C vitamini
-
Upload
olivia-hyde -
Category
Documents
-
view
35 -
download
1
description
Transcript of C vitamini
![Page 1: C vitamini](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022082818/56813452550346895d9b3874/html5/thumbnails/1.jpg)
C vitamini
Sağlık ve İş Güvenliği Bölümü
![Page 2: C vitamini](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022082818/56813452550346895d9b3874/html5/thumbnails/2.jpg)
• C vitamini, normal büyüme ve gelişme için gerekli olan ve suda çözünen bir vitamindir.
• Suda çözünen vitaminler suda erirler.Vücut bunları depolayamaz. Vitaminin artıkları idrarla vücuttan atılır yani bu tür vitaminleri beslenmenize sürekli katmanız gerekir.
Tanım
![Page 3: C vitamini](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022082818/56813452550346895d9b3874/html5/thumbnails/3.jpg)
İşlev
•Kanser riskini azaltır.
• Demir emilimini arttırır.
• Yara iyileşmesini hızlandırır.
• Diş etlerini sağlıklı tutar.
• Tendon,lif,deri ve damarlar için gereken kollajen dokuyu oluşturur.
• Kan, kemik, doku oluşumu ve yenilenmesinde rol alır.
![Page 4: C vitamini](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022082818/56813452550346895d9b3874/html5/thumbnails/4.jpg)
• C vit. iyi bir antioksidandır.
• Antioksidanlar,vücudun besinleri enerjiye dönüştürmesi sırasında oluşan yan bir ürün olan serbest radikallerin tahribini önleyen gıdalardır.
• Bu yan ürünlerin uzun vadeli birikimi, yaşlanma süreci ve kanser, kalp hastalığı, artrit gibi iltihabi süreçlerin oluşmasına yol açar.
• Antioksidanlar, sigara içimi gibi zehirli kimyasalların vücutta yarattığı tahribi de azaltırlar.
![Page 5: C vitamini](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022082818/56813452550346895d9b3874/html5/thumbnails/5.jpg)
Kaynaklar
Besin Porsiyon C vit (mg)
Kırmızı biber, çiğ 1 bütün 312
Yeşil dolma biber, çiğ 1 bütün 146
Çilek 1 bardak /250 ml
95
Kivi 1 orta boy 75
Greyfurt suyu 1 bardak /250 ml
70
Portakal 1 orta boy 70
Brokoli, çiğ ½ bardak /125 ml
61
Domates, çiğ 1 orta boy 16
Patates, pişmiş 1 orta boy 15
Marul 1 bardak /250 ml
14
![Page 6: C vitamini](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022082818/56813452550346895d9b3874/html5/thumbnails/6.jpg)
Günlük gereksinim
Yaş C vit mg/gün
1-3 yaş 15
4-8 yaş 25
9-13 yaş 45
14-18 yaşErkekKadın
7565
19 yaş ve üstüErkekKadın
9075
Hamile 85
Emziren 120
Sigara içenler
+ 35 mg
![Page 7: C vitamini](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022082818/56813452550346895d9b3874/html5/thumbnails/7.jpg)
Yan etkiler
• Vücut C vit.’nini depolamadığından zehirlenme nadirdir. Ancak, günde 2000 mg’dan büyük dozlar; mide rahatsızlıkları ve ishale neden olduğundan önerilmemektedir.
• C vit. yetersizliğinde kuru-kırık saçlar,diş eti iltihapları ve kanamaları, kolay morluklar, burun kanaması, kansızlık, şiş ve ağrılı eklem, dişlerin sallanması gibi belirtiler görülür.
![Page 8: C vitamini](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022082818/56813452550346895d9b3874/html5/thumbnails/8.jpg)
Saklama & pişirmenin etkisi
• C vit., hava, su ve ışığa son derece duyarlıdır.
• Sebzelerdeki C vit.’nin % 25’i kaynatma-haşlama ile yok olur. Aynı miktarda kayıp da meyve-sebzelerin dondurulması ile oluşur.
• Meyve-sebzelerin 10-20 dk pişirilmesi %50’nin üzerinde kayıba yol açar.
• Konservelerin ısıtılması ile toplam C vit.’nin sadece 1/3’ü kalır.
• Alınan C vit.’ninden max. Yarar ancak çiğ ve taze tüketimle mümkündür.
![Page 9: C vitamini](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022082818/56813452550346895d9b3874/html5/thumbnails/9.jpg)
Yanlış bilinenler
• C vit. almak soğuk algınlığını önler:
Kış mevsimi, grip ve soğuk algınlığı mevsimidir. Araştırmalar, besinler dışında alınan fazla miktardaki C vit.’nin soğuk algınlığını önlemeye bir etkisinin olmadığını, aksine bulantı, ishal, mide krampları gibi yan etkilere yol açtığını bildirmektedir.
![Page 10: C vitamini](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022082818/56813452550346895d9b3874/html5/thumbnails/10.jpg)
• Portakal, en iyi C vit. kaynağıdır:
Portakal suyu C vit. içermekle birlikte hem şekerli hem de asidiktir. Bağışıklık sistemine yük bindiren kan şekeri yükselmesine yol açtıklarından yüksek glisemik endeksli yiyecekler grubundadır. Portakal yerine elma (düşük glisemik endeks) ve limon (asid-alkali dengesini düzenleme) da C vit. kaynağı amacıyla tüketilebilir.