WINTER Template บทท 1

แนวคดทวไปเกยวกบองคการ

01

อาจารยวภาณ แมนอนทร

02 ความหมายขององคการ 1. อ. ธงชย สนตวงษ กลาววา องคการ หมายถง รปแบบการท างานของมนษยทมล กษณะการท า ง าน เ ปนก ล ม ม ก า รประสานงานกนตลอดเวลา ตลอดจนตองมการก าหนดทศทาง มการจดระเบยบวธท างานและตดตาม วดผลความส าเรจของงานทท าอยเสมอดวย

03 2. Max Weber กลาววา องคการคอหนวยสงคม/หนวยงานซ งมกลมบคคลกลมหนงรวมใจกนด าเนนกจกรรมตาง ๆ เพอบรรลเปาหมายอยางใดอยางหนง

3. พะยอม วงศสารศร กลาววา องคการคอระบบทบคคลตงแตสองคนรวมแรงรวมใจกนท างานอยางมจตส านก

04 สรปใจความส าคญ 1. เปนการรวมของกลมคน 2. มจดมงหมาย/เปาหมายรวมกน 3. มโครงสรางหรอมการแบงงานกนท า 4. มปฏสมพนธกน

05

สรปความหมายขององคการ คอ กลมบคคลต งแต 2 คนขนไปมจดมงหมายในการท ากจกรรมรวมกนโดยมการแบงงานกนท าและมปฏสมพนธระหวางกน

06 ลกษณะขององคการ 1. องคการคอกลมของบคคล(Organization as a Group People) 2. องคการคอโครงสรางของความสมพนธ(Organization as a Structure of Relationship)

07 3. องคการเปนสวนหนงของการจดการ(Organization as a Function of Management) - การก าหนดหนาท(Authority) - ความรบผดชอบ(Responsibility)

08 4. องคการคอกระบวนการ(Organization as a Process) - มการก าหนดเปาหมาย(Determination of Objectives) - มการแบงงานกน(Division of Activities) - มการจดบคคลเขาท างาน(Fitting individuals into Activities) - มการสรางความสมพนธ(Developing Relationships)

09 5 . อ ง ค ก า ร เ ป น ร ะ บ บ อ ย า ง ห น ง(Organizations as a System)

เปาหมายขององคการ คอ จดหมายปลายทางท ก าหนดขนเพ อจดสรรทรพยากรและกจกรรมตาง ๆ ขององคการใหเอ ออ านวยประโยชนตอทศทางสดทายทก าหนดไวในองคการนน ๆ เชน ก าไรสงสด

10 ความส าคญในการก าหนดเปาหมายขององคการ

1. ใชเปนแนวทางในการปฏบตกจกรรมของคการ 2. เปนการอ านวยความถกตองตามระเบยบแบบแผน/กฎหมายเกยวกบการปฏบตงานขององคการ 3. เปนมาตรฐานทสมาชกในองคการและนอกองคการใชวดความส าเรจ

11 วตถประสงคขององคการ 1. ทางเศรษฐกจหรอก าไร(Economic or Profit Objectives) 2. เกยวกบการใหบรการ(Service Objectives)

3. ดานสงคม(Social Objectives) - ความรบผดชอบตอสงคม(Social Responsibility)

13 ประเภทขององคการ 1. องคการรปนย (Formal Organization) - มความเปนทางการ โครงสรางชดเจน ความสมพนธระหวางบคคลเปนไปอยางเปนระบบ การพดคยจะเปนเรองงานมากกวาเรองอน ๆ ขาดความเปนเสรภาพ

14 2. องคการอรปนย(Informal organization หรอ Informal relations) - การรวมกลมจะไมมระเบยบแบบแผน ไมมรปแบบเฉพาะ ไมมเปาหมายทแนนอน มโครงสรางแบบหลวม ๆ ไมมการก าหนดหนาทชดเจน ความสมพนธไมเปนทางการ

15 นอกจากนยงแบงประเภทขององคการไดอก 2 แบบ คอ 1. องคการแบบแนวดง (Vertical organization) - สายบงคบบญชาลดหลนกนลงมา - อ ง ค ก า รแบบ น เ หม า ะ ก บ ก า รบรหารงานในลกษณะทวไป งานทมลกษณะประจ า มการควบคม และตองการความเดดขาด เหมาะกบงานทางทหาร เปนตน

16 2 . อ ง ค ก า ร แ บ บ แ น ว ร า บ ( Horizontal organization) - เ ห ม า ะ ก บ ง า น ท ต อ ง ก า ร ก า รปรกษาหารอ การแสดงความคดเหน การท างานเปนทม หากใชการบรหารในแนวดงจะท าใหเกดความอดอดและมชองวางระหวางบคคลในการสอสาร

17 ทฤษฎองคการ(Organization Theory) 1. ทฤษฎสมยดงเดม(Classical Theory) - เกดขนตอนปลายศตวรรษท 19 - ก าหนดขนเพ อความสะดวกในการบรหารงานและปกครอง - ม โ ค ร ง ส ร า ง ท แ น น อน ก า หนดกฎเกณฑอยางมระเบยบแบบแผน ปราศจากความยดหยน

18 - มนษย เป รยบเสมอนเค รองจกรกล

(Mechanistic) - ม ง ใ ห ผ ลผล ต ท ม ป ร ะ ส ท ธ ผ ล แล ะประสทธภาพ - เปนทฤษฎท มงเนนความเปนทางการเพอใหไดผลผลตสงและรวดเรว

19 กลมนกวชาการทมบทบาทมากในทฤษฎองคการสมยดงเดมคอ 1. Frederick Taylor เปนเจาของการบรหารงานแบบวทยาศาสตร 2. Max Weber เปนตนต ารบระบบราชการ 3. Lyndall Urwick และ Luther Gulick เปนผมชอเสยงเรองทฤษฎองคการและกระบวนการบรหารงาน

20 2. ทฤษฎสมยใหม(Neoclassical Theory of Organization) - พฒนามาจากทฤษฎองคการสมยดงเดมโดยพฒนาพรอมกบวชาการดานสงคมวทยา จตวทยา - ใน ค.ศ. 1910-1920 มการศกษาดานปจจยมนษย โดยเรมมองเหนความส าคญ+คณคาของมนษย โดยเรมทดลองดานพฤตกรรมศาสตร

21 - เกดแนวคดเรองมนษยสมพนธ - ทฤษฎนมงเนนใหความสนใจดานความตองการ(Needs) ดานความรสกของสมาชกในองคการเพมมากขน - สงผลใหเกดความเชอวามนษยสมพนธจะใหประโยชนในการผอนคลาย ความตายตวในโครงสรางสมยดงเดมลดลง

22 บคคลทมชอเสยงในทฤษฎองคการสมยใหมคอ 1. Hugo munsterberh เปนผเรมตนวชาจตวทยาอตสาหกรรม 2. Elton Mayo,RoethlisbergerและDickson เปนผบกเบกขบวนการมนษยสมพนธและไดรบการสนบสนนจาก Megregor และ Maslow

23 3. ทฤษฎสมยปจจบน(Modern Theory of Organization)

- ไดรบการพฒนาชวง ค.ศ. 1950 หรอกอนหนานนเลกนอย - ทฤษฎนใชแนวคดท 1-2 มาเปนฐานแนวความคดมาปรบปรงพฒนาตอ

24 - โดยรวมหลกการทางวทยาการหลายสาขา

เขามาผสมผสาน เรยกวา สหวทยาการ(Multidisciplinary Approach)

- ใชหลกการทางเศรษฐศาสตร พฤตกรรมศาสตรและสงคมศาสตรรวมเขาดวยกนเรยกวา เศรษฐศาสตรสงคม(Socioeconomic)

25 - นกทฤษฎองคการสมยปจจบนมความเชอว าอ ง ค ก า รอย ท า มกลา งส ง แ วด ลอมทหลากหลาย ดงนนควรเนนการวเคราะหและสงเคราะหสงตาง ๆ เขาดวยกน - การศกษาองคการท ดท สดควรเปนว ธการศกษาว เคราะหองคการในเชงระบบ(System Analysis) ทงปจจยภายในและภายนอกองคการ

26 ทฤษฎองคการตามสถานการณและกรณ

(Contingency Theory) เรมมบทบาทปลายป ค.ศ. 1960 มแนวคดวา องคการทเหมาะสมทสดควรเปนองคการท มโครงสรางและระบบทสอดคลองกบสภาพแวดลอม สภาพความเปนจ รงขององ คการ ต งอย บนพ นฐานความแตกตางของมนษย (Fiedler , Woodward , Lawrence และ Lorsch)

27 โครงสรางขององคการ(Organization Chart) 1. โครงสรางองคการแบบระบบราชการ(Bereaucratic structure) - มความซบซอน+เปนทางการสง - ไมเปนสวนตว - ถอเกณฑโครงสรางตามอ านาจหนาท - ขาดความยดหยน อาจเกดความลาชาในการท างาน

28 2 . โครงส รางอง คการแบบม ช ว ต(Organic structure) - มความอสระ คลองตว มกฎเกณฑขอบงคบเลกนอย มความเปนทางการนอยกวาระบบราชการ ยดหยนได สงเสรมการท า งานเ ปนทม ม การกระจายอ านาจตดสนใจแกพนกงานระดบปฏบตการ

29

3. โครงสรางองคการแบบแมทรกซ(Matrix Structures) คอ โครงสรางทมการมอบหมายใหกบผช านาญการจากแผนกงานทมหนาทปฏบตงานในหนงโครงการ หรอมากกวา แตอยภายใตการบรหารงานของโครงการ

30

หลกการจดองคการสมยใหม

ในอดต ปจจบน 1.ในแนวดงจะจดแบบยาว ท าใหควบคมดแลไมทวถง ตดสนใจลาชา 2 . ใ น แ น ว น อ น จ ะจดแบง เ ปนแผนก ๆ และหรอจดตามภารกจหรอตามหนาท

1 . ในแนวด ง จะ เ นนสายบ ง ค บ บ ญ ช า ไ ม ใ ห ย า วจนเกนไป 2. ใ น แ น ว น อ น จ ะ ถ กเปลยนแปลงใหมการจดโครงสรางใหทกฝายมงไปทลกคาเปนส าคญ

32 เทคนคการออกแบบองคการใหเปนองคการสมยใหม

1. Small คอเปนองคการขนาดเลกแตมคณภาพ 2. Smart คอ ดด เทห นาเชอถอ และตองม - ISO (International Standard Organization) - QA (Quality Assurance) - 5 ส. (สะอาด สะสาง สะดวก สขลกษณะ สรางเสรม) - TQM (Total Quality Management) - QC (Quality Circle)

33 3. Smile คอ ยมแยมแจมใส

4. Smooth คอไมพดเรองขดแยง 5. Simplify คอท าเรองซบซอน/ยากใหเปนเรองงาย

The End

การจดโครงสรางองคการทแสดงสายการ บงคบบญชา

ผบรหารระดบสง

ผบรหารระดบกลาง

หวหนา

ผปฏบตงาน

ผบรหารระดบสง Chief Executive officer (CEO)

รองประธาน... VP

รองประธาน.. VP

รองประธาน... VP

รองประธาน... VP

ผจดการโครงการ A ผจดการโครงการ B ผจดการโครงการ C

โครงสรางองคการแบบแมททรกซ