1

2

Taksonomi,sistematik sınıflandırmadır. İki şekilde yapılır.

1 SUNİ(AMPİRİK) SINIFLANDIRMA:

İlk kez Aristo tarafından yapılmıştır. Bu sınıflandırma analog(görevdeş) organlara dayanır. Bilimsel değildir. Yapılan ilk sınıflandırma olduğundan tarihsel önem taşır. Suni sınıflandırmada canlılar ikiye ayrılır.

3

B İT K İL E R 1 .O T L A R

2 .A Ğ A Ç L A R3 .Ç A L IL A R

H A Y V A N L A R1 .S U D A

2 .K A R A D A3 .H A V A D A

C A N L IL A R

4

Canlıların orijin(köken) bağlantılarına (homolog organlarına), akrabalık derecelerine, embriyonik gelişimlerine, evrim basamaklarına, protein benzerliklerine, fizyolojilerine dayanarak yapılan sınıflandırmadır.( Homolog Organ:Orijinleri aynı, görevleri farklı olabilen organlardır. Analog Organ:Orijinleri farklı, görevleri aynı olan organlardır.)

5

3.VİRÜSLER Virüs,zehir demektir. Hastalık

yaparlar. Sitoplazma ve enzim sistemleri

olmadığından zorunlu parazittir.

6

Ribozomları olmadığı için protein sentezi yapamazlar.

Her virüs bir çeşit hücrede çoğalabilir.

Kalıtım molekülleri DNA veya RNA’ dır. İkisi birden bulunmaz.

En dışında protein kılıfları vardır. Virüsler ancak yüksek sıcaklık, pH,

ultraviyole ışınları, kurutma ve mutasyonla öldürülebilir.

7

8

9

M O N E R A A L E M İ1 .B A K T E R İ

2 .M A V İ Y E Ş İL A L G L E R3 .V İR Ü S L E R

P R O K A R Y O T L A R

FU N G İL E RP R O T İS T AB İT K İL E R

H A Y V A N L A R

Ö K A R Y O T L A R

C A N L IL A R

10

MONERA ALEMİ Basit yapılı,bir hücreli,ototrof ve hetetrof

organizmalardan oluşur. Gerçek bir hücre çekirdekleri yoktur. Ortak özellikleri,zarla çevrili belirgin bir çekirdekleri ve zarlı organelleri olmamasıdır. Bakteriler, mavi yeşil algler,virüsler olmak üzere üçe ayrılır.

11

Zarlı organeldir ve çekirdekleri bulunmaz. Tek bir DNA’ları (Nükleoid) vardır. Protein,karbonhidrat ve yağdan meydana

gelen hücre çeperi vardır. (Bazılarında kapsül bulunur.)

12

Ribozomları vardır. Solunum enzimleri;hücre zarı,sitoplazma

ve mezozomda bulunur. Hücre çekirdeği, mitokondri, golgi

cisimciği, endoplazmik retikulum, sentriol gibi organelleri olmayan prokaryot canlılardır.

Ototrof ve heterotrof beslenenleri vardır. Bazıları O2’li (aerobik) ,bazıları O2’siz

(anaerobik) solunum yaparlar. Gram boyası ile boyananlar Gram(+),

boyanmayanlar Gram(-) bakteri adını alır. Üremeleri eşeyli (konjugasyon) veya

eşeysiz (bölünerek) olabilir. Çubuk,küre,spiral ve virgül şeklinde

olabilirler.13

14

Şekillerine göre bakteriler

Yuvarlak bakteriler

Çubuk Bakteriler

Virgül şekilli bakteriler

Spiral Şekilli bakteriler

Zarlı organel ve çekirdek bulunmaz.

Mavi renk fikosiyanin, yeşil renk klorofilin etkisi ile açığa çıkar.

15

Yapılarında;DNA, RNA, ribozom ve sitoplazmaları vardır.

Nemli yerlerde, sularda, kayaların üzerinde yaşarlar.

Eşeyli üreme görülmez. (Sporla ürerler.)

16

P R O TİS TA A LE M İ

C IV IK M A N TA R LA R

S P O R LU LA R

Y A LA N C I A Y A K LILA R

K A M Ç ILILA R

S İLLİLE R

17

Hücre zarının dış kısmının farklılaşmasıyla perikula meydana gelir. Hücreyi dış etkilere karşı korur.

Ağız ve yutakta perikula yoktur.

Siller hareketi sağlar. Eşeyli veya eşeysiz

ürerler.

18

Küçük çekirdek,üremeden sorumludur. Büyük çekirdek,hücre sitoplazmasından sorumludur.

19

1-ÖĞLENA Kloroplastı olduğu için bitki,ışık

olmadığında heterotrof beslendiği ve kamçısı olduğu için hayvana benzetilir.

Perikula hücre şeklini korur. Bölünerek ürerler. İçerideki fazla su kontraktif kofulla atılır.

20

2-TRYPANOSOMA Hetetrofturlar. Çeçe sineği ile insanlara bulaşarak uyku

hastalığı yapar.

21

Hareket etmede ve besin yakalamada kullanılan yalancı ayakları vardır.

Tatlı sularda yaşarlar. Bazıları parazittir. Bölünerek çoğalırlar. Besin ve kontraktil kofulları vardır.

22

Hareket organeli yoktur.

Sporla çoğalırlar.

Kontraktil kofulları yoktur.

Parazittirler.

Ör:Plazmodyum

23

Uzun saplı spor kesesiyle ürerler. Çok çekirdeklidirler. Amip gibi belirgin şekilleri yoktur.

24

Küfler,mayalar,şapkalı mantarlar diye sınıflandırılırlar.

Klorofilleri yoktur. Fotosentez

yapamazlar. Hetetrofturlar.

25

Saprofit yaşarlar. Sporla çoğalırlar. Glikozu glikojen şeklinde

depo ederler.

26

MANTARLARMANTARLAR

BİTKİLER

Damarsız Bitkiler Damarlı Bitkiler

Sporlu Bitkiler Tohumlu Bitkiler

Açık Tohumlu Bitkiler Kapalı Tohumlu Bitkiler

Tek Çenekli Bitkiler Çift Çenekli Bitkiler

27

Damarsız Bitkiler İletim demetleri yoktur. Madde taşınması

difüzyon ve ozmosla olur. Döl almaşı (metagenez)

ile ürerler. Kara yosunları, ciğerotları

ve turba bu gruba girer.

28

Gerçek kök,gövde ve yaprakları yoktur. Eğrelti otları,kibrit otları...

29

a)AÇIK TOHUMLULAR Tohum kozalak içinde

oluşur. Her zaman yeşil ve iğne

yapraklı bitkilerdir. İletim demetleri vardır. Çenek sayısı değişkendir. Endosperm döllenme

olmadan gelişir. Çam,ardıç,ladin,köknar...

30

b)KAPALI TOHUMLULAR Tohumları tohum taslağı içinde

gelişir. Yaprak yüzeyleri genişlemiştir. İletim demetleri vardır. Tek ve çift çenekli olmak üzere

ikiye ayrılır.

31

TEK ÇENEKLİLER Yaprakları dar,paralel

damarlı,uzundur. Kökler saçak köktür.

Genellikle tek yıllık otsu bitkilerdir.

Embriyolarında tek çenek yaprağı taşırlar.

32

ÇİFT ÇENEKLİLERÇİFT ÇENEKLİLER Yaprakları geniş,ağzı

damarlanmıştır. Kazık kök bulunur.

Genellikle çok yıllık odunsu bitkilerdir.

Embriyolarında iki çenek yaprağı taşırlar.

33

O M U R G A S IZ L A R

İL K E L K O R D A L IL A R G E R Ç E K O M U R G A L IL A R

O M U R G A L IL A R

H A Y V A N L A R A L E M İ

34

1.SÜNGERLER Denizlerde ve tatlı sularda yaşarlar. Vücutlarında kor denilen delikler

vardır. Üreme,kas,sindirim sistemleri yoktur. İç iskeletleri vardır. Vücutlarında iki hücre tabakası

vardır. (endoderm,ektoderm).

35

Vücutlarında iki hücre tabakası vardır(endoderm, ektoderm).

Tek bir açıklık hem ağız hem anüs görevi görür.

Eşeyli veya eşeysiz çoğalırlar. Deniz anası,hydra,mercan...

36

a)Yassı Solucanlar:• Çoğu parazit ve erseliktir. • Vücutlarında 3 hücre tabakası vardır.• Vücutları yassı ve uzundur. • Tek açıklık hem ağız hem anüs görevi

görür.• Üreme ve sinir sistemi gelişmiş,sindirim

gelişmemiştir.• Örn:planarya, tenya,karaciğer kelebeği...

37

b)Yuvarlak Solucanlar:• Uçları sivri,vücutları yuvarlaktır. • Ayrı eşeylidir. • Çoğu parazittir. • Ağız ve anüs ayrıdır.• Sindirim sistemleri gelişmiştir.• Örn:bağırsak kurdu,kıl kurdu...

38

c)Halkalı Solucanlar:• Vücutları halkalıdır. • Hermafrodittir.(Ancak kendi kendini

dölleyemez.) • Ağız ve anüs ayrıdır.• Kapalı dolaşım görülür.• Aynı eşeylidir.• Örn:toprak solucanı,sülük...

39

Karın kısmında kaslı ayakları vardır. Yumuşak vücutlu olduklarından bazılarında

kabuk bulunur. Çoğu ayrı eşeylidir. Açık dolaşım görülür. Sindirim sistemleri gelişmiştir. Örn:ahtapot,mürekkep balığı,midye...

40

Bunlarda hareket kanal ve tüp bacaklılar yardımıyla olur.

Kalkerli bir iskelet ve dikenli bir derileri vardır.

Denizlerde yaşarlar.

41

Açık dolaşım görülür. Üyeleri eklemdir. Vücutları kitin ile örtülüdür.(Dış iskelet) Sindirim sistemleri gelişmiştir. Kabuklular, böcekler, örümcekler, çok

ayaklılar olmak üzere dörde ayrılır.

42

1. İLKEL KORDALILAR

Sırt kısmında notokord(sırt ipliği) bulunur.

Yutak kısmında solungaç yarıkları vardır.

2. GERÇEK OMURGALILAR

Notokordun yerini omurga alır. Sırtta sinir şeridi bulunur.

Vücutları çok tabakalı epitelle kaplıdır.

43

1. İLKEL KORDALILAR

Anfiyoksus ve tulumlu hayvan örnektir.

2. GERÇEK OMURGALILAR

Ayrı eşeylidir. Kapalı dolaşım

görülür. Holozoik

beslenirler.

44

a)BALIKLAR Solungaç solunumu

yaparlar. Kalpleri iki gözlüdür. Kirli kan ile temiz kan

karıştığından soğukkanlı (değişken ısılı) canlılardır.

45

Kış uykusuna yatmazlar. Dış döllenme, dış gelişme gözlenir. İkiye ayrılırlar:

Kemikli balıklar

Kıkırdaklı balıklar

46

b)KURBAĞALAR ve SEMENDERLER

Karada ve suda yaşarlar. Metamorfoz(başkalaşım) geçirirler. Larva halinde iken suda solungaç

solunumu,erginleşince karada akciğer ve deri solunumu yaparlar.

Kalpleri üç gözlüdür.

47

Soğukkanlıdırlar.(Değişken ısılıdırlar.) Dış döllenme,dış gelişme görülür. Kış uykusuna yatarlar. Derileri nemli ve kaygandır.

48

c)SÜRÜNGENLER

Vücutları keratin pullarla kaplıdır. Karışık kan taşırlar.

Timsah haricinde üç gözlüdür. Timsah dört gözlüdür.

Akciğer solunumu yaparlar.

49

Soğuk kanlılar ve kış uykusuna yatarlar.

İç döllenme ,dış gelişme görülür.

Bukelemun,kaplumbağa, kertenkele, timsah, yılan...

50

d) KUŞLAR

Vücutları tüylerle kaplıdır. Kalpleri dört gözlüdür. Temiz ve kirli kan aynı

damarda dolaştığından sıcakkanlı(sabit ısılı)dırlar.

51

Akciğer solunumu yaparlar. İç döllenme,dış gelişme görülür. Tavuk, ördek, penguen...

e) MEMELİLER

Derileri kıllarla örtülüdür. Akciğer solunumu yaparlar. Kalpleri dört gözlüdür. Diyafram kası,kulak kepçesi vardır. Yüzen memeliler dışında ter bezleri

vardır. Yavrularını sütle beslerler. Gagalı,presantalı ve keseli memeliler

olarak üçe ayrılırlar.

52

53