วทยานพนธโดย ศรนนต สวรรณโมล 50401820โดย ศรนนต สวรรณโมล 50401820

โปรแกรมทกษะการจดการทรพยากรฐานชมชน คณะทรพยากรชวภาพและเทคโนโลย

การศกษาแนวทางพฒนาการจดการการศกษาแนวทางพฒนาการจดการความเสยงจากภยพบตโดยชมชนเปนฐานจากภาคประชาสงคม : กรณศกษาชมชนบานนาเคม ต.บางมวง อ.ตะกวปา จ.พงงา

วตถประสงคของการวจย

1 เพอศกษาปญหาพรอมทงแนวทางในการแกไขในการจดการความเสยงจาก1. เพอศกษาปญหาพรอมทงแนวทางในการแกไขในการจดการความเสยงจากภยพบตโดยมชมชนเปนฐานของชมชนบานนาเคม จากภาครฐ องคกรพฒนาเอกชนและชมชน เอกชนและชมชน

2. เพอศกษาแนวทางการพฒนาการจดการความเสยงจากภยพบตโดยมชมชนป ป โ เปนฐานจากภาคประชาสงคม โดยการรวมมอกนระหวางภาครฐ องคกรพฒนาเอกชนและชมชน จากการขยายผลบทเรยนของชมชนบานนาเคม

ขอบเขตการศกษา1. ขอบเขตดานเนอหา :

ขอบเขตการศกษา

2. ขอบเขตดานพนท :

การวจยในครงนศกษาในประเดนการจดการความเสยงจากภยพบตโดยมชมชนเปนฐาน

3. กลมตวอยางทใชในการวจย : ใ โ ป ป

ชมชนบานนาเคม ต.บางมวง อ.ตะกวปา จ.พงงา

ผเชยวชาญทใหการสนบสนนการจดการความเสยงจากภยพบตโดยมชมชนเปนฐานรวมกบภาคประชาสงคมโดยแตละกลมนนมคณสมบตดงน• ภาครฐ: อบต. บางมวง, กลมงานสนบสนนการมสวนรวม สานกสงเสรมการปองกนสาธารณภย กรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย• องคกรพฒนาเอกชน: มลนธชมชนไทย มลนธรกษไทย, เครอขาย Save Andaman, ADPC• ชมชน: ผประสานงานศนยประสานงานชมชนบานนาเคม อปพร.บานนาเคม

4. วธวจย :การวจยโดยใชเทคนคเดลฟาย เพอแนวทางรวมกนจากผเชยวชาญ โดยรวบรวมขอมลขนท 1 ดวยการ

สมภาษณ และเกบขอมลขนท 2 และ 3 ดวยแบบสอบถามทไดจากการวเคราะหขอมลจากขนท 1

ป โ ช ไ ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1 ทราบถงปญหาในการจดการความเสยงจากภยพบตโดยมชมชนเปนฐาน1. ทราบถงปญหาในการจดการความเสยงจากภยพบตโดยมชมชนเปนฐานทพบในชมชนบานนาเคม จากภาครฐ องคกรพฒนาเอกชน และชมชน

2. แนวทางการพฒนาการจดการความเสยงจากภยพบตโดยมชมชนเปนฐาน (disaster based community Management) จากการรวมมอกนของภาครฐ องคกรพฒนาเอกชนและชมชน

วธดาเนนการวจย

• ใชเทคนคเดลฟาย (Delphi) ในการรวบรวมขอคดเหนเกยวกบแนวทางการพฒนาและสนบสนนการจดการความเสยงจากภยพบตโดยมชมชนเปนฐาน ฐ• เลอกผเชยวชาญแบบเจาะจง (Purposive Sampling) และใชวธบอกตอ (Snowball Sampling) จากผปฏบตงาน ผเชยวชาญจากบอกตอ (Snowball Sampling) จากผปฏบตงาน ผเชยวชาญจากชมชน องคกรพฒนาเอกชนและภาครฐ จานวน10 คน

กรอบแนวคดในการศกษา

แนวทางการขยายผลจากบทเรยนทไดรบปญหา/อปสรรคทพบในการดาเนนงาน

แนวคดกรอบการทางานการดารงชวตอยางยงยน

แนวคดการจดการตนเองการดาเนนงานจากภาคประชาสงคม

แนวคดการจดการภยพบตโดยมชมชนเปนฐาน

แนวคดกรอบการทางานการดารงชวตอยางยงยนการดาเนนงานจากภาคประชาสงคม

ใความคดเหนของผดาเนนงานในภาคประชาสงคมชมชน/ ภาครฐ/ องคกรพฒนาเอกชน

ทบทวนวรรณกรรม

แนวคดประชาสงคม

แนวคดเกยวกบการจดการตนเองของชมชน

แนวคดการดารงชวตทยงยน

เทคนคเดลฟาย

บรบทของชมชนบานนาเคม

เทคนคเดลฟาย

ป แนวคดประชาสงคม

อาสสมครอาสสมคร ภาครฐภาครฐ ประชาสงคม (Civil Society) เปนเรองของกระบวนการแกไขปญหาผานความสมพนธในแนวราบ

ชมชนชมชน

NGOsNGOs หรอจดการปญหารวมกนของสงคมหรอชมชน โดยผมสวนเกยวของ (stakeholder) ทงภาคสงคม ภาคเอกชน ไ ไ ไ

(ทไมมงหวงกาไร) และภาครฐ (ทสนบสนนกลไกเรองการบรการทางสงคม) รวมมอกนและใหความสาคญกบ

ป ป ประชาสงคม

การแกปญหามวลรวมของสงคมเปนหลก

นโยบาย งบประมาณ ความร

ภาครฐ

สรางการรวมกลม

ฐ

องคกร

สรางการรวมกลม ประสานเครอขาย ความร

พฒนาเอกชน

องคกรชมชน

การจดการตนเอง

ปจจยในจดเปลยน

ปจจยในการเรมตน

การจดการตนเอง

กระบ

วนกา

รเปลย

นแปล

ง

โอกาสมาถงการจดการตนเองระบบเศรษฐกจ-สงคม

ปจจยกระตนทางเศรษฐกจ ผนาทเขมแขง

การแลกเปลยนมมมอง ทกษะ และ ความรจนเกดขอตกลงรวมกนของสมาชกในชมชน

แนวคดเกยวกบการจดการตนเองของชมชนSelf Organization

ปจจยในส

ทนและทรพยากร การสรางขดความสามารถ

การสนบสนนของเครอขายง ร รบตว

Self-Organization

การสานตอการจดการตนเอง สภาวะทางการเมอง โครงสรางการปกครอง

ารตน

เอง

ตอบส

นอง

และเร

ยนร

การป

ร

การจดก

า

ปจจยในการรเรมและสานตอการจดการตนเองของชมชน

ดาเนนงาน

หมายถง การแสดงออกถงศกยภาพในการตอสหรอรบมอกบ

ความต ง เครยดหรอผลกระทบท เกดขน โดยด ารงประสทธภาพทางเศรษฐกจ หรอ ความมนคงของระบบนเวศน ปร สทธภาพทางเศรษฐกจ หรอ ความมนคงของร บบนเวศน ทรพยากร ธรรมชาต และความเสมอภาคในสงคม โดยการดารงชวตนนไมรกรานคนอกกลมหนง หรอความสามารถดารงชวตนนไมรกรานคนอกกลมหนง หรอความสามารถของมนษยทจะมชวตอยและปรบปรงคณภาพชวตโดยไมสรางความเดอดรอนแกผอน ทงในปจจบนและอนาคต สรางความเดอดรอนแกผอน ทงในปจจบนและอนาคต

ทมา : (DFID, 2000)

ใ องคกรและกระบวนการ ผลทชมชนไดรบ

นนชว

ต

ตนทนในการดารงชวต

H

ทกอใหเกดการเปลยนแปลง

โครงสราง-ภาครฐ

ผลทชมชนไดรบ

- รายไดทเพมขน- ความเปนอยทดขน

ความเสยงและ ความเปราะบาง

วธการดาเS N

ฐ-ภาคเอกชน

กระบวนการ

- ความเปราะบางลดลง- มความยงยนในการใชทรพยากรธรรมชาตมากขน

ความเปราะบาง

• ทางกายภาพ• ทางสงคม

H = ทนมนษย (human capital)N = ทนธรรมชาต (natural capital)

P Fกระบวนการ

-กฎหมาย -นโยบาย-วฒนธรรม - สถาบน

N = ทนธรรมชาต (natural capital)F = ทนทางการเงน (financial capital)P = ทนกายภาพ (physical capital)S = ทนทางสงคม (social capital)

ทมา : (DFID, 2000)

ชมชนบานนาเคมเปนชมชนขนาดใหญ

ความเปราะบางทางกายภาพ

หลงสนามมผเสยชวตและสญหายกอนเกดเหตบานนาเคม

มประชากรคนไทย 4 197 คน

ชมชนบานนาเคมเปนชมชนขนาดใหญ • มพนทประมาณ 4,060 ไร • ปจจบนประชากร(ไทย) ประมาณ 3,500 คน• สภาพพนทเปนพนทราบรมชายฝงทะเล มประชากรคนไทย 4,197 คน

หลงสนามมผเสยชวต 824 คน

ประชากรทไมมสญชาตไทย 1,452 คน

สภาพพนทเปนพนทราบรมชายฝงทะเล • มความเสยงตอการเกดภยทางทะเลในชวง มรสมตามฤดกาลและมความเสยงตอสนาม• มถนนหลกเขาออกชมชนเสนเดยว ซงมในยคขดแรนน นาเคมเตมไปดวย

หลงสนามมผเสยชวต 641 คน

แนวโนมทจะเปนอปสรรคตอการอพยพผคนหลากหลายอาชพจากกวา 50 จงหวดในประเทศไทยตางหอบชวตเขามาแสวงโชคกบการทาอาชพ

ในยคขดแรนน นาเคมเตมไปดวยคนสารพดแบบ ทงผด ผราย โจร ขโมย นกฆา โสเภณ ขอทาน ทกชวตปะปนเปนสวนหนงของชมชน บรบทของชมชนบานนาเคมว เ ม แสว โ ร

ขดแร มาต งถนฐานกนต งแตป 2519 เพออยรวมกนเปนกลม และตอมาไดพากนตงชอซอยตางๆ

ชวตปะปนเปนสวนหนงของชมชน การปลนแรกลางทะเลเกดขนไมเวนแตละวน กลนเงนทองหอมเยายวนป ศ

บรบทของชมชนบานนาเคม

และตอมาไดพากนตงชอซอยตางๆ ในหมบานตามชอจงหวดทเปนบานเกดของตนเอง เชน ซอยนครศร‐

ใ

เปนพเศษ รมหาดยามเชาตรตองมศพลอยมาเกยหาดทกวนอยางนอยไมตากวาวนละศพ

กอนหนาเหตการณสนาม นาเคมธรรมราช ซอยเชยงใหม ซอยอยธยา ซอยสพรรณ

กอนหนาเหตการณสนาม นาเคมเปนชมชนททตางคนตางอย ตงองคกรอะไรกลมเรอยมา เรยกไดวาแทบไมมศกยภาพความเขมแขงวาแทบไมมศกยภาพความเขมแขงเชงองคกรแตอยางใดความเปราะบางทางสงคม

ฟเทคนคเดลฟาย

เดลฟาย มจดมงหมายเพอรวบรวมความคดเหนของกลมผเชยวชาญใหลงมต ใ ไ เปนเอกฉนท เทคนคนจะใหผตอบ ตอบแบบสอบถามหลายรอบ แตละรอบไดมการ

พจารณาคาตอบเพอเปนขอมลยอนกลบ

เทคนคเดลฟายเปนการเสาะแสวงหาความคดเหนของผเชยวชาญในเรองหนง เทคนคเดลฟายเปนการเสาะแสวงหาความคดเหนของผเชยวชาญในเรองหนงเรองใด โดยไมตองการใหความคดเหนของผอนมอทธพล หรอมผลกระทบตอการพจารณาตดสนใจของตนเอง การทผเชยวชาญไมตองพบหนากน และไมทราบวาใครบางทเปนผเชยวชาญ ชวยใหแสดงความคดเหนของตนเองไดอยางเปนอสระ

กระบวนการวจยของเทคนคเดลฟาย

• เลอกผเชยวชาญแบบเฉพาะเจาะจงมา 1 คน ใ

สรางแบบสอบถามรอบท 2 โดยนากอน แลวขอรองใหผเชยวชาญ ทานนน ระบรายชอผเชยวชาญทานอนอกอยางนอย 3 ทาน จากนนขอรองใหผเชยวชาญ 3 ทานนน ระบรายชอผเชยวชาญตอไปอกทานละ 3 ชอ ทาเชนน

เลอกกลมตวอยาง

ครงท 1 เปนการสมภาษณแบบมโครงสรางเกยวกบปญหา แนวทางแกไข และแนวทางการ

สรางแบบสอบถามรอบท 2 โดยนาคาตอบทไดจากแบบสอบถามฉบบท 1 มาคานวณหาคามธยฐานและ ญ

เรอยไปจนไดผเชยวชาญมากพอ จงนารายชอผเชยวชาญเหลานนมานบความถทซา ๆ กน เรยงตามลาดบทซากนมากไปนอย จะไดรายชอ

เกบรวมรวมขอมล ครงท 1สมภาษณแบบมโครงสราง

ทางแกไข และแนวทางการพฒนาการจดการความเสยงจากภยพบตโดยมชมชนเปนฐาน ตามนาความคดเหนทไดจากการ

ป

คาพสยระหวางควอไทลของคาถามแตละขอเพมลงไปใน

ซ ผเชยวชาญตามตองการ ฐแนวคดการจดการตนเองสมภาษณมาสรางเปนแบบสอบถามเกบรวบรวมขอมล ครงท 2

แบบสอบถามฉบบท 1 คาถามปลายปด

แบบสอบถาม ซงมขอความและรปแบบเหมอนกบฉบบแรกพรอมกบระบตาแหนงของคาตอบท

เกบรวบรวมขอมล ครงท 3 แบบสอบถามฉบบท 1 คาถามปลายปด

กบร บตาแหนงของคาตอบทผเชยวชาญแตละทานไดตอบไปแลวในรอบแรก เพอใหแตละทาน

การวเคราะหขอมล นาผลการถามครงสดทายเปนผลของขอมลทรวบรวมได นาไป

การวเคราะหขอมล

ไดทบทวนคาถามและคาตอบของตนเองลงในรอบท 2 แลวตอบกลบมาอกครง

ขอมลทรวบรวมได นาไปวเคราะห หาคาทางสถตตอไป ซงมกจะวเคราะหดวยมธยฐาน กลบมาอกครงและพสยควอไทล

ผลการศกษาผลการศกษา

1. การฟนฟชมชนหลงประสบภยพบตของชมชน

2. การเตรยมพรอมรบมอภยพบตของชมชน

ใ 3. บทเรยนทพบในการเตรยมพรอมรบมอภยพบตของชมชน

4 ป ไ ใ โ ช ช ป4. ปญหาและแนวทางแกไขในการจดการภยพบตโดยมชมชนเปนฐาน

5 แนวทางการพฒนาและขยายผลการดาเนนงาน 5. แนวทางการพฒนาและขยายผลการดาเนนงาน

6. ผลการศกษาความคดเหนจากแบบสอบถาม6. ผลการศกษาความคดเหนจากแบบสอบถาม

การฟนฟชมชนหลงประสบภยพบตของชมชน

การฟนฟชมชนหลงประสบภยพบตของชมชนบานนาเคม แบงไดเปน 3 ชวง คอ

ชวงท 1 ศนยพกชวงคราวบางมวง องคกรพฒนาเอกชนและหลายองคกรชวยสนบสนน มการบรหารโดยวางระบบใหชาวบานจดการตนเอง จนเมอทพกอาศยในชมชนบานนาเคมไดรบการฟนฟจนชาวบานกลบมาอยไดในเวลาตอมา อาศยในชมชนบานนาเคมไดรบการฟนฟจนชาวบานกลบมาอยไดในเวลาตอมา ศนยแหงนกไดยายตามมาและเปลยนชอเปน "ศนยประสานงานชมชนบานนาเคม" บรหารจดการโดยกรรมการจากชาวบานทอาสาทางานเพอชมชน

ชวงท 2 หลงจากจดระบบศนยชวคราวเรยบรอยในระดบหนง กมการฟนฟอาชพ เรมจากจดตงกลมออมทรพยและจดตงกองทนอาชพ โดยประสานแหลงทน สนบสนนสมาชกในกลมตางๆ

ชวงท 3 กอตงเปนธนาคารชมชน การออมทรพยกบกองทนนเปนอกประการ ททาใหชาวบานมรากฐานททาใหสานตอการพฒนาชมชนไดในเวลาตอมา

ปญหาและแนวทางแกไขในการจดการภยพบตโดยมชมชนเปนฐานการจดการภยพบตโดยมชมชนเปนฐาน

พอช. มลนธชมชนและเครอขายแผนชวตชมชนภาคใตชวยกน

ADPC อบรม CBDRM ใหกบ สนามแผนชวตชมชนภาคใตชวยกนจดตงการรวมกลมใหชาวบาน

ชาวบานตงสภากาแฟ ซงเปนท

แกนนาชมชน ต.ค.2547 แตกยงไมเกดทมทางาน

ช ศนยพกชวคราวบางมวง เรมรวมกลม

เกดศนยประสานงานชมชนบานนาเคม

พดคยกนถงปญหา เรองอาชพและ นาไปสการรวมกลมกน

และเกดเงนออมเปนตนทนทางาน

อบต.และองคกรพฒนาเอกชนรวมกนสนบสนนงบประมาณ

อบรมอปพร.บานนาเคมบทบาทของแตละภาคสวนชวงเรมตนการจดการ

ยายกลบมาชมชนบานนาเคม

ปภ.จงหวดและอบต. รวมกนแตงตงอปพร.บานนาเคม จากสภากาแฟมาเปนศนย

ประสานงานชมชนบานนาเคมทาหนาทประสาน ภาครฐ รจ

ดการในการฟนฟชมชนหลง

ชาวบานไมมนใจในระบบเตอนภยทภาครฐมาตงให

จงสรางความมนใจใน

น นนชมชนพฒนาศกยภาพของตนเอง ดวยการอบรมและศกษาเรยนรการจดการจากชมชนอนๆ

ทาหนาทประสาน ภาครฐ องคกรพฒนาเอกชน อาสาสมครและคนทวไปทเขามาชวยชมชน

วงเรม

ตนกา

ร

ประสบภยพบตของการดารงชวต โดย

เตรยมพรอมรบมอภยพบตของชมชนเอง

ๆ

ชวกา

ร

อบต.สมทบงบประมาณในการอบรมพฒนาขดความสามารถใหกบทม

เตรยมพรอมปองกนภย

ชมชน

พฒนาชมชน *หมายเหต านตอ

การจ

ดกปภ.ทาโครงการชมชนเขมแขงเตรยม พรอมปองกนภย ใหเปนชมชนตนแบบ

พฒนาชมชนองคกรพฒนาเอกชนสนบสนนดานคาปรกษาและการหาความรเพมเตม

หมายเหต เสนสเขยว คอ ชมชนเสนสฟา คอ องคกรพฒนาเอกชนเสนสสม คอ ภาครฐ

ชวงส

า

สรางอาสาสมครทป

“ความไมมนใจในระบบเตอนภยของภาครฐ ทาใหชาวบานนาเคม ลกขนมาเตรยมพรอมรบมอกบภยดวยตนเอง”

เปนทางการนาเคม ลกขนมาเตรยมพรอมรบมอกบภยดวยตนเอง”

ชาวบานแกปญหาโดยชาวบานแกปญหาโดยสรางทมอาสาสมครเพอฝายตางๆรบมอกบเหตการณฉกเฉน ไดแกเหตการณฉกเฉน ไดแก

ฝายบรหาร คอ คณะกรรมการจดการภยพบตบานนาเคมและศนย ประสานงานชมชน ทาหนาทเชอมกลมคนตางๆในชมชนเขาดวยกน

ฝายปฏบต คอ ทมอาสาสมครปองกนภยฝายพลเรอนบานนาเคม ซงแบงฝายเปน ฝายเฝาระวงภย ฝายรกษาความสงบ ฝายอานวยความสะดวกในการจราจร ฝายกภย ฝายพยาบาล

ประสานงานชมชน ทาหนาทเชอมกลมคนตางๆในชมชนเขาดวยกน

ดานการพฒนาขดความสามารถหลงจากตงทมแลว - โครงการหนงตาบลหนงทมกภย (OTOS) ไดพฒนาขดความสามารถดานการกชพกภยเปนทมใหกบอปพร. ( ) - โครงการชมชนเขมแขงเตรยมพรอมปองกนภย พฒนาตอยอด การจดการความร การจดการความเสยง การพฒนา ทกษะดานการจดบรหารทมและการจดการภยตางๆ ทครอบคลมดานสงคมและสงแวดลอมใหกบทงอาสาสมคร แกนนาชมชน และชาวบานทวไป

ส สรางแผนเตรยมพรอมรบมอกบภยพบต

หลกการของ คอ กอนเกดภยพบต ทกภาคสวนจะตองรวมมอกนเตรยมความพรอม สรางความตระหนก รวมมอกนเตรยมความพรอม สรางความตระหนก ปรบปรงสงกอสรางตางๆ รวมไปถงสงแวดลอมรอบชมชน ใหสามารถลดผลกระทบจากคลนสนามมากทสดแผนนมกจกรรมหลก 4 สวน คอ

1. การจดทาแผนและอบรมเตรยมความพรอม ประกอบดวย การประชมแผนอพยพ 2. การศกษาดงาน เรยนร รณรงค การศกษาดงานสรางความพรอม จดทาสอ

ประชาสมพนธสงพมพ3. การซกซอมเพอความพรอม การซอมแผนอพยพ จดตงคณะทางานภายในซอย4 การพฒนาปรบปรงอปกรณ อาคารและบรเวณพนท จดทาปายบอกทางหนภย 4. การพฒนาปรบปรงอปกรณ อาคารและบรเวณพนท จดทาปายบอกทางหนภย

พฒนาระบบหอกระจายขาว จดชดวทยสอสารสาหรบอาสาสมคร ทาแนวปองกนภยธรรมชาต (ปลกปาชายหาดและปาชายเลน และขยายเสนทางจราจร

สนามปจจยทมผลตอการจดการตนเองของการเตรยมพรอมรบมอภยพบต

ของชมชนบานนาเคม

ศนยประสานงานชมชนบานาเคม

มศนยประสานงานชมชนทเชอมโยงสมาชกผานกจกรรมกลมอาชพและกลมออมทรพยทชกนาดานเศรษฐกจ การ

คนในชมชน ภาครฐและองคกรตางๆ ตระหนกถงความสาคญของการดาเนนงานจงขบเคลอน

การดาเนนงานดวยกนไดเรยนรและสะทอน ออมทรพยทชกนาดานเศรษฐกจ การ

รวมกลมของชาวบานไปควบคกน

มผนาและทม

การดาเนนงานดวยกนได

มทนและทรพยากรทมาจากภายนอก

มการสนบสนนการพฒนาศกยภาพมสรางศกยภาพ

การตงทมเตรยมพรอมรบมอภยพบต

เรยนรและสะทอนบทเรยน

ปรบตว

ทมศกยภาพ ชมชนมาสนบสนนตอยอดจากภายนอกดวยการเรยนร ของชมชน

พฒนาการเตรยมความพรอมรบมอความพรอมรบมอภยพบตตอไป

บทเรยนทพบในการเตรยมพรอมรบมอภยพบตของชมชน

การจดการความ สยงจากภยพบตโดยมชมชน ปนฐาน

กระบวนการมสวนรวมเปนสงทสาคญทสดในการดาเนนงาน ชมชนจะตองเปนเจาภาพในการ

การจดการความเสยงจากภยพบตโดยมชมชนเปนฐาน

กระบวนการมสวนรวมเปนสงทสาคญทสดในการดาเนนงาน ชมชนจะตองเปนเจาภาพในการดาเนนงานทกขนตอน นบตงแตการเลอกวธหรอกระบวนการทจะนามาใชในการสรางความปลอดภยใหกบชมชนไปจนถงการสะทอนบทเรยนทชมชนไดทาลงไป

แนวคดการดารงชวตทยงยน

ทนทางสงคมและทนมนษยเปนปจจยหลกในการพฒนาการดาเนนงาน จากกระบวนการทจะกอใหเกดการเปลยนแปลงทจะพฒนาชมชนตามแนวคดน พบวา ชมชนบานนาเคมมการดาเนนงานกอใหเกดการเปลยนแปลงทจะพฒนาชมชนตามแนวคดน พบวา ชมชนบานนาเคมมการดาเนนงานทคขนานไปดวยกน คอ การสรางการจดการองคกรชมชน (Building Organization) จากการวาง รากฐานไวตงแตอยทศนยพกชวคราวบางมวง ซงมการสานตอเขากบการจดการความเสยงจากฐ ภยพบต ทงเทคนคในการจดการภยพบตและความรทางวชาการดานอนๆ เปนการสรางขดความสามารถ (Building Capacity) ทตอยอดจากการจดการทเขมแขง ทาใหการดาเนนงานตางๆ

ไ ไขบเคลอนตอไปไดอยางเปนระบบ

บรบทของความเสยงและ ความเปราะบางของชมชน

วธการดาเนนชวต

ตนทนในการดารงชวต

ผลทชมชนไดรบโครงสรางและกระบวนการทกอใหเกดการเปลยนแปลง

ความเปราะบางทางกายภาพ • การรวมกลมทางกายภาพ

• ความเสยหาย• แนวโนม• ฤดกาล

การรวมกลม• การจดการความ เสยงจากภยพบต โดยมชมชนเปนฐาน รม

สวนร

วม ความเปราะบางในการดาเนน

ความร ทกษะ ทนทางสงคม

ความเปราะบางทางสงคม

ปญหาทพบในการดาเนนงาน

โดยมชมชนเปนฐาน• การพฒนาขด ความสามารถ กร

ะบวน

การ

ชวตลดลงงบประมาณ แนวกนภยตาม ธรรมชาต

เสนทางอพยพ

ตนทนในการดารงชวตสาหรบเตรยมพรอมรบมอกบภยพบตของชมชนบานเคม

ทนมนษย ทน

ทนทาง

ทน ทนทางสงคม ธรรมชาต การเงน กายภาพ

ความร ความ งบประมาณ ถนนและเขาใจ ทกษะ ในการจดการภยของอาสาสมคร

ทะเล จาก องคการบรหารสวนตาบล

ถนนและเสนทางอพยพ

ทนทางสงคมภายในชมชน

ของอาสาสมคร ตาบล

ความเปนผนา ปาชายเลน ทนทางสงคมจากชมชนของแกนนาชมชน

ปาชายเลนและ

ปาชายหาด งบสนบสนนจากองคกร

อปกรณกชพ กภย

รอบขางและองคกรพฒนาเอกชนในพนท

(แนวกนภยตาม

จากองคกรพฒนาเอกชน

ของ อปพร.

การพฒนาขดความสามารถ ทนทางสงคมระหวาง

ช ช ธรรมชาต)ของชาวบาน ชมชนกบภาครฐ

ความสมพนธระหวางชมชนกบหนวยงานภายนอก

ความสมพนธ

ความสมพนธระหวางองคกรและชมชนอนๆ

ความสมพนธระหวางชมชนกบหนวยงานภายนอกทงภาครฐ ภาคธรกจ องคกรพฒนาเอกชน

ระหวางคนภายในชมชน

ปภ.

NGOsภาคธรกจ

อปท.NGOsภาค

อาสาสมคร

ทนทางสงคมยดเหนยว

อบต

ธรกจ

ทนทางสงคมยดเหนยว ทนทางสงคมเชอมโยง

อบต.

ทนทางสงคมยดโยง

แสดงความสมพนธของทนทางสงคมในการจดการภยพบตของชมชนบานนาเคม

การดาเนนงาน

การสรางการจดการชมชน

โดยองคกรพฒนาเอกชนฟนฟอาชพจดการ ยกระดบความคด

การจดการความเสยงจากภยพบต

(Organization Building ) ออมทรพยศนยอพยพ ฯ ดานเศรษฐกจสงคม การเมอง

การจดการความเสยงจากภยพบตโดยมชมชนเปนฐาน (CBDRM)

โดยองคกรชมชน, ภาครฐ, องคกรพฒนาเอกชนการสรางความสามารถ

(Capacity building)ดานการจดการภยพบต

, ฐ, ความรดาน ภยพบตและการรบมอ

เทคนคการกภย

การตงทม อปพร.

ชวงเวลา

ปญหาและแนวทางแกไขในการจดการภยพบตโดยมชมชนเปนฐาน

ปญหาในชวงแรกปญหาในชวงแรก• ชมชนยงขาดประสบการณในการรบมอและฟนฟตนเองหลงภย• ชาวบานยงขาดความตระหนกในการจดการภย เนองจากใหความสาคญกบการเลยงชพมากกวา • ชาวบานขาดความเชอถอในการดาเนนงานกนเอง • ปญหาความไมมนใจในการดาเนนงาน ป ใ

วธแกไขสรางความรความเขาใจในการดาเนนงานและสราง

ใ ป • ปญหาอคตและความขดแยงภายในชมชน ความรวมมอกนในการแกปญหาและลดความขดแยงทเกดขน

ปญหาในชวงสานตอการจดการ •พบปญหาดานการสรางการมสวนรวมในระยะยาวป ป ใ

วธแกไขการผสานกลมตางๆในชมชน ใหเกดการสอสารกนอยางตอเนอง ซงนาไปสการพงพาตนเองในการสราง•ปญหาการขาดงบประมาณในระยะยาว อยางตอเนอง ซงนาไปสการพงพาตนเองในการสรางรายไดมาสารองหรอหมนเวยนการดาเนนงานตอไป

1. ภาครฐมการดาเนนงานไมตอเนอง เพราะ ความแปรผนทางการเมอง ใ 2. การดาเนนงานในภาคปฏบตถกมองวาเปนแบบ Top-Down อย

ประสบการณในกระบวนการมสวนรวมของภาครฐยงมนอย การแปลแผนการดาเนนงานสกระบวนการมสวนรวมจงเปนไปไดจากด

3. มระเบยบในการดาเนนงานทซบซอน ภาคสวนซงตองอาศยความยดหยนสง จงยงเปนไปไดไมเตมท

ป ป ไ ใ ป

ภาครฐ ภาครฐ

4. งบประมาณ ประเทศไทยสนใจงบเรองเตรยมพรอมปองกนภยพบตนอยมาก 5. กาลงคนไมเพยงพอ ทาใหการอบรมทาไดลาชา กรมปองกนและบรรเทา

สาธารณภยเพงกอตง จงยงมกาลงคนทจะกระจายการอบรมไดนอย

ปญหาในชวงแรก ไ

ญ•ปญหาดานความใสใจในการปฏบตงานของเจาหนาทจากภาครฐ•ผบรหารองคกรปกครองสวนทองถนบางแหงกยงไมสามารถดาเนนงานเชงรก•ปญหาการมสวนรวมในการวางแผนระหวางภาครฐกบชมชน

วธแกไขผปฏบตงานจากทกภาคสวนปรบเปลยนทศนคตใหเปนการทางาน ทกองคกรตอง ป ใ ปญหาการมสวนรวมในการวางแผนระหวางภาครฐกบชมชน

• ปญหาการประสานงานระหวางองคกรทางานเปนทมเดยวกน ตองใหความสาคญกบการดาเนนงานโดยชมชนเปนฐาน กลาวคอ ตองทางานโดยใหชมชนเปนศนยกลาง ทกสวนตองเหนประโยชนของศนยกลาง ทกสวนตองเหนประโยชนของชมชนเปนหลก ใหอานาจการตดสนใจอยทชมชนปญหาในชวงสานตอ

• ระเบยบราชการทาใหการนางบประมาณมาสชมชนไมคลองตว • ระเบยบราชการทาใหการนางบประมาณมาสชมชนไมคลองตว • การพฒนา CBDRM ใหเกดขนในระยะยาว• ขาดเจาภาพหลกในการจดการ วธแกไข

การทา CBDRM ในระยะยาวของชมชนตองมาจากการเชอมโยงการดาเนนดานC ง ง งอนๆของชมชนและองคกรเครอขายมารวมดวย โดยมการสอสารเรองความรบผดชอบ หนาท และเจาภาพทชดเจน

แนวทางการพฒนาและขยายผลการดาเนนงาน

แนวทางแกปญหาทพบในกระบวนการจดการความเสยงจากภยพบตโดยมชมชนเปนฐาน

รวมกลม

ป ตองมพเลยงทใหคาปรกษาใน

ทนทางสงคม

ทนทางการเงน

ทนสงแวดลอม

แลกเปลยนความคดเหน

สรางความตระหนก

การดาเนนงาน

สอสารเรองความรบผดชอบและ

ทนมนษย ทนทางกายภาพทรพยากร

การจ

ดการ

สรางทมปฏบตงาน

วางรากฐานการจดการตนเอง

หาแกนนาตวจรงทจะรบผดชอบการดาเนนงาน

สรางความตระหนก

หาแกนนาและสรางทม

เจาภาพทชดเจน

สรางแผนเตรยมพรอมรบมอภยพบตชวงเร

มตนก

ฏ นพฒนาทกษะการจดการภยพบต(สรางทนมนษย)

ภาครฐเอออานาจดวยการรบรองการดาเนนงานระดมความคด ประเมนความเสยงรวมกบชาวบานแบงหนาทรบผดชอบช

ดการ พฒนาขดความสามารถเพมเตม

ดาเนนงานลดความเสยงทางกายภาพแกชมชน

ตอยอดทกษะในการจดการภยทจาเปนเพมเตมจดหาเครองมอและอปกรณทจาเปนในการจดการ

นตอก

ารจด

ผสานเขากบกลมตางๆในชมชน โยงการดาเนนงานและการรวมกลมสรางการดาเนนงานในระยะยาว

จดหาเครองมอและอปกรณทจาเปนในการจดการ

สรางเครอขายกบชมชนขางเคยงและองคกรทเกยวของชว

งสาน

เตรยมพรอมชวยเหลอกนและกนในอนาคตแลกเปลยนเรยนร สะทอนบทเรยนระหวางชมชน

ชวงเรมตนการจดการขนตอนท ใ ใ

• การทามวลชนสมพนธ และการสรางความเขาใจกบชมชน

1 • การเลอกชมชนและพนทดาเนนงาน เลอกชมชนทมความพรอมและความตงใจในการจดการตนเองกอน

ประสานองคกรชมชนหรอองคพฒนาเอกชนทมทนทางสงคมมารวมมอกนสอสาร เรองสทธและ ใ ไป ใ ใ

3 • การจดองคกรชมชนในการจดการภยพบต

2 • การทามวลชนสมพนธ และการสรางความเขาใจกบชมชนหนาทใหชดเจน ควบคไปกบใหความรพนฐานดานภยพบต เพอสรางความตระหนกในการจดการ

ขนแรกตองคนหาแกนนาทเปนตวจรงมาเปนอาสาสมครรวมกนทางาน จากนนกระตนใหภายในชมชนไดเชอมโยงการเรยนรเขาดวยกน

4 • การประเมนความเสยงจากภยพบตโดยการมสวนรวมของชมชน

3 จากนนกระตนใหภายในชมชนไดเชอมโยงการเรยนรเขาดวยกน

องคกรปกครองสวนทองถนตองมสวนรวมในการประเมนความเสยง ทาแผนลดความเสยงของชมชน และเผยแพรแผนทเกดขนสชาวบานทวไปดวย

5 • การจดทาแผนการจดการความเสยงจากภยพบตโดยการมสวนรวมของชมชน ทาแผนโดยใหอานาจในการตดสนใจ (Empower) โดยการมสวนรวมจากภายในชมชนเปนหลก ตามความรความเขาใจและการยอมรบรวมกนหลงจากจดตงคณะกรรมการชมชนแลว ควรสนบสนนทางานภาคชมชนใหเขมแขง ควบคกบสอนวธใช

ชวงสานตอการจดการ• การตดตามการทางาน การรายงานผลและการปรบปรงแกไข

6 • การเสรมสรางขดความสามารถใหแกชมชนหลงจากจดตงคณะกรรมการชมชนแลว ควรสนบสนนทางานภาคชมชนใหเขมแขง ควบคกบสอนวธใชอานาจหนาทและแนวทางดาเนนงานภาคปฏบตในเชงรก แกผบรหารองคกรปกครองสวนทองถนดวย

ควรตรวจสอบการรวมกลมของคณะทางานเปนประจาทกป วาฝอหรอสลายตวไปหรอ ไ ใ ไปชวงสานตอการจดการ

ชวงสานตอการจดการ7 การตดตามการทางาน การรายงานผลและการปรบปรงแกไขยง เพอทจะไดสนบสนนใหมการสรรหาผทมาดาเนนงานแทนผทหายไป

ผลการศกษาความคดเหนจากแบบสอบถาม

ใเพอเกบขอมลเชงสถต สาหรบใชยนยนความคดเหนตามจดประสงคของการวจย

เหตผลในการทาเดลฟายเพอเกบขอมลเชงสถต สาหรบใชยนยนความคดเหนตามจดประสงคของการวจย คอ ศกษาปญหา แนวทางในการแกไขและแนวทางพฒนาการจดการความเสยง

จากภยพบตโดยมชมชนเปนฐานของชมชนบานนาเคม จากภยพบตโดยมชมชนเปนฐานของชมชนบานนาเคม

ผลการวเคราะหขอมลผลการวเคราะหในรอบทสองนสามารถแสดงผลเปนตารางได 3 สวน คอ 1 1 7 ใ

สวนท 1 ขอท 1-7 คาถามเกยวกบ บทบาทของผทมสวนรวมดาเนนงานในกระบวนการจดการความเสยงจากภยพบตโดยมชมชนเปนฐานจากภาคประชาสงคมตามขนตอนตางๆ สวนท 2 ขอท 8-20 คาถามเกยวกบ ปญหาและแนวทางในการแกไขทพบในการจดการ สวนท 2 ขอท 8 20 คาถามเกยวกบ ปญหาและแนวทางในการแกไขทพบในการจดการความเสยงจากภยพบตโดยมชมชนเปนฐานของชมชนบานนาเคม สวนท 3 ขอท 21-25 แนวทางการพฒนาการจดการความเสยงจากภยพบตของชมชนบานนาเคม

ความคดเหนเกยวกบบทบาทของผทมสวนรวมในกระบวนการจดการความเสยงจากภยพบตโดยมชมชนเปนฐานจากภาคประชาสงคมตามขนตอนตางๆ

ขอ คามธยฐาน คาเฉลย ระดบความ

คดเหน

คาพสยระหวางควอ

ไทล

ความสอดคลองของความคดเหนไทล

1 5 5 เหนดวยอยางยง 0 สอดคลอง2 5 เหนดวยอยางยง 1 ส 2 5 4.56 เหนดวยอยางยง 1 สอดคลอง3 5 4.44 เหนดวยอยางยง 1 สอดคลอง

4 5 4.89 เหนดวยอยางยง 0 สอดคลอง5 5 4.67 เหนดวยอยางยง 0.5 สอดคลอง6 5 4.78 เหนดวยอยางยง 0.5 สอดคลอง7 5 4 56 เหนดวยอยางยง 1 สอดคลอง7 5 4.56 1 สอดคลอง

กลมผเชยวชาญมความคดเหนทสอดคลองกนดานบทบาทของผทสวนรวมในการดาเนนงาน

ความคดเหนเกยวกบบทบาทของผทมสวนรวมดาเนนงานในกระบวนการจดการความเสยงความคดเหนเกยวกบบทบาทของผทมสวนรวมดาเนนงานในกระบวนการจดการความเสยงจากภยพบตโดยมชมชนเปนฐานจากภาคประชาสงคมตามขนตอนตางๆ

ชมชนจะตองเปนหลกทจะจดการความเสยงจากภยพบตทตนเองเผชญอย องคกรพฒนาเอกชนสามารถรวมกบภาครฐทามวลชนสมพนธสรางความไววางใจในการสอสารกบชมชนสอสารกบชมชน องคกรปกครองสวนทองถน ตองมสวนรวมกบองคกรชมชน ในการทาแผนจดการความเสยงจากภยพบต ดาเนนงานสอดคลองไปในทางเดยวกนภาครฐหรอองคกรควรใหความสาคญกบการใหความร สรางความตระหนก และเผยแพรแผนจดการภยของชมชนแกชาวบานทวไปเพมขน

ควรมการพฒนาขดความสามารถของทงกลมอปพร. คณะกรรมการชมชน และชาวบานทวไปควบคกน ภาครฐหรอองคกรทสนบสนนควรอบรมการบรหารจดการแกคณะกรรมการชมชนจนภาครฐหรอองคกรทสนบสนนควรอบรมการบรหารจดการแกคณะกรรมการชมชนจนดาเนนงานไดอยางมประสทธภาพ ในระยะยาว หนวยงานเจาภาพผใหการอบรมควรตรวจสอบการรวมกลมของคณะทางาน เปนประจาทกป วาฝอหรอสลายตวไปหรอยง เพอทจะไดสรรหาผทมาดาเนนงานแทน

ความคดเหนเกยวกบปญหาและแนวทางการในแกไขญทพบในการจดการความเสยงจากภยพบตโดยมชมชนเปนฐานของชมชนบานนาเคม

คาพสย ความสอดคลองของขอ คามธยฐาน คาเฉลย ระดบความคดเหน คาพสยระหวางควอไทล

ความสอดคลองของความคดเหน

8 4 4 เหนดวย 1.5 สอดคลอง 9 4 4.22 เหนดวย 1 สอดคลอง

10 4 4.22 เหนดวย 1.5 สอดคลอง11 5 4.56 เหนดวยอยางยง 1 สอดคลอง12 4 3.89 เหนดวย 1.5 สอดคลอง13 4 4.22 เหนดวย 1 สอดคลอง14 4 4 เหนดวย 1 สอดคลอง15 3 3.44 ไมแนใจ 1.5 สอดคลอง16 5 4.78 เหนดวยอยางยง 0.5 สอดคลอง17 4 4 เหนดวย 1 5 สอดคลอง17 4 4 เหนดวย 1.5 สอดคลอง18 5 4.67 เหนดวยอยางยง 1 สอดคลอง19 5 4.78 เหนดวยอยางยง 0.5 สอดคลอง20 4 4 11 เหนดวย 1 สอดคลอง20 4 4.11 เหนดวย 1 สอดคลอง

กลมผเชยวชาญมความคดเหนทสอดคลองกนเกยวกบปญหาและแนวทางการในแกไขดงน

ปญหาจากภายในชมชนปญหาความตระหนกในการจดการตนเอง ปญหา

ไ ใ ปปญหาความเชอถอในการดาเนนงานกนเองของ

ชาวบานไมใหความสาคญกบการจดการภยพบตเปนล าด บต นๆของว ถ ช ว ต สามารถแก ไขได โดย ผปฏบตงานตองสอสารใหชาวบานรหนาทของตนเอง

ญคนในชมชน สามารถแกไขไดโดย จดตงอาสาสมครปองกนภยฝายพลเรอน (อปพร.) ใหเปนผปฏบตงานหลกในการเตรยมพรอมรบมอกบภยพบต สรางความในเตรยมพรอมรบมอภยพบต จากนนจงกระตนให

ชาวบานรวมกลมเพอดาเนนงานตอดวยตนเอง

หลกในการเตรยมพรอมรบมอกบภยพบต สรางความมนใจในการดารงชวตแกคนในชมชน

ป ไ ใ ใ ใ ช ช ป

ชวงเรมตนการจดการปญหาความไมมนใจในการดาเนนงาน การสอสารเกยวกบสทธ หนาท รวมถงโครงสรางการดาเนนงานของทงภาครฐและภาคชมชนในการ

ใ

อคตและความขดแยงภายในชมชน ปญหาอคตและความคดเหนทตางกนระหวางภาครฐ องคกรพฒนาเอกชนและองคกรชมชน เปนอปสรรคใน

จดการภยพบตตงแตขนมวลชนสมพนธ จะชวยใหชาวบานทรบผดชอบจดการ มความกงวลเรองการทางานขามขนหรอทบซอนกบระเบยบของทาง

กระบวนการมสวนรวม ตองแกดวยการหาคนกลางมาชวยปรบความเขาใจและหาวธการดาเนนงานรวมกน

ราชการนอยลง

ปญหาจากภายในชมชน

ปญหาดานการมสวนรวม การแกปญหาทชมชน

ญ ญ มกจะไมสามารถสานตอการจดการภยพบตในระยะยาวนน สามารถแกไขไดโดย คณะทางานของชมชน ป ตองผสานกจกรรมอน ซงเปนกจกรรมตอเนองทมอย

ในชมชน เชน กลมออมทรพย กลมอนรกษสงแวดลอม ดงใหชาวบานไดรวมตวเพมโอกาสใหผปฏบตงานได ชวงสานตอการจดการ ฏพบ ไดพดคย ควบคกนไป

ปญหาการขาดงบประมาณ ในระยะยาว องคกร

ชวงสานตอการจดการญ

ปกครองสวนทองถนควรมแผนการใชงบประมาณ เพอเตรยมพรอมรบมอภยพบตแกชมชน ในขณะเดยวกนชมชนเองกควรมกองทนหรอกลมอาชพทจะสารองเงนไว

ชมชนเองกควรมกองทนหรอกลมอาชพทจะสารองเงนไวใชในภาวะฉกเฉนและสานตอการจดการตนเองดวยความคลองตวตอไป

ปญหาจากภายนอกชมชนปญหาดานความใสใจในการปฏบ ตงานของ ใ ปญหาความเขาใจเรองความรบผดชอบ หนาท

เจาหนาทจากภาครฐ การพฒนาความรความเขาใจและอดมคตของเจาหนาทใหตนตวกบการปฏบตงานดวยกระบวนการมสวนรวมกบชมชน จะชวยลด

ญของภาครฐ ควรสอนวธใชอานาจหนาทและแนวทางการดาเนนงานในภาคปฏบตแกผบรหารองคกรปกครองสวนทองถน เพอสรางการดาเนนงานเชงรก ปญหาดานการขาดกระบวนการมสวนรวมระหวาง

เจาหนาทของภาครฐกบชมชน

ปกครองสวนทองถน เพอสรางการดาเนนงานเชงรก ในการแปลงนโยบายและความรตางๆมาเปนวธปฏบต

ป ส ใ ป ป ส

ชวงเรมตนการจดการปญหาการมสวนรวมในการวางแผนระหวางภาครฐกบชมชน องคกรพฒนาเอกชนควรรวมมอกบภาครฐชวยกนทามวลชนสมพนธสรางความ

ใ

ปญหาการประสานงานระหวางองคกร ควร สรางชองทางในการประสานการดาเนนงานทชดเจน องคกรตางๆ ทลงมาในชมชน ตองไมแสดงความ

โ ใเขาใจดานจดการภยพบต คนหาแกนนาชมชนจดกระบวนการรวมกล ม และช วยวาง ร ากฐานกระบวนการมสวนรวม

เปนเจาของพนท ตองทางานโดยใหชมชนเปนศนยกลาง เชญทกสวนมาวางแผนทหมบานรวมกน ใหอานาจการตดสนใจอยทชมชน และทกองคกรตองทางานเปนทมเดยวกนโดยเทาเทยมกน

ปญหาจากภายนอกชมชน

ชวงสานตอการจดการ

ปญหาดานงบประมาณ ในชวงตนของการดาเนนงาน องคกรพฒนาเอกชนทมความดาเนนงาน องคกรพฒนาเอกชนทมความคลองตวดานการเงนสามารถใหการสนบสนนดานงบประมาณรวมกบภาครฐ ในการแกไขสถานการณภยพบตของชมชนได

แนวทางพฒนาแนวทางพฒนาการจดการความเสยงจากภยพบตของชมชนบานนาเคม

ขอ คามธยฐาน คาเฉลย ร ดบความคดเหน คาพสย ความสอดคลองขอ คามธยฐาน คาเฉลย ระดบความคดเหน ระหวางควอไทล ของความคดเหน

21 5 4 56 เหนดวยอยางยง 1 สอดคลอง21 5 4.56 1 สอดคลอง22 5 4.67 เหนดวยอยางยง 1 สอดคลอง23 4 4 33 เหนดวย 1 สอดคลอง23 4 4.33 เหนดวย 1 สอดคลอง24 5 4.78 เหนดวยอยางยง 0.5 สอดคลอง25 4 เหนดวย 0 สอดคลอง25 4 4.89 เหนดวย 0 สอดคลอง

กลมผเชยวชาญมความคดเหนทสอดคลองกนเกยวกบแนวทางในการพฒนาดงน

แนวทางพฒนาแนวทางพฒนาการจดการความเสยงจากภยพบตของชมชนบานนาเคม

ควรพฒนาคณภาพชวตของชาวบาน โดยผสานการฟนฟอาชพและการออมทรพย ควบคกบการใหความรดานการจดการภยพบต การสรางการมสวนรวมจากภายนอกชมชน ควรเรมตนโดย ผลกดนใหคนในชมชนสอสาร แลกเปลยนความคดเหน จนเกดการปรบเปลยนกระบวนทศน ใหคนในชมชนเปนประโยชน รวมกนการพฒนาการจดการความเสยงจากภยพบต ตองใหความสาคญตนทนในการดารงชวต คอ

ทนมนษย ดานการรวมกลม ความเปนผนา ความร ทกษะในการจดการภยพบต ทนมนษย ดานการรวมกลม ความเปนผนา ความร ทกษะในการจดการภยพบต ทนทางสงคม ดานความสมพนธทเชอมโยงความชวยเหลอเขามาสชมชน

ผปฏบตงานควรวางรากฐานใหคนในชมชนรวมกลมและพงพาตนเองเปนหลกกอน จากนนจงอบรมสรางทกษะการจดการภยพบต ควบคไปกบการพฒนาขดความสามารถของชมชน ทาใหชมชนเกดทมทสานตอการจดการไดดวยชมชนเอง

ไ ใช การจดการตนเองดานภยพบตจะสาเรจไดตองใชกระบวนการมสวนรวมและความรวมมอจากภาคประชาสงคม คอ ทงชมชน ภาครฐ และองคกรพฒนาเอกชน

การพฒนาการจดการความเสยงจากภยพบตโดยมชมชนเปนฐาน ตองใหความสาคญกบการวางรากฐานใหคนในชมชนพงพาตนเองเปนหลกตงแตตนโดยสนบสนนใหชาวบานรวมกลมกนระดมความคดวางแผนจดการปญหาและใหการตอยอดทางความรตอมา โดยใชทนมนษยและทนทางสงคมเปนปจจยหลกในการขบเคลอนชมชน

ความสาเรจในการจดการชมชนของบานนาเคม เกดขนไดเพราะการแกปญหาและการพฒนาในทกๆดานไปควบคกน เพราะการแกปญหาชมชนทแทจรง นนจะทาเพยงประเดนใดประเดนหนงทกๆดานไปควบคกน เพราะการแกปญหาชมชนทแทจรง นนจะทาเพยงประเดนใดประเดนหนงอยางเดยวไมได แตละปญหาทเกยวเนองตองไดรบการแกไขไปควบคกน ดงตวอยางของชมชนบานนาเคมทไดรบการฟนฟทอยอาศย ฟนฟสาธารณปโภค ฟนฟอาชพ ฟนฟสขภาพและมการ วางแผนเตรยมพรอมรบมอภยพบต จากความเสยหายทคลนสนามไดสรางไวไปควบคกน จะเหนไดวาคลนนแหงความหายนะนไดนามาซงความเปลยนแปลง จากความชวยเหลอทกอใหเกดการ พฒนาชมชน จนมวนนดวยเชนกน

ใ ไปป ขอเสนอแนะสชมชนอนในการนาไปปฏบตการนาบทเรยนของชมชนบานนาเคมไปใชในการจดการความเสยงจากภยพบตโดยมชมชนเปนฐานสชมชนอนๆ ผทนาไปใชจาเปนตองคานงถงบรบทและสภาพของชมชนนนกอนเปนอนดบแรก ฐานสชมชนอนๆ ผทนาไปใชจาเปนตองคานงถงบรบทและสภาพของชมชนนนกอนเปนอนดบแรก เพราะแตละชมชนมบรบททตางกนออกไป การสรางแผนจดการความเสยงในพนททตางกนออกไปจงตองใหความสาคญกบการมสวนรวมภายในชมชนจากนนจงสรางขดความสามารถในการจดการภยพบตและสรางสวนทขาดไมไดคอ ภาคเครอขายของความรวมมอกนจากทกภาคสวนทจะนามาซงทรพยากรและการพฒนาขดความสามารถในการดาเนนงาน

ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไปในการศกษาครงตอไป ผวจยเสนอวาควรมการวจยเชงปรมาณ เพอสารวจระดบการมสวนรวมของในการศกษาครงตอไป ผวจยเสนอวาควรมการวจยเชงปรมาณ เพอสารวจระดบการมสวนรวมของชาวบานและความคดเหนตอการจดการความเสยงจากภยพบตทเกดขนในชมชนวาสงผลตอการดารงชวตในชมชนอยางไรบาง