Chiến lược quốc gia xuất khẩu thủ công mỹ nghệ

71
CHIẾN LƯỢC XUẤT KHẨU QUỐC GIA NGÀNH THỦ CÔNG MỸ NGHỆ VIỆT NAM. Báo cáo do VIETRADE/ITC thực hiện

description

Mục lục Page Lời nói đầu 3 1 Giới thiệu 41.1 Cơ sở 41.2 Tiếp cận 5 2 Thực trạng về ngành 62.1 Nhóm sản phẩm 62.2 Chuỗi giá trị hiện tại của ngành 102.3 Đánh giá hoạt động xuất khẩu thủ công mỹ nghệ giai đoạn 1999-2004 142.4 Hoạt động dựa vào những nhân tố quyết định thành công 182.5 Năng lực cạnh tranh quốc tế 22 3 Các điều kiện về khung chính sách 233.1 Chính sách của nhà nước đối với ngành 233.2 Thể chế 263.3 Mạng lưới hỗ trợ thương mại 283.4 Các nguồn hỗ trợ tài chính 323.5 Dịch vụ xuất khẩu 33 4 Phân tích SWOT đối với ngành 34 5 Tầm nhìn và chuỗi giá trị tương lai của ngành 355.1 Tầm nhìn 355.2 Chuỗi giá trị tương lai của ngành 37 6 Định hướng 396.1 Triển vọng phát triển 396.2 Triển vọng về năng lực cạnh 40 7 Đánh giá triển vọng của các bên tham gia 46 8 Huy động nguồn lực 488.1 Các ưu tiên cho chiến lược mang tính dài hạn 488.2 Kế hoạch hành động ngắn hạn cho Cục Xúc tiến thương mại (VIETRADE) 51

Transcript of Chiến lược quốc gia xuất khẩu thủ công mỹ nghệ

Outline of the Strategy

Chin lc Xut khu Quc gia ngnh Th cng M ngh Vit Nam

CHIN LC XUT KHU QUC GIA

NGNH TH CNG M NGH

VIT NAM.Bo co do VIETRADE/ITC thc hin

Mc lc

Page

Li ni u3

1Gii thiu4

1.1C s4

1.2Tip cn5

2Thc trng v ngnh6

2.1Nhm sn phm6

2.2Chui gi tr hin ti ca ngnh10

2.3nh gi hot ng xut khu th cng m ngh giai on 1999-200414

2.4Hot ng da vo nhng nhn t quyt nh thnh cng18

2.5Nng lc cnh tranh quc t22

3Cc iu kin v khung chnh sch23

3.1Chnh sch ca nh nc i vi ngnh23

3.2Th ch26

3.3Mng li h tr thng mi28

3.4 Cc ngun h tr ti chnh32

3.5Dch v xut khu33

4Phn tch SWOT i vi ngnh34

5Tm nhn v chui gi tr tng lai ca ngnh35

5.1Tm nhn35

5.2Chui gi tr tng lai ca ngnh37

6nh hng39

6.1Trin vng pht trin39

6.2Trin vng v nng lc cnh40

7nh gi trin vng ca cc bn tham gia46

8Huy ng ngun lc48

8.1Cc u tin cho chin lc mang tnh di hn48

8.2K hoch hnh ng ngn hn cho Cc Xc tin thng mi (VIETRADE)51

Li ni u

Chin lc Xut khu ngnh th cng m ngh, trong khun kh d n do Cc Xc tin Thng mi v Trung tm thng mi quc t (ITC) thc hin, nhm mc ch cung cp nhng gii php thc t phc v cng tc pht trin Ngnh th cng ca Vit Nam.

xy dng chin lc ny, cc tc gi s dng nhiu nhng thng tin th cp c sn v a nhng tm ti v pht hin thng qua cng tc nghin cu ca mnh ra tho lun v ly kin ti cc hi tho cp tiu ngnh khc nhau. Nhng cuc tho lun cng c thc hin vi cc nh nhp khu chnh t th trng Hoa K v EU.

Chin lc ny khng phi l mt nghin cu tng th v ton b ngnh th cng m ngh m tp trung vo nh gi nhng yu t c tm quan trng nht quyt nh s thnh bi ca tng trng xut khu, ra nhng khuyn ngh nhm khai thc hiu qu nht tim nng ca Vit Nam, gp phn gii quyt cng n vic lm v gim i ngho.

Tu thuc vo cch nh nghi i vi ngnh th cng m ngh m cc s liu v kim ngch xut khu trong bo co ny c s khc bit so vi mt s s liu thng k v kim ngch xut khu c cng b trc y:

Theo H thng HS p dng cho sn phm th cng m ngh ca Tng cc Thng k Vit Nam (GSO) th tng gi tr xut khu hng th cng ca Vit Nam nm 2004 l 533 triu la M.

Theo H thng m hng quc t xc nh sn phm th cng m ngh trong ti liu Hng dn phng php hot ng thu thp d liu ngnh th cng do UNESCO xut bn th mt s nhm mt hng c UNESCO lit k vo danh mc mt hng th cng m ngh li khng nm trong s liu thng k ca GSO. Theo cch xc nh ca UNESCO th tng gi tr hng th cng v m ngh ca Vit Nam nm 2003 t 952 triu la M.

Trn c s s liu thng k ca Tng Cc Thng k Vit Nam, chnh ph Vit Nam ra mc tiu cho ngnh th cng Vit Nam l vo nm 2010 ngnh s t c kim ngch xut khu 1,5 t la M. iu ny c ngha l Vit Nam cn phi t mc tiu cho t l gia tng trung bnh l 20% mt nm. B Nng nghip v Pht trin nng thn (MARD) cng ph duyt k hoch pht trin ngnh ngh vng nng thn n nm 2010 vi mc tiu to ra 300.000 cng n vic lm mi nm cc khu vc nng thn v mc tng trng hng nm ca kim ngch xut khu ra l 20-22%.Cc tc gi xin gi li cm n n tt c nhng bn lin quan gip chun b cho chin lc xut khu ngnh, c bit l Nhm d n ca Cc Xc tin thng mi v ITC H Ni v Gi-ne-v.

Thng 8-2006

1Gii thiu

1.1 C s

Ngnh th cng v m ngh ca Vit Nam c t rt lu, tuy nhin, s tng trng n tng ca ngnh ch ch thc s t c trong 5 (nm) nm gn y, ch yu l gia tng trong xut khu ra th trng th gii. S pht trin ca ngnh th cng m ngh ng gp ng k vo s pht trin chung v kinh t - x hi ca t nc.

Ngnh th cng m ngh c nhng tc ng to ln n tnh hnh kinh t v x hi ca t nc, c bit i vi tnh hnh gim i ngho v pht trin cc khu vc nng thn: thu nhp cc khu vc nng thn tng ln, to ra cng n vic lm cho khong 1,35 triu ngi hn 2.000 lng ngh trn khp t nc, t , thu hp khong cch v mc sng gia thnh th v nng thn. Ngnh th cng m ngh cng gp phn hnh thnh hng ngn cc nh sn xut, cc thng gia, cc nh xut khu v nhng cng ty dch v Vit Nam.

Ngnh th cng m ngh th hin nng lc cnh tranh ln trn th trng quc t, c bit i vi cc nhm mt hng trang tr ni tht, trang sc v hng qu tng. T nm 1990 n nm 2003/2004, khi lng xut khu ca ngnh tng vi t l gia tng hng nm t 10-12% trn tng gi tr trong khong 533 triu v 952 triu la M (tu thuc vo cc cch xc nh ca cc h thng HS khc nhau). i vi th trng ln nht ca mnh l Lin minh Chu u, Vit Nam l nc cung cp hng ho quan trng th hai v hng gm v sn phm an t nguyn liu my tre. i vi sn phm ny, Vit Nam c kh nng gia tng th phn EU t 7,5-11% ch trong vng mt nm.

Tuy nhin, ngnh th cng m ngh ca Vit Nam ang phi i mt vi nhiu tr ngi xut pht t c cu nh yu km trong sn xut, h thng h tr ngnh cha hiu qu, khng c nhiu tin b trong i mi sn phm hay quy m sn phm cn hn hp.

Do , nng cao nng lc xut khu v t c mc tiu ra l tng gp i t l tng trng xut khu trung bnh hng nm ca ngnh, cn phi c mt chin lc kh thi vi phng hng c th nhm nng cao nng lc cnh tranh ca ngnh, y mnh gi tr xut khu ca ngnh v nh hng cho cc doanh nghip t nhn v mt ngnh th cng m ngh vng vng v trng thnh ca t nc trong nm nm ti.

S cn thit h tr pht trin cho th cng m ngh ca Vit nam lun c tho lun trong mi lin kt cht ch vi hot ng xo i ngho cc vng nng thn, hot ng bo tn vn ho v thc y xut khu. Nh nc lun coi trng vic pht trin ngnh th cng m ngh nh mt cng c pht trin cc vng nng thn, mt phng tin kch thch hot ng kinh t ng thi h tr cng tc xo i nng thn trong cc c ch chnh sch c ban hnhTrc cc thc t , cn khn trng thc hin mt nh gi v s pht trin ca ngnh th cng m ngh Vit Nam v nhng tc ng nhiu mt m hot ng pht trin ny mang li nhm t c mc tiu ti cao ca nh nc l v s i ln ca vng nng thn, c bit ch trng ti cc chin lc pht trin ngnh th cng k thut cao, n lc t uc mc tiu ngnh v to ra cng n vic lm cho 4,5 triu ngi.

1.2 Tip cn

Chin lc xut khu ngnh th cng m ngh nhm mc ch pht trin mt khun kh trong p ng nhng mc tiu v xc tin xut khu ngnh v thc y s pht trin ca ngnh. Da vo hot ng nh gi tng th v chui gi tr hin hnh, hot ng xut khu, nng lc cnh tranh trong xut khu, cc nhn t ch yu quyt nh s thnh bi, cc chnh sch, chin lc lin quan ca nh nc v mng li h tr ngnh, chin lc xut khu ngnh s ra mt tm nhn di hn v xut nhng hot ng v bin php cn thc hin trong khong thi gian t 1-5 nm ti.

Cc cng c ch yu c p dng l Phn tch chui gi tr trn c s ti liu phn tch v tc ng ca bn bnh xe ng lc ca ITC. Mt chui gi tr gm c tt c cc cng ty mua v bn sn phm t mt cng ty nhm cung cp mt sn phm c trng hoc mt b sn phm bao gm c nhng lin kt ngang v lin kt dc. Trong ngnh th cng m ngh, chui gi tr c th c m t nh mt tp hp c s lin kt ca nhng nh sn xut nguyn liu th, nhng nh thu gom nguyn liu, thng gia, cc nh cung cp dch v h tr, nh sn xut, bn bun, bn l, cc nh xut khu trong nc v cc nh nhp khu, cc nh bn bun, bn l v ngi s dng quc t trong chui gi tr.

C cu bn bnh xe ng lc c s dng xy dng mt chin lc xut khu ngnh mang tnh tng th thng qua vic cn nhc cn trng hn i vi bn hng mc v pht trin chui gi tr:

Trong ng bin gii (Border-In): Phng thc ny cp n nhng vn lin quan n (1) pht trin nng lc lin quan n nng cao nng lc sn xut v nng sut, khi lng, cht lng v gi tr gia tng; (2) a dng ho nng lc nh sn xut ra cc dng sn phm mi v/hoc nhng sn phm lin quan; (3) pht trin vn nhn lc gm pht trin ngun nhn lc v cc doanh nghip trong ngnh. Ti ng bin gii (Border): Phng thc ny cp n nhng vn lin quan n: (1) ci thin c s h tng cn thit cho pht trin ngnh; (2) thun li ho thng mi nhm nng cao hiu qu v hiu sut kinh doanh; v (3) gim chi ph trong hot ng kinh doanh duy tr sc cnh tranh ca ngnh. Ngoi ng bin gii (Border-Out): Phng thc ny cp n nhng vn lin quan: (1) tip cn th trng gm c cc hng ro thu quan, phi thu quan v nhng vn thm nhp th trng lin quan khc; (2) dch v h tr trn th trng; v (3) xc tin tm quc gia v xy dng v cng c hnh nh ca ngnh trn cc th trng mc tiu. Pht trin: Phng thc ny cp n nhng vn lin quan n pht trin kinh t x hi ca t nc m ngnh ng gp.2 Hin trng ca ngnh

2.1 Cc nhm sn phm

Ngnh th cng m ngh Vit Nam c th c phn loi thnh 10 tiu ngnh v cc nhm c bn di y:

(1) Tre/my/ci/l

(2) Gm

(3) G

(4) Thu

(5) Dt

(6) Kim loi

(7) Giy th cng

(8) Cc loi nguyn liu khc nhau

(9) Tc phm ngh thut

(10) Khc.

Theo mt bo co mi y ca B Nng nghip v Pht trin nng thn v C quan hp tc Quc t Nht Bn (JICA) th sn xut hng th cng tt c nhng tiu ngnh ny ch yu da trn mt h thng gm 2.017 lng ngh trn ton quc.

Cc lng ngh c th tm thy trn khp t nc. Cc lng ngh thng tp trung ln cc tnh pha Bc.

Tre, my, ci v l

T ngun di do nguyn liu th cc a phng nh tre, my, ci v l v cng gm c cc nguyn liu th nh gut, bo ty, chui hoc rm, Vit Nam sn xut ra nhng dng nh, r, ni, va-li, ti mua hng, thm lt (a, cc), bnh phong v nhiu vt dng khc.

Cc sn phm c phc v cho mc ch s dng v trang tr. Sn phm rt a dng, phc v nhng th hiu khc nhau ca khch hng.

Sn phm an (r, gi) thu c kim ngch xut khu cao nht. Cc sn phm ny c sn xut nhiu tnh thnh trn c nc nhng hu ht n t H Ty, H Nam, Thi Bnh, Thanh Ho, Khnh Ho v Tin Giang.

Trong cc nm gn y, xut khu sn phm th cng t nguyn liu bo ty pht trin n r. C nhiu lng ngh cc tnh pha Nam nh Tin Giang, ng Thp, ng Nai v thnh ph H Ch Minh c bit chuyn v cc sn phm t bo ty.

Hot ng cung cp nguyn liu nh tre/my/ci/l l mt ngnh t thn c tm quan trng c bit i thu nhp vng nng thn. Tuy nhin, cc nguyn liu th di do trc kia ngy cng tr nn khan him. Vit Nam hin phi nhp khu tre t Trung Quc v my t Lo, Campuchia v In--n-xi-a.

Nguyn liu my cn phi c s lu tm c bit do n c truyn thng rt lu i. Vit Nam lun c nhn nhn l mt t nc ca my (ng th ba ch sau In--n-xi-a v Ma-lai-xi-a) v ngi Vit Nam rt gii ch to cc sn phm khng ch t cc gi an lm bng my m cn c nhng dng bng my s dng trong nh v ngoi tri. Gh, bn v ngn ko my sn xut Vit Nam tr nn rt ph bin nhiu nc nh c, Italia v M vi nhu cu thm ch cn ang tng ln.

Gm

Ngh gm ca Vit Nam c th c chia ra lm 04 nhm chnh: B n, bnh v l hoa, tng v nhng vt dng trang tr khc. Tu thuc vo cng ngh v nhit nung m cc sn phm s l gm, s, snh hay t nung

Ngh gm c Vit Nam t 10.000 nm nay v cc c s sn xut gm phn b trn khp c nc. Tuy nhin, mt s trung tm sn xut sn phm gm ln nm H Ni (Bt Trng), ng Nai v Bnh Dng. Gn y, cc sn phm ngh thut lm t snh phc v nhu cu trang tr nh v vn pht trin mnh cc tnh ng Nai, Vnh Long, H Nam v Bc Ninh v thu ht uc s ch c bit ca cc nh nhp khu trn khp th gii..

G

Nhm sn phm c u th ln ca ngnh g l dng trong nh, chim hn 70% kim ngch xut khu. Hu ht hot ng sn xut dng lm t g tp trung cc tnh khu vc pha Bc ca Vit Nam nh Bc Ninh, H Ni, Hi Dng, Nam nh, H Ty, trong khi th ngnh ch bin g cng nghip li ch yu tp trung cc tnh min Trung v Nam.

Cc nhm sn phm quan trng tp trung vo sn phm bn v bp. Vit Nam, nhng sn phm ny ch yu c lm t g nh hn nh g thng v g thch. Cng c cc hot ng sn xut ln v cc ph kin nh khung tranh, khung nh, khung gng.

Mt s cc sn phm th cng g i hi s tinh xo nh tng, g chm khm ang c xu hng gia tng, c bit phc v cho cc th trng chu nh Trung Quc, Hng Kng, i Loan

Sn phm sn mi

Cc sn phm sn mi (nh l, bt, khay) l nhm sn phm c trng ca xut khu hng th cng Vit Nam. Hu ht sn phm ny c lm t g hoc tre v y l mt nhm nh ca cc sn phm lm t g hoc tre/my/ci/l.

Thu v ren

Cc sn phm thu ren bng tay hu ht l khn tri bn, qun o, vy, ti v nhng vt dng s dng thng thng. Nhng sn phm ny c to ra ch yu cc lng ngh trong cc tnh H ty, Thi Bnh, Ninh Binh v H Nam.

Trc kia, nhng sn phm ny ch yu c xut khu sang cc nc ng u nhng ngy nay, th trng xut khu m rng sang nhiu nc, c bit l Hn Quc, Nht Bn, Php v Italia. Cc nh xut khu sn phm ny gp nhiu kh khn trong hot ng thm nhp th trng mi v cnh tranh vi cc sn phm sn xut bng my t cc nh my ca Trung Quc.

Dt

Sn phm dt Vit Nam c to ra t 432 lng ngh, trong c nhiu sn phm t cc dn tc thiu s. Cc nguyn liu s dng ph bin l la, cotton, len v si lanh. Hu ht 90% cc lng ngh dt an phn b cc tnh pha Bc, c bit l khu vc ng bng Sng Hng.

Quy m sn phm dt nhn chung khng a dng v hu ht thnh phm c gi tr gia tng thp. Sn phm t la v cotton l cc ngun thu nhp chnh. Khn tay lm t cotton ( Thi Bnh, H Ty, Nam nh), sn phm dng trong nh tm v nh bp lm t cc nguyn liu dt khc (Ninh Bnh, H Ty) l mt s nhng sn phm dt c tim nng xut khu cao nht. Tuy nhin, hu ht cc nguyn liu cotton th u phi nhp khu.

Nhm khc gm c cc dn tc thiu s sng cc khu vc min ni s dng cc khung ci v mt s nguyn liu c bit v nhum mu t nhin. y l cc nhm sn phm c tim nng pht trin rt tt nu chng ta pht trin cc th trng ngch cng nh tp trung vo th trng thng mi bnh ng.

Do nhng kh khn v ngun nguyn liu th, cc nh sn xut ang ngy cng s dng cc nguyn liu th nhp khu gi r, iu ny s lm gim cht lng cc sn phm. i vi cc sn phm dt v cc sn phm ca ngi thiu s nh hng xut khu, iu v cng quan trng quyt nh n thnh cng l s sn c ca nguyn liu th cht lng cao, ci thin cht lng v pht trin th trng.

Kim kh m ngh

Cc vt phm dng trang tr v sn phm qu tng lm t kim loi nh tng nh, trang sc, chung, ching v khung tranh. Trong s nhng sn phm ny, cc vt dng nh m bc, ng ch tc v c bng ng thic c xut khu.Gn y, sn phm ch tc ng tng mnh v kim ngch xut khu, c bit do s kt hp gia sn phm ng ch tc vi cc nguyn liu t nhin khc nh my, bo ty v cc nguyn liu khc. Trn c s kt hp nguyn liu ny, c th to ra nhiu loi sn phm a dng trong thi im hin nay.

Giy th cng

Hot ng sn xut giy th cng gn nh bin mt Vit Nam trong cc nm gn y mc d n c lch s pht trin hng nghn nm. Nguyn liu c s dng sn xut giy ny rt ph bin, t g (D, dng) ti cc si ca chui, da hay rm, bn cnh , c rt nhiu cc ngh nhn c tay ngh cao trong sn xut giy.

Ngnh giy th cng pht trin mnh mt s nc nh Thi Lan, N-pan, Nht Bn v B-ra-zin v nhu cu v giy th cng (cho cc sn phm qu tng) dng nh c xu hng tng ln nhiu nc. Tim nng ca tiu ngnh ny cn c nghin cu mt cch nghim tc khng ch bo tn mt di sn truyn thng m cn pht trin cc loi sn phm mi. Gn y, Trung tm Nghin cu, H tr v Pht trin lng ngh truyn thng Vit Nam (HRPC) nghin cu nhiu k thut truyn thng, trin khai trn mt nhm gm 50 nh sn xut Ho Bnh v bt u xut khu sang Nht Bn. Mt cng ty ca Hn Quc u t vo ngnh ny Vit Nam di dng cng ty 100% vn nc ngoi nhm ti u ho s sn c v ngun lao ng v nguyn liu th.

Ngh thut ch tc , xng, sng, thu tnh hoc kt hp

C 45 lng ngh chm khm/tc trong nc. Mc d 90% phn b min Bc, nhng nhng lng ngh ni ting nht c trong nc v quc t li thuc khu vc min Trung (thnh ph Nng).

Thit k ang thnh hnh v chm khm c bn tp trung vo hnh nh tn gio, tng pht, tng ngi, ng vt v dng c trong nh. Thm m ca nhng thit k ny c bn thin v chu . rn ch yu c s dng i vi cc sn phm truyn thng nh hnh nh v pht, hnh nh ng vt truyn thng, cc ct kin trc trang tr, lng cu thang Nhiu thit k c th c p dng i vi cc loi mm.

trng c th c nhum thnh nhiu mu khc nhau, do , c th tng thch vi nhng thit k a dng. Nhng sn phm t cho EU, Hoa K v Ca-na-a gm c tng v cc vt dng trong vn. S dng mm ang c xu hng tng ln. Cc nh mua hng nc ngoi thng thch nhng thit k n gin v cha hon thin trn cc sn phm th cng. Bn cnh , sng tru v mai/v (c, hn) cng c s dng rng ri cho cc sn phm nh ti xch tay, bt, thaTc phm ngh thut

Nh gii thch trc , trong mi trng hp, cc tc phm ngh thut u do mt ngh nhn/ngi ch c s sn xut. Chu trnh sn xut tng th hon ton khp kn c lp. Nhng ngi sn xut chun b nguyn liu th v hon thnh chu trnh sn xut v h c xu hng t lm. Hu ht sn phm ca h c by bn nhng phng trng by cc tc phm ngh thut v khch hng ca h thng l khch du lch nc ngoi. Mt s ngi trong s h xut khu thng qua nhng n hng l.

Cc tc phm ngh thut ch chim cha n 1% kim ngch xut khu lin quan n ngnh v c xu hng gim i trong cc nm gn y.

Cc sn phm th cng khc

Ci gi l nhng sn phm th cng m ngh khc y gm c nhiu loi vt phm t nn, sn phm dng cho Ging sinh, hoa gi, qu kh ti b g (nh trng, kn xc-x-phn, chm cho, catanhet), bp b, chi

Sn phm trang sc chim hn 50% tng kim ngch xut khu ca nhm ny. chi ng th hai vi 20% kim ngch xut khu. Xut khu nn chim 7 triu la M vo nm 2003. Tr trang sc, hot ng sn xut cc sn phm th cng m ngh khc u rt km pht trin.

2.2 Chui gi tr hin nay ca ngnh.

Tt c cc nhm ngnh chnh v g, my/tre/ci, gm, dt, thu v sn mi thng thng c sn xut thng qua cc h gia nh nh trong lng ngh. M hnh v chui gi tr ca nhng tiu ngnh khc nhau u tng ng v c th tm tt theo s sau y:

Nguyn liu th hoc l c sn xut trong nc hoc nhp khu. Cc nhm nguyn liu nh my, tre, ci, chm khc g, gm, thng c cc c nhn hoc cc h sn xut n l trc tip khai thc v thu hoch t cc khu rng ln cn a phng hoc cc tnh khc trong nc. Sau , h bn nguyn liu ny cho nhng ngi thu gom vi gi rt thp kim sng hng ngy.

i vi cc sn phm khc nh dt v thu, hu ht nguyn liu th gm c vi hoc ch c nhp khu do nguyn liu sn c trong nc cht lng thp. T Vit Nam c cht lng tt nhng k thut nhum li khng m bo.

Nhng nh thu gom nguyn liu thu thp nguyn liu th t nhng nh sn xut nguyn liu, tin hnh phn loi c bn xong ri h vn chuyn nguyn liu ti cc nh bn bun cc tnh. Nhiu khu trung gian tham gia vo mng li ny lm cho knh nguyn liu th tr nn phc tp v lm nng gi mt bng sn xut.

Nhng nh x l nguyn liu th thu mua nguyn liu t nhng nh thu gom hay nhng ngi bn bun cc tnh. H hon tan khc nhng nh sn xut nguyn liu/thu gom nguyn liu/nh bn bun do h tham gia vo nhiu hn khu x l v bn nguyn liu c ch bin.

Cc nh sn xut thng l cc h gia nh ti lng ngh cc khu vc nng thn, y l lc lng lao ng chnh trong sn xut hng th cng m ngh. Ngnh gm pht trin mc cao hn vi s xut hin ca nhiu nh my tuyn dng cc lao ng lm vic di hn.Mc d mc thu nhp vn cn thp, nhng sn xut hng th cng vn mang li cho cc h nh kim c ngun thu phi nng nghip bn vng bn cnh vic sn xut lng thc c bn. Trong nhiu trng hp, thu nhp t sn xut hng th cng cao hn so vi sn xut nng nghip. Chng hn, vi cng vic an gh my, mt ngi nng dn c th kim c trung bnh 20.000 ng/ngy (tng ng vi 01 euro), s tin ny gp hai ln so vi vic ngi kim c t sn xut la trn din tch gieo trng trung bnh l 360 m2Mc thu nhp thay i t mt nhm sn phm ny so vi nhm sn phm khc, vi nhng ngi sn xut ni tht, t l trung bnh l 1,5 la M/ngy (thuc din thu nhp cao) trong khi tiu ngnh thu li c mc thu nhp mc thp nht vi trung bnh khong 0,55 la M/ngy.

Sn xut theo kin h gia nh cc khu vc nng thn thc s r hn so vi sn xut ti nh my cc thnh ph ln. Cng nhn lm vic trong nh my H Ni sn xut thnh phm kim c khong 50 la M mt thng, trong khi cng nhn may trong cc nh my may kim c t 70-80 la M mt thng.

Cc nh thu gom sn phm l nhng ngi sng ti cc lng ngh v c vai tr nh cu ni gia nhng thng gia kinh doanh mt hng ny vi cc nh sn xut. H gi trng trch i vi nhiu loi cng vic, t cung cp nguyn liu cho ngi sn xut (khng thng xuyn), gim st sn xut, thu gom hng v i khi h cng ph trch khu hon thin sn phm (x l, nhum mu) v ng gi.Cc c s kinh doanh hng th cng nng thn l nhng doanh nghip sn xut quy m nh t ti cc lng v c nhiu nhn cng, c trang thit b cn bn v cng thc hin hot ng thu gom sn phm, gim st sn xut v hot ng hon thin sn phm.

Cc nh cung cp my mc hin ti khng c vai tr ln do trang thit s dng trong ngnh th cng m ngh rt n gin, ch bao gm l nung gm, my sy, my tin, my nn, my may nh, my khoan, thit b phun dng cho sn xut ni tht hoc my may cho sn phm dt,

Cc nh xut khu tm kim ngun hng t cc nh sn xut cc lng ngh, cc nh thu gom sn phm hoc cc nh kinh doanh sn phm ny nng thn. Hu ht cc n hng thc hin theo hnh thc hp ng ph (subcontract) vi cc nh sn xut. Trong mt s trng hp, cc nh xut khu cng cung cp cho cc nh sn xut cc lng ngh nguyn liu th hoc nhng cu phn c lm sn.

Mt phn ca hot ng sn xut ang ngy cng c xu hng c thc hin ti nh my ca cc nh xut khu (sn phm cn nhng k nng hoc trang thit b c bit, khu hon thin sn phm, sn xut nhng cu phn lm sn cho nhng th dt v th gm i hi cng ngh hin i) vi lc lng lao ng gm vi trm, thm ch hng ngn ngi.

Trc y, cc nh xut khu hng th cng mt s thnh ph chnh v cc tnh khc hu nh u l nhng doanh nghip nh nc. Vi nm tr li y, c s gia tng nhanh chng v s lng cc cng ty trch nhim hu hn t nhn hot ng kinh doanh rt thnh cng v ang cnh tranh mnh vi cc doanh nghip quc doanh. Cc nh xut khu khu vc t nhn c tm quan trng ngy cng tng.

Mt cuc kho st gn y c c s liu v tng s cc nh xut khu hng th cng Vit Nam l 1.120

Cc nh nhp khu hu ht l nhng nh bn bun Chu u, Chu hoc Chu M, cc ca hng ln nc ngoi v nhng chui bn l mua trc tip t cc nh sn xut hoc xut khu ca Vit Nam. Mt s khch hng quc t c i l hoc vn phng i din Vit Nam tm kim cc sn phm th cng. Mt vi ngi trong s h l nhng doanh nghip ln c thng hiu ni ting trn th gii. Nhng cng ty nc ngoi ny c vai tr quan trng trn th trng v h mua vi s lng ln.Ton b khi lng xut khu hng th cng Vit Nam hin nay ph thuc ln vo mt s rt t nhng nh mua hng ln. Mt chui bn l Chu u chim khong 20% khi lng xut khu trn ton quc, mt s t hng khc cng nm gi v tr quan trng. S c mt v cc hot ng mua hng ca nhng chui nh vy Vit Nam mang li mt li th ln cho t nc v cng l l do chnh lm cho ngnh c mc tng trng nhanh chng. Tuy nhin, s chim u th cng l mt mi e do ln do ngnh phi ph thuc nhiu vo h.

Thng thng, cc cng ty nc ngoi tm kim sn phm thng qua cc nh xut khu/cng ty t nhn v nhng cng ty xut khu ca nh nc. Khch hng thng lp k hoch sn xut ca h trc t 3-6 thng. H cung cp cho cc nh xut khu catal, hnh nh v nhng bc v cng vi m hng v t hng theo cc m hng ca h.Cc nh bn l trong nc, c bit l cc ca hng cc thnh ph ln l H Ni v thnh ph H Ch Minh cng c vai tr quan trng trong marketing sn phm th cng ca Vit Nam. Cc sn phm th cng trng by nhng ca hng ny hu ht c cc ch ca hng ly t cc lng ngh hoc do cc nh thu gom v i khi do cc cng ty t nhn cc lng ngh gii thiu.

Cc ca hng t phn bit mnh bng cht lng sn phm hng ho. Mt s cc ca hng chuyn v cc sn phm cht lng cao. Trong trng hp ny, thu nhp ca h hu ht l do xut khu cho cc khch hng nc ngoi v h cng mang n kh nhiu thit k mi v thng tin cho cc lng ngh. H pht trin cc sn phm mi nh mt chin lc cnh tranh vi cc ca hng khc. Nhiu ca hng cng nhm vo i tng khch hng l dn c trong nc v khch du lch.

Cc cng ty giao nhn v kho vn hoc l cc cng ty trong nc hoc l cc cng ty nc ngoi cung cp nhiu loi hnh dch v, t t khai v th tc hi quan ti thu cngten, thu tu, vn chuyn ni a Cnh tranh gia cc cng ty vn chuyn rt khc lit. Mi cng ty thng c th mnh trn mt tuyn vn chuyn c th. Gi cc vn chuyn nhn chung Vit Nam cao hn Trung Quc.

Gi tr gia tng t mt khu trong chui gi tr ti mt khu khc c th c minh ho thng qua hai sn phm c th Gi ca cc bn lin quan (Vit Nam) & t l tng gi

Nh sn xut

(cc) nh thu gomThng gia trong ncNh xut khuNh bn l nc ngoi

Nm ci

50 x h4.5 cm26.00029.20036.400396.250

12%24%988%

Gi ca cc bn lin quan (Vit Nam) & t l tng gi

Nh sn xut

(cc) nh thu gomThng gia trong ncNh xut khuNh bn l nc ngoi

Thm ci

38 x 55 cm3.7005.2006.1006.83233.285

40%17%(*)12%387%

2.3 nh gi hot ng xut khu th cng m ngh giai on 1999-2004

C hai s liu v xut khu th cng m ngh. Nhng s liu ny da trn nhng m HS khc nhau v do phn bit ng k vi khi lng xut khu chung.

Theo nhng con s t Tng cc Thng k, xut khu hng th cng c t l tng trng trung bnh l 10% t nm 1999-2004 v chim tng lng xut khu l 533 triu la M nm 2004.

Bng 1: Xut khu hng th cng m ngh t Vit Nam giai on 1999-2004 (m HS theo cch xc nh ca Tng cc Thng k)

STTHng mcNm (theo 1.000 la M)

199920002001200220032004

1My, tre, ci, l 62.200 78.647 93.857 107.921 136.092 171.018

HS 60/120,210,'6504,'940/150,38026%19%15%26%26%

2Gm 83.078 108.393 117.082 123.480 135.860 148.655

HS '6913','6914'30%8%5%10%9%

3Sn mi 22.473 36.219 34.043 50.996 59.612 89.673

HS '7113','9601','9602'61%-6%50%17%50%

4Thu 32.591 50.463 54.735 52.673 60.615 65.374

HS: '6302','5810'55%8%-4%15%8%

5Hng th cng lm t g ( HS: 44 /1400, 1900, 116.080 80.960 85.402 69.488 58.997 54.901

2000, 2010, 2090,2110, 2190)-30%5%-19%-15%-7%

6Khc 15.207 13.869 9.192 5.344 5.069 3.477

HS:'57'-9%-34%-42%-5%-31%

Tng 331.629 368.551 394.311 409.902 456.245 533.098

11%7%4%11%17%

Tuy nhin nu p chun HS ca UNESCO v da vo kt qu thng k ca cc HS ny do Tng cc Thng k cng b th kim ngch xut khu ca Vit nam cao hn rt nhiu v t 952 triu la M vo nm 2003, s liu ny gp hai ln con s do c quan thng k a ra.

Bng 2: Xut khu hng th cng m ngh t Vit Nam giai on 1999-2003 (m HS theo cch xc nh ca UNESCO)

M t

Nm (theo 1.000 la M)Tng

(5 nm)

19992000200120022003

1Hng th cng lm t g152.152157.527213.703209.711384.1401.117.233

2Dt113.460 126.766 141.021 168.970 162.862 713.080

3Gm67.414 108.393 116.715 120.002 132.829 545.353

4My, tre, ci, l62.49978.730 95.878 113.379 142.673 493.158

5M ngh lm t kim loi2.7231.020 4.850 8.836 19.029 36.459

6Cc sn phm ngh thut t , xng, sng, thu tinh 3.9011.140 2.378 5.893 9.453 22.764

7Thu v ren1.066 69 824 2.765 974 5.697

8Gm v s153244 776 524 1.692 3.389

9Tc phm ngh thut1.414619 322 119 176 2.649

10Giy th cng- - 368 26 977 1.371

11Khc61.63177.312 85.364 90.401 97.411 412.120

Tng466.413 551.820 662.200 720.625 952.215 3.353.273

S khc nhau th hin trong hai s liu ch yu l do s phn loi khc nhau ca ni tht, hng dt v thu. i vi nhng sn phm ny, thng khng th c mt s phn chia r rng gia quy trnh sn xut cng nghip v sn xut bng tay:

Trong khi s liu ca Tng cc Thng k khng tnh n ni tht v cc cu phn (m HS 9403,60 v 9401,69) th cch xc nh ca UNESCO li tnh n nhng i tng ny. Thc t, mt phn cc sn xut g Vit Nam c thc hin bng tay ti cc lng ngh, do , nhng sn phm thuc loi ny cn phi c tnh n nh mt hng th cng khi tin hnh nh gi v khi lng xut khu hng th cng.

Sn phm dt cng khng c tnh n trong s liu thng k ca Tng cc Thng k trong khi cc thnh phn c th ca sn phm dt (nh khn cotton v khn tay) c sn xut nhng lng ngh ln v ni ting (trong khi , m ca UNESCO cng li tnh n giy dp vi m giy lm t sn phm dt thuc nhm sn phm th cng trong khi sn phm ny li c th khng phi c sn xut bng tay).

Sn phm thu ca Vit Nam nh ga tri ging, khn tri bn, bpi khi c lm c bng tay v bng my. Nhng sn phm ny c tnh n trong s liu thng k xut khu ca Tng cc Thng k nhng li khng c tnh n trong s liu thng k ca UNESCO v h cho rng nhng sn phm ny l sn phm cng nghip.

C th tm cn nhc kim ngch xut khu hng th cng m ngh thc t mc tng i l trung bnh ca hai s liu trn gia. Do mt s nhm sn phm th cng thc t tn ti v pht trin Vit Nam li khng c cc s liu ca Tng cc Thng k cp n, nn c quan thng k cp nh nc cn phi c s r sot li c c s nh hng ngnh chnh xc hn. Bn cnh cng c s khng nht qun i vi sn phm sn mi, v d: HS7113, HS9601 v HS9602 c Tng cc thng k xc nh l sn phm sn mi nhng trn thc t li khng phi l sn mi hon ton. T l tng trng ca ngnh hng nm trong c hai phng thc thng k u ging nhau (t l tng trng trung bnh hng nm l 10-12% trong thi k 1999-2003/2004). C 04 nhm hng c u th v chim khong 90% kim ngch xut khu hng th cng gm:

Cc sn phm g

My/tre/ci/l

Gm

Dt/thu.

Nhn chung, th trng quc t ca hng th cng m ngh Vit Nam thay i nhiu trong vi thp k gn y. Trong khi hng th cng truyn thng ca Vit Nam nh hng dt la hay ngh ch tc bc hu ht vn c xut khu sang cc nc lng ging nh Lo, Capuchia v Thi Lan th cc sn phm th cng hin thi ca Vit Nam hu ht ang c bn trn th trng th gii.

Nm 2003, hng th cng ca Vit Nam c xut khu sang 133 nc khc nhau (so vi 50 nc nm 1998). Hin ti, 03 th trng ln ca xut khu hng th cng t Vit Nam l EU, cc nc ng Nam v Hoa K).

Thm ch nu Nht Bn c xp th nht trong s nhng th trng xut khu mc tiu ln th Lin minh chu u vn l th trng c tm quan trng nht. Nm 2003, trong s 15 th trng xut khu mc tiu chnh ca hng th cng Vit Nam th 07 nc ca EU chim khi lng xut khu l 404.702 triu la (43% ca tt c sn phm xut khu v gp 03 ln lng xut khu sang Nht bn hay Hoa K).

Cn nhn mnh rng, Hoa K l th trng c xem l c sc tng trng n tng trong thi k 1999-2003 v th trng ny cng vn cn nhiu tim nng tng trng trong tng lai.Bng 3: Th trng xut khu chnh ca th cng m ngh Vit Nam (m HS theo cch xc nh ca UNESCO)

STT

Nc/vng lnh th

1999

(la M)2000

(la M)2001

Ula M)2002

(la M)2003

(la M)Tng

(5 nm)

1Nht Bn109.355122.850137.837133.118150.945654.106

2Php43.08959.70371.48379.77396.943350.990

3c38.08158.79167.38567.51295.698327.466

4Vng quc Anh 35.58649.50262.51873.33983.021303.966

5i Loan57.47053.82965.30948.99842.945268.551

6Hoa K6.50714.87024.29350.444124.252220.366

7Cng Ho Triu tin 18.53523.58925.34929.99933.182130.653

8H Lan20.31623.49322.95527.23839.989133.991

9Italia11.69513.26516.37122.78936.735100.856

10c 8.0189.79313.70621.96534.81288.295

11B9.82212.60718.06416.84222.41279.748

12Ty Ban Nha 6.93210.01612.37813.37629.90472.605

13Xing-ga-po15.2977.4648.8458.7226.94047.268

14Ca-na-a 3.8754.8606.6079.56712.63237.540

15Trung Quc 7.0775.2894.3344.2213.20524.125

16Khc 74.75881.899104.766112.723138.599512.745

Tng 466.413551.820662.200720.625952.2153.353.273

i vi Lin minh Chu u, Vit Nam l nh cung cp c tm quan trng th hai v gm v cc sn phm bng nguyn liu my tre. c bit, hot ng nhp khu sn phm ny gia tng nhanh chng trong mt s nm gn y, tng th phn Chu u t 7,5 11% ch trong 01 nm t 2003 2004.

Bng 4: Cc nh cung cp hng u v dng trong nh v hng qu tng sang th trng EU.

Nhm sn phmPhn trm ca nhp khu t cc nc ang pht trin vo EU nm 2004Cc nh cung cp hng u cc nc ang pht trin vo EU nm 2004

Nn30,1%Trung Quc (27,8%), Thi Lan (0,7%), n (0,3%), In--n-xi-a

(0,2%), Nam Phi (0,2%)

g54,4%Trung Quc (34,9%), In--n-xi-a (5,3%), Thi Lan (5.0%), n

(3.7%), Vit Nam (1,2%), Nam Phi (0,3%), Brazil (0,2%), Kenya (0,2%)

Sn phm lm t liu 80,5%Trung Quc (54,8%), Vit Nam (11,0%), In--n-xi-a (7,1%), Phi-lip-pin (2,7%), Madagascar (1,1%), Ma-rc (0,8%), Myanmar (0,6%), n (0,5%), Thi Lan (0,5%), Bangladesh (0,4%)

Hoa v qu nhn to70,0%Trung Quc (67,1%), Thi Lan (1,5%), Phi-lip-pin (0,5%) n (0,4%), Sri Lanhp khua (0,2%), Nam Phi (0,1%)

Gm50,7%Trung Quc (30,6%), Vit Nam (11,0%), Ma-lai-xi-a (2,1%), Thi Lan (2,1%), Mexico (0,6%), Tunisia (0,5%), Phi-lip-pin (0,5%), n (0,4%), Ma-rc (0,3%),

thu tinh27,2%Trung Quc (19,3%), n (1,0%), Brasil (0,7%), Thi Lan (0,4%), In--n-xi-a (0,3%), Mexico (0,2%), Ai Cp (0,1%) Ma-lai-xi-a (0,1%)

Sn phm kim loi54,4%Trung Quc (35,3%), n (10,0%), Thi Lan (2,7%), Vit Nam

(2,6%), In--n-xi-a (0,6%), Phi-lip-pin (0,6%), Ma-lai-xi-a

(0,3%), Ma-rc (0,3%), Nam Phi (0,1%),

Sn phm lm t xng17,3%Trung Quc (6,3%), Phi-lip-pin (3,7%), n (3,5%), In--n-xi-a (0,8%), Thi Lan (0,3%), Ma-rc (0,3%), Tunisia (0,2%), Nam Phi (0,2%)

2.4 Nhng nhn t c tnh cht quyt nh n thnh cng.

C nhiu nhng nhn t ch cht quyt nh nng lc cnh tranh ca ngnh th cng m ngh Vit nam.

S sn c ca ngun nguyn liu ph hp v iu kin. Vit Nam c ngun nguyn liu th ln v a dng, phc v hot ng sn xut cho xut khu hng th cng, c bit l my, tre, l

Mt khc, nhu cu ngy cng tng i vi hng xut khu ca Vit Nam dn n tnh trng mt s loi my v tre tr nn khan him. Chng hn nh tnh Thanh Ho, gi ca nguyn liu tre tng ln t 7.000 ti 17.000 ng mt cy ch trong vng 02 nm gn y. Gi ca nguyn liu th cao hn ca Trung Quc, iu ny lm gim ng k kh nng cnh tranh. Vit Nam bt u nhp khu tre t Trung Quc v khong 50% my oc nhp khu c hp php v bt hp php t Lo, Campuchia v In--n-xi-a. Trong trng hp cha c ng thi thch hp no c thc hin, hy vng l s thiu ht nghim trng v ngun nguyn liu th ch din ra trong khong thi gian t 3-5 nm. iu quan trng cn thc hin l phi lm sao t chc thc s hiu qu chui cung ng nguyn liu th.

Vic khng c sn nguyn liu th gi r cng l mt vn ca cc tiu ngnh khc. Vi c cht lng dng cho ngnh thu hu nh phi nhp khu hon ton dn ti tnh trng chi ph cho nguyn liu th chim n 60-80% chi ph sn xut. Chi ph nhp khu si visco cao to ra mi e do cho cc ngnh dt khc. Khng c sn cc nguyn liu t st ph hp, khng th sn xut ra nhng sn phm gm cht lng cao, phc v nhu cu ca th trng th gii.

Nhn chung, tnh trng ang ngy cng u m ca ngun nguyn liu th tr thnh mi nguy c ln ca cc nh sn xut ca Vit Nam.

Lc lng lao ng c k nng

Vit Nam c lc lng lao ng lnh ngh, c k nng tt trong ngnh th cng, h c kh nng tip thu nhng cng ngh mi mt cch nhanh chng v sn xut ra cc loi sn phm a dng. K nng iu luyn ca lc lng lao ng ti cc lng ngh cho php h c th sn xut ra sn phm th cng vi s kt hp t rt nhiu loi nguyn liu.

Quy m sn phm

Xut khu hng th cng ca Vit Nam ch yu c thc hin 04 tiu ngnh chnh: g, my/tre/ci/l, gm, dt/thu.

Mt s tiu ngnh khc c quy m sn phm cn gii hn nh: Sn phm lm t kim loi, sn phm dng trong vn, sn phm theo ma, sn phm lm t giy

Quy m sn phm gm c nhng sn phm c bn v n gin nh gi, l hoa, ni tht....

Chi ph sn xut

Vit nam c kh nng cnh tranh cao v c th cnh tranh c vi Trung Quc v chi ph sn xut, trong khi chi ph sn xut ca Trung Quc nhn chung cn thp hn ca Phi-lip-pin hoc Thi Lan. Vit Nam c cho l Mt Trung Quc mi, mt nc tip bc c nn sn xut vi mc lng thp. Do chi ph lao ng ca Trung Quc tng ln, cc thng gia ca Trung quc tin hnh thit lp cc nh my Vit Nam.

Chi ph lao ng theo gi ca cng nhn Vit Nam t 0,2 0,6 la M/gi, cho cng nhn ca In--n-xi-a t 0,3 0,4 la M/gi, cho cng nhn Trung Quc t 0,5-0,75 la M/gi, cho Malaixia t 1,25 1,40 la M/gi, cho cng nhn ca Thi Lan t 1,5 la tr ln v khong 5 la i Loan.Cht lng sn phm

Cht lng ca sn phm th cng ph thuc vo cht lng ca nguyn liu th, k thut sn xut cng nh n lc trong cng tc qun l v ci tin. Cht lng khng m bo l do trang thit b khng ph hp, c bit l cc khu x l v hon thin v cng do cha c c cc tiu ch v cht lng v cc c quan quy nh vic thc hin cc hot ng kim tra. Theo mt ng cnh khc th sn phm dnh cho th trng cao cp l thc s khng ph bin Vit Nam. Cc nhn t ch yu mang li thnh cng khi chnh l nng cao cht lng v s tiu chun ho. Nhn chung, khch hng ca Vit Nam (cc nh nhp khu quc t) cho rng c s tng quan tt gia gi c/cht lng ca sn phm cp trung bnh v cp thp ca Vit Nam. Nhng s phn nn xoay quanh vn cht lng km, sn phm mi mc tm tm, c cc nh nhp khu v xut khu u khng cp n nhng vn ln hn.

Kh nng cung ng s lng ln hn

Vit Nam ang thc y kh nng xut khu hng th cng p ng c yu cu t nhng chui bn l v cc nh nhp khu ln ca th gii vi nhng s lng theo yu cu.

S nhanh chng l mt nhn t quyt nh thnh cng. Trung Quc vn vt tri hn v cch t chc v kh nng chuyn giao hng nhanh chng.

tin cy ca vic cung cp

Cc nh xut khu ca Vit Nam to dng c danh ting vi vai tr l nhng nh cung ng sn phm hon ton ng tin cy.

H thng phn phi

Nhiu nh trung gian hot ng gia cc lng ngh v cc th trng th trong chui phn phi sn phm. Do thiu thng tin th trng nn khng th thc hin c vic xc nh mc gi ph hp v ci tin cht lng, iu ny nh hng khng tt n nng lc cnh tranh. Do , cn phi thit lp h thng phn phi hp l trong cc nh phn phi hot ng nh nhng nh cung cp dch v pht trin kinh doanh (BDS).

i mi v thit k sn phm.

c tnh c 90% sn xut ca Vit Nam da trn nhng chi tit k thut ca khch hng cung cp. Do , c t s i mi v pht trin sn phm theo ng ngha l nhng sng kin ca ring ngnh, cc nh xut khu cha c nng lc thit k.

Sn phm th cng ca Vit Nam u c v b ngoi kh ging nhau. Vit Nam cha c s h tr ca hot ng nghin cu v pht trin cho sn xut hng th cng.

Tim nng th trng cho cc nc Hoa K, EU v Nht Bn v cc nh cung cp sn phm vi s lng ln v gi r s hn ch hn khi ton b chui phn phi t c mc cht lng cao hn, sn phm c thit k vi mu m p hn. Hin ti, cc nh cung cp sn phm ca Vit Nam ang cnh tranh hon ton da vo mc gi thp nht ca mnh v vn ang chu s lp v so vi cc nh my ca Trung Quc. c th cung cp sang th trng cao cp hn, cc nh sn xut cn phi nng cao nng lc v thit k, cht lng, hon thin v k thut v lun lun dn u v cc xu th tiu dng v thit k hin hnh. C tim nng xut khu ln v di hn cho cc doanh nghip quy m va trong vic cung cp cc sn phm cao cp v thi trang hn cho cc nh nhp khu quc t bc trung.

Tip cn vi ngun ti chnh

Mc d c nhiu thun li v cung cp ti chnh cho cc doanh nghip cc khu vc nng thn v cho ngi ngho, nhng ngun ti chnh li khng dnh cho cho cc doanh nghip, cc nh sn xut v xut khu ln v hng th cng m ngh, do dn n hn ch cc ngun ti chnh ca h. Cc nh xut khu hng th cng thng thiu vn do vic lm th tc vay vn ngn hn mt qu nhiu thi gian trong khi s tin vay c li t hn nhiu so vi nhu cu, hn na, doanh nghip rt kh p ng c nhng iu kin bo m th chp. Do , vic xy dng cc k hoch ti chnh ph hp cho cc nh sn xut v xut khu hng th cng l rt cn thit.

Xc tin Thng mi

Cc i th cnh tranh ca Vit Nam t cc nc chu khc u c cc h thng xc tin thng mi tin tin hn. H c cc hi ch trin lm quc t quan trng, cc h thng thng tin tt hn, thu ht c nhiu khch quc t hn, t chc tham gia hi tr thng mi nc ngoi cng hiu qu hn.

Cc khch hng quc t thng thng bo l gp phi nhiu vn khi tin hnh la chn ra nhng nh cung cp ph hp

Cc nh xut khu cho bit ngun thng tin th trng khng hiu qu v h c t kin thc v c cu th trng quc t.

K nng kinh doanh

Khu vc t nhn ca ngnh th cng m ngh Vit Nam vn cn rt non tr vi nhiu cng ty va mi ni ln ch trong vng 2-5 nm gn y.

K nng kinh doanh, b quyt trong marketing, k hoch ti chnh, t chc cng ty, trnh ngoi ng vn cn yu km. Cc nh qun l doanh nghip thng kim qun l mi th t pht trin sn phm, marketing v qun l cht lng n qun l ti chnh. Khng c mt trt t r rng trong t chc vi nhng chc nng c th cc doanh nghip kinh doanh hng th cng. Do , c cu ca cc doanh nghip cn kh yu do hot ng kinh doanh s ngng tr khi khng c ring ngi qun l v kinh doanh. nghip.

Pht trin cm lin kt (Cc ngnh ph tr)

Cc ngnh ph tr ng vai tr quan trng trong vic nng cao nng lc cnh tranh cho ngnh th cng Vit Nam. Tuy nhin, khi cc ngnh ph tr hin nay ca Vit Nam cha thc s pht trin, cc nh xut khu hng th cng ca Vit Nam thng phi nhp khu rt nhiu loi nguyn liu v ph liu t nc ngoi, v d nh sn mi PU v cht nhum mu thc hin cc khu hon thin b mt ca sn phm.

C s h tng

So vi Trung Quc, cc nh xut khu ca Vit Nam phi chu chi ph vn chuyn ra nc ngoi kh cao i vi c ng hng khng v ng bin. Nhng pht hin gn y t trng i hc Georgetown, M v cc vn chuyn ng bin t Trung Quc v Vit Nam sang cc nc cho bit Vn chuyn 50 cngten t Vit Nam sang cc nc vi mc cc vn chuyn ng bin l 322.000 la M v thi gian vn chuyn l t 17-35 ngy, trong khi Trung Quc vi hot ng tng t nhng mc 136.000 la M v trong 11 ngy

Cc nh nhp khu quc t cho rng c t 10-30% tr cp kn cho cc nh xut khu ca Trung Quc.

C s h tng v ng x cn yu km.

Tiu ch v trch nhim x hi

Kh nng p ng Tiu ch v Trch nhim x hi (CSR) ang ngy cng tr thnh nhn t quyt nh ti thnh cng - di dng nhng vn thuc v sinh thi.

Vit Nam ang c k vng s thnh cng v kh nng cnh tranh ln i vi Trung Quc nu ngnh th cng m ngh c kh nng sp xp hp l h thng sn xut.

Trn th trng quc t, cc i th cnh tranh quan trng nht ca Vit Nam i vi hng th cng l Trung Quc, Thi Lan, Phi-lip-pin, In--n-xi-a v n .

2.5 Nng lc cnh tranh quc t.

Tng quan v cc nhn t c la chn, c kh nng quyt nh thnh cng

S sn c ca ngun nguyn liu th +/-

Lc lng lao ng c k nng +

Quy m sn phm

-

Chi ph sn xut

++

Cht lng sn phm

+

Cam kt s lng +

tin cy

+

i mi/thit k sn phm--

Khun kh xc tin

thng mi -

K nng kinh doanh

+/-

C s h tng

+/-

Cc tiu ch CRS +

Da trn nhng nhn t quyt nh n thnh cng, kh nng cnh tranh ca Vit Nam i vi nhng nc ny c th hin vn tt nh sau:

Nhn chung, Vit Nam c nng lc cnh tranh cao do c kh nng cung cp s lng ln, chi ph lao ng ca Vit Nam thp hn so vi Trung Quc v nhiu ngun nguyn liu th sn c. S kt hp ca nng lc sn xut cao/chi ph sn xut thp/s sn c ca nguyn liu th cng vi danh ting tt ca cc cng ty Vit Nam v cung ng hng ho ng tin cy mang li s tng trng mnh m cho ngnh trong vi nm gn y. Kt qu l, Vit Nam ginh c th phn t cc nc chu khc.

Vi Trung Quc, c ly ra lm chun mc cho ngnh, nng lc cnh tranh ca Vit Nam c th c tm lc theo li nhn xt ca mt khch hng quc t ln Nu Vit Nam khng cnh tranh c vi Trung Quc v hng th cng th chng ti khng mua hng t Vit Nam. Trn thc t, vic chng ti mua s lng ln t Vit Nam chng t rng Vit Nam c kh nng cnh tranh ln v hng th cng

Ch s th hai v nng lc cnh tranh ca Vit Nam chnh l vic cc cng ty ca Trung Quc trn thc t ang ngy cng u t vo Vit Nam v thit lp cc trang thit b sn xut trong nc.

Do chi ph lao ng thp v hiu sut sn xut cao, nhiu hot ng sn xut chuyn t Thi Lan, In--n-xi-a v Phi-lip-pin sang Vit Nam v Trung Quc. Ngi ta cho rng, so vi 10 nm trc, cc ngnh th cng Thi Lan, In--n-xi-a v Phi-lip-pin, hin nay ch c non na cc nh sn xut.

S xut hin v cc hot ng ca mt s cc khch hng quc t ln Vit Nam cng chnh l nhng lc lng c tc ng ch yu lm cho Vit Nam c v tr tri hn cc nc chu khc (tr Trung Quc).

Mt khc, nhng nguy c m Vit Nam phi i mt cng tng gp i: Gi nguyn liu th tng v s sn c ca nguyn liu th gim i nh hng ln n kh nng cnh tranh ca ngnh, trong khi quy m sn phm khng a dng v khng c nhiu i mi lm cho Vit Nam rt d b tc ng khi c kh nng ng u v xu th th trng th gii. Nhng i th cnh tranh chnh trin khai mt c s sn phm a dng hn phc v nhu cu ca khch hng quc t. Hin ti, nng lc cnh tranh ca Vit Nam ch yu da vo cc sn phm t g, my/tre/ci/l v gm c sn xut bng lc lng lao ng r v hiu qu (sn xut cc lng ngh r hn so vi sn xut nh my) v s sn c ca nguyn liu th. Trn thc t, sn phm g, my/tre/liu v gm khng nhng khng th mang li nhiu li nhun v thng mi trn th trng quc t m n cn c th to ra nguy c ln cho ngnh. Do , vic nng cao cht lng v a dng ho sn phm l rt cn thit.3 Cc iu kin v khung chnh sch

3.1 Chnh sch ca nh nc i vi ngnh

Chnh ph Vit Nam h tr thc y ngnh th cng m ngh nh mt phng thc thc hin xo i ngho, c bit cc khu vc nng thn. Cc bng biu di y lit k ra nhng chnh sch c hiu lc v c cp nht, y l nhng chnh sch trc tip cp n s pht trin ca ngnh th cng t khu cung cp nguyn liu th v t ai n khuyn khch u t v xc tin thng mi.

Quy nhC quan

Quyt nh S 132/2000/Q/TTg ngy 24 thng 11 nm 2000 v cc chnh sch khuyn khch pht trin ngnh ngh nng thn.Th Tng

Quyt nh s 132/2001/Q-TTg ngy 07 thng 9 nm 2001 v C ch ti chnh Thc hin cc Chng trnh Pht trin Giao thng nng thn, c s h tng cho ngnh Thu sn v C s h tng cho cc Lng ngh th cng.Th Tng

Thng t s No.79/2001/TT-BTC ngy 28 thng 9 nm 2001 hng dn v Cc c ch ti chnh Thc hin Chng trnh Pht trin Giao thng nng thn, c s h tng cho ngnh Thu sn v C s h tng cho cc Lng ngh th cng.B Ti chnh

Thng t 84/2002/TT-BTC ngy 26 thng 9 nm 2002 hng dn v cc hnh thc khuyn khch ti chnh nhm kch thch s pht trin ca cc ngnh th cng.B Ti chnh

Cng vn s.670/BNN TCBC ngy 26 thng 3 nm 2003 hng dn v o to v pht trin cc ngh th cng nng thn. B Nng nghip v Pht trin nng thn

Quyt nh s 124/2003/Q-TTg ngy 17 thng 6 nm 2003, ph duyt v bo tn vn ho v pht trin cc dn tc thiu s Vit Nam thc y cc ngh truyn thng. B vn Ho v Thng tin (MOCI)

Ngh nh s 134/2004/N-CP ngy 09 thng 6 nm 2004 v khuyn khch cc ngnh nng thnChnh ph

Thng t s65/2004/TTLT/BTC-BLDTBXH ngy 02 thng 7 nm 2004 hng dn v h tr o to ngh th cng cc vng nng thnB Ti chnh v B Lao ng, Thng binh v X hi

Quyt nh s184/2004/Q-TTg ngy 22 thng 10 nm 2004 v s dng tn dng dnh cho pht trin ca nh nc nng cp c s h tng cc lng ngh cho giai on 2006-2010Th tng

Thng t s 03/2005/TT-BCN ngy 23 thng 6 nm 2005 hng dn v hot ng khuyn khch cc ngnh th cng nng thn

Quyt nh s 910 Q/BNN-CB ngy 31 thng 03 nm 2006 v k hoch pht trin ngh th cng nng thn n nm 2010B Nng nghip v pht trin nng thn

Ngh nh 66/2006/N-CP ngy 07 thng 7 nm 2006 v pht trin ngnh th cng nng thn. Chnh ph

Theo nhng ngh nh, quyt nh v thng t trn th:

Nh nc s khuyn khch, to iu kin thun li v thng qua nhng chnh sch bo v li ch hp php cho hot ng sn xut v kinh doanh hng th cng nng thn, c bit l cc hot ng kinh doanh truyn thng nhm p ng nhu cu xut khu v tiu th trong nc, thu ht ngun lao ng v gp phn to cng n vic lm nng thn, xo i gim ngho, bo tn v thc y cc gi tr vn ho ca dn tc.

Khuyn khch vic t nguyn thnh lp cc hip hi ca nhng ngh khc nhau hay nhng a phng khc nhau nhm c bin php h tr thc t cho s pht trin ca cc c s kinh doanh hng th cng, phn nh c tm t v nguyn vng ca h, ng gp kin cho cc c quan nh nc trong vic son tho nhng c ch, chnh sch pht trin ngnh ngh nng thn. Nh nc s cung cp vn h tr u t c s h tng (ng x, cung cp in nc, m bo v mi trng), kho bi, nh xng cho cc i tng dn c tham gia vo sn xut v kinh doanh hng th cng nng thn v tr cp kinh ph o to xc tin thng mi cho sn xut hoc kinh doanh nng thn v cho cc c s kinh doanh hng th cng nhm duy tr v pht trin cc lng ngh truyn thng, hot ng sn xut v kinh doanh nng thn, to cng n vic lm v tng ngun thu nhp cho ngi lao ng. H tr vn t nh nc thng gii hn v khng qu 60% tng u t. Bn cnh , cc tnh c php vay tin t Qu H tr pht trin vi li sut 0% trong thi gian 04 nm nng cp c s h tng pht trin ngnh th cng. Vic thit lp c s cho ngnh th cng nng thn s dng cc phn t khng c tranh chp v v n nh s lin quan n vn quyn s dng t do U ban nhn dn cc cp c thm quyn xc nhn. Cc c s ca ngnh th cng nng thn s c thu t ai mc thp nht v h s c min khng phi tr ph thu t trong 03 nm nu h di di cc nh my ca mnh khi khu vc dn c.

Cc tnh v cc thnh ph trc thuc trung ng s b tr c cu ca chnh h theo nhng yu cu pht trin thng mi ca vng nng thn, nhm quy hoch v lp k hoch pht trin vng nguyn liu th t nng nghip v lm nghip m bo cc ngun phong ph cho nhng ngnh ngh sn xut nng thn. Bt k c s kinh hng doanh th cng no nng thn mun khai thc nguyn liu th l cc ngun khong sn s c u tin cp php s dng v khai thc theo cc quy nh ca php lut. H cng s hng s min hoc gim thu dnh cho cc ngun ti nguyn theo quy nh ca nh nc.

Cc b, ngnh v U ban nhn dn cc cp s to iu kin cho cc c s kinh doanh hng th cng nng thn tip cn kp thi thng tin v th trng, gi c, chi tit k thut v tiu chun ca sn phm theo cc yu cu ca th trng trong nc v nc ngoi.

C s kinh doanh hng th cng nng thn c gim 50% hoc hn th v ph thu mt bng khi tham gia trng by ti hi tr v trin lm sn phm trong nc.

C s kinh doanh hng th cng nng thn c th lin doanh v hp tc vi cc t chc v c nhn trong v ngoi nc v hot ng sn xut v bn sn phm.

B Thng mi s trc tip iu hnh cc thng v nc ngoi khai thc th trng ca nc ch nh, gii thiu h vi cc c s kinh doanh hng th cng trong nc

B Khoa hc, Cng ngh v Mi trng s t chc, hng dn v cung cp nhng ngun qu cn thit trong k hoch hng nm dnh cho nghin cu v i mi cng ngh, nng cao k nng thit k v s dng cc ngun nguyn liu th trong nc, ch dn p dng cc cng ngh thch hp nhm nng cao nng sut lao ng; gim chi ph, a dng sn phm, tng gi tr thm m v s tinh xo ca sn phm do cc lng ngh sn xut; nghin cu v chuyn giao cng ngh x l rc thi, chm dt tnh trng nhim mi trng do cc ngnh ngh nng thn gy ra.

i vi lao ng, s c s u tin dnh cho o to v s dng ngi lao ng l thnh vin ca nhng h gia nh c t ai thuc din quy hoch ca nh nc phc v cho cng tc pht trin ngnh ngh nng thn v ngi lao ng a phng.

vi o to, bn thn ngi th th cng c th t chc truyn ngh ca mnh v thu ph t nhng hc vin theo nguyn tc hai bn cng tho thun v hot ng ny c min thu; th th cng, hp tc x, t chc v cc hip hi s c khuyn khch thc hin vic truyn ngh v cc kho o to cho ngi lao ng; cc trng o to ngh ca nh nc s u tin cho hot ng o to ngh ca cc c s kinh doanh hng th cng nng nng; mi huyn c th thit lp mt trung tm o to ngh, c bit l ngh truyn thng a phng. Chnh ph s h tr 200.000 /hc vin/thng trong sut thi gian o to.

Khng ch c hng li ch t nhng chnh sch trn, cc c s kinh doanh hng th cng nng thn cng s c hng nhng u i v u t theo Ngh nh s 51/1999/N-CP ngy 08 thng 7 nm 1999 quy nh v vic thc hin Lut Xc tin u t trong nc s 03/1998/ QH10 ngy 20 thng 5 nm 1998. Bn cnh , cc nh xut khu hng th cng cng c cc hot ng theo nhng chng trnh h tr. Bng biu di y th hin nhng chnh sch trc tip cp n nhng hnh thc khuyn khch v xc tin thng mi:

Lnh vcQuy nhC quan

Xc tin u tQuyt nh s 3/1998/QH10 ngy 20 thng 05 nm 1998, Lut Xc tin u t trong nc (sa i)Quc hi

Ngh nh s 68/1998/N-CP ngy 03 thng 9 nm 1998 hng dn thc hin Sc lnh v thu i vi cc ngun ti nguyn thin nhin.Chnh ph

Ngh nh s 51/1999/N-CP ngy 08 thng 07 nm 1999 v Thc hin Lut s 03/1998/QH10 v Xc tin u t trong nc (sa i)B K hoch v u t

Thng t s 02/1999/TT-BKH ngy 24 thng 9 nm 1999 Hng dn th tc v khuyn khch u t ph hp vi Ngh nh s 51/1999/N-CPB K hoch v u t

Thng t s 22/2001/TT-BTC ngy 03 thng 04 nm 2001 Hng dn thc hin vic min v gim thu i vi nhng i tng thuc din khuyn khch u t ph hp vi Ngh nh s 51/1999/ND-CP ngy 8/7/1999 ca Chnh ph.B Ti chnh

Ngh nh 164/2003/N-CP ngy 22 thng 12 nm 2003 v min v gim thu thu nhp doanh nghip.Chnh ph

Ngh nh s 106/2004/N-CP ngy 01 thng 04 nm 2004 v tn dng u t pht trin ca Nh nc.Chnh ph

Quyt nh s 71/2005/Q-TTg ngy 5 thng 04 nm 2005 v c ch qun l v thc hin vn vay t Qu trong nc dnh cho vic to cng n vic lmTh Tng

Quyt nh s 108/2006/Q-TTg v thit lp Ngn hng Pht trin Vit nam Th Tng

Xc tin Xut khuQuyt nh s 195/1999/Q-TTg ngy 27 thng 9 nm 1999 v Thit lp Qu h tr xut khu.Th Tng

Quyt nh s 02/2001/Q-TTg ngy 02 thng 01 nm 2001 v nhng Chnh sch h tr u t t Qu H tr pht trin cho cc d n ch bin xut khu. B K hoch v u t

Quyt nh s 133/2001 ngy 10 thng 9 nm 2001v thc y Quy ch i vi tn dng h tr xut khu. Th tng

Thng t s 76/2001/TT-BTC ngy 25 thng 9 nm 2001 Hng dn v Quy ch i vi tn dng xut khu.B Ti chnh

Quyt nh s 279/2005/Q-TTg ngy 03 thng 11 nm 2005 Ban hnh Quy ch xy dng v thc hin Chng trnh Xc tin Thng mi Quc gia giai on 2006-2010Th tng

Thc y cc Doanh nghip va v nh

Ngh nh 02/2000/N-CP ngy 03 thng 02 nm 2000 v ng k Kinh doanh B K hoch v u t

Ngh nh s 90/2001/N-CP ngy 23 thng 11 nm 2001 v H tr Pht trin Doanh nghip va v nh.B K hoch v u t

Theo nhng quy nh ny, xut khu hng th cng c hng nhiu u i v u t (gim hoc min) i vi thu t ai, thu s dng t, t l thu thu nhp, thu thu nhp c nhn, thu nhp khu i vi thit b v my mc c nhp khu to ra nhng ti sn c nh. Hot ng xut khu s c h tr thng qua Chng trnh xc tin thng mi quc gia nhm thc y cc hot ng xc tin thng mi, pht trin th trng xut khu v xy dng v nng cap nng lc kinh doanh. Cc nh xut khu v sn xut cng c th tip cn vi nhiu ngun u i v ti chnh Qu h tr pht trin v Qu h tr xut khu quc gia cho cc hot ng u t v xut khu.3.2 Cc th ch

Theo Quyt nh ca Th tng s 132 vi nhan Quyt nh v mt s Chnh sch nhm Thc y Pht trin ngnh ngh nng thn ngy 24 thng 11 nm 2000 v Ngh nh gn y s 66/2006/N-CP ngy 07 thng 06 nm 2006 v pht trin ngnh ngh nng thn, B Nng nghip c giao trch nhim thc hin cc bin php. Trong s nhng c quan chnh ph trc thuc trung ng, B Nng nghip v Pht trin Nng thn c vai tr u tu v pht trin v ngnh th cng, thc y ngnh thng qua h tr ngnh a phng v pht trin nng thn (c ngha l gim i ngho).

Tuy nhin, cc th ch khc cng tham gia vo cc hot ng ca ngnh. Chng hn nh B Cng nghip thc y cng nghip ho cc ngnh a phng v theo trch nhim cng tng ln thng qua V Thc y ngnh ngh a phng c thnh lp vo thng 7 nm 2003.

Cc B khc lin quan hot ng theo nhim v ca h u c nhng chng trnh v chnh sch ring. C th, B K hoch v u t v thc y doanh nghip va v nh; B Vn ho v Thng tin v bo tn gi tr truyn thng; B Thng mi v xc tin thng mi v B Khoa hc, Cng ngh v Mi trng v ci tin cng ngh; B Lao ng, Thng Binh v X hi v cc hot ng o to.

Chnh quyn tnh v nhiu t chc khu vc hot ng nh nhng c quan gia chnh ph v cc lng ngh/cng nhn lm ngh th cng, h l nhng ngi hng li ch thc s.

Trn thc t, cc chnh sch pht trin ca mi n v ny c thc hin dng nh khng c s phi hp vi nhau hoc thit lp c mt mt mt bng chung cho s nhn thc v tnh hnh v cc vn .

Do khng c hiu qu trong vic thc hin cc chnh sch pht trin, do , cc chnh sch ny mt dn hiu qu i vi i tng tip nhn cng nh mt i nhng kha cnh tch cc.

Cc bn tham ch yu v nhng hot ng ban u ca h c th hin theo bng biu di y.

Cc bn tham giaVai tr i vi xc tin ngnh th cngHot ng v lnh vc chnh

B Nng nghip v Pht trin nng thn

B Nng nghip v Pht trin nng thn quan tm n hot ng cung cp nguyn liu v pht trin nng thn trn quan im nng nghip v cng nghip ho, hin i ho nng thn.

Chu trch nhim thc hin cc chnh sch v ngnh phi nng nghip v thng nht qun l ngnh v lng ngh.

Lp k hoch cho cc d n, h thng v chnh sch lin quan n xc tin ngnh phi nng nghip.

Hng dn cc chnh quyn a phng v thc hin cc k hoch

Lp cc ch s cho cc sn phm th cng truyn thng.

Cng nhn cc th th cng gii.

Gii thiu cc chnh sch u i.

B K hoch v u t

(MPI)

Chu trch nhim chnh trc cc B c lin quan v hot ng u t cho cc d n v cp php.

H tr thc y cc doanh nghip va v nh, bao gm doanh nghip kinh doanh hng th cng, hot ng ny do V Xc tin Doanh nghip va v nh ph trch.

V Xc tin Doanh nghip va v nh ch yu h tr cc Doanh nghip nh v va thng qua cc hot ng u t, tn dng, sn xut, marketing, cng c nng lc cnh tranh, xc tin xut khu, thng tin, dch v t vn v pht trin ngun nhn lc.

Nhng ch dn k thut, bo v my mc v o to s c thc hin trung tm h tr cng ngh dnh cho doanh nghip nh v va.

B Cng nghip

(MOI)

Thc y cc ngnh cng nghip nh v cng nghip nng.

H tr thc y cc ngnh a phng theo hng cng nghip ho, hot ng ny do V Ngnh ngh a phng ph trch. Qun l v thc y ngnh th cng nh.

Pht trin cc khu cng nghip

Cung cp cc qu m rng ngnh ngh cho cc doanh nghip va v nh

B Vn ho v Thng tin

(MOCI)

H tr thc y hng ngy cc sn phm th cng m ngh, hot ng ny do V M thut ph trch vic thc hin trn quan im bo tn cc gi tr truyn thng v thc y nhng gi tr thm m. Gii thiu ngnh th cng truyn thng.

Xc tin nghin cu v ngnh ngh th cng v lch s ca cc lng ngh.

Xut bn

T chc trin lm v hi tho.

B Thng mi (MOT)

Xc tin xut khu hng th cng nh mt lnh vc xut khu ln.

Cc Xc tin Thng mi trc thuc B Thng mi thc hin cc hot ng xc tin xut khu. H tr xut khu, xut bn.

Gim st v thc y s tng tc vi cc t chc xc tin thng mi nc ngoi.

T chc trin lm v hi ch thng mi.

B Khoa hc, Cng ngh v Mi trng

(MOST) Thc hin cc hot ng ci tin cng ngh, nghin cu, lp d n lin quan n ngnh th cng.

Thc hin cc d n v ci thin mi trng lm vic cc lng ngh, h tr nghin cu v cng ngh sn xut.

B Lao ng, Thng binh v X hi

(MOLISA)

Tin hnh cc hot ng o to ngh nhm thc y ngnh th cng v gim i ngho.

Tng cc o to ngh s qun l hot ng o to cng ngh cho ngnh th cng cc trng hng nghip. Co it trung day ngh chuyn v ao tao cng ngh, ky thut san xut thu cng.

Hu ht cac khoa ao tao v ngh thu cng cac trng day ngh thuc s quan ly cua cac b khac va UBND

B Y t (MOH)

Khng c vai tr c bit trong hot ng thc y cc ngnh th cng, nhng chu trch nhim v sc kho ca cng nhn v a ra nhng bin php i ph vi cc bnh ngh nghip v qun l v sinh. Nghin cu nhm ci thin vn v sc khe cho cc doanh nghip kinh doanh sn phm th cng hoc cng nhn cc lng ngh, v cc bnh ngh nghip v qun l v sinh.

3.3 Mng li h tr thng mi

Vo cui nm 1998, B Thng mi Vit Nam ban hnh quyt nh thnh lp Ban Xc tin Thng mi. Vo thng 07 nm 2000, Th tng Chnh ph ban han quyt nh thnh lp Cc Xc tin Thng mi (VIETRADE) trc thuc B Thng mi. Cc Xc tin Thng mi c chc nng v cc hot ng ging nh cc t chc xc tin thng mi quc gia khc trn th gii v c vai tr dn dt cc hot ng xc tin thng mi.

V c cu t chc, hin ti Cc Xc tin Thng mi c 05 phng, mt vn phng i din Thnh ph H Ch Minh v hai Trung tm thng mi nc ngoi ti New York v u-bai (xem minh ho di y). Trong tng lai, c kh nng Cc Xc tin Thng mi s thnh lp thm cc trung tm h tr xut khu mt s khu vc trng im Vit Nam cng nh cc trung tm thng mi nc ngoi. Cc hin ang d tho nhng xut v thnh lp cc trung tm ny trnh cc cp c thm quyn ph duyt.

Ti 15 tnh v thnh ph trc thuc trung ng, c cc Trung tm/Phng Xc tin thng mi trc thuc cc S Thng mi. Nhng Trung tm/Phng ny c mi lin kt theo chiu dc vi Cc Xc tin Thng mi.

Bn cnh Cc Xc tin Thng mi, cc t chc h tr thng mi khc cng hot ng rt tch cc, l:

Phng Thng mi v Cng nghip Vit Nam (VCCI): Phng Thng mi v Cng nghip Vit Nam l mt t chc phi chnh ph v c lp, c thnh lp nm 1963. Bn cnh vai tr i din cho li ch ca cng ng doanh nghip Vit Nam, VCCI cng tham gia thc hin cc hot ng xc tin thng mi. Hng nm, VCCI t chc cc phi on thng mi gm cc nh xut khu hng th cng m ngh sang cc th trng nc ngoi (v d nh Hng Kng, Nht Bn, c) v t chc cho cc nh xut khu tham gia vo cc hi ch thng mi quc t. VICCI gii thiu cng thng mi VNemart (www.Vit Namemart.com) vo cui nm 2002 nhm xy dng cu ni gia cc doanh nghip Vit Nam v cng ng doanh nghip quc t thng qua internet. VCCI cng cung cp nhng dch v marketing (chun b v gii thiu danh b Doanh nghip va v nh, thng mi in t cc sn phm th cng m ngh), o to (ch yu l cc kho o to kinh doanh do cc gio s t cc trng i hc v cc nh qun l ging dy), cung cp thng tin, dch v t vn (lp k hoch qun l v phn tch ti chnh) v nghin cu.

Lin minh Hp tc x Vit Nam (VCA): Lin minh Hp tc x Vit Nam l mt t chc phi chnh ph, c thnh lp vo nm 1993 vi mng li rng ln t cp trung ng ti 64 tnh v thnh ph Vit Nam (c 6.400 t chc thnh vin gm c cc hp tc x v cc doanh nghip va v nh). Lin minh Hp tc x h tr, i din v bo v quyn li ca cc hp tc x v cc lnh vc ngnh ngh th cng nh, giao thng, thng mi, dch v v xy dng. Lin minh cng cung cp dch v t vn, cc dch v khc v php l, cng ngh, thng tin, vn, bo m tn dng v marketing. T chc ny thc hin cc dch v h tr, bo v cc th th cng c tay ngh gii v cng nhn. Hng nm, Lin minh Hp tc x cng t chc cc phi on thng mi cho cc nh xut khu sang th trng nc ngoi v tham gia vo cc hi ch thng mi quc t. Ngun ti chnh ca Lin minh Hp tc x c mt phn t ngun ca chnh ph.

i din thng mi ca Vit Nam nc ngoi: C 55 Thng v Vit Nam nc ngoi. Cc thng v ny thu thp thng tin th trng, h tr pht trin chin lc cho B Thng mi v cung cp thng tin v cc th trng mc tiu cho cc nh xut khu ca nhiu ngnh.

i din Thng mi ca cc nc ti Vit Nam: Cc i s qun, cc Thng v ca nc ngoi v cc vn phng i din Vit Nam thc hin mt s hot ng v lnh vc xc tin thng mi. V Xc tin Doanh nghip va v nh ca B K hoch v u t: V Xc tin Doanh nghip va v nh ch yu h tr cc doanh nghip va v nh thng qua u t, tn dng, sn xut, marketing, cng c nng lc cnh tranh, thc y xut khu, thng tin, dch v t vn, v pht trin ngun nhn lc. Cc hot ng hng dn cng ngh, bo v my mc v o to s do trung tm h tr cng ngh cho cc doanh nghip va v nh thc hin., trung tm ny s c xy dng 03 a im l H Ni, Nng v Thnh ph H Ch Minh.

Trung tm h tr nghin cu v pht trin lng ngh truyn thng Vit Nam (HRPC): Trung tm ny l mt t chc phi li nhun hot ng h tr pht trin ngnh th cng m ngh t nm 1997. Thng qua mi lin kt ca trung tm vi nhng t chc thng mi khc cng nh cc t chc chuyn v ngnh th cng trn th gii, HRPC tr thnh mt i tc cung cp cc dch v kinh doanh cho cc nh xut khu hng th cng Vit Nam, c bit l thng tin thng mi. HRPC cng l mt cu ni gia cc nh xut khu hng th cng vi khch hng nc ngoi v cng chnh l chic cu ni cc nh xut khu v nh sn xut vi nhng h tr ti chnh t cc d n pht trin khc. HRPC c trn 400 thnh vin l cc nh xut khu v sn xut hng th cng v cng cung cp cc kho o to c bit cho cc nh xut khu chuyn v nhng vn qun l, kinh doanh v k thut khc nhau. Hip hi Doanh nghip va v nh Ngnh ngh nng thn (VARISME): Hip hi ny c thnh lp vo thng 9 nm 2002 nhm n lc tp hp cc doanh nghip va v nh trong khu vc to cng n vic lm v ci thin cc iu kin x hi. Hip hi c 300 thnh vin l cc doanh nghip va v nh hot ng lin quan n ngnh th cng. Cc hot ng chnh ca hip hi l cung cp thng tin th trng v trnh nhng khuyn ngh ln chnh ph theo nhng xut ca thnh vin.

Hip hi Lng ngh Vit Nam (VCVA): c thnh lp nm 2005 nhm mc tiu khi phc, bo tn v pht trin cc lng ngh Vit Nam. Hip hi cng tp trung vo hot ng o to k thut, cung cp thng tin v xc tin thng mi. Pht trin du lch cc lng ngh l mt xu hng hot ng ca Hip hi. Cc Hip hi th cng trong nc: Trong mt vi nm gn y, cng vi s gia tng nhanh chng v s lng cc doanh nghip, mt s hiphi v th cng m ngh hnh thnh mt s tnh nh Thnh ph H Ch Minh, H Ty, Bc Ninh, Qung Nam. Bn cnh , cc hip hi cp lng v huyn cng c hnh thnh nh Hip hi t la Vn Phc, Hip hi Ni tht Vn im tnh H Ty, Hip hi Gm Bt Trng H Ni Mt trong s nhng nhim v chnh ca cc hip hi ny l h tr v gip cng ty thnh vin pht trin kinh doanh v khuyn khch xut khu. Tuy nhin, tt c cc t chc ny vn cha kh nng thc hin thnh cng v c hiu qu s mnh ca mnh. H cn c thm ngun nhn lc v ti chinh.

Cc d n do quc t ti tr: C rt nhiu d n do quc t ti tr ang hot ng nhm thc y ngnh th cng. T chc Hp tc K thut ca c (GTZ) gn y bt u hng hot ng vo pht trin bn vng ngnh th cng chuyn v my tnh Qung Nam v Qung Bnh. D n Nng cao nng lc cnh tranh do C quan Pht trin Quc t Hoa K ti tr (VNCI) v C quan Pht trin an Mch (DANIDA) h tro cc nh xut khu hng th cng v cc lnh vc pht trin thit k v xc tin thng mi. Chng trnh Pht trin D n (MPDF) v T chc Lao ng Quc t (ILO) cung cp cc kho o to xy dng nng lc cho cc nh xut khu, T chc Pht trin ca H Lan (SNV) ang c nhng hot ng vi cc cng ty chuyn v thu v ci tnh Ninh Bnh.Trong khi hu ht nhng t chc trn u thc hin cc hot ng theo nhng lnh vc xc tin thng mi v xy dng nng lc cho cc nh xut khu t nhiu ngnh, khng mt t chc no chuyn bit v pht trin ngnh th cng tr Trung tm Nghin cu, H tr v Pht trin lng ngh truyn thng Vit Nam. Mt s t chc trong s khng c kh nng cung cp cc dch v pht trin nng lc c th trc tip tc ng v thc y nng lc cnh tranh ca cc doanh nghip. V cht lng, cc kho o to ca cc t chc ny u t cht lng tt. Tuy nhin, hu ht chng trnh o to hin nay u thin v nhng khi nim chung, cha p ng c nhu cu, cp n nhiu l thuyt hn l thc hnh, trn c s cung cp thng tin hn l k nng thnh tho trong cng vic. Kt qu l, nhiu nh xut khu cn do d khi quyt nh tham gia vo cc kho hc ny.

Nhng iu tng t cng xut hin trong cc dch v thng tin thng mi. Theo mt cuc kho st do MARD-JICA thc hin, 80% cc nh xut khu sn phm th cng thiu thng tin th trng v hu ht h u cho rng y l vn rt quan trng. Trong khi cc doanh nghip th cng khu vc th c th nm bt c mt s thng tin th trng v c kh nng cnh tranh hn th nhng doanh nghip khu vc nng thn v mt s tnh (Ninh Bnh, Nam nh, Thi Bnh, Ngh Anh, Qung Nam) c rt t hoc hon ton khng c thng tin v xu hng th trng v gi c ca sn phm.

Vic thiu thng tin thng mi ca ngnh th cng cng l mt tr ngi cho cc nh hoch nh chnh sch cc cp trn ton quc, iu ny mt mt lm cho cc hot ng h tr km hiu qu hn v mt khc cn c th gy ra nhng tn hi cho hot ng bo tn cc di sn v ngh th cng truyn thng.

3.4 Cc qu h tr ti chnh

Trong thi gian qua, tu theo mc lin quan v ti chnh thng mi, cc doanh nghip ca ngnh c th tip cn c cc ngun ti chnh sau:

Qu H tr Pht trin: Chnh ph thit lp mt Qu H tr pht trin nhm h tr cc t l li sut cho cc nh xut khu hng th cng sau u t (cc khn vay t cc ngn hng thng mi) v cung cp bo m tn dng cho cc d n u t. Sau khi gia nhp WTO, Qu h tr pht trin s chuyn i thnh Ngn hng Pht trin Vit Nam. Qu H tr xut khu quc gia: Qu ny do Chnh ph thnh lp nhm cung cp tn dng u i xut khu v bo lnh tn dng xut khu nhm h tr cc doanh nghip sn xut hng xut khu, tin hnh cc hot ng kinh doanh hng vo xut khu v m rng th trng xut khu. Cc nh xut khu hng th cng c th vay cc khon vay ngn hn mua nguyn liu th v nhng thit b phc v sn xut thc hin cc hp ng xut khu. T l vay s khng vt qu 80% ca gi tr Th tn dng (L/C) v khng vt qu 70% gi tr hp ng xut khu. Qu H tr Pht trin cng ngh v Khoa hc quc gia: Cung cp cc khon tn dng vi nhng iu kin thun li hay cc t l li sut u i nhm h tr cc nh u t nghin cu v ng dng tin b khoa hc, k thut v cng ngh, chuyn giao v i mi cng ngh. Qu t Chng trnh xc tin thng mi: Cc nh xut khu c th c h tr vi mc 50% chi ph thu chuyn gia trong nc v chuyn gia nc ngoi t vn v pht trin xut khu v thit k mu m sn phm nhm nng cao cht lng ca hng ho v dch v. H cng so c h tr 50% o to Vit Nam hoc nc ngoi nhm nng cao nng lc xut khu v k nng kinh doanh. i vi cc kho o to nc ngoi, s h tr tp trung vo cc kho o to chuyn mn v pht trin sn phm v khng qu 03 thng. Bn cnh , cc nh xut khu c th c h tr 100% kinh ph thu gian hng, chi ph trang tr tng th gian hng h tr thng mi v t chc cc cuc hi tho (nu c) khi tham gia vo cc hi tr hoc trin lm thng mi nc ngoi; h tr 100% chi ph v my bay v t chc hi tho v cc cuc hi m giao dch thng mi cho cc hot ng kho st th trng nc ngoi Qu quc gia v to cng n vic lm: Cc nh sn xut v xut khu hng th cng c th vay tin t Qu Quc gia dnh cho vic to cng n vic lm vi tng s tin ln n 20 triu ng (cho nh sn xut) hoc 500 triu ng (cho nh xut khu) vi li sut u i. Qu m rng ngnh ngh nng thn: B Cng nghip s dnh ngn sch cho vic pht trin cc ngnh nng thn v i mi cng ngh, pht trin sn phm v xc tin thng mi Qu t cc chng trnh v d n: B Nng nghip v Pht trin nng thn s thc hin mt d n Mt lng ngh, mt sn phm, d n s thc hin t nm 2006 ti nm 2015 vi ngn sch d kin l 7,2 triu la M.Bn cnh cc ngun ti chnh k trn, cc nh sn xut v xut khu hng th cng c th vay tin t cc h thng ti chnh Vit Nam ph hp vi Lut Tn dng (Credit Law). c bit, h c th vay t cc ngun:

Cc ngn hng thng mi (04 ngn hng nh nc vi hn 1.200 chi nhnh trn c nc, 36 ngn hng c phn, 15 chi nhnh ngn hng nc ngoi v 04 ngn hng lin doanh).

Qu Tn dng nhn dn

Ngn hng dnh cho ngi ngho.

Mc d tt c cc ngn hng u c gng a ra nhng dch v tt nht cho khch hng, nhng tt c cc ngn hng u yu cu vic th chp cho s lng vay, thm ch l khon k qu phi thuc quyn s hu trc tip ca ngi vay hoc do bn th ba ng ra bo lnh.

3.5 Cc dch v xut khu

Cc t chc kim sot cht lng c lp nh SGS (Thu S), OMIC (Nht Bn), Vinacontrol (Vit Nam) hin ang hot ng ti Vit Nam v c cc nh nhp khu u quyn kim tra. Cc cng ty chuyn v xng khi cng rt sn v hot ng kh hiu qu.

Tuy nhin, bn thn cc nh xut khu thng phi nghin cu cc chi tit k thut bt buc i vi sn phm, cc yu cu k thut ny c thit lp nhng th trng chnh bo v sc kho khch hng, m bo an ton v mi trng. Thc t, vn c nhiu nhng vn mang tnh k thut nm ngoi s kim sot cu cc nh xut khu hng th cng, chng hn nh k thut gi cho cc sn phm ci v bo ty khng b mc, gi cho mu sc ca nhng nguyn liu ny t nhin, hay m bo s thng nht v mu sc cho nhng n hng ln. Mt s vn v k thut c th c cc vin nghin cu Vit Nam thc hin, tuy nhin, cc vin nghin cu ny thng li khng hiu r cc yu cu ca th trng.

Cc dch v vn chuyn c cung ng rng ri thng qua cc cng ty khc nhau (nh nc, t nhn hoc cng ty nc ngoi). C hng trm cc cng ty tu bin v cc hng vn chuyn Vit Nam, sn phm th cng c th c vn chuyn t Vit Nam ti bt k nc no trn th gii (thm ch c c dch v giao hng tn ca) bng ng bin hoc bng hng khng, thm ch bng c xe ti sang cc nc lng ging nh Trung Quc, Lo, v Campuchia. Cc cng ty tu bin v cc hng giao nhn cng cung cp cc dch v ng gi v xp tu (c Vit Nam v khi n nc ngoi). Dch v ng gi chuyn nghip c cung cp theo yu cu.

Cc hng chuyn pht nhanh Vit Nam nh DHL, UPS, FedEx, EMS cng gp phn lm cho cc hot ng giao dch gia cc nh xut khu v khch hng nc ngoi c thun li. Tuy nhin, cc ph hng khng v ng bin Vit Nam t hn nhiu so vi Trung Quc, y l mt trong nhng vn mu cht lm gim i sc cnh tranh ca ngnh th cng v m ngh Vit Nam.

4 Phn tch SWOT

Cc im mnh, im yu, c hi v thch thc ca ngnh th cng Vit Nam c tm lc theo bng di y:

im mnhim yu

Ngun nguyn liu th ln

Lc lng lao ng lnh ngh

Chi ph lao ng thp hn so vi Trung Quc t 25-30%

Cc lng ngh a dng vi nn vn ho a sc tc v phong ph, sn xut ra nhiu loi sn phm th cng

K nng xut khu pht trin nhanh chng.

Hp tc thnh lp cng ty.

C danh ting tt v ngun cung cp sn phm ng tin cy

C kh nng p ng nhng yu cu v n hng ln

K nng v kinh nghim xut khu c tch lu trong nhng nm gn y.

Nhiu nh nhp khu quc t ln ti tm kim ngun hng Vit Nam v trn thc t h thit lp i l v c s thu mua ti Vit Nam.

Chnh sch h tr ca nh nc to iu kin thun li vi mng li rng khp gm cc t chc v th ch tham gia.

So vi nhng i th cnh tranh chnh nh Trung Quc, Thi Lan, Phi-lip-pin, Vit Nam c quy m sn phm hn ch hn.

t c i mi trong thit k hn ch tim nng tng trng. Vit Nam cn thiu cc nh thit k sn phm th cng c o to bi bn, trong khi nhng nh thit k ny li lun sn c cc nc khc.

Thiu k nng qun l v nhn s lm cng tc qun l/bn hng c chuyn mn.

Thiu chng trnh o to cho cc cng nhn chuyn v dt v g.

Thiu s lin kt cht ch gia cc doanh nghip v cc t chc nghin cu dn n tnh trng nhng thnh tu v nghin cu v pht minh ca cc t chc ny khng c s dng

Cp t chc ngnh cn thp. Thiu mt Hip hi Th cng m ngh cp quc gia.

Thiu thng tin th trng v xu th xut khu, c hi, cc quy ch, khch hng v gi c

Cc ngnh cng nghip ph tr km pht trin nh sn, x l nguyn liu th

Gi cc vn chuyn bng ung bin v bng ng hng khng u cao

C hi Nguy c

Chnh sch m th trng ca nh nc

Vit Nam ang trong qu trnh gia nhp WTO v hi nhp hon ton vi nn kinh t th gii

Hnh nh ca Vit Nam c coi nh mt a im cung cp hng u cho th trng th gii v sn phm th cng.

Nhu cu n nh ca th trung th gii i vi nhng ph kin dng trong nh v hng qu tng.

C c hi v cc nhm sn phm nh dng trong vn v theo ma, thu tinh, kim loi v sn phm giy

Lng khch du lch tng ln s m ra th trng tiu th cho cc sn phm. Vit Nam ph thuc vo mt s nhng khch hng quc t ln nhiu hn so vi cc nc khc Nguy c cn kit ngun nguyn liu t thin nhin nu khng c k hoch khai tc c t chc hp l

Ph thuc vo 04 nhm sn phm ch lm cho Vit Nam d b tc ng khi m hnh tiu th c s thay i, v d nh vic gim nhu cu v cc sn phm gi an.

Cnh tranh gay gt trn th trng quc t. Cc i th cnh tranh ln nh Trung Quc, Thi Lan, n sn xut sn phm va r va c cht lng tt.

Qu trnh cng nghip ho v th ho din ra nhanh chng c th dn ti vic gim lc lng lao ng trong cc ngnh th cng v lm cho gi lao ng tng ln.

Cc loi nguyn liu th c cp 2 ln trong bng phn tch SWOT c v im mnh v nguy c. Nhn chung, tt c cc nguyn liu th hin u c sn. Tuy nhin, vn c mi quan ngi ln ca cc nh sn xut v xut khu hng th cng v s sn c ca mt s loi nguyn liu th c th, cc nguyn liu ny thc s cn thit cho hot ng sn xut, c bit l cc tnh c sc sn xut hng th cng mnh. Mt s loi tr nn khan him v vn cha c phng thc khai thc mang tnh bn vng i vi nhng loi nguyn liu ny nh Trung Quc.

Nh c cp trc , chui cung ng nguyn liu th trong nc c tim nng c bit trong cng tc gim i ngho nng thn. T thc t rng Vit Nam bt u nhp khu nguyn liu tre t Trung Quc v 50% nguyn liu my nhp khu t Lo v Campuchia cho thy tim nng dnh cho cng tc gim i ngho khng c tn dng trit . Trc khi tnh hnh ngy cng din bin xu hn, lnh vc ny cn phi c khc phc vi nhng bin php thch hp.

5 2 Tm nhn v Chui gi tr tng lai ca ngnh

5.1 Tm nhn

Nhng im mnh ca Vit Nam gm c s sn c v a dng ca cc loi nguyn liu th, bn cht sing nng v nng lc kinh doanh pht trin kh tt, lc lng lao ng mnh m v nhit tnh, k nng thnh tho v may, kt cm, ngh gm, sn mi, an gi v nhng k thut lm bng tay khc sn xut ra nhng sn phm trong thi i hin nay.

Tuy nhin, cho n nay, Vit Nam hu ht vn l im cung cp sn phm gi r do chi ph cho lao ng thp. Trong chui gi tr, gi tr gia tng ln nht l thng qua xy dng thng hiu v marketing cc sn phm cho khch hng quc t.

Tm nhn ca chui gi tr tng lai l:

m bo cung cp nguyn liu th bn vng v lu di nhm tng kh nng cnh tranh quc t ca ngnh.

Pht trin k nng kinh doanh ca cc nh xut khu hng th cng v gip h pht trin hn na tr thnh Nhng cng ty Thng mi nhy bn v c t chc, c kh nng m ng c nhng hot ng marketing quc t v t dnh c nhiu th phn hn trn th trng th cng m ngh th gii.

Thc y C s h tng dch v pht trin kinh doanh hng vo ngnh nhm cung cp thng tin, cc hot ng o to, nghin cu v dch v pht trin sn phm theo phng thc hng ra th trng.

Tng gp ba ln kim ngch xut khu v cng n vic lm thng qua tng cng cc hot ng Xc tin xut khu v m rng quy m sn phm.

Hng ti mt ngnh th cng m ngh c t chc cht ch hn vi s hp tc hiu qu gia cc cng ty v khu vc t nhn nng ng phn no ng gp vo nhng pht trin v mt chnh tr.

Trong 4-5 nm ti, ngnh th cng m ngh ca Vit Nam s chuyn i v tr thnh mt ngnh c nn thng mi tp trung v hot ng tip th pht trin, cc nh xut khu l ng lc chnh cho s pht trin ca ngnh, chim lnh ngy cng nhiu th phn cc th trng trng im ln. Ngnh s pht trin t mt a im chuyn cung cp sn phm t lao ng r v thc hin theo hp ng ph tr thnh mt ngnh c thng hiu sn phm c th trng quc t tha nhn.

Mc sng ca cc lng ngh sn xut s c m bo v ci thin thng qua pht trin cc trang thit b ln mnh hn theo chu trnh khp kn (in-house), mt m hnh kt hp sn xut nh my v lng ngh v i km theo l mt c s h tng m bo cng vi cc t chc c nng lc.

V ngn hn, cc nh xut khu c th tr thnh nhng i tc thng mi c hiu qu hn do cc nh nhp khu c s lng ln hn nhiu trn th gii v i vi mt s loi sn phm khc. Cng ngh v i mi s c khuyn khch hn, cc nh xut khu s ho nhp hiu qu hn vo nhng chui cung ng quc t v cung cp c s lng ln hn. Tim nng cung cp sn phm ca Vit Nam s c m rng.Thng qua chin lc mang tnh di hn, s ph thuc vo nhng tn tui, thng hiu nc ngoi v nhng nh trung gian, nhng ngi hin ang c u th trn th trng th gii v kim li vi t l gi tr gia tng cao nht c th gim i vo thay vo l hot ng kinh doanh ca chnh mnh, cung cp c nhng sn phm th cng cnh tranh, thit lp c nhng h thng phn phi cho khch hng trn khp th gii.

Da trn nhng li th cnh tranh ca mnh, t s pht trin nhanh chng v nhng c s vt cht dnh cho sn xut c cng c, ngnh c th pht trin cc c cu kinh doanh trong nc v gi vai tr quan trng hn trn th trng th gii thng qua thng hiu mnh ca mnh vi h thng hu cn a dng v c kh nng cung cp trc tip ti nhng nh bn l trn th gii. Ngnh s pht trin ln t mt ngnh ch chuyn cung cp sn phm t lao ng r v thc hin cc hp ng ph tr thnh mt ngnh c thng hiu hng ho c quc t tha nhn. Phn gi tr ca quc gia nh cng c m rng.

5.2 Chui gi tr tng lai ca ngnh

Nhng nhn t quan trng ca chui gi tr ca ngnh l:

Pillar 1:Cc nh xut khu lm vic trong mt m hnh kt hp gia nh xut khu/nh sn xut di hnh thc nh thu ph trong khun kh lng ngh v cc phng tin sn xut khp kn m bo cho marketing/hu cn/pht trin sn phm.

Pillar 2: Chui cung cp nguyn liu th c t chc hp l, bn vng v hiu qu, t cc nh trung gian hn v cc nh xut khu kim sot trc tip nhiu hn v nhng hot ng cung cp nguyn liu th.

Pillar 3: Cc t chc h tr hiu qu cung cp cc dch v pht trin kinh doanh nhm thc y hot ng kinh doanh, i mi cng ngh, tri thc th trng, nng lc marketing xut khu, pht trin sn phm

Pillar 4: Cp t chc ngnh cao hn vi nhng i din t khu vc t nhn ng gp cho cc chng trnh pht trin ngnh.

Pillar 5:Cng c cc hot ng xc tin thng mi quc t.

Nhng mc tiu ny cn c nhng hnh ng phi hp cht ch t cc cp v t nhng n v lin quan khc.

Vn ch yu pht trin ngnh l xy dng nng lc ca cc nh xut khu h c th pht huy vai tr trong vic nh hng th trng v qun l bn vng cc ngun nguyn liu th.

6 nh hng

6.1 Trin vng pht trin

Mc tiuchCh s

Pht trin

To thm cng n vic lm l kt qu trc tip ca hot ng xut khu ang c xu hng tng ln ca ngnh. Nhm t c mc tiu cui cng ca chnh ph v s tin b ca nng thn, c bit l cc chin lc pht trin ngnh th cng , n lc t c mc tiu ca ngnh v to ra cng n vic lm cho 4,5 triu lao ng.. 20-22% t l tng trng hng nm cho xut khu hng th cng.

Hng nm, to ra thm c 300,000 vic lm.

Pht trin

Gim ngho cc khu vc nng thn v thnh th l kt qu trc tip ca hot ng xut khu ang c xu hng tng ln ca ngnh. Thu nhp tng tng ln t hot ng phi nng nghip, thng thng tng cao hn t 2-4 ln so vi sn xut thun nng. T l phn trm cc h ngho trong cc lng ngh l 3,7% trong khi t l h ngho chung Vit Nam l khong 10,4% Thu nhp t sn xut hng th cng cao hn t 2-4 ln so vi thu nhp t sn xut nng nghip.

c th hon thnh nhng mc tiu v trin vng pht trin, cn c bit h tr nhng ngnh th cng c t l lao ng mang tnh chuyn su, c tim nng cung cp s lung ln cng n vic lm cc vng nng thn. Cn c mt s tp trung c th vo hot ng to ra thu nhp thm t ngun phi nng nghip cc h gia nh nng thn.

Cc tiu ngnh v g, my/tre/ci/l c nhiu tim nng nht t c nhng mc tiu ny thng qua:

Kt hp c nhng kh nng to thu nhp c khu sn xut v nguyn liu th.

Nhng im yu v hiu sut hin nay trong t chc ca chui gi tr

Nng lc cnh tranh quc t ca Vit Nam trong nhng lnh vc ny

S tng quan ca tiu ngnh v khi lng xut khu v cng n vic lm hin ti.

6.2 Trin vng v nng lc cnh tranh

Nhiu hot ng c xut nhm nng cao nng lc cnh tranh ca ngnh th cng m ngh ca Vit Nam, cn chia nh thnh 03 loi gm: a) pht trin nng lc ca cc bn tham gia theo cc cp khc nhau trong chui gi tr, b) pht trin c s h tng, v c) thc y hot ng tip cn th trng.

Mc tiuSng kinCc ngunCh s

Pht trin nng lc

m bo tip cn c nguyn liu th thch hp v gi c hp l.

Kho st v thc trng nguyn liu my hin trn ton quc nh gi v lu kho/ngun thc t v s phn phi ca nguyn liu ny, xc nh khu vc trn thc t sn c phc v cho sn xut hng th cng. Trin khai cc k hoch v chin lc v cc chng trnh trng v khai thc nguyn liu th trong nc nh tre v my. Vic ny gm c hot ng phn b ngun lc v ti chnh v ngun nhn lc mt cch ph hp Cc chnh sch v rng cn phi c r sot m bo rng nguyn liu my c cp n trong cc chnh sch mt cch c th. Chnh ph c th cn nhc v hot ng u t trc cho cc h gia nh, cc doanh nghip va v nh, doanh nghip quc doanh lp k hoch v nguyn liu my phc v mc ch thng mi. Cung cp cc phng thc khuyn khch trng my nh cung cp tn dng v h tr k thut.

Cc k hoch v tn dng v chng trnh Quan h i tc gia Nh nc T nhn/Quan h cng-t (PublicPrivate Partnership Programs) vi cc nh xut khu v vic trng v khai thc cc ngun nguyn liu th chnh cc a phng ca h.

Khuyn khch cc nh xut khu thit lp cc hot ng sn xut, trang thit b ch bin a phng, ti nhng a im cung cp nguyn liu th ln

Thu chuyn gia nc ngoi nhm ci tin k thut x l.

Kt hp cc chng trnh ti tr nh OXFAM, DANIDA, SNV, GTZ, UNIDO, MPDG cho cc tiu ngnh khc nhau t ci n tre.

Phn phi g t nhin hp php mt cch trc tip cho cc nh xut khu g v cc hip hi g cc lng ngh.

Pht trin nguyn liu Trc so Vit Nam.

Xy dng nng lc cho cc nh cung cp nguyn liu th trong nc (nh hot ng a dng ho cc nh cung cp t st)

Ci thin cht lng v ci Thanh Ho, Vnh Long, Ninh Bnh, Thi Bnh v ng Thp. Thit lp cc tiu chun hoc h thng phn loi cc nguyn liu th do cht lng ca sn phm cui cng thc cht l ph thuc vo cht lng ca nguyn liu th. Thay th nguyn liu th nhp khu vi gi cao (nh vi cho nghnh thu) Tm kim cc ph liu v nguyn liu th cn thit khc t nc ngoi Tng bc pht trin cc ngnh cng nghip ph tr cho th cng m ngh. Chng trnh trng cy gy rng 5 triu ha ca B Nng nghip v Pht trin Nng thn

Chin lc ca B Nng nghip v Pht trin Nng thn v cc sn phm lm sn khng khai thc t g.

Hot ng ca cc nh ti tr nh Oxfam Hng Kng, SNV

Cc qu sn c nh ODA t cc chng trnh lm nghip.

Trung tm Nghin cu, H tr v pht trin lng ngh truyn thng Vit Nam (hot ng h tr nghin cu th trng v k thut)

Cc chng trnh cp tnh

Cc ngun qu t Qu Quc gia h tr Pht trin cong ngh v Khoa hc Duy tr din tch khai thc my l 20.000 ha, trong 5.000 ha cho cy song v 15.000 ha cho cy my.

Gi cho cc loi nguyn liu th nh tre, my, ci n nh.

H thng phn loi t st v cc nguyn liu u vo khc s c thit lp.

50,000 mt khi g t nhin s c phn phi trc tip cho cc nh xut khu v hip hi g.

H thng x l nguyn liu th (tre, my, ci, g, nhum vi la) pht trin rt tt..

Pht trin nng lc

Nng cao nng lc ca cc nh xut khu v kin thc, cng ngh sn xut, k nng qun l, marketing. Cc chng trnh o to v qun l bn hng, k ton, thit k, chuyn gia marketing.

o to nhn vin cc kin thc v hu cn xut khu, phn tch th trng, ngoi ng, k nng m phn

Chng trnh o to dnh cho cc i l thu mua hot ng hiu qun phc v nhu cu cc nh nhp khu.

Khuyn khch u t nc ngoi vo lnh vc x l nguyn liu (g, tre, ci, nhum vi dt....) tin hnh chuyn giao cng ngh.

Trung tm Thng tin ngnh th cng Vit Nam (VCIC), Trung tm H tr Xut khu (Promocen/Vietrade), Trung tm Nghin cu, H tr v Pht trin cc lng ngh th cng truyn thng Vit Nam (HRPC), Phng Thng mi v Cng nghip Vit Nam (VCCI)

Ti liu Hng dn tip th xut khu ca Cc Xc tin thng mi Cc chng trnh ti tr nh MPDF, GTZ, SNV

B K hoch v u t 500 nh xut khu s dng dch v ca Trung tm Thng tin ngnh th cng Vit Nam v/ hoc tham gia vo cc kho o to.

Pht trin nng lc

Thc y i mi thit k v pht trin sn phm Thnh lp trng o to mu cp quc gia hoc Trung tm Mu sn phm

Thu cc nh thit k nc ngoi, nhng ngi hin ang lm vic nh nhng nh bo tr thng mi.

Phi hp vi Trng M thut cng nghip v hot ng thit k v tin hnh o to cho cc nh xut khu.

H tr cc hot ng o to cho cc nh thit k (VNCI v VCCI)

Kt ni cc nh thit k vi cc nh xut khu, cung cp cc chng trnh v thc hnh cho cc nh thit k Cc Xc tin Thng mi

Cc nh thit k nc ngoi n t nhng chng trnh hp tc, v d nh JICA

Trng i hc M thut Cng nghip. Nng lc ca trng v thit k trong nc c dn cng c.

30 nh thit k trong nc c o to

60 cng ty tham gia vo chng trnh thc tp dnh cho thit k.

Pht trin nng lc

Xy dng nng lc cho cc chuyn gia ngnh th cng Nng cao tri thc th trng thng qua hot ng cung cp thng tin chuyn ngnh v c cu th trng mc tiu chnh. Cc chuyn nghin cu, kho st th trng sang Nht Bn, EU, Hoa K v cc th trng hng th cng chnh khc.

Trung tm Thng tin ngnh th cng Vit Nam (VCIC).

Cc Xc tin Thng mi (Chng trnh Xc tin Thng mi quc gia)

Ti liu Hng dn tip th xut khu ca Cc Xc tin thng mi

10 -20 chuyn gia ngnh th cng c o to

Xy dng nng lc

o to ngh cho cng nhn Cc chng trnh o to v ngh g rt cn thit

Cn c chng trnh o to v ngh dt.

Cc chng trnh o to v ch bin v k thut x l nguyn liu tre, my, ci, g, nhum vi la)

B Nng nghip v Pht trin Nng thn v B Lao ng, Thng binh v X hi

K thut vin nc ngoi o to hng nm 200 cng nhn ngh g, 100 cng nhn may, 100 k thut vin v ch bin v x l

Pht trin nng lc

M rng quy m sn phm cho cc hng ho xut khu Xc tin cc nhm sn phm khng thuc sn phm truyn thng nh sn phm theo ma (Ging Sinh, sn phm trang tr theo gu ca phng ty), cc vt dng trong vn, b n c thit k tinh t v cc ph kin dng trong bp

Thc y cc nhm sn phm cha pht trin nh sn phm kim loi, sn phm giy

Xc tin cc sn phm th cng ca cc dn tc ra cc th trng thch hp.

Gia tng xut khu cc nhm hng khc ngoi 05 tiu ngnh xut khu chnh. Sng kin v pht trin v thit k sn phm ca Cc Xc tin Thng mi

Ngn sch dnh cho marketing ca cc nh xut khu

Trung tm Nghin cu, H tr v Pht trin cc lng ngh truyn thng Vit Nam (HRPC). 03 loi sn phm xut khu mi (sn phm theo ma, sn phm dng trong vn, b n/ bp)

Tng ln 30 triu la M v xut khu sn phm khng thuc 05 tiu ngnh xut khu chnh trong 02 nm.

C s h tng

m bo rng c s h tng vt cht nng thn cho php thc hin cc hot ng. nh gi nhng khu gy ra s nh tr chnh ca c s h tng.

Ci thin c s h tng v vn ti ni a/ng b.

Nng cao nng lc cnh tranh cho vn ti ng bin Ci thin mi trng lm vic p ng c tiu chun lao ng quc t (SA 8000 v lao ng tr em, iu kin lm vic) qun l mi trng (ISO 14000),

B Nng nghip v Pht trin nng thn

B Giao thng Vn ti

B Khoa hc v Cng ngh Tt c cc cu ti cc lng ngh H Ty, Ninh Bnh, Thi Bnh, Nam nh t nht c ti trng 15 tn.

Cc ph gim t 10-20%.

150 nh xut khu t tiu chun ISO v SA 8000

C s h tng

Thc y khu vc t nhn hng vo cc th trng Dch v Pht trin kinh doanh (BDS) Cng c tng bc cc nh cung ng dch v khu vc t nhn cc hot ng c hiu qu hn, cung cp cc dch v t vn thit k, o to, nghin cu, b quyt cng ngh, ng gi, nguyn liu u vo tt

C k hoch khuyn khch s dng dch v ca cc nh cung cp BDS.

T chc hi ch thng mi cp quc t cho ngnh th cng m ngh Vit Nam. Cc Xc tin Thng mi

Trung tm Nghin cu, H tr v pht trin lng ngh truyn thng Vit Nam (HRPC) 30 n v khu vc t nhn t mc tiu cung cp nhiu loi dch v c ci thin tt hn v hng vo phc v nhu cu.

C s h tng

To thun li v tn dng xut khu cho cc doanh nghip va v nh nng thn. Cn thnh lp mt h thng tn dng c thit k nhm phc v thun tin vic s dng v tip cn cho cc doanh nghip va v nh nng thn v cc nh xut khu nh nhm tng s lng cc nh xut khu hng th cng (nhng yu t cn cn nhc l cc iu kin v th chp, cht lng cc khon vay, k nng kinh doanh, cc iu khon, nh gi s lng vay, tnh kh thi)

Cc nh xut khu c hoc tha vn nn tn dng nhiu hn cc iu kin thun li v tn dng, hp tc cht ch hn vi cc nh sn xut v thc y, m rng kinh doanh phc v xut khu mc ti a.

S dng hiu qu Qu h tr Pht trin ca nc ngoi (ODA) B Thng mi

B Ti chnh

B Nng nghip v Pht trin nng thn

B K hoch v u t

Ngn hng Nh nc Vit Nam. Hp ng v Th tn dng L/C c xem xt l vt th chp

Ti sn th chp vay vn gim xung

Thi gian kim tra cc ti liu chng t gim xung trong vng mt ngy

Thi gian vay vn linh hot hn.

C s h tng

Pht trin ngun nhn lc

o to cng chc chuyn ph trch v ngnh th cng.

Xy dng cc Chng trnh trao i vi nc ngoi.

B Nng nghip v Pht trin nng thn

Cc tnh thnh

Trung tm thng tin chuyn ngnh th cng Vit Nam

Chng trnh t Lng ti Lng ca JETRO Tt c cc cng chc nh nc ph trch v ngnh th cng cn phi c o to thc t ti cc lng ngh.

3 chng trnh thc tp ti nc ngoi c t chc hng nm.

C s h tng

Thit lp h thng v quyn s hu tr tu. Trin khai cc hot ng Bo v Quyn s hu tr tu cho cc sn phm th cng/lm bng tay.

Ban hnh Tiu chun cng nhn c bit dnh cho cc sn phm th cng t cht lng. B Khoa hc v Cng ngh, B Cng nghip Trin khai cc hot ng v Bo v quyn s hu tr tu .

Tip cn th trng

Thc y cc nh xut khu tip cn th trng nc ngoi

Gim s ph thuc vo mt s khch hng ln.

Thit lp m hnh vn m doanh nghip (incubator) nhm khuyn khch vic tham gia vo cc hi ch thng mi quc t.

u tin cc th trng tim nng hin nay (Nht Bn, EU, i Loan, Triu Tin, Hoa K) v thc y cc hot ng cc th trng nc ngoi khc (Ca-na-a, Mexic, Thu in, nh Mch)

S dng cc i din thng mi ca Vit Nam mt cch hiu qu hn.

C chuyn gia v thc hin cc chng trnh trao i

Thit lp H thng hp nht (Matching system) cho nh sn xut v khch hng

M rng h thng thng mi cng bng, c bit cho cc sn phm th cng ca cc tc ngi

T chc cc cuc trng by sn phm th cng v m ngh Vit Nam cc th trng mc tiu. Cc chng trnh hi ch thng mi ca Cc Xc tin thng mi v Phng Thng mi v Cng nghip Vit Nam.

Ti liu hng dn tip th xut khu ca Cc Xc tin thng mi

ng gp 50% t l chi ph t cc nh xut khu.

Trung tm Nghin cu, H tr v Pht trin cc lng ngh truyn thng ca Vit Nam. 50 nh xut khu tham gia vo cc hi ch thng mi quc t mi.

200 cng ty xut khu s dng Ti liu hng dn tip th ca Cc Xc tin Thng mi v tng cng cc hot ng marketing.

Tng gp i kim ngch xut khu sang cc th trng Nht Bn & Hoa K, tng ln 50% th trng EU.

50 cng ty thng mi hot ng thun li.

Tip cn th trng

Thu ht khch hng nc ngoi cho Vit Nam. Nghin cu kh thi v hi ch thng mi c quc t c tha nhn Vit Nam.

Thit lp mt Trung tm Thng tin/c s sn xut mt trm dng chn dnh cho khch hng nc ngoi

T chc cc phi on khch hng ring ti Vit Nam

Tin hnh hp tc cht ch vi cng ty iu hnh du lch

Xy dng thng hiu cho lng ngh Vit Nam. Cc Xc tin Thng mi

n v qun l du lch Vit Nam

Trung tm Nghin cu, H tr v Pht trin cc lng ngh truyn thng ca Vit Nam

Khch hng quc t tham gia vo cc hi ch thng mi ca Vit Nam tng ln 300%.

02 phi on khch hng c t chc sang Vit Nam hng nm

7 nh gi trin vng ca cc bn tham gia.

Tt c cc hot ng xut trn nn thc hin khi trin khai c chui gi tr tng th v cn bng. Tuy nhin, c nhng hn ch cn c cn nhc l s sn c ca cc ngun lc, nhng hot ng ny c th c t u tin theo nhu cu v mong mun ca cc bn tham gia trong chui gi tr.

Mt nh gi v trin vng ca cc bn tham gia trong nc cho thy c hai lnh vc c kh nng tc ng c th i vi s tng trng xut khu sn phm th cng l:

Nhng hot ng lin quan n sn xut v nguyn liu nhm chun b c s cho cc hot ng xut khu sn phm th cng ln hn.

Cc hot ng lin quan n xy dng nng lc xut khu v tng cng s tip cn th trng quc t.

C hai lnh vc lin kt cht ch vi nhau. Nhng vn c hai lnh vc cn phi c tnh n t c s tng trng hn na cho ngnh. Cc hot ng cn phi c phi hp ng b.

Trong khi B Nng nghip v Pht trin nng thn c trch nhim v sn xut v nguyn liu th B Thng mi v Cc Xc tin Thng mi ph trch v cc hot ng xc tin xut khu trc tip.

V lnh vc nguyn liu th v hot ng sn xut, cc bn lin quan u nhn thy c mt s vn ang gia tng lin quan n s sn c ca ngun nguyn liu (c bit l nguyn liu tre, my, g), cng vi s tng gi ca nguyn liu th l i km nhng mi nguy c ln ca ngnh. Khng c s ci thin thng qua cc chng trnh mang tnh bn vng v khai thc v trng cy gy rng, hu qu thm ch c th l s suy sp ca c ngnh th cng.

Do nhn thc c s cn thit phi khc phc nhng vn ny, nhiu chng trnh pht trin hng vo nhng lnh vc ny, c bit cp tnh. Cc chng trnh khc u khng c nhiu tin trin, cc hot ng thc hin thc t cn phi c thc y hn.

Vic huy ng cc ngun nguyn liu th khng phi l trch nhim thc s ca hot ng xc tin xut khu, tuy nhin, cc t chc xc tin thng mi cn tin hnh gim st tnh hnh v nhn thc r tm quan trng ca khu cung ng nguyn liu th c cht lng phc v xc tin thng mi.

Cc t chc xc tin thng mi cn c vai tr vn ng chnh sch tch cc trong cc t chc th ch. Cng c nhiu kh nng hp tc vi cc nh xut khu v nhng phng thc kt hp sn xut/nguyn liu th cc tnh thnh. c nhng nh xut khu chun b u t vo khu cung ng nguyn liu th v trang thit b sn xut trong khu vc cc tnh khc nhau.

Theo cp v xc tin xut khu, u tin s mt do cc nh xut khu hng th cng ca Vit Nam a ra trong mt cuc hi tho c mt cc bn lin quan l hot ng tip cn thng tin tt hn, v d nh v c cu th trng quc t v nhng i tng c vai tr chnh yu, cc yu cu thm nhp th trng (xng khi, loi tm nng hng trong vn chuyn, ch tiu ca sn phm, tiu chun chng nhn), cc nh cung cp ph liu, cng ngh sn xut

u tin s 2 v 3 do cc nh xut khu hng th cng m ngh a ra l s h tr v pht trin nhng thit k sn phm mi v nhng chng trnh tham gia hi ch trin lm thng mi quc t c t chc c cht lng.

i mi nhng sn phm hin ch t cp thp v ph thuc vo u vo thit k ca nc ngoi l nhng im yu chnh ca ngnh, hn ch nghim trng kh nng pht trin. Vit Nam cn c mt trng o to v thit k cc sn phm th cng m ngh cp quc t hay mt Trung tm Thit k sn phm n ngnh c th cnh tranh v lu v di.

Cc chng trnh tham gia vo cc hi ch thng mi c tim nng ln v xc tin xut khu trc tip, xc nh mc tiu v knh marketing chnh cho cc sn phm th cng m ngh. Cn c mt chng trnh trong cho php nhng nh xut khu hin ang c mong mun thm nhp cc th trng mi v gi vai tr hot ng tch cc hn.

Cc cng ty xut khu cng cn hp tc, tp trung thng tin v cc ngun ca h mang li li ch cho ngnh. Cn c mt hip hi h tr tch cc li ch ca ngnh v phc v cho s hp tc hiu qu vi chnh ph Vit Nam.

Mt nh gi quc t v trin vng ca cc bn lin quan c thc hin cc cuc hi tr thng mi ln EU v Hoa K a ra mt s kt lun nh sau:

Cc hnh thi tiu th ang c s thay ng k. Nhng sn phm vi s lng ln, gi r v n gin khng c tim nng ln trong xc tin thng mi, thm ch cc th trng chnh. Cc th trng cn nhng sn phm a dng, thi trang v tinh xo. Cng c nhng p lc ang ngy mt tng cho nhng chui cung ng v vic chuyn giao nhng sn phm cht lng tt hn vi gi thp hn.

S tp trung vo sc mua hng ln ang tng ln nhanh chng th trng hng th cng. y l mt thc t m cho n nay Vit Nam ang tn dng v thu li nhun. Tuy nhin, nhng yu cu v cc iu kin hu cn trong phn phi, yu cu v thi gian giao hng ngn hn ang ngy mt tng ln.

Cng c nhiu kh nng t cc d n v Quan h i tc gia Nh nc v T nhn (PPP) vi nhng khch hng ln ca Vit Nam, cho php cc bn lin quan lin kt cc lc lng, chng hn nh cc d n cung cp nguyn liu th, v lin kt nhng khch hng quc t ny cht ch hn vi Vit Nam. S c mt v cc hot ng ca h c vai tr quan trng i vi tng trng xut khu, cn thit phi xc nh r v cc mi quan h vi nhng khch hng ny