ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

I HC THI NGUYN TRNG I HC S PHM ------------------------

NGUYN NGC HIU

BIN PHP QUN L O TO NGH TRNG TRUNG CP XY DNG UNG B - QUNG NINH

LUN VN THC S KHOA HC GIO DC

Thi Nguyn - 2010

I HC THI NGUYN TRNG I HC S PHM -----------------------S ha bi Trung tm Hc liu - i hc Thi Nguyn http://www.lrc-tnu.edu.vn

NGUYN NGC HIU

BIN PHP QUN L O TO NGH TRNG TRUNG CP XY DNG UNG B - QUNG NINHCHUYN NGNH : QUN L GIO DC M S : 60.14.05LUN VN THC S KHOA HC GIO DC

NGI HNG DN KHOA HC: PGS.TS. Nguyn B Dng

Thi Nguyn 2010

S ha bi Trung tm Hc liu - i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

I HC THI NGUYN TRNG I HC S PHM ------------------------

NGUYN NGC HIU

BIN PHP QUN L O TO NGH TRNG TRUNG CP XY DNG UNG B - QUNG NINHCHUYN NGNH : QUN L GIO DC M S : 60.14.05TM TT LUN VN THC S KHOA HC GIO DC

Thi Nguyn 2010S ha bi Trung tm Hc liu - i hc Thi Nguyn http://www.lrc-tnu.edu.vn

Cng trnh c hon thnh ti: Trng i hc S phm, i hc Thi nguyn

Ngi hng dn khoa hc: PGS.TS. Nguyn B Dng

Phn bin 1: ................................................................................

Phn bin 2: ................................................................................

Lun vn s c bo v trc Hi ng chm lun vn hp ti: Trng i hc S phm, i hc Thi nguyn Ngy thng nm 2010



MC LCM U ............................................................................................... 1Chng 1 C S L LUN CA VIC QUN L O TO NGH ..... 7 1.1. Khi qut v nghin cu vn ............................................................... 7 1.2. Mt s khi nim c bn ........................................................................ 9 1.2.1. Khi nim qun l, qun l gio dc o to ..................................... 9 1.2.2. Khi nim ngh, o to ngh ....................................................... 19 1.2.3. Qun l cng tc o to ngh ........................................................ 24 1.2.4. Cc yu t ca qu trnh o to ngh ............................................ 25 1.2.4.1. Mc tiu ca o to ngh .................................................... 25 1.2.4.2. Ni dung ca o to ngh ................................................... 25 1.2.4.3. Phng php o to ngh .................................................... 26 1.2.4.4. Hot ng dy ngh v hc ngh .......................................... 26 1.2.4.5. Hot ng kim tra, nh gi kt qu hc tp ngh .............. 27 1.2.5. Cht lng v nng cao cht lng o to ngh ........................... 28 1.3. Nhng yu t nh hng n hiu qu vic qun l o to ngh ............. 34 1.3.1. Nhng yu t khch quan. ............................................................. 34 1.3.2. Nhng yu t ch quan. ................................................................ 36 Chng 2: THC TRNG CNG TC QUN L O TO NGH TRUNG TRUNG CP XY DNG UNG B, QUNG NINH GIAI ON 2006-2009............................. 41 2.1. Khi qut v tnh hnh kinh t x hi tnh Qung Ninh v trung Trung cp xy dng Ung B ............................................................... 41 2.1.1. Khi qut tnh hnh kinh t - x hi tnh Qung Ninh ................... 41 2.1.2. Khi qut v trung Trung cp xy dng Ung B, Qung Ninh .... 44 2.2. Thc trng cng tc qun l o to ngh trung Trung cp xy dng Ung B, Qung Ninh .................................................................. 48



2.2.1. Thc trng duy tr, n nh qu trnh o to nhm m bo cht lng o to ngh ................................................................. 48 2.2.2. Thc trng pht trin, i mi cng tc qun l o to ngh ................52 2.2.2.1. V mc tiu o to ............................................................. 52 2.2.2.2. V ni dung chng trnh o to ......................................... 54 2.2.2.3. V s lng i ng v trnh ca gio vin v cn b qun l ..55 2.2.2.4. V k hoch ho o to ...................................................... 60 2.2.2.5. V c cu t chc ................................................................ 62 2.2.2.6. V c s vt cht k thut phc v o to ngh .................. 65 2.2.2.7. V kim tra nh gi kt qu o to .................................... 66 2.3. nh gi thc trng cng tc qun l o to ngh trung Trung cp xy dng Ung B, Qung Ninh .................................................... 66 2.3.1. Thc trng cng tc qun l o to ngh v qun l pht trin i ng gio vin ..........................................................................................66 2.3.2. V cht lng o to ngh hin nay ca nh trng ..................... 77 Chng 3: XUT MT S BIN PHP QUN L O TO NGH NHM NNG CAO CHT LNG O TO NGH TRNG TRUNG CP XY DNG UNG B, QUNG NINH ........................................................................... 84 3.1. Yu cu ca cc bin php xut ........................................................ 84 3.2. Mt s bin php qun l xut .......................................................... 87 3.2.1. Bin php i mi qun l xy dng pht trin i ng i ng gio vin v cn b qun l .................................................... 87 3.2.2. Bin php qun l nhm huy ng cc ngun lc, u t c s vt cht nhm nng cao cht lng o to................................... 92 3.2.3. Bin php qun l mc tiu o to trong xu th m rng qui m o to ngh ........................................................................... 96



3.2.4. Bin php qun l i mi ni dung chng trnh o to gn vi yu cu thc t sn xut .......................................................... 98 3.2.5. Bin php qun l t chc thc hin tt vic kim tra, nh gi kt qu o to ngh .................................................................. 101 3.2.6. Bin php qun l ch o nng cao cht lng cng tc tuyn sinh ca hc sinh......................................................................................................................104 3.2.7. Bin php qun l vic lin kt o to ngh ............................. 107 3.3. Kim chng tnh kh thi ca cc bin php xut. ........................ 110 KT LUN V KHUYN NGH ........................................................... 113 I. Kt lun .................................................................................................. 113 II. Khuyn ngh .......................................................................................... 116 DANH MC TI LIU THAM KHO PH LC



DANH MC TI LIU THAM KHO A. Cc tc gi trong nc: 1. Ban chp hnh trung ng ng Cng sn Vit Nam(2009), Thng bo Kt lun ca B Chnh tr v vic tip tc thc hin Ngh quyt T 2 kho 8 v Gio dc o to, H Ni 2. Ban B th Trung ng ng(2004), Ch th s 40- CT/TW v vic xy dng nng cao cht lng i ng nh gio v cn b qun l gio dc; H Ni. 3. Nguyn Vn Bnh (Tng ch bin) (1999), Khoa hc t chc v qun l - Mt s l lun v thc tin, Nh xut bn thng k, H Ni. 4. B Gio dc v o to (2007), Ti liu tp hun kim nh cht lng gio dc TCCN, H Ni. 5. B Lao ng TBXH (2005), Quyt nh s 1000/2005/Q-BLTBXH v vic ph duyt n pht trin dy ngh n 2010, H Ni. 6. B Lao ng TB&XH(2006), Quyt nh s 76/2006/Q-BLTBXH Ph duyt Quy hoch pht trin mng li trng CN, trng TCN, trung tm dy ngh n nm 2010 v nh hng n nm 2020, H Ni. 7. B Lao ng TB v XH(2008), iu l mu trng trung cp ngh Ban hnh km theo Quyt nh s 52/2008/Q-BLTBXH, H Ni. 8. Chnh ph (2001), Quyt nh s 201/2001/Q-TTg ca Chnh ph v vic Ph duyt "Chin lc pht trin gio dc 2001-2010". 9. Chnh Ph (2002), Quyt nh s 48/2002/Q-TTg v vic ph duyt quy hoch mng li c s dy ngh giai on 2002-2010, H Ni. 10. Chnh ph(2005), Ngh quyt s 139/2006/N-CP Quy nh chi tit v hng dn thi hnh mt s iu ca Lut Gio dc v B Lut lao ng v dy ngh, H Ni.



11. Chnh ph (2008), Quyt nh s 07/2008/Q-TTg ca Chnh ph v vic Ph duyt "Chng trnh Mc tiu Quc gia v gio dc o to n nm 2010". 12. Nguyn B Dng(1999), Tm l hc cho ngi lnh o. Nh xut bn Chnh tr Quc gia, H Ni. 13. ng Cng Sn Vit Nam (1997), Vn kin hi ngh ln th 2 BCH T kho VIII. Nh xut bn Chnh tr Quc gia, H Ni. 14. ng Cng Sn Vit Nam (2002), Vn kin i hi i biu Ton quc ln th IX, Nh xut bn Chnh tr Quc gia, H Ni. 15. ng Cng Sn Vit Nam (2006), Vn kin i hi i biu ton quc ln th X. Nh xut bn Chnh tr Quc gia, H Ni. 16. Phm Minh Hc (1986), Mt s vn gio dc v khoa hc gio dc. Nh xut bn Gio dc, H Ni. 17. Bi Minh Hin(Ch bin 2009): Qun l gio dc (in ln 2). Nh xut bn i hc S phm, H Ni 18. Hc vin hnh chnh Quc gia (1992), Gio trnh qun l hnh chnh Nh nc; H Ni. 19. Nguyn Vn H-ng Quc Bo (1997), Khi lc v Khoa hc qun l. Nh xut bn i hc Thi Nguyn, Thi Nguyn. 20. Nguyn Hng ch bin (2008), S tay T vn Hng nghip v chn ngh. Nh xut bn Gio dc, H Ni. 21. Mai Hu Khu (1982), Nhng vn c bn ca khoa hc qun l. Nh xut bn Lao ng, H Ni. 22. Trn Kim (1990): Qun l gio dc v qun l trng hc; Vin khoa hc gio dc; H Ni. 23. Trn Kim (2004), Khoa hc qun l gio dc - Mt s vn l lun v thc tin. Nh xut bn Gio dc, H Ni.



24. Trn Kim (2008), Nhng vn c bn ca Khoa hc qun l gio dc. Nh xut bn i hc S phm, H Ni. 25. Nguyn K - Bi Trng Tun (1984), Mt s vn ca l lun qun l gio dc. Trng CB QLGD v o to T 1-B gio dc, H Ni. 26. GS H Th Ng - ng V Hot (1988), Gio dc hc tp 1. Nh xut bn Gio dc, H Ni. 27. Quc hi nc Cng ha x hi ch ngha Vit nam (2005), Lut Gio dc s 38/2005/ QH 11, H Ni. 28. Quc hi nc Cng ha x hi ch ngha Vit nam (2006), Lut Dy ngh s 76/2006/QH11, H Ni. 29. GS Nguyn Ngc Quang (1999), Nhng khi nim c bn v l lun qun l gio dc. Trng CB qun l gio dc o to T 1, H Ni. 30. GS Nguyn Ngc Quang (1999), Dn ch ho qun l trng ph thng. Ni san Trng CB QLGD v o to trung ng 1, H Ni. 31. Trn Quc Thnh (2004), Khoa hc qun l i cng; cng bi ging dnh cho hc vin cao hc, chuyn ngnh Qun l, khoa tm l gio dc, Trng i hc s phm, H Ni. 32. TS Nguyn Th Tnh(2007), Bi ging nh gi v kim nh cht lng gio dc, Khoa Tm l gio dc, Trng H S phm, Thi Nguyn. 33. Hong Ton (1995), L thuyt qun l, Trng i hc Kinh t Quc dn, H Ni. 34. Trung tm T in ngn ng - Vin ngn ng (1992), T in ting Vit. Trung tm T in ngn ng, H Ni. 35. GS. TS H Vn Vnh(Ch bin) (2004), Gio trnh khoa hc qun l. Nh xut bn Chnh tr Quc gia, H Ni.



B. Cc tc gi nc ngoi: 36. C. Mc v Ph. ngghen (1993), Ton tp, Nh xut bn Chnh tr Quc gia, H Ni. 37. D.V Khumixki (1997), Qun l gio dc v trng hc, Vin khoa hc gio dc, H Ni. 38. Fredrick Winslow Taylor (1911), Nhng nguyn tc khoa hc ca qun l. 39. Harold Kootz, Cyri Odonnell, Heinz Weihrich (1994), Nhng vn ct yu v qun l; Nh xut bn khoa hc v k thut, H Ni. 40. M.I. Knakp (1984), C s l lun ca khoa hc qun l gio dc quc dn - Trng cn b qun l gio dc v o to trung ng, H Ni. 41. Thomas J. Robbins-Wayned Morryn (1999), Qun l v k thut qun l. Nh xut bn giao thng vn ti, H Ni.



NHNG K HIU VIT TT DNG TRONG LUN VN

BGD&T CB CBQL CNH - HH CNV CSVC CN CTMT TN GD - T GV HS KHCN KHKT KTXH TCXD TCCN TCN UBND XHCN

: B gio dc v o to : Cn b : Cn b qun l : Cng nghip ho - Hin i ho : Cng nhn vin : C s vt cht : Cao ng ngh : Chng trnh mc tiu : o to ngh : Gio dc - o to : Gio vin : Hc sinh : Khoa hc cng ngh : Khoa hc k thut : Kinh t x hi : Trung Trung cp xy dng : Trung cp chuyn nghip : Trung cp ngh : U ban nhn dn : X hi ch ngha





1

M U1- L DO CHN TI Bc sang th k th 21, vn ngun nhn lc ngy cng tr thnh yu t quyt nh i vi s pht trin v thnh vng ca mi Quc gia. Vit Nam ang trong thi k u ca s nghip Cng nghip ho, hin i ho t nc nn vic p ng yu cu v con ngi v ngun nhn lc l nhn t quyt nh. Trong chin lc pht trin ngun nhn lc th o to ngh lun c coi l vn then cht nhm to ra i ng cng nhn k thut c trnh kin thc chuyn mn, c k nng v thi ngh nghip ph hp yu cu pht trin kinh t - x hi, p ng s bin i c cu kinh t, p ng nhu cu chuyn dch c cu lao ng. Ngh quyt i hi i biu Ton quc ln th IX v kt lun Hi ngh ln th 6 ca BCH Trung ng ng kho IX nhn mnh: Pht trin gio dc o to l mt trong nhng ng lc quan trng thc y s nghip CNH-HH, l iu kin pht huy ngun lc con ngi - yu t c bn pht trin x hi, tng trng kinh t nhanh v bn vng [17, tr 40]. Mun cho s nghip CNH-HH thnh cng, th iu ct li l phi pht huy tt nhn t con ngi. Bi l con ngi va l mc tiu, va l ng lc ca s pht trin, gio dc l nhn t ch yu hnh thnh v pht trin nhn cch con ngi, l cha kho m ca vo tng lai, l quc sch hng u ca chin lc pht trin kinh t x hi. Nhim v pht trin ngun nhn lc, l trch nhim chung ca ton ng, ton Qun, ton Dn ta, trong vai tr ca cc Trng chuyn nghip, cc c s gio dc o to ngh l rt quan trng. Qung Ninh l mt tnh cng nghip c tim nng kinh t ln n m trong vng tam gic trng im kinh t min Bc l H Ni - Hi Phng -



2

Qung Ninh. Do vy tnh Qung Ninh ni ring v khu vc ng Bc T Quc ni chung c nhu cu rt ln v lc lng ngi lao ng c o to ngh. Nht l trong cc lnh vc cng nghip v xy dng. Qung Ninh hin c mt h thng o to ngh nghip vi 19 c s o to H, C, TCCN, TCN bao gm 01 trng i hc, 02 phn hiu i hc, 02 d n i hc, 06 trng Cao ng chuyn nghip, 02 trng Cao ng ngh, 02 trng TCCN, 04 trng trung cp ngh ca Trung ng v i phng, 17 trung tm Hng nghip, gio dc thng xuyn v cc c s dy ngh t nhn cc huyn, th x, thnh ph tham gia dy ngh thuc cc lnh vc. Trung Trung cp xy dng Ung B l n v trc thuc Tp on cng nghip xy dng Vit Nam, Trng c tr s ng ti th x Ung B, tnh Qung Ninh. Cc ngnh ngh o to ca trng thuc nhm ngnh xy dng, c kh xy dng. Trong nhng nm gn y do tnh cht x hi ho gio dc, trc nhu cu ca c ch th trng v xu th pht trin ca KHCN xy dng trong nc cng nh hi nhp Quc t. Nh trng xc nh mc tiu o to trong chin lc pht trin ca mnh a trng t ch l mt trng cng lp ch o to theo k hoch Nh nc trong lnh vc xy dng tr thnh mt Trng a ngnh, a ngh t tng bc chuyn mnh ph hp vi yu cu thc t ca x hi. C ch th trng em li nhiu c hi nhng cng ang t ra rt nhiu thch thc i vi mi vn lin quan n cht lng o to ca Nh trng. iu quan trng l lm sao o to c ngun nhn lc c cht lng va theo kp, va n u, va i tr, va mi nhn, p ng s pht trin ca nn kinh t hi nhp, sc v kp thi ch ng thch ng vi th trng lao ng, th trng cht xm, nht l sc lao ng c hm lng tr tu cao. ng thi, phi hn ch ti a cc nh hng tiu cc ca c ch th trng i vi cng tc gio dc o to ngh.



3

Cht lng gio dc trong cc c s o to ngh hin nay ang l mt im nng cn nhiu gii php, trong gii php qun l tt qu trnh o to ngh nhm nng cao cht lng o to hc sinh l rt quan trng. Bi, qu trnh o to ngh vi cc khu ca n nu c quan tm thc hin mt cch ng b mi em li cht lng, hiu qu. Nhng nm qua, mc d Trng trung cp xy dng Ung B ch trng, ch ng quan tm n vic duy tr, m bo v nng cao cht lng o to ngh. Tuy nhin, cng tc o to ngh ca Nh trng cn tn ti mt s vn nh qu trnh qun l o to ngh cha ng b t mc tiu, ni dung chng trnh, i ng gio vin, phng php o to, iu kin c s vt cht cn bt cp, hn ch nn cht lng o to ngh cha cao, cha p ng c nhu cu s dng lao ng a dng hin nay ca th trng. Xut pht t nhng l do trn, ti chn ti nghin cu:" Bin php qun l o to ngh Trung trung cp xy dng Ung B, Qung Ninh " nhm phn tch tm ra nguyn nhn ca nhng hn ch v xut mt s gii php khc phc nhm nng cao cht lng, hiu qu o to ngh cho Trng trung cp xy dng Ung B, Qung Ninh. 2 - MC CH NGHIN CU Trn c s nghin cu l lun v thc tin cng tc qun l hot ng o to ngh ni chung, nghin cu thc trng cng tc qun l qu trnh o to ngh Trung Trung cp xy dng Ung B, Qung Ninh ni ring. Lun vn xut mt s bin php tng cng qun l qu trnh o to ngh nhm nng cao cht lng o to ngh Trung Trung cp xy dng Ung B, Qung Ninh, gp phn o to ngun nhn lc c cht lng tay ngh phc v s nghip pht trin kinh t x hi ca t nc.

3- NHIM V NGHIN CU



4

3.1. Nghin cu c s l lun ca vic qun l qu trnh o to ngh c lin quan n cht lng o to trong trng ngh. 3.2. Kho st thc trng qun l qu trnh o to ngh Trung Trung cp xy dng Ung B, Qung Ninh. 3.3. xut cc bin php qun l qu trnh o to nhm nng cao cht lng o to ngh Trung Trung cp xy dng Ung B, Qung Ninh. 4. I TNG V KHCH TH NGHIN CU 3.1. i tng nghin cu: Cc bin php qun l qu trnh o to ngh nhm nng cao cht lng o to. 3.2. Khch th nghin cu: Cng tc qun l qu trnh o to ngh Trng Trung cp xy dng Ung B, Qung Ninh giai on t nm 2006 n 2009. 5. GI THUYT KHOA HC Cht lng o to ngh Trung Trung cp xy dng Ung B, Qung Ninh cn c mt s mt bt cp v hn ch bt ngun t nhiu nguyn nhn khch quan v ch quan. Nu xut c cc bin php qun l qu trnh o to ngh da trn nhng nt c th ca Nh trng, ph hp vi thc t ca tnh Qung Ninh, khu vc ng Bc T quc s gp phn nng cao c cht lng o to ngh trung Trung cp xy dng Ung B, Qung Ninh. 6- GII HN CA TI Qu trnh o to v nht l o to ngh c nhiu yu t nh hng n cht lng o to, song ti ny ch tp trung nghin cu vic xy dng cc bin php qun l o to ngh cc mt: - Qun l mc tiu, ni dung chng trnh, c s vt cht phc v cho qu trnh o to ngh.



5

- Qun l hot ng nh gi kim nh cht lng nhm nng cao cht lng o to ngh Trung Trung cp xy dng Ung B, Qung Ninh. 7 - CC PHNG PHP NGHIN CU 7.1. Phng php nghin cu l lun Phn tch, tng hp cc Ch trng, ng li, Ch th v Ngh quyt ca ng, cc chnh sch, php lut ca Nh nc, ca ngnh, ca a phng v cc ti liu khoa hc lin quan n vn nghin cu. So snh cc kt qu nghin cu ca nhng cng trnh sch, tp ch, lun n, lun vn trong v ngoi nc lin quan n ti. 7.2. Cc phng php nghin cu thc tin 7.2.1. Phng php iu tra vit: - S dng hai b cu hi iu tra: 01 B cu hi dnh cho cn b, gio vin nh trng (Ph lc 1) v 01 B cu hi dnh cho hc sinh ang hc ngh Trung Trung cp xy dng Ung B, Qung Ninh (Ph lc 2) 7.2.2. Phng php phng vn: phng vn mt s cn b qun l, gio vin c kinh nghim tm hiu thc tin ca nh trng nhm lm sng t hn ni dung nghin cu bng phng php iu tra. 7.2.3. Phng php quan st: tp trung quan st cch thc t chc qun l ca lnh o v cn b qun l cc cp. Quan st tnh hnh ging dy ca gio vin dy gii, ca gio vin mi vo ngh. Quan st tnh hnh hc tp ca hc sinh nm bt thc t tnh hnh ang din ra nh trng. 7.2.4. Phng php tng kt, c rt kinh nghim thc tin ca Trung Trung cp xy dng Ung B, Qung Ninh v qun l o to ngh. 7.3. Mt s phng php b tr - Phng php x l kt qu nghin cu bng thng k ton hc, phng php ngoi suy, phng php so snh. - Phng php chuyn gia



6

8. CU TRC CA LUN VN Lun vn gm: phn m u, kt lun v khuyn ngh, danh mc ti liu tham kho v ph lc. Kt qu nghin cu c trnh by trong 3 chng: Chng 1: C s l lun ca vic qun l o to ngh Chng 2: Thc trng cng tc qun l o to ngh trng trung cp xy dng Ung B, Qung Ninh giai on t nm 2006 n 2009 Chng 3: Phng hng v mt s bin php qun l cng tc o to ngh trng trung cp xy dng Ung B, Qung Ninh



7

Chng 1 C S L LUN CA VIC QUN L O TO NGH

1.1. Khi qut v nghin cu vn Ngay t nhng nm 60 ca th k XX, cc nc t bn pht trin nh c, M, Anh, Php, Nht Bn quan tm n vn o to ngh v qun l qu trnh o to ngh nhm p ng yu cu ca x hi cng nghip. Do c im, yu cu v ngun nhn lc- i ng cng nhn k thut mi nc c khc nhau nn khng ch c lnh vc o to ngh m c phng php, hnh thc, qui m o to ngh cng c s khc nhau song c im chung l u ch trng n s pht trin kin thc, k nng v thi ngh nghip. Th d: M, o to cng nhn k thut c ch trng v tin hnh ngy t cp THPT phn ban v cc trng dy ngh cp trung hc, cc c s o to ngh sau THPT. Hc sinh tt nghip c cp bng chng nhn v chng ch cng nhn lnh ngh v c quyn c i hc tip theo. Thi gian o to dao ng t 2 n 7 nm tu thuc vo tng ngh o to. Cc loi trng t thuc vo cc cng ty t nhn m cng ty ca h kh ln. Cc nh trng trong cng ty o to cng nhn ngay trong cng ty mnh v c th o to cho cng ty khc theo hp ng Cn CH lin bang c sm hnh thnh h thng o to ngh v h TCCN. Gio dc chuyn nghip l mt b phn trung hc cp hai ca h thng gio dc quc dn vi cc loi hnh trng a dng. H phn thnh hai loi trnh : trnh 1 c xp vo bc trung hc tng ng vi THPT t lp 9 n lp 12, trnh 2 c xp cao hn bc sau THPT. Ngoi trng ph thng mang tnh khng chuyn nghip ch nhm mc tiu o to chun b ln i hc cn c cc trng ph thng chuyn nghp, trng hn hp... Hc sinh cc loi trng ny c th vo hc cc trng i hc chuyn nghnh. Sau khi tt nghip ch yu hc sinh ra lm vic sS ha bi Trung tm Hc liu - i hc Thi Nguyn


8

cp. Do cc loi hnh trng rt a dng nn khng c m hnh t chc qun l ng nht gia cc trng nht l cc bang khc nhau, c trng cng lp, trng t thc, c trng thuc cng ty t nhn chun b phn nhn lc cho cng ty mnh ... Cho n ngy nay, hu ht cc nc trn th gii u b tr h thng gio dc k thut v dy ngh bn cnh bc ph thng v o to bc cao ng, i hc. Do sm c h thng o to ngh nn cc nc t bn pht trin tch lu c nhiu kinh nghim trong qu trnh o to. Qu trnh o to cng nh qun l o to ngh lin tc c hon thin, i mi m bo cht lng o to, p ng yu cu thc tin cuc sng. cc nc x hi ch ngha, nht l Lin X trc y cng sm quan tm n vn o to ngh, vi nhng ng gp quan trng ca cc nh gio dc hc, tm l hc nh X.I Arkhangenxki, X.Ia Batsep, A.E Klimov, N.V Cudmina, Ie. A Parapanva, T.V Curisep,.v.v. dc gc gio dc hc ngh nghip, tm l lao ng, tm l hc k s, tm l hc x hi. Tuy nhin, theo nhn xt ca T.V Curisep, nhng nghin cu trong lnh vc dy hc v gio dc ngh vo nhng nm 70 ca th k XX cn mang tnh tng mt, mt chiu nn cha gii quyt c mt cch trit vn chun b cho th h tr c vo cuc sng v lao ng. Qu trnh hnh thnh ngh lc c chia lm 4 giai on tch ri nhau, l: giai on ny sinh d nh ngh v bc vo hc cc trng ngh; giai on hc sinh lnh hi c tnh cht ti to nhng tri thc, k nng ngh nghip; giai on thch ng ngh v cui cng l giai on hin thc ho tng phn hot ng ngh. Quan nim trn theo T.V Curisep to ra nhng kh khn rt ln trong qu trnh hc v dy ngh. Qu trnh o to ngh tr ln p t v khng thy c mi quan h gia cc giai on hnh thnh ngh. Cng theo T.V Curisep, khc phc nhng kh khn, hn ch trn cn thit phi c nhn thc li, theo tc gi s hnh thnh ngh ca th h trS ha bi Trung tm Hc liu - i hc Thi Nguyn


9

trong iu kin ca gio dc v dy hc l mt qu trnh lu di, lin tc v thng nht. Qu trnh hnh thnh ngh tri qua bn giai on nhng chng c s gn b mt thit vi nhau. Quan im ny ca tc gi to nn nhn thc mi v s hnh thnh ngh, l c s khoa hc xy dng m hnh o to ngh v nng cao cht lng o to ngh. Vit Nam, nhng vn v o to ngh, qun l qu trnh o to ngh cng c quan tm ngay t cui nhng nm 70 ca th k XX, khi cn Tng cc dy ngh. Lc , mt s cc nh nghin cu trong lnh vc gio dc ngh nghip, tm l hc lao ng (v d nh ng Danh nh, Nguyn Ngc ng, Nguyn Vn H, Nguyn B Dng,..) ch ng nghin cu nhng kha cnh khc nhau v s hnh thnh ngh v cng tc dy ngh. c bit, mt s nh nghin cu khc nh ng Quc Bo, Trn Kim, Nguyn Th M Lc,... i su nghin cu v qun l gio dc, qun l nh trng. Tuy nhin, sau nhng nghin cu v o to ngh, qun l qu trnh o to ngh nc ta b lng xung, t c ch trng. Ch n nhng nm gn y vn o to ngh tip tc c quan tm nghin cu tr li thng qua nhng ti lun vn thc s chuyn ngnh qun l gio dc. Nhng nghin cu ny t nhiu khi qu ho v lm r c nhng vn l lun v xut nhng bin php qun l gp phn nng cao hiu qu qun l qu trnh o to ngh ni chung v hot ng dy ngh ni ring. 1.2. Mt s khi nim c bn 1.2.1. Khi nim Qun l, qun l gio dc o to a, Khi nim v Qun l Qun l l t Hn Vit c ghp gia t Qun v t L. Qun l s trng coi, chm sc, gi gn, duy tr trng thi n nh. L l s sa sang, sp xp, lm cho n pht trin. Nh vy, Qun l l trng coi, chm sc, sa sang lm cho n n nh v pht trin.



10

Qun l l mt hin tng x hi xut hin rt sm, l mt phm tr tn ti khch quan c ra i t bn thn nhu cu ca mi ch x hi, mi quc gia v mi thi i. Lch s ch r, ngay t bui s khai ca loi ngi, tn ti v pht trin con ngi bit lin kt nhau thnh cc nhm chng li th d v thin nhin, Do xut hin cc mi quan h gia con ngi vi con ngi, gia con ngi vi thin nhin, gia con ngi vi x hi v gia con ngi vi bn thn mnh. Trong qu trnh y xut hin mt s ngi c nng lc chi phi c ngi khc, h iu khin hot ng ca nhm sao cho ph hp vi mc tiu chung. Nhng ngi ng vai tr th lnh qun l nhm, iu ny lm ny sinh nhu cu v qun l. Nh vy, qun l xut hin t rt sm v tn ti, pht trin n ngy nay. Theo quan im iu khin hc: Qun l l chc nng ca nhng h c t chc, vi bn cht khc nhau: sinh hc, x hi hc, k thut... n bo ton cu trc cc h, duy tr ch hot ng. Qun l l mt tc ng hp quy lut khch quan, lm cho h vn ng, vn hnh v pht trin. Theo quan im ca l thuyt h thng: Qun l l "Phng thc tc ng c ch nh ca ch th qun l ln h thng, bao gm h cc quy tc, cc rng buc v hnh vi i vi mi i tng cc cp trong h thng nhm duy tr tnh tri hp l ca c cu v a h thng t ti mc tiu". Khi nim qun l c nhiu tc gi trong v ngoi nc quan ni m theo cc cch tip cn khc nhau. ngoi nc, c mt s tc gi khi nim nh sau: Cc Mc vit:" Tt c mi lao ng x hi trc tip hay lao ng chung no tin hnh trn quy m tng i ln, th t nhiu cng u cn n mt s ch o iu ho nhng hot ng c nhn v thc hin nhng chc nng chung pht sinh t s vn ng ca ton b c th sn xut khc vi s vn ng ca nhng kh quan c lp ca n. Mt ngi c tu v cm th t iu khin ly mnh, cn mt dn nhc th cn phi c nhc trng"[36, tr 28-480].S ha bi Trung tm Hc liu - i hc Thi Nguyn


11

Cn Fredrick Winslow Taylor (1856-1915) th khng nh:" Qun l l bit c chnh xc iu bn mun ngi khc lm v sau hiu c rng h hon thnh cng vic mt cch tt nht v r nht [ 38, tr 89 ]. Theo Harold Koontz, Cyri Odonnell v Heinz Weihrich th " Qun l l mt hot ng thit yu bo m s hot ng n lc ca cc c nhn nhm t c cc mc tiu ca t chc" [ 39, tr 33 ]. Cc ng Thomas. J. Robins v Wayned Morrison li cho rng:" Qun l l mt ngh nhng cng l mt ngh thut, mt khoa hc [ 41, tr 19 ]. Vit Nam, c mt s khi nim qun l nh sau: Theo T in Ting Vit-Vin Ngn ng hc nh ngha: "Qun l l trng coi, gi gn theo nhng yu cu nht nh. L t chc v iu hnh cc hot ng theo nhng yu cu nht nh" [ 34, tr 772]. Trong gio trnh qun l hnh chnh Nh nc ca Hc vin hnh chnh quc gia ch r: Qun l l s tc ng ch huy, iu khin cc qu trnh x hi v hnh vi hot ng ca con ngi chng pht trin ph hp vi quy lut, t ti mc ch ra v ng ch ca ngi qun l [ 18, tr 8 ]. Cc tc gi ng V Hot v H Th Ng th quan nim rng:"Qun l l mt qu trnh c nh hng, qu trnh c mc tiu, qun l l mt h thng l qu trnh tc ng n h thng nhm t c nhng mc tiu nht nh. Nhng mc tiu ny c trng cho trng thi mi ca h thng m ngi qun l mong mun" [ 26, tr 17 ]. Cn Nguyn Ngc Quang quan nim: "Qun l l tc ng c mc ch, c k hoch ca ch th qun l n tp th nhng ngi lao ng (khch th qun l) nhm thc hin nhng mc tiu d kin" [ 29, tr 31]. Theo tc gi H Vn Vnh th: Qun l l s tc ng c t chc, c hng ch ca ch th qun l ti i tng qun l nhm t mc tiu ra [ 35, tr 15 ].



12

Theo tc gi Nguyn Vn Bnh:" Qun l l mt ngh thut t c mc tiu ra thng qua iu khin, phi hp, hng dn, ch huy hot ng ca nhng ngi khc" [ 3, tr 178]. Theo tc gi Nguyn B Dng: Hot ng qun l l s tc ng qua li mt cch tch cc gia ch th qun l v i tng qun l qua con ng t chc, l s tc ng iu khin, iu chnh tm l v hnh ng ca cc i tng qun l, lnh o cng hng vo hon thnh nhng mc tiu nht nh ca tp th v x hi [ 12, tr 55]. Tc gi Mai Hu Khu quan nim: "Qun l l s tc ng c mc ch ti tp th nhng ngi lao ng nhm t c nhng kt qu nht nh v mc ch nh trc [ 21, tr 19; 20 ]. Theo tc gi Trn Kim: "Qun l mt h thng x hi l tc ng c mc ch n tp th ngi-thnh vin ca h-nhm lm cho h vn hnh thun li v t ti mc ch d kin" [ 22, tr 15 ]. Theo Hong Ton: " Qun l l s tc ng c t chc, c nh hng ca ch th ln i tng qun l nhm s dng c hiu qu nht cc tim nng, cc c hi ca h thng t c mc tiu t ra trong iu kin bin chuyn ca mi trng [ 33, tr 43]. Cn tc gi Trn Quc Thnh quan nim: Qun l l s tc ng ca ch th qun l ch huy, iu khin hng dn cc qu trnh x hi, hnh vi v hot ng ca con ngi nhm t c mc ch, ng vi ch nh qun l, ph hp vi quy lut khch quan [ 31, tr 1]. Tm li: cc quan nim trn y, tuy mi quan nim nhn mnh mt ny hay mt khc nhng u c im chung thng nht xc nh qun l l hot ng c t chc, c mc ch nhm t ti mc tiu xc nh. Hay ni mt cch khi qut nht: qun l l mt qu trnh tc ng c mc ch, c k hoch, hp quy lut ca ch th qun l ti khch th qun l nhm t c cc mc tiu ca t chc ra.S ha bi Trung tm Hc liu - i hc Thi Nguyn


13

Khi nim qun l bao hm mt ngha chung l: - Qun l l nhng tc ng c tnh hng ch. - Hot ng qun l c tin hnh trong mt t chc hay mt nhm x hi. - Qun l l cc hot ng thc hin nhm m bo hon thnh cng vic qua nhng n lc ca mi ngi trong t chc. - Qun l l mt hot ng thit yu, m bo phi hp nhng n lc c nhn nhm t c cc mc ch ca nhm. - Qun l l phng thc tt nht t c mc tiu chung ca mt nhm ngi, mt t chc, mt c quan hay ni rng hn l mt Quc gia. - Qun l l qu trnh tc ng c nh hng, c t chc ca ch th qun l ln i tng qun l, thng qua cc c ch qun l, nhm s dng c hiu qu cc ngun lc trong iu kin mi trng bin ng h thng n nh, pht trin, t c nhng mc tiu nh. Trong cng tc qun l bao gi cng c ch th qun l, khch th qun l quan h vi nhau bng cc tc ng qun l. Qu trnh qun l phi c mc ch, nhim v hot ng chung. Khi thc hin nhim v qun l, ch th qun l lun hng theo mc ch qun l xc nh iu khin i tng b qun l thc hin mc tiu chung ca t chc. Nh vy, ta c th hiu khi nim qun l bao hm cc kha cnh: H thng qun l gm 2 h lin kt nhau, l s lin kt gia ch th qun l vi i tng qun l. Khi ch ra ch th qun l th phi ch ra i tng qun l v ngc li. Nu ta tr li c cu hi: Ai qun l? Th ta xc nh c ch th qun l. Ch th qun l c th l mt c nhn, mt nhm hay mt t chc do ngi c th lp nn. C nhn lm ch th qun l c gi chung l CBQL. Nu xt gc v m ton cu th l Tng th k Lin hp quc; mt nc l Ch tch hoc Th tng; trong mt ngnh l B trng,... gc vi m mt doanh nghip l Gim c; mt nh trng l Hiu trng,....S ha bi Trung tm Hc liu - i hc Thi Nguyn


14

Cn nu tr li c cu hi: Qun l ai? Qun l ci g? ta s xc nh c i tng qun l. i tng qun l c th l mt c nhn, mt nhm hay mt t chc hoc c th l mt vt th hoc c th l mt s vic,... Khi i tng qun l l mt c nhn, mt nhm hay mt t chc c con ngi i din c th tr thnh ch th qun l cp di thp hn theo h thng cp bc. V d: nh mt Trng TCCN th Trng khoa l i tng qun l ca Hiu trng nhng cng li l ch th qun l ca Trng t mn... iu c ngha l khi ni ch th hay i tng qun l l ngi hoc t chc c con ngi i din phi t trong mi quan h t chc c th. Gia ch th qun l v khch th qun l c mi quan h tc ng qua li tng h nhau. Ch th qun l ny sinh cc ng lc qun l, cn khch th qun l th lm ny sinh cc gi tr vt cht v tinh thn, p ng nhu cu ca con ngi, tha mn mc ch ca ch th qun l. Cng c qun l l cc phng tin m ch th qun l dng tc ng n i tng qun l nh cc vn bn lut, quyt nh, ch th, chng trnh, k hoch,.... Phng php qun l l cch thc tc ng ca ch th qun l n i tng qun l. Phng php qun l rt phong ph v a dng: Phng php thuyt phc, phng php kinh t, phng php hnh chnh-t chc, phng php tm l-gio dc...; ty theo tng tnh hung c th m s dng cc phng php khc nhau hoc kt hp cc phng php vi nhau. Mc tiu ca qun l l to ra, tng thm v bo v li ch ca con ngi. M hnh hot ng qun l c th biu din qua s 1.1.



15

Cng c qun lCH TH QUN L KHCH TH QUN L MC TIU QUN L

Phng php Qun l

Mi trng qun l

S 1.1: M hnh hot ng qun l Nh vy: u c nhng hot ng chung th ni c s qun l. t c nhng mc tiu nh. Qun l phi thc hin bn chc nng c bn l: K hoch ha, t chc, ch o v kim tra. Trong : + K hoch ho: l chc nng c bn, quan trng nht nhm xc nh mc ch chn mc tiu, khi qut cc cng vic phi lm, xc nh khi lng cng vic, ra nhng quy nh, xy dng chng trnh hnh ng, t ra cc gii php ph hp vi cc ngun lc ca h thng, gp phn gim thiu ri ro, hn ch pht sinh, lng ph. Lp k hoch l d kin nhng vn c th xy ra, nhng tng ca ch th qun l t c mc ch v i n mc tiu. y l bc c s cho vic thc hin cc chc nng tip theo ca qun l. + T chc thc hin: l bc xc nh mt c cu ch nh v vai tr nhim v. T chc l xy dng quy ch, qui nh r mi quan h trong b my t chc. Xc nh c tnh nh tnh v nh lng chc nng nhim v gia cc thnh vin, gia cc b phn thng qua ch th qun l tc ng n cc khu, cc mt xch trong t chc v i tng qun l t hiu qu cao nht. T chc gip thc hin c nhng ch trng, nh hng ca k hoch.



16

L Nin tng ni v cng tc t chc:" Hy cho ti t chc nhng ngi Bnsvch chn chnh c k lut ti s lm o tung nc Nga bo th, man d". Cu ni bt h y ca L Nin cho chng ta hiu r t chc v vai tr ca t chc. Ngi cn ni: "Trong cuc u tranh ginh chnh quyn, giai cp v sn khng c v kh no khc hn l t chc". Khi giai cp nm chnh quyn ri, ngi cn ni: "Lnh vc trng yu nht v kh khn nht ca cuc cch mng x hi ch ngha l nhim v t chc". Thc hin nhi m v ca mt ngnh hay mt c quan bt k no trong h thng chnh tr ca chng ta cng i hi phi c mt hnh thc t chc thch hp. + Ch o: l cng vic thng xuyn ca ngi qun l nhm tc ng n i tng qun l bng cc mnh lnh, t tt c mi hot ng ca b my trong tm kim sot nhm lm cho ngi b qun l lun phc tng, pht huy tnh t gic v tnh k lut lm vic ng theo k hoch, ng vi chc nng, nhim v phn cng. Ni cch khc y l qu trnh tc ng, ng vin, to ng lc, gy nh hng ca ch th qun l n khch th qun l nhm t c mc tiu nh. + Kim tra nh gi: l nhim v quan trng c lin quan n mi cp qun l nhm thu thp thng tin ngc ca ngi qun l kim sot hot ng ca b my nhm o lng, pht hin cc sai st iu chnh kp thi gip b my t c mc tiu. C th ni: kim tra l tai mt ca qun l. Trong cng tc lnh o, qun l v ch huy, Bc H tng ni:" khng c kim tra nh gi coi nh khng c lnh o ". Qua thy vai tr ki m tra nh gi, rt ra bi hc iu chnh mi hot ng ca khch th qun l l vic lm khng th thiu ca ch th qun l. Cc chc nng qun l to thnh mt chu trnh thng nht. Trong , mi chc nng va c tnh c lp tng i, va c mi quan h ph thuc vi cc chc nng khc. Qu trnh ra cc quyt nh qun l l qu trnh thc hin cc chc nng theo mt trnh t nht nh. Nh qun l khng c bS ha bi Trung tm Hc liu - i hc Thi Nguyn


17

qua hay coi nh bt c chc nng no. Bn cnh bn chc nng c bn nu trn, trong qu trnh qun l cn quan tm thm hai vn quan trng l: thng tin qun l v quyt nh qun l. Thng tin qun l: l d liu v vic thc hin cc nhim v c x l gip cho ngi qun l hiu c v i tng m h ang quan tm phc v cho vic a ra cc quyt nh cn thit trong qu trnh qun l. Thng tin qun l khng nhng l tin ca qun l m cn l huyt mch quan trng duy tr qu trnh qun l, l l c s ngi qun l a ra nhng quyt nh ng n, kp thi v hiu qu. Quyt nh qun l: l sn phm ca ngi qun l trong qu trnh thc hin cc chc nng qun l. Qu trnh qun l c th hin qua s sau:K hoch ho

T chc

Thng tin qun l, Quyt nh qun lKim tra Ch o

S 1.2: Qu trnh qun l b, Khi nim v Qun l gio dc Qun l gio dc l cng nh qun l x hi l hot ng c thc ca con ngi nhm theo ui nhng mc ch ca mnh. Xt cp v m, cp qun l mt nn/h thng gio dc: Theo D.V Khuominxki th: qun l gio dc l nhng tc ng c h thng, c k hoch, c ngha v c mc ch ca ch th, qun l cc



18

cp khc nhau n tt c cc khu ca h thng (t B gio dc n cc nh trng) nhm mc ch bo m vic gio dc ch ngha cng sn cho th h tr, bo m s pht trin ton din v hi ho ca h [ 37, tr 33]. Theo Nguyn K v Bi Trng Tun th: Qun l gio dc l nhng tc ng t gic (c thc, c mc ch, c k hoch, c h thng v hp qui lut) ca ch th qun l n tt c cc mt xch ca h thng (t cp cao nht n cc c s gio dc l cc Nh trng) nhm thc hin c cht lng v hiu qu mc tiu pht trin gio dc, o to th h tr theo yu cu x hi [ 25, tr 14]. Cn theo tc gi Trn Kim: qun l gio dc l hot ng t gic ca ch th qun l nhm huy ng, t chc, iu phi, iu chnh, gim st,...mt cch c hiu qu cc ngun lc gio dc (nhn lc, vt lc, ti lc) phc v cho mc tiu pht trin gio dc, p ng cc yu cu pht trin kinh t - x hi [ 24, tr 10]. Cn xt cp vi m, cp qun l mt nh trng/c s gio dc: Theo hc gi ni ting M.I Konakp: " Qun l gio dc l tp hp nhng bin php nhm m bo s vn hnh bnh thng ca cc c quan trong h thng gio dc tip tc pht trin v m rng h thng c v s lng cng nh cht lng" [ 40, tr 93]. Theo Phm Minh Hc: " Qun l gio dc l h thng nhng tc ng c mc ch, c k hoch, hp quy lut ca ch th qun l lm cho h vn hnh theo ng li, nguyn l ca ng thc hin c cc tnh cht ca nh trng XHCN Vit Nam m tiu im hi t l qu trnh dy, gio dc th h tr, a th h tr, a h gio dc n mc tiu d kin tin ln trng thi v cht" [ 16, tr 7]. Tc gi Trn Kim cho rng: Qun l gio dc vi m c hiu l nhng tc ng t gic (c thc, c mc ch, c k hoch, c h thng v hp qui lut) ca ch th qun l n tp th GV, CNV, tp th HS, cha m HSS ha bi Trung tm Hc liu - i hc Thi Nguyn


19

v cc lc lng x hi trong v ngoi nh trng nhm thc hin c cht lng v hiu qu mc tiu pht trin gio dc ca nh trng [24, tr 12]. Theo GS Nguyn Ngc Quang:"Qun l nh trng l thc hin ng li gio dc ca ng trong phm vi trch nhim ca mnh, tc l a nh trng vn hnh theo nguyn l gio dc, ti mc tiu gio dc, mc tiu o to vi ngnh gio dc, vi th h tr v vi tng hc sinh" [ 30, tr 61]. Tm li: Qun l gio dc chnh l qu trnh tc ng c nh hng ca ngnh gio dc, nh qun l gio dc trong vic vn dng nguyn l, phng php chung nht ca khoa hc nhm t c nhng mc tiu ra. Nhng tc ng thc cht l nhng tc ng khoa hc n nh trng, lm cho nh trng t chc mt cch khoa hc, c k hoch m bo qu trnh gio dc t c mc tiu gio dc. 1.2.2. Khi nim ngh, o to ngh a, Khi nim v ngh Ngh l thut ng ch mt hnh thc lao ng sn xut no trong x hi. Tc gi E.A.Klimov vit: Ngh nghip l mt lnh vc s dng sc lao ng vt cht v tinh thn ca con ngi mt cch c gii hn, cn thit cho x hi (do s phn cng lao ng x hi m c). N to cho con ngi kh nng s dng lao ng ca mnh thu ly nhng phng tin cn thit cho vic tn ti v pht trin. Theo tc gi Nguyn Hng th: Nhng chuyn mn c nhng c im chung, gn ging nhau c xp thnh mt nhm chuyn mn v c gi l ngh. Ngh l tp hp ca mt nhm chuyn mn cng loi, gn ging nhau. Chuyn mn l mt dng lao ng c bit, m qua con ngi dng sc mnh vt cht v sc mnh tinh thn ca mnh tc ng vo nhng i tng c th nhm bin i nhng i tng theo hng phc v mc ch, yu cu v li ch ca con ngi [ 20, tr 11].S ha bi Trung tm Hc liu - i hc Thi Nguyn


20

T in Ting Vit (1998) nh ngha: Ngh l cng vic chuyn lm, theo s phn cng lao ng ca x hi. T cc khi nim trn chng ta c th hiu ngh nghip nh mt dng lao ng va mang tnh x hi (s phn cng x hi) va mang tnh c nhn (nhu cu bn thn ) trong con ngi vi t cch l ch th hot ng i hi tho mn nhng yu cu nht nh ca x hi v c nhn. Ngh nghip no cng hm cha trong n mt h thng gi tr kin thc, k nng, k xo ngh, truyn thng ngh, hiu qu do ngh mang li. Ngh l c s gip cho con ngi c nghip - vic lm, s nghip. Cng c th ni ngh nghip l mt dng lao ng i hi con ngi phi c mt qu trnh o to chuyn bit c nhng kin thc chuyn mn, k nng, k xo nht nh. mt kha cnh khc: Ngh l mt lnh vc hot ng lao ng m trong , nh c o to, con ngi c c tri thc, k nng, thi lm ra cc loi sn phm vt cht hay tinh thn no , p ng c nhng nhu cu ca x hi. Cn chuyn mn l mt lnh vc lao ng sn xut hp m , con ngi bng nng lc th cht v tinh thn ca mnh lm ra nhng gi tr vt cht (thc phm, lng thc, cng c lao ng) hoc gi tr tinh thn (sch bo, phim nh, m nhc, tranh v) vi t cch l nhng phng tin sinh tn v pht trin ca x hi. Trn Th gii hin nay c trn di 2.000 ngh vi hng chc nghn chuyn mn. cc nc ng u v Lin X c trc y, ngi ta thng k c 15.000 chuyn mn, cn nc M, con s ln ti 40.000. Bn cnh khi nim ngh cn quan tm ti c im chuyn mn ca ngh v phn loi ngh. c im chuyn mn ca ngh gm cc yu t: - i tng lao ng ca ngh. - Cng c v phng tin lao ng ca ngh. - Quy trnh cng ngh.S ha bi Trung tm Hc liu - i hc Thi Nguyn


21

- T chc qu trnh lao ng sn xut ca ngh. - Cc yu cu c trng v tm sinh l ca ngi hnh ngh cng nh yu cu v o to ngh. Vic phn loi ngh c ngha quan trng trong t chc o to ngh, tuy nhin xut pht t yu cu, mc ch s dng v cc tiu ch khc nhau nn phn loi ngh kh phc tp v phong ph. V d: phn theo tnh cht ca ngh ta c ngh n gin, ngh k thut; hay phn theo phm vi hot ng ca ngh th phn ra ngh din hp, ngh din rng. * Phn theo lnh vc qun l, lnh o c 10 nhm ngh: - Lnh o cc c quan ng, Nh nc, on th v cc b phn trong cc c quan . - Lnh o doanh nghip - Cn b kinh t, k hoch ti chnh, thng k, k ton... - Cn b k thut cng nghip - Cn b k thut nng, lm nghip - Cn b khoa hc gio dc - Cn b vn ha ngh thut - Cn b y t - Cn b lut php, kim st - Th k cc c quan v mt s ngh lao ng tr c khc * Phn theo lnh vc sn xut c 23 nhm ngh: - Lm vic trn cc thit b ng lc - Khai thc m, du, than, hi t, ch bin than(khng k luyn cc) - Luyn kim, c, luyn cc - Ch to my, gia cng kim loi, k thut in v in t, - V tuyn in - Cng nghip ha cht - Sn xut giy v sn phm bng giy, ba - Sn xut vt liu xy dng, b tng, s, gm, thy tinh



22

- Khai thc v ch bin lm sn - In - Dt - May mc - Cng nghip da, da lng, da gi - Cng nghip lng thc v thc phm - Xy dng - Nng nghip - Lm nghip - Nui v nh bt thy sn - Vn ti - Bu chnh vin thng - iu khin my nng, chuyn - Thng nghip, cung ng vt t, phc v n ung. - Phc v cng cng v sinh hot - Cc ngh sn xut khc b, o to ngh Hin nay, ang tn ti nhiu nh ngha v o to ngh (Dy ngh). Mt s nh nghin cu trong v ngoi nc a ra mt s khi nim: o to l mt lnh vc bao gm ton b cc hot ng ca nh trng nhm cung cp kin thc v gio dc cho hc sinh, sinh vin. y l cng vic kt ni gia mc tiu o to, ni dung chng trnh o to, t chc thc hin chng trnh v cc vn lin quan n tuyn sinh, o to, gim st, nh gi, kim tra, t chc thc tp, thi tt nghip cng cc quy trnh nh gi khc, cc chnh sch lin quan n chun mc v cp bng lnh vc o to chuyn nghip cc c s o to ngh nghip. Qun l o to l mt qu trnh t chc lp k hoch, iu khin, kim tra, nh gi cc hot ng o to ca ton h thng theo k hoch v chng trnh nht nh nhm t c cc mc tiu ca ton h thng.



23

Tc gi William Mc Gehee cho rng: Dy ngh l nhng qui trnh m cc cng ty s dng to thun li cho vic hc tp c kt qu cc hnh vi ng gp vo mc ch v cc mc tiu ca cng ty . ng Max Forter(1979) a ra khi nim Dy ngh l p ng bn iu kin: + Gi ra nhng gii php cho ngi hc + Pht trin tri thc, k nng v thi + To ra s thay i trong hnh vi + t c nhng mc tiu chuyn bit T chc Lao ng quc t (ILO) nh ngha: Dy ngh l cung cp cho ngi hc nhng k nng cn thit thc hin tt c cc nhim v lin quan ti cng vic ngh nghip c giao. Ngy 29/11/2006, Quc hi ban hnh Lut Dy ngh s 76/2006/QH11.Trong vit: Dy ngh l hot ng dy v hc nhm trang bkin thc, k nng v thi ngh nghip cn thit cho ngi hc ngh c th tm c vic lm hoc t to vic lm sau khi hon thnh kho hc [ 28, tr 02]..

Qua , ta c th thy Dy ngh l khu quan trng trong vic gii quyt vic lm cho ngi lao ng, tuy n khng to ra vic lm ngay nhng n li l yu t c bn to thun li cho qu trnh tm vic lm v thc hin cng vic. Dy ngh gip cho ngi lao ng c kin thc chuyn mn, k nng v thi ngh nghip t h c th xin lm vic trong cc c quan, doanh nghip, hoc c th t to ra cng vic sn xut cho bn thn. Hin nay, Dy ngh mang tnh tch hp gia l thuyt v thc hnh. S tch hp th hin ch n i hi ngi hc sinh hm nay, ngi th trong tng lai phi va chuyn su v kin thc, va phi thnh thc v k nng tay ngh. y l im khc bit ln trong Dy ngh so vi dy vn ho. Dy ngh cung cp cho hc sinh nhng kin thc v k nng, thi ngh nghip cn thit ca mt ngh. V kin thc hc sinh hiu c c s khoa hc v vt liu, dng c, trang thit b, quy trnh cng ngh, bin php tS ha bi Trung tm Hc liu - i hc Thi Nguyn


24

chc qun l sn xut ngi cng nhn k thut c th thch ng vi s thay i c cu lao ng trong sn xut v o to ngh mi. Hc sinh c cung cp kin thc v k nng ngh nghip nh k nng s dng cng c gia cng vt liu, cc thao tc k thut, lp k hoch tnh ton, thit k v kh nng vn dng vo thc tin. l nhng c s ban u ngi hc sinhngi cn b k thut tng lai hnh thnh k nng, k xo ngh nghip, pht huy tnh sng to hnh thnh k lut, tc phong lao ng cng nghip. Nguyn l v phng chm ca dy ngh: Hc i i vi hnh; ly thc hnh, thc tp k nng ngh lm chnh; coi trng gio dc o c, lng tm ngh nghip, rn luyn thc t chc k lut, tc phong cng nghip ca ngi hc, m bo tnh gio dc ton din. Dy ngh hin nay c ba cp trnh o to l s cp ngh, trung cp ngh v cao ng ngh. Hnh thc dy ngh bao gm dy ngh chnh quy, dy ngh thng xuyn. 1.2.3. Qun l cng tc o to ngh Qun l qu trnh o to ngh thc cht l qun l cc yu t sau theo mt trnh t, qui trnh va khoa hc, va ph hp vi iu kin thc t ca Nh trng, em li hiu qu trong cng tc o to. Cc yu t l: + Mc tiu o to ngh + Ni dung o to ngh + Phng php o to ngh + Hnh thc t chc o to ngh + Hot ng dy ngh (ch th l thy, c,) + Hot ng hc ngh (ch th l hc tr) + C s vt cht, trang thit b, phng tin o to ngh + Mi trng o to ngh + T chc thc hin Quy ch o to ngh trong kim tra, nh gi + T chc b my o to nghS ha bi Trung tm Hc liu - i hc Thi Nguyn


25

Cc thnh t ny c mi quan h cht ch v c tc ng qua li ln nhau. thc hin c hiu qu cng tc qun l o to ngh cn tin hnh cc bc theo quy trnh nh qun l gio dc. k hoch ho, t chc, ch o, kim tra, nh gi Trong qu trnh qun l cng tc o to cc yu t trn lun lun vn ng v tc ng qua li ln nhau lm ny sinh nhng tnh hung qun l. Do vy, Nh qun l phi thng xuyn theo di, nh gi, x l cc sai lch kp thi iu chnh nhm lm cho cng tc gio dc, o to v nh trng pht trin lin tc. Nhim v ca qun l o to ngh chnh l n nh duy tr qu trnh o to p ng nhu cu ca nn kinh t x hi trong tng giai on pht trin ca t nc v i mi pht trin qu trnh o to n u nhng tin b khoa hc k thut em li hiu qu kinh t, chnh tr, x hi. 1.2.4. Cc yu t ca qu trnh o to ngh 1.2.4.1. Mc tiu ca o to ngh Lut gio dc nm 2005, ti iu 33, trang 21; Lut Dy ngh nm 2006, ti iu 4 c nu : Mc tiu dy ngh l o to nhn lc k thut trc tip trong sn xut, dch v c nng lc thc hnh ngh tng xng vi trnh o to, c o c, lng tm ngh nghip, thc k lut, tc phong cng nghip, c sc kho nhm to iu kin cho ngi hc ngh sau khi tt nghip c kh nng tm vic lm, t to vic lm hoc hc ln trnh cao hn, p ng yu cu ca s nghip cng nghip ha, hin i ha t nc [ 28, tr 1 ]. 1.2.4.2. Ni dung ca o to ngh Ni dung ca o to ngh l nhng yu cu t ra mang li cho ngi hc c c nhng kin thc, k nng, thi ngh nghip cn thit. V yu cu ca ni dung o to ngh, Lut gio dc nm 2005, ti iu 34, khon 1 c ghi: Ni dung gio dc ngh nghip phi tp trung o to nng lc thc hnh ngh nghip, coi trng gio dc o c, rn luyn scS ha bi Trung tm Hc liu - i hc Thi Nguyn


26

kho, rn luyn k nng theo yu cu o to ca tng ngh, nng cao trnh hc vn theo yu cu o to [ 28, tr 22 ]. Ni dung phi ph hp vi mc tiu o to, phi m bo tnh cn i, ton din gia cc mt kin thc, k nng, thi , o c v lng tm ngh nghip cn thit. Bn cnh , ni dung phi gn lin vi thc t sn xut, phi m bo tnh khoa hc, c bn, hin i, tnh lin thng ph hp vi trnh ca ngi hc. 1.2.4.3. Phng php o to ngh Ti iu 34, khon 1 ca Lut gio dc nm 2005 c ghi: Phng php gio dc phi kt hp rn luyn k nng thc hnh vi ging dy l thuyt gip ngi hc c kh nng hnh ngh v pht trin ngh nghip theo yu cu ca tng cng vic . Phng php o to ngh l tng hp cch thc hot ng ca thy v tr nhm thc hin mt cch ti u mc ch v nhim v dy hc ngh. C bn nhm phng php o to ngh l: Nhm phng php dng li, nhm phng php dy hc trc quan, nhm phng php dy thc hnh, nhm phng php kim tra nh gi kt qu ca hc sinh. Trong thc t, khi ging dy mi nhm phng php u c nhng u nhc im ring ca n nn trong qu trnh thc hin o to ngh cn la chn v vn dng phi hp cc phng php vi nhau. Gio vin cn cn c vo mc ch, yu cu, ni dung, c trng tng mn hc, kh nng nhn thc ca hc sinh, iu kin c s vt cht trang thit b,... la chn phng php cho ph hp t chc iu khin tt hot ng dy hc, hng dn hc sinh t t chc hot ng hc nhm t c hiu qu o to ngh. 1.2.4.4. Hot ng dy ngh v hc ngh Qu trnh dy ngh v hc ngh chnh l qu trnh phi hp thng nht hot ng iu khin, t chc, hng dn ca gio vin vi hot ng t gic,



27

sng to, ch ng lnh hi kin thc, rn luyn k nng tay ngh ca hc sinh t ti mc tiu dy hc. a, Hot ng dy ngh Gio vin l ngi trc tip ging dy l thuyt, hoc hng dn thc hnh ngh, hoc va dy l thuyt va dy thc hnh. Gio vin gi vai tr ch o trong ton b qu trnh dy hc ngh. Ngi gio vin cn c k hoch dy hc t chc cho hc sinh hot ng vi mi hnh thc. Gio vin dy ngh phi c nhng tiu chun quy nh ti khon 3 iu 58 ca Lut Dy ngh v phi c chng ch dy ngh. Nhim v v quyn ca gio vin dy ngh thc hin theo iu 72, iu 73 ca Lut gio dc 2005, theo iu 59 ca Lut Dy ngh 2006 v theo qui nh ti Ngh quyt s 139/2006/N-CP ca Chnh ph Quy nh chi tit v hng dn thi hnh mt s iu ca Lut Gio dc v B Lut lao ng v dy ngh. b, Hot ng hc ngh Hc ngh l qu trnh hot ng ca hc sinh, trong hc sinh da vo ni dung dy hc, ch ng v sng to lnh hi kin thc. Thng qua hot ng hc, ngi hc ch ng thay i bn thn mnh v tch cc rn luyn nng lc thc hnh ngh. Nhim v v quyn ca hc sinh hc ngh quy nh ti iu 85 v iu 86 ca Lut gio dc. Chnh sch i vi ngi hc ngh thc hin theo cc iu 89, 90, 91 v 92 ca Lut gio dc v theo cc iu 65, 66 ca Lut Dy ngh 2006 1.2.4.5. Hot ng kim tra, nh gi kt qu hc tp ngh Kim tra, nh gi kt qu hc tp ngh l khu quan trng trong qu trnh dy v hc ngh. Kim tra, nh gi c quan h hu c vi qu trnh dy



28

v hc ngh. N l ng lc ngi hc tch cc hot ng. Kim tra nh gi gip cho nh qun l iu chnh, ci tin ni dung chng trnh, iu chnh k hoch, i mi ni dung, phng php dy hc ngh. Vic kim tra, nh gi kt qu hc tp ngh phi m bo nhng yu cu v tnh chnh xc, tnh khoa hc, tnh khch quan v cng khai. i vi gio vin cn xc nh c thnh tch v thi hc tp ca tng hc sinh v ca ton b lp hc, thng qua kt qu kim tra phn tch nguyn nhn ra bin php ci tin cng tc s phm, dy ngh. i vi hc sinh hc ngh: cn t xc nh c mc hiu bit v nng lc thc hnh ngh ca chnh mnh so vi cc mc tiu, tiu chun x nh ca chng trnh gio dc ng. i vi cn b qun l cn xc nh nhng trng tm gio dc o to ngh ca nh trng mnh t c bin php trong cng tc t chc, qun l v ch o mi hot ng o to ca nh trng. 1.2.5. Cht lng v nng cao cht lng o to ngh Cht lng lun l vn quan trng nht ca tt c cc c s o to, vic phn u nng cao cht lng o to bao gi cng c xem l nhi m v quan trng nht ca bt k c s gio dc o to no. Mc d, c tm quan trng nh vy nhng cht lng vn l mt khi nim kh nh ngha, kh xc nh, kh o lng do cch hiu ca ngi ny cng khc vi cch hiu ca ngi kia. Cht lng c mt lot nh ngha tri ngc nhau v cn nhiu cuc tranh lun xung quanh vn ny din ra ti cc din n khc nhau m nguyn nhn ca n l thiu mt cch hiu thng nht v bn cht ca vn . Di y l mt s quan im v cht lng trong gio dc o to. + Cht lng c nh gi bng u vo Mt s nc phng Ty c quan im cho rng Cht lng mt trng chuyn nghip ph thuc vo cht lng hay s lng u vo caS ha bi Trung tm Hc liu - i hc Thi Nguyn


29

trng . Quan im ny c gi l quan im ngun lc c ngha l: Ngun lc = cht lng. Theo quan im ny, mt trng ngh tuyn c hc sinh gii, c i ng gio vin, cn b ging dy uy tn, c ngun ti chnh cn thit trang b cc phng th nghim, ging ng, cc thit b tt nht c xem l trng c cht lng cao. Tuy nhin, nu xt theo quan im ny, th ta b qua s tc ng ca qu trnh o to din ra rt a dng v lin tc trong mt thi gian di (1 n 3 nm) trong trng ngh. Thc t, theo cch nh gi ny, qu trnh o to c xem l mt hp en, ch da vo s nh gi u vo v phng on cht lng u ra. S kh gii thch trng hp mt trng TCCN c ngun lc u vo di do nhng ch c nhng hot ng o to hn ch; hoc ngc li, mt trng c nhng ngun lc khim tn, nhng cung cp cho hc sinh mt chng trnh o to hiu qu [ 4, tr 3]. + Cht lng c nh gi bng u ra Mt quan im khc v cht lng gio dc (CLGD) cho rng u ra ca o to ngh c tm quan trng hn nhiu so vi u vo ca qu trnh o to. u ra chnh l sn phm ca gio dc ngh nghip c th hin bng mc hon thnh cng vic ca hc sinh tt nghip hay kh nng cung cp cc hot ng o to ca trng . C 2 vn c bn c lin quan n cch tip cn ny. Mt l, mi lin h gia u vo v u ra khng c xem xt ng mc. Trong thc t mi lin h ny l c thc, cho d khng phi l quan h nhn qu. Mt trng c kh nng tip nhn cc hc sinh xut sc, khng c ngha l hc sinh ca h s tt nghip loi xut sc. Hai l, cch nh gi u ra ca cc trng rt khc nhau. Ngoi mt s nh ngha trn, T chc m bo cht lng gio dc i hc quc t (INQAHE - International Network of Quality Assurance inS ha bi Trung tm Hc liu - i hc Thi Nguyn


30

Higher Education) a ra 2 nh ngha v CLGD l (i) Tun theo cc chun quy nh; (ii) t c cc mc tiu ra. Theo nh ngha th nht, cn c B tiu ch chun cho gio dc ngh nghip v tt c cc lnh vc v vic kim nh cht lng mt trng ngh s da vo B tiu ch chun . Khi khng c B tiu ch chun vic thm nh cht lng o to ngh s da trn mc tiu ca tng lnh vc nh gi. Nhng mc tiu ny s c xc lp trn c s trnh pht trin kinh t - x hi ca t nc v nhng iu kin c th ca trng . Nh vy nh gi cht lng o to ca mt trng cn dng B tiu ch c sn; hoc dng cc chun quy nh; hoc nh gi mc thc hin cc mc tiu nh sn t u ca trng. Trn c s kt qu nh gi, cc trng ngh s c xp loi theo 3 cp (1) Cht lng tt; (2) Cht lng t yu cu; (3) Cht lng khng t yu cu. Cn ch l cc tiu ch hay cc chun phi c la chn ph hp vi mc tiu [ 4, tr 4]. Theo tc gi Nguyn Th Tnh th: Cht lng sn phm l ci to nn phm cht gi tr ca mt ngi, mt s vt, mt vic lm gip cho ta c th phn bit c s vt ny vi s vt khc,...[ 32, tr 24 ]. Tm li: Cht lng l mt khi nim ng nhiu chiu v nhiu hc gi cho rng khng cn thit phi tm cho n mt nh ngha chnh xc. Tuy vy, vic xc nh mt s cch tip cn khc nhau i vi vn ny l iu nn lm v c th lm c. - Cht lng o to ngh v nng cao cht lng o to + Cht lng o to ngh Theo khi nim truyn thng, mt sn phm c cht lng l sn phm c lm ra mt cch hon thin, bng cc vt liu qu him v t tin. N ni ting v tn vinh thm cho ngi s hu n. Cn nu xt cht lng v mt kho hc ngh c th th cht lng s c xem xt trn gc l khi lng, kin thc, k nng, m kho hcS ha bi Trung tm Hc liu - i hc Thi Nguyn


31

cung cp, mc nm, s dng cc kin thc v k nng ca hc sinh sau kho hc v.v. Quan nim cht lng l hiu qu ca vic t mc ch ca Nh trng. Theo cch hiu ny, mt Nh trng c cht lng cao l trng tuyn b r rng s mng (mc ch) ca mnh v t c mc ch mt cch hiu qu v hiu sut nht. Theo cch tip cn ny cho php cc trng t quyt nh cc tiu chun cht lng v mc tiu o to ca trng mnh. Thng qua kim tra, thanh tra cht lng cc t chc hu quan s xem xt, nh gi h thng m bo cht lng ca trng c kh nng gip nh trng hon thnh s mng mt cch hiu qu v hiu sut cao nht khng. M hnh ny rt quan trng i vi cc trng c ngun lc hn ch, gip cc nh qun l c c c ch s dng hp l, an ton nhng ngun lc ca mnh t ti mc tiu nh t trc mt cch hiu qu nht. Theo TS Nguyn Th Tnh: Cht lng gio dc - o to c nh gi qua mc t c mc tiu o to ra i vi mt chng trnh gio dc - o to;...Cht lng l kt qu ca qu trnh gio dc - o to c phn nh cc c trng v phm cht, gi tr nhn cch v gi tr sc lao ng hay nng lc hnh ngh ca ngi tt nghip tng ng vi mc tiu, chng trnh gio dc - o to theo cc ngnh ngh c th [ 32, tr 24 ]. Mt quan nim khc coi cht lng l s p ng nhu cu ca khch hng chnh l ngi s dng lao ng sau o to. iu ny i hi khi thit k mt sn phm hay dch v, yu t quyt nh l xc nh nhu cu ca khch hng, sn phm c c nhng c tnh m khch hng mong mun v vi gi c m h s hi lng tr. Trong gio dc ngh nghip, nh ngha ny gy ra mt s kh khn trong vic xc nh khi nim khch hng. Ai l khch hng trong gio dc ngh nghip? l hc sinh(ngi s dng dch v nh th vin, k tc x,



32

phng th nghim. . .) hoc l chnh ph, hoc l cc doanh nghip (ngi tr tin cho cc dch v ) hay l cn b ging dy, cha m sinh vin v.v. . . Theo ngha tuyt i: cht lng c hiu nh l mt sn phm mang ngha hon ho hn c, n hon m m cc th cng chng loi, kiu cch c chun mc rt cao cng khng th hoc kh c th vt qua. Nh vy cng c ngha l mt tiu ch no t ra lun c m bo gi tr v gi tr s dng tuyt i hn c. Theo ngha tng i: Mt sn vt, mt tiu chun mt dch v hay bt k mt loi quan nim no c ngi ta gn vi n. Cc sn vt, nhng dch v c coi l cht lng khi chng t c nhng chun mc nht nh c quy nh trc. Cht lng khng c coi l ci ch m n c coi l phng tin. Cc sn vt thng dng hng ngy c coi l cht lng khi n t c nhng tiu ch chun mc nht nh. Theo cch hiu ca ngi tiu dng th cht lng l ci lm hi lng, hoc vt nhng nhu cu v mong mun ca ngi s dng. Cht lng o to ngh c hiu l mt tiu thc phn nh cc mc ca kt qu hot ng gio dc v hot ng o to c tnh lin tc t khi u qu trnh o to ngh n kt thc qu trnh . Cht lng o to ngh khng c xem khu cui cng, kt qu cui cng ca qu trnh o to. Theo l thuyt iu khin hc nu xem cht lng o to l "u ra" th "u ra" khng tch khi c "u vo" m n c nm trong mt h thng vi khu gia l qu trnh o to (hot ng dy v hc) ca thy v tr. Khi nim cht lng o to ngh lin quan cht ch vi khi ni m hiu qu o to, ni n hiu qu o to l ni n cc mc tiu t mc no, s p ng kp thi cc yu cu ca nh trng v s chi ph tin ca, sc lc, thi gian sao cho t nht nhng em li hiu qu nht. V th cht lng o to ngh c th xem l gi tr sn phm m qu trnh dy hcS ha bi Trung tm Hc liu - i hc Thi Nguyn


33

gio dc mang li li ch cho x hi, nh trng, gia nh v hc sinh. Trong iu kin nn kinh t nhiu thnh phn hin nay. Cht lng o to l mt khi nim tng i, n ph thuc vo yu cu khch quan ca ngi s dng lao ng ch khng do ch ca ngi lm cng tc o to quy nh. Cht lng o to ngh chu tc ng bi rt nhiu khu nhng trong c cc khu quan trng nht l: + Qun l mc tiu, ni dung chng trnh, phng php o to ngh + Nhng vn qun l, c ch qun l, cc quy ch, cch thc kim tra nh gi cht lng o to ngh + i ng gio vin, CBQL dy ngh + Tp th hc sinh hc ngh + C s vt cht k thut, cc ngun lc v ti chnh phc v o to ngh + Ch s dng v i ng i vi ngi c o to ngh Mc tc ng ca cc khu ni trn khng ging nhau. V vy nng cao cht lng o to ngh cn phi tm cc bin php qun l tt trong cc khu . i mi, nng cao cht lng hiu qu ca cng tc o to ngh, c nhiu vic phi lm, song vic trc ht cn nng cao nhn thc v cng tc o to ngh, ng thi i mi mnh m cng tc qun l o to ngh v phng php thc hin. y l nhng khu quan trng gp phn nng cao cht lng v hiu qu ca cng tc cng tc o to ngh. + Nng cao cht lng o to Nng cao cht lng o to l s ci tin cc tc ng vo cc khu trong qu trnh o to nhm thu c hiu qu gio dc v o to cao nht. Nh vy nng cao cht lng o to ngh chnh l s ci tin h thng t hp cc bin php tng hiu qu, hiu sut ca mi khu trong qu trnh o to nhm t kt qu o to cao nht.



34

Nng cao cht lng o to i hi ci tin lin tc mi khu, mi cng on, mi thi gian o to c lin quan ti ngi dy, ngi hc, i ng cn b qun l, nhn vin phc v, iu kin c s vt cht,.... Tm li: mc d kh c th a ra c mt nh ngha v cht lng trong gio dc ngh nghip m mi ngi u tha nhn, song cc nh nghin cu cng c gng tm ra nhng cch tip cn ph bin nht. C s ca cc cch tip cn ny xem cht lng l mt khi nim mang tnh tng i, ng, a chiu v vi nhng ngi cc cng v khc nhau c th c nhng u tin khc nhau khi xem xt n. V d, i vi gio vin dy ngh v HS th u tin ca khi nim cht lng phi l qu trnh o to, l c s vt cht k thut phc v cho ging dy v hc tp. Cn i vi nhng ngi s dng lao ng, u tin v cht lng ca h li u ra, tc l trnh , kin thc, k nng tay ngh, thi ngh nghip v nng lc lm vic ca hc sinh khi ra trng,...Do vy khng th ni ti cht lng nh mt khi nim nht th, cht lng cn c xc nh km theo vi mc tiu hay ngha ca n, v kha cnh ny, mt trng o to ngh c th c cht lng cao mt lnh vc ny nhng mt lnh vc khc li c th c cht lng thp. iu ny t ra mt yu cu phi xy dng mt h thng r rng, mch lc cc tiu ch vi nhng ch s c lng ho, nu r cc phng thc m bo cht lng v qun l cht lng s c s dng trong v ngoi gio dc ngh nghip vi xu hng tip cn dn vi chun ca khu vc v th gii nhm a gio dc ngh nghip Vit Nam ho nhp vi gio dc ngh nghip th gii. 1.3. Nhng yu t nh hng n hiu qu vic qun l o to ngh 1.3.1. Nhng yu t khch quan. - Bi cnh trong nc v Quc t + Xu th ton cu ho v Hi nhp kinh t Quc t em li nhiu thi c v cng nhiu thch thc to ln i hi ng v Nh nc phi tch ccS ha bi Trung tm Hc liu - i hc Thi Nguyn


35

i mi v chin lc v sch lc trong o to ngun nhn lc cho s nghip CNH-HH t nc. + Bi cnh quc t v trong nc va to thi c ln va t ra nhng thch thc khng nh cho gio dc ngh nghip Vit nam. Qu trnh tng cng hp tc khu vc ASEAN v cc nc trn th gii v ang t ra nhng yu cu mi khng ch v kinh t m c v gio dc c bit l v o to ngun nhn lc theo cc chun mc o to khu vc v quc t. + Tin b KHCN v nhng i mi v t chc, qun l sn xut-dch v trong tt c cc lnh vc KTXH cng t ra nhng yu cu mi v c cu v cht lng o to nhn lc ni chung v o to ngh nghip ni ring. - Nhn thc v o to ngh ca x hi c mt bc chuyn i nhy vt x hi qu trng tay ngh, ngi cng nhn c k thut kh nng v c hi tm kim vic lm d dng hn, sc lao ng c cao hn. + Yu cu mi i vi cng tc qun l o to ngh nhm mang li hiu qu v cht lng ngun nhn lc phc v s nghip CNH-HH t nc l tng nhanh t trng pht trin cng nghip, dch v, do vy trong tnh hnh mi mi nh trng u phi t nh gi cht lng qu trnh o to ngh t c nhng thay i, iu chnh cho ph hp nhm lm cho k nng tay ngh, kh nng chuyn mn ngang tm vi quc t v khu vc l nhanh chng a Vit Nam ni chung v cc c s o to ni ring sm ho nhp, tip cn vi s pht trin cng nghip, dch v v du lch trong khu vc v trn th gii. - C ch, chnh sch ca Nh nc, s quan tm u t cc ngun lc cho o to ngh. Hiu qu cng tc x hi ho gio dc o to, Dy ngh.



36

1.3.2. Nhng yu t ch quan. - Cht lng ni dung chng trnh, phng php o to ngh ca Nh trng Ni dung, chng trnh o to cn theo hng mm ho, nng cao k nng thc hnh, nng lc t to vic lm, nng lc thch ng vi nhng bin i ca cng ngh v thc t sn xut kinh doanh; xy dng chng trnh dy ngh theo Moul, m bo lin thng gia cc trnh o to ngh vi cc trnh o to khc trong h thng gio dc quc dn; xy dng ni dung chng trnh o to ngh trnh cao theo hng tip cn trnh tin tin trong khu vc v th gii; Cht lng phng php dy v hc ngh cn theo hng pht huy c nng lc, tnh t ch v tnh tch cc ca mi c nhn. - Kh nng huy ng ngun vn u t cho cc ngun lc phc v qu trnh o to ngh: Nh trng c th tranh th ngun vin tr hoc vay vi li sut u i t cc t chc trong v nc ngoi; y mnh cng tc x hi ha s nghip dy ngh bng huy ng cc ngun lc x hi, c bit l t cc doanh nghip v m rng cc hnh thc lin kt u t vi Doanh nghip ngnh xy dng trong v ngoi nc u t cho pht trin dy ngh. C ch, chnh sch nhm pht huy ni lc, thu ht cc thnh phn kinh t, cc n v, c nhn u t vo Nh trng. Cc ngun lc nng cp c s vt cht k thut cho nh trng, tp trung tng bc chun ha v din tch, v phng hc, nh xng, k tc x v trang thit b dy ngh. nh trng cn tp trung y mnh cng tc nghin cu khoa hc, thc nghim v ng dng cng ngh mi vo phc v cng tc ging dy v hc tp.



37

- Hiu qu cng tc qun l, kim tra, gim st m bo cht lng o to ngh Cht lng v s phi hp ca h thng qun l, o to, bi dng nng cao nng lc v cht lng cho i ng cn b qun l cc phng, khoa, t mn. Nng lc cng tc lp k hoch, d bo nhu cu nhn lc v vai tr iu tit qui m, c cu o to ca Nh nc. S ch ng v t chu trch nhim v tch cc tham gia ca cc b phn trong trng v cng tc thanh tra, kim tra v kim nh cht lng c nh hng rt ln ti cht lng o to ngh. - Cht lng tuyn sinh u vo ca hc sinh, cht lng i ng gio vin nh trng + Kt qu ca qu trnh o to ph thuc vo nhiu yu t: mc tiu o to; thy; tr; ni dung; phng php; hnh thc t chc; iu kin bn trong, bn ngoi,...trong thy v tr l hai nhn t trung tm trong qu trnh o to. Mun c tr gii cn phi c thy gii v ngc li, thy c gii mi c c tr gii. Thy gio l ngi quyt nh trc tip cht lng gio dc v ngi hc l ch th ca hot ng hc v th cht lng tuyn sinh u vo ca hc sinh rt quan trng nng cao cht lng o to. Ngh quyt T 2 kho VIII ca BCHT ng khng nh: "Gio vin l nhn t quyt nh cht lng ca gio dc v c x hi tn vinh, gio vin phi c c, ti". V l nh trng phi quan tm pht trin ti lc, nhn cch ca ngi thy gio iu c th hin cc mt: + Ngi thy phi t cc chun v kin thc chuyn mn, k thut, kin thc lin quan v c bit phi c trnh k nng tay ngh thnh tho. + Bn cnh , Ngi thy phi c phm cht o c tt, c kin thc s phm ngh nghip chc, c k nng t hc, t bi dng thnh tho. Do khoa hc k thut ngy cng pht trin, s lng tri thc ca loi ngi tngS ha bi Trung tm Hc liu - i hc Thi Nguyn


38

nhanh, i hi mi mt nh gio phi thng xuyn cp nht hc tp nu khng mun mnh b lc hu. K thut, vt liu v cng ngh thi cng xy dng cng lun vn ng v lun i mi; v th gio vin xy dng cn thng xuyn c cp nht kin thc mi, c tp hun v o to li. + Chin lc, k hoch xy dng v pht trin i ng gio vin- nhn t quyt nh thng li ca chin lc pht trin trng dy ngh. Gio vin dy ngh cn c o to t chun, trn chun; ch kp thi b sung gio vin cho cc ngh mi, cho chng trnh o to cht lng cao. Tng bc chun ha i ng gio vin; m bo t l trung bnh gio vin/hc sinh t 1/15; nng dn t l gio vin c trnh i hc, Sau i hc. - Cht lng i ng cn b qun l o to ca Nh trng qun l tt cng tc o to ngh v c hiu qu th ngi CBQL cn phi am hiu chuyn mn, k thut, ngh nghip theo cc chuyn ngnh o to ca nh trng, ng thi phi c kin thc v nng lc qun l nht nh p ng c vi cc hot ng o to ca nh trng. Ngi CBQL cn phi: + T chc thc hin tt mc tiu, chng trnh o to ca nh trng. + Chu trch nhim phi hp cc ngun lc bo m cc mc tiu o to ca trng c thc hin mt cch chun xc, khoa hc, ng k hoch. + Thng xuyn tm cch tip thu vn dng ci mi vo trong cng tc qun l o to. + Qu trnh thc hin qun l o to ngh, khi trin khai phi lm tt cng tc hng dn v kim tra gim st cht ch khi thc hin. - Cht lng c s vt cht k thut, thit b phc v o to ngh Vi mt trng ngh th yu t trang thit b, phng tin dy hc v c s vt cht phc v cho o to l rt quan trng. Cht lng thc tp tay ngh, cht lng ging dy ph thuc phn ln vo s ph hp ca trang thit



39

b dy hc, vt t, vt liu cung cp cho hc tp. Cc yu cu v c s vt cht phc v o to ngh cn t c: + C thit b my mc, trang thit b, phng tin k thut, nguyn, nhin vt liu ph hp cho qu trnh o to. + Thng xuyn u t mua sm b sung trang thit b, sa cha, nng cp thit b, nh xng, phng hc, phng th nghim, th vin,....p ng c nhu cu ging dy v hc tp ca gio vin v hc sinh. + Cc trang thit b, my mc u t mi nn theo hng tip cn hin i, tip cn thc t sn xut hin nay. + Cung cp y ti liu hc tp, gio trnh, sch tham kho phc v cho ging dy v hc tp. - Hiu qu cc bin php xy dng v trin khai h thng kim nh nh gi cht lng dy ngh theo cng ngh mi m bo tnh khch quan, hin i. - Cht lng cng tc t chc lin kt, lin thng gia cc c s o to v c s sn xut cn phi kt hp o to kin thc, k nng c bn ti trng vi o to k nng ngh nghip ti c s sn xut, kinh doanh. * Tiu kt chng 1: Cht lng gio dc - o to ni chung v cht lng o to ngh ni ring chu tc ng bi nhiu yu t v mt khch quan v mt ch quan. Cc yu t ny nh hng trc tip hoc gin tip n cht lng qu trnh o to ngh trong mt nh trng. Qun l qu trnh o to ngh hng ti cht lng thc cht l qun l cc yu t Mc tiu o to ngh, ni dung, phng php, hnh thc t chc, hot ng dy - hc ngh, s p ng ca c s vt cht, trang thit b, phng tin, mi trng o to ngh, s ph hp ca kim tra, nh gi, t chc b my o to ngh,Trong qu trnh qun l cng tc o to ngh



40

cc yu t trn lun lun vn ng v tc ng qua li ln nhau lm ny sinh nhng tnh hung qun l. Do vy, nh qun l phi thng xuyn theo di, nh gi, x l cc sai lch kp thi iu chnh nhm lm cho cng tc gio dc, o to v nh trng pht trin lin tc. Nu hn ch c ti a cc yu t bt li, tiu cc v pht huy c nhng yu t tch cc, c li th qu trnh o to ngh trong nh trng s pht huy ti a hiu qu gp phn m bo cht lng o to ngh.



41

Chng 2 THC TRNG CNG TC QUN L O TO NGH TRUNG TRUNG CP XY DNG UNG B, QUNG NINH GIAI ON 2006-2009

2.1. Khi qut v tnh hnh kinh t x hi tnh Qung Ninh, khi qut v Trung Trung cp xy dng Ung B 2.1.1. Khi qut tnh hnh kinh t - x hi tnh Qung Ninh Qung Ninh l mt tnh bin gii nm vng ng Bc ca T quc, l a bn c v tr chin lc quan trng v chnh tr, kinh t, an ninh, quc phng v i ngoi ca c nc. Qung Ninh c tng din tch trn 5.900 km2, vi ng bin gii trn b di 132,8 km v hn 250 km ng bin gii trn bin tip gip vi Trung Quc. Tnh Qung Ninh c 10 huyn, 2 th x v 2 thnh ph, dn s 1.144.381 ngi thuc 22 dn tc khc nhau, trong ngi Kinh chim gn 90% dn s, sng xen k vi cc dn tc anh em. Qung Ninh c nn vn ha lu i - Vn ha H Long - c ghi vo lch s nh mt mc son nh du s tin ha ca nn vn minh dn tc Vit Nam. Qung Ninh l mt trong nhng ci ni ca giai cp cng nhn Vit Nam. L mt tnh c tim nng, th mnh v v tr chin lc, du lch, ti nguyn, lao ng,.... c bit, vnh H Long c UNESCO hai ln cng nhn l Di sn th gii bi nhng gi tr ngoi hng mang tnh ton cu v cnh quan v a cht, a mo. Do trong thi k i mi, y mnh CNHHH t nc, Qung Ninh c xc nh l tnh trong vng tam gic trng im kinh t pha Bc: H Ni - Hi Phng - Qung Ninh. Qung Ninh l mt trng im kinh t, mt u tu ca vng kinh t trng im pha Bc ng thi l mt trong bn trung tm du lch ln ca Vit Nam vi di sn thin nhin th gii vnh H Long hai ln c UNESCO cng nhn v gi tr thm m v a cht, a mo. Qung Ninh c 3 Khu kinhS ha bi Trung tm Hc liu - i hc Thi Nguyn


42

t Vn n, hai Trung tm thng mi H Long, Mng Ci l u mi giao thng gia hai nc Vit Nam - Trung Quc v cc nc trong khu vc. Qung Ninh hi t nhng iu kin thun li cho pht trin kinh t - x hi quan trng trong tin trnh CNH-HH t nc. L mt tnh c ngun ti nguyn khong sn, (v tr lng than trn ton Vit Nam th ring Qung Ninh chim ti 90%.) nguyn liu sn xut vt liu xy dng, cung cp vt t, nguyn liu cho cc ngnh sn xut trong nc v xut khu, ng gp quan trng cho s pht trin kinh t, tng trng GDP ca tnh Qung Ninh. Qung Ninh c xc nh l 1 im ca vnh ai kinh t Vnh Bc B, l ca ng quan trng ca hnh lang kinh t Nam Ninh-H Ni-Hi PhngQung Ninh. C h thng cng bin, cng nc su c nng lc bc xp cho tu hng vn tn,... to ra nhiu thun li cho ngnh vn ti ng bin gia nc ta vi cc nc trn th gii. Qung Ninh c h thng ca khu phn b trn dc tuyn bin gii, c bit ca khu quc t Mng Ci l ni hi t giao lu thng mi, du lch, dch v v thu ht cc nh u t; L ca ng giao dch xut nhp khu vi Trung Quc v cc nc trong khu vc. Nm 2009, Qung Ninh xp th 5 c nc v thu ngn sch Nh nc. Nm 2010 GDP u ngi c t 1500 USD/nm. Nm 2009 lng bnh qun ca lao ng trn a bn tnh c t gn 4 triu ng. Cng nhn ngnh m c t trn 5.3triu. Nm 2010, Qung Ninh t mc tiu phn u tc tng trng t 11%. Tnh n ngy 20/11/ 2008, trn a bn Qung Ninh hin c khong 4.675 doanh nghip ng k hot ng, kinh doanh vi tng s vn ng k 50.417 t ng. Trong 5 nm gn y, Qung Ninh trin khai xy dng v hnh thnh cc khu cng nghip, thu din trng im nh nh my nhit in Ung B giai on 2, giai on 3, Nh my Nhit in Mng Dng, Nh my Nhit in Cm Ph, cng xut gn 100MW, Nh my my xi mng Lam Thch giai on 2, Nh my Xi mng Cm Ph, Xi mng Thng nht, XiS ha bi Trung tm Hc liu - i hc Thi Nguyn


43

mng Honh B,....cc c s cng nghip, cc lng ngh truyn thng v ang pht trin mt cch nhanh chng v ng b. - H thng trng o to ngh trong tnh Qung Ninh Qung Ninh hin c 19 c s o to H, C, TCCN, TCN bao gm 01 trng i hc, 02 phn hiu i hc, 02 d n i hc, 06 trng Cao ng chuyn nghip, 02 trng Cao ng ngh, 02 trng trung cp chuyn nghip, 04 trng trung cp ngh ca Trung ng v i phng thuc cc lnh vc. Gm cc trng: - i hc Cng nghip Qung Ninh - i hc Ngoi thng phn hiu Qung Ninh - i hc M a cht phn hiu Qung Ninh - D n i hc in lc phn hiu Qung Ninh - D n i hc H Long - Cao ng S phm Qung Ninh - Cao ng Nng lm ng Bc - Cao ng Y t Qung Ninh - Cao ng Cng nghip Cm Ph - Cao ng Cng nghip v Xy dng Ung B - Cao ng Vn ha ngh thut v Du lch H Long - Cao ng Ngh m Hu ngh - Cao ng Ngh m Hng Cm - Trung cp Kinh t - Trung cp Xy dng - Trung cp ngh cng ngh H Long - Trung cp ngh cng nghip v xy dng - Trung cp ngh Giao thng c in - Trung cp Nng lm ng nghip Qung Ninh



44

2.1.2. Khi qut v Trung Trung cp xy dng Ung B, Qung Ninh Xut pht t nhu cu cn nhn lc thi cng cc cng trnh ln trng im Quc gia nh: Cng trnh Nh my thu in Thc B, Thu in Ho Bnh, Thu in Ph Li,....ca ngnh xy dng phc v cho cng cuc xy dng Min Bc v khng chin chng M cu nc. Nm 1973, B Kin trc ( nay l B Xy dng ) ra Quyt nh s 932/BKT ngy 28/6/1973 thnh lp Trng o to cng nhn k thut thuc Cng ty Kin trc Ung B tin thn ca Trng trung cp xy dng hin nay. Nm 1995 p ng yu cu i mi, Nh trng c B xy dng i tn v b sung nhim v thnh Trng cng nhn k thut xy dng thuc Tng cng ty xy dng v pht trin h tng(LICOGI) - B Xy dng theo Quyt nh s 998/BXD-TCL ngy 20/11/21995 ca B Xy dng. Nm 2006 theo quyt nh s 1025/Q-BXD ngy 11/7/2006 ca B trng B xy dng Nh trng c nng cp thnh Trng trung cp xy dng trn c s Trng cng nhn k thut xy dng thuc Tng cng ty xy dng pht trin h tng. Ngy 12/01/2010, Chnh ph ra Quyt nh s 52/Q-TTg thnh lp Tp on Cng nghip xy dng Vit Nam. Hin nay, Trng l n v s nghip ca Tp on Cng nghip xy dng Vit Nam. Trng c nhim v t chc, thc hin vic o to bi dng cn b k thut vin, cng nhn trnh trung cp ngh, s cp ngh b sung th lnh ngh cho Tp on cng nghip xy dng, cho Ngnh xy dng v cho ton x hi. Trng c chc nng, nhim v l: - o to K thut vin, Cn b k thut trnh Trung cp chuyn nghip - o to i ng Cng nhn k thut trnh Trung cp ngh, S cp ngh - o to v bi dng nghip v cho cn b k thut.



45

- o to, gio dc nh hng v tuyn chn ngi Vit Nam i lm vic c thi hn nc ngoi. - Bi dng nng cao tay ngh v t chc thi chng nhn tay ngh, t chc Thi nng bc th cho cc c nhn, n v v Doanh nghip c nhu cu. Hot ng lin kt o to - Lin kt vi Trng i hc Kin Trc H Ni tuyn sinh m cc lp o to K s xy dng DD&CN, K s cp thot nc h va lm va hc. - Lin kt vi nhiu Trng i hc, Cao ng khc tuyn sinh o to, o to lin thng K s, C nhn H, C v Trung cp cc ngnh Xy dng, Kinh t, Cng ngh C kh, Ch to my,... Hot ng t vn-gim st, th nghim kim nh cht lng xy dng, v dch v xy dng: - Nhn lm dch v t vn, gim st cng trnh xy dng DD&CN. - Nhn th nghim, kim nh cht lng vt liu, cng trnh xy dng - Nhn thi cng cng trnh xy dng. * Cc ngnh ngh o to H Trung cp chuyn nghip gm 6 chuyn ngnh: Xy dng DD&CN, Hch ton k ton, Cp thot nc, Trc a cng trnh, in DD&CN, Cng ngh thng tin. H Trung cp ngh gm 19 ngnh ngh thuc nhm ngh c kh, c gii v xy dng,.... * Kt qu o to v lin kt o to: 37 nm xy dng v trng thnh. Nh trng o to c: 2.250 K thut vin, gn 23.000 cng nhn, Cn b k thut Xy dng, lin kt Trng H Kin Trc H Ni tuyn sinh v o to hn 2.000 K s Xy dng. tnh n thng 8/2010 c gn 900 k s ra trng. Hu ht, HSSV tt nghip tm c cng vic n nh, c thu nhp tt.



46

S HS-SV hin ang o to ti trng: + 250 K thut vin/nm H Trung cp chuyn nghip + 1.850 Hc sinh/nm H Trung cp ngh, S cp ngh + Lin kt vi Trng H Kin Trc H Ni o to 497 Sinh vin chuyn ngnh xy dng DD&CN. T chc b my nh trng theo s sau:

ng u

Ban gim hiu

Cc t chc on th

Hi ng Khoa hc v o to

Hi ng thi ua Khen thng

Phng o to

Phng T Chc Hnh chnh

Phng Cng tc Hc sinh -Sinh vin

Phng K ton ti chnh

Khoa Xy dng

Khoa o to ngh Xy dng

Khoa o to ngh C kh xy dng

Khoa C s, Cng ngh Thng tin

Phng Th ngim v kim nh XD

X nghip xy dng v C kh in nc

T mn C s, i cng

T mn Tin hc, CNTT

T Mn Hnh ho V XD

T Mn C kt cu

T mn Thi cng

T mn N mc Cp pha

T mn B tng Ct thp

T mn Trc a cng trnh

T mn Hn cng ngh

T mn C kh vn hnh my TC

T Mn in, nc, ng ng

T mn Qun l Kinh t

Cc lp Hc sinh Sinh vin

S 2.1. T chc b my trng Trung cp xy dng



47

Mt s thnh tch Nh trng t c: Vi truyn thng 37 nm xy dng v pht trin, tp th lnh o Nh trng, cn b, gio vin, cng nhn vin lun c gng n lc phn u hon thnh xut sc mi nhim v. Trng Trung cp xy dng vinh d c ng v Nh nc tng thng: - 01 Hun chng Lao ng Hng ba nm 1991. - 01 Hun chng Lao ng Hng nh nm 2003. - 01 Hun Chng Lao ng hng Nht nm 2008. - 02 Huy chng vng cng trnh cht lng cao. - 11 C thi ua xut sc. - 01 ng ch c tng Hun chng lao ng Hng ba. - 02 ng ch c tng bng khen ca Th tng Chnh ph. - 02 ng ch c tng danh hiu Nh gio u t. - 01 ng ch c tng Bng khen lao ng sng to ca Tng lin on Lao ng Vit Nam. - 53 ng ch t Danh hiu Chin s Thi ua cp B Xy Dng - 16 lt gio vin Gii Nht, Gii nh, Gii Ba Hi thi gio vin gii Cp Ton Quc, 87 lt gio vin Gii Nht, Nh v Ba Hi thi gio vin gii cp ngnh Xy dng, tnh Qung Ninh - 02 hc sinh t Danh hiu hc sinh Gii ngh Quc t, 27 lt hc sinh t Gii Nht, Gii nh Cp Ton Quc, 84 lt hc sinh t Gii Nht, Nh Hi thi Hc sinh gii ngh cp ngnh Xy dng, tnh Qung Ninh - 22 Thit b t Gii Nht, Gii Nh v Gii Ba Hi thi Thit b dy ngh t lm cp Ton Quc



48

Nhiu nm lin ng b trng lin tc t danh hiu ng b trong sch vng mnh. Nh trng gi vng danh hiu tin tin xut sc ca tnh Qung ninh v Ngnh xy dng. Nhiu tp th, c nhn nhiu nm lin c tng bng khen ca B xy dng, B lao ng TB&XH, ca UBND tnh Qung Ninh. 2.2. Thc trng cng tc qun l o to ngh Trung Trung cp xy dng Ung B, Qung Ninh 2.2.1. Thc trng duy tr, n nh qu trnh o to nhm m bo cht lng o to ngh Trong sut chng ng 37 nm xy dng v trng thnh, tp th CB, GV, CNV nh trng n lc phn u vn ln, vt qua mi kh khn thch thc m rng cc ngnh ngh o to, gp phn ng k cho s nghip xy dng t nc, vi cc ngnh ngh truyn thng m Nh trng o to nh: 03 ngnh TCCN, 19 ngh h trung cp ngh v 12 ngnh ngh s cp ngh. Bn cnh , hin nh trng cn o to bi dng nng bc cho cng nhn, o to hng nghip cho ngi Vit nam i lao ng c thi hn nc ngoi, lin kt o to vi Trng H Kin Trc H Ni, Trng H S phm k thut Nam nh, Hc vin K thut Qun s B Quc Phng o to i hc h va lm va hc cc chuyn ngnh xy dng DD&CN, cp thot nc, Cng ngh ch to my, Cng ngh hn, in DD&CN, cng trnh ngm cngtrnh c bit,..... Khi mi thnh lp nm 1973, i ng cn b gio vin, cng nhn vin Nh trng c iu ng v ch c 28 ngi. B my iu hnh Trng ch c mt chi b trc thuc vi 05 ng vin, 01 cng on b phn. S cn b gio vin trnh i hc l 01 ng ch, trnh trung cp l 03 ng ch, s cn li l gio vin thc hnh, ch yu l c tay ngh bc th. C s vt cht cn ngho nn, trang thit b phc v cho cng tc ging dy cha .S ha bi Trung tm Hc liu - i hc Thi Nguyn


49

C s vt cht ca nh trng ch c 3 nh k tc x 4 tng, cn li nh hc, nh hiu b, cc nh xng l nh cp 4. Song c s quan tm gip ca Lnh o cp trn, cng vi s c gng n lc ca tp th lnh o, GV, CBCNV nh trng khc phc nhng kh khn, quyt tm xy dng trng, lp, xy dng c s vt cht phc v cho cng tc ging dy v hc. Thc hin tt nhim v o to i ng cn b k thut, cng nhn lnh ngh p ng nhu cu nhn lc cho cc n v trong Tng cng ty, cho ngnh xy dng v cho x hi. 37 nm qua, trng o to c hn 30 ngn cng nhn, cn b k thut xy dng, lin kt o to hn 2.000 k s xy dng, tt nghip ra trng gn 1.200 SV. T mi trng ny, nhng cn b k thut, nhng ngi cng nhn to i khp mi ni, ng gp sc lc ca mnh vo s nghip xy dng v pht trin kinh t ca t nc. Nhiu ngi t trnh th bc cao, c ngi tr thnh cn b k thut gii, cn b lnh o qun l nhiu cng v khc nhau. Giai on t nm 1984 n nm 1994 l thi k nh trng gp nhiu kh khn, i ng gio vin cha c chun ho, ch tiu k hoch o to chp v, cha c nh hng c th, i sng CB, GV, CNV cn kh khn vi l do ang giai on giao thi, t ch xo b ch bao cp, chuyn sang thi k kinh t th trng c nh hng XHCN. Song c s ch o, gip ca lnh o cp trn, thy v tr nh trng khc phc mi kh khn vn ln v quyt tm thc hin tt nhim v c giao. T nm 1995 n nay l giai on n nh v pht trin bn vng. Lnh o trng thc su sc rng, s thnh bi ca n v l do cn b quyt nh, chnh v th m cng tc cn b v i ng gio vin c trng c bit quan tm bi dng k c v tinh thn v vt cht h yn tm cng tc, gn b vi trng, vi ngh. em ti nng tr tu phc v s nghip dy ngh.S ha bi Trung tm Hc liu - i hc Thi Nguyn


50

Trong nhng nm gn y, mc d ngun kinh ph c u t cho o to ngh cn hn hp. Song c s gip ca lnh o cc cp, s c gng n lc ca lnh o, Ban gim hiu nh trng cng ton th cn b, gio vin, cng nhn vin tch cc m ra cc loi hnh o to, o to lin kt, o to ti ch ni c khu cng nghip, o to cho ngi ngho tnh Qung ninh, o to cho ngi sau cai nghin. V cng tc lin kt o to, t nm 1994 nh trng lin kt vi Trng H Kin Trc H Ni m h o to i hc ti chc ngnh xy dng DD&CN, cp thot nc. Tnh n nm 2009, trng v ang lin kt o to 13 kho, trong 9 kho tt nghip ra trng vi gn 800 k s xy dng. S k s tt nghip ra trng v ang cng tc ti cc c quan, n v, doanh nghip. Nhiu ngi gi cc cng v cn b ch cht. Ngoi ra trng cn m cc h o to s cp ngh, h nng cao, o to nh hng cho ngi Vit Nam i lao ng hp tc c thi hn nc ngoi, o to lin kt vi cc trung tm hng nghip dy ngh v trung tm hc tp cng ng cc huyn, th x nh: trung tm hng nghip v dy ngh huyn Hi H tnh Qung Ninh, trung tm dy ngh huyn Hu lng tnh Lng sn, o to cung cp nhn lc cho cc cng trnh thu in Sn la, Thu in Nale Bc H Lo Cai, Thu in A Vng Qung Ngi, Thu in Lai Chu, Trung tm Hi ngh Quc gia,... - V qui m o to: Hng nm nh trng duy tr tuyn sinh v o to t 1.200 n 1.850 hc sinh sinh vin. Lin kt o to 200 sinh vin. - V cht lng o to Nh trng tp trung ch o, ly cht lng lm trng tm, t chc qun l cng tc hc tp, thc hnh, thc tp thc hin mc tiu nng cao dn tr, o to nhn lc, bi dng nhn ti.



51

- Kt qu nm hc 2006- 2007 t l hc sinh t kh, gii l 60,2%, trung bnh kh l 24%, trung bnh l 15,8%, khng c hc sinh yu km. - Nm hc 2007- 2008 t l hc sinh t kh, gii tng ln 64,6%, trung bnh kh l 26%, trung bnh l 9,4%, khng c hc sinh yu km. - Nm hc 2008- 2009 t l hc sinh t kh, gii tng ln 71,55%, trung bnh kh l 17%, trung bnh l 11,45%, khng c hc sinh yu km. Nhiu hc sinh t danh hiu hc sinh gii cp tnh, cp ngnh, cp ton quc. Tnh ring t nm 2006 n nm 2009 c gn 90 lt hc sinh t gii cc cp. Trong : cp ngnh xy dng l: 26 em, cp tnh l 52 em, cp ton quc l 3 em. - V i ng gio vin Hin nay tng s cn b gio vin ton trng c 95 ng ch. H thng iu hnh l 1 ng b trc thuc ng b th x Ung B, c 3 chi b vi tng s gn 50 ng vin, mt cng on c s gm 95 on vin cng on v hn 1.000 on vin thanh nin. Trong nhng nm qua i ng gio vin thng xuyn c b sung. n nay c 48 gio vin. Trong trnh i hc, cao ng l 43 ng ch, trnh trung cp v cng nhn bc cao 5 ng ch. 100% cn b, gio vin c trnh s phm bc II, 80% cn b, gio vin c trnh ngoi ng chng trnh B. Nhiu ng ch t danh hiu gio vin gii cp trng, cp tnh v cp ngnh. - Cng tc nghin cu khoa hc v sng kin ci tin ni dung chng trnh o to. c nh trng quan tm v thc hin c kt qu tt. Nhiu ti sng kin c p dng v chng trnh ging dy. c bit t nm 2006 2009, cc ti ca trng tp trung lm 31 ti bin son chng trnh chi tit trnh trung cp ngh v s cp ngh.



52

- V c s vt cht Nhng nm gn y trng c s quan tm gip ca B xy dng, Tng cng ty cho trang b cc thit b my mc v dng dy hc theo chng trnh mc tiu, xy dng c s h tng nh: xy mi nh a nng vi gi tr hn 3 t ng, mua sm chng trnh mc tiu t nm 2006 - 2009 vi gi tr gn 10 t ng. Ring nm 2009 u t cho chng trnh mc tiu mt phng th nghim vt liu xy dng vi tr gi 1,96 t ng. - Cng tc t chc ng dng nghim t chc sn xut Nh trng lun nghin cu v to ra mi trng s dng mi quan h gia hc l thuyt i i vi thc hnh sn xut. Trng hin c mt x nghip thi cng xy dng to iu kin c cng n vic lm cho lc lng cng nhn trc tip ng thi to mt bng thc tp sn xut thc t cho hc sinh. T c iu kin rn luyn tay ngh, c lm quen vi thc t v quy trnh t chc qun l sn xut, thng qua vic t chc sn xut hc sinh c tip cn vi cng ngh v thit b hin i. Tm li: trng trung cp xy dng khng ngng pht trin i ln, lin tc hon thnh nhim v o to m B xy dng, Tng cng ty giao cho vi ch tiu nm sau cao hn nm trc v cht lng mi ngy mt tt hn. CB, GV, CNV ca nh trng lun gi c tc phong ca i ng k s tm hn, c nng lc chuyn mn nghip v truyn t kin thc ngh nghip cho hc sinh cc em tr thnh ngi cng nhn c bn tay vng, gp phn vo s nghip cng nghip ho hin i ho. 2.2.2. Thc trng pht trin, i mi cng tc qun l o to ngh 2.2.2.1. V mc tiu o to Mc tiu o to nhm trang b cho ngi hc ngh kin thc chuyn mn v nng lc thc hnh cc cng vic ca mt ngh, c kh nng lm vic c lp, lm vic theo nhm v ng dng k thut, cng ngh vo cng vic; c o c, lng tm ngh nghip, thc k lut, tc phong cng nghip,S ha bi Trung tm Hc liu - i hc Thi Nguyn


53

sc kho nhm to iu kin cho ngi hc ngh sau khi tt nghip c kh nng tm vic lm, t to vic lm hoc tip tc hc ln trnh cao hn. - V gio dc chnh tr v o c ngh nghip: mc tiu gio dc cho hc sinh tuyt i tin tng vo s lnh o ca ng Cng sn Vit Nam. Kin nh xy dng ng li kinh t th trng theo nh hng XHCN. Gi vng c lp dn tc. Trung thnh vi l lun ch ngha Mc-L Nin, t tng H Ch Minh, pht huy v gi gn bn sc vn ho dn tc. Hng hi tham gia hi nhp nm vng php lut Vit Nam v php lut Quc t. C thc t chc k kut trong lao ng v ngh nghip, lm ch bn thn v gia nh. - V kin thc vn ho: c trnh vn ho ph hp vi ngh o to kh nng tip thu kin thc chuyn mn v pht trin ngh nghip. Chun b cho c nhn nhng yu cu cn thit c th d hc o to lin thng. - V k nng tay ngh: c kin thc cn thit v k nng trong ngh c o to, thc hin thnh tho cc thao tc lm ch trang b k thut khi ra trng, cc Doanh nghip, n v sn xut. C t duy k thut trong tng giai on v th trng lao ng. - V thi ngh nghip: bit vn dng kin thc v k nng ngh s dng vt t, vt liu tit kim. m bo lm vic ng gi. m bo ng s lng, quy cch cht lng. C tinh thn ng i, c tnh cng ng trch nhim cao. - V th cht v thc an ninh, quc phng: c sc kho tt sn sng hon thnh cng vic. Nhn thc y v tnh hnh quc t, quc gia v khu vc. Sn sng tham gia ngha v qun s bo v T quc v gi gn an ninh. Mc tiu chung ca nh trng l o to theo quan im i tt n u, m vn t c hiu qu lu di, n nh. im mnh: l trong qu trnh pht trin t khi thnh lp n nay nh trng xc nh r mc tiu ca trng trong tng giai on.



54

Mt cn hn ch: trng cha xy dng c nhng mc tiu c th, mc tiu u tin trong n nng cp trng thnh trng Cao ng chuyn nghip vo nm 2012. Trong n, l trnh thc hin v cng tc chun b i ng, xy dng chng trnh o to, lp d n u t c s vt cht cha kh thi. S ngnh ngh d kin pht trin khng c xy dng kp thi. y l tnh trang chung ca cc trng trung cp c t kinh ph. 2.2.2.2. V ni dung chng trnh o to Cc kho o to ca nh trng c t chc o to h chnh qui l: i vi i tng tuyn sinh c u vo tt nghip THCS: h Trung cp chuyn nghip v Trung cp ngh o to: 36 thng. i vi i tng tuyn sinh c u vo tt nghip THPT: h Trung cp chuyn nghip v Trung cp ngh o to: 24 thng. H S cp ngh o to: t 3 thng n di mt nm. im mnh: v c bn, chng trnh o to ngh ca trng c xy dng kh bi bn vi s tham gia ca cn b, gio vin trng v cc chuyn gia trong lnh vc ngnh ngh o to, trong cc c s sn xut, kinh doanh v dch v theo qui nh, c c quan qun l dy ngh cp tnh ph duyt v cp php hot ng. Cc chng trnh u tho mn cc yu cu: - Bo m c mc tiu dy ngh. - Bo m tnh khoa hc, tnh h thng, tnh thc tin v linh hot p ng s thay i ca k thut cng ngh, ca th trng lao ng. - Phn b hp l thi gian gia cc khi kin thc, k nng ngh v trnh t thc hin cc mn hc, m-un thc hin mc tiu o to ngh c hiu qu. - Bo m tnh lin thng gia cc trnh o to ngh, ng thi c tnh n lin thng vi cc trnh o to khc trong h thng gio dc quc dn.S ha bi Trung tm Hc liu - i hc Thi Nguyn


55

- Tip cn trnh o to ngh tin tin ca khu vc v th gii Ni dung o to theo ng quy nh chun ca B Gio dc v o to, B Lao ng Thng binh v X hi i vi h o to TCN, SCN cc ngnh ngh. C th cc ni dung nh: - Khi kin thc chung: Chnh tr, Php lut, Gio dc th cht, Gio dc quc phng. Khi kin thc vn ho c bn, khi kin thc k thut c s. Hc sinh phi nm vng lm nn tng cho vic tip thu nhng kin thc bc cao hn khi tham gia vo th trng lao ng. Khi kin thc chuyn mn phi lm ch cc ngnh ngh, nm vng l thuyt thnh tho tay ngh. Phn b thi gian cho cc mn hc v mun o to ngh c quy nh nh sau: + Thi gian dnh cho cc mn hc, mun o to ngh bt buc chim 75%-85 %, dnh cho cc mn hc, mun o to ngh t chn chim 15%-25%; - Thi gian gia l thuyt v thc hnh: l thuyt chim 15%-35%, thc hnh chim 65%-85%. Mt hn ch, tn ti: Cng tc son tho iu chnh ni dung chng trnh o to ngh ca trng t c u t kinh ph. Gio trnh c xy dng t pht nn cht lng cha cao. S tham gia, huy ng cc nh khoa hoc, cn b k thut xy dng chng trnh cn cha nhiu, cn ph thuc vo mi quan h ca nh trng. 2.2.2.3. V s lng i ng v trnh ca gio vin v cn b qun l i ng gio vin cc phng, khoa t nm 2006 n nm 2009 c th hin bng 2.1.



56

Bng 2.1: Thng k v s lng i ng cn b gio vin, cng nhn vin TT Phng, Khoa 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Hiu trng Ph Hiu trng Phng o to Phng T chc hnh chnh Phng k ton ti chnh Phng cng tc hc sinh Khoa xy dng Khoa o to ngh xy dng Khoa o to ngh c kh xy dng Khoa Cng ngh Thng tin X nghip xy dng v c kh in nc Phng th nghim v kim nh cht lng cng trnh xy dng Tng cng: Nm hc 20062007 1 2 6 14 5 4 7 8 11 4 12 2 76 20072008 1 2 8 19 4 4 7 7 9 5 15 3 84 20082009 1 1 8 15 4 4 10 8 12 8 20 4 95

Nhn xt: qua Bng 2.1 cho ta thy, trong nhng nm gn y do s hc sinh, tng nhanh, s lng gio vin cha nn hu ht gio vin u vt gi nh mc ging dy. Do hng nm nh trng cn phi mi gio vin thnh ging t 5-7 ngi. - V trnh i ng gio vin th hin bng 2.2. Bng 2.2: Thng k trnh chuyn mn CB, GV, CNV T T 1 2 3 Nm hc 2006-2007 2007-2008 2008-2009 Tng s 76 84 95 Thc s 0 3 3 i hc 46 57 79 Cao ng 14 12 8 Trung cp 6 6 5 Th bc cao 6 5 5 Trnh Ghi ch khc 4 4 3



57

Nhn xt: Bng 2.2 cho thy trng trung cp xy dng Ung B, Qung Ninh c thnh lp hn 37 nm nhng do ch hot ng b hp trong vic ging dy, o to ngun nhn lc cho ngnh xy dng nn lu nay cha thc s ch o to cho nhu cu x hi nn trnh i ng cn b, gio vin, cng nhn vin c trnh t chun i hc, sau i hc cn thp cha m bo tiu chun 01GV/15HS. Tnh n nay c mi c 83,15% gio vin c trnh i hc v mi c 3,15% trn i hc. Bng 2.3: Thng k s lng gio vin v cn b qun l nm 2009 TT 1 2 Loi hnh Gio vin Cn b qun l Tng s 55 12 Nam 41 10 N 14 2 Ghi ch

- V tui gio vin v cn b qun l, s liu c th hin trong bng 2.4 sau: Bng 2.4: Thng k v tui gio vin v cn b qun l nm 2009TT Loi hnh Tng s 30 30 3140 4150 5160 Ghi ch

1 2

Gio vin Cn b qun l

55 12

26 1

8 1

8 4

10 4

3 2

Nhn xt: qua bng 2.4 trn ta thy gio vin ca trng a s cn tr mi ra trng ging dy t 1 n 5 nm chim 61,8%. i ng cn b qun l tr chim 16,7%. Nh vy, sc bt ca i ng tr rt tt, ham hiu bit, c ch tin th. chnh l c s trng pht trin i ng tr c trnh trong nhng nm gn y. - V phm cht chnh tr v o c ngh nghip. Hu ht gio vin ca trng u c phm cht chnh tr tt, lun tin tng vo s lnh o ca ng, chp hnh tt mi ng li, ch trng ca ng v chnh sch, php



58

lut ca Nh nc. ng b nh trng c 46 ng vin, trong c 32 ng vin l gio vin, hin ang bi dng kt np 06 gio vin vo ng trong thi gian ti y. Mc d tnh hnh ti chnh nh trng cn kh khn, song i ng gio vin u yn tm cng tc, mt s ng ch rt say m vi ngh nghip, c thi lm vic tch cc, sng to; khng c gio vin no vi phm v o c ngh nghip - V cht lng ca i ng gio vin c th hin trong bng 2.5. Bng 2.5: Thng k kt qu gio vin dy gii cc cp ba nm gn yTT Nm Cp trng Cp tnh, cp ngnh Ton quc Tng cng Ghi ch

1 2 3

2006-2007 2007-2008 2008-2009

26 29 32

13 15 21

2 0 3

41 44 56

Nhn xt: qua s liu bng 2.5 ta thy cht lng gio vin trng trung cp xy dng trong ba nm qua duy tr v n nh. S gio vin t gii gio vin gii cp trng hng nm t t 94% n 95%; cp tnh, cp ngnh t t 31% n 38%. T l t gii cp ton quc cn thp mi chim t 4,8% n 5,5%. T l gio vin gii cc cp th hin trong biu 2.1 sau

60 50 2006-2007 40 30 20 10 0 2008-2009 2007-2008 2007-2008 2008-2

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

Documents

Transcript of ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN