Consument en recht in de praktijk H4...consument en waarbij, tot en met het moment van het sluiten...
Transcript of Consument en recht in de praktijk H4...consument en waarbij, tot en met het moment van het sluiten...
Inhoud
1 Waar gaat het consumentenrecht over?
2 Bronnen
3 Af levering en eigendomsoverdracht
4 Overeenkomst op afstand
5 Overeenkomst buiten verkoopruimte
6 Digitale inhoud
7 Tenietgaan of achteruitgang
8 Bezorgingskosten en andere werkzaamheden
9 Conformiteit
10 Schadevergoeding
11 Ongevraagde toezending
12 Verjaring
13 Algemene voorwaarden
14 Storing internet, telefoon en televisie
15 Vooruitbetaling
16 Oneerlijke handelspraktijken
17 Abonnementen: opzegging
18 Pakketreizen
1
Consument_en_recht_in_de_praktijk_H4.indd 1 11 Apr 2018 14:23:06
Hoofdstuk 4
Overeenkomst op afstand
Veel koopovereenkomsten vinden tegenwoordig op afstand plaats, want dat levert consumenten allerlei voordelen en rechten op. Wat betekent de ‘overeenkomst op afstand’ eigenlijk? In geval van een overeenkomst op afstand sluit je een overeenkomst op afstand, dus zonder dat je naar een winkel hoeft te gaan.
Voorbeeld
Terwijl je Facebook checkt, komt er een advertentie van een webshop voorbij waarin hoesjes voor de smartphone worden aangeboden. Een van de hoesjes vind je mooi en de prijs ervan is ook aantrekkelijk. Je bestelt dit hoesje voor je smartphone. Zodoende komt een koopovereenkomst tot stand. Deze over eenkomst is op afstand tot stand gekomen.
Juridisch kader
Velen die via internet aankopen doen, weten het: een product dat je via internet koopt, kun je binnen veertien dagen terugsturen, waarna de verkoper het door jou betaalde geld terugbetaalt. De vraag die in dit verband opkomt, is: is dit alles als het gaat om jouw rechten als consument wanneer je een product via internet koopt? Het antwoord op deze vraag luidt: nee, je hebt als consument meer rechten. Het is voor consumenten en professionals, dus ook voor jou als consument of (aanstaande) professional, van groot belang de rechten en plichten van de consument in geval van een overeenkomst op afstand goed te kennen. Hierna geven wij daarom allereerst weer wat de wettelijke basis van de overeenkomst op afstand is. Hierbij worden enkele belangrijke artikelen besproken die je na het bestuderen van dit hoofdstuk goed moet kennen. Verderop in dit hoofdstuk gaan wij hier dus dieper op in. Dit doen wij op basis van de casus van mevrouw Visser.
3
Consument_en_recht_in_de_praktijk_H4.indd 3 11 Apr 2018 14:23:06
In 2014 zijn de regels voor overeenkomsten op afstand gewijzigd. Zo is er met de implementatie van de Europese richtlijnen consumentenrechten een nieuwe afdeling in Boek 6 BW opgenomen. Dit betreft titel 5 afdeling 2B.
De in deze afdeling opgenomen rechten van de consument geven wij hierna schematisch weer. Dat geeft je een overzicht van de belangrijkste bepalingen. De in figuur 4.1 opgenomen bepalingen gaan wij vervolgens behandelen. Het is hierbij van belang te weten dat de in titel 5 afdeling 2B opgenomen rechten van de consument betrekking hebben op ‘overeenkomsten op afstand’ en de ‘overeenkomsten buiten verkoopruimte’. In dit hoofdstuk gaan we alleen in op de overeenkomst op afstand. In het volgende hoofdstuk wordt de overeenkomst buiten verkoopruimte behandeld.
In dit hoofdstuk behandelen wij dus de overeenkomst op afstand. De volgende bepalingen dien je na het bestuderen van dit hoofdstuk in ieder geval goed te kennen.
6:230s BW(o.m. terugzending
van het product)
De tebestuderen
artikelen
6:230o BW(herroepingsrecht/ontbindingsrecht)
6:230m en 6:230nen 6:230v BW
(informatieplichthandelaar)
6:230i BW(bepalingen afd.
dwingendvan aard)
6:230h BW (afd. niet vantoepassing)
6:230g BW(begrippen)
6:230r BW(verplichting totterugbetaling)
6:230p BW(geen recht van
ontbinding)
Figuur 4.1 Wetsartikelen die je in ieder geval moet kennen voor
‘de overeenkomst op afstand’.
4
Consument en recht in de praktijk
Consument_en_recht_in_de_praktijk_H4.indd 4 11 Apr 2018 14:23:06
4.1 Overeenkomst op afstand: casus mevrouw Visser
Het is woensdagochtend en je draait spreekuur. Een van de cliënten die je spreekt, is mevrouw Visser. Mevrouw Visser vraagt jou haar te informeren over haar rechten als consument.Mevrouw Visser heeft via www.marktplaats.nl van het bedrijf Totally Dry B.V. dat via www.marktplaats.nl nieuwe artikelen aanbiedt, een droger gekocht voor een bedrag van € 350,00. In dit verband heeft mevrouw Visser een aanbetaling gedaan van € 100,00. Kort hierna heeft mevrouw Visser spijt gekregen van haar aankoop.
Mevrouw Visser heeft aan Totally Dry B.V. laten weten af te zien van de koop en de koopovereenkomst te willen ontbinden. Zij wil met andere woorden van de koopovereenkomst af. Van Totally Dry B.V. heeft zij echter te horen gekregen dat zij de koopovereenkomst weliswaar kan ontbinden, maar dat zij haar aanbetaling van € 100,00 niet terugkrijgt. Na deze mededeling van Totally Dry B.V. heeft mevrouw Visser de droger toch opgehaald in de winkel van Totally Dry B.V. Thuis heeft zij de droger aangesloten. Zij is tot de conclusie gekomen dat de droger niet aan haar wensen voldoet.
Zij heeft om die reden aan Totally Dry B.V. laten weten de koopovereenkomst toch te willen ontbinden, ondanks het feit dat zij de droger heeft opgehaald. Ook heeft zij Totally Dry B.V. laten weten bereid te zijn de droger zelf naar de winkel te brengen. Voorts heeft mevrouw Visser benadrukt dat zij haar aanbetaling van € 100,00 terug wil ontvangen. Na deze mededelingen heeft mevrouw Visser van Totally Dry B.V. te horen gekregen dat de koopovereenkomst niet meer ontbonden kan worden. Volgens Totally Dry B.V. is er immers geen sprake van een ‘overeenkomst op afstand’, zodat mevrouw Visser niet het recht toekomt om de overeenkomst binnen een termijn van veertien dagen te ontbinden. Als reden waarom er geen sprake is van een overeenkomst op afstand heeft Totally Dry B.V. aangevoerd dat mevrouw Visser de droger in de winkel heeft opgehaald, zodat er – althans volgens Totally Dry B.V. – sprake is van een koopovereenkomst die in de winkel is aangegaan. Dit zou betekenen dat mevrouw Visser in dit geval minder rechten heeft dan wanneer er sprake zou zijn van een overeenkomst op afstand.
Totally Dry B.V. heeft mevrouw Visser op de algemene garantievoorwaarden gewezen. Volgens deze algemene voorwaarden kan Totally Dry B.V. de droger herstellen als mevrouw Visser hier problemen mee heeft, maar terugnemen van de droger door Totally Dry B.V. moet mevrouw Visser absoluut vergeten.
5
Hoofdstuk 4 Overeenkomst op afstand
Consument_en_recht_in_de_praktijk_H4.indd 5 11 Apr 2018 14:23:06
De vraag van mevrouw Visser
Mevrouw Visser wil graag weten wat zij in dit geval kan doen. Haar wens is de overeenkomst te ontbinden, de droger terug te geven en haar geld (aanbetaling) terug te krijgen. Zijn er juridische mogelijkheden?Je kunt haar in dit verband informeren. Om je in staat te stellen haar zo goed mogelijk te informeren gaan wij hierna de rechten van de consumenten in geval van een overeenkomst op afstand bespreken. Ook zullen wij ingaan op de verplichtingen van de handelaar in geval van een overeenkomst op afstand.
4.2 Overeenkomst op afstand: definitie
Wat is eigenlijk een overeenkomst op afstand? Voor het beantwoorden van deze vraag hebben wij artikel 6:230g lid 1 sub e BW nodig. Volgens dit artikel is een overeenkomst op afstand:
‘de overeenkomst die tussen de handelaar en de consument wordt gesloten in het kader van een georganiseerd systeem voor verkoop of dienstverlening op afstand zonder gelijktijdige persoonlijke aanwezigheid van handelaar en consument en waarbij, tot en met het moment van het sluiten van de overeenkomst, uitsluitend gebruik wordt gemaakt van een of meer middelen voor communicatie op afstand.’ 1
Voordat we dieper op de definitie van overeenkomst op afstand ingaan, is het goed te herhalen dat consumenten door het consumentenrecht goed beschermd worden. Denk bijvoorbeeld aan het geval dat aan jou als consument een ondeugdelijk product is geleverd of wanneer er sprake is van oneerlijke handelspraktijken door de handelaar. Wanneer je als consument een overeenkomst op afstand aangaat, dan is de bescherming die je krijgt nog groter dan wanneer je in de winkel een product koopt. Dit betekent dat je meer rechten hebt wanneer je als consument een overeenkomst op afstand aangaat. Je wilt natuurlijk weten in welke gevallen wij van een overeenkomst op afstand spreken.
Laten we nu kijken naar de definitie van overeenkomst op afstand. In de hiervoor gegeven definitie zie je een aantal onderstrepingen. Dit zijn de belangrijke voorwaarden om van overeenkomst op afstand te kunnen spreken. Als je met een situatie te maken krijgt waarin de vraag ontstaat of er sprake is van
1 Onderstreept door de auteur van het boek.
6
Consument en recht in de praktijk
Consument_en_recht_in_de_praktijk_H4.indd 6 11 Apr 2018 14:23:06
een overeenkomst op afstand, dan kun je die situatie aan deze voorwaarden toetsen. In figuur 4.2 geven wij schematisch weer wanneer sprake is van een overeenkomst op afstand.
Een consumentenkoopdie wordt aangegaan
in het kader van eengeorganiseerd systeem
voor verkoop ofdienstverlening op
afstand
waarbij tot en met hetsluiten van deovereenkomst
zonder gelijktijdigeaanwezigheid van de
verkoper en koper
gebruik wordt gemaaktvan een
communicatiemiddelop afstand
er is sprake van eenovereenkomst op
afstand
Figuur 4.2 Voorwaarden waaraan moet zijn voldaan om van een
overeenkomst op afstand te kunnen spreken.
Er moet dus allereerst sprake zijn van een consumentenkoop of een overeenkomst van diensten in de zin van artikel 7:5 BW. De regels voor de overeenkomst op afstand gelden alleen als je als consument wordt aangemerkt. Dit is belangrijk om in de gaten te houden.
Voorbeeld
Je koopt via internet een boek van Michelle Thomson, die geen handelaar is. Zij verkoopt haar eigen boek, omdat zij het niet meer nodig heeft. In dit geval is er geen sprake van een consumentenkoop in de zin van artikel 7:5 BW, zodat aan het eerste vereiste van artikel 6:230g lid 1 sub e BW niet is voldaan. Van een overeenkomst op afstand in de zin van artikel 6:230g lid 1 sub e BW kunnen wij dus niet spreken.
7
Hoofdstuk 4 Overeenkomst op afstand
Consument_en_recht_in_de_praktijk_H4.indd 7 11 Apr 2018 14:23:06
Voorbeeld
Je koopt via de webshop van de Bijenkorf een paar nieuwe schoenen, omdat jouw oude schoenen rijp zijn voor de sloop. Hier is wel sprake van een consumentenkoop, omdat je de schoenen voor privégebruik koopt en de Bijenkorf bedrijfsmatig handelt. In dit voorbeeld is wel voldaan aan het eerste vereiste van artikel 6:230g lid 1 sub e BW.
De overeenkomst moet bovendien aangegaan zijn in het kader van een georganiseerd systeem voor verkoop. Er moet bijvoorbeeld sprake zijn van een webshop.
Voorbeeld
In de webshop van H&M kom je een mooie jas tegen. Je kunt niet wachten en bestelt deze jas onmiddellijk. H&M handelt hier bedrijfsmatig, terwijl jij de jas (een roerende zaak) voor eigen gebruik koopt. Hier is sprake van een consumentenkoop, zodat aan het eerste vereiste van artikel 6:230g lid 1 sub e BW is voldaan. H&M maakt gebruik van een georganiseerd systeem voor verkoop. Het georganiseerd systeem voor verkoop is de webshop van H&M, zodat ook aan het tweede vereiste van artikel 6:230g lid 1 sub e BW is voldaan.
Wij hebben gezien dat er dus sprake moet zijn van een consumentenkoop of een overeenkomst van diensten, waarbij de overeenkomst is aangegaan in het kader van een georganiseerd systeem voor verkoop. Hiermee is dus aan twee vereisten voldaan teneinde van een overeenkomst op afstand te kunnen spreken. Wij zijn er echter nog niet, want er zijn zoals wij eerder hebben gezien nog meer voorwaarden. Zo dient er tot en met het sluiten van de overeenkomst gebruik te worden gemaakt van een communicatiemiddel op afstand.
Zo is in het vorige voorbeeld door H&M gebruikgemaakt van internet om producten te koop aan te bieden. Internet is dus een voorbeeld van een communicatiemiddel op afstand. Andere voorbeelden zijn telefoon en televisie.
Hierna wordt een aantal voorbeelden gegeven van overeenkomst op afstand.
8
Consument en recht in de praktijk
Consument_en_recht_in_de_praktijk_H4.indd 8 11 Apr 2018 14:23:06
Voorbeeld
Je ziet een paar mooie schoenen in de webshop van Van Lier, een professionele handelaar van schoenen die zowel in de winkel als via zijn webshop schoenen aanbiedt. Je bestelt via de webshop van Van Lier deze schoenen voor privégebruik, zodat er een koopovereenkomst tot stand komt. De koopovereenkomst die tot stand komt, is een overeenkomst op afstand tussen jou en de handelaar Van Lier. Je bent immers een consument, nu jij de schoenen voor privégebruik koopt van Van Lier die bedrijfsmatig handelt. Van Lier doet dit in het kader van een georganiseerd systeem voor verkoop (de georganiseerde webshop van Van Lier). Hierbij maakt Van Lier gebruik van een communicatiemiddel (internet) tot en met het sluiten van de overeenkomst, zonder gelijktijdige aanwezigheid van jou en Van Lier in de winkel. Nu hier sprake is van een overeenkomst op afstand, heb je meer rechten dan wanneer je de schoenen in de winkel van Van Lier zou kopen. Later meer hierover.
Voorbeeld
Je ziet op televisie een reclamespotje van Red Copper voor een koekenpan. In het filmpje zie je dat een koekenpan van Red Copper wordt aangeprezen. Er wordt onder meer gezegd: ‘Loopt het helemaal uit de hand als eten aan de pan blijft plakken? Klaar met schrappen en alle krassen in de pan? Nou, ik heb een oplos-sing hier met mijn nieuwe pan!’ Aangezien jouw kookkunsten voor verbetering vatbaar zijn, pak je de telefoon en bel je het nummer dat op het beeldscherm wordt getoond. Je bestelt de betreffende pan voor eigen gebruik, zodat de koopovereenkomst tot stand komt. Deze koopovereenkomst wordt aangemerkt als een overeenkomst op afstand. Hier is allereerst sprake van een consumentenkoop. Je koopt bovendien via een georganiseerd systeem voor verkoop (Red Copper heeft een programma op de televisie en je kunt een nummer bellen), met behulp van een communicatiemiddel op afstand (de televisie), zonder dat jij en de handelaar gelijktijdig in de winkel van Red Copper aanwezig zijn.
9
Hoofdstuk 4 Overeenkomst op afstand
Consument_en_recht_in_de_praktijk_H4.indd 9 11 Apr 2018 14:23:06
Voorbeeld
Op een vrijdagmiddag word je gebeld door een handelaar van een bepaald merk stofzuigers die zijn producten via de telefoon aanbiedt. Hij overtuigt je ervan om een stofzuiger van hun merk te kopen. Zijn prachtige presentatie zorgt ervoor dat je binnen tien minuten een koopovereenkomst aangaat. Deze koopovereenkomst is een overeenkomst op afstand. Hier is immers sprake van een consumentenkoop. De handelaar biedt zijn producten via een georganiseerd systeem voor verkoop door de consumenten te bellen. De consumenten kunnen dus via telefoon (een communicatiemiddel op afstand) producten bestellen, terwijl de consument en de handelaar niet gelijktijdig ter plekke aanwezig zijn. In dit geval heb je meer rechten dan wanneer je de stofzuiger in de winkel zou kopen.
4.3 Overeenkomst op afstand: toegepast op de casus mevrouw Visser
Totally Dry B.V. heeft aan mevrouw Visser laten weten dat er geen sprake is van een overeenkomst op afstand. Als reden voert Totally Dry B.V. aan dat mevrouw Visser de droger bij de winkel heeft opgehaald. Van een overeenkomst op afstand zou volgens Totally Dry B.V. slechts dan sprake zijn, als Totally Dry B.V. de droger bij mevrouw Visser thuis had afgeleverd.
Als deze bewering van Totally Dry B.V. juist is, dan heeft mevrouw Visser minder rechten. Wij gaan de juistheid van de bewering van Totally Dry B.V. toetsen aan de hierna te behandelen uitspraak van de kantonrechter. De kantonrechter geeft antwoord op de vraag of er sprake is van een overeenkomst op afstand wanneer een consument op afstand met behulp van een communicatiemiddel een overeenkomst aangaat, maar het product in de winkel afhaalt.
Met betrekking tot overeenkomst op afstand heeft de kantonrechter als volgt geoordeeld:
‘Artikel 6:230g lid 1 sub e BW definieert een koop op afstand als een overeenkomst tussen een handelaar en een consument zonder gelijktijdige persoonlijke aanwezigheid waarbij tot en met het moment waarop de overeenkomst wordt gesloten uitsluitend gebruik wordt gemaakt van een of meer middelen op afstand. Een georganiseerd systeem voor verkoop op afstand door derden aangeboden valt ook onder het bereik van een koop op afstand.
10
Consument en recht in de praktijk
Consument_en_recht_in_de_praktijk_H4.indd 10 11 Apr 2018 14:23:06
In dit geval heeft [de handelaar], een handelaar in witgoed, een droger op Marktplaats te koop aangeboden. [De consument], heeft op de advertentie gereageerd en een bod gedaan. [De handelaar] heeft het bod van [de consument] aanvaard. Met deze aanvaarding is tussen partijen een overeenkomst tot stand gekomen. Deze overeenkomst is een koopovereenkomst op afstand.
Dat partijen zijn overeengekomen dat de droger door [de consument] opgehaald diende te worden in de winkel van [de handelaar] waardoor er persoonlijk contact is geweest tussen [de handelaar] en [de consument], maakt niet dat er geen sprake meer is van een koop op afstand. De overeenkomst was immers al tot stand gekomen door aanbod en aanvaarding terwijl het persoonlijk contact pas daarna plaatsvond, namelijk bij de feitelijke uitvoering van de overeenkomst.’ 2
Mevrouw Visser voldoet gelet op deze uitspraak aan alle in artikel 6:230g lid 1 sub e BW genoemde voorwaarden om van een overeenkomst op afstand te kunnen spreken. Mevrouw Visser heeft de droger voor eigen gebruik gekocht van een handelaar. Hier is dus sprake van een consumentenkoop. Mevrouw Visser heeft de droger gekocht van een handelaar die in het kader van een georganiseerd systeem voor verkoop (Marktplaats) producten aanbiedt. Hierbij heeft de handelaar tot en met het sluiten van de koopovereenkomst gebruikgemaakt van een communicatiemiddel op afstand, namelijk internet.
Dat mevrouw Visser de droger zelf in de winkel heeft opgehaald, betekent volgens de kantonrechter niet dat er geen sprake is van een koop op afstand.
Je kunt dus aan mevrouw Visser vertellen dat er in haar geval sprake is van een koopovereenkomst op afstand. Let wel: aan deze mededeling heeft mevrouw Visser waarschijnlijk niet zo veel. Zij wil weten – overigens terecht – wat haar rechten als consument zijn. Zij wil haar problemen met Totally Dry B.V. opgelost zien. Hierna gaan wij haar vragen beantwoorden.
2 ECLI:NL:RBROT:2017:751. De casus van mevrouw Visser is deels gebaseerd op deze uitspraak van de kantonrechter. Aan de hand van de wetsartikelen toegepast op deze uitspraak zal uitgelegd worden hoe regels met betrekking tot overeenkomst op afstand in elkaar zitten.
11
Hoofdstuk 4 Overeenkomst op afstand
Consument_en_recht_in_de_praktijk_H4.indd 11 11 Apr 2018 14:23:06
4.4 Overeenkomst op afstand: rechten consument
Wij hebben eerder gezien dat je als consument in het kader van het consumentenrecht goed beschermd wordt. Vooral wanneer je als consument een overeenkomst op afstand aangaat, heb je meer rechten dan wanneer de overeenkomst in de winkel van de handelaar wordt aangegaan. Enkele belangrijke rechten die je als consument in het geval van overeenkomst op afstand hebt, gaan wij hierna behandelen.
4.5 Overeenkomst op afstand: regels dwingend van aard
Het is goed om in de gaten te houden dat de hierna te behandelen rechten die je als consument hebt dwingend van aard zijn. Dit betekent dat de handelaar niet ten nadele van jou mag afwijken van deze regels. Dit is te lezen in artikel 6:230i lid 1 BW. Hierin staat:
‘Van het bepaalde bij of krachtens deze afdeling kan niet ten nadele van de consument worden afgeweken.’
4.6 Overeenkomst op afstand: informatieplicht handelaar
De handelaar die via een webwinkel, postorderbedrijf of buiten de verkoopruimte goederen aanbiedt, dient op basis van artikel 6:230m BW op een duidelijke en begrijpelijke wijze informatie te verstrekken over een aantal voor jou als consument belangrijke punten. Deze informatie moet voor jou als consument zichtbaar zijn, voordat de overeenkomst wordt aangegaan. Een aantal belangrijke punten wordt hierna als voorbeeld genoemd. Zo dient de handelaar informatie te verstrekken over:– zijn onderneming;– zijn bezoekadres, telefoonnummer, emailadres;– kenmerken van zaken of diensten die hij aanbiedt;– de totale prijs van de zaken of diensten, met inbegrip van alle belastingen.
12
Consument en recht in de praktijk
Consument_en_recht_in_de_praktijk_H4.indd 12 11 Apr 2018 14:23:06
zijnonderneming
enzovoort, zieart. 6:230m BW
de kostenvan het
terugzenden
hetmodelformulier
voorontbinding
recht van ende termijn voorontbinding en
de modaliteiten
de wijze vanbetaling,levering,
uitvoering
de kostencommunicatie-
middelen
de totale prijs
kenmerken vanhet product
De handelaar geeftinformatie over...
Figuur 4.3 Zaken waarover de handelaar op basis van artikel 6:230m BW
aan de consument informatie moet verstrekken.
Let op: in figuur 4.3 is slechts een aantal zaken opgesomd waar de handelaar informatie over moet verstrekken. Artikel 6:230m BW noemt echter veel meer zaken waarover informatie verstrekt moet worden. Het is uiteraard heel belangrijk dat de handelaar die producten of diensten op afstand aanbiedt hier op duidelijke en begrijpelijke wijze informatie over verstrekt. In een winkel heb je als consument de mogelijkheid om aan de handelaar die ter plekke aanwezig is informatie te vragen. Je kunt ook doorvragen, indien nodig. Bovendien heb je het product of een model ervan in je handen. Je kunt het product in een winkel goed onderzoeken en bekijken. Wanneer je echter een product op afstand wilt kopen, heb je deze mogelijkheden in beginsel niet. Om die reden helpt artikel 6:230m BW je om als consument alle informatie te krijgen voordat je een koopovereenkomst aangaat.
13
Hoofdstuk 4 Overeenkomst op afstand
Consument_en_recht_in_de_praktijk_H4.indd 13 11 Apr 2018 14:23:06
Je gaat eenovereenkomst aan
de overeenkomstwordt aangemerktals overeenkomst
op afstand
de meeste regels zijndwingend van aard,zodat de handelaar
hiervan niet kan afwijkenten nadele van jou
als consument
zo dient de handelaarde voor jou als
consument relevanteinformatie te verschaffenvoordat de overeenkomst
tot stand komt
de handelaar heeft opbasis van deze
regels verplichtingen
Figuur 4.4 De handelaar moet de consument over allerlei zaken informeren
om een overeenkomst op afstand tot stand te laten komen.
Let op: sommige handelaren hebben de regels voor de overeenkomst op afstand standaard in hun algemene voorwaarden opgenomen. Het is sowieso van groot belang om de algemene voorwaarden goed door te nemen.
4.7 Overeenkomst op afstand: ontbindingsrecht (herroepingsrecht)
Ondanks het feit dat de handelaar op basis van artikel 6:230m BW op een duidelijke en begrijpelijke wijze informatie moet verstrekken over de producten of diensten die hij op afstand aanbiedt, is het mogelijk dat je een product op afstand koopt en afgeleverd krijgt, terwijl je het bij nader inzien niet mooi vindt. Wat zijn je rechten als consument in dit geval? Kun je de op afstand aangegane koopovereenkomst ontbinden? Kun je het door jou op afstand gekochte en aan jou afgeleverde product retourneren? Kun je de door jou aan de handelaar betaalde koopprijs terugkrijgen?
Voordat we antwoord geven op deze vragen, is het van belang het volgende te weten.
Wanneer je in een winkel een koopovereenkomst aangaat, dan ben je in beginsel aan deze overeenkomst gebonden. Je hebt in beginsel geen recht van ontbinding, hetgeen betekent dat je niet zomaar van die overeenkomst afkomt. Dit is alleen anders als de handelaar de mogelijkheid biedt om het product binnen een bepaalde termijn (bijvoorbeeld acht of veertien dagen) te ruilen of terug te geven.
14
Consument en recht in de praktijk
Consument_en_recht_in_de_praktijk_H4.indd 14 11 Apr 2018 14:23:06
Voorbeeld
Je koopt in een winkel in het centrum van Apeldoorn een jas. Je neemt de jas mee naar huis. Van je partner krijg je echter te horen dat de jas niet mooi is. Je gaat terug naar de winkel en wilt de koopovereenkomst om de genoemde reden ontbinden en het door jou betaalde geld terugkrijgen. Is de handelaar verplicht de jas terug te nemen en de door jou betaalde koopprijs terug te betalen? Het antwoord op deze vraag is in beginsel: nee. Je bent immers een koopovereenkomst aangegaan. Hier ben je in beginsel aan gebonden. Dat je bij sommige winkels een gekocht product mag ruilen of teruggeven, vloeit niet uit een wettelijke verplichting voor de handelaar voort.
Dit is echter anders wanneer je een overeenkomst op afstand, bijvoorbeeld via internet, aangaat. Van belang in dit verband is artikel 6:230o lid 1 BW. Artikel 6:230o lid 1 BW bepaalt:
‘De consument kan een overeenkomst op afstand of een overeenkomst buiten de verkoopruimte zonder opgave van redenen ontbinden tot een termijn van veertien dagen is verstreken […]’
Wanneer je dus een overeenkomst op afstand aangaat, dan kun je deze overeenkomst binnen een termijn van veertien dagen ontbinden. Deze mogelijkheid heb je – zoals wij hiervoor hebben gezien – in beginsel niet wanneer je een product in een winkel koopt, tenzij de handelaar deze mogelijkheid biedt.
Je gaat eenovereenkomst op afstand aan
je wordt aangemerktals consument
je wilt na het sluiten vande overeenkomst vandeze overeenkomst af
je kunt de overeenkomstop afstand binnen
een termijn vanveertien dagen ontbinden
op basis van artikel 6:230 0 BW heb je een
ontbindingsrecht,ook wel herroepingsrecht
genoemd
Figuur 4.5 Binnen welke termijn kan de consument een overeenkomst op
afstand ontbinden?
15
Hoofdstuk 4 Overeenkomst op afstand
Consument_en_recht_in_de_praktijk_H4.indd 15 11 Apr 2018 14:23:06
Begin van de ontbindingstermijn
In dit verband komt de vraag op: vanaf welk moment heb je als consument een termijn van veertien dagen om de overeenkomst op afstand te ontbinden? Hier geeft artikel 6:230o lid 1 sub b BW antwoord op.
‘De consument kan een overeenkomst op afstand of een overeenkomst buiten de verkoopruimte zonder opgave van redenen ontbinden tot een termijn van veertien dagen is verstreken, na:b. bij een consumentenkoop:
1°. de dag waarop de consument of een door de consument aangewezen derde, die niet de vervoerder is, de zaak heeft ontvangen;
2°. de dag waarop de consument of een door de consument aangewezen derde, die niet de vervoerder is, de laatste zaak heeft ontvangen, indien de consument in eenzelfde bestelling meerdere zaken heeft besteld die afzonderlijk worden geleverd;
3°. de dag waarop de consument of een door de consument aangewezen derde, die niet de vervoerder is, de laatste zending of het laatste onderdeel heeft ontvangen indien de levering van een zaak bestaat uit verschillende zendingen of onderdelen; of
4°. de dag waarop de consument of een door de consument aangewezen derde, die niet de vervoerder is, de eerste zaak heeft ontvangen voor een overeenkomst die strekt tot de regelmatige levering van zaken gedurende een bepaalde periode.’
De termijn van veertien dagen begint te lopen de dag na de dag waarop je als consument het product hebt (of een door jou aangewezen derde het product heeft) ontvangen.
Je gaat een overeenkomstop afstand aan
je wordt aangemerktals consument waarbijje een product koopt
je wilt na het aangaanvan de overeenkomst
hiervan af
de termijn van veertiendagen begint te lopen
de dag nadat je hetproduct hebt ontvangen
je kunt de overeenkomstop afstand binnen
een termijn vanveertien dagen ontbinden
op basis van artikel6:230 o BW heb je een
ontbindingsrecht, ook welherroepingsrecht genoemd
Figuur 4.6 Wanneer begint de termijn van veertien dagen te lopen?
16
Consument en recht in de praktijk
Consument_en_recht_in_de_praktijk_H4.indd 16 11 Apr 2018 14:23:06
Voorbeeld
Je koopt op 18 november via internet bij een webshop een horloge. Het horloge wordt op 20 november bij jou thuis afgeleverd. De ontbindingstermijn van veertien dagen begint op basis van artikel 6:230o lid 1 onder b BW op 21 november te lopen.
Voorbeeld
Je bestelt op 3 maart via de website van MediaMarkt een hoes voor je smartphone. Bij de bestelling geef je aan dat de hoes bij je buurman (het huisnummer 114) mag worden afgegeven als je niet thuis bent. De hoes wordt op 5 maart bij je buurman (het huisnummer 114) afgeleverd, omdat hij de door jou aangewezen derde is. De termijn van veertien dagen begint op basis van artikel 6:230o lid 1 onder b BW op 6 maart te lopen.
Voorbeeld
Een meevallertje noemt men dit: als je op 5 mei je bankierapp controleert, zie je dat je een flink bedrag van de belastingdienst hebt ontvangen op basis van de belastingaangifte die je hebt gedaan. Je pakt je smartphone of je laptop om te gaan shoppen. In een webwinkel zie je diverse leuke producten. Allereerst bestel je een mooie armband. Je rekent nog niet af, want je wilt verder winkelen. Je plaatst nog een halsketting in het winkelmandje. Ten slotte plaats je nog een horloge in het winkelmandje. Je bestelt dus in één keer drie producten bij één handelaar via zijn webshop. Op 6 mei wordt het horloge bij jou thuis afgeleverd. Op 9 mei ontvang je de armband en op 10 mei de halsketting. Als je het horloge wilt retourneren en dus de op afstand aangegane koopovereenkomst wilt ontbinden, dan begint de termijn van veertien dagen te lopen vanaf 11 mei. Wij hebben gezien dat de termijn van veertien dagen begint te lopen de dag nadat jij, of de door jou aangewezen derde, het product hebt ontvangen. Wanneer je echter in eenzelfde bestelling verschillende producten hebt besteld, begint de termijn van veertien dagen te lopen de dag nadat je het als laatste afgeleverde product ontvangt. In dit geval is dat de halsketting die je op 10 mei hebt ontvangen. Zie in dit verband artikel 6:230o lid 1 sub b onder 2 BW.
17
Hoofdstuk 4 Overeenkomst op afstand
Consument_en_recht_in_de_praktijk_H4.indd 17 11 Apr 2018 14:23:06
Voorbeeld
Je bestelt op 1 februari 2019 via internet een eettafel. De eettafel, althans een deel ervan, wordt op 7 februari 2019 bij jou afgeleverd. Een dag later dus op 8 februari 2019 worden de tafelpoten afgeleverd. De termijn van veertien dagen begint op basis van artikel 6:230o lid 1 sub b onder 2 BW op 9 februari 2019 te lopen, nu de eettafel in onderdelen is afgeleverd.
4.8 Overeenkomst op afstand: reden ontbinding
Artikel 6:230o BW bepaalt dat je als consument de overeenkomst op afstand binnen een termijn van veertien dagen zonder opgave van redenen kunt ontbinden. Wanneer je als consument gebruikmaakt van je recht op ontbinding, dan ben je niet verplicht redenen aan te voeren waarom je de overeenkomst op afstand wilt ontbinden. Het is voldoende te laten weten dat je de overeenkomst op afstand wilt ontbinden.
Voorbeeld
Je koopt via internet een oplader voor je smartphone. Nadat de oplader bij jou wordt afgeleverd en voordat je het doosje opent, vindt jouw moeder deze helemaal niet mooi. Voor jou is de mening van je moeder belangrijk. Om die reden wil je de overeenkomst ontbinden. Kan de overeenkomst juridisch bezien ontbonden worden? Het antwoord op deze vraag luidt: ja, want je hoeft geen reden te noemen voor de ontbinding.
18
Consument en recht in de praktijk
Consument_en_recht_in_de_praktijk_H4.indd 18 11 Apr 2018 14:23:06
Je gaat eenovereenkomstop afstand aan
je wordt als consumentaangemerkt
je wilt na het aangaanvan de overeenkomst
hiervan af
je bent niet verplichtom redenen te noemen
waarom je de overeenkomstwilt ontbinden
je kunt de overeenkomstop afstand binnen een
termijn van veertiendagen ontbinden
op basis van artikel6:230 o BW heb je een
ontbindingsrecht, ook welherroepingsrecht genoemd
Figuur 4.7 Moet je redenen noemen voor ontbinding om een overeenkomst
op afstand rechtsgeldig te kunnen ontbinden?
4.9 Overeenkomst op afstand: verlenging van de ontbindingstermijn
Wij hebben hiervoor gezien dat je als consument een overeenkomst op afstand binnen een termijn van veertien dagen kunt ontbinden. De termijn van veertien dagen kan in sommige gevallen verlengd worden. In welke gevallen kan de ontbindingstermijn verlengd worden? Laten we naar een voorbeeld kijken.
Voorbeeld
Consument Mohsenyan koopt via internet een koffieapparaat voor een bedrag van € 450,00. Het koffieapparaat wordt binnen twee dagen afgeleverd. Hierna besluit hij de koopovereenkomst te ontbinden. Het probleem voor Mohsenyan is echter dat de ontbindingstermijn van veertien dagen in de zin van artikel 6:230o BW inmiddels is verstreken. Op de website van de verkoper kan hij echter niets over zijn ontbindingsrecht vinden. Evenmin is in de algemene voorwaarden hier een bepaling over opgenomen. Heeft Mohsenyan in dit geval juridisch bezien mogelijkheden om de overeenkomst te ontbinden? Het antwoord op deze vraag luidt: ja. Hierna wordt uitgelegd hoe en wanneer.
19
Hoofdstuk 4 Overeenkomst op afstand
Consument_en_recht_in_de_praktijk_H4.indd 19 11 Apr 2018 14:23:07
In dit geval keren wij even terug naar artikel 6:230m BW. Wij hebben hiervoor gezien dat de handelaar op basis van dit artikel op zijn website informatie moet verstrekken over allerlei zaken die voor jou als consument belangrijk zijn. In artikel 6:230m lid 1 sub h BW staat dat de handelaar informatie moet verstrekken over:
‘wanneer een recht van ontbinding van de overeenkomst bestaat, de voorwaarden, de termijn en de modaliteiten voor de uitoefening van dat recht overeenkomstig artikel 230o, alsmede het modelformulier voor ontbinding opgenomen in bijlage I, deel B, van de richtlijn’.
Stel je bezoekt een webshop en je kiest een product om te bestellen. Vereist is op basis van artikel 6:230m lid 1 sub h BW, dat de handelaar je informatie geeft over onder meer jouw recht van ontbinding binnen een termijn van veertien dagen. Sommige webshops hanteren echter zelfs een langere ontbindingstermijn. Ook moet de handelaar het modelformulier beschikbaar stellen waarmee je de overeenkomst kunt ontbinden. In artikel 6:230m lid 1 sub h BW staat dat de handelaar informatie moet geven over ontbinding van de overeenkomst, de voorwaarden, de termijnen en de modaliteiten voor het uitoefenen van het recht van ontbinding. Aan welke informatie kunnen wij precies denken? In figuur 4.8 geven wij een aantal voorbeelden van de door de handelaar te verstrekken informatie schematisch weer.
de termijn voorontbinding(14 dagenof langer?)
M.b.t. hetontbindingsrecht
geeft de handelaarinformatie over
Wie betaalt alsje het productterugzendt?
Voorwaarden,bijvoorbeeld:
mag je hetdoosje openen?
Figuur 4.8 De handelaar moet informatie verstrekken over het
ontbindingsrecht. Om welke informatie gaat het hier?
20
Consument en recht in de praktijk
Consument_en_recht_in_de_praktijk_H4.indd 20 11 Apr 2018 14:23:07
Wat als de handelaar nalaat deze informatie te verstrekken? In dat geval kun je als consument artikel 6:230o lid 2 BW inzetten. Hierin staat:
‘Indien niet aan de in artikel 230m lid 1, onderdeel h, gestelde eisen is voldaan wordt de in het vorige lid bedoelde termijn verlengd met de tijd die is verstreken vanaf het tijdstip, bedoeld in het vorige lid, tot het moment waarop alle ontbrekende gegevens alsnog op de voorgeschreven wijze aan de consument zijn verstrekt, doch met ten hoogste twaalf maanden.’
Heeft de handelaar dus nagelaten jou als consument op je recht van ontbinding te wijzen en het modelformulier voor ontbinding beschikbaar te stellen, dan wordt de termijn van veertien dagen verlengd tot maximaal een jaar.
Je gaat eenovereenkomst op
afstand aan
je wordt als consumentaangemerkt
je wilt na het aangaanvan de overeenkomst af
de handelaar heeft echternagelaten jou op het
ontbindingsrecht te wijzen ofhij heeft het modelformulier
voor ontbinding nietbeschikbaar gesteld
je kunt de overeenkomstop afstand binnen een termijnvan veertien dagen ontbinden
op basis van artikel 6:230oBW heb je een
ontbindingsrecht, ook welherroepingsrecht genoemd
de termijn van veertiendagen wordt verlengd
tot de tijd dat de gegevensalsnog beschikbaar wordengesteld, tot een maximale
termijn van een jaar
Figuur 4.9 De handelaar heeft nagelaten op een duidelijke en begrijpelijke
wijze informatie te verstrekken over het ontbindingsrecht. De
consument wil de op afstand aangegane overeenkomst na het
verstrijken van veertien dagen ontbinden. Zijn er juridisch bezien
mogelijkheden?
21
Hoofdstuk 4 Overeenkomst op afstand
Consument_en_recht_in_de_praktijk_H4.indd 21 11 Apr 2018 14:23:07
Verstrekt de handelaar binnen die verlengde termijn alsnog de nodige informatie over het ontbindingsrecht en stelt hij het modelformulier alsnog ter beschikking, dan heb je vanaf dat moment weer een ontbindingstermijn van veertien dagen. Nu de handelaar alsnog aan zijn verplichting om informatie te verstrekken heeft voldaan, heb je dus veertien dagen om de overeenkomst indien gewenst te ontbinden.
Voorbeeld
Je koopt via internet als consument een klok van een handelaar. De klok wordt de volgende dag bij jou afgeleverd. Je maakt vijf dagen later het doosje open. Tot je verbazing zie je dat de klok, in tegenstelling tot de foto op de website, niet mooi is. Je kijkt opnieuw op de website van de handelaar om te achterhalen of je de overeenkomst op afstand kunt ontbinden. Je kunt echter nergens op de website informatie hierover vinden. Dit betekent dat de ontbindingstermijn van veertien dagen is verlengd tot maximaal een jaar.
Stel, je hebt de handelaar een email gezonden met de vraag hoe je de overeenkomst kunt ontbinden. De handelaar reageert binnen drie dagen op je email. In zijn email zie je volledige informatie over je recht van ontbinding. Ook heeft hij als bijlage het modelformulier toegevoegd waarmee je de overeenkomst op afstand kunt ontbinden. Nu hij de nodige informatie heeft verstrekt, heb je alsnog een termijn van veertien dagen om de overeenkomst op afstand te ontbinden. Dat hij het product al eerder heeft afgeleverd, maakt dit niet anders. Nu de handelaar alsnog aan de verplichting heeft voldaan, heb je niet meer een ontbindingstermijn van een jaar.
4.10 Overeenkomst op afstand: uitzonderingen op het ontbindingsrecht
Het is goed om in de gaten te houden dat je een op afstand aangegane overeenkomst niet altijd op grond van artikel 6:230o BW kunt ontbinden. Er zijn immers uitzonderingen. Zie in dit verband artikel 6:230p BW, waarin de uitzonderingen zijn opgenomen. Wij geven een aantal van deze uitzonderingen in figuur 4.10 schematisch weer.
22
Consument en recht in de praktijk
Consument_en_recht_in_de_praktijk_H4.indd 22 11 Apr 2018 14:23:07
productenwaarvan de prijs
schommeltproducten diesnel bederven
producten dievermengd zijn
met andereproducten
hygiënischeproducten,
tenzij verzegeld
producten die jenaar je wenslaat maken
verzoek omspoedreparatie
cd's en dvd's,tenzij verzegeld
kranten,tijdschriften
of magazines
accommodatie, catering,vrijetijds-besteding
goederenvervoer,autoverhuur-
diensten
Geenontbindingsrecht
in de zin vanart. 6:230 o BW
Figuur 4.10 Op basis van artikel 6:230o BW heb je als consument een
ontbindingsrecht. Is dat ontbindingsrecht er altijd of zijn er
ook uitzonderingen?
Hierna een aantal voorbeelden.
Voorbeeld
Producten die je laat makenJe hebt voor een bruiloftsfeest een pak of een jurk nodig. Het pak of de jurk bestel je online via internet. Je laat de handelaar weten hoe het pak of de jurk eruit moet zien. Her en der laat je Swarovsk steentjes gebruiken. Enige tijd later wordt je pak of jurk op maat gemaakt en afgeleverd. Bij nader inzien en na advies van je moeder besluit je het pak of de jurk terug te sturen. Je wilt de overeenkomst op afstand op grond van artikel 6:230o BW ontbinden. Is ontbinding in dit geval mogelijk? Het antwoord op deze vraag is: nee. In artikel 6:230p sub f onder 1 BW is immers bepaald dat de consument geen recht van ontbinding heeft bij een consumentenkoop betreffende:
23
Hoofdstuk 4 Overeenkomst op afstand
Consument_en_recht_in_de_praktijk_H4.indd 23 11 Apr 2018 14:23:07
‘de levering van volgens specificaties van de consument vervaardigde zaken, die niet geprefabriceerd zijn en die worden vervaardigd op basis van een individuele keuze of beslissing van de consument, of die duidelijk voor een specifieke persoon bestemd zijn’.
Voorbeeld
Producten die snel bederven of een beperkt houdbaarheid hebbenVoor de verjaardag van je vriendin bestel je via internet een bos bloemen. De volgende dag wordt een bos bloemen bij je afgeleverd. Hier heb je geen recht van ontbinding in de zin van artikel 6:230o BW. Hier is immers de uitzondering van artikel 6:230p sub f onder 2 BW van toepassing.
Voorbeeld
Producten die snel bederven of een beperkte houdbaarheid hebbenTerwijl jij en een paar vrienden naar een UEFA Champions League wedstrijd zitten te kijken, bestellen jullie vier pizza’s via internet. De bestelde pizza’s worden binnen veertig minuten bij jou afgeleverd. Ondertussen hebben jullie besloten geen pizza, maar een broodje döner kebab te bestellen. Kun je de koopovereenkomst op afstand ontbinden? Ook hier is het antwoord: nee. Zie artikel 6:230p sub f onder 2 BW.
Voorbeeld
Gezondheidsbescherming of hygiëne‘Tijd voor een nieuw ondergoed’, zeg je tegen je vriendin, terwijl je je laptop aanzet. Je gaat vervolgens online nieuw ondergoed bestellen bij een handelaar. Het product wordt twee dagen later bij jou afgeleverd. Je maakt de verpakking open en past het ondergoed. Je vriendin vindt het ondergoed toch niet mooi. Je wilt de overeenkomst op afstand om die reden ontbinden op grond van artikel 6:230o BW. Is ontbinding mogelijk? Het antwoord op deze vraag luidt in beginsel: nee. Op basis van de in artikel 6:230p sub f onder 3 BW genoemde uitzondering heb je als consument geen recht van ontbinding bij de levering van zaken die niet geschikt zijn om te worden teruggezonden om redenen van gezondheids bescherming of hygiëne en waarvan de verzegeling na de levering is verbroken. Deze uitzondering doet zich hier voor.
24
Consument en recht in de praktijk
Consument_en_recht_in_de_praktijk_H4.indd 24 11 Apr 2018 14:23:07
Voorbeeld
Audio- en video-opnamen en computerprogrammatuurJe bestelt online een dvd. Deze wordt de volgende dag bij je afgeleverd. De dvd blijkt verzegeld te zijn. Je verbreekt de verzegeling. Bij nader inzien vind je de dvd toch niet mooi. Kun je de koopovereenkomst binnen een termijn van veertien dagen ontbinden? Ook in dit geval heb je geen recht van ontbinding, omdat hier de uitzondering van artikel 6:230p sub f onder 6 BW van toepassing is.
Voorbeeld
SpoedreparatieTerwijl de temperatuur enorm is gezakt, kom je erachter dat de verwarming het niet doet. Via internet benader je een bedrijf dat bereid is binnen twaalf uur langs te komen om je verwarming te repareren. Het gaat hier om een over eenkomst op afstand, waarbij je geen ontbindingsrecht hebt in de zin van artikel 6:230o lid 1 BW. Dit geval vormt immers een uitzondering in de zin van artikel 6:230p sub b BW.
Je gaat eenovereenkomst op
afstand aan
je wordt als consumentaangemerkt
je wilt na het aangaanvan de overeenkomst
hiervan af
je hebt geen rechtvan ontbinding
er doet zich echter eenvan de in artikel 6:230p
BW genoemdeuitzonderingen voor
op basis van artikel6:230o BW heb je eenontbindingsrecht, ookwel herroepingsrecht
genoemd
Figuur 4.11 Kan juridisch bezien een op afstand aangegane overeenkomst
altijd binnen de termijn van veertien dagen worden ontbonden?
25
Hoofdstuk 4 Overeenkomst op afstand
Consument_en_recht_in_de_praktijk_H4.indd 25 11 Apr 2018 14:23:07
4.11 Overeenkomst op afstand en het ontbindings recht: casus mevrouw Visser
Laten we teruggaan naar de vraag van mevrouw Visser. In het geval van mevrouw Visser is zoals we eerder hebben vastgesteld sprake van een overeenkomst op afstand. Aan alle voorwaarden is immers voldaan. Het feit dat zij de droger zelf bij de winkel heeft opgehaald, maakt de conclusie dat er sprake is van een overeenkomst op afstand niet anders. Om mevrouw Visser enigszins te helpen, kijk je naar de website van de handelaar. Nergens op zijn website is informatie te vinden over het ontbindingsrecht van de consumenten. Dit betekent dat ook in het geval van mevrouw Visser het ontbindingsrecht verlengd is tot een jaar. Mevrouw Visser kan de overeenkomst op afstand alsnog ontbinden.
4.12 Overeenkomst op afstand: retourneren van de zaak
Wij hebben gezien dat je een overeenkomst op afstand kunt ontbinden. Dit kun je doen bijvoorbeeld door het modelformulier dat de handelaar op zijn website beschikbaar moet stellen in te vullen en aan hem te verzenden. Hiermee verklaar je de overeenkomst op afstand te ontbinden. Na het uitbrengen van de verklaring dat je de overeenkomst op afstand ontbindt, dien je zo snel mogelijk, maar uiterlijk binnen veertien dagen de zaak te retourneren. Het kan zijn dat de handelaar heeft aangeboden de zaak in geval van ontbinding van de overeenkomst op afstand zelf af te halen. In dat geval hoef je de zaak niet te retourneren. De handelaar moet immers zelf de zaak komen afhalen, zoals hij beloofd heeft. Zie in dit verband artikel 6:230r lid 4 BW, waarin is bepaald:
‘Tenzij de handelaar heeft aangeboden de op basis van de ontbonden overeenkomst geleverde zaken zelf af te halen, zendt de consument onverwijld en in ieder geval binnen veertien dagen na het uitbrengen van de in artikel 230o lid 3 bedoelde verklaring de door hem ontvangen zaken terug of overhandigt deze aan de handelaar of aan een persoon die door de handelaar is gemachtigd om de zaken in ontvangst te nemen.’
Let op de door de auteur onderstreepte woorden in het bovenvermeld artikel.
26
Consument en recht in de praktijk
Consument_en_recht_in_de_praktijk_H4.indd 26 11 Apr 2018 14:23:07
Je gaat een overeenkomstop afstand aan
je wordt als consumentaangemerkt
op basis van artikel 6:230oBW heb je een
ontbindingsrecht,ook wel herroepingsrecht
genoemd
je wilt na het aangaan vande overeenkomst af
je kunt de overeenkomstop afstand binnen een
termijn van veertien dagenontbinden
je dient de zaakbinnen veertien na ontbinding
van de overeenkomst teretourneren, tenzij de handelaar
heeft toegezegd dezaak zelf af te halen
Figuur 4.12 Wat moet je met het product doen wanneer je de overeenkomst
ontbindt?
Voorbeeld
Je hebt op 12 januari 2019 via internet een jas gekocht. De jas wordt op 15 januari 2019 afgeleverd. Op 19 januari 2019 ontbind je de op afstand aangegane overeenkomst door het modelformulier in te vullen en te verzenden. Hierna heb je veertien dagen om de jas terug te zenden.
27
Hoofdstuk 4 Overeenkomst op afstand
Consument_en_recht_in_de_praktijk_H4.indd 27 11 Apr 2018 14:23:07
Voorbeeld
Je hebt online een wasmachine gekocht. Zeven dagen nadat de wasmachine wordt afgeleverd, ontbind je de overeenkomst op afstand. Bij het sluiten van de overeenkomst heb je op de website van de handelaar gelezen dat de handelaar de wasmachine bij je afhaalt indien de overeenkomst ontbonden wordt. In dit geval hoef je de wasmachine niet zelf terug te sturen. De handelaar dient deze zelf af te halen.
4.13 Overeenkomst op afstand: terugbetaling van de koopprijs
Mevrouw Visser weet nu dat er sprake is van een overeenkomst op afstand. Ook weet mevrouw Visser dat zij in beginsel een ontbindingstermijn heeft van veertien dagen. Deze ontbindingstermijn is voor haar verlengd, nu de handelaar van de droger heeft nagelaten op zijn website op duidelijke en begrijpelijke wijze informatie te verstrekken over het ontbindingsrecht. Mevrouw Visser wil nu weten hoelang zij op haar geld moet wachten. Zij heeft namelijk € 350,00 betaald, waarvan € 100,00 aanbetaling.
Wanneer je de overeenkomst op afstand ontbindt, dan wil je uiteraard de door jou aan de handelaar betaalde koopprijs terugontvangen. Hoe gaat dit in zijn werk? Voor het beantwoorden van deze vraag hebben wij nogmaals artikel 6:230r BW nodig. In lid 1 van dit artikel staat:
‘De handelaar vergoedt na ontbinding van de overeenkomst overeenkomstig artikel 230o onverwijld doch uiterlijk binnen veertien dagen na de dag van ontvangst van de verklaring tot ontbinding alle van de consument ontvangen betalingen, met inbegrip van de leveringskosten.’
Zo spoedig mogelijk, maar uiterlijk binnen veertien dagen na de dag dat je de overeenkomst op afstand hebt ontbonden, dient de handelaar alle van jou ontvangen bedragen aan jou terug te betalen.
28
Consument en recht in de praktijk
Consument_en_recht_in_de_praktijk_H4.indd 28 11 Apr 2018 14:23:07
Je gaat een overeenkomstop afstand aan
je wordt als consumentaangemerkt
je wilt na het aangaanvan de overeenkomst af
je dient de zaak binnenveertien dagen na ontbinding
van de overeenkomstte retourneren, tenzij de
handelaar heeft toegezegdde zaak zelf af te halen
je kunt de overeenkomst opafstand binnen een termijn
van veertien dagen ontbinden
op basis van artikel6:230o BW heb je een
ontbindingsrecht, ook welherroepingsrecht genoemd
binnen veertien dagen na ontbinding moet dehandelaar de betaaldebedragen terugbetalen
Figuur 4.13 Je wil een op afstand aangegane overeenkomst ontbinden.
Binnen welke termijn moet de handelaar je geld terugbetalen?
Voorbeeld
Je hebt op 1 mei 2019 via internet een broek gekocht voor een bedrag van € 90,00. De broek wordt op 5 mei 2019 bij jou thuis afgeleverd. Zodra je de broek ziet, weet je het meteen: die moet teruggestuurd worden! Je ontbindt de op afstand aangegane koopovereenkomst op 5 mei 2019 zonder opgave van redenen door de handelaar een email te sturen met als bijlage het door jou ingevulde ontbindingsformulier. De handelaar dient zo spoedig mogelijk, maar uiteraard binnen veertien dagen gerekend vanaf 6 mei 2019 alle door hem van jou ontvangen bedragen terug te betalen.
Het is je waarschijnlijk opgevallen dat in artikel 6:230r lid 1 BW staat dat de handelaar ‘[…] alle van de consument ontvangen betalingen, met inbegrip van de leveringskosten’ moet terugbetalen. Hier vallen dus ook de bezorgkosten onder.
29
Hoofdstuk 4 Overeenkomst op afstand
Consument_en_recht_in_de_praktijk_H4.indd 29 11 Apr 2018 14:23:07
Voorbeeld
Je bestelt op 22 december 2019 bij een online parfumerie een fles parfum van 50 ml voor een bedrag van € 50,00. Het bedrag van € 50,00 + € 10,00 bezorgkosten maak je direct over. Het flesje wordt op 23 december 2019 bij je afgeleverd. Je ontbindt de overeenkomst op afstand vervolgens op 25 december 2019 zonder het pakje te openen. De handelaar dient nu vanaf 26 december 2019 het totale bedrag van € 60,00 (€ 50,00 + € 10,00 bezorgkosten) aan je over te maken.
Mag de handelaar je een tegoedbon geven in plaats van het door jou betaalde geld? Het antwoord op deze vraag luidt: nee. Zie in dit verband artikel 6:230r lid 2 BW waarin staat:
‘De handelaar komt de in lid 1 bedoelde verbintenis na, met gebruikmaking van hetzelfde betaalmiddel als door de consument is gebruikt ter voldoening van de voor de ontbinding op de consument rustende verbintenissen, tenzij de consument uitdrukkelijk met een ander betaalmiddel heeft ingestemd en met dien verstande dat de consument hierdoor geen kosten mag hebben.’
Bij het terugbetalen van de door hem van jou ontvangen bedragen dient de handelaar gebruik te maken van hetzelfde betaalmiddel als door jou gebruikt. Heb je bijvoorbeeld het geld via iDEAL betaald, dan moet de handelaar ervoor zorgen dat het door jou betaalde bedrag weer op je bankrekening staat. Heb je met een cadeaubon betaald, dan dient de handelaar je eenzelfde cadeaubon terug te geven.
Artikel 6:230r lid 2 BW verwijst naar lid 1 van artikel 6:230r BW. Wij hebben hiervoor gezien dat lid 1 bepaalt dat de handelaar – nadat de overeenkomst op afstand wordt ontbonden – uiterlijk binnen veertien dagen het ontvangen geld terug moet betalen. Nu bepaalt lid 2 dat de handelaar het door de consument betaalde en door hem ontvangen geld terug moet betalen en daarbij gebruik moet maken van hetzelfde betaalmiddel als door de consument is gebruikt. Een tegoedbon hoef je als consument niet te accepteren. Je mag als consument uiteraard ervoor kiezen om een tegoedbon te accepteren. Lid 2 bepaalt immers:
‘[…] tenzij de consument uitdrukkelijk met een ander betaalmiddel heeft ingestemd en met dien verstande dat de consument hierdoor geen kosten mag hebben.’
30
Consument en recht in de praktijk
Consument_en_recht_in_de_praktijk_H4.indd 30 11 Apr 2018 14:23:07
Je gaat een overeenkomstop afstand aan
je wordt als consumentaangemerkt
op basis van artikel6:230o BW heb je een
ontbindingsrecht, ook welherroepingsrecht genoemd
binnen veertien dagen hiernamoet de handelaar de
betaalde bedragen terug-betalen op de wijze zoals
jij hebt betaald
je kunt de overeenkomstop afstand binnen een
termijn van veertiendagen ontbinden
Figuur 4.14 Na ontbinding wil de handelaar niet in geld terugbetalen,
maar biedt een tegoedbon aan. Wat kun je doen als je het
hier niet mee eens bent?
Terugbetaling binnen veertien dagen: uitzondering
Is de handelaar altijd verplicht om het door jou betaalde en door hem ontvangen geld terug te betalen, zodra je als consument de overeenkomst op afstand ontbindt? Het antwoord op deze vraag is: nee. Zie in dit verband lid 4 van artikel 6:230r BW.
Let op: artikel 6:230r lid 4 BW bepaalt:
‘Tenzij de handelaar heeft aangeboden de op basis van de ontbonden overeenkomst geleverde zaken zelf af te halen, kan de consument eerst nakoming vorderen van de in lid 1 bedoelde verbintenis nadat de handelaar de zaken heeft ontvangen of de consument heeft aangetoond dat hij de zaken heeft teruggezonden, naar gelang welk tijdstip het eerst valt.’
Wat wordt in artikel 6:230r lid 4 BW bepaald? Lid 4 bepaalt dat de handelaar kan wachten met het terugbetalen van de koopprijs, totdat hij het geretourneerde product ontvangt of totdat jij als consument hebt bewezen het product terug te hebben gezonden.
De handelaar kan dus wachten met terugbetalen van het door de consument betaalde geld, totdat hij de zaak heeft ontvangen. Wanneer je als consument echter kunt aantonen dat je de zaak hebt verzonden, dan is dat voldoende om de handelaar te verplichten het door jou betaalde geld terug te betalen.
31
Hoofdstuk 4 Overeenkomst op afstand
Consument_en_recht_in_de_praktijk_H4.indd 31 11 Apr 2018 14:23:07
4.14 Ontbindingsrecht: casus mevrouw Visser
Mevrouw Visser heeft de overeenkomst ontbonden. Dit heeft zij mogen doen, omdat er sprake was van een overeenkomst op afstand. Zij heeft in dit kader een ontbindingstermijn van veertien dagen in de zin van artikel 6:230o BW. Het probleem was bij haar echter dat zij de termijn van veertien dagen heeft overschreden. Toch is dit probleem opgelost, nu Totally Dry B.V. heeft nagelaten haar voor of bij het sluiten van deze overeenkomst op dit recht te wijzen. Dit heeft dus als gevolg dat de ontbindingstermijn met maximaal twaalf maanden is verlengd in de zin van artikel 6:230o lid 2 BW. Hoewel mevrouw Visser de ontbindingstermijn van veertien dagen met een paar dagen heeft overschreden, levert dit haar geen problemen op. Wel levert dit Totally Dry B.V. problemen op. Totally Dry B.V. moet namelijk de droger terugnemen en het door mevrouw Visser betaalde geld aan haar terugbetalen. Dit moet Totally Dry B.V. doen binnen een termijn van veertien dagen nadat de verklaring van mevrouw Visser inhoudende dat zij de overeenkomst op afstand wil ontbinden door Totally Dry B.V. is ontvangen.
4.15 Overeenkomst op afstand: bijkomende kosten
Soms kun je als consument verrast worden, doordat de handelaar je ‘plotseling’ vraagt extra kosten te betalen. Je hoeft niet direct over te gaan tot betaling van de door de handelaar genoemde ‘extra’ kosten. Wij hebben gezien dat de handelaar op basis van artikel 6:230m BW voor jou als consument alle in dat artikel genoemde relevante informatie dient te verschaffen. Zo dient hij zoals je in figuur 4.15 ziet de totale kosten te vermelden. Komt de handelaar later toch met de eis dat je bijkomende kosten moet betalen die tevoren niet bekend waren, dan kun je een beroep doen op artikel 6:230n lid 3 BW. Hierin staat:
‘Niet opgegeven bijkomende kosten als bedoeld in artikel 230m lid 1, onderdelen e en i, zijn niet verschuldigd.’
32
Consument en recht in de praktijk
Consument_en_recht_in_de_praktijk_H4.indd 32 11 Apr 2018 14:23:07
Je gaat eenovereenkomst op
afstand aan
je wordt als consumentaangemerkt
op basis van artikel6:230o BW heb je eenontbindingsrecht, ookwel herroepingsrecht
genoemd
de kosten die niettevoren aangekondigdzijn toen je de overeen-
komst aanging,hoef je niet te betalen
je kunt de overeenkomstop afstand binnen
een termijn vanveertien dagen ontbinden
Figuur 4.15 Je bent na het aangaan van een overeenkomst op afstand
verbaasd over de extra kosten die door de handelaar, om welke
reden dan ook, in rekening worden gebracht. Wat kun je juridisch
bezien in deze situatie doen?
Stelt de handelaar dat hij alle nodige informatie tevoren wel heeft verstrekt, dan is hij degene die dit moet bewijzen. Zie in dit verband artikel 6:230n lid 4 BW waarin staat:
‘Op de handelaar rust de bewijslast voor de juiste en tijdige verstrekking van de in deze paragraaf genoemde informatie.’
33
Hoofdstuk 4 Overeenkomst op afstand
Consument_en_recht_in_de_praktijk_H4.indd 33 11 Apr 2018 14:23:07
Koopovereenkomst
Overeenkomst opafstand
Overeenkomst buitenverkoopruimte
Consument heeft rechtop informatie vooraf
(art. 6:230m BW)
De consument kan deovereenkomst binnen
veertien dagen ontbinden(art. 6:230o BW)
Consument hoeft geenreden voor ontbinding
aan te voeren(art. 6:230o BW)
De termijn van veertiendagen wordt verlengd tot
een jaar indien de handelaarhier vooraf geen informatie
over heeft gegeven
De consumentretourneert het productbinnen veertien dagen
na ontbinding
Termijn van eenjaar wordt weer veertiendagen als de handelaar
alsnog informatie verstrekt
Uitzondering: geen rechtvanontbinding in geval
van art. 6:230p BW
Begin ontbindingstermijn:de dag nadat het
product is afgeleverd
Figuur 4.16 Schematische samenvatting van het ontbindingsrecht.
4.16 Overeenkomst op afstand: kosten terugzenden
Wanneer je als consument een overeenkomst op afstand ontbindt, dan dien je zoals wij hiervoor hebben gezien het product in beginsel te retourneren. In beginsel is het dus aan jou als consument ervoor zorg te dragen dat het product na de ontbinding van de overeenkomst op afstand wordt verzonden. Dit is alleen anders als de handelaar heeft aangeboden de zaak af te halen nadat de overeenkomst op afstand wordt ontbonden. De vraag die in dit verband rijst is: wie dient de kosten van terugzending te dragen? Moet jij als consument deze kosten betalen of zijn deze kosten voor rekening van de handelaar? Het antwoord op deze vraag vind je in artikel 6:230s lid 2 BW. Hierin staat:
34
Consument en recht in de praktijk
Consument_en_recht_in_de_praktijk_H4.indd 34 11 Apr 2018 14:23:07
‘De consument draagt de rechtstreekse kosten van het terugzenden van de zaak, tenzij de handelaar heeft nagelaten de consument mee te delen dat hij deze kosten moet dragen.’
In beginsel dien jij dus als consument de kosten van terugzenden te betalen.
Je gaat eenovereenkomst op
afstand aan
je wordt alsconsument aangemerkt
op basis van artikel6:230 o BW heb je eenontbindingsrecht, ookwel herroepingsrecht
genoemd
de kosten van terug-zending komen in
beginsel voorjouw rekening
je dient het productte retourneren
je kunt de overeenkomstop afstand binnen een
termijn van veertiendagen ontbinden
Figuur 4.17 Je hebt een op afstand aangegane overeenkomst ontbonden.
Nu wil je het product per post retourneren. Wie betaalt de kosten
van terugzending?
Voorbeeld
Je koopt via internet een televisie. De televisie wordt een week later bij je afgeleverd. Twee dagen hierna ontbind je de overeenkomst op afstand middels het modelformulier dat de handelaar ter beschikking heeft gesteld. Dit betekent dat je veertien dagen de tijd hebt om de televisie te retourneren. In dit geval dien je als consument de kosten van terugzending te betalen.
35
Hoofdstuk 4 Overeenkomst op afstand
Consument_en_recht_in_de_praktijk_H4.indd 35 11 Apr 2018 14:23:07
Kosten terugzenden: uitzondering
Zoals wij eerder hebben gezien, dient de handelaar op grond van artikel 6:230m BW op een duidelijke en begrijpelijke wijze informatie te verstrekken over allerlei voor jou als consument relevante zaken. Zo dient de handelaar bijvoorbeeld op grond van artikel 6:230m lid 1 sub i BW de volgende informatie te verstrekken:
‘voor zover van toepassing, het feit dat de consument de kosten van het terugzenden van de zaken zal moeten dragen in geval van uitoefening van het recht van ontbinding en, voor een overeenkomst op afstand, indien de zaken door hun aard niet per gewone post kunnen worden teruggezonden, de kosten van het terugzenden van de zaken’.
Kortom: de handelaar moet voor het sluiten van de overeenkomst op afstand informatie verstrekken over wie de kosten van terugzending draagt. Wat als hij heeft nagelaten deze informatie te verstrekken? Artikel 6:230s lid 2 BW geeft hier antwoord op. Deze bepaling luidt:
‘De consument draagt de rechtstreekse kosten van het terugzenden van de zaak, tenzij de handelaar heeft nagelaten de consument mee te delen dat hij deze kosten moet dragen.’ 3
Heeft de handelaar nagelaten mee te delen dat jij als consument de kosten van terugzending draagt, dan draagt de handelaar de kosten van terugzending, zodat jij als consument deze kosten niet hoeft te betalen.
3 Onderstreept door de auteur van het boek.
36
Consument en recht in de praktijk
Consument_en_recht_in_de_praktijk_H4.indd 36 11 Apr 2018 14:23:07
Je gaat een overeenkomstop afstand aan
je wordt als consumentaangemerkt
op basis vanartikel 6:230 o BW
heb je een ontbindingsrecht,ook wel herroepingsrecht
genoemd
de handelaar heeft nagelatenop basis van art. 6:230msub i BW informatie te verstrekken over kosten
van terugzending
je dient het product teretourneren; de kosten van
terugzending komen inbeginsel voor jouw rekening
je kunt de overeenkomstop afstand binnen een
termijn van veertiendagen ontbinden
de handelaar draagt dekosten van terugzending.
Hij moet de verzendkostenbetalen
Figuur 4.18 Je hebt een op afstand aangegane overeenkomst ontbonden.
Nu wil je het product per post retourneren, maar kan je op
de website van de handelaar nergens informatie vinden
over de kosten van terugzending. Wie betaalt de kosten van
terugzending?
Voorbeeld
Je hebt via de website Fight for me een bokszak gekocht. De bokszak wordt de volgende dag bij je afgeleverd. Bij nader inzien kom je tot de conclusie dat een dergelijke bokszak jouw stoten niet zal doorstaan. Je ontbindt de overeenkomst op afstand middels het modelformulier voor ontbinding dat door de handelaar online beschikbaar is gesteld. Nu dien je als consument zo snel mogelijk, maar uiterlijk binnen veertien dagen de bokszak te retourneren. Dit is de hoofdregel. Je kijkt op de website van de handelaar om te achterhalen wie de kosten van terugzending van de bokszak draagt. Je ontdekt iets. De handelaar heeft nagelaten te vermelden dat jij als consument de kosten van terugzending zelf dient te dragen. Nu de handelaar deze informatie niet heeft verstrekt, hoef je de kosten van terugzending niet te betalen. Deze kosten komen voor de rekening van de handelaar.
37
Hoofdstuk 4 Overeenkomst op afstand
Consument_en_recht_in_de_praktijk_H4.indd 37 11 Apr 2018 14:23:07
Koopovereenkomst
Overeenkomst opafstand
Overeenkomst buitenverkoopruimte
Consument heeft rechtop informatie vooraf
(art. 6:230m BW)
Consument kan deovereenkomst binnen14 dagen ontbinden
(art. 6:230o BW)
Consument hoeft geenreden voor ontbinding aante voeren (art. 6:230o BW)
De termijn van veertien dagenwordt verlengd tot een jaar
indien de handelaar hiervooraf geen informatie over
heeft gegeven
De consument zendthet product terug binnen
veertien dagen na ontbinding
De termijn van een jaarwordt weer veertien dagen
als de handelaar alsnoginformatie verstrekt
De kosten terugzendingzijn voor consument
De kosten van terugzendingzijn voor de handelaar
indien hij hier geeninformatie over heeft gegeven
Uitzondering: geen rechtvan ontbinding in geval
van art. 6:230p BW
Begin ontbindingstermijn:de dag nadat het product
is afgeleverd
Figuur 4.19 Schematisch overzicht van het recht van ontbinding
4.17 Ontbindingsrecht: casus mevrouw Visser
Mevrouw Visser vraagt zich nu af wie de kosten van terugzending van de droger moet dragen. ‘Het is best wel duur om zo’n grote droger te retourneren’, hoor je mevrouw Visser zeggen. Wat blijkt, is dat Totally Dry B.V. heeft nagelaten kenbaar te maken dat de consument, in dit geval mevrouw Visser, de kosten van terugzending moet dragen. Dit betekent dat mevrouw Visser de droger moet terugzenden, terwijl de kosten van terugzending voor rekening van Totally Dry B.V. komen. Wel moet mevrouw de droger zelf terugzenden nu Totally Dry B.V. niet heeft aangeboden dit te doen.
38
Consument en recht in de praktijk
Consument_en_recht_in_de_praktijk_H4.indd 38 11 Apr 2018 14:23:07