cdes.org.mm · 4 a'gufwm Aefukef; tcef; (2) a,½Ic&pfawmf ၃၇ - ၄၉...

atmifqef;pkMunf\ taMumufw&m;rS vGwfajrmufjcif;tm; or®musrf;pm&IaxmifhrSzwf&Ijcif; 1

atmifqef;pkMunf\ taMumufw&m;rS vGwfajrmufjcif;tm;

or®musrf;pm ½IaxmifhrS zwf½Ijcif;

Reading Aung San Suu Kyi’ s"Freedom from Fear"

from Biblical Perspective

a'gufwm Aefukef;

a'gufwm Aefukef; 2

yHkESdyf rSwfwrf;

စာမ မပင ေဒါကတာ ဗနကနး

ထတေဝသညအႀကမ

ထတေဝသညကာလ

မကႏာဖးဒဇငးအတြငးစာသားႏင အျပငအဆင

ထတေဝသ

မကႏာဖးႏင အတြငးပႏပ

ျဖန႔ခေရး

ေစာငေရ

တနဖး

ပထမအႀကမ

ဒဇငဘာလ၊ ၂ဝ၁၅

မးျမင

ကာဠ

ဥးခြာကမး (ၿမ - ဝ၁၄၄၇)

ေအေဘေနဇာ စာေပ

အခနး - ၁၅၊ တက - ၂၇၉

အမတ - ၂၊ ရနကငးၿမ႕နယ၊ ရနကနၿမ႕။

ဥးခြာကမး (ၿမ - ဝဝ၆၇၂)

ေအေဘေနဇာ ပႏပတက

အမတ - ၁၅၅၆၊ စႏေကာသဥးၾသလမး

(၄၂) ရပကြက၊ ဒဂၿမ႕သစ (ေျမာက)

ရနကနတငးေဒသႀကး။

ယဥမးစာေပ

၂၇၄ (B)၊ လမး (၄ဝ) အထက၊

ေကာကတတားၿမ႕နယ၊ ရနကနၿမ႕။

ဖနး - ဝ၉-၇၃၂ဝ၅၈၆။

၃ဝဝဝ

၁၂ဝဝ

ေဒါကတာ ဗနကနး

“ေအာငဆနးစၾကည၏ အေၾကာကတရားမ လြတေျမာကျခငးအား

သမၼာကမးစာ ႐ႈေထာငမ ဖတ႐ႈျခငး”

ရနကန၊ ေအေဘေနဇာ စာေပ၊ ၂ဝ၁၅

- ၁၁ဝ စာ၊ ၁၃ စငတ × ၂ဝ စငတ


rmwdum

အမာစာဥေယာဇဥေကးဇးတငစကားနဒါနး ၇ - ၂၂

tcef; (1) uREkfyfwdkY\ ta&;udk &SmazGjcif;

၂၃ - ၃၆ အေရး၏ အဓပၸါယ လသားက ဗဟျပေသာ ယဥေကးမႈ အေရးတ႔၏ ဆမတ ဘာသာတရား သယေဆာငသမား၏ အခနးက႑ ယၾကညျခငးႏင သက၀ငယၾကညျခငး သက၀ငယၾကညျခငး အဆငဆင ရငကကေသာ သက၀ငယၾကညျခငး ပငဆငသမား

a'gufwm Aefukef; 4

tcef; (2) a,½Ic&pfawmf

၃၇ - ၄၉

ေယရႈခရစေတာ၏ ေနာကခသမငး အကဥး ေဟရဒမငးႀကးႏင သ႔သားမားလကထက ဂးလမးမား တစစတစခ ဆာငတေနေသာ ေလာကႀကး ေယ႐ႈခရစေတာ၏ ေတာလနေရး သမရးက မဟတေသာ ခရစေတာ၏ မနကနမႈ ေယရႈခရစေတာအခန ႏငငေရးအေျခအေန ေယရႈခရစေတာ ပငက ျဖစတညျခငး နမတဖတတတေသာ ပေရာဖက ခရစေတာ၏ စစမနေသာလြတလပျခငး

tcef; (3) atmifqef;pkMunf

၅၁ - ၇၁ ေအာငဆနးစၾကည၏ ေနာကခသမငး အကဥး ေမေမႀကး ေဒၚခငၾကည ေအာငဆနးစၾကည ျမနမာႏငင ေရာကခန ႏငငေရး အေျခအေန ျမနမာအေၾကာငး ကမ ၻာက မတဆကမျခငး ျပညသမားႏင တစထပတညး ဗတ ဇခယေသာ ေအာငဆနးစၾကည သးထနး မရသည သးအပစႀကးမား ေသျခငးမတစဖန ရငျပနထေျမာကေသာ ေအာငဆနးစၾကည ကႏာရ၌ ေအာငဆနးစၾကည ဥးခငညြန႔နာမည မပါေသာ ႏဗယဆရင ေၾကညာျခငး

tcef; (4) taMumufw&m;rS vGwfajrmufjcif; (odkYr[kwf)

u,fwifjcif;

၇၃ - ၉၀ ေၾကာကတတေသာ လသား လသားတ႔၏ အႀကးဆးရနသ အေၾကာကတရား ဘာသာေရးႏင ေသျခငးအေၾကာကတရား


ကယတငျခငး (သ႔မဟတ) လြတေျမာကျခငး ကၽြႏပတ႔၏ လြတေျမာကျခငး မားယြငးေသာ လြတေျမာကျခငး ေအာငဆနးစၾကည၏ အေၾကာကတရားမ လြတေျမာကျခငး အဂတလကစားျခငးႏင အေၾကာကတရား အေၾကာကတရားမ လြတေျမာကျခငးႏင သမၼာကမးစာ သြနသငခက

tcef; (5) ppfrSefaom vGwfajrmufjcif;

၉၁ - ၁၀၃

ကယတငျခငး အေၾကာကတရားမ လြတေျမာကျခငး အဖးအခမ ကယတငျခငး တနဖးႀကးမားေသာ ကယတငျခငး အမနတရား၌ လြတေျမာကျခငး တရားလမး (သ႔မဟတ) ခရစယာနမား အေၾကာကတရားမ လြတေျမာကသမား

နဂး ၁၀၅ - ၁၁၀မျငမးကမးမား

a'gufwm Aefukef; 6


xkwfa0ol\ trSmpm

ျပညေထာငစ ျမနမာႏငငေတာသည တငးရငးသား လမးေပါငးစ ေရာေႏာ ေနထငေသာ တငးျပညျဖစသည။ ထ တငးရငးသား လမးမား သည သမငးအေၾကာငးအရ ေသာလညးေကာငး၊ လမးေရးအရ ေသာ လညးေကာငး၊ ယဥေကးမႈ၊ ဘာသာစကားႏင ကးကြယ ယၾကညမႈအရ ေသာလညးေကာငး မတ ကြျပားေနၾကပါသည။ ထ မတကြျပားမႈမားက အျပနအလန ေလးစားအသအမတျပရန လအပပါသည။ ထသ႔ ေလးစား အသအမတျပမသာ တငးရငးသားလမး အခငးခငးအၾကား ညညႊတ မတေသာ စညးလးညညႊတေရးက တညေဆာကႏငေပမည။ တငးရငးသား လမးတစမးႏငတစမး အၾကား အျပနအလန ေလးစား အသအမတျပ၍ နားလညမႈဖနတးရန အေျခခ လအပခကမာ လမး တစမး၏ အေၾကာငးက အျခားလမးက သရနားလညျခငးပင ျဖစပါသည။ ထသ႔ သရနားလညရန အခငးခငး အေၾကာငးက သငၾကား ေလလာရန လအပပါသည။ သ႔ရာတြင ျပညေထာငစ ျမနမာႏငငတြင တငးရငးသား လမးအခငးခငးအၾကား ေလလာသငၾကားျခငး မရသေလာက နညးပါးေန သည။ ျပညတြငးစစႏင စစအာဏာရငစနစတ႔၏ အျပနအလန အားၿပငမႈ ေၾကာင တငးရငးသား လမးအေၾကာငးက ေလလာသငၾကားရန မဆ

a'gufwm Aefukef; 8

ထားဘ၊ ထလမးမား၏ ဘာသာစကား၊ စာေပႏင ယဥေကးမႈ တမေကာ ပေပာကေရးကပါ ႏငငေရးလမးစဥတစရပအျဖစ ကငသးခေၾကာငး ဝမးနညးစြာ ေတြ႕ႀကခရပါသည။ အႏစေျခာကဆယေကာ ျပညတြငးစစက ရပစ၍ အမးသား ျပနလည ရငၾကားေစေရး လပငနးမားက အေထာကအကျပရန တငးရငးသား လမးေရးရာ သေတသနအသငးက တညေထာငခသည။ ထအသငးမ တငးရငးသား လမးေရးရာ စာအပစာတမးမားက ႀကးစားပမးစား ထတေဝ လကရပါသည။ ထအစအစဥတြင ယခ ေဒါကတာဗနကနး ေရးသား ျပစသည ေဒၚေအာငဆနးစၾကည၏ အေၾကာကတရားမ လြတေျမာက ျခငးအား သမၼာကမးစာ ရႈေထာငမ ဖတရႈျခငးစာအပက ထတေဝလက ရပါသည။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညသည တငးသျပညသ၊ ကမာၻသ လထ ေခါငးေဆာငတစဥး ျဖစပါသည။ စစအာဏာရငစနစ ဆန႔ကငေရးႏင ဒမကေရစ ရရေရး လႈပရားမႈတြင သမ၏ ကယပင ေတြးေခၚယဆခကမားႏင ယၾကညခကမားက အေၾကာကတရားမ လြတေျမာကျခငး (Freedom From Fear) ႏင The Voice of Hope စာအပမားတြင တေစတေစာငး ေဖၚျပခပါသည။ ယငးစာအပမား အနက Freedom From Fear စာအပမ ေဒၚစ၏ အျမငက ေဒါကတာဗနကနးက ခရစယာန ဓမၼစာအပရႈေထာငမ ေလလာ ဖတရႈေနျခငးပါသည။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညသည ဗဒၶဘာသာဝင ျမနမာအမးသမးတစဥး ျဖစသည။ ေဒါကတာဗနကနးသည ခရစယာနဘာသာဝင ခငးအမးသား တစဥး ျဖစသည။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညသည ဒမကေရစ တကပြက ဥးေဆာငေနေသာ ႏငငေရးသမားတစဥး ျဖစသည။ ေဒါကတာဗနကနးသည ခရစယာန သငးအပဆရာ ဓမၼပညာရငတစပါး ျဖစသည။ ထမတကြျပားမႈ မားက ေနာကခထားရ၍ တစဥးႏငတစဥး အျပနအလန ေလးစား အသအမတျပျခငးျဖင တစဥးအေၾကာငးက တစဥးက ေလလာ ဖတရႈေန ျခငးျဖစပါသည။ ယငးသည တငးရငးသား လမးေပါငးစ စေပါငးေနထင ေသာ တငးျပညတြင အထး လအပေနသည ႀကးပမး လပေဆာငျခငး ျဖစသညဟ သးသပမပါသည။ ခငး အေၾကာငးက ဗမာႏငတကြ အျခား တငးရငးသားမား သရရနလသည။ ဗဒၶဘာသာဝငအေၾကာငးက ခရစယာန ဘာသာဝငမား၊ မဆလင ဘာသာဝငမား သရရနလအပသည။ ထနညးတ


ခရစယာန၊ ဟႏၵႏင မဆလင ဘာသာမားကလညး ဗဒၶဘာသာဝငမား သရ နားလညရန လအပပါသည။ သ႔မသာ ဤတငးျပညတြင မတေသာ ဘာသာ၀ငမား အၾကား အျပနအလန ေလးစား အသအမတျပျခငး အမန တကယ ျဖစေပၚလာႏငမည။ ျပညေထာငစဖြား တငးရငးသား လမးအခငးခငး၊ ဘာသာ မတေသာ ယၾကညသမား အခငးခငး အျပနအလန ေလးစား အသအမတျပျခငးက ဤစာအပက ပပး အေထာကအကျပႏငလမမညဟ ယၾကည ေမာလငမ ပါသည။

ေဒါကတာ လနမႈနးဆာေခါငးညႊနၾကားေရးမႈး

တငးရငးသားလမးေရးရာ ဖြ႔ၿဖးေရးႏငသေတသနအသငး

ရနကနၿမ႕။၂၀၁၅- ေအာကတဘာ (၂၇) ရက

(ဂရငးေဟးလ ေဟာတယ)

a'gufwm Aefukef; 10


Oa,smZOf

သကၡာေတာရဆရာ ေဒါကတာဗနကနးသည မရာဧ၀ေဂလ အသငးေတာ၏ ဓမၼအမႈေတာေဆာငတစပါး ျဖစသကသ႔ ျမနမာႏငင ခရစယာန အသငးေတာမား ေကာငစ၊ ယၾကညျခငးႏင ကငသးမႈ ေကာမရင၏ အတြငးေရးမးတစဥးအျဖစ ဆကကပ ပါ၀ငေနသ ျဖစပါ သည။ ဓမၼပညာရင အေနျဖငလညး ရပတညကာ အသငးေတာမားႏင ခရစယာနအသငးသ၊ အသငးသားမား အတြက လအပေသာ ဓမၼပညာရပ မားက စာေပအႏပညာျဖင ပေဖာ တငျပႏငေသာသတစဥး ျဖစပါသည။ ယခအခနတြင ၿငမးခမးေရးႏဗယဆရင ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ကယတင ေရးသားေသာ “အေၾကာကတရားမ လြတေျမာကျခငး” စာအပ အား သမၼာကမးစာ ႐ႈေထာငမတစဆင ဖတ႐ႈႏငရန ေရးသားခပါသည။ ယေန႔ လသားတငးအား ၿခမးေျခာကေနေသာအရာမာ အေၾကာကတရားပင ျဖစသည။ လတငး ေၾကာကေနရေသာ အေၾကာကတရားမားတြင အျပင ပေယာဂေၾကာင ေၾကာကရေသာ အေၾကာကတရားႏင အတြငးစတထ တြင အလလေၾကာကရြ႕ေနရေသာ အေၾကာကတရား ဟ၍ ရပါသည။ အျပင အေၾကာကတရားေၾကာင ေၾကာကေနရေသာ အေၾကာငးအရာ မားက လတ႔အေနျဖင နညးလမးမးစသး၍ ေျဖရငးႏငေသာလညး

a'gufwm Aefukef; 12

အတြငးစတေၾကာင အလလ ေၾကာကေနရေသာ အေၾကာကတရားကမ တြနးလန ေကာလႊားႏငရန အလြနပငခကခမည ျဖစသည။ ၿငမးခမးေရးႏဗယဆရင ေဒၚေအာငဆနးစၾကည၏ “အေၾကာက တရားမ လြတေျမာကျခငး” စာအပသည လတ႔တြငရေသာ အတြငး စတေၾကာင ေၾကာကရြ႕ေနရေသာအျဖစ အေျခအေနမ တြနးလန ေကာလႊား ႏငရန စတဓါတအငအား ျမႇငတငေပးေသာ စာအပအျဖစ ခယယၾကညမ ပါသည။ ထစာအပက ခရစယာန အသငးသ၊ အသငးသားမား ၀ညာဥ သေဘာျဖင ျပည၀လက စတဓါတေရးရာတြင ႀက႕ခငကာ လပေဆာငမႈ တငးတြင မေရြ႕မေလာမတမး မယမးဘ ဆးခနးတငေအာင ေဆာငရြက ႏငပါမညအေၾကာငး သမၼာကမးစာ ႐ႈေထာငမ စာေရးသသည ရငးလငးစြာ ထငဟပ ေဖာျပေပးျခငးအတြက ဘရားသခင ေကးဇးေတာက ခးမြမး ပါသည။ ထ႔ေၾကာင ကၽြႏပအေနျဖင အဂၤလပဘာသာျဖင ေရးသားထားေသာ မရငး စာအပႏင ဗမာ စာေပျဖင ဆရာ ႏငဥး ဘာသာျပနဆထားေသာ စာအပက ဖတ႐ႈ ေလလာၿပး ဤသမၼာကမးစာ ႐ႈေထာငစာအပႏင ယဥထး ဖတ႐ႈေလလာမည ဆပါက စာဖတသ တစဥးစတငး အတြက စတဓါတ ေရးရာႏင လပေဆာငမႈတငးတြင စြမးေဆာငရည အျပညျဖင ေဆာငရြက ႏငမညျဖစေၾကာငး ယၾကညလက တကတြနး ႏႈးေဆာအပပါသည။ မရငး စာေရးသ၊ ဘာသာျပနဆသႏင သမၼာကမးစာ ႐ႈေထာငမေန၍ ေရးသားသ၊ စာဖတသ တစဥးစတငးက ဘရားသခငထမ လာေသာ ေကာငးႀကး မဂၤလာ ကြယ၀စြာ ခစားႏငပါမညအေၾကာငး ဆေတာငး ေမတာ ပ႔သအပပါသည။

သကၡာေတာရ ဆရာ ေစာေရႊလငးအေထြေထြ အတြငးေရးမး

ျမနမာႏငင ခရစယာနအသငးေတာမား ေကာငစ


aus;Zl;wifpum;

“ေအာငဆနးစၾကည၏ အေၾကာကတရားမ လြတေျမာကျခငးအား သမၼာကမးစာ႐ႈေထာငမ ဖတ႐ႈျခငး” စာအပငယေလးက ေရးသား ႏငေအာင ခြနအားႏင ဉာဏပညာက ေပးေတာမေသာ ဘရားသခငအား ဥးစြာ ေကးဇးတငပါသည။ အလြနေကာငးမြနေသာ အမာစာက ေရးေပး ပါေသာ ျမနမာႏငင ခရစယာနအသငးေတာမား ေကာငစ အေထြေထြ အတြငးေရးမး သကၡာေတာရ ဆရာ ေစာေရႊလငး အေပၚ၌လညးေကာငး၊ အလပအလြန မားေျမာငသညၾကားမ ဖတခငစဖြယျဖစေသာ စကားခး က ေရးေပးပါေသာ ျမနမာႏငင တငးရငးသား လမးစမားႏင ႏငငေတာ ျပနလညသငျမတေရး လပငနးစဥမားတြင တငးရငးသား လမးစမား ဘကမ ကယကးစြန႔လက ပါ၀ငေနသ ေဒါကတာ ဆလငးလနမႈနး အေပၚ၌လညးေကာငး၊ ကၽြနေတာ၏ ျမနမာစာ အသးအႏႈနးမားက စာဖတ သမား အလြယတက နားလညႏငေအာင စတရညလကရည ျပငေပး ပါေသာ ဆရာမႀကး ေဒၚလြမးသ (ပခး) အေပၚ၌လညးေကာငး၊ အနတစ အေၾကာငးႏငပတသက၍ စာအပစာေပမား ရာေဖြရာတြင ကည စစညး ေပးေသာ အမအးအင စာၾကညတကမး ဆရာမ သနးသနး၀ငး အေပၚ၌ လညးေကာငး၊ ေဖာျပမတတေသာ ေကးဇးဥပကာရ တငရပါေၾကာငး မတတမးတငအပပါသည။

စာဖတသ ပရသတမား အားလးက ေကးဇးတငလကဗနကနး

ဖနး (၀၉၅-၃၉၃-၃၈၇)

a'gufwm Aefukef; 14


ed'gef;

အခနကား ၂၀၁၃ ခႏစ ဒဇငဘာ ၂၅ ရကေန႔၊ ညေနပငး ၃ ခက တးခန ခန႔ျဖစသည။ ယဒန အသငးေတာ သငးအပဆရာႀကး ေဒါကတာ ေအကေလးက “တကပ သန႔သန႔ေလး ၀တၿပးေတာ ၂၇ ရကေန႔ ညေန ၂ နာရမာ ကၽြနေတာ႐းက အေရာကလာခပါ၊ အနတစ ေနအမမာ ဆေတာငးဖ႔ တ႔သြားၾကမယ” ဟ ဖနးျဖင ကၽြနေတာအား လမးေခၚျခငးျဖစသည။ ဆရာေတာႀကး ေအကေလးသည ထသ႔ အနတစ ေနအမသြားဖ႔ ကၽြနေတာအား ဖတသညအတြက ကၽြနေတာ ၀မးသာပတ ျဖစမသည။ ရငထက အမနအတငး ေျပာရလင ဘာေၾကာငမနး မသ။ ကၽြနေတာသည ျမနမာျပညသ ျပညသားတ႔၏ အခစေတာ အနတစႏင ႏႈတဆကရငး စကားတစခြနး ေလာကေတာ ေျပာခငခမသည။ သ႔ေသာလညး ကၽြနေတာလ သာမန ခရစယာန သငးအပဆရာ တစပါးအတြက အနတစႏငအနးကပ ေတြ႕ႏငဖ႔ ဆသညမာ အလြန ေ၀းလသည။ ဟတပါသည။ “ပါစတာ” (pastor) ဆတာက အနတစအတြက ဆေတာငးေပးျခငးမတစပါး ဘယအရာကမား လပေပးႏငပါအနညး။ ထကသ႔ေသာ အေျခအေနတြင ရေနေသာ ကၽြနေတာသည ယခ အနတစ ေနအမသ႔ ဆသြား ေတာငးေပးမည ျဖစသျဖင အလြနေကနပမသည။ ထေၾကာင ဆရာေတာႀကး ေအက ေလး ခနးထားသညအခန ေရာကေသာအခါ သ၏႐းသ႔ အေရာကသြားခသည။ ဆရာႀကး ေအကေလး႐းမ အျခား ခရစယာန ဘနးေတာႀကးမားႏငအတ ယဒန အသငးေတာကားျဖင အနတစ ေနအမသ႔ သြားၾကသည။ အနတစ ေနအမသ႔

a'gufwm Aefukef; 16

ကၽြနေတာတ႔ ေရာကသြားေသာအခါ အျခားဘာသာ၀င ဘနးေတာႀကးမားလညး ေရာကရေနၾကသညက သတျပမသည။ စငစစ ထေန႔သည ေမေမႀကး ေဒၚခငၾကည ခရစေတာ၌ အပစက အနားယသညေန႔ ျဖစသျဖင ေမေမႀကးအား သတရေအာကေမ ဆေတာငးပြ ကငးပျခငးျဖစသည။ ထဆေတာငးပြသ႔ ပငထားေသာ ဘာသာ အသးသးမ ဘနးေတာႀကးမား အားလး စလငစြာ ေရာကရၾကေသာအခါ အနတစအတြက မမတ႔ ယၾကညရာ ဘာသာ လပထးလပနညးအတငး ဆေတာငးေပးၾကသည။ ကၽြနေတာသညလညး ခရစယာနမား ကယစား အနတစအတြက ဆေတာငးေပးခြငရခသည။ ဆေတာငးျခငး အစအစဥ ၿပးေသာအခါ အနတစအား တစေယာကခငးစ ႏႈတဆကရငး စကားေျပာကာ ဓါတပ အ႐ကခဖ႔ တနးစလက သမ မတတတရပေနရာသ႔ သြားၾကပါသည။ အေၾကာငးမာ ထအခနတြင အနတစသည ကနးမာေရး အားနညးေနသျဖင သမရရာသ႔ သြားၾက ျခငးျဖစသည။ ကၽြနေတာအလည ေရာကေသာအခါ အနတစ၏ လကက ကငလက “ကၽြနေတာဟာ ခငး “ပါစတာ” တစပါးပါ။ အနတစက လာေရာက ႏႈတဆကႏငလ႔ အလြနပ ၀မးသာပါတယ” ဟ အၿပးမကႏာျဖင ကယကယက မတဆက ေျပာဆေသာ အခါ အနတစက “ကၽြနမ လာမည ဇႏၷ၀ါရလ ၆ ရကေန႔မာ ခငးျပညနယက သြားမယ။ ဆရာတ႔ ဒေန႔ ဆလာေတာငးေပးၾကလ႔ ေကးဇးတငပါတယ” ဟ ျပနေျပာသျဖင ကၽြနေတာစတထတြင အတငးအဆမသ ၀မးသာပတ ျဖစမသည။ အနတစအား ႏႈတဆကအၿပးတြင အနတစတ႔မ တညခငး ဧညခေသာ မန႔ႏငေကာဖတ႔က သးေဆာင ၾကၿပး ကၽြနေတာတ႔သည မမတ႔႐းမားဆသ႔ ျပနလည ထြကခြါခၾကေတာသည။ ၂၀၁၄ ခႏစ ဒဇငဘာလ ၂၇ ရကေန႔တြင ကေရာကေသာ ေမေမႀကး ေအာကေမဘြယ ဆေတာငးျခငး အစအစဥမာလညး ကၽြနေတာ ဆကလက ပါ၀ငခြင ရျပနသည။ ယခအခန အနတစႏင ေတြ႕ဆျခငးသည ယမနႏစက ေတြ႕ဆျခငးထက ပ အဓပၸါယရသညဟ ယဆပါသည။ အနတစကယတင ကၽြနေတာတ႔ႏင လြတလြတ လပလပ စကားစျမည ေျပာဆပါသည။ အနတစမ ဘာသာအသးသးက ဘနးေတာႀကး မားအား ေမတာရပခသညမာ “ဘနးေတာႀကးမား အေနျဖင ကၽြနမတ႔ႏငင စစမန လြတလပေသာ ႏငငျဖစႏငဖ႔ ၀ငး၀နး ကညၾကရနႏင လာမည ေရြးေကာကပြလညး တရားမတစြာ လပေဆာငႏငဖ႔ ဆေတာငးေပးၾကပါ” ဟ တကတြနးပါသည။ အနတစအေပၚ စာေရးသ၏ အျမငမာ ၾကငနာတတေသာ ႏလးသား ပငရင၊ ကရဏာႏင ျပည၀ေသာ မကႏာပငရင၊ မကႏာေပၚတြင အမကေဒါသ ကငးရငးသအျဖစ ေတြ႕ျမငခရသည။ ထအခနမ စတငကာ အနတစ၏ အေတြးအေခၚ၊ ေဟာေျပာခကမားႏင အသကရငျခငး အေၾကာငးအရာမားက စတင ေလလာခပါ


သည။ အနတစသည သာမနလသား တစေယာကျဖစေသာလညး သမ၏ အသက ရငျခငး၊ ေပးဆပျခငး၊ အမနတရားအေပၚ ရပတညျခငး၊ ဆငးရသားမားအား သနား စမကျခငး၊ လလခငးအၾကား အဆငအတနး မခြျခားဘ လတငးအား တနးတညမ ဆကဆျခငးတ႔သည ခရစေတာ၏လမးစဥႏင တညမႈ ရေနသျဖင အနတစ၏ အသကတာႏင ေဟာေျပာခကမား၊ အထးသျဖင သမ၏ “အေၾကာကတရားမ လြတ ေျမာကျခငး” တ႔က ခရစယာနမား နားလညသည ႐ႈေထာငျဖစေသာ ကယတငျခငး သေဘာတရားႏင ႏႈငးယဥကာ ဤစာအပတြင ေရးသားထားပါသည။ သ႔ေသာလညး ႏငငေရးႏင ပတသကေသာ သမ၏ အေျပာအဆမားကမ အတတႏငဆး ေရာငၾကဥခပါသည။ အနတစအေၾကာငးႏင သမ၏ ေဟာေျပာခက မားက ေလလာ ေရးသားရာတြင အနတစကယတင အဂၤလပဘာသာျဖင ေရးသား ထားေသာ Freedom from Fear ႏင Letters from Burma တ႔က လညးေကာငး၊ ဂာမဏႏငငသား Hans-Bern Zoller ေရးသားသည The Beast and the Beauty, ထပဂၢလ တညးျဖတသည Dawsu's 25 Dialogue with the People ႏင ႏငဥး ျမနမာ ျပနဆထားေသာ Freedom from Fear, Jester Bengstonn ေရးသားေသာ Aung San Suu Kyi: A Biography စာအပမားက အေျခခ၍ ေရးသားျပစထားပါ သည။ အနတစ၏ အသကတာႏင သမ၏ အေၾကာကတရားမ လြတေျမာကျခငး အေၾကာငးတ႔က ခရစယာနမား ပမနားလညႏငေအာင လသားတ႔၏ အေရးကစၥအား ရာေဖြျခငး ေခါငးစဥျဖင ဤစာအပက အစျပခပါသည။ လတ႔၏ အေရးမားျဖစၾကသည ႏငငေရး၊ စးပြားေရး၊ ဘာသာေရး၊ လမႈေရး အားလးတ႔သည လသားစငစစ ျဖစတည ျခငးက အားမေပးပါက ထအေရးတ႔သည လသားအတြက အခညးႏးပင ျဖစေၾကာငး က ေဆြးေႏြးထားပါသည။ တစခါတေလ ကၽြႏပတ႔သည လတ႔၏ အေရးထက ျဖစေပၚ လာေသာ အေၾကာငးအရာမားက ပ၍ ဥးစားေပးခငၾကသည။ အမနမာ အေၾကာငး အရာထက လက ဥးစားေပးသငေၾကာငး ေဖာျပလပါသည။ ကယတငျခငး ဆသညမာ ခရစယာနမား အၿမသးႏႈနး ေျပာဆေလရေသာ စကားျဖစၿပး ယငး၏ အႏစသာရကလညး အမးမး အဓပၸါယ ဖြငဆၾကပါသည။ အမနမာ ကယတငျခငးသည ဘရားသခငႏငဆငေသာ လပငနးျဖစပါသည။ ဘရား သခင၏ သားေတာနာမည ေယ႐ႈဟသညမာ “ကယတငေသာ သ” ဟ အဓပၸါယ ရေသာေၾကာင ဘရားျဖစျခငးသည ကယတငျခငးျဖစသညဟ ဆရပါမည။ ထ႔ေၾကာင ခရစေတာႏင ပတသကေသာ လပေဆာငမႈ ဟသမတ႔သည တစနညးမဟတ တစနညး လသားတ႔၏ ကယတငျခငးႏငပတသကလက ရေနၾကသည။

a'gufwm Aefukef; 18

သ႔ေသာလညး ခရစေတာ၏ ကယတငျခငးက အျမငအမးမးျဖင နားလညခေၾကာငးက ခရစယာန သၾသေလာဂ ေလလာသတငး သရၾကမညျဖစ သည။ ဆရယလစ၀ါဒတစဥးအတြက ခရစေတာ၏ ကယတငျခငးဟသည လအမား အတြက ေပးဆပျခငးဟ၍ လညးေကာငး၊ အရငးရင၀ါဒတစဥး၏ ကယတငျခငးသည ဆငးရျခငးမ လြတေျမာကျခငး၊ ကြယ၀ခမးသာျခငးဟ၍ လညးေကာငး၊ အဖႏပခ ေနရသအတြက လြတေျမာကျခငးဟ၍ လညးေကာငး၊ ထ႔အတ အပယခလသား အတြက မမအား အသအမတျပကာ လကခၾကျခငးဟ၍ လညးေကာငး နားလည ႏငသည။ အျပစဒစရကျပေနသအတြက ကယတငျခငးသည အျပစမ ခြငလႊတျခငး ျဖစပါသည။ ထေၾကာင ကယတငျခငး ဆသညမာ လသား တစဥးခငးစအတြက မမတ႔ အသကတာ တစရပလးႏင ဆငေသာအရာ ျဖစပါသည။ ထသ႔ဆေသာ လသားတစေယာကက မမအသကရငေနခန၌ လသားဆနစြာ အရညအေသြး ျပညမ သက ကယတငျခငး ရရသဟ ဆခငပါသည။ လသား တစဥးအေနျဖင မမကယမမ အမနတကယ သျမငလက အရာရာ တငးအား ရသညအတငး ျမငတတျခငး၊ မညသညအရာကမဆ ေၾကာကသငသည ထက ပ၍ မေၾကာကျခငး၊ မမ၏ ျဖစတညျခငးသည အျခားသမားအား စတႏလး ကနးမာေစျခငး၊ အျခားသမား ေကာငးကးအတြက အသကရငျခငးတ႔သည ကယတင ျခငး၏ အႏစသာရမားပင ျဖစၾကပါသည။ ေယ႐ႈခရစေတာ၏ အသကတာသည ထကသ႔ေသာ အသကရငျခငးမးျဖစသည။ ခရစေတာ၏ အသကရငျခငး အမတ လကၡဏာသည ကယတငျခငး အမတလကၡဏာ ျဖစပါသည။ အနတစသည သာမနလသား ျဖစပါသည။ သ႔ေသာ သာမနလေတြထက သာလြနေသာ အရညအခငးမား သမ၌ ရေနသညမာ ျငငးဆ၍ရမည မထငပါ။ အထးသျဖင ကယတငျခငးက လကခေသာ ခရစယာနမားအတြက ဆပါက သမ ဘ၀ အသကရငျခငးသည ကယတငျခငး၏ အႏစသာရက လကေတြ႕ ေဖာျပေန သညမာ ေပၚလြငထငရားလပါသည။ သမ၏ အသကရငျခငးႏင ေဟာေျပာခကမားက ေလလာပါက ခရစေတာက ကမးတတပဂၢလအား “သငသည ေကာငးကင ႏငငေတာႏင မေ၀း” (မာက ၁၂း၂၄) ဟ ေျပာဆသကသ႔ အနတစသည ခရစယာန မဟတေသာ ခရစယာန ျဖစသညဟ ဆႏငပါသည။ အနတစ၏ အသကရငျခငးတြင ခရစေတာ၏ စတသေဘာထားမား ပါ၀င ေရာယကေနသညဟ ျမငမပါသည။ အျခားသမားက အနတစ၏ အသကရငျခငးသည ကယတငျခငးလပငနး ျဖစသညဟ တကရက မဆ ၾကေသာလညး စာေရးသ၏ အျမငႏင ကြလြမႈ မရေၾကာငး၊ အနတစ အေပၚ ထသတ႔၏ အျမငမားက ေလလာသးသပၾကညပါက ေအာကပါအတငး ေတြ႕ႏငပါသည။


အနတစသည မမကယကးက မငဘ ေနထငသအျဖစ လညးေကာငး၊ အမားအကးအတြက ေပးဆပသဟ၍ လညးေကာငး၊ Maha sammata (Elect One) ေရြးေကာကျခငးခရသ ဟ၍ လညးေကာငး ေခၚၾကသကသ႔ ႏငငေရး မကစျဖင အနတစအား ၾကညေနသမားကလညး အနတစသည ျမနမာ မငဒလားျဖစသည ဟ၍ လညးေကာငး၊ ျမနမာဂႏၶဟ၍ လညးေကာငး၊ ဂဏသကၡာရေသာ အမးသမး ဟ၍ လညးေကာငး၊ ျမနမာႏငင၏ အမတလကၡဏာ ဟ၍ လညးေကာငး၊Third wave of feminism (women's right as well as men' right) ဟ၍လညးေကာငး၊ ေမာလငျခငးအသဟ၍ လညးေကာငး၊ Woman of Destiny ဟ၍ လညးေကာငး၊ a steel icon (Berti Lintner) ဟ၍ လညးေကာငး၊ image of Myanmar, Democracy icon, goddess of democracy, citizen of global, အေကာငး ျမငသ ဟ၍ လညးေကာငး နာမည အမးမးေပးကာ ေခၚခၾကသညက ေတြ႕ျမငႏငပါသည။ အႏၵယ ၀နႀကးခပ မစၥတာမဒကဆလင ေအာငဆနးစၾကညသည မဟတမဂႏၶ၏ ဘဂ၀ ဂတ (Bhagwad Gita) အမညရေသာ ရငးလငးခက မတစတစခထမ အထး ပတ ကးထားေသာ အမးသမးကသ႔ ျဖစသည ၁ ဟ ဆသည။ ဤသ႔ အနတစအား နာမည အမးမးျဖင သမတခၾကသညမာ အနတစသည သာမန လသားမားထက သာလြနေသာ အရညအခငးရသ ျဖစေၾကာငး သကေသျပေနပါသည။ တခ႕က ဆလင ေအာငဆနးတ႔၊ ေအာငဆနးစၾကညတ႔သည သာမနလပဂၢလမား မဟတၾက သျဖင သတ႔၏ နာမညမားေရ႕တြင (ဥး၊ ေဒၚ) တ႔ကပင မထညသငဟ ဆသလညး ရသည။ ၂

အႏၵယ ႏငငေရး ဗသကာႀကး မဟတမဂႏၶႏင အေမရကနႏငင လမညး ႏငငေရးေခါငးေဆာင မာတငလသာကငးတ႔က တရားမတေသာ လ႕အဖြ႕အစညး တညေဆာကႏငေရးအတြက အၾကမးမဖကေသာ လမးစဥက ေရြးခယခၾကသည။ သတ႔သည တရားမတမႈအတြက လပေဆာငရာတြင မာတရ အသြငေဆာငေသာ ေပးဆပ စေတးချခငးက ေရာငရားခၾကသည။ ထနညးတ ေတာငအာဖရက ႏငငေရး ေခါငးေဆာငႀကး နယဆန၊ မငဒလားသညလညး တရားမတေသာ လ႕အဖြ႕အစညး တညေဆာကေရးအတြက (dialogue) စကားလကဆ ေျပာဆသည နညးစနစျဖင လပေဆာငခသည။ အနတစသည ထနညးလမးႏစသြယတ႔က ပးေပါငးကာ

၁ ျပညျမနမာဂာနယ အမတစဥ (၉၄၈) (၂၀-၁၁-၂၀၁၄)။၂ ေနစးထက၊ ဗလခပေအာငဆနး၊ ေအာငဆနးစၾကည (ရနကန၊ ျမတပနးရ စာေပျဖန႔ခေရး၊ ၂၀၁၂)၊ ၁၈၄-၈၅။

a'gufwm Aefukef; 20

ေကာငးမြနေသာ ႏငငေတာ တညေဆာကႏငဖ႔ရနအတြက အတတကြ ညႏႈငး အေျဖ ရာျခငးႏင ဘေကာငးကးအတြက အနစနာခသည လမးစဥတ႔က ေရြးခယခသည။ ဥးႏသည ဗလခပေအာငဆနး၏ နညးစနစတစခ ျဖစေသာ ျပညသ လထက စညးရးသည နညးစနစက ႀကးစားသးခသည။ ထ႔အတ ဥးေန၀ငးသညလညး ေအာငဆနး၏ နညးစနစတစခ ျဖစေသာ စစေရး အပခပနညးက ကငသးခသည။ ထနညးစနစ ႏစခစလးသည ျမနမာျပညသျပညသားတ႔၏ ႏလးသားတြင ရေနၿပး ျဖစသျဖင အနတစက စစသားႏငျပညသတ႔က ေစစပ စညးရးခပါသည။ ထသ႔ စညးရးရာတြင အနတစ၏ သမဏလကနကမာ ခြငလႊတျခငးတရားပင ျဖစသည။ ဘေကာငးကး ေဆာငရြကေနသမား၊ လအမားတ႔အား လြတလပျခငး ရရႏငရနအတြက မမတ႔၏ အသကမားကပင မႏေျမာဘ ကယကးစြန႔ကာ ေပးဆပ ေနၾကသမား၏ လပေဆာငခကမားသည အလြန အၾသဖြယျဖစပါသည။ ထသတ႔သည အျခားသမားအား ကယတငခငေသာ စတသေဘာပငရငမား ျဖစၾကၿပး၊ မမတ႔၏ အတက ဖယရားလက အမားအကး ေဆာငရြကေနၾကသမား ျဖစၾကသည။ အမနမာ ထသတ႔သည မမတ႔ကယတငက ကယတငျခငးက ခစားသမးပကထားသမား ျဖစၾက သည။ သတ႔၏ ေဆာငရြကခကမားသည သတ႔၏ ႏလးရညျဖစတညျခငးအား ေပၚလြင ထငရားေစျခငးပင ျဖစပါသည။ ခရစယာန တစဥးအေနျဖင “လသားသည အဘယေၾကာင ဤေလာက၌ အသကရငရပါသနညး” ဟေသာ ေမးခြနး၏ အေျဖသည ထသ အသကရငျခငး၏ အဆးစြနဆးေသာ ပနးတငျဖစပါလမမည။ ထအဆးစြနဆးေသာ ပနးတငသည ဘရားသခင အလေတာအတငး အသကရငျခငး ျဖစပါလမမည။ ဘရားသခင အလေတာသည အလြနသရခကသည အရာျဖစသညမာ စဥးစားတတသတငး သၿပး ျဖစပါသည။ ရငးလငး လြယကစြာ ေျပာရမညဆလင လသားသည မမေနထငသည ကမ ၻာတြင အဓပၸါယရေသာသျဖစရန တာ၀နရပါသည။ ထအဓပၸါယရေသာသ ျဖစႏငဖ႔ အတြက ဘာသာေရးလကစားသည။ စးပြားေရးး လပသည။ ႏငငေရး လပသည။ လမႈေရး လပေဆာငသည။ ထေၾကာင အခနး (၁) တြင ကၽြႏပတ႔၏ အေရး ရာေဖြျခငး အေၾကာငးက ေဆြးေႏြးထားျခငး ျဖစပါသည။ အခနး (၂) တြင လသားတ႔၏ အေရးက တနဖးထားေသာ ခရစေတာ၏ ၀ညာဥသေဘာ ျပည၀ျခငးႏင ထ၀ညာဥသေဘာ ျပည႔၀ျခငးျဖင လ႔ေဘာင လ႔ေလာက က မညကသ႔ အေစခခသညက ေဆြးေႏြးထားပါသည။ ခရစ၀ငကမးမား၌ သခင ေယ႐ႈသည အျခားသမားက ကယတငေသာလညး မမကယမမ ကယတငသအျဖစ မတတမးတငခၾကသည။ အကယစငစစ ဘရားသခင၏ အလေတာသည ပကစး


ယယြငးေနေသာ လသားမားအား ဂဏသကၡာ ျပည၀ေသာ လသားမားျဖစရန အလပ လပျခငး ျဖစပါသည။ ျမနမာႏငင ျပညသျပညသားတ႔၏ အခစေတာ၊ ကမ ၻာ ၿငမးခမးေရးႏဗယ ဆရင အနတစ အေၾကာငးႏင သမ၏ ေဟာေျပာခကမား၊ ခယခကမားက အခနး (၃) တြင ေဆြးေႏြးထားပါသည။ အနတစသည ၁၉၈၈ ခႏစမစ၍ ျမနမာႏငငတြင အခနျပည ေနထငခသည။ မၿပးျပတေသးေသာ ျမနမာႏငင အသစျပျပငေရးအတြက တကပြ၀ငခပါသည။ မတရားေသာ အမန႔၊ ဥပေဒမားက ျပညသတ႔ ကယစား အစးရအား ဆန႔ကငကာ အမနတရားက ထတေဖာေျပာဆသည။ ထသ႔ ျပညသတ႔၏ ကယစား အမနတရားမားက ေျပာဆခသျဖင မတရားေသာ အမန႔အာဏာက ဆန႔ကင ေသာေၾကာင ၄ ႀကမတငတင ေထာငကခၿပး ျဖစပါသည။ အမနမာ အနတစသည အေၾကာကတရားမ လြတေျမာကသ ျဖစပါသည။ ထေၾကာင အနတစ၏ အေၾကာက တရားမ လြတေျမာကျခငးအေပၚ သမ၏ အျမငႏင အနတစ၏ သမငးအကဥးတ႔က တြကာ ဤအခနးတြင ေဖာျပထားပါသည။ ခရစယာန ဘာသာသည ကယတငျခငးက အေျခခေသာ ဘာသာ ျဖစပါ သည။ ကယတငျခငးဘာသာ ဆပါက မားမည မထငပါ။ ဘကေပါငးစမ ယယြငး ပကစးလကရေနေသာ ကမ ၻာႀကးအား ျပနလည ကယတငရန လပငနးသည ဘရား သခင၏ အဆးစြနဆးေသာ လပငနးႀကးျဖစသည။ ထေၾကာင ကယတငျခငး၊ သက၀င ယၾကညျခငးႏင အေၾကာကတရားမ လြတေျမာကျခငးတ႔၏ ဆကႏႊယမႈက အခနး (၄) တြင အကယတ၀င ေဆြးေႏြးထားပါသည။ တစနညးဆေသာ စစမနေသာ ခရစယာန ျဖစျခငးသည ကယတငေသာ အရငခရစေတာအားျဖင အနာဂတသ႔ ခတကရာ၌ အေၾကာကတရား မရ၊ သတ ေမြးကာ လ႔ေလာကအတြက အဓပၸါယရရ အသကရငျခငးျဖစေပသည။ ထသ႔ အသကရငသသည အမနတကယ လြတေျမာကေသာသ၊ အမနတရား သရေသာသ ျဖစေပသည။ ခရစေတာက ထသ႔ေသာ ယၾကညျခငးမးက သ႔ တပညေတာမား ေထြးပကထားၾကရန အလရသည မဟတပါေလာ။ အကယစငစစ ကနဥး ခရစယာနမားက မမတ႔ကယ မမတ႔ “တရားလမး” ဟ ခယထားၾကသည။ ခရစေတာ၏ ကယတငျခငးလမးက ေလာကသမားဟ ဆျခငး ျဖစသည။ ထတရားလမးသည တနဘးမေသာ ကယတငျခငးမး မဟတပါ။ အသကရင ျခငးျဖင ေဖာျပေသာလမး ျဖစပါသည။ ထေၾကာင တရားလမးသည တနဖးႀကးမား ေသာ လမးျဖစသည။ ထတရားလမးသည မမတ႔၏ သက၀င ယၾကညျခငး ျဖစေသာ ေၾကာငျဖစသည။

a'gufwm Aefukef; 22

ဘရားသခငသည လတငးအား ကယတငျခငးရရရန အလရေတာမေသာ ဘရားျဖစသည။ တရားလမး၌ ေလာကေနသတ႔သည ဘေကာငးကး လပေဆာင ရာတြင အေၾကာကတရား မရၾကသမားျဖစ၍ အေၾကာကတရားမ လြတေျမာကၿပး သမား ျဖစၾကသည။ တစနညးဆေသာ အေၾကာကတရား လႊမးမးေနျခငးသည ကယတငျခငးၾသဇာ မသကေရာကေသးသည သေဘာျဖစသည ဟဆရမည ျဖစ သည။ ထေၾကာင ကယတငျခငးဆသညမာ ခရစေတာအားျဖင အေၾကာကတရားမ လြတေျမာကျခငး ျဖစေပသည။

g


tcef; (1)

uREfkyfwdkY\ ta&;udk &SmazGjcif;

ta&;\ t"dyÜg,f

ျမနမာဘာသာျဖင “အေရး” ဆသညမာ “အ” ႏင “ေရး” တ႔ ေပါငးစပထား ေသာ စကားလးျဖစပါသည။ “အ” ဆသညမာ ႀကယာက နာမပဒ ျဖစေအာင တြဆကေပးေသာ စကားလး ျဖစပါသည။ ထ႔အတ “ေရး” ဆသညမာလညး အေၾကာငး ကစၥဟေသာ အနကရရန နာမက ေထာကကေသာ စကားလးျဖစသည။ ထ႔ေၾကာင ထစကားလး ႏစလးတ႔က တစဆကတညး ေပါငးရေသာ “အေရး” သည အမႈကစၥ (သ႔မဟတ) အေၾကာငးကစၥဟ နားလညႏငပါသည။ “အ” ဟေသာ အကၡရာ တစလးတညးသည အဓပၸါယ မျပညစႏငပါ။ သ႔ေသာ ထအကၡရာ “အ”သည ႀကယာက နာမပဒျဖစေအာင တြဆကေပးသညျဖစရာ ႀကယာတစခခ၏ ကယစားသဖြယ အသးျပႏငပါသည။ ကၽြႏပတ႔သည “အေရး” ဟေသာ အသက ႀကမဖနမားစြာ ၾကားခၾကရပါ သည။ အမနမာ အဂၤလပ ေ၀ါဟာရ (Concern) က ျမနမာဘာသာျဖင ျပနဆပါက “အေရး” ဟ နားလညပါသည။ ထေၾကာင (Our Concern) ဆပါက “ကၽြႏပတ႔၏ အေရး” ဟ၍ နားလညႏငပါသည။ အဖြ႕အစညးတစခ၏ အေရး၊ လမးတစမး၏ အေရး၊ ႏငငတစႏငင၏ အေရးဟ၍ ရႏငပါသည။ သ႔ေသာလညး ထ “အေရး” တစခတညးသည လတငး၏ “အေရး” မျဖစႏငပါ။ အဘယေၾကာငဆေသာ ႏငငေရး

a'gufwm Aefukef; 24

သမား၏ “အေရး” ႏင ခရစယာန သငးအပဆရာ၏ “အေရး” တ႔သည မတေသာေၾကာင ျဖစပါသည။ ေတာငသလယသမား၏ “အေရး”ႏင သပၸပညာရင၏ “အေရး” တ႔ သညလညး ထနညးအတငးပင ျဖစသည။ သ႔ေသာလညး မညသည “အေရး” ပငျဖစေစ လသားတ႔၏အေရး မဟတခ ပါက မညသ႔မအဓပၸါယရမည မဟတသညမာေသခာလပါသည။ ႏငငေရးသမားတ႔၏ “အေရး” သည လသားတ႔၏ အေရး မဟတခပါက မညသည အဓပၸါယရပါအနညး။ ဘာသာေရးသမားတ႔၏ “အေရး” သည လသားတ႔၏ အေရးက မေဆာငရြကခပါ ကလညး မညသည အဓပၸါယရႏငပါမညနညး။ အမနမာ မညသညအေရးကမဆ လသားတ႔၏ ကစၥ မပါ ပါက ထအေရးအားလးတ႔သည အခညးႏးမားပင ျဖစၾကသည။ ထ႔ေၾကာင “အေရး” သည မညသညအေရးမ မဟတဘ လသားတ႔၏ အေရးသာလင ျဖစပါသည။

vludk A[dkjyKaom ,Ofaus;rI

ကမ ၻာေလာကႀကး အပါအ၀င လသား စတငျဖစေပၚလာျခငးႏင ယငးတ႔ ျဖစေပၚလာရျခငး အေၾကာငးရငးတ႔က တခ႕ေသာ ဘာသာတရားတ႔၏ အယအဆ မားႏင သြနသငခကမား၌ ေတြ႕ရႏငသည။ သ႔ေသာလညး တခ႕ေသာ ဘာသာတရား တ႔ကမ ကမ ၻာေလာကႀကး စတင ျဖစေပၚလာရျခငး၏ အေၾကာငးရငးက လညးေကာငး၊ ထေလာကႀကးထသ႔ ေရာကရေနသည လသားတ႔ စတင ျဖစတညျခငး အေၾကာငးရငး ကလညးေကာငး အေသးစတ ေဖၚျပထားျခငး မရေသာလညး လသားသည ဤကမ ၻာ ေလာကႀကးတြင မညသ႔မညပ အသကရငသငေၾကာငး ေဖၚျပထားၾကသညက ေတြ႕ႏငသည။ နာမညႀကး အေတြးအေခၚရင ေဟေဂးလ (G.W. Friedrich Hegel) က ကၽြႏပတ႔၏ အသကရငျခငး ေျပာငးလေလတငး၊ ကၽြႏပတ႔ခညးသာ ေျပာငးလ ေနသည မဟတဘ ကၽြႏပတ႔ႏင ပတသကေနေသာ သမငး ျဖစစဥသညလညး ကၽြႏပတ႔ႏငအတ အစဥသျဖင ေျပာငးလလကရသညဟ ဆသည။ မနပါသည။ လ႔သမငးေျပာငးလတငး လသားတ႔ႏငစပဆငေသာ သမငးသညလညး အစဥသျဖင ေျပာငးလေနပါသည။ ထသ႔ျဖင လ႔သမငးသည သမငးဥး ဘစနစမ ပ၍ ယဥေကးေသာ လ႔အဖြ႕အစညး အျဖစသ႔ တျဖညးျဖညး တးတကလကရသညမာ ျငငးဆ၍ မရပါ။ ထသ႔ လ႔သမငး တးတကလာသညႏငအမ အေတြးအေခၚပငးဆငရာ၊ ကယကင တရားပငးဆငရာ၊ အပခပေရး ယႏရားပငးဆငရာႏင လမႈဘ၀ တညေဆာကေရး ပငးဆငရာ ျဖစစဥတ႔သညလညး လ႔သမငးႏငအတ တျဖညးျဖညး တးတက


ေျပာငးလလာကာ ပ၍ယဥေကးသမေမြ႕ေသာ လ႔ေလာကက ျဖစတညလာေစ ပါသည။ ကမ ၻာေလာကႀကး အေၾကာငးမစ၍ ယငးက အမျပတညရၾကကနေသာ သကရသကမ သတ၀ါအားလးတ႔၏ အေရးတ႔က စဥးစား ေျပာဆၾကေသာအခါ လသားအားဗဟျပကာ ေတြးေခၚတတၾကပါသည။ ထအရာခပသမးတ႔၏ ျဖစတညျခငး ဂဏသကၡာမားႏင တနဖးမားက သတမတေသာအခါ၌လညး ယငးတ႔သည လသား အတြက မညမ အဓပၸါယ ရသည၊ တနဖးရသည ဆသည အခကအေပၚတြငသာ အေျခခတတၾကသညမာ သတျပစရာျဖစလာသည။ ဤသ႔ျဖင လသားသည အရာခပသမးတ႔၏ အခပအျခာေနရာတြင တညရေနသျဖင ထအရာခပသမးတ႔ အေပၚ လသား၏ ပါ၀ငပတသကမႈသည အလြနပင အေရးႀကးသည အခက ျဖစလာခပါသည။ ထ႔ေၾကာင လသားတ႔၏ ႏလးသားမား ယဥေကးလမမာ ရေရးသည အေရးႀကးလာေၾကာငး ေတြ႕ရပါသည။ အကယ၍ လသား၏ စတထားသည မလမမာ မယဥေကးပါက မမႏင ပတသက ဆကႏႊယေနေသာ အရာမား၏ ျဖစတညျခငးတ႔သညလညး ၿငမးခမး လၿခစြာ ရပတညႏငၾကမည မဟတေပ။ ထ႔ေၾကာင လသည မမရပတညျခငးအတြက ေသာလညးေကာငး၊ မမႏငပတသကေသာ အျခားအရာမားအတြက ေသာလညးေကာငး ၿငမးခမးသာယာေသာ ဘ၀က တညေဆာကရမညတာ၀န ရပါသည။ ထကသ႔ေသာ ဘ၀ ျဖစတညျခငးက တညေဆာကမည ဆပါက လသည အျခားေသာ အရာမားႏင ဆကသြယေရး နယပယ၌ ယဥေကးသမေမြ႕စြာ အသကရငတတရန လအပသညမာ အလြန ထငရားလပါသည။ ဤေနရာတြင လသား၏ လပေဆာငမႈသည အေရးပါေသာ အခနး က႑မ ပါ၀ငလာသည။ လသားသည ယဥယဥေကးေကး အသကရငကာ မမႏင ထေတြ႕ ဆကႏႊယေနေသာ ပတ၀နးကင အကးအတြကလညးေကာငး၊ မမ ပါ၀ငေနထငေသာ လ႕အသငးအ၀ငးအတြက လညးေကာငး၊ မမ၏ အနာဂတအတြကပါ စဥးစားတတလာ သည။ ထမတစဆင လအမားတ႔၏ အကးကလညး သယပးခငလာသည။ ထသ႔ လအမားတ႔၏ အကးသယပး ႏငရနအတြက အပခပသညနညးစနစ တစခအသး ျပကာ လ႔အဖြ႔အစညး တညေဆာကျခငးက ေယဘယအားျဖင ႏငငေရးဟ နားလည ပါသည။ ထ႔အတ လလခငးအၾကား၌ ေလာကပတတငတယစြာ အသကရင ေနႏငေရးအတြက လ႔အဖြ႔အစညး စနစတက တညေဆာကျခငးက “လမႈေရး” ဟ နားလညႏငသည။ ျပညသလထ ဖြ႕ၿဖး ႀကးပြားေစသည လပထးလပနညး စနစက

a'gufwm Aefukef; 26

အသးျပကာ လပကင ေဆာငရြကျခငးကလညး “စးပြားေရး” ဟနားလညရသည။ ထနညးအတငး “ဘာသာေရး” ဆသညမာလညး လတ႔၏ စတ၀ညာဥ ေတာငတမႈက ျဖညစြကသညအရာ ျဖစသညဟ ဆႏငပါသည။ တစနညးအားျဖင ေလာက အသပညာ မားအားျဖင မသနားမလညႏငေသာ ကစၥမားအတြက တစစတရာအေပၚအမျပကာ အသကရငျခငးသည ဘာသာေရး၏ သေဘာ သဘာ၀ပင ျဖစသညဟ နားလညႏငသည။

ta&;wdkY\ qHkrSwf

ထသ႔ဆပါက “လမႈေရး” သည မညသ႔အေရး ျဖစပါသနညး။ ႏငငေရး” သည မညသ႔အေရးျဖစပါသနညး။ “ဘာသာေရး” သညလညး မညသ႔အေရး ျဖစပါသနညး။ “စးပြားေရး”သညလညး မညသ႔အေရး ျဖစပါသနညး။ အမနဆလင ထ “အေရး” အားလးတ႔သည လသား၏ အေရးမားသာ ျဖစေနၾကသညက မက၀ါး ထငထင သျမငႏငေပသည။ အဘယေၾကာငဆေသာ လမႈေရးနညး စနစျဖင ယဥေကး သမေမြ႕ေသာ လ႔ေလာကႀကးက တညေဆာကရသည။ ႏငငေရးစနစ တစခက အသးျပျခငးအားျဖင သာယာေသာ လ႕ျပညလ႔ရြာက တညေဆာကရသည။ စးပြားေရး လပေဆာငျခငးျဖင လ႔ျပညလ႔ရြာအား သာယာ၀ေျပာျခငး ရလာေအာင ေဆာငရြက ၾကရသည။ ဘာသာတရား သြနသငခကမားသည လသားမားအတြက ယခကာလႏင ေနာငကာလတငေအာင ဘ၀ခရး ေျဖာငျဖးႏငရန လပေဆာငသည။ ထေၾကာင ေကာငးမြနေသာ လေနမႈဘ၀ တညေဆာကရာတြင အသးျပေသာ စကားက ႏငငေရး စကားဟ၍ လညးေကာငး၊ စးပြားေရး လပေဆာငျခငး နယပယတြင အသးျပေသာ စကားက စးပြားေရး စကား ဟ၍လညးေကာငး၊ ဘာသာေရးနယပယတြင အသးျပေသာ ဘာသာစကားက ဘာသာေရးစကား ဟ၍လညးေကာငး အသးသးေခၚေ၀ၚ သမတ ၾကျခငး ျဖစပါသည။ “ႏငငေရးတြင ၀ငမပါၾကႏင” ဟေသာစကားက ၾကားဖးၾကပါလမမည။ အဘယေၾကာင ထသ႔ တားျမစၾကသနညး ဟေသာ အေၾကာငးရငးသညကား သခငစရာ ေမးခြနးျဖစခသည။ အဆတစခက “ႏငငေရး ဆသညမာ စား၊ ၀တ၊ ေနေရး ျဖစသည” ဟ ဆသည။ အကယ၍ ႏငငေရးသည စား၊ ၀တ၊ ေနေရး ျဖစေနပါက လသားတစေယာက အေနျဖင ႏငငေရးတြင မပါ၀ငၾကဖ႔ အဘယေၾကာင တားျမစ ေနၾကသနညး။ အလြန ထးဆနးသည မဟတေပေလာ။ ဘာသာေရး ဆသညမာ ေလာကအသပညာမား၊ အတတပညာမားအားျဖင မသနားမလညႏငေသာ ကစၥမားအတြက တစစတရာအား အမျပကာ အသက


ရငျခငးျဖစသညဟ ေယဘယအားျဖင ဆႏငသလ လအမားျဖင စေပါငးကာ အမား ေကာငးကးအတြက အတတကြ လပေဆာငျခငးဟ၍လညး နားလညႏငပါေသး သည။ ဘာသာတရား အသးသးတ႔၏ သြနသငခက အႏစသာရမားက စစညးကာ ေရးသားထားေသာ စာအပမားက သန႔ရငးေသာ စာအပမားဟ ေခၚသည။ ခရစယာန ဘာသာ၌ ေယ႐ႈခရစေတာသည လသားတ႔က အျပစမ ကယတငသ ျဖစေၾကာငး လကခကာ သ၏ သြနသငခကမားကလညး ခရစယာန ဘာသာ၀ငတ႔က အသကရင ျခငးတြင လကနာရန လကခထားသမား ျဖစၾကသည။ ခရစယာနတ႔၏ အသက ရငျခငး မ႑ငသညလညး ဘရားသခင အလေတာ ၀နချခငးက ဗဟျပေသာ အသကရငျခငးျဖစၿပး အသကတာသည ဘရားသခင၏ လမးျပမႈေအာကတြငသာ ရသညဟ ခယၾကသည။ ထ ယၾကညခကမားအတငး ေရ႕သ႔ တး၍တး၍ အသကရင ၾကျခငး ျဖစပါသည။ ခရစယာနတ႔သည ခရစေတာ၌၊ ခရစေတာအားျဖင အသကရင ၾကသညဟ ခယသည။ ထသ႔အသကရငျခငးတြင အသးျပရမည တနဆာပလာ မားမာ ခစျခငးေမတာ၊ ကရဏာႏင ခြငလႊတျခငးတရားတ႔ ျဖစပါသည။ ခရစေတာ ေဟာေျပာေသာ ေတာငေပၚေဒသနာသည ခရစယာနတ႔ အသကရငျခငး၏ လမးစဥ သဖြယ ျဖစသည။ ဆရာ ဥးစးျမင ေရးသားေသာ ““ဓမၼအလငး””စာအပတြင ဗဒၶသြနသငခက အရ ဖနဆငးခန အစ-အဆးမရပါ။ ကမ ၻာမား ေပၚထြနးျဖစေပၚ ေျပာငးလ ေၾကမြ ပကသဥးျခငး နယာမအတငး ျဖစေနျခငးကသာ ေဖာျပသည။ ထဘာသာက လတငး သည အတတဘ၀က မမတ႔လပခသညအတငး ယခပစၥပၸနတြင အကးခစားေနၾက သညဟ ယၾကညသည။ ထ႔ေၾကာင လသည မမေနာငေရး အတြက မမကယသာ အားကးရာျဖစသည။ အေၾကာငးမာ ေဂါတမဗဒၶသည ကယတငရငအျဖစ လညး ေကာငး၊ တနခးရငအျဖစ လညးေကာငး၊ မမကယမမ ေဖာျပျခငး မရဘ တပညမား လကနာရမည လမးကညႊနျပသ ဆရာတစဆ ဟ၍သာ သတမတခသည။ ၁ ဗဒၶဘာသာ၌ လတ႔ လကေလာကရမည သြနသငခကမား ေျမာကမားစြာ ရသညအနက ထငရားသည လမးစဥတစခမာ မဂၢငရစပါး ျဖစသည။ ထမဂၢင ရစပါး တ႔မာ မနစြာသရမည။ မနစြာ ႀကစညရမည။ မနစြာ ေျပာဆရမည။ မနစြာ ျပလပရမည။ မနစြာ အသကေမြးရမည။ မနစြာ အားထတရမည။ မနစြာ ေအာကေမ အမတရ ရမည။ မနစြာ တညၾကညရမညတ႔ ျဖစသည။ ၂

၁ ဥးစးျမင၊ ဓမၼအလငးသစ ဓမၼရသစာစ (၄)၊ (ရနကန၊ စြယေတာပႏပတက၊ ၂၀၀၇)၊ ၄၃၊၄၂။၂ ျပနကးပါသည။

a'gufwm Aefukef; 28

အစၥလာမ ဘာသာသညလညး တမနေတာျမတ မဟမၼဒ၏ သြနသငခက မား အတငး အသကရငၾကသမား ျဖစၾကသည။ တမနေတာျမတ မဟမၼဒ၏ သြနသင ခကသည မမတ႔ အသကရငျခငး၏ လမးျဖစသည။ ထလမးစဥအတငး လကေလာက ျခငးျဖင ေကာငးေသာ လ႔ျပညလ႔ရြာက တညေဆာကၾကသည။ တရတႏငငတြင အမား ကငသးေသာ ဘာသာျဖစသည ကြနျဖးရားစ ဘာသာသညလညး လလခငးအၾကား၌ ကငသး လကနာရမည ကင၀တတ႔တြင အေျခခကာ တညေဆာကထားပါသည။ ယငးကင၀တတ႔မာ အပခပသ လတနးစားႏင အပခပခ လတနးစားတ႔ အၾကား၌ လညးေကာငး၊ လငမယား အၾကား၌ လညးေကာငး၊ သားသမးမားႏင မဘမား အၾကား၌ လညးေကာငး၊ ညအစကမား အၾကား၌ လညးေကာငး၊ ႀကးသငယသ အၾကား၌ လညးေကာငး တညေဆာကေသာ လမႈ ဆကဆေရးသည အစဥေခာေမြ႕ေနပါက တငးျပည သာယာႏငမညဟ ယဆသည။ ယငးသည ကြနျဖးရားစ ဘာသာ၏ အႏစသာရ ျဖစသည။

bmomw&m; o,faqmifolrsm;\ tcef;u@

အမနစငစစ အထကပါ ဘာသာတရား အားလးတ႔၏ သြနသငခကမား သည လသားတငးအတြက ေကာငးေသာ အသကတာျဖင အသကရငႏငဖ႔ ကငသး သငသည လမးစဥေကာငးမားျဖစသညမာ ျငငးဖြယ မရပါ။ ဘာသာတရားတ႔၏ ကငစဥမားသည ေကာငးမြနေသာ လ႕အဖြ႕အစညး၊ လ႔ေဘာငလ႔ေလာက တညေဆာက ႏငဖ႔ အဓက ရညရြယၾကသညက သတျပမၾကမည ျဖစပါသည။ ကၽြႏပတ႔ နားလည သညမာ ဘာသာေရး၊ လမႈေရးႏင ႏငငေရးတ႔သည လသားတ႔အတြက ရေနၾက သညဟ ခယပါသည။ ယငးတ႔သည လတ႔၏ “အေရးမား” ပင ျဖစေၾကာငး ထငရားလ ပါသည။ ထ “အေရးမား” အား ေကာငးမြနစြာ ေဆာငရြကႏငရန ထ “အေရးတ႔” အား ကမကထ ျပေနၾကသညပဂၢလတ႔သည ရငကကေသာ သက၀ငယၾကညျခငးမး ပငဆငရန အလြန အေရးႀကးလေပသည။ လတ႔၏ အေရးမားအား အေကာငအထည ေဖာသတ႔၏ ေဆာငရြကခကမားသည လသားတ႔အတြက လြတလပျခငး၊ ခမးသာ ျခငးႏင တရားမတျခငးမားက ျဖစေစမည “အေရးမား” ျဖစရန လအပေပသည။ ထသ႔ေဆာငရြကႏငရန အတြက အဓက ဇာတေကာင လသားသည ျပည၀စလင ေသာ သက၀င ယၾကညျခငးႏင ျပည၀သျဖစရန အလြန လအပေပသည။ အဘယေၾကာငဆေသာ ဘာသာတရားတငးသည လသားတ႔ အတြက ေကာငးမြနေသာ လမးစဥက သငေပးၾကသညဆသညမာ မနေသာလညး ထ ဘာသာ


တရားတ႔အား လကဆငကမးသတ႔၏ ယၾကညျခငးဆငရာ နားလညမႈ၊ သေဘာထား ျပည၀မႈႏင ဉာဏပညာမားမႈတ႔အေပၚ မတည၍ ဘာသာတရား၏ အႏစသာရ ေပၚလြငတတေၾကာငး သတျပစရာျဖစသညမာ မေမအပေပ။ ဓမၼ ေတြးေခၚရင ေဖာငလာ (James Fowler) က သက၀င ယၾကညျခငးဆသညမာ လတစဥးခငးစ၏ အဆးစြနဆးေသာအရာ၌ ဆကကပ အသကရငျခငးျဖစသျဖင ထအရာသည ခရစယာနဘာသာႏင ဂးဘာသာတ႔၌သာ ရသည သက၀င ယၾကညျခငးမး မဟတ ဟ ေထာကျပထားပါသည။၃

,HkMunfjcif;ESifh ouf0if ,HkMunfjcif;

ျမနမာဘာသာျဖင ယၾကညျခငးဟ နားလညႏငေသာ အဂၤလပ ေ၀ါဟာရ ႏစခ တ႔မာ faith ႏင belief တ႔ ျဖစပါသည။ ဤစကားလး ႏစလးတ႔သည တစခါတစရ သသကြကြ ျဖစေအာင သးျခားစ အနကအဓပၸါယ ဖြငဆရန အလြန ခကခလပါသည။ သ႔ေသာ ယၾကညျခငးအေၾကာငး ေဆြးေႏြးရာတြင ပမ ထေရာကႏငရနအတြက ထစကားလး ႏစလးတ႔၏ အဓပၸါယျခားနားမႈက အနညးငယေဖၚျပလပါသည။ Faith ဟေသာ အဂၤလပ စကားလးက အေမရကနေရာက ဂာမန သၾသ ေလာဂာ ေပါလ၊ တလစ (Paul Tillich) က “လသား တစေယာက၏ အသကရင ေနထငျခငးျဖစသည” ဟ အဓပၸါယ ဖြငဆပါသည။ ၄ ဤယၾကညျခငးမးက တခ႕က သက၀ငယၾကညျခငးဟ ေခၚသည။ သက၀ငယၾကညျခငး (faith) သည တစစတစခ အား မနကနသညဟ ခယကာ ထခယခကအတငး လကေလာက အသကရငျခငး မးက ေခၚပါသည။ ထသ႔ အသကရငျခငးသည လသားတစေယာက အေနျဖင လပေဆာငသငသည လပငနးမားအား လပေဆာင ေနျခငးမး မဟတဘ၊ စတခစား ခကအတငး လကေတြ႕အသကရငျခငးမး ျဖစသည။ ဤကသ႔ေသာ ယၾကညျခငး မးက ေပါလ၊ တလစက “လြတေျမာကျခငးႏင တသည” ဟလညး ဆသည။ သက၀င ယၾကညျခငးသည လတစဥးခငးစ၏ အသကရငျခငး အရည အခငး ျဖစသကသ႔ အရညအေသြးလညး ျဖစသည။ သက၀င ယၾကညျခငးသည လြတလပျခငးလညး ျဖစသည။ သက၀င ယၾကညႏငဖ႔ အတြက ပထမ ယရမည။ ယသညအရာက အမျပကာ အသကရငရမည။ ယၾကညခကအတငး မမ၏ ဘ၀က

၃ Donald E.Miller, Story and Context: An Introduction to Christian Education (Nashville: Abingdon Press, 1987), 184၄ Paul Tillich, Dynamics Of Faith (New York: Harpers and Brothers Publishing, 1956),P.4.

a'gufwm Aefukef; 30

တညေဆာကရသည။ ထ ယၾကညခယခက အတငး အျခားသမားအား ျပမ ဆကဆ သည။ တစနညးဆေသာ ယငးသည အသကရငျခငးက သရျခငး (သ႔မဟတ) မမ၌ ရသည ရပါရ အတငး အသကရငျခငး ျဖစသည။ ယၾကညျခငးဟ နားလညရေသာ အျခား အဂၤလပေ၀ါဟာရ တစလးမာ belief ျဖစသည။ Faith ဟေသာ သက၀င ယၾကညျခငးသည လတစဥးခငးစ၏ ျဖစတညျခငး လပေဆာငမႈ (act of the personality) ျဖစသညဟ နားလညပါက belief သည ထလပေဆာငျခငး၏ လမးညြနျဖစသည။ Belief ဟေသာ စာလးသည လကတင စကားလး credo မ ဆငးသကသညဟ ဆသည။ ယငး၏ မလ အဓပၸါယမာ “ကၽြႏပ ယပါသည” ဟ ျဖစပါသည။ Belief သည အေၾကာငးအရာ တစခက အေျခခလက တညေဆာကသည။ ဥပမာ - ဘရားသခင ရေၾကာငး ယၾကည (believe)သည။ တမလြနဘ၀ ရေၾကာငး ယၾကည (believe) သည။ ခရစေတာသည ကယတငရင ျဖစေၾကာငး ယၾကည (believe) သည။ ကၽြႏပတ႔ ရရေသာ အခက အလကသည မနကနေၾကာငး ယၾကည (believe) သည။ အတတက အျဖစအပက သည မနကနသညဟ ယၾကည (believe) သည။ တရားသႀကး၏ ဆးျဖတခက သည မနသညဟ ယၾကည (believe) သည။ ထေၾကာင (belief) ဟေသာ ယၾကညျခငးအေၾကာငး ေျပာပါက ယၾကည သည အေၾကာငးအရာ (သ႔မဟတ) ယၾကညရသညအခက ပါရတတသညက ေတြ႕ရ သည။ ဤယၾကညျခငးသည တစစတစခအား သကေသ အေထာကအထား ရမႈ အေပၚ ယၾကညျခငးက ေခၚသည။ ဥပမာ - ကၽြႏပတ႔သည တရားဥပေဒ လပထးလပနညး အရ အမားအမနတစခ ဆးျဖတပငခြငရသည အာဏာရသတ႔၏ ဆးျဖတခကက ယၾကညၾကေသာလညး ထသတ႔အေပၚတြင ကၽြႏပတ႔သည ယၾကညျခငး မတည ေဆာကခပါ။ အမနမာ ထကသ႔ေသာ ယၾကညျခငးသည ယၾကညဖ႔အတြက မနကန သညဟ ခယေသာ အခကမားအား စစညးျခငးသာ ျဖစပါသည။ (Apostles Creed) တမနေတာတ႔၏ ယၾကညခကမား၊ (Nicea Creed) နစန ယၾကညခကတ႔သည အထကပါ ယၾကညျခငးမး ျဖစၾကသည။ ထအဆင ယၾကညျခငးသည သက၀ငယၾကညျခငးအဆငသ႔ မေရာကေသးပါ။ ထယၾကညခက တ႔သည ခရစယာနဘာသာ၀ငတ႔၏ ယၾကညခကမားက အကဥးခပအားျဖင ေဖာျပျခငးသာ ျဖစသည။ ယငးသည (belief) ယၾကညသည အဆင၌သာ ရၾက ပါသည။ ထယၾကညခကမားအား ႏ႔ႏ႔စပစပ ေလလာျခငး ပညာက ခရစယာန သၾသ ေလာဂဟ နားလညႏငသည။


သက၀င ယၾကညျခငး (faith) ဆသညမာ မမတ႔၏ အဆးစြနဆးေသာ “အေရး” အတြက အသကရငျခငး ျဖစသည။ ကၽြႏပတ႔၏ အေရးသာမက ကၽြႏပတ႔ႏင ပတသကေနသမား၏ “အေရး” လညး ပါ၀ငေနပါသည။ သက၀င ယၾကညျခငးသည မမတ႔ အသကရငျခငး၏ သက၀င ယၾကညေသာသအေပၚ လးလးလားလား ယၾကညကာ ဘ၀ တညေဆာကျခငး ျဖစသည။ ကးစားျခငးလညး ျဖစသည။ သက၀င ယၾကညေသာအရာႏင ပးပးကပကပ ေနထင အသကရငျခငးလညး ျဖစသည။ ဤေနရာတြင ခရစယာနတ႔၏ အဆးစြနဆးေသာသသည ဘရားသခင ျဖစသည။ ဘရားသခငႏငအတတကြ အသကရငျခငးက သက၀ငယၾကညျခငးဟ ေခၚသည။ သက၀င ယၾကညျခငးသည လတစဥးခငးစအတြက မမတ႔၏ အသကရငျခငး လမးစဥ ျဖစသည။ သသယရျခငးက ေကာလႊားသညသတ (သ႔မဟတ) ခြနအား လညး ျဖစသည။ ထခြနအား (သ႔မဟတ)သတျဖင စြန႔စားမႈက ယရသည သတသည ယၾကညျခငး (belief) ၏ အစတအပငးျဖစၿပး သက၀င ယၾကညျခငး ခရးျပရာတြင စြန႔စားမႈ ရငဆငျခငးလညးျဖစသည။ သက၀င ယၾကညျခငးဆသညမာ လတစဥး ခငးစတငးအား မညးေမာငလက ရေနေသာ အနာဂတခရးစဥသ႔ ေမာငးႏငေစေသာ စြမးအငျဖစသညဟ ဆခငသည။ အေမရကနႏငငသား စတပညာရင ဂမးစ၊ ေဖာငလာက ထယၾကညျခငးအေၾကာငးႏင ပတသက၍ ေအာကပါအတငး ဆထား သည။ “လသည စဥးစားေတြးေခၚတတေသာ သတ၀ါ ျဖစသည။ သ႔အတြက တနဖးထားေသာ အရာမားက စစညးတတသည။ ခစတတသည။ ေမာလငျခငး ကလညး တညေဆာကတတသည။ အျခားသမားအား ေမတာျပတတသည။ အနာဂတအတြက စဥးစားတတသည။ အျခားသမား၏ အသကရငျခငးက ေ၀ဖန တတသည။ မတရား ဖႏပခေနသမား အတြက စာနာတတသည။ ထအရာမားသည သက၀င ယၾကညျခငးႏင ပတသကေနသည” ဟ ဆပါသည။ ၅ သက၀င ယၾကညျခငးဆသညမာ ရႈပေထြးလေသာ ဘ၀ျဖစစဥ၏ ကြငးစက အတြငး၌ မမအသကရငျခငး၏ အဓပၸါယက ေဖာေဆာငေနျခငးလညး ျဖစသည။ တရစ ၦာနတ႔သည မမတ႔၌ရေသာ အသစတ (instincts) တစခတညးျဖင အသကရင ေနၾကသည။ ဥပမာဆပါက တရစ ၦာနတ႔သည မတလကၾကသည။ ကေလးေမြးၾက သည။ ကေလးမားအား ေစာငေရာကၾကသည။ အစာ ရာသည။ အသက ေဆာက သည။ ဤသ႔ျဖငသတ႔သည မမတ႔၏ ဘ၀ျဖစစဥ ကြငးစက၌သာ ထပခါတလလ

၅ James W.Fowler, Stages of Faith: The Psychology of Human Development and the Quest for Meanings (Cambridge, Harper & Row: 1940), 1.

a'gufwm Aefukef; 32

ျပမတတၾကသည။ အသကရငျခငး၏ အဓပၸါယက လညးေကာငး၊ ပေကာငးေသာ အသကရငျခငးအေၾကာငးက လညးေကာငး မလပေဆာငတတၾကပါ။ လတ႔သညကား မန႔အားျဖငသာ အသကရငေနၾကသမား မဟတသျဖင ဘ၀၏ အနက အဓပၸါယက ဖြငဆကာ ပ၍ တနဖးရေသာ အသကရငျခငးအား ရာေဖြေနသမားပင ျဖစၾကသည။ ကၽြႏပတ႔သည အစၥလာမ ဘာသာ၀င၊ ခရစယာန ဘာသာ၀င၊ ဗဒၶဘာသာ ၀ငမား ျဖစႏငသည။ သ႔ေသာ ထဘာသာ၀ငမား မျဖစမကတညးက ယၾကညျခငးႏင ဆကႏႊယေနၾကသမား ျဖစၾကသညဟ ေပါလ၊ တလစက ဆသည။ ၆ လတ႔သည အတတကြ ေနထငတတဖ႔ ႀကးစားၾကသည။ ပေကာငးေသာ အသကရငျခငးက ရာေဖြၾကသည။ အျခားသမားကလညး ခစတတၾကသကသ႔ မမတ႔ကလညး အျခား သမား၏ အခစက ခခငၾကသည။ ဂဏသကၡာ တရားကလညး ရာေဖြၾကသည။ ထအရာမားက ရာေဖြၾကရငး ကၽြႏပတ႔၏ အေလးထားေသာ၊ တနဖးထားေသာ အရာမား၊ စတကးမားတ႔က ကၽြႏပတ႔၏ လကေတြ႕အသကရငျခငး ျဖစတညမႈတြင ပသြငးကာ ထတေဖာ ျပသေနၾကသညမာ အမနပင ျဖစသည။ သက၀င ယၾကညျခငးသည လသားအတြက မမ၏ အဆးစြနဆးေသာ သႏငနးကပစြာ အသကရငျခငး အရညအခငး ျဖစသညဟ နားလညပါက လတစဥး ခငးစသည ျခားနားေသာ ယၾကညျခငးအဆငက ပငၾကမညမာ ေသခာသည။ ကၽြႏပတ႔သည ကၽြႏပတ႔၌ရေသာ ယၾကညျခငး အဆငအတနးအတငး ေန႔စဥ အသကရငၾကသည။ ကၽြႏပတ႔၌ရေသာ သက၀ငယၾကညျခငး အဆငအတနးအတငး အရာရာက တ႔ျပနၾကသည။ ထသ႔ လပေဆာငျခငးသည မမတ႔၏ သက၀င ယၾကည ျခငး လမးစဥအတငး ေလာကေနၾကျခငး ျဖစသည။ ထေၾကာင အဆငျမင သက၀င ယၾကညျခငး ရသမားသည အျခားသမားအတြက အေစချခငးအားျဖင မမတ႔၏ အသကကပင စေတးခၾကရသည။ အနစနာ ခခၾကရသည။ ထေၾကာင မမတ႔၏ သက၀င ယၾကညျခငးအဆငက မမတ႔ ယၾကညခကမား အတငး အသကရငျခငးျဖင သာ၍ ျမငရာ အဆငဆသ႔ ျမႇငတငၾကရန လအပေပသည။

ouf0if ,HkMunfjcif; tqifhqifh

အေမရကနႏငငသား ဓမၼပညာရင ဂမး၊ ေဖာငလာ (James Fowler) က သက၀ငယၾကညျခငးသည အမးမးရသညဟ ဆသည။ လ႔ဘ၀တးတက ေျပာငးလ

၆ Paul Tillich, Dynamic of Faith, 19.


လာသလ ထသက၀ငယၾကညျခငးသညလညး အဆငဆငျဖင ေျပာငးလေနသညဟ ဆသည။ ထသက၀င ယၾကညျခငး အဆငဆင တးတကေျပာငးလလာပက ေလလာ ရာတြင ကေလးသငယတ႔၏ အသကအကန႔အသတအလက စတပငးဆငရာ ေျပာငးလလာပက အေျခခသည။ သက၀ငယၾကညျခငး အဆငအတနးက ေလလာ ေသာအခါ အဘယေၾကာင ကေလးသငယတ႔၏ စတပငးဆငရာ ဖြ႕ၿဖးမႈက အေျခခ တတၾကသနညး။ သက၀ငယၾကညျခငး ဆသညမာ အမားအားျဖင လႀကးမားႏငသာ ဆငသညျဖစ၍ သက၀ငယၾကညျခငး တးတကမႈက တငးတာရာ၌ ကေလးသငယ မား၏ စတပငးဆငရာ ဖြ႕ၿဖးမႈက အဘယေၾကာင အေျခခခၾကသလ ဆသညမာ အမနပင သခငစရာ ေမးခြနးျဖစေပသည။ သက၀င ယၾကညျခငး တးတက ေျပာငးလ ျခငးအေၾကာငး ေလလာသတ႔၏ ေတြ႕ရခကမာ လတစဥးခငးစတငး၏ သက၀င ယၾကညျခငး တးတကမႈသည ကေလးသငယတ႔၏ စတပငးဆငရာ ဖြ႕ၿဖးမႈကသ႔ အဆငဆင ေျပာငးလေနသညဟ ဆခၾကပါသည။ ကေလးသငယမား၏ စတပငး ဆငရာ ဖြ႕ၿဖးမႈ ေလလာရာတြင ကၽြမးကငသမား ျဖစၾကသည ပေရာဖကဆာ Jean Piaget ႏင Lorence Kohlberg တ႔က ကေလးသငယတ႔၏ အသကအလက စတပငး ဆငရာ အဆငဆင တးတကဖြ႕ၿဖးမႈက ေလလာရာတြင ကေလးသငယတ႔၏ ယၾကည မႈ တညေဆာကပ၊ ကယကငတရား တးတကလာပ၊ စကား ေျပာပ၊ ကစားပ၊ ေနပ ထငပတ႔က အေျခခလက ေလလာၾကသည။ ဂမးစ၊ ေဖာငလာက မမစာအပ Stages of Faith တြင Erik Erikson ၏ ကေလးသငယမား စတပငးဆငရာ တးတကမႈ ေလလာထားပက ေအာကပါအတငး ထပဆင ေဖာျပပါသည။ ၇

(၁) ေမြးကငးစ ကေလးတ႔သည မမတ႔၏ ပတ၀နးကငရ လတ႔ အေပၚ ယၾကညမႈ အျပညအ၀ ထားရၾကသည။ သတ႔သည မမတ႔ မသားစ၀ငမား၏ လႊမးမး ျခငး ခၾကရသညအျပင မမတ႔ အသပညာ တညေဆာကျခငးတြငလညး မမတ႔ ပတ၀နးကင၏ လႊမးမးျခငးက ခခၾကရသညဟ ဆသည။ (၂) ၂ ႏစသား အရြယမ ၆ ႏစသား အရြယရ ကေလးတ႔သည မသားစ၌ သြနသငသညအတငး မမတ႔၏ ဘ၀က တညေဆာကၾကသည။ အျခားသမား အေပၚ၌ သသယမား ရတတသည။ ဤအခန၌ ကေလး၏ အသဉာဏသည တစလမးသြား အဆင၌သာ ရပါသည။ ဤအဆငရ ဘာသာတရား ခယခကမာ မမဘာသာ၊ မမ ခယခကသာလင အမနကနဆးဟ ခယသည။

၇ James W.Fowler, PP.107-108.

a'gufwm Aefukef; 34

(၃) ၇ ႏစမ ၁၂ ႏစအထ ရသည ကေလးသငယမားသည တစဥးႏင တစဥး ၿပငဆငတတၾကသည။ အၿပငအဆင လပေဆာငတတၾကသည။ အျခား သတ႔ေျပာေသာ အေၾကာငးအရာမားအေပၚ စဥးစားတတၾကသည။ ႏႈငးယဥတတၾက သည။ ဤအဆင၌ ေနေသာ သတ႔သည အျခား ဘာသာတရား ခယမႈက ေလလာ ရာတြင ႏႈငးယဥသည အဆငျဖင ေလလာတတၾကသည။ (၄) ၁၃ ႏစ ႏင ၂၁ ႏစ အၾကားရလငယလရြယမားသည မမတ႔ ျဖစတည ျခငး (identity) က ရာေဖြလာၾကသည။ ဤအခနရ လငယတ႔၏ဘ၀ အသကရငျခငး သည ႐ႈပေထြးမႈမားႏင ရငဆငၾကရသည။ မမတ႔ကယတင ေရြးခယေသာ လမးစဥ အတငး ေလာကလမးခငၾကသည။ ဤအဆင၌ေနေသာ သတ႔၏ ဘာသာတရား ခယခကမာ မမတ႔ ဆကကပသညအတငး အသကရငၾကသည။ လပသညအတငး တာ၀နယမႈလညး ျပတတၾကသည။ (၅) ၂၁ႏစ ႏင ၃၅ႏစ အၾကားရ လႀကးမားသည အျခားသမားႏင အတတကြ ေနထငတတျခငး၌ အားနညးတတၾကသည။ အဖြ႕အစညး၌ ေနထငျခငး အားနညးၾကၿပး၊ မမဘာသာမမ သးသးသန႔သန႔ ေနခငၾကသည။ (၆) ၃၆ႏစ မ ၆၀ႏစ အထကရသမားသည ဘ၀ ရငကကသမား ျဖစၾက သည။ စတေနသေဘာထား ျပညသညအဆငသ႔ ေရာကၾကသမား ျဖစၾကသည။ ထေၾကာင အျခားသမားႏင ပးေပါငးတတၾကသည။

&ifhusufaom ouf0if,HkMunfjcif; ydkifqdkifolrsm;

အထကပါ ကေလးသငယတ႔၏ စတပငးဆငရာ ဖြ႕ၿဖးမႈ ေလလာခက မားႏင သက၀င ယၾကညျခငး တးတကလာပ အဆငဆငတ႔က ႏႈငးယဥကာ ဂမး၊ ေဖာငလာက သ၏ ေတြ႕ရခကမားက ေအာကပါအတငး ဆကလက ေဖာျပပါ သည။ အဆင (၁) သက၀င ယၾကညျခငးက Intuitive - projective faith ဟ ေခၚသည။ ဤအဆင သက၀င ယၾကညျခငးသည အျခားသမားထမ သငယခငေသာ အဆငျဖစသည။ ႐ႈပေထြးမႈရေသာ အေတြးအေခၚမားက လကမခႏငေသးပါ။ သန႔စင ႏပေသာ သက၀င ယၾကညျခငးမး ျဖစသည။ မညသည သက၀င ယၾကညျခငးမးက မဆ လကခဖ႔ ၀နမေလးတတေသးသည အခန ျဖစပါသည။ ယငးသည ေမြးကငးစ ကေလးသငယတ႔၏ ျဖစငေသာ စတႏင အလြနတသည။ ကမးစာထက ပျပငမား၊ အေၾကာငးအရာမားက အမနတကယ ျဖစသညအတငး လကချခငးမး ျဖစပါသည။


ခရစယာန အမားစတ႔သည ဤအဆငတြငသာ တစသကလး ေနၾကသညက ေတြ႕ရ တတသည။ အဆင (၂) သက၀င ယၾကညျခငးမာ Mythic - Literal Faith ဟ ေခၚသည။ ဤအဆင သက၀င ယၾကညျခငးသည မမ ယၾကညခကအေပၚ ဆငျခငတတရားျဖင စတင ခငခနကာ စဥးစားလာသည။ ကမးစာထက ပျပငမား၊ အေၾကာငးအရာ မားသည ပျပငမားအတငး အမနတကယျဖစမညဟ မခယေသာလညး မမ၏ ယၾကညျခငး တညေဆာကေရးတြင အကးျဖစေစသညဟ ခယသည။ ပျပငမားႏင ဒ႑ာရတ႔သည မမဘ၀ အေတြ႕အႀက ေျဖရငးရနအတြက အကအညအျဖစ လကခ သည။ ထ႔ေၾကာင ကမးစာက စာတမးပစမး လကခၾကျခငး ျဖစသည။ အဆင (၃) သက၀င ယၾကညျခငးမာ Synthetic - conventional faith ဟ ေခၚသည။ ဤသက၀င ယၾကညျခငးသည မမအတြက အဓပၸါယ ေဖာေဆာငေသာ သက၀င ယၾကညျခငးမး ျဖစသည။ ေနရာတငး၊ အခနတငးႏင အ၀ငခြငကျဖစေသာ သက၀င ယၾကညျခငး တညေဆာကျခငးက ေခၚပါသည။ ၇ ႏစသား အရြယမ ၁၂ ႏစသား အရြယရ ကေလးတ႔သည ၿပငဆငျခငးက ႏစသကၾကကာ အသစအဆနး မားက လခငၾကသည။ ဤအဆင သက၀င ယၾကညျခငး ရသတ႔သည အေတြးအေခၚ အသစအဆနးတ႔က ႏစသကၾကသည။ သၾသေလာဂ စကားအားျဖင ယငးက ေရခေျမခ သၾသေလာဂဟ နားလညႏငပါသည။ အဆင (၄) သက၀င ယၾကညျခငးက Individuative - faith reflection ဟ နားလညသည။ မမနားလညေသာ ေလာကေရးရာ၊ မမ ယၾကညျခငးကပင ဆနးစစ ေ၀ဖနႏငေသာအဆင ျဖစသည။ မမ၏ ယၾကညျခငးသည အျခားသမား အတြက အဓပၸါယ ရ မရ ေ၀ဖနမႈျပလာသည။ ဆနးစစကာ လကခေသာ ယၾကညျခငး ျဖစသည။ အဆင (၅) ယၾကညျခငးက Conjunctive - faith ဟ ေခၚသည။ ဤသက၀င ယၾကညျခငး အဆင၌ရေသာ သတ႔သည မမတ႔၏ သက၀င ယၾကညျခငးသညသာ အမနကနဆးဟေသာ စညးအား ေကာလႊားထားသမား ျဖစၾကသည။ “သငမနပါက ကၽြႏပ မားသည” ဟေသာ ခယခကအေပၚ အေျခ မခေတာပါ။ အျခားသမား၏ အမနတရားကလညး အသအမတျပတတသည အဆငျဖစသည။ အဆင (၆) သက၀င ယၾကညျခငးသည Universalizing - faith ျဖစပါ သည။ ဤအဆင သက၀င ယၾကညျခငးသည အသကရငျခငး၏ လမးစဥက သရျခငး လညး ျဖစသည။ သသည လမးစဥအတငး အသကရငျခငးမး ျဖစသည။ မမ၏ သက၀ငယၾကညျခငးသည မမ၏ ဘ၀ အသကရငျခငးလညး ျဖစသည။ ယၾကညခက

a'gufwm Aefukef; 36

က အသကရငျခငးအားျဖင အေကာငအထည ေဖာသြားသည။ ဂမးစ၊ ေဖာငလာက ဤသက၀ငယၾကညျခငး အဆငတြင Martin Luther King, Mahatma Gandhi, Mother Teresa, Dietrich Bonhoeffer တ႔က စထားပါသည။ ဤအဆင သက၀င ယၾကညျခငးသည အျပစလပသက မမနးဘ၊ အျပစ လပေစသည နညးစနစႏင ခယခကမား (အျပစတရား) က ဆန႔ကငကာ ထမေကာငး ေသာ နညးစနစႏင ခယခကမားက အသကႏငရငးၿပး ရငဆငေသာ အသကရငျခငး လမးစဥသည ဤအဆင၌သာ ရပါသည။ ထ႔ေၾကာင စာေရးသအေနျဖင Nelson Mandela, Aung San Suu Kyi ႏင Bishop Desmond Tutu တ႔သညလညး ဤအဆင ရငကကေသာ သက၀င ယၾကညျခငးရသမား ျဖစၾကသညဟ ဆခငပါသည။ သတ႔သည မမတ႔၏ သက၀င ယၾကညျခငး တစခတညးကသာ အထး အာရစက၍ အသကရငျပခၾကေသာ ပဂၢလထးမား ျဖစၾကသည။

g


tcef; (2)

a,½Ic&pfawmf

a,½Ic&pfawmf\ aemufcHordkif;tusOf;

ေယရႈသည ဗကလငၿမ႕တြင ေမြးဖြားေသာလညး နာဇရကၿမ႕တြင ေနထင ေသာေၾကာင နာဇရကၿမ႕သားဟ အသမားျခငး ျဖစပါသည။ နာဇရကၿမ႕သည ဂးလမးမားသာ ေနထငေသာၿမ႕ငယေလး တစၿမ႕ ျဖစပါသည။ လဥးေရ ထထပၿပး အဖးတန သယဇာတမား မထြကသျဖင ထၿမ႕သည အလြန ဆငးရေသာၿမ႕ျဖစသည။ ထ႔ေၾကာင ၿမ႕ေနလထတ႔သည ေရာဂါဘယ ထေျပာၿပး၊ ထၿမ႕သည ႏနာ ေရာဂါသည မားၿမ႕ ဟ၍ပင ေကာၾကားခေသာၿမ႕ျဖစသည။ ေယ႐ႈခရစေတာသည ထၿမ႕တြင လကသမား မသားစမ ႀကးျပငးလာသတစဥး ျဖစပါသည။ ဂးလမးတ႔သည အသက ၁၂ ႏစမတငမ ေဟၿဗ ကမးစာေတာျမတက သငယေလ ရၾကသည။ ထေၾကာင ေယရႈသညလညး သေနထငေသာ ေဒသဆငရာ ဘရားေကာငးတြင ကမးစာက သငယခပါသည။ ခရစေတာေခတက ပညာေရးသည အနာဂတအေၾကာငး တြကခကသည ပညာေရးထက လကရ အေျခအေနက သးသပ ေ၀ဖနသညပညာေရး ျဖစေသာေၾကာင သ႔၏ အေျပာအဆတ႔သည ထေခတက ဆနးဒးဆစ (Sadducees) တ႔ႏင အယ၀ါဒအားျဖင ျခားနားေနျခငးက ေတြ႕ႏင သည။

a'gufwm Aefukef; 38

ခရစေတာသည ပါလကစတငး ဂးတစေယာက ျဖစပါသည။ သသည တငးတစပါးတ႔၏ တကခကမႈ၊ ဖႏပမႈေအာကတြင ရေနၾကေသာ မမ၏ လမးေတာ တ႔ႏငအတ ႀကးျပငးလာခသည။ သတ႔သည အဂစတ႔၏ လကေအာကမ ေမာေရတ႔၏ ဥးေဆာငမႈျဖင လြတေျမာကလာခၾကေသာလညး သမငးတစေလာက ၿငမသကစြာ ေနထငခရေသာ အခနဟ၍ မရသေလာကျဖစသည။ ေနာကဆး ဘစ (၆၃) တြင ေရာမ အစးရ၏ သမးပကျခငးက ခရကာ ခရစေတာ ေမြးဖြားသန႔စငခန ဆလင သတ႔သည တငးတစပါးတ႔၏ လကေအာက ေရာကေနၾကခန ျဖစပါသည။ သတ႔သည လမးအားျဖင ေဟၿဗလမးမားဟ၍ အသမားၾကၿပး၊ တစခါတရ ထနာမည၏ အဓပၸါယမာ ဆငးရသားမားဟ နားလညရသည။ သမငးတစေလာက သတ႔သည ေအးေအးခမးခမးျဖင ေနရခနမားထက အျခားလမးတ႔၏ လကေအာကတြင ေနခ ၾကရသည အခနက ပမားပါသည။ ေအာငႏငသမား အေနျဖင ေနၾကခနထက အစေတးခသမား အေနျဖင ေနၾကရခနက ပမားခသညမာ သမငးက သကေသ ျပခသည။

a[½k'frif;BuD;ESifh olU\om;rsm; vufxuf *sL;vlrsKd;rsm;

ထသ႔ ေဟၿဗလမးတ႔သည အဖႏပခလမးမား ျဖစၾကသျဖင စတဓါတ ေရးရာ၌ အားယသည အေနျဖင မမတ႔သည ဘရားသခင ေရြးေကာကေတာမေသာ လမးေတာ ျဖစၾကေၾကာငး၊ ဘရားသခငသည ထးျခား၍ အဓပၸါယရေသာ ေနရာတြင မမတ႔အား ပ႔ေဆာငေနသညဟ ခယခၾကသည။ ထသ႔ ဘရားသခင၏ လမးေတာ၊ ဘရားသခင ခးေျမာကေသာ လမးေတာ ျဖစေၾကာငး နားလညျခငးက (Covenant theology) ပဋညာဥ သၾသေလာဂဟ အမညထြငခၾကသည။ ဂးတ႔သည မမတ႔အား ကယတငမညသ ေမရယ ေပၚထြနးလာကာ ဘရားသခင အပႏငးထားေသာ ဂးလမး မားအား ကယတငမညတာ၀နက ထမးေဆာငလမမညဟ ယၾကညေနၾကသည။ ခရစေတာေခတ ဂးတ႔သည ေရာမ အစးရ၏ အပခပမႈ လကေအာကတြင ရေနၾကခန ျဖစသည။ ေရာမ အစးရသည မမတ႔ ႏစသကရာ နယခ ဂးလမး ေခါငးေဆာငမားက ေရြးခယကာ ဂးလမးတ႔အား မမတ႔ကယစား အပခပေစခသည။ ခရစေတာေခတ ေဟရဒမငးႀကးသည ေသြးေရာ ဂးျဖစၿပး ေရာမအစးရက ဂးတ႔က အပခပရန ေရြးခယထားေသာ မငးႀကးတစပါး ျဖစပါသည။ ဂးလမးတ႔သည ေဟရဒမငးႀကးက မႏစသကၾကသျဖင ပနကနခၾက သည။ ေရာမအစးရထ မမတ႔က ေရာငးစားသညဟ ယဆခၾကသည။ ေဟရဒ


မငးႀကး၏ သားတစေယာကျဖစသည အားခးေလာစ (Archelaus) ဆသသည အလြန ဆးသြမးလြနးသျဖင ေရာမ အစးရက သ႔က ဖယထတကာ ပလတမငးအား သ႔ကယစား အစားထး ခန႔ခသည။ ေဟရဒမငးႀကး၏ သားတစေယာကျဖစသည ေဟရဒအနတပါးစ (Herod Antipas) ဆသသညလညး အလြနဆးေသာ သားျဖစကာ ႏစျခငးေယာဟန၏ ေခါငးအား ျဖတရန ညြနၾကားသလညး ျဖစသည။ သသည ခရစေတာ လက၀ါးကပ တငတြင အသတခေနခနမာလညး ခရစေတာအား ဆဆကာ သေရာခသလညး ျဖစသညဟ ဆသည။ ဘာသာေရးဘကမာလညး ထေခတက သၾသေလာဂာမား ျဖစၾကသည ဖာရရတ႔သည ဂးလမးတ႔အား လမးျပသမားအျဖစ ထငရားေသာ ပဂၢလမား ျဖစၾက သည။ သတ႔သည ေမာေရမ ရရလာေသာ ပညတေတာအား လကနာသည ေနရာမာ အလြန စညးကမးရသမား ျဖစၾကသည။ ေရာမ အစးရႏင အကၽြမးတ၀င ေရာေရာ ေႏာေႏာ မေနခၾကပါ။ သ႔ေသာ ေန႔စဥျဖစပကေနေသာ ေခတသမငးႀကးက လစလ ႐ႈခၾကသည။ ထ႔အတ အျခားေသာ ဘာသာေရး လပရားမႈ တစချဖစသည အဆနးစ (Essences) တ႔သညလညး မမတ႔ကယမမတ႔ သန႔သန႔ရငးရငး ေနႏငဖ႔ ေတာတြငးသ႔ ထြကကာ ရေသမားအျဖစ ေနလက တရားကငေနၾကသည။ သတ႔သည ဘရားသခင ကယတင ျပလာမည အဖြယ ျဖစရပမားက ေစာငေမာကာ ေနလကရၾက၏။ ထကသ႔ေသာ အေျခအေနမးတြင ခရစေတာသည မမျမငေနရေသာ ႏငငေရး အေျခအေနႏင ဘာသာေရး လပရားမႈတ႔က သးသပ၍ မနသညဟ ခယသည လမးစဥက လကေတြ႕ အသကရငျပျခငးအားျဖင ေဖာျပခသည။ ခရစေတာ၏ သြနသငခကမားသည သ႔ေရ႕က ဆရာ ေယာဟန၏ သြနသငခကမားႏင ျခားနားပါ သည။ သအေျခခေသာ လမးစဥမာ ခစျခငးေမတာ၊ သနား စမကျခငးႏင ခြငလႊတျခငး တရားတ႔ျဖစသည။ ယငးသးခကတ႔က ရငထ၌ ေထြးပကကာ လထအလယ၌ ဘရား သခင၏ အမႈေတာမားက ေဆာငရြကသည။ မမကယမမ ဆရာတစပါး အေနျဖင ျမငကာ တပညမားအား သြနသငသည။ သ႔ေသာ သသည သာမနဆရာမားထက သာလြနသည။ ပေရာဖက တစပါးလညး ျဖစသည။ အဖြယမားကလညး ျပသခသည။ လတ႔အား ကနးမာေစသည။ ဆငးရသားမားအား အကာအကြယေပးသည။

wpfpHkwpfck qmiwfaeaom avmuBuD;

လ၏ စတသည အလြန ဆနးၾကယလသည။ ယငးမာ တစစတစခအား အၿမပင ဆာငတလက ေနတတျခငး ျဖစသည။ ထ ဆာငတမႈက ျမငရသည မကစ

a'gufwm Aefukef; 40

အာရအားျဖင လညးေကာငး၊ နားမတစဆင အၾကားအာရအားျဖင လညးေကာငး ေန႔စဥ ျဖညစြကေပးလက ရသည။ လတငးသည ဆာငတေနေသာ မမတ႔၏ စတက ျဖညစြကေပးရနအတြက တစစတစခက အၿမပင ရာေဖြလက ရေနၾကသည။ အထး သျဖင ယေန႔ လငယထသည အတတက မတယသည မနကနျခငးမား ျဖစၾကေသာ သပၸပညာ မနကနမႈ၊ ဘာသာေရး မနကနမႈ၊ ယဥေကးမႈ မနကနမႈႏင ႏငငေရး မနကနမႈတ႔ အေပၚ တျဖညးျဖညး ၿငးေငြ႕လာၾကကာ ထမနကနမႈတ႔အေပၚ အေလး ထားမႈသညလညး တျဖညးျဖညး ေလာလာၾကေတာသည။ အရာရာတငး၌ မနကနမႈတ႔အား ေမးခြနးထတခၾကသည။ တစခနတစခါက မနကနမႈသည တစသကလးအတြက လေလာကေသာ မနကနမႈျဖစေနမည ဆသည ခယခကက လကမခႏငၾကေတာေခ။ လတငး၌ ကြျပားသည အယအဆမား၊ အျမငမား ရႏငသညက လကခလာၾကသည။ ေဟာငးႏြမးေနၿပျဖစေသာ ခယခက မားႏင သြနသငခကမားသည မမတ႔အတြက ၿငးေငြ႕စရာမား ျဖစသကသ႔ စတ၀ငစား စရာလညး မေကာငးေတာေပ။ ထေၾကာင မမတ႔အတြက ေကာငးေသာ၊ အသစျဖစ ေသာ ခယခကမားက လကရာခၾကသည။ အမနမာ အငလကတနမက (enlightenment) ႏငအတ ေခတသစ စနစ ေပၚလာခသည။ ထေခတသစ စတကးသည ပညာရင နယးတန (Isaac Newton) ၏ နယာမျဖစသည ကမ ၻာသည လညပတေနေသာ စကတစလးကသ႔ ျမငေသာ ျမငျခငးက ပသြငးခခရသည။ ထ႔အတ အရငးရင စးပြားေရး စနစေၾကာင အကန႔အသတ မရ တးတကလာေသာ စးပြားေရး တးတကမႈေၾကာင အားလးေသာ လတ႔၏ ျပနာ မားက ေျဖရငးႏငလမမညဟ ခယၾကသည။ ကနတစဘကမာ ေခတသစ အႀက ကာလက ယၾကည လကခခၾကေသာ ဘာသာေရးႏငဆငေသာ အဖြယရာ ျဖစျခငးမား အေပၚ သေဘာထားအျမငမားလညး တျဖညးျဖညး ေပာကကြယသြားပါေတာသည။ လတငးအတြက အေရးႀကးသညမာ စးပြားေရးႏင ႏငငေရး တးတကဖ႔သာ ျဖစေလ ေတာသည။ သ႔ေသာလညး ၂၀ ရာစ အလယေလာကမ စတငကာ ထစတကး ေခတသစ အမႀကးသည ယယြငးစျပခသည။ ဂာမဏမ စလာေသာ ဖကဆစ၀ါဒသည ကမ ၻာႀကး က ၿခမးေျခာကကာ လမဆနေသာ အျပအမမားျဖင လလခငး ၾကမးတမးစြာ သတျဖတခၾကေလေတာသည။ ၂၀ရာစ ကနသြားသညအခါမ ကၽြႏပတ႔အတြက ကနခသညမာ မဟာတနခးရင တစဆတညးသာ ရသျဖင ထ မဟာတနခးရငအား တခ႕က အၾကမးဖကသမားမား အျဖစ ရသညလကနက၊ နညးစနစတ႔ျဖင တကခက ေနၾကသညမာ ယေန႔အခနအထ မကျမင ကယေတြ႕ ျဖစပါသည။ ဤအခနတြင


တစခတညးေသာ ဘာသာတရား မနကနမႈ စသည လတ႔၏ ျပနာ ေပါငးစအား ေျဖရငးရန မလေလာကေတာသကသ႔ ကမ ၻာႀကးအား ကယတငဖ႔ အတြကလညး ထဘာသာ တစခတညးျဖင မလပေဆာငႏငေတာသညက မက၀ါးထငထင ျမငလာ ၾကသည။ ထသ႔ေသာ အေျခအေနတြင ရေနၾကေသာ လတ႔သည မမတ႔ စတ ၀ညာဥ ဆာငတျခငးက ျဖညဆညးႏငဖ႔ တစစတစခက လကရာခၾကသည။ ထသ႔ တစစတစခ လကရာျခငးသည ယေန႔ေခတ၏ ထငရားေသာ အမတလကၡဏာ ျဖစေပသည။ စတဆႏၵ ဆာငတျခငးက ျဖညဆညးရာတြင တခ႕က ယၾကညျခငးနညး စနစတစခ ကသာ အေျခခကာ ဘရားသခငႏင နးနးကပကပ အသကရငျခငးျဖင ႀကးစားခ ၾကသည။ တခ႕ကမ မမတ႔၏ စတ ကနးမာေစရနအတြက စတပညာရငမားထသ႔ သြားေရာကကာ ကသမႈ ခယခၾကေလသည။ ထသ႔လပေဆာငျခငးသည မမတ႔၏ စတဆႏၵ မျပည၀မႈႏင ေတာငတမႈတ႔အား ျဖညဆညးျခငးမားသာ ျဖစသည။ ဤသ႔ျဖင ဘာသာေရးသည လအမားျဖင အတတကြ အသကရင လပေဆာငျခငး အသြငထက တစသးပဂၢလ စတေျဖရာအျဖစ ေရာကရသြားေလေတာသည။ ယငးသည ယေန႔ ကမ ၻာႀကး အပါအ၀င အသငးအ၀ငးျဖင အတတကြ ဘ၀တညေထာငေသာ လ႔အဖြ႕ အစညး ျဖစျခငး၏ အႏစသာရအား ၿခမးေျခာကေနမညမာ ဧကနအမန ျဖစေလေတာ သည။

a,½Ic&pfawmf\ awmfvSefa&;

ေယရႈသည ရးရး ဂးလယသမားတစဥး ျဖစပါသည။ သ၏ စတ ၀ညာဥ သေဘာ ရငကကျခငးသည မားေသာအားျဖင ေဟၿဗကမးစာအေပၚတြင အေျခခ သညက ေတြ႕ႏငသည။ ေယရႈသည ဂးကမ ၻာ ေလာကတြင ဂးတစေယာက အေနျဖင ေနထငခေသာလညး ေဟၿဗကမးစာကသာ အစဥအၿမ သစၥာရရ စြကငခသည မဟတ ပါ။ ခရစေတာကသ႔ ကနဥး ရာစ ခရစယာနမားသညလညး ေဟၿဗကမးစာ သြနသင သညအတငးသာ အသကရငေနၾကသည မဟတဘ၊ ခရစေတာ၏ တရားေတာ အႏစခပျဖစသည ေတာငေပၚေဒသနာ အားျဖငသာ အသကရငခၾကသည။ ခရစေတာ သည ဂးကမ ၻာ ေလာကတြင ကငလည အသကရငခသညမာ မနေသာလညး အျခား ဂးတ႔ႏငအတ ဂရစာေပႏင ယဥေကးမႈ လႊမးမးေသာ ေရာမအစးရ၏ အပစးမႈ အေတြ႕အႀက ရခသျဖစသည။ ေရာမ အပခပမႈႏင ဂရ ယဥေကးမႈ ေရာေႏာေနမႈသည ထေနရာ တစခလးတြင ပ႕ႏ႔လက ရသည။ ထေၾကာင လတငး၏ အသကရငသနျခငး သညလညး ေရာမကသ႔ ျပမ အသကရငခၾကရသည။ အထးသျဖင လလတတနးစား

a'gufwm Aefukef; 42

ေငြေၾကး ခမးသာသမားသည ေရာမ သေဌးသကြယတ႔၏ ဇမခသည စနစက အတ ယၾကသည။ 1 ေဟရဒမငးႀကးမား၊ ယဇပေရာဟတမား၊ အလယအလတ ခမးသာသ မားႏင ေျမပငရငတ႔သည ဆငးရသားမားအေပၚ ေခါငးပျဖတျခငးျဖင မမတ႔၏ ဘ၀က ဇမခေနၾကသည။ ေယ႐ႈခရစေတာသည သ႔ေခတက ဤကသ႔ေသာ လမႈဆကဆေရး စနစ က ေတာလနခသည။ သ၏ ဘာသာေရးဆငရာ သြနသငခကမားႏင ၀ညာဥ သေဘာ နားလညျခငးတ႔သည သ႔ေခတက လမႈေရး အေဆာကအအႀကးက ေတာလနသည အသြငေဆာငခသည။ စငစစ ေယရႈသည ျပျပငေျပာငးလေရးသမား မဟတပါ။ သ႔ေခတက အမား ခယ လကခထားသည ဘာသာေရး သြနသင ခယခကမားက ဖါေထးဖ႔က လညးေကာငး၊ ျပျပငဖ႔က လညးေကာငး မရညရြယခပါ။ ထသ႔ ျပလပ မညအစား ဂးဘာသာက လညးေကာငး၊ ေဟလသ ဘာသာက လညးေကာငး ေျပာငးျပနလနလကျခငး ျဖစသည။ ထသ႔ လပေဆာငျခငးသညလညး အာဏာ ရယရန ေသာလညးေကာငး၊ အျခားသမားအား ေနရာေပးခင၍ ေသာလညးေကာငး လပေဆာငချခငး မဟတဘ 2 လလခငး အၾကား၌ သနားစမကျခငး ရ၍ ေအးခမး သာယာေသာ ဘရား သခငႏငငေတာ တညေထာငရနသာ လပေဆာငျခငးျဖစသည။ သသည ထႏငငေတာ တညေထာငေရးလပငနးတြင အလပ မားေနခသည။ သ႔ေသာ ဘရားသခင ႏငငေတာႏငဆငေသာ လပငနးမား ေဆာငရြကရာတြင ေယရႈသည ႏငငေရးဆနေသာ လပရားမႈစနစက အသးမျပခပါ။ လတ႔၏ စတႏလးသားမား ေျပာငးလေရးကသာ အာရစကခသည။ လမႈ ေတာလနေရး ဆသညမာ လမႈ အဖြ႕အစညး နညးစနစ ေျပာငးလေစေရး ျဖစသည။ ႏငငေရး လႈပရားမႈသည ႏငင၏ အေျခအေနမား ေျပာငးလႏငရနအတြက အေျပာငးအလတစခ ျဖစလာေအာင လပေဆာငကာ ပေကာငးေသာ ႏငငေရးစနစ တစခ တညေထာင ျခငး ျဖစပါသည။ ခရစေတာသည သ႔ေခတက အျခားဂးမားကသ႔ ေရာမ အစးရ၏ ဖႏပမႈေအာကမ လြတေျမာကဖ႔ရနလညး ေမာလငေကာငး ေမာလငခ ပါလမမည။ 3 သ႔ေသာလညး သသည လမႈ ေတာလနေရးလပငနးတြငသာ အလပမား ေနခသည။ ႏငငေရးမာထက လတ႔၏ စတႏလးသား၊ စတေနသေဘာထား ေျပာငးလ ေရးကသာ ဥးစားေပး လပေဆာငခသည။

၁ Albert Nolan, Jesus Today: A Spirituality of Radical Freedom (Maryknoll:. NY: Orbis Books, 2008), 49.၂ Ibid., 50.၃ Ibid., 50.


orm;½dk;us r[kwfaom c&pfawmf\ rSefuefrI

ေယ႐ႈခရစေတာ၏ သြနသငခကမား အႏစသာရ အကဥးခပက အလြန ထငရားေသာ ေတာငေပၚေဒသနာ အမညျဖင ေဖာျပခသည။ ထ ေတာငေပၚေဒသနာတြင မပါေသာ အျခားအေရးႀကးသည ခရစေတာ၏ သြနသငခကမားတြင “ပါးတစဖက အရကခပါကလညး လကစားေချခငး မလပဘ၊ ကန တစဖကကပါ ဆကလက ေပးဖ႔ရန လညးေကာငး၊ တစမငသြားခငးပါက ႏစမငသြားဖ႔က လညးေကာငး၊ ရနသ ကပင အမနးအားျဖင မတ႔ျပနဘလက၊ ခစျခငး ေမတာျဖငသာ တ႔ျပနရန လညး ေကာငး၊ မမအား ကနဆေနသအား ေကာငးခးကသာ ေပးရမည ျဖစေၾကာငး၊ မမအား မနးေနသအေပၚ အမနးအားျဖင မတ႔ျပနဘ အႀကမ (၇၀) ထကမက ခြငလႊတရန လညးေကာငး သြနသငခပါေသးသည။ (မ ၅း ၃၈-၄၃၊ လကာ ၆း ၂၇-၃၇၊ မ ၁၈း၂၂)။ ခရစေတာသည သ႔ေနာကလကမားအား မမတ႔ အခငးခငး အၾကား၌ လညးေကာငး၊ မမတ႔ႏင ဆကႏႊယေသာ အျခားလမးစမားႏင လညးေကာငး ထေတြ႕ ဆကဆေသာအခါ မမ၏ သြနသငခကက လကနာၾကရန အလရသည။ ခရစေတာ ျမငေတြ႕ခငေသာအရာမာ ခမးသာသမားႏင ဆငးရသားမားအၾကား တညေဆာက ထားေသာ လမႈဆကဆေရးက ျပျပငျခငးပင ျဖစသည။ ခရစေတာေခတက လအမား လကခသည အခက တစခကမာ ခမးသာ သမားသည ဘရားသခငထမ ေကာငးခးခစားရသမား ျဖစသညဟ ခယျခငးျဖစ သည။ ထ႔ေၾကာင ခမးသာသတ႔သည မဂၤလာရသမား ျဖစၾကသညဟ ခယၾကသည။ ဤသ႔ ခယေနၾကျခငးက ခရစေတာက ေျပာငေျပာငႀကး ဆန႔ကငလက “ဆငးရသား တ႔သည မဂၤလာရသမား ျဖစေၾကာငး” အတအလငး ေၾကညာခသည။ (လကာ ၆း ၂၀)။ တစနညးအားျဖင “မဂၤလာရသမားသည ခမးသာသမား မဟတဘ၊ ဆငးရသားမားသာ ျဖစၾကသည” ဆသည သေဘာပင။ သ႔ေသာလညး ဆငးရသားမားသည ေနာငအခါတြင ခမးသာၾကမည သမားျဖစမညဟ မဆခပါ။ ထသ႔ ေျပာမညအစား “သတ႔သည ခမးသာသမား အထတြင မပါ၀ငၾကသျဖင ၀မးသာစရာ ျဖစသည” ဟ ၍သာ ေျပာခသည။ (လကာ၊ ၆း၂၄)။ ခမးသာသမားသည အမဂၤလာ ရၾကသညဟ ဆျခငးမာ တရားမတမႈ ရ၍ မမတတ ေ၀မမည အနာဂတ ဘရားသခင ႏငငေတာတြင သတ႔သည မမတ႔ ပငဆငသည ပစၥညးဥစၥာေၾကာင အခကအခႏင ရငဆငလက ရေနၾကမည ျဖစေသာ

a'gufwm Aefukef; 44

ေၾကာင အမဂၤလာရျခငး ျဖစသည။ 4 ထသ႔ေသာ အေျခအေနတြင ဆငးရသားတ႔မာမ မမတ႔ရသမ အရာမားအား ေ၀မႏငၾကပါလမမည။ ခရစေတာသည လလခငးအၾကား၌ အဆငအတနး ခြျခားကာ တညေဆာက ထားေသာ လမႈဆကဆေရးက ေတာလနခသသကသကမသာ မဟတပါ။ မမ ကယတင လသားတငးတ႔အား အဆငအတနး ခြျခားျခငး မရဘ တနးတညမ ဆကဆ သည။ လတငးတ႔အား မမတ႔ရသညအတငး အသအမတျပခသည။ တခ႕ေသာ မကကနးတ႔ကပင ျမငေစသည။ ေျခဆြ႕သကလညး ေပးက ေဖးမျခငးျဖင ကနးမာေစ သည။ လ႔အသငးအ၀ငး၌ အပယခ လတနးစားမားကလညး အဆငအတနး ျမငေသာ ပဂၢလမားကသ႔ အသအမတျပသည။ မနးကေလးမားႏင ကေလးသငယမားအား လေယာကားမားထက ပနမကေသာ အဆငအတနးရသမားကသ႔ ဆကဆျခငး မျပသညအျပင သတ႔၏ ဘ၀ျဖစတညျခငး အမနကလညး ျမႇငတငေပးခသည။ ခရစေတာ တညေဆာကေသာ လမႈေတာလနေရး လမးစဥသည အျမငဘကသ႔ ဥးတညလက ေထာငထားသည ေလကားမး မဟတဘ၊ ေအာကဘကသ႔ ဥးတညေသာ ေလကားကသာ စကထခေလသည။ (မာက ၉း၃၃-၃၇)။

c&pfawmf tcsdef EdkifiHa&; tajctae

ေယရႈခရစေတာ စတင အမႈေတာ ေဆာငရြကေနခနတြင ေမရယ အေပၚ ယဒ လမးတ႔၏ ေမာလငျခငးသည အထြတအထပသ႔ ေရာကရေနခနျဖစသည။ ေမရယသည ၿငမးခမးသာယာေသာ၊ ဘရားသခင စးမးေသာ ႏငငေတာ တညေထာင သ အျဖစ ေစာငေမာေနၾကခန ျဖစသည။ ထဘရားသခင ႏငငေတာသည မညသည အခန၊ မညသ႔ျဖင၊ မညသညေနရာတြင ျဖစႏငေျခ ရသညက ေဟာကနးမား ထတခ ၾကသည။ ထအခနသည ထးဆနး အၾသျခငးႏငအတ မမတ႔ကယတင ျမငၾကရလမ မညဟ ယၾကညၾကသညအျပင ေမရယ သည ေရာမ အစးရအား ၿဖခြငးႏငမညသ ျဖစမညဟ ယဆခၾကသည။ ေမရယ သည မမ၏ လကေအာကခ တပမးမားႏငအတ ခတကကာ ေယရရလငၿမ႕က ဘရားမ လမးတ႔၏လကမ ကယတငရန တကခက လမမညဟ ခယၾကသည။ ထအခနသည ေန႔အခနတြင ျဖစမညေလာ။ ညအခနတြင ျဖစမညေလာ ဆကာ တစေန႔ၿပးတစေန႔ ေစာငဆငးေနခၾကသည။

၄ Albert Nolan, Jesus Before Christianity: 25 th Anniversary (Maryknoll:. NY: Orbis Books, 2001), 62.


ထကသ႔ေသာ အခနတြင ဘာသာေရးဂဏး တစဂဏးျဖစသည အဆနးစ (Essence) တ႔ဆလင ေတာထြက၍ အစာေရာငကာ သန႔သန႔ရငးရငး ေနျခငးျဖင ေမရယ ႏငငေတာက ေစာငေနခၾကသည။ ထ သမားထတြင ႏစျခငး ေယာဟနလညး ပါ၀င ပါသည။ သကယတငပငလင ဘရားသခငက အစၥေရး လမးတ႔အား ကယတငရန တစစတစဥးအား ေစလႊတလမမညဟ ခယသည။ ေရာမ အစးရ လကေအာကမ ေယ႐ရလငၿမ႕ လြတေျမာကႏငရနအတြက သာမန လထမားကလညး အပစလက ဖြ႕ကာ ဆေတာငးလက ရေနၾကသည။ (လကာ ၁း၆၈၊ ၇၁၊၂း၂၅၊ ၈)။ ရငလကာ၏ ေနာကဆးအခနးတြင ဧေမာကသ႔ ခရးျပေနၾကေသာ လႏစဥးတ႔သညလညး ေယရႈ သည အစၥေရး လမးတ႔အား လြတေျမာကေစမည ပဂၢလျဖစမညဟ ယဆခၾက ေသးသည။ (လကာ၊၂၄း၂၁)။

c&pfawmf\ yifudk jzpfwnfjcif;

ထသ႔ ယဒ လမးတ႔သည ေမရယအား ေမာလငျခငးမားစြာျဖင ေစာငေမာ ေနၾကခနတြင ေပတ႐က သခငေယ႐ႈအား “သငသည ဘရား၏ သားေတာ ေမရယ ျဖစသည” (မ ၁၆း၁၆) ဟ ဖြငေျပာျခငးက ခရစေတာက အသာတၾကည လကခ ခသည။ သ႔ေသာ မမသည အစၥေရးလမးတ႔ ေမာလငေနသည ေမရယကသ႔ မဟတ သညျဖစ၍ မမေမရယ ျဖစျခငးက လသရငၾကား ေၾကညာျခငး မျပၾကရန အလေတာ ရခသည။ ထ႔အတ အျခားသမားက မမအား အေစခရန မဟတဘ မမကသာ အျခား သမားအား အေစခရနျဖစေၾကာငး ေျပာၾကားခသည။ (မာက ၁၀း၄၅)။ ဤသ႔ျဖင ထေခတက အရာရတစဥးႏင အေစခတစဥးတ႔၏ လမႈဆကဆေရး စနစက ေျပာငးျပန တညေဆာကလကသျဖင သ၏စကားသည သ႔ေခတက အရာရမား၏ နားတြင အလြန ခါးသးေစခသည။ ခရစေတာအား အနးကပေနတတသ ေပတ႐ ကယတငလညး ထ အေၾကာငးက နားမလည၍ ခရစေတာက မမ၏ ေျခေထာကအား ေဆးမညျပရာ တြင ေျခေထာကက မေဆးဘ၊ လကႏငေခါငးကသာ ေဆးပါဟ ေတာငးဆခဖး ေၾကာငးေတြ႕ရသည။ (ေယာ ၁၃း၄-၁၆)။ ခရစေတာသည မမ လပေဆာငရမည လပငနးမားက ေရာငဖယ၍ မေန တတပါ။ ဘရားသခင ႏငငေတာ၏ သားသမးမား အေၾကာငးက ရ၀ ျပတသားစြာ ေျပာၾကားခသည။ ထသ႔ ဘရားသခင ႏငငေတာအေၾကာငးက တတကက ေဟာေျပာ ပါက အသကအႏရာယႏင ရငဆငႏငေၾကာငး သေကာငးေကာငးႀကး သေနခသည။ အမနမာ ခရစေတာသည ဘရားသခင ႏငငေတာအေၾကာငး ေဟာေျပာျခငးျဖင

a'gufwm Aefukef; 46

မမ၏ ေမရယ ျဖစျခငးက သကေသျပရန အလေတာရသည။ သသည ေမရယ အမန ျဖစေသာလညး (ေဟရာယ ၅၂း၁၃)၊ မမကယမမ ေအာငႏငသအေနျဖင မျမငခပါ။ ထသ႔ ျမငမညအစား မမသည အစေတးခ၊ ပေဇာသကာ အျဖစသာ ရေနေၾကာငး သရခသည။ မမသည အစေတးခ ပဂၢလျဖစေနေသာလညး မမ၌သာ ေျဖာငမတျခငးႏင အမနတရား ရေနေၾကာငး သကေသျပခသည။ စငစစ ဘရားသခငသည အစေတးခ သမားဘကမ အၿမပငေနတတေသာ ဘရားျဖစေၾကာငး ခရစေတာ သြနသငခသည။ ခရစေတာသည အစေတးခ ပဂၢလအေနျဖင မမကယမမ မတဆကကာ ထတာ၀နက အသကစြန႔သညအထ သစၥာရရ ထမးေဆာငခသည။ အျခားသမားက သ႔က ႐ႈးနမသ အေနျဖင ျမငခၾကေသာလညး သ၏ ေသဆးျခငးက ေအာငျမငျခငး အျဖစသ႔ ေျပာငးလပစခပါသည။ ေယ႐ႈခရစေတာက တခ႕က ပေရာဖက အတအေယာင ျဖစသညဟ စြပစြခၾကသည (လကာ ၄း၂၄)။ သ႔ေသာ သသည ရရငေသာ ပေရာဖက တစပါးျဖစ ခသည။ ၀ညာဥေတာႏင ျပည၀ေသာ ပေရာဖက ျဖစသည။ ပေရာဖကတ႔သည မမတ႔ ေနထငေသာ လ႔ အသငးအ၀ငး၊ မမတ႔ ႏငင၊ မမတ႔၏ ဘာသာေရး သြနသငခက တ႔ကသာ ေ၀ဖနၾကသည။ အျခားေသာ ဘာသာတရားမား၊ ႏငငတ႔ႏင လ႕အဖြ႕အစညး တ႔ကမ မေ၀ဖနၾကပါ။ တစနညးအားျဖင ေျပာပါက အျခား ဘာသာ၀ငမားက လညး ေကာငး၊ အျခား ႏငငတ႔ကလညးေကာငး ေ၀ဖနသက ပေရာဖကဟ မေခၚပါ။ မနေသာ ပေရာဖကတ႔သည မမတ႔ႏငင၏ ေခါငးေဆာငမား၊ ယငးတ႔၏ အျပအမမားကသာ ေ၀ဖနၾကသည။ ေျပာျပၾကသည။ ထသ႔ ေဟာေျပာၾကသျဖင ဓမၼေဟာငးေခတက တခ႕ေသာ ပေရာဖကတ႔သည ရငဘရငတ႔၏ သတျဖတျခငးက ခခၾကရသည။ ထအေၾကာငးက ေယ႐ႈခရစေတာ ေကာငးေကာငးႀကး သေနမညမာ ေသခာပါသည။ သ႔ေသာ သသည ဘရားသခငထမလာသည ႀကးမားေသာ သတရေသာ ပေရာဖက ျဖစေပသည။

edrdwfzwfwwfaom ya&mzuf

ပေရာဖကတ႔သည ေဗဒငဆရာမားကသ႔ အနာဂတတြင ျဖစပကမည ကစၥမားကသာ ေဟာေျပာၾကသည မဟတပါ။ မမတ႔ ေခတအေျခအေနကလညး နမတဖတေနၾကသမား ျဖစၾကသည။ မမတ႔အခနတြင ျဖစပကေနေသာ ေလာက သမငး၏ အမတ လကၡဏာတ႔အေပၚ အာ႐စကေလေလ၊ မမတ႔ ေနထငသည ႏငငေရး၊ စးပြားေရး၊ စစေရးႏင ဘာသာေရးတ႔၏ ယယြငးေနမႈမားသည မညသညဖကသ႔


ဥးတညကာ ေရြ႕ေနသညက ပ၍ သတျပမေလေလ ျဖစၾကသည။ အျခားေသာ ပေရာဖကမားကသ႔ ေယရႈခရစေတာသညလညး မမေနထငသည ေရာမအစးရ၏ ႏငငေရးက ေသခာစြာ ေလလာထားမည ျဖစသည။ အစၥေရး လမးတ႔သည ပညတေတာအား မလကနာပါက အဂစ လမးမား၊ ဂါနာ အမးသားမား၊ ဘာဘလန အမးသားမား၊ ပါရား အမးသားမား၏ ဖႏပျခငးခရမည ျဖစေၾကာငး ပေရာဖကမားက သတေပးခသညကလညး မတမၾကမည ျဖစသကသ႔ ထႏငငတ႔ သညလညး တစေန႔ေန႔ တစခနခနမာ ကဆးၾကရမညျဖစေၾကာငး ေဟာေျပာခၾကသညကလညး သတရ ၾကမည ျဖစသည။ ထအခနမးတြင ပေရာဖကတ႔သည ဘရားသခင၏ လကညႇး ညႊနျပေနမႈက သရသမား ျဖစၾကသည။ (လကာ ၁၉း၄၂-၄၄)။ ဂးလမးမား အတြက ေယရရလငၿမ႕ပကစးျခငးသည မမတ႔၏ ဘာသာ၊ ယဥေကးမႈႏင ႏငင ပကစးျခငးကသ႔ ခစားၾကသည။ ခရစေတာသည ေယ႐ရလင ၿမ႕က ၾကညကာ မကရညကခဖးသည။ ဤေနရာတြင ေယရရလငၿမ႕ ပကစးရမည အေရးထက ေရာမ အစးရလကျဖင အမးသမးမားႏင ကေလးသငယတ႔ ခစားရမည အေရးသည ေၾကာကမကဖြယတစခအျဖစ ႐ျမငခသည။ သ႔ေခတက လယသမားမား ဆႏၵျပေနခနတြင မမကယတငလညး လထအၾကားတြင ရေနေသာေၾကာင ထကစၥက ေကာငးေကာငးႀကး သခသည။ ထအခနက လယသမားမားႏင ငါးဖမးသမားမားသည ႐း႐း လယသမား ျဖစသညဟဆသည။ 5 သာမန လယသမားမားသည ဆငးရၾကသည သာမက ဖႏပျခငးခေနၾကရသမား၊ မမတ႔၏ အခြငအေရးမား ဆး႐ႈးေနၾကသမား ျဖစၾကသည။ ထ႔အျပင သတ႔သည အဆမတနျမငမားေသာ ေျမခြနယာခြနတ႔က ေငြရငေၾကးရငတ႔အား ေပးေဆာငေနၾကရသည။ ေနာကဆးမာေတာ သတ႔သည အေကြး ပငလယတြင နစေမာၾကလက မမတ႔၏ ဘ၀နဂး ခပခၾကေလေတာသည။ လယသမားတ႔ သည မမတ႔၏ အခြငအေရး ဆး႐ႈးေနၾကျခငးက အစးရအား ေတာငးဆ ခၾကသည။ သ႔ေသာ အားႀကးသ မနတတသည ဆသညအတငး သတ႔၏ ေတာငး ဆမႈမားသည သထ ေရသြနသညအလား အရာမေရာကဘ ခမးသာသတ႔၏ ဖႏပ ျခငးႏငသာ ေကနပခၾကရေတာသည။ သတ႔သည အာဏာမ၊ အကအညမ ေနသ မားသာ ျဖစၾကသည။ ဂါလလနယတစ၀က လယသမားထျဖင ဖြ႔စညးထားသည လထႀကးသည သးထနး မရေသာ သးစမားႏငတသညဟ ခရစေတာေျပာခသည။ (မ၊ ၉း ၃၆)။

၅ Dominic crossan, The Historical Jesus: The Life of a Mediterranean Jewish Peasant (Edinburgh: T& T Clark, 1991), 145.

a'gufwm Aefukef; 48

ဘ၀လၿခမႈ မရျခငး၊ လြတလပမႈမား ကငးမေနျခငးတ႔ေၾကာင ဘာသာေရး နယပယတြင အသစအသစေသာ ဘာသာတရား ခယမႈမား၊ အသစအသစေသာ အေတြးအေခၚမား ထြကေပၚေစတတသည။ လတငးသည ဘရားသခင၏ အလေတာ အတငး ေနထင အသကရငရမာထက မမတ႔ အသကရငႏငေရး အတြကသာ ပအာရ စကလာေတာသည။ ဘာသာေရး လပစားေနၾကေသာ၊ မမကယမမ ေျဖာငမတသဟ ယဆေနၾကေသာ ဖာရရတ႔သည လယသမားတ႔၏ နက႐ႈငးေသာ ရငတြငးက နာကငခစားမႈက လး၀ သရၾကဟန မရၾကေပ။ ထအျခငးအရာက သမတေတာမေသာ ခရစေတာသည ဘကေပါငးစ၌ အနာတရ ျဖစေနၾကေသာ လယသမားတ႔၏ အလအပ ဆးေသာအရာမာ ကသျခငးျဖစသညဟ ယဆဟနရပါသည။ ထ႔ေၾကာင လယသမားတ႔ႏင အတေနကာ သတ႔၏ လအပခကမားက ျဖညစြကေပးခသည။ ခရစေတာက မမ လပေဆာငခကမားက ညႊနးလက “နားပငးသတ႔သည ၾကားႏငၾကၿပ။ ေျခဆြ႕သ တ႔လညး လမးေလာကႏငၾကၿပ။ အႏေရာဂါသညမားလညး သကသာခြင ရၾကၿပ။ မကကနးတ႔လညး ျမငေနၾကၿပ။ ေသသမားကပင ရငျပနကာ ထေျမာကၾကၿပ။ ဆငးရသားမားလညး သတငးေကာငး ၾကားခၾကၿပ။ ဤ အမႈအရာမားက ေယာဟန အား သြားေျပာၾကေလာ” ဟဆသည။ (မ ၁၁း၄-၅)။ ခရစေတာသည ေဟာေျပာသည အတငး ဂါလလနယတစ၀က သြားေရာကကာ အမးမးေသာ ေရာဂါသည မားအား ကသေပးခသည။

c&pfawmf\ ppfrSefaom vGwfvyfjcif;

လြတလပျခငးသည ျဖစတညျခငး ဇာစျမစသ႔ ေရာကရျခငးျဖစသည။ ခရစေတာ၏ လြတလပျခငးသည သ႔ျဖစတညျခငး၏ အရငးအျမစသ႔ ေရာကရျခငး ျဖစသည။ ထလြတလပျခငးမးက သ႔တပညေတာမားအား အရယၾကရန တကတြနးခ သည။ ခရစေတာသည အမနတကယ လြတလပသျဖစသည။ ယဥေကးမႈ၊ အစဥအလာ၊ ဓေလထးစမား၊ လ႔အဖြ႕အစညး၏ စညးမဥးစညးကမးမား၏ အေပၚတြင သရေနခသည။ သ႔အတြက သန႔ရငးေသာအရာ၊ မသန႔ရငးေသာ အရာဟ၍ ခြျခားျခငး မရပါ။ အဆငးရ ဆးေသာ သကခစသကသ႔ သေဌးလငယကလညး ခစသည။ မေကာငးေသာ အမးသမးကလညး သနားေၾကာငး ျပသခသည။ ထေၾကာင ခရစေတာအား ေသရညေသရက မးယစသ၊ အခြနခတ႔ႏင မေကာငးေသာသမားအား ေပါငးေဖာသ အျဖစ ေ၀ဖနျခငးခခရသည။ (မ၊ ၁၁း၁၆-၁၉)။


ခရစေတာ၏ အစစအမန လြတလပျခငးသည သ႔အား အေၾကာကတရား ကငးမေစသညဟ ဆသည။ 6 ဗမာနေတာ၏ အတြငးႏငအျပငတ႔တြင လအျပည စညကား သကၿမကစြာျဖင ကငးပေနေသာပြ၊ ထပြသ႔ တကေရာကသမား၏ ေပာရႊငမႈ အထြတအထပသ႔ ေရာကေနၾကခန၊ ထပြအား အေႏာကအယက တစစတရာ ေပးသ ရပါက ဖမးဆးခြင အမန႔အျပညအ၀ ရရသ လၿခေရး ၀နထမးရမား အထပထပ တပလန႔ထားေသာလညး ေငြလလက ေရာငး၀ယ ေဖာကကားသမားႏင မသမာေသာ နညးအားျဖင စးပြားရာေနသမားအား မညႇာမတာ တတျဖင ႐ကႏကကာ ေမာငးထတ ခၾကသညမာ ခရစေတာ၌ သာမနထကလြနေသာ သတ ရေနျခငးက ျပသခသည။ ထေခတက ဘာသာေရး နယပယတြင အာဏာအျမငဆး ရရသ ယဇ ပ ေရာဟတက သ႔အား စြပစြထားသည အခကမားသည မနကနမႈ ရ မရ ေမးျမနး ေနခနတြငပင တစစတစရာ မတ႔ျပနဘလက ႏႈတပတကာ ရေနခသညမာ သ႔၏ လြတလပျခငးက ျပသျခငးျဖစပါသည။ (မာက၊ ၁၄း ၆၁)။ သ၏ ေသေရးရငေရး အတြက ဆးျဖတႏငသ အလြန ၾကမးၾကတေသာ ေရာမ ဘရငခ ပလတမငးေရ႕တြင မတနမလပဘ ေနျပခသည။ ထ႔ျပင ခရစေတာသည မညသတစဥး တစေယာကက ျဖစေစ၊ မညသညအရာက ျဖစေစ၊ စြလမးျခငး မရပါ။ 7 မမခႏၶာကယပင သ၏ သာသနာအတြက ေပးဆပဖ႔ မႏေျမာခေသာ ခရစေတာျဖစသည။ သ၏ လြတလပျခငး သည အတငးအဆ မရပါ။ အဘယေၾကာငဆေသာ အတငးအဆ မရေသာ ခစျခငး ပငရင ခမညးေတာ၌ ယၾကညျခငး အျပညအ၀ ထားရေသာေၾကာင ျဖစပါသည။

g

၆ George M.Soares-Prabhu, The Dharma of Jesus (Maryknoll, NY: Orbis, 2001), 87-91.၇ Nolan, Jesus Today; A Spirituality Radical Freedom, p.136.

a'gufwm Aefukef; 50


tcef; (3)

atmifqef;pkMunf

atmifqef;pkMunf 1 \ aemufcHordkif;tusOf;

အနတစသည အဘ ဗလခပေအာငဆနး 2 ႏင အမ ေဒၚခငၾကည 3တ႔မ ၁၉၄၅ ခႏစ၊ ဇြနလ ၁၉ ရကေန႔တြင ေမြးဖြားသန႔စငပါသည။ သမ၌ ေမြးခငး ေမာငႏမ ၃ ေယာက ရပါသည။ အနတစ၏ အစကအႀကးဆးမာ ေအာငဆနးဥး 4 ျဖစၿပး ၁၉၄၃ ခႏစ၊ ဇြနလ ၁၃ ရကေန႔တြင ဖြားျမငပါသည။ ဒတယ အစကမာ ေအာငဆနးလငး ျဖစၿပး ၁၉၄၄ ခႏစ၊ ေမလ (၁၀) ရကေန႔တြင ေမြးဖြားပါသည။ အနတစ ႏစ ႏစသမး အရြယ ရေနခန ၁၉၄၇ ခႏစ၊ ဇလငလ ၁၉ ရကေန႔ တြင သမ ခစလစြာေသာ ေဖေဖ ဗလခပေအာငဆနးသည မသမာသတ႔၏ ရကစကစြာ လပႀကျခငးက ခရရာသည။ အနတစ၏ ေဖေဖ ဗလခပ လပႀကခရၿပးခနမစ၍ သမ၏ ေမေမေဒၚခငၾကညက မခငေကာငးပသစြာ မသားစကစၥ အ၀၀တ႔ တာ၀နက ယကာ ဥးစးခသည။

၁ ကမ ၻာ ၿငမးခမးေရး ႏဗယဆရင ေအာငဆနးစၾကညအား ႐ေသေသာအားျဖင အနတစဟ ေခၚပါသည။၂ ဗလခပေအာငဆနးသည အဘ ဥးဖာႏင အမ ေဒၚစတ႔၏ အငယဆးေသာသား ျဖစပါသည။ ႐ႈ၊ ေပၚျပလာ ဂာနယ အမတစဥ (၁၇)၊ ၂၀၀၅။၃ ေဒၚခငၾကညသည ေျမာငးျမၿမ႕မ ဥးဘးညငးႏင ေဒၚဖြားစတ႔၏ အဌမေျမာက သမးျဖစပါသည။ ႐ႈ၊ ေဇယေဇာ၊ ေစတနာမခင ေဒၚခငၾကည (ရနကန၊ မဇၥမစာေပ၊ ၂၀၁၁)၊ ၃၃။၄ ေအာငဆနးဥးသည အေမရကနႏငငသား ခယကာ အေမရကနႏငင San Diego Califonia ၿမ႕တြင ေနထငလက ရပါသည။

a'gufwm Aefukef; 52

ေဒၚခငၾကညသည သမ၏ ခစလစြာေသာ ခငပြနး၊ ႏငငေတာ လြတလပေရး ဖခငႀကး ဗလခပ ကဆးသြားသျဖင မဆးမတစဥး အေနျဖင မသားစ တစခလး တာ၀နယရမည ျဖစသျဖင ယခငက မမ လပခဖးေသာ သနာျပအလပက ျပနလပဖ႔ စတကးခသည။ သ႔ေသာလညး ဥးႏ အစးရက ေမေမႀကးအား လမႈ၀နထမး ဥးစးဌာန၏ ဒါရကတာ အေနျဖင ႏငငတာ၀နက ထမးေဆာငေစခပါသည။ ဗလခပ လပၾကခရ၍ ၀မးနညးလက ပေဆြးေသာက ေရာကေနခန၌ အနတစတ႔ မသားစတြင ေမာလင မထားေသာ ၀မးနညးျခငးတစခ ေနာကထပ ကေရာကလာျပနသည။ ယငးမာ အနတစ အလြနခစေသာ အစက၊ ေဒၚခငၾကည၏ ဒတယသား ေအာငဆနးလငးသည မမတ႔ ေနထငရာ အမ၀ငးရ ေရကနနားတြင ေဆာကစားေနခက မေတာတဆျဖင ၁၉၅၃ ခႏစ၊ ဇႏၷ၀ါရလ ၂၁ ရကေန႔ တြင ေရကနထသ႔ကကာ ေသဆးသြားျခငး ျဖစသည။ ေအာငဆနးလငးသည အနတစ အလြနခစေသာ အစက ျဖစပါသည။ ထအခနတြင ေဒၚခငၾကညအား အနးကပ ႏစသမ အားေပးသမာ တရားသႀကးေဟာငး ဥးျမငသနး ျဖစပါသည။ 5

ararBuD; a':cifMunf

ေမေမႀကး ေဒၚခငၾကညသည ဥးဘးညငးႏငေဒၚဖြားစတ႔မ ေမြးဖြားပါသည။ ဥးဘးညငးသည ခရစယာန ဘာသာ၀ငျဖစၿပး၊ ေဒၚဖြားစသည ဗဒၶဘာသာ၀င မခငေကာငး တစဥးျဖစပါသည။ အနတစ၏ အဖြား ေဒၚဖြားစသည သမ၏ ခငပြနး ဥးဘးညငးက ခရစယာန ဘာသာ၀ငတစဥး အျဖစသ႔ ေျပာငးလသြားသညက မႏစသကခေပ။6 သ႔ေသာ ကာလၾကာလာေသာအခါ သတ႔၏ မသားစတြင ဗဒၶ ဘာသာႏင ခရစယာနဘာသာ ကငစဥ ႏစခတ႔က ေရာကာ ကငသးခၾကသည။ ေဒၚခငၾကညသညလညး သမ၏ ေဖေဖကသ႔ ခရစယာနဘာသာ၀င တစဥး ျဖစၿပး ေျမာငးျမ ႏစျခငး အသငးေတာက အသငးသ ျဖစပါသည။ 7 ေမေမႀကးႏင ဗလခပ တ႔သည ၁၉၄၂ ခႏစ၊ စကတငဘာလ ၆ ရကေန႔တြင လကထပခၾကသည။ ေမေမႀကး သည ဗလခပထက အသက သးႏစ ပႀကးပါသည။ ဗလခပသည ဗဒၶဘာသာ၀င အမားဆးရသည ျမနမာႏငငတြင ခရစယာန ဘာသာ၀င ေမေမႀကး ေဒၚခငၾကညႏင

၅ Aung San Suu Kyi, Freedom from Fear (New York: Penguin Books: 1991),280.၆ Jesper Bengtsson, Aung San Suu Kyi: A Biography (New Delhi: Thomson Press,2012), 50-55.၇ ဆရာ ေကာညြန႔အား ၂၀၁၄ ခႏစ၊ စကတငဘာလ ၁၀ ေန႔တြင ေမးျမနးသည။


လကထပခသညမာ အလြနစြန႔စားသည လကထပျခငး ျဖစေပမည။ ေမေမႀကးသည ေန႔စဥေန႔တငး ကမးစာဖတသ ျဖစပါသည။ ထသ႔ ကမးစာဖတရာတြင တစေန႔လင အနညးဆး အခနးႀကး (၆) ခနးၿပးသည အထ ဖတေလ ရတတပါသည။ ေမေမႀကး၏ အႀကကဆး ကမးပဒမာ ဆာလ၊ ၁၁၇း၈ “ထာ၀ရဘရား၌ ခလႈျခငးသည လက ကးစားျခငးထက သာ၍ ေကာငး၏” ဟ ျဖစသည။ ဘရားသခင၏ မကႏာရေသာ သ ျဖစခငသညဟ ဆသည။ ကမးစာတြင ေဖာျပထားသည ငါးေထာငေသာ လအပႀကး တ႔သည ၀လငစြာ အစာစားၿပးေသာအခါ ခရစေတာသည သ႔တပညေတာမားအား ထသတ႔၏ စားကြငး စားကနတ႔က စစညးေစခသည။ အဘယေၾကာင ခရစေတာသည သ႔တပညေတာမားအား ထစားကြငးစားကနတ႔က စနစတက စစညးခငးသနညးဟ ဆလင ခရစေတာသည ေခၽြတာသ ျဖစေသာေၾကာင ျဖစသညဟ ေမေမႀကးက ဆသည။ ေမေမႀကး ကယတငလညး ခြကထရ လကဖကရညအား အကနအစင မေသာကဘ အနညးငယ ခနထားျခငး၊ ပနးကနထက ထမငးအား အကနအစင မစားဘ ခနထားျခငးတ႔က မႏစသကသ ျဖစသည။ ေမေမႀကးက အရာရာတငးအေပၚ သေယာဇဥ လသညထက ပမထား သငဟ ဆသည။ အဘယေၾကာငဆေသာ ယငးသည သင၏ စတက ခပကငသြား ပါလမမည။ အျခားသမားအား ေပးကမးဖ႔ စတေလးေနလမမညဟ ဆသည။ စငစစ ေပးကမးျခငးသည ရယျခငးထက သာ၍ မဂၤလာရသညဟ ဆသည။ ေမေမႀကးသည မမတ႔ အမသး စကားေျပာဖနးခြက အနးတြင ရယေမာဖြယေကာငးေသာ အ႐ပတစခ တငထားပါသည။ အေၾကာငးမာ တယလဖနး ေျပာေနခနတြင အၿပးမကႏာ ရတတ ေအာင တမငတကာထားျခငး ျဖစသညဟ ဆသည။ အၿပးမကႏာျဖင စကား ေျပာပါက၊ သခငး သဆပါက မမတ႔၏ အသသည ပ၍ ခသာသညဟ ဆသည။ ေမေမႀကးသည သမ ႏစသကရာ ဓမၼသခငးမားက ေကာငးသး ဗလာစာအပ ၆ အပ တြင တစအပလင ၆ ပဒစ ကးကာထားခေလ၏။ ခရစယာန မတေဆြမား လာေရာက လညပတၾကေသာအခါ ထသခငးမားက အတတကြ သဆေလရၾကသည။ အနတစ ကယတငက “ကမ ေမေမ အသကရငတနးကဆရင ႏစတငးလလ ခရစၥမတ သခငး လာဆၾကတယ” ဟ ဆပါသည။ 8 ေမေမႀကးသည သမ၏ ေဖေဖ သြနသငေပးခေသာ “ဆလာေတာငးေပးသမားအား လကခညးသကသက မျပနခငးရ” ဟသညက အစဥအၿမ လကနာ ကငသးခသ ျဖစသည။ ေမေမႀကး မကြယလြနမ အခနအထ

၈ Aung San Suu Kyi, Letters from Burma (New York: Penguine Books, 1996), 32.

a'gufwm Aefukef; 54

ယဒန အသငးေတာမ သငးအပဆရာႀကး သကၡာေတာရ ေဒါကတာ ေအကေလးက ပြေတာက လစဥမနမန သြားေပးေလ ရသည။

rSwfcsuf/ /

(အထကပါ ေမေမႀကး အေၾကာငးက သကၡာေတာရ ေဒါကတာ ေအကေလး၏ ကေတာ အဂၤလပဘာသာျဖင ေရးသားေသာ “ေမေမႀကး” ဟေသာ စာစမ တခ႕က ျမနမာဘာသာျဖင ျပနလည ေဖာျပျခငးသာျဖစပါသည။ သကၡာေတာရ ေဒါကတာ ေအကေလး၏ ကေတာမာ ဗလခပ၏ မတေဆြ ဗလမးခပ ေစာၾကာဒး၏ တမ ျဖစပါ သည။ အမနမာ ေမေမႀကး ေဒၚခငၾကညသည ခရစယာနဘာသာ၀င တစဥး အေနျဖင ႏငငေတာ ဖခငႀကး ဗလခပႏငအတ မညသ႔မညပ ခြနအားယကာ ဘ၀ တညေဆာက ခသညမားက စာေရးသ အေနျဖင အတတႏငဆး ေလလာခရပါသည။ အထးသျဖင ဗလခပႏင ေမေမႀကးတ႔ ရနကနေဆးရႀကးတြင စတင ေတြ႕ဆခၾကပ၊ လကထပခၾကပ အေၾကာငးတ႔က အကယတ၀င ေရးသားထားေသာ ၀ဏၰေကာထင ေဒါကတာ ျမငေဆြ၏ “မတမေသးတယ၊ ဂပနေခတ ေဆးရႀကး၀ယ” ဟေသာ စာအပက ႏႈကႏႈကခၽြတခၽြတ ဖတခပါသည။ သ႔ေသာ ႏငငေတာ၏ မခငႀကး ျဖစေနသျဖင သမ လပေဆာငရသည တာ၀နသည ႀကးေလးလြနးသညကား တစေၾကာငး၊ ျမနမာႏငင သည ဗဒၶဘာသာ၀ငမား အမားဆး ေနထငရာ ႏငငျဖစသညက တစေၾကာငးတ႔ေၾကာင ထကသ႔ေသာ စာေရးသ လခငေသာ အခကမားအား ရာေဖြ စေဆာငးႏငျခငး မရေပ။ ေမေမႀကး၏ ယၾကညျခငးႏင ပတသက၍ ပျပညစေသာ အခကအလကမားက ေနာငလာေနာငသားမားက တာ၀နသစြာ ဆကလက ရာေဖြသငပါသည။)

ေဒၚခငၾကညသည ဥးႏ အစးရေခတ ၁၉၆၁ ခႏစတြင အႏၵယႏငငရ ျမနမာႏငင သအမတ အေနျဖင တာ၀နေပးျခငးခရသည။ ထသ႔ တာ၀နေပးရျခငးမာ ထအခနက အႏၵယ ၀နႀကးခပျဖစသ နရး အစးရေၾကာင ျဖစသညဟ ဆသည။ 9 အနတစသည ေမေမႏငအတ အႏၵယႏငငသ႔ သြားေရာကစဥတြင အသက ၁၅ ႏစ ရေနၿပ ျဖစသျဖင အေျခခ မလတနးပညာႏင အလယတနးပညာတ႔က ျမနမာႏငငတြင သငယခပါသည။ ၁၉၆၇ ခႏစတြင ေဒၚခငၾကညသည သအမတ တာ၀န ၿပးဆးသြားသည ျဖစ၍ အမ ျမနမာႏငငသ႔ ျပနလာကာ ယခ အနတစ ေနထငေသာ အငးယားလမးရ ေနအမတြင ေနထငခသည။ ေဒၚခငၾကညသည ၁၉၈၉ ခႏစ ဒဇငဘာလ (၂၇) ရက ေန႔တြင ကြယလြနသြားရာသည။ သမ၏ ႐ပကလာပကမ ေရႊတဂ ဘရားလမးရ

၉ Aung San Suu Kyi, Freedom from Fear, P.181.


ၿငမးခမးေရး ဖခငႀကး ဆရာႀကး သခငကယေတာမႈငးႏင သေပါမငး၏ မဖရားေခါငႀကး စဖရားလတ၏ ဂအၾကားတြင သၿဂၤ လခသည။ 10

အႏၵယတြင ေမေမႀကးႏငေနစဥ အနတစသည အစ ပထမတြင ကကသလစ ေကာငးျဖစေသာ Jesus Covent ႏင Mary School တ႔တြင ပညာ သငယခပါသည။ ထေနာက Lady Sri Ram College တြင ဆကလက ပညာသငၾကားပါသည။ အနတစ တ႔ အႏၵယတြင ေနထငစဥ ကာလတြင အႏၵယရ အဂၤလပအစးရ၏ အတြငး၀နမငးႀကး Lord Gore-Booth ႏင ဇနးတ႔သည ေဒၚခငၾကညတ႔ မသားစႏင အလြန ခငမငခၾက ပါသည။ အေၾကာငးမာ Lord Gore-Booth သည ျမနမာႏငငတြင သအမတ အျဖစ လာေရာက တာ၀နထမးေဆာငခဖးသ ျဖစေသာေၾကာင ျဖစသည။ ထေၾကာငလညး အနတစသည အဂၤလနသ႔ ပညာသငယဖ႔ သြားေရာကေသာအခါ Lord Gore-Booth မသားစတ႔ႏင အကၽြမးတ၀င ျဖစခသည။ အနတစ အႏၵယတြငေနစဥ မသနးေအး ဆသ ျမနမာအမးသမးတစဥးႏင ေတြ႕ဆကာ မတေဆြ ျဖစခပါသည။ မသနးေအး သည ဂပနစစေရာင အမးသမး ျဖစပါသည။ ထအခနမစကာ မသနးေအးႏင အနတစ တ႔သည မၾကာခဏဆသလ ေတြ႕ဆခၾကသည။ မသနးေအးသည အနတစ၏ လငယဘ၀ လမးျပ တစဥးကသ႔ ျဖစခသညဟ Jesper Bengtsson က ဆသည။11 မသနးေအးသည ၁၉၁၀ ခႏစေလာကက သာသနာျပေကာငးတြင ေနခသ ေကာငးသ ေဟာငးတစဥး ျဖစပါသည။ ဗလခပတ႔ေခတတြင သမသည ႏငငေကာ အဆေတာ တစဥး ျဖစၿပး ဗလခပ ကယတငလညး သမ၏ အသက ႏစသကသညဟ ဆသည။ ထေၾကာင အနတတ႔ႏင အႏၵယႏငငတြင ျပနလည ေတြ႕ဆေသာအခါ အလြန ရငးႏး ၿပးသား ျဖစပါသည။ အနတစသည အဂၤလနႏငင ေအာကစဖ႔စရ အမးသမး ေကာလပ ျဖစသည St. Hugh College တြင ၁၉၆၄ ခႏစမ ၁၉၆၇ ခႏစအထ ပညာသငယပါ သည။ ထေကာလပမ ဖေလာဆဖ၊ ႏငငေရးႏင စးပြားေရး ပညာရပမားက သငယခ ပါသည။12 အနတစသည တကသလပညာ သငၾကားျခငးက ၁၉၆၇ ခႏစတြင ၿပးဆး ခပါသည။ အနတစသည ၁၉၇၂ ခႏစတြင ေကာငးေနဖက သငယခငးေဟာငး အဂၤလပလမး မကကယအရစႏင လကထပခပါသည။ အမနမာ အနတစက ႏငငျခားသား အရစႏင လကထပျခငးက ေမေမ ေဒၚခငၾကညက မႏစသကေပ။ ထေၾကာင အနတစႏင အရစတ႔သည Paul Patricia Gore Booth တ႔၏ ေနအမ၌

၁၀ ေဇယေဇာ၊ ေစတနာ မခင မဟာသရဓမၼ ေဒၚခငၾကည၊ ၁၈၄။၁၁ Jesper Bengtsson, p.109.၁၂ Aung San Suu Kyi, Freedom from Fear, 304, 320.

a'gufwm Aefukef; 56

လကထပၾကခနတြင ေဒၚခငၾကညႏင သမ၏ အစကေအာငဆနးဥးတ႔ မတကေရာက ချခငး ျဖစသည။ 13 အရစႏင အနတစတ႔ ျမနမာႏငငသ႔ ျပနလာခနမသာ သတ႔၏ လကထပျခငးက လကချခငးျဖစပါသည။ မကကယအရစသည တဗက ဗဒၶဘာသာႏင အေရ႕တငးပညာရင အေနျဖင တဗကရ Bhutan တြင တာ၀န ထမးေဆာငခသည။ ၁၉၆၉ ခႏစမစ၍ အနတစသည ကလသမဂၢတြင ၃ ႏစတာ အမႈထမးခၿပး ေနာကပငး ႏစ ႏစ၌ ဘတဂက ျပစေရးဌာနတြင အႀကေပး ေကာမတက အေထာက အကျပေသာ အဖြ႕တြင တာ၀နထမးေဆာငခသည။14 ထအခနတြင ကလသမဂၢ အတြငးေရးမးခပသည ျမနမာႏငငသား ဥးသန႔ ျဖစပါသည။ (၁၉၈၅-၈၆) ခႏစမား တြင အနတစသည ဂပနႏငင တကတကသလမ ကမးလမးေသာ စေကာလာရစက လကခကာ ဗလခပေအာငဆနး ဥးေဆာငေသာ ျမနမာ လြတလပေရး တကပြတြင ဂပနတ႔ ပါ၀ငပတသကခေသာ အခနးက႑အား သေတသနျပသည လပငနးတြင ပါ၀င လပေဆာငခပါသည။ ထေၾကာင ဂပနႏငငတြင ေနထငစဥအတြငး ဗလခပ ေအာငဆနးႏင သကၽြမးခသ ဂပနလမးမားႏင ေတြ႕ဆခပါသည။15

စာတမး ေရးသားျခငး တာ၀နၿပးဆးေသာအခါ အနတစသည သမ ခငပြနး ရရာ အႏၵယေျမာကပငး ဆငးမလားသ႔ သြားေရာကခပါသည။ ထ႔အျပင အႏၵယ ႏငငႏင ျမနမာႏငငတ႔၏ ကလန အေတြ႕အႀကတ႔က ႏႈငးယဥကာ စာတမး တစခက အေကာငးဆးျဖစေအာင ေရးသားခပါေသးသည။ ၁၉၈၇ ခႏစတြင အႏၵယႏငင နယးေဒလၿမ႕ရ Indian Institute of Advanced Studies တြင ပညာရင တစဥး အေနျဖင ပါ၀ငခသည။ ၁၉၈၈ ခႏစ ျမနမာႏငငသ႔ ျပနမလာမ အနတစသည (London School of Oriental and African Studies) တြင အဂၤလနရ အေရ႕တငးပညာႏင အာဖရက ပညာမား ေလလာရန နာမညစာရငး ေပးသြငးကာ ျမနမာႏငငသ႔ ျပနလာ ရသည အခနမာပငလင ထအစအစဥက လပေနဆျဖစသည။ အနတစသည ဗလခပ ေအာငဆနး အေၾကာငးက ၁၉၈၂ ခႏစတြင လညးေကာငး၊ ေခတသစ ျမနမာစာေပ (Modern Burmese Literature) က ၁၉၈၇ ခႏစတြင လညးေကာငး၊ ေဆာငးပါးရည မားအျဖစ ထတေ၀ႏငခပါသည။ 16 အနတစသည ၁၉၈၆ ခႏစတြင ေဒါကတာ ဘြ႕က ဆြတခးႏငခသည။17 ၁၉၈၉ ခႏစဇလငလ ၂၀ ရကေန႔မစ၍ ေနအမတြင

၁၃ Jesper Bengtsson, 134.၁၄ Aung San Suu Kyi, Freedom from Fear, P.284.၁၅ Ibid., 304 - 305.၁၆ Ibid., p.305.၁၇ ေဖကေကာငး၊ ေအာငဆနးစၾကညဘာလ၊ ေအာငဆနးစၾကည ဘယလ (ရနကန၊ သတငးစာႏင စာနယဇငးလပငနး၊ ၁၉၉၇)၊ ၂၃၈။


အကယခပ ခခရသ အျဖစေနကာ ၁၉၉၅ ခႏစ၊ ဇလငလ ၁၀ ရကေန႔တြင ျပနလည လြတေျမာကခပါသည။ ထသ႔ အကယခပျဖင မမေနအမတြင ေနစဥအတြငး ၁၉၉၁ ခႏစတြင ကမ ၻာၿငမးခမးေရး ႏဗယဆ ခးျမႇငျခငးခရပါသည။

atmifqef;pkMunf jrefrmEdkifiH a&mufcsdef EdkifiHa&; tajctae

အမနမာ ၁၉၈၈ ခႏစ ဧၿပလတြင အနတစ ျမနမာႏငငသ႔ ေရာကရလာရ ျခငးသည ျမနမာႏငငေရး အခငးအကငးထသ႔ ၀ငေရာကရနအတြက ေရာကရလာျခငး မဟတေပ။ သမ ခစလစြာေသာ ေမေမ ေဒၚခငၾကည အလြန အျပငးဖားေနသျဖင သ႔ေမေမအား ျပစရနအတြက ေရာကလာရျခငး ျဖစပါသည။ ထအခန မတငမ ေဒၚခငၾကညသည မကလးႏစဖက အတြငးတမေၾကာင လနဒနသ႔ သြားေရာက ကသခသည။ လနဒနမျပနလာ၍ ၁၀ လေလာက ၾကာေသာအခါ ႐တတရက ဆသကသ႔ ျပငးထနေသာ ေလျဖတျခငး ေ၀ဒနာခစား ခရရာသည။ ထသတငးေၾကာင အနတစ သည အထပအပးဆြကာ ျမနမာႏငငသ႔ ေရာကလာျခငး ျဖစပါသည။18 ျမနမာႏငငသ႔ ေရာကလင ေရာကခငး သမ ျမငေနရသည ျမငကြငးျဖစစဥမားက သမအား ႏငငေရး အခငးအကငးသ႔ ပါ၀ငလာရန ဖတေခၚေနသညအလား ခစားခရသည။ လြတလပမႈႏင ျပညစေသာ ေနထငမႈဘ၀ စနစတ႔က ေတာငတဆာငတၿပး ထအရာမားတ႔က မမတ႔ အစးရအား လပေဆာငေပးပါရန ဆႏၵျပ ေတာငးဆေနၾကေသာ ေကာငးသ ေကာငးသား မားႏင လထေတြ အေၾကာငးက သရသည။ ထကသ႔ ေတာငးဆေနျခငးက လကမခ သညအျပင ဆႏၵေဖၚထတေနသမားအား တတမား၊ လကနကမားျဖင ႐ကႏက ေနၾကသည ရမားႏင ျပညသမားအၾကား ျဖစေပၚေနသည ပဋပကၡအရနသည ထနးမရ သမးမရ ျဖစေနသညက အနတစ ေကာငးမြနစြာ သတျပမ၏။ မမတ႔ လခင ေသာ အရာမားအား ဆႏၵျပကာ ေတာငးဆေနၾကေသာ ျပညသလထအေပၚ သနား ညႇာတာျခငး ကငးမလက တတမား၊ လကနကမားသးကာ အၾကမးဖက ႏမနငး ေနေသာ အစးရမငးတ႔ အေပၚ နာၾကညးေနမသည။ ထပဋပကၡသည အနတစ ျမနမာႏငငသ႔ ေရာကမလာမ မတလမ စတငခသညျဖစရာ သမ ေရာကရခနဆလင မမတ႔ဆႏၵက ထတေဖၚေနသ ျပညသမားထမ လငယလရြယမား အေယာက (၂၀၀) ခန႔ အသကဆး႐ႈးခၿပး ျဖစသည။

၁၈ (ႏငဥး ျမနမာျပန) အာဏာမသ၏ အာဏာ (သ႔) ေအာငဆနးစၾကည (ရနကန၊ ယဥမးစာေပ၊ ၂၀၁၂)၊ ၅၃။

a'gufwm Aefukef; 58

သ႔ေသာ ထအခနတြင အနတစ၏ ေမေမ ကနးမာေရးမာ ေနာကဆး အဆငသ႔ ေရာကေနေသာေၾကာင ေမေမႀကး၏ ေနာကဆးေသာ အခနသည ေန႔လား၊ ညလားဆကာ ရငတထတထတျဖင ေစာငေနရသည အခနမးျဖစသည။ ေမေမ အနားမ တစလကမပင စြန႔ခြာ၍ မရေၾကာငး အနတစ ေကာငးေကာငးႀကး သေနခ သည။ ေမေမအတြက စတေသာက ျဖစေနသကသ႔ မမတ႔ ယၾကညခကမားေၾကာင အသကမားကပင မႏေျမာဘ အသကမား စြန႔ေနၾကေသာ အျပစမ ျပညသမားက လညး အလြနစာနာမသည။ ကနတစဘကမာေတာ အျပစမျပညသ လထတ႔အတြက အကာအကြယ မျဖစသညအျပင ထသတ႔အေပၚ ၾကမးတမးစြာသတပတေနၾကသည အပခပသတ႔ အေပၚ ကရဏာေဒါသ ထြကေနမသည။ ထအခနက အနတစ ျမငေနရသည ျပညသ လထတ႔သည အေၾကာကတရား ေအာကတြငသာ ရေနၾကေသးသညဟ ယဆေသာ ေၾကာင သမ အေဖအားျဖင ရယခသည ျမနမာလြတလပေရးသည ျမနမာျပညသ ျပညသားမား အစစအမန မခစားရေသးဟ ရငထမာ ခစားလာသည။ ထအခနတြင အနတစ၏ ႏလးသား၌ စးနစ ၀ငေရာကလာေသာ အသမာ “ျမနမာႏငင လြတလပေရး ရယရန ဒတယအႀကမ ႀကးစားျခငးက အစျပမ ျဖစမည” ဟ၍သာ ျဖစေနေတာသည။19 ထသ႔ လပေဆာငျခငးသညလညး သမ၏ ေဖေဖ ဗလခပ ေအာငဆနး၏ ႐ပါရက ဆကလက အေကာငအထည ေဖာေဆာငျခငး ျဖစသညဟ နားလညခသည။ “ေနစးထက” စစညး ေရးသားေသာ “ဗလခပေအာငဆနး၊ ေအာငဆနးစၾကည” ဟေသာ စာအပတြင အနတစသည သမ၏ ဒမကေရစ ရရေရး ႀကးစားျခငးက ဂဏျပေသာအားျဖင ႏငငျခားမ ခးျမင ေပးအပေသာ ဂဏထးေဆာငဘြ႕ (၁၁၅) ခက လကခရရထားသ ျဖစေၾကာငး ေဖာျပထားပါသည။ 20

jrefrmhtaMumif; urÇmudk rdwfqufrdjcif;

ပညာရငမား၊ ႏငငေရး ေလလာ ဆနးစစသမား အေနျဖင ၁၉၈၈ ခႏစ ေနာကပငး ျမနမာႏငငေရးတြင ထငထငရားရား ေပၚေပါကေသာ ပဋပကၡသည ျမနမာ ႏငင စးပြားေရး ကဆငးျခငးမ အစျပသညဟ ခယၾကသည။ 21 ျမနမာ ဆရယလစ လမးစဥပါတေခတ ဥးေန၀ငး လကထက ၁၉၈၇ခႏစ ေနာကပငးတြင ျမနမာ

၁၉ Aung San Suu Kyi, Freedom from Fear, pp.231-32.၂၀ ေနစးထက၊ ဗလခပေအာငဆနး၊ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည၊ သ႔မဟတ သမငးေပးေသာ ထႏစေယာက (ရနကန၊ အားမာနသစစာေပ၊ ၂၀၁၂)။၂၁ Hans-Bern Zoller, The Beast and the Beauty, 19.


စးပြားေရးသည အလြနကဆငးလက ရပါသည။ ၁၉၈၇ ခႏစ စကတငဘာလ ၅ ရက ေန႔တြင (၇၅၊ ၃၅ ၊ ၂၅) ကပတနမားအား တရား၀င ေငြအျဖစမ ရပစခသျဖင ၇၅ ရာခငႏႈနးျဖစေသာ ျမနမာေငြေၾကးသည အခညးႏး ျဖစသြားခသည။ စာေရးသလညး ထအခနတြင ေကာငးတကေနစဥျဖစကာ ေကာငးစရတအတြက မမရြာက ပ႔ေပးသည ၀က ေရာငးရေငြ (၇၅) ကပတန အရြက၂၀ တ႔သည ေသတာထရ ပဆးမား အၾကား တြင ညႇပ၍ သမးထားဆျဖစရာ ခကခငးဆသလ စကစာရြကကသ႔ ျဖစသြားသျဖင ႏေျမာခမသည။ ထသ႔ တရား၀ငေငြမားအား တနဖးမ ေငြမားအျဖစ သတမတ၍ ၃ လေကာ ၾကာေသာ ၁၉၈၇ ဒဇငဘာလ ၁၁ရကေန႔တြင ကမ ၻာဖြ႕ၿဖးမႈ အေႏးဆး ႏငငမားစာရငးက ယအန (UN) မ ေၾကညာခရာ ျမနမာႏငငသည ဖြ႕ၿဖးမႈ အေနာက ကဆးႏငင၏ ထပဆးေနရာက ရရခသည။ ထသ႔ ျဖစခရျခငးမာ ျပညတြငး၌ တစဥးခငး ၀ငေငြ တးတကႏႈနးသည ကမ ၻာ ကလသမဂၢ “စ” ျဖစေသာ တစႏစေငြ ၃၅၅ ေဒၚလာ ထက နမကခေသာေၾကာင ျဖစပါသည။ 22 အမနမာ ထသ႔ တရား၀င ေငြမားအား တရား၀ငေငြအျဖစမ ရပစရျခငးသည ထအခနက နယစပေဒသမ တရားမ၀င ကနသြယမႈ လပငနးမားေၾကာင ေငြေၾကး ေဖာငးပြမႈ ႀကးမားလာသျဖင ထေငြေၾကး ေဖာငးပြမႈက ထနးသမးရနအတြက လပေဆာငျခငးျဖစသညဟ ထအခနက အစးရ ဘကလက စာေရး ဆရာ ေဖကေကာငးက ဆသည။ 23 အျခား အဆကမ နယစပမားရ တရားမ၀င တ႐တစးပြားေရးသမားမားေၾကာင ေငြေဖာငးပြျခငးက ဟန႔တားျခငး ျဖစသညဟ ဆသည။ 24 မညသ႔ပငဆေစကာမ ထအဆ ႏစခစလးသည ေငြေၾကး ေဖာငးပြျခငးက ဟန႔တားရနျဖစေၾကာငး ေထာကခၾကေသာ မတခကမား ျဖစၾကသည။ ထသ႔ ေငြေၾကး ေဖာငးပြမႈမားက ထနးသမးဖ႔ ႀကးစားခေသာလညး ထအခနက အကငပက ၀နထမးမားႏင ကယကးရာ အဖြ႕အစညးမားတ႔၏ မသမာမႈ က ကနသညပြစား ေငြရငႀကးမား၏ တရားမ၀င ေရာငး၀ယ ေဆာငရြကမႈျဖင လႈ႕ ေဆာ အားေပးမႈေၾကာင မေအာငျမငခေပ။ အကငပက၀နထမး ေလာကတြင ဆရာေမြး၊ တပညေမြး အထက-ေအာကပညာေပး အဆငဆင ၀ကအရစ စနစျဖင ကယကးစးပြားရာေဖြေရး၀ါဒက တြငကယစြာ သးခၾကသည။ 25 အကငပက ၀နထမးမား၏ တာ၀နခမႈ၊ ေဘာငအတြငးမ ညစပတမႈ၊ လြနကစြာ စးပြားရာမႈ၊

၂၂ ျပနကးပါသည။၂၃ ေဖကေကာငး၊ ေအာငဆနးစၾကည ဘာလ၊ ေအာငဆနးစၾကည ဘယလ၊ စာ၊ ၅။၂၄ Hans-Bern Zoller, The Beast and the Beauty, 25.၂၅ ေဖကေကာငး၊ ေအာငဆနးစၾကည ဘာလ၊ ေအာငဆနးစၾကည ဘယလ၊ စာ၊ ၆။

a'gufwm Aefukef; 60

သစၥာမမႈတ႔ေၾကာင ႏငငေတာက တရား၀ငခြင ေပးထားေသာ ႏငငသားတစဥး၏ ရပငခြငမား၊ အကးခစားခြငမားမာ “ေပးကားေပး၏ မရ” ျဖစေနပါသည။ ျပညသလထ သည ေငြရငေၾကးရင၊ ကနသညပြစား လတနးစားမား၏ လညကြကေၾကာင ခစား ေနရသည စား၀တေနေရး ကပတညးမႈဒဏ၊ ကနေစးႏႈနး ျမငမားမႈဒဏ၊ အကငပက ၀နထမးမား၏ နညးမးစ ႏပစကမႈဒဏတ႔ေၾကာင ရသငရထကသည အခြငအေရးမား ဆး႐ႈးမႈဒဏတ႔က ခစားေနရေသာေၾကာင လမႈေရး အဆငအတနး နမကလာသည။ ထသ႔ ျမနမာႏငင၏ စးပြားေရး မတညမၿငမ ျဖစေနခနတြင ျမနမာ ဆရယလစလမးစဥပါတ အဖြ႕၀ငေဟာငး ဥးေအာငႀကးသည ဥးေန၀ငး ဥးေဆာငေသာ (မဆလ) အဖြ႕အေနျဖင စးပြားေရးစနစ ျပျပငေျပာငးလရန ဥးေန၀ငးအား ၁၉၈၈ ခႏစ မတလ ၇ ရကေန႔တြင တစႀကမ၊ ၉ ရကေန႔တြင တစႀကမ၊ ဇြနလ ၈ ရကေန႔တြင တစႀကမ၊ အားလးေပါငး ၃ ႀကမတငတင စာေရးကာ ေတာငးဆခသည။ 26 ၁၉၈၈ ခႏစသည ျမနမာႏငငအတြက အထးႏစ ျဖစသြားခသည။ ဥးေန၀ငးသည ၁၉၈၈ ခႏစ ဇလင ၂၃ ရကေန႔တြင သမၼတရာထးမ ႏႈတထြကေၾကာငး ေၾကညာသည။ ဥးေန၀ငးသည တာ၀နမ ႏႈတထြကေသာလညး ျမနမာႏငငေရးတြင ပါတစစနစ ကင သးရန တကတြနးခပါသည။ ဥးေန၀ငး ႏႈတထြကသြားေသာအခါ ဥးစနလြငသည ဇလငလ ၂၆ ရကေန႔တြင ႏငငေတာ၏ သမၼတ တာ၀နက ယကာ ႏငငက အပခပသည။ သသညလညး ျပညသျပညသားတ႔၏ ဆႏၵျပ ေတာငးဆမႈက လကေလာ ေဆာငရြက ေပးျခငး မရသညအျပင ဆႏၵျပ ျပညသလထမားအေပၚ ၾကမးတမးစြာ အာဏာ သးစြသ ဟေသာ နာမညသာ ရခသည။ ျပညသတ႔၏ ဆႏၵျပ ေတာငးဆမႈ ဖအားက မခႏငေတာသျဖင ၾသဂတလ ၁၂ ရကေန႔တြင ရာထးမ ႏႈတထြကခ႔ရေလသည။ ဥးစနလြငသည တငးျပညက ၈ ရကသာ အပခပခသ ျဖစသည။ ဥးစနလြင အၿပးတြင စစဘကက မဟတေသာ အရပသား ေဒါကတာ ေမာငေမာငသည တငးျပည၏ သမၼတ တာ၀နက ထမးေဆာငပါသည။ သသည ဥးေန၀ငးက အားကး အားထား ျပရသည ပညာတတတစဥး ျဖစသည။ ဥးေန၀ငးကသ႔ ျမနမာႏငငေရးက ပါတစစနစ ကငသးရန တကတြနးခသည။ သသည ၁၉၈၈ ခႏစ ၾသဂတလ ၁၉ ရကေန႔မ စကတငဘာလ ၁၈ ရကေန႔ထ ျမနမာႏငင၏ သမၼတ တာ၀နက ထမးေဆာင ခသည။ သ႔ေသာလညး ျပညသလထတ႔၏ ဆႏၵျပ ေတာငးဆမႈအား လကေလာ ျဖညစြကေပးႏငျခငး မရဘ၊ ၁၉၈၈ ခႏစ စကတငဘာ ၁၈ ရကေန႔တြင စစတပက ႏငင၏ အပခပေရး အာဏာအားလးက သမးပကကာ တငးျပညက အပခပခေလ

၂၆ Hans-Bern Zoller, The Beast and the Beauty, p.25.


ေတာသည။ 27 ထအခနမစ၍ ျမနမာႏငငသည စစတပ အပခပမႈေအာကတြင ဒတယအႀကမ ေရာကရေလေတာသည။

jynfolrsm;ESifh wpfxyfwnf; AwådZHcH,laom atmifqef;pkMunf

ခရစယာနဓမၼ အေတြးအေခၚအရ ဗတ ဇခယျခငး ဆသညမာ မမတ႔ ယၾကညကးစားေသာ ခရစေတာအသကရငျခငးႏင ရငျပနထေျမာကျခငးတ႔က တငစားကာ ခယျခငးျဖစပါသည။ တစနညးအားျဖင ေျပာပါက ခရစေတာသည လက၀ါးကပတင၌ အေသခသညနညးတ ကၽြႏပတ႔သညလညး ေသျခငးက ေဖာေဆာငကာ ေရေအာက၌ ေနရျခငး ျဖစပါသည။ ေရေအာကမ ထေျမာကျခငးသည လညး ခရစေတာ ရငျပနထေျမာကသကသ႔ မမတ႔သညလညး အျပစႏြထတြင မမတ႔၏ ဘ၀ေဟာငးသည ေသခၿပး အသစေသာ အသကတာျဖင အသကရငျခငးက ပေဖာျခငး ျဖစပါသည။ ထထကမက ေနာကအဓပၸါယတစခမာ ခရစေတာ၏ အေသြး အားျဖင ကၽြႏပတ႔၏ အျပစမားက ေဆးေၾကာျခငးခရသညျဖစ၍ အသစေသာ ဘ၀ျဖင အသကရငျခငးကလညး ပေဆာငပါသည။ ထသ႔ဆေသာ အျပစႏငကငးစငေသာ ေယ႐ႈခရစေတာသည အဘယေၾကာင လသားျဖစသည ဗတ ဇေယာဟန လက ေအာက၌ ဗတဇ ခယသနညး။ ထအေၾကာငးရငးက ခရစေတာကယတင တစစတစရာ အရပအျမြက မေဖၚျပခေခ။ ခရစေတာဗတ ဇ ခယျခငးသည အေၾကာငးရငးမားစြာ ရႏငေသာလညး အျဖစႏငဆး အေၾကာငးရငးတစခမာ သ႔လမးမားျဖစၾကသည အစၥေရးလမးတ႔ႏင တစထပတညး ျဖစေနျခငးက ေဖာျပျခငးျဖစပါသည။ ဤေနရာ တြင ခရစေတာ၏ ဗတဇ ခယျခငးသည သ႔လမးမားႏင တစထပတညး ျဖစေၾကာငး၊ သ႔လမးမားႏင မကငးမကြာေၾကာငး ေဖၚျပျခငးျဖစသညဟ နားလညပါသည။ ၁၉၈၈ ခႏစ ၾသဂတလ မတငမထ အနတစ၏ အေၾကာငးက ရငးႏးေသာ မတေဆြမား၊ မသားစ အသငးအ၀ငးမားေလာကသာ သရခၿပး ျပညသ လထအၾကား တြင သမ အေၾကာငး သရသ အနညးအကဥးသာ ရေနခသည။ ျမနမာႏငင ျပငပတြင ၂၆ ႏစတငတငေနခရသျဖင လထက သမအေၾကာငး အသနညးျခငး ျဖစႏငပါသည။ သမအား ေ၀ဖနသမားက ထအခကက မၾကာခဏ ေထာကျပတတၾကသညမာ ျမနမာႏငငေရးအေၾကာငး စတ၀ငစားသတငး အားလးအသ ျဖစသည။ အနတစသည ျမနမာႏငင၏ ျပငပတြင အေနမားသညကား မနပါသည။ သမ၏ မခငလပငနး တာ၀န

၂၇ သနး၀ငးလႈင၊ ဥးသနးေရႊ (သ႔) ေနျပညေတာ မငးသားႀကး (ရနကန၊ လြငဥးစာေပ၊ ၂၀၁၄)၊ စာ - ၈၆။ ႏငငေတာ ၿငမ၀ပပျပားေရး တညေဆာကေရးအဖြ႕ အမန႔ ေၾကညာခက အမတ ၁/၈၈ က ႐ႈ။

a'gufwm Aefukef; 62

ေၾကာင လညးေကာငး၊ သမ၏ ပညာေရးေၾကာငလညးေကာငး၊ သမ၏ မသားစေၾကာင လညးေကာငး၊ အျခား ႏငငမားတြင အခနၾကာၾကာ ေနထငခပါသည။ ထေၾကာင သမအား မနးေသာသတ႔က အနတစသည ျမနမာႏငငေရးက မသ၊ နားမလညဟ ေ၀ဖနေနၾကျခငး ျဖစပါသည။ 28 အမနဆလင အနတစသည ျမနမာႏငငသ႔ ျပနေရာကခါစ အခနတြင ႏငငေရးအေတြ႕အႀက နညးသညဆျခငးမာ မားမည မထငပါ။ အနတစ ကယတငက လမႈေရး၊ ႏငငေရးအရ အားနညးခက ရသည ဆသညက ႐းသားစြာ ဖြငဟ ေျပာဆခဖးသည။ 29 သ႔ေသာလညး ျမနမာႏငင လြတလပေရး ဖခငႀကး ဗလခပ၏ သမးျဖစသညအေလာက ျမနမာႏငငေရးက မကျခညမျပတ ေလလာေနမညမာ ေသခာပါသည။ ေဖာျပပါ အေျခအေန အမးမး တ႔ေၾကာငသာလင အနတစသည အမ ျမနမာႏငငသ႔ ျပနမလာႏငရျခငး ျဖစမည။ ျမနမာႏငငက အနတစ အမနတကယ ခစျမတႏးေၾကာငး သသာသည အခက တစခကမာ သမ၏ ခငပြနးသည မကကယအရစႏင လကထပခနတြင အရစအား ေျပာခသည မတတမးမားက ေထာကျပေနပါသည။ “ျမနမာျပညက ကမက လအပလာၿပဆရင ျပညသေတြန႔အတ ကမက ရငဘကက ကညဖ႔ပ ကမ ေတာငးဆခငပါတယ။” 30 သမ၏ ခငပြနးသညအား မမသည တငးတစပါး အမးသားႏင လကထပသည ကစၥက မမ၏ မသားစႏင မမ၏ တငးျပညက နားလညမႈလြမာ စးရမေၾကာငး၊ ျမနမာ ျပညအေပၚ မမထားရသည ေစတနာ အတမအနကကလညး ေပါပကသြားမာ မလလားေၾကာငး မၾကာခဏ စာေရးေနျခငးက ျမနမာျပညက အျပညအ၀ ခစေၾကာငး သကေသျပေနပါသည။ သ႔ေသာ ႏငငျပငပတြင ေနထငရျခငး၊ တငးတစပါး အမးသားႏင အမေထာငျပျခငးတ႔က အနတစအတြက ျမနမာျပညသျပညသား စငစစတစေယာကအျဖစ သတမတျခငး ခရဖ႔ ခကခေစသည အေၾကာငးရငးတစရပ ျဖစခသညမာ အလြန ၀မးနညးစရာ ျဖစပါသည။

odk;xdef; r&Sdonfh odk; tkyfpkBuD;

ေယရႈခရစေတာ ေလာက၌ ေမြးဖြားလာရျခငးသည အခနအခါ ေကာငး၌ ေမြးဖြားခသညဟ ဂလာတၾသ၀ါဒစာေစာင ၄း၆ တြင ရငေပါလ ကေဖာျပထားသည။

၂၈ Hans-Bern Zoller, The Beast and the Beauty, 20-30.၂၉ Aung San Suu Kyi, Freedom from Fear, 193.၃၀ Hans-Bern Zoller (edit.,), Daw Suu'25 Dialogue with the people 1995-96 (ရနကန၊ ကေကာစာေပ၊ ၂၀၁၄)၊ ၁၄၄။ (ႏငဥး ျမနမာျပန)၊ စာ၊ ၁၁။


အခနေကာငးဆသညမာ ေယ႐ႈခရစေတာ ေမြးဖြားခနတြင ႏငငေရး၊ စးပြားေရးႏင ဘာသာေရးတ႔၏ အေျခအေနေကာငးက ေခၚသညဟ ဓမၼပညာရငမားက လကခ ထားၾကသည။ ထနညးတ အနတစ ျမနမာႏငငေရး အခငးအကငးသ႔ ၀ငေရာက လာရျခငးသညလညး အခနအခါေကာငး၌ ၀ငေရာကခသညဟ ဆခငပါသည။ အခါေႏာငးသကသ႔ ျဖစေသာလညး သမ လာရျခငးသည ေကာငးေသာ အခနသာ ျဖစသည။ ေယ႐ႈခရစေတာသည သ႔ေနာကလက ပရသတႀကးအား သးထနး မရသည သးစမားတ႔ကသ႔ ျမငသည။ အနတစ ျမနမာႏငငသ႔ ျပနလာခနတြင ျမနမာႏငင လထသညလညး ေခါငးေဆာင လအပေနခန ျဖစေနသျဖင သးထနး မရသည သးအပစ မားကသ႔ ျဖစေနဟန ရသည။ ဆငးရျခငးသည ျပညသျပညသားတ႔၏ အမတလကၡဏာ တစခသဖြယ ျဖစေန၏။ စား၀တေနေရး ကဆငးမႈဒဏ၊ အကငပက ၀နထမးတ႔၏ နညးမးစ လညစားမႈဒဏတ႔က မခစားႏငၾကေတာသည လအပႀကး၏ ညညးညသသည ပားအအလား ျမနမာႏငင အႏ႔အျပားတြင တ၀နး၀နး ဆညေနပါေတာ သည။ စတဓါတ မြနးကပကာ အသကရငေနၾကသည လအပႀကးသည ဆႏၵျပပါက တညတညမနေအာငပစမညဟေသာ ၿခမးေျခာကသက မမႈၾကေတာေပ။ အသကရင ခပါက မမတ႔လခငေသာ အရာကေပး၊ မေပးႏငပါက ေသရတာကပငလင ပေတာင ျမတေသးသညဟ ေအာေျပာေနၾကေသာ လအပႀကးသည မညသည ေသနတေျပာငး ၀ကမ မေၾကာကၾကေတာပါ။ ထအခနတြင ျမနမာနညး ျမနမာဟန အပခပေရး စနစသည ျပညသမားအား ဆငးရႏြမးပါးျခငးသ႔ ပ႔ေဆာငေန၍ ျပညသမားသည အပခပသမားအား အယအၾကည ကငးမလကရေနၾကသည။ 31

ထသ႔ေသာ အေျခအေနတြင ရေနၾကသည ျပညသမားႏင တစထပ တညးခစားရန၊ သတ႔ႏင တစထပတညး ရပတညရန အနတစ အခငအမာ ဆးျဖတ ခသည။ ယငးသည ျပညသတ႔၏ ဘ၀အျဖစမနတြင ဗတ ဇခရျခငး ျဖစသည။ ထအခနမစ၍ ဘ၀သစ၊ စတဓါတသစျဖင မမ၏ ေဆာငရြကရမည လပငနးမားက အစျပပါေတာသည။ ျပညသမားႏငအတ တစထပတညး ရပတညကာ အပခပသ လတနးစားတ႔အား လသရငၾကား ျပငးျပငးထနထန စတင၍ စကားထး တကခက လာေတာသည။ ဤသ႔ျဖင အနတစသည လထအလယ၌ တျဖညးျဖညး သသာ ထငရားလာသည။ တခ႕က “ဗလခပသမး ပသေပသည” ဟ ခးမြမးသမား ရသကသ႔ တစဘကမာလညး “ႏငငေတာက သတစပါးလကသ႔ ေရာငးစားမညသ” ဟ၍

၃၁ Aung San Suu Kyi, Freedom from Fear, p.203.

a'gufwm Aefukef; 64

ပတခတသမားလညး ရၾကပါသည။ ထသ႔ေသာ အေျခအေနမးတြင သမ၏ ျဖစတည ျခငးႏင ရပတညခကတ႔က ျပညသလထအား ျပသရန လအပသညဟ ယဆေသာ ေၾကာင ပထမဆး လထေဟာေျပာပြက ၁၉၈၈ ၾသဂတလ ၂၄ ရကေန႔တြင ရနကန ေဆးရႀကး၌ ျပလပခပါသည။ ဒတယအႀကမ လထ ေဟာေျပာပြသည သမ အတြက အေအာငျမငဆး၊ လထ အမားဆး ျဖစပါသည။ ထေဟာေျပာပြက ၁၉၈၈ ခႏစ ၾသဂတလ ၂၆ ရကေန႔၌ ေရႊတဂ အေနာကမခ ကြငးျပငတြင ကငးပျခငးျဖစ၍ ျပညသ လထ ငါးသနးခန႔ တကေရာက နားေထာငခၾကသည။ ဤလထ ေဟာေျပာပြတြင အနတစ အဓက ေဟာေျပာသြားေသာ အခကမားမာ ေအာကပါအတငး ျဖစပါ သည။ “မနကနစြာ အသကရငပါက ေၾကာကရြ႕ျခငးမ လြတကငးလက အသကရင ရမည။ အမနမာ သေတာရငမားသည ႀကးစား၍ အသကရငေနၾကသမား ျဖစၾက သည။ ကၽြနမတ႔သည ကယေျပာသညအတငး အသကရငၾကရမည။ မနကနေသာ စကားမားက ေျပာရမည။ ေျပာသညအတငးလညး လပေဆာငရမည။ ယၾကညသည အတငး ရပတညရမည။ အျခားသမား၏ ေ၀ဖနျခငးကလညး ခရရမည။ အျခားသ မား၏ အငဒယာကလညး ေလးစားတတရမည။ အမားမားကလညး ျပျပငတတ ရမည” ဟ လထအား တကတြနးခသည။ ထ လထေဟာေျပာပြတြင အနတစက ႏငငေရးလႈပရားမႈတြင မမ ပါ၀ငေနရျခငး အေၾကာငးရငးက ေအာကပါအတငး ေျပာၾကားသြားခပါေသးသည။ ပထမအခကမာ မမအေၾကာငး မသေသးသမားအား မမကယမမ မတဆက ျခငးျဖစသည။ မမသည ႏငငျခားသား တစေယာကႏင ထမးျမား လကထပခရ ေသာလညး ထသ႔ လကထပျခငးသည မမႏငင ခစျခငးက လညးေကာငး၊ မမႏငင အတြက ေပးဆပျခငးက လညးေကာငး အနညးငယမ ေလာမသြားေစခေၾကာငး ေျပာၾကားခသည။ ဒတယအခက အေနျဖင အျခားသမားက သမအား ျမနမာႏငငေရး မသဟ ေ၀ဖန ေျပာၾကားေနၾကျခငးက တ႔ျပနျခငး ျဖစသည။ “တခ႕က ကၽြနမက ျမနမာ ႏငငေရးက မသသဟ ေ၀ဖနၾကသည။ ကၽြနမ သပသလြနးသျဖင ျပနာ ျဖစေန သည။ ထအေၾကာငးက ကၽြနမ မသားစက ပသပါလမမည။ ျမနမာႏငငေရးသည အလြန ႐ႈပေထြးၿပး စြန႔စားမႈလညး လသည။ လြတလပေရး ရပါက ႏငငေရးတြင မပါဖ႔ ေဖေဖ ဆးျဖတခသည။ ေဖေဖ ဆးျဖတသညအတငး ကၽြနမသညလညး အေ၀းတြင ကာလၾကာျမငစြာ ေနထငရျခငး ျဖစသည။ အခ ကၽြနမ ျပန၀ငခသည။ ယခ ကၽြနမ ျပန၀ငလာရျခငးသည တစႏငငလးအေရးႏင ပတသကသည” ဟ


ဆသည။ 32 အနတစက ဆကလက ေျပာၾကားရာတြင “ယခ မမေျပာရမည အခက မားက တခ႕က ႏစသကမညမဟတပါ။ သ႔ေသာလညး မမတာ၀နသည မမ မနကနသညဟ ယဆသညအရာက လထအား ေျပာၾကားျခငး ျဖစသည” ဟ ဆ သည။ 33

ဆကလက၍ “ ယခ ျမနမာလထသည ဒကၡေရာကေနၾကသည။ ႏငငေရး အရ ေသာလညးေကာငး၊ စးပြားေရးအရ ေသာလညးေကာငး ဒကၡေရာကေနၾက သည။34 တခ႕က လ႔သကတမးရည ေနထငျခငးက သကတမးျပည ေနထငျခငးဟ ယဆတတၾကသည။ တခ႕သည အႏစ ၁၀၀ အထကအထ ကနးကနးမာမာ ေကာငးေကာငးမြနမြန အသကရငခၾကသည။ သ႔ေသာ သတ႔သည မညသ တစဥး တစေယာကအတြကမ တစစတစခက ေဆာငရြကေပးျခငး မရၾကေပ။ ထသတ႔သည ေလာကႀကးထသ႔ ေရာကလာၾကသည။ အသကရငခၾကသည။ သ႔ေသာ ကမ ၻာႀကး အတြက မညသညအရာကမ လပေဆာငျခငး မရဘလက ေသသြားၾကရာသည။ ထသ႔ အသကရငျခငးက ျပည၀စလငေသာ အသကရငျခငးဟ မဆႏငပါ” ဟ ဆ သည။35

အနတစက ျပည၀စလငေသာ အသကရငျခငး ဆသညမာ အျခားသမား၏ လအပမႈမားက တာ၀နယတတသ၊ အျခားသမားအတြက အသကရငဖ႔ ခြနအား ယတတသ ျဖစရမညဟ ဆသည။ “ကၽြနမတ႔ နားလညသညမာ အျခား သမားအတြက ေပးဆပျခငးသည အလြန မြနျမတေသာ အရာျဖစေၾကာငး၊ ထသ႔ အသကရငျခငး အားျဖငသာ ျပည၀စလငေသာ အသကရငျခငးက ပငဆငႏငမည ျဖစသည။ ျပည၀ စလငစြာ အသကရငျခငး ဆသညမာ အႏစ ၉၀၊ အႏစ ၁၀၀ အသကရငျခငးမး မဟတဘ၊ အျခားသမားအတြက အကးရရ အသကရငျခငးမးက ေခၚသည။ ထေၾကာင ျပည၀စလငေသာ အသကရငသ ဆသညမာ အျခားသမား၏ လအပခက မားက တာ၀နရစြာ သယပးရန ခြနအားယေနသမား ျဖစသည။ အျခားသမားအား အသတရားရေအာင ကညျခငးသည ဗဒၶ၏ လမးစဥ ျဖစသည”ဟ ဆသည။ 36

၃၂ Aung San Suu Kyi, Freedom from Fear, p.193.၃၃ Ibid. 204.၃၄ Ibid. 222.၃၅ Ibid. 238.၃၆ Ibid.

a'gufwm Aefukef; 66

aojcif;rS wpfzef jyef&Sifvmaom atmifqef;pkMunf

ရငျပနထေျမာကျခငး ဆသညမာ ေသသ ျပနရငျခငးက ေခၚပါသည။ သမၼာကမးစာ၌ တခ႕ေသသတ႔သည ျပနလည အသကျပနရငၾကသညက ေတြ႕ရ သည (ေယာဟန ၁၁)။ သ႔ေသာ ထေသသတ႔သည တစဖနအသကျပန ရငၾကေသာ လညး တစသကလး မေသဘလက ကနရစသဟ၍ မရပါ။ သတ႔သည တစဖန ျပနေသၾကပါသည။ ဤေနရာတြင ေသျခငးမ ရငျပနထေျမာကျခငး တစခတညး ကသာ ရငျပနထေျမာကျခငးဟ မဆလပါ။ ေသသငေသထကသညေနရာမ တစနညး အားျဖင တမငတကာ ေသေစဖ႔အတြက ရညရြယထားသည ေနရာမ (သ႔မဟတ) အစေတးခရမည ေနရာမ ျပနလည လြတေျမာကလာျခငးကလညး ရငျပနထေျမာက ျခငးဟ ဆခငပါသည (လကာ ၁၅း၃၂)။ အနတစသည မမ၏ဘ၀တြင မတမတရရ ႏစႀကမတတ ေသခၿပး ျဖစ သည။ ဥးေနစးက အာဇာနညေသြးသည အလဟ ေသရး မရ 37 ဟ ဆထား သည အတငး အနတစသည ေသျခငးမ ႏစႀကမတငတင ရငျပနထေျမာကခေလ သည။ ပထမအႀကမ ေသျခငးမာ ၁၉၈၉ ခႏစ ဧၿပလ ၅ ရကေန႔က ျဖစပါသည။ အနတစသည ႏငငေရး ေဆာငရြကရနအတြက ျမစ၀ကၽြနးေပၚသ႔ ခရးႏငခသည။ ထသ႔ ခရးျပရာတြင ၁၉၈၉ ခႏစ ဧၿပလ ၅ ရကေန႔တြင ဓႏျဖၿမ႕သ႔ ေရာကရပါသည။ ထၿမ႕သည အဂၤလပတ႔ႏင တကပြတြင ျမနမာသရေကာငး မဟာဗႏၶလ ကဆးခသည ၿမ႕ျဖစသည။ အနတစသည ထေနရာသ႔ ေရာကေသာအခါ ဆကလက ခရးမျပ ႏငေအာင တားျမစျခငးခရသည။ ဂစကားျဖင ေရာကလာေသာ စစသား ၆ ဥးတ႔သည ဂစကားေပၚမ ခနခၾကလက ေျမထ၌ ျပား၀ပကာ ေသနတကယစခနၿပး အနတစ အလာက ေစာငေနၾကသည။ သတ႔သည မမတ႔၏ အထကစစဗလ၏ ပစမန႔က ေစာင ေနၾကဟနႏင တသည။ အနတစအား ဆကလက ခရးမသြားဖ႔ တားသည သေဘာ လညးျဖစမည။ သ႔ေသာ အနတစသည တညၾကည စးရေသာ မကလးျဖင ထသတ႔အား တညတညၾကညလက ထသတ႔ရရာသ႔ ဥးတညကာ တစစကမတမတ မတနမလႈပ ေလာကေလေတာသည။ ပစမန႔သာ ရခပါက အနတစသည ထစစသားတ႔၏ လကခက ျဖင အမန ေသရမညက ေကာငးေကာငးႀကး သခသည။ သ႔ေသာ အေၾကာကတရား ကငးေသာ အနတစသည ထျမငကြငးက သတ ရရ ျဖတေကာခသည။ အနတစသည စစသားတ႔၏ ပစသတျခငး မခခရပါ။ ဤသညကား အနတစ ပထမအႀကမ ေသျခငးမ

၃၇ ေနစးထက၊ ဗလခပေအာငဆနး၊ ေအာငဆနးစၾကည၊ ၆၀။


ျပနရငလာျခငးေပတညး။ ဤျဖစစဥအေၾကာငးက မေလးရား မငးသမး Michelle Yeoh သ႐ပေဆာငထားေသာ the Lady ဇာတကားက ၾကညပါက ထေၾကာကမကဖြယ ျမငကြငးက ရငတထတထတျဖင ရျမငႏငမညျဖစသည။ အနတစသည ဗလခပေအာငဆနးအားျဖင ရရခေသာ ျမနမာႏငင လြတေျမာကျခငးက ျပညသျပညသားမား အျပညအ၀ ရရခစားႏငဖ႔ ေဆာငရြကႏင ရန ၂၀၀၂ ခႏစ ဇြနလတြင အထကျမနမာျပညသ႔ ခရးက သြားခပါသည။ မြနျပညနယ ဘကက ထႏစဇလငလတြင လညးေကာငး၊ ျပညဘကက ေအာကတဘာလတြင လညးေကာငး၊ ရမးျပညနယဘကက ႏ၀ငဘာလတြင လညးေကာငး၊ အသးသး ခရးျပခေသးသည။ တစဖန ခငးျပညနယဘကကမ ၂၀၀၃ ခႏစ ဧၿပလတြင သြားေရာက ခပါသည။ ေနာကဆးခရးစဥ အေနျဖင ကခငျပညနယဘကက ထႏစ ေမလတြင သြားေရာကခပါသည။ အနတစတ႔ ကခငျပညနယဘကသ႔ ခရးျပရာတြင အခကအခ မားစြာ ျဖတေကာလက ျမစႀကးနားသ႔ ေခာေမာစြာ ေရာကရခပါသည။ သ႔ေသာ ျမစႀကးနားၿမ႕မအျပန မႏေလးမ ဒပယငး အသြားတြင အလြန ထတလန႔ ေၾကာကမက ဖြယေကာငးေသာ အျဖစအပကတစခႏင ႀကေတြ႕ခရပါသည။ ထေၾကာကမကဖြယ ေကာငးေသာ အျဖစအပကမာ အနတစႏင အေပါငးပါတ႔သည မႏေလးမ မရြာ၊ မရြာ မ ဒပယငး အေရာကတြင ခခ တကခကခၾကရျခငး ျဖစပါသည။ Jesper Bengtsson က မတတမးတငသညမာ “အနတတ႔ မရြာမ ဒပယငး အေရာကမာ အနတစတ႔က လာေစာငေနၾကတ လတစစက “ခငဗားတ႔က လထက မႀကကဘး” ဟ ေအာေျပာကာ အနတစတ႔အား တတေတြန႔ တကခကၾကတယ။ ဒတကခကမႈေၾကာင အနတစတ႔န႔ ပါလာတ ဓါတပဆရာ ကတငေမာငဥး အပါအ၀င လေပါငး (၇၀) ခန႔ ေသခၾကတယ” ဟ ေဖာျပပါသည။ 38 အနတစကလညး ႐ကႏကခၾကသည။ ထသ႔ အသကေဘးႏင ရငဆငေနခနတြင အနတစႏင ဥးတငဥးတ႔သည အာဏာပငအဖြ႕၏ ေခၚေဆာင သြားျခငးခခၾကရသည။ ထသ႔ အနတစတ႔က ေခၚေဆာငသြားျခငးသည ဥးခငညြန႔က လာကယသညဟ တခ႕က ဆပါသည။ ထအခနမာပင ဥးတငဥးသည အာဏာပငတ႔၏ ဖမးဆးျခငးကခရကာ အနတစကလညး မညသညေနရာသ႔ ေခၚေဆာငသြားၾက သညကပင မသခၾကေခ။ ႏငငျခား အသလႊငဌာန တစချဖစေသာ “ဒဗဘ” က ေျပာသညမာ အနတစအား ႐ကႏကသမားမာ အရကမးသမားမား ျဖစၾကၿပး ကတး တးထားသမား ျဖစၾကသည။ 39 ထေန႔ကား ၂၀၀၃ ခႏစ ေမလ ၃၀ ရကေန႔ ျဖစပါသည။ အနတစႏငအတ ပါလာေသာ ဥးတငဥးသည ထေန႔တြငပင အာဏာရသတ႔၏

၃၈ Jesper Bengtsson, p.206.၃၉ Hans - Bernd Zoller, The Beast and the Beauty, p.444.

a'gufwm Aefukef; 68

ဖမးဆးျခငးက ခရပါသည။ အနတစမာမ ေသေဘးမ သသကေလး လြတေျမာကခရ သည။ ထကသ႔ အသကေဘးမ လြတေျမာကျခငးက ဒတယအႀကမ ေသျခငးမ ျပနရငလာျခငးဟ ဆခငပါသည။ ထသ႔ အနတစတ႔အား လပႀကျခငး၊ ေႏာကယက ျခငးမား ခရသျဖင ဒတယအႀကမ ျမနမာ လြတလပေရး ႀကးပမးမႈ အပမကမာ ေခတ ရပတန႔ခေလေတာသည။ အနတစသညလညး ေနာကတစႀကမ ဖမးဆးျခငးခခရ ပါသည။ ဤဖမးဆးျခငးသည တတယအႀကမ အဖမးခရျခငး ျဖစသည။

uEÅm&ü atmifqef;pkMunf

အနတစသည အခကအခမား ေထာငေပါငးမက ရေနေသာလညး မမ၏ ႏငငေရး ခယခကတြင မားမားမတမတ ရပတညကာ မမ၏ ႏငငေရး ခယခကမားက ျပညသလထအား သတရရ ေျပာဆခသည။ သမ၏ ရပတညခကအေပၚ ျပညသ လထ၏ ေထာကချခငးကလညး အျပညအ၀ ရရခသည။ သမ၏ ႏငငေရး ေဟာေျပာခကမားက လအမား စတ၀ငတစား နားေထာင ခငၾကသည။ သမသည ႏငငေရး လႈပရားမႈတြင အလြန အလပမားခသည။ နားခနပင မရသေလာက ျဖစသြားသည။ ႏငငေရးအေၾကာငး ေဟာေျပာေလတငး သမအား ဆန႔ကငသမားက သမ၏ ေနာကတြင တေကာကေကာက လကလာခၾကသည။ သမအား ခပေႏာငႏငေလာကေသာ အေထာကအထား တစစတစခ ရယႏငရန သမ၏ လႈပရားမႈတငးအား မကျခညမျပတ ေစာငၾကညေနၾကသလညး ရမညမာ အမနျဖစသည။ ထအခနတြင ဒပယငး အေရးေၾကာင အနတစ အကယခပ ခခရသည။ အကယခပျဖင မမေနအမတြင ေနေနခနတြင အေမရကန ႏငငသား Mormon ဘာသာ၀င ဥးယေတာ (John William Yettaw) ၅၃ ႏစသည ညဘကတြင ေရကနက ကးျဖတလက အနတစ၏ ေနအမအတြငးသ႔ တတတဆတ ခး၀ငကာ အနတစအား Mormon အသငးေတာမ ထတေ၀ေသာ စာအပစာေပမားက ေပးခသည။ ထသ႔ ဥးယေတာသည အာဏာပငတ႔မ တစစတစခ အခြငမရဘ အနတစ ေနအမသ႔ တတတဆတ ခး၀ငသျဖင ဖမးဆးျခငးခရသည။ ထ႔အတ အနတစကလညး ဥးယေတာအား လကခမႈျဖင သမ၏ အကယခပ ကာလအား ထပတးျခငးခခရသည။ ထေနအမ အကယခပျဖင ေနထငေသာ ကာလက ကႏာရ၌ အနတစ ေနခေသာ အခနဟ ေခၚဆခငပါသည။


ဥးယေတာက အနတစ ေနအမသ႔ လာေရာကရျခငးက Jesper Bengtsson ေအာကပါအတငး ေဖာျပသည။ “တစေန႔ေတာ ဥးယေတာဟာ အပမက မကခပါတယ။ အပမကထမာ သဟာ ေမာငမညးေနတ ေရကနႀကး တစခက ကးခတခတယ။ ေရကနက ကးခတအၿပးမာ ေကာကတငန႔ ေဆာကထားတ အမျဖ တစအမက ေတြ႕ခတယ။ အဒ အမရ႕အတြငးမာေတာ ေမာငမညးေနၿပး သဟာ အမရ႕ ျပတငးေပါက ကေန ၀ငခပါတယ။ အမထမာေတာ အမးသမးတစဥးဟာ နရက မၿပး မတတတရပ ေနတာက ေတြ႕ခတယ။ သမဟာ အသကအႏရာယရေနသ ျဖစေနတအတြက သမက ကယတငရမယ” ဟ အပမကမကခသည။ ဥးယေတာသည ထအခန မတငမ ႏစႏစခန႔က အပမက မကဖးသည။ သ႔အပမကထမာ သ႔၏ သားသည ေသေတာမည ျဖစေၾကာငး၊ သ႔ကသြားေရာက ကယတငရမညျဖစေၾကာငး မကခေသာလညး ထအပမကက ဂရမစကသျဖင သခစလစြာေသာ သားသည ေသသြားခဖးသညဟ ဆသည။ ထေၾကာင သညတစခါမာေတာ သအပမက မကသညအတငး အနတစအား လာကယျခငး ျဖစသညဟ ဆပါသည။ 40

ကမးစာ၌ ေတြ႕ရေသာ သခငခရစေတာ တတတဆတ ဆေတာငးခသည ေနရာ ကႏာရဆသညမာ အမနတကယ ေျခာကေသြ႕လက အလြန ပျပငးေသာ ေနရာ မဟတပါ။ ဂရစကား here mon ဆသညမာ အထးကနေသာ ေနရာ၊ တတဆတ ေသာ ေနရာက ေခၚပါသည။ 41 ထေနရာမးတြင ခရစေတာသည ရကေပါငး ၄၀ လးလး ဆေတာငးခသည (မာက ၁း၃၅)။ သ႔တပညေတာမားအား ေရြးခယရန အတြက ထေနရာမး ျဖစေသာ ေတာငေပၚသ႔ တကေရာကခသည (လကာ ၆း၁၂)။ ေတာကႏာရ၌ ေနျခငးသည တတဆတသညေနရာျဖစ၍ စတတညၿငမရာ ေနရာ ျဖစသည။ စတ တညၿငမစြာျဖင အရာရာတငး၏ ျဖစျခငးတ႔က ျပနလည သးသပ ႏငပါသည။ စတ၀ညာဥ စစညးမႈလညး ျပလပႏငသည။ အနတစသည ထကသ႔ေသာ ကႏာရတြင ၆ ႏစတာ ေနခရသည။ အထး ကနျခငး၊ တတဆတျခငးရသည ေနရာတြငေနျခငး ျဖစသည။ ထအခနတြင အနတစ သည သမ၏ ယၾကညရာ ကမးဂနစာေပမားက ဖတခသည။ စႏၵရား တးျခငးျဖင စတက ၾကညလငေစသည။ စာအပစာေပမားက မားစြာ ဖတခသည။ ေရးလညး ေရးခသည။ မမအတြက အမနတရား ရာေဖြျခငး၌ အခန ကနလြနေစခသည။ ၂၀၀၃ ခႏစ ေမလ ၃၀ ရကေန႔တြင အနတစသည အဖမးခရကာ ၂၀၁၀ ခႏစ ႏ၀ငဘာလ

၄၀ Jesper Bengtsson, p.19.၄၁ Gustavo Gutierrez, We Drink from Our Own Well, (Maryknoll: New York, Orbis Books, 1984), 81.

a'gufwm Aefukef; 70

၁၃ ရကေန႔ တြင ျပနလည လြတေျမာကခသည။ ထ ၆ ႏစတာ ကႏာရ အေတြ႕အႀက က ခစားၿပးေနာက ျပနလည လြတေျမာကလာေသာအခါ အနတစက သမက အားေပးကာ ဆေတာငးေပးေနၾကေသာ လထအား ေျပာသညမာ “ေနာငဆ လထႀကး လမးေပၚ ထြကစရာ မလေတာပါဘး” ဟ ျဖစပါသည။ 42

OD;cifnGefY emrnf rygaom EdkA,fqk&Sif aMunmjcif;

ဥးခငညြန႔သည ဥးေန၀ငး၏ လက႐းေတာ ျဖစသညဟ ယဆခရသ ျဖစသည။ တပမေတာ အစးရလကထကမာလညး သသည အားကးအားထား ရသည ေခါငးေဆာငတစဥး ျဖစပါသည။ သသည ႏငငတြငးရ တငးရငးသား လကနကကင မားႏင ၿငမးခမးေရး ရရဖ႔ တညေဆာကႏငခပါသည။ အနတစကလညး တပမေတာ အစးရ၏ ကယစား အႀကမႀကမ စကားလကဆ ေျပာဆခသ ျဖစသည။ အနတစ ကယတငလညး ဥးခငညြန႔ႏင စကားလကဆ ေျပာဆျခငးသည ႏငငအတြက အကးရ သညဟ ခယပါသည။ အနတစ ေနအမအကယခပျဖင ေနခရေသာ အခနကာလ မားတြငလညး အနတစႏင ျမနမာႏငငေရး အေျခအေနအေပၚ အျမငခငး ဖလယခ သလညး ျဖစသည။ အနတစသည ကႏာရ ကသ႔ေသာ အထးကနေသာ ေနရာ၊ တတဆတသည ေနရာ သမ၏ ေနအမ၌ ၆ ႏစတာမ ေနခၿပးေနာက ျပနလည လြတေျမာကလာသည။ ထသ႔ လြတေျမာကျခငးသည ျခြငးခကမရ လြတေျမာကျခငး ျဖစသည။ ထ႔သ႔ အနတစ ျပနလည လြတေျမာကျခငးက ႏငငတကာက ျမနမာႏငင၏ စာမကႏာအသစ ဖြငျခငးဟ၍ပင တငစားခၾကသည။ ေတာငအာဖရက ႏငငေရး ေခါငးေဆာငႀကး မငဒလား အကဥးကေနရာ Robben ကၽြနးမ လြတေျမာကလာ၍ 43 မၾကာေသးေသာ အခနတြင အနတစသညလညး ေနအမ အကယခပခထားျခငးမ လြတေျမာကလာ သျဖင သမအား ျမနမာမငဒလားဟ ေခၚေနၾကျခငးလညး ျဖစသည။ မငဒလားသည ကမ ၻာ ၿငမးခမးေရး ႏဗယဆ ရရခနက အာဖရက ႏငငေခါငးေဆာင Frederick Willem de Klerk ဆသသည နယဆနမငဒလားႏငအတ ႏဗယဆ ခးျမႇငျခငး

၄၂ Hans - Bernd Zoller, The Beast and the Beauty, p.201.၄၃ ျမႏငးဆ (ဘာသာျပန)၊ မငဒလား၏ မငဒလားထြငေသာ လမး (ရနကန၊ တေဒးစာအပတက၊ ၂၀၁၁)၊ စာမကႏာ ၁၀၄-၁၀၇။ ဒကလတ(ခ) သည မငဒလားအား အကဥးခသအျဖစ လညးေကာငး၊ မငဒလား လြတေျမာကရနအတြက လညးေကာငး စစဥခသ ျဖစသည။ သ႔ေသာလညး မငဒလား ၿငမးခမးေရး ႏဗယဆ လကခရရေသာအခါ ဒကလတ(ခ) သညလညး မငဒလားႏငအတ ႏဗယဆက လကခ ရရခပါသည။


ခခရေသာလညး အနတစ ၿငမးခမးေရးႏဗယဆ ရရေသာအခါမကား စစအစးရ ကယစား အနတစႏင ညႇႏႈငး ေတြ႕ဆခသ ဥးခငညြန႔ နာမည ပါမလာသျဖင ၀မးနညးစရာေတာ ျဖစခမပါသည။

g

a'gufwm Aefukef; 72


tcef; (4)

taMumufw&m;rS vGwfajrmufjcif;

(odkYr[kwf)

u,fwifjcif;

aMuufwwfaom vlom;

“အေၾကာကတရားမ လြတေျမာကျခငး” ဟေသာ စာအပေခါငးစဥအား ဥးစြာ စတငသးစြသမာ အေမရကန ႏငငသား (David M.Kennedy) ဒါ၀ဒ အမ၊ ကေနဒ ျဖစပါသည။ သသည ပထမကမ ၻာစစ အၿပး၊ ဒတယကမ ၻာစစ အတြငးရ အေမရကနလမးတ႔၏ ခကခမႈမားၾကားမ မညသ႔ ရနးကန ေနထငခၾကသညက လညးေကာငး၊ ထသ႔ ႐နးကနခၾကရေသာလညး အနာဂတတြငမ အေမရကနသည အေၾကာကတရားႏင ကငးလြတမည ျဖစေၾကာငး ေထာကျပသည စာအပ ျဖစပါ သည။ ယငးစာအပသည အေမရကန ႏငငအတြက အလြနအမငး အေရးႀကးေသာ စာအပေကာငး တစအပအျဖစ တငကနခပါသည။ 1

အနတစသညလညး “အေၾကာကတရားမ လြတေျမာကျခငး” ဟေသာ ေခါငးစဥျဖင သမ၏ ပငက ျဖစတညျခငးက အေျခခကာ စာအပ ထတေ၀ခပါသည။

၁ David M.Kenndy, Freedom from Fear: The American People in Depression and War 1929-1945 (2001).

a'gufwm Aefukef; 74

အေၾကာကတရားမ လြတေျမာကျခငး စာအပသည အနတစႏင ပတသက၍ အျခား သမား ေရးသားသည အေၾကာငးအရာမား၊ အနတစ ကယတင ေရးထားေသာ အေၾကာငးအရာမားက စစညး ျပစထားေသာ စာအပ ျဖစပါသည။ ထအေၾကာငး အရာမား အားလးက ၿခငကာ “အေၾကာကတရားမ လြတေျမာကျခငး” ဟ မညေခၚျခငး ျဖစပါသည။ အနတစ စာအပႏင အမ၊ ကေနဒ၏ စာအပတ႔သည စာအပေခါငးစဥ အားျဖင တေနေသာလညး စာေရးသတ႔၏ ရညရြယခကမားမာ အလြန ျခားနားပါ သည။ အမ၊ ကေနဒသည အေမရကန တငးသျပညသားတ႔အား အေၾကာကတရား မရေအာင အဓက ရညစး၍ ေရးသားထားေသာလညး အနတစကမ လသားတငးသည မမတ႔၏ ပငကစတ၌ပင အေၾကာကတရား မရဘ သတရစြာ အသကရငတတဖ႔ အဓကဥးတညကာ တကတြနးေရးသားထားသညက ေတြ႕ႏငပါသည။

vlom;wdkY\ tBuD;qHk; &efol taMumufw&m;

ကမ ၻာေပၚရ လသားတ႔အား ႏပစကေနသည ကမ ၻာ နပါတတစ ရနသမာ အေၾကာကတရား ျဖစသည။ လသားသည မကစျဖင ျမငရသည အရာမားက ေၾကာကေနၾကသကသ႔ မကစျဖင ျမငမရသည အရာမားကလညး ေၾကာကေလ ရၾကသည။ အဘယေၾကာင ထကသ႔ ေၾကာကေနၾကပါသနညး။ ထေမးခြနး အတြက အ႐းသားဆး၊ အရငးဆး အေျဖတစခမာ လသားသည ဆကလက ရငသနခငေသာ ေၾကာငျဖစသညဟ ဆရပါမည။ အေၾကာကတရားမားထတြင မကစျဖင ျမငရေသာ အရာမားက ေၾကာကေနျခငး၊ မကစျဖင ျမငမရသည အရာမားအား ေၾကာက ေနျခငးတ႔လညး ပါ၀င ပါသည။ မကစျဖင ျမငရသည အေၾကာကတရားမားမာ- ေသရမာက ေၾကာကျခငး၊ အေမာငထက ေၾကာကေနျခငး၊ ရနသက ေၾကာကေနျခငး၊ ဘ၀ ရပတညႏငဖ႔ ေၾကာကေနျခငး၊ တစစတစရာ အမားမား လပရမာက ေၾကာက ေနျခငးစသညတ႔ ျဖစပါသည။ မကစျဖင ျမငမရသည အေၾကာကတရားမားထတြင တေစ ၦသရက ေၾကာကေနျခငး၊ စနးကေ၀က ေၾကာကျခငး၊ ၀ညာဥဆးမားက ေၾကာကျခငး၊ နတ အမးမးတ႔က ေၾကာကေနျခငး၊ အနာဂတက ေၾကာကေနျခငး၊ ေသျခငး၏ တစဖက ကမးက ေၾကာကေနျခငးတ႔လညး ပါ၀ငပါသည။ အမနမာ ထ အေၾကာကတရား အားလးတ႔သည တစနညးမဟတ တစနညး လတ႔၏ ဘ၀က ပကစးေစတတသည အရာမားပင ျဖစၾကသည။ ယငးတ႔သည လသားမား၏ ရပတညျခငးက ၿခမးေျခာက ေနၾကသည အရာမားသာ ျဖစၾကသည။


bmoma&;ESifh aojcif;taMumufw&m;

ေသျခငးတရားအားေၾကာကျခငး ဆသညမာ မမေသမာက ေၾကာက ေနျခငး၊ မမ ခစခငသမား ေသမာက ေၾကာကျခငး၊ ေသခာစြာမသရသည ေသျခငး၏ တစဖကကမးက ေၾကာကျခငးႏင ေသသတ႔က ေၾကာကျခငးတ႔ ပါ၀ငပါသည။ စတပညာအရ ဘာသာေရး ဆသညမာ ေသျခငးက ေၾကာကေနျခငးမ အစျပသညဟ အဆရခသည။ ခရစယာနဘာသာတြင ေသျခငး စတငျဖစလာရျခငးမာ ပထမ လသား တ႔ ျပမေသာ အျပစ၏ ေနာကဆကတြသာ ျဖစေၾကာငး ေဖၚျပထားသည (ကမ ၻာဥး ကမး)။ အမနမာ ခရစယာနဘာသာတြင အဓက ေဖာျပသည အခကမာ ေသမငး၏ အရပေအာကတြင ရေနၾကေသာ လသားမားအား ထေသျခငးက ေအာငႏငသ ေယ႐ႈ ခရစေတာ၌ ယၾကည ခလႈျခငး ျဖစပါသည။ တစနညးဆေသာ ေယ႐ႈခရစေတာ၌ ခလႈျခငးသည လအမား ေၾကာကတတသည အေၾကာကတရားအား ေကာလႊားျခငး ျဖစကာ ယငးသည ထာ၀ရ အသကရငျခငး အသကတာ၏ အႏစသာရလညး ျဖစပါ သည။ ယငးခယခကသည ခရစယာနဘာသာ၏ အႏစသာရလညး ျဖစပါသည။ ေလာကႀကးထသ႔ ေမြးဖြားလာသတငးသည ေသျခငးႏင စကန႔ မျပတ အစဥအၿမ နပနးလးေနၾကသည။ ေသျခငးတရားသည ေရာငမရေသာ အမနတရား ျဖစသညမာ လတငး လကခသညအရာ ျဖစသည။ ေသျခငးသည လသားမားအတြက အေၾကာကတရားျဖစသည ဆသညမာ မနေသာလညး လတ႔အတြက ထေသျခငးက ျဖစေစႏငသညဟ ယၾကညရသည အေၾကာငးရငးမားစြာ ရပါ၏။ ဥပမာ၊ လ တစေယာကသည အေမာငထက ေၾကာက၏။ လတစဥးသည မျမငရေသာ တေစ ၦသရက ေၾကာက၏။ တခ႕တ႔သည စနးကေ၀တ႔က ေၾကာကၾက၏။ တခ႕တ႔ သညလညး နတတစမးမးက ေၾကာကၾက၏။ ထသ႔ ေၾကာကေနၾကျခငးမာ မမတ႔ အသကရငျခငးအား ဒကၡေပးႏငသညဟ ယဆေသာေၾကာင ျဖစသည။ သ႔ေသာ ကၽြႏပတ႔ သရလသညမာ လတ႔ ေၾကာကတတေသာ ဤအရာမားသည အမနတကယ ရ၏ေလာ ဟေသာ ေမးခြနးပင ျဖစသည။ တခ႕က လတ႔ ေၾကာကတတေသာ တေစ ၦသရသည အမနတကယ မရဟဆကာ သသယစတျဖင ေစာဒကတကၾက၏။ ယသက ယ၊ မယသက မယ ျဖစေနၾက၏။ သ႔ေသာ ျမငေယာငျမငမားလားေတာ မသ။ ျမငသေတြကလညး ရေသး၏။ သပၸသည အခကအလက မနကနမႈက အေျခခကာ၊ အရာရာတငး၏ ရျခငးတရားက သကေသျပကာ သကေသယေနသျဖင ယငးနညးအတငး ဆပါက လတ႔ ေၾကာကတတေသာ အရာမားသည လကေတြ႕မဆန၊ သကေသျပ၍ မရသျဖင တခ႕က လကမခႏငၾက။ မယသက မျမငသျဖင ထအရာ

a'gufwm Aefukef; 76

မားသည အမနတကယ မရ ဟ၍သာ ေျပာသည။ ျမငသကလညး ျမငခသျဖင ရသညဟ အခငအမာ ယၾကညေနသည။ မညသညအရာက မနသနညး။ ဤေနရာတြင အငဒနးရား သၾသေလာဂာ (နာမညေမ) ၏ ရငးျပခကက ျပနၿပး ေ၀မခငပါသည။ ထသက ေျပာသညမာ ဘာသာတရားသည အထက အရပ ကစၥက အမားအားျဖင ေျပာတတပါသည။ အထကအရပ ဆသညမာ လသားတ႔၏ ေလာက အတတပညာတ႔ျဖင ေဖာမျပႏငေသာ ေကာငးကငက ကစၥက ေခၚပါသည။ ထ႔အတ သပၸပညာသညလညး ေျမႀကးႏင ပတသကေသာ အရာမား၏ မနကနမႈက တြကဆသညဟ ဆသည။ အရာရာတငးအား တငးတာျခငးျဖင အမနတရားက လကရာသည။ အလယေခတက တငး၍မရေသာ အရာမားကပင တငးရမညဟ ဆခဖးၾကသည။ တငး၍ မရေသာ အရာမားသည အမားမားပင ျဖစသညဟ ဆသည။ ထေၾကာင တေစ ၦသရ ရျခငးသည တငး၍ မရသျဖင သပၸပညာ အေနျဖင တေစ ၦသရ မရဟ၍သာ ဆသည။ ထ႔အတ ဘာသာေရးသည ေကာငးကငဘကရ အေၾကာငး အရာမားက အဓကေဟာေျပာ သြနသငသညျဖစ၍ ေျမႀကးအထက - ေကာငးကင ေအာကက ျဖစေနေသာ ကစၥမားအား ေျဖရငးရန သ႔၌ လေလာကေသာအေျဖ မရ ျဖစသညဟ ဆသည။ သ႔ေသာ ထအရာမားသည အမနတကယ ရေၾကာငးကေတာ ရငေပါလ၏ စာေစာငမား၌ ေဖာျပသညက ေတြ႕ႏငပါသည။ ဂာမဏႏငငသား ဖေလာဆဖာ “မာတငဟကဒကကာ” ၏ ရျခငးတရား က ေလလာပါက ေလာကတြင လသားတ႔ မသနားမလညႏငေသာ တခ႕ကစၥမား သည ကၽြႏပတ႔ ေဘးပတ၀နးကငတြင လြနစြာ ေပါမားလသညဟ ဆသည။ ထအရာ မားသည မမတ႔ရသညအတငး ရေနၾကသည။ ယငးတ႔က သက ontological realities ဟ ဆသည။ ထအရာမားသည သပၸပညာအားျဖင ေသာလညးေကာငး၊ ဘာသာေရး အားျဖင ေသာလညးေကာငး သကေသျပရန ခကခေသာ အရာမား ျဖစသညဟ ဆသည။ မညသ႔ပငဆေစကာမ လသားတ႔အတြက အေၾကာကတရားမားထတြင ျမငရသည အရာမားကသာ ေၾကာကေနၾကျခငး မဟတဘ၊ ျမငမရေသာ အရာမား သညလညး လသားတ႔အတြက အေၾကာကတရား ျဖစေနၾကသညကသာ ေဖာျပ ျခငးသာ ျဖစပါသည။ ထအေၾကာကတရားတ႔သည မမတ႔အား လသားပသစြာ အသကရငႏငဖ႔ အဟန႔အတားသဖြယ ျဖစသညက အနတစ၏ အေၾကာကတရားမ လြတေျမာကျခငးက သကေသျပေနပါသည။


u,fwifjcif; odkYr[kwf vGwfajrmufjcif;

ခရစယာန အေျခခ ယၾကညခကမား ျဖစသည ကယတငျခငး၊ ထာ၀ရ အသက၊ အျပစ ခြငလႊတျခငး၊ ျပနလည ေမြးဖြားျခငး စသညတ႔သည နာမညမား အားျဖင ျခားနားေနၾကေသာလညး ယၾကညျခငးႏငယဥကာ အနကအဓပၸါယ ဖြငဆပါက ထစကားလး အားလးတ႔သည အဓပၸါယခငး ဆငေနၾကေၾကာငး သရပါ သည။ ထာ၀ရအသက ဆသညမာ မကနမဆးႏငေသာ၊ မဆးႏငေသာ အသက ရငျခငး သေဘာကေျပာပါသည။ “ေယ႐ႈက ကယတငရငအျဖစ လကခ ယၾကညပါက ထာ၀ရ အသကရ သည” ဆပါစ႔။ ထာ၀ရ အသကက မညသညအခနမ စတင ရရမညနညးဟ ဆလင ခရစေတာအား ကယတငရငအျဖစ လကခသညေန႔မ စတငကာ ရရမညဟ ဆရ ပါမည။ အဘယေၾကာငဆေသာ ထာ၀ရအသက ပငရငသည ခရစေတာ ျဖစေန ေသာေၾကာင ျဖစသည။ ထာ၀ရ အသကသည ေနာငမ ရရရမညအရာသာ မဟတပါ။ ယခကာလသာမက အနာဂတကာလတ႔ႏငလညး ဆငပါသည။ ယခေပာက၍ ေနာငတြင ခစားမည အရာသာ မဟတပါ။ ရငေယာဟန အခနးႀကး ၁၁ ကဖတပါက ခရစေတာက “ငါက ယၾကညေသာ သတ႔သည ေသျခငးႏင ကငးလြတၾကလမမည” ဟ အတအလငး ဆသည။ အဓပၸါယက ယခရရေသာ ထာ၀ရ အသကရငျခငးသည ေပာကလက ပကလက ဆသညသေဘာ မဟတပါ။ အဘယေၾကာငဆေသာ ထာ၀ရ အသက သေဘာသည ပဂၢလ တစဥးခငးစ၏ အသကရငျခငး အရညအေသြး ျဖစေသာေၾကာင ျဖစပါသည။ သက၀င ယၾကညျခငးသည ထာ၀ရ အသကရငျခငး၏ စြမးအားျဖစကာ၊ ကယတငျခငး ဆသညမာလညး ထာ၀ရ အသကရရသတ႔၏ ျဖစတညျခငး ျဖစသည။ ထကသ႔ေသာ ထာ၀ရ အသကရရသတ႔သည ေသျခငး မခစားရေတာပါ။ အဘယေၾကာငဆေသာ ကယတငျခငးသည လြတေျမာကျခငး ျဖစေနေသာေၾကာငပငတညး။

uREfkyfwdkY\ vGwfajrmufjcif;

လတငး အလခငဆးေသာ အရာမာ လြတေျမာကျခငး ျဖစပါသည။ ထ လြတေျမာကျခငးက ရရရန ကၽြႏပတ႔ ႀကးစားခၾကသည။ သ႔ေသာ မနကနေသာ လြတေျမာကျခငးက ကၽြႏပတ႔ ရရခစားရန လအပပါသည။

a'gufwm Aefukef; 78

လြတေျမာကျခငးက အဓပၸါယ အမးမး၊ အျမင အမးမးျဖင ဖြငၾကသည။ ကၽြႏပတ႔ နားလညသညမာ လြတေျမာကျခငးသည ကၽြႏပတ႔၏ အစစအမနတရား အတငး အသကရငျခငးျဖစသည။ ထအစစအမနတရား အတငး အသကရငျခငးတြင ကၽြႏပတ႔၏ စြလမးမႈမားက စြန႔ပယျခငး၊ ေကာေစာခငေသာ စတ၊ နာမညႀကးခင ေသာဆႏၵက လစလရႈႏငျခငး၊ အသကရငရာတြင စးရမေသာက စတက ဖယထတ ျခငး၊ စတ၏ေစရာမ ႐နးထြကျခငးမားလညး ပါ၀ငသည။ ထသ႔ အသကရငႏငပါမ စစမနေသာ လြတေျမာကျခငးက ခစားႏငၾကမည ျဖစသည။ အဘယေၾကာင ဆေသာ ကယပငလြတလပျခငးသည မမ၏ အစစအမန ရာေဖြျခငး၌ အစျပတတေသာ ေၾကာင ျဖစသည။ 2 မမတ႔ ေနထငသည ယေန႔ကမ ၻာ၏ အစစအမန တရားအား ရာေဖြပါက မမတ႔၏ ပတ၀နးကင၌ ျဖစပကေနေသာ အမနတရားတ႔က အရက အရအတငး ႐းသားစြာ လကခတတရမည။ ထသ႔ လကခတတမသာ မမတ႔၏ လြတလပျခငးအမနက ေဖာေဆာငႏငမည ျဖစသည။ အဘယေၾကာငဆေသာ ခရစေတာသည မမ၏ လြတလပျခငးက ေဖာေဆာငရာတြင အျခားသမား အတြက သတ႔ရသညအတငး လကခေပးျခငး၊ ရနသမားကပင ရသညအတငး လကခ ေပးျခငးတြင အမျပခသညက သရႏငပါသည။ အရာရာတငးအား အရက အရအတငး လကခတတျခငးသည ကၽြႏပတ႔ ႏစသကေသာအရာမားအား လြတလပစြာ လပေဆာငႏငရနအတြက အငအားျဖစပါသည။ ကၽြႏပတ႔သည အရာရာတငး၏ စးမးမႈေအာကမ လြတေျမာကသြားေသာအခါ မညသညကစၥတြင မဆ အေၾကာကတရား မရဘ ေျပာႏငဆႏငျခငး ျဖစသည။ အေၾကာကတရား မရဘ ရပတညႏငျခငး ျဖစသည။ ရယေမာႏငျခငးလညး ျဖစသည။ မမတ႔ အသကကပင အျခားသမား အတြက လြတလပစြာ ေပးဆပႏငျခငး ျဖစပါသည။

rSm;,Gif;aom vGwfvyfjcif;

ယေန႔ လအမားဆးတ႔သည ယၾကညခယခကအားျဖင လညးေကာငး၊ ယဥေကးမႈအားျဖင လညးေကာငး၊ အစဥအလာ တစခအားျဖင လညးေကာငး ကန႔သတ ခပခယခေနၾကျခငးက မႏစသကၾကေတာပါ။ လြတလပစြာ ေတြးေခၚခင ၾကသကသ႔ မမတ႔ ႏစသကရာအတငး ေနထင အသကရငခငၾကသည။ သ႔ေသာလညး ထသ႔မမတ႔၏ ဆႏၵ ျဖည႔ဆညးဖ႔ တစခတညးအတြက လြတလပျခငးက ရာေဖြျခငး

၂ Albert Nolan, Jesus Today, p.181.


သည အမနစငစစ လြတလပျခငး မဟတေပ။ အမနစငစစ လြတလပျခငး ဟသညမာ မမတ႔၏ အတစတကသာ ျပညစေစရန လပေဆာငေစသည စတဆႏၵ၏ လႊမးမးျခငး ေအာကမ လြတေျမာကရန လအပေပသည။ အတစတ ေမြးျမျခငးသည မမကယမမ ခညေႏာငျခငးပင ျဖစသည။ လြတလပျခငးသည မမ အတစတ၏ ေစရာမ လြတေျမာက ျခငးလညး ျဖစသည။ ေယရႈခရစေတာက ဘာသာေရး ေျပာငးလမ၊ အဖြ႕အစညး ေျပာငးလမ ကယပငလြတလပျခငး လကလာမညဟ မယဆပါ။ လတငးလတငး တ႔အား ကယပငလြတလပျခငး၊ လမႈေရးဆငရာ လြတလပျခငး ရရႏငၾကဖ႔ရနသာ ႀကးစားခသည။ ကယပင လြတလပျခငး မရသတ႔သည လြတလပေသာ လ႔အဖြ႕ အစညးက ပကစး ယယြငးေစတတၾကပါသည။

vGwfvyfjcif;udk aMumuf&GHUolrsm;

လအမားစတ႔သည မမတ႔၏ လြတလပျခငးက ႀကးစား လကရာေနၾက ခန၌ တခ႕တ႔မာမ လြတလပျခငးက ေၾကာကေနၾကသည။ သတ႔သည မမတ႔၏ ကၾကမၼာက မမတ႔ကယတင တာ၀နယရမာကပင ေၾကာကေနၾကျခငး ျဖစသည။ မမတ႔အတြက အျခားသမားက ဆးျဖတေပးမသာ ေကနပတတၾကသည။ တခ႕ေသာ သတ႔ကလညး အျခားသမားသည မမတ႔ အသကရင ေနထငဖ႔အတြက မမတ႔ ကယတင လြတလပစြာ ဆးျဖတၾကရမညက ေၾကာကေနၾကျပနသည။ ထသတ႔က ေျပာတတသညမာ “သတ႔သည ယၾကညထကသမား မဟတၾကပါ။ သတ႔သည အမားမား လပႏငၾကသည။ ထေၾကာင သတ႔ ဘ၀အတြက ကၽြႏပတ႔ ကယတင ဆးျဖတေပးသငသည” ဟ ဆၾကသည။ ထအယအဆသည ခရစေတာ၏ ခယခက၊ စတသေဘာထားတ႔ႏင မကကညပါ။ အမနမာ အျခားသမားအေပၚ အယအၾကည မရျခငးသည ထသတ႔အား တစဖကစြနး၀ါဒသမားမား အျဖစသ႔ ပ႔ေဆာငတတ သညက သတျပရမညျဖစသည။ ထ႔အတ အျခားသမားအား ေ၀ဖန အျပစ ေျပာဆ ျခငးသညလညး မရငကကေသးသတ႔၏ ပငက အမတလကၡဏာ ျဖစပါသည။ ခရစေတာသည လတငးအား ရငကကေသာသမား၊ လြတလပေသာသမား ျဖစၾကရန အလရသည။

a'gufwm Aefukef; 80

rSefuefaom vGwfajrmufjcif;

ေတာငအာဖရကတြင ေျပာေလေျပာထရေသာ စကားတစခြနးမာ ကၽြႏပတ႔ အားလး လြတေျမာကျခငး မရပါက မညသတစဥးတစေယာကမ လြတေျမာကျခငး မရဟ ဆသည။ ယငးအဆသည လမႈေရးႏငႏငငေရး လြတေျမာကျခငးက ရညညႊနး ႏငေသာလညး လတစဥးခငးစ၏ လြတလပျခငးႏငလညး ဆငပါသည။ ကၽြႏပတ႔သည တသးပဂၢလ၀ါဒျဖင ေန၍ မရပါ။ တစဥးကတစဥး အမသဟျပေနၾကရပါသည။ တစစတစေယာက၏ အကအညက မရပါက ကၽြႏပတ႔သည မလြတေျမာကႏငပါ။ ကၽြႏပတ႔သည မမတ႔ကယတင လြတေျမာကရနသာမကဘ အျခားသမားပါ လြတေျမာကေအာင လပေဆာငတတရနလညး သငယရပါသည။ ေယ႐ႈခရစေတာ သည အျခားသမား လြတေျမာကေစသည လပငနးက ပေရာဖကႀကးမား၊ အေဖအေမ၊ ေယာဟနစသည ပဂၢလမားထမ သငယမည ျဖစသည။ ထေၾကာငလညး သကယတင အဖႏပခ လတနးစားမား လြတေျမာကရနအတြက သတ႔အား အသအမတျပကာ ကည မစခသည။ ကၽြႏပတ႔သည အျခားသမားအား လြတေျမာကရန ႀကးစားရမည။ အဖႏပခ လတနးစားမားအတြက လြတေျမာကမႈက လပေပးရမည။ ထသ႔ လပေဆာငႏငရန အတြက ေရးဥးစြာ မမတ႔ကယတင မနကနေသာ လြတေျမာကျခငးက ရရခစားသမား ျဖစရန လအပပါသည။ Albert Nolan က အမနတကယ လြတေျမာကျခငး ဆသညမာ ကၽြႏပတ႔သည လြတေျမာကျခငးလမးတြင မညမ ေရာကရသြားသညကပင လစလရႈ ႏငေသာ အခန၊ အျခားသမားကသ႔ လြတေျမာကျခငး အခြငအေရး ရသည မရသည ကပင လစလရႈႏငေသာ အခန၊ မေသမ မမ၏ ရညမနးခကမား ၿပးေျမာကျခငး ရသည မရသညကပင လစလရႈႏငေသာ အခနမ စတငသညဟ ဆသည။ 3 အမနမာ ထကသ႔ေသာ အယအဆသည တးတကေနေသာ ယေန႔ေခတ အခနအခါ အယအဆႏင မအပစပေသာလညး အမနအကန လြတေျမာကျခငးသည အရာခပသမး တ႔၏ လႊမးမးျခငးေအာကမ လြတေျမာကျခငး၌သာ ရေနသညက သတျပရမည ျဖစသည။

၃ Albert Nolan, Jesus Today, p. 187.


bk&m;ocif\ tvdkawmf vkyfaqmif&ef vGwfvyfjcif;

ဘရားသခင၏အလေတာ ဆသညမာ အဘယနညး။ ကၽြႏပတ႔သည ကစၥတစခခက ႀကေလတငး ဘရားသခင၏ အလေတာပါဟ အလြယတက ေျပာတတၾကေသာလညး ထသ႔ကၽြႏပတ႔ ေျပာျခငးသည ဘရားသခင၏ အလေတာ အမနတကယ ဟတပါ၏ေလာဟေသာ အခကအေပၚတြင ကၽြႏပတ႔ ကယတငက တစခါတရ အားမလအားမရ ခစားေနတတၾကသညမာ ေစာဒက တကစရာ လမည မထငပါ။ ထသ႔ဆလင ကစၥတစခခက ႀကေလတငး ယငးသည ဘရားသခင အလေတာပါဟ ကၽြႏပတ႔ ေျပာေနၾကျခငးမာ စတေကနပေအာငသာ ေျပာေနၾကျခငး မားေလာ။ သ႔တညးမဟတ အမနအကနေလာ ဆသညမာ လကေတြ႕ ခစားသမား ကသာ အသဆး ျဖစပါလမမည။ မညသ႔ပငဆေစ ႀကေလသမေသာ ကစၥတငးတြင ဘရားသခင၏ အလေတာက ၀နခကာ အသကရငတတေသာ ခရစယာနမားအတြက ဘရားသခင အလေတာ သရျခငးသည အေရးႀကးေသာ ကစၥျဖစေနေသာေၾကာင ကၽြႏပတ႔သည ထအရာက ရာေဖြရပါလမမည။ အမနမာ ဘရား၏သခငအလေတာ သရႏငျခငးသည အလြနခကခပါသည။ ခရစေတာ ကယတငလညး စတေသာက ေရာကေနခနတြင “ကယေတာ အလေတာအတငး ျဖစေစပါ” ဟ ေျပာချခငးက ေထာက႐ႈပါက ဘရားသခင အလေတာ သရျခငးသည အလြန ခကခသညမာ သသာ ႏငပါသည။ ကၽြႏပတ႔သည ဘရားသခင၏ အလေတာက ၀နခသညဟ ဆရာတြင အနစနာခေနရျခငးသေဘာ၊ စးမးျခငးခေနရျခငး သေဘာကသ႔ ႀကမဖနမားစြာ နားလညတတၾကသည။ ထသ႔ ဘရားသခင အလေတာက နားလညၾကေသာအခါ ဘရားသခငသည ကၽြႏပတ႔၏ အလမပါဘ သ႔အလေတာကသာ လကနာေစတတ သည ဘရားကသ႔ ျမငလာႏငသည။ ထအယအဆသည တစစတ တစေဒသအား ျဖင မနေသာလညး၊ ကၽြႏပတ႔ ႏစသကေသာ အရာႏင ဘရားသခင၏ အလေတာတ႔ ဆန႔ကငေနဖ႔ မဟတေပ။ ခရစေတာက “ကယေတာ၏ အလေတာအတငး ျဖစေစပါ” ဟ ဆေတာငးခေသာလညး သအမနတကယ ျဖစေစခငေသာ အလေတာႏင ခမညးေတာ၏ အလေတာတ႔သည ျခားနားမႈ မရပါ။ ခရစေတာေျပာေသာ ဘရားသခင၏ အလေတာက အမား နားလညေအာင ဘာသာျပနပါက ဘေကာငးကး (common good) လပေဆာငျခငး ျဖစသညဟ ဆရပါမည။ ဘေကာငးကးဆသညမာ လသား တစရပလးအတြက၊ မသားစ တစခလး အတြက၊ အေကာငးဆးေသာ အရာ လပေဆာငျခငးက ေခၚပါသည။ လတငးအတြက

a'gufwm Aefukef; 82

ေကာငးေသာ အရာသည မမအတြကလညး ေကာငးရမညျဖစသည။ ကယကး ကသာ ဥးစားေပးသည လ႔အဖြ႕အစညးတြင ေနထငသတ႔သည ဘေကာငးကး လပေဆာငျခငး အေရးထက တစဥးခငးေကာငးကး လပေဆာငျခငးက ဥးစားေပး တတၾကပါသည။ မားေသာအားျဖင ကၽြႏပတ႔၏ ေကာငးကးသည ဘေကာငးကးႏင ဆန႔ကငတတပါသည။ အျပနအလနအားျဖင ဘေကာငးကးသည ကၽြႏပတ႔၏ ေကာငးကးႏင ဆန႔ကငတတသညက ေတြ႕ႏငပါသည။ အမနမာ ကၽြႏပတ႔သည လ႔အဖြ႕အစညးတစခလး တညရျခငး၏ အစတအပငး တစခမသာ ျဖစၾကသည။ အလးစေသာ လ႔အဖြ႕အစညး ဆသညမာ ယငးအစတအပငးမား ျဖစၾကေသာ ကၽြႏပတ႔တစေတြ ေပါငးစညးျခငးျဖငသာ ျဖစတညတတပါသည။ ထအစတအပငး တ႔သည ၿပးျပညစေသာအရာ ျဖစေျမာကရနအတြက တညရၾကပါသျဖင ယငးတ႔သည ထၿပးျပညစေသာ အရာႏငသာ ဆငၾကပါသည။ ထေၾကာင တစခါတေလ ကၽြႏပတ႔သည ဘေကာငးကးအတြက မမတ႔၏ ေကာငးကးက အနစနာခကာ စြန႔လႊတဖ႔ လအပပါက စြန႔လႊတရမည ျဖစသည။ သ႔ေသာလညး ဘေကာငးကးႏင မမတ႔၏ ေကာငးကးသည သဟဇာတ ျဖစေနဖ႔ လအပပါသည။ ကၽြႏပတ႔၏ ေကာငးကးက ဥးတညေစသည အရငးအျမစသည ကၽြႏပတ႔အတြက အသးမ၀ငသည အတစတတြင အေျခခသျဖင ယငးက ဖယထတကာ ဘေကာငးကးအတြက ေပးဆပရမညျဖစသည။ ကၽြႏပတ႔၏ ေကာငးကးသည ဘေကာငးကးႏင ထပတထပမ ရျခငးက ဘရားသခင၏ အလေတာဟ နားလညရ ပါသည။ ထသ႔ဆေသာ ပဂၢလ တစဥးခငးစတ႔၏ ဆႏၵသည အေရးမႀကးဟ မဆလပါ။ ခရစေတာကယတင လတငးတ႔၏ လအငဆႏၵမားအား အသအမတျပတတသညက ေတြ႕ရပါသည။ ဖႏပေသာ အစးရလကထကတြင ဘေကာငးကးက အေၾကာငးျပကာ ပဂၢလတစဥးခငးစတ႔၏ အခြငအေရးက တစခါတရ လစလရတတသည။ အလြ သးစားတတသည။ မမတ႔ လပေနသညအရာသည ဘေကာငးကး ျဖစသကသ႔ ေဖာျပေနၾကေသာလညး အမနစငစစ သတ႔သည မမတ႔၏ ကယကးကသာ လပေဆာင ေနၾကသည။ ထသ႔ လပေဆာငေနၾကျခငးက ေထာကျပ ေ၀ဖနေနသမားသည အနစနာခခၾကရသည။ ကၽြႏပတ႔ သတထားရမညမာ အစေတးချခငး အားလးသည ဘေကာငးကး လပေဆာငျခငးဟ လြယလငတက မခယသငေပ။ အဘယေၾကာငဆေသာ အမားအတြက အစေတးခရျခငးအားျဖင မမ ကယမမ ထငေပၚ ေကာၾကားခငသမားလညး ရတတသညက သတျပရပါမည။


ယဇပေရာဟတ ကယာဖက “သ႔ (ခရစေတာ) က ဤသ႔ အလႊတထားလင လခပသမး တ႔သည ယၾကညၾကလမမည။ ေရာမ လမးတ႔သညလညး လာ၍ ငါတ႔ အရပဌာနက လညးေကာငး၊ ငါတ႔ အမးကလညးေကာငး သတသင ဖယရားၾကလမမညဟ ဆၾက၏။ ယဒ လမး အကနအစင ပကစးသညထက လတစေယာကသည လမားတ႔ အတြက ေသေသာ သာ၍ေကာငး၏” (ေယာ ၁၁း၄၈-၅၀) ဟ ဆဖးသည။ ထသ႔ ေျပာဆခေသာလညး ယဇပေရာဟတ ကယာဖ၏ အႀကအစညသည သ႔ႏငငလၿခေရး အတြက အေကာငးဆး မဟတေၾကာငး သတမထားခေခ။ ဘေကာငးကးသည ဘရားသခင အလေတာ ျဖစသညဟ ခရစေတာက ဆသည။ ဘရားသခငသည တစကမ ၻာလးအတြက၊ ကၽြႏပတ႔အတြက အေကာငးဆး သရသ ျဖစသည။ ဘရားသခင အလေတာႏင ခရစေတာ အလေတာသည မဆန႔ ကငပါ။ ယငးသည မနကနေသာ လြတေျမာကျခငး ျဖစသည။ မနကနေသာ လြတေျမာကျခငးသည ဘေကာငးကးအတြက လပေဆာငႏငရန လြတလပျခငးပင ျဖစသည။ ထသ႔ လသားတ႔အား လြတေျမာကရန အတြက ဘရားသခငသည ယေန႔ပင အလပလပလက ရေနပါသည။

atmifqef;pkMunf\ taMumufw&m;rS vGwfajrmufjcif;

“မားစြာေသာ ႐နးကနမႈေတြက ကၽြနမတ႔၏ ေဘးပတပတလညက ၀ငးကာလက ရေနပါသည။ သ႔ေသာ ထ႐နးကနမႈတ႔သည တရားေသာ ႐နးကန မႈမားေတာ မဟတပါ။ မတရားေသ ာ ႐နးကနမႈမားသာ ျဖစၾကပါသည။ ခြနအားႀကး သတ႔က အားနညးသတ႔အေပၚ အျမတထတရန လညးေကာငး၊ ခမးသာသတ႔က မရ ဆငးရသတ႔အေပၚ ေခါငးပျဖတရနလညးေကာငး၊ ခြနအား ဗလႀကးသ ေယာကား မားက အားႏြ႕သ အမးသမးတ႔အေပၚ ေစာကားေမာကား ျပရန လညးေကာငး၊ အားႀကးသက အားနညးသအား ဖႏပရန လညးေကာငး ႐နးကနေနၾကျခငးျဖစ သည။ တရားမတေသာ အဖဘရားသခင၊ အားနညး၍ စတအားငယ သတ႔အေပၚ သနား ေတာမပါ။ မမတ႔ လပအားခအား တက မနကနစြာ ရရႏငဖ႔ ေတာငးဆျခငးေၾကာင မမတ႔၏ အလပမ ႏငထတျခငးခရသ သးစတ႔အား သနားေတာမပါ။ ကယေတာ ေျပာသညအတငး “သတ႔သည ေလာကႏင ဆငသမား ျဖစပါက သတ႔အား ခစၾက မည” အမန ျဖစသည။ ကယေတာက ထသတ႔က ေရြးခယသညျဖစ၍ ေလာကသည သတ႔က မနးခရပါသည။ မမတ႔၏ ဂဏသကၡာ၊ မမတ႔ ရသငရထကေသာ အခြင

a'gufwm Aefukef; 84

အေရးအတြက တကပြ၀ငေနသမားက ကယေတာ၏ အေတာငေတာ ေအာက၌ ခလႈေစေတာမပါ။” 4

(စာေရးသ ဘာသာျပန)။

အထကပါ ဆေတာငးခကသည ေတာငကရးယားႏငင အာဏာရင “ပတခဟး” (Park Chung-hee) လကထကတြင အဖႏပခ လတနးစားမား အတြက ရပတညေပးမႈေၾကာင ေထာင (၃) ႀကမတငတင ကခခရေသာ ခရစယာန အမးသမး မကသဒစအသငးေတာ သငးအပဆရာမ “ခဟြာဆြန” (Cho Hwa Sung) ၏ ဆေတာငးခက ျဖစသည။ ပါစတာ“ခ” ဆေတာငးသညအတငး ဘကစမ အခြင အေရး ဆး႐ႈးေနသ ျပညသမားအတြက အနတစသည မတမတမားမား ရပတည ေပးခသည။ အေၾကာကတရား ဖစးေနၾကေသာ ျပညသမားအား အေၾကာကတရားမ ကငးလြတၾကရန တကတြနးခသည။ အနတစအား အနးကပ လမးျပသ မသနးေအးက အနတစ လပေဆာငရမည လပငနးသည မညမ မားျပားသညက ေအာကပါအတငး ဖြငဟခသည။ “ျပညသတ႔အေပၚ အရပမးေနေသာ အေၾကာကတရားတ႔ ကငးေ၀းေစဖ႔ အားထတရာတြင သမအေနျဖင သမၼာကမးစာ အရ ဆလင ၀ညာဥဆးႏင သတပတ ေနရသည။ ထာ၀ရ ဘရားသခငက သမက ေပးအပလကသည တာ၀နကား ႀကးေလးလြနးလရာ၊ မေကာငးဆး၀ါးႏင စစခငးဖ႔ စတခြနအား၊ ႐ပခြနအား မားစြာ ရေလသည” 5 ဟ ဆသည။ အနတစက အဂတလကစားျခငးႏင အေၾကာကတရား တ႔သည တစခႏငတစခ ဆကလက ရေနသညဟ ဆသည။ အနတစက “အဘယ ေၾကာင လတ႔သည အဂတလကစားေနၾကသနညး” ဟေသာ ေမးခြနးက သမ၏ “အေၾကာကတရားမ လြတေျမာကျခငး”” စာအပတြင ေအာကပါအတငး ရငးျပခပါ သည။

t*wdvkdufpm;jcif;ESifh taMumufw&m;

အဂတလကစားျခငးက ျဖစေစေသာအရာမာ အာဏာ မဟတ။ အေၾကာက တရားသာ ျဖစသည။ အာဏာလကကငထားသတ႔သည မမတ႔၏ အာဏာ တညၿမေရး

၄ Jong Young Park, Crawling with God: Dance in the Spirit (Nasville: Abingdon Press, 1954), p.122.၅ (ႏငဥး၊ ျမနမာျပန)၊ အာဏာမသ၏ အာဏာ (သ႔) ေအာငဆနးစၾကည၊ စာမကႏာ၊ ၅၆။


အတြက ေဖာကလြေဖာကျပန ျပတတၾကသည။ တစနညးအားျဖင ေျပာပါက ထသတ႔ သည မမတ႔ ဆပကငထားေသာ အာဏာတညၿမဖ႔အတြက သ႔မဟတ မမတ႔၏ အာဏာ ဆး႐ႈးရမာက ေၾကာကၾကေသာေၾကာင အဂတလကစားျခငးက ျပၾကသည။ ျမနမာလမးတ႔ အေနျဖင အလြယတက နားလညသည a-gati အဂတလကစားျခငး ေလးမး ရသည။ ပထမဆးေသာ အမးမာ chanda-gati (ဆႏၵဂတ) ျဖစပါသည။ မမ စတဆႏၵ ေသြးေဆာငရာသ႔ အလလကျခငးမ ျဖစလာေသာ အဂတ လကစားျခငးမး ျဖစသည။ ယငးသည မမတ႔ ႏစသကသမားအတြက တတတဆတ အဂတ လကစားျခငးမးလညးျဖစသည။ ဒတယဂတမာ ေဒါသဂတ (dosa-gati) ျဖစပါသည။ ေဒါသဂတ၏ အဓပၸါယမာ မမတ႔အေပၚ စတေနသေဘာထား မေကာငးသအေပၚ ရနၿငးျခငးမ ျဖစလာေသာ အျပအမ ျဖစပါသည။ တတယ တစမးမာ ေမာဟဂတ (moha-gati) ျဖစၿပး၊ ယငးသည မသ မကမမႈေၾကာင လညးေကာငး၊ ဉာဏပညာ နညးပါးမႈေၾကာင လညးေကာငး၊ မနေသာအရာ လပေဆာငရာတြင တလြလြ တေခာေခာ လပေနျခငး ျဖစပါသည။ ေနာကဆးဂတမာ ဘယာဂတ (bhaya-gati ) ျဖစၿပး၊ ပညာနညးမႈေၾကာင ျဖစလာေသာ ဘယာဂတေၾကာင လသားသည မမဘ၀ တညေဆာကရာတြင အသပညာ အားနညးကာ ဘ၀က တျဖညးျဖညး ဖကဆးသည အထ ျဖစေစပါသည။ ထအဂတသည အထကပါ အဂတ သးမးစလးတ႔၏ အေျခခရာ လညး ျဖစသကသ႔ အဂတအားလး၏ ေရေသာကျမစလညး ျဖစပါသည။ အမနမာ အဂတ လကစားျခငးတငးသည အေၾကာကတရားက အေျခခ လက ျဖစေနၾကသညက အၾသဖြယ ေတြ႕ရရသည။ အသတရား နညးျခငးေၾကာင လညးေကာငး၊ မမကယမမ ရပတညႏငရန ခကခ၍၊ ထအခကအခမားေၾကာင မမတ႔ ရပတညႏငမႈ ယမးယငသြားမာက ေၾကာက၍ လညးေကာငး၊ မမႏင သကဆငသမား ရပတညႏငမႈ ၿပလရမာက ေၾကာက၍ လညးေကာငး အဂတ လကစားျခငးသည လထအၾကား၌ တတတဆတ အျမစတြယလက ရတတသည။ ထေၾကာင ကၽြႏပ တ႔သည စတဆႏၵ အလလကမႈ၊ အျခားသမားအေပၚ စတထား မေကာငးမႈ၊ မသ နားမလညျခငး၊ ေၾကာကျခငးတ႔က ေကာလႊားႏငေအာင ႀကးစားၾကရမည ျဖစ သည။6 ထသ႔ လပေဆာငျခငးသည စတဓါတေရးရာ ေတာလနေရး ျဖစပါသည။ စတဓါတေရးရာ ေတာလနေရး ဆသညမာ မမတ႔၏ အယအဆ၊ မမတ႔ တနဖးထား သညအရာ၊ သေဘာထားတ႔က ေျပာငးလပစေရးပင ျဖစသည။ စငစစ စတဓါတ

၆ Aung San Suu Kyi, Freedom from Fear, p.182.

a'gufwm Aefukef; 86

ေတာလနေရးသည စတထားေျပာငးလျခငး ျဖစပါသည။ ေတာလနေရး ဆသညမာ အေျခအေန တစခက သသသာသာ တစခါတညးျဖင ေျပာငးလပစျခငး၊ ထငသာ ျမငသာေအာင အေျပာငးအလ လပလကျခငးျဖစသည။ လသည စတဓါတေရးရာ ေတာလနေျပာငးလမႈ မရခလင မမ ျဖစတညျခငးက ေျပာငးလရန ေသာလညး ေကာငး၊ ကယကငတရားက ေျပာငးလရန ေသာလညးေကာငး ခကခဥးမညသာ ျဖစသည။ ထေၾကာင အမနတရား အတြက၊ စြန႔လႊတစြန႔စားႏငရနအတြက၊ ဆႏၵ ဂတ၊ ဘယာ ဂတ၊ ေဒါသ ဂတႏင ေမာဟ ဂတမား စးမးလာသညက ခခ ကာကြယရန အတြက ခငကညေသာ ဇြလ႔လ စကထတဖ႔ လအပပါသည။ ယေန႔ သေတာစငမားဟ ကၽြႏပတ႔ သေနသမားသည အစပထမတြင ၿပးျပညစသမား မဟတၾကပါ။ သတ႔သည မမတ႔၏ အမားမားက ျပငဆငကာ ဆကလက၍ အမားမားမလပမေစရန အပတတကတ ႀကးစားခၾကသမား ျဖစၾက သည။ မမတ႔သည လြတလြတလပလပ အသကရငခငၾကသမား ျဖစၾကသည။ လြတလပစြာ အသကရငသတ႔သည လြတလပေသာ လ႔အဖြ႕အစညး တညေဆာက ႏငဖ႔အတြက တာ၀နယ ေဆာငရြကေနၾကသျဖင တစခါတေလ အဖႏပခေနၾကရ သမား ျဖစၾကသည။ သတ႔သည လြတလပမႈအတြက အသက ေပးဆပရငး၊ အမးမး အဖဖေသာ ဘ၀အေတြ႕အႀကမားက ႀကးစား ျဖတေကာလာသမားသာ ျဖစၾက သည။ အေၾကာကတရားမ လြတကငးျခငး အဘယာတရား (abaya) သည မမတ႔ အသကရငျခငး လမးစဥကသ႔ျဖစ၍ ထအေၾကာကတရားမ လြတေျမာကျခငးသည မမတ႔၏ အဆးစြနဆးေသာ ပနးတငလညး ျဖစပါသည။ ကၽြႏပတ႔ အားလးသည မမတ႔အား စနေခၚေနေသာ ထအေၾကာကတရားမ လြတေျမာကဖ႔ အမနပင လအပေပသည။ လတငးသည မမတ႔ေဟာေျပာသညအတငး ကငႀကၾကရမည။ ဗလခပ ေအာငဆနးသည ေျပာသညအတငး ကတ တညသည။ လပေဆာငခသည။ အျခား သမား၏ ေ၀ဖနျခငးကပင လကခသည။ ဘ၀မာ ျပျပငစရာ အမားမား ရပါကလညး ျပျပငရမည။ လသည သဘာ၀ သေဘာတရားအားျဖင မားခင မားမည။ မနခင မနမည။ အခ႕က မနေနရာမ မားသြားတတသည။ မားခသညလညး ရသည။ ထ႔အတ အခ႕က အမားကးလြနခသျဖစေသာလညး အမားက အမားမနး သျမငကာ ေျပာငးလဖ႔ ႀကးစားေသာေၾကာင ေကာငးသြားသေတြ အမားႀကး ရပါသည။ အမား ရပါက ေျပာငးလသငလင ေျပာငးလရမညသာျဖစသည။ 7

၇ ေနစးထက၊ ဗလခပေအာငဆနး၊ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည၊ သ႔မဟတ သမငးေပးေသာ ထႏစေယာက ၊ ၃၃။


မမ၏ ယၾကည ရပတညခကအေပၚ အေ၀ဖနခႏငစြမး ရရသည။ ထ႔အတ ခးမြမးျခငးကလညး ခရသည။ အမနမာ ဗလခပေအာငဆနးသည သတ ျပညစသ ဆသည ဂဏပဒ တစခတညးျဖငသာ ခးမြမးခရျခငး မဟတပါ။ ေျပာသည အတငး ေနထင အသကရငျခငးေၾကာငပါ ေလးစားၾကျခငးလညး ျဖစပါသည။8 အမနမာ အေၾကာကတရားမ လြတကငးျခငးသည ေကးဇးေတာတစပါး ျဖစပါသည။ အေၾကာက တရားက ျဖစေစတတေသာ အျပအမတ႔က ရငဆငႏငဖ႔ သတေမြးကာ ခြနအား ယျခငးသညပငလင ပ၍ မြနျမတပါသည။ ေၾကာကစတ မရျခငးသည စတခအစြမးအစ ျဖစေသာလညး၊ ယငးထက တနဖးႀကးႏငသညမာ ႀကးစား အားထတသည သတ ျဖစသည။ တစစတစခ၏ ဖအားက ရငဆငေနရျခငးပငလင ေကးဇးေတာ တစပါးဟ နားလညႏငပါသည။ အေၾကာကတရားမ လြတကငးျခငးသည တးတကျခငးႏင လြတေျမာကျခငး၏ အႏစသာရ ခစားျခငးလညး ျဖစပါသည။ အေျခခလ႔အခြငအေရး ျငငးပယထားေသာ လအဖြ႕အစညး တစခ ေအာကတြင ေနထငသတ႔အေပၚ ေန႔စဥေန႔တငး အေၾကာကတရား၏ အရပက လႊမးမးလက ရေနၾကသည။ သတ႔သည အေၾကာကတရား၏ ေကးကၽြနမားသဖြယ ျဖစေနၾကေတာသည။ ထသတ႔အတြက အေၾကာကတရား အမးမးတ႔မာ ေသရမာက ေၾကာကေနျခငး၊ အျခားသမားႏင ေ၀းကြာရမာက ေၾကာကေနျခငး၊ မတရားသျဖင ဖမးဆးေခၚေဆာငကာ ေထာငခခရမာက ေၾကာကေနျခငး၊ မသားစ၀ငမားႏင ေဆြမးမား၊ မတေဆြတ႔ႏင ခြခြာရမာက ေၾကာကေနျခငးစသညတ႔ ျဖစပါသည။ အမနမာ ထအေၾကာကတရားတ႔သည မမတ႔အား လသားပသစြာ အသကရင ေနထငဖ႔ အဟန႔အတားမားပင ျဖစသည။ လသည ဂဏသကၡာ ရစြာ၊ တနဖး ရစြာ အသကရင ေနထငဖ႔ ခြနအားယလက အသကရငရမည ျဖစသည။ အမနမာ အေၾကာကတရားသည လြတလပေသာ လ႔အဖြ႕အစညးတြင ရတတသည ယဥေကးမႈ မဟတေပ။ 9

ကၽြႏပတ႔သည စတဓါတ ဖစးမႈေအာကမ လြတေျမာကသမား ျဖစရမည။ အေၾကာကတရားမ လြတကငးေသာသမား၊ မမတ႔ကယတင တာ၀နယတတသမား ျဖစႏငဖ႔ လအပေပသည။ လတငးသည ဆငျခငတတေသာသမား၊ မမတ႔ ကမ ၻာက မမတ႔ကယတင အေၾကာကတရား ကငးရငးလက ယဥေကး သမေမြ႕ေသာ လ႔ေဘာင လ႔ေလာက ျဖစေအာင တညေဆာကရန တာ၀န ရေပသည။

၈ Aung San Suu Kyi, Freedom from Fear, pp.183-84.၉ ျပနကးပါသည။

a'gufwm Aefukef; 88

taMumufw&m;rS vGwfajrmufjcif;ESifh

or®musrf;pm oGefoifcsuf

ဆႏၵဂတသည မမ ခစခငႏစသကသတ႔၏ ေမတာႏင စတ ေစတနာ ေကာငးတ႔အား လကလြတသြားမညက စးရမ ေၾကာကရြ႕မႈေၾကာင ကးလြနေသာ အဂတမး ျဖစသည။ ထ႔အတ မမထက အျခားသမား အသာစး ရသြားမညက ေၾကာက ေနျခငး၊ အဖႏပခရမညက ေၾကာကရြ႕ျခငးတ႔ေၾကာင ျပမေသာ ဂတမာ ေဒါသဂတ ျဖစပါသည။ ဆႏၵဂတႏင ေဒါသဂတတ႔က ျပေစသညမာ စတဆႏၵသာ ျဖစပါသည။ ထစတဆႏၵက ပယသတဖ႔ဆလင အေၾကာကတရား ကငးရငးလက၊ အမနတရားက လြတလပစြာ ရာေဖြႏငျခငးမ အစျပမည ျဖစသည။ ဆႏၵဂတသည မမ၏ လအငဆႏၵအတငး မမ ႏစသကသမား အတြက ျပမသည အဂတမး ျဖစသလ မမတ႔၏ လအငဆႏၵ ျဖညစြကဖ႔အတြက ျပမသည အဂတမးလညး ျဖစသည။ ဤအဂတမး အေၾကာငးက ခရစေတာက ေဆြးေႏြးရာတြင မမ၏ မကစ၌ ရေသာ တကင (အတြငးစတ) က ေရးဥးစြာ ဖယရားဖ႔ လအပေၾကာငး ဥပမာတစခ ေပးကာ ရငးျပခသည (လကာ၊ ၆း၄၂)။ ဤဥပမာေတာတြင ခရစေတာက လသည မမ၏ အတြငးစတဆႏၵ အားျဖငသာ အရာရာတငးအား မနသည မားသညက တငးတာတတေၾကာငး ေထာကျပခပါသည။ အမနဆလင ကၽြႏပတ႔၏ အတြငး စတဆႏၵကသာ ကၽြႏပတ႔အား ဟနေဆာငတတသ၊ မာယာရသ ျဖစေစတတပါသည။ ယငးသည ကၽြႏပတ႔၏ အမနတကယ ျဖစသငသည သ႐ပမနအစစ မဟတေပ။ ထသ႐ပမန အစစ မဟတေသာ ကၽြႏပတ႔၏ ပသဏၭာနက ကၽြႏပတ႔သည မနသညဟ အၿမပင ယၾကညခၾကသည။ ယငးသ႔ အသကရငျခငးအားျဖင ကၽြႏပတ႔သည အျခား သမားႏင ထေတြ႕ ဆကဆေသာအခါ ဟနေဆာငကာ ေနတတၾကသညမာ အမနေတာ ယငးသ႔ အသကရငျခငးသည ကၽြႏပတ႔၏ သ႐ပမန ျဖစျခငးမ လာျခငး မဟတေပ။ မမတ႔၏ ဆႏၵ ျဖညဆညးဖ႔ တစခတညးအတြကသာ ျဖစပါသည။ တစနညးအားျဖင ေျပာပါက မမတ႔ ဆႏၵ ျဖညဆညးဖ႔အတြက အဂတျပလပေနျခငး ျဖစသည။ ယငးကသ႔ အဂတ ျပလပျခငးသည အေၾကာကတရားက သြယ၀ကေသာအားျဖင ဖးကြယ လပေဆာငျခငးသာ ျဖစသညက ေတြ႕ရရပါသည။ ထအေၾကာကတရားမ လြတ ေျမာကဖ႔ ဆလင မမတ႔၏ အမနတကယ ျဖစျခငးက အသအမတ ျပတတရမည။ အျခားသမား၏ ေ၀ဖနျခငး၊ ေထာကျပျခငး၊ လမးညႊနျခငးတ႔က လကခႏငရမည။ သ႔မသာ မမတ႔သည သြယ၀ကေသာအားျဖင ျပေနက ဆႏၵဂတက ေကာလႊားႏငမည ျဖစသည။


ေဒါသ၊ ေမာဟဂတ ဆသညမာလညး မမတ႔အား မနးတးေနသမားအား အမနးစတျဖင လကတ႔ျပနျခငး၊ မသ နားမလည၍ လမးလြ တမးေခာသြားျခငးတ႔ ျဖစေလရာ ယငးတ႔က ျဖစေပၚေစတတေသာ အခပအျခာမာ မမတ႔၏ စတပင ျဖစေၾကာငး နားလညပါသည။ ယငးဂတတ႔က တက႐က ေသာလညးေကာငး၊ သြယ၀ကေသာအားျဖင ေသာလညးေကာငး ျဖစေပၚေစသညမာ အေၾကာကတရားပင ျဖစေၾကာငး အနတစက ေထာကျပပါသည။ ထ အေၾကာကတရားအား ပေပာကႏငရန အတြက မမတ႔၏ စတအတြငး သ႐ပမနက အတြငးကက နားလညလက မမတ႔ ျဖစတညျခငးအား အရက အရအတငး လကခတတရန ဥးစြာ လအပပါသည။ ခရစေတာ ကယတငကလညး “ကယခႏၶာကသာ သတႏင၍ စတ၀ညာဥက မသတ ႏငေသာ သတ႔က မေၾကာကၾကႏင” (မ ၁၀း၂၈) ဟ ဆထားပါသည။ အတြငးစတ သ႐ပမန၌ မနကနေသာ၊ ၾကညလငေသာ စတ၀ညာဥ ရဖ႔ အေရးႀကးေၾကာငးက ေထာကျပျခငး ျဖစသည။ လသားသည မမတ႔၏ သ႐ပမန ျဖစျခငးက နားလညမသာ ထအဂတမးမားအား ကးလြနျခငးမ ေရာငၾကဥႏငမည ျဖစသည။ အမနမာ မမတ႔၏ အတြငးစတက ႏငေစေသာ နညးလမး မရေပ။ ၿခးျခ ေသာ အကငရသမားပငလင ထအတြငးစတက လးလးလားလားမႏင ႏငၾကေပ။ အဘယေၾကာငဆေသာ ကၽြႏပတ႔၏ ႀကးစားမႈမားသည မမတ႔၏ အတြငးစတကသာ အားႀကးေစေသာေၾကာင ျဖစပါသည။ ထအားႀကးေစေသာ မမတ႔၏ အတြငးစတက အႏငယဖ႔ တကခကေနေသာေၾကာင ျဖစသည။ မမ၏ အတြငးစတက ႏငဖ႔ဆလင သင၏ မကစထရ တကငက ဖယရားရမည ျဖစသည။ မမ၏ မကစထရ တကငက ဖယထတျခငးအားျဖငသာ မမ အမနတကယျဖစျခငး သ႐ပမနျဖင အသကရငႏငမည ျဖစသည။ အမနမာ ကၽြႏပတ႔၏မကစသည ကၽြႏပခႏၶာတစခလး၏ မးအမပမာ ျဖစသည။ မမတ႔၏ မကစသည ကနးမာပါက မမတ႔၏ ခႏၶာတစခလးသညလညး ေတာကပေနမညသာ ျဖစသည။ မကစမေကာငးပါက ခႏၶာလညးသညလညးပ ေမာငမညးသလ ျဖစပါမည။ ထနညးတ အတြငးစတက ျမငတတသည တကငက ပထမဥးစြာ ဖယရားႏငမ မမ၏ အမနတကယျဖစျခငးက ျမငႏငမည ျဖစသည။ အေၾကာကတရားအားျဖင ျပလပမေသာ အဂတလကစားျခငး မးစမ လြတေျမာကႏငရနအတြက ဥးစြာပထမ အေနျဖင မမတ႔၏ အျဖစမန၊ သ႐ပမန ျဖစတညျခငးက သျမငရမည။ မားေသာအားျဖင ကၽြႏပတ႔သည ကၽြႏပတ႔၏ အမန တကယ ျဖစတညျခငးက မျမငဘလက မားေနေသာ ကၽြႏပတ႔၏ သဏၭာနကသာ ျမငတတၾကပါသည။ ထသ႔ ျမငေနၾကျခငးက စြန႔ပယရပါမည။ ႀကမဖနမားစြာ ကၽြႏပတ႔သည အေၾကာကတရားမ ျဖစေပၚလာေသာ ဆႏၵဂတက ျပမခၾကသည။

a'gufwm Aefukef; 90

မမတ႔ ျဖစတညျခငး သ႐ပမနအား သရေသာအခါ မမကကယ မမ ရယစရာ ျဖစေန သညက သျမငလာမညမာ အမနေပတညး။

g


tcef; (5)

ppfrSefaom vGwfajrmufjcif;

u,fwifjcif;

ခရစယာနမား နားလညသည ကယတငျခငးသည ခရစေတာ၏ ကယတင ျခငးက ဆလပါသည။ ေလာကလသား အေပါငးတ႔အတြက လက၀ါးကပ တငေပၚတြင အေသခေတာမေသာ ခရစေတာ၏ လပေဆာငခကပင ျဖစပါသည။ ကယတငျခငး သည လြတလပျခငး၊ ၿပးျပညစေသာ အသကတာ၊ ကနးမာ ၀ေျပာျခငးႏင ၿငမသက ျခငး ဟေသာ အဓပၸါယလညး သကေရာကပါသည။ ဘရားသခင၏ ျဖစတညျခငး သည ကယတငျခငး ျဖစေနသျဖင ဘရားသခင၏ လတ႔ ျဖစတညျခငးသညလညး ကယတငျခငး ခစားရသမား ျဖစၾကသည။ ထ႔ေၾကာင ကယတငျခငး ဆသညမာ ခရစေတာအား ယၾကညကးစားသတ႔၏ ျဖစတညျခငး အေျခအေနက ေခၚပါသည။

ouf0if ,HkMunfjcif;

သက၀ငယၾကညျခငး ဆသညမာ ကယတငျခငး ရရသတ႔၏ အသက ရငျခငး လမးစဥ ျဖစပါသည။ ကယတငျခငးတရား၏ သြနသငခကမားက ယသည အတငး အသကရငျခငးက ေခၚပါသည။ ထသက၀င ယၾကညျခငးအားျဖင အျခား သမားႏင ထေတြ႕သည။ ဆကဆသည။ ဘ၀ တညေဆာကသည။ မမကယမမ

a'gufwm Aefukef; 92

ေ၀ဖနသည။ အနာဂတသ႔ ခတကသည။ တစခါတစရ အသကရငျခငးႏင သက၀င ယၾကညျခငးသည ခြျခား၍မရ ျဖစေနတတသည။ အေၾကာငးမာ ကၽြႏပတ႔သည ကၽြႏပတ႔၏ သက၀င ယၾကညသညအတငး လပရားေနၾကေသာေၾကာင ျဖစသည။

taMumufw&m;rS vGwfajrmufjcif;

အေၾကာကတရားမ လြတေျမာကျခငး ဆသညမာ သက၀င ယၾကညျခငး ျဖင အသကရငေနရသတ႔၏ ဘ၀ ျဖစတညျခငး အႏစသာရ ျဖစသည။ မမတ႔ သက၀င ယၾကညျခငးက ရငးလငး ျပတသားစြာ သရသတ႔၏ အသကရငျခငးလမးစဥ ျဖစပါ သည။ တစနညးအားျဖင ယငးသည သက၀င ယၾကညျခငးက လကေတြ႕ ကငသးျခငး ျဖစသည။

tzdk;tcrJh u,fwifjcif;

သမၼာကမးစာအပသည ကယတငျခငးအေၾကာငး ေရးသားထားေသာ စာအပ ျဖစပါသည။ ဘရားသခငအားျဖင၊ ေယ႐ႈခရစေတာအားျဖင လသားသည အျပစသားအျဖစမ လညးေကာငး၊ အခကအခမ လညးေကာငး၊ ေသျခငးမ လညးေကာငး လြတေျမာကႏငေၾကာငးက ေဖာျပပါသည။ ထသတငးက သတငး ေကာငးဟ အလြယတက နားလညၾကသည။ အမနမာ ကယတငျခငး တရားေတာ သည ေယရႈခရစေတာ၏ ကယတငျခငးက ေခၚပါသည။ ေယ႐ႈ ဆသညမာ ကယတငေသာ အရငဟ၍ ျဖစရာ ေယ႐ႈ၏ လပေဆာင ခက အားလးသည ကယတငျခငး လပငနးမားသာ ျဖစပါသည။ အဖးအခမေသာ ကယတငျခငး ဆသညမာ ခရစေတာ၏ ကယတငျခငးက အဖးအခ တစစတရာ မေပးဘလက ရယျခငးက ေခၚပါသည။ ေနဖ႔ထငဖ႔ အလြနခယဥးေသာ ယေန႔ေခတ တြင မညသညအရာကမ အဖးအခ တစစတစရာ မေပးဘလက မရႏငပါ။ သ႔ေသာ ခရစေတာ၏ ကယတငျခငးသည အဖးအခ မေပးရသည အျပင၊ ယငး ကယတငျခငး က ရယႏငဖ႔အတြက လက၊ ေျခ၊ လႈပရားမႈ တစစတစရာျပစရာပင မလဘ ႏႈတျဖင ၀နခ႐ျဖင ရရသညဟ ဆသည။ ေလာကတြင ထကသ႔ ရႏငေလာကသည လြယက ေသာ အရာဟ၍ ရမညမထငပါ။ ေယ႐ႈခရစေတာ၏ ခမညးေတာသည ကြယ၀ ခမးသာသ ျဖစသျဖင သ႔အား ယၾကညလကခေသာ သသည ခမးသာမည။ ကနးမာမညဟ တနဖးမေသာ


သတငးေကာငး ေ၀မသတ႔က ဆၾကသည။ တနဖးမေသာ သတငးေကာငးအား ေၾကာျငာေနသတ႔သည ကလန လကရာဆနေသာ အမႀကးမားတြင စလက ဘရား သခင၏ ေကးဇးေတာက ခးမြမးေထာမနာ ျပေနၾကသည။ ထသ႔ သတငးေကာငး ေၾကာျငာ၍ ကလနဆနေသာ အမမးတြငေနကာ ဇမခကားမား စးေနၾကသတခ႕ တ႔သည အဂတ လကစားသမရဟ မညသက ဆႏငမညနညး။ သာသနာ အေထာကအပ ေငြေၾကးမားျဖင မမတ႔၏ ေနအမမားအား နနးေတာမားအလား တညေဆာကေနၾက သညက ေပၚေပၚထငထင ျမငေတြ႕ႏငေပသည။ ဘ၀ ရပတညေရးအတြက ပငပနး ႀကးစြာ ႐နးကနေနရပါေသာ လမြမား၏ ကးလြနခေသာ ရာဇ၀တမႈမားႏင ႏႈငးစာလင ခမးသာၿပးရငး ခမးသာလသတ႔ ကးလြနခေသာ ဒစ႐ကမားေၾကာင မတရားမႈမား၊ စာရတ ပကစးမႈမား၊ ဆငးရမြေတမႈမား ပ၍ပ၍ ႀကးထြားလာသညဟ ေျပာႏငေပ သည။ လ၏ ေလာဘသည အေတာမသတႏငသျဖင အေျခခ လအပခကမား ျပညစ သညတငေအာင ေနာကထပ သာလြနလစတက အခငအမာ ကနးေအာငးေနမည ျဖစရာ ရပပငးဆငရာ ကြယ၀ခမးသာျခငးသည ဆငးရမြေတမႈက ျဖစေစေသာ အေၾကာငးအရာတ႔က ပယသတဖ႔ မဆထားႏင၊ စးပြားေရးေၾကာင ျဖစေပၚလာေသာ ပဋပကၡတ႔ကပင ၿငမးသတႏငဖ႔ ေမာလငစရာ မရပါ။ တစခါတရ တနဖးမေသာ သတငးေကာငးသည ဆငးရသားမားအား ဆငးရသညထက ဆငးရသညအျဖစကပင ပ႔ေနသညက သတမမမသမား ရမည အမန ျဖစသည။ တနဖးမေသာ ကယတငျခငးက ေဟာေျပာသတ႔သည ခမးသာ သညထက ခမးသာေနၾကသကသ႔ ထသတ႔ ေဟာေျပာေသာ သတငးေကာငး နားေထာငသတ႔အား ေပာရႊငျခငး၊ ႏစသမျခငးတ႔ေပးကာ မမတ႔ ခစားေနၾကေသာ စတဓါတဖးစးမႈက ေခတ ေမေလာေစတတေသာလညး လကေတြ႕ဘ၀ အတြက အကးသကေရာကမႈမာ ေလထ လြငပါသြားေသာ စပါးခြမားကသ႔ ျဖစတတပါသည။ ထ႔အတ ခရစေတာ၏ ကားတင ထမးျခငးသည မမတ႔ လခငေသာအရာက မရရႏင ေသး၍ ထအရာမား ရရႏငေအာင အနစနာချခငး၊ ဆေတာငး၊ ၀တျပျခငးတ႔က ႀကစား၍ လပျခငးကသ႔ ျမငတတၾကသည။ ဤေနရာတြင ခရစယာန ဓမၼပညာရင တစဥးက လစဘရယ ဓမၼ ပညာရင တ႔သည ေကာငးကင၏ အႏစသာရက ဤကမ ၻာေျမႀကးေပၚတြင ရရေအာင ႀကးစား ေျပာဆေနၾကၿပး၊ ဧ၀ေဂလ ဓမၼ ေတြးေခၚရငမားကမ ေျမႀကးေပၚတြင မရရေသးသည အရာမားက ေကာငးကငတြင ရရဖ႔ ေမာလငခကမား ေပးကာ ေဟာေျပာေနၾက သညဟ ဆသညမာ အလြနမနသညဟ ေထာကခခငပါသည။ အဘယေၾကာင ထသ႔ အယအဆ ကြျပားေနၾကပါသနညး။ ကၽြႏပတ႔ နားလညသညမာ ထသ႔ အျမငမား

a'gufwm Aefukef; 94

ကြျပားေနျခငးမာ ယေန႔ ခရစယာနထတ႔၏ အဆးစြနဆးေသာ ပနးတင မတျခငးက သြယ၀ကေသာ နညးအားျဖင ေဖာျပေနၾကျခငးသာ ျဖစသညဟ ခစားပါသည။ ခရစယာနမားသည ေမာလငျခငးျဖင အသကရငေနၾကသမား ျဖစၾကပါသည။ ထေမာလငရာ အရာသည အနာဂတတြင ခစား ရရမညဟ ခယျခငးႏင ယခပငလင ခရစေတာအားျဖင ထေမာလငရာက ရရရမညဟ ခယျခငးတ႔ေၾကာင ျဖစသည။ ကၽြႏပတ႔သည အနာဂတတြငသာ ရရ ခစားရမည အရာမားက အာ႐စကလြနးပါက ယခပစၥပၸန အမနတရားအား ရငဆငရာတြင အားနညးတတသည။ ထ႔အတ အတတက အမနတရားကသာ အရာရာတငး၏ အမနတရားအတြက “စ” အျဖစ ထားေနပါက လညး လကေတြ႕ဘ၀က ရငမဆငရသမား ျဖစႏငပါသည။ ထေၾကာင အတတသည ယေန႔၏ အရငးအႏး ျဖစသကသ႔ ယေန႔ အေတြ႕အႀကသညလညး အနာဂတ အတြက အရငးအႏး ျပနျဖစဥးမညသာ ျဖစပါသည။ အမနမာ ခရစယာနမားသည ေယရႈက ၾကညေသာအခါ လသားဆနေသာ ခရစေတာ၏ အသကရငျခငးက လညးေကာငး၊ သ ေဆာငရြကခေသာ လပငနးမားက လညးေကာငး ၾကညရန လအပပါသည။ ခရစေတာသည လသားစစစစ၊ ဘရား စစစစျဖစရာ ေမြးဖြားခနမစ၍ ကားတငေပၚ အေသခေတာမသည အခနအထ လသား စစစစျဖစျခငးက ေတြ႕ျမငႏငပါသည။ သ႔ေသာလညး ကားတငေပၚတြင အေသခ ေတာမေသာ ခရစေတာသည ေသျခငးမ ရငျပနထေျမာကျခငးျဖင မမသည ဘရား စစစစ ျဖစေၾကာငး ျပသခသည။ ေလာကႏငဆငေသာ ခရစေတာ၏ အသကတာ သည ေလာက အပခပမႈက ကားတငတြင စရငခေသာလညး သ႔၏ ဘရားျဖစျခငးကမ မထခကႏငေတာေပ။ မညသည နညး၊ မညသည႐ႈေထာငကေနပ ၾကညၾကည ခရစေတာသည လသား ပသစြာ အသကရငခပါသည။ သ႔ေသာလညး ခရစေတာသည မမ၏ မသားစ အသငးအ၀ငးအတြက ေသာလညးေကာငး၊ အေဖအေမအတြက ေသာလညးေကာငး လပကငျခငး မရေပ။ အျခားသမား ကနးမာဖ႔၊ ေပာရႊငဖ႔၊ အသကရညဖ႔သာ ေဆာင ရြကေပးခသည။ ထသ႔ အႏြတာခ အသကရငျခငးသည ဘရားသခင ႏစသကေတာ မျခငး ျဖစေၾကာငး ရငေပါလက ဖလပၸ ၾသ၀ါဒစာ ၂း၅-၁၁ ၌ ေဖာျပထားသည။ ခရစေတာက သ႔ ေနာကလကမားအား သ အသကရငသကသ႔ အသကရငရန တကတြနးခေလသည။ အဘယေၾကာငဆေသာ ခရစေတာကသ႔ အသကရင ျခငးသည ကၽြႏပတ႔၏ သက၀င ယၾကညျခငး အႏစသာရပင ျဖစေသာေၾကာင ျဖစပါ သည။


အဖႏပခ လတနးစားမားအတြက အနတစ၏ သေဘာထားခယခက မားႏင သမ၏ ေရးသားခကမား၊ ေဟာေျပာခကမားသည ခရစ၀ငကမးမား၌ ဖတရေသာ ခရစေတာ၏ ေဆာငရြကခကမား ေဟာေျပာခကမားတ႔ႏင မေ၀းလဟ ဆခငပါသည။ အနတစ၏ ဘ၀ အသကရငျခငး၊ အေနအထင၊ ေလာကေရးရာ အျမင၊ ဆငးရသားမားအတြက ရပတညေပးျခငး၊ ႏငငေတာ ေကာငးစားဖ႔ အတြက ေပးဆပျခငး၊ အနစနာချခငး၊ ေမာလငျခငးေပးျခငး၊ လတငးအေပၚ အေကာငးျမင ၀ါဒ ထားရျခငးသည ခရစေတာ၏ ေျခလမးမားပင ျဖစေနပါသည။ ထအျပင သမသည သန႔ရငးသ အသြငသဏၭာန ပငဆငထားသလညး ျဖစသည။ သမ၏ မကႏာ အသြငအျပငတြင ေဒါသထြကျခငး လညးေကာငး၊ ၾကမးတမး ယတမာျခငးသည လညးေကာငး မေတြ႕ရပါ။ ထကသ႔ အေနအထားမးကပင မကႏာ၌ မေဖာျပခပါ။ ၿငမးခမး သာယာေသာ မကႏာပငရင ျဖစသညသာမက သမ၏ လကနကကား ခြငလႊတျခငး တရားပင ျဖစသည။ အနတစသည ကမ ၻာႀကးက ေျပာငးလေစမညသ ျဖစသညဟ A Buddhist scholar Rewata Dhamman က ဆသည။ 1 သက ဆကလက ေျပာသညမာ အနတစ၌ တစစတရာ ရသည။ အျခားသမားအတြက ႏလးသားက ဖြငထားသည။ သမ၏ စကားေျပာျခငးက နားေထာငသတငးတ႔သည အၿပးမကႏာ ကယစ ရၾကသည။ သမသည သနားတတသည။ ေပာရႊငတတသည ႏလးသားသည သမ၌ ရသညဟ ဆသည။ စငစစ ယေန႔ ခရစယာနမားသည ခရစေတာ ေနာကလက အမန ျဖစၾက ပါက အနတစကသ႔ အမနတရားက ေျပာႏငဆႏငသမား ျဖစၾကရမည။ ခရစေတာ သည အမနတကယ လြတလပသ ျဖစသည။ သ႔၏ သက၀င ယၾကညခကအတငး လကေလာကရာတြင သ႔အေဖအေမတ႔ကပင သေယာဇဥ ျဖတထားဟန ရသည။ အနတစလညး ျမနမာႏငင အမနစငစစ လြတလပႏငဖ႔ သမ၏ မသားစ၀ငမားကပင သေယာဇဥ ျဖတထားသညမာ ျမနမာ ျပညသျပညသားမား အားလး အသျဖစသည။ တခ႕ေသာ သတ႔သည မမတ႔၏ သက၀င ယၾကညျခငးေၾကာင အသတ ခၾကရသည။ ထသတ႔က မာတရ ဟ၍ လညးေကာငး၊ အာဇာနည ဟ၍ လညး ေကာငး ေခၚေ၀ၚၾကသည။ ထမာတရတ႔သည မမတ႔၏ သက၀င ယၾကညျခငးက မစြန႔လႊတခငသမား ျဖစၾကသည။ ထသတ႔သည အလြနနကနေသာ ယၾကညျခငး သတက ပငဆငထားသမား ျဖစၾကသည။ အနတစက အာဇာနညသတ ဆသညမာ ေမတာက အေျခခသည။ မက႐းရသတသည ေဒါသႏင အတက အေျခခသည။

၁ Hans - Bernd Zoller, The Beast and the Beauty, p.344.

a'gufwm Aefukef; 96

အာဇာနညသတသည အသကစြန႔ခငေသာ ဆႏၵအေပၚ အေျခမခ။ ဘ၀က အမား အကးအတြက သးသြားခငေသာ ဆႏၵအေပၚသာ အေျခခပါသည။ ပငပနး ဆငးရစြာ အမားအတြက ရငသနႏငပါကလညး ရငသနရပါမည။ တာ၀နက မကႏာလႊၿပး အလြယ ထြကေပါက မရာခပါ။ မလႊသာသျဖင အသကပါ စြန႔ရမည ဆပါကလညး သတႏင ျဖစရပါမည။ 2 ဤသညကား ဘေကာငးကးအတြက အသကရငျခငး ျဖစ၍ ခရစယာနမား နားလညေသာ ဘရားသခင၏ အလေတာ ၀နချခငးဟ ဆႏငပါ သည။

wefzdk;BuD;rm;aom u,fwifjcif;

ယေန႔ ဧ၀ေဂလ ဆရာတခ႕တ႔သည ခရစေတာ၏ ကယတငျခငးက တနဖးမစြာ ေ၀မေနၾကသည။ ေလာကႀကးအတြက မမတ႔ေပးခေသာ ကယတငျခငး သည တနဖးမရေသာ ကယတငျခငးကသာ အမားအားျဖင အေျခခတတၾကပါသည။ အဘယေၾကာငပါနညး။ တနဖးႀကးမားေသာ ကယတငျခငးသည ကၽြႏပတ႔၏ အသကရငျခငးက ေန႔စဥႏငအမ စနေခၚေနေသာေၾကာင ျဖစသည။ သမၼာ ကမးစာ ကၽြမးကငသတ႔၏ အဆအရ ဓမၼသစကမးစာတြင ခရစေတာ၏ ကယတငျခငး အဓပၸါယ ေဖာေဆာငေသာ ဂရ စာလး ႏစလး ရသညဟ ဆသည။ ယငးတ႔မာ christos ႏင soter တ႔ ျဖစသည။ ပထမ ဂရ စာလးျဖစသည christos သည ေယ႐ႈ ခရစေတာ အရငသခင ျဖစျခငးက အေလးအနက ေဖၚျပေသာ စကားလး ျဖစၿပး၊ ဓမၼသစကမးစာတြင အႀကမေပါငး ၇၅၀ ခန႔ အသးျပထားသညဟ ဆသည။ ေယ႐ႈ ခရစေတာ အရငသခငျဖစျခငးအေၾကာငးအား ဓမၼသေဘာအရ ေဆြးေႏြးျခငးက (Christology) ဟ အမားက သရျခငး ျဖစသည။ ကယတငျခငးအတြက အသးျပေသာ အျခား ဂရ စာလးမာ soter ျဖစကာ ယငးသည ခရစေတာအား ကယတငရငအျဖစ ေဖာျပရာတြင အသးမားပါသည။ ခရစေတာအား ကယတငရငအျဖစ ေလလာျခငးက (soteriology) ဟ နားလညပါ သည။ ဂရစာေပ ကၽြမးကငသတ႔၏ အဆအရ ခရစေတာအား ကယတငရင အျဖစ ေဖာျပေသာ soter သည ဓမၼသစကမးတြင အႀကမ ၂၀ ခန႔ေလာကသာ အသးျပသည ဟ ဆသည။ ခရစယာန တစဥးအတြက ေယ႐ႈခရစေတာအား ကယတငရငအျဖစ လကချခငးသည မနေသာလညး အရငသခင အေနျဖင လကခပါက ခရစေတာႏင

၂ ေအာငဆနးစၾကည၊ ၂၀၁၃ ခႏစ၊ အာဇာနညေန႔ မန႔ခြနး၊ ျပညသ႕ေခတ ဂာနယ။ အတြ - ၃။


ကၽြႏပတ႔ ပတသကမႈသည ပမ အဓပၸါယ ျပညစမည ျဖစသည။ Soteriology က ေလလာပါက ခရစေတာအား ကယတငရငအေနျဖင ယၾကည လကချခငးျဖင ခရစေတာသည ကၽြႏပတ႔၏ အျပစမ လြတေျမာကေစသအျဖစ လညးေကာငး၊ ငရတြငးမ ကယႏတသအျဖစ လညးေကာငး၊ ေကာငးကငဘသ႔ ေရာကရႏငေအာင လပေပးသအျဖစ လညးေကာငး သရမည ျဖစသည။ ထေၾကာင ကၽြႏပတ႔ အေနျဖင သ႔အား ေထာမနာျပ၊ ေကးဇးေတာက ခးမြမးျခငးျဖင တ႔ျပနဖ႔ ျဖစပါသည။ ခရစေတာ အား ထအဆငျဖငသာ လကချခငးက ဘြနးေဟာဖားက တနဖးမေသာ ကယတငျခငး ရရသမားဟ မညႇာမတာ ေ၀ဖနချခငး ျဖစပါသည။ ဘြနးေဟာဖား (Dietrich Bonhoeffer) သည ဂာမဏ ႏငငသား၊ ခရစယာန သာသနာေဘာင၌ အခနျပည အမႈေဆာငတစဥး ျဖစပါသည။ သသည ပထမ ကမ ၻာစစအၿပး ဂာမဏႏငငတြင ဖကဆစ အာဏာရင ဟစတလာ၏ ၀ါဒက ဆန႔ကငသ ျဖစပါသည။ ဟစတလာ၏ ရနေၾကာင ဆြစဇာလန ႏငငသား ကားလဘတ၊ ဂာမဏ ႏငငသား ေပါလထလစတ႔ ဂာမဏမ ထြကေျပးခၾကသကသ႔ သသညလညး အဂၤလနသ႔ လညးေကာငး၊ အေမရကနသ႔ လညးေကာငး သြားေရာက ခလႈခပါသည။ ေနာကဆး တြင ကားလဘတႏင ေပါလထလစတ႔သည ဂာမဏႏငငသ႔ ျပနမလာခၾကေသာ လညး သသည အမႏငင အတြငးသ႔ ျပနလည ၀ငေရာကကာ အာဏာရင ဟစတလာ အား လသရငၾကား ရ၀စြာ ေ၀ဖနခသည။ ထ႔ေၾကာင သသည ၁၉၄၃ ခႏစတြင အဖမးခရကာ ၁၉၄၅ ခႏစတြင ဟစတလာ၏ ကြပမကျခငးက ခခရရာသည။ ခရစေတာသည မမအခန အာဏာရ အပခပသတ႔အား အေၾကာကတရား မရ ေ၀ဖနခသကသ႔ ဘြနးေဟာဖားလညး ဂး လမးတ႔အား သတျဖတခသ အာဏာရင ဟစတလာက ေ၀ဖနခသည။ ထေၾကာင ဟစတလာက ဘြနးေဟာဖား အေပၚ မေကမနပျဖစကာ ေထာငသြငးချခငး ျဖစသည။ ဘြနးေဟာဖားသည အသတခရ ေသာျငားလညး သေရးသားေသာ တနဖးရ စာတမး အမားအျပားတ႔မာ ဖကဆးျခငး မခခရပါ။ ဘြနးေဟာဖား၏ ရပတညခကမာ ခရစေတာ၏ ေကးဇးေတာသည တနဖးႀကးမားေသာ ေကးဇးေတာ ျဖစသည။ ခရစေတာသည ေခၽြး၊ ေသြး၊ အသကပါ ေပးဆပျခငးျဖင ကၽြႏပတ႔အား ကယတငခသည။ ထေသြး၊ ေခၽြးတ႔သည အလြန တနဖးႀကးမားပါသည။ ေပါေပါတနတန မဟတပါ။ ထ တနဖးႀကးမားေသာ ကယတငျခငး လကခသအေနျဖင ကယတငျခငးသည တနဖး ႀကးမားေၾကာငးက နားလညရမညဟ ဆသည။ ခရစေတာ ကယတငျခငး လကခသသည မမကယက မမ တနဖးႀကးမနး သရရမည။ ထသ႔ေသာ သသည တနဖးႀကးမားေသာ ကယတငျခငး ရရသ ျဖစပါ သည။

a'gufwm Aefukef; 98

trSefw&m;ü vGwfajrmufjcif;

ခရစေတာက သ႔ေနာကလကမားအား မန႔ဆသညမာ “သငတ႔သည ငါ၏ ေဒသနာ၌ တညလင ငါတပည အမနျဖစၾက၏။ သမၼာတရားကလညး သၾကသျဖင ထတရားသည သငတ႔က လႊတလမမညဟ ယၾကညေသာ ယဒလတ႔အား မန႔ေတာ မ၏ (ေယာဟန ၈း၃၁-၃၂)။ ဤေနရာတြင ခရစယာန တခ႕တ႔ နားလညေသာ အမန တရားအေၾကာငး ေဆြးေႏြးသငသညဟ ယဆပါသည။ သတ႔သည ခရစေတာ၏ တရားေတာမားက အမားနားလညလြယေအာင ေဟာေျပာေသာအခါ အဂၤလပစာလး ျဖစသည truth က သမၼာတရားဟ၍ လညးေကာငး၊ true က အမနတရားဟ၍ လညးေကာငး ခြျခားကာ သြနသငတတၾကသည။ ထေၾကာင အမနတရားသည ေလာက မနကနမႈႏငသာ ဆင၍ သမၼာတရားသညကား ဘရားတရားႏင ဆငသညဟ ဆသည။ သမၼာတရား (truth) သည ဘရားတရားႏင ဆငသညဟ ဆျခငးမာ ခရစေတာ၏ ကယတငျခငးသည မညသည အဖးအခမ ေပးစရာ မလဘ ရရ ခစားရ ေသာအရာ ျဖစသကသ႔ ထကယတငျခငးသည မေျပာငးမလႏငေသာ အရာ ျဖစသညဟ ဆသည။ ထသ႔ နားလညျခငးက သမၼာတရား သရျခငး ျဖစသညဟ ဆသည။ ခရစေတာ ေဟာေျပာ သြနသငေသာ ထသမၼာ တရားသျခငးသည ပညတ တရားႏင ယငး၏ အပစးမႈေအာကမ လြတေျမာကျခငးျဖစသညဟ နားလညၾက သည။ ခရစေတာ၏ ကယတငျခငး သေဘာ နားလညျခငးသည အျပစတရားေအာကမ လြတေျမာကျခငး ျဖစသညဟ ဆသည။ သမၼာတရား သရသသည လြတလပျခငး ခစား ရရသျဖင ေန႔စဥ အသကရငရာတြင အကငသလ ေစာငထနးစရာပင မလေတာ သကသ႔ ခယလာၾကသည။ ထသ႔ နားလညျခငးက သမၼာတရား နားလညျခငးဟ ေခၚၾကသည။ အမနမာ အမနတရားႏင သမၼာတရားတ႔သည အတတပင ျဖစသည။ ကမးစာက ေျပာေသာ သမၼာတရားသည ခရစေတာ၌ရေသာ အမနတရားက ေခၚသည။ ထအမနတရားက ခရစေတာက တပညေတာမားအား သေစခငပါသည။ ထ႔ေၾကာင “ငါေဒသနာ၌ တညလင ငါတပည အမနျဖစ၏” ဆျခငး ျဖစသည။ ကၽြႏပတ႔ နားလညသညမာ ခရစေတာ၏ သြနသငခက၌ ရေနျခငးသည အမနတရား က သရျခငး ျဖစသည။ ထအမနတရားသည ကၽြႏပတ႔အား လြတေျမာကေစပါမည။ ထ အမနတရားျဖင ဘရားသခငႏငဆငေသာ အမားအမနတ႔က သေစပါသည။ မေကာငးမႈမားက ေဖာထတသည။ အမနစငစစ အျပစတရားသည ကၽြႏပတ႔အား


ရးသြပျခငးက ျပေစတတသည။ အမနတရား၌ ေနျခငးသည လတငးအား ကယႏင အမ ခစတတသည။ လတငးအား ကယႏငအမ ခစတတေသာအခါ ထသတ႔၏ အခြငအေရးတ႔ကလညး ေလးစားတတသည။ ထအခါ သတပါးသည သငအားျပေစလ သညအတငး သငကယတငလညး ျပေလာ ဆသည ပညတေတာအတငး လပေဆာင ရပါလမမည (မ ၇း၁၂)။ အကယစငစစ အမနတရားသည မညသညကား မား၍ မညသညကား မနသညဟ ခြျခားေနျခငး မဟတပါ။ ယငးသည ဘရားသခငႏငဆငေသာ အမနတရားျဖစပါသည။ ခရစေတာက “ငါသည အမနတရားျဖစ၏” ဟ ဆသည (ေယာ၊ ၁၇း၁၇)။ သသည လမးျဖစသကသ႔ အသကလညး ျဖစသည (ေယာ၊ ၁၄း၆)။ ထထက မကပါ။ ခရစေတာ ေဟာေျပာေသာ အရာမားသည အမနတရားမား ျဖစ သည။ ခရစယာနတ႔သည ခရစေတာ၌ ရေသာ ထအမနတရားအား ရာေဖြျခငးတြင ျဖညးျဖညးခငး ခတကရမည ျဖစသည။ အဘယေၾကာငဆေသာ ထအမနတရား သည တနဖးႀကးေသာေၾကာင ျဖစေပသည။ ထအမနတရား ရာေဖြျခငးသည လယထ၌ ၀ကထားေသာ ဘ႑ာတကက ရယဖ႔အတြက မမ၌ ရသမေသာေရႊ၊ ေငြတ႔က ေရာငးကာ ၀ယယသႏင တ၏။ အဖးတန ရတနာမား ၀တစား ဆငယငခငသသည ထအရာမားက တနဖးႀကးႀကး ေပးကာ ၀ယယ ၀တဆငသကသ႔ တနဖးႀကးမားေသာ ခရစေတာ၏ ကယတငျခငး က ရယမည ျဖစသည။ ထတနဖးႀကးမားေသာ ေကးဇးေတာက သရသတ႔သည အျခားသမားအား ကယတငဖ႔ဆလင မမတ႔၏ မကစ တစဖကကပင ထတခင ထတေပးမညသ၊ ခရစေတာေနာက လကဖ႔အတြက ယာႏငလယတ႔က စြန႔ခြါရသ ျဖစၾကသည။ အဘယေၾကာငဆေသာ ခရစေတာ၏ အမနတရား သရျခငးသည ခရစေတာ လမးစဥလကဖ႔အတြက မမကယမမ စနေခၚျခငး ျဖစေသာေၾကာင ျဖစသည။ ခရစေတာက သ၏ ေနာကလကမားသည မမ၏ အမနတရား၌ ကငလညကာ အသကရငေစခငပါသည။ ထေၾကာင ထသတ႔အား- (၁) သ၏ေနာကက လကၾကရန တကတြနးခသည။ (၂) အဂတ အမးမး လပေနၾကျခငးက အျပငးအထန ကန႔ကြက ႐ႈတခသည။ (၃) အမနတရား၌ ေနသ တ႔သည အျပစသားအား ကယတငၾကရမညျဖစၿပး ထသတ႔ကလညး မစၾကရပါမည။ (၄) အမနတရား သရသတ႔သည ထအမနတရားေၾကာင မမတ႔၏ မသားစ၀ငမား ကပင စြန႔ခြာႏငရမည။ (၅) မမတ႔၏ ဆႏၵကလညး ျငငးပယႏငရမည။ (၆) မမတ႔၏ အျပစမားက အမနတကယ ေနာငတ ရ ရမည။ (၇) ခရစေတာ၏ အမန႔ေတာအတငး

a'gufwm Aefukef; 100

နာခတတရမညျဖစသည။ ထသ႔ေသာ သတ႔သည ဘရားသခင၏ ႏငငေတာသ၊ ႏငငေတာသားမားဟ သမတျခငးက ခၾကရမည ျဖစသည (မ ၅း၁၀)။

w&m;vrf; (odkYr[kwf) c&pf,mefrsm;

ခရစေတာသည လမးခရး ျဖစသကသ႔ ခရစယာနတ႔သညလညး အစ ပထမတြင (တရားလမး) “the way” ဟ မမတ႔ကယက မမတ႔ ျမငၾကသည။ (တမနေတာ၊၂၄း၁၄၊ ၁၉း၉၊၂၄း၂၂)။ သတ႔သည ခရစေတာ၏ ႏႈတကပတေတာ အတငး လကေလာကၾကသမား ျဖစၾကပါသည။ ထ “တရားလမး” သည ကယတငျခငး လမး (တမန၊ ၁၆း၁၇)၊ သခငဘရားလမး (တမန၊ ၁၈း၂၅)၊ ဘရားသခငလမး (တမန၊ ၁၈း၂၆) တ႔ႏင အလြန နးစပပါသည။ တရားလမး ဆသညမာ ခရစယာနတ႔၏ အသကရငျခငး ပစက အဓက မဆလပါ။ မမတ႔၏ သြနသငျခငးက ရညညြနးပါသည။ 3 မမတ႔၏ သြနသငခကမား အတငး ႀကးစားရပါသည။ လကေတြ႕ အသကရငၾကပါသည။ ထေၾကာင မမတ႔၏ အသကရငျခငးလမးသည မမတ႔ သရသည တရားအတငး အသကရငျခငး ျဖစပါ သည။ တရားလမးအတငး အသကရငျခငးသည ဘရားသခင အလေတာအတငး အသကရငျခငးလညး ျဖစသည။ ဘရားသခင အလေတာအေၾကာငးက အထက တစေနရာတြင ရငးျပထားပါသည။ တရားလမးအတငးပင အသကရငျခငးသည ခရစေတာ၌ တညေနျခငးလညး ျဖစသည (ေကာေလာသ ၂း၆)။ ခရစယာနတ႔သည လြတလပေသာ ခရစေတာႏငအတ လြတလပစြာ အသကရငသမား ျဖစၾကသည။ ခရစယာန လြတလပျခငးသည တစဥးကတစဥး အေစခႏငရန အတြက အသးျပရန ျဖစသည (ဂလာတ ၅း၁၃)။ ခရစယာန ျဖစျခငးသည တရားလမးအတငး ေလာက ေနျခငး ျဖစသည။ တစနညးအားျဖင ေျပာပါက ခရစယာနမားသည ခရစေတာ၏ လမးစဥအတငး လကေလာကေနသမားဟ ေခၚႏငပါသည။ ထသ႔ ေလာကလမး ရာတြင သန႔ရငးေသာ ၀ညာဥေတာ၏ လမးျပမႈ လအပပါသည။ သန႔ရငးေသာ ၀ညာဥေတာသည ကၽြႏပတ႔အား အမနတရား သရႏငေအာင လမးျပပါလမမည (ေယာ ၁၆း ၁၃)။ ထအမနတရား သရသတငးသည ဧကနအမန လြတေျမာကၾကမည ျဖစသည။ အမနတရားသည လြတေျမာကသ ခရစေတာ ျဖစေနသျဖင သ႔က ရရသတ႔သည အမနတကယ လြတေျမာကၾကမည ျဖစသည။

၃ Gustavo Gutierrez, We Drink from our Own Well (Maryknoll: New York Orbis Books, 1984), 81


တရားလမးသည ကနဥး ခရစယာနတ႔၏ သက၀ငယၾကညျခငး ျဖစပါ သည။ သက၀င ယၾကညျခငး ဆသညမာ အသကရငျခငး လမးစဥ ျဖစသည။ ကနဥး ခရစယာနမားအား တရားလမးဟ သရၾကျခငးမာ မမတ႔ အသကရငျခငးသည သက၀င ယၾကညသညအတငး ေနထင အသကရငခၾကေသာေၾကာင ျဖစသည။ သတ႔သည အသကျဖစေတာမေသာ ခရစေတာ၌ အမျပၾကသည။ သတ႔သည အလငးတရားကသ႔ ျဖစၾကသည။ အဘယေၾကာငဆေသာ မမတ႔၏ သခငဘရားသည အလငးတရား ျဖစေတာမေသာေၾကာင ျဖစသည။ ထအလငးတရားက အေမာငထက မဖးကြယႏငေပ။ အေမာငထ ဆသညမာ အလငး မရေသာ ေနရာသာ ျဖစသည။ အလငးေရာငသည အားရပါသည။ ထေၾကာင လတငး ျမငႏငၾကျခငး ျဖစသည။ ကၽြႏပတ႔သည ထအလငးတရားက ျမငေသာသမားျဖစရန ႀကးစားရမည။ ထအလငး တရား ျဖစႏငရနလညး မမတ႔ ကယတင ႀကးစားရပါမည။ အနတစက “ကၽြႏပတ႔သည အလငးကမ ၻာတြင ေနေသာသမားျဖစရန လအပသည” ဟ ဆသည။ 4

taMumufw&m;rS vGwfajrmufolrsm;

ခရစယာန လြတေျမာကျခငး အေၾကာငးက ေျပာၾကေသာအခါ ကၽြႏပတ႔ သည ခရစေတာ၏ ကယတငျခငးေၾကာင မမတ႔သည အျပစတရားမ လြတေျမာက ျခငးက အမားအားျဖင ေျပာဆတတၾကပါသည။ ခရစယာန လြတေျမာကျခငးသည ထအဆငသာ ျဖစေနပါက တနဖးမေသာ လြတေျမာကျခငးကသာ ရရၾကမည ျဖစ သည။ အလယေခတ ဓမၼပညာရင အကဂြငနတစ အဆအရ ခရစေတာသည ကၽြႏပ တ႔အား မမတ႔အျပစမားမ လြတေျမာကေစျခငးမာ မမတ႔အားျဖင အျခားသမားလညး အျပစတရားမ လြတေျမာကေစရန ျဖစသညဟ ဆသည။ တစနညးအားျဖင ေျပာပါက အေၾကာကတရားက ဖစးေနေသာ လတ႔အား လြတေျမာကျခငး ေပးရနျဖစပါသည။ အနတစက အေၾကာကတရားသည လတ႔အား မေကာငးမႈ (အဂတ) မား က ျပေစတတသညဟ ဆသည။ ထမေကာငးမႈက ျဖစေစေသာ အေၾကာကတရား၏ ဖစးမႈေအာကမ ကၽြႏပတ႔ လြတေျမာကရန လသကသ႔ အေၾကာကတရားက ဖစး ေနေသာ လသားတ႔အား လြတေျမာကေပးရန လအပပါသည။ ထအေၾကာကတရား သည ကၽြႏပတ႔အား ေကးကၽြနမားကသ႔ ေန႔စဥ ႏပစကလက ရပါသည။ ထ အေၾကာကတရားသည ကၽြႏပတ႔အား အခငးအေစအျဖစ အသးျပေနသျဖင ကၽြႏပ

၄ Aung San Suu Kyi, Freedom from Fear, 247.


တ႔သည ထအေၾကာကတရား၏ အရငးအျမစက သရရန လအပေပသည။ အာဒႏငဧ၀ တ႔သည မမတ႔တြင မရေသာအရာ၊ ဘရားသခင၌သာ ရေသာအရာက ေၾကာကေန ခၾကသည။ မမတ႔၌ မရေသာ အရာအား ေၾကာကေနၾကသညက စာတနက သရသြား သျဖင သတ႔က ေသြးေဆာငခပါသည။ ထေၾကာင သတ႔သည မမတ႔၌ မရေသာ အရာက ရရခငေဇာျဖင အျပစ လပခမၾကေလေတာသည။ အေၾကာကတရားသည ကၽြႏပတ႔အား အမနတရားက သရႏငရန အဟန႔အတား (တကင) ျဖစပါသည။ အမနမာ ကၽြႏပတ႔သည ခရစေတာအားျဖင အေၾကာကတရားမ လြတေျမာကသမား ျဖစၾကသည။ ထသ႔ မမတ႔၌ရေသာ ထလြတလပျခငးက အစဥသျဖင လကေတြ႕ ေဆာငၾကဥးႏငဖ႔အတြက ေအာကပါအတငး ကငသငပါသည။

(1) rdrdudk,frdrd cspfwwf&rnf/

ေယရႈခရစေတာ သြနသငသည အခက တစခကမာ ကယကယက ခစသညနညးတ အျခားသမားကလညး ခစရနျဖစသည။ ကယကယက ခစျခငးသည အေရးႀကးေသာ ပထမအခက ျဖစသည။ ေနာကမ အျခားသ မားက ခစတတရန သြနသငခပါသည။ အခ႕ေသာ သတ႔သည မမကယ မမ မနးေနၾကသည။ မမတ႔၏ ျဖစတညျခငးကလညး ရကကးရကကနး ျဖစေနၾကသည။ ထေၾကာင မမတ႔၏ အမနတကယ ျဖစျခငးက တစသကလး ဖးကြယကာ ေနတတၾကသည။ သတ႔သည အျခားသမား၏ ခစျခငး မခရ မာက ေၾကာကေနၾကသည။ အမနမာ ကယကယက ခစျခငးသည တစကယေကာငးဆနေနျခငး မဟတပါ။ တစကယေကာငးဆနေနျခငး သည အျခားသမားထက မမကယက ဥးစားေပးေနျခငးပင ျဖစသည။ ကၽြႏပတ႔သည လတငးအား ခစတတရမည။ ကယကယကလညး ခစတတ ရမည။ ကယကယက မခစတတလင မမ၏ အတြငးစတ၌ ၿငမသကျခငး ရမည မဟတေပ။ ကယကယက မခစတတျခငးသည အေၾကာကတရား ေအာကတြင ရေနျခငးပင ျဖစသည။

(2) rdrdudk,frdrd pdwfNidrfoufpGm touf&Sif&rnf

ေယရႈခရစေတာသည စတၿငမသကျခငးက အစဥပငဆငခသည။ ကႏာရတြင စစမးျခငးခေနရခန၌ လညးေကာငး၊ ေဂသေရမန ဥယာဥတြင အေၾကာကတရားႏင ရငဆငေနခနတြင လညးေကာငး၊ ဗမာနေတာရ မတရား စးပြားရာေနသမားအား ႏငထတရာတြင လညးေကာငး၊ သ႔၏


စတႏလးသားထတြင မၿငမမသက ျဖစမေနခပါ။ သ႔ကယသ စတခမးသာ စြာ ေနထငတတသျဖစသည။ ကၽြႏပတ႔သည ရသညအတငး စတႏလး ၿငမသကစြာ ေနထငရမည။ အဘယေၾကာငဆေသာ ကၽြႏပတ႔၏ ႀကးစား မႈျဖင ဘရားသခင ႏစသကရာက မရႏငပါ။ ဘရားသခင၏ ခစျခငး ေမတာ သည အခမျဖစသည။ ကယကယကခစျခငးသည မမကယ မမ ခြငလႊတ ျခငးလညး ျဖစသည။ တစခါတရ မမတ႔ဘ၀၌ ျဖစတတေသာ မညးေမာင ေနေသာ မမတ႔၏ ျဖစတညျခငး တစဖကကလညး ႏစသကတတရပါမည။ မမကယမမ ၿငမသကျခငး မရျခငးသည အေၾကာကတရား၏ စးမးခရ ျခငးပင ျဖစသည။

(3) rdrdü &Sdaom wpfrlxl;jcm;aom tpGrf;tprsm;udk

axG;ydkufum aewwf&rnf/

ကၽြႏပတ႔သည ဂဏပကာသန မကေမာျခငး၊ ပစၥညးဥစၥာ မကေမာ ျခငး၊ တနခးအာဏာ မကေမာျခငး (သ႔မဟတ) စြလမးျခငးမ လြတ ေျမာကလာေသာအခါ မမတ႔၏ အသကရငျခငးသည ဘေကာငးကး အတြက လပေဆာငေရးက ႏစသကလာမည ျဖစသည။ ထ ဘေကာငးကး လပေဆာငျခငးသည ဘရားသခင အလေတာဟ အေရ႕တစေနရာတြင ေဖာျပၿပး ျဖစပါသည။ အမနမာ ကၽြႏပတ႔သည အျခားသမားထက ပျမငျမတသမားလညး မဟတၾကသကသ႔ ပနမကခသမားလညး မဟတၾကပါ။ မမတ႔တြင ဘရားသခင ေပးေတာမေသာ ထးျခားသည ဂဏရညတစမးစ ရပါသည။ ထအရာက ဘရားသခငသည အျခားသ မားအား မေပးေတာပါ။ မမတ႔ရသည ေနရာသည ႀကးသည၊ ျမငျမတသည၊ နမကသည ဆသည အခကသည အေရးမႀကးပါ။ ကၽြႏပတ႔၏ ပါ၀ငမႈသာ အေရးႀကးပါသည။ ဤစၾကာ၀ဠာႀကး၏ ျဖစျခငးပကျခငး သခၤါရတရား တြင ကၽြႏပတ႔သည လသားအေနျဖင ေခတ ပါ၀ငေနၾကသည။ ထအခန ေလးတြင ကၽြႏပတ႔သည ဘရားသခင အလေတာ ျပညစေစဖ႔ ပါ၀ငေန ၾကသညဟ အျပညအ၀ ခယရမည ျဖစသည။ ထေၾကာင ကၽြႏပတ႔၌ ရေသာ ထးျခားခကမားက ေထြးပကလက အေၾကာကတရား မရဘ၊ ကၽြႏပတ႔ ရရေသာ ကယတငျခငး၌ စတခလကခ ေပာရႊငစြာျဖင အသကရင တတရန လအပေပသည။

g


ed*Hk;

လသားတစေယာကအျဖစ အသကရငေနခနတြင မမဘ၀ အတြက အေရးႀကးဆးေသာအရာမာ ကယစတႏစျဖာ လြတလပစြာ အသကရငႏငေရး ျဖစပါသည။ လြတလပစြာ အသကရငႏငပါမ အဓပၸါယရေသာ အသကရငျခငးက ဖနတးကာ တညေဆာကႏငမည ျဖစသည။ ထလြတလပမႈက လတ႔ တထြငေသာ ယဥေကးမႈ၊ ႏငငေရး၊ ဘာသာေရးႏင လမႈေရးတ႔ျဖင ကန႔သတကာ ခပခယ မထား သငေပ။ လ႔ဘ၀အလယမာ လသားပသစြာ ေနထငႏငေအာင မမဘ၀က တညေဆာက ေနၾကေသာ လသားတ႔အား အေၾကာကတရား စတ၀ငသြားေအာင မညသည “အေရး” ကမ အေၾကာငးျပကာ ထသတ႔အေပၚသ႔ ၾသဇာ မလႊမးမးသငေပ။ ဘာသာေရးႏင ႏငငေရးတ႔သည လသားတ႔အတြက စတခႏၶာ ကနးမာသနစြမးေသာ ဘ၀ တညေဆာကရာတြင အေထာကအကျပရမည။ အမနမာ စးပြားေရး၊ လမႈေရးႏင ယဥေကးမႈတ႔သည လသားတစေယာက၏ ဘ၀လၿခေအာင ၀တစား ဆငယငေသာ တနဆာပလာမားသာ ျဖစၾကသည။ ခရစေတာသည လတငးအား မမတ႔ ျဖစတညျခငး အစစအမန တရားက နားလညၾကကာ အဓပၸါယရေသာ လသားမား ျဖစႏငၾကရန သြနသငခသည။ တစနညး အားျဖငေျပာပါက လသားတငးသည ဘရားသခင ႏငငေတာသ၊ ႏငငေတာသားမား ျဖစၾကဖ႔က သ႔၏ အဓက ရညရြယခက ျဖစပါသည။ ခရစေတာ ကယတငလညး သ႔ေခတက ဂး ဘာသာေရး အယအဆ၊ ခယခကမားအေပၚ အေလးထားမႈထက


လသားတငးသည သ႔၏ တရားေတာက နားလညလက ထတရားေတာမာ သြနသငသည အတငး အမနအကန လြတေျမာကသမား ျဖစၾကရန အလေတာ ရခသည။ အနတစသည ျမနမာႏငင၏ ျပယဂပမာ ျဖစခသည။ ခရစယာန စကားျဖင ေျပာပါက အနတစသည သမၼာတရား truth သရထားသ ျဖစသည။ ထေၾကာင အေၾကာကတရား ကငးလက မနသညဟ ယဆေသာအရာမားက ရ၀စြာ ေျပာချခငး ျဖစသည။ လတငး အေၾကာကတရားက တကထတဖ႔အတြက သတေမြးရန လအပ သည။ အေၾကာကတရား ကငးရငးပါမ အဓပၸါယရေသာ ဘ၀က တညေဆာကႏငပါ မည။ အမနတရားအတြက ေသရမာက ေၾကာကေနသမားသည ဘ၀တြင ႏစခါေသ ေနၾကသမားသာ ျဖစၾကသည။ ထေၾကာင ျမငသာထငသာေသာ လကရ ဘ၀တြင ဘရားသခင ႏငငေတာသ၊ ႏငငေတာသားမား အေနျဖင ဒကၡအမးမး၊ ေမာဟ၊ ေဒါသ အမးမးတ႔၏ စးမးမႈေအာကမ လြတေျမာကကာ တနဖးႀကးမားေသာ ကယတငျခငး ရရခစားသမား ျဖစၾကသည အေၾကာကတရားမ လြတေျမာကသ မား၏ အသကရငျခငးလမး၌ အစဥသျဖင ႀကးထြားၾကပါစ႔ဟ တကတြနးရငး နဂးခပ အပပါသည။

g


rSDjirf;usrf;rsm;

jrefrmpmtkyfrsm;

ႏငဥး (ျမနမာျပန)၊အာဏာမသ၏ အာဏာ (သ႔မဟတ) ေအာငဆနးစႀကည။ ရနကန၊ ဇငရတနာေစာ စာေပ၊ ၂၀၁၂။

ေနစးထက၊ဗလခပေအာငဆနး၊ ေအာငဆနးစၾကည၊ (သ႔မဟတ)သမငးေပးေသာ ထႏစေယာက။ရနကန၊ အားမာနသစ စာေပ၊ ၂၀၁၂။

၀ဏၰေကာထင ေဒါကတာျမငေဆြ၊မတမေသးတယ၊ ဂပနေခတ ေဆးရႀကး၀ယ။ရနကန၊ ေခတသစ စာေပ၊ ၂၀၀၉။

သနး၀ငးလင၊ဥးသနးေရႊ (သ႔မဟတ) ေနျပညေတာ မငးသားႀကး။ရနကန၊ လြငဥး စာေပ၊ ၂၀၁၄။

ဥးစးျမင၊ ဓမၼအလငး၊ရနကန၊ စြယေတာ ပႏပတက၊ ၂၀၀၇။

ေဇယေဇာ၊ေစတနာမခင၊ မဟာသရသဓမၼ ေဒၚခငၾကည။ရနကန၊ မဇၥမ စာေပ၊ ၂၀၁၁။

ေဖကေကာငး၊ေအာငဆနးစၾကည ဘာလ။ ေအာငဆနးစၾကည ဘယလ။ရနကန၊ သတငးႏင စာနယဇငး လပငနး၊ ၁၉၉၇။

ျမႏငးဆ (Mra Hninzi) ဘာသာျပန၊မငဒလားထြငေသာ လမး။ရနကန၊ တေဒး စာေပ၊ ၂၀၁၁။


*sme,f

ျပညျမနမာဂာနယ၊အမတစဥ (၉၄၈) (၂၀-၁၁-၂၀၁၄)။

ေပၚျပလာဂာနယ၊အမတစဥ (၁၇)။ ၂၀၁၅။

ျပညသ႔ေခတဂာနယ၊အတြ ၃၊ အမတစဥ ၁၅၅။ ဇလငလထတ၊ ၂၀၁၃ခႏစ။ ၾကာသပေတး။

ေအာငဆနးစၾကည၊ ၂၀၁၃ခႏစ အာဇာနညေန႔ မန႔ခြနး၊


English Books

Albert Nolan,

Jesus Before Christianity, 25 th Anniversary.

Maryknoll, NY: Orbis Books, 2001.

---------------, Jesus Today: A Spirituality of Radical Freedom.

Maryknoll: . New York: Orbis Books, 2008.

Aung San Suu Kyi, Freedom from Fear.

(New York: Penguin Books:1991.

---------------, Letters from Burma, With An Introduction.

By Fergal Keane. London: Penguin Books, 1997.

David M. Kennedy.

Freedom from Fear:

The American People in Depression and War 1929-1945 (2001).

Dominic crossan,

The Historical Jesus: The Life of a Mediterranean Jewish Peasant.

Edinburgh: T. & T. Clark, 1991.

Donald E. Miller,

Story and Context: An Introduction to Christian Education.

Nashville: Abingdon Press, 1987.

George M. Soares-Prabhu,

The Dharma of Jesus. Maryknoll,

NY: Orbis Boooks, 2001.

Gustavo Gutierrez.

We Drink from our own Well

(Maryknoll: New York, Orbis Books, 1984,), 81.


Hans-Bern Zoller.

The Beast and the Beauty. Berlin: Verlag, 2012.

------------- (edit). Daw Suu’s 25 Dialogue with the People 1995-96.

ရနကန၊ ကေကာ စာေပ၊ ၂၀၁၄။

James W. Fowler,

Stages of Faith:

The Psychology of Human Development and the Quest for Meanings.

Cambridge, Harper & Row: 1940.

Jester Bengstonn,

Aung San Suu Kyi: A Biography.

New Delhi: Thomas Press, 2012.

Paul Tillich,

Dynamics Of Faith.

New York: Harpers & Brothers Publishing, 1956.

cdes.org.mm · 4 a'gufwm Aefukef; tcef; (2) a,½Ic&pfawmf ၃၇ - ၄၉...

Documents

Transcript of cdes.org.mm · 4 a'gufwm Aefukef; tcef; (2) a,½Ic&pfawmf ၃၇ - ၄၉...