Chapter 4 Spesifik faktörler ve Gelir Dağılımı © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights...

23
Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved. Chapter 4 Spesifik faktörler ve Gelir Dağılımı

Transcript of Chapter 4 Spesifik faktörler ve Gelir Dağılımı © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights...

Page 1: Chapter 4 Spesifik faktörler ve Gelir Dağılımı © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved. 4-6 •Ekonomi her üründen ne kadar üretir? •Giyeceğe ait üretim fonksiyonu,

Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

Chapter 4

Spesifik faktörler ve Gelir Dağılımı

Page 2: Chapter 4 Spesifik faktörler ve Gelir Dağılımı © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved. 4-6 •Ekonomi her üründen ne kadar üretir? •Giyeceğe ait üretim fonksiyonu,

Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

4-2

Chapter Organizasyonu

• Giriş

• Spesifik Faktör Modeli

• Spesifik Faktörler Modelinde Uluslararsı Ticaret

• Gelir Dağılımı ve the Ticaretin Kazanımları

• Ticaretin Politik Ekonomisi: Ön Bakış

• Uluslararsı İşgücü Hareketi

• Özet

Page 3: Chapter 4 Spesifik faktörler ve Gelir Dağılımı © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved. 4-6 •Ekonomi her üründen ne kadar üretir? •Giyeceğe ait üretim fonksiyonu,

Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

4-3

Giriş

• Ticaret ekonomi için bu kadar iyiyse neden bu kadar karşıtlık var?

• Uluslararası ticaretin ülke içerisindeki gelir dağılımı üzerine güçlü etkileri olmasının 2 temel sebebi :

– Kaynaklar bir sektörden diğerine arasında anında ve masrafsızca harekete demez

– Sektörler talep ettikleri üretim faktörlerine göre değişirler.

Page 4: Chapter 4 Spesifik faktörler ve Gelir Dağılımı © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved. 4-6 •Ekonomi her üründen ne kadar üretir? •Giyeceğe ait üretim fonksiyonu,

Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

4-4

• Spesifik faktörler model ticaretin gelir dağılımını etkilemesine izin verir.

• Modelin varsayımları:

– İki ürün: giyecek ve yiyecek.

– Üç üretim faktörü : işgücü (L), fiziki sermaye (K) ve toprak (T for terrain).

– Tüm piyasalarda tam rekabet etkin

Spesifik Faktör Modeli

Page 5: Chapter 4 Spesifik faktörler ve Gelir Dağılımı © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved. 4-6 •Ekonomi her üründen ne kadar üretir? •Giyeceğe ait üretim fonksiyonu,

Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

4-5

– Giyecek fiziki sermaye ve işgücü kullanılarak üretiliyor (toprak yok).

– Yiyecek toprak ve işgücü kullanılarak üretiliyor (fiziki sermaye yok)

– İşgücü sektörler arasında hareket edebilen mobil faktör.

– Torak ve fiziki sermaye her ikisi de sadece bir ürün üretiminde kullanılan spesifik faktörler.

Spesifik Faktör Modeli (devam)

Page 6: Chapter 4 Spesifik faktörler ve Gelir Dağılımı © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved. 4-6 •Ekonomi her üründen ne kadar üretir? •Giyeceğe ait üretim fonksiyonu,

Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

4-6

• Ekonomi her üründen ne kadar üretir?

• Giyeceğe ait üretim fonksiyonu, her miktar fiziki sermaye ve işgücü girdisi ile üretilebilecek giyecek miktarını verir:

QC = QC (K, LC) (4-1)

– QC giyecek üretimi

– K fiziki sermaye stoku

– LC giyecek sektöründe istihdam edilen işgücü

Spesifik Faktör Modeli (devam)

Page 7: Chapter 4 Spesifik faktörler ve Gelir Dağılımı © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved. 4-6 •Ekonomi her üründen ne kadar üretir? •Giyeceğe ait üretim fonksiyonu,

Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

4-7

• Yiyeceğe ait üretim fonksiyonu, her miktar toprak ve işgücü girdisi ile üretilebilecek yiyecek miktarını verir:

QF = QF (T, LF) (4-2)

– QF yiyecek üretimi

– T toprak arzı

– LF yiyecek sektöründe istihdam edilen işgücü

Spesifik Faktör Modeli (devam)

Page 8: Chapter 4 Spesifik faktörler ve Gelir Dağılımı © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved. 4-6 •Ekonomi her üründen ne kadar üretir? •Giyeceğe ait üretim fonksiyonu,

Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

4-8

• İşgücü bir sektörden diğerine kaydırılırsa ekonominin çıktı bileşimi nasıl değişir?

• İşgücü yiyecekten giyeceğe kayarsa, yiyecek üretimi düşerken giyecek üretimi artar.

• Şekil 4-1 giyeceğe ait üretim fonksiyonunu gösteriyor.

Üretim Olanakları

Page 9: Chapter 4 Spesifik faktörler ve Gelir Dağılımı © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved. 4-6 •Ekonomi her üründen ne kadar üretir? •Giyeceğe ait üretim fonksiyonu,

Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

4-9

Şekil 4-1: Giyecek için Üretim Fonksiyonu

Page 10: Chapter 4 Spesifik faktörler ve Gelir Dağılımı © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved. 4-6 •Ekonomi her üründen ne kadar üretir? •Giyeceğe ait üretim fonksiyonu,

Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

4-10

• Üretim fonksiyonun şekli azalan marjinal getiri (diminishing marginal returns) kanunu yansıtıyor.

– Üretim prosesine bir işçi eklemek (fiziki sermaye miktarını sabit tutarak) her bir işçinin çalışacağı daha az sermaye olması anlamına gelir.

– Bu nedenle, her bir ilave birim işgücü öncekine göre daha az çıktı kazandırır.

• Şekil 4-2 işgücünün birim çıktısını (marginal product of labor),bir birim ekstra işgücüne karşılık gelen çıktı artışı, gösteriyor .

Üretim Olanakları (devam)

Page 11: Chapter 4 Spesifik faktörler ve Gelir Dağılımı © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved. 4-6 •Ekonomi her üründen ne kadar üretir? •Giyeceğe ait üretim fonksiyonu,

Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

4-11

Şekil 4-2: İşgücünün Marjinal Üretimi (Marginal Product of Labor)

Page 12: Chapter 4 Spesifik faktörler ve Gelir Dağılımı © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved. 4-6 •Ekonomi her üründen ne kadar üretir? •Giyeceğe ait üretim fonksiyonu,

Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

4-12

• Ekonomi geneli için, giyecek ve yiyecekte istihdam edilen toplam işgücü toplam işgücü arzına eşit olmalıdır:

LC + LF = L (4-3)

• Bu eşitlikleri ekonomideki üretim olanakları eğrisini (production possibilities frontier) çıkarmak için kullanın.

Üretim Olanakları (devam)

Page 13: Chapter 4 Spesifik faktörler ve Gelir Dağılımı © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved. 4-6 •Ekonomi her üründen ne kadar üretir? •Giyeceğe ait üretim fonksiyonu,

Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

4-13

Üretim Olanakları (devam)

• Şekil 4-3’deki üretim olanakları eğrisini (production possibilities frontier) oluşturmak için 4-kadranlı bir diyagram kullanın.

– Alt sol kadran işgücü tahsisini gösteriyor.

– Alt sağ kadran Şekil 4-1’deki giyecek üretim fonksiyonu gösteriyor.

– Üst sol kadran giyecek üretim fonksiyonu gösteriyor..

– Üst sağ kadran üretilebilecek giyecek ve yiyecek kombinasyonunu gösteriyor.

Page 14: Chapter 4 Spesifik faktörler ve Gelir Dağılımı © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved. 4-6 •Ekonomi her üründen ne kadar üretir? •Giyeceğe ait üretim fonksiyonu,

Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

4-14

Şekil 4-3: Spesifik Faktörler Modelinde Üetim Olanakları Eğrisi

Page 15: Chapter 4 Spesifik faktörler ve Gelir Dağılımı © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved. 4-6 •Ekonomi her üründen ne kadar üretir? •Giyeceğe ait üretim fonksiyonu,

Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

4-15

Üretim Olanakları (devam)

• Üretim olanakları eğrisi (production possibilities frontier) neden eğimlidir?

– Her bir sektördeki işgücünün azalan getirisi (Diminishing returns to labor) ekonomi bir üründen daha fazla ürettikçe o ürüne ait fırsat maliyetinin artmasına sebep olur.

– Giyeceğin yiyecek cinsinden fırsat maliyeti üretim olanakları eğrisinin eğimine eşittir – ekonomi daha fazla giyecek ürettikçe eğim daha da dikleşir.

Page 16: Chapter 4 Spesifik faktörler ve Gelir Dağılımı © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved. 4-6 •Ekonomi her üründen ne kadar üretir? •Giyeceğe ait üretim fonksiyonu,

Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

4-16

Üretim Olanakları (devam)

• Bir metre daha fazla giyecek üretmenin fırsat maliyeti MPLF/MPLC kilo yiyecek.

– 1 metre daha fazla giyecek üretmek için, 1/MPLC saat daha işgücüne ihtiyaç var.

– Bir saatlik bir işgücü elde etmek için, yiyecek çıktısını MPLF kilo azalmanız gerek.

– Daha az yiyecek ve daha çok giyecek üretmek için yiyecekte daha az ve giyecekte daha fazla kişi istihdam et.

• Yiyecekte işgücünün birim çıktısı (marginal product of labor) artar; giyecekte işgücünün birim çıktısı (marginal product of labor) düşer. Böylece MPLF/MPLC

artar.

Page 17: Chapter 4 Spesifik faktörler ve Gelir Dağılımı © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved. 4-6 •Ekonomi her üründen ne kadar üretir? •Giyeceğe ait üretim fonksiyonu,

Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

4-17

• Her bir sektörde kadar işgücü istihdam edilir? – işgücü piyasasındaki arz ve talebe bakmak

gerekir.

• İşgücü talebi : – Her bir sektörde, işverenler bir ilave saatte

üretilebilecek ürünün değerinin o saatte bir işçi çalıştırmanın maliyetine eşit olduğu noktaya kadar işgücü talep ederek karlarını maksimize ederler.

Fiyatlar, Ücretler, ve İşgücü Tahsisi

Page 18: Chapter 4 Spesifik faktörler ve Gelir Dağılımı © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved. 4-6 •Ekonomi her üründen ne kadar üretir? •Giyeceğe ait üretim fonksiyonu,

Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

4-18

• Giyecek sektöründe işgücü talep eğrisi: MPLC x PC = w (4-4)

– Ücret işgücünün üretimdeki birim çıktısına (marginal product of labor) eşit.

• Yiyecek sektöründe işgücü talep eğrisi: MPLF

x PF = w (4-5)

– Ücret işgücünün yiyecekteki birim çıktısına (marginal product of labor) eşit.

Fiyatlar, Ücretler, ve İşgücü Tahsisi (devam)

Page 19: Chapter 4 Spesifik faktörler ve Gelir Dağılımı © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved. 4-6 •Ekonomi her üründen ne kadar üretir? •Giyeceğe ait üretim fonksiyonu,

Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

4-19

• Şekil 4-4 iki sektördeki işgücü talebini temsil ediyor.

• Giyecek sektöründeki işgücü talebi Şekil 4-2’deki MPLC çarpı PC’ye eşit.

• Yiyecek sektöründeki işgücü talebi sağdan ölçülüyor.

• Yatay eksen toplam işgücü arzını (L) temsil ediyor.

Fiyatlar, Ücretler, ve İşgücü Tahsisi (devam)

Page 20: Chapter 4 Spesifik faktörler ve Gelir Dağılımı © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved. 4-6 •Ekonomi her üründen ne kadar üretir? •Giyeceğe ait üretim fonksiyonu,

Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

4-20

• İşgücü sektörler arsında hareket edebildiği için iki sektör de aynı ücreti ödemek zorunda.

• Ücretler giyecek sektöründe daha yüksek olsaydı, işçiler yiyecek yapımından giyecek yapımına kayarlardı taa ki ücretler eşitlenene kadar.

– Ya da ücretler yiyecek sektöründe daha yüksek olsaydı, işçiler tersi yöne hareket ederlerdi.

• İşgücü talep eğrilerinin kesişimi denge ücret ve iki sektör arasındaki işgücü paylaşımını (tahsisini) verir.

Fiyatlar, Ücretler, ve İşgücü Tahsisi (devam)

Page 21: Chapter 4 Spesifik faktörler ve Gelir Dağılımı © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved. 4-6 •Ekonomi her üründen ne kadar üretir? •Giyeceğe ait üretim fonksiyonu,

Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

4-21

Şekil 4-4: İşgücü Tahsisi

Page 22: Chapter 4 Spesifik faktörler ve Gelir Dağılımı © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved. 4-6 •Ekonomi her üründen ne kadar üretir? •Giyeceğe ait üretim fonksiyonu,

Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

4-22

• Üretim noktasında, üretim olanakları eğrisinin eğimi - (giyecek fiyatı / yiyecek fiyatı) olan bir eğriye tanjant olmalıdır.

• Relatif fiyatlar ile çıktı arasındaki ilişki:

-MPLF/MPLC = -PC/PF (4-6)

Fiyatlar, Ücretler, ve İşgücü Tahsisi (devam)

Page 23: Chapter 4 Spesifik faktörler ve Gelir Dağılımı © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved. 4-6 •Ekonomi her üründen ne kadar üretir? •Giyeceğe ait üretim fonksiyonu,

Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

4-23

Şekil 4-5: Spesifik Faktörler Modelinde Üretim