Case กรณีศึกษา DM - bcnpy.ac.th ·...

64
การตรวจเท้าเบาหวาน Pattaree maneerat

Transcript of Case กรณีศึกษา DM - bcnpy.ac.th ·...

Page 1: Case กรณีศึกษา DM - bcnpy.ac.th · การตรวจประเมินเท้าผู้ป่วยเบาหวาน มีการตรวจทั้งหมด

การตรวจเทาเบาหวาน

Pattaree maneerat

Page 2: Case กรณีศึกษา DM - bcnpy.ac.th · การตรวจประเมินเท้าผู้ป่วยเบาหวาน มีการตรวจทั้งหมด

Anatomy of foot

Page 3: Case กรณีศึกษา DM - bcnpy.ac.th · การตรวจประเมินเท้าผู้ป่วยเบาหวาน มีการตรวจทั้งหมด
Page 4: Case กรณีศึกษา DM - bcnpy.ac.th · การตรวจประเมินเท้าผู้ป่วยเบาหวาน มีการตรวจทั้งหมด
Page 5: Case กรณีศึกษา DM - bcnpy.ac.th · การตรวจประเมินเท้าผู้ป่วยเบาหวาน มีการตรวจทั้งหมด

การตรวจประเมนเทาผปวยเบาหวาน

มการตรวจทงหมด 7 ขนตอน

ขนตอนท 1. ตรวจเทาทวทงเทา ขนตอนท 2. ตรวจผวหนงทวทงเทา ขนตอนท 3. ตรวจเลบ ขนตอนท 4. ตรวจลกษณะการผดรป (deformity)

ขนตอนท 5. ตรวจประเมนระบบประสาทสวนปลายทเทา

ขนตอนท 6. ตรวจการไหลเวยนเลอดทขา

ขนตอนท 7. ประเมนความเหมาะสมของรองเทาทผปวยสวม

Nakanchaya Navawatcharin_NCMT_22-12-54

Page 6: Case กรณีศึกษา DM - bcnpy.ac.th · การตรวจประเมินเท้าผู้ป่วยเบาหวาน มีการตรวจทั้งหมด

History

ระยะเวลาทเปนเบาหวาน

การสบบหร อาการชาเทา อาการปวดนองเวลาเดน หายปวดเมอพก เคยมแผลทเทาหรอไม เคยตดนว ขา เทาหรอไม คา HbA1c,FBS รองเทาทใสประจ า การมองเหน

Nakanchaya Navawatcharin_NCMT_22-12-54

Page 8: Case กรณีศึกษา DM - bcnpy.ac.th · การตรวจประเมินเท้าผู้ป่วยเบาหวาน มีการตรวจทั้งหมด

ขนตอน 2 ตรวจผวหนงทวทงเทา

สผว (ซดคล า gangrene) อณหภมขน ผวหนงแขงหรอตาปลา (callus) และ การอกเสบตดเชอ รวมทงเชอรา

Nakanchaya Navawatcharin_NCMT_22-12-54

Page 9: Case กรณีศึกษา DM - bcnpy.ac.th · การตรวจประเมินเท้าผู้ป่วยเบาหวาน มีการตรวจทั้งหมด

ผวหนง

สผว การงอกของขน

Nakanchaya Navawatcharin_NCMT_22-12-54

Page 13: Case กรณีศึกษา DM - bcnpy.ac.th · การตรวจประเมินเท้าผู้ป่วยเบาหวาน มีการตรวจทั้งหมด

ขนตอน 3 ตรวจเลบ

เลบขบ (Ingrown toenail) ดลกษณะของเลบทอาจท าใหเกดเลบขบไดงาย (เชน เลบงมขางมากเกนไป) ซงจะเปนสาเหตใหเลบงอกแทงเนอ และ ดรองรอยของวธการตดเลบวาถกตอง

หรอไม

เลบขบและมการอกเสบ เชอราทเลบ

Hematoma เลบหนาตว

Nakanchaya Navawatcharin_NCMT_22-12-54

Page 14: Case กรณีศึกษา DM - bcnpy.ac.th · การตรวจประเมินเท้าผู้ป่วยเบาหวาน มีการตรวจทั้งหมด

ลกษณะเลบผดปกต

Nakanchaya Navawatcharin_NCMT_22-12-54

Page 15: Case กรณีศึกษา DM - bcnpy.ac.th · การตรวจประเมินเท้าผู้ป่วยเบาหวาน มีการตรวจทั้งหมด

ขนตอน 4 ตรวจลกษณะการผดรป (deformity)

ของเทา

เทาแบน (Flat Feet)

Nakanchaya Navawatcharin_NCMT_22-12-54

Page 20: Case กรณีศึกษา DM - bcnpy.ac.th · การตรวจประเมินเท้าผู้ป่วยเบาหวาน มีการตรวจทั้งหมด

ขนตอน 5 ตรวจประเมนระบบประสาทสวนปลายทเทา ประกอบดวยการตรวจ 3 อยางคอ

Motor

ANS Function

Sensation

Page 21: Case กรณีศึกษา DM - bcnpy.ac.th · การตรวจประเมินเท้าผู้ป่วยเบาหวาน มีการตรวจทั้งหมด

Motor nerve function Motor Intrinsic muscle ท าหนาท กาง-หบนวหากมการออนแรง

ผปวยมกจะบนวา “รองเทาชอบหลดจากเทา”

ผปวยจะพยายามจกนวกบรองเทาเพอไมใหรองเทาหลด สงผลใหเกด Claw toes ตามมาและเกดแผลกดทบตรงจดทปลายนวจกลง โดยใหผปวยกางนว-หบนวใหดวาท าไดหรอไม

Nakanchaya Navawatcharin_NCMT_22-12-54

Page 22: Case กรณีศึกษา DM - bcnpy.ac.th · การตรวจประเมินเท้าผู้ป่วยเบาหวาน มีการตรวจทั้งหมด

ANS Function ตรวจประสาทอตโนมต

ระบบประสาททควบคมเกยวกบการหลงเหงอ การหดขยายตวของหลอดเลอดเสยไป ผวหนงแหง มเหงออกนอย และผวหนงแตกไดงาย ผว

แขง แหง แตก จากตอมเหงอตอมไขมน ไมท างาน

Nakanchaya Navawatcharin_NCMT_22-12-54

Page 23: Case กรณีศึกษา DM - bcnpy.ac.th · การตรวจประเมินเท้าผู้ป่วยเบาหวาน มีการตรวจทั้งหมด

อาการปลายประสาทเทาเสอม สวนมากไมมอาการ

ตรวจประสาทรบรมการเสอมหรอไม ท าใหสญเสยความรเจบปวด หรอความรสก รอนเยน

Nakanchaya Navawatcharin_NCMT_22-12-54

Page 24: Case กรณีศึกษา DM - bcnpy.ac.th · การตรวจประเมินเท้าผู้ป่วยเบาหวาน มีการตรวจทั้งหมด

Monofilament คออะไร Semmes-Weinstein monofilament (ขนาด 5.07 หรอ

10 กรม) เปนอปกรณทท าจากใยไนลอน ซงใชในการประเมนการรบความรสกในสวน light touch ไปถง deep pressure. มหลายขนาดแตละขนาดมคาแรงกดมาตรฐาน

Nakanchaya Navawatcharin_NCMT_22-12-54

Page 25: Case กรณีศึกษา DM - bcnpy.ac.th · การตรวจประเมินเท้าผู้ป่วยเบาหวาน มีการตรวจทั้งหมด

ท าไมตองเปน... 10 กรม

คาแรงกดมหนวยเปนกรม

เมอน าปลาย monofilament ไปแตะและกดลงทผวหนงทเทาจ าเพาะทจน monofilament เรมงอ แลวผปวยสามารถรบความรสกวาม monofilament มากดได

โดยทวไปมกใชขนาดแรงกด 10 กรม ซงเปนขนาดทสามารถประเมนวาผปวยมระดบการรบรความรสกทเพยงพอ

Nakanchaya Navawatcharin_NCMT_22-12-54

Page 26: Case กรณีศึกษา DM - bcnpy.ac.th · การตรวจประเมินเท้าผู้ป่วยเบาหวาน มีการตรวจทั้งหมด

การทดสอบ... 10 กรม

Nakanchaya Navawatcharin_NCMT_22-12-54

Page 27: Case กรณีศึกษา DM - bcnpy.ac.th · การตรวจประเมินเท้าผู้ป่วยเบาหวาน มีการตรวจทั้งหมด

Monofilament .....มหนาทอะไร

10 gram monofilament ไดรบการออกแบบใหทดสอบการรบความรสกทเทา

ถาผปวยไมรสกขณะทดสอบแสดงวา protective sensation

เสย มความเสยงตอการเกดแผลทเทาโดยทผปวยไมรตว

Nakanchaya Navawatcharin_NCMT_22-12-54

Page 28: Case กรณีศึกษา DM - bcnpy.ac.th · การตรวจประเมินเท้าผู้ป่วยเบาหวาน มีการตรวจทั้งหมด

การทดสอบการรบความรสก (Sensation)

1. การเตรยม monofilament กอนการตรวจ monofilament ทใชม 2 ชนด คอ

1. ชนดทสามารถใชตรวจซ าได (reusable)

Nakanchaya Navawatcharin_NCMT_22-12-54

Page 29: Case กรณีศึกษา DM - bcnpy.ac.th · การตรวจประเมินเท้าผู้ป่วยเบาหวาน มีการตรวจทั้งหมด

2. ชนดทใชชวคราว (disposable) monofilament ทเปนทยอมรบตองไดจากผผลตทไดรบการรบรองมาตรฐาน

Nakanchaya Navawatcharin_NCMT_22-12-54

monofilament

Page 30: Case กรณีศึกษา DM - bcnpy.ac.th · การตรวจประเมินเท้าผู้ป่วยเบาหวาน มีการตรวจทั้งหมด

2) กอนท าการตรวจทกครงตรวจสอบ monofilament วาอยในสภาพทใชงานไดด โดยจะตองเปนเสนตรง ไมคด

งอหรอบด

Nakanchaya Navawatcharin_NCMT_22-12-54

monofilament

Page 31: Case กรณีศึกษา DM - bcnpy.ac.th · การตรวจประเมินเท้าผู้ป่วยเบาหวาน มีการตรวจทั้งหมด

3) เมอจะเรมใช monofilament ในการตรวจแตละวนใหกด monofilament 2 ครงกอนเรมตรวจครงแรกเพอใหความยดหยนของ monofilament เขาท

พบวาผเปนเบาหวานทไมรสกจากการตรวจดวย monofilament

อยางนอย 1 จด มโอกาสจะเกดแผลทเทาถง10 เทา

และมโอกาสถกตดเทาถง 17 เทา Nakanchaya Navawatcharin_NCMT_22-12-54

monofilament

Page 32: Case กรณีศึกษา DM - bcnpy.ac.th · การตรวจประเมินเท้าผู้ป่วยเบาหวาน มีการตรวจทั้งหมด

4) monofilament แตละอนไมควรใชตรวจผปวยตอเนองกนเกนกวา 10 ราย (ผปวย 1 ราย จะถกตรวจประมาณ 10 ครงโดยเฉลย) หรอเกนกวา 100 ครงในวนเดยวกน ควรพกการใช monofilament อยางนอยประมาณ 24 ชวโมง เพอให monofilament คนตวกอนน ามาใชใหม

Nakanchaya Navawatcharin_NCMT_22-12-54

monofilament

Page 33: Case กรณีศึกษา DM - bcnpy.ac.th · การตรวจประเมินเท้าผู้ป่วยเบาหวาน มีการตรวจทั้งหมด

ต าแหนงทจะท าการตรวจการรบความรสกดวย monofilament

1) ต าแหนงทตรวจ คอ ทฝาเทา4 จด ตรวจ ของเทาแตละขาง ไดแก หวแมเทา metatarsal head ท 1 ท 3 และท 5

2) ถาต าแหนงทจะตรวจม callus แผลเปนทเลยงไปตรวจบรเวณใกลเคยง

ตรวจ 4 จด ตาม ADA (American Diabetic Association)

Nakanchaya Navawatcharin_NCMT_22-12-54

Page 34: Case กรณีศึกษา DM - bcnpy.ac.th · การตรวจประเมินเท้าผู้ป่วยเบาหวาน มีการตรวจทั้งหมด

การทดสอบการรบความรสก ท าการตรวจในหองทมความเงยบและสงบ ใหผปวยนงหรอนอนในทาทสบายและวางเทาบนทวางเทาทมนคงซงม

แผนรองเทาทคอนขางนม

Nakanchaya Navawatcharin_NCMT_22-12-54

Page 35: Case กรณีศึกษา DM - bcnpy.ac.th · การตรวจประเมินเท้าผู้ป่วยเบาหวาน มีการตรวจทั้งหมด

อธบายขนตอนและกระบวนการตรวจใหผปวยเขาใจกอนท าการตรวจ

และใชปลายของ monofilament แตะและกดทบรเวณฝามอหรอทองแขน (forearm) ของผปวยในน าหนกทท าให monofilament งอตวเลกนอยประมาณ 1-1.5 วนาทเพอใหผปวยรบทราบและเขาใจถงความรสกทก าลงจะท าการตรวจ

การทดสอบการรบความรสก

Nakanchaya Navawatcharin_NCMT_22-12-54

Page 36: Case กรณีศึกษา DM - bcnpy.ac.th · การตรวจประเมินเท้าผู้ป่วยเบาหวาน มีการตรวจทั้งหมด

เมอจะเรมตรวจใหผปวยหลบตา

การทดสอบการรบความรสก

Nakanchaya Navawatcharin_NCMT_22-12-54

Page 37: Case กรณีศึกษา DM - bcnpy.ac.th · การตรวจประเมินเท้าผู้ป่วยเบาหวาน มีการตรวจทั้งหมด

จบดามอปกรณ ใหเสนเอนตงฉาก 90 องศา กบผวหนงจดทจะตรวจ กดใช monofilament ลงจนเสนเอนโคงเปนรปตว C (C shape) แลวยกขน กดคางไวนาน 1-1.5 วนาท จงเอา monofilament ออกจากนนใหผปวยบอกวาม monofilament มาแตะหรอไม

การทดสอบการรบความรสก

Nakanchaya Navawatcharin_NCMT_22-12-54

Page 38: Case กรณีศึกษา DM - bcnpy.ac.th · การตรวจประเมินเท้าผู้ป่วยเบาหวาน มีการตรวจทั้งหมด

C (C shape)

Nakanchaya Navawatcharin_NCMT_22-12-54

Page 39: Case กรณีศึกษา DM - bcnpy.ac.th · การตรวจประเมินเท้าผู้ป่วยเบาหวาน มีการตรวจทั้งหมด

เพอใหแนใจวาความรสกทผปวยตอบเปนความรสกจรงและไมใชการแสรงหรอเดา ในการตรวจแตละต าแหนงใหท าการตรวจ 3 ครง

โดยเปนการตรวจจรง (real application คอมการใช monofilament

แตะและกดลงทเทาผปวยจรง) 2 ครงและตรวจหลอก (sham application

คอ ไมไดใช monofilament แตะทเทาผปวยแตใหถามผปวยวา “รสกวาม monofilament มาแตะหรอไม?”) 1 ครง ซงล าดบการตรวจจรงและหลอกไมจ าเปนตองเรยงล าดบทเหมอนกนในการตรวจแตละต าแหนง

การทดสอบการรบความรสก

Nakanchaya Navawatcharin_NCMT_22-12-54

Page 40: Case กรณีศึกษา DM - bcnpy.ac.th · การตรวจประเมินเท้าผู้ป่วยเบาหวาน มีการตรวจทั้งหมด

6) ถาผปวยสามารถตอบการรบความรสกไดถกตอง 2 ครงใน 3 ครง (ซงรวมการตรวจหลอกดวย 1 ครง ดงกลาวในขอ 5) ของการตรวจแตละต าแหนงแปลผลวา เทาของผปวยยงม protective sense อย

ถก 2 ใน 3 ยงม protective sense

จมจรง

จมจรง

จมหลอก

ถกตอง 2 ใน 3

มความรสกอย

การทดสอบการรบความรสก

Nakanchaya Navawatcharin_NCMT_22-12-54

Page 41: Case กรณีศึกษา DM - bcnpy.ac.th · การตรวจประเมินเท้าผู้ป่วยเบาหวาน มีการตรวจทั้งหมด

7) ถาผปวยสามารถตอบการรบความรสกไดถกตองเพยง 1 ครง ใน 3 ครง (ซงรวมการตรวจหลอกดวย 1 ครง ) หรอตอบไมถกตองเลย ใหท าการตรวจซ าใหมทต าแหนงเดม ขอพงระวงผปวยทมเทาบวมหรอเทาเยน อาจใหผลตรวจผดปกตได

8) ถาท าการตรวจซ าแลวผปวยยงคงตอบการรบความรสกไดถกตองเพยง 1 ครง ใน 3 ครง หรอไมถกตองเลยเชนเดม แสดงวาเทาของผปวยมการรบความรสกผดปกต

9) ท าการตรวจใหครบทง 4 ต าแหนง ทง 2 ขาง โดยไมจ าเปนตองเรยงล าดบต าแหนงทตรวจเหมอนกน 2 ขาง

การทดสอบการรบความรสก

Nakanchaya Navawatcharin_NCMT_22-12-54

Page 42: Case กรณีศึกษา DM - bcnpy.ac.th · การตรวจประเมินเท้าผู้ป่วยเบาหวาน มีการตรวจทั้งหมด

10) การตรวจพบการรบความรสกผดปกต แมเพยงต าแหนงเดยว แปลผลวาเทาของผปวยสญเสย protective sensation (insensate foot)

แมเพยงต าแหนงเดยว ในการทดสอบ

จมจรง

หรอ

จมจรง

จมหลอก

ถกนอยกวา 2 ใน 3

การทดสอบการรบความรสก

Nakanchaya Navawatcharin_NCMT_22-12-54

Page 43: Case กรณีศึกษา DM - bcnpy.ac.th · การตรวจประเมินเท้าผู้ป่วยเบาหวาน มีการตรวจทั้งหมด

ขนตอน 6 ตรวจการไหลเวยนเลอดทขา

การซกถามและประเมนอาการของขาขาดเลอด (claudication)

ผปวยจะมอาการ ปวดนอง ตะครว ชาเทา ออนแรง โดยเฉพาะ เมอเวลาเดน และจะเรมมอาการปวดเมอเดนไดระยะทางใกลเคยงกน

อาการจะเปนๆหายๆทางการแพทยเรยก Intermittent Claudication เมอเสนเลอดตบมากขนจะเกดอาการปวดแมขณะพก

Nakanchaya Navawatcharin_NCMT_22-12-54

Page 44: Case กรณีศึกษา DM - bcnpy.ac.th · การตรวจประเมินเท้าผู้ป่วยเบาหวาน มีการตรวจทั้งหมด

การประเมนPeripheral Arterial Diseases (PAD) อาการ

- อวยวะสวนปลายเยน เชน ปลายมอปลายเทา - ปวดนองเวลาเดน หายปวดเมอหยดพก - ปวดนองขณะพก เชน ขณะยกขาสง อาการแสดง - ผวบาง ผวสคล าเปนลาย ๆ - ขนทเทาหรอขา นอยหรอ รวงหมด เชน ท โคนนวหวแมเทาไมมขน - เลบหนาตว - นวและเทาเยน สมวงเทาจะเยนอณหภม

เทาสองขางไมเทากน - เทาซดเมอยกขาสง เทาแดงเมอหอยขาต า - ชพจรเบาหรอคล าไมพบ - Capillary refill นานกวา 2 วนาท - เสอมสมรรถภาพทางเพศในชายทเปนความดนโลหตสง

Nakanchaya Navawatcharin_NCMT_22-12-54

Page 45: Case กรณีศึกษา DM - bcnpy.ac.th · การตรวจประเมินเท้าผู้ป่วยเบาหวาน มีการตรวจทั้งหมด

Dorsalis Pedis Artery

หลงเทา

Vascular Assessment ประเมนระบบไหลเวยนโลหตทเทา

Nakanchaya Navawatcharin_NCMT_22-12-54

Page 46: Case กรณีศึกษา DM - bcnpy.ac.th · การตรวจประเมินเท้าผู้ป่วยเบาหวาน มีการตรวจทั้งหมด

Posterior Tibial Artery

หลงขอเทาดานใน

Nakanchaya Navawatcharin_NCMT_22-12-54

Page 47: Case กรณีศึกษา DM - bcnpy.ac.th · การตรวจประเมินเท้าผู้ป่วยเบาหวาน มีการตรวจทั้งหมด

การตรวจวนจฉย PAD

•การตรวจดวยวธ ankle-brachial index (ABI) คอการวดความดนโลหตทแขนทงสองขางและขาทงสองขาง และน าเปรยบเทยบกน ปกตความดนทขาจะสงกวาทแขน

Nakanchaya Navawatcharin_NCMT_22-12-54

Page 48: Case กรณีศึกษา DM - bcnpy.ac.th · การตรวจประเมินเท้าผู้ป่วยเบาหวาน มีการตรวจทั้งหมด

Nakanchaya Navawatcharin_NCMT_22-12-54

Page 49: Case กรณีศึกษา DM - bcnpy.ac.th · การตรวจประเมินเท้าผู้ป่วยเบาหวาน มีการตรวจทั้งหมด

< 0.9 > 0.9

Nakanchaya Navawatcharin_NCMT_22-12-54

Page 51: Case กรณีศึกษา DM - bcnpy.ac.th · การตรวจประเมินเท้าผู้ป่วยเบาหวาน มีการตรวจทั้งหมด

Nakanchaya Navawatcharin_NCMT_22-12-54

Page 52: Case กรณีศึกษา DM - bcnpy.ac.th · การตรวจประเมินเท้าผู้ป่วยเบาหวาน มีการตรวจทั้งหมด

ขนตอน 7 ประเมนความเหมาะสมของรองเทาทผปวยสวม

รองเทาทดใสแลวตองรสกสบาย และสงทพสจนในขนสดทายวารองเทานนด คอ

เทาตองไมมแผล Nakanchaya Navawatcharin_NCMT_22-12-54

Page 53: Case กรณีศึกษา DM - bcnpy.ac.th · การตรวจประเมินเท้าผู้ป่วยเบาหวาน มีการตรวจทั้งหมด

ประเมนการมองเหนและการดแลตนเอง

Nakanchaya Navawatcharin_NCMT_22-12-54

Page 54: Case กรณีศึกษา DM - bcnpy.ac.th · การตรวจประเมินเท้าผู้ป่วยเบาหวาน มีการตรวจทั้งหมด

ตรวจลกษณะการเดน (gait)

A= Hell Inversion B= Neutral C= Hell eversion

Nakanchaya Navawatcharin_NCMT_22-12-54

Page 55: Case กรณีศึกษา DM - bcnpy.ac.th · การตรวจประเมินเท้าผู้ป่วยเบาหวาน มีการตรวจทั้งหมด

ลกษณะการลงน าหนก การลงน าหนกทปกต การลงน าหนกทผดปกต

Nakanchaya Navawatcharin_NCMT_22-12-54

Page 56: Case กรณีศึกษา DM - bcnpy.ac.th · การตรวจประเมินเท้าผู้ป่วยเบาหวาน มีการตรวจทั้งหมด

Foot pressure graph

แรงกดมากสเขม

Nakanchaya Navawatcharin_NCMT_22-12-54

Page 58: Case กรณีศึกษา DM - bcnpy.ac.th · การตรวจประเมินเท้าผู้ป่วยเบาหวาน มีการตรวจทั้งหมด

Nakanchaya Navawatcharin_NCMT_22-12-54

Page 59: Case กรณีศึกษา DM - bcnpy.ac.th · การตรวจประเมินเท้าผู้ป่วยเบาหวาน มีการตรวจทั้งหมด

Computerized foot scan

แรงกดมากสแดง

Nakanchaya Navawatcharin_NCMT_22-12-54

Page 60: Case กรณีศึกษา DM - bcnpy.ac.th · การตรวจประเมินเท้าผู้ป่วยเบาหวาน มีการตรวจทั้งหมด

การจ าแนกระดบความเสยงตอการเกดแผลทเทา

ระดบความเสยง

แผลทเทา

การรบความรสก

ชพจร ลกษณะเทา

ผวหนง+เลบ

มแผล+ตดเทา

เสยงต า ไมม ปกต ปกต

ปกต ปกต ไมม

เสยงปานกลาง

ไมม ลดลง เบา ผดรป ผดปกต ไมม

เสยงสง ไมม ลดลง เบา ผดรป ผดปกต ม

ระดบความเสยงตอการเกดแผลทเทาแบงไดเปน

Nakanchaya Navawatcharin_NCMT_22-12-54

Page 61: Case กรณีศึกษา DM - bcnpy.ac.th · การตรวจประเมินเท้าผู้ป่วยเบาหวาน มีการตรวจทั้งหมด

Diabetic Foot Risk Classification (International consensus on diabetic foot)

Category 0 : intact protective sensation

(no PVD) ;F/U 1 Year Category 1 : loss of protective sensation (no foot deformity, no PVD)

;F/U 6 Mo.

Category 2 : loss of protective sensation and

foot deformity or PVD ;F/U 3 Mo. Category 3 : prior ulcer or amputation ;F/U 1 Mo.

Page 62: Case กรณีศึกษา DM - bcnpy.ac.th · การตรวจประเมินเท้าผู้ป่วยเบาหวาน มีการตรวจทั้งหมด

หลกการดแลรกษาเทาเบาหวานโดยพจารณาตามระดบความเสยง

ระดบ ลกษณะของผปวย การใหความร การดแลรกษาทเหมาะสมการปรบเปลยนรองเทา

นดตรวจตดตามผล

0 ไมเคยมแผลหรอถกตดขา มากอน ยงมการรบรความ รสกในการปองกนอนตราย

กลมนความเสยงต าแตมโอกาสเปลยนแปลงไปเปนความเสยงสงได การใหความรเปนหวใจส าคญไดแก ความรเกยวกบโรคเบาหวาน การปองกนโรคแทรกซอน เลกสบบหร

การเลอกรองเทาทมรปแบบและขนาดทเหมาะสม

ตรวจคดกรองปละครง

1 สญเสยความรสกในการปอง กนอนตราย แตยงไมม ความผดปกตอน ๆ

กลมนเรมมความเสยงสง ตองเพมความรในการดแลเทารวมถงผวหนงและเลบทกวนเพอเฝาระวงการบาดเจบและใหความรในการดแลรกษาเบองตนทเหมาะสม หามเดน เทาเปลารวมถงในบาน

นอกจากเลอกรองเทาทเหมาะสมยงตองเรยนรหลก ในการเพมเวลาใสรองเทาคใหมทกครง ควรใชแผนรองในรองเทา ทมความนม (soft insole) เพอลดแรงกระท าตอเทา

ทก 3-6 เดอน โดยเนนตรวจประเมนเทา

Page 63: Case กรณีศึกษา DM - bcnpy.ac.th · การตรวจประเมินเท้าผู้ป่วยเบาหวาน มีการตรวจทั้งหมด

2 สญเสยความรสกในการปอง กนอนตราย รวมกบ มจดรบ น าหนกผดไป(เทาผดรป,

การเคลอนไหวของขอลดลง, ตาปลา) และ/หรอการไหล เวยนของเลอดผดปกต

กลมนมความเสยงสงมาก ตองเพมความเครงครดในการดแลเทา และ การบรหารเทา(mobility

exercise) ถาม ABI< 0.5 รวมกบอาการ/อาการแสดง ควรปรกษาแพทยศลยกรรมหลอดเลอด

ควรเลอกรองเทาทมความกวางและความลกพเศษ (extra-depth

shoes) และใชแผนรองใน(mold

shoes inserts) หรอรองเทาทหลอเฉพาะเทาหรอกายอปกรณ เสรมอนๆ (mold shoe/modified

orthoses) ตามความเหมาะสมในแตละราย

ทก 1-3 เดอน โดยเนนตรวจประเมนเทาตดหนงแขง,ตาปลา ประเมนกจกรรมและรองเทาการใชรองเทาทถกตองเหมาะสมแตมกจกรรมเปลยนแปลงจากปกต สามารถท าใหเกดแผลไดเชน การเดนเรว การเพมระยะเวลาหรอระยะทาง

3 เคยมแผลหรอถกตดขา ม Charcot’s foot

หรอ ผปวยกลมนมความเสยงสงทสดตอการเกดแผลซ าหรอถกตดขา ตองเครงครดในการดแลเทาและการสวมรองเทาทเหมาะสมตลอดเวลา

เนองจากผวหนงทเคยเปนแผลจะบาง แตกเปนแผลงาย หรอผทเคยถกตดนวอาจมเทาทผดรปหรอจดรบน าหนกเปลยนไปมาก ตองใชแผนรองใน

รองเทาหลอพเศษ และ/หรอ การตดรองเทาเฉพาะ รวมกบกายอปกรณเสรม ตามความเหมาะสมของ แตละราย ถาการปรบเปลยนรองเทาไมสามารถ ปองกนการเกดแผลได ตองปรกษาแพทยศลยกรรม

ทก 1-12 สปดาห โดยเนนเหมอนระดบ 2 แตเขมงวดกวา

Page 64: Case กรณีศึกษา DM - bcnpy.ac.th · การตรวจประเมินเท้าผู้ป่วยเบาหวาน มีการตรวจทั้งหมด