„Czyniąc rzeczy wielkie zaczynaj od rzeczy drobnych” czyli...

25
„Czyniąc rzeczy wielkie zaczynaj od rzeczy drobnych” czyli ewolucja metod oznaczania stężenia hemoglobiny Samodzielny Publiczny Centralny Szpital Kliniczny Laboratorium Centralne mgr Monika Błocka-Gumowska ul. Banacha 1a

Transcript of „Czyniąc rzeczy wielkie zaczynaj od rzeczy drobnych” czyli...

Page 1: „Czyniąc rzeczy wielkie zaczynaj od rzeczy drobnych” czyli ...odiagnostyce.pl/wp-content/uploads/2017/05/wykład.pdf · W starożytnym Rzymie wierzono, że ciepła krew gladiatora

„Czyniąc rzeczy wielkie zaczynaj od rzeczy drobnych” czyli ewolucja metod oznaczania

stężenia hemoglobiny

Samodzielny Publiczny Centralny Szpital Kliniczny Laboratorium Centralne mgr Monika Błocka-Gumowska ul. Banacha 1a

Page 2: „Czyniąc rzeczy wielkie zaczynaj od rzeczy drobnych” czyli ...odiagnostyce.pl/wp-content/uploads/2017/05/wykład.pdf · W starożytnym Rzymie wierzono, że ciepła krew gladiatora
Page 3: „Czyniąc rzeczy wielkie zaczynaj od rzeczy drobnych” czyli ...odiagnostyce.pl/wp-content/uploads/2017/05/wykład.pdf · W starożytnym Rzymie wierzono, że ciepła krew gladiatora

W starożytnym Rzymie wierzono, że ciepła krew gladiatora leczy epilepsję

Jean-Léon Gérôme, Pollice Verso (1872), Phoenix Art Museum

Fyodor Andreyevich Bronnikov, Dying gladiator (1856)

Page 4: „Czyniąc rzeczy wielkie zaczynaj od rzeczy drobnych” czyli ...odiagnostyce.pl/wp-content/uploads/2017/05/wykład.pdf · W starożytnym Rzymie wierzono, że ciepła krew gladiatora

Friedrich Ludwig Hünefeld w 1840 r. odkrył

skrystalizowane białko (cząsteczkę hemoglobiny).

Felix Hoppe-Seyler w 1862 r. zauważył charakterystyczne

widmo absorpcyjne różnych modyfikacji hemoglobiny.

Page 5: „Czyniąc rzeczy wielkie zaczynaj od rzeczy drobnych” czyli ...odiagnostyce.pl/wp-content/uploads/2017/05/wykład.pdf · W starożytnym Rzymie wierzono, że ciepła krew gladiatora

2

1

3

Hemoglobinometr Gowersa (1878)

Hemometr Sahliego (1902)

Hemometr Fleischla(1885)

* 1 C. S. E n g e l : Leitfaden zur klinischen Untersuchung des Blutes. Berlin 1898 str. 21* 2 R.W. Gutt, „Historia patologii XIX wieku”, Polska Akademia Nauk 1972, str. 73

Page 6: „Czyniąc rzeczy wielkie zaczynaj od rzeczy drobnych” czyli ...odiagnostyce.pl/wp-content/uploads/2017/05/wykład.pdf · W starożytnym Rzymie wierzono, że ciepła krew gladiatora

Pomiar kwaśnej hematyny, której zabarwienie porównywało się do

zabarwienia klina w hemometrze. Zawartość hemoglobiny wyrażono w

% lub g%.

Metoda Kolorymetryczna

Hemometr Sahliego składał się

z dwóch jednakowych

szklanych, brunatnych walców,

umieszczonych równolegle.

Między nimi znajdowała się

szklana rurka na badaną krew.

Page 7: „Czyniąc rzeczy wielkie zaczynaj od rzeczy drobnych” czyli ...odiagnostyce.pl/wp-content/uploads/2017/05/wykład.pdf · W starożytnym Rzymie wierzono, że ciepła krew gladiatora

* rorowashilatur.blogspot.com/2013/05/pemeriksaan-kadar-hb-dengan-metode-sahli.html

Page 8: „Czyniąc rzeczy wielkie zaczynaj od rzeczy drobnych” czyli ...odiagnostyce.pl/wp-content/uploads/2017/05/wykład.pdf · W starożytnym Rzymie wierzono, że ciepła krew gladiatora

„Choroby Układu Krwiotwórczego”

dr med. Tadeusz Tempka, 1954, PZWL

*Choroby Układu Krwiotwórczego, Tom I, wydanie II, dr med. Tadeusz Tempka, PZWL, 1954, str. 162

Page 9: „Czyniąc rzeczy wielkie zaczynaj od rzeczy drobnych” czyli ...odiagnostyce.pl/wp-content/uploads/2017/05/wykład.pdf · W starożytnym Rzymie wierzono, że ciepła krew gladiatora

Oznaczenie Hemoglobiny Metodą Cyjanomethemoglobinową

Stadie (1920), Drabkin i Austin (1932)

Metoda spektrofotometryczna

Page 10: „Czyniąc rzeczy wielkie zaczynaj od rzeczy drobnych” czyli ...odiagnostyce.pl/wp-content/uploads/2017/05/wykład.pdf · W starożytnym Rzymie wierzono, że ciepła krew gladiatora

Metoda cyjanomethemoglobinowa była zalecana przez

Międzynarodwą Komisję Standaryzacyjną (ICSH) w 1966

jako międzynarodowa metoda standardowa.

Page 11: „Czyniąc rzeczy wielkie zaczynaj od rzeczy drobnych” czyli ...odiagnostyce.pl/wp-content/uploads/2017/05/wykład.pdf · W starożytnym Rzymie wierzono, że ciepła krew gladiatora

Metody spektrofotometryczne

Oznaczania alkalicznej hematyny (Wu H. 1922). W wyniku dodania próbka krwi do roztworu alkalicznego

zawierającego niejonowy detergent, następuje konwersja hemoglobiny w alkaliczną hematynę. Alkaiczna hematyna jest

stabilnym związkiem barwnym. Pomiar absorbancji przy długości fali 578 nm.

Ilościowe oznaczanie hemoglobiny w obecności amoniaku. Konwersja hemoglobiny w oksyhemoglobinę.

Oksyhemoglobina w obecności dwutionianu sodu oddaje tlen i przekształca się w hemoglobinę. Towarzyszy temu

zmiana zabarwienia roztworu na kolor czerwono-fioletowy. Dodanie roztworu amoniaku zapobiega powstaniu

zmętnienia. Pomiar absorbancji przy długości fali 570 nm.

Page 12: „Czyniąc rzeczy wielkie zaczynaj od rzeczy drobnych” czyli ...odiagnostyce.pl/wp-content/uploads/2017/05/wykład.pdf · W starożytnym Rzymie wierzono, że ciepła krew gladiatora

W roku 1954 Wallace i Joe Coulter rozpoczęli produkcję pierwszych analizatorów hematologicznych.

* http://www.beckman.com/coulter-flow-cytometry/history

Page 13: „Czyniąc rzeczy wielkie zaczynaj od rzeczy drobnych” czyli ...odiagnostyce.pl/wp-content/uploads/2017/05/wykład.pdf · W starożytnym Rzymie wierzono, że ciepła krew gladiatora

Metody automatyczne

Producent

Parametr

Beckman Coulter UniCel DxH 800

Sysmex XN Series Abbott CELL-DYN Sapphire

Siemens ADVIA 2120i

Horiba Medical, Pentra DX, Yumizen

HGB Spektrofotometryczna, Zmodyfikowana metoda HiCN (525 nm)

Spektrofotometryczna SLS (siarczan laurylu sodu) (555 nm)

Spektrofotometryczna, Zmodyfikowana metoda HiCN (540 nm)

SpektrofotometrycznaZmodyfikowana metoda HiCN (546 nm)

SpektrofotometrycznaZmodyfikowana metoda HiCN

Page 14: „Czyniąc rzeczy wielkie zaczynaj od rzeczy drobnych” czyli ...odiagnostyce.pl/wp-content/uploads/2017/05/wykład.pdf · W starożytnym Rzymie wierzono, że ciepła krew gladiatora

Zasada pomiaru

hemoglobiny z

zastosowaniem SLS

(siarczan laurylu sodu)

Page 15: „Czyniąc rzeczy wielkie zaczynaj od rzeczy drobnych” czyli ...odiagnostyce.pl/wp-content/uploads/2017/05/wykład.pdf · W starożytnym Rzymie wierzono, że ciepła krew gladiatora

Metody gazometryczne

Spektroskopia absorbcyjna

Krwinki hemolizowane są

ultradźwiękami o częstości ok

30 kHz. Źródłem światła jest

lampa halogenowa.

Sygnał świetlny zamieniany jest

na sygnał elektryczny tworząc

widmo absorbcji.

Page 16: „Czyniąc rzeczy wielkie zaczynaj od rzeczy drobnych” czyli ...odiagnostyce.pl/wp-content/uploads/2017/05/wykład.pdf · W starożytnym Rzymie wierzono, że ciepła krew gladiatora

  Hemo Control EKF Diagnostics’

Urządzenie służące do ilościowego pomiaru Hgb z krwi

włośniczkowej i żylnej. Oblicza również Hct.

Objętość próbki 8-10 μl.

Zakres pomiaru 0-25,6 g/dl, 0-15,9 mmol/L

Czas pomiaru 25-60 sekund. Duża precyzja (CV<2%)

Wykonuje fotometryczny pomiar azydku

methemoglobiny. Stosowany w bankach krwi,

gabinetach lekarskich, szpitalach.

Page 17: „Czyniąc rzeczy wielkie zaczynaj od rzeczy drobnych” czyli ...odiagnostyce.pl/wp-content/uploads/2017/05/wykład.pdf · W starożytnym Rzymie wierzono, że ciepła krew gladiatora

Hb 201+ HemoCue

DiaSpect Tm EKF Diagnostics’

Page 18: „Czyniąc rzeczy wielkie zaczynaj od rzeczy drobnych” czyli ...odiagnostyce.pl/wp-content/uploads/2017/05/wykład.pdf · W starożytnym Rzymie wierzono, że ciepła krew gladiatora

Nieinwazyjne metody pomiaru hemoglobiny

Page 19: „Czyniąc rzeczy wielkie zaczynaj od rzeczy drobnych” czyli ...odiagnostyce.pl/wp-content/uploads/2017/05/wykład.pdf · W starożytnym Rzymie wierzono, że ciepła krew gladiatora

Haemospect® (MBR Optical Systems)

Urządzenie zostało

zaprojektowane do

nieinwazyjnego pomiaru

stężenia hemoglobiny u

dawców krwi.

Jest alternatywą dla

obecnie stosowanych

metod pomiaru stężenia

hemoglobiny z krwi żylnej

lub włośniczkowej.

Page 20: „Czyniąc rzeczy wielkie zaczynaj od rzeczy drobnych” czyli ...odiagnostyce.pl/wp-content/uploads/2017/05/wykład.pdf · W starożytnym Rzymie wierzono, że ciepła krew gladiatora

DetectorLight input

External reflection

Tissue:Absorption,scattering and diffuse reflection

Haemospect® (MBR Optical Systems)

Zasad metody pomiaru

- Pomiar odbywa się z wykorzystaniem metody spektroskopii refleksyjnej.

- Źródłem światła są 2 lampy ksenonowe.

- Czujnik umieszczony na palcu kieruje na skórę światło, które przenika przez tkankę.

- Ta część wiązki światła, która ulegnie odbiciu zawiera informacje na temat substancji

znajdującej się w tkance.

- Wyniki są przetwarzane przy użyciu specjalnego algorytmu i wizualizowane na

wyświetlaczu urządzenia.

* MBR Optical Systems GmbH & Co. KG, Haemospect®

Page 21: „Czyniąc rzeczy wielkie zaczynaj od rzeczy drobnych” czyli ...odiagnostyce.pl/wp-content/uploads/2017/05/wykład.pdf · W starożytnym Rzymie wierzono, że ciepła krew gladiatora

Haemospect® (MBR Optical Systems)

Pomiar wykonujemy na nieuszkodzonej, nieowłosionej powierzchni skóry. Pomiar można wykonać na palcu wskazującym.

Pomiar trwa średnio 15-20 sekund.

Wynik wyświetlany jest w:g/dl, g/l, mmol/l.

Pomiar Hgb odbywa się w zakresie stężenia 9-18 g/dl.

Page 22: „Czyniąc rzeczy wielkie zaczynaj od rzeczy drobnych” czyli ...odiagnostyce.pl/wp-content/uploads/2017/05/wykład.pdf · W starożytnym Rzymie wierzono, że ciepła krew gladiatora

NBM-200 technologia SpectOLight ™

Firma OrSense's

Glasswing Wireless

* www.orsense.com

Page 23: „Czyniąc rzeczy wielkie zaczynaj od rzeczy drobnych” czyli ...odiagnostyce.pl/wp-content/uploads/2017/05/wykład.pdf · W starożytnym Rzymie wierzono, że ciepła krew gladiatora

PULSOKSYMETR RADICAL-7 (MASIMO)       – Hemoglobina tlenkowęglowa SpCO,

– Methemoglobina SpMet,

– Całkowita hemoglobina SpHb

– Całkowita zawartość tlenu (Oxygen Content) SpOC

* www.masimo.com/home/rainbow-pulse-co-oximetry

Page 24: „Czyniąc rzeczy wielkie zaczynaj od rzeczy drobnych” czyli ...odiagnostyce.pl/wp-content/uploads/2017/05/wykład.pdf · W starożytnym Rzymie wierzono, że ciepła krew gladiatora

Postęp technologiczny ???

Page 25: „Czyniąc rzeczy wielkie zaczynaj od rzeczy drobnych” czyli ...odiagnostyce.pl/wp-content/uploads/2017/05/wykład.pdf · W starożytnym Rzymie wierzono, że ciepła krew gladiatora

Dziękuję

Heart of Steel (Hemoglobin) (2005) by Julian Voss-Andreae

* commons.wikimedia.org