CAN SİGORTALARI · 2013-04-10 · FASIL/KISIM Mevcut Kanun Md Sayısı KISIM/BÖLÜM Yeni Kanun...

TÜRK TİCARET KANUNU (NO.1602)

SİGORTA KİTABI

CAN SİGORTALARI

Hazırlayan ve Sunan:

Av. Ahmet Karayazgan

TSRSB, Hukuk Komitesi, Raportör

İstanbul 2012

1

FASIL/KISIM

Mevcut

Kanun

Md

Sayısı

KISIM/BÖLÜM

Yeni

Kanun

Md.

Sayısı

3. FASIL

CAN SİGORTASI

18

2. Bölüm

Can Sigortaları

34

1. Kısım

Hayat Sigortası

1321 –

1333

13 Hayat Sigortası 1487 -

1506

20

2. Kısım

Kazaya Karşı Sigorta

1334 -

1338

5 Kaza Sigortası

1507 -

1510

4

-

-

-

Hastalık ve Sağlık

Sigortası

1511 –

1520

10

ESKİ _ YENİ KANUN KIYASLAMASI

MEVCUT KANUNA GÖRE HÜKÜMLERİN

DAĞILIMI

3

Yeni

Düzenleme Değişik

Hayat Sigortası 9 11

Kaza Sigortası 1 3

Hastalık Sağlık

Sigortası 10 0

HÜKÜMLERİN UYGULANMASI

GENEL HÜKÜMLERDEKİ ATIFLAR 1412 Sigorta ettiren dışındakilerin bilgisi ve davranışı

1413 (3) Olağanüstü Durumlarda Fesih

1422 Rizikonun gerçekleşmesindeki imkansızlık

1427 Tazminat Ödeme Borcu_

[Muacceliyet: her halukarda ihbardan itibaren 15 gün]

1431 (4) Prim Ödeme Zamanı

1434 (4) Temerrüt gibi

UYGULANACAK DİĞER HÜKÜMLER Hayat Sigortası için : (*)

Ferdi Kaza için : 1510 md.

Hastalık ve Sağlık Sigortaları için : 1519 md.

4

HÜKÜMLERİN UYGULANMASI

KORUYUCU HÜKÜMLER

Can Sigortaları için: 1520 md.

aykırı sözleşmeler geçersizdir.

aykırı sözleşme şartları geçersizdir

sigorta ettiren, sigortalı ve lehtar aleyhine değiştirilemez;

değiştirilirse bu Kanun hükümleri uygulanır.

5

SİGORTA KİTABINDA

SÖZLEŞME HUKUKUNA MÜDAHALE

GRUP SİGORTALARINDA HAKLARIN KULLANIMI

(1496. MD)

HASTALIK VE SAĞLIK SİGORTASINDA BEKLEME

SÜRESİ (1516. MD)

6

TTK YÜRÜRLÜK VE UYGULAMA KANUNU (NO.1603)

Sigorta Hukuku A) Sigorta sözleşmesi _ 39(1). Md.

ÖNCEKİ TTK yürürlükte iken [yapılmış ve hüküm ifade etmeye başlamış] sigorta sözleşmelerine,

YENİ TTK.’nın yürürlüğe girmesinden itibaren bir yıl süreyle, ÖNCEKİ TTK HÜKÜMLERİ uygulanır.

…



… Ancak, bu bir yıllık süre içinde

[sigorta ettireni, sigortalıyı ve lehdarı koruyan] hükümler bakımından,

1517 nci maddesi müstesna,

YENİ TTK HÜKÜMLERİ geçerli olur.

“1517. madde_ Yeni doğan bebeğin ve evlat edinilenin sigorta kapsamında olması”



… Bir yıllık süre içinde sona eren

ÖNCEKİ TTK’ya tâbi sigorta sözleşmelerinin uzatılması ya da yenilenmesi hâlinde

YENİ TTK HÜKÜMLERİ uygulanır.


Sigorta Hukuku / [Koruyucu hükümler] _ 40. md.

Önceki Kanun yürürlükte iken yapılmış olup da,

[Yeni Kanunun 1452, 1486, [1488] (!) ve 1520 nci maddelerine aykırı bulunan] sigorta sözleşmeleri,

yukarıda açıklanan 39. uncu maddeye tâbidir.

1452. madde Koruyucu Hükümler (genel hükümler)

1486 madde Koruyucu Hükümler (zarar sigortaları)

1488 madde Tontin [Atıf Hatası !...]

1520 madde Koruyucu Hükümler (can sigortaları)

CAN SIGORTALARI - HAYAT SIGORTASI

- HASTALIK VE SAĞLIK SIGORTASI

- KAZA SIGORTASI

11

HAYAT SIGORTASI

12

HAYATI SİGORTA EDİLECEK KİŞİ

– HAYAT SIGORTASI

MADDE 1490. – (TTK1321 -1322 maddeleri birleştirilmek suretiyle önemli surette geliştirilmiştir.)

Sigorta ettiren, kendisinin veya başkasının hayatını, ölüm veya hayatta kalma ihtimallerine karşı sigorta ettirebilir.

Başkasının hayatı üzerine sigorta yapılabilmesi için, [o kişi]nin hayatının devamında [lehdar]ın menfaatinin bulunması şarttır. (aykırı sözleşmeler geçersiz)

Lehdarın menfaatinin aranması ?... Oysa, sigortalının bilgi ve onayı olmasa bile, [yaptıran

üçüncü şahsın] o kimsenin hayatının devamlılığında [maddi veya manevi menfaat] aranmakta Mevcut TTK 1321 (1)

Sigortalının İzin/Onayı Yeterli Olabilirdi…

13


– HAYAT SIGORTASI

MADDE 1490/4 –

Menfaatin sözleşmenin yapılmasından sonra ortadan kalkması halinde

Sözleşme o andan itibaren geçersiz olur; Sigorta ettirene iştira değeri ödenir. (aykırı sözleşmeler geçersiz)

14


– HAYAT SIGORTASI

Ölüm ihtimaline karşı yapılan sigortalarda,

sigorta bedelinin, mûtad cenaze giderlerini aşması halinde,

sigortalının, veya

varsa kanunî temsilcisinin, yazılı izni gerekir. (sigorta ettiren,sigortalı ve lehtar aleyhine değiştirilemez.)

Kanunî temsilcinin lehdar olarak tayin edildiği veya kendisinin sigorta ettiren olduğu durumlarda, kanunî temsilcinin izinle ilgili olarak sigortalıyı temsil yetkisi yoktur. (aksine sözleşme şartları geçersizdir.)

15


– HAYAT SIGORTASI

Ölüm ihtimaline karşı yapılan sigortalarda… Sigortalı [15] yaşından büyükse, kanunî

temsilcinin dışında ayrıca onun da izni alınır. İzin alınmadan yapılan sözleşme, icazet verilmediği

takdirde GEÇERSİZDİR.

(sigorta ettiren,sigortalı ve lehtar aleyhine değiştirilemez.)

Oysa mevcut kanun 1321 ikinci fıkrasında

Küçüklerin, mahcurların veya mümeyyiz olmayanların ölümünü şart koyarak sigorta etmek batıl, bunların hayatı üzerine sigorta yaptırmak muteberdir. Her iki halde de ölüm vuku bulursa sigortanın ölüm tarihindeki riyazi ihtiyatı ödenir.

16

LEHTAR TAYİNİ – HAYAT SIGORTASI MADDE 1493. – (Mevcut Kanunda 1329 ve 1330. md)

Kimlerin Lehtar Olabileceği. Gerçek ya da tüzel kişi olabilir.

Lehtar Tayini Yetkisi. Sigorta ettiren, tayin ettiği lehtarı [sigortacıya

bildirmekle yükümlüdür]. Lehtar tayini ve değişiklikleri sigortacının iznine tâbi

değildir. Lehtarın sigortacıya bildirilmemiş olması halinde,

sigortacı iyi niyetle yaptığı ödeme ile borcundan kurtulur.

17

LEHTAR TAYİNİ – HAYAT SIGORTASI

Değiştirilemez Lehtar Tayini (md 1493). Sigorta ettiren,

Sigorta Ettirenin değiştirme hakkından feragatını sigorta poliçesine yazdırması, ve

Sigorta poliçesinin lehtara teslim edilmiş olması

(mevcut kanun 1330 son cümlesi de aynı şekilde…)

Tereddüt halinde, sigorta ettirenin lehtarı değiştirme hakkını saklı tuttuğu kabul edilir.

18


Değiştirilemez Lehtar Tayini (md 1493/4). Açıkça feragat ve sigorta poliçesinin lehdara

verildiği hallerde bile

mirasçılıktan çıkarma veya

hibeden rücu halleri gerçekleşmiş yahut

[ilgililer arasında] (!) o kişinin lehtar tayinine ilişkin [sebep] (menfaat !) ortadan kalkmış ise,

lehtar değişikliği mümkündür.

19


Lehtarın Talep Hakları (md 1493/7). Aksine sözleşme yoksa, sigortacıdan edimi talep

ve tahsil yetkisi, lehtara aittir. Aksine öngörülebiliyorsa, o zaman lehtar niye

atanmaktadır ?

Lehdarın değiştirilemeyeceği hallerde, sigorta ettiren tarafından ayrılma ve ödünç alma hakları

kullanıldığı takdirde, ödenecek tutar üzerinde [lehtar] hak sahibidir.

Rizikonun gerçekleşmesinden önce sigortacının iflâsı sonucu ödenecek miktar üzerinde de, aksine sözleşme yoksa [lehtar] hak sahibidir.

20


Ölüm rizikosuna karşı yapılmış sigortalarda,

birden fazla kişi payları belirtilmeksizin lehtar olarak

atanmışsa,

sigorta bedeli üzerinde hepsi eşit oranda hak

sahibidir.

Hak sahiplerinden biri tarafından alınmayan pay,

diğerlerinin payına eklenir.

Mirasın reddi veya mirastan vazgeçme lehtarın hakkı

üzerinde etkili olmaz.

Yorum Kuralı - Md. 1494 - (Yeni bir düzenlemedir.) 21


Lehtar belirtilmemişse, md. 1494

Ölüm rizikosuna karşı yapılmış sigortalarda,

[sigorta ettiren’in mirasçıları] lehine,

[ Sigorta ettiren ile Sigortalı, aynı kişilerse belki…

[ Ayrı kişilerse, SE hayatta olacağından niçin “Sigorta Ettiren”

değil ?...]

[ Sigorta Ettiren, tüzel kişi ise, ???????????]

yaşama ihtimaline karşı yapılmış ise [sigortalı] lehine,

yapıldığı kabul olunur.

22


Lehtarın, sigortacıya karşı [istem hakkını kazanamaması] (?) hâlinde, “Lehdarın Ölümü” mü kastedilmektedir. 1504/2 ????

Dönülebilir, dönülemez lehtar durumu farklılığı

Sigortalıdan önce ölürse hiç kazanılmamış olacaktır.

bu hak,

[sigorta ettirene],

[onun da ölmüş olması] hâlinde, mirasçılarına

geçer (?). Md. 1495 - Diğer bir yorum kuralıdır (Yeni bir

düzenlemedir.)

[1504/2 _Lehtarın sigortalıyı öldürmesi hali…] … sigorta bedelinden mahrum kalır ve bu bedel, ölenin [yani, sigortalının] mirasçılarına ödenir…

23

LEHTARIN, SİGORTA ETTİRENİN

YERİNE GEÇMESİ – HAYAT SIGORTASI

Md. 1505. – (Yeni bir düzenlemedir.)

Bu imkanın öngörüldüğü haller. Sigorta sözleşmesinden sigorta ettiren [lehine doğan

alacakların] ihtiyaten veya icraen haczedilmesi, yahut

Lehdarın vazgeçilmez olarak tayin edilip edilmediği durumlar ayrıştırılmalıdır.

Sigorta ettiren hakkında [iflâsın açılmasına karar verilmesi]

24



MADDE 1505. – (Yeni bir düzenlemedir.)

İsmen belirlenmiş olan lehdar, [sigorta ettirenin onayı ile] sigorta sözleşmesine onun yerine taraf olabilir.

[iflas halinde, iflas masasının durumu ?]

[sigortacının kabulü aranmamış…]

Bu konuda, 1417(1). Madde kıyasen!... Sigorta Ettirenin Aczi, iflası veya hakkındaki takibin

semeresiz kalması halinde, Sigortacının fesih hakkı… “Primin ödenmesinden önce acze düşen, iflas eden veya hakkında yapılan takip semeresiz kalan sigorta ettirene, sigortacının istemiyle taahhüdünün yerine getirileceğine ilişkin teminat isteyebilir. Bu istemden itibaren bir hafta içinde teminat verilmemiş ise sigorta ettiren sözleşmeyi feshedebilir.”

Sözleşmede lehdar hiç veya ismen tayin edilmemişse, bu hak, [sigorta ettirenin] eşine ve çocuklarına aittir.

25



MADDE 1505. – (Yeni bir düzenlemedir.)

Sigortacıya ihbar aranmakta ve hakkın kullanımı süreye tabidir. Haczi öğrenilmesi veya iflasın açılması tarihinden başlayarak

bir ay içinde; Aksi halde bu hak düşer.

Bu halde, alacaklı veya iflas masasına karşı

yükümlülük Lehdar, sözleşmeye taraf olursa,

[Sigortacının sözleşmeyi feshi halinde], sigorta ettirenin sigortacıdan talep edebileceği tutarla sınırlı olarak,

haczi uygulatan alacaklıya veya iflas masasına karşı yükümlüdür.

26



Prim Borcu için yapılan takibin semeresiz kalması

Genel Hükümler _ md.1431 (4)

Başkası lehine yapılan sigortada,

Prim borcu için sigorta ettirenin aleyhine yapılan takip semeresiz kalmışsa,

bu durumun sigortacı tarafından kendilerine bildirilmesi hâlinde,

Lehtar, primi ödemeyi üstlenirse

Sözleşme bu kişi ile devam eder;

aksi hâlde, sigortacı sigorta ettirene karşı sahip olduğu hakları kullanır.

27

GRUP SİGORTALARI – HAYAT SIGORTASI

Asgari Sayı… md. 1496. – (Yeni bir düzenlemedir.)

10 kişi’dir.

Sonradan grubun on kişinin altına düşmesi sözleşmenin geçerliliğine etki etmez.

Grupta yer alan her kişiye, poliçe içeriğini özetleyen bir sertifika [verilebilir].

28


Gruba katılım şartlarının belirlenmesi (md 1496)

Sigorta ettiren tarafından belirli ölçütlere göre kimlerden oluştuğunun tespit edilebilir.

Sözleşmenin devamı sırasında gruba dahil her kişi sigortadan, [grup sigorta sözleşmesi sonuna kadar] yararlanır.

Aksine sözleşme yoksa, grup sigortalarında lehdarı tayin hakkı grupta yer alan kişiye aittir.

29


Ferdi olarak devam hakkı (md. 1496) Aksine sözleşme yoksa, sözleşme süresi içinde gruptan ayrılma halinde

grup sigortası ile sağlanan güvence,

sigorta ettiren, sigortalı veya lehdar tarafından

Ferdi olarak ve ancak, sigorta ettiren sıfatıyla olur.

Bu kişiler geçmiş günlere ait kendilerine isabet eden

prim borçlarından, önceki sigorta ettirenle birlikte

sorumludur.

30


Grup sigortalarında

HM nin bağlı bulunduğu Bakanlığın Düzenleme Yetkisi. (md 1496)

ayrılma,

ödünç alma,

tenzil,

bildirim yükümlülüğü ve

ilgili diğer konular (!) [yönetmelikle] … düzenlenir.

31

SİGORTA DEĞERİ– HAYAT SIGORTASI

MADDE 1491. – (Kısmen yeni bir düzenlemedir.)

Bir kimsenin hayatı bir veya birkaç sigortacı tarafından

çeşitli bedeller üzerine sigorta ettirilebilir.

(Mevcut madde 1323)

Ödenecek bedel: (aykırı sözleşme şartları geçersiz)

[lehtarın] maddi menfaatinden daha fazla olduğu

durumlarda,

Kredi kurumları söz konusu ise, anlaşılabilir, ancak bunun

dışındaki hallerde (?)……

aşan kısım, [sigortalı]’ nın lehine yapılmış sayılır.

Her halükarda, ödeme yapılmadan sigortalıya da sorulması

gerekebilir.

32

BEYAN YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN İHLALİ -

HAYAT SIGORTASI Beyan Yükümlülüğü MADDE 1498 – 1499 [5 yıl geçmişse] _ Prim Farkı Talebi ve Süresi.

Sözleşmenin yapılması sırasında yenilemeler de dahil olmak üzere, (yenilenen sözleşmelerde bu süre, ilk sözleşmenin yapıldığı tarihten başlar.)

sözleşmenin yapılmasından itibaren;

Sözleşmenin devamı sırasında, yenilemeler de dahil olmak üzere, rizikonun artmasından itibaren

[beş yıl geçmişse], sigortacının artık cayma veya fesih hakkı

yoktur; sadece prim farkı talep edebilir;

Beyan yükümlülüğünün kasten ihlali hariç… 33


HAYAT SIGORTASI Beyan Yükümlülüğü MADDE 1498 – 1499

Prim Farkının Kabul Görmemesi.

Sigorta ettiren prim farkını ödemeyi kabul etmez ise,

riziko gerçekleştiğinde, sigortacı ödenen primle ödenmesi gereken

prim arasındaki oranı dikkate alarak, sigorta bedelini öder.

34


HAYAT SIGORTASI Beyan Yükümlülüğü MADDE 1498 – 1499 (Yeni bir düzenlemedir.) (sigorta ettiren,sigortalı ve lehtar aleyhine

değiştirilemez.)

Ancak ihlâl nedeniyle riziko artışı sonucu [teknik esaslara] göre tespit edilen sınırlar dışında

kalmış ise,

Sigortacı, duruma göre,

Sözleşmenin yapılması sırasında ise; sözleşmeden cayabilir ve

Sözleşmenin devamı sırasında ise, sözleşmeyi feshedebilir [!]. [Riziko gerçekleşmişse ???]

35


HAYAT SIGORTASI

Özel bir Durum - Yanlış Yaş Beyanı - 1497. md. (Yeni bir düzenlemedir.) (sigorta ettiren,sigortalı ve lehtar aleyhine

değiştirilemez.)

sözleşmenin yapılması sırasında sigortalının yaşının yanlış bildirilmesi

Eksik prim ödenmişse İlave prim talep imkanı

….gerçek yaşa göre alınması gereken primin, belirlenen prime olan oranına göre …

Riziko gerçekleşmiş ve ödeme yapılmışsa, fazla ödenen kısmın iadesini talep imkanı

Fazla prim ödenmişse Tersine işlem… 36


HAYAT SIGORTASI

Özel bir Durum 1497. md _ Yanlış Yaş Beyanı

Sigortacı için Cayma Hakkı

… sadece gerçek yaşın, sözleşmenin yapıldığı sırada [teknik esaslara] göre belirlenen sınırlar dışında kalması hâlinde…”

37

MUHTELİF HUSUSLAR –

HAYAT SIGORTASI Doktor Muayenesi ve Sigortalıyı Bağlayıcılığı – 1492. md.

Sigorta ettiren ile sigortacı arasında, [sigorta edilecek kişi]’nin doktor muayenesine dair mutabakat;

Sigortalanacak kişiden istenilmesi hususunda haklı bir gerekçe oluşturmaz

Sigorta ettiren dışındakilerin bilgisi ve davranışı

1412. madde / Kanunda sigorta ettirenin bilgisine ve

davranışına hukuki sonuç bağlanan durumlarda, sigortadan

haberi olması şartı ile sigortalının, temsilci söz konusu ise

temsilcinin, can sigortalarında da lehtarın bilgisi ve

davranışı da dikkate alınır.

38


HAYAT SIGORTASI

Sigorta ettiren / lehtarın sigortalıyı öldürmesi – 1504. md. (aykırı sözleşmeler geçersiz)

Sigorta ettiren, sigorta bedelini ödeme borcunun doğmasını sağlamak [amacıyla](!) sigortalıyı öldürür veya öldürülmesinde suç ortaklığı ederse, sigortacı bedel ödeme borcundan kurtulur.

Lehtar, sigortalıyı öldürmüş veya onun öldürülmesinde herhangi bir

şekilde suç ortaklığı etmişse, sigorta bedelinden mahrum kalır ve bu bedel, ölenin [sigortalının] mirasçılarına ödenir. [Niçin Sigorta Ettiren değildir???]

Oysa mevcut kanun md 1328/2 de lehtar ve sigorta ettiren ayırımı bulunmamaktadır.

“Sigortadan faydalanan kimse hayatı üzerine sigorta yapılmış olanı öldürmüş veya onun öldürülmesinde her hangi bir şekilde suç ortaklığı etmiş bulunduğu takdirde sigorta bedelinden mahrum kalır ve bu bedel ölenin mirasçılarına ait olur.”

39


HAYAT SIGORTASI İntihar – md 1503

Sigortalı,

yenilemeler de dâhil olmak üzere, en az üç yıldan beri

devam eden ve

ölüm ihtimaline karşı yapılan bir sözleşmede,

bu süre geçtikten sonra intihar ederse veya intihara

teşebbüs sonucu ölürse,

sigortacı sigorta bedelini ödemekle yükümlüdür.

Mevcut kanun 1328 e göre … arasız olarak en az üç yıl… ve

sözleşme ayrımı bulunmamaktadır.

40


HAYAT SIGORTASI

İntihar – md 1503

Sigortalının intiharı veya intihara teşebbüsü sonucu ölümü,

[akli melekelerindeki bir rahatsızlık] sebebiyle

üç yıldan önce gerçekleşmiş ise

sigortacı sigorta bedelini ödemek zorundadır.

Mevcut kanun 1328 e göre … bu müddetin geçmesinden önce

sigortalının intiharı anında akli melekeleri ne olursa olsun

sigortacı sigortanın o andaki riyazi ihtiyatını öder.

41


HAYAT SIGORTASI Ödünç Verme – md 1501

Mevcut Kanun 1328. md dan farklı olarak

Asgari geçmesi gereken süre “3” yıl değil, “1 yıl” …

Tutarın tespiti kriteri

…[poliçede yazılı cetvele göre satın almaya veya sigorta poliçesi üzerinden] esası değiştirilerek, verilecek tutarın, [istem anındaki, genel kabul görmüş aktüerya kurallarına uygun bir biçimde hesaplanan değer üzerinden] belirlenmesi

Poliçenin iadesi şartı aranmamakta…

42


HAYAT SIGORTASI Ödünç Verme – md 1501

Hakkın kullanımı . yine [Sigorta Ettiren]’e ait …

Ayrıca, lehdarın olduğu durumda, 1493(6). md.’ye dikkat…

“Lehtarın değiştirilemeyeceği durumlarda, [sigorta ettiren] tarafından ayrılma ve ödünç alma hakları kullanıldığı takdirde, ödenecek tutar üzerinde lehtar hak sahibi olduğu gibi…”

43


HAYAT SIGORTASI Tontin – md 1488

Birden çok kişi tarafından verilen katkı payları ile oluşturulan varlıkların,

[belirli bir tarihte hayatta kalanlar] ve [ölenin önceden belirlemiş olması] halinde, [lehdarlar] [!] arasında “paylaştırılması ilkesi” uyarınca,

tontinler kurulabilir.

Bu suretle, TTK 1333. md.’deki “Tontin” yasağı kaldırılmıştır.

Sigorta Şirketleri, bunun neresinde…?

Amaç kalanlar arasında paylaşım değil mi….

44

SİGORTA ETTİRENİN CAYMA HAKKI –

HAYAT SIGORTASI Sigorta Ettirenin Sözleşmeden Cayma Hakkı 1489. md (Yeni bir düzenlemedir.) (sigorta ettiren,sigortalı ve lehtar Aleyhine değiştirilemez.) Sigorta ettiren, sigortacının [kendisine cayma hakkını

kullanabileceğini bildirmesinden] (?) itibaren 15 (onbeş) gün içinde sözleşmeden cayabilir.

Bilgilendirme yapılmamışsa cayma hakkı, ilk primin ödenmesinden 1 (bir) ay sonra sona erer.

“Aydınlatma yükümlülüğü” maddesi ile ilişkisi ne olacak? MADDE 1423- (2) Aydınlatma açıklamasının verilmemesi hâlinde, sigorta ettiren,

sözleşmenin yapılmasına on dört gün içinde itiraz etmemişse, sözleşme poliçede yazılı şartlarla yapılmış olur. Aydınlatma açıklamasının verildiğinin ispatı sigortacıya aittir.

45

SİGORTA ETTİRENİN CAYMA HAKKI –

HAYAT SIGORTASI Sigorta Ettirenin Sözleşmeden Cayma Hakkı 1489. md

Bilgilendirmenin yapıldığı sigortacı tarafından ispatlanır.

Anılan maddenin ikinci fıkrasına göre, 1430 inci madde hükmü saklıdır.

1430 md ye göre “prim ödeme borcu”na ilişkin maddedir.

46

SİGORTADAN AYRILMA

– HAYAT SIGORTASI 1500. Madde (sigorta ettiren,sigortalı ve lehtar aleyhine değiştirilemez.)

Sigorta ettiren, en az bir yıldan beri yürürlükte bulunan ve bir yıllık primi ödenmiş olan sigorta sözleşmelerinde, istediği zaman sözleşmeyi sona erdirerek sigortadan ayrılabilir.

(mevcut kanun 1327 de “satın alma” olarak düzenlenmiş)

Ayrılma değeri, ayrılmanın istenildiği andaki genel kabul görmüş aktüerya kurallarına uygun bir biçimde hesaplanan değerdir.

(mevcut kanunda “poliçede yazılı cetvele” göre denilmekte…)

47

SİGORTADAN AYRILMA

– HAYAT SIGORTASI 1500. Madde (sigorta ettiren,sigortalı ve lehtar aleyhine değiştirilemez.)

Yaşama ihtimaline karşı yapılan sigortalarda,

sigortacıdan ayrılma değerinin istenilebilmesi için [sigortalının sağlıklı olduğunu ispat etmesi] gerekir.

Sigortalı/SE lehine bundan vazgeçilebilir…. Bu masraflar kimin tarafından

karşılanacaktır???? 1426 md Sigortacının giderleri ödeme borcu… uygulanabilir mi???...

48

HASTALIK VE SAĞLIK

SIGORTASI

49

UYGULANACAK KURALLAR – HASTALIK VE SAĞLIK SİGORTASI

Hayat sigortalarına ilişkin hükümler, 1497 ve 1504 üncü

madde hükümleri dışında hastalık sigortasına da

uygulanır (Md 1519).

Md. 1497 – Yanlış yaş beyanı

Md. 1504 – SE veya lehtarın sigortalıyı öldürmesi

Ancak hastalık sigortasına 1503 üncü maddenin

(“Intihar”) uygulanabilmesi,

Ancak, sözleşmede öngörülen rizikonun, intihara

teşebbüs nedeniyle gerçekleşmiş olmasına bağlıdır.

50

UYGULANACAK KURALLAR – HASTALIK VE SAĞLIK SİGORTASI

Sağlık Sigortalarında ise:

Genel hükümler dışında,

Zarar sigortalarına ilişkin hükümler ile,

Hayat Sigortasına ilişkin 1500 ilâ 1502 nci madde

hükümleri, [Atıf hatası ???]

Md. 1500 – Sigortadan ayrılma

Md. 1501 – Ödünç verme

Md.1502 - Prim ödemeden muaf sigorta da uygulanır (md

1519(3)).

51

KAPSAM – HASTALIK SIGORTASI

Hastalık sigortası ile sağlanan teminat– md. 1512

sözleşmede sayılan hastalıklardan birinin veya bir kaçının,

sözleşmenin devamı sırasında gerçekleşmesi veya ortaya çıkması hali için

Aksine sözleşme yoksa teminat, hastalıklardan sadece birinin gerçekleşmesi hali için

verilir.

Sözleşmede birden çok hastalık varsa, hastalıklardan birinin gerçekleşmesi veya ortaya çıkması halinde bedel ödenir ve sözleşme sona erer.

52

KAPSAM – SAĞLIK SIGORTASI

Aksine sözleşme yoksa, Sigortacı; hastalık sonucu gerekli hale gelen ilaç dahil her türlü tıbbî

bakım, gebelik ve doğum, hastalıkların erken teşhisine yönelik ayaktaki incelemeler de dahil olmak üzere sözleşmede kararlaştırılan giderleri,

tedavinin tıbben yatarak tedavinin gerekli olduğu durumlarda günlük hastane giderleri;

sigortalının hastalık sonucu çalışamaması nedeniyle elde edemediği kazançlar için kararlaştırılan günlük iş görememe parası,

sigortalının bakıma muhtaç hale gelmesi durumunda, bakım nedeniyle doğan giderler veya kararlaştırılan gündelik bakım parası

için teminat verir (md 1513). Dikkat !.... Teminat, aksi kararlaştırılmamışsa,

yukarıdakilerin tümünü kapsar. 53

SİGORTA EDİLECEK KİŞİ –

HASTALIK /SAĞLIK SIGORTASI

Sigortanın yaptırılması – Md. 1511 (Aykırı sözleşme şartları geçersizdir.) (yeni bir düzenlemedir.)

Hastalık ve sağlık sigortaları, sigortalı lehine yapılabilir.

Hastalık sigortalarında, lehtar da tayin edilebilir. “Lehtarın belirtilmediği hâllerde, sigortanın [sigortalı]

lehine yapıldığı kabul edilir.” 1515/4 md.

54

LEHDAR– HASTALIK SIGORTASI

Lehtar tayini için,

[o kimse] ile [lehtar] arasında bir menfaat ilişkisinin

bulunması şarttır (Md. 1515).

Ayrıca [sigortalının yazılı izni] gerekir.

Kanuni temsilcisi varsa, kanuni temsilcinin yazılı izni

Kanuni temsilci, lehtar veya sigorta ettiren ise, iznin

verilmesinde sigortalıyı temsil yetkisi yok...

Sigortalı onbeş yaşını doldurmuşsa, ayrıca onun da izni

alınır; aksi takdirde yapılan sözleşme geçersizdir.

55

BEKLEME SÜRESİ–

HASTALIK SAĞLIK SIGORTASI

“Bekleme süresi” kanun ile de tanınmış … (md 1516).

[Ancak bir tarif yer almamakta…]

Bekleme süresinin üst sınırı,

[Hazine Müsteşarlığı]nca veya

[Müsteşarlığın uygun göreceği bir kurum] (?...)

tarafından belirlenir.

56

SİGORTA EDİLECEK KİŞİ –

HASTALIK SAĞLIK SIGORTASI Yeni doğan bebeğin ve evlat edinilenin durumu Md.1517 (Sigortalı aleyhine değiştirilemeyen bir hükümdür.) Doğum sırasında, ana babadan biri için yaptırılmış

bir [hastalık] veya [sağlık sigortası] nın bulunması halinde,

[aksi kararlaştırılmamışsa,] doğumun tamamlanmasından itibaren bebek, [Ek prim olmaksızın] sigortanın kapsamına girer.

Ancak, bunun için doğumun en geç iki ay içinde

sigortacıya bildirilmesi gerekir.

Evlat edinilen küçükler hakkında da uygulanır.

57

SİGORTA DEĞERİ – HASTALIK SAĞLIK SIGORTASI

Sigortalının sağlığı, [hastalık sigortaları] ile [meblağ

sigortası şeklinde düzenlenen sağlık sigortaları]nda bir

veya birkaç sigortacı tarafından, çeşitli bedellerle sigorta

ettirilebilir (!) [ifade hatası- edilebilir]. (md. 1514)

Ödenecek bedelin, [menfaatten] (?) fazla olduğu

durumlarda, aşan kısım [sigortalı]nın lehine yapılmış

sayılır.

[Buna aykırı sözleşme şartları geçersizdir.]

58

BİLGİ İSTEME HAKKI– HASTALIK SAĞLIK SIGORTASI Sigortacının bilgi ve belge verme yükümlülüğü MADDE 1518. (Aykırı sözleşme şartları geçersizdir.)

Sigortacı, hasarı değerlendirirken,

[ilgili kişinin] (!) veya onun kanuni temsilcisinin istemesi hâlinde,

bunlar tarafından belirlenen [doktora],

teminat kapsamındaki hastalığın gerçekleşip gerçekleşmediği ve tıbbi tedavi uygulanmasının gerekliliği konusunda aldığı [rapor hakkında] bilgi ve rapor üzerinde inceleme imkânı vermek zorundadır.

59

KAZA SIGORTASI

60

UYGULANACAK KURALLAR – FERDI KAZA

Hayat sigortalarına ilişkin

Kaza sonucu ölüm rizikosu için, 1490. md ikinci ila

dördüncü fıkraları, ve

Diğer hallerde, diğer hükümler,

kaza sigortası hakkında da kıyas yoluyla uygulanır.

Gerçek zararın sigortacı tarafından karşılanması

öngörülmüş ise, zarar sigortalarına ilişkin hükümler,

kıyas yoluyla kaza sigortası hakkında da uygulanır.

61

KAPSAMI– FERDİ KAZA

62

MEVCUT KANUN YENİ KANUN

MADDE 1334- …

herhangi bir kaza,

hastalık,

maddi menfaatlerini haleldar

edecek her hangi bir olay,

iş kazaları yahut

nevi ve mahiyeti muayyen başka

bir kaza sebebiyle

ölümü veyahut

muvakkat veya daimi surette

[çalışma kudretinden] veya

[imkanından] mahrumiyet …

MADDE 1507- ….

kaza sonucu

ölüm,

geçici veya sürekli sakatlık ya da

iş göremezlik hâlleri için

sigorta teminatı sağlar

TARAFLAR – FERDİ KAZA

63


MADDE 1334- …

… bizzat sigorta ettiren kimse

tarafından yapılacağı gibi bir veya

müteaddit şahıslar lehine olarak diğer kimse tarafından dahi yapılabilir.

…. Kazaya karşı sigorta poliçesi ferden

bir veya müteaddit muayyen şahıslar

üzerine olabileceği gibi bir heyet, bir

cemiyet, bir grup üzerine dahi

yapılabilir.

Bu takdirde kazaya karşı sigorta olunan

kimselerin adlarını göstermeye lüzum

yoktur. Meslek veya memuriyetinin zikri

kafidir.

“Sigortalı”

MADDE 1509-

Kazaya karşı sigorta, sigorta

ettirenin veya başkasının

uğrayabileceği kazalara karşı

yapılabilir.

TARAFLAR – FERDİ KAZA

64

MADDE 1490/2-3-4 –

Kaza sonucu ölüm rizikosu için sigortada

Lehtarın Menfaati Şartı… Sigorta bedelinin, mûtad cenaze giderlerini

aşması halinde, sigortalının, veya varsa kanunî temsilcisinin, yazılı izni gerekir

Menfaatin sözleşmenin yapılmasından sonra ortadan kalkması halinde; o andan itibaren geçersiz olur ve sigorta ettirene iştira değerinin ödenmesi.

TAZMİN ESASI– FERDİ KAZA

65


MADDE 1336- …

1. Kaza ölümü intac eylediği

takdirde gerek ani olsun ve gerek

kaza tarihinden itibaren azami

bir yıl içinde ölüm vukua gelsin

tazminat, [hak sahibine] veya

[mirasçılara] ödenir;

2. Daimi maluliyeti mucip

olduğu takdirde poliçede yazılı

maluliyet derecesine göre icab

eden tazminat, sigorta ettirene

ödenir.

MADDE 1507- ….

… Ölüm, ani olarak veya

kaza tarihinden itibaren en çok

bir yıl içinde gerçekleşmiş ise

sigorta bedeli [sigorta ettirene]

yahut [onun tarafından

belirlenmiş kişiye] ;

geçici ve sürekli sakatlık veya iş

göremezlik hâllerinde ise

[sigortalı]’ya ödenir.

(Sigorta Ettiren ????)

[Dikkat. Bu düzenlemeye aykırı

sözleşme şartları geçersizdir.]

Türkiye Sigorta ve Reasürans

Şirketleri Birliği

İstanbul 2012

66

CAN SİGORTALARI · 2013-04-10 · FASIL/KISIM Mevcut Kanun Md Sayısı KISIM/BÖLÜM Yeni Kanun...

Documents

Transcript of CAN SİGORTALARI · 2013-04-10 · FASIL/KISIM Mevcut Kanun Md Sayısı KISIM/BÖLÜM Yeni Kanun...