Czy warto zajmować się kulturą organizacyjną?

Spis treści

1. Czym jest kultura organizacyjna?2. Problemy epistemologiczne3. Wiele podejść do kultury organizacyjnej4. Wiele definicji kultury organizacyjnej5. Relacje kultura a struktura, strategia i otoczenie organizacji6. Modele i typologie kultury organizacyjnej7. Tożsamość organizacyjna8. Problemy metodyki badań kultury organizacyjnej9. Problemy pragmatyczne metodyki kultury organizacyjnej10. Podsumowanie - w obronie kultury organizacyjnej

Czym jest kultura organizacyjna?

• Po raz pierwszy pojawiła się już od lat 80’tych,• Kultura to bardzo skomplikowane pojęcie, na

które składa się bardzo wiele elementów,• Jest częścią życia firm i organizacji, wyróżnia

ich członków na tle innych firm,• Obecnie przeżywa ona kryzys poznawczy.

Problemy epistemologiczne

● Posiada bardzo wiele definicji, między którymi dochodzi do wielu sprzeczności,

● Brak zgodności wśród badaczy, co do jej rozwoju i zachodzących zmian,

● Niejasności pomiędzy kulturą organizacyjną a strategią i otoczeniem organizacji

Wiele podejść do kultury organizacyjnej

Wśród wielu podejść takich jak klasyczny, modernistyczny czy interpretatywno-poznawczy znaleziono 5 wspólnych obszarów:● porównawcze badania międzykulturowe,● wewnętrzna kultura przedsiębiorcza,● poznawcza teoria organizacjii,● symbolizm organizacyjny,● nieświadome i podświadome procesy w organizacji.

Wiele definicji kultury organizacyjnej

“Zwyczajowy lub tradycyjny sposób

myśleniai działania, który jest w pewnym stopniu podzielanyprzez członków organizacji i którynowi pracownicy muszą przynajmniej częściowo zaakceptować

[Jacques, 1952].”

„Zaprogramowanie umysłów”

członków organizacji,

a więc zespół skutecznie

wpajanych

przez grupę wartości, norm i

reguł organizacyjnych

[Hofstede, 2000, s. 38-41]

Kultura organizacyjna ma bardzo wiele definicji np.:

Relacje kultura a struktura, strategia i otoczenie organizacji

● Częstym zarzutem jest jej separacja od innych dziedzin kultury,

● Po drugie często uznaje się ją za najistotniejszą w firmie,● Po trzecie ciężko ustalić relację kultury organizacyjnej z

resztą otoczenia organizacji.● W kulturze organizacyjnej następuje odstępstwo od

norm kultury społecznej.

Modele i typologie kultury organizacyjnej

● Przez wiele instniejących definicji kultury organizacyjnej nie można oddzielić jej od innych elementów organizacji.

● Modele są bardzo zróżnicowane, powstają na podstawie spekulacji,doświadczeń i projektów badawczych.

● z punktu widzenia stopnia ryzyka i szybkości weryfikacji decyzji menadżerskich powstaje typologia kultur: silnych facetów, ciężko pracujących i dobrze się bawiących, stawiających na firmę i zorientowanych na proces.

Wśród kultur organizacyjnych rozpatrywanych przez różnych badaczy wyróżnić można dychotomie:● kultura słaba - silna● kultura pozytywna - negatywna● kultura pragmatyczna - biurokratyczna● kultura introwertyczna - ekstrawertyczna● kultura konserwatywna - innowacyjna● kultura hierarchiczna - równościowa● kultura indywidualistyczna - kolektywistyczna

Tożsamość organizacyjna

● To odpowiedź na takie pytania jak: “Kim jesteśmy jako organizacja?” i “Kim chcielibyśmy być?”.

● To interpretacja zbiorowa ludzi tworzących organizację.● Powinna spełniać kryteria:

o stwierdzania kluczowych cech organizacjio stwierdzania zróżnicowaniao ciągłości czasowej

Problemy metodyki badań kultury organizacyjnej

● Znaczącą rolę odgrywająo Metody badań ankietowych.o Metody antropologii organizacyjnej

● Badania opracowane są ogólną etykietą kultura organizacyjna, jednak odnoszą się do wielu różnych procesów jak: normy i wartości, komunikacja, strategia organizacji, struktura.

● Problemem jest ograniczona liczba programów badawczych.

● Niewiele jest rozbudowanych, międzynarodowych projektów badawczych, które pozwalają porównać kultury organizacyjne w różnych krajach.

● Brak porozumienia co do definicji, typologii itd., negatywnie wpływa na rozwój programu badawczego i praktyczne zastosowania.

Problemy pragmatyczne metodyki kulltury organizacyjnej

● metodyka pragmatyczna ma doprowadzić do skutecznego zarządzania kulturą oragnizacyjną

● metodyka pragmatyczna jest nieco mniej rozwinięta niż metodyka badań poznawczych

Kształtowanie kultury organizacyjnej jest bardzo trudne z uwagi na jej nietrwałość, niejednoznaczność i nieuświadomiony charakter.

Metody i techniki kształtowania kultury organizacyjnej:● działania na procesy kulturowe● działania na inne elementy organizacji, które wywierają

wpływ na kulturęMetody diagnostyczne to audyty kultury organizacyjnej lokalizujące badaną kulturę.Metody planowania zmiany konfiguracji kulturowej służą przede wszystkim do opracowania idealnego modelu kultury organizacyjnej.Metody interwencji mają na celu zmianę wartości, norm, podstawowych założeń oraz innych elementów kultury organizacyjnej.

Najczesciej wykorzystywanymi technikami pragmatycznego zarzadzania kultura na poziomie diagnoz sa: ● ankiety i wywiady służące audytowi. Najważniejszymi technikami zaś są:● szkolenia i treningi pracownicze, ● zmiany formalnych regół organizacji,● zmiana systemu zzl (zarządzania zasobami ludzkimi)● zmiana symboli organizacyjnych (loga, marki, nazwy),● wprowadzenie agentów zmian i promowanie

przekształceń● mentoring i zmiana przywództwa, itp.

● Interwencje w obszar kultury organizacyjnej mają bardzo ograniczoną skuteczność.

● Niestety brakuje badań, które mogłyby wskazać kierunek dokonywania zmian kulturowych w organizacji oraz ich wpływ na efektywność organizacji.

● Metody zarzadzania kultura organizacyjna nie mają charakteru uniwersalnego, są rozproszone i mają ograniczoną skuteczność.

Podsumowanie - w obronie kultury organizacyjnej

Co wniósł nurt kultury do zarządzania?● Pobudził rozwój zarządzania międzykulrutowego● Zwrócił uwagę na potrzebę poszukiwania nowych

sposobów rozumienia organizacji i życia gospodarczego● Przyczynił się do poszerzenia zakresu metodologii badań

organizacji o metody interpretatywne

Pracę wykonali• Kinga Brzoskowska• Krzysztof Janiuk • Maciej Korólczyk