chí pheo

NamCao

I. Tìm hiểu chung

1. Nhan đề tác phẩm

2. Đề tài, chủ đề

3. Tóm tắt tác phẩm

II. Đọc – hiểu văn bản

1. Nội dung

1.1. Làng Vũ Đại

1.2. Nhân vật Bá Kiến

1.3. Hình tượng nhân vật Chí Phèo

a. Sự xuất hiện độc đáo

b. Quá trình tha hoá

c. Quá trình hồi sinh

d. Bi kịch bị cự tuyệt quyềnlàm người

2. Nghệ thuật

III. Tổng kết

1. Nghệ thuật

2. Nội dung

I. TÌM HIỂU CHUNG


-Tên gọi đầu tiên: Cái lò gạch cũ

Liên quan đến chi tiết nghệ thuật đầu và cuối tác phẩm; phản ánh đúng nội dung tư tưởng của tác phẩm nhưng hơi thiên về cái nhìn hiện thực bi quan.

- Khi mang đi in Nxb tự ý đổi thành: Đôi lứa xứng đôi

Nhấn mạnh mối tình Chí Phèo – Thị Nở, đánh vào thị hiếu người đọc, phần lớn mang mục đích thương mại.

- Năm 1946, khi in lại trong tập Luống cày, tác giả lấy tên: Chí phèo

Phù hợp với sở trường đặt tên cho truyện ngắn của Nam Cao; khái quát một cách súc tích nội dung tư tưởng tác phẩm.

2. Đề tài, chủ đề:

a.Đề tài: Người nông dân nghèo trước C/M tháng 8

b. Chủ đề:- Tố cáo xã hội thực dân nửa phong kiến

đã cướp đi của người nông dân nghèo cả nhân hình lẫn nhân tính.

- Phát hiện và khẳng định bản chất tốt đẹp của con người ngay cả khi họ bị biến thành quỷ dữ.

3. Tóm tắt tác phẩm (theo nhân vật chính)






1. Nội dung








2. Nghệ thuật

III. Tổng kết

1. Nghệ thuật

2. Nội dung

Bá Kiến

-

Nhà tù

Tình yêu,chăm sóc

Thị NởLàng Vũ Đại – Bà cô

Thị Nở

Uất ức –

tuyệt vọng

3. Tóm tắt tác phẩm (theo nhân vật chính)

II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN1.1.Làng Vũ Đại- Làng với số dân “không quá hai nghìn người, xa

phủ, xa tỉnh”, nằm trong thế “quần ngư tranh thực.

- Có tôn ti trật tự nghiêm ngặt.

- Khép kín, tù động, ngột ngạt.

- Quan hệ xã hội phức tạp

- Xung đột giai cấp gay gắt

- Đời sống của người nông dân vô cùng khổ cực,bị đẩy vào đường cùng không lối thoát, bị tha hoá.

Bức tranh thu nhỏ của xã hội nông thôn Việt Nam trước Cách mạng tháng tám.






1. Nội dung








2. Nghệ thuật

III. Tổng kết

1. Nghệ thuật

2. Nội dung

II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN

1. 2.Nhân vật Bá Kiến Bá kiến là đại diện tiêu biểu cho giai cấp thống trị: có quyền lực, gian hùng, nham hiểm






1. Nội dung








2. Nghệ thuật

III. Tổng kết

1. Nghệ thuật

2. Nội dung

Cảnh Bá Kiến “thu phục” Chí phèo trong Phim: “Làng Vũ Đại ngày ấy”

II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN1.3. Hình tượng nhân vật Chí Phèo

Câu hỏi thảo luận






1. Nội dung








2. Nghệ thuật

III. Tổng kết

1. Nghệ thuật

2. Nội dung

Câu hỏi số 1: Sự xuất hiện độc đáo của Chí Phèo: Nhà văn đã để cho Chí Phèo ra mắt bạn đọc trong bộ dạng như thế nào? Nhận xét cách vào truyện và nghệ thuật của cả đoạn văn? Tiếng chửi của Chí Phèo xuất hiện ở đây có đơn thuần chỉ là tiếng chửi của một thằng say hay còn bộc lộ tâm trạng gì của nhân vật?

Câu hỏi số 2: Quá trình tha hoá của Chí Phèo: Trước khi đi ở tù Chí là một người như thế nào? Vì sao Chí phải đi tù? Sau khi ra tù Chí Phèo đã thay đổi như thế nào về ngoại hình và tính cách? Sự xuất hiện của Chí Phèo có phải là một hiện tượng có tính quy luật không? Chứng minh? Qua việc miêu tả quá trình bị lưu manh hoá của Chí Phèo Nam Cao muốn phản ánh điều gì?

Câu hỏi số 4: Bi kịch bị cự tuyệt quyền làm người của Chí Phèo: Vì sao ước mơ muốn làm người lương thiện của Chí Phèo không thực hiện được? Diễn biến tâm trạng của Chí Phèo Khi sau khi bị Thị Nở từ chối? Chí phèo giải quyết bi kịch đời mình như thế nào? ý nghĩa của sự việc đó?

Câu hỏi số 3: Quá trình hồi sinh của Chí Phèo: tác nhân nào đã đánh thức bản chất lương thiện trong con quỷ dữ Chí Phèo? Những gì đã diễn ra trong tâm hồn Chí sau đó? Rút ra giá trị tác phẩm toát lên từ sự việc này?

II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN1.3. Hình tượng nhân vật Chí Phèoa. Sự xuất hiện độc đáo:

- “Hắn vừa đi vừa chửi…”

Chửi trời

Chửi đời

Chửi cả làng Vũ Đại

Cha đứa chết mẹ nào không chửi nhau với hắn

Đứa chết mẹ nào đẻ ra thân hắn

Không ai lên tiếng, không ai ra điều






1. Nội dung








2. Nghệ thuật

III. Tổng kết

1. Nghệ thuật

2. Nội dung

II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN1.3. Hình tượng nhân vật Chí Phèoa. Sự xuất hiện độc đáo:

- “Hắn vừa đi vừa chửi…”

Cách vào truyện độc đáo, hấp dẫn, lôi cuốn, tạo ấn tượng mạnh mẽ về nhân vật.

Ngôn ngữ kể chuyện đan xen; lối trần thuật linh hoạt; cũng là đoạn văn đa giọng điệu.Ý nghĩa:+ Là phản ứng của một người bất mãn với đời đã ít nhiều ý thức được cuộc đời bạc bẽo đã sinh ra kiếp sống Chí Phèo.+ Tâm trạng cô đơn đến cô độc của Chí Phèo ít nhiều ý thức được bi kịch đời mình: Sống giữa cuộc đời mà bị tước quyền làm người. Khát khao giao cảm






1. Nội dung








2. Nghệ thuật

III. Tổng kết

1. Nghệ thuật

2. Nội dung

b.Quá trình tha hoá: Chí Phèo trước khi đi ở tù:

Chí Phèo trước khi đi tù

Chí Phèo sau khi đi tù






1. Nội dung








2. Nghệ thuật

III. Tổng kết

1. Nghệ thuật

2. Nội dung

II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN1.3. Hình tượng nhân vật Chí Phèob.Quá trình tha hoá: Chí Phèo trước khi đi ở tù:

+ Hoàn cảnh xuất thân đặc biệt: bị bỏ rơi… + Lớn lên thành anh canh điền nghèo khổ nhưng chăm chỉ, hiền lành + Từng có ước mơ giản dị và lương thiện “Một gia đình nho nhỏ … ruộng làm”+ Chí còn là người biết tự trọng Chí là người nông dân lượng thiện, xứng đáng được sống cuộc sống yên bình như bao người khác (trong xã hội bình thường)






1. Nội dung








2. Nghệ thuật

III. Tổng kết

1. Nghệ thuật

2. Nội dung

b.Quá trình tha hoá: Chí Phèo sau khi đi ở tù:

- Ngoại hình:+ cái đầu thì trọc lốc+cái răng cạo trắng hớn+ cái mặt thì cơng cơng+hai mắt gườm gườm…+ ngực và hai cánh tay “đầy những nét chạm trỗ rồng phượng…”

Mang dáng hình của một thằng lưu manh – Chí đã bị huỷ hoại về nhân hình.- Tính cách+ Triền miên trong say xỉn và chửi bới

+ Chuyên rạch mặt ăn vạ

+ Trở thành tay sai của Bá Kiến: “hắn say thì hắn làm bất cứ thứ gì người ta sai hắn làm”, “hắn đã phá bao nhiêu cơ nghiệp, đập nát bao nhiêu cảnh yên vui, đạp đổ bao nhiêu hạnh phúc, làm chảy máu và nước mắt của bao nhiêu người dân lương thiện”

Hành động và lời nói “hung hăng”, “liều lĩnh”, côn đồ - Chí Phèo đã bị hủy hoại cả nhân tính, trượt dài trên con đường lưu manh hóa trở thành “con quỷ dữ của làng Vũ Đại”






1. Nội dung








2. Nghệ thuật

III. Tổng kết

1. Nghệ thuật

2. Nội dung

Quá trình tha hóa của Chí Phèo

Chí Phèo

Người nông dân lương thiện

Thằng lưu manh

Con quỷ dữ của làng Vũ Đại






1. Nội dung








2. Nghệ thuật

III. Tổng kết

1. Nghệ thuật

2. Nội dung

Chí phèo là hiện tượng có tính quy luât trong xã hội đương thời – sản phẩm tất yếu của tình trạng đè nén áp bức ở nông thôn trước Cách mạng.

Chí Phèo là điển hình cho hiện tượng mang tính quy luật trên, hơn thế nữa còn là điển hình cho sự hủy diệt nhân tính trong xã hội độc ác đương thời.

Sức mạnh tố cáo, giá trị hiện thực sâu sắc của tác phẩm.






1. Nội dung








2. Nghệ thuật

III. Tổng kết

1. Nghệ thuật

2. Nội dung

c. Qúa trình Hồi sinh

* Sau đêm gặp gỡ Thị Nở và trận ốm:

Sáng ra tỉnh rượu sau bao nhiêu năm tháng triền miên say:

-Nhận thức được ngoại cảnh: tiếng chim hót, tiếng cười nói, tiếng gõ mái chèo …

- Nhận thức được chính mình:

+ Tâm trạng: “bâng khuâng”, “lòng mơ hồ buồn”

+ Cuộc đời: Quá khứ với giấc mơ giản dị không thành; hiện tại đã “ở bên kia dốc của cuộc đời”; tương lai với ốm đau, già yếu và cô độc. Thức tỉnh, bắt đầu hồi sinh trở về kiếp người






1. Nội dung








2. Nghệ thuật

III. Tổng kết

1. Nghệ thuật

2. Nội dung






1. Nội dung








2. Nghệ thuật

III. Tổng kết

1. Nghệ thuật

2. Nội dung

* Bát cháo hành của Thị Nở

* Bát cháo hành của Thị Nở

- Khi nhận: + Ngạc nhiên+ Xúc động+ Vừa vui vừa buồn+ Hối hận về tội ác

- Sau khi ăn:+ Lòng thành trẻ con+ Muốn làm nũng…+ Ao ước làm người lương thiện+ Khát khao hạnh phúc

Bát cháo của tình yêu thương, sự chăm sóc chân thành đã đánh thức bản chất lương thiện nằm sâu trong tâm hồn Chí Phèo.Phát hiện và khẳng định bản chất lương thiện của con người ngay cả khi con người bị biến thành quỷ dữ Giá trị nhân đạo cao cả và mới mẻ của tác phẩm.






1. Nội dung








2. Nghệ thuật

III. Tổng kết

1. Nghệ thuật

2. Nội dung

d. Bi kịch bị cự tuyệt quyền làm người5 ngày cho tỉnh táo, yêu thương và hy vọngBà cô Thị Nở không cho cháu mình lấy Chí Phèo- Con đường hoàn lương vừa hé lộ bỗng vụt tắt

Chí Phèo rơi vào bi kịch tinh thần đau đớn – Bi kịch của con người không được công nhận làm người.






1. Nội dung








2. Nghệ thuật

III. Tổng kết

1. Nghệ thuật

2. Nội dung

- Diễn biến tâm lý, hành động:

Thất vọng và đau đớn

Phẫn uất và tuyệt vọng

Xách dao đến nhà bá Kiến:

+ “Tao muốn làm người lương thiện” Đòi quyền làm người

+ “Làm thế nào cho mất được những vết mảnh chai trên mặt này…” Đòi nhân phẩm

Giết chết Bá Kiến và tự sát






1. Nội dung








2. Nghệ thuật

III. Tổng kết

1. Nghệ thuật

2. Nội dung

* Cái chết của Chí phèo:Ý thức sâu sắc bi kich đời mình: Phải sống khác trước nhưng lại không có khả năng sống khác tuyệt vọng.

- Mâu thuẫn giai cấp gay gắt cần giải quyết bằng những hành động quyết liệt.

- Niềm khao khát được sống lương thiện cao hơn cả tính mạng.

- Chí Phèo chết trên ngưỡng cửa trở về với cuộc đời – cánh cửa đó vẫn đóng chặt.

- Tố cáo xã hội Thực dân Phong kiến không những đẩy người nông dân lương thiện vào con đường lưu manh hóa mà còn đẩy họ vào chỗ chết.






1. Nội dung








2. Nghệ thuật

III. Tổng kết

1. Nghệ thuật

2. Nội dung

Vấn đề nhân quyền, nhân phẩm – một lần nữa làm sáng lên giá trị hiện thực và nhân đạo của tác phẩm.






1. Nội dung








2. Nghệ thuật

III. Tổng kết

1. Nghệ thuật

2. Nội dung

2. Nghệ thuật:-Xây dựng nhân vật điển hình vừa có ý nghĩa tiêu biểu vứa sống động và có cá tính, nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật sắc sảo.

- Kết cấu mới mẻ: Tưởng như tự do nhưng lại rất chặt chẽ, lô gíc.

- Cốt truyện và các tình tiết hấp dẫn, biến hóa giàu kịch tính.

- Ngôn ngữ sống động, vừa điêu luyện lại vừa gần gũi, tự nhiên; giọng điệu đan xen, trần thuật linh hoạt.






1. Nội dung








2. Nghệ thuật

III. Tổng kết

1. Nghệ thuật

2. Nội dung

III. TỔNG KẾT

1. Nội dung

2. Nghệ thuậtGhi nhớ: SGK






1. Nội dung








2. Nghệ thuật

III. Tổng kết

1. Nghệ thuật

2. Nội dung

Củng cố, dặn dò

Sơ đồ diễn biến tâm lí của nhân vật Chí Phèo từ khi gặp Thị Nở đến khi tự sát:

Tỉnh rượu tỉnh ngộ ngạc nhiên xúc động hi vọng thất vọng đau đớn phẫn uất tuyệt vọng.

chí pheo

Documents

Transcript of chí pheo