Slayt 1

ATALHYK

Konya'nn kuzey dousun da, umra yaknlarnda, aramba ay'nn besledii verimli bir dzln ortasnda yer alyor. Hyk ilk olarak 1951 ylnda Ankara ngiliz Arkeoloji Enstits bnyesinde alan arkeolog James Mellaart tarafndan bulunmu.

atalhykte saptanan yerleim katlarnn kesin tarihlerini belirlemek gtr, ancak bunlarn yaklak ellier yl srdkleri kabul edilmektedir. Hemen hemen her kat, evlerin yeniden yaplmasn gerektiren bir yangnla tahrip olmutur. Bylece, atalhyk insanlar 900 yl ayn yerde yaamlar ve kltrlerini srdrmlerdir

atalhyk size baka bir tarihin kaplarn aralyor. Bu tarihte sanat hayatn yan banda deil iinde akyor, hiyerari ve sava yok, kadn-erkek elikisi de. Binlerce yl ncesini anlayabilmeniz iin hayal gcnz kullann imdi saatlerinizi atalhyk zamanna, 376 nesil, dokuz bin yl ncesine ayarlayn ve armaya hazr olun!

atalhykte evler birbirine yapkt veya hi sokak yoktu ya da ok az sayda vard. Bir evin mr ta atlasn 80 yld, bu srenin sonunda iinde yaanlan ev terk ediliyor, stne yeni bir ev ina ediliyordu. Eski evin kerpiten duvarlarnn st ksm yklyor, alt blm toprakla, zenle dolduruluyordu. Yeni duvarlar ise alt duvarlarn zerinde ykseliyor, yeni ev ortaya kyordu. Merdivenle stten girilen evin iki odas vard. Frnn da bulunduu kl ana oda yemek piirmek, sepet rmek, alet ve anak mlek retmek iin kullanlyord

atalhykn izleyeni akna uratan, dahas bugnn modasna, aksesuvar tasarmlarna ilham olan sanat da ana odada yaratlrd. tip figrin grlyordu; insan ve hayvan biimliler ile tanmlanamayanlar. Mermer, kil ya da tatan yaplan iman kadn figrinlerine, boa boynuzlu sekiler, sval boa ba yerletirmeleri, leopar kabartmalar elik ediyordu. Duvarlardaki, olgunlam bir hayal gcn gsteren resimler ise gnlk yaam, doayla ilikiyi, atalarla ba anlatyordu. Bu figratif resimlerde hayvanlar, insanlar, geometrik desenler vard, krmz atalhyk iin sanatn rengiydi. nsan bedenleri, ketenden dokunmu kumalar ve deriler ise damga mhrleriyle ssleniyordu.

Be-on kiinin yaad varsaylan evin ocann yannda bir de depo olurdu. Kurutulmu et, bezelye, kck turp tohumlar, mercimek, buday, arpa, kabuklu yiyecekler bu depodaki yine kerpiten yaplm gzlerde saklanrd.

Ana odann i ksmnda daha yksek ve temiz alanlar mezarlklaryd. Byk olaslkla, mezarlarn hemen st uyumaya ayrlmt, lmle yaam arasndaki bu yumuak geiin nedeni lye olan saygyd. Bedenini gmm olsalar da lnn gnlk yaamlarnda kendileriyle birlikte olduuna inanyorlard.

HAZIRLAYAN: ZZET BARAN