Bươc đâu tim hiêu vê nhưng hoat đông giup đơ

nan nhân chât đôc da cam

USUKI KURUMI

Khoa tiếng Việt, Trường Đại Học Osaka

Mục Lục

PHẦN MỞ ĐẦU...............................................................................................1

PHẦN NỘI DUNG...........................................................................................5

Chương 1: Khai quat vê CĐDC (chât đôc da cam)……………………………………5

1. 1 Đinh nghia…………………………………………………………………………...5

1. 2 Anh hương cua CĐDC……………………………………………………………...6

1. 3 Tinh trang nan nhân CĐDC………………………………………………………11

Chương 2: Cac hoat đông giup đơ nan nhân CĐDC…………………………………13

2. 1 Đoan thê giup đơ va cac hoat đông giup đơ nan nhân CĐDC tai Viêt Nam.......13

2.1.1 Lang Hoa Binh - Thanh Xuân…………………………………………………...13

2.1.2 Lang Hưu Nghi - Ha Nôi………………………………………………………...15

2.1.3 Hôi VAVA……………………………………………………………………....19

2. 2 Đoan thê giup đơ va cac hoat đông giup đơ nan nhân CĐDC tai Nhât Ban…...21

2.2.1 Chương trinh Sawori cua đoan thê Sawobeto tai Viêt Nam.................................21

2.2.2 Hôi viên trơ vi Viêt Nam thân yêu........................................................................25

2.2.3 Hôi trơ giup tre em Viêt Nam (SVCA).................................................................28

Chương 3: Trai nghiêm thưc tê vơi cac nan nhân CĐDC - “Hôi viên trơ vi Viêt Nam

thân yêu” -……………………………………………………………………29

PHÂN KẾT LUẬN.........................................................................................44

PHẦN PHU LUC.................................................................................................................47

Tài liệu tham khảo ..............................................................................................................57

1

PHẦN MỞ ĐẦU

************************

1. Lý do chọn đề tài

Tôi băt đâu biêt vê chât đôc da cam (dươi đây goi tăt la “CĐDC”) khi tôi con qua tre.

Tôi xem chương trinh vê hai bạn người Viêt co tên la Viêt-Đưc. Viêt-Đưc la căp sinh đôi

dinh liên nhau do di chưng CĐDC. Măc du Viêt bi hôn mê sau khi đươc phâu thuât tach rơi,

sau đo bi mât, nhưng Đưc vân khoe nên luc đo tôi chưa nghi răng vân đê nay nghiêm trong

va căp sinh đôi Việt-Đưc la nhưng ngươi rât hiêm găp nên chi cam thây thông cam va đang

thương. Sau vai năm trôi qua, tôi gân như quên hêt vê CĐDC. Vao năm 2009, tôi băt đâu

vao Khoa tiêng Viêt Trương Đai hoc Osaka. Tôi co cơ hôi đi du lich ơ thanh phô Hô Chi

Minh va Ha Nôi vao hai năm 2009 va 2010. Luc đo, tôi nhin thây nhưng nan nhân CĐDC.

Tôi rât ngac nhiên vi biêt răng vân con co nhưng nan nhân khac nưa, va đông thơi luc đo tôi

nghi răng Viêt-Đưc chi la môt trương hơp thanh công, trong khi nhưng vêt thương chiên

tranh tai Việt Nam vân chưa lanh. 3 năm sau, năm 2012, tôi đên du học tai Trương Đai hoc

Ha Nôi. Sau đo, khi đi du lich lân thư hai ơ thanh phô Hô Chi Minh, tôi vưa cam nhân sư

thay đôi nhanh chong cua Việt Nam vưa lo lăng vi không nhin thây nan nhân CĐDC trên

đương nưa. Họ ơ đâu? Xa hôi đa giup đơ ho hay ho đa bi quên lang?

Nhât Ban cung co vân đê tương tư. Đo la vân đê vê nhưng ngươi bi anh hương cua

bom nguyên tư trong chiên tranh thê giơi thư hai. Măc du la ngươi Nhât nhưng tôi không

biêt ro vê vân đê nay. Chiên tranh kêt thuc lâu rôi, nhưng co bao nhiêu phân trăm thanh

2

niên Nhât Ban biêt va nhơ vê vu tha bom nguyên tư đo? Con co bao nhiêu phân trăm thanh

niên Viêt Nam biêt va suy nghi vê CĐDC? Tôi nghi răng không nhiêu lăm. Tôi sơ la ca hai

nươc đêu dân dân quên đi nôi đau cua cac nan nhân bom nguyên tư va CĐDC. Điêu nay

thôi thuc tôi tim hiêu nhưng hoat đông giup đơ ho, đông thơi muôn biêt nhưng ngươi giup

đơ cam thây thê nao vê vân đê CĐDC.

2. Muc đich cua đê tai

Đê tai nghiên cưu co ba muc đich chinh:

Muc đich thư nhât la tim hiêu khai quat vê CĐDC, tinh hinh cac hoat đông giup đơ

nan nhân CĐDC Viêt Nam va muôn hiêu ro nhưng ngươi giup đơ cam thây như thê nao.

Muc đich thư hai la tim hiêu nhưng vân đê va sư kho khăn cua hoat đông giup đơ nan

nhân CĐDC va xem xet cach giai quyêt nhưng vân đê đo ơ Viêt Nam.

Muc đich thư ba la mong muôn co nhiêu ngươi quan tâm hơn đên vân đê nay sau khi

đoc khoa luân cua tôi.

3. Pham vi đôi tương nghiên cưu

Đê tai “Bươc đâu tim hiêu vê nhưng hoat đông giup đơ nan nhân chât đôc da

cam” lây đôi tương nghiên cưu la CĐDC, nhưng hoat đông giup đơ nan nhân CĐDC ơ

Viêt Nam, đăc biêt la tai Ha Nôi va Nhât Ban.

3

4. Lich sư nghiên cưu cua đê tai

Lê Cao Đai, tông giam đôc cua hôi chư thâp đo thơi ky chiên tranh, đa viêt môt

quyên sach co tên la “Chât đôc mau da cam trong cuôc chiên tranh Viêt Nam” noi vê anh

hương cua CĐDC.

Kitamura Hajime đa viết môt quyên sach co tên la “Tôi ac chiên tranh hoa học cua

My” noi vê hiện trang cua nan nhân CĐDC thông qua phong vân trưc tiêp nan nhân CĐDC,

cựu chiến binh va y ta, v.v...

Honda Akihiro, tôt nghiêp Khoa tiêng Viêt, Trương Đại Hoc Osaka vao năm 2012,

đa viết khoa luân co tên la “Cac hoạt đông giup đơ nan nhân bi chât đôc mau da cam Viêt

Nam”. Tac gia đa viêt vê vu khi hoa hoc va nhưng hoat đông giup đơ nan nhân CĐDC ma

tac gia quan tâm đên. Cơ quan ma tac gia đa điêu tra hâu hêt la cơ quan chinh phu va đoan

thê lơn.

Trong khoa luân nay, tôi se giơi thiêu chi tiêt vê cac hoat đông giup đơ do cac ca

nhân tô chưc, đăc biệt Lang Hoa Binh va Lang Hưu Nghi , hai đoan thê ma tac gia Honda đa

tưng đê câp đên.

5. Phương phap nghiên cưu

Trong khoa luân nay tôi sư dung hai phương phap sau:

4

Phương phap thư nhât la tông hơp thông kê, phân tich cac thông tin va tai liệu vê

CĐDC va cac hoạt đông giup đơ nan nhân CĐDC thông qua cac trang web va cac tai liêu

liên quan.

Phương phap thư hai la tham gia cac hoat đông giup đơ, đi phong vân trưc tiêp nhưng

đoan thê giup đơ nan nhân CĐDC.

5

PHẦN NỘI DUNG

************************

Chương 1

Khai quat vê CĐDC

1. 1 Đinh nghia

Chât đôc da cam (viết tăt: CĐDC, tiếng Anh: Agent Orange – Tác nhân da cam) là

tên gọi cua môt loại chât diệt co và làm rung lá cây. Trong thời kỳ Chiến tranh Việt Nam,

no đươc quân đôi Hoa Kỳ sử dung như vu khi hoa hoc tại Việt Nam. CĐDC la môt chât

long trong suôt, tên cua no đươc lây từ màu cua nhưng sọc đươc vẽ trên các thùng phuy

dùng đê vân chuyên nó. Quân đôi Hoa Kỳ còn có môt sô ma danh khac đê chỉ đến các chât

đươc dùng trong thời kỳ nay: “chât xanh” (Agent Blue,), “chât trăng” (Agent White), “chât

tim” (Agent Purple) va “chât hồng” (Agent Pink) (Wikipedia Viêt Nam, Chât đôc da cam).

Trong chiên dich Ranch Hand, CĐDC đươc quân đôi My sư dung rât nhiêu. Muc

đich cua chiên dich Ranch Hand là sư dung thuôc diêt co va lam rung la cây đê biên nhiêu

vung nui râm rap ơ miên Nam Viêt Nam thanh đôi nui troc, biên nhiêu vung rưng ngâp măn

thanh cac bai hoang trông, triêt ha cac căn cư cua quân Giai phong va quân du kich, huy

diêt mua mang nhăm căt nguôn tiêp tê lương thưc, thưc phâm cho lưc lương cach mang,

6

đông thơi cung đê cương bưc, dôn dân vao cac trai tâp trung hoăc nhưng vung do My-Nguy

kiêm soat. (Không Diên, 2006, tr.63)

Trong thời gian từ 1961 đên 1971 (3735 ngay, vơi 3 đơi Tông thông My), vơi chiên

dich Ranch Hand, sô lương chât đôc hoa hoc (bao gôm hơn 20 loai chât đôc khac nhau,

trong đo đa sô la CĐDC) ma quân đôi My đa rai xuông miên Nam Viêt Nam la rât lơn.

Theo nhom nghiên cưu cua Trường đại học Columbia My, đưng đâu la J.M.Stellman công

bô “Mưc đô va dâu tich sư dung CĐDC va cac chât diêt co khac ơ Viêt Nam” thi sô hoa

chât ma My sư dung ơ Viêt Nam la 76,9 triêu lit. Gân đây, cung theo ho thi con sô đo la

100 triêu lit. Trong đo co nhiêu đioxin la chât đôc hai va nguy hiêm nhât. Ngươi ta tinh

răng chi cân 85 gram đioxin cung đu giết toan bô dân cư cua môt thanh phô lơn như New

York vơi gân 8 triêu dân. (Không Diên, 2006, tr.64) Đây la cuôc chiên tranh hoa hoc lơn

nhât trong lich sư chiến tranh thê giơi tư trươc đên nay.

1. 2 Anh hương cua CĐDC

Đioxin đươc mô ta như la môt chât đôc hai nhât ma con ngươi tim ra cho đên thơi

điêm nay.

Tac hai cua đioxin trong CĐDC không nhưng huy diêt môi trương tư nhiên như đât,

nươc, đông thưc vât ơ nhiêu vung rưng nui, ruông đông va lang quê miên Nam Viêt Nam

ma con huy hoai cơ thê, lam suy kiêt sưc lưc cua nhiêu ngươi đa tưng sinh sông ơ cac khu

vưc bi phun rai va tiêp xuc vơi loai chât đôc nay. Đăc biêt, di hai cua no la nôi đau khôn

7

xiêt cua nhiêu công đông, tôc ngươi, gia đinh va thê hê ơ Viêt Nam cung như cua nhiêu cưu

binh My, Uc, Tân Tây Lan, Han Quôc, v.v... đa tưng tham gia vao cuôc chiên tranh Viêt

Nam cung gia đinh va con chau cua ho (Không Diên, 2006, tr.64).

Anh hương đên thiên nhiên va môi trương

Tac hai cua chiên tranh hoa hoc vơi môi trương, sinh thai la rât nghiêm trong va keo

dai.

Theo thông kê cua Viên Điêu tra Qui hoach rừng, thi tông diên tich rưng bi rai chât

đôc hoa học la 3.104.000ha, chiêm 17.8% diên tich tư nhiên, trong đo rưng nôi đia chiên

2.954.000ha (95%) va rưng ngâp măn chiêm 150.000ha (5%) (Hôi Chư Thâp Đo Tinh Binh

Đinh, 2006, tr.134). Vi du, A Lươi không con môt canh rưng. Sau 30 năm kêt thuc chiên

tranh, cây côi vân không thê nao moc lên đươc bơi chât đôc hoa hoc. (Không Diên, 2006,

tr.65)

Nhưng trương hơp CĐDC anh hương đên môi trương thiên nhiên như sau:

a. Mât cân băng sinh thai,

b. Tôn thât rât lơn vê tai nguyên gô, tai nguyên đông vât rưng, đăc san rưng,

c. Nguôn hat giông cây rưng bi tôn thât,

d. Chưc năng bao vê va lam giau chât dinh dương cho đât rưng bi mât,

8

e. Đât trơ nên bac mau,

,v.v... lam kho khăn cho viêc phuc hôi rưng. (Hôi Chư Thâp Đo Tinh Binh Đinh,

2006, tr.134)

Muông thu trong rưng cung bi tôn thât song song vơi viêc tan pha rưng như: Cac

loai chim, thu sông nhơ san phâm cây rưng, la cây, hoa trai, rê, v.v... môt phân chết do tac

hai trưc tiêp cua chât đôc, môt phân thiêu thưc ăn. Nhưng đông vât lơn hơn sông nhơ cac

thu nho cung bi can kiêt nguôn thưc ăn hoăc chêt hoăc phai di chuyên đi nơi khac.

Anh hương đên con ngươi

Anh hương cua chât đôc nay không chi pha hoai sưc khoe ma con pha hoai ca hê sinh

thai cua con ngươi.

Ngay từ khi chiến tranh hoa hoc đang tiếp diên thi cac nha khoa hoc Viêt Nam đa

quan tâm đến cac tac hại trươc măt va lâu dai cua cuôc chiên tranh hoa hoc CĐDC nay.

Đi đâu trong công trinh nghiên cưu la cô Giao sư Tôn Thât Tung1. Trong cuôc Hôi

thao quôc tê tô chưc tai Orsay (Paris, 1970), Giao sư Tôn Thât Tung va cac nha khoa hoc

Viêt Nam đa tô cao cac chât diêt co đioxin ma My tiên hanh ơ miên Nam Viêt Nam xâm

nhâp vao nươc va đât ơ vung đât đo, đi vao chuôi thưc ăn va tich tu trong tê bao cơ thê con

1 Tôn Thât Tung la môt bac si nôi tiếng ơ Việt Nam và thế giơi trong linh vực gan và giai phẫu gan. Ông

đươc phong tăng danh hiệu Anh hùng Lao đông, Viện si Viện Hàn lâm Y học Liên Xô. Ông còn là môt

giao sư, đao tạo ra nhiêu thế hệ bac si tai năng tại Trường Đại học Y Hà Nôi. Ông còn giư cương vi

Thư trương Bô Y tế Việt Nam Dân chu Công hòa. (Wikipedia Viêt Nam, Tôn Thât Tung )

9

ngươi. No gây ra ung thư, đôt biên gien, di tât bâm sinh, quai thai va cac tai biên sinh san

khac (Hôi Chư Thâp Đo Tinh Binh Đinh, 2006, tr.134).

Anh hương trưc tiêp

Khi sự tân công cua chât diêt co nhăm vao nhưng loai thưc vât khac nhau thi không

co môt sư chu y đăc biêt nao đôi vơi nhưng anh hương co thê co trên cơ thê ngươi. Tuy vây,

trong chiên tranh, nhưng vân đê vê y hoc đa đươc nhưng ngươi dưng chân va sông ơ trong

vung bi rai chât hoa hoc kê lai (Eva Lindskog, Annika, Johansson, Pham Hương Thao,

2006, tr.13-14). Đioxin đi vao cơ thê thông qua thưc ăn hoăc nươc uông, thông qua ô nhiêm

khi thơ va tiếp xuc trực tiêp trên da. Triêu chưng chu yêu la chong măt, đau đâu, buôn nôn,

ia chay, ho, kho thơ.

Hâu qua khac cua viêc rai chât hoa hoc la con ngươi di chuyên, gop phân lam lan

rông cac dich bênh. Cung thê, việc giam nguôn thưc phâm vi sư pha huy mua mang dân

đên nhưng vân đê sưc khoe ca câp va man tinh. Tôi se giơi thiêu vai câu chuyên trong

chương 3.

Anh hương di truyên

Môt điêu đươc biêt ro la đioxin la môt chât hoa hoc pha huy tuyên nôi tiêt vơi đôc

tinh cao anh hương lên hê sinh san. Thâm chi la ơ môt liêu lương nông đô thâp, no cung

gây ra sư pha vơ nghiêm trong lên sư sinh san binh thương cua con ngươi, vi du như kha

10

năng sinh san kem, tăng tư vong trươc sinh va nguy cơ viêm mang tư cung (Eva Lindskog,

Annika, Johansson, Pham Hương Thao, 2006, tr.15).

Robert Baughman va Matthew Meselson, hai nha khoa hoc cua My, năm 1970 lân

đâu tiên tim thây đioxin trong sưa phu nư ơ Cân Giơ (TP.Hô Chi Minh) va huyên Tân

Uyên-Sông Be (nay la Binh Dương, Binh Phươc) vơi mưc binh quân la 484,98 ppt, cao

nhât la 1,450ppt. Trong thơi ki nuôi dương, no đươc truyên từ me sang con va tre co thê

hâp thu đên 95% đioxin trong sưa me (Hôi Chư Thâp Đo Tỉnh Binh Đinh, 2006, tr.135). Vi

du, Arnold Schecter (1994) đa so sanh mưc đô đioxin trong mẫu sưa me ơ nhiêu nươc khac

nhau, cao nhât la thanh phô Đa Năng (34ng/kg lipid) so vơi Thai Lan va Campuchia ơ mưc

3ng/kg (Eva Lindskog, Annika, Johansson, Pham Hương Thao, 2006, tr.14). Cac công trinh

nghiên cưu nay đa khăng đinh sư co măt cua dioxin vơi nồng đô cao trong mau, trong mô

mơ, trong sưa me cua dân cư trong vung bi My rai chât đôc hoa hoc, minh chưng cho môi

quan hê nhân qua cua nhưng trương hơp phu nư co thai bi cac biên cô sinh san: đe non, chêt

lưu, quai thai vơi đioxin (Eva Lindskog, Annika, Johansson, Pham Hương Thao, 2006,

tr.14).

Hơn nưa, nhưng bao cao (Bao cao Hôi nghi chuyên đê quôc tê lân thư 2 năm 1993)

vê cac trương hơp cu thê va nhưng nghiên cưu khac nhau cung đa đưa ra môt ti lê cao hơn

vê sây thai va sinh non, di tât bâm sinh va ung thư tre em cua thê hê con chau cua nhưng

ngươi phu nư ma ban thân ho hoăc chông cua ho đa bi phơi nhiêm CĐDC trong chiên tranh.

Theo Lê Cao Đai (2000), rât nhiêu rôi loan thân kinh quan sat đươc ơ tre em co bô me bi

nhiêm đioxin bao gôm cac bât thương ơ cơ quan như thai vô nao, nao ung thuy, bât thương

11

ơ côt sông (bao gôm tât gai đôi), không co trong măt. Ho cung tim thây nhưng vân đê vê

vân đông quan sat bao gôm mât tri nhơ, châm phat triên tri tuê, đân đôn, mu, câm va điêc.

Môt sô khuyêt tât khac như hơ ham êch, teo chi, khoeo cung đươc chi ra trong bao cao. Lê

Cao Đai cung lưu y răng 30 căp song sinh dinh liên nhau đa ra đơi ơ 4 bênh viên ơ miên

Nam Viêt Nam tư năm 1980 đên 1985. Đây la điêu cưc ki hiêm thây trên thê giơi vơi 1/20

triêu ca sinh, môt ti lê ma trong điêu kiên binh thương se co môt trương hơp sinh đôi dinh

liên nhau trong vong 20 năm trên toan Viêt Nam (Eva Lindskog, Annika, Johansson, Pham

Hương Thao, 2006, tr.15). Theo Nguyên Vân Linh (chu tich cua VAVA2) thi vao năm 2011,

ơ Kon Tum co tre sơ sinh nan nhân CDĐC thê hê thư tư.

Vê cuôc sông cua cac nan nhân CĐDC Viêt Nam co hang ngan, hang van nhưng câu

chuyên thương tâm vê ho. Tôi se giơi thiêu vai câu chuyên trong chương 3.

1.3 Tinh trang nan nhân CĐDC

Theo VAVA, hiên nay Viêt Nam co khoang 4,8 triêu ngươi bi anh hương CĐDC va

khoang 3 triêu người trong sô đo phat bênh. Nhưng chinh phu Viêt Nam không thê năm băt

đươc sô ngươi chinh xac. Nan nhân CĐDC co kho khăn không chi vê cơ thê ma ca vê kinh

tê va xa hôi. Nhưng vân đê đo anh hương đên cuôc sông cua ca nan nhân lân cua gia đinh

ho.

2 VAVA la cơ quan chinh phu“Hôi nan nhân chât đôc da cam/ Dioxin Viêt Nam”

12

Theo thông kê cua VAVA, 70% cac gia đinh bi nhiêm CĐDC thuôc tâng lơp cưc ky

ngheo, va 22% gia đinh trong sô đo co trên 3 ngươi la nan nhân CĐDC. Gia đinh không co

đu tiên chưa bênh. Hơn nưa, 30% nạn nhân co sưc khoe yêu hơn trươc va 90 phân trăm

không co chuyên môn, nghê nghiệp do bênh tât va hinh dang bên ngoai. Hiện nay, cuôc

sông cua cac nạn nhân CĐDC găp muôn van kho khăn.

Không chi ơ Viêt Nam ma ơ Nhât Ban cung co nhưng đoan thê va ca nhân quan tâm

đên vân đê CĐDC va giup đơ nan nhân CĐDC. Tôi se giơi thiêu môt sô hoat đông giup đơ

cua ho.

13

Chương 2

Cac hoat đông giup đơ nan nhân CĐDC

2.1 Đoan thê giup đơ va cac hoat đông giup đơ nan nhân CĐDC tai Việt Nam

Vi nơi ma quân đôi My đa rai CĐDC hâu hêt la miên Nam Viêt Nam nên ơ miên

Nam co nhiêu nan nhân CĐDC va cac hoat đông giup đơ ho. Nhưng tât nhiên nơi khac

cung co nhiêu nạn nhân CĐDC. Tôi hoc ơ Trương Đai hoc Ha Nôi nên tôi se giơi thiêu

nhưng đoan thê tai Ha Nôi. Tôi đa tiến hanh phong vân hai đoan thê (Trong phân phu luc

co “Câu hoi phong vân Lang Hoa Binh va Lang Hưu Nghi”) va môt cơ quan chinh phu co

tên la VAVA tai Ha Nôi.

2.1.1 Lang Hoa Binh - Thanh Xuân

Tôi đa phong vân Nguyên Thu Ha, năm nay 52 tuôi. Chưc vu cua cô ây la phó giám

đôc, quan ly va giam sat hoạt đông cua các khoa trong Làng Hòa Bình. Cô ây lam viêc ơ

Lang Hoa Binh khoang 20 năm. Trươc kia, cô ây lam vê y tế trong bệnh viện. (Ơ đo cô ây

cung chăm soc ngươi bi tât năng.) Sau đo, cô ây tư quyêt đinh chuyên sang Làng Hòa Bình

vi luc đo ơ Lang nay thiêu ngươi lam. Cô ây nghi răng viêc lam nay co “y nghia” nhiêu hơn.

14

Cô ây noi răng: “Vê măt kho khăn thi cac em tư duy va nhân thưc kem, hơn nưa la

bệnh man tinh nên rât vât va va găp nhiêu vân đê khi giup đơ các em. Ngoai ra, trang thiết

bi, cơ sơ vât chât cung như nơi luyện tâp thiếu nhiêu. Do đo nên cơ sơ hạ tầng chưa phù

hơp (vi du: nha ơ, phong học, v.v…) Sự trơ giup cua nha nươc con chưa đu. Vê niêm vui

thi tôi co thê giup đơ cac em va theo sat sư trương thanh cua cac em.”

Thông tin cơ ban về Lang Hoa Binh - Thanh Xuân

Lang nay đươc xây dựng vao 17/12/1991. Muc đich cua Lang la giup đơ cac em co

hoan canh kho khăn, không thê tự chăm soc ban thân. Mong muôn giup cac em điêu tri đê

co thê hoa nhâp vơi cuôc sông, giup cac em trơ thanh người co ich trong xa hôi. Ơ miên

Trung co nhiêu Lang như thê nay hơn miên Băc. Ơ miên Trung co khoang 10 lang như

Lang Hoa Binh.

Không co quy đinh đăc biệt nao vê điêu kiên xin vao Lang. Các gia đinh thường tim

đến Lang va đưa cac em đến. Không chỉ tre em CĐDC mà ca tre khuyết tât va ngươi cao

tuôi cung co thê đến va sông ơ đây. Hiện tại Lang co khoang 130 ngươi bao gôm khoang 90

ngươi la nan nhân CĐDC. Hầu như cac em đo vẫn phai ơ trong Lang nhưng vẫn co thê lam

nhưng công việc như thêu, dệt hoăc vẽ tranh đê bán, v.v... Va ơ đây co khoang 20 em co thê

lam việc. Hang năm co khoang vai trăm em vao, nhưng sô lương cac em co thê ra xa hôi đê

tự lâp thi rât it.

Sinh hoat hang ngay cua cac em như sau: Sau khi thưc dây vao luc 6 giơ sang, cac

em quet dọn, ăn sang, tâp thê duc rồi lên lơp học. (Trong phân phu luc co môt sô hinh anh.)

Buôi chiêu, sau khi ăn trưa xong, đi ngu. Sau đo, 2 giơ dây va lên lơp học đến 5 giơ. Thinh

15

thoang, nhân viên cho cac em đi da ngoại, giao lưu vơi mọi người xung quanh va Lang có

cac cuôc họp vê CĐDC vơi cac nơi khac ơ cac tỉnh đê trao đôi kinh nghiệm.

Vê măt nhân viên thi hiện tai co khoang 100 nhân viên lam viêc ơ Lang. Lang cân

thêm nhiêu nhân viên nưa mơi co thê đap ưng đươc yêu câu cua công viêc.

Vê măt tiên vôn thi nha nươc chỉ cung câp cho mỗi em 1 thang la 270.000đông, nên

hầu như phai xin tai trơ ơ nơi khac va kêu gọi công đồng ung hô, thường la khach du lich

tơi va giup đơ.

Hiên trang va vân đê cua Lang Hoa Binh - Thanh Xuân

Cô ây noi răng: “Măt manh cua Lang nay là Lang cho các em co đươc cuôc sông, sưc

khoe tôt, tri tuệ tôt, tạo đươc việc lam cho cac em. Con măt yêu hay măt kho khăn la kinh tê

cua Lang Hoa Binh không tôt. Chung tôi phai kêu gọi cac tô chưc, công đồng quan tâm hơn

nưa đên nhưng em bi CĐDC. Tôi hy vong Lang se phat triên đê co thê giup ich đươc nhiêu

người hơn nưa, va đê co thê giup đơ cac em tôt hơn thi nha nươc cân giup đơ xây dưng lai

Lang Hoa Binh đầy đu trang thiết bi hiên đai hơn.”

2.1.2 Lang Hưu Nghi - Ha Nôi

Tôi đa phong vân ông Đăng Vu Dung, giam đôc Lang Hưu Nghi Việt Nam. Ông ây

lam viêc ơ Lang nay hơn 8 năm. Tư năm 2004 đên năm 2007, ông giư chưc pho giam đôc

Lang. Tư năm 2007 đên nay, la quan ly va giam sat hoạt đông vơi tư cach la giam đôc. Vi

16

ban thân ông ây cung la cựu chiến binh nên rât thông cam vơi nỗi đau da cam cua đồng đôi

cung như con chau họ, muôn chia se va giup đơ họ nên ông ây chon công viêc nay.

Thông tin cơ ban về Lang Hưu Nghi - Ha Nôi

Lang nay đươc thanh lâp ngay 18/3/1998. George Mizo - môt cưu chiến binh My đa

đê xương dự an Lang nay vao năm 1988. Lang nay la biêu tương cua tinh đoan kết, hơp tac

hoa binh va hưu nghi giưa cựu chiến binh Việt Nam, cựu chiến binh My va môt sô người

yêu hoa binh chông chiến tranh ơ 5 nươc Anh, Đưc, My, Phap, Nhât (sau này có thêm

Canada). Muc đich cua Lang la giup đơ cho cựu chiến binh va tre em bi nhiêm CĐDC.

Ngoai việc luyện tâp phuc hồi chưc năng, tre em con đươc học chư, học nghê đê sơm co

điêu kiện hoa nhâp vơi gia đinh va công đồng. Tuyên truyên vân đông cho công đồng trong

nươc va thế giơi hiêu ro vê hâu qua cua chiến tranh hoa học cùng đâu tranh chông chiến

tranh bao vệ hoa binh.

Ngoai đô tuôi tư 6 đến 20, không co quy đinh đăc biêt nao khac vê điêu kiên xin vao

Lang. Nêu tre con co bênh qua năng như mât y thưc, không thê vân đông toan thân, bênh

tinh thân nghiêm trong thi Lang không thê nhân ho đươc vi không thê chăm soc. Quê cua

tre hâu hêt la phia Băc nhưng Lang co môt sô tre em đên tư Quang Binh, miên Nam. Các

gia đinh thương biêt vê Lang va chu đông liên lac vơi Lang. Sau đo, Lang đi đon các em

hoăc la câp cho cac gia đinh tre em chi phi đê đưa chung đên Lang. Không chỉ tre bi CĐDC

mà ca cựu chiến binh cung co thê đên đây. Hiện tại, Lang đang nuôi dương 120 em. Họ đêu

là con chau cựu chiến binh bi khuyết tât do nhiêm CĐDC. Cac em đươc chăm soc đầy đu từ

luc ăn, ngu, nghỉ, tâp luyện phuc hồi chưc năng, học chư, học nghê. Mỗi lơp đêu co chương

17

trinh riêng cho cac em va phân theo nhân thưc. (Trong phân phu luc co môt sô hinh anh.)

Lang cung thường xuyên tô chưc giao lưu vơi cac tô chưc, câu lạc bô tinh nguyện bên

ngoai cung như trao đôi kinh nghiệm vơi cac Lang co nạn nhân CĐDC khac. Hang năm

khoang 20 em rời Lang vê vơi gia đinh. Cac em co thê giup việc văt trong gia đinh hoăc tự

nuôi sông đươc ban thân băng nghê đa học ơ Làng (thêu, may, lam hoa, v.v...).

Vê măt nhân viên, hiện tại Lang co 60 nhân viên. Do kinh phi kho khăn, co môt sô

công việc phai kiêm nhiệm đoi hoi mọi người phai nỗ lực cô găng.

Vê măt tiên vôn thi kinh phi hoạt đông, Làng nhân đươc sư hô trơ tư nha nươc

(khoang 60%) va Uy ban Quôc tế vê Lang hưu nghi (khoang 40%). Ngoai ra, con co cac tô

chưc va ca nhân trong nươc va ngoai nươc hỗ trơ thêm.

Hiên trang va vân đê cua Lang Hưu Nghi - Ha Nôi

Ông Dung noi răng: “Măt manh cua Lang la Làng nay đa đươc xây dựng khoang 15

năm va Lang ngay cang phat triên va đươc tăng cường vê cơ sơ vât chât, tạo điêu kiện nâng

cao chât lương phuc vu. Ngay cang co nhiêu người biết đến lang va la điêm đến cua bạn bè

quôc tế. Con măt yêu, măt kho khăn cua Lang nay là găp kho khăn vê kinh phi nuôi dương

do khung hoang tai chinh toan cầu. Sự giup đơ cua Ủy ban Quôc tế Lang hưu nghi đang

giam dần. Tôi hy vọng Lang ngay môt phat triên, nâng cao chât lương va hiệu qua công tac

chăm soc cựu chiến binh va tre em. Hơn nưa, tôi hy vong Lang đon đươc nhiêu cựu chiến

binh va tre em vê Lang chăm soc va cung đưa đươc nhiêu tre em hoa nhâp vơi gia đinh va

công đồng xa hôi.”

18

Khao sat Lang Hoa Binh va Lang Hưu Nghi

Tôi tham quan Lang Hoa Binh (dươi đây goi la LHB) va Lang Hưu Nghi (dươi đây

goi la LHN). Đo la hai tô chưc khac nhau. Măc du LHN ơ ngoại thanh Ha Nôi nhưng vân

co nhiêu người tinh nguyên va khach tham quan trong va ngoai nươc nhiêu hơn LHB.

Ngoai ra, cuôc sông cua nan nhân ơ đây hiên đai hơn LHB. LHN thu hut đươc sự quan tâm

tư nươc ngoai nhiêu hơn LHB. Tôi nghi răng môt trong nhưng ly do cua điêu nay la LHN

đươc môt sô tô chưc nươc ngoai giup đơ thanh lâp va cho đên bây giơ, ho vẫn con giư môi

quan hê vơi nhưng tô chưc đo.

Đê phat triên LHB, tôi co bôn đê xuât như sau: Thư nhât la, LHB cân tuyên truyên vê

minh nhiêu hơn nưa. Tôi nhân thây trang Web cua LHN co nhiêu thông tin liên quan đên tô

chưc va chương trinh hoat đông cua minh nên moi ngươi dê co quan tâm đên LHN. Trong

khi đo, LHB không co trang Web nên không thu hut đươc sư quan tâm cua moi ngươi. Thư

hai la, LHB cân lam cho chương trinh cac lơp hoc cua minh phong phu hơn nưa. Du sô

ngươi lam ơ LHB nhiêu hơn LHN nhưng LHN co nhiêu lơp hoc hơn. LHN tô chưc nhưng

lơp hoc theo trinh đô cua tre em va chương trinh hoc tâp khac nhau theo tưng lơp. Thư ba la,

LHB cân thông bao thông tin cua minh cho cac đoan thê giup đơ. So vơi LHN, LHB mơ hô

hơn vê thông tin như sô ngươi rơi Lang hang năm, điêu kiên vao Lang, tiên hô trơ đươc sư

dung thê nao, v.v... LHB phai năm băt nhưng thông tin nay va thông bao cho cac đoan thê

giup đơ biêt. Co lam như vây thi LHB mơi co thê co đươc sư tin nhiêm cua đoan thê giup

đơ. Thư tư la, cân co sư quan tâm cua nha nươc. Vân đê lơn nhât cua ca hai Lang la sư

thiêu tiên vôn hoat đông. Nhưng vân đê nay cua LHB nghiêm trong hơn LHN vi LHN nhân

19

đươc sư hô trơ tư Uy ban Quôc tê vê Lang Hưu Nghi . Tôi hy vong la nha nươc quan tâm

đên LHB hơn va tăng thêm tiên hô trơ hoăc giup đơ cai thiên cơ sơ ha tâng ơ đây.

Liên quan đên khia cạch nay, co môt điêm đăc biêt tôi cung muôn đê câp ơ đây la,

hiên nay, LHB tiêp nhân không chỉ tre em CĐDC ma con tiêp nhân ca tre khuyêt tât va

ngươi cao tuôi nên bây giơ LHB không phai la Lang chi danh cho“nan nhân CĐDC”.

Tôi hy vong LHN co thê tiêp tuc phat triên như bây giơ đê trong tương lai, ca tre em

CĐDC lân tre khuyêt tât va ngươi cao tuôi co thê cung nhau chung sông ơ đây. Nêu la

“Lang chi danh cho nan nhân CĐDC” thi nạn nhân co thê bi coi la “nạn nhân đăc biêt”. Tôi

biêt vân đê nay rât kho nhưng tôi nghi răng “sông cung nhau” se giup nan nhân CĐDC

giam bơt y thưc răng “minh la nan nhân CĐDC” va dê hoa nhâp xa hôi hơn.

2.1.3 Hôi VAVA

VAVA (Tên tiếng Việt: Hôi Nạn nhân chât đôc da cam/đioxin Việt Nam – Tên tiếng

Anh: Vietnam Association for Victims of Agent Orange/Dioxin) la môt cơ quan chinh phu

đươc chinh thưc thanh lâp vao ngay 10 thang 1 năm 2004. Hôi nay nhăm giup đơ, bao vê

quyên lơi cho nhưng nan nhân CĐDC, gop phân khăc phuc hâu qua chât đôc hoa hoc va đai

diên cho cac nan nhân CĐDC Viêt Nam trong quan hê vơi cac cơ quan, tô chưc trong nươc

va ngoai nươc. Hơn nưa, VAVA tăng hoc bông cho hoc sinh nan nhân CĐDC va hô trơ cho

nan nhân CĐDC. Đê đươc nhân hoc bông va tiên tai trơ thi cân phai co hai điêu kiên. Thư

nhât la không chi ban thân minh ma phai co thanh viên nao trong gia đinh la nan nhân

20

CĐDC. Thư hai la ban thân minh bi bênh di dang, di tât co liên quan đên phơi nhiêm vơi

CĐDC ma Bô Y tê Viêt Nam đa ra quyêt đinh sô 09 ban hanh danh muc bao gôm: Ung thư

phân mêm, U lympho không Hodgkin, U lympho Hodgkin, Ung thư phê quan, Ung thư khi

quan, Ung thư thanh quan, Ung thư tiên liêt tuyên, Ung thư gan nguyên phat, Bênh đa u tuy

xương ac tinh, Bênh thân kinh ngoai biên câp tinh va ban câp tinh, Tât gai sông che đôi,

Bênh trưng ca do clo, Bênh đai thao đương loai 2, Bênh Porphyrin xuât hiên châm, Cac bât

thương sinh san, Cac di dang, di tât bâm sinh (đôi vơi con cua ngươi bi nhiêm chât đôc hoa

hoc đioxin), Rôi loan tâm thân (Trân Xuân Thu, 2012, tr.13).

Vao năm 2012 va năm 2013, tôi đi phong vân ông Trân Xuân Thu, phó chu tich va

chanh văn phong cua VAVA đê hiêu vê hiện trang va vân đê, kho khăn cua VAVA. Theo

ông ây, trong hai năm nay đa co môt sô tiên bô. Thư nhât la My băt đâu khử nhiêm ơ Đa

Năng vao năm 2012. My chi khoang 32 triêu đô la cho công việc đo. Thư hai la vao năm

2012, VAVA thanh lâp hai chi nhanh nưa. (Đến năm 2011, 58 khu vưc ơ Viêt Nam co chi

nhanh VAVA nhưng bây giờ tăng lên 60 khu vực.) Thư ba la VAVA thanh lâp trung tâm

quan ly khu vưc trong ba thanh phô lơn bao gôm: Ha Nôi, Đa Năng va thanh phô Hô Chi

Minh.

Theo ông Thu, VAVA ngay cang đươc sư quan tâm tư cac cơ quan, nhiêu ngươi ung

hô tiên cho VAVA nhưng chưa đap ưng đươc yêu câu cua nan nhân CĐDC. Trong tương

lai gân, VAVA muôn tăng hoc bông cho hoc sinh nan nhân CĐDC nhiêu hơn bây giơ,

thanh lâp cơ sơ hoc nghê, trung tâm chăm soc ban ngay. Ông ây noi răng: “VAVA phai co

khoang 6,3 ty VNĐ đê lam tât ca cac viêc vưa noi trên.”

21

Hâu hêt cac cơ quan, tô chưc trong nươc va ngoai nươc phai hơp tac vơi VAVA đê

tiến hanh hoat đông giup đơ nên tôi nghi răng VAVA la cơ quan quan trong nhât trong qua

trinh hoat đông giup đơ. Vi du, Sakata Masako, đao diên phim “Nhưng bông hoa đâu rôi?”

va Kitamura Hajime, ngươi phu trach cua đoan thê ‟Hôi viên trơ vi Viêt Nam thân yêu” ma

tôi se giơi thiêu trong 2.2.2 cung co môi liên hê gân gui vơi VAVA. Tôi se khao sat vê

VAVA trong chương 3.

2. 2 Đoan thê giup đơ va cac hoat đông giup đơ nan nhân CĐDC tai Nhât Ban

Không chi cơ quan tai Viêt Nam ma cac cơ quan nươc ngoai cung quan tâm đên vân

đê vê CĐDC. Tôi se giơi thiêu vai cơ quan cua Nhât Ban ma tôi đang điêu tra.

2.2.1 Chương trinh Sawori cua đoan thê Sawobeto tai Viêt Nam

Ngươi phu trach tên la Mochida Shoji va Mochida Hiroko đên Lang Hoa Binh-Thanh

Xuân vao thang 12 năm 2007. Luc đo, vơ chông ây rât ngac nhiên va thông cam vi nhin

thây co nhiêu tre em la nan nhân CĐDC. Sau khi vê nươc, ho vưa mơ cuôc triên lãm anh vê

CĐDC vưa suy nghi xem ho co thê lam gi cho cac tre em đo va cô Hiroko đa nhơ ra

“Sawori”, môt kiêu dêt vai ma cô ây hoc lam tư lâu. Vi cô ây nhơ ra viêc nhưng trung tâm

cho ngươi khuyêt tât ơ Nhât Ban đang tiên hanh chương trinh Sawori.

Trươc tiên, tôi se giơi thiêu vê Sawori. Jyo Misawo (1913～hiên tai 100 tuôi) băt

đâu lam Sawori ơ Osaka khi cô ây 57 tuôi. Sawori la môt loai vai dêt nhưng khac vơi cac

22

loai vai dêt ơ chô khac, Sawori không co mâu săn va không co quy đinh nao khi dêt ma moi

ngươi dêt tư do, lam như thê nao cung đươc. Lam như vây thi thê hiên đươc năng khiêu

nghê thuât, tinh sang tao cua tưng ca nhân. Vi vây, bât luân co khuyêt tât hay không, tac

phâm lam ra đo chi co môt cai duy nhât. Đo la môt điêm hâp dân cua Sawori.

Vơ chông Mochida tham gia chương trinh “Tình nguyện quôc tê Sawori” va mơi cô

Ha, pho giam đôc Lang Hoa Binh (tham khao 2.1.1), đên Nhât Ban vao thang 12 năm 2010

đê cô ây co thê hoc cach dêt Sawori. Sau khi hoc cach dêt Sawori trong 1 thang, cô ây vê

nươc va day Sawori cho tre em ơ Lang Hoa Binh. Moi ngươi ơ Lang Hoa Binh vưa dung

chi ma Sawobeto gưi cho vưa dêt vai. Sau đo, ho gưi nhưng tâm vai cho Sawobeto. Sau khi

nhân đươc nhưng tâm vai tư Lang Hoa Binh, thanh viên Sawobeto ơ Nhât Ban dung nhưng

tâm vai đo đê may quân ao, tui, đô tap hoa, v.v... vơi tư cach la hoat đông tinh nguyên.

Sawobeto ban nhưng tac phâm đo ơ cuôc triên lãm Sawori. Tiên thu đươc sư dung đê mua

chi mơi, may dêt hoăc lam tiên quyên gop.

23

Thanh viên Sawobeto tâp hop 1 lân trong 1 thang, chia se thông tin cua Lang Hoa

Binh, noi vơi nhau vê dư an tac phâm, v.v... Thinh thoang, thanh viên Sawobeto trưc tiêp

đên thăm Lang Hoa Binh, giao lưu vơi tre em trong Lang, trưc tiêp day cach dêt vai cho tre

em.

Cho đên thơi điêm nay, Sawobeto đa tăng tam may dêt mơi cho Lang Hoa Binh. Ông

Mochida noi răng: “Nêu chung tôi chi tăng tiên thi thưc la chung tôi không biêt tiên đo

đươc sư dung vao muc đich gi. Nêu co thê thi chung tôi muôn tăng đô vât.” Khoang 3 năm

đa trôi qua kê tư khi băt đâu lam chương trinh Sawori thi gân đây chương trinh co tiên bô

rât lơn. Đo la viêc cac tre em không chi dêt vai ma con lam ca đô tap hoa, mu va gưi cho

Sawobeto. Ông Mochida noi răng: “Chung tôi hy vong la trong tương lai, cac em se dêt vai

băng chi cua Viêt Nam va ban nhưng tac phâm đo tai Viêt Nam đê tư nuôi ban thân. Chung

tôi hy vong cac em tư lâp va phat triên trong tương lai.”

Ông Mochida noi răng: “Săp tơi co hai vân đê. Thư nhât la cô Ha (tham khao 2.1.1)

săp nghỉ hưu rôi nên không co ai khac co thê dạy Sawori cho tre em ơ Lang Hoa Binh.

Chung tôi cung không lam thê nao đê giư môi liên hê vơi Lang Hoa Binh sau khi cô Ha

nghi hưu. Thư hai la chung tôi phai tim hiêu xem tai Ha Nôi chô nao co thê ban tac phâm

cua cac tre em Lang Hoa Binh. Hiên nay, hầu hết cac tac phâm chỉ đươc ban cho khach du

lich đến Lang Hoa Binh. Tuy co nhưng vân đê như vây, chung tôi muôn tiên hanh hoat

đông giup đơ trong pham vi chung tôi co thê vi đoan thê cua chung tôi không lơn.

24

Khao sat đoan thê Sawobeto

Trươc tiên, tôi nghi răng hoat đông cua Sawobeto la hoat đông co y nghia nhiêu. Nếu

Sawobeto muôn mơ rông hoạt đông cua minh thi tôi se giơi thiêu môt trương hơp cua Thai

Lan. Đo la trường hơp JICA va NPO giup đơ môt đoan thê Sawori đê giup cho người

khuyêt tât tư lâp va đoan thê nay đa thanh công. Nêu đoan thê Sawobeto cung đươc sư giup

đơ cua đoan thê lơn như vây thi co thê la giup đơ đươc nhiêu ngươi hơn bây giờ. Nhưng

đông thơi, Sawobeto se phai lam qua nhiêu viêc trong khi chi co it thanh viên. Ông

Mochida noi răng: “Nếu hoạt đông cua minh trơ nên qua lơn thi chung tôi không thê quan

ly đươc. Dù nho nhưng chung tôi muôn hoat đông trong pham vi chung tôi co thê.” Vi vây,

tôi hy vong la Sawobeto giư gin môi liên hệ vơi Lang Hoa Binh. Hai vân đê vừa noi trên

không phai chi la vân đê cua Sawobeto ma con la vân đê cua Lang Hoa Binh. Tôi hy vong

la không chi cô Ha ma ca nhưng nhân viên Lang Hoa Binh se chia se nhưng vân đê đo va

tim cach giai quyêt chung, vi du, cô Ha day Sawori cho nhưng nhân viên trong Lang Hoa

Binh đê nhân viên đo co thê kê thưa day tiêp Sawori cho cac tre em. Tôi muôn Lang Hoa

Binh không đanh mât văn hoa Sawori.

Tac phâm cua cac em ơ Lang Hoa Binh Ngươi tinh nguyên may quân ao.

25

2.2.2 ‟Hôi viên trơ vi Viêt Nam thân yêu”

Trươc tiên tôi se giơi thiêu vê Hajime Kitamura, ngươi phu trach cua đoan thê nay.

Ông ây đa lam trương đai diên chu nhiêm chi nhanh cua đai truyên hinh ASAHI tai Ha Nôi,

va đên Lang Hoa Binh lân đâu tiên vao năm 1989. Luc đo, ông ây rât ngac nhiên vi nhin

thây nan nhân CĐDC va quyêt đinh se nghiên cưu vê vân đê nay sau khi nghi hưu. Ông ây

đa vưa lam vưa thu tâp thông tin vê CĐDC. Vao năm 2001, ông ây đa nghi hưu. Sau khi

nghi hưu, ông ây băt đâu hoat đông giup đơ va thăm nha nan nhân CĐDC vơi tư cach la

nha bao. Thưc ra, viêc can thiêp vao vân đê CĐDC tư nươc ngoai rât kho nên ban đâu ông

Thanh, nhân viên cua Bô Ngoai giao Viêt nam đông thơi la va la ban cua ông Kitamura, đa

giup đơ ông Kitamura. Vi vây, măc du VAVA chưa đươc thanh lâp nhưng ông Kitamura đa

co thê thu thâp thông tin vê nan nhân CĐDC tư cac cưu chiên binh. Tư năm 2013, ông

Kitamura tư minh liên lac vơi VAVA.

Vưa nghiên cưu vê CĐDC vưa găp nhiêu nan nhân CĐDC, ông ây dân dân nghi răng

“Họ không co nhiêu ngươi đê chia se vê nhưng vân đê cua ho.” Sau khi nghi như vây, ông

ây cho răng muc đich quan trong nhât trong hoat đông giup đơ cua minh la “Nghe nhưng

vân đê cua ho đê chia se cam xuc va lam giam bơt nôi đau va nôi buôn cua ho, du chi la

môt chut.” Ông Kitamura noi răng: “Tôi không phai la bac si nên không thê chưa bênh

đươc. Nhưng tôi muôn ghi lai câu chuyên, lơi chưng cua ho va truyên lai cho nhiêu ngươi.

Vi nêu vân đê nay bi lang quên hoăc khi moi ngươi cho răng không con cach giai quyêt nao

thi xa hôi không quan tâm đên ho nưa. Tôi muôn nghe nhưng vân đê cua ho va giup đơ ho

26

ca vê măt tinh thân. Tôi muôn khich lê ho đê ho co thê nghi răng du co bênh nhưng hay cô

găng sông môt cach tich cưc.”

Ban đâu đoan thê nay tăng quân ao cu, gao, xe lăn va may trơ thinh, v.v... tư năm

2008, thêm vao đo, ông Kitamura đê xuât vơi VAVA “tăng hoc bông” đê ung hô tre em nan

nhân hoc. Ông ây tham khao mưc tiên hoc bông ơ đoan thê khac tai thanh phô Hô Chi

Minh. Vi du: cho hoc sinh tiêu hoc 100.000～150.000đông, cho hoc sinh trung hoc

180.000đông va cho sinh viên đai hoc 230.000đông.

Hơn nưa, tư năm 2009, đoan thê nay băt đâu “chê đô viêt thư 2 lân trong 1 năm” vi

hai ly do. Thư nhât la, sinh viên co hoc bông phai viêt thư bao cao cho đoan thê nay biêt vê

tinh hinh ban thân va tinh hinh gia đinh môt cach chi tiêt. Thư hai la, ông Kitamura không

muôn cac sinh viên co hoc bông nghi răng viêc nhân hoc bông la đương nhiên ma ông ây

muôn cac em bao cao tinh hinh cua ban thân minh cho ngươi ung hô tiên. Tiên ung hô thu

đươc tư ngươi dân thương. Khi đoan thê nay nhân đươc thư, ngươi tinh nguyên Viêt Nam

se dich sang tiêng Nhât. Sau đo, ông Kitamura gưi thư đo cung vơi nhưng tâm anh cua sinh

viên đươc câp hoc bông cho ngươi ung hô tiên. Nêu đên ky han ma không nhân đươc thư

thi đoan thê nay canh cao răng không tăng hoc bông nưa cho sinh viên đo. Lam như vây co

thê hơi nghiêm khăc nhưng bu lai, đoan thê luôn chuân bi săn phong bi va tem cho sinh

viên đươc câp hoc bông. Sinh viên không cân chuân bi gi ca ma chi viêt va gưi thư thôi.

Ông Kitamura noi răng: “Đung la ung hô tiên thi quan trong vi nêu nhân đươc tiên thi gia

đinh ho đơ kho khăn hơn. Nhưng măt khac nêu chi ung hô tiên thi rât nguy hiêm vi sơ răng

no lam hong con ngươi. Nêu co tiên thi không cân tri tuê.” Vi vây, ngoai tiên hoc bông ra,

27

đoan thê nay không ung hô tiên gi khac. Cho đên bây giơ ngươi cao tuôi nhât ung hô tiên la

91 tuôi. Sô tiên ung hô nhiêu nhât la hai triêu yên.

Đê đươc nhân hoc bông thi co nhưng điêu kiên sau:

1. Giây chưng nhân la nan nhân CĐDC.

2. Giây chưng nhân thanh tich hoc tâp.

3. Môt năm viết thư băng tiêng Viêt 2 lần gưi cho đoan thê, “Hôi viên trơ vi Viêt Nam

thân yêu”.

4. Tham gia hôi tăng hoc bông.

5. Học bông chỉ đươc dung đê tra hoc phi, không đươc dung lam tiên sinh hoat.

Tư năm 1996, ông Kitamura kêu goi người dân tham gia tour tinh nguyện ‟Hôi viên

trơ vi Việt Nam thân yêu”. Nôi dung tour tinh nguyên la nghe nhưng vân đê cua nan nhân,

trao quân ao cu, gạo cho gia đinh cua ho, tăng hoc bông, v.v...Tuy theo y kiên cua ngươi

tham gia ma nôi dung tour thay đôi. Vi du, vao năm 2012, y ta đê xuât “mat xa cho nan

nhân”, con vao năm 2013, môt thầy giao đê xuât “nâu ăn Takikomigohan - mon ăn kiêu

Nhât”. Thanh viên tham gia tour la tư thanh niên đên ngươi cao tuôi va môt sô ngươi đa

tham gia tour nay môt hai lân. Tôi đa tham gia tour nay vao năm 2012 va năm 2013. Ngoài

người cao tuôi, con co y tá, tông biên tâp, giáo viên va sinh viên tham gia. Trong chương 3,

tôi sẽ giơi thiệu vê trai nghiệm thực tế tour cua ‟Hôi viên trơ vi Viêt Nam thân yêu”

28

2.2.3 Hôi trơ giup tre em Viêt Nam (SVCA)

Ngoai hai đoan thê ma tôi đa giơi thiêu ơ trên ra, ơ đây, tôi cung giơi thiêu sơ qua vê

môt đoan thê Nhât Ban khac kha thanh công ơ Viêt Nam. Đây la môt đoan thê NGO co tên

la “Hôi trơ giup tre em Viêt Nam” (tên tiêng Anh la The Support of Vietnam Children

Association, thương đươc goi tăt la “SVCA”). SVCA đươc thanh lâp vao ngay 30 thang 4

năm 1990. Chu tich cua SVCA la ba Bando Akemi. Nôi dung hoat đông chu yêu cua

SVCA la ap dung “hê thông bao vê sưc khoe me con” cua Nhât vao Viêt Nam, cai thiên

thiêt bi y tê, đao tao chuyên gia vê y tê, phuc hôi chưc năng cho tre em khuyêt tât, sưa lai xe

lăn, xây dưng bênh viên va trương hoc, v.v... Đăc biêt ơ tinh Bên Tre, SVCA đa thanh công

vơi sư phô câp sô tay sưc khoe me con. Hiên nay, SVCA đang hoat đông ơ tinh Bên Tre va

tinh Băc Giang.

29

Chương 3

Trai nghiêm thưc tê vơi cac nan nhân CĐDC - “Hôi viên trơ vi Viêt Nam

thân yêu” -

Tôi đa tham gia môt chương trinh tinh nguyện vơi nan nhân CĐDC cua tô chưc co

tên la “Hôi viên trơ vi Viêt Nam thân yêu” (tiêng Nhât goi la Ai no betonamu shientai) tư

ngay 18 đến ngay 24 thang 8 năm 2012 va tư ngay 17 đên ngay 24 thang 8 năm 2013. Đây

la lần đầu tiên tôi tham gia tinh nguyên. Tôi sẽ giơi thiêu nhưng câu chuyện đa khăc sâu

trong long tôi.

Đi thăm nan nhân CĐDC ơ Phu Tho (năm 2012) - Câu chuyên cua nan nhân bi anh

hương trưc tiêp -

(anh trai) Ông ây đươc mat xa. Ông ây không thê tư đi gân 20 năm rôi nên co rât it băp thit.

(anh phai) Chung tôi tăng quân ao va gao cho ông ây.

30

Năm nay ông ây 61 tuôi. Trong chiến tranh, ông ây ơ Khe Sanh va chuyên đên Buôn

Ma Thuôt sau khi chiên tranh kêt thuc. Từ năm 1992, ông ây đôt nhiên bi run lâp câp va luc

nao cung rung lâp câp. Gia đinh cua ông ây noi răng ông ây cân xe lăn. Ông Kitamura noi

răng: “Nêu ông ây co xe lăn thi co thê đơ vât va trong cuôc sông nhưng thê lực cua ông ây

se mât nhanh vi dựa xe lăn.”

Ông ây co 7 con. Tât ca cac con cua ông ây đêu binh thương va bây giơ đang đi hoc.

Ơ nha co tivi mơi. Măc dù chung tôi biêt răng ông ây cung la môt nan nhân va muôn giup

đơ nhưng vân không thê nao không nghi răng chung tôi muôn giup đơ nhưng nan nhân

năng hơn va co điêu kiên kinh tế gia đinh kho khăn hơn. Nhưng VAVA chon nha ma chung

tôi co thê giup đơ. Chung tôi không co quyên lưa chon nha. Ông Kitamura noi răng: “Điêu

nay cung la môt vân đê lơn. Trong qua trinh chi viên trong 10 năm, tôi đa xung đôt vơi

VAVA nhiêu lân. Tôi muôn ưu tiên giup đơ nan nhân co tinh trang bênh năng va kinh tế

gia đinh kem nhưng VAVA thường giơi thiêu nan nhân co liên quan vơi viên chưc chinh

phu va cưu bô đôi câp cao, chư không phai la ngươi dân thương.”

Đi thăm nan nhân CĐDC ơ Phu Tho (năm 2012) - Câu chuyên cua nan nhân thê hệ

thư hai -

Khi tôi nhin chi ây lân đâu tiên, tôi nghi

chi ây khoang 15 tuôi nhưng thưc ra chi

ây đa 30 tuôi. Chi ây bi thiêu năng tri tuê

nên không thê noi gi ca nhưng khi chung

tôi bươc vao thi chi ây cươi to ra va rât

thân thiện. Khi tôi nhin nu cươi cua chi

ây, tôi đa bât suyt khoc.

31

Chi ây tên la Lam, sinh năm 1983. Bô cua chi ây tên la Trân Quôc Tuân, sinh năm

1949. Ông ây vao bô đôi vao thang 12 năm 1968 ơ Huê. Trong chiên tranh, ông ây nghe

thây tiêng may bay phun rai CĐDC. Vao năm 1975, ông ây trơ vê ngay sau khi chiên tranh

kêt thuc vi ông ây đa bi thương. Hiên nay, ông ây đươc chinh phu trơ câp

1.840.000đông/thang. Tinh trang bênh cua ông ây la cac chi bi teo, đau đâu, ngưa toan thân.

Đôi vơ chồng nay sinh đươc 4 con. Con trai thư nhât bi khuyêt tât nhưng co thê lam nông

nghiêp. Con thư hai la con gai binh thương nhưng chêt năm 18 tuôi do bi bênh ma không ai

biêt la bệnh gi. Con thư ba cung la con gai va cung binh thường. Con ut la Lam. Tai thơi

điêm tôi găp chi ây, chi ây đươc trơ câp 1.100.000đông/thang nhưng đến thang 5 năm 2012

chi con 550.000đông/thang thôi. Vơ chồng ông Tuân đưa Lam đên bệnh viên băng xe may

môt lân rôi nhưng thât vât va. Họ rât lo lăng cho tương lai cua Lam vi chi ây không thê tư

lam gi ca nên sau khi ho mât, chi ây lam sao ma sông nôi?

(anh trai) Chung tôi mat xa chân cho chi ây. Chân cua chi ây rât manh mai.

(anh phai) Ông Kitamura va Lam.

32

Chung tôi tăng gao va hat bai hat cua Nhât tên la “Furusato”, co nghia la quê hương

trong tiêng Viêt đê tăng chi ây va gia đinh chi ây. Me chi ây vưa khoc vưa noi “xin cam ơn”

nhiêu lần.

Đi thăm nan nhân CĐDC ơ Đa Năng (năm 2012 va 2013) - Câu chuyên cua nan nhân

thê hê thư hai –

Đa Năng la môt khu vưc bi nhiêm đôc nhiêu trong chiên tranh nên hiên nay vẫn co

nhiêu nan nhân CĐDC.

(anh trai) Đây la La Thanh Toan - anh trai cua Nghia

(anh phai) Cô Kawazu, thanh viên tinh nguyên cua tour vao năm 2012, tăng hoc bông cho Nghia

Đên năm 2011, anh Toan đươc nhân hoc bông nhưng bênh cua anh ây trơ nên năng

hơn, sưc khoe yêu đi, không thê đi hoc đươc nưa. Vi thê, anh ây đa viêt thư gưi cho đoan

thê nay noi răng: “Xin hay tăng cho em trai tôi hoc bông cua tôi. Tôi chi co thê giup me

33

như vây.” Ông Kitamura cung đông y vơi yêu cầu cua anh ây nên đa tăng hoc bông cho em

trai cua Toan la em Nghia tư năm 2012.

Năm 2013, em Nghia học lơp 12, thich hoc văn hoc. Em ây không thê tự đưng,

không thê vân đông tay chân nhưng co thê hiêu cô giao noi gi va co thê tư viêt môt chut.

Hang ngay, me cua Nghia đưa em đi hoc băng xe may. Ngay trươc, đi băng xe đạp mât

khoang 30 phut tư nha đên trường. Bô Nghia tên la La Thanh Cang. Trong chiên tranh, ông

Cang chiến đâu ơ Campuchia tư năm 1985 đến năm 1988. Vao năm 2003, ông ây bi tai nan

giao thông va bi suy giam tri nhơ nhưng không biêt đo la do CĐDC hay la do tai nan giao

thông. Toan va Nghia đươc bac si xac đinh là nan nhân CĐDC nên hiên tai, môi ngươi

đươc chinh phu trơ câp 410.000đông/thang, ngay trươc đươc 360.000đồng/thang. Khi tham

gia vao tour nay, chung tôi đa tăng cho em Nghia 180.000đông.

Em Nghia đươc mat xa. Gia đinh đươc nhân quân ao va gao.

34

Đi thăm nan nhân CĐDC ơ Đa Năng (năm 2012 va 2013) - Câu chuyên cua nan nhân

thê hê thư ba-

Đa Năng la môt khu vực bi nhiêm đôc nhiêu trong chiên tranh nên bây giơ vân co

nhiêu nạn nhân CĐDC. Chung tôi đên thăm nha em Nguyên Thi Ly, môt nan nhân CĐDC

ơ ngoai ô Đa Năng. Anh cua em ây đa đươc sư dung trong quyên lich cua UNICEF vao

năm 2010.

Em Ly Chung tôi tăng hoc bông cho em Ly.

Nguyên Thi Ly, năm nay 11 tuôi noi răng: “Em muôn la môt ngươi binh thương như

cac ban, không đau khi thơ.” Em ây co xương ngưc bi di tât bâm sinh. Khi em ây thơ thi

xương đe nen lên tim va phôi nên em ây thây rât đau. Như trong anh nay, măt em cung co

di tât bâm sinh. Chi Lê Thi Thu, me cua em ây, noi răng: “Bô cua tôi tham gia chiên tranh

tai Quang Tri . Tôi va em trai cua tôi la nan nhân CĐDC thê hê thư hai. Chung tôi đêu bi di

tât bâm sinh va em trai tôi đa chêt vai năm sau đo. Luc nao tôi cung phai chiu cơn đau va sư

35

xâu hô. Nhưng du tôi như thê nay, tôi vân đươc chông tôi – anh Dương yêu tôi. Tôi nghi la

minh rât may măn.” Luc mơi sinh, em Ly chi năng 1,7 kg va cung đau đơn vơi di tât bâm

sinh. Con thư 2 (bên canh em Ly trong anh phai) đươc sinh ra binh thương. Khi tham gia

tour nay, chung tôi đa tăng cho em ây 100.000đông.

(anh trai) Em Ly đươc mat xa. Nhiêu ban va em trai cua em ây thây thu vi khi xem mat xa.

(anh phai) Em Ly hoc rât gioi nên đươc nhiêu giây khen.

Trong qua trinh đi tour, chung tôi không chi thăm nhưng gia đinh như vây ma con

thăm trương tiêu học co nạn nhân CĐDC đê giao lưu vơi tre em, thăm Lang Hưu Nghi va

thăm tru sơ VAVA va chi nhanh cua VAVA ơ Ninh Binh, Vinh Phuc, Đa Năng, Quang

Ngai. Chung tôi đa găp nhiêu nan nhân, giao lưu tim hiêu nhưng vân đê cua ho. Tôi se giơi

thiệu hai câu chuyện đa khăc sâu vao tâm tri tôi, đo la câu chuyên cua cô Binh va câu

chuyên cua chi nhanh VAVA tai Đa Năng.

36

Đi thăm nan nhân CĐDC ơ Ninh Binh (năm 2012 va 2013) - Câu chuyên cua cưu

quân nhân đơn vi 559 –

Cô Trân Thi Binh tham gia vơi tư cach la cưu quân nhân đơn vi 559 trong chiến tranh.

Trong đơn vi đo, 50 phu nư đa qua đơi va 450 phu nư con sông trơ vê. Sau khi trơ vê, cô ây

tim đươc tât ca 450 phu nư ơ Ninh Binh trong 9 năm. Vi sao? Bơi vi cô ây muôn khich lê

tât ca đồng chi bi tôn thương ca vê thê chât lân tinh thần trong chiên tranh. Tât ca moi

người ma cô ây tim đươc cho đên nay vân giư liên lac va thinh thoang găp nhau đê chia se

nôi buôn va niêm vui trong cuôc sông. Du cô ây cung la môt nan nhân CĐDC (co khôi u

băt đâu hinh thanh) nhưng cô ây không bao giơ bi quan. Cô ây noi răng: “Thỉnh thoang, tôi

cung muôn khoc nhưng nếu tôi như vây thi moi ngươi cung buồn. Vi vây, du muôn khoc

nhưng luc nao tôi cung cô găng chiu đựng va gia vờ không buôn.”

(anh trai) Chung tôi thăm nha cô Binh va găp cac phu nư đa tham gia chiên tranh vơi tư cach la cưu

quân nhân đơn vi 559 đê trao tăng học bông cho 3 hoc sinh cua ho.(anh nay chup vao năm 2012)

(anh phai) Ngươi tinh nguyên, con cua cô Binh, cô Binh (anh nay chup vao năm 2013)

Vao năm 2012, chung tôi tăng cô ây Tanzaku (Manh giây đê viêt lơi câu nguyên vao

ngay 7 thang 7 theo phong tuc cua Nhât Ban) vơi lơi câu chuc sưc khoe cho cô ây. Vao

37

năm 2013, chung tôi đên thăm lai cô Binh va cac phu nư đa tham gia chiên tranh vơi tư

cach la cưu quân nhân đơn vi 559. Sưc khoe cua cô Binh tuy yêu đi môt chut nhưng cô ây

vân cô găng đon tiêp chung tôi. Điêu nay khiên chung tôi rât xuc đông.

VAVA tai Đa Năng năm 2012 va 2013

Liên tuc trong 2 năm, năm 2012 va 2013, chung tôi đa đên thăm chi nhanh VAVA ơ

Đa Năng. Trong tour vao năm 2013, tôi hết sưc vui va cam đông vi co thê găp lai nhưng

sinh viên đươc nhân hoc bông.

Năm 2012

38

Tôi se giơi thiêu sơ qua vê sinh viên nhân hoc bông trong nhưng bưc anh trang trươc.

Anh trang trươc cung bên trai, theo thư tư từ trai sang la Trân Viêt, Hoang Vu Thanh

Huyên, cô Hiên va Phan Minh Thương. Dươi đây, tôi sẽ trinh bay vê tưng ngươi môt.

Trân Viêt: Vao năm 2012, Viêt đa đê nghi tư chôi nhân học bông vi em ây nghi răng hoc

bông nên đươc tăng cho nhưng sinh viên co hoan canh kho khăn hơn minh. Khi ông

Kitamura nghe Viêt noi như vây, ông ây rât xuc đông nên nhât quyêt tăng hoc bông cho

Viêt. Chung tôi đa tăng 230.000đồng cho Viêt.

Hoang Vu Thanh Huyên: Ông va bô cua em Huyên cung la nan nhân CĐDC. Vao năm

2011, khi đông đât va song thân Tohoku xay ra, Huyên kêu goi khoang 200 ngươi đên

VAVA Đa Năng đê câu nguyên cho nhưng ngươi đa mât va câu thân linh phu hô cho ngươi

Nhât. Chung tôi đa tăng 230.000đồng cho em ây.

Thư ba tư trai sang phai trong anh la cô Hiên, chu tich cua VAVA tai Đa Năng la ngươi

năng đông nhât trong nhưng ngươi ma tôi đa găp ơ VAVA. Ông Kitamura cung noi răng:

“Cô Hiên rât nhiêt tinh va tich cưc nô lưc hoạt đông giup đơ nan nhân CĐDC.”

Phan Minh Thương: Em trai cua Thương cung bi bênh năng do anh hương cua CĐDC nên

kinh tê gia đinh găp rât nhiêu kho khăn. Thương sẽ hoc sưa điện thoai di đông ơ trương

chuyên môn. Chung tôi đa tăng 180.000đông cho em ây.

Anh trang trươc cung bên phai, co môt ngươi đang câm tơ giây. Đo la ông Miyao, ngươi

quan ly đoan thê nay. Ông ây đang đa giai thich ky vê “chê đô viêt thư 2 lân trong 1 năm”

39

(tham khao 2.2.2) cho sinh viên đươc nhân hoc bông. Ông ây noi răng: “Han chot cua thư

lân thư nhât la 31/10 va lân thư hai la 31/3 năm sau.”

(Anh dươi)

Nguyên Thi Ly: Tôi đa giơi thiệu vê em ây trong “câu chuyên thế hê thư ba”.

La Thanh Nghia: Tôi đa giơi thiệu vê em ây trong “câu chuyên thế hê thư hai”.

Năm 2013

Chung tôi đa găp lai moi ngươi ơ lê trao tăng hoc bông tai VAVA Đa Năng. Hiên tai,

năm 2013, em Viêt băt đâu hoc ơ trương đai hoc kiên truc. Em Huyên va em Thương vân

40

đang cô găng hoc đê thi vao trương đai hoc hoăc trương nghê. Em Ly đang hoc cung lơp

vơi em trai. Con em Nghia co y đinh thôi hoc vi sưc khoe cua em ây dân dân yêu đi. Chung

tôi khich lê em Nghia răng: “Chung tôi biêt nhưng kho khăn ma em đang găp phai nhưng

nêu em vân co y chi cô găng hoc tiêp thi chung tôi vân muôn hô trơ em.”

Tôi biêt cac em đươc nhân học bông ơ Đa Năng chi hai năm thôi nhưng tôi rât vui

đên mưc bât khoc khi đươc găp lai ho. Môt năm trôi qua đươc găp lai va chưng kiến cac em

sông môt cuôc sông khoe manh, tôi cam thây rât hanh phuc. Qua tour nay, tôi đa hiêu ra

răng chinh nỗ lưc sông va nu cười cua cac em la ly do thôi thuc nhưng ngươi hoat đông tư

thiên như ông Kitamura, sang năm sẽ lai đến đây đê giup đơ cac em. Hơn nưa, trong tour

nay, ông Kitamura đa cho tôi ba cơ hôi khich lệ nan nhân CĐDC băng tiêng Viêt trong lê

trao tăng hoc bông. Tôi không biêt họ co hiêu đươc tiêng Viêt cua tôi không nhưng đo la ky

niêm rât quy gia đôi vơi tôi.

Trong qua trinh nghiên cưu vê hoat đông giup đơ nan nhân CĐDC, tôi thây đoan thê

nay rât tôt. Tôi đa phong vân ông Kitamura.

Trươc tiên tôi hoi bi quyêt đê ông co thê tiêp tuc hoat đông nay. Ông ây noi răng:

“Tâm long giup đơ vê măt tinh thân rât quan trong. Măt khac, tôi coi hoat đông giup đơ la

quyên lơi cua ban thân chư không phai la nghia vu. Nêu coi no la nghia vu thi thê nao rôi

cung chi đê y đên cai bê ngoai, hay vi sưc ep nao đo ma ra ve co quyên lưc, lam cho no trơ

thanh cai không phai cua ban thân minh nưa. Tiên hanh hoat đông giup đơ theo cach cua

minh la quan trong. Tôi nghi răng hoat đông giup đơ không đơn thuân chi la sư hô trơ tiên.

(tham khao 2.2.2). Khi nhân đươc tiên ung hô thi tôi không bao giơ quên thông bao vê tinh

41

hinh cua nan nhân, tiên đươc sư dung vao muc đich gi, v.v... cho ngươi ung hô. Lam như

vây thi se tao đươc môi quan hê tin tương lân nhau giưa tôi vơi ngươi ung hô tiên va co thê

tiêp tuc nhân đươc tiên ung hô.” Vê măt kho khăn, ông ây noi răng co bôn kho khăn chu

yêu. Thư nhât la viêt tiêp Blog (http://ainovietnam.jugem.jp/) đê giup moi ngươi hiêu hơn

vê CĐDC va biêt vê hoat đông giup đơ cua minh. Thư hai la khi liên lac vơi VAVA băng e-

mail, nhân viên tra lơi rât muôn va không thông bao vê nhưng thay đôi đa xay ra. Vi vây,

ông ây không thê lâp kê hoach tour môt cach chinh xac va chi tiêt. Do đo, tour vao năm

2012 đa co vân đê xay ra. Sinh viên ma chung tôi đinh tăng hoc bông đa không đên lê trao

tăng ma đươc thay băng sinh viên khac, v.v... Thư ba la sinh viên co hoc bông không gưi

thư hoăc không gưi thư đung ky han rât nhiêu. Thư tư la viêt giây khen cho tưng ngươi môt.

Vao năm 2013, đoan thê nay tăng hoc bông cho 34 ngươi nên co 34 giây khen vơi nôi dung

khac nhau. Tôi đa cam đông khi đoc 34 giây khen nay.

42

Khao sat đoan thê Hôi viên trơ vi Viêt Nam thân yêu

Ơ phân nay, Tôi se trinh bay nôi dung khao sat vê VAVA va hoat đông giup đơ cua

“Hôi viện trơ vi Viêt Nam thân yêu.”

Trươc tiên, cach tô chưc khac nhau tuỳ theo tưng chi nhanh cua VAVA. Theo ông

Kitamura va trai nghiêm thưc tê cua ca nhân tôi, VAVA không co tiêu chuân chung nhât

quan cho việc lưa chọn sinh viên nhân hoc bông ma cac chi nhanh cua VAVA co tiêu

chuân khac nhau. Co môt chi nhanh VAVA lưa chon sinh viên nhân hoc bông tư gia đinh

kha gia vi bô cua ho vôn la bô đôi, con môt chi nhanh VAVA khac lưa chon sinh viên nhân

hoc bông tư gia đinh ngheo va găp nhiêu kho khăn. Tôi nghi răng đây la môt vân đê rât lơn

cua VAVA.

Hơn nưa, như đa từng đê câp ơ phân trươc, ông Kitamura cho răng môt vân đê khac

la VAVA không thương xuyên liên lạc vơi ông. Tôi nghi răng bên đươc nhân sư giup đơ

phai thương xuyên liên lạc vơi bên đoan thê giup đơ đê thông bao vê hiên trang nan nhân

va chương trinh cua VAVA. Đây la điêu quan trong nhât trong việc duy tri môi quan hê

giưa hai bên vi lam như vây se mang lai sư tin tương lân nhau.

Vân đê “sinh viên nhân hoc bông không gưi thư hoăc không gưi thư đung ky han”

không phai chi la vân đê cua đoan thê “Hôi viên trơ vi Viêt Nam thân yêu” ma cung la vân

đê cua VAVA va sinh viên nhân hoc bông. Nêu sinh viên sông ơ ngoai thanh, không co

bưu điên xung quanh nha thi VAVA phai giup đơ vân đê nay. Vao năm ngoai, VAVA đa

thanh lâp trung tâm quan ly (tham khao 2.1.3) nên tôi hy vong la nhưng vân đê nay se đươc

giai quyêt.

43

Tôi nghi răng hoat đông cua “Hôi viên trơ vi Viêt Nam thân yêu” rât co y nghia va

đông tinh vơi cach lam cua ông Kitamura. Tôi nghi răng kho khăn lơn nhât trong hoat đông

giup đơ la viêc lam cho qua trinh hoat đông đươc liên tuc, chư không phai chi co môt lân.

Nêu chi ung hô tiên thôi thi nan nhân dân dân co thê nghi răng viêc nhân tiên la đương

nhiên. Hơn nưa, ung hô tiên thi bao nhiêu cung không đu. Nhưng ap dung thêm “chê đô

viêt thư” (tham khao 2.2.2) thi co thê giao lưu, co thê biêt tinh hinh cua nan nhân, v.v...

Lam nay se tao ra môi quan hê tin tương lân nhau giưa hai bên, đam bao cho hoat đông

giup đơ đươc liên tuc va đap ưng đươc yêu cầu cua nan nhân CĐDC. Phương thưc hoat

đông giup đơ cua “Hôi viên trơ vi Viêt Nam thân yêu” không phai la nan nhân chi dưa vao

đoan thê giup đơ ma đoan thê giup đơ va nan nhân cùng hơp tac vi tương lai cua nạn nhân

CĐDC.

(anh trai) Ông Kitamura va sinh viên nhân hoc bông

(anh phai) Ông Kitamura va ông Trân Xuân Thu, phó chu tich va chanh văn phong cua VAVA

44

PHẦN KẾT LUẬN

************************

Trong qua trinh nghiên cưu đê tai nay, tôi nhân ra la hiên tai, Viêt Nam tao ra đươc

ân tương tươi sang vi sự phat triên kinh tê va xa hôi ơ đât nươc nay nhưng thưc ra, vân

đang phai đôi măt vơi nhiêu vân đê lơn như vân đê CĐDC. Chăc chăn, Viêt Nam se phat

triên rât nhanh chong nhưng điêu kiện kinh tê hiên nay vân chưa cho phep nha nươc câp

ngân sach cho cac tô chưc giup đơ nan nhân CĐDC trong nươc. Nghia la bây giờ Viêt Nam

vân phai dưa vao tiên viên trơ từ nươc ngoai. Tôi nghi răng nhiêm vu quan trong cua nha

nươc Viêt Nam la phai quan tâm đến vân đê nay va suy nghi cach đê thu hut sư quan tâm tư

nươc ngoai hơn nưa. Vi du, hiên tai, co bao nhiêu ngươi Việt Nam biêt ngay10 thang 8 la

ngay CĐDC? Người Nhât Ban nao cung biêt ngay bom nguyên tư. Ơ Nhât Ban, gân ngay

bom nguyên tư co chương trinh tivi vê chiên tranh va bom nguyên tư. Tre con học vê chiên

tranh va bom nguyên tư ơ trương, v.v... Thê hê bây giơ la thê hê không biêt vê chiên tranh

nhưng chinh vi thế, tôi nghi răng chung ta không nên quên no. Việt Nam cung vây. Tôi

nghi răng xa hôi Viêt Nam phai quan tâm đên CĐDC nhiêu hơn thi cac nươc khac mơi co

sư quan tâm đên vân đê nay.

Tôi muôn cac đoan thê tai Viêt Nam giư môi liên hê vơi cac nươc ơ khoa luân nay.

Tôi chi nghiên cưu chi tiêt đươc hai đoan thê cua Nhât Ban nhưng ca hai đoan thê nay đêu

cam thây không yên tâm vê đoan thê ơ Viêt Nam do cach quan ly tiên cua ho, do thiêu

45

thông tin vê nan nhân CĐDC cung như thông tin vê đoan thê ơ Viêt Nam, v.v.. Bên đoan

thê Viêt Nam phai cô găng giai quyêt ngay vân đê nay đê tao môi quan hê tin tương nơi

đoan thê giup đơ nươc ngoai va đươc tiêp tuc giup đơ.

Khi nghiên cưu đê tai nay, tôi suy nghi sâu săc vê hoat đông giup đơ. Tôi chưa bao

giơ tham gia hoat đông giup đơ cho tơi khi tham gia chương trinh “Hôi viện trơ vi Viêt

Nam thân yêu”. Tôi đa tưng nghi hoạt đông giup đơ chỉ đơn gian la ung hô tiên nhưng đây

la môt cach suy nghi rât âu tri. Hoat đông giup đơ nêu chi la môt lân thôi thi dê lam, nhưng

hoạt đông giup đơ thât sư rât kho vi ngươi lam hoat đông giup đơ phai suy nghi vê cach

tiêp tuc hoat đông vơi quyêt tâm va y thưc minh la ngươi co liên quan.

Thông qua trai nghiệm thưc tê, tôi nghi răng hoat đông giup đơ la sự giup đơ bươc

đầu va sư ung hô nan nhân đê nan nhân co thê tự lâp. Như ông Kitamura đa noi, hoat đông

giup đơ la quyên lơi cua ngươi giup đơ, tưc la co thê chon cach hoat đông tư nhiêu cach

chư không phai la nghia vu cua ngươi giup đơ phai ung hô tiên va lương thưc cho ngươi co

canh ngô đang thương.

Tôi nhân ra răng viêc năm băt “kiên thưc liên quan đên vân đê”, “đôi tương đươc

giup đơ la ngươi như thê nao”, “sư giup đơ phai keo dai bao lâu” la nhưng điêu rât quan

trong khi tiên hanh hoat đông giup đơ vi tuy theo nhưng điêu nay ma cach giup đơ se khac

nhau. Trên thê giơi, do nhiêu ly do khac nhau, co nhiêu nươc va nhiêu ngươi găp kho khăn

nên co nhiêu cach giup đơ. Vi vây, tôi cung không phu nhân cach giup đơ chi tăng môt cai

gi đo cho ai đo như Me Teresa. Nhưng đôi vơi nhưng vân đê không thê giai quyêt ngay va

vân đê keo dai đên thê hê thư hai, ba... như vân đê nan nhân CĐDC thi không thê giai quyêt

46

chi băng tiên. Như ông Kitamura noi: “Tiên quan trong va la môt cach giup đơ đơn gian,

nhưng chi cho tiên thi không phai la sư giup đơ nan nhân CĐDC môt cach thât sư.” Nêu

chung ta ung hô tiên mai thi Viêt Nam co thê chi luôn dưa vao sô tiên đo ma không tich cưc

tư cai thiên tinh hinh cua chinh minh. Tôi nghi răng trong vân đê nay, viêc nan nhân va

ngươi giup đơ cung cô găng la điêu rât quan trong. Chinh vi vây, tôi tan thanh phương

châm va cach hoat đông cua hai đoan thê, SAWORI va “Hôi viên trơ vi Viêt Nam thân

yêu.” Hơn nưa, long quyêt tâm vươt qua kho khăn cua nan nhân CĐDC lai trơ thanh nguôn

đông lưc cho phia ngươi giup đơ. Tôi hy vong vân đê nan nhân CĐDC tai Viêt Nam nhân

đươc sư giup đơ nhiêu hơn tư cac đoan thê khac ngoai hai đoan thê trên.

Khi tôi hoi ông Kitamura răng sinh viên như tôi co thê lam gi đê gop phân vao hoat

đông giup đơ thi ông ây đa noi như sau: “Không cần lam gi to tat ma lam viêc nho cung

đươc. Cần phai suy nghi minh co thê lam gi cho nan nhân thôi.” Trươc tiên, tôi mong muôn

co nhiêu ngươi, ban be, sinh viên năm dươi biêt vê vân đê nay thông qua khoa luân cua tôi.

Hơn nưa, tôi sẽ giư liên lạc vơi bôn đoan thê ma tôi đa nghiên cưu đê giup đơ ho. Vi du, tôi

co thê giup ho như lam phiên dich, tăng quần ao cu, ung hô tiên, v.v... Đây la nhưng viêc

rât nho va la sư giup đơ môt cach gian tiêp nhưng tôi hy vong tôi se co thê đong gop cho

hoat đông giup đơ dù chi la môt chut.

Cuôi cùng, tôi xin chân thanh cam ơn moi ngươi liên quan đến khoa luân cua tôi.

47

PHÂN PHU LUC

************************

<Câu hoi phong vân Lang Hoa Binh va Lang Hưu Nghi>

Vê ngươi đươc phong vân

a. Hoi: Tại sao cô chọn công việc nay?

b. Hoi: Kho khăn va niêm vui trong công việc cua cô la gi?

Thông tin cơ ban về cơ quan

a. Hoi: Lang nay đươc xây dựng khi nao?

b. Hoi: Muc đich cua việc xây dựng lang nay là gì?

c. Hoi: Điêu kiện đê cac em co thê vao lang nay là gì?

d. Hoi: Hiện tại co bao nhiêu em ơ đây?

e. Hoi: Hang năm co bao nhiêu người co thê ra khoi lang vê vơi gia đinh hoăc ra xa hôi?

(Nhưng người sau khi ra khoi lang lam gi ? Công việc cua họ la gi ?)

f. Hoi: Bây giờ ơ lang co bao nhiêu nhân viên ? Đa đu hay con thiếu?

g. Hoi: Cuôc sông cua cac em như thế nao? Co nhưng chương trinh, hoạt đông như thế

nào?

48

h. Hoi: Tiên vôn thi đươc hỗ trơ như thế nao? Nếu co tiên vôn đươc hỗ trơ từ môt cơ quan

hay tô chưc nao đo thi em mong đươc biết vê cơ quan, tô chưc đo.

i. Hoi: Làng nay co hay giao lưu vơi cac tô chưc vê chât đôc da cam khác không?

Hiên trang va vân đê

a. Hoi: Măt manh cua lang nay là gì?

b. Hoi: Măt yếu hay măt kho khăn cua lang nay là gì?

c. Hoi: Cô co cach giai quyết vân đê hay cai thiện lang không?

d. Hoi: Cô hy vọng lang sẽ phat triên như thế nao?

(anh trai) Tac gia chup anh vơi cô Ha, phó giam đôc trong Lang Hoa Binh.

(anh phai) Ông Dũng, giam đôc Lang Hưu Nghị va sinh viên tinh nguyên.

49

< Nhưng anh cua Lang Hoa Binh - Thanh Xuân, Lang Hưu Nghi - Ha Nôi va nhưng

bưc anh trải nghiêm thưc tê vơi cac nan nhân CĐDC “Hôi viên trơ vi Viêt Nam thân

yêu”>

Lang Hoa Binh - Thanh Xuân

Bên ngoai Lang Hoa Binh

Lơp tre em

Phong tăm không sach lăm

Tac phâm cua cac em

50

Phong cua cac em Tác giả chụp với nan nhân CĐDC

Lơp hoc thêu

Lang Hưu Nghi - Ha Nôi

Sư giup đơ tư nươc ngoai

51

Nha cua cac ban Trung Tâm giao duc va day nghề

Tinh nguyện viên My ơ lơp sơn mau

Tinh nguyên viên Phap ơ lơp khiêm thinh

52

Tinh nguyên viên Canada ơ lớp vẽ tranh

Lơp co nan nhân tre em năng nhât. Ơ đay tre em hoc cach ăn lac

Cac em rât thân thiện

53

Lơp may tinh

Lơp thêu dệt Lơp may may

Lơp hoa gia

54

Trai nghiêm thưc tê vơi cac nan nhân CĐDC “Hôi viên trơ vi Viêt Nam thân yêu”

Tăng hoc bông cho hoc sinh va giao lưu ơ VAVA tai Ninh Binh

Thăm nha nan nhân thê hê thư hai ơ Phu Tho

Lê trao hoc bông cho nan nhân tre em ơ Quang Ngai ( anh trai chup vao năm 2012, anh phai chup vao

năm 2013)

55

Sinh viên nhân hoc bông va me cua em ây ( anh trai chup vao năm 2012, anh phai chup vao năm 2013)

Thăm nha nan nhân thê hê thư hai ơ Quang Ngai

56

Tăng hoc bông va giao lưu vơi hoc sinh ơ Trương tiêu hoc

Suikawari ơ Lang Hưu Nghi ( anh trai chụp vao năm 2012, anh phai chup vao năm 2013)

57

Tài liệu tham khảo

Tai liêu đươc sư dung

Tiêng Viêt

1. Eva Lindskog, Annika, Johansson, Phạm Hương Thao (2006), Hâu qua cua chiên tranh

hoa hoc ơ Viêt Nam - Nhưng điêu đa biêt va chưa biêt, Tap chi Dân tôc hoc sô 1

2. Không Diên (2006), Tac hai cua chât đôc da cam/Dioxin - nôi đau cua nhiêu công đông,

nhiêu gia đinh va nhiêu thê hê, Tap chi Dân tôc hoc sô 1

3. Nguyên Đưc Hoa (2006), Đông bao cac dân tôc Tây Nguyên - nan nhân cua cuôc chiên

tranh chât đôc da cam/Dioxin, Tap chi Dân tôc hoc sô 1

4. Lê Kê Sơn (2006), Khăc phuc hâu qua chiên tranh hoa hoc, Tap chi Dân tôc hoc sô 1

5. Hôi Chư Thâp Đo Tinh Binh Đinh (2006), Nan nhân chât đôc da cam/Dioxin ơ Binh

Đinh, Tap chi Dân tôc hoc sô 1

6. Trân Xuân Thu (2012), Tinh hinh nan nhân chât đôc da cam Viêt Nam, chinh sach cua

nha nươc va sư giup đơ cua công đông, NXB Lao đông – Xa hôi

Tiêng Nhât

7. Kitamura Hajime (2007), Tôi ac chiên tranh hoa hoc My, NXB Nashinokisha

58

8. Nakamura Goro (2005), Me la ngươi bi thiêt hai cua chât đôc mau da cam, NXB

Iwanamigendaibunko

9. Sakata Masako (2008), Nhưng bông hoa đâu rôi?, NXB Transview

10. Ishikawa Bunyo (2005), Viêt Nam - Chiên tranh va Hoa binh - , NXB Iwanamishinsho

11. Nozaki Akira (2013), Hiên trang cua thiêt hai chât đôc da cam Viêt Nam va nhiêm vu

hiên nay, Ban bao cao cua Viên nghiên cưu vê phuc lơi xa hôi, Trương Đai hoc hoc viên

Tohoku

12. Honda Akihiro (2012), Cac hoat đông giup đơ nan nhân bi chât đôc mau da cam Viêt

Nam, Khoa luân tôt nghiêp, khoa tiêng Viêt trương Đai hoc Osaka

13. Lê Cao Đai (2004), Chât đôc da cam trong chiên tranh Viêt Nam, NXB Bunrikaku

Trang Web đươc sư dung

14. Wikipedia Viêt Nam, Chât đôc da cam, http://vi.wikipedia.org/wiki/Chât đôc da cam

15. VAVA, http://www.vava.org.vn/http://www.vava.org.vn/

16. SVCA, http://pws.prserv.net/jpinet.svcaban/, http://space.geocities.jp/svca84/

17. Sawobeto, http://www.geocities.jp/kamemushi7846/index.html

18. Hôi viên trơ vi Viêt Nam thân yêu, http://ainovietnam.jugem.jp/