Ch Ðào ch Lý 1 www.hobieuchanh.com

1

Ch Ðào ch Lý Bi u Chánh

MAY R I R I MAY

I (1.1)Th ng nghe ng i ta nói t hoán tinh di, tang n th ng h i 1: m y l i y

thi t không sai.Khúc ng t ch Th Nghè sang ch Bà Chi u m i có m y n m nay mà nó

i danh xóm Hàng Sanh r n r c t ng b ng. Quang c nh ìu hiu ngày tr c ã bi nthành quang c nh náo nhi t không thua gì Phú Nhu n, Hòa H ng, V n Lài hay XómChi u. Hai bên ng nhà ph c t liên ti p giáp h t không còn ch tr ng mà chen vô

c n a. T i ngày thiên h qua l i d p dìu, l i thêm th xe tranh nhau ch y r nn không ng t.

n ây ai c ng nh cách l i ba m i n m v tr c nh ng ng i giàu có v inh ng khách t m hoa, chi u chi u hay m n xe cyclo i h ng gió. H i vòng ch BàChi u mà qua kh i ch Th Nghè, thì t m i tàu, là ch s Tr ng Ti n d t thi ngphát gi y phép lái xe h i, vòng qua t i C u M i, là ranh Châu Thành Bà Chi u, haibên ng u là ru ng r y sình l y, quang c nh v ng v im lìm, gi ng nh quang

nh thôn quê ng bái. N u Th Nghè mà ngó th ng xu ng c u kinh Thanh a thìth y m y ám d a n c x r , gió chi u th i tàu lá x ng lên r i o t xu ng nh chàokhách nhàn du, l i có m y cây b n r ch ng ch n ng n theo mé x o2, d i g c lác

c bao chung quanh nh lác trìu m n không b b n, còn b n nh ti c n c ròngnên ng ngóng trông n c mau l n l i.

Xóm bây gi ng i ta g i là xóm Hàng Sanh ó thì ngày tr c ch có vài ba cáichòi lá nh , l i n m cách xa nhau, có l ch c ý gi u kín i s ng nghèo kh c amình nên không ch u g n nhau, tránh cho khu t m t dòm ngó c a thiên h .

Cái chòi d a bên ng; g n ngã ba quanh qua Bà Chi u tuy có m t c n lúmtúm, song coi cao ráo s ch s h n m y cái ngoài xa kia. Tr c chòi có cái sân nhtr ng rau d a3 hai bên, tr bông b n mùa, bông tr ng chen v i bông , coi có vvui vui m t chút. Bên hè có cây u ng n lên cao g n ngang u song, c có t i vàich c trái, d i l n b ng cái chén n c m, trên nh nh trái cau n tr u, ch nhà b anào c ng th m ch ng, ch ng trông mau chín mà n, v tính dành mà bán.

Chòi n y là chòi c a anh Lê V n Thái, c t v i v là Nguy n Th Hòa h n bam r i, phía trong có lót cái chõng v ch ng ng , có b p n u c m n và có m tp thúng m t ôi gióng và m t ôi quang gánh, cho ch Hòa m i ngày i ki m

mua th m, mít, i, gánh ra ch bán. Phía ngoài m t bên có lót m t ván d u4 nhm ch i, còn m t bên bàn lóc nhóc, v i hai cái gh u có ai t i thì m i ng i

nói chuy n.

1 t i sao d i, bi n xanh bi n thành ru ng dâu: ý nói s thay i to l n2 hói, ch lõm trên b sông r ch3 lo i rau m c tr m th y, thân có b c m t l p tr ng r t nh gi cho rau kh i chìm trong n c4 ván b ng g cây d u

Ch Ðào ch Lý 2 www.hobieuchanh.com

2

Cái chòi nh v y mà v ch ng anh Thái hãnh di n, nói chuy n v i ai anh c ngkhoe nhà c a tôi . Mà v ch ng anh khoe c ng ph i, chòi d u l n d u nh , d u t t

u x u, không ph i c p gi t c a ai, c ng cho v ch ng nh t n ng t m ay n m r i, c ng là cái t êm m cho v ch ng nh h m hút gi a thân yêu hòa

thu n.Anh Thái làm bên s Ba Son. Vì anh không ph i là th chuyên môn v ngh nào

t, nên không lãnh ti n công theo th y hay th c. Anh bi t ch Vi t rành. Anhvi t ch t t, l i bi t nói ti ng Pháp c t qu t. Ng i ta m i giao cho anh phát th choth thuy n, ki m m s công nhân i làm m i bu i ng biên r i giao cho x p r i

r coi d n d p nhà gi y v y thôi. Công vi c c a anh làm thì nh nhàng, khokho n, nh ng t i nh v y ng i ta cho anh lãnh ti n công có 9 c c m t ngày mà chúanh t ngh thì không c n ti n. Anh c c có m t vi c là m i bu i anh ph i có m ttr c gi s m c a và mãn gi anh ph i ch th thuy n ra h t r i anh s v sau. Mayanh là ng i bi t lo, l i anh nh có chi c xe máy c c i i làm, b i v y không bao gianh i tr .

Còn ch Hòa là v anh thì ch bãi buôi nh m l , ch gi i ngh mua bán, tay b ngmi ng mi ng b ng tay. H x ch ng i làm r i thì ch khóa c a qu y thúng i mua tráicây gánh v sáng em ra ch Th Nghè ng i bán, ki m l i m i b a 5-7 c c ho c 1

ng ph v i ch ng mà s ng cho no m. ch ng ng tâm hi p ý s ng v i nhau trót ba n m trong c nh i tuy không

ph i tr ng gi song luôn no m an vui. Th i may ch Hòa có thai, v ch ng ung, m ng vì có d u tích v tình yêu c a v ch ng kh ng khít. Tuy nhiên mà r i l i

ph i lo, lo dành cho có s n m t s ti n cho v n . Ch Hòa l i lo h có con thìch m c nuôi con, làm sao i mua bán mà ki m ti n thêm.

Thái lo ti n t n n n i khuya n c m ngu i ho c mua xôi hay b p n i làm,ch không dám ng i quán n h ti u u ng cà phê nh tr c n a. Chi u c ng v y, hlàm vi c mãn gi thì tu t v nhà n c m, ch không dám ta bà n nh u v i chúng b n.

n ch ng chuy n b ng, may có anh Thái nhà anh a v vào nhà b o sanhTh Nghè mà n m. Ch sanh m t a con gái m nh m . M i c m t a con ulòng, d u gái hay trai không c n, v ch ng u m ng r , t cho con tên ào, là tên

t trái quí.Nh v ch ng lo tr c, nên ch Hòa i sanh trong túi có s n 40 ng b c, kh i

i r i chi h t, nhà nghèo n u sanh m nh gi i thì n m ba b n b a r i th ng ng i tang con v . Tuy Hòa kho kho n, n c m bi t ngon, s a cho em bú, Thái mu n n m lâu cho có ng i s n sóc l i cô m c ng nài ép n m cho tám b a, em r ng

rún r i s v l i càng t t h n, b i v y Hòa ráng n m cho 6 b a i ng c ng cát r ich c òi v nhà n m cho thong th và lo c m n c cho ch ng. Thái ph i chi u theoý v mà thi t anh c ng mu n v con v nhà ng sum hi p cho vui. Anh m i óngti n nhà th ng và n n cô m r i kêu xe kéo r c v con v , trong túi còn c 9,10 ng b c l i còn 6 b a n a t i k lãnh ti n nên không lo gì l m.

Trót m t tu n u v ch ng vui v c c m. Thái i làm v h th y con th c thìgiành v i v ng b ng mà n ng n u; còn n u con ng thì ng ch ng tay mà nhìn,th y v còn non ngày anh không cho làm vi c chi h t, m i b a i làm v anh ghé chmua th t cá ho c khô m m em v r i ph kho n u ng v ch ng n v i nhau. M c

ng vui v i a con n m ngoa ngoe, ng thì m bà d y c i, th c thì hu i tay chòing, v ch ng say s a h nh phúc, quên h t c nh h m hiu, b n hàn.

Vui c ch ng m i b a, r i không hi u t i sao mà ch Hoà n c m không bi tngon, l i còn thêm ch ng nóng l nh. Thái mua thu c hoàn thu c tán cho v u ng m y

a không th y công hi u chút nào. Anh bi u v ph i b ng em ra ti m thu c cho th y

Ch Ðào ch Lý 3 www.hobieuchanh.com

3

coi m ch ng h t thu c thang mà u ng. Ch Hòa nói s t n ti n nên nói au s s a íta r i m nh, c n gì ph i u ng thu c.

ã không có thu c b ti p d ng s c kho l i thêm nóng l nh, mi ng ngnên m i b a ráng l m m i n c m t chén c m mà thôi, t nhiên ch Hòa ph i m,

c da ph i mét. Mà àn bà cho con bú h thi u s c kho thì s a ph i gi m. S a c aHòa l i gi m nhi u. Con nh sanh tuy m i 20 ngày, nh ng không có s a cho nó búnên ban êm nó th c khóc hoài, làm cho Hòa ph i b ng nó ng i mà d . Thái th y v

nh mà ngh không c nên m c d u không có ti n nhi u, n chúa nh t anh ép vng con i v i anh ra ti m thu c ng th y coi m ch h t thu c thang cho v u ng.

ng liên ti p ba b n thang mà b nh v n còn b nh. Anh Thái em toa ra thanphi n v i ông th y thu c. Ông i toa m i và u ng luôn ba thang n a, b nh c ng trtr , tr a c ng en en l nh trùm m n r i nóng n c m không bi t ngon, không s acon bú.

i bu i i làm v , Thái th y v au r r con khóc nh nh , anh châu màynh n m t, i vo g o n u c m, mà b n lòng r i trí mu n iên. Trong túi còn có m y

ng b c, nh ng n c m r i anh tu t ra ch mua m t h p s a bò, m t cái ve v i cáinúm vú r i em v khu y s a vô ve cho con bú. Con nh khát s a nên nó ch m búno b ng r i n m êm mà ng .

Thái khu y luôn m t chén n a r i b ng ra ép v u ng, anh ta nói n c m khôngc thì u ng s a nó b c ng nh c m.

Ch Hòa ng i u ng h t m t chén s a nóng r i ch m hôi mà th y trongng i có h i kh e nhi u. Thái n m tay r trán v , th y b t nóng. Anh bi u n mxu ng mà ngh và d n nhà n u con có khóc thì khu y s a cho nó bú còn v có óithì c ng c u ng s a, h t h p ó thì mua h p khác.

Ch Hòa th dài mà nói:- n có ti n mua s a cho em bú. Bày cho u ng v i nó n a, t n hao ch u sao

i.- a! T n thì t n ch em au nên ng mi ng n c m không c. Hôm nay

em m nhi u quá, t i m nên m i thi u s a cho con nh bú. V y em ph ing s a bò ng b s c l i ch . Em ph i m nh ng nuôi con, qua m i yên

lòng mà i làm. Qua th y rõ r i. B nh c a em không nên lây l t. H ni b a r i c u ng thu c tán thu c thang, ã t n b c ch c mà không th y

hi u qu gì h t. Em ph i i c T coi m ch r i tiêm thu c em m i m nhc.

- Tr i ph t i! Ti n b c âu mà i c T ? L p ti n coi m ch, l p ti n muathu c, t n b c tr m ch ph i ít hay sao. Mình nghèo thì mình ch u, h xincoi m ch thì ph i óng ti n, mua thu c thì ph i tr theo giá. Ph n mìnhkhông ti n thì có au thì u ng thu c Nam thu c B c c ng m nh c,òi làm chi.

- Qua s ki m ti n.- Ti n ai b mà ki m? Xin anh ng có vay h i ti n c a ng i ta. Em s m c

l m, vay r i làm sao mà tr ? L i còn ph i tr ti n l i n a m i kh . H mnay em lo quá. Bây gi em có con nh , em có i mua bán gì n a c màph giúp v i anh ng s ng thong th m no nh h i tr c n a.

- Có con qua vui l m. Sao em nói nh n n n v y?- Không. Sanh c chút con, em c ng m ng l m ch . Ng t m c b n v i con,

em không chia s t gánh n ng v i anh c n a. Em lo là lo m t mình anhc kh nên em bu n ó thôi.

- àn ông h có v con thì ph i lo nuôi v con m no. D u có c c bên n y, thìcó vui bên kia mà bù tr , qua có s âu. Em ng bu n, ng lo, ráng ti p

Ch Ðào ch Lý 4 www.hobieuchanh.com

4

ng cho mau m nh ng nuôi con. Qua s lo h t cho. Th nào qua c ngph i lo ki m ti n cho em i c T m i c.

- Thôi, anh. Em không mu n vay m n c a ai h t.- Qua không vay ti n âu mà s .- Không vay thì làm sao có ti n. Anh tính n tr m, n c p c a ng i ta hay

sao? Em xin anh ng có sanh tâm làm qu y nh v y.- Không mà. V ch ng n v i nhau g n ba n m r i, em ch a bi t tánh ý c a

qua hay sao nên em nói v y? D u không có ti n n c m thì qua n m ó màch u ch t ói ch không bao gi mà qua ch u làm vi c gian gi o âu em.

- Không vay m n, mà c ng không tr m c p thì làm sao cho có ti n?- Qua s bán chi c xe máy.- Ý! Bán r i xe âu anh i làm? Ph i làm ch n mà i ch .- Không có xe thì i b . ây qua Ba Son có xa x c gì. Trong s ví nh m i

ng i thì có m t ng i c i xe máy, còn 9 ng i i b . H i b c thì quang i c nh h v y ch . B t quá ph i i s m m t chút, r i mãn gi thì tr m t chút, có h i gì âu mà lo. Xe qua bán giá m t l m c ng b n n m

ch c, ti n cho em i c T tiêm thu c và mua s a dành cho em nhbú.

Ch Hòa l m c m ng i d y, ch nhìn a con nh n m ng v i nét m t vô t vô, vô t i vô tình, ch kéo mí m n mà p hai ch n con và a n c m t mà than:

Sanh c m t chút con, vui m ng ch a h t, r i làm phát au m, làm cho anh ph ibu n r u, lo l ng h t s c h m nay. M i may ó r i l i r i li n theo ó. S m ng gì màkh nh v y không bi Con ra i cha m vui m ng. Con ph i n ch i cho cha man lòng kho trí mà lo nuôi con, ch sao con l i ch ng ki n cho cha con m t mìnhph i lo t o lo t n nh v y h .

Ch nói n ó thì hai hàng n c m t ch y ròng ròng, ch ph i l y v t áo mà lau.Nghe l i than, anh Thái xúc ng, khó ch u nên anh b c ra sân ng ngó mông

lung mà gi i khuây. Ng i bu n c nh có vui bao gi , b i v y anh th y m t ng i ànbà gánh m t gánh n ng ng xung x ng i trên l qua Bà Chi u thì anh càng bu nthêm. Anh ngó m y ám ru ng c xanh xanh tr c m t, ngó qua gi ng cây dài theo

ch Th Nghè vô t H , r i anh v t tr vô bu ng l y áo mà b n. Cách m t lát anhnh d n b c ra, cúi xu ng nh nh hun tay em nh r i nói v i v : Chi u nay ch c

qua v tr nh em có kho thì vo g o n u c m giùm r i t i qua v qua mua tr ng v tem v n. Nh qua có v tr , em ói b ng, thì n u n c sôi khu y s a mà u ng nghe

không .Thái nói d t l i li n l y nón mà i và y xe máy ra i.Hòa ngó theo ch ng, r i ngó xu ng con n m tr c m t, thì r i gi t l y.

Ch Ðào ch Lý 5 www.hobieuchanh.com

5

MAY R I R I MAY

II (1.2)Chi u nghe ti ng chuông rang r ng báo tin mãn gi làm vi c, th thuy n trong

Ba Son d p m c áo ra c a i v .Thái i nón và y xe máy x ng s m i ra ng. M t tr i chen l n, gió th i

lai rai. Th thuy n kéo ra t ng t p, ph n ông i b , thì ra hai bên l mà i, còn l i ixe máy thì ch y d i l . Thái lên xe r i p theo t p xe ch y lên phía t H . G n t iti m s a xe máy qua C u Bông anh ng ng l i mà xu ng xe. Th y ngoài c a có haing i trai tr n ng s n sóc hai chi c xe máy, m t ng i m bánh ra mà coi b c

n, còn m t ng i thì b m h i vô bánh chi c xe kia.Thái d t xe vô h i ng i b m h i coi có ông ch ti m nhà hay không. Ng i

trai h t hàm vô phía ti m mà nói có ông ch ng i ó, ng i nói chuy n v i khách. Tháith y có ng i khách không mu n vô li n, anh ng coi ng i trai s a b c n. Ng itrai ó h i xe anh tr c tr c v cái gì. Anh nói anh ghé ng th m ông ch ch khôngph i s a xe, vì xe anh còn t t, l i anh s n sóc hàng ngày nên không h gì h t.

Ng i trai b m xe xong r i m i vô ti m cho khách hay. Khách thu c h ng th y,c âu ph c àng hoàng móc ti n tr cho ch ti m r i b t tay t giã l y xe mà i.

Thái em xe l i d ng bên ó r i i vô ti m. Ch ti m chào và h i anh c n dùngt chi. Thái không i m i, anh ng i cái gh tr c m t ông ch mà h i:

- Nghe nói ti m ông mu n mua xe máy c ng o b mà bán l i, ph i hôn ôngch ?

- Ph i, lóng tr c anh em quen ai có vi c mu n bán xe thì tôi mua giùm chomà ó, i ai có c n dùng thì tôi l i cho ng i ta. Lóng n y có xe m iqua nhi u, hi u nào c ng có, l i giá r , ai c ng áp mua xe m i, h khôngthèm xe c , b i v y xe c khó bán quá, nên tôi h t mu n mua.

- Tôi có m t ng i b n ng c n dùng ti n g p nên c y tôi bán giùm chi cxe tôi tr c kia. Ông ch tính mua thì tôi bán cho.

- Cha ch ! Trong ti m ã có 3 cái xe c ó, không ai thèm nói t i h t. Muathêm n a r i bán cho ai?

- Xe n y còn t t l m mà. B n tôi dùng i làm vi c nên s n sóc hàng ngày, b iy nh và êm c ng nh xe m i. Tôi ch c xe n y d bán l m.

- u xe t t m y i n a, h có xài r i, n u h mu n mua thì h c ng tr giá rt, mua xe c ch t v n, mà bán có l i lóm gì âu.

- Tôi nói thi t v i ông ch , b n tôi ng b i r i vi c nhà, v au nên túngti n. Mu n x s ng c y anh em trong s mua giùm m i ng i m t s ,nh v y giúp b n tôi có ti n ch y thu c cho v . Ng t bày x s lâu quá; b ntôi c n dùng ti n g p nên m i c y tôi i bán giùm. Ông ch mua c ng nhlàm n giúp cho b n tôi trong c n túng r i v y.

- Anh nói thi t y u quá, làm tôi ng lòng. V y tôi coi, n u có th c thìtôi s giúp cho.

Thái ng d y d t ông ch ti m ra ngoài tr c coi xe. Ông ch là tay th , ôngxem m i ch , ông th cách r i h i:

- Xe có gi y t rành r hay không?- Có gi y t h n hoi. Ông tính giá c xong r i tôi trao cho ông coi.- Anh nh giá bao nhiêu?

Ch Ðào ch Lý 6 www.hobieuchanh.com

6

- n tôi d n bán 50. N u có r nào c ng ph i trên 40. Ch ng bán d i giáó.

- nh giá nh v y thì m c quá. Xe c mà nh giá b ng xe m i, tôi ch c anhi n âu c ng không ai mua n i.

- Xe n y hi u t t ch c l m. H i m i mua g n 60 ch ph i ít âu. i n m m im n a c ng không h .

- Ph i. Hi u xe n y thì t t và ch c l m. Tôi là th s a xe tôi bi t mà. Nh ngxe c thì ph i tính giá nh ng i ta m i dám mua. T ng giá r thì tôi rángmua giùm cho ng làm n cho ng i túng r i. N u mua t i 40 thì tôi bán

i ch c ph i m t v n phân n a là ít. Thôi xin anh em n ti m khác mà báncho ng i ta. Tôi mu n làm n h t s c mà giá ó thì thi t tôi mua không

i.- y ch ông ch mu n mua giá nào?- Theo tôi mua thì 20 là nhi u. N u có v tình anh em thì tôi cho thêm hai

ng n a. ó là quá giá r i.Thái ph n thì ti c chi c xe c a mình b y lâu nay c i ã m n tay m n ch n, ph n

thì ngh 22 ng b c làm sao ti n tr coi m ch và ti n tiêm thu c. Anh bu n hiu r i giã ông ch ti m y xe mà i. Ra ng anh nh l i v au n m nhà, n u không

bán xe thì làm sao mà có ti n cho v u ng thu c và cho con có s a mà bú. Anh ng d m t chút r i tr l i nói v i ch ti m r ng t i 35 ng anh m i bán c. Ch

ti m l c u mà nói 25 ng c ng không dám mua ch ng lu n là 35 ng.Thái d t xe i. Tr i ã t i r i. Trong ti m ngoài ng èn n u cháy sáng

t.Thái ngh bây gi n u tr xu ng Sài Gòn ki m ch mà bán xe thì v khuya quá,

v nhà trông. Anh m i tính v ngã Bà Chi u ghé ti m cho m n xe h i th coi ch u mua hay không. Anh lên xe p qua C u Bông. i vòng tr c ch Bà Chi u

anh th y có ti m cho m n xe máy anh ng ng l i và nh y xu ng.Tr c ti m có xe máy c s p hàng hai bên, m i bên có b n n m chi c, s n

cho khách l a mà m n. M t a trai tr c ch ng 15 tu i, ng i gi a c a ngó ra ngmà ch i. Trong ti m m t ch àn bà ng i n tr u, hai bên vách có t ki ng ng ph tùng xe máy bán.

Thái y xe vô bi u a trai h i ch ti m mu n mua xe máy c cho m nhay không. a trai nói ông ch i ch i r i, có m t mình bà ch nhà ch c bà khôngmua âu. Thái nài n bi u a trai c vô h i th bà ch .

Th y hai àng nói chuy n dan ca5 bà ch b c ra h i Thái:- Th y mu n ki m ai?- Th a, tôi mu n ki m ông ch h i coi ông mua xe c hay không?- Ông i ch i ngoài Sài Gòn. Mà xe chi v y?- Th a xe máy.- Xe máy c a tôi ã có t i chín m i chi c. M i b a cho m n có m t hai

chi c. Chúa nh t v i ngày l h c sinh mu n i ch i m i cho m n t i n msáu chi c, b i v y có xe d luôn luôn, mua thêm làm chi n a.

- Tôi t ng ti m c n mua thêm thì tôi bán cho.- Không. ng nói xe nhà ây ai mua ng bán b t, ch có tính mua thêm âu.

Th y mu n bán xe th y ó ph i hôn?- Th a, ph i.- Th y tr giá bao nhiêu v y?- Tôi bán giùm cho anh em. Ng i ta d n bán 40.

5 dây d a, cách nói c t kéo dài thì gi .

Ch Ðào ch Lý 7 www.hobieuchanh.com

7

- c quá xe c a tôi ây, ai mua 20 tôi bán li n. Lóng n y6 xe r l m th y à.Th y nh giá cao l m s không ai mua âu.

Thái bi t bà ch ti m nói l là, bà không tính mua, nói nhi u n a vô ích, nên dnón chào bà r i d t xe i. T i ti m ch p phô, anh ghé mua hai h t v t ng em vlu c r i d m n c m m n c m. Anh móc túi l y ti n mà tr , thì trong mình còn có

t ng b y c c. Anh châu mày l y m t c c tr ti n cho ti m. H th i 4 xu. Anh bt xu v i b c vào túi qu n r i lên xe p i qua ng Hàng Th mà v .

Thái ã nói v i v s bán xe l y ti n cho v i c T tiêm thu c. Mà bây gibán thì ng i ta không thèm mua; n u mình nài n mà bán thì ch có 22 ng, không

ch a b nh cho v . V y ph i làm sao? Anh bu n quá, p xe di ch m ch m mà tính.Tr chi c xe máy ra trong nhà không có v t chi bán cho có ti n nhi u. Th nào c ngph i bán chi c xe máy d u m c d u r m c k .

Xe qua kh i C u M i ngoài Châu Thành r i ng không có èn n n a.Nh ng xe có èn tuy không sáng l m, song c ng d th y ng mà i. L i nh tr ngmùng 6 r i giúp sáng thêm, nên ng v ng v không có nhà, mà anh Thái c i, anhkhông lo s chi h t. Anh tính sáng mai vô s anh m n v i p-R n7 T mà x schi c xe c a anh. Anh làm 50 s m i s bán m t ng. Anh c y C p r n nói v i thmua s giùm. Anh s k nh ti n n c cho C p r n 5 ng, nh chê ít mà òi 10 nganh c ng ph i ch u. Ph i làm nh v y m i có 45 ho c 40 ng cho v tiêm thu c.

u C p R n không ch u nói giúp, ho c nói mà ng i ta không b ng lòng mua s choanh, thì bu i chi u anh s ra Sài Gòn ki m ch bán xe, ch ng ó d u m c hay r anh

ng ph i bán, mi n là có ít ch c ng cho v u ng thu c.Anh Thái ng p xe i ch m ch m mà suy tính gi a kho ng ng v ng v

m , thình lình có c p èn pha8 xe h i ph t cháy lên r i ng sáng lòa. Anh ng cnhiên không hi u xe h i c a ai l i u t i khúc ng quanh g n nhà anh ó làm chi,xe u l i t t èn r i bây gi m i m pha mà ch y qua Bà Chi u. Anh nghi có c ptình nh n nào ây qua ngã ba ra Thanh a v ng v , u xe ng i t bày tâm s v inhau, t h i m i t i, bây gi th y èn xe máy anh vô g n t i m i lên máy n i èn mà

i. Xe h i ch y ch m l i êm ru, nh ng c p èn pha chói sáng làm lòa m t anh Thái.Anh ng ng xe l i nh y xu ng ng nép l i xe h i qua r i anh s i.

Chi c xe h i ch y t i. Anh Thái dòm vô xe thì th y m t thi u n m c áo xanh, lái xe mà i, không có s p ph ng i m t bên, mà phía sau c ng tr ng tr n, không

có ai ng i h t. Anh l y làm k . Xe h i qua r i, anh lên xe máy mà i, th m ngh côy i h ng gió sao l i i m t mình, mà êm t m t i sao l i dám u xe t i khúc

quanh v ng v nh v y, anh i t i g n khúc quanh nh èn xe v i tr ng non chói sángsáng, anh th y gi a ám c trên l ng phía tay trái có v t gì hình nh cái r ngnh ai ó. Anh ng ng xe b c xu ng, và xây èn r i mà coi. Anh th y rõ thi t qu

t cái r ng nh ng b ng ru t tre còn m i tinh, nh ng có cái kh n bàn lông x pmà kê n p r ng ch không y khít.

Thái càng ng c nhiên h n n a, trong trí c nghi quy t cô gái lái xe h i h i nãych cái r ng mà ây ch không ph i ng i nào khác. Anh l ng l không bi tph i i báo v i bót9 hay là ph i làm sao. Anh b i r i nh ng ngh có i báo thì ph ibi t cái r ng ng v t gì mà nói chuy n cho rành. Anh s con nít ch t nên ng i tach n ch v ng v mà b . Mà r i anh l i ngh ng i giàu sang có xe h i t t, bi t

6 n y7 p r ng, c p r n, c p r n: do ch caporal , quân hàm: h s , cai. Vào u th i Pháp thu c c p

n c ng c dùng trong dân s : cai th8 phare, èn chi u xa có c ng ánh sáng cao9 c nh sát

Ch Ðào ch Lý 8 www.hobieuchanh.com

8

m lái mà i thì ng i ta chôn, ch n lòng nào em b nh v y. Vì n p r ngkhông y khít, anh tính d nh u mà coi.

Anh ngó quanh qu t, sau tr c u v ng hoe, không có dáng ng i. Anh d t xei g n cái r ng, xây èn r i ngay n p, r i anh làm gan m t tay v n xe m t tay v it cái n p r ng ra.

Té ra thi t m t a nh n m trong r ng, u có i nón, mình có bao m n.Thái t ng thây con nít ch t nên tái m t. Ch ng dè èn xe chói a nh m m t vàhu i hai tay. Anh m ng quá, h t s n a. Ngh vì h quanh r i i h n m t tr m th cthì t i nhà, ch không xa, anh m i tính ch cái r ng n y v nhà cho v anh hay r ianh s i ra bót mà c , a nh s ng, ch không ph i ch t nên không c n báo g p.

Anh Thái y n p r ng l i, xây cái èn cho ngay, kéo cái xe l i g n, r i m ttay choàng ôm cái r ng mà lên xe máy, m t u gác lên ch hai tay c m, m t ugác trên cái yên. Anh th ng th ng i v nhà, m t tay v n cái r ng m t tay y xemáy.

Ch Hòa nhà nh u ng chén s a nóng h i tr a, m hôi nên bu i chi u n ykho kho n chõi h i10 h n m y b a tr c. n n a chi u em nh khát s a, ch b ngem ng i cho nó bú. Vì s a ít nên em bú không no nên em c n nh n. Hòa nhúm l a

u m t siêu n c sôi r i l y s a khu y n a ve mà cho em bú thêm.Em ào bú no r i thì ng êm. Hòa em n m p m n t t . Ch i khu y hai

ph n chén s a n a r i b ng ra ván ng i u ng và ngó ch ng con. U ng s a nóng ch m hôi n a, mà nh ra m hôi ch nghe trong lòng th i th i. Ch l y làm l , không

hi u t i sao ch au mà u ng thu c nh u ng n c lã, không b ích chút nào, cònng s a nóng thì b nh l i gi m, v y thì mua s a mà u ng t n h n là u ng thu cc ti n quá.

Ng i d t h tin t ng vi c h th y tr c m t, h không ngh n vi c cao xa.Ch Hòa n y bi t c bi t vi t ch Vi t, mà ch không có h c bao nhiêu, ch h c v i

i nhi u h n là ch h c v i sách, nên ch c ng nh ph n ông trong h ng bình dân,ch tin vi c th c t tr c m t, ch không k môn khoa h c cao k , ch chê thu ckhông hay ho gì, ch không dè thu c không công hi u là t i th y ch nào ph i t ithu c, au m t ng mà tr m t ngã thì thu c hay gi ng gì c.

Th y con ng mê, ch Hòa l y l c ng i g u. Ch nh l i Thái d n h i ilàm, ch ch c chi u nay Thái bán cái xe nên m i v tr . Ch ngh b y lâu nay ch ngch c ng chi c xe máy nh c ng con, h i làm v thì lau chùi s n sóc. Hôm nay vìch b nh mà ch ng ch ph i bán chi c xe máy, r i ây m i bu i i làm ph i i b , nh

n tình c nh y ch ng lòng nên a n c m t. Ch th m vái chi u nay ch ng chbán xe ch a c, t i ch c n ch nói ch nh u ng s a ã h t b nh r i, ch ng c nph i tiêm thu c làm chi mà bán xe.

t tr i l n r i, em ào ng êm, ch Hòa kh e kho n nên vô b p n u c m ngch ng ch v có s n mà n.

i c m c n thì ã ch ng v ng t i. Hòa t cái ng n èn d u trên bàn; chkhép b t m t cánh c a r i ra sân trông ch ng. Ch c ngó ch ng lên phía ch . M t látcó ng i ra ngoài 11. Ch th y xa xa nên t ng ch ng ch bán xe r i nên i b mà

, ch h i h p trong lòng, té ra không ph i. Ch th m t h i dài, th m ngh d u cht b nh mà ch m c con nh c ng không th i mua bán giúp v i ch ng cho ca. T ây ch ng ch ph i m t mình mà day tr mà nuôi v con, m i tháng có hai

i m y ng b c làm sao no m cho c. Ngh t i tình c nh ó thì ch thêm bu n

10 th nh m nh, nhi u sau c n b nh.11 ng c b t cá t d i n c cho cá vào.

Ch Ðào ch Lý 9 www.hobieuchanh.com

9

thêm lo không bi t ph i làm sao ti n mà n m i tháng ng v ch ng s ng an vuii a con thân yêu.

Ch Hòa m t ngó ch ng ch ng mà tính t i ngh lui, ch không hay trong nhà emnh ng th ng gi c r i ã th c d y h i tay p c ng nãy gi . Ch ng nghe em hóekhóc ch l t t tr vô, b ng em ng i trên ván mà cho bú.

Trong nhà im lìm, ng n èn d u leo lét, r i ch t ch m , ngoài hè v ng hoe.Gió th i lai rai, xô nhánh u p vào vách lá l t x t.

Hòa ng i cho con bú, ng n m tay n m ch n con a lên mà s m soi. Thìnhlình nghe có ti ng ng ngoài sân, ch ng c m t ngó ra ch cánh c a m , ch th y có

t bánh xe máy ló vô ch ó r i l i th t l i d ng nh em d ng m t bên ng mbét hai cánh c a r i s y vô. Ch bi t ch ng ch v , mà chi c xe máy v n còn thìtrong trí ch m ng m ng.

Té ra anh Thái h t cánh c a v khép h i nãy mà b c vô, hai tay l i b ng cáing nh em trên ván g n ch v ng i.

Ch Hoà h i: R ng gì âu v y?Thái v a c i v a nói: ng gì gi lên thì bi . Anh quày qu tr ra ngoài

y xe vô nhà d ng d a vào vách.Hòa a tay gi n p r ng lên, th y a con nít n m ngo ngoe nh em ào c a

ch v y, thì ch ng c nhiên h i l n: Con c a ai âu v y? Anh em v làm chi?Thái khoát tay nói: ng có la om sòm th ng th ng qua nói cho mà nghe .

Anh v a nói v a khép h t hai cánh c a l i mà móc hai tr ng v t trong túi qu n ra vào cái tô trên bàn.

Em ào ng r i. Hòa lót m n lót g i, nh nhàng em n m m t bên. Thái b ci bi u v b ng dùm a nh trong r ng ra coi con trai hay là con gái, nó m nh

kh e hay có b nh.Thái m bét n p r ng, Hòa l t l i m t bên d m n n màu h t gà ra. a nh

m t trao tráo, h i tay thi t m nh, không khóc la chi h t. Thái b ng cái èn n cái r ng. Hòa a hai tay b ng em nh ra, nó ngó l láo d th ng l m.

Hai v ch ng xúm xem em nh u i cái m b ng ch len màu h t gà, hai bêntai có g n hai cái bông tr ng c ng b ng ch len. Mình m c áo l a tr ng may máy còn

i tinh, c áo c a tay, và trong áo u có k t ren thi t p. Hai ch n có mang ôi vtr ng c ng b ng ch len nh cái m . ít có bu c m t t m tã tr ng. Thái bi u Hòa mtã ra coi thì là con gái, v ch ng ngó nhau mà c i. Hòa ng c t tã l i thì Thái th y

em nh có ló ra m t khúc dây chuy n vàng. Anh thò tay móc trong áo ra thì thi tqu em nh có eo s i dây chuy n vàng, ch giáp m i l i có treo hình ông ph t c ng

ng vàng nh ng th làm d p ng n m kh i c n.Hòa nói: Ph i con nhà giàu m i eo dây chuy n, m c áo t t nh v y. Mà con

a ai âu sao anh em v ây làm chi .Thái ngó v r i g t u mà nói: Ph i r i. Cô i xe h i r i b ra ng ch ai!Hòa ng c nhiên n a nên h i: Cô nào i xe h i âu?Thái m i to nh thu t s cho v nghe r ng h i chi u ra kh i s anh i lên t H

ki m ng i mà bán xe máy. H tr có 22 ng r quá nên anh không bán, anh vô BàChi u tính bán cho cho ti m cho thuê xe máy, té ra h không thèm mua. Th y khuya

i nên anh mua hai tr ng v t ng v n u c m n. p xe i v t i khúc quanh d iây, thình lình có m t chi c xe h i u l i ó t bao gi không bi t mà ph t èn pha

lên r i rút ch y qua Bà Chi u. Lúc g p anh dòm vô xe h i thì ch có m t cô c m taylái mà ch y, trong xe không có ai n a h t. Anh phát nghi nên g n t i khúc quanh anh

ý dòm hai bên l . Anh th y cái r ng n y.Anh nh y xu ng, d t xe l i g n và xây èn mà r i. Th y n p r ng không y

khít, anh d lên mà coi ng v t gì. Th y a con nít anh t ng nó ch t anh xanh m t.

Ch Ðào ch Lý 10 www.hobieuchanh.com

10

Té ra nó ngo ngoe và b èn chói nên nó m con m t. Ngoài ng không có ai h t,anh không n b mà i, b i v y anh m i em cái r ng lên xe mà ch v cho vcoi, tính n c m r i anh s em ra bót mà c và giao cho nhà ch c trách nh t.

Ch Hòa nghe ch ng thu t h t câu chuy n, ch l y làm k , nên ch nói: Em nhnh m l i d th ng quá. Giàu có mà c a con nh v y, sao không mà nuôi

i em ra gi a ng tr ng mà b ? N u anh không g p, thì êm nay nó khát s a ch cnó khóc lòi rún; mà r i có m a gió thì nó ch u sao n i. H i nãy b ng ra. Em th y có

t cái g i nh . Anh l y cho em nó n m ng so n trong r ng coi có nh ng gì.Thái thò tay vô r ng l y a cho v m t cái m n vuông nh b ng n màu tr ng

gà v i m t cái g i nh và m m, ngoài bao có k t ren hai u thi t p. Hòa tr i m nkê g i em nh n m xu ng r i vén m n p cho em. Em n m ch i không khóc c ngnh em ào n m k bên ó c ng êm.

Bây gi Thái m i l y ra t ng gói a cho v m xem. Tr c h t m t gói mc 9 t m t gi t i tr ng tinh. M t gói ch có 2 kh n bàn lông l n x p l i k n png cho kh i b t h i, ch c là kh n khi t m em thì lau mình cho nó. M t gói 3

kh n bàn nh bao hai h p s a bò. M t gói n a c ng y nh v y song bao trong m tcái ve có g n núm vú s n khu y s a cho em bú, m t h p có n m núm vú còn m i,

t h p ph n, v i m t c c xà bông th m. M t gói có 5 cái m n n nh gi ng nh cáin ã tr i cho em n m ó, song trong có gói m t ve n c th m l n ch c khi

nào t m xong r i thì thoa cho em. M t gói n a có 5 cái áo, 2 cái b ng l a, 3 cái b ngi ba tít m ng, c ng k t ren, m y áo v i l i có vi n màu , xanh và tím.

Coi h t m y gói r i. Thái nói: th nào c ng quý giá. Ph i giàu sang l m, màng ph i c ng con l m m i s m th nh v y. Mà sao nh v y, con nh v y,i em ra ngoài ng mà b ? K quá! hi u không n i. Thôi n u c m qua n cho

no r i qua ra bót trình cho nhà ch c trách u tra r i s bi t. Em cái ve v i hai h pa ra ngoài ng con nh có òi bú thì mình khu y s a cho nó bú . Còn các món

kia thì em gói l i t ng gói nh h i nãy r i vô r ng, ng ng t i. Bây gi locho mình n c m ã. Qua có mua 2 h t v t kia .

Hòa v a gói l i v a nói: m em ã n u s n h i chi u r i. Còn lu c h t v ta thì n. Anh coi trong r ng còn th gì n a hay không .

Thái nói: Còn m t cái m n tua lót d i áy r ng cho con nh n m, ch có gìâu . Anh v a nói v a n m cái m n kéo ra kh i cái r ng. Tình c m t bao th

trong cái m n r t ra trên ván. Hòa v t nói: Ý! Có th gì ây! . Ch l y mà trao li ncho ch ng.

Thái buông cái m n, c m phong th l i a g n ng n èn mà c nho nh : Aip cái r ng n y, xin xé bao th ra mà c thì hi u h t m i vi c .

Hòa li n nói v i ch ng:- Anh g p cái r ng thì anh c xé th ra coi ng i ta nói s gì.- Qua mu n em ra bót r i qua s xé tr c m t nhà ch c trách cho có ng i

làm ch ng.- Có c n ch ng c làm gì âu. Bao th biên rành r nh v y. Anh g p cái

ng thì anh có quy n xé bao th mà coi ch . Em nóng qua, em mu n bi tcoi chuy n gì mà k c c nh v y. Anh xé coi i i mà. Bao th n ng quá,ch c k rõ câu chuy n dài l m.

Anh Thái b n tánh ch n ch t, l i thu nay anh quen thói th ng ngay, âm th mch cái r ng v nhà, mà trong r ng l i có a con nít v i c t t quá, t nhiênanh ái ng i, không bi t có t i l i gì hay không. Anh c c m bao th , ng d d . M c

u ng i ta vi t h ai g p cái r ng thì xé bao th mà coi. Anh l ng l n a mu ncoi con nh là con c a ai, còn n a l i mu n ra c bót r i s xé th ra mà coi. Ng t ch

Ch Ðào ch Lý 11 www.hobieuchanh.com

11

thôi thúc quá. Nên nghe theo l i v , kê bao th g n èn r i th ng th ng xé m tmép, xé r t k l ng r i trút ra trên ván.

m ghim gi y s ng12 chài bài ra v i m t mi ng gi y nh vi t ch ng vàich c hàng ch ch không nhi u.

ch ng anh Thái choá m t nhìn nhau ng n ng , không nói c m t ti ngnào. Mà thi t ai c ng v y, g p hoàn c nh nh v y không bi t nói cái gì bây gi .

Ch Hòa gom 5 ghim gi y s ng, ng i m t ng ghim.Anh Thái l m mi ng gi y a g n èn mà coi, coi i, coi l i, coi hoài.Ch Hòa m h t b c r i ch ngó ch ng mà nói: m ghim 5 ngàn Còn

mi ng gi y h vi t sao ó? Anh c nghe th coi .Anh Thái m i kéo v l i g n mà c nh nh :

Tôi trân tr ng và tha thi t yêu c u ông hay bà nào ho c anh hay ch nào, hp c cái r ng n y, thì làm ph c nuôi giùm a con gái c a tôi ây. Nó sanhn b a nay úng 25 ngày. Tôi t cho nó tên Lý.

Tôi có 5 ngàn ng b c theo ây ng có s n ti n mà ho n d ng con tôi.u s n lòng nuôi giùm con tôi, thì tôi c u xin gi u kín vi c n y, ng cho ai

hay; ngày sau khôn l n r i tùy ý mu n cho nó bi t hay không c ng c. N u con tôivì tình máu th t nó tìm t i mà nhìn m con thì t t. Còn n u nó oán ghét tôi thì tôi c ngkhông dám phi n trách ai.

Vì o nhà r c r i tôi ph i ép b ng mà lìa con. Nh ng tôi r t au kh ch ngkhác nào c t khúc ru t mà qu ng. V y tôi vi t m y hàng n y lòng tôi thi t tha mong

c ai lãnh nuôi giùm con tôi thì làm ph c thay th cho tôi mà th ng yêu, s n sóc,y d nó nh con nh cháu ru t ng ngày sau nó kh i v t v h thân, mà tôi c ng

c gi m b t t i l i chút ít.Tôi g t n c m t mà cúi chào ai ch u lãnh nuôi con tôi ây. D u tôi không c

bi t song tôi tin ch c c ng th ng yêu con tôi nh tôi v y.

Ng i m xác còn mà h n ã ch

12 (cent) m t tr m

Ch Ðào ch Lý 12 www.hobieuchanh.com

12

MAY R I R I MAY

III (1.3)

Anh Thái c d t r i, anh li n trao b c th cho v , v i vã v a m nút áo, v a ivào trong. Anh c i áo máng trên vách. B ng chong èn nh ra mà m i, r i tr vô b plui cui nhóm l a n u n c sôi ng lu c h t v t mà n c m, không nói chi h t.

Ch Hòa c ng l ng thinh, lo út b c th v i 5 ghim gi y b c vào bao th r i i b p v mà è. Ch li c m t ngó ra c a, d ng nh s có ng i ngoài dòm th y

công vi c trong nhà, m c dù ch ng ch ã khép khít hai cánh c a h i nãy r i. Th ap hai em nh n m ng êm c hai, ch riêng hai h p s a v i cái ve m t ch , r ip h t m y gói kia vô r ng, x p cái m n tua l n phía d i, kh n, áo riêng m tu, m n n c a em khúc gi a, còn cái gói t thì u kia. Ch y n p r ng l i

cho khít. Ch quên h t b nh ho n h m nay.Ch b c xu ng t l y cái bao th nhét vào túi áo trong và b ng cái r ng

sát trong vách. Ch m i l m hai h p s a v i cái ve em trên bàn chung m t chi s a và ve c a em ào bú h m nay.

Ch ngó ch ng hai a nh r i i th ng vô trong, th y Thái ng ch m l alu c tr ng v t, ch m i l y cái siêu múc n c m t bên mà d n anh h h t v t chín

i thì anh t giùm siêu n c lên b p ng có n c sôi mà khu y hai ve s a haiem nh th c d y có s n s a cho hai a bú li n.

Thái c ng i ngó b p l a, không h , b lo l ng l m.Hòa lau chén a s a so n d n c m. Chén t ng n h i tr a còn phân n a ch

ng vô mâm. Tr ng v t chín, Thái nh c cái 13 xu ng, b t siêu n c lên bi u vra coi ch ng hai em nh cho anh l t tr ng v t r i anh b ng d n ra c.

Hòa i ra tr c l y hai ve s a c m vô, i n c sôi ch súc cho s ch r i dùngp s a m i khui mà khu y m i ve m t khúc cho em bú. Ch làm hai ve s a xong thì

Thái c ng d n c m r i, ch ng b ng mâm c m góc ván, v c m hai ve s a trênbàn. Thái b ng èn g n mâm c m và nh c cái gh u mà ng i. Hòa b i m t chén

m cho ch ng tr c r i m i b i cho ch . Thái ói b ng nên c m ã ngu i l i n v ing và tr ng v t d m n c m m mà anh n coi ngon quá. M y b a tr c Hòa ng

mi ng n c m không c, mà hôm nay coi b ch n c ng ngon. ch ng v a n v a ngó ch ng hai a nh . Hòa nóng n y mu n bi t ý ch ng

coi vi c n y ch ng tính ph i làm sao. Th y ch ng c l ng thinh không thèm nói t i,Hòa m i nói: i m i v anh nói n c m r i em cái r ng ra bót mà c . Bây gi cógi y c a ng i ta vi t nh v y thì c bót sao .

Thái c ng i n không nói chi h t.Hòa nói ti p: i nghi p cho cô nào ó qua! Vi t cái th c nghe th m thi t

t s c! Ch c là giàu sang lung l m nên sanh con s m h t, mà s m th nàong quí giá, tính h t c ng t i b c ngàn ch ít âu. Vì gia o xào xáo sao ó m i ép

bu c cô ph i lìa con, c ng nh cô ph i c t ru t mà qu ng, b i v y cô vi t th n n ny mình làm ph c nuôi giùm, l i còn theo t i 5 ngàn ng b c mà n n tr c

cho mình n a. n u ng i không giàu sang t t b c và không th ng con áo , thìâu có làm nh v y c. Ng i ta c y b t lu n là ai, h g p thì làm ph c em v

nuôi giùm. Tr i ã xuôi khi n cho anh g p r i anh em v nhà, v y thì v ch ng mìnhph i lãnh nuôi, ch t ch i sao .

13 i b ng t, mi ng r ng

Ch Ðào ch Lý 13 www.hobieuchanh.com

13

Thái châu mày ngó v mà h i:- Em tính mà nuôi hay sao?- Tr i ã khi n con nh n y v tay mình thì mình ph i nuôi, ch giao cho ai

bây gi ?- Em b nh ho n mà nuôi cho t i hai a nh em nuôi sao n i.- Cho bú s a bò mà c c kh gì. M t a hay là hai a c ng v y.- Nuôi hai a em ph i c c b ng hai ch c ng v y sao c.- Em s là s không có s a, ph i mua s a bò cho hai a bú, t n ti n nhi u

quá ch u không n i, ch em có s c c âu. Mà ng i ta ã c p cho mìnht s ti n t i 5 ngàn thì mình kh i lo v phía ó, c lo t m r a cho bú d

ng , có m u thì mua thu c cho u ng, làm vi c nh v y có c c cho b ngbu i chi u qu y thúng i mua trái cây r i s m m i gánh ra ch ng i bán haysao. Em nói thi t v i anh h m nay em bu n lo lung l m, bu n vì m c connh không i mua bán n a c ki m ti n thêm ph v i anh, còn lo là vì

i tháng anh lãnh c có hai m i m y ng làm sao mà nuôi con th y u. Ch a m y ngày mà ã th y kh v ti n b c, n n i anh ph i tính

bán xe ó th y ch a. Ví nh ng i ta m n nuôi con nh mà h ch u ch ngôi ba tr m, em c ng lãnh li n. Ng i ta r ng rãi giao cho mình t i 5 ngàn

thì còn d d gì n a, ây là cái ph c n cho mình, mà nuôi con nh mìnhi làm ph c, làm n, làm ngh a cho ng i ta n a.

- Qua tính ph i em n bót mà trình. Nh nhà ch c trách nói mình g p cthì c em v mà nuôi. nh nh v y thì mình nuôi m i h p pháp. Còn nhng i ta nh giao cho nhà m -côi nuôi thì thôi.

- âu mà c! Anh tính em trình h t ráo, trình luôn th t ti n b c n ahay sao?

- Trình thì ph i trình h t ch sao. N u mình gi u ti n b c l i mình xài,té ra mình gian tham, mình n c p.

- Thi t v y N u mình ch n s ti n mà l y, nh r i ro h giao con nh chong i khác nuôi thì té ra mình sang t ti n b c c a con nh , làm nh v y

i l m. Ý mà anh quên hay sao? Trong th ng i ta c n d n rành r , d nai g p cái r ng ph i gi u kín mà nuôi giùm, ng cho ai bi t. N u mìnhem ra làng ra bót mà trình, chi cho kh i ng i ta u tra, h tìm ki m cho

ra ng i m c a em nh h làm tùm lum, t i nghi p ng i nào ó quá. Có lvi c bí m t sao ó, cô n s x u h cho ph n cô, ho c s nguy cho con nhnên trong th m i d n c n k ph i gi u kín mà lúc anh g p cái r ng cho

i lúc anh em v t i nhà mình ây, có ai ngó th y hay không.- Không. R ng b gi a kho ng tr ng, không có nhà c a ai h t, mà qua d ra

coi r i qua ch v ây qua không g p ng i nào h t.- Ôi!, N u v y thì mình gi u luôn mà nuôi, c n gì ph i i báo cáo.- Ng i ta giao m t s ti n l n mà c y ng i nuôi, ng i ta bu c ph i th ng

yêu d y d em nh nh con cháu ru t. Qua ái ng i vì qua s mình không thlàm tròn trách nhi m c a ng i ta phú thác ch .

Hòa n c m r i. Nghe ch ng nói nh v y ch buông a và ch con nh mà nói:Con nít phê phê ng ngh nh nh v y mà ai n lòng nào mà ghét nó cho c. Em

nuôi nó em c ng th ng nó nh con ào c a mình v y. Em yêu hai a ng nhau,em ch m sóc nh nhau, chúng nó l n em c ng d y d chung h t hai a làm nh v ycó l i trách nhi m gì âu mà s .

Em ào th c d y hu i hai tay d i m t.

Ch Ðào ch Lý 14 www.hobieuchanh.com

14

Thái v a n c m r i, anh ngó th y, anh li n b c l i bàn l y hai ve s a còn mhi m14 a cho v mà nói: Thôi th ng th ng r i s tính l i. Em ng i ó coi ch nghai a nh , n u nó th c d y thì a s a cho nó bú. qua múc n c cho em u ng .

Thái b ng mâm c m i vô trong r i b ng ra m t tô n c cho v u ng.Em ào khóc óe lên. Hòa c m ve s a cho nó bú. Em nh kia c ng th c d y chòi

p n a và m m t trao tráo. Thái lên ván ng i mà c m ve s a th nhì cho nó bú, haia ch m bú m nh m . V ch ng Thái ngó nhau mà c i.

Hòa nói: Trong th nói em nh sanh c 28 ngày r i. V y thì em mình l nn 3 b a, nó là ch .

Thái c i mà nói:- Trong th có nói t em n y tên Lý. Em c a mình tên ào, ào v i Lý là

ch em ph i quá.- ! hai tên u thu c trái cây h t mà trái cây ngon nên bán m c n a. Em ch c

ch ng mình phát tài r i nên tr i m i khi n trong nhà có trái ào r i màtr i còn cho thêm trái Lý n a. N u mình nuôi h t hai a ai có h i thì mìnhnói con mình sanh ôi.

- Hai a coi g ng m t không gi ng nhau.- Con nít sanh ch a y tháng, bi t sao là gi ng hay không gi ng cho c

anh. C nói em sanh m t c p con gái thì ai bi t gì âu mà không tin.Em ào bú tr c nên no tr c r i ng l i, Hòa c t ve s a b c vô trong, d n

p mâm c m h i nãy, cho ch ng ng i cho em Lý bú mà coi ch ng luôn hai em.Ch ng Hòa tr ra thì em Lý c ng bú no r i ng n a.Thái r nh rang mà m c a c c ra sàn ng ngó mông mà suy ngh . B n tánh

ngay th ng nên h i g p cái r ng có a con nít n m trong thì anh tính ch v nhà, nm r i s em ra bót mà c . Ch ng so n r ng th y bao th v i m t s b c nhi u

quá anh b i r i, không bi t li u l nào: ph i em h t ra bót mà trình, hay là gi u luônng h ng s b c ó, ch ng nh ng nó giúp nghèo lúc n y kh i bán xe cho v u ng

thu c, mà nó giúp v n cho c ch ng làm n h t túng r i thi u h t n a. T i khôngquen thói tráo tr theo th i nh ng i ta nên anh lo ng i ch a dám quy t nh. Ch ng

ch ng bàn qua cãi l i, anh nh n th y l i v anh nói th y u có lý: ng i ta c ynuôi giùm con, ng i ta d n ph i gi kín, ng cho ai bi t, mình em ra bót làm v ltùm lùm sao ph i. L i ng i ta m n nuôi t i giá 5 ngàn ng, mình còn s c c n igì. Mình b s nhà ph v i v mà nuôi c ng áng, mi n lúc nó còn nh ây mìnhth ng yêu s n sóc nh con ru t c a mình, r i ch ng nó l n lên mình ch m nom d y

c hai a nh nhau thì mình gi tròn l i c a ng i ta phú thác, ch có l i tráchnhi m ch nào âu mà s . G p con nít c a ng i ta b gi a ng, ng i có lòngnh n ai c ng ph i b ng v mà nuôi, không n làm l b cho nó ch t. Ng i ta n n n

y nuôi giùm em Lý, l i n n tr c v i m t s b c quá l n, ch ph i bi u mìnhlàm ph c xu t ti n mình mà nuôi hay sao nên s t n ti n t n công mà t ch i.

Thái ngh t i ó thì 10 ph n ã xiêu lòng mu n nghe theo l i v h t 9 ph n r i.Nh ng vì c ng còn chút ái ng i nên anh tr vô khép c a gài l i ch t. Th y v ã lót

n g i s p hai em nh n m song song m t u ván tr ng m t u ch n m. Tháic l i b ng èn bên bàn r i ng i m t bên v mà h i: a nay em còn nóng l i

a hay không?Hòa ng i d y mà áp:- i n a chi u, trong mình có h i en en n l nh. Em khu y m t chén s a

nóng em u ng nó t a m hôi r i kho m nh nên g n t i em m i n u c mc ó. Mà chuy n n y ngh thi t k ; t h i anh em con Lý v t i bây gi ,

14 m, khá m

Ch Ðào ch Lý 15 www.hobieuchanh.com

15

sao trong mình em kho kho n d ng nh không có b nh chi h t. H i nãyem n c h n m t chén c m ó, anh không th y hay sao?

- Th nào em c ng ph i i c T c y ng coi m ch r i tiêm thu c cho d tnóng l nh m i c. N u em mu n em Lý mà nuôi thì em ph i m nh

ng có s c kho mà nuôi hai a con n i ch . Em c ng ph i nói v i c ho c tiêm thu c b ho c cho toa mua thu c b mà u ng cho th thu c

nào u ng cho có s a nhi u ng cho hai a bú.- a m m i b , con nít bú m i mau l n. S a bò sao b ng, n u s a em thi u

em cho bú gi m s a bò v y thôi.- u anh ch u con Lý cho em nuôi chung v i con ào, thì em s i c-

. Em xu t chút nh trong s ti n n y mà u ng thu c cho m nh ng nuôiem có h i gì âu.

- Ng i ta nói ngoài Tân nh có ông c-T Ân, ng tr b nh cho nhà nghèong làm ph c n ti n r l m, b i v y ng i ta g i ng là c-T nhà

nghèo . em ra ó. Em ch c t n không bao nhiêu âu.- Em a b c th h i nãy cho qua c l i coi.Hoà móc túi l y bao th ra, rút l y b c th mà em cho ch ng. Thái c m l i cái

bàn, nh c gh ng i bên bàn mà c l i. Anh ng i coi mà suy ngh . Anh coi qua coii m y l n r i x p a cho v , d n ph i c t cho k ng b m t. Hòa út vào bao thi mà nói ch chung v i s b c mà gi trong mình, làm sao m t c mà lo.

Thái ng i d a bên v to nh nói: Qua tin ch c vi c n y là vi c tr i s p t màgây ra ch không ph i v ch ng mình d ng m u gian mà t o thành c. Em ngh l imà coi m y n m nay v ch ng mình lam l làm n, ch ng lo theo s c ch ng, v lotheo ngh v , mình c gi lòng hi n lành ngay th ng mà i, ai có d hung d giantham m c h . Có l Tr i th y mình nghèo hèn c c kh Tr i th ng nên tr i ã cho

t a con gái r i, mà ngh ch a cho mình vui nên Tr i t o ra m t tr ng h pphi th ng mà cho mình thêm m t a con gái n a, l i còn giúp cho mình m t s b cto mình làm v n mà l p nghi p, bây gi qua th y v ch ng mìnnh i v i lòngchi u c c a Tr i Ph t, mình có hai ph n s : m t là s n sóc th ng yêu d y d hai

a con b ng nhau, cho kh i trái v i ý Tr i mà c ng kh i ph l i c a ng i ký thác,hai là ph i s d ng m t cách úng n s b c c a ng i ta giao cho mình ó, ph ilàm cho sanh l i ngày sau con ng i ta c chung h ng, ch không nên lãng phíxài b y b tiêu h t, ch ng s p nh l n lên nó v t v c c thân. Thu nay v ch ngmình không bao gi có c m t t m gi y s ng. Bây gi tình c mình có t i 50 t m.

ó là m t gia tài l n c a Tr i ban th ng, mình lo gi gìn không nên h h ng, Vi c d ng s ti n n y th ng th ng em m nh kh e r i v ch ng mình s bàn tính cho, không nên làm h t t c.Vi c g p ph i lo tr c vi c n15 s lo sau. Bây gi s pt cách th c nuôi s p nh cho k l ng và vi c lo tr b nh cho em kho m nh mà s n

sóc hai con. ó là vi c g p ph i làm li n.Hi n gi trong túi qua ch còn có m t ng m y b c. V y ph i xu t trong s ti n

ó vài tr m ng mua mùng chi u cho s p nh ng và cho em i c-T coi m chtiêm thu c. Còn l i bao nhiêu em gi cho k r i làm công vi c. Trong nhà c gi

c s ng bình th ng cho ng i ta kh i nghi gì h t.Hoà nói: Em hi u ý anh r i. Sáng mai em s em cái r ng vô trong gi ng

ng k qua ng i l i ngoài ng h không ý.Thái nói: ph i gi k l ng nh v y m i c, ph i gi m c s ng theo m c

th ng, ng lên m t có ti n mà sanh r c r i, còn hai b a n a t i k phát ti n. Hlãnh ti n r i là qua xin thôi, vi n l em sanh t i m t c p, mà em l i có b nh nên qua

15 không g p

Ch Ðào ch Lý 16 www.hobieuchanh.com

16

xin ngh ít ngày ng nhà lo thu c men cho em và s n sóc hai a tr , ch ng nàoem m nh qua s tr vô làm vi c l i. Ngày mai qua s l y m t tr m em theo ngmua g p m t cái m b ng nhôm n u nu c cho mau sôi mà khu y s a cho em bú,mua m t cái thau l n t m cho em và m t cái mùng v i m t ôi chi u, mùng gi ng b ván n y cho ba m con ng r ng rãi kho ng khoát và em kh i b mu i c n,qua tr i chi u m i qua ng trong gi ng c. Ph i mua m y món ó là v t c n thi t,th nào chi u mai c ng ph i có. Làm vài b a n a qua xin ngh qua nhà coi em r iem s i c-T . Trong lúc em b d ng s c kh e, có qua nhà r i s bàn tính t icu c làm .

Hòa nghe ch ng tính vi c nào ch c ng v a ý h t th y. Ch r t vui v khuyênch ng n m coi ch ng dùm hai a nh . Ch vô d n d p cái gi ng trong cho ch ngng . Luôn d p ch n u n c sôi khu y m t chén s a ch u ng r i v ch ng ng i nóichuy n n a, tính l n vi c làm n. Hòa nói ra buôn bán n u l p quán nh thì không có

i bao nhiêu, còn m l n thì ph i có v n l n ph i m n ph m c, ph i t n s phínhi u mà ti m m i ch a có khách hàng quen thì m s l . Thái nói l p ti m ngoàiSài Gòn ph i sang ph h t v n. Mình có b n n m ngàn thì làm n trên Bà Chi u ho ctrên Phú Nhu n có l hay h n. Anh ý th y trên Phú Nhu n ch a có ti m bán vángi ng g và bàn gh . Anh có quen v i ông th m c già làm trong s . Ông óng t

i bàn gh khéo l m. Anh l i có bà con m t u ông c v i m t ch ti m bán váncùng g trên ch Lái Thiêu. V y th ng th ng coi có nên l p m t cái tr i m c

a ng ra C u Bông r i r c th óng t bàn và lãnh ván trên Lái Thiêu mà bán. ch ng bàn tính t i g n n a êm m i khu y s a cho hai em nh bú n a r i i

ng .Anh Thái tính sao thì anh làm y nh v y. Tr a b a sau i làm v , anh em v

t cái thau, trong thau có m t cái m nhôm, n a ch c tr ng v t, m t gói m m v it con khô lóc.

Ch Hòa nhà n u c m c n r i, th y ch ng mua v , ch m i n ng khô vàlu c tr ng v t ng n c m. Thái h i hai em nh có c n hay không. Hòa nói h khát

a thì la ít ti ng; bú no r i n m ch i m t h i r i ng , hai em không làm c c lòng chit.

n c m r i, Thái pha n c m m cho v t m em. Thái m r ng l y ra hai t mtã, hai áo v i m t cái m n n nh , d n v h t m r i thì m c áo v i, c t tã, qu n m ncho hai a nh nhau, b i vì h có con sanh ôi thì ng i ta th ng cho n m c gi ngnhau. S n có c a Lý nhi u thì l y mà dùng cho ào , sau có mua th gì m i thìmua m i th hai cái. Tháng n y n c không c n i m mang v cho Lý. mua thêm

t cái m v i m t ôi v gi ng nh v y, r i qua mùa m a có l nh s cho hai ai m mang v nh nhau.

Hòa s cho b n t t quá không thích h p v i gia o c a mình, Thái d y n uai có khen t t thì nói trong s hay sanh t i m t c p, anh em hùn ti n mua màcho, ch mình nghèo mua sao n i.

i Thái mua em v m t ôi chi u tr ng v i 2 cái mùng mà nói anh mua thêmt cái mùng chi c gi ng trong gi ng, còn mùng ôi thì gi ng ngoài ván.

n b a lãnh ti n r i Thái hân hoan v nói anh ã xin ngh xong; s ng i tanghi anh nói xin ngh ít tu n, ch không dám nói xin ngh luôn. Anh l i cho v hayanh có t ý v i ông th m c già trong s r ng có ng i bà con Lái Thiêu mu n giúp

n cho anh l p tr i m c t i Bà Chi u và s giao ván v i t bàn cho anh bán.Ông th già ó, nhà g n chùa Qu n tám, ông h a n u l p tr i m c trong Bà

Chi u thì ông thôi làm Ba Son mà giúp cho, vì già r i ông mu n làm g n nhà ngi b a i cho kh e. Ông l i nói ông có quen nhi u th khéo. N u tr i có khách hàng

Ch Ðào ch Lý 17 www.hobieuchanh.com

17

ông ph i làm g p, thì ông kêu th giùm cho, ban u óng b ng cây d u, câysao mà bán cho d , sau khá r i s óng gõ ho c m lai16.

Thái m i nhà coi em cho v qua Tân nh tiêm thu c, c-T Ân tiêm thu crét ít b a và cho toa mua thu c b mà u ng ng ph c s c l i. Trong 6 ngày Hòa d tch ng nóng l nh, kh i i tiêm thu c n a, n c m bi t ngon, da th m th t, l i có

a. Ch mua thu c b mà u ng ti p hoài. Ch i ch , n u c m xách n c, làm côngvi c trong nhà c nh th ng.

Thái m ng nên nói: i may r i không ch ng. V a m ng c con ào r iem l i b nh làm cho qua bái xá. ng bu n lo l i c thêm con Lý nên vui tr l i.Ai mà dè nh v y bao gi .

Hòa nói: May hay r i u do n i Tr i Ph t. Em nh t nh c may em khôngdám m ng, mà g p r i em không thèm bu n, c n hi n lành ngay th ng, phú r imay do tr i Ph t li u nh.

Thái khen v nói ph i. S p t vi c nuôi con yên r i, anh b t u lo qua cu clàm n.

16 lo i g quí

Ch Ðào ch Lý 18 www.hobieuchanh.com

18

C XUÔI GIÓ THU N

I (2.1)Ai mà quy t nuôi chí lo làm n, không ham se sua, không ch u lãng phí, n u bi t

tr ng nh n ngh a thêm n a, ch u n ai thì êm ngày au áu lo tr n, con ng i n c nh v y h g p d p may, có ng i giúp , ch c s làm giàu. Mà ví d khôngc giàu i n a, thì c ng th nh th i, ch không n n i v t v ói rách.

ch ng anh Thái v i ch Hòa m i cách có 18 tháng tr c ng i ta th y h mhút trong cái chòi lá nh cheo leo bên ng g n ch Th Nghè ó, mà bây gi l i

i ra d a ng l n t Bà Chi u ra t M , g i là ng Lê V n Duy t, trongt cái nhà lá 3 c n, cao ráo, r ng rãi, c a và vách u óng ván ch c ch n, n n có

lót g ch lòm. V ch ng v i hai a con c n gi a, ngoài có bàn gh ti p kháchcó ván gõ l n n m ngh l ng, còn trong có t áo, có bàn c m, có m t cái gi ng

n và m t cái gi ng nh ng .n bên tay m t thì ch a bàn gh t gi ng, ván gõ, di-van th , trên c a có

n m t t m b n ngang ch :

THÁI HÒA

Ti m bán t bàn gi ng ván

Còn c n nhà phía tay trái là tr i m c, có 3 ng i th lui cui c a bào c o câyván mà óng bàn gh t gi ng, làm l p c p t i ngày.

Hai em ào v i Lý bi t i bi t nói. X n b n trong nhà ch i v i nhau, vì con gáinên êm th m ch không ch y gi n nh con trai; l i trìu m n th ng yêu nhau nênkhông r y rà xích mích. Tuy v y mà ch Hòa không ch u r i xa hai con, ch m n m tng i àn bà i ch n u n ch r nh mà ch m nom s n sóc 2 a nh , s m m ithay áo qu n, tr a d t vô t m r a, t i thì gi mùng tr i chi u d ng . Hai a nh b náo qu n m t th v i nhau luôn luôn, ai c ng t ng là con sanh ôi, không ai nghi uchi h t, m c d u g ng m t không gi ng nhau, mà ào thì vui v nh m l , còn Lý thìtr m t nh ôn hoà, l i b t ng thanh bai y u u h n.

ng Lê V n Duy t thiên h qua l i, l p i b , l p i xe, d p dìu t i ngàykhông ng t. Ti m Thái Hòa l p ch ông o nh v y ai c ng ngó th y. L i khi khaitr ng, anh Thái có ng qu ng cáo trong vài t nh t báo l n, b i v y m i m c a

t tháng thì khách hàng ã t i th ng r i. Kh p vùng Bà Chi u ch có m t ti m bánbàn gh n y mà thôi; ai c ng t i ây mà mua ng ch v cho g n, ch i mua ngoàiSài Gòn hay trên Phú Nhu n t n ti n ch n ng qúa.

T i ngày anh Thái m c bên c n bán mà ti p khách ho c qua tr i m c aki u v và nói th c t c cho ông Hai già ng ông ch bi u cho th ph làm. Anh b n

n v i ngh nghi p c a anh. Có ban êm ngh , anh m i vui ch i c v i hai anh . Anh phú h t vi c gia ình cho v . Anh c n d n v ph i d y d chúng nó, t pchúng nó nói chuy n cho có l phép, n u ng cho có l ng, i ng cho có d ngnghiêm trang, ch i b i cho có v thanh nhã. Anh nói con sanh ôi t c th ng h anào ra tr c là l n, a nào ra sau là nh . Quan ni m l n nh nh v y không úng

i l tr i. Theo ý anh khi còn trong b ng m , a c u thành hình tr c nó ph i

Ch Ðào ch Lý 19 www.hobieuchanh.com

19

m trên nên nó ra sau, còn a c u thành hình sau nó ph i n m ngoài nên nó m i ratr c. V y a ra sau là ch , a ra tr c là em m i ph i.

Ch Hòa không ch u ph c cái thuy t ó. Ch nói nó c u t o h i nào trong b ngai mà bi t c. H mình th y m t a nào tr c, ngh a là nó ra chào i tr c, thì nó

n h n a sau. V ch ng cãi v i nhau r i áp d ng gi i pháp dung hòa: hai a nóichuy n v i nhau a nào c ng ph i g i a kia b ng ch , còn x ng mình là em.

Anh Thái d n v c d y con x ng hô v i nhau nh v y. Anh l i khuyên riêng: Con Lý ã l n r i. Bây gi áo m n giày m v i tã c a nó không dùng c n a,

thì gi t i r i gói l i c t trong cái r ng c a nó mà dành. Ki m m t cái h p ngc th v i s i dây chuy n c a nó mà c t riêng trong t ; c t cho k , ng l c m t.

Nh ng v t y là d u tích c a nó. Mình ph i gi gìn phòng ngày sau có ai tìm nó mànhìn con nhìn cháu, n u mình xem h p ngh a, thì mình em ra mà i chi u.

Ch Hòa làm y theo l i ch ng d n. Ch ngh cái r ng b ng tre s lâu n m m it n rã h t. Ch m i mua d u vec-ni17 mà ánh t i hai l p r i s p h t c a Lý vô,

y b bao kín phía ngoài và lên nóc t áo mà c t.Cu c buôn bán c a Thái ngày càng phát t, không óng k p cho bán: l i

ng i ta bi t danh ông th Hai ng cái18, ông cho ki u m i l , óng bàn óng tkhéo và p, nên ng i ta áp t i t hàng nhi u quá. Anh Thái ph i kêu thêm th n a.mà tr i nh , th nhi u, ch t h p, ph i chen nhau mà làm, thi t là b t ti n. Anh m n

t ai thêm phía sau nhà, r i c t riêng m t tr i ba c n n a. Bây gi s th m cch c r n r làm t i ngày.

Ông th Hai tuy già song còn m nh kho , ông ph i ph giúp v i ch ti m màti p khách. Ông ra m c r i coi ch ng và ch b o cho th làm. Ông còn ph i th choanh Thái i ki m mua cây ván quí giá nh nu, gõ, c m lai, b i vì bây gi khách hàng

t óng b ng lo i cây ó th ng h n là cây d u. Ph i i xa và ph i quen v i m ych bán cây, trên Tây Ninh và Th D u M t m i mua cây quí c. Anh Thái m c

n vi c giao thi p v i khách hàng, tuy ào và Lý l n l n l n, ch Hòa r nh rang coiph v i ch ng mà ti p khách, song Thái c ng không b ti m mà i lâu c. i xaki m cây ván mà mua, ph i v ng m t n ôi ba ngày thì anh c y ông th Hai igiùm. Còn i Lái Thiêu l a ván gõ mua v i19 mà bán l i ho c c a i mà óng di-van hay óng t thì anh cho v i, anh nhà v a ti p khách v a ch m nom hai acon c.

Mà n n m ào v i Lý c 4 tu i, ti m Thái Hòa ng phát t, thì ch Hòai có thai n a. V ch ng m ng v i nhau c mong sanh c m t a con trai, ng

có gái có trai m i mãn nguy n. Nh ng Thái m ng và nói v i v r ng ào v i Lý làcái ngòi gây h nh phúc gia ình cho mình, nh hai a nó v ch ng m i hi n t,cu c làm n xân x n, m i có 4 n m mà v n li ng ã n ra n hai ba muôn. V y d ucó con thêm c ng không c h t h i hai ch em, ph i ch m nom s n sóc d y chúngnó luôn luôn.

Ch Hòa s r i ây ch m c em nh ch không th s n sóc hai con l n cho chuáo c. Ch m i tính ki m m n m t ng i tr ng tu i mà s n sóc ào v i Lý

ti p v i ch . May có cô Thành l i 30 tu i, có m t a con 3 tu i r i ch ng b cô mài m t; cô nghèo kh l i b v , con au không có ti n ch y thu c nên con ph i ch t.

Cô bu n r u, v t v . Cô ki m ch làm công ng có n i n ng d a cho no m t mthân.

Ch Hòa nói chuy n v i cô Thành, hay cô ng au kh v vi c ch ng con thìch ng lòng. Ch th y Thành s ch s , n nói nh nhoi l phép ch em lòng th ng.

17 (verni): n c s n trong18 th chánh19 p nh ng ch khuy t và mài cho bóng.

Ch Ðào ch Lý 20 www.hobieuchanh.com

20

Ch m i m n Thành giúp vi c trong nhà, mà giao g t là ph i t n tâm ch m sócào v i Lý.

Cô Thành c ít ngày. Ch Hòa dòm th y Thành siêng n ng, k l ng, vénkhéo s ch s , tánh n t c l m, l i bi t khuyên l n chìu chu ng hai em, thì ch l ylàm v a ý.

Cách vài tháng sau ch Hòa sanh c m t a con trai. V ch ng Thái mãnnguy n, có con gái con trai h t nên vui m ng c c m. V ch ng bàn tính r i tcho con cái tên Tòng c ng thu c lo i cây, mà cây không s s ng tuy t.

Ch Hòa m nh kho , có s a nhi u nên ch cho con bú, không c n m n vú, màng kh i cho bú gi m s a bò.

y n m nay, anh Thái m c b n vi c buôn bán, ít g n con b i v y ào v i Lýtrìu m n m h n cha. Bây gi m m c con nh thì có cô Thành thay th mà s n sóc.Tuy v y mà ào v i Lý h th y cha r nh, ng i m t mình thì ch y qua ch i v i cha.Hai a nói chuy n làm thêm vui ti m.

ã có ti n nhi u, mà l i có con gái con trai , v ch ng Thái c chí vô cùng.

Ch Ðào ch Lý 21 www.hobieuchanh.com

21

C XUÔI GIÓ THU N

II (2.2)

ng nh chi c thuy n i n c xuôi gió thu n, v ch ng Thái v i Hòa ã có chí l ithêm g p th i, b i v y cu c buôn bán càng ngày càng phát tri n m nh nên bànhtr ng ra l n thi t mau. Cách có ba n m sau, em ào và Lý lên 7 tu i còn bé Tòng

i c 3 tu i, mà ti m Thái Hòa ã bi n i kinh dinh. Ba c n nhà lá h i tr c bâygi bi n i 4 c n nhà ngói n n cao, vách g ch, hai c n ch ti m , còn hai c n kiathì m t c n ch a t , bàn gh bán, và m t c n ch a ván ng a, di-van, v i gh sa-lông. c ph n nhi u óng v i cây gõ và c m lai, có m t ph n óng v i cây sao,giá-t và thau-lau s n vec-ni ch ít có cây d u. Mà d u óng th cây nào c ng óngtheo ki u t i tân, nên p m t ai c ng ch u l m.

Tr i m c bây gi c t riêng phía sau c t dài 5 c n l p ngói, vách ván, có nhi ua s nên sáng s a l i mát m . M i m y anh th m c làm vi c r n r t t i ngày d i

quy n ch bi u c a ông th Hai, ông t bàn ng i gi a tr i mà phân phát công vi c,n dò m c th c và v ki u cho em út coi mà làm.

Ti m có s m s n m t chi c xe tay v i hai anh phu l c l ng m nh m khiêngbàn khiêng t cho khách xem và ai mua xong th gì thì ch n giao t i nhà.

i c ng có s m m t chi c xe kéo nhà m i ngày a r c ào v i Lý ã b tu vào h c t i tr ng n h c Bà Chi u. Cô Thành c ng v n t n tâm ch m sóc hai

em, gi t áo qu n, ph i m n g i, coi cho em n u ng no ng em i h c ch ng em vthì t m r a cho em.

ào v i Lý d u nhà hay là i h c c ng v y, n món gì, m c th gì c ng gi ngt v i nhau. Cô Thành giúp vi c m y n m, cô bi t ý ông bà ch ngay th ng, hi n

lành, l i th ng ph n cô b v , cô qu , thì cô c m tình m n ngh a nên cô l y d trungthành mà n áp, cô ch m nom t t c m i vi c trong nhà, cô yêu ào, Lý v i béTòng c ng nh em cháu ru t, lãnh s n sóc luôn c ba em. H ào, Lý i h c thì côch i v i bé Tòng cho Hòa r nh rang mà ti p giúp ch ng trong cu c công th ng.

ch ng Thái th y Thành t n t y v i mình em lòng tín nhi m, m n yêu, xemThành nh ng i trong thân t c, không phân bi t giai c p ch t . Nhi u khi ch Hòa

n vi c ch a b c tr m cho Thành ra Sài gòn mua c n dùng trong nhà. Mua áoqu n hay mua giày cho ba em nh , c ng m t tay Thành lo h t.

ào v i Lý tuy n m c nh nhau, tuy cha m yêu ng nhau, tuy nhà hay tr ng ai c ng t ng là ch em song thai, nh ng mà hình dáng hay tánh n t hai emkhác xa nhau quá.

ào thì to x ng, sung s c n c da ng m ng m ch không tr ng l m, khuônt sáng s a, mi ng c i có duyên, tánh vui v b t thi p, hay nói chuy n hay ho tng.

Còn Lý thì m ng m nh, y u u m th m, n c da tr ng, má mi ng b n, có vp h n ào, mà tánh n t l i nghiêm trang tr m t nh, ít c i, ít nói.

Tuy ch em không gi ng nhau, song t khi m i l t lòng c cha m t ng tiu,cho bú, cho n, t m r a, s n sóc, d y d , t p i, t p nói chung v i nhau, b i v y haich em yêu th ng nhau nh m t máu m t th t mà vui ch i v i nhau luôn luôn thu nhòa, không bao gi gây g , xích mích, Vì cha m ã t p t khi m i h c nói, hai trquen r i, nên bây gi hai tr nói chuy n v i nhau c g i nhau là ch và x ng mình là

Ch Ðào ch Lý 22 www.hobieuchanh.com

22

em. Mà v ch ng Thái mu n hai con gi luôn thói quen y mãn i, nên kêu con làch ào, ch Lý làm cho cô Thành, bà n u n cùng các anh th trong tr i m c c ngt ch c g i ch ào, ch Lý thét r i quen mi ng không i c.

ngày có thêm bé Tòng, ào v i Lý c ng yêu th ng em nh nhau, h i emcòn n m ng a thì ào v i Lý th ng n m hai bên mà hun hít em, ch ng em bi t ibi t nói thì c x n b n theo em mà ch i chung, n th gì c ng chia v i em, h em lakhóc thì áp l i mà d . Bây gi i h c mà h v n nhà thì ki m Tòng mà hun tr c

i m i m ng cha m sau.Tuy khác hình dáng, khác tánh tình, song ào v i Lý u có trí thông minh, l i

có chí ham h c nh nhau, b i v y m i 8 tu i thì c và vi t u gi i h t, r i n 12tu i c hai u thi b ng ti u h c u d dàng.

ch ng Thái v i Hòa u vui m ng h t s c, mà còn mong c gì n a.Có êm n m r nh rang v ch ng Thái to nh nh c vi c ã qua, tính vi c s p t i.

ch ng không quên cái lúc còn b n hàn trong chòi lá bên Th Nghè. Ch ng ilàm m i tháng có hai m i ng b c; v ph i buôn gánh bán b ng mà ki m ti n thêm

i p i. Lúc v sanh , không i buôn bán c n a, l i au không s acho con bú. Trong nhà thì h t ti n. Ch ng ph i tính bán xe máy mà ch y thu c cho

, mua s a cho con. Th i may Tr i nh u ph c, ban cho thêm m t a con, l i còngiúp t i 5 ngàn ng b c. Nh ân hu ó v tiêm thu c ph c s c, con có s a bú no,

ch ng có v n ra làm n v i thiên h .Tr i th ng giúp v n v ch ng con cái u m nh gi i, ã có hai con gái còn

giúp thêm con trai, con gái h c siêng n ng ã thi u, con trai ã i h c r i coi bng chuyên c n. V ch ng chia nhau, ch ng ch m lo m cu c công th ng, v c

nuôi d y tr nh . M i có mu i hai n m mà ã gây ra m t s nghi p áng vài tr mngàn ch không ph i ít. Mà cu c làm n coi th còn ti n m nh, ng i ph s n lòng

n t y, s khách hàng m i n m c ng t ng lên cao, l i v ch ng m m thu n hòa,các con n h c t n phát h nh phúc ã nhi u r i, còn ham mu n cao xa làm chi n a.

Ng t ào v i Lý thi u b ng ti u h c r i h m nay hai a c òi i h c n a,nài xin khai tr ng ph i cho chúng nó vào tr ng trung h c ngoài Sài Gòn ng chochúng nó ti p t c h c thêm mà l y cho c b ng tú tài. Hai con quy t chí h c chocao, mà trong nhà l i s n có ti n b c d nhi u, có l nào l i bít ng t n th c a con,

t nó nhà ng ngày sau nó thua sút b n gái.Ngh t i ây v ch ng Thái nh h i tr c ng i ta giao Lý v i m t s b c l n,

ng i ta yêu c u mình th ng yêu, nuôi d ng và d y d giùm Lý ng ngày sau nókh i v t v nghèo hèn, ng i nào ó có vi c nhà chi th mình không hi u, mà gi utánh danh, gi u a ch không cho bi t mình là ai. Tuy giao con giao ti n cho mình cóít hàng ch tha thi t c y mình làm n làm ph c giùm, nên ph i gi u mà nuôi Lýsong k thi t ng i y là ng i làm n làm ph c c u v ch ng mình. Vì không bi tai âu nên mình th tâm âm th m mà yêu Lý nh con ru t, nuôi và d y Lý c ngnh con mình. B i mình quy t tâm làm tròn nhi m v y nh l i ng i phú thác, nênkhi cho ào v i Lý i h c c vài n m, nhà tr ng bu c ph i n p khai sanh, mà chai a u không có, v ch ng ph i n Tòa H xin lên án th vì khai sanh nhìnnh n ào v i Lý là con song thai c a v ch ng mình.

Hôm nay Lý mu n h c thêm cho cao, nhà mình nh Lý m i có c m ti n. N umình ch n l i không cho h c thêm n a, thì mình l i v i l i ng i ta ký thác, l i vnhi m v d y d .

Ch u n c a ng i ph i n áp n cho vuông tròn d u mình nghèo mình c ngph i ráng cho h t s c, hu ng chi là giàu r i.

Ch Ðào ch Lý 23 www.hobieuchanh.com

23

Thái v i Hòa xét t i kho ng ó nên quy t nh d u t n hao bao nhiêu, d u c cnh c th nào c ng ph i cho ào v i Lý h c cho n cùng, h c ch ng nào hai cô h tmu n h c n a r i s nhà.

Thái d y v r nh thì ghi tên ào v i Lý ng ch ng khai tr ng hai con vào h ctr ng n trung h c Sài Gòn cho chúng nó h c. M i b a cho xe kéo nhà a i r i

c v . Còn Tòng thì h c trong Bà Chi u cho g n. Ch ng nào Tòng có b ng ti uc xong r i em ph i ra tr ng l n ngoài Sài Gòn mà h c b c cao h n n a, r i s tính

mua nhà ho c ph g n tr ng ng ba con mà i h c cho ti n.Thái c ng nh c v ph i nh th m ch ng c c a Lý h i còn nh h m t.

Hòa nói th v i dây chuy n ch c t trong t s t; còn áo m n giày m trong r ngthì lâu lâu ch em ra mà ph i, nên không h hao gì h t.

Ch suy ngh r i nói v i ch ng:- ào v i Lý còn kh quá. Mà cho con i h c t i ngoài Sài Gòn, em không

yên lòng. L i i xe kéo ch m l m, s bu i tr a v tr hai a nó ói. R ibu i chi u ph i i s m, thì tr a chúng nó có ngh ng i gì c. V y h i nãyanh tính mua nhà hay m t c n ph g n tr ng cho hai a nó i h c ti n

n. cô Thành ngoài ó lo c m n c cho chúng nó. T i v ch ng mìmhnh thay phiên ra ó mà ng . Chúa nh t ngh h c cho cô Thành em chúng

nó v trong n y.- Nhà hay ph ngoài Sài Gòn h bán m c mua làm sao cho n i. L i mua nhà

mua t ch t v n. Có ti n ph i dùng úng vi c chi cho sanh l i m i cch .

- Mua nhà mua t nh sau mình không dùng mình cho m n ho c ai mu nmình bán cho h c ng có l i v y ch . Nh anh không ch u mua nhà hayph , thôi thì có ai bán xe h i c anh mua a r c hai a i h c cho l .

- Cha ch ! Em tính mua xe h i, kình rình quá.- Mua xe h i c và xe nh không t n bao nhiêu.- Mua xe c máy tr c tr c hoài, s a ri t r i mang nghèo ch . L i còn ph i

n s p ph , x ng nh t, mua v ru t, t n hao d l m, thà là mua nhàtuy xu t v n nhi u h n, song kh i t n hao, l i sau mình bán l i ho c may có

i. Thôi vi c ó sau s tính; cho hai a nó i h c, coi n u có u chit ti n r i s hay.

Ch Ðào ch Lý 24 www.hobieuchanh.com

24

C XUÔI GIÓ THU N

III (2.3)

Ch ti m Thái Hòa óng và bán t gi ng bàn gh d a ng t H vô BàChi u, nh tay th khéo, l i óng th gì c ng óng theo ki u t i tân, coi p mà giá

, mà nói cho úng, thi t c ng nh ông bà ch u vui v , b t thi p, m m m ng bi tchi u chu ng m i hàng, b i v y m y n m sau ây ti m Thái Hòa n i danh, r i b cgiàu sang Sài Gòn, Ch L n, Phú Nhu n, Hòa H ng, ai mu n d n nhà cho r c r ,theo u kim th i, thì c ng tìm vô ti m n y l a mà mua, ho c mu n ki u nào h p

i ý mình thì t cho ti m óng. T i ngày khách hàng vô ra không ng t. Bà ch ph igiúp v i ông ch mà ti p khách, b i v y c v ch ng u ph i m c y ph c ànghoàng cho ra m t ch nh n c a cu c công th ng l n, ch không ph i b n mát x p

nh h i tr c n a.Trót m y n m th i cu c l n x n, binh i Nh t choáng h t m y tr ng trung

c l n ngoài Sài Gòn, r i k binh i Pháp ti n chi m l i n a. V ch ng Thái khôngmu n s h c h i c a con ph i gián n nên em cho h c t i tr ng t th cngoài Tân nh, lúc nào êm thì i h c, b a nào l n x n thì nhà.

n n a n m 1946 tr ng trung h c Tr ng V nh Ký v i tr ng n h c GiaLong m i m d y l i.

Thái li n xin cho ào v i Lý vào tr ng Gia Long h c p ba20 ng n m sau thi b ng trung h c nh t c p. Còn Tòng 13 tu i có b ng ti u h c r i thì xin vào

tr ng Tr ng V nh Ký h c ti p.ã h n hai n m r i th y con i h c mà i xe kéo th ng v tr và i s m m t

nh c, nên ông bà ch ti m Thái Hòa ã có mua m t chi c xe h i 4 ch ng i ac con cho mau.

m nay ào v i Lý lên l p cao, bài v nhi u v nhà ph i làm bài, h c bài, haich em h c gi i th ng xuyên c th y khen, nên ráng s c mà gi cho c u h ngtrong l p hoài không ch u cho ch em b n qua m t.

Cha m th y con g ng s c c n h c thì vui lòng.Ông ngh con h c l p cao c n có ch thanh t nh an n mà h c m i ti n, ch

ti m buôn bán r n r quá không th kh e trí nh th n c. L i bây gi c ba conu h c ngoài Sài Gòn h t nên c n ph i có m t cái nhà ba con mà h c cho yên và

cho g n tr ng. Bà ch ý v vi c ó ã lâu, nghe ông tính mua nhà ngoài Sài Gònthì bà c thêm vô n a. May mà lúc y ng i ta rao bán m t tòa nhà tr t theo ki ubi t th có t, có èn n c, có nhà xe l i ng Testard bây gi g i là ng Tr nQuý Cáp, g n ngã t ng Flandin bây gi g i là ng Bà Huy n Thanh Quan.

t bu i chi u v ng khách ông bà ch ti m Thái Hòa lên xe i r c con r inh n d p y v ghé xem cái nhà rao bán ó. Nhà tuy c song còn ch c, n u s a chút

nh thì c. t thì r ng, tr c có sân l n, hai bên v i phía sau có s n cây cao

20 m th ba trung h c

Ch Ðào ch Lý 25 www.hobieuchanh.com

25

che tàn mát m . Chung quanh mi ng t l i có xây t ng làm rào phân bi t, nên cu c có v êm m, kh i chung ch v i ai h t.

Xem r i ông bà ch v i ba con u ng ý l m. Nh ng ông ch d c d c, ông chêki u nhà x a mà nh giá t i 150 ngàn thì m c quá. Thi t h i ó mà bán giá nh v ythì m c. Bà ch mu n quá, mà m y con c ng c mua, bà nói c mi ng t l n d u

c chút nh, sau còn có ch c t thêm ho c mu n bán l i c ng không l mà s .Vì v con u mu n mua, ông ch ph i chi u lòng. Ông ti p xúc v i ng i bán,

hai àng th ng thuy t h n m t tu n l . Ch nhà d t giá chót là 125 ngàn không tht c n a.

Ông ch ti m Thái Hòa ngh giá ó thì v a nên ch u mua. Hai àng d t nhau nphòng Ch ng kh , giao b ng khoán c y l p gi y t mua bán. Ký tên xong r i chmua ch ng s b c ch bán d n c ch i.

Ông ch ti m kêu th h m n d m s a m y ch h và s n ph t trong ngoàicho s ch s . Ông c ng m n vài công nh n phát c , xây b n bông gi a sân, tr ngthêm cây trái theo m y kho ng t tr ng. Còn c d n trong nhà m i thì ôngbiên theo th c t c, nh ki u v cho th trong tr i Thái Hòa óng toàn m i h t,

i óng b ng danh m c, vì c dùng thu nay cây không t t mà ki u c ng l i th inên ông tính luôn trong ti m coi có ai mu n thì bán l i cho ng i ta dùng. Nhà c ach ti m Thái Hòa thì ph i d n bàn gi ng gh theo ki u t i tân qu ng cáo màki m khách hàng thêm n a. Ông c ng m n th ch m kh c m t t m b ng ng

n tr c a rào, ch Bi t th Thái Hòa cho ng i quen d ki m nhà.ó m i bu i s m m i xe a ba tr i h c thì bà ch i theo. Bà ghé nhà m i

tr c ng th m ch ng công cu c s a nhà và d n v n. Xe a tr em vô tr ng r itr l i, có b a bà v li n, có b a bà ch s p nh h c mãn gi r i bà r c luôn v .Bu i chi u th ng ít khách, ông bà th coi ti m cho ông i. V ch ng thay phiên

i nhau ân c n coi cho ng i ta d n d p s a so n g n m t tháng m i vi c m i xongxuôi h t, bàn óng c ng r i.

Bà m n thêm m t ch b p n a ng ch n u n cho nhà ngoài Sài Gòn, côThành quét d n trong nhà và s n sóc 3 a nh . Còn ông ã có c y m t ông giáo viên

u trí tên Hi p, góa v , con ã có gia th t h t, ph giúp công vi c trong ti m choông. Ông giáo coi biên chép s sách. Lúc nào ch ti m v ng m t thì ông thay th bán

và thâu ti n. êm nào ông ch có v Sài Gòn thì ông giáo coi ti m. Ông giáo l ntu i, giúp vi c m y tháng nay, ông bà ch ti m th y ng i ôn hòa, chín ch n, k

ng, àng hoàng áng tín nhi m, nên không nghi ng i chi h t c ng nh tín nhi mông th Hai d i tr i cây.

ch ng ông ch ti m l i l ng ông Th ng vái l i xin x m ng yêu c u Ôngch ngày lành tháng t t mà d n v nhà m i. Xâm cho bi t ngày h p r i ông bà m i tquay m t con heo cho ông cúng t ai. Cúng xong r i ch heo quay bánh h i em vti m ãi h t th y th n nh u m t b a.

Ông d y ch bàn gh t gi ng em h t ra, ông ng s p t ch ch cho ng ita . Bà v i cô Thành thì tom góp áo qu n mùng m n cùng l t v t c n dùng hàngngày mà ch i, bà không quên cái r ng c a cô Lý h i tr c, bà ch riêng m t xe

i bà cùng ti n b c và n trang. Ch b p m i thì ch d a chén ch o soong m t mra ó r i coi thi u th gì s mua thêm, vì ph i l i trong ti m cho ch b p c

u n ng cho ông ch , ông giáo cùng m y ng i gia d ch n, có l chúa nh t bà chi m y cô c u vô ch i r i n c m n a.

a u v ch ng ch ti m Thái Hòa ph i n c m r i t i ph i ng nhà m ii ba con; v ch ng con cái u vui m ng ph chí. Nh ng b a sau ông ch d y s m,

ông bi u s p ph a ông vô ti m r i tr v s a m y em i h c.

Ch Ðào ch Lý 26 www.hobieuchanh.com

26

Bà ch kêu ch b p a ti n cho ch i ch r i bà thay i xe a m y em ic r i tr v bà m i lên xe vô ti m n a, d n cô Thành nhà coi nhà. Ch ng g n tanc bà r ông v n c m. Ông nói ông trong ti m n c m v i ông giáo và ông

th Hai cho vui. Ông bi u bà lo nuôi ba con n h c, ông lo cu c công ngh .ó v sau bà v th m ti m th ng, còn ông thì n m ba b a ông m i ra th m

con m t l n, mà có ra th ng ra ban êm nói chuy n ch i, ch ng ng thì ông vng ch không b ti m. C m i bu i chi u chúa nh t ông m i v ng ch v con ich i, r i n c m và ng ngoài Sài Gòn mà thôi.

y cô c u hi u ý cha nh v y thì s m m i chúa nh t nào c ng vô ti m th mcha r i r c cha v nhà ng n c m cho vui.

t b a ng ng i n c m v i v con ông ch khen cái nhà l u c a ai m tbên ây p và l n quá, l i c t trên m t mi ng t r ng b ng hai t bên n y. Ông h ibi t nhà c a ai hay không?

Bà ch nói: m y tu n nay em ra vô thì th y c a ngõ bên ó óng hoài.Không th y ch nhà i âu, mà c ng không th y khách nào t i. Em không hi u nhà

a ai mà ngày êm im lìm. Ban ngày m c a ban êm t èn mà không th y d ngai h .

u Tòng nói: Có m t anh l n tu i h n con, h c m t tr ng v i con, song h ctrên con t i 3 l p. nh m c áo có g n m t m t mi ng n en trên ng c, ch c nh cótang ch . nh i h c nh c i chi c xe máy. Có b a con th y nh trong nhà ó m

a ra i h c. Vì h c khác l p con không quen nên không bi t nh tên gì .Cô Thành ng coi n, cô ti p nói: Bên nhà l u ó có b i có b p h t. B i

p c ng hay m c a rào i ch ho c i mua . Em th y trong ga ra có m t chi cxe h i nh ng h m nay em ch a th y xe i âu. M i vài b a tr c ây m y cô i h c,bà i vô ti m, em nhà ra ngoài c a ng ch i. Tình c bên nhà l u ó có m t chàn bà ch c là ch b p n u n, ho c d n phòng ch m c a ngõ i ra. Ch ng i

ngang qua c a nhà c a mình ch ng l i mà h i ai mua nhà d n v ây. Em nói ôngbà ch ti m Thái Hòa trong Bà Chi u. R i em c ng h i l i cho bi t coi nhà l u ó lànhà c a ai. Ch nói nhà c a quan l n h i tr c mà không nói tên. Ch nói quan l n

t g n m t n m r i, bây gi bà l n v i c u con trai còn i h c. Ch nói có m y l ii ch i. Em không hi u ông l n bà l n nào ó. Mà thi t h i s m m i n y tình c em

th y trên l u có m t bà b n áo en ng d a c a s mà ngó xu ng v n. Ch c bà l nó. th ng th ng có d p em s h i coi bà l n nào .

Bà ch nói: , n u có g p ch ó n a thì h i th coi. H i cho bi t ng tôi quath m mà làm quen. khít m t bên nhau mà không quen coi c ng k l i mình là nhàcông th ng ph i r ng giao thi p ng ki m m i hàng .

Ông ch nói: Ph i g p ng i ta ngoài ng hay là ch nào ó em làm quentr c r i s qua th m sau, ch ch a bi t m t, ch a bi t tên mà em n th m ngang, vính ng i ta không ch u ti p, thì h th n cho em quá, th m nh v y sao c. Emph i dè d t. M y bà l n không ph i d âu .

Bà ch nói: y ch sao. Em d coi n u ng i vui v t t , a ti p khách, thìem m i th m, còn n u ng i kiêu hãnh thì em t i làm chi, h giàu sang m c h .

Ch Ðào ch Lý 27 www.hobieuchanh.com

27

TR C L SAU QUENI (3.1)

Còn có m t tu n n a thì t i ngày thi trung h c nh t c p. H c sinh nam ntr ng nào c ng ráng s c h c ôn cho nhu n ng tranh ua gi t gi i v i chúng b n.

Ch ng trình giáo hu n bày m m y h i t ng c p t ng b c nh v y ngh khôngph i là vi c vô ích. Ph i thi ng g n b b t m y trò bi ng nhác m n ch c i h c

ng phá ti n c a cha m . Mà nh t là ph i thi ng thúc d c thi u niên nam n rángc chuyên c n và khi thi u r i thì c chí hân hoan, lên c p trên ti p t c mà h c

ti p.Cô ào h c gi i h n h t trong l p. Trót m t n m nay th y thi m i môn h c

trong l p duy có toán thì cô ng h ng nhì mà thôi, ch còn m y môn khác thì cô gi tgi i nh t h t th y.

Cô Lý vì tánh ch m ch p nên cô h c thua cô ào. Tuy v y mà cô gi i toán h nvà trong l p cô c ng ng h ng ba h ng t , ch không ph i d t . M y cô giáo strong tr ng ai c ng k ch c k thi n y hai ch em ào v i Lý u d nh ch i.

c d u s c h c không thua ai, m y tu n nay ào v i Lý êm nào c ng th cc n 11 ho c 12 gi r i t i 5 gi khuya kêu nhau th c d y h c n a. Hai cô m cc nên không vô ti m. Mà chúa nh t c ng nhà h c v i nhau ch không ch u i

ch i. ch ng Thái v i Hòa th y con lo l ng quá hai ông bà c ng không yên lòng.

Ông có v th m thì ông ch i m t lát r i ông i, s lâu làm r n con m t gi h ckhông c. Còn bà lãnh ph n ch m nom d ng nuôi d y d con, nh t là bà nh cáinhi m v ng i ta ký thác, ng i ta yêu c u nuôi Lý, ph i th ng yêu d y d ngngày sau l n khôn Lý kh i b n hàn v t v , b i v y bà càng lo nhi u h n ông n a. Màlo làm sao cho c. Bà c ng nh ông, bà bi t ch Vi t, c c, vi t c v y thôi,ch có h c gì âu mà giúp cho hai con. Bà b i r i không bi t làm sao: bà s con thi

t quá, nên bà cùng th ph i ch y vô l ng Ông Th ng trong bà Chi u kh n vái c uxin ông giúp hai tr thi cho u, bà s cúng heo quay mà tr l .

Còn có hai b a n a thì t i thi, lúc m v i ba con ng i n c m t i, c u Tòng nóii m : Con quen v i anh nhà l u m t bên ây r i má à. nh tên Khánh. K thi

trung h c nh t c p n y nh c ng thi nh ch Hai ch Ba .Bà Hòa c i và h i Tòng:- Con làm sao quen c?- Bu i chi u nay n gi ch i con ng ng ch i tr c l p c a con. Anh ó

i ngang qua v i 2 ng i b n c ng l n nh nh. nh th y con nh ng l ii con ph i ba má mua cái nhà ng Testard d a bên nhà nh, r i d n

m y tháng nay ó hay không. Con nói ph i. nh nói nh th y con m ia i h c v i hai ch i chung xe h i v i hai cô gái, ph i hai cô ó là cha con hay không. Con nói ph i. nh nói hai ch con h c tr ng nào. Con

nói h c tr ng n trung h c. nh h i k thi nh t c p n y hai ch con có thi hay không. Con nói k thi n y. Anh nói n u v y thì thi chung v i nh.i v y nên con m i bi t nh thi k n y.

Cô ào nghe nói ng i ó s thi chung v i cô thì cô lo nên cô h i:- Anh ó h c gi i hay không em?- nh h c trên l p ba, em bi t âu c.- Anh ó bao l n?

Ch Ðào ch Lý 28 www.hobieuchanh.com

28

- Tu i c hai ch v y.- nh có x ng tên nh v i em hay sao mà em bi t nh tên Khánh.- Không. nh c ng nói chuy n v i em. Hai b n nh kêu tên nh mà r i

qua phía bên kia ch i nên em m i bi t tên Khánh. Mà nh có h i em tên gì,i luôn tên hai ch n a.

- Em có nói hay không?- Có ch . Mình có t i gì mà s nên gi u tên, nh c ng h i ba má làm vi c gì

âu. Em nói có ti m bán bàn gh hi u Thái Hòa d a ng c u Bông vôBà Chi u. nh nói chúa nh t nh hay i ch i vòng Bà Chi u, Phú Nhu n,Tân nh nh có ngó th y ti m c a mình. nh l i nói thi r i k bãi tr ng.

u nh thi u r i nh kh e trí nh s r em i ch i v i nh. Nhà nh có xei. Nh ng má nh có tang nên không i ch i, còn nh i h c nh i xe g n

máy cho g n, b i v y không có m n s p ph . H thi u r i nh s xin mánh m n s p ph cho nh i ch i. Nói chuy n t i ó thì mãn gi ch i nên

ph i rã ra s p hàng vô l p h c l i.Bà Hòa h i Tòng:- u Khánh ó nói chuy n v i con b c u vui v không con?- Th a vui. nh h c trên con mà coi b nh không làm phách v i con nh

t hai anh khác.- Con còn nh mà h làm phách n i gì.- Ý, má ng nói. i h c có m t hai anh l n th y mình nh h n hi p th t

kinh.- Bi t m y a nh v y ng thèm l i g n nó.- Con ch i v i m y b n trong l p con. Mà b n nào hi n lành t t con m i

ch i. Con tránh h t m y b n h n ho c li n xáo.ào v i Lý n c m r i rút vô phòng riêng mà h c, m nói chuy n v i Tòng.

Mà Tòng ra vô ch i v i m chút nh r i c ng m c i làm bài, b m n m m t mìnhtrên di-van mà t ng nh vi c hai a con gái s p i thi, l i thi chung v i h c sinhnhi u tr ng, nh t là h c sinh trai nhi u quá, không bi t con mình là gái chúng nó cótheo k p ng i ta hay không.

Chi u chúa nh t ông ch ti m v n c m v i v con, có ý xem coi ào v i Lýcó s p t s n sàng, ng sáng th hai i thi hay không. Ông th y hai con u bình

nh vui v nh th ng, b h ng hái trông thi ph t cho r i, không s chi h t thì ôngng b ng.

Nghe ào v i Lý nói t s m m i t i gi c ch i cho kh e trí, không c n h ca, n c m r i ông m i bi u s p ph em xe ra ng ông v i v con ông i ch i m t

vòng cho mát, r i v ng s m cho hai tr kh e kho n, sáng mai vào tr ng thi trí bìnhnh làm bài cho trúng và cho hay.

Ban u ông d y ch y qua Khánh H i xu ng c u Tân Thu n, vòng theo L ngTô tr v c t c Th Ng , r i do mé sông mà vô v n thú b ng qua c u Th Nghè.Ông d y ch y ch m ch m ng h ng gió. Ch ng xe t i cái chòi c a v ch ng ông

m hút ngày tr c thì ông xúc ng nên m t tay v vai bà và m t tay ch cho bàth y. Bà g c u và c i. Ch ng t i ngã ba qu o ra Bà Chi u, ông c ng ch ch ông

p cái r ng ch không nói m t ti ng. Nh ng bà hi u nên bà c ng c i. Trên xe cót mình Tòng vô s nên hay nói chuy n, ch ào v i Lý b b n trí v vi c thi c ,i v y hai nàng h v i em v y thôi.

Ch ng xe ra t i Bà Chi u, ông bà ch bi u ch y l i ti m r i ng ng cho ôngxu ng. Ông d n bà sáng mai bi u Tòng kêu xe kéo mà i h c, xe h i cho ào v iLý i thi. Ông l i d n anh s p ph chi u r c ào v i Lý v nhà r i thì em xe vô

c ông ra n c m t i ng ông h i th m coi hai tr làm bài nh th nào. Ông d n dò

Ch Ðào ch Lý 29 www.hobieuchanh.com

29

h t, ông chúc cho ào v i Lý g p may m n luôn luôn r i bi u thôi v ngh s mng sáng d y cho kh e mà i thi.

Trí c lo vi c hai con thi, êm ó bà ch thao th c hoài ng không th ng gi c.i b n gi r i mà bà ã th c d y. Mu n êm cho con ng , bà m c a nh nh

xu ng kêu ch b p v i cô Thành. Bà a ti n cho ch b p và d n ch ch ng 5 gi i xekéo xu ng ch B n Thành mua bánh mì th t v d n cho tr n lót lòng s m. Bà bi ucô Thành ch ng mua n v thì cô n u n c sôi cho s n ng làm cà phê s a chotr u ng.

ng h gõ 5 gi , Lý nghe nên cô l c kêu ch d y s a so n cho s n ng i t itr ng thi s m cho kh i l p ch p.

Hai cô d y r a m t b i u, bà ch vô phòng bi u m t l y qu n áo m i mayó b n i thi coi m i c. Cô ào c i l n mà nói: i thi b n t t ch ng di n

làm chi má. R i có r t h c i ch t. hai con b n áo th ng mà s ch s c ng nh ic v y thôi . Cô Lý c ng ng ý v i ch , r i hai ch em so n hai qu n hàng tr ng v i