BİTKİSEL HAMMADDDELERİN KOZMETİK ÜRÜN … · -Beyaz renkli ve mum...
Transcript of BİTKİSEL HAMMADDDELERİN KOZMETİK ÜRÜN … · -Beyaz renkli ve mum...
BİTKİSEL HAMMADDDELERİN KOZMETİK ÜRÜN GELİŞTİRMEDEKİ
YERİ
Prof.Dr. Murat KARTAL
Ankara Üniversitesi
Eczacılık Fakültesi
Farmakognozi Anabilim Dalı
Ankara
3. Kozmetik Kongresi, 15-17 Subat 2013, Antalya
Kozmetik
Kosméō
(Yunanca)
Düzenlemek
Çeki düzen vermek
GüzelleĢtirmek
3. Kozmetik Kongresi, 15-17 Subat 2013, Antalya
Kozmetik Formülasyonlardaki
Bileşenler
YARDIMCI MADDELER
• pH tamponları
• Koruyucular
• Şelatasyon ajanları
• Sürfaktanlar
• Humektanlar
• Kıvam vericiler
• Renk ajanları
• Koku vericiler
• Taşıyıcılar
AKTĠF MADDELERCilt üzerinde bir etki
oluşturan maddelerdir
3. Kozmetik Kongresi, 15-17 Subat 2013, Antalya
Bitkisel Kozmetik Hammaddeler
• Bitkisel sabit yağlara ait örnekler
• Kakao yağı
• Hindistan cevizi yağı
• Shea ağacı yağı
• Zeytin yağı
• Kayısı yağı
• Badem yağı
• Jojoba yağı
• Argan yağı
• Palm yağı
• Badem yağı
• Susam yağı
3. Kozmetik Kongresi, 15-17 Subat 2013, Antalya
Bitkisel Kozmetik Hammaddeler
• Mumlar (örnekler)
• Hayvansal kaynaklısı balmumu,
• Bitkisel kaynaklısı karnauba ve kandellila mumu,
3. Kozmetik Kongresi, 15-17 Subat 2013, Antalya
Bitkisel Kozmetik Hammaddeler
Yağ alkolleri (örnekler)
• Undesil
• lauril,
• miristil,
• setil,
• stearil,
• araĢidil
• oleil,
• behenil
• oktil dodekanol
• risinol,
• linoleil alkol,
3. Kozmetik Kongresi, 15-17 Subat 2013, Antalya
Bitkisel Kozmetik Hammaddeler
Yağ asitleri
• Laurik,
• miristik,
• palmitik,
• stearik,
• araĢidik,
• oleik,
• linoleik,
• risinoleik,
• punisik,
• 12 hidroksi stearik asit
3. Kozmetik Kongresi, 15-17 Subat 2013, Antalya
Bitkisel Kozmetik Hammaddeler
• Uçucu yağ, konkret, absolü, oleorezin ve rezinoitler
• Aromatik sular
3. Kozmetik Kongresi, 15-17 Subat 2013, Antalya
Bitkisel Kozmetik Hammaddeler
• Reçineler
• Balsamlar
• Katranlar
• Müsilajlar
3. Kozmetik Kongresi, 15-17 Subat 2013, Antalya
Bitkisel Kozmetik Hammaddeler
• Bitki ekstreleri
3. Kozmetik Kongresi, 15-17 Subat 2013, Antalya
Fito-kozmetikler
Saf bileĢik(ler) Bitkisel Hammadde
3. Kozmetik Kongresi, 15-17 Subat 2013, Antalya
Kozmetiklerde Kullanılan Bitkisel Kaynaklı Etken
Maddeler
Karotenoitler
• Beta-Karoten
• Astaksantin
• Lutein
• Likopen
3. Kozmetik Kongresi, 15-17 Subat 2013, Antalya
Beta-Karoten
Astaksantin
3. Kozmetik Kongresi, 15-17 Subat 2013, Antalya
Likopen
3. Kozmetik Kongresi, 15-17 Subat 2013, Antalya
AHA’ler alfa pozisyonunda hidroksil grubu içeren organik asitler
Glikolik asit
(En basit AHA) Laktik asit Malik asit Sitrik asit
Salisilik asit
a
b
3. Kozmetik Kongresi, 15-17 Subat 2013, Antalya
Beta-sitosterol
-Fitosteroller, kimyasal yapısı kolesterole benzer
-Beyaz renkli ve mum kıvamında
-Anti-enflamatuvar ve antimikrobiyal etkilere sahip
-Kuru ciltler için
Stigmasterol
Fitosteroller3. Kozmetik Kongresi, 15-17 Subat 2013, Antalya
Fenolik maddeler (basit fenoller/polifenoller)
Kafeik asit Ferulik asit Sinapik asit
Sirinjik asit ProtokateĢuik asit Dihidroksifenil
asetik asit
Elajik asit
Klorojenik asit
• Rutin (Flavonoit)
• Kersetin (Flavonoit)
• Hesperidin (Flavonoit)
• Diosmin (Flavonoit)
• Mangiferin (Ksanton)
• Mangostin (Ksanton)
• Rozmarinik asit (Polifenol)
• Elajik asit (Polifenol)
• Klorojenik asit (Polifenol)
• Oleuropein (Polifenol)
• Kurkumin (Polifenol)
Gallik asit
3. Kozmetik Kongresi, 15-17 Subat 2013, Antalya
Oleuropein
Kurkumin
Rozmarinik asit
Mangiferin
DiosminHesperidin
Kersetin
Rutin
3. Kozmetik Kongresi, 15-17 Subat 2013, Antalya
Polifenol ve bazı Flavonoidlerin İnsandaki Topikal Uygulamaları
Kaynak Bileşik Sonuç
Kang et al. (2003)
Katiyar et al. (1999)
Katiyar et al. (2000)
Kawai et al. (2003)
Genistein
EGCG(Epigallocatechin-3-
gallate)
Yeşil çay polifenolleri
Soya isoflavonları
Temel uygulanması foto yaşlanmaya
neden olan UV ışık-indükleyici
sinyallerin engellenmesi ve
c-Jun kollajenaz indüksiyonunun
engellenmesi.
UV ışını ile indüklenen eritem ve
güneş yanığının hücre formasyonu
ile indirgenmesi
Epidermis ve dermisdeki UV-B ile
indüklenmiş pirimidin dimerinin
oluşumunun indirgenmesi
Kolajen sentezinin uyarılması
3. Kozmetik Kongresi, 15-17 Subat 2013, Antalya
3. Kozmetik Kongresi, 15-17 Subat 2013, Antalya
Bitkisel ekstreler
Örnekler
• Üzüm çekirdeği ekstresi
• Nar kabuk ekstresi
• YeĢil çay ekstresi
• Zeytin Yaprak Ekstresi
• Ginkgo biloba ekstresi
• Soya ekstresi
3. Kozmetik Kongresi, 15-17 Subat 2013, Antalya
Soya izoflavonları
Genistein
• Genistein ve daidzein
• Fitoöstrojenler
• Topik uygulamada – kozmesötik
• Cilt kalınlığını artırırlar
• Kolajen sentezini artırırlar
• Potent antioksidan etki
• Lipit peroksidasyona karĢı koruma sağlarlar
Daidzein
3. Kozmetik Kongresi, 15-17 Subat 2013, Antalya
3. Kozmetik Kongresi, 15-17 Subat 2013, Antalya
Silimarin
• Silybum marianum’dan (milk thistle, meryemana dikeni) elde edilen ekstre
• Silibinin, silidianin, silikristin
• Lipit peroksidasyonu önler
• Topikal silimarin uygulanan farelerdeki uv B- indüklü deri tümörlerini %92 azalttığı bulunmuĢ
Silibinin
Silidianin Silikristin
3. Kozmetik Kongresi, 15-17 Subat 2013, Antalya
3. Kozmetik Kongresi, 15-17 Subat 2013, Antalya
Ginkgolitler
Bilobalitler
• Yaprak ekstresi
• Flavonoitler ve terpen türevleri
• Anti-enflamatuvar etkisi yüksek
• Kolajen sentezini artırdığı bulunmuĢ
• Nemlendirici
• Anti-aging ürünlerin bileĢimine giriyor
Ginkgo biloba
3. Kozmetik Kongresi, 15-17 Subat 2013, Antalya
3. Kozmetik Kongresi, 15-17 Subat 2013, Antalya
YeĢil çay ekstresi
(Tea polyphenols)
• Camellia sinensis
• KateĢin (C)
• EpikateĢin (EC)
• EpigallokateĢin (EGC)
• EpigallokateĢin-3-gallat (EGCG)
• Epidermisde kuvvetli antioksidan
• Topikal uygulamada, deri tümörünü inhibe edici etki
• Oral/topikal uygulamada UV etkisinden koruyucu etki
3. Kozmetik Kongresi, 15-17 Subat 2013, Antalya
EpigallokateĢin-3-gallat (EGCG)
EpikateĢin (EC)
KateĢin (C)EpigallokateĢin (EGC)
3. Kozmetik Kongresi, 15-17 Subat 2013, Antalya
YeĢil çayın UV ısınına karĢı koruyucu etkilerinin Ģematik özeti
GTP ya da EGCG Ģu Ģekilde iĢler
Günes koruyucu (1. derece) Antioksidant (2. derece) Sinyal iletim yolaklarının redox
düzeni (3. derece)
Hasarın önlenmesi Radikal yakalayıcı
EnflamasyonOksidatif stres
Proliferasyon
Gen
inaktivasyonu
hasarı
onarımı Değismis hücrelerde
transformasyon
spesifik apopitoz
ÖNLEME ONARIM
3. Kozmetik Kongresi, 15-17 Subat 2013, Antalya
3. Kozmetik Kongresi, 15-17 Subat 2013, Antalya
• Başlangıç maddesinin kalite profili ve üretim
işlemi kaliteyi belirler.
• Bitkisel ekstre; sonuç kalitesinden ve daha
sonraki aşamaların kalitesinden, bitmiş
kozmetik ürünün etki ve güvenliğinden
sorumludur.
Bitkisel Ürünlerin Kalite Güvencesi
3. Kozmetik Kongresi, 15-17 Subat 2013, Antalya
Bitkisel Monograflar
• Monograflar; bitkisel drog/preparatlarının
kalitesinin ve tutarlılığının sağlanması için
tasarlanmıĢtır.
• Monograflara uygunluğun anlamı; belirlenen
analitik prosedürlere göre test edildiğinde,
belirlenen kabul edilmiĢ kriterleri karĢılaması
demektir.
3. Kozmetik Kongresi, 15-17 Subat 2013, Antalya
TANIM
- Droğun durumu: Bütün. ParçalanmıĢ. KesilmiĢ.Taze veya kuru.
- Bitkinin Latince bilimsel adı(cins, tür, alttür, varyete, yazar).
- Bitkinin kullanılan kısmı.
- Gerekliyse, hasat zamanı.
Miktar tayini yapılan bileĢiklerin (etken maddeler veya markörler) en az miktarı
3. Kozmetik Kongresi, 15-17 Subat 2013, Antalya
Özellikler
Droğun fiziksel özellikleri
Organoleptik özellikler:
Karakteristik ise, droğun rengi.
Kokusu; Çok karakteristik değilse koku özellikleri
verilmez.
Tadla ilgili olarak; astrenjan, acı, tadlı gibiler ibareler
kullanılır.
3. Kozmetik Kongresi, 15-17 Subat 2013, Antalya
TANIMA
Droğun teĢhisi için zorunlu testler uygulanır.
A. MAKROSKOPĠK BOTANĠK ÖZELLĠKLER
Droğun teĢhisini mümkün kılan makroskopik botanik özellikler
B. MĠKROSKOPĠK BOTANĠK ÖZELLĠKLER
Toz edilmiĢ bitkisel droğun miroskopik incelenmesi en önemli
tanıtıcı özelliklerinin verilmesiyle gerçekleĢir.
Stoma tipi ve stoma indeksi bilgileri de verilebilir.
Salgı Tüyü, örtü tüyü vb.
3. Kozmetik Kongresi, 15-17 Subat 2013, Antalya
Ġnce Tabaka Kromatografisi
(ĠTK)
Ayırım için en az 2 referans madde kullanılmalıdır.
3. Kozmetik Kongresi, 15-17 Subat 2013, Antalya
Lavanta yağı ĠTK’sı
3. Kozmetik Kongresi, 15-17 Subat 2013, Antalya
Tipik testler
Toplam kül miktar tayini
Hidroklorik asitte çözünmeyen kül miktar tayini
Yabancı madde
Kurutmada kayıp
Ekstre edilebilen madde miktarı
3. Kozmetik Kongresi, 15-17 Subat 2013, Antalya
BİTKİSEL DROGLARIN
KALİTE KRİTERLERİ
3. Kozmetik Kongresi, 15-17 Subat 2013, Antalya
41
Matricaria chamomilla
3. Kozmetik Kongresi, 15-17 Subat 2013, Antalya
42
Anthemis nobilis
3. Kozmetik Kongresi, 15-17 Subat 2013, Antalya
43Tanacetum parthenium
3. Kozmetik Kongresi, 15-17 Subat 2013, Antalya
44
Malva pusilla Malva sylvestris Malva piantina
3. Kozmetik Kongresi, 15-17 Subat 2013, Antalya
Ginkgo biloba L.Japon eriği, GINKGOACEAE
3. Kozmetik Kongresi, 15-17 Subat 2013, Antalya
19,2 mg ginkgoglikozitleri içerecek
Ģekilde standardize edilmiĢ 80 mg
Ginkgo biloba yaprakları kuru
ekstresi
120 mg Ginkgo biloba yaprak
ekstresi (% 6 terpen laktonları,
% 24 ginkgoglikozitleri)
Rutin
3. Kozmetik Kongresi, 15-17 Subat 2013, Antalya
Bitkisel drog
AletÜretim Prosesi
Bitkisel Ekstre
Ekstraksiyon solvanı
Bitkisel Ekstrenin Kompozisyonunu Etkileyen Kalite ve
Üretim Parametreleri
Ekstraksiyon solvanı özelliği
konsantrasyon
miktarı
akış hızı
Dolum Yüksekliği
Seri Büyüklüğü
Statik Basınç
E. basıncı
E. sıcaklığı
Ekstraksiyon süresi
E. metodu
Homojenitesi
Toz oranı
Parçalanma boyutu
Nem oranı
Aktif madde miktarı
3. Kozmetik Kongresi, 15-17 Subat 2013, Antalya
BĠTKĠSEL EKSTRELERĠN SPESĠFĠKASYONLARI
TEST PROCEDURES AND ACCEPTANCE CRITERIA FOR HERBAL PREPARATION (CPMP/QWP/2820/00/EMEA/CVMP/815/00)
FĠTOKĠMYASAL ÖZELLĠKLERĠ
TEġHĠS
KROMATOGRAFĠK PROFĠLĠ
. HPLC/UV-DIODE-ARRAY
. HPLC/MS
. GC/MS
. TLC-DENSITOMETRY
BĠTKĠSEL EKSTRELER
ETKĠDEN SORUMLU
BĠLEġĠKLERĠN
STABĠLĠTESĠ
BĠTKĠSEL DROGTAN
HAZIRLAMA METODU
TANIMI
- KATI, SIVI vb
-DER (DROG : EKSTRE ORANI)
-DSR (DROG : SOLVAN ORANI
GÜVENLĠK VE ETKĠNLĠK
DEĞERLENDĠRMELERĠ
-MĠKROBĠYAL ANALĠZ
-SOLVAN KAL. ANALĠZĠ
-SU MĠKTARI
-AFLATOKSINLER
-AĞIR METAL
-PESTĠSĠT
-FUMIGANT ANALĠZĠ
-
-
MĠKTAR TAYĠNĠMĠKROBĠYOLOJĠK
STABĠLĠTE
3. Kozmetik Kongresi, 15-17 Subat 2013, Antalya
Lot uygunluğu/Fitoeşdeğer
AĢağıdaki parametrelerin eĢitliği halinde bitki ekstresi kalite
yönünden eĢdeğer kabul edilir:
- Bitkisel Droğun kalitesi
- Ekstraksiyon çözücüsünün tipi ve konsantrasyonu
- Ġmalat yöntemi
- EĢdeğerliliği gösterecek kalitatif (parmak izi) ve kantitatif
(miktar tayini) testleri
3. Kozmetik Kongresi, 15-17 Subat 2013, Antalya
Neler Yapılabilir
Ekstrelerin saflığı ve benzerliği en basit Ģekilde
test edilebilir.
ĠTK ile bir önceki hammadde kontrolü
Spesifikasyonlar kağıt üzerinde kontrol edilir.
Hammadde analiz edilir veya ettirilir?
3. Kozmetik Kongresi, 15-17 Subat 2013, Antalya
Ülkemiz bitkilerinden hareketle Standartlara uygun kaliteli bitkisel ekstreler üretilmeli ve kozmetik ürünlerde kullanılmalıdır.
Yapılması gerekenler
3. Kozmetik Kongresi, 15-17 Subat 2013, Antalya
TEġEKKÜRLER
3. Kozmetik Kongresi, 15-17 Subat 2013, Antalya