Czy globalizacja przyczynia się do wzrostu biedy?
description
Transcript of Czy globalizacja przyczynia się do wzrostu biedy?
Czy globalizacja przyczynia się do wzrostu biedy?
WITOLD KWAŚNICKI
Instytut Nauk Ekonomicznych
Uniwersytet Wrocławski
http://prawo.uni.wroc.pl/~kwasnicki
Globalizacja, cóż to takiego?Intuicyjnie: obserwowany w skali całego świata proces wymiany dóbr, usług, finansów, ludzi, informacji i kultury.
(internacjonalizacja vs. globalizacja)
Globalizacja to ‘kurczenie” się świata, „kompresja” czasu i przestrzeni;Globalizacja to stale rosnąca współzależność gospodarek narodowych w takich dziedzinach jak handel, finanse, polityka makroekonomiczna; Globalizacja to rosnąca świadomość tego, że świat (kula ziemska) to jedność, całość.
Umowna data współczesnej fali globalizacji to rok 1980.
PKB Polski w 2001 roku: $170 mld w cenach bieżących; $383 mld dolarów (PPP), W rankingu 100 największych republik świata 53 miejsca zajmują korporacje. Polskę wyprzedzają pod względem wielkości przychodów m.in. sieć handlowa Wal-Mart, naftowy gigant ExxonMobil i koncern motoryzacyjny General Motors (przychody GM - 176 mld USD)Roczna wartość ponadnarodowych operacji finansowych sięga kwoty 900 bln USD - to kilkanaście razy więcej niż łączny PKB wszystkich państw.Roczny przyrost PKB państwa wynoszący 2-5% uznawany jest za dobry wynik, 5-10% za bardzo dobry, powyżej 10% za rewelacyjny. Przyrost przychodów megakoncernów (1999 r.): General Motors 9,4 proc.; Exxon-Mobil - 11,2 proc.; Ford - 13,9 proc.; Microsoft - 37,5 proc.
Bieda – jak ją można postrzegać?
Odczucie subiektywneMiara obiektywna
Około 1,3 miliarda ludzi na świecie żyje za mniej niż 1 dolara USA dziennie, połowa ludności świata (tj. ok. 3 mld ludzi) żyje za mniej niż dwa dolary dziennie; 1,3 miliarda ludzi nie ma dostępu do czystej wody, 2 miliardy nie ma dostępu do elektryczności. PKB (Produkt Krajowy Brutto) 48 najbiedniejszych krajów świata (czyli prawie ¼ wszystkich krajów na świecie) jest mniejszy niż łączny majątek trzech najbogatszych ludzi świata). 20% ludności żyjącej w krajach rozwiniętych gospodarczo spożywa 86% dóbr światowych. Spośród krajów uprzemysłowionych, najbogatszy kraj na ziemi ma największe zróżnicowanie pomiędzy biednymi a bogatymi.
Biedni i bogaci
Na początku XX wieku stosunek średnich dochodów górnego i dolnego kwartyla wynosił 5,5.
Maksimum w latach 1960. i 1970. (ok. 15 krotnie większe średnie dochody bogatych nad biednymi).
W końcu XX wieku zmalał do ok. 12,5.
Szybkość wzrostu gospodarczego (liczonego jako dochód narodowy na osobę) w krajach obecnie ‘otwartych’ gospodarczo.
Szybkość wzrostu gospodarczego (liczonego jako dochód narodowy na osobę) w krajach obecnie ‘zamkniętych’ gospodarczo.
Stosunek dochodów nominalnych i realnych górnego i dolnego kwintyla ludności świata
Zróżnicowanie dochodów na świecie
Zróżnicowanie dochodów wPolsce