China

Regionale grootmacht of wereldmacht?

Lange termijn

• Eeuwenoude cultuur, die tijdens het Ancien Regime (500-1800) het economische knooppunt van de wereld vormt!

• Buskruit, kompas, papier: wordt later door Europese landen verzilverd

• In plaats van dit zelf te verzilveren, sluit het zich op en weert invloeden van buiten: isolationisme

• Intra-Aziatische handel genereert veel meer winst dan oost-west-handel

• Ming-keizers en Mogols ondersteunen het ontluikende handelskapitalisme niet (in tegenstelling tot de Europese regeringen die dat wel doen)

Middellange termijn (1)

• 1912: Sun Yat Sen zet de laatste keizer van de Ming-dynastie af en roept republiek uit

• 1925: overlijden Sun Yat Sen: strijd om de macht tussen nationalistische Kwomintang (olv Tsjang Kai Tsjek) en communisten (olv Mao Tse Toeng)

• Mao opereert vanuit platteland: ‘lange mars’ in 1934

Middellange termijn (2)

• 1937: aanval van Japan op China• 1946: burgeroorlog Tsjang-Mao• 1.10.1949: Mao roept Volksrepubliek China uit;

Tsjang vlucht met Kwomintang naar Taiwan: Nationalistisch China

• 1958: ‘Grote sprong voorwaarts’: volkscommunes als ideologisch wapen en deel van totalitaire greep op de burger

• 1964: Grote Proletarische Culturele Revolutie

Middellange termijn (3)

• Begin jaren ’70: ommezwaai in buitenlandse politiek: terug banden met VSA + ernstige vete met Sovjet-Unie

• 1972: in VN-Veiligheidsraad• Selfreliance als ontwikkelingsmodel,

veralgemening onderwijs, herverdeling gronden, man-vrouw relatie gewijzigd + geboortepolitiek, grote infrastructuurwerken

Korte termijn (1976-heden) (1)• Socialistische markteconomie zonder democratie• Deng volgt Mao (+ 1976): verlaat Chinese autarkie en

oriënteert China naar ‘socialistische’ markteconomie• Moderniseringen:

- landbouw: idee van communes verlaten en ‘winst maken’ is voortaan toegelaten; plattelandsvlucht

- industrie: sterke modernisering en enorme groei van de economie, vooral in kustgebieden tussen Shanghai (economische hoofdstad van China) en Hong Kong: grootste exodus van mensen ooit in vredestijd; sterk gericht op export- economische liberalisering, maar geen politieke

liberalisering

Korte termijn (1976-heden) (2)• Internationale profilering:

- aast op bodemrijkdommen van Zuid-Chinese Zee- blijft opgescheept met probleem Taiwan en strijd om de macht met Japan (cf. geschiedenis)- kernmacht met miljoenenleger- 4de economische macht in de wereld: lid van WTO: breuk met Chinese traditie- democratisering blijft uit; erg gekant tegen internationale ‘bemoeienis’ in interne zaken- Olympische Spelen: visitekaartje van het nieuwe China- wordt grootste energieverbruiker ter wereld; bepaalt ook internationale politiek

Economische wereld Azië

• Lange A-cyclus van expansie (ca. 1000 – ca. 1300)• B-cyclus van contractie en crisis (ca. 1300 – ca. 1400)• Nieuwe A-cyclus: een lange expansie (ca. 1400 – ca.

1750)• B-cyclus van contractie: vanaf ca. 1750• Demarrage van een nieuwe A-cyclus: onze tijd:

- jaren ’50: Japan- jaren ’60: ‘Aziatische Tijgers’- 1975-1980: China- jaren ’80: India

Geschiedenis en toekomst

• Ancien Régime:

* Azië als kerngebied van de wereldeconomie

* China en Indië als draaischijven, met

ZO-Azië als niet te onderschatten ‘derde’• ‘lange’ 19de eeuw: eeuw van Europa• ‘korte’ 20ste eeuw: eeuw van Amerika• 21ste eeuw: eeuw van Zuidoost-Azië: de cirkel

gesloten…?