Gıd

a Sa

nayi

inde

Alle

rjen

Risk

Yön

etim

iPr

of. D

r. A

rtem

is Ka

raal

iİs

tanb

ul Te

knik

Üni

vers

itesi

Gıd

a M

ühen

disliği

Böl

ümü

“Gıd

a A

llerji

si”

•“İn

san

bağışık

lık m

ekan

izmal

arı t

arafın

dan

belir

li bi

r gıd

a bi

leşe

nine

vey

a gı

danı

n ke

ndisi

ne k

arşı

başla

tılan

aşırı d

uyar

lılık

reak

siyon

u” o

lara

k ta

nım

lanm

akta

dır.

•Gıd

a al

lerje

nler

i, he

r ülk

ede

çocu

kların

%5-

8,

yetiş

kinl

erin

ise

%1-

2’sin

i oluşt

uran

duy

arlı

tüke

tici

grup

larının

sağ

lığını y

aşam

sal

önem

de t

ehdi

t ed

en “

kim

yasa

l” te

hlik

eler

den

birid

ir.

Alle

rjen

Kay

nak

lı Gıd

a Ü

rün

ü G

eri Ç

ağır

mal

arı

0102030405060

1988

1989

1990

1991

1992

1993

1994

1995

1996

Geri çağırmalar

Baş

ağrısı,

yorg

unlu

k, h

alsiz

lik, u

yku

hali,

öde

m, b

aş d

önm

esi,

bula

nık

görm

e, a

nafil

aktik

şok

Diğe

r

Ekze

ma

(ato

pik

derm

atit)

, der

ide

kaşın

tı, ü

rtike

r, ko

ntak

tder

mat

itDe

ri

Çar

pıntı,

kalp

ağrısı

Dolaşım

sist

emi

Bula

ntı,

kusm

a, is

hal (

sulu

ve

kram

plı),

ka

rın ağrısı

, ağı

z ve

boğ

az ö

dem

iSi

ndiri

m s

istem

i

Rini

t(nez

le),

astım

, öks

ürük

, hızlı n

efes

al

ma,

pnö

mon

i(za

türri

ye)

Solu

num

sist

emi

Gıd

a A

llerji

lerin

in B

elirt

ileri

Fark

lı gı

dal

arın

ned

en o

lduğ

u al

lerji

lerin

bel

irtile

ri vü

cud

un

fark

lı sis

tem

leri

üzer

ind

e gö

zlenm

ekte

dir

Alle

rjiy

e s

eb

ep

ola

n b

aşlıc

a gıd

ala

r

Be

be

k-Ç

oc

uk

Y

etiş

kin

İne

k sü

tü

Buğ

da

y

Yu

mu

rta

Y

um

urt

a

Ye

r fıs

tığı

Sert

ka

bu

klu

me

yv

e

Soya

B

alık

Buğ

da

y

Ka

bu

klu

de

niz

ha

yv

an

ları

Sert

ka

bu

klu

me

yv

e

Ye

r fıs

tığı v

e s

oya

Allerjenler

Vüc

utta

ale

rjik

rea

ksiy

ona

nede

n ol

an

antij

en m

add

eler

e “A

llerje

n” d

enm

ekte

dir.

Bu

m

add

eler

ba

ğışık

lık

siste

min

in

kola

yca

tanı

yabi

lece

ği

“pro

tein

” ya

pısın

dadı

r ve

ço

ğunl

uğu

da

ısıya

da

yanı

klı,

sud

a çö

züne

bile

n,

10-7

0 kD

bü

yükl

üğün

de

glik

opro

tein

lerd

en ib

are

ttir.

Alle

rjen

gıda

pro

tein

leri

Gıd

a

Prot

ein

İnek

süt

ü Ka

zein

, β la

ktog

lobu

lin, α

lakt

albu

min

Yum

urta

akı

O

vam

ukol

d, o

valb

umin

, ova

trans

ferri

n

Yum

urta

sarısı

Apo

vite

llin

I, A

povi

telli

n VI

, lip

opro

tein

, liv

etin

Yer fıstığı

Konk

anav

alin

A-r

eakt

if gl

ikop

rote

in, a

ra h

1 ve

ara

h2,

kon

arki

n

Soya

Β-

kong

lisin

in, g

lisin

in, k

unitz

soy

a tri

psin

inhi

bitö

rü, G

ly m

1, 2

s

fraks

iyon

u

Karid

es

Pen

a1 (t

ropo

miy

osin

)

Buğd

ay

Alb

umin

, glo

bulin

ALL

ERJE

NLE

RİN

FİZ

YOLO

JİK

ETKİL

ERİ

Süt A

lerji

siSü

t al

erjis

i ge

neld

e,

yaşa

mın

ilk

al

tı ayı

için

de

görü

lür.

Baze

n ak

ut(hızl

a) b

azen

de

yava

ş(kr

onik

) şek

ilde

geliş

en b

ir al

erji

türü

dür.

“Hızlı”

tür r

eaks

iyon

lar:

Öks

ürm

e,Ku

sma,

A

nafil

aksi,

Anj

ioöd

em(v

ücut

dok

ularının

sıvı t

opla

yara

k şiş

mes

i)De

ride

anid

en kıza

rıklık

ların

oluşm

asıdır.

Daha

yay

gın

gör

ülen

“ya

vaş”

bel

irtile

r:Ku

sma,

Kolik

,Ki

lo a

lma

zorluğu

ve

geliş

imin

nor

mal

olm

amasıdır

Yum

urta

Ale

rjisi

Belir

tiler

, yum

urta

yen

dikt

en y

a b

irka

ç da

kika

için

de y

ada

iki

saa

t so

nra

açığa

çık

ma

ya b

aşla

r ve

ço

ğu r

eaks

iyon

bir

günd

en a

z sü

rede

sonl

anı

r. Bu

nla

r:D

erid

e; kıza

rıklık

lar,

arı

sokm

ası g

ibi ş

işlik

ler v

e eg

zam

a o

luşu

r. Ağı

z ke

narın

da

kıza

rıklık

lar m

eyda

na g

elir

ve şişe

r. G

ast

roin

test

inal

etk

i; m

ide

kra

mp

ları,

diy

are,

bul

antı v

e/ve

ya

kusm

a.

Solu

num

sal

etki

; bu

run

kaşın

tısı,

göz

sula

nma

sının

ya

nınd

a,

hapşırm

a,

öksü

rme

ve ö

ter

tarz

da

sol

unum

(w

heez

ing)

gib

i a

stımı t

etik

leye

n be

lirtil

er d

e gö

zlene

bilir

.N

adi

r b

azı

halle

rde,

a

nafil

aksi

geliş

ebilir

. Bu

ci

ddi,

aşırı

rea

ksiy

on,

ağı

z, b

oğa

z ve

akc

iğer

lere

gid

en h

ava

yol

larının

şiş

mes

ine

ve b

u ne

den

le n

efes

alın

am

am

asın

a n

eden

olu

r. Ek

ol

arak

, kişi

nin

ba

yılm

asın

a v

e ça

buk

bir ş

ekild

e şo

ka g

irmes

ine

ned

en o

lab

ilece

k ka

n ba

sıncı

nda

ani

düş

üşle

r d

e m

eyd

ana

gele

bilir

.

Sert

Kabu

klu

Mey

vele

rBu

ale

rji tü

rü, ö

zellik

le ç

ocuk

lard

a so

n yı

llard

a gi

der

ek

artmıştır.

Bel

irtile

ri;D

udak

lard

a ve

ağı

zda

karın

cala

nmal

arFı

ndık

, fıstığın

değ

diğ

i yer

de

kıza

rıklık

ve

kaşın

tıŞişm

e (a

njio

ödem

). Bo

ğazd

a şiş

me

nefe

s alm

a ve

yu

tkun

mad

a zo

rlanm

aya

ned

en o

lur.

Astım

bel

irtile

riKu

sma

Kesk

in k

ram

plar

Diy

are

Bayı

lma

ve b

ilinç

kaybı

Nef

es a

lam

amak

tan

yad

a na

dire

n gö

rüle

n bi

r dur

um

olan

kan

basın

cınd

a an

i düş

üşte

n d

olayı ö

lüm

(a

nafil

aktik

şok)

Deni

z Ür

ünle

ri(Ba

lık v

e ka

bukl

ular

)

Bu

ale

rji

türü

, ge

nellik

le

yetiş

kinl

erd

e gö

rülü

r. D

aha

ço

k d

eniz

ürün

leri,

d

iyet

lerin

in

bir

parç

ası

olm

uş

olan

İsk

and

inav

ülk

eler

i, İsp

any

a v

e Ja

pony

a gi

bi ü

lkel

erd

e ra

stla

nır.

Belir

tiler

i:Şişli

kler

(hiv

es) v

e an

jioöd

emA

stım

bel

irtile

riKu

sma

Karın

ağrıla

rıA

top

ik e

gza

ma

Ana

fila

ksi

Buğd

ay A

llerji

si•

Buğd

ayd

a b

ulun

an

alb

umin

, glo

bul

in, g

lute

nin

prot

einl

eri,

fark

lı sem

pto

mla

ra y

ol a

çar:

•A

lbum

in

“fırı

ncı a

lerji

si”: a

stım

•G

liadi

nÇ

ölya

k ha

sta

lığı(k

arın

ağ

rısı,

sinirl

ilik v

e di

yare

)•

Türk

iye’

de

glut

ensiz

gıd

a ü

retim

i ilk

kez

200

3de

gerç

ekleşm

iştir:

Eti

Gıd

a A

.Ş: P

rono

t

Diğe

r alle

rjen

gıda

lar

•So

ya fa

suly

esi v

e ür

ünle

ri•

Kere

viz

ve ü

rünl

eri

•Ha

rdal

ve

ürün

leri

•Su

sam

tohu

mu

ve ü

rünl

eri

GM

Pro

tein

lerin

a

lerje

n ol

ma

p

ota

nsiy

elle

rinin

ta

yini

için

kul

lanı

lan

kara

r ağa

cı

yakl

aşımın

da

en

önem

li adım

, ta

yin

edile

n p

rote

inle

rin

am

inoa

sit

dizi

lişle

rinin

bilin

en

başk

a b

ir a

lerje

nink

iyle

ka

rşılaştırı

lma

sıdır.

A

raştırm

a so

nund

a,

a.a

. dizi

lişin

in %

35’i

alle

rjen

old

uğu

b

ilinen

bir

pro

tein

inki

yle

aynıy

sa, a

raştırı

lan

pro

tein

in

“muh

tem

elen

a

lerje

nik”

old

uğu

düş

ünül

ür.

GM

GID

ALA

RIN

ALE

RJEN

OLM

A P

OTA

NSİ

YELİ

NİN

DE

ĞER

LEN

DİRİ

LMESİ(K

ARA

R AĞ

AC

I:FA

O-W

HO)

Alle

rjik

reak

siyon

lar

En y

aygı

n ne

den

:

Etik

ette

Bel

irtilm

eyen

Alle

rjenl

er

ALE

RJEN

KO

NTR

OL

PRO

GRA

MI

•Ya

sal Ö

nlem

: “Gıd

a M

adde

lerin

in G

enel

E

tiket

lem

e ve

Bes

lenm

e Yö

nünd

en

Etik

etle

me

Kur

alla

rı Te

bliğ

inde

Değ

işik

lik

Yapı

lması H

akkı

nda

Tebl

iğ”,

Oca

k 20

06.

(AB

Dire

ktifi

200

5/26

/EC

) •İlk

kez

bu

tebl

iğde

gıd

a ür

ün e

tiket

inde

be

lirtil

mes

i zor

unlu

alle

rjen

bileşe

nler

liste

lenm

ekte

, bu

konu

da gıd

a ür

etic

isi

soru

mlu

kılı

nmak

tadı

r.

ALE

RJEN

KO

NTR

OL

PRO

GRA

MI

Form

üla

syon

ve b

ileşe

nler

Ha

mm

ad

de

ted

arik

ve

dep

ola

ma

Üret

im

İad

e ür

ün

Am

ba

laj v

e et

iket

lem

e

Ça

lışa

nla

rın

eğiti

mi

Gıd

a iş

letm

eler

inde

AK

P h

em G

MP

ve

önge

reks

inim

pr

ogra

mıa

ltınd

ahe

m H

AC

CP

sist

emin

de e

le

alın

malıdır.

Etk

inlik

Firm

anın

ham

mad

de t

edar

ikçi

sind

en b

aşla

yıp,

Üre

timin

her

aşa

masın

da d

evam

etm

eli,

Tüke

ticiy

e va

rana

dek

dağıtı

mı d

a iç

erm

elid

ir.

ALL

ERJE

N K

ON

TRO

L RO

GRA

MLA

RI (A

KP)

GM

P ka

psam

ında

AKP

:A

llerje

n iç

eren

ürü

nler

için

ayrı ü

retim

ala

nı ta

hsisi

Gıd

a al

erje

nini

yad

a o

nu i

çere

n ür

ünle

ri işl

eyen

yad

a ür

eten

fab

rikal

ar:

•A

lerje

ni iç

eren

ve

içer

mey

en ü

rünl

er iç

in fa

rklı

ekip

man

lar k

ulla

nmalı,

•Ür

etim

/pak

etle

me

alan

ları

para

vanl

arla

böl

mel

ere

ayrıl

mış

olm

alı,

•Fa

rklı

çalış

an g

iysil

eri(ö

nlük

, pla

stik

eld

iven

vb.

) ve

yıka

ma

bölü

mle

ri ku

llanı

lmalı,

•S

anita

syon

pro

sedü

rleri,

ve

tem

izlik

kon

trol p

rogr

amı

alle

rjeni

işle

tmen

in d

iğer

böl

ümün

e taşım

ayac

ak

şeki

lde

etki

n ol

malı,

•Fa

rklı

dep

olam

a al

anla

rı bu

lunm

alı,

•Ha

vala

ndırm

a ile

işle

tmed

e ne

gatif

hav

a ba

sıncı

nın

önle

nmes

i sağ

lanm

alıdır.

HAC

CP:

KKN

’lerle

Alle

rjen

Risk

Yön

etim

i

Dep

olam

a

Form

ülas

yon

vebi

leşe

nler

Üre

tim

Am

bala

j ve

Etik

etle

me

İade

ürü

n

Ham

mad

dete

darik

Eğiti

mD

enet

lem

e

HAC

CP

: ALE

RJEN

RİS

K YÖ

NETİMİ

Bu p

rogr

amın

ana

aşa

mal

arı:

Alle

rji ö

nlem

e ta

kımı o

luşt

urm

aHA

CC

P sis

tem

ini a

llerje

nler

i de

içer

ecek

şek

ilde

ta

sarla

ma

ve v

e pr

ogra

mla

ma

Öze

l ris

k a

naliz

i: te

hike

bel

irlem

e-he

r ür

ün iç

in

ingr

ediy

enle

rle il

gili

bir

“alle

rji h

arit

ası”

çık

arm

a,

özgü

n am

bala

jlam

a ve

et

iket

lem

e ku

ralla

rı ol

uştu

rma

, G

MP

ile

ente

gra

syon

(ö

zel

sani

tasy

on v

e te

mizl

ik)

Eğiti

mD

enet

imle

rdir.

Alle

rji Ö

nlem

e Ta

kımı

•“A

llerji

ön

lem

e ta

kımı”

yö

netim

, A

R&G

E,

müh

endi

slik

ve gıd

a g

üven

liği

bölü

mle

rind

eki

çalış

anl

ar i

le gıd

a a

llerji

si ko

nusu

nda

uzm

an

birin

in

katılımıy

la

oluş

turu

lur.

Alle

rji

önle

me

takı

mı

bütü

n sis

tem

i de

netle

yip

,

ürün

e he

rhan

gi b

ir al

lerje

n bu

laşm

a r

iski o

lan

yerle

rini

bel

irley

ip,

bu

riskl

eri

orta

da

n ka

ldırm

ak

için

st

rate

jiler b

elirl

emel

idir.

•

Aynı

takı

m,

siste

m

(form

ula

syon

, m

aki

ne,

amba

laj

vb.)

değ

iştiğ

i ta

kdird

e on

unla

ilg

ili d

üzen

lem

e ve

yen

ilem

eyi g

erçe

kleş

tirm

elid

ir.

HAC

CP

çalış

ması

•KK

N le

rinta

nım

lanm

ası(

kon

tam

inas

yon

riski

taşıy

an

ve b

u ris

kin

bel

irli b

ir ko

ntro

l yö

ntem

iyle

m

inim

ize e

dilm

esin

i ger

ektir

en k

ritik

nok

tala

r)•

Ola

sı te

hlik

enin

tanı

mının

yapılm

ası,

•

Kont

rol y

önte

mle

rinin

yer

inin

ve

deta

yını

n be

lirle

nmes

i•

Bu n

okta

lard

a p

robl

em o

luşm

ası

dur

umun

da

düz

eltic

i fa

aliy

etle

rin sa

pta

nma

sışe

klin

de

gerç

ekleşt

irilir

.

1.Ha

mm

adde

(ted

arik

ve

depo

lam

a)•

Ted

arik

çi se

çim

ve

kabu

lü p

rose

si, ö

zgün

“te

dar

ikçi

sö

zleşm

esi”

•Te

dar

ikçi

nin

alle

rjen

kont

rol p

rogr

amının

olu

p ol

madığının

yer

ind

e te

sbiti

ni,

•Fir

manın

ken

di ü

retim

ind

e uy

gula

dığı

AKP

’nin

ted

arik

çi

firm

ada

da

uygu

lam

aya

konu

lmasını v

e d

enet

imin

i•

Ted

arik

ve

dep

olam

ada

özel

renk

kod

lam

ası (

alle

rjeni

iç

eren

ürü

n se

çile

n st

and

art b

ir re

nk,

o ür

ünün

ür

etim

ind

e ku

llanı

lan

tüm

eki

pman

lard

a-ba

nt, k

alıp

, ka

p fır

çala

r vb.

-ve

üret

im z

inci

rinin

her

aşa

masın

da

da

uygu

lanm

alıdır.

)•

Alle

rjen

ham

mad

del

er, d

iğer

lerin

den

ayrı,

kilit

li, sa

dec

e so

rum

lu g

örev

linin

inge

rekl

i old

uğu

dur

umla

rda

gire

bile

ceği

bir

bölü

md

e d

epol

anm

alıdır.

•H

er in

gred

iyen

ve

pros

es y

ardım

cı m

ad

del

eri i

çin

tehl

ike

ana

lizi

•A

lerje

n iç

eren

ve

içer

mey

en h

am

mad

del

er iç

in

spes

ifika

syon

larh

azır

lam

a v

e b

elli

ara

lıkla

rla

kont

rol(s

pes

ifika

syon

lard

a d

ikka

t çek

ici i

fad

eler

)•

Am

bala

jlard

a “

renk

kod

lam

ası”

•H

er fo

rmül

asy

on d

eğişi

kliğ

ind

e a

rtaka

lan

kulla

nılm

ayan

am

ba

laj m

alze

mel

eri v

e et

iket

ler

ayrılm

alı,

kon

trol e

dilm

elid

ir.

2. F

orm

ülas

yon

ve in

gred

iyen

ler

•Fa

rklı

üret

im h

atla

rı(ür

etim

pla

nlam

ada

“sür

ekli

üret

im”,

“k

esik

li ür

etim

”e te

rcih

ed

ilmel

idir)

•A

llerje

nler

le y

apıla

n he

r üre

timd

en so

nra

üret

im

alan

ların

a ve

eki

pman

lara

GM

P ka

psam

ınd

a et

kin

bir

sani

tasy

on u

ygul

anm

alı,

bu te

mizl

iğin

etk

inliğ

i ge

çmed

en h

emen

kısa

süre

içer

isind

e d

iğer

ürü

nün

üret

imi y

apılm

alıdır.

•

Etik

ette

bel

irtile

cek

alle

rjeni

n va

rlığı

nı d

oğru

lam

ak iç

in b

ir pr

oses

kon

trol b

asam

ağı o

luşt

urm

alıdır.

Örn

eğin

alle

rjen

kalın

tılarının

uza

klaş

tırılm

ası iç

in y

apıla

n te

mizl

iğin

etk

inliğ

i izl

enirk

en, m

utla

ka b

iolü

min

esan

s, EL

ISA

vey

a ba

şka

bir

test

le d

oğru

lam

a ya

pılm

alıdır.

3. Ü

retim

pro

gram

lam

a ve

üre

tim

Rid

asc

reen

Süt (

5 p

pm

β-la

ktog

lob

ulin

), Ye

r fıstığı (

<2,5

pp

m)

Buğd

ay

(5 p

pm

ω-g

liad

in)

BioK

itsBuğd

ay

glut

eni(

20-2

00 p

pm

)

BioK

itsve

ELI

SA T

EK

Yer fıstığı (

0,5-

2 p

pm

)

Ver

atox

Yum

urta

, süt

ve

yer fıstığı (

10p

pm

)

Test

Kiti

nin

Mar

kası

Ale

rjenPiya

sada

ki E

LISA

alle

rjen

test

kitl

eri

•Et

iket

üze

rind

e a

llerje

n ol

duğ

u bi

linen

in

gred

iyen

lerin

yanı

sıra

, öze

llikle

tüke

ticile

rin is

miy

le

tanı

yam

aya

cağı

ba

zı ka

tkı v

e b

ileşe

nler

için

, ha

ngi h

amm

add

eler

den

eld

e ed

ildiğ

i açı

kça

b

elirt

ilmel

idir(

Örn

eğin

sütte

n ür

etild

iğin

i her

tü

ketic

inin

bile

mey

eceğ

i ka

zein

’in a

dının

ya

nınd

a

pa

rant

ez iç

ind

e “s

üt ü

rünü

”, “

süt i

çere

bilir

.” v

eya

“s

üt tü

revi

” gi

bi if

adel

er y

er a

lmalıdır.

).•

Bu tü

r risk

ilet

işim

i uyg

ula

ma

ları,

alle

rjisi

ola

n b

ireyl

erin

ürü

n ha

kkın

da

da

ha n

et b

ilgi s

ahi

bi

olm

asın

a im

kan

vere

rek

riski

min

imize

ed

er.

4.

Am

bala

j ve

etik

etle

me:

Etik

et K

ural

ları

•“Fın

dık

ezm

esi”

, “to

n b

alığı k

onse

rves

i” v

e be

nzer

i ür

ünle

rin e

tiket

ind

e a

yrıc

a b

ir uy

arıcı i

fad

eye

gere

k gö

rülm

emek

ted

ir.

•So

ya y

ağı

, buğ

da

y m

alto

dek

strin

ive

benz

eri

ürün

lerin

alle

rjen

olm

adık

larının

ka

nıtla

nılm

ası

yönü

nde

tale

bi o

lan

üre

ticile

re d

e 25

Ka

sım

2007

’ya

ka

da

r bu

hus

usu

açı

kla

yab

ilmel

eri i

çin

za

ma

n ta

nınm

ıştır.

Ürün

etik

etin

i ha

zırla

rken

:•

Ürün

ün b

ilinen

alle

rjenl

erd

en h

erha

ngib

irini

in

gred

ient

ola

rak

içer

ip iç

erm

ediğ

i•

Alle

rjen

herh

ang

i bir

ingr

ediy

eni d

e işl

eyen

bi

r fa

brik

ad

a ü

retim

sözk

onus

uysa

, bu

ürün

lerd

en ç

ap

raz

kont

am

ina

syon

riski

taşıyıp

taşım

adığı

bi

r “ka

rar a

ğacı

”va

sıta

sıyla

değ

erle

ndiri

lmel

idir.

So

n ü

rün

alle

rje

nik

bileşe

n iç

ere

n b

ir

ha

mm

ad

de

de

n m

i ü

retilm

iş?

EV

ET

Etike

tte

alle

rje

nin

va

rlığını b

elir

t.

HA

YIR

So

n ü

rün

alle

rje

nik

bileşe

n iç

ere

n b

ir

ha

mm

ad

de

yle

te

ma

s h

alin

de

bu

lun

an

ha

tta

ve

ya

ekip

ma

nd

a mı ü

retilm

iş?

HA

YIR

So

n ü

rün

de

hiç

alle

rje

n y

oktu

r.

Etike

tte

be

lirtm

eye

ge

rek y

oktu

r.

EV

ET

GM

P v

e t

em

izle

me

pro

sed

ürle

ri ü

retim

ha

ttın

da

n v

eya

ekip

ma

nd

an

alle

rje

nle

ri E

LİSA

test

iyle

be

lirle

ne

me

z d

üze

yd

e u

zaklaştıra

bili

r

mi?

EV

ET

Ge

reke

n

ye

rle

rde

uyg

un

dü

zeltic

i fa

aliy

eti

uyg

ula

.

So

n ü

rün

de

hiç

alle

rje

n y

oktu

r.

Etike

tte

be

lirtm

eye

ge

rek

yo

ktu

r.

HA

YIR

GM

P v

e

tem

izle

me

pro

sed

ürle

rin

i

üre

tim

ha

ttın

da

n

ve

ya

ekip

ma

nd

an

alle

rje

nle

ri

uza

klaştırm

ak

için

uyg

ula

.

Ürü

n a

mb

ala

jınd

a

alle

rje

nle

ilg

ili

tav

siye

uya

rısı

olm

alı.

Etik

etle

me

Kara

r Ağa

cı

•“İ

ad

e ür

ün-re

wor

k” u

ygul

am

ası,

çok

az

hata

lı ol

an

veya

fazla

üre

tilm

iş, a

nca

k so

n ür

ün o

lara

k pa

ketle

mey

e uy

gun

olm

aya

n ür

ünle

rin y

eni ü

rünü

n ür

etim

ine

katıl

ma

sıdır

•Bu

sana

yid

e b

enze

r ürü

n b

enze

r ürü

ne k

atıl

ara

k ge

rçek

leşt

irilm

ekte

dir.

•Bu

am

açl

a h

er ia

de

ürün

için

mut

laka

bir

“yığın

ka

ydı”

(ha

ngi i

ad

e, n

e za

ma

n, h

ang

i ürü

nde

ne

kad

ar k

ulla

nıldı,

ne k

adar

zam

an

ne şa

rtla

rda

d

epol

andı v

b. b

ilgile

r içe

ren)

tutu

lma

lıdır.

5. İa

de ü

rün

ve y

enid

en iş

lem

e

Örn

ek b

ir HA

CC

PPl

anı

Kim

yasa

l Teh

like:

Fıstık

Kriti

k Ko

ntro

lNok

tası:

Am

bala

j Ma

tery

ali

Tehl

ike

Fıstık

ta k

ulla

nılmış

amba

lajla

rının

diğ

erür

ünle

rde

de

kulla

nımı n

eden

iyle

bul

aşm

a Ko

ntro

lBul

aşm

a ris

ki n

eden

iyle

bu

mat

erya

lin d

iğer

am

açla

rla k

ulla

nılm

asını e

ngel

lem

eSo

rum

luPe

rson

el M

ikse

r ope

ratö

rü

Düze

ltici

Faa

liyet

(Önl

em):

Fıstık

am

bala

jma

tery

alin

inhe

men

imha

sı

6. Eği

tim•

Pro

gramın

en

önem

li un

suru

ola

n ça

lışan

lar a

llerje

nler

ha

kkın

da m

utla

ka eği

tilm

elid

ir. Eği

tim p

rogr

amı:

a)“Gıd

a al

lerji

si”

ve “a

llerje

n”le

r ned

ir?b)

Üre

ticin

in v

e ça

lışanın

bu

konu

daki

sor

umlu

lukl

arı

c)A

llerje

n ko

ntro

l pro

gramın

da y

apılm

asıg

erek

enle

rd)

Ger

i top

lam

anın

get

ireceği

mal

iyet

ler

gibi

kon

uları

kaps

amalıdır.

•Ö

te y

anda

n, ç

alış

anla

rın d

a al

lerje

nler

e ka

rşı d

uyar

lılığı

olab

ilir; b

ütün

çalış

anla

ra a

llerji

kre

aksi

yon

ve a

nafil

aktik

şokl

a ilg

ili a

yrın

tılı b

ir an

ket y

apılm

alıdır.

Dene

tlem

e•

Pro

gramın

etk

inliğ

inin

doğ

rula

nması p

rogr

amın

ge

liştir

ilmes

i içi

n de

ger

eklid

ir.•

Den

etle

mel

er iç

in k

ontro

l lis

tesi

İngr

edie

ntle

rin v

e H

AC

CP

pla

nınd

aki i

ngre

dien

t an

aliz

lerin

in d

enet

imi

GM

P(d

epol

ama,

çap

raz

kont

amin

asyo

nve

sa

nita

syon

, iad

eler

, etik

etle

me

vb. )

kont

rolle

riTe

darik

çile

rin d

enet

imi

Çalış

anla

rın v

e te

darik

çile

rin eği

timin

in d

enet

imi

Sonu

ç•

Alle

rjid

en

koru

nmad

a te

mel

pr

ensip

, bi

reyd

e al

lerji

ne

den

i ol

an

fakt

örün

sa

pta

nara

k on

unla

te

masın

ke

silm

esid

ir.

Gıd

a al

lerji

si ol

an

tüke

ticile

rin

hass

as

old

ukla

rı m

add

eler

den

kaçı

nmak

içi

n iy

i bi

rer

etik

et

okuy

ucus

uol

mal

arı g

erek

mek

te,

gıd

a ür

etic

ilerin

in d

e et

iket

bi

ldiri

min

de

bu

husu

su

göz

önün

de

bulu

ndur

mal

arı b

üyük

öne

m ta

şımak

tadı

r. •

Üret

icile

r, ür

ün e

tiket

ind

ee b

elirt

ilmey

en a

llerje

nler

den

ve

al

lerje

n ko

ntro

l pr

ogra

mının

ye

ters

izliğ

i ya

da

uygu

lanm

amasın

dan

ar

tık

huku

ken

soru

mlu

dur

. Bu

ne

den

le h

em k

end

ilerin

i he

m d

e tü

ketic

ileri

koru

mak

iç

in h

er gıd

a işl

etm

esin

de

mut

laka

bir

alle

rjen

kont

rol

prog

ramıo

luşt

urm

alı v

e uy

gula

malıdırl

ar.

TEŞEKKÜRLER

ELIS

A(E

nzim

Etik

etli

Imm

ünSo

rben

tAna

liz)

Pren

sip:

Ant

ikor

, se

rbes

t ör

nek

pro

tein

ini

bağl

am

ak

için

ka

tı fa

za

adso

rpla

nır.

Ant

ijen-

ant

ikor

et

kileşim

inde

n so

nra

, tu

tula

n ör

nek

pro

tein

ini t

ayi

n et

mek

için

, fa

rklı

türle

rde

üret

ilen

faka

t aynı a

ntije

ne ö

zgü

enzim

etik

etli

bir a

ntik

or

(ikin

cil

ant

ikor

) ku

llanı

lır.

Ana

liz

edile

n a

ntije

n,

ant

ikor

un

katı

fazı

tara

fınd

an

ne

kad

ar

çok

adso

rpla

nırs

a, e

nzim

e ba

ğlı

renk

rea

ksiy

onu

o ka

dar ş

idd

etli

gerç

ekleşir

. EL

ISA

yö

ntem

leriy

le

çeşit

li gı

da

ürün

lerin

dek

i, ba

dem

, in

ek s

ütü,

fın

dık,

fıstık

, so

ya f

asu

lyes

i ve

buğ

day

al

erje

nler

inin

ka

ntita

tif

tayi

ni

gerç

ekleşt

irilm

iştir.