S

Candidiaza (soor) te të

rriturit – etiologjia - terapiaPunuar nga:

Bledi Berisha

Driton Baloku

Blerina Gjoni

Profesor i lëndës: Metush Disha

Shkaktarët e

Candidias

(soor)Candidias mund ta gjejmë nëkavitetin oral, traktin digjestivsi dhe në lëkurën e shumicëssë njerzëve të shëndoshë dheqë zakonisht gjendet si flornormale në ta.

Megjithatë, stresi, medikamentet tjera apo edhesëmundjet e caktuara prishinkëtë flor normale duke e shndërruar në flor patogjene.

Kush e Shkakton Candidias (soor)

?

Medikamentet

Antibiotikët KortikosteroidetPilulat

Kontraceptive

Sëmundjet apo situatat mjeksore që bëjnëzhvillimin patogjen të Candidias (soor) janë:

1. Diabeti i pakontrolluar

2. Infeksionet nga HIV/AIDS

3. Kanceri

4. Goja e thatë

5. Ndryshimet hormonale gjatë Shtatzanisë

Po ashtu kjo paraqitet edhe te njerzit që pinëduhan, si dhe te ata që mbajnë proteza të cilatnuk iu përshtatën si duhet.

SimptometKëto shkaktohen papritmasmirpo mund të bëhen edhekronike gjatë një periudhëkohore.

Një shenjë e zakonshme ështëparaqitja e lezioneve të bardhanë gjuhë, në faqe, porndonjëher edhe nëtonsilla, murin e sipërm tëgojës, mishra ose edhe në fyt.

Këto lezione kanë pamjen e ‘’gjizës’’ të cilat mund të jenë tëdhimbshme nëse i kruajm osegjatë larjes së dhëmbëve.

S Në raste të caktuara lezionet mund të përhapen nëezofag, tubin gëlltitës, duke shkaktuar:

1. Dhimbje dhe vështirsi gjatë gëlltitjes

2. Jep një ndjenjë të ngecjës së ushqimit në fyt apo nëregjionin e mesit të gjoksit

3. Ethe, nësë infeksioni përhapet përtej ezofagut.

S Ky infeksion mund të përhapet edhe në mëlçi, mushkëridhe lëkurë. Kjo ndodhë te personat me kancer, HIV/AIDS, ose edhe në kushte të tjera që e dobësojnsistemin imunitarë.

Terapia

S Candidias (soor) mund të trajtohet me barëra anti-

fungeale, si p.sh.:

① Nyastin

② Miconazole

③ Gentian violet

④ Amphotericin B

S Nëse Candidias (soor) është sekondare gjatë përdorimit të

kortikosteroideve apo antibiotikëve kjo mund të ndalet.

S Nëse Candidias (soor) është e përsëritshme, atëher përdorimi i

azole anti-fungeal rrezikon që këto mikroorganizma të bëhen

rezistente ndaj barërave anti-fungeale.

S Përdorimi profilaktik anti-fungeal është te personat me

HIV/AIDS, gjatë radioterapisë, gjatë imunosupresivëve ose

terapis së zgjatur me antibiotikë.

Parandalimi

në Kavitetin

OralSasia e Candidias në gojë

mund të reduktohet duke

përmisuar masat e higjienës

orale, si p.sh.:Larja e rregulltë e dhëmbëve,

Përdorimi i shpërlarësve të gojës anti-

mikrobial

Është e dobishme që individët

që konsumojnë duhanin ta

lënë atë sepse shumica e

këtyre mikroorganizmave

shkaktohet nga pirja e tij.