Breng wilde bijen dichterbij met de ‘starterskit wilde bijen’ · in de natuur, maar ook voor de...
Transcript of Breng wilde bijen dichterbij met de ‘starterskit wilde bijen’ · in de natuur, maar ook voor de...
Hoe gebruik je het educatief bijenhotel?
• Eensgeplaatst,zaleenbijenhotelheelsnelin
gebruikgenomenworden,tenminstebijzon-
nigweerénalserdenodigebloemeninde
buurtzijn.Hetvliegseizoenvanwildebijen
duurtvanmaarttotenmetseptember,maar
binnendieperiodehebbendeverschillende
soortenelkhuneigenvliegperiodevanen-
keleweken:deperiodewaarinzeuitkomen,
parenenophunbeurteitjesgaanleggen.
Misschienwelinhetzelfdebijenhotel…
• Eenbijenhotelbiedtindeeersteplaatseen
kansomwildebijenvanheeldichtbijgade
teslaan.Geefdeleerlingendevrijheid,en
stimuleerhen,omletterlijk(bijna)methun
neusophetbijenhotelteobserverenhoede
bijenstuifmeelaandragen.
Een educatief bijenhotelEen bijenhotel is een laagdrempelige manier
om wilde bijen letterlijk en figuurlijk dichter-
bij te brengen. Want, zoals het spreekwoord
zegt, onbekend is onbemind …
Maar een bijenhotel op school, is dat niet gevaarlijk?
Bijenzijnperdefinitiezachtaardigebeestjes
endusnietagressief(wespenkunnendatbij-
voorbeeldwelzijn).Enwaarhoningbijennog
geneigdkunnenzijndoortestekenzichop
teofferenvoordekolonie,zullendesolitaire
bezoekersvaneenbijenhotellievervluchten
danaanvallen.Doordieoverlevingstactiekisde
angelvandemeestewildebijenzelfsnietmeer
sterkgenoegomdoordemensenhuidheente
prikken.Jekandusgerustmetjeneusvoor
eenbijenhotelstaanengenietenvandewon-
derlijkewerkzaamheden.
Ditbijenhotelisgebaseerdop
eenontwerpvanDeLietebergin
hetkadervanhetbiodiversiteits-
project‘Wildebijenopschool’in
2011.Ditmodelgeeftjemeteen
zijluikjeinkijkinenkelenestgan-
genwaardoorjedeontwikkeling
ei-larve-pop-bijkanvolgen.De
nestgangenhebbeneenverschil-
lendediameter(3-10mm)om
verschillendesoortenbijenaante
trekken.
Wist je dat er zo’n 350
soorten wilde bijen in België
leven? In tegenstelling tot
de bekende honingbij leven
ze meestal alleen of ‘solitair’
en gaan ze op zoek naar
nestplaats in holle ruimtes.
Zo leven ze een onopvallend
bestaan, en onbekend maakt
onbemind …
Nochtanszijnwildebijendebelangrijkste
bestuiversvanheelwatwildeplantenénland-
entuinbouwgewassen.Zezijndusonmisbaar
indenatuur,maarookvoordemens.Jammer
genoeghebbenwildebijensteedsmeerte
lijdenonderhetgebruikvanpesticiden.Ook
vindenzeteweinigvoedselbloemeninonze
Breng wilde bijen dichterbij met de‘starterskit wilde bijen’
J.L
amb
rix
Vild
a,R
.Ver
lind
e
Gedeputeerde van Leefmilieu en NatuurLudwig Vandenhove
akkers,weidenentuinen.Inonzekraaknette
gazonsontbrekennaastbloemenookwilde
hoekjesomintenestelen.
OmjongeLimburgershiervanbewustte
maken,biedikelkeLimburgsesecundaire
enbasisschooldezegratisstarterskit
wildebijenaan.Destarterskitbevateen
duurzaam,educatiefbijenhotel,een
educatievebundeleneenzaadpakketje
vooreenblijvendebloemenweide.Inhet
bijenhotelkanjeeenzijluikjeopenenom
deontwikkelingvaneitotvolwassenbijte
volgen.
Indezebijsluiterkrijgjetipsoverwaar
jehetbijenhotelbestophangtenhoe
hettegebruiken.Enontdekjehoeje
naasthetinzaaienvandebloemenweide
nogkanzorgenvooreenbijvriendelijke
schoolomgeving!
Veelsuccesmaarvooralveelnatuur-en
onderzoekspleziermetjulliestarterskit
wildebijen!
Waar hang
je dit bijenhotel best?
4In de buurt van bloemen!
4 Met de voorkant naar het zuiden of zuidoosten.
4 Niet in de schaduw en best uit de wind.
4 Op ooghoogte van de leerlingen!
4 Zorg ervoor dat het bijenhotel
niet kan schommelen.
Check met bovenstaande tekening hoe bij-
vriendelijk jouw schoolomgeving al is en wel-
ke stappen je nog kan zetten.
1 Gavoorinheemseplanten.
Opwww.natuurpunt.be/wilde-bijen-je-tuin
vindjeoverzichtelijkeplantenlijstenvoor
bloemenbordersenbloembollen.2 Kiesindetuinhandelvoordenatuurlijke
of‘originele’variëteiten(zonder‘var’of‘x’
indeLatijnsenaam).Vraagnaarzaai-of
plantgoeddatnietbehandeldwerdmet
bestrijdingsmiddelen.3 Zorgvoorveelvariatie.Verschillendesoor-
tenbloemendieallemaalopverschillende
tijdstippenbloeienisideaal.4 Eenbeetjerommelindetuinisgoed.Tus-
senofondereenhoopstenen,eenzand-
hoop,dakpannenofhoutkunnenwildebijen
nestelen.
V.U
. Jan
Mam
paey
, Pro
vinc
iaal
Nat
uurc
entru
m, C
raen
even
ne 8
6, 3
600
Gen
k / V
orm
gevi
ng: V
aes
Gra
fisch
e Pr
oduc
ties
Maakeenzonnigstukjevanongeveer5m2onkruid-engrasvrij;inzaaienkan
vanafmiddenmaarttotmiddenjuniofvaneindaugustustotmiddenoktober.
Nahetinzaaienlichtjesinharken(dezadenmoetenmaareenbeetjeafgedekt
zijn,maximaalenkelemillimetergrondafdekking).Nooitbemesten:eenbloe-
menweideluktbeternaarmatedegrondarmeris.
Eenbloemenweidewordtmeestal2maalperjaargemaaid(beginjulienbegin
oktober).Laathetmaaiselenkeledagenliggenzodathetrijpezaaderkan
afvallenenvoerdanhetmaaiselaf(omverrijkingvandegrondtevermijden).
Bronenmeerinfo:www.ecoflora.be/bloemenweiden
Zorgvooreennatuurlijke(school)tuinenspeelplaats!
10
3
5 4
2
6
1
8
7
9
Hoe leg je een bloemenweide aan?
5 Laatuitgebloeidestengelsvanplanten
staantijdensdewinter.6 Maaihetgrasniettedikwijlsenverdraag
watbloemenerin(klaver,paardenbloem,
madeliefje,…).Ofmaaigefaseerd:maai
nietelkekeerhetvolledigegazonmaarsla
elkekeereenanderstukjeover;zohebben
insectenenanderedierensteedseentoe-
vluchtsoord.7 Hebjeeen(school)moestuin,oogstdan
enkelegroentennietenlaatzetotbloei
komen.Ookineenbloeiendkruidentuintje
vindenwildebijenheelwatvoedsel.8 Gebruikgeenpesticiden.
Meerinfoopwww.zonderisgezonder.be. 9 Gebruikgeenkunstmest.Meerinfoover
ecologischtuinierenopwww.velt.be.
10 Meteenwilg,spork,sleedoorn,meidoorn
enfruitbomentrekjegegarandeerdbijen
aan.Meerinfooverstreekeigenbomenen
struikenopwww.plantvanhier.be.
Veel succes maar vooral veel natuur- en onderzoeksplezier met jullie starterskit wilde bijen!
Craenevenne 86B-3600 GENK
Een initiatief van de provincie Limburg
limburg.be/pnc
• Hetzijluikjekanjeopenenomdeontwik-
kelingoptevolgen.Laathetdichtwanneer
bijtjesbezigzijndebroedkamertjestemaken
ensluithetzekernaelkeobservatie.
• Hetobserverenkanje,afhankelijkvande
leeftijdvandeleerlingen,geleidelijkgaan
systematiserenenlatenuitgroeientoton-
derzoeken.Ideeënhiervoorvindjeinde
educatievebundelindezestarterskit.Voor
meerideeën,materialeneninhoudelijke
ondersteuningkanjeterechtbijhetLimburgs
VeldstudiecentrumviajeMOS-begeleider
(www.pnc.be/mos).
• LikedeFacebookpaginavanhetProvinci-
aalNatuurcentrum,www.facebook.com/
ProvinciaalNatuurcentrum,enpostdaar
jewaarnemingen.ViaFacebookwordjeook
regelmatiggeïnformeerdoverwateropdat
momenttedoenisoftezienvalt.Ookzullen
eruitdagingengelanceerdwordenwaarmee
mooieprijzentewinnenvallen.
Een educatieve bundel ‘Wilde bijen op school’Voorhetlageronderwijsbevatdebijgevoegde
educatievebundeleenheleboelknapuitge-
werkteenvormgegevenlesideeënen-materia-
len,omaansluitendopdebelevingenrondhet
bijenhotelindeklasaandeslagtegaan.Voor
hetsecundaironderwijswordtdeonderzoeks-
geestgeprikkeldmetles-enonderzoeksideeën.
Leesmeerindeinleidingvandebundels.
Een zaadmengsel van meerjarige bijenplantenMeteenbijenhotelcreëerjealvastextranest-
gelegenheid,maarvooreenbeperktaantal
soortendiebovendienmindersterkbedreigd
zijn.Eenbijenhotelisdanookvooraleenmanier
ommensen,grootenklein,warmtemakenvoor
wildebijen!Hetmeestkanjewildebijenhelpen
doorje(school)tuinbijvriendelijkertemaken…
Daartoebevatdezestarterskitalvasteenspeci-
aleselectiezadenvanbijenbloemen.Zadenvan
meerjarigeplanten,omdateenvastebloemen-
weideduurzamerisdaneenbloemenakkermet
éénjarigeplanten.Verheugjeopeenkleurrijk
schilderijvanduizendblad,grasklokje,knoop-
kruid,wildepeen,gewoonbiggenkruid,gewone
margriet,gewonerolklaver,vogelwikke,kleine
ratelaarenfluitenkruid.
M.B
ex