Chương 6: Cung, cầu và chính sách chính phủ · Độ co giãn và phạm vi ảnh...

15
Chương 6: Cung, cầu và chính sách chính phủ LƢƠNG XUÂN VINH Trƣờng Đại Học Kinh Tế - Tài Chính [email protected] December 2016 Government Policies LƢƠNG XUÂN VINH December 2016 1 / 17

Transcript of Chương 6: Cung, cầu và chính sách chính phủ · Độ co giãn và phạm vi ảnh...

Page 1: Chương 6: Cung, cầu và chính sách chính phủ · Độ co giãn và phạm vi ảnh hƣởng của thuế Government Policies LƢƠNG XUÂN VINH December 2016 12 / 17 o Trong

Chương 6: Cung, cầu và chính sách chính phủ

LƢƠNG XUÂN VINH

Trƣờng Đại Học Kinh Tế - Tài Chính

[email protected]

December 2016

G o ve r nme nt P o l ic ie s L Ƣ Ơ N G X U Â N V I N H D e c e mbe r 2016 1 / 17

Page 2: Chương 6: Cung, cầu và chính sách chính phủ · Độ co giãn và phạm vi ảnh hƣởng của thuế Government Policies LƢƠNG XUÂN VINH December 2016 12 / 17 o Trong

Bao gồm

G o ve r nme nt P o l ic ie s L Ƣ Ơ N G X U Â N V I N H D e c e mbe r 2016 2 / 17

Kiểm soát giá

Giá trần tác động đến kết quả thị trƣờng nhƣ thế nào.

Cách thức giá sàn ảnh hƣởng đến kết quả của thị trƣờng

Thuế

Cách thức thuế đánh vào ngƣời bán tác động đến kết quả thị trƣờng.

Cách thức thuế đánh vào ngƣời mua tác động đến kết quả thị trƣờng.

Độ co giãn và phạm vi ảnh hƣởng của thuế

Page 3: Chương 6: Cung, cầu và chính sách chính phủ · Độ co giãn và phạm vi ảnh hƣởng của thuế Government Policies LƢƠNG XUÂN VINH December 2016 12 / 17 o Trong

Giá trần: mức giá tối đa đƣợc phép bán ra theo luật định của một hàng hóa

Giá sàn: mức giá tối thiểu đƣợc phép bán ra theo luật định của một hàng hóa

G o ve r nme nt P o l ic ie s

L Ƣ Ơ N G X U Â N V I N H D e c e mbe r 2016 3 / 17

Page 4: Chương 6: Cung, cầu và chính sách chính phủ · Độ co giãn và phạm vi ảnh hƣởng của thuế Government Policies LƢƠNG XUÂN VINH December 2016 12 / 17 o Trong

Giá trần tác động đến kết quả thị trƣờng nhƣ thế nào?

Đây là lƣợng thiếu hụt: 50 ngƣời muốn mua kem ở mức giá trần này nhƣng

không thể do nhà sản xuất không sản xuất.

G o ve r nme nt P o l ic ie s

L Ƣ Ơ N G X U Â N V I N H D e c e mbe r 2016 4 / 17

Page 5: Chương 6: Cung, cầu và chính sách chính phủ · Độ co giãn và phạm vi ảnh hƣởng của thuế Government Policies LƢƠNG XUÂN VINH December 2016 12 / 17 o Trong

Giá trần tác động đến kết quả thị trƣờng nhƣ thế nào?

Ví dụ 1

Thị trƣờng xăng khi có giá trần

G o ve r nme nt P o l ic ie s

L Ƣ Ơ N G X U Â N V I N H D e c e mbe r 2016 5 / 17

Page 6: Chương 6: Cung, cầu và chính sách chính phủ · Độ co giãn và phạm vi ảnh hƣởng của thuế Government Policies LƢƠNG XUÂN VINH December 2016 12 / 17 o Trong

Giá trần tác động đến kết quả thị trƣờng nhƣ thế nào?

Ví dụ 2

Kiểm soát tiền thuê nhà trong ngắn hạn và trong dài hạn

G o ve r nme nt P o l ic ie s

L Ƣ Ơ N G X U Â N V I N H D e c e mbe r 2016 6 / 17

Page 7: Chương 6: Cung, cầu và chính sách chính phủ · Độ co giãn và phạm vi ảnh hƣởng của thuế Government Policies LƢƠNG XUÂN VINH December 2016 12 / 17 o Trong

Cách thức giá sàn ảnh hƣởng đến kết quả của thị trƣờng

Bởi vì lƣợng cung là 120 que kem ở mức giá này và lƣợng cầu chỉ có

80 có một lƣợng dƣ thừa 40 que kem. Vì vậy sẽ có một lƣợng dƣ

thừa khi áp dụng giá sàn không hiệu quả.

G o ve r nme nt P o l ic ie s

L Ƣ Ơ N G X U Â N V I N H D e c e mbe r 2016 7 / 17

Page 8: Chương 6: Cung, cầu và chính sách chính phủ · Độ co giãn và phạm vi ảnh hƣởng của thuế Government Policies LƢƠNG XUÂN VINH December 2016 12 / 17 o Trong

Cách thức giá sàn ảnh hƣởng đến kết quả của thị trƣờng

Ví dụ 3

Lƣơng tối thiểu ảnh hƣởng đến thị trƣờng lao động

Bởi vì mức lƣơng tối thiểu là mức giá sàn, nó sẽ dẫn đến một sự dƣ thừa:

Số lƣợng cung lao động sẽ vƣợt quá số lƣợng cầu lao động. Kết quả là dẫn

đến thất nghiệp.

G o ve r nme nt P o l ic ie s

L Ƣ Ơ N G X U Â N V I N H D e c e mbe r 2016 8 / 17

Page 9: Chương 6: Cung, cầu và chính sách chính phủ · Độ co giãn và phạm vi ảnh hƣởng của thuế Government Policies LƢƠNG XUÂN VINH December 2016 12 / 17 o Trong

Cách thức thuế đánh vào ngƣời bán tác động đến kết quả thị trƣờng

G o ve r nme nt P o l ic ie s

L Ƣ Ơ N G X U Â N V I N H D e c e mbe r 2016 9 / 17

Khi mức thuế 0.5 đô la áp dụng lên ngƣời bán, đƣờng cung sẽ tăng lên bởi

mức giá 0.5 đô la từ S1 sang S2.

Lƣợng cân bằng giảm từ 100 xuống 90. Giá mà ngƣời mua trả tăng từ 3 đô la

lên đến 3.3 đô la. Giá mà ngƣời bán nhận đƣợc giảm từ 3 đô la xuống 2.8 đô

la.

Ngƣời mua và ngƣời bán hàng cùng chia sẻ gánh nặng thuế.

Page 10: Chương 6: Cung, cầu và chính sách chính phủ · Độ co giãn và phạm vi ảnh hƣởng của thuế Government Policies LƢƠNG XUÂN VINH December 2016 12 / 17 o Trong

Cách thức thuế đánh vào ngƣời bán tác động đến kết quả thị trƣờng

G o ve r nme nt P o l ic ie s

L Ƣ Ơ N G X U Â N V I N H D e c e mbe r 2016 10 / 17

Tóm lại, phân tích vừa rồi rút ra hai bài học:

Thuế hạn chế hoạt động thị trƣờng. Khi một hàng hóa bị đánh

thuế, lƣợng hàng hóa bán ra là nhỏ hơn so với lƣợng cân bằng

mới.

Ngƣời mua và ngƣời bán cùng chia sẻ gánh nặng thuế. Tại trạng

thái cân bằng mới, ngƣời mua phải trả thêm tiền cho hàng hóa, và

ngƣời bán nhận đƣợc ít hơn.

Page 11: Chương 6: Cung, cầu và chính sách chính phủ · Độ co giãn và phạm vi ảnh hƣởng của thuế Government Policies LƢƠNG XUÂN VINH December 2016 12 / 17 o Trong

Cách thức thuế đánh vào ngƣời mua tác động đến kết quả thị trƣờng

Khi thuế $0.5 đƣợc áp dụng đối với ngƣời mua.

Đƣờng cầu dịch chuyển xuống một khoảng $0.50 từ D1 đến D2.

Mức giá mà ngƣời bán nhận đƣợc giảm từ $3 xuống $2.8.

Mức giá mà ngƣời mua trả (bao gồm thuế) tăng từ $3 lên $3.3.

Người mua và người bán cùng chia sẻ gánh nặng thuế.

G o ve r nme nt P o l ic ie s

L Ƣ Ơ N G X U Â N V I N H D e c e mbe r 2016 11 / 17

Page 12: Chương 6: Cung, cầu và chính sách chính phủ · Độ co giãn và phạm vi ảnh hƣởng của thuế Government Policies LƢƠNG XUÂN VINH December 2016 12 / 17 o Trong

Độ co giãn và phạm vi ảnh hƣởng của thuế

G o ve r nme nt P o l ic ie s

L Ƣ Ơ N G X U Â N V I N H D e c e mbe r 2016 12 / 17

o Trong hình thứ nhất, đƣờng cung co giãn, và đƣờng cầu không co giãn.

Trƣờng hợp này giá mà ngƣời bán nhận đƣợc chỉ giảm nhẹ, trong khi giá phải

trả của ngƣời mua tăng lên đáng kể. Vì vậy ngƣời mua chịu phần lớn gánh

nặng về thuế.

o Trong hình thứ hai, đƣờng cung không co giãn, và đƣờng cầu co giãn. Trong

trƣờng hợp này, giá mà ngƣời bán nhận đƣợc giảm đáng kể, trong khi giá

phải trả của ngƣời mua chỉ tăng nhẹ. Nhƣ vậy ngƣời bán chịu phần lớn gánh

nặng thuế.

Page 13: Chương 6: Cung, cầu và chính sách chính phủ · Độ co giãn và phạm vi ảnh hƣởng của thuế Government Policies LƢƠNG XUÂN VINH December 2016 12 / 17 o Trong

Câu hỏi ôn tập

1. Cho một ví dụ về giá trần và một ví dụ về giá sàn.

2. Điều gì tạo ra sự dƣ thừa hàng hóa? Giá trần hay giá sàn? Giải thích.

3. Các cơ chế nào phân bổ nguồn lực khi giá của một mặt hàng không thể

cân bằng cung cầu?

4. Giải thích lý do tại sao các nhà kinh tế học thƣờng phản đối kiểm soát giá.

5. Giả sử chính phủ loại bỏ thuế đánh vào ngƣời mua của một hàng hóa và thay

bằng thuế có cùng độ lớn đánh vào ngƣời bán. Thay đổi chính sách thuế này

ảnh hƣởng nhƣ thế nào đến mức giá ngƣời mua phải trả cho ngƣời bán, tổng

mức ngƣời mua phải trả cho hàng hóa (bao gồm cả thuế), mức giá ngƣời bán

nhận đƣợc sau thuế, và số lƣợng hàng hóa bán ra?

6. Thuế đánh vào một hàng hóa ảnh hƣởng thế nào đến giá ngƣời mua phải trả, giá

ngƣời bán nhận đƣợc, và số lƣợng bán ra?

7. Điều gì quyết định việc phân chia gánh nặng thuế giữa ngƣời mua và

ngƣời bán? Tại sao?

G o ve r nme nt P o l ic ie s

L Ƣ Ơ N G X U Â N V I N H D e c e mbe r 2016 13 / 17

Page 14: Chương 6: Cung, cầu và chính sách chính phủ · Độ co giãn và phạm vi ảnh hƣởng của thuế Government Policies LƢƠNG XUÂN VINH December 2016 12 / 17 o Trong

Bài tập

G o ve r nme nt P o l ic ie s

L Ƣ Ơ N G X U Â N V I N H D e c e mbe r 2016 14 / 17

Page 15: Chương 6: Cung, cầu và chính sách chính phủ · Độ co giãn và phạm vi ảnh hƣởng của thuế Government Policies LƢƠNG XUÂN VINH December 2016 12 / 17 o Trong

Bài tập

G o ve r nme nt P o l ic ie s

L Ƣ Ơ N G X U Â N V I N H D e c e mbe r 2016 15 / 17