11

PHÁP LỆNHPHÁP LỆNHVề tổ chức và Về tổ chức và hoạt động hoà hoạt động hoà

giải ở cơ sởgiải ở cơ sở

22

hßa gi¶i c¬ sëhßa gi¶i c¬ së1. 1. HßaHßa gi¶igi¶i vµ m« vµ m« h×nhh×nh tætæ hßahßa gi¶igi¶i c¬ c¬ sësë

2. 2. nguyªnnguyªn t¾c, t¾c, ph¹m viph¹m vi hßahßa gi¶igi¶i

3. ho¹t ®3. ho¹t ®éngéng hßahßa gi¶igi¶i

4. 4. ph­¬ngph­¬ng thøcthøc vµ vµ c¸cc¸c b­ícb­íc tiÕntiÕn hµnhhµnh hßahßa gi¶igi¶i

5. 5. KÕtKÕt thócthóc viÖcviÖc hßahßa gi¶igi¶i

6. 6. KhenKhen th­ëngth­ëng

7. 7. xöxö lýlý vi ph¹m, vi ph¹m, kûkû luËtluËt

3

I. Hßa gi¶i ë c¬ së vµ m« h×nh tæ hßa gi¶i c¬ së

1. Kh¸i niÖm hßa gi¶i ë c¬ së 2. Vai trß cña hßa gi¶i ë c¬ së 3. M« h×nh tæ chøc hßa gi¶i ë c¬ së 4. Tiªu chuÈn, nhiÖm vô cña tæ viªn, tæ tr­ëng

Tæ hßa gi¶i 5. Thñ tôc bÇu tæ viªn, tæ tr­ëng Tæ hßa gi¶i 6. MiÔn nhiÖm tæ viªn Tæ hßa gi¶i

4

1. 1. Kh i niÖm Hßa gi¶iKh i niÖm Hßa gi¶iHoà giải ở cơ sởHoà giải ở cơ sở là việc hướng dẫn, giúp đỡ, là việc hướng dẫn, giúp đỡ,

thuyết phục các bên đạt được thoả thuận, tự thuyết phục các bên đạt được thoả thuận, tự nguyện giải quyết với nhau những việc vi phạm nguyện giải quyết với nhau những việc vi phạm pháp luật và tranh chấp nhỏ nhằm giữ gìn đoàn kết pháp luật và tranh chấp nhỏ nhằm giữ gìn đoàn kết trong nội bộ nhân dân, phòng ngừa, hạn chế vi trong nội bộ nhân dân, phòng ngừa, hạn chế vi phạm pháp luật, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội phạm pháp luật, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội trong cộng đồng dân cư.trong cộng đồng dân cư.

Tổ hoà giải ở cơ sởTổ hoà giải ở cơ sở là tổ chức tự quản của là tổ chức tự quản của nhân dân được thành lập ở thôn, xóm, bản, ấp, tổ nhân dân được thành lập ở thôn, xóm, bản, ấp, tổ dân phố và các cụm dân cư khác để thực hiện hoặc dân phố và các cụm dân cư khác để thực hiện hoặc tổ chức thực hiện việc hoà giải những việc vi phạm tổ chức thực hiện việc hoà giải những việc vi phạm pháp luật và tranh chấp nhỏ trong nhân dân theo pháp luật và tranh chấp nhỏ trong nhân dân theo quy định của pháp luật.quy định của pháp luật.

5

§Æc ®iÓm vµ vai trß cña c«ng t¸c hßa gi¶i c¬ së

Mét lµ: Hßa gi¶i gãp phÇn kh«i phôc, duy tr×, cñng cè sù ®oµn kÕt néi bé trong nh©n d©n, gi÷ g×n trËt tù an toµn x· héi, bëi lÏ khi thùc hiÖn hßa gi¶i mét vô viÖc th× kh«ng cã ng­êi ®­îc thua, mçi bªn ®Òu chÊp nhËn nh­îng bé mét phÇn quyÒn lîi cña m×nh ®Ó ®¹t ®­îc tháa thuËn. Th«ng qua hßa gi¶i ë c¬ së, nhiÒu m©u thuÉn, xÝch mÝch, vi ph¹m ph¸p luËt nhá ®­îc gi¶i quyÕt kÞp thêi, kh«ng ®Ó trë thµnh nh÷ng vô viÖc nghiªm träng, t×nh lµng nghÜa xãm ®­îc gi÷ g×n, cñng cè.

6

Hai lµ: Hßa gi¶i lµ mét ph­¬ng thøc ®Ó thùc hiÖn quyÒn d©n chñ cña nh©n d©n, lµ sù thÓ hiÖn t­ t­ëng “lÊy d©n lµm gèc”. Mét ®Æc tr­ng c¬ b¶n cña hßa gi¶i lµ b¶o ®¶m quyÒn tù do ®Þnh ®o¹t cña c¸c bªn trong viÖc gi¶i quyÕt tranh chÊp. Hßa gi¶i c¬ së lµ phong trµo cã sù tham gia cña hÖ thèng chÝnh trÞ ë c¬ së, qua ®ã x©y dùng ®­îc mét céng ®ång d©n c­ mµ vai trß tù qu¶n cña ng­êi d©n ®­îc t¨ng c­êng, thùc hiÖn tõng b­íc viÖc x· héi hãa mét sè ho¹t ®éng trong gi¶i quyÕt tranh chÊp, xö lý vi ph¹m ph¸p luËt.

7

Ba lµ: Gãp phÇn n©ng cao ý thøc chÊp hµnh ph¸p luËt cña nh©n d©n. Khi hßa gi¶i, hßa gi¶i vªn ®øng ra hßa gi¶i ®Òu ph¶i vËn dông c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt ®Ó gi¶i thÝch, h­íng dÉn, thuyÕt phôc c¸c bªn tranh chÊp, gióp hä hiÓu ®­îc quyÒn vµ nghÜa vô cña m×nh, ®Ó tõ ®ã cã c¸ch c­ xö phï hîp víi quy ®Þnh cña ph¸p luËt. Trong nhiÒu tr­êng hîp tranh chÊp ph¸t sinh do c¸c bªn kh«ng hiÓu biÕt ph¸p luËt, nªn lÇm t­ëng lµ quyÒn vµ lîi Ých cña m×nh bÞ x©m ph¹m, hoÆc cho lµ hµnh vi cña m×nh lµ ®óng ph¸p luËt. NÕu c¸c bªn ®­îc gi¶i thÝch ph¸p luËt mét c¸ch cÆn kÏ, tranh chÊp cã thÓ sÏ ®­îc gi¶i quyÕt døt ®iÓm, nhanh chãng.

8

Thø t­: Gãp phÇn duy tr× vµ ph¸t huy ®¹o lý, truyÒn thèng tèt ®Ñp, thuÇn phong mü tôc cña d©n téc, thùc hiÖn cuéc vËn ®éng toµn d©n ®oµn kÕt x©y dùng ®êi sèng v¨n hãa ë khu d©n c­. Hßa gi¶i viªn tiÕn hµnh hßa gi¶i kh«ng chØ dùa trªn c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt, mµ cßn ph¶i dùa vµo nh÷ng chuÈn mùc ®¹o ®øc, h­¬ng ­íc, quy ­íc v¨n hãa øng xö, truyÒn thèng ®Ó t¸c ®éng tíi t©m t­, t×nh c¶m cña c¸c bªn tranh chÊp, kh¬i dËy trong hä t×nh c¶m th©n thÝch, ruét thÞt hay t×nh lµng nghÜa xãm.

Cã thÓ nãi hßa gi¶i lµ biÓu hiÖn cña sù kÕt hîp nhuÇn nhuyÔn gi÷a ph p luËt vµ ®¹o ®øc, gi÷a lý vµ t×nh, ®Õn møc thÊu t×nh ®¹t lý.

99

3. M« h×nh tæ chøc hßa gi¶i ë c¬ së3. M« h×nh tæ chøc hßa gi¶i ë c¬ sëHoà giải ở cơ sở được thực hiện thông qua Hoà giải ở cơ sở được thực hiện thông qua

hoạt động của Tổ hoà giải hoặc các tổ chức thích hoạt động của Tổ hoà giải hoặc các tổ chức thích hợp khác của nhân dân ở thôn, xóm, bản, ấp, tổ hợp khác của nhân dân ở thôn, xóm, bản, ấp, tổ dân phố và các cụm dân cư khác phù hợp với dân phố và các cụm dân cư khác phù hợp với pháp luật, đạo đức xã hội và phong tục, tập quán pháp luật, đạo đức xã hội và phong tục, tập quán tốt đẹp của nhân dân.tốt đẹp của nhân dân.

Tổ hoà giải ở cơ sở là tổ chức tự quản của Tổ hoà giải ở cơ sở là tổ chức tự quản của nhân dân được thành lập ở thôn, xóm, bản, ấp, tổ nhân dân được thành lập ở thôn, xóm, bản, ấp, tổ dân phố và các cụm dân cư khác để thực hiện dân phố và các cụm dân cư khác để thực hiện hoặc tổ chức thực hiện việc hoà giải những việc hoặc tổ chức thực hiện việc hoà giải những việc vi phạm pháp luật và tranh chấp nhỏ trong nhân vi phạm pháp luật và tranh chấp nhỏ trong nhân dân theo quy định của pháp luật.dân theo quy định của pháp luật.

1010

tæ hßa gi¶itæ hßa gi¶i1- Tổ hoà giải ở cơ sở là tổ chức tự quản 1- Tổ hoà giải ở cơ sở là tổ chức tự quản

của nhân dân được thành lập ở thôn, xóm, bản, của nhân dân được thành lập ở thôn, xóm, bản, ấp, tổ dân phố và các cụm dân cư khác để thực ấp, tổ dân phố và các cụm dân cư khác để thực hiện hoặc tổ chức thực hiện việc hoà giải những hiện hoặc tổ chức thực hiện việc hoà giải những việc vi phạm pháp luật và tranh chấp nhỏ trong việc vi phạm pháp luật và tranh chấp nhỏ trong nhân dân theo quy định của pháp luật.nhân dân theo quy định của pháp luật.

2- Tổ hoà giải có tổ trưởng và các tổ viên do 2- Tổ hoà giải có tổ trưởng và các tổ viên do Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc xã, phường, thị trấn Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc xã, phường, thị trấn phối hợp với các tổ chức thành viên của Mặt trận phối hợp với các tổ chức thành viên của Mặt trận lựa chọn, giới thiệu để nhân dân bầu và do Uỷ lựa chọn, giới thiệu để nhân dân bầu và do Uỷ ban nhân dân cùng cấp công nhận.ban nhân dân cùng cấp công nhận.

11

4. Tiªu chuÈn, nhiÖm vô cña tæ viªn, tæ tr­ëng Tæ hßa gi¶i

1. Tiªu chuÈn tæ viªn Tæ hßa gi¶i 2. NhiÖm vô, quyÒn h¹n cña tæ viªn

Tæ hßa gi¶i 3. Tæ tr­ëng Tæ hßa gi¶i

1212

Tiêu chuẩn của tổ viên Tổ hoà Tiêu chuẩn của tổ viên Tổ hoà giảigiải

1- Có phẩm chất đạo đức tốt, nghiêm chỉnh 1- Có phẩm chất đạo đức tốt, nghiêm chỉnh chấp hành chủ trương, chính sách của Đảng, PL chấp hành chủ trương, chính sách của Đảng, PL của Nhà nước và có uy tín trong nhân dân;của Nhà nước và có uy tín trong nhân dân;

2- Có khả năng thuyết phục, vận động nhân 2- Có khả năng thuyết phục, vận động nhân dân thực hiện chính sách, pháp luật;dân thực hiện chính sách, pháp luật;

3- Tự nguyện tham gia tổ chức hoà giải, có 3- Tự nguyện tham gia tổ chức hoà giải, có tinh thần trách nhiệm, nhiệt tình trong công tác tinh thần trách nhiệm, nhiệt tình trong công tác hoà giải.hoà giải.  

1313

tæ viªn Tæ hßa gi¶itæ viªn Tæ hßa gi¶i

Do ñy ban MTTQ x·, ph­êng, thÞ trÊn phèi Do ñy ban MTTQ x·, ph­êng, thÞ trÊn phèi hîp víi c¸c tæ chøc thµnh viªn cña MÆt trËn lùa hîp víi c¸c tæ chøc thµnh viªn cña MÆt trËn lùa chä giíi thiÖu ®Ó nh©n d©n bÇu vµ UBND cÊp chä giíi thiÖu ®Ó nh©n d©n bÇu vµ UBND cÊp x· c«ng nhËn.x· c«ng nhËn.

Lµ c«ng d©n tõ 18 tuæi trë lªn vµ cã c¸c tiªu Lµ c«ng d©n tõ 18 tuæi trë lªn vµ cã c¸c tiªu chuÈn sau:chuÈn sau:

+ Cã phÈm chÊt ®¹o ®øc tèt, nghiªm chØnh + Cã phÈm chÊt ®¹o ®øc tèt, nghiªm chØnh chÊp hµnh chñ tr­¬ng, chÝnh s¸ch cña §¶ng, chÊp hµnh chñ tr­¬ng, chÝnh s¸ch cña §¶ng, ph¸p luËt cña nhµ n­íc, cã uy tÝn trong nh©n d©nph¸p luËt cña nhµ n­íc, cã uy tÝn trong nh©n d©n

+ Cã kh¶ n¨ng thuyÕt phôc, vËn ®éng nh©n + Cã kh¶ n¨ng thuyÕt phôc, vËn ®éng nh©n d©nd©n

+ Tù nguyÖn tham gia vµ cã tinh thÇn tr¸ch + Tù nguyÖn tham gia vµ cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm, nhiÖt t×nh trong c«ng t¸c hßa gi¶i.nhiÖm, nhiÖt t×nh trong c«ng t¸c hßa gi¶i.

1414

NhiÖm vô, quyÒn h¹n cña tæ viªn tæ hßa gi¶i NhiÖm vô, quyÒn h¹n cña tæ viªn tæ hßa gi¶i

Hßa gi¶i c¸c vô viÖc theo quy ®Þnh Hßa gi¶i c¸c vô viÖc theo quy ®Þnh cña ph¸p luËtcña ph¸p luËt

Th«ng qua ho¹t ®éng hßa gi¶i ®Ó Th«ng qua ho¹t ®éng hßa gi¶i ®Ó tuyªn truyÒn, vËn ®éng nh©n d©n nghiªm tuyªn truyÒn, vËn ®éng nh©n d©n nghiªm chØnh chÊp hµnh ph¸p luËtchØnh chÊp hµnh ph¸p luËt

§èi víi nh­ng tranh chÊp kh«ng thuéc §èi víi nh­ng tranh chÊp kh«ng thuéc ph¹m vi hßa gi¶i nh­ng cã thÓ ¶nh h­ëng ph¹m vi hßa gi¶i nh­ng cã thÓ ¶nh h­ëng ®Õn trËt tù ë ®Þa ph­¬ng, th× tæ hßa gi¶i ®Õn trËt tù ë ®Þa ph­¬ng, th× tæ hßa gi¶i ph¶i b¸o c¸o UBND cÊp x· ®Ó xem xÐt vµ ph¶i b¸o c¸o UBND cÊp x· ®Ó xem xÐt vµ cã biÖn ph¸p gi¶i quyÕt.cã biÖn ph¸p gi¶i quyÕt.

1515

Tổ trưởng Tổ hoà giảiTổ trưởng Tổ hoà giải1- Là người phụ trách Tổ hoà giải, đồng thời tham 1- Là người phụ trách Tổ hoà giải, đồng thời tham

gia hoạt động hoà giải với tư cách tổ viên.gia hoạt động hoà giải với tư cách tổ viên.2- Tổ trưởng Tổ hoà giải có các nhiệm vụ sau đây:2- Tổ trưởng Tổ hoà giải có các nhiệm vụ sau đây:a) Phân công, điều hoà, phối hợp hoạt động của a) Phân công, điều hoà, phối hợp hoạt động của

các tổ viên Tổ hoà giải; phối hợp hoạt động với Tổ hoà các tổ viên Tổ hoà giải; phối hợp hoạt động với Tổ hoà giải khác khi xét thấy cần thiết;giải khác khi xét thấy cần thiết;

b) Tổ chức rút kinh nghiệm về công tác hoà giải;b) Tổ chức rút kinh nghiệm về công tác hoà giải;c) Báo cáo Uỷ ban nhân dân, Uỷ ban Mặt trận Tổ c) Báo cáo Uỷ ban nhân dân, Uỷ ban Mặt trận Tổ

quốc xã, phường, thị trấn về công tác hoà giải;quốc xã, phường, thị trấn về công tác hoà giải;d) d) Đại diện Tổ hòa giải quan hệ với trưởng Đại diện Tổ hòa giải quan hệ với trưởng

thôn, xóm, tổ dân phố... và các cơ quan nhà thôn, xóm, tổ dân phố... và các cơ quan nhà nưnước, tổ chức chính trị xã hội ở cơ sở.ớc, tổ chức chính trị xã hội ở cơ sở.

1616

5. Thñ tôc bÇu tæ viªn, 5. Thñ tôc bÇu tæ viªn, tæ tr­ëng tæ hßa gi¶itæ tr­ëng tæ hßa gi¶i

1. Häp nh©n d©n bµn, biÓu quyÕt c«ng 1. Häp nh©n d©n bµn, biÓu quyÕt c«ng khai hoÆc bá phiÕu kÝn;khai hoÆc bá phiÕu kÝn;

2. Häp chñ hé trong th«n, xãm, tæ d©n biÓu 2. Häp chñ hé trong th«n, xãm, tæ d©n biÓu quyÕt c«ng khai hoÆc bá phiÕu kÝn;quyÕt c«ng khai hoÆc bá phiÕu kÝn;

3. Tr­êng hîp kh«ng tæ chøc häp ®­îc th× 3. Tr­êng hîp kh«ng tæ chøc häp ®­îc th× ph t phiÕu lÊy ý kiÕn chñ hé gia ®×nh.ph t phiÕu lÊy ý kiÕn chñ hé gia ®×nh.

4. Biªn b¶n bÇu tæ viªn tæ hßa gi¶i ®­îc göi 4. Biªn b¶n bÇu tæ viªn tæ hßa gi¶i ®­îc göi ®Õn Chñ tÞch UBND cÊp x· ®Ó xem xÐt c«ng ®Õn Chñ tÞch UBND cÊp x· ®Ó xem xÐt c«ng nhËn;nhËn;

5. Tæ tr­ëng Tæ hßa gi¶i do c¸c tæ viªn bÇu 5. Tæ tr­ëng Tæ hßa gi¶i do c¸c tæ viªn bÇu trong sè tæ viªn.trong sè tæ viªn.

1717

6. MiÔn nhiÖm tæ viªn Tæ hßa gi¶i6. MiÔn nhiÖm tæ viªn Tæ hßa gi¶i

Tæ viªn Tæ hßa gi¶i bÞ miÔn nhiÖmTæ viªn Tæ hßa gi¶i bÞ miÔn nhiÖm trong nh÷ng tr­êng hîp sau:trong nh÷ng tr­êng hîp sau:

1. Cã hµnh vi vi ph¹m ph¸p luËt;1. Cã hµnh vi vi ph¹m ph¸p luËt;2. Cã hµnh vi tr¸i ®¹o ®øc x· héi;2. Cã hµnh vi tr¸i ®¹o ®øc x· héi;3. ThiÕu nhiÖt t×nh trong ho¹t ®éng hßa 3. ThiÕu nhiÖt t×nh trong ho¹t ®éng hßa

gi¶i;gi¶i;4. Theo nguyÖn väng c¸ nh©n xin rót khái 4. Theo nguyÖn väng c¸ nh©n xin rót khái

tæ hßa gi¶i.tæ hßa gi¶i.C¨n cø biªn b¶n häp nh©n d©n vÒ viÖc C¨n cø biªn b¶n häp nh©n d©n vÒ viÖc

miÔn nhiÖm tæ viªn tæ hßa gi¶i. Ban t­ ph¸p ®Ò miÔn nhiÖm tæ viªn tæ hßa gi¶i. Ban t­ ph¸p ®Ò nghÞ b»ng v¨n b¶n ®Ó Chñ tÞch UBND cïng cÊp nghÞ b»ng v¨n b¶n ®Ó Chñ tÞch UBND cïng cÊp xem xÐt quyÕt ®Þnh miÔn nhiÖm.xem xÐt quyÕt ®Þnh miÔn nhiÖm.

18

II. nguyªn t¾c, ph¹m vi hßa gi¶i

1. Nguyªn t¾c Hßa gi¶i;2. Ph¹m vi Hßa gi¶i3. Nh÷ng vô viÖc kh«ng ®­îc hßa

gi¶i

19

1. nguyªn t¾c hßa gi¶i

Việc hoà giải được tiến hành theo các nguyên tắc sau đây:

Phù hợp với đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, đạo đức xã hội và phong tục, tập quán tốt đẹp của nhân dân

Tôn trọng sự tự nguyện của các bên; không bắt buộc, áp đặt các bên tranh chấp phải tiến hành hoà giải

Khách quan, công minh, có lý, có tình; giữ bí mật thông tin đời tư của các bên; tôn trọng quyền, lợi ích hợp pháp của người khác; không xâm phạm lợi ích của Nhà nước, lợi ích công cộng

Kịp thời, chủ động, kiên trì nhằm ngăn chặn vi phạm PL, hạn chế những hậu quả xấu khác có thể xảy ra và đạt được kết quả hoà giải

2020

2. ph¹m vi hßa gi¶i2. ph¹m vi hßa gi¶i

Được tiến hành đối với những việc vi phạm pháp luật và tranh chấp nhỏ trong cộng

đồng dân cư:

Mâu thuẫn, xích mích giữa

các cá nhân với nhau

Tranh chấp về quyền, lợi ích phát sinh từ quan hệ dân

sự, HNGĐ

Những việc vi phạm PL chưa

đến mức bị xử lý bằng biện pháp

hình sự hoặc hành chính

2121

3. c¸c vô viÖc kh«ng ®­îc hßa gi¶i3. c¸c vô viÖc kh«ng ®­îc hßa gi¶i

Theo quy định tại khoản 2 điều 4 của nghị định 160/1999/NĐ-CP thì tổ hòa giải không được tiến

hành hòa giải các vụ việc sau:

Tội phạm

hình sự

Hành vi vi phạm pháp luật bị xử lý hành chính

Vi phạm PL và các tranh chấp

mà theo quy định của pháp luật thì không được hoà giải

Nghiêm cấm mọi hành vi lợi dụng việc hoà giải để trốn tránh xử lý bằng biện pháp hình sự, hành chính.

22

Các hành vi vi phạm PL và các tranh chấp không được hoà giải

1. KÕt h«n tr i ph p luËt1. KÕt h«n tr i ph p luËt

2. G©y thiÖt h¹i ®Õn tµi s¶n cña nhµ 2. G©y thiÖt h¹i ®Õn tµi s¶n cña nhµ n­ícn­íc

3. Tranh chÊp ph t sinh tõ giao dÞch 3. Tranh chÊp ph t sinh tõ giao dÞch tr i ph p luËttr i ph p luËt

4. Tranh chÊp vÒ lao ®éng4. Tranh chÊp vÒ lao ®éng

2323

III. ho¹t ®éng hßa gi¶iIII. ho¹t ®éng hßa gi¶iC¸c tr­êng hîp tiÕn hµnh hßa gi¶i;C¸c tr­êng hîp tiÕn hµnh hßa gi¶i;

ViÖc hßa gi¶i do c¸c tæ viªn tæ hßa gi¶i tiÕn ViÖc hßa gi¶i do c¸c tæ viªn tæ hßa gi¶i tiÕn hµnh trong c¸c tr­êng hîp sau:hµnh trong c¸c tr­êng hîp sau:

- Chñ ®éng tiÕn hµnh hßa gi¶i hoÆc mêi - Chñ ®éng tiÕn hµnh hßa gi¶i hoÆc mêi ng­êi ngoµi tæ trong tr­êng hîp ng­êi ®ã chøng ng­êi ngoµi tæ trong tr­êng hîp ng­êi ®ã chøng kiÕn trùc tiÕp hoÆc biÕt vÒ viÖc tranh chÊp.kiÕn trùc tiÕp hoÆc biÕt vÒ viÖc tranh chÊp.

- Thùc hiÖn theo sù ph©n c«ng cña tæ tr­- Thùc hiÖn theo sù ph©n c«ng cña tæ tr­ëng, theo ®Ò nghÞ cña c¬ quan, tæ chøc hoÆc ëng, theo ®Ò nghÞ cña c¬ quan, tæ chøc hoÆc c¸ nh©n.c¸ nh©n.

2424

IV. ph­¬ng thøc vµ c¸c b­íc IV. ph­¬ng thøc vµ c¸c b­íc tiÕn hµnh hßa gi¶itiÕn hµnh hßa gi¶i

1. Ph­¬ng thøc hßa gi¶i:1. Ph­¬ng thøc hßa gi¶i: ViÖc hßa gi¶i ®­îc ViÖc hßa gi¶i ®­îc tiÕn hµnh chñ yÕu b»ng lêi nãi, dïng t×nh c¶m, lý tiÕn hµnh chñ yÕu b»ng lêi nãi, dïng t×nh c¶m, lý lÏ ®Ó thuyÕt phôc c¸c bªn ®¹t ®­îc sù tháa thuËn.lÏ ®Ó thuyÕt phôc c¸c bªn ®¹t ®­îc sù tháa thuËn.

2. C¸c b­íc tiÕn hµnh hßa gi¶i:2. C¸c b­íc tiÕn hµnh hßa gi¶i:

a. a. B­ícB­íc 1: 1: Tr­ícTr­íc khikhi hßahßa gi¶igi¶ib. b. B­ícB­íc 2: 2: TiÕnTiÕn hµnhhµnh hßahßa gi¶igi¶ic. c. B­ícB­íc 3: 3: SauSau khikhi hßahßa gi¶igi¶i3. 3. MétMét sèsè ® ®iÓmiÓm cÇncÇn l­ul­u ý: ý:

2525

Việc hoà giải được tiến hành trong các trường hợp sau đây:

Tổ viên Tổ HG chủ

động HG hoặc tổ

chức việc HG theo

sáng kiến của mình

Theo sáng kiến

của tổ trưởng Tổ hoà giải

Theo đề nghị của cơ

quan, tổ chức hoặc

cá nhân khác

Theo yêu cầu của một bên hoặc các bên tranh

chấp

2626

Việc hoà giải được tiến hành theo phương thức sau đây:

Bằng lời nói

Có thể được tổ viên Tổ hoà giải lập biên

bản

Tuỳ từng trường hợp cụ thể, tổ viên Tổ hoà giải có thể tiến hành việc hoà giải bằng cách gặp gỡ

từng bên hoặc các bên

Tổ HG phân tích, thuyết

phục các bên thoả thuận phù hợp với PL, đạo đức XH, phong

tục, tập quán tốt đẹp và tự

nguyện thực hiện thoả thuận

2727

B­íc 1: B­íc 1: Tr­íc khi hßa gi¶iTr­íc khi hßa gi¶i

Ph¶i cã mÆt kÞp thêi, gÆp gì c¸c bªn tranh Ph¶i cã mÆt kÞp thêi, gÆp gì c¸c bªn tranh chÊp ®Ó can ng¨n, dµn xÕp lµm dÞu t×nh h×nh chÊp ®Ó can ng¨n, dµn xÕp lµm dÞu t×nh h×nh c¨ng th¼ng gi÷a c¸c bªnc¨ng th¼ng gi÷a c¸c bªn

Nh¾c nhë quÇn chóng xung quanh kh«ng nªn Nh¾c nhë quÇn chóng xung quanh kh«ng nªn cã th¸i ®é ch©m chäc, kÝch ®éng, kÐo bÌ lËp c¸nhcã th¸i ®é ch©m chäc, kÝch ®éng, kÐo bÌ lËp c¸nh

T×m hiÓu nhanh nguyªn nh©n g©y ra vô viÖcT×m hiÓu nhanh nguyªn nh©n g©y ra vô viÖcKÞp thêi b¸o c¸o, kiÕn nghÞ c¬ quan cã thÈm KÞp thêi b¸o c¸o, kiÕn nghÞ c¬ quan cã thÈm

quyÒn ®Ó cã biÖn ph¸p gi¶i quyÕt ®èi víi nh÷ng quyÒn ®Ó cã biÖn ph¸p gi¶i quyÕt ®èi víi nh÷ng vô viÖc phøc t¹p, ¶nh h­ëng xÊu ®Õn an ninh trËt vô viÖc phøc t¹p, ¶nh h­ëng xÊu ®Õn an ninh trËt tù trªn ®Þa bµn.tù trªn ®Þa bµn.

2828

B­íc 2:B­íc 2: TiÕn hµnh hßa gi¶i TiÕn hµnh hßa gi¶i§©y lµ b­íc quan träng cã tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh§©y lµ b­íc quan träng cã tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh

thµnh c«ng hay thÊt b¹i cña viÖc hßa gi¶i:thµnh c«ng hay thÊt b¹i cña viÖc hßa gi¶i:Trùc tiÕp trao ®æi víi tõng bªn, t×m hiÓu c¸c Trùc tiÕp trao ®æi víi tõng bªn, t×m hiÓu c¸c

nguyªn nh©n m©u thuÉn, tranh chÊp ph¸t sinh;nguyªn nh©n m©u thuÉn, tranh chÊp ph¸t sinh;Lùa chän thêi gian thÝch hîp ®Ó gÆp gì vµ trao Lùa chän thêi gian thÝch hîp ®Ó gÆp gì vµ trao

®æi, ph©n tÝch vô viÖc, lµm râ ®óng sai, ®æi, ph©n tÝch vô viÖc, lµm râ ®óng sai, (dùa vµ o c ¸ c (dùa vµ o c ¸ c q uy ® Þnh cña ph¸ p luËt vµ truyÒ n thè ng ® ¹ o ® ø c , q uy ® Þnh cña ph¸ p luËt vµ truyÒ n thè ng ® ¹ o ® ø c , pho ng tô c tËp q u¸ n ® Ó ph© n tÝch)pho ng tô c tËp q u¸ n ® Ó ph© n tÝch) N¾m ch¾c t©m N¾m ch¾c t©m lý cña tõng bªn, tr¸nh véi vµng, n«n nãng chôp mò hoÆc lý cña tõng bªn, tr¸nh véi vµng, n«n nãng chôp mò hoÆc lµm tæn h¹i ®Õn danh dù, tù ¸i c¸ nh©n;lµm tæn h¹i ®Õn danh dù, tù ¸i c¸ nh©n;

Chñ yÕu dïng t×nh c¶m, uy tÝn, lÏ ph¶i ®Ó thuyÕt Chñ yÕu dïng t×nh c¶m, uy tÝn, lÏ ph¶i ®Ó thuyÕt phôc. Cã thÓ mêi thªm mét sè ng­êi lµm chøng, hoÆc phôc. Cã thÓ mêi thªm mét sè ng­êi lµm chøng, hoÆc ®¹i diÖn tæ chøc ®oµn thÓ, ng­êi cao tuæi, ng­êi cã uy ®¹i diÖn tæ chøc ®oµn thÓ, ng­êi cao tuæi, ng­êi cã uy tÝn...tham gia.tÝn...tham gia.

2929

B­íc 3: B­íc 3: Sau khi hßa gi¶iSau khi hßa gi¶i

NÕu vô viÖc hßa gi¶i thµnh, tæ hßa gi¶i NÕu vô viÖc hßa gi¶i thµnh, tæ hßa gi¶i cÇn ®éng viªn, th¨m hái, nh¾c nhë vµ kÞp thêi cÇn ®éng viªn, th¨m hái, nh¾c nhë vµ kÞp thêi ®éng viªn viÖc thùc hiÖn thùc hiÖn cam kÕt cña ®éng viªn viÖc thùc hiÖn thùc hiÖn cam kÕt cña c¸c bªn. c¸c bªn.

NÕu vô viÖc hßa gi¶i kh«ng thµnh th× tæ NÕu vô viÖc hßa gi¶i kh«ng thµnh th× tæ hßa gi¶i cÇn dµn xÕp æn ®Þnh vµ h­íng dÉn c¸c hßa gi¶i cÇn dµn xÕp æn ®Þnh vµ h­íng dÉn c¸c bªn ®Ò nghÞ c¸c c¬ quan nhµ n­íc cã thÈm bªn ®Ò nghÞ c¸c c¬ quan nhµ n­íc cã thÈm quyÒn gi¶i quyÕt.quyÒn gi¶i quyÕt.

Dï hßa gi¶i thµnh hay kh«ng thµnh, ng­êi Dï hßa gi¶i thµnh hay kh«ng thµnh, ng­êi lµm c«ng t¸c hßa gi¶i còng cÇn ghi chÐp vµo sæ lµm c«ng t¸c hßa gi¶i còng cÇn ghi chÐp vµo sæ c«ng t¸c vÒ hßa gi¶i ®Ó phôc vô cho viÖc thèng c«ng t¸c vÒ hßa gi¶i ®Ó phôc vô cho viÖc thèng kª b¸o c¸o.kª b¸o c¸o.

3030

Mét sè ®iÓm cÇn l­u ýMét sè ®iÓm cÇn l­u ý

Th­êng xuyªn n¾m t×nh h×nh ®Ó kÞp thêi ph¸t Th­êng xuyªn n¾m t×nh h×nh ®Ó kÞp thêi ph¸t hiÖn vµ cã c¸c biÖn ph¸p thÝch hîp ®Ó ng¨n chÆn c¸c hiÖn vµ cã c¸c biÖn ph¸p thÝch hîp ®Ó ng¨n chÆn c¸c VPPL vµ tranh chÊp nhá trong céng ®ång d©n c­,VPPL vµ tranh chÊp nhá trong céng ®ång d©n c­,

CÇn tranh thñ sù ®ång t×nh ñng hé cña c¸ nh©n, CÇn tranh thñ sù ®ång t×nh ñng hé cña c¸ nh©n, tæ chøc cã liªn quan ®Õn vô viÖc hßa gi¶i, ph¸t huy vai tæ chøc cã liªn quan ®Õn vô viÖc hßa gi¶i, ph¸t huy vai trß cña Giµ lµng, Tr­ëng b¶n.trß cña Giµ lµng, Tr­ëng b¶n.

Khi vËn dông c¸c phong tôc tËp qu¸n cña ®Þa ph­Khi vËn dông c¸c phong tôc tËp qu¸n cña ®Þa ph­¬ng, cÇn xem xÐt phong tôc, tËp qu¸n ®ã cã phï hîp víi ¬ng, cÇn xem xÐt phong tôc, tËp qu¸n ®ã cã phï hîp víi ®­êng lèi, chÝn s¸ch cña §¶ng, ph¸p luËt cña nhµ n­íc ®­êng lèi, chÝn s¸ch cña §¶ng, ph¸p luËt cña nhµ n­íc hay kh«ng. hay kh«ng. (ChØ ®­îc vËn dông c¸c phong tôc, tËp qu n tèt (ChØ ®­îc vËn dông c¸c phong tôc, tËp qu n tèt ®Ñp, kh«ng tr i víi c¸c quy ®Þnh cña ph p luËt.)®Ñp, kh«ng tr i víi c¸c quy ®Þnh cña ph p luËt.)

3131

V. V. KÕt thóc viÖc hßa gi¶iKÕt thóc viÖc hßa gi¶i

Việc hoà giải được kết thúc khi các bên đã Việc hoà giải được kết thúc khi các bên đã đạt được thoả thuận và tự nguyện thực hiện thoả đạt được thoả thuận và tự nguyện thực hiện thoả thuận đó. Tổ viên Tổ hoà giải động viên, thuyết thuận đó. Tổ viên Tổ hoà giải động viên, thuyết phục các bên thực hiện thoả thuận.phục các bên thực hiện thoả thuận.

NNếu các bên không đạt được thỏa thuận và ếu các bên không đạt được thỏa thuận và việc hòa giải không đạt được kết quả thì tổ hòa việc hòa giải không đạt được kết quả thì tổ hòa giải hướng dẫn cho các bên làm thủ tục cần thiết giải hướng dẫn cho các bên làm thủ tục cần thiết đề nghị cơ quan nhà nước có thẩm quyền giải đề nghị cơ quan nhà nước có thẩm quyền giải quyết. quyết.   

3232

Khen thưởngKhen thưởng1- Tổ hoà giải và tổ viên Tổ hoà giải có 1- Tổ hoà giải và tổ viên Tổ hoà giải có

thành tích trong công tác hoà giải thì được thành tích trong công tác hoà giải thì được khen thưởng.khen thưởng.

2- Tổ chức, cá nhân có thành tích trong 2- Tổ chức, cá nhân có thành tích trong việc xây dựng, củng cố tổ chức và nâng cao việc xây dựng, củng cố tổ chức và nâng cao hiệu quả hoạt động của các tổ chức hoà hiệu quả hoạt động của các tổ chức hoà giải ở cơ sở, tích cực tham gia hoà giải thì giải ở cơ sở, tích cực tham gia hoà giải thì được khen thưởng.được khen thưởng.

3333

Xử lý vi phạmXử lý vi phạmNgười nào có hành vi vi phạm Pháp Người nào có hành vi vi phạm Pháp

lệnh này và các quy định khác của pháp lệnh này và các quy định khác của pháp luật về hoà giải ở cơ sở, thì tuỳ theo tính luật về hoà giải ở cơ sở, thì tuỳ theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý kỷ luật, chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý kỷ luật, xử phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách xử phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự; nếu gây thiệt hại thì phải nhiệm hình sự; nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật.bồi thường theo quy định của pháp luật.  

3434

Mét sè kü n¨ng hoµ gi¶iMét sè kü n¨ng hoµ gi¶i - - Bước 1. Trực t iếp nắm rõ nội dung tranh chấp, Bước 1. Trực t iếp nắm rõ nội dung tranh chấp, nguyên nhân phát sinh tranh chấp và yêu cầu cụ thể nguyên nhân phát sinh tranh chấp và yêu cầu cụ thể của các bên tranh chấp, kết hợp việc phổ biến, tuyên của các bên tranh chấp, kết hợp việc phổ biến, tuyên truyền pháp luật .truyền pháp luật .

- - Bước 2: Xác định tính chất của tranh chấp, lựa Bước 2: Xác định tính chất của tranh chấp, lựa chọn văn bản có l iên quan đến tranh chấp để vận dụng chọn văn bản có l iên quan đến tranh chấp để vận dụng các quy định đó vào việc giải quyết tranh chấp..các quy định đó vào việc giải quyết tranh chấp..

- Bước 3. HGV cần gặp gỡ từng bên tranh chấp để - Bước 3. HGV cần gặp gỡ từng bên tranh chấp để hòa giải kết hợp với việc giải thích pháp luật giúp họ hòa giải kết hợp với việc giải thích pháp luật giúp họ nhận thức được các quyền và nghĩa vụ của mình.nhận thức được các quyền và nghĩa vụ của mình.

- Bước 4. Tổ chức cho các bên tranh chấp gặp gỡ - Bước 4. Tổ chức cho các bên tranh chấp gặp gỡ để thảo luận với nhau việc giải quyết tranh chấp.để thảo luận với nhau việc giải quyết tranh chấp.

3535

Bước 1.Bước 1. Trực tiếp nắm rõ nội dung tranh chấp, nguyên nhân phát Trực tiếp nắm rõ nội dung tranh chấp, nguyên nhân phát sinh tranh chấp và yêu cầu cụ thể của các bên tranh chấp, kết hợp sinh tranh chấp và yêu cầu cụ thể của các bên tranh chấp, kết hợp

việc phổ biến, tuyên truyền pháp luật .việc phổ biến, tuyên truyền pháp luật .

- Khi có mâu thuẫn, tranh chấp xảy ra, Hòa giải viên phải có mặt kịp thời - Khi có mâu thuẫn, tranh chấp xảy ra, Hòa giải viên phải có mặt kịp thời nắm rõ nội dung tranh chấp, tìm hiểu nguyên nhân phát sinh tranh chấp để nắm rõ nội dung tranh chấp, tìm hiểu nguyên nhân phát sinh tranh chấp để thực hiện công tác hoà giải. Việc nắm rõ nguyên nhân phát sinh tranh chấp sẽ thực hiện công tác hoà giải. Việc nắm rõ nguyên nhân phát sinh tranh chấp sẽ tạo điều kiện để Hoà giải viên có phương pháp hoà giải đúng, vận dụng, viện tạo điều kiện để Hoà giải viên có phương pháp hoà giải đúng, vận dụng, viện dẫn, các điều luật phù hợp với nội dung tranh chấp xảy ra đồng thời có căn cứ dẫn, các điều luật phù hợp với nội dung tranh chấp xảy ra đồng thời có căn cứ giải thích, hướng dẫn, thuyết phục các bên tranh chấp hiểu được hành vi của giải thích, hướng dẫn, thuyết phục các bên tranh chấp hiểu được hành vi của mình đúng hay sai, vi phạm pháp luật hay không vi phạm pháp luật…để các mình đúng hay sai, vi phạm pháp luật hay không vi phạm pháp luật…để các bên hiểu và tự giác điều chỉnh hành vi của mình cho phù hợp với pháp luật, đạo bên hiểu và tự giác điều chỉnh hành vi của mình cho phù hợp với pháp luật, đạo đức xã hội và phong tục tập quán tốt đẹp của địa phương. đức xã hội và phong tục tập quán tốt đẹp của địa phương.

Trong khi tiến hành hòa giải, trường hợp các bên tranh chấp có yêu cầu Trong khi tiến hành hòa giải, trường hợp các bên tranh chấp có yêu cầu về cung cấp, giới thiệu các văn bản pháp luật liên quan đến tranh chấp, mâu về cung cấp, giới thiệu các văn bản pháp luật liên quan đến tranh chấp, mâu thuẫn này để họ nghiên cứu, xem xét thì Hoà giải viên giúp đỡ. Nếu gặp những thuẫn này để họ nghiên cứu, xem xét thì Hoà giải viên giúp đỡ. Nếu gặp những vấn đề khó, Hoà giải viên cần hỏi ý kiến các chuyên gia, cán bộ Tư pháp…đảm vấn đề khó, Hoà giải viên cần hỏi ý kiến các chuyên gia, cán bộ Tư pháp…đảm bảo sao cho các quy định pháp luật, quy phạm đạo đức vận dụng vào vụ việc bảo sao cho các quy định pháp luật, quy phạm đạo đức vận dụng vào vụ việc tranh chấp là đúng, chính xác. tranh chấp là đúng, chính xác. Ví dụ : Đối với trường hợp mâu thuẫn, tranh chấp giữa các thành viên trong gia Ví dụ : Đối với trường hợp mâu thuẫn, tranh chấp giữa các thành viên trong gia đình liên quan đến thừa kế, Hòa giải viên phải xem xét các quy định của Bộ đình liên quan đến thừa kế, Hòa giải viên phải xem xét các quy định của Bộ Luật Dân sự liên quan đến thừa kế như quyền thừa kế của cá nhân, quyền, Luật Dân sự liên quan đến thừa kế như quyền thừa kế của cá nhân, quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm của người hưởng thừa kế...nghĩa vụ và trách nhiệm của người hưởng thừa kế...

3636

Bước 2:Bước 2: Xác định tính chất của tranh chấp, lựa chọn Xác định tính chất của tranh chấp, lựa chọn văn bản có l iên quan đến tranh chấp để vận dụng các văn bản có l iên quan đến tranh chấp để vận dụng các

quy định đó vào việc giải quyết tranh chấp..quy định đó vào việc giải quyết tranh chấp..

Sau khi nắm rõ nội dung tranh chấp, Hoà giải viên cần tìm hiểu xem quan hệ tranh chấp Sau khi nắm rõ nội dung tranh chấp, Hoà giải viên cần tìm hiểu xem quan hệ tranh chấp này được văn bản pháp luật nào điều chỉnh? này được văn bản pháp luật nào điều chỉnh? Ví dụ :Ví dụ : Đối với các mâu thuẫn, tranh chấp giữa các thành viên trong gia đình do khác Đối với các mâu thuẫn, tranh chấp giữa các thành viên trong gia đình do khác nhau về quan niệm sống, lối sống, tính tình không hợp, Hoà giải viên phải lựa chọn, áp nhau về quan niệm sống, lối sống, tính tình không hợp, Hoà giải viên phải lựa chọn, áp dụng các quy định của Luật Hôn nhân và gia đình vào từng trường hợp cụ thể để giải dụng các quy định của Luật Hôn nhân và gia đình vào từng trường hợp cụ thể để giải quyết các vấn đề đặt ra.quyết các vấn đề đặt ra. - Đối với tranh chấp, mâu thuẫn trong quan hệ xóm giềng liên quan đến: sử dụng lối - Đối với tranh chấp, mâu thuẫn trong quan hệ xóm giềng liên quan đến: sử dụng lối đi qua nhà, sử dụng điện, nước sinh hoạt... thì phải xem xét các quy định của Bộ Luật đi qua nhà, sử dụng điện, nước sinh hoạt... thì phải xem xét các quy định của Bộ Luật dân sự .dân sự . Ở bước này, Hoà giải viên tổ chức cho các bên tranh chấp gặp nhau để thảo luận, giải Ở bước này, Hoà giải viên tổ chức cho các bên tranh chấp gặp nhau để thảo luận, giải quyết tranh chấp. Lúc này Hoà giải viên có thể đối chiếu, phân tích các quy định của quyết tranh chấp. Lúc này Hoà giải viên có thể đối chiếu, phân tích các quy định của pháp luật về vấn đề mà các bên đang tranh chấp cần biết, cần hiểu để họ tự điều chỉnh pháp luật về vấn đề mà các bên đang tranh chấp cần biết, cần hiểu để họ tự điều chỉnh hành vi của mình cho phù hợp với pháp luật. Đây không phải là công việc dễ dàng bởi hành vi của mình cho phù hợp với pháp luật. Đây không phải là công việc dễ dàng bởi rất nhiều quy định trong văn bản pháp luật còn chung chung, khó hiểu hoặc hiểu theo rất nhiều quy định trong văn bản pháp luật còn chung chung, khó hiểu hoặc hiểu theo nhiều cách khác nhau. Bởi vậy, Hòa giải viên phải lưu ý các vấn đề sau:nhiều cách khác nhau. Bởi vậy, Hòa giải viên phải lưu ý các vấn đề sau: + Ưu tiên áp dụng quy định trong văn bản có giá trị pháp lý cao;+ Ưu tiên áp dụng quy định trong văn bản có giá trị pháp lý cao; + Không nên giải thích pháp luật theo suy diễn chủ quan của mình.+ Không nên giải thích pháp luật theo suy diễn chủ quan của mình. Trong trường hợp gặp những quy định pháp luật khó hiểu, hoặc có nhiều cách hiểu Trong trường hợp gặp những quy định pháp luật khó hiểu, hoặc có nhiều cách hiểu khác nhau cần tham khảo ý kiến của các chuyên gia pháp luật để được hướng dẫn, giải khác nhau cần tham khảo ý kiến của các chuyên gia pháp luật để được hướng dẫn, giải thích đúng và đầy đủ. thích đúng và đầy đủ.

3737

Bước 3.Bước 3. HGV cần gặp gỡ từng bên tranh chấp để hòa HGV cần gặp gỡ từng bên tranh chấp để hòa giải kết hợp với việc giải thích pháp luật giúp họ nhận giải kết hợp với việc giải thích pháp luật giúp họ nhận

thức được các quyền và nghĩa vụ của mình.thức được các quyền và nghĩa vụ của mình.

Khi gặp gỡ từng bên tranh chấp, Hòa giải viên cần lựa chọn thời điểm Khi gặp gỡ từng bên tranh chấp, Hòa giải viên cần lựa chọn thời điểm thích hợp để trao đổi, hướng dẫn thuyết phục các bên tranh chấp sẽ tạo tâm lý thích hợp để trao đổi, hướng dẫn thuyết phục các bên tranh chấp sẽ tạo tâm lý thỏa mái giúp họ dễ tiếp thu ý kiến đóng góp và bình tĩnh phân tích sự việc hơn. thỏa mái giúp họ dễ tiếp thu ý kiến đóng góp và bình tĩnh phân tích sự việc hơn. Trong quá trình trao đổi, Hòa giải viên phải kiên nhẵn lắng nghe ý kiến, hiểu Trong quá trình trao đổi, Hòa giải viên phải kiên nhẵn lắng nghe ý kiến, hiểu tâm lý của các bên tranh chấp, cố gắng không dùng lời lẽ khó hiểu, thuật ngữ tâm lý của các bên tranh chấp, cố gắng không dùng lời lẽ khó hiểu, thuật ngữ pháp lý chuyên ngành mà bằng lời giải thích pháp luật giản đơn, dễ hiểu, đi pháp lý chuyên ngành mà bằng lời giải thích pháp luật giản đơn, dễ hiểu, đi thẳng vào vấn đề, sau cùng dùng lời lẽ phân tích cho họ thấy các quy định của thẳng vào vấn đề, sau cùng dùng lời lẽ phân tích cho họ thấy các quy định của pháp luật liên quan đến tranh chấp, để mỗi bên tranh chấp nhận thức được cái pháp luật liên quan đến tranh chấp, để mỗi bên tranh chấp nhận thức được cái đúng, cái sai của mình và đi đến phương án giải quyết phù hợp với pháp luật, đúng, cái sai của mình và đi đến phương án giải quyết phù hợp với pháp luật, đạo đức xã hội và phong tục tập quán tốt đẹp của nhân dân.đạo đức xã hội và phong tục tập quán tốt đẹp của nhân dân. Trong trường hợp cần thiết Hòa giải viên có thể cung cấp cho đối tượng Trong trường hợp cần thiết Hòa giải viên có thể cung cấp cho đối tượng những thông tin chính xác để xóa bỏ những quan điểm lệch lạc, sai trái, phiến những thông tin chính xác để xóa bỏ những quan điểm lệch lạc, sai trái, phiến diện, giúp đối tượng hiểu đúng, lựa chọn đưa ra những quyết định cụ thể, đúng diện, giúp đối tượng hiểu đúng, lựa chọn đưa ra những quyết định cụ thể, đúng đắn phù hợp với pháp luật. Hòa giải viên phải bình tĩnh, lắng nghe, giữ thái độ đắn phù hợp với pháp luật. Hòa giải viên phải bình tĩnh, lắng nghe, giữ thái độ bình tĩnh, đúng mực, tỏ ra thông cảm, quan tâm đến yêu cầu của đối bình tĩnh, đúng mực, tỏ ra thông cảm, quan tâm đến yêu cầu của đối tượng...đồng thời, lựa chọn phương án xử lý linh hoạt, tiếp tục hòa giải hay để tượng...đồng thời, lựa chọn phương án xử lý linh hoạt, tiếp tục hòa giải hay để vào dịp khác nhằm giải tỏa không khí bớt căng thẳng mà mục tiêu của hòa giải vào dịp khác nhằm giải tỏa không khí bớt căng thẳng mà mục tiêu của hòa giải vẫn đạt được. vẫn đạt được.

3838

Bước 4.Bước 4. Tổ chức cho các bên tranh chấp gặp gỡ để Tổ chức cho các bên tranh chấp gặp gỡ để thảo luận với nhau việc giải quyết tranh chấp.thảo luận với nhau việc giải quyết tranh chấp.

Sau khi gặp gỡ từng bên, hiểu rõ tâm tư nguyện vọng của các bên về Sau khi gặp gỡ từng bên, hiểu rõ tâm tư nguyện vọng của các bên về việc giải quyết tranh chấp, Hòa giải viên tổ chức cho các bên gặp nhau để thỏa việc giải quyết tranh chấp, Hòa giải viên tổ chức cho các bên gặp nhau để thỏa thuận, thống nhất phương án giải quyết tranh chấp.thuận, thống nhất phương án giải quyết tranh chấp. Khi tiến hành hòa giải các bên tranh chấp, Hòa giải viên cố gắng duy trì Khi tiến hành hòa giải các bên tranh chấp, Hòa giải viên cố gắng duy trì không khí hiểu biết, thái độ hợp tác của họ. Để tạo thuận lợi cho việc hòa giải, không khí hiểu biết, thái độ hợp tác của họ. Để tạo thuận lợi cho việc hòa giải, Hòa giải viên có thể nêu từng vấn đề đang tranh chấp và đề nghị từng bên cho Hòa giải viên có thể nêu từng vấn đề đang tranh chấp và đề nghị từng bên cho ý kiến giải quyết. Tùy điều kiện cụ thể, Hòa giải viên có thể đối chiếu, phân tích ý kiến giải quyết. Tùy điều kiện cụ thể, Hòa giải viên có thể đối chiếu, phân tích các quy định của pháp luật về các vấn đề các bên đang tranh chấp để các bên các quy định của pháp luật về các vấn đề các bên đang tranh chấp để các bên hiểu và có thể áp dụng giải quyết tranh chấp. Trên cơ sở các quy định của hiểu và có thể áp dụng giải quyết tranh chấp. Trên cơ sở các quy định của pháp luật, Hòa giải viên có thể nêu các phương án giải quyết của mình để các pháp luật, Hòa giải viên có thể nêu các phương án giải quyết của mình để các bên tham khảo. Khi các bên thống nhất được cách thức giải quyết tranh chấp, bên tham khảo. Khi các bên thống nhất được cách thức giải quyết tranh chấp, nếu cần thiết, Hòa giải viên có thể giúp các bên tranh chấp lập văn bản ghi nếu cần thiết, Hòa giải viên có thể giúp các bên tranh chấp lập văn bản ghi nhận sự thỏa thuận của các bên làm cơ sở cho việc thi hành sau này.nhận sự thỏa thuận của các bên làm cơ sở cho việc thi hành sau này. Như vậy, trong khi tiến hành hòa giải các bên tranh chấp, Hòa giải viên có Như vậy, trong khi tiến hành hòa giải các bên tranh chấp, Hòa giải viên có rất nhiều cơ hội để lồng ghép việc phổ biến, giáo dục pháp luật, nhấn mạnh rất nhiều cơ hội để lồng ghép việc phổ biến, giáo dục pháp luật, nhấn mạnh những quy định mấu chốt của pháp luật nếu các bên tranh chấp nghiêm chỉnh những quy định mấu chốt của pháp luật nếu các bên tranh chấp nghiêm chỉnh trong ứng xử của mình thì sẽ tránh được tranh chấp xảy ra. Đồng thời, qua đó trong ứng xử của mình thì sẽ tránh được tranh chấp xảy ra. Đồng thời, qua đó các bên tranh chấp và những người có liên quan có thể được nâng cao hiểu các bên tranh chấp và những người có liên quan có thể được nâng cao hiểu biết pháp luật và ý thức tôn trọng pháp luật từ đó hạn chế những vi phạm pháp biết pháp luật và ý thức tôn trọng pháp luật từ đó hạn chế những vi phạm pháp luật và tranh chấp nhỏ xảy ra./. luật và tranh chấp nhỏ xảy ra./.

3939

Một số quy định của Một số quy định của pháp luật được vận pháp luật được vận dụng khi hòa giảidụng khi hòa giải

LUẬT HÔN NHÂN VÀ GIA ĐÌNH NĂM LUẬT HÔN NHÂN VÀ GIA ĐÌNH NĂM 20002000

4040

1. Những vấn đề chung1. Những vấn đề chungĐiều 2. Những nguyên tắc cơ bản của chế Điều 2. Những nguyên tắc cơ bản của chế

độ hôn nhân và gia đình độ hôn nhân và gia đình

- Hôn nhân tự nguyện, tiến bộ, một vợ một - Hôn nhân tự nguyện, tiến bộ, một vợ một chồng, vợ chồng bình đẳng;chồng, vợ chồng bình đẳng;- Hôn nhân giữa công dân Việt Nam thuộc các - Hôn nhân giữa công dân Việt Nam thuộc các dân tộc, các tôn giáo, giữa người theo tôn giáo dân tộc, các tôn giáo, giữa người theo tôn giáo với người không theo tôn giáo, giữa công dân với người không theo tôn giáo, giữa công dân Việt Nam với người nước ngoài được tôn trọng và Việt Nam với người nước ngoài được tôn trọng và được pháp luật bảo vệ;được pháp luật bảo vệ;

4141

1. Những vấn đề chung1. Những vấn đề chung- Vợ chồng có nghĩa vụ thực hiện chính sách dân số và - Vợ chồng có nghĩa vụ thực hiện chính sách dân số và kế hoạch hóa gia đình;kế hoạch hóa gia đình;- Cha mẹ có nghĩa vụ nuôi dạy con thành công dân có - Cha mẹ có nghĩa vụ nuôi dạy con thành công dân có ích cho xã hội; con có nghĩa vụ kính trọng, chăm sóc, ích cho xã hội; con có nghĩa vụ kính trọng, chăm sóc, nuôi dưỡng cha mẹ; cháu có nghĩa vụ kính trọng, chăm nuôi dưỡng cha mẹ; cháu có nghĩa vụ kính trọng, chăm sóc, phụng dưỡng ông bà; các thành viên trong gia đình sóc, phụng dưỡng ông bà; các thành viên trong gia đình có nghĩa vụ quan tâm, chăm sóc, giúp đỡ nhau;có nghĩa vụ quan tâm, chăm sóc, giúp đỡ nhau;- Nhà nước và xã hội không thừa nhận sự phân biệt đối - Nhà nước và xã hội không thừa nhận sự phân biệt đối xử giữa các con, giữa con trai và con gái, con đẻ và con xử giữa các con, giữa con trai và con gái, con đẻ và con nuôi, con trong giá thú và con ngoài giá thú;nuôi, con trong giá thú và con ngoài giá thú;- Nhà nước, xã hội và gia đình có trách nhiệm bảo vệ - Nhà nước, xã hội và gia đình có trách nhiệm bảo vệ phụ nữ, trẻ em, giúp đỡ các bà mẹ thực hiện tốt chức phụ nữ, trẻ em, giúp đỡ các bà mẹ thực hiện tốt chức năng cao quý của người mẹ.năng cao quý của người mẹ.

4242

Điều 4. Bảo vệ chế độ hôn nhân và Điều 4. Bảo vệ chế độ hôn nhân và gia đình (trích)gia đình (trích)

- Cấm tảo hôn, cưỡng ép kết hôn, cản trở hôn nhân tự - Cấm tảo hôn, cưỡng ép kết hôn, cản trở hôn nhân tự nguyện, tiến bộ; cấm kết hôn giả tạo, lừa dối để kết hôn, nguyện, tiến bộ; cấm kết hôn giả tạo, lừa dối để kết hôn, ly hôn; cấm cưỡng ép ly hôn, ly hôn giả tạo, cấm yêu ly hôn; cấm cưỡng ép ly hôn, ly hôn giả tạo, cấm yêu sách của cải trong việc cưới hỏi;sách của cải trong việc cưới hỏi;- Cấm người đang có vợ, có chồng mà kết hôn hoặc - Cấm người đang có vợ, có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác hoặc người chung sống như vợ chồng với người khác hoặc người chưa có vợ, chưa có chồng mà kết hôn hoặc chung sống chưa có vợ, chưa có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người đang có chồng, có vợ;như vợ chồng với người đang có chồng, có vợ;- Cấm ngược đãi, hành hạ ông, bà, cha, mẹ, vợ, chồng, - Cấm ngược đãi, hành hạ ông, bà, cha, mẹ, vợ, chồng, con, cháu, anh, chị em và các thành viên khác trong gia con, cháu, anh, chị em và các thành viên khác trong gia đình.đình.

4343

2. Quy định về kết hôn2. Quy định về kết hônĐiều 9. Điều kiện kết hônĐiều 9. Điều kiện kết hôn

Nam nữ kết hôn với nhau phải tuân theo các điều kiện sau đây:Nam nữ kết hôn với nhau phải tuân theo các điều kiện sau đây:- Nam từ hai mươi tuổi trở lên, nữ từ mười tám tuổi trở lên;- Nam từ hai mươi tuổi trở lên, nữ từ mười tám tuổi trở lên;- Việc kết hôn do nam và nữ tự nguyện quyết định, không bên nào - Việc kết hôn do nam và nữ tự nguyện quyết định, không bên nào được ép buộc, lừa dối bên nào; không ai được cưỡng ép hoặc cản được ép buộc, lừa dối bên nào; không ai được cưỡng ép hoặc cản trở.trở.

Điều 10. Những trường hợp cấm kết hônĐiều 10. Những trường hợp cấm kết hônViệc kết hôn bị cấm trong những trường hợp sau đây:Việc kết hôn bị cấm trong những trường hợp sau đây:- Người đang có vợ hoặc có chồng;- Người đang có vợ hoặc có chồng;- Người mất năng lực hành vi dân sự;- Người mất năng lực hành vi dân sự;- Giữa những người cùng dòng máu về trực hệ; giữa những người - Giữa những người cùng dòng máu về trực hệ; giữa những người có họ trong phạm vi ba đời;có họ trong phạm vi ba đời;- Giữa cha, mẹ nuôi với con nuôi; giữa người đã từng là cha, mẹ - Giữa cha, mẹ nuôi với con nuôi; giữa người đã từng là cha, mẹ nuôi với con nuôi, bố chồng với con dâu, mẹ vợ với con rể, bố nuôi với con nuôi, bố chồng với con dâu, mẹ vợ với con rể, bố dượng với con riêng của vợ, mẹ kế với con riêng của chồng;dượng với con riêng của vợ, mẹ kế với con riêng của chồng;- Giữa những người cùng giới tính.- Giữa những người cùng giới tính.

4444

3. Quan hệ giữa vợ và chồng3. Quan hệ giữa vợ và chồng

Điều 18. Tình nghĩa vợ chồngĐiều 18. Tình nghĩa vợ chồngVợ chồng chung thủy, thương yêu, quý trọng, chăm sóc, Vợ chồng chung thủy, thương yêu, quý trọng, chăm sóc, giúp đỡ nhau, cùng nhau xây dựng gia đình no ấm, bình giúp đỡ nhau, cùng nhau xây dựng gia đình no ấm, bình đẳng, tiến bộ, hạnh phúc, bền vững.đẳng, tiến bộ, hạnh phúc, bền vững.

Điều 19. Bình đẳng về nghĩa vụ và quyền giữa vợ, Điều 19. Bình đẳng về nghĩa vụ và quyền giữa vợ, chồngchồng

Vợ, chồng bình đẳng với nhau, có nghĩa vụ và quyền Vợ, chồng bình đẳng với nhau, có nghĩa vụ và quyền ngang nhau về mọi mặt trong gia đình.ngang nhau về mọi mặt trong gia đình.

Điều 20. Lựa chọn nơi cư trú của vợ, chồngĐiều 20. Lựa chọn nơi cư trú của vợ, chồngNơi cư trú của vợ chồng do vợ chồng lựa chọn, không bị Nơi cư trú của vợ chồng do vợ chồng lựa chọn, không bị ràng buộc bởi phong tục, tập quán, địa giới hành chính.ràng buộc bởi phong tục, tập quán, địa giới hành chính.

4545

3. Quan hệ giữa vợ và chồng3. Quan hệ giữa vợ và chồng

Điều 21. Tôn trọng danh dự, nhân phẩm, uy tín Điều 21. Tôn trọng danh dự, nhân phẩm, uy tín của vợ, chồngcủa vợ, chồng

- Vợ, chồng tôn trọng và giữ gìn danh dự, nhân phẩm, - Vợ, chồng tôn trọng và giữ gìn danh dự, nhân phẩm, uy tín cho nhau.uy tín cho nhau.- Cấm vợ, chồng có hành vi ngược đãi, hành hạ, xúc - Cấm vợ, chồng có hành vi ngược đãi, hành hạ, xúc phạm đến danh dự, nhân phẩm, uy tín của nhau.phạm đến danh dự, nhân phẩm, uy tín của nhau.Điều 22. Tôn trọng quyền tự do tín ngưỡng, tôn Điều 22. Tôn trọng quyền tự do tín ngưỡng, tôn

giáo của vợ, chồnggiáo của vợ, chồng Vợ, chồng tôn trọng quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo Vợ, chồng tôn trọng quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của nhau; không được cưỡng ép, cản trở nhau theo hoặc của nhau; không được cưỡng ép, cản trở nhau theo hoặc không theo một tôn giáo nào.không theo một tôn giáo nào.

4646

3. Quan hệ giữa vợ và chồng3. Quan hệ giữa vợ và chồng

Điều 23. Giúp đỡ, tạo điều kiện cho nhau Điều 23. Giúp đỡ, tạo điều kiện cho nhau phát triển về mọi mặtphát triển về mọi mặt

Vợ, chồng cùng bàn bạc, giúp đỡ, tạo điều kiện cho nhau chọn Vợ, chồng cùng bàn bạc, giúp đỡ, tạo điều kiện cho nhau chọn nghề nghiệp, học tập, nâng cao trình độ văn hóa, chuyên môn, nghề nghiệp, học tập, nâng cao trình độ văn hóa, chuyên môn, nghiệp vụ; tham gia hoạt động chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội nghiệp vụ; tham gia hoạt động chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội theo nguyện vọng và khả năng của mỗi người.theo nguyện vọng và khả năng của mỗi người.

Điều 24. Đại diện cho nhau giữa vợ, chồngĐiều 24. Đại diện cho nhau giữa vợ, chồng- Vợ chồng có thể uỷ quyền cho nhau xác lập, thực hiện và chấm - Vợ chồng có thể uỷ quyền cho nhau xác lập, thực hiện và chấm dứt các giao dịch mà theo quy định của pháp luật phải có sự đồng dứt các giao dịch mà theo quy định của pháp luật phải có sự đồng ý của cả vợ chồng; việc uỷ quyền phải được lập thành văn bản.ý của cả vợ chồng; việc uỷ quyền phải được lập thành văn bản.- Vợ, chồng đại diện cho nhau khi một bên mất năng lực hành vi - Vợ, chồng đại diện cho nhau khi một bên mất năng lực hành vi dân sự mà bên kia có đủ điều kiện làm người giám hộ hoặc khi dân sự mà bên kia có đủ điều kiện làm người giám hộ hoặc khi một bên bị hạn chế năng lực hành vi dân sự mà bên kia được Tòa một bên bị hạn chế năng lực hành vi dân sự mà bên kia được Tòa án chỉ định làm người đại diện theo pháp luật cho người đó.án chỉ định làm người đại diện theo pháp luật cho người đó.

4747

3. Quan hệ giữa vợ và chồng3. Quan hệ giữa vợ và chồngĐiều 28. Chiếm hữu, sử dụng, định đoạt Điều 28. Chiếm hữu, sử dụng, định đoạt

tài sản chung tài sản chung - Vợ, chồng có quyền và nghĩa vụ ngang nhau trong việc - Vợ, chồng có quyền và nghĩa vụ ngang nhau trong việc chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản chung.chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản chung.- Tài sản chung của vợ chồng được chi dùng để bảo - Tài sản chung của vợ chồng được chi dùng để bảo đảm nhu cầu của gia đình, thực hiện các nghĩa vụ chung đảm nhu cầu của gia đình, thực hiện các nghĩa vụ chung của vợ chồng.của vợ chồng.- Việc xác lập, thực hiện và chấm dứt giao dịch dân sự - Việc xác lập, thực hiện và chấm dứt giao dịch dân sự liên quan đến tài sản chung có giá trị lớn hoặc là nguồn liên quan đến tài sản chung có giá trị lớn hoặc là nguồn sống duy nhất của gia đình, việc dùng tài sản chung để sống duy nhất của gia đình, việc dùng tài sản chung để đầu tư kinh doanh phải được vợ chồng bàn bạc, thoả đầu tư kinh doanh phải được vợ chồng bàn bạc, thoả thuận, trừ tài sản chung đã được chia để đầu tư kinh thuận, trừ tài sản chung đã được chia để đầu tư kinh doanh riêng theo quy định tại Khoản 1 Điều 29 của Luật doanh riêng theo quy định tại Khoản 1 Điều 29 của Luật Hôn nhân và gia đình năm 2000.Hôn nhân và gia đình năm 2000.

4848

3. Quan hệ giữa vợ và chồng3. Quan hệ giữa vợ và chồng

Điều 32. Tài sản riêng của vợ, chồng Điều 32. Tài sản riêng của vợ, chồng

- Vợ, chồng có quyền có tài sản riêng.- Vợ, chồng có quyền có tài sản riêng.Tài sản riêng của vợ, chồng gồm tài sản mà mỗi người Tài sản riêng của vợ, chồng gồm tài sản mà mỗi người có trước khi kết hôn; tài sản được thừa kế riêng, được có trước khi kết hôn; tài sản được thừa kế riêng, được tặng cho riêng trong thời kỳ hôn nhân; tài sản được chia tặng cho riêng trong thời kỳ hôn nhân; tài sản được chia riêng cho vợ, chồng theo quy định tại Khoản 1 Điều 29 riêng cho vợ, chồng theo quy định tại Khoản 1 Điều 29 và Điều 30 của Luật Hôn nhân và gia đình năm 2000; đồ và Điều 30 của Luật Hôn nhân và gia đình năm 2000; đồ dùng, tư trang cá nhân.dùng, tư trang cá nhân.- Vợ, chồng có quyền nhập hoặc không nhập tài sản - Vợ, chồng có quyền nhập hoặc không nhập tài sản riêng vào khối tài sản chung.riêng vào khối tài sản chung.

4949

3. Quan hệ giữa vợ và chồng3. Quan hệ giữa vợ và chồngĐiều 33. Chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản riêngĐiều 33. Chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản riêng

- Vợ, chồng có quyền chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản riêng - Vợ, chồng có quyền chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản riêng của mình.của mình.- Vợ, chồng tự quản lý tài sản riêng; trong trường hợp vợ hoặc - Vợ, chồng tự quản lý tài sản riêng; trong trường hợp vợ hoặc chồng không thể tự mình quản lý tài sản riêng và cũng không uỷ chồng không thể tự mình quản lý tài sản riêng và cũng không uỷ quyền cho người khác quản lý thì bên kia có quyền quản lý tài sản quyền cho người khác quản lý thì bên kia có quyền quản lý tài sản đó.đó.- Nghĩa vụ riêng về tài sản của mỗi người được thanh toán từ tài - Nghĩa vụ riêng về tài sản của mỗi người được thanh toán từ tài sản riêng của người đó.sản riêng của người đó.- Tài sản riêng của vợ, chồng cũng được sử dụng vào các nhu cầu - Tài sản riêng của vợ, chồng cũng được sử dụng vào các nhu cầu thiết yếu của gia đình trong trường hợp tài sản chung không đủ để thiết yếu của gia đình trong trường hợp tài sản chung không đủ để đáp ứng.đáp ứng.- Trong trường hợp tài sản riêng của vợ hoặc chồng đã được đưa - Trong trường hợp tài sản riêng của vợ hoặc chồng đã được đưa vào sử dụng chung mà hoa lợi, lợi tức từ tài sản riêng đó là nguồn vào sử dụng chung mà hoa lợi, lợi tức từ tài sản riêng đó là nguồn sống duy nhất của gia đình thì việc định đoạt tài sản riêng đó phải sống duy nhất của gia đình thì việc định đoạt tài sản riêng đó phải được sự thoả thuận của cả vợ chồng.được sự thoả thuận của cả vợ chồng.

5050

4. Quan hệ giữa cha mẹ và con4. Quan hệ giữa cha mẹ và conĐiều 34. Nghĩa vụ và quyền của cha mẹĐiều 34. Nghĩa vụ và quyền của cha mẹ

- Cha mẹ có nghĩa vụ và quyền thương yêu, trông nom, nuôi - Cha mẹ có nghĩa vụ và quyền thương yêu, trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của con; tôn dưỡng, chăm sóc, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của con; tôn trọng ý kiến của con; chăm lo việc học tập và giáo dục để con trọng ý kiến của con; chăm lo việc học tập và giáo dục để con phát triển lành mạnh về thể chất, trí tuệ và đạo đức, trở thành phát triển lành mạnh về thể chất, trí tuệ và đạo đức, trở thành người con hiếu thảo của gia đình, công dân có ích cho xã hội.người con hiếu thảo của gia đình, công dân có ích cho xã hội.- Cha mẹ không được phân biệt đối xử giữa các con, ngược đãi, - Cha mẹ không được phân biệt đối xử giữa các con, ngược đãi, hành hạ, xúc phạm con; không được lạm dụng sức lao động của hành hạ, xúc phạm con; không được lạm dụng sức lao động của con chưa thành niên; không được xúi dục, ép buộc con làm những con chưa thành niên; không được xúi dục, ép buộc con làm những việc trái pháp luật, trái đạo đức xã hội.việc trái pháp luật, trái đạo đức xã hội.

Điều 35. Nghĩa vụ và quyền của con Điều 35. Nghĩa vụ và quyền của con - Con có bổn phận yêu quý, kính trọng, biết ơn, hiếu thảo với cha - Con có bổn phận yêu quý, kính trọng, biết ơn, hiếu thảo với cha mẹ, lắng nghe những lời khuyên bảo đúng đắn của cha mẹ, giữ mẹ, lắng nghe những lời khuyên bảo đúng đắn của cha mẹ, giữ gìn danh dự, truyền thống tốt đẹp của gia đình.gìn danh dự, truyền thống tốt đẹp của gia đình.- Con có nghĩa vụ và quyền chăm sóc, nuôi dưỡng cha mẹ.- Con có nghĩa vụ và quyền chăm sóc, nuôi dưỡng cha mẹ.- Nghiêm cấm con có hành vi ngược đãi, hành hạ, xúc phạm cha - Nghiêm cấm con có hành vi ngược đãi, hành hạ, xúc phạm cha mẹ.mẹ.

5151

4. Quan hệ giữa cha mẹ và con4. Quan hệ giữa cha mẹ và con

Điều 39. Đại diện cho con Điều 39. Đại diện cho con Cha mẹ là người đại diện theo pháp luật của con chưa thành Cha mẹ là người đại diện theo pháp luật của con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự, trừ niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự, trừ trường hợp con có người khác làm giám hộ hoặc có người trường hợp con có người khác làm giám hộ hoặc có người khác đại diện theo pháp luật.khác đại diện theo pháp luật.

Điều 40. Bồi thường thiệt hại do con gây ra Điều 40. Bồi thường thiệt hại do con gây ra Cha mẹ phải bồi thường thiệt hại do con chưa thành niên, Cha mẹ phải bồi thường thiệt hại do con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự gây ra theo con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự gây ra theo quy định tại Điều 611 của Bộ luật dân sự.quy định tại Điều 611 của Bộ luật dân sự.

5252

4. Quan hệ giữa cha mẹ và con4. Quan hệ giữa cha mẹ và con

Điều 44. Quyền có tài sản riêng của conĐiều 44. Quyền có tài sản riêng của con

- Con có quyền có tài sản riêng. Tài sản riêng - Con có quyền có tài sản riêng. Tài sản riêng của con bao gồm tài sản được thừa kế riêng, của con bao gồm tài sản được thừa kế riêng, được tặng cho riêng, thu nhập do lao động của được tặng cho riêng, thu nhập do lao động của con, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng con, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng của con và các thu nhập hợp pháp khác.của con và các thu nhập hợp pháp khác.- Con từ đủ mười lăm tuổi trở lên còn sống - Con từ đủ mười lăm tuổi trở lên còn sống chung với cha mẹ có nghĩa vụ chăm lo đời sống chung với cha mẹ có nghĩa vụ chăm lo đời sống chung của gia đình; nếu có thu nhập thì đóng chung của gia đình; nếu có thu nhập thì đóng góp vào các nhu cầu thiết yếu của gia đình.góp vào các nhu cầu thiết yếu của gia đình.

5353

5. Quan hệ giữa ông bà nội, ông bà ngoại và cháu, giữa 5. Quan hệ giữa ông bà nội, ông bà ngoại và cháu, giữa anh, chị, em và giữa các thành viên trong gia đìnhanh, chị, em và giữa các thành viên trong gia đình

Điều 47. Nghĩa vụ và quyền của ông bà nội, ông bà Điều 47. Nghĩa vụ và quyền của ông bà nội, ông bà ngoại và cháungoại và cháu

- Ông bà nội, ông bà ngoại có nghĩa vụ và quyền trông nom, chăm - Ông bà nội, ông bà ngoại có nghĩa vụ và quyền trông nom, chăm sóc, giáo dục cháu, sống mẫu mực và nêu gương tốt cho con sóc, giáo dục cháu, sống mẫu mực và nêu gương tốt cho con cháu. Trong trường hợp cháu chưa thành niên hoặc cháu đã cháu. Trong trường hợp cháu chưa thành niên hoặc cháu đã thành niên bị tàn tật, mất năng lực hành vi dân sự, không có khả thành niên bị tàn tật, mất năng lực hành vi dân sự, không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình mà không có năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình mà không có người nuôi dưỡng theo quy định tại Điều 48 của Luật này thì ông người nuôi dưỡng theo quy định tại Điều 48 của Luật này thì ông bà nội, ông bà ngoại có nghĩa vụ nuôi dưỡng cháu.bà nội, ông bà ngoại có nghĩa vụ nuôi dưỡng cháu.- Cháu có bổn phận kính trọng, chăm sóc, phụng dưỡng ông bà - Cháu có bổn phận kính trọng, chăm sóc, phụng dưỡng ông bà nội, ông bà ngoại.nội, ông bà ngoại.

Điều 48. Nghĩa vụ và quyền của anh, chị, emĐiều 48. Nghĩa vụ và quyền của anh, chị, em Anh, chị, em có bổn phận thương yêu, chăm sóc, giúp đỡ nhau; Anh, chị, em có bổn phận thương yêu, chăm sóc, giúp đỡ nhau; có nghĩa vụ và quyền đùm bọc, nuôi dưỡng nhau trong trường hợp có nghĩa vụ và quyền đùm bọc, nuôi dưỡng nhau trong trường hợp không còn cha mẹ hoặc cha mẹ không có điều kiện trông nom, không còn cha mẹ hoặc cha mẹ không có điều kiện trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục con.nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục con.

5454

5. Quan hệ giữa ông bà nội, ông bà ngoại và cháu, giữa 5. Quan hệ giữa ông bà nội, ông bà ngoại và cháu, giữa anh, chị, em và giữa các thành viên trong gia đìnhanh, chị, em và giữa các thành viên trong gia đình

Điều 49. Quan hệ giữa các thành viên trong gia đìnhĐiều 49. Quan hệ giữa các thành viên trong gia đình- Các thành viên cùng sống chung trong gia đình đều có nghĩa vụ - Các thành viên cùng sống chung trong gia đình đều có nghĩa vụ quan tâm, giúp đỡ nhau, cùng nhau chăm lo đời sống chung của quan tâm, giúp đỡ nhau, cùng nhau chăm lo đời sống chung của gia đình, đóng góp công sức, tiền và tài sản khác để duy trì đời gia đình, đóng góp công sức, tiền và tài sản khác để duy trì đời sống chung phù hợp với thu nhập, khả năng thực tế của mình.sống chung phù hợp với thu nhập, khả năng thực tế của mình.Các thành viên trong gia đình có quyền được hưởng sự chăm sóc, Các thành viên trong gia đình có quyền được hưởng sự chăm sóc, giúp đỡ nhau. Quyền, lợi ích hợp pháp của các thành viên trong giúp đỡ nhau. Quyền, lợi ích hợp pháp của các thành viên trong gia đình được tôn trọng và được pháp luật bảo vệ.gia đình được tôn trọng và được pháp luật bảo vệ.- Nhà nước khuyến khích và tạo điều kiện để các thế hệ trong gia - Nhà nước khuyến khích và tạo điều kiện để các thế hệ trong gia đình chăm sóc, giúp đỡ nhau nhằm giữ gìn và phát huy truyền đình chăm sóc, giúp đỡ nhau nhằm giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp của gia đình Việt Nam. thống tốt đẹp của gia đình Việt Nam.

5555

6. Về cấp dưỡng6. Về cấp dưỡngĐiều 50. Nghĩa vụ cấp dưỡngĐiều 50. Nghĩa vụ cấp dưỡng

- Nghĩa vụ cấp dưỡng được thực hiện giữa cha, - Nghĩa vụ cấp dưỡng được thực hiện giữa cha, mẹ và con, giữa anh chị em với nhau, giữa ông mẹ và con, giữa anh chị em với nhau, giữa ông bà nội, ông bà ngoại và cháu, giữa vợ và chồng.bà nội, ông bà ngoại và cháu, giữa vợ và chồng.Nghĩa vụ cấp dưỡng không thể thay thế bằng Nghĩa vụ cấp dưỡng không thể thay thế bằng nghĩa vụ khác và không thể chuyển giao cho nghĩa vụ khác và không thể chuyển giao cho người khác.người khác.- Trong trường hợp người có nghĩa vụ nuôi - Trong trường hợp người có nghĩa vụ nuôi dưỡng mà trốn tránh nghĩa vụ đó thì buộc phải dưỡng mà trốn tránh nghĩa vụ đó thì buộc phải thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng theo quy định của thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng theo quy định của Luật Hôn nhân và gia đình năm 2000.Luật Hôn nhân và gia đình năm 2000.

5656

Một số tình huốngMột số tình huốngGia đình bà A và gia đình ông K xảy ra tranh Gia đình bà A và gia đình ông K xảy ra tranh

chấp lối đi chung. Nguồn gốc lối đi trên là đường chấp lối đi chung. Nguồn gốc lối đi trên là đường dân sinh, hai gia đình bà A và gia đình ông K đều dân sinh, hai gia đình bà A và gia đình ông K đều sử dụng lối đi này. Một thời gian sau, nhà bà A sử dụng lối đi này. Một thời gian sau, nhà bà A mở lối đi khác. thấy vậy, ông K tự ý xây tường mở lối đi khác. thấy vậy, ông K tự ý xây tường ngăn chiếm lối đi trên. Gia đình bà A không đồng ngăn chiếm lối đi trên. Gia đình bà A không đồng ý, hai bên xảy ra mâu thuẫn. Bà A nhờ tổ hòa giải ý, hai bên xảy ra mâu thuẫn. Bà A nhờ tổ hòa giải thôn giải quyết.thôn giải quyết.

5757

Một số tình huốngMột số tình huống

Gia đình bà Đ và gia đình bà M là hàng xóm của Gia đình bà Đ và gia đình bà M là hàng xóm của nhau, có nuôi 2 con gà mái rất giống nhau, một nhau, có nuôi 2 con gà mái rất giống nhau, một trong hai con bị mất không rõ nguyên nhân, còn trong hai con bị mất không rõ nguyên nhân, còn lại 01 con. Bà Đ cho rằng con còn lại là của gia lại 01 con. Bà Đ cho rằng con còn lại là của gia

đình mình và đem bắt nhốt lại, bà M không đồng đình mình và đem bắt nhốt lại, bà M không đồng ý và cho rằng con gà đó là của nhà mình. Kể từ ý và cho rằng con gà đó là của nhà mình. Kể từ

đó hai gia đình tranh chấp nhau con gà.đó hai gia đình tranh chấp nhau con gà.

5858

Một số tình huốngMột số tình huống

Nhà ông T và ông B cùng chung tường. Nhà ông T và ông B cùng chung tường. Ông T có Ông T có đứa con trai 8 tuổi, ông B có đứa con trai 6 tuổi. đứa con trai 8 tuổi, ông B có đứa con trai 6 tuổi. Một hôm hai đứa trẻ chơi với nhau gây đánh lộn, Một hôm hai đứa trẻ chơi với nhau gây đánh lộn, con ông B không đánh lại được con ông T nên đã con ông B không đánh lại được con ông T nên đã

chạy về nhà gọi bố. Vợ ông T thấy vậy chạy ra chạy về nhà gọi bố. Vợ ông T thấy vậy chạy ra can thiệp và hai bên dẫn đến xô xát. can thiệp và hai bên dẫn đến xô xát.

5959

Một số tình huốngMột số tình huống

Anh H và chị T đã lấy nhau được hơn 20 năm, Anh H và chị T đã lấy nhau được hơn 20 năm, hiện có 2 con đang tuổi đi học. Cuộc sống của hiện có 2 con đang tuổi đi học. Cuộc sống của gia đình anh chị thật vất vả, hàng ngày chị tần gia đình anh chị thật vất vả, hàng ngày chị tần tảo buôn bán mớ rau kiếm sống, anh làm nghề tảo buôn bán mớ rau kiếm sống, anh làm nghề sửa chữa xe đạp. Gần đây, anh H bỏ bê công sửa chữa xe đạp. Gần đây, anh H bỏ bê công việc lao vào nạn đánh số đề, rượu chè bê tha. việc lao vào nạn đánh số đề, rượu chè bê tha. Chị T khuyên nhủ, thuyết phục chồng không Chị T khuyên nhủ, thuyết phục chồng không được. Hai vợ chồng thường to tiếng, xô xát, gây được. Hai vợ chồng thường to tiếng, xô xát, gây mất trật tự khu phố.mất trật tự khu phố.

6060

Một số tình huốngMột số tình huống

Chị H làm công tác xã hội thường xuyên đi làm Chị H làm công tác xã hội thường xuyên đi làm về muộn, ít có thời gian chăm sóc gia đình và các về muộn, ít có thời gian chăm sóc gia đình và các

con. Anh T, chồng chị H rất khó chịu, thường con. Anh T, chồng chị H rất khó chịu, thường mắng chửi vợ. Chị H lại nóng tính, hai vợ chồng mắng chửi vợ. Chị H lại nóng tính, hai vợ chồng thường xuyên cãi nhau ảnh hưởng đến an ninh, thường xuyên cãi nhau ảnh hưởng đến an ninh,

trật tự thôn xóm.trật tự thôn xóm.

6161

Một số tình huốngMột số tình huốngVợ chồng anh H và chị T sinh toàn con gái. Bố Vợ chồng anh H và chị T sinh toàn con gái. Bố mẹ anh H chỉ có anh là con trai duy nhất trong mẹ anh H chỉ có anh là con trai duy nhất trong

gia đình, nên anh H buộc chị T phải sinh thêm để gia đình, nên anh H buộc chị T phải sinh thêm để có con trai nối dõi tông đường. Thêm vào đó, anh có con trai nối dõi tông đường. Thêm vào đó, anh H lại được sự ủng hộ của cha mẹ mình nên càng H lại được sự ủng hộ của cha mẹ mình nên càng quyết tâm cao. Chị T không đồng ý với chồng và quyết tâm cao. Chị T không đồng ý với chồng và

cha mẹ chồng nên mâu thuẫn trong gia đình cha mẹ chồng nên mâu thuẫn trong gia đình ngày càng căng thẳng, nhiều lần xô xát, cãi cọ … ngày càng căng thẳng, nhiều lần xô xát, cãi cọ … chị T đành quyết định xin ly hôn để cho anh H đi chị T đành quyết định xin ly hôn để cho anh H đi lấy người khác sinh con trai nối dõi tông đường. lấy người khác sinh con trai nối dõi tông đường.