကတပေကြးဗငးရပစ ကးစကမႈမရဘးလ႔ေတာ သက ခန႔မနးပါတယ။ ဒါေပမယ ႀကတငကာကြယမႈအေနန႔ ေရာဂါပး ရာေဖြစမးသပခနးေတြကေတာ ပၿပး တးျမႇငဖြငလစဖ႔လမယလ႔ ေျပာပါတယ။

နာဂစမနတငးသင ဘနးႀကးေကာငးေတြြ ၿပပကဆ

05 May 2009

နာဂစမနတငးဒဏ ခခရတ ေဒသေတြမာ သဃာေတာေတြ သတငးသးတ ဘနးေတာ ႀကးေကာငးေတြ ျပနၿပးမေဆာကႏငေတာတအတြက သဃာေတာ ေတာေတာ မားမား ေကာငးၿပေကာငးပကေတြၾကားမာ ျဖစသလ သတငးသးေနရပါတယ။ ေဒသခရြာသားေတြလညး ဘနးေတာႀကးေကာငး ျပနေဆာကႏငဖ႔ ကယထကယထ ႀကးစားေနရတအေၾကာငး ျပညတြငးသတငးေထာကတေယာကရ႕ သတငးေပးပ႔ခက န႔အတ ကသနးထကဥးက တငျပေပးထားပါတယ။

မနတငးဒဏခခရတာ တႏစျပညသြားေပမယ မနတငးေဘးသငေဒသက ျပညသေတြ ဘ၀ ျပနလညထေထာငေရးအတြက ပမနအေျခအေန မေရာကႏငေသးဘ ေသာကေရသန႔ရားပါးမႈေတြ၊ အကအည လအပတာေတြက ႏငငတကာ အကအည ေပးေရး အဖြ႕အစညးေတြ မၾကာခဏ ေျပာခၾကရပါတယ။

လေတြ အသကရငဖ႔ ပၿပး ဥးစားေပးကညေနရတအခန၊ အသကေမြး၀မးေကာငး လပငနးေတြ ျပနၿပးလပကငဖ႔ ဥးစားေပးေနရတအခနမာ သဃာေတာေတြ သတငး သးတေကာငးေတြ ျပနေဆာကဖ႔ကစၥက ေရ႕တနးတငခခရတ ကစၥတခေတာ မဟတ ခပါဘး။ ဒေတာလညး ၿပးခတ တႏစတာပတလး သဃာေတာေတြဟာ ေကာငးၿပ ေကာငးပကၾကားမာ ျဖစသလ သတငးသးေနခရတာပါ။

“သြပေတြက လနထြကသြားတယ။ အဒမာ ထပေတြ၊ ေယာကေတြ မပါဘး။ အေပၚက ျမားတနးေတြ ပါသြားတယ။ ဟဘကက ထရႀကးက ေၾကသြားတယ။ အဒအေၾကေတြ က လမးခငးထားတယ။ ေကာငးေလးရယ၊ ေသာကေရကနေလးရယ လခငတဆႏၵ ကေတာ ရတာေပါ။”

ဧရာ၀တတငး ဖာပခ႐ငအတြငးက သဃာေတာတပါးက နာဂစေၾကာင ပကစးသြား ခတ အေျခအေနေတြန႔ ေကာငးျပနေဆာကဖ႔ အကအည လအပေနတ အေန အထားက ေျပာျပသြားတာပါ။

နာဂစမနတငးဒဏေၾကာင ဧရာ၀တတငးအတြငးမာ ေစတေတာေပါငး ၄၀၀ ၀နးကင ပကစးခပါတယ။ ဘနးေတာႀကးေကာငးေပါငး ၂,၀၀၀ ေကာခန႔ ပကစးခတယလ႔ မတတမးေတြ ရပါတယ။ ဒဘနးေတာႀကးေကာငးေတြထက ေတာေတာမားမားက ေတာ ျပနၿပးျပငႏငတ အေျခအေနမာ မရဘးလ႔ ေဒသခေတြက ေျပာပါတယ။ မနတငးေၾကာင မသားစ၀ငေတြ ေသဆးၿပး စးပြားေရးလပငနးေတြ ပကစးသြားတ ၾကားက ဘနးေတာႀကးေကာငး မရမျဖစ ျပနလညေဆာကဖ႔ ကယထကယထ အားစကၿပး လပကငေနတ ရြာသားေတြလညး ရပါတယ။ ဖာပခ႐ငထက ေဒသခ ရြာသားတေယာကက အခလေျပာပါတယ။

“အလႉရငေတာ မေတြ႕ေသးဘး။ အခ ကေနာတ႔က ေခာငး႐းထသြားတ သေဘၤာ အစး ၂၀ ေကာက အလႉခေပးတယ။ တေန႔က ၉,၀၀၀၊ ၁၀,၀၀၀ ေတာ ရတယ။ အဒါန႔စၿပး ျပနေဆာကမယလ႔ မနးထားတယ။ ဒက သစကနေလးေတြန႔။ ဒ သရမာပ႒ာနး ေကာငးက ဆရာေတာႀကးကလညး ကနးမာေရး ေတာေတာခ႕တေနတယ။ အခ အခနထ မေဆာကႏငေသးဘး။ ကေနာတ႔လညး အားေတာယေနတာပ။ အားယ တယဆတာလညး အလႉရငရရငေတာ ေကာငးတာေပါ။ အခကေတာ ရြာကလညး မပပးႏငဘး၊ အခအခနထ။”

ဘနးေတာႀကးေကာငး ျပနေဆာကဖ႔ အလႉခေနတ ရြာသားတေယာက ေျပာျပသြား တာ ျဖစပါတယ။

နာဂစမနတငးဒဏခရတ ေဒသေတြမာ ေလေဘးသင ရြာသရြာသား ေတာေတာ မားမား ဘနးေတာႀကးေကာငးေတြမာ ယာယခလႈခရဘးပါတယ။ ဒဘနးႀကးေကာငး ေတြဟာ ေဒသခ ရြာသရြာသားေတြအတြက ခလႈရာ၊ စေ၀းရာ၊ ရပရြာအေရး၊ သာသာနာအေရး မရမျဖစ အားထားရာေနရာေတြ ျဖစတအတြကလညး ျပနလည တညေဆာကဖ႔ ႀကးပမးေနၾကရပါတယ။

ျမနမာစစအစးရ အာဏာပငေတြကေတာ စစအစးရေခါငးေဆာငေတြ ေနထငတ ေနျပညေတာမာ ေစတေတာႀကးတညဖ႔ သနးေထာငခ အကနအကခခေပမယ ဧရာ၀တန႔ ရနကနတငးအတြငး ေကာငးၿပေကာငးပကေတြၾကား သတငးသးေနတ သဃာေတာေတြအတြကေတာ တာ၀နယတာ မရတအေၾကာငးလညး ေဒသခေတြက ေျပာၾကပါတယ။

RFA News

ေဒေအာငဆနးစကည၏ အယခလၿာက စစအစးရပယခ

2009-05-05

ေနအမ အကယခပ ခခထားရတ ေဒေအာငဆနးစကညရ အမႁအတၾက အယခတငခတာက စစအစးရက အေထာကအထား ခငလမႁမရႀဘးဆတ အေကာငးပခကနႛ ႓ပးခတ ဧ႓ပလ ၃၀ရကေနႛက ပယခလကပၝတယ။ ဒအမႁနႛပတသက႓ပး အယခက ႓ပးခတႎႀစ ေအာကတဘာလက တငခတာ ဖစပၝတယ။

ေဒေအာငဆနးစကညႎႀင ႎငငေရး အကဥးသားမား လၾတေမာကေရးအတၾက ၂၀၀၈ခႎႀစ ဒဇငဘာလ ၃၀ရကေနႛက လမးေလ႖ာက ဆႎၬပေနေသာ လငယမား ဖစပၝသည။ (Photo: www.deyea.blogspot.com)

၆လေကာကာတ အခနအထ ဘာအေကာငးမႀ မထးတာေကာင ဗလခပမႀႃး႒ကး သနးေ႟ၿထက ဧ႓ပလ ၂၈ရကေနႛက စာေရး တငပခ႓ပးေနာကပငး ခက ခငး အယခလၿာက ပယခေကာငး အေကာငးပနလကတာပၝ။ ေဒေအာငဆနးစကညရ ေရႀႚေနဥးကညဝငးထက အေကာငးပနလကတာ ဖစပၝတယ။

ဥးကညဝငး။ ။ “စစစေရးေကာမတဆတာ ဖၾႚလကတယ။ စစစေရးေကာမတက က႗နေတာတႛရ အယခလၿာက စစစတယ။ ေနာက တခား စာ႟ၾကစာတမး ဘာညာလညး စစစတယေပၝ။ စစစ႓ပးေတာမႀ သတႛက အကေပးတယ။ အစးရအဖၾႚက အကေပးတယ။ က႗နေတာတႛ အယခ အေထာကအထား ခငလမႁ မရႀပၝဘး။ အဒမႀာ အစးရအဖၾႚကလညး အဒၝက အဒအကေပးခကက လကခတယ။ လကခ႓ပးေတာ အေထာကအထား မရႀပၝဘးဆ႓ပး ပယတယ။ အဒၝပ၊ ဒၝပ။”

ဥးကညဝငးက ဗလခပမႀႃး႒ကး သနးေ႟ၿထက ေရးသားတစာမႀာ စစအစးရအေနနႛ မမထတပနထားတ ဥပေဒက ကယတင လကနာခငး မရႀဘးဆတ အခကကလညး ထညသၾငး ေရးသားထားတယလႛ သရပၝတယ။ ေဒေအာငဆနးစကညနႛ ေတၾႚဆခၾငရဖႛ ဥးကညဝငးက သတငးတပဖၾႚက ေမလ ၄ရကေနႛ ေနႛစၾနႛ စာပႛထားတယလႛ သရပၝတယ။

ေဒေအာငဆနးစကညရ အမႁကစၤနႛ ပတသက႓ပး ေရႀႚေနဥးကညဝငးက RFAမႀ ဥးတငေအာငခငက ဆကသၾယ ေမးမနးထားပၝတယ။

ျမနမာဂတ ေရစးေၾကာငး အခးအေကြ႔၊ အေျပာငးအလ

ၿငမးခမးၿငမး အဂၤါေန႔၊ ေမလ 05 2009 17:22 - ျမနမာစေတာခန

၁ဝ ႏစ တခါခန႔ဆသလ ျမနမာႏငင၏ ဂတေရစးေၾကာငးကား ေျပာငးတတသညသေဘာ ရေလသည။ ၁၉၉ဝ ျပညလြန မတငမႏစမားတြင ဟဗးေရာခ ဂတသစဥမား စငျမငေပၚ ေရာကမလာေသးသည အခနျဖစသည။ စငးထးဆင၊ မြနးေအာင၊ စးသ၊ ကငဇာ၊ စးလြငလြင၊ ခစေကာငး၊ ေဟမာေနဝငး၊ ေမဆြ၊ ေမခလာ စသည

အဆေတာမားက စငျမငေဖာေျဖပြတငးတြင ပြေတာငးခရေသာ အဆေတာမား ျဖစသည။ ၁၉၉ဝ ျပညႏစမားတြငမ လငယ မးဆကသစမားက ဟဗးေရာခ ဂတက လကခအားေပးခၾကသည။ ေဇာဝငးထြဋ၊ ေလးျဖ၊ ဟယရလငး၊ ရငဂ စသည အဆေတာမား၏ သခငးမားက လကဖကရည ဆငမားမတဆင စငျမငေပၚသ႔ ေရာကခသည။ ၂ဝဝဝ ျပညလြန ႏစမားတြငမ ဂတေရစးေၾကာငးက ျမနမာဂတ သမငးတေလာက မညသည ေခတကႏငမ မတေအာင ေျပာငးသြားသညဟ ဂတပညာရငတဥးက မတခကခဖးသည။ ျမနမာႏငင၏ ပထမဥးဆး Hip Hop အယ(လ)ဘမဟ ဆရမည ACID အဖြ႔ စတငလကသညႏင အယ(လ)ဘမမာ အခပေရ စခနတင ေရာငးခရျခငးႏငအတ ဟစေဟာပ သခငးမားက လၾကကမားလာျပနသည။ ဟစေဟာပ သခငးမားက ၾကကသအမားစမာ လငယမား ျဖစေနျခငးက ထဂတ ဆကလက အဓြန႔ရညရန ေရခေျမခေကာငးတခ ျဖစခသည။ ၂ဝဝ၂ ခႏစခန႔တြင ACID ၊ စငးစငးခမးလႈင၊Too Big ၊ Examlpz ၊ Theory ၊ System ၊ ေျမပယ စသည အဆေတာ ေတးဂတ အဖြ႔မား၏ သခငးမားက ဟဗးေရာခ သခငးမားလပင လကဖကရညဆငမားမတဆင စငျမငေပၚသ႔ ေရာကျပနသည။ ၂ဝဝဝ ျပညႏစတြင Grunge Rock ဟလညး ေခၚဆၾကသည Alternative Rock ဂတက လၾကကမားခေသးသည။ ထဂတက ေမာငေမာငေဇာလတ၊ ဒးလး၊ အယ(လ)ျဖတ႔က ဥးေဆာငၾကသည။ ထဂတ၏ နာမညေကာ လၾကကမားသည အဆေတာ ဒးလးသည ၂ဝဝ၃ ခႏစတြင ကြယလြနသြားသည အခါတြင ထဂတလညး ပရသတအငအား ေကာငးမြနစြာ မရေတာဘ ျဖစခရသည။ ၂ဝဝ၁ ခႏစခန႔ကတညးက စတငလကသည အဆေတာ ရငဂ၏ သားျဖစသ ဟနထးလြင

တညေထာငထားသည Big Bag အဖြ႔မာ ပန႔(ခ) ဂတ အဖြ႔တချဖစၿပး၊ ဟစေဟာပ ေလာက တာထြက မေကာငးေသာလညး ေနာကပငးတြင တျဖညးျဖညး နာမညရလာသည။ အဖြ႔၏ အဆေတာ ဟနထးလြင မာ Big Bag အေနျဖင တကယေတာ ပြမား ကငးပလာႏငသညအထ ေအာငျမငမႈ ရလာခသည။ မလက ဟစေဟာပႏင ပန႔ခ ဂတအဆေတာမားက စငျမငေဖာေျဖေရး ပြစဥမားတြင အတေတြ႔ရေသာလညး ၂ဝဝ၆ ခႏစ ေနာကပငးတြင ဂတ ႏစခ၏ အားၿပငမႈႏင ထ ဂတက အားေပးေသာ ပရသတတ႔၏ စ႐ကသဘာဝ ကြျပားမႈေၾကာင ေနာကပငးတြင ဟစေဟာပ ေဖာေျဖပြမားက သတသတ၊ ပန႔ခ ေဖာေျဖပြမားက သတသတစ ခြ၍ ကငးပခရသည။ ၂ဝဝ၃ ခႏစ ေနာကပငးတြငမ ျမနမာႏငင၏ ဂတေရစးေၾကာငး၌ အေရာငအေသြးက စလငလသည။ လငယ အဖြ႔တခ႕၏ ဟဗးမကတယဟ ေခၚေသာ တးဝငးမားလညး ေပၚထြကလာသည။ ဟဗးမကတယ အဖြ႔မားသညလညး သ႔ပရသတႏငသ ရေသာလညး ဟစေဟာပႏင ပန႔(ခ)ဂတမားေလာက လၾကက မမားလ။ ေပါပ အဆေတာမားလညး လၾကကမားလာသည။ R&B ဂတ စတငလဘကသ႔ ပမ၍ ႏႊယသည သခငးမားက

သဆသ အဆေတာမေလး အယဆငးဇမာ ၂ဝဝ၅ ခႏစေနာကပငးတြင တမဟတခငး နာမညၾကးလာသည။ ေယာကားေလး အဆေတာအဖြ႔ (Boy Band)၊ မနးကေလး အဆေတာအဖြ႔ (Girl Band) မားလညး ေပၚေပါကခသည။ Boy Band အဖြ႔မားတြင မကႏာ သခငးျဖင နာမညရလာသ IMP အဖြ႔ႏင သနပခါး သခငးျဖင နာမည ရလာသည Black Hole အဖြ႔တ႔မာလညး ပရသတအားေပးမႈ ရသည။ Girl Band မားတြငမ No, Bambino, Blue Berry တ႔မာ ဆယေကာကသက ပရသတမား၏ အားေပးမႈက ထးကစြာ ရထားၾကသည။ အေမရကနရ Liin Kin Park, Limp Bizkit ႏင Korn အဖြတ႔က တပထားသည အဖြ႔တခ႕လညး ရနကနၿမ႕ေတာတြင အနညးဆး အဖြ႔ ၂ဝ ထကမနညး ရေသာလညး ေရပနးစားမႈေတာ မရလ။ ေရာပငး ပလာဇာမားတြင ကငးပေသာ အေရာငးျမႇငတငေရးပြမားႏင အခေပးၾကည႐ႈစရာ မလေသာပြမားတြင သတ႔၏ ေဖာေျဖမႈက ေတြ႔ရသည။ ထအဖြ႔မားက Nu Metal ဟ ေခၚေသာလညး သတ႔က ပရသတႏင မတဆကေသာအခါ Rap Metal ဟ ေျပာသည။ ၂ဝဝ၅ ခႏစတြင ျမနမာႏငင၏ ဂတေလာက၌ ထးထးျခားျခား အခငးအရာတခ ျဖစခေသးသည။ ျမနမာပရသတ အမားစႏင လးဝ

စမးေနေသးသည ဂတတခမာ ထႏစက ႏငငတဝမး လၾကက မားခေသးသည။ ယခင Theory အဖြ႔မ ရက(ပ) အဆေတာ သားစးႏင The Pioneer Club တြင ဒေဂ လပေသာ Dj Jay တ႔ ပးတြထတလပထားသည ေရာသမေမႊ အေခြမာ လၾကကမားခသည။ ထအယ(လ)ဘမတြင ပါဝငေသာ ဂတအမးအစားမာ Dance Music ဟ ေခၚဆသည Electro House ဂတအမးအစား ျဖစၿပး၊ ျမနမာသမားႏင Remix လပထားသည။ သၾကၤနကာလမားအတြငး လၾကကမားသည။ ယခငကလညး မးေကာၿမင၊ ဥကာဥးသာ၊ DJ၊ ေသာေသာ စသတ႔၏ ျမးျမးၾကြၾကြ

တးလးမားပါေသာ Remix အေခြမား ထြကခေသးေသာလညး ေရာသမေမႊ အယ(လ)ဘမေလာက ေအာငျမငမႈ မရေပ။ ေရာသမေမႊ၏ ေအာငျမငမႈ အရနအဟန ဂယကေၾကာငလညး ျမနမာႏငငတြင ဒေဂတေခတမာ ဆနးသစလာခသည။ ဒေဂေခတဥးကတညးက First Generation ဒေဂ ျဖစၾကသမားမာလညး အေၾကာငးေၾကာငးေၾကာင တျခားနယပယမားတြင ကငလညၿပးကာမ ဒေဂအျဖစ ျပနလညအသကေမြးရန စတအားထကသနလာၾကသည။ မးဆကသစမားလညး ဒေဂေလာက အတြငးသ႔ ဝငေရာကလာၾကၿပး၊ တခ႕မာ ဒေဂဟ နာမညတပခရ၍ လအထငၾကးမႈ ရေစရနသာ ျဖစသည။ (ထအျဖစကား ျမနမာႏငင၏ ဂတနယပယတြင အလြန အျဖစမားသည။) ေရာသမေမႊ အယ(လ)ဘမ ထြကၿပးေနာက ႏစစဥႏစတငး သၾကၤနအခန နးကပလာလင Remix အေခြမား ထြကလာသည။ ထ Remix အေခြမား ဖနတးေသာ မးဆကသစ DJ မား၌ Dj Wine ဆသည လငယတဥးမာ ဥေရာပ ႏငငမားတြင လၾကကမားေသာ Trance ဂတမးက ဖနတးႏငခသည။ အခပအားျဖင ဆရေသာ ၂ဝဝ၆ ခႏစ ေနာကပငးတြင ဂတေလာက၌ မးဆကသစမားစြာ ေပၚေပါကခၿပး ထမးဆကသစမားကလညး ဂတသစမားတြင ဝငတးရနအတြက စတအားထကသနခသည။ တခ႕ေသာ ဂတ မးဆကသစမားမာ ပါရမႏင ၾကးစားအားထတမႈ ရေသာလညး သတ႔၏ အယ(လ)ဘမမားအတြက ပ႐ဂဆာ အရာရခကသည။ ထတလပသမားကလညး ျမနမာႏငင၏ စးပြားေရး အေျခအေနမားေၾကာင စြန႔စားၿပး မလပခငၾက။ မးဆကသစမားကလညး ထအခကအခက ေကာလႊားႏငရန Underground ဟ ေခၚဆသည အစးရ အဖြ႔အစညးမား အသအမတ မျပရေသးေသာ အယ(လ)ဘမမားက ထတေဝလာၾကသည။ Underground အယ(လ)ဘမမားမာ ယခငကလညး အထကအေလာက ရေသာလညး ေနာကပငးတြင အယ(လ)ဘမတခပ ထတေဝရန စရတအတြက အကနအက မခႏငေသးခင Underground အယ(လ)ဘမမား ထတေဝလာၾကသည။ ဆယစႏစ တခကလင ေရစးေၾကာငးတခသ႔ ေျပာငးသြားတတေသာ ျမနမာဂတေလာကမာ ACID အဖြ႔၏ အယ(လ)ဘမထြကၿပး ၁ဝ ႏစေကာၾကာ အခနတြင ေျမေပၚဂတႏင ေျမေအာကကသ႔ ကြျပားျခားနားသည အျခငးအရာႏစခ ေပၚထြကလာသည။ ေျမေအာကဂတ၏ ပ႕ႏ႔မႈမာလညး အတငးထက အလြနပင ျဖစသည။ နာမညေကာ ဂစတာသမားတဥးက Underground ဂတ တြငကယလာမႈသည အေၾကာငးေၾကာငးေၾကာငဟ သးသပသည။ မညသညေခတႏငမ မတေအာင Underground ဂတ တြငကယလာမႈသည ျမနမာႏငင၏ လကရပစၥပၸန အေျခအေနမားက မးေမာငးထးျပရာ ေရာကသညဟ ေရာ(ခ) သခငးမားက ေရးေသာ ေတးေရးဆရာ တဥးက အငတာဗးတြင ေျပာသည။ သ႔ေသာ ဂာနယ ပႏပရနအတြက စာေပစစစေရးဟ ေခၚသည ႐းသ႔ တငျပသညအခါ ေတးေရးဆရာ ေျပာေသာ စကားက ခနလပျဖတပစရန ထ႐းက အမန႔ေပးခသည။

Irrawaddy Features

ေကာငးေတြဖြငလင …

Tuesday, 05 May 2009 18:04 ၾကညေဝ ဒႏစ ေကာငးဖြငေစာမညဟ လႀကးေတြေျပာသ ၾကားကတညးက သေခာငးတေယာက ေပာေနမသည။ ခတခါ ေကာငးတကရလငေတာ သ ပထမတနး ေရာကၿပ ျဖစသည။ နာဂစေကးဇးေၾကာင သေကာငးတကခြင ရသညဟ ေျပာေတာ သႏင ခပလမးလမးတြင ထငေနေသာ သ႔ ဘႀကး ဥးေမာငစနက မကေမာင ကတကာ “ဟေကာငေလး၊ ေသခငလ႔လား၊ နငအေဖအေမ ေသခရတာ ေမၿပ

လား”ဟ လမးၿပး မာနမသည။

အၿပးမသတႏငေသးေသာ ျမစ၀ကြ နးေပၚ ေဒးဒရၿမ႕က ယာယစာသငေကာငးေလး (ဓာတပ - ၾကညေ၀)

မညသ႔ပငျဖစေစ သကေတာ နာဂစေၾကာင ေကာငးတကခြင ရျခငးမာ အမနျဖစသည။ နာဂစ မတငခငတနးက သားသမး ၇ ေယာက ရေသာ သ႔မဘေတြက သ႔ အသက ၇ ႏစ ေကာသညတင ေကာငး မထားႏငခ။ ေကာငး

တကသြားၾကသည သကတရြယတ ကေလး မားက ေငးေမာ အားကရငး အေဖႏငအတ သတ႔ ညအစကေတြ ေရထ ဆငးကာ ငါးဖမးခရသည။ ပကခခရသည။ နာဂစမနတငး တကေတာ သ႔ဘ၀ တဆစခး ေျပာငးလခသည။ သ႔အေဖ အေမႏင သ႔ေမာငႏမ ၅ ဥးလး မနတငးထမာ ေသကနၾကၿပး သႏင သ႔အထက ၂ ေယာက ေျမာက အစကသာ အသကရင ကနရစခသည။ ပထမတနးကေတာ အေမႏငအေဖက ညတငး လြမးသညစတ၊ ေမာငႏမေတြက သတရသည စတျဖင သ႔စတထ မေပာခ၊ သတရတငး မကရညေတြက ကကလာခသည။ သႏင ကနခေသာ အကကလညး သႏင အတ မကရည ကေနသညအတြက ညအစကခငး ဘယလ အားေပးရမလ ဆတာလညး မသခ။ သပမၾကာခငမာ သတ႔ တာေပၚလငအမး အမကေလးႏင ေနရၿပး သတ႔ညအစက ႏစေယာက ေကာငးတကရမညဟ သ႔ဘႀကးက လာေျပာေတာမ သ႔စတထ ေပာသြားခသည။ ေကာငးတကရမည ေန႔က ေန႔တငး ေမာေနခေၾကာငး ေမာငသေခာငးက ေျပာသည။ ေနာကေတာ နာဂစကညေထာကပေရးလာၾကေသာ အဖြ႔မားက သတ႔အတြက စာအပေတြ၊ ခတေတြ ယလာ

ေပးေတာ သ႔မာ တသကႏငတကယ တခါမ မကငခဘးေသာ ေကာပးအတ အသစကေလးက ေပြ႔ဖက ထား ရငး၊ စကျဖေလးေတြ အမားႀကး ပါေသာ စာအပမားက ကငထားရငး ေပာျမး ေနခသည။ “ေကာငးတကတ ေန႔က သား ရငေတြေတာင တဒနးဒနး ခနတယ၊ အသလပ အေဖန႔ အေမက စာအပေတြ ျပခငလ႔ ငခငတယ၊ အစက ေကာကပကလညး သရတ ေကာပးအတက ကငၿပး အေမက သတရလ႔ ဆၿပး ငေတာ သားလညး လကငရတာပ” ဟ သက ေကာငး စတကသည ရကမားအတြငး ခစားခကက ေျပာျပခသည။ နာဂစဒဏ ခခရေသာ ရနကနတငး၊ ဧရာ၀တတငးတ႔တြင သေခာငးႏင ေကာကပ တ႔လပင မနတငး တကခတၿပးမ ေကာငးတကခြင ရခေသာ ကေလးငယမား အမားအျပား ရသည။ အမားစက UNICEF, Save the Children,Adra, မြနျမတ ကရဏာေဖာငေဒးရငး၊ သတဂ ဆရာေတာႀကး အဖြ႕၊ မြတစလငမားအဖြ႕ စသည အဖြ႕အစညးမား၊ ေစတနာရင အလရငမား၏ အေထာကအပမားေၾကာင ေကာငးတကခြင ရၾကျခငး ျဖစသည။ ရနကနတငး၊ ကြမးျခကနးၿမ႕နယမ အသက ၁၅ ႏစအရြယ မနးကေလး တဥးကလညး သမႀကးေစးမ အလရင တဥးက သ႔က ေကာငးထားေပးေသာေၾကာင ယခ ေကာငးဆကတက ေနရၿပ ျဖစေၾကာငး ေျပာျပသည။ “သမးက ၄ တနးေအာငေတာ အမက အေမက ေကာငး ဆကမထားေတာဘး၊ အမက အလပေတြပ ၀ငးကရတယ၊ အခေတာ ရနကနက ေစတနာရင အနတက ေကာငး ဆကထားေပးေတာ အခ ေကာငးႀကးမာ သြားတကရတယ၊ ဒႏစ ေကာငးဖြငရင ေျခာကတနးေရာကၿပ” ဟ အထကပါ မနးကေလးက ေျပာျပသည။ ဧရာ၀တတငး ေဒးဒရၿမ႕နယ၊ ကနဆတအပစမ ေကးရြာ တရြာတြင ေနထငသ ဖခင တဥးကလညး ယခငတနး က သားႏငသမးျဖစသက ေကာငးစရတ မတတႏငေသာေၾကာင ေကာငး မထားႏငခေၾကာငး၊ ယခအခါ သတ႔ ရြာမ ေကာငးက မြတစလင အဖြ႔တဖြ႔က ျပငေပးၿပး၊ ေကာငး မေနရေသာ ကေလးမား၏ အမည စာရငးက ေကာကယကာ ေကာငးစရတ ရာသကပန ေထာကပေသာေၾကာင ကေလး ႏစေယာကစလးက ေကာငး ထားႏငၿပျဖစေၾကာငး ေျပာျပသည။ “အဒအဖြ႕က မြတစလငေတြခညးပ၊ ကေနာတ႔ ရြာမာ မြတစလင မရေပမယ သတ႔က ဘယဘာသာမဆ ေကာငး ထားေပးမယ ဆလ႔ ေကာငး မေနရေသးတ ကေလးေတြ နာမညစာရငး ေပးလကတာ ခကျခငးပ ယာယေကာငး အျမန လာေဆာကေပးတယ၊ ကေလးေတြ အတြကလညး စာအပေတြ ခတေတြ အျပည အစ လာထားေပးသြားတာ၊ ဆရာမကလညး တလ သးေသာငး ေပးထားေပးတယ” ဟ သက ေျပာျပသည။ ထ႔ျပင ယခအခါ ယာယေကာငးအစား ေကာငးသား ၁၀၀ ေကာ ဆေသာ စာသငေကာငး အသစက အဆပါ မြတစလငအဖြ႔က ေဆာကလပ လဒါနးေပးခၿပး ၂၀၀၉-၂၀၁၀ စာသငႏစ အတြက စာအပ စာတမးမားက ေကာငးဖြငခနအမ လာေရာက လဒါနးမညဟ အေၾကာငးၾကားထားေၾကာငး သရရသည။ “ၿပသြားတ ေကာငးကလညး ယနဆကက ယာယေကာငး ျပနေဆာကေပးတယ၊ ေနာက စာအပခတ၊ ေကာပးအတတ႔လညး လတယ၊ ေကာငးစရတ မတတႏငလ႔ ေကာငးမတကႏငတ ကေလး

အားလးကလညး ေကာငး တကခငးတယ၊ ေကာငးတကဖ႔ စစဥေပးတယ”ဟ ရနကနတငး၊ ကြမးျခကနးၿမ႕နယ၊ ေတာပလ ရပကြကမ မလတနးျပ ဆရာမ တဥးက ေျပာသည။ ထသ႔ပင သတဂ ဆရာေတာႏငအဖြ႕၊ တသးပဂၢလ ေစတနာရငမားအဖြ႔ အပါအ၀င၊ အမည မေဖာလသ ေစတနာ ရငမားအဖြ႔တ႔ကလညး ဧရာ၀တတငး၊ ဖာပခရငႏင ဘကေလး ခရငအတြငး ပကသြားေသာ ဘနးေတာႀကးသင ပညာေရး ေကာငး တခ႕အား ယာယေကာငးမား အျဖစမ ေကာငးေဆာင အသစမား အျဖစ ေဆာကလပ ၿပးစးခေၾကာငး သရရသည။ နာဂစမနတငးေၾကာင အေျခခပညာ ေကာငး ေပါငး ၄၀၀၀ ေကာ ပကစးခၿပး၊ ဘနးေတာႀကးသင ပညာေရး ေကာငးေပါငး ၁၅၈၄ ေကာငး ထခက ပကစးခေၾကာငး နာဂစအလြန ပးတြေလလာမႈ အစရငခစာအရ သရရသည။ မနတငးဒဏသင ေဒသမားမ ဘနးေတာႀကးသင ပညာေရး ေကာငးမားမာ အစးရ၏ စာရငးထတြင မပါ၀ငခေသာေၾကာင ယနဆက အပါအ၀င အျခားေသာ အငအနဂအမား၏ ေထာကပ ကညေရး အစအစဥတြငလညး ပါ၀ငျခငး မရေၾကာငး သရသည။ “ကေနာတ႔ ေကာငးက ကယထကယထ ေကာငးဆေတာ ပကသြားေတာ ျပငေပးမယသ မရဘး၊ ယနဆကက ေျပာေတာ သတ႔က အစးရေပးတ စာရငးထမာ မပါလ႔ ျပငေပးလ႕မရဘးလ႔ ေျပာတယ၊ ေစတနာရင အဖြ႕ တဖြ႕ ကေတာ ယာယေကာငး လာေဆာကေပးတယ၊ ေလာေလာဆယ အခနထ ေကာငးေဆာငသစ ေဆာကဖ႔ အခက အခ ရေနေသးတယ” ဟ ဧရာ၀တတငး၊ ေဒးဒရၿမ႕နယမ ေကးရြာ ဥကဌ တဥးက ဆသည။ အဆပါ ေကာငးတြင ေကာငးတကေနေသာ ေကာငးသားေပါငး ၁၁၇ ဥးခန႔ ရသညဟ သရသည။ ထေကာငးတြင သငယတနးမ စတတတနးအထ ရကာ၊ ထေကာငးအတြက ဆရာမက တလ လစာေငြ ကပ ၃ ေသာငးျဖင ေဒးဒရၿမ႕ေပၚမ သြားေရာက ငားရမးရျခငး ျဖစေၾကာငး သက ေျပာျပသည။ “ကေနာတ႔ ရြာမာ အစးရေကာငး လး၀ မရဘး၊ ဒကေန ေကာငးတကခငတ ကေလးေတြက ေလန႔သြားရင ၂ နာရ ၃ နာရေလာက ၾကာေအာင သြားရတ တဖကရြာက သြားတကၾကရတာ၊ အဒါ ရြာက ဘနးႀကးန႔ လႀကးေတြ ေပါငးၿပး ရြာမာ ေကာငးတေကာငး ရေအာငဆၿပး ကယထ ကယထ လပၾကတယ၊ ဆရာမလညး ၿမ႕တကၿပး ငားၾကတယ၊ အလ ခကခက ခခ လပလာတေကာငးက နာဂစ ထသြားေတာ ျပသြားတယ” ဟ သက ဆသည။ အဆပါ ေကာငးမာ အစးရေကာငး မဟတေသာေၾကာင ယနဆက အပါအ၀င၊ အျခား အငအနဂအ အဖြ႕အစညးမားက ေထာကပၾကေသာ ေကာငးသး ပစၥညးမား၊ စာေရး ကရယာမား စသည ေထာကပေရးပစၥညးမား တခမ မရရေၾကာငး သက ေျပာဆသည။ ထေကာငးကသ႔ပင ဘကေလးၿမ႕နယ အတြငးမ ဘနးေတာႀကးသင ပညာေရး ေကာငး တေကာငးကလညး ရနကန ၿမ႕မ အမည မေဖာလသ လငယ အဖြ႕အစညးတခက ယာယေကာငး ေဆာကလပေပးခသည၊ သ႔ေသာလညး အျမတမး ေကာငးေဆာငသစ ေဆာကလပရန လအပေၾကာငး၊ အလရငမား ရာေဖြရန ႀကးစားသြားမည ျဖစေၾကာငး အဆပါ ေကးရြာ ဥကဌက ေျပာဆသည။

လကရ အေျခအေနတြင မနတငးထ ေဒသမားမ ေကာငးအမားစမာ ယာယ စာသငေကာငးမား ျဖစၿပး အနညးစသာလင ေကာငးေဆာငသစ ေဆာကလပ ၿပးစးသညက ေတြ႔ျမငရသည။ “ကေနာတ႔ ရြာက ေကာငးက ထး (ကမၸဏ) က လာေဆာကေပးမယလ႔ ေျပာတယ။ ဒါေပမယ ခခနထ ေကာငးေဆာငသစ လာေဆာကဖ႔ မေျပာန႔ ပႏၷက ရကတာမးေတာင မရေသးေတာ ဒႏစ ေကာငးဖြငရင ကေလးေတြက လကရ ထားေနတ ဘနးႀကးေကာငးက ဆြမးစားေဆာငမာပ ဆကၿပး စာသငခငးရမယ အေနအထား ျဖစေနတယ” ဟ ဘကေလးၿမ႕နယ ေကးရြာတရြာမ ရြာသားတဥးက ေျပာဆသည။ ဘကေလး ၿမ႕နယတြင အစးရေကာငး ၅၄ ေကာငးက ထးကမၸဏက တာ၀နယ ေဆာကလပေပးမညဟ ျပညတြငး ဂာနယမားတြင ေဖာျပထားေသာလညး လကရ အေျခအေနအရ ေကာငးေဆာငသစ ေဆာကလပရန စစဥထားျခငး၊ ေျမေနရာ ခထားျခငး မရေသးေပ။ “အဒလပ ဂာနယေတြမာေတာ အမ ေဆာကေပးမယ၊ ေကာငး ေဆာကေပးမယ လ႔ ေျပာၾကတာပ၊ တကယ ဟတ မဟတဆတာ ကေနာတ႔ဆမာ လာၾကညတ သပ သတယ။ လအမားက ကေနာတ႔ေတြ အမေတြရၿပ၊ ထြနစက ေတြရၿပ လ႔ ထငၾကတာ၊ တကယ မရဘးဆတာ ခလ လာၾကညတသပ သပါတယ” ဟ အထကပါ ဘကေလး ေဒသခက ေျပာဆသည။ ။