uzmanuzmanyaklaşımıyaklaşımı

rehberlikBranş Analizi

2012 sınavı ile birlikte 2013 sınavında da rehberlik sorularının kalitesiyle ilgili hayal kırıklığı devam etmektedir. Sorular genel olarak de-

ğerlendirildiğinde kolay ve orta güçlükte nitelendirilebilir. Adaylar tarafından da zorlanmadan cevaplandırıldığı düşünülmektedir. Ancak 76.

ve 78. sorular tartışmaya açık sorulardır. Bu sorular iki cevabın da olabileceği nitelikte sorulardır. 12 sorunun 5’inin daha ağırlıklı olarak

bireyi tanıma hizmeti ve bireyi tanıma teknikleri ile ilgili olduğu görülmektedir. 12 sorudan bir tanesi de geçen sene olduğu gibi özel eğitim-

le ilgilidir.

Taner DEMİR

uzmanuzmanyaklaşımıyaklaşımı

soruların konulara göre dağılımırehberlik

KONU BAŞLIĞI SORU SAYISI

Rehberlik İlkeleri 1

Rehberlik Hizmetleri 2

Bireyi Tanıma Teknikleri 5

Mesleki Rehberlik 1

İletişim Empatik Dil 1

Gelişimsel Rehberlik Türleri 1

Özel Eğitim 1

Toplam 12

uzmanuzman

uzmanuzman

2013 KPSS

Soru daha önceki yıllarda da farklı şekilde sorulmuş bir sorudur. Rehberlik ilkeleri ile ilgili sorular sürekli olarak ÖSYM tarafından yoklanan konular arasında yer almakta-dır. Oldukça kolay nitelikte bir sorudur.

Soruda rehberlik ilkelerinden olmayan seçenek sorulmaktadır. Rehberlikte bireyin seçim özgürlüğü, koşulsuz saygı, gönüllülük temel ilkeler arasındadır. Aynı zaman-da da rehberlik çalışmaları yürütülürken sınıf rehber öğretmeni, okul rehber öğret-meni, okul yöneticileri ve diğer tüm personelle birlikte ekip çalışması hâlinde bu ça-lışmalar yürütülmelidir. Dolayısıyla A, B,C ve D seçenekleri doğrudur. Ancak E se-çeneğinde yer alan rehberlik faaliyetleri tüm okullarda aynı şekilde yürütülür ifadesi yanlıştır. Okulun özelliklerine, öğrencilerin gelişim düzeylerine, ihtiyaçlara ve yapıya bağlı olarak rehberlik faaliyetlerinin yürütülmesi okullarda farklılık gösterir.

Doğru yanıt “E” seçeneğidir.

69. Aşağıdakilerden hangisi psikolojik danışma ve rehberliğin ilkelerinden değildir?

A) Birey, seçme özgürlüğüne sahiptir.

B) Dini, dili ve cinsiyeti ne olursa olsun her insan saygıya değerdir.

C) Rehberlik faaliyetlerinde gönüllülük esastır.

D) Rehberlik faaliyetleri takım çalışmasını gerektirir.

E) Rehberlik faaliyetleri bütün okullarda aynı şekilde yürütülür.*

uzmanuzman

uzmanuzman

2013 KPSS

Soruda farklı bakış açılarıyla yorumlar getirilebilir. Örneğin D seçeneğinde yer alan yöneltme hizmetlerinin sağlıklı yapılabilmesi için mutlaka bireyi tanıma hizmetlerin-den yararlanmak gerekir. Ancak soru bireyi tanıma hizmetleri içinde yer alır şeklin-de sorulduğu için D seçeneğinde verilen durum bireyi tanıma hizmetlerinin kullanı-mını gerektirir yani yöneltme hizmetlerinin temelinde bireyi tanıma hizmetleri vardır.

Soruda bireyi tanıma hizmetleri kapsamında yer alan faaliyet sorulmaktadır. B se-çeneğinde öğretmenlere yönelik seminerler düzenlemek müşavirlik hizmeti kapsa-mındadır. C seçeneğinde yer alan psikolojik danışma hizmetleri alanların durumla-rının takibi izleme hizmeti kapsamındadır. D seçeneği yöneltme hizmeti kapsamın-dadır. E seçeneği de müşavirlik hizmetleri kapsamında değerlendirilebilir. A seçe-neğindeki bireylerin kendilerini tanımaları amacıyla sosyal etkinlikler düzenlenme-si ise bireyi tanıma hizmetleri kapsamındadır. Çünkü bu sosyal etkinlikler yoluyla bi-reylerin hangi tür özelliklerinin ön plana çıktığı konusunda bir farkındalık kazanıla-caktır. Bireyi tanıma hizmetlerinde de temel amaç bireyin kendisiyle ilgili farkında-lıklar kazanmasıdır.

Doğru yanıt “A” seçeneğidir.

70. Aşağıdakilerden hangisi, bireyi tanıma faaliyetle-ri içinde yer alır?

A) Öğrencilerin, kendilerini keşfetmelerine yardımcı olacak sosyal etkinlikler düzenlemek*

B) Olumsuz öğretmen davranışlarını değiştirmek amacıyla öğretmenlere yönelik seminerler düzen-lemek

C) Psikolojik danışma süreci tamamlandıktan sonra öğrencinin yaşantısındaki değişikliklerin bilinme-sine yönelik çalışmalar yapmak

D) Öğrencilerin ilgi, yetenek ve diğer özellikleri doğ-rultusunda bir eğitim programını seçmelerini sağ-lamak

E) Evde öğrenciyi olumsuz olarak etkileyen şartları olumluya çevirmek amacıyla veliyle görüşmek

uzmanuzman

uzmanuzman

2013 KPSS

Müşavirlik ile ilgili sorular ÖSYM tarafından sıklıkla sorulmaktadır. Soruya bakıldı-ğında oldukça açık bir şekilde cevabın kendisini ortaya koyduğu söylenebilir.

Müşavirlik hizmetleri doğrudan öğrencilere dönük olmayan; psikolojik danışma ve rehberlik çalışmalarının etkinliğini artırmaya dönük olan çalışmalardır. Bu hizmetle-rin amacı; okuldaki yönetici ve öğretmenlerin daha uygun ve ortak bir rehberlik an-layışına sahip olmasını, çalışmalarda bu anlayışın esas alınmasını ve okuldaki tüm olanakların bu anlayışa uygun biçimde kullanılmasını sağlamaktır. Böyle bir çalış-ma velilerle de yapılabilir. Ailede bir anlayış geliştirmek amacıyla ve aile olanakla-rının öğrencinin gelişimine destek olacak biçimde düzenlenmesi için konsültasyon çalışmaları yürütülebilir. Soruda da verilen durumda Umut’un ailesi ve öğretmeni arasında ortak bir anlayış geliştirme noktasındaki destekler konsültasyon (müşavir-lik) hizmeti kapsamındadır.

Doğru yanıt “D” seçeneğidir.

71. Umut, derslerinde yeterince başarılı olamayan bir öğ-rencidir. Ailesi bu durumu öğretmenin, bireysel farklı-lıkları gözetmeksizin sınıftaki öğrencilere aynı şekilde davranmasına ve Umut’la yeterince ilgilenmemesine bağlamaktadır. Öğretmen ise Umut’ta dikkat eksikliği olduğunu düşünmektedir.

Umut’un ailesi ve öğretmeni arasında ortak bir anlayış, aşağıdaki hizmet alanlarından hangisiy-le sağlanabilir?

A) Oryantasyon

B) Bilgi toplama

C) Grup rehberliği

D) Konsültasyon (Müşavirlik)*

E) Yöneltme ve yerleştirme

uzmanuzman

uzmanuzman

2013 KPSS

Soru oryantasyon hizmetleri ile ilgili bir sorudur. Daha öncesinde de oryantasyon hizmetleri ile ilgili soru sorulmuştur. Soru kolay nitelikte bir sorudur.

Psikolojik danışma ve rehberlikte alıştırma-oryantasyon hizmetleri öğrencilere oku-lu ve okulda bulunan olanakları tanıtmak amacı ile düzenlenen çalışmaları kapsar. Öğrencilere okulu ve okulda bulunan olanakları hatta yakın çevreyi tanıtmak, okul yöneticileri başta olmak üzere okuldaki tüm personeli ilgilendiren bir sorumluluktur. Dolayısıyla A,B,C ve D seçenekleri doğrudur. Ancak E seçeneğinde yer alan ifade yani birincil amacının akademik başarıyı arttırması ifadesi doğru değildir. Oryantas-yon çalışmaları ile amaçlananlar arasında dolaylı olarak akademik başarıyı arttır-mak da düşünülebilir ama bunun birincil amaç olarak düşünülmesi doğru değildir.

Doğru yanıt “E” seçeneğidir.

72. Okul oryantasyon programlarıyla ilgili olarak aşa-ğıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Tüm öğrencilere ulaşabilmelidir.

B) Okulun sürekli bir faaliyeti olmalıdır.

C) Uygulanmasında, okuldaki tüm görevliler iş birliği içinde olmalıdır.

D) Velileri de kapsamalıdır.

E) Birincil amacı, akademik başarıyı artırmaktır.

uzmanuzman

uzmanuzman

2013 KPSS

Son yıllarda özellikle dereceleme ölçeklerine karışan hatalarla ilgili sorular gelmek-tedir. Bu sene de aynı şekilde bir soru olarak karşımıza çıkmıştır. Hata türlerini iyi bilmeyen öğrencilerin zorlanabileceği nitelikte bir sorudur.

Dereceleme ölçekleri ile ilgili karışabilecek olan hatalardan biri de mantık hatasıdır. Mantık hatası birbirine benzer nitelikte olan yapıların birbirine karıştırılması ile ilgili ortaya çıkabilecek bir hatadır. Özellikle bu konu anlatılırken de genelde örnek olarak başarılı olan öğrencilerin aynı zamanda da zeki olduğunun düşünülmesi verilmek-tedir. Soruda tam olarak bu durum sorulmuştur. Özellikle böylesi bir duruma Bilim Sanat Merkezlerine öğrenci seçimi ile ilgili durumda rastlanmaktadır. Öğretmenler-den bilim sanat merkezlerine öğrenci seçimi için uygun olan öğrencileri bildirmeleri istendiğinde öğretmenler genelde başarılı olan öğrencileri zeki olan öğrenciler ola-rak değerlendirmektedirler. Bu durum mantık hatası kapsamında yapmış oldukla-rı bir hatadır. Zeynep öğretmenin de derslerinde yüksek notlar alan öğrencileri zeki olarak nitelendirme tam olarak bu durumdur.

Doğru yanıt “D” seçeneğidir.

73. Zeynep Öğretmen, öğrencilerini bazı niteliklerine göre gözlemleyip derecelendirme ölçeğine kayıt et-mektedir.

Aşağıdaki durumlardan hangisinde, Zeynep Öğ-retmen mantık hatası yapmaktadır?

A) Sınıfa yeni gelen Sibel’in teneffüste tek başına oturduğunu görmesi üzerine onun arkadaşlık iliş-kilerinin iyi olmadığı yargısına varması

B) Derslerinde başarılı olan Aysel’i, liderlik özelliği olan bir öğrenci olarak değerlendirmesi

C) Gözlediği nitelikler yönünden öğrencilerini genel-likle orta düzeylerde derecelendirmesi

D) Derslerinde yüksek notlar alan öğrencileri zeki olarak nitelendirmesi

E) Derslerinde başarısız olan Ekin’i, arkadaşlarıyla ilişkilerinde sorunlu olarak değerlendirmesi

uzmanuzman

uzmanuzman

2013 KPSS

Gelişimsel rehberlik ile ilgili daha öncesinde de sorular sorulmuştur. Sorunun düze-yi kolay niteliktedir.

Gelişimsel rehberlik Mathewson tarafından ortaya atılmış bir anlayıştır. Bu anlayış ihtiyaçlara yöneliktir. Daha çok amaç yönelimlidir. Yaratıcı ve esnektir. Öğretimle kaynaştırılmıştır. Krize müdahale çalışmaları da bu anlayış içerinde yer alır ama ge-lişimsel rehberlik anlayışı için kriz odaklı olarak nitelendirme yapmak doğru değildir.

Doğru yanıt “B” seçeneğidir.

74. Gelişimsel rehberlik yaklaşımıyla ilgili olarak aşa-ğıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) İhtiyaçlara yöneliktir.

B) Kriz odaklıdır.*

C) Amaç yönelimlidir.

D) Yaratıcı ve esnektir.

E) Öğretimle kaynaştırılmıştır.

uzmanuzman

uzmanuzman

2013 KPSS

Daha önceki yıllarda da empatik dille ilgili çok soru gelmiştir. Bu soru da benzer ni-telikte empatik dil ile ilgili örnek bir durum vererek uygun olan tepkinin sorulduğu bir sorudur.

Empatik dil karşımızdaki kişiyi anlamaya yönelik olan iletişim dilidir. Ailem beni an-lamıyor, kendimi çok yalnız hissediyorum diyen bir öğrencinin aslında temelde bek-lentisi ailesinin ona yakın davranmasıdır.

Doğru yanıt “E” seçeneğidir.

75. “Ailem beni hiç anlamıyor, kendimi çok yalnız hissediyo-rum.” diyen bir öğrenciye öğretmeni aşağıdakiler-den hangisini söylerse empatik bir tepki vermiş olur?

A) “Sence ailen seni neden anlamıyor olabilir?”

B) “Sen yanlış düşünüyor olabilir misin?”

C) “Çocukluğundan bahsedebilir misin?”

D) “Bunu onlara söylemelisin.”

E) “Ailenin sana daha yakın davranmasını istiyorsun.”*

2013 KPSS

uzmanuzmanSınavın en çok tartışılan sorularından ilkidir. Bu sorunun net olmadığı görülmektedir. Doğru cevap Super olarak verilmesine rağmen Ginzberg’in deneme döneminin yetenek basamağındaki bireyin söylemi olabileceği de düşünülebilecek nitelikte bir sorudur.

la Ginzberg’in görüşlerinden etkilenmiştir. Super, Ginzberg’ten farklı olarak kariyer seçiminde çok sayıda faktörün etkileri olduğunu belirtmiştir. Super’ın kuramında yaşam dönemleri ve benlik kavramı önemli yer tutar. Geliştirmiş olduğu kuram bazı temel varsayımlara dayanır. Bu varsayımlardan belki de Super deyince en öne çıkanı ve biline-ni benlik kavramıdır. Super’a göre bireyler büyürken kendi rolleri, kişilik özellikleri ve yeteneklerine ilişkin bir bakış açısı geliştirirler. Ardından da kendilerine bakış açıları ile çeşitli meslekleri sahip olduğu bilgilere göre karşılaştırır-lar ve benlik kavramlarını mesleki alana geçirmeye çalışırlar. Böylelikle de bireyler kendi benlik kavramlarını (ken-di ilgi, yetenek ve kişilik özelliklerini) en iyi ifade eden ve yansıtan mesleği bulmaya çalışırlar. Meslek seçimi ben-lik kavramının bir meslek adıyla uygulamaya konmasıdır. Bu açıklamalar doğrultusunda soruda belirtilen ben çok yetenekliyim, çok güzel resim yapabiliyorum. Be nedenle ressam olabilirim düşüncesi kişinin kendisini algılaması yani mesleki benlik kavramı ile ilişkilendirilebilir. Ancak farklı yorumlara açık ve yaş aralığı da belirtilmeyen bu şekil-de bir soru öncülüyle meslek kuramcılarından Super’a ulaşılabileceği gibi Ginzberg’in deneme dönemindeki yete-nek basamağına da ulaşılabilir. Ginzberg’in deneme dönemi diye adlandırdığı bu dönemin başlangıcında, çocuk-lar neden hoşlanıyorlarsa onu olmak isterler. Ardından yeteneklerini dikkate almaya başlarlar çünkü bazı şeyleri di-ğerlerinden daha iyi yapabildiklerini fark ederler. Daha sonra ise bazı etkinliklere içsel ya da dışsal nedenlerle daha fazla önem verdiklerini fark ederler. Bu dönem boyunca çocuklardan ve ergenlerden sırasıyla “Bundan hoşlanıyo-rum.” (ilgiler), “Bunda iyiyim” (yetenek) “Bu benim için önemli.” (değerler) ve “Bu doğrultuda gitmek istediğimi düşü-nüyorum.” (geçici seçimler) ifadelerini dile getirirler. Dönemin sonunda da ilgi, yetenek ve değerlerini dikkate ala-rak mesleki tercihlerini düşünmeye başlarlar. Deneme dönemi kendi içinde ilgi, yetenek, değer ve geçiş basamağı olmak üzere dört basamağa ayrılır. Bu basamaklardan 13-14 yaşlar arasını kapsayan yetenek basamağında ergen-ler kendi becerilerini daha doğru bir şekilde değerlendirebilirler. “İki yıl önce basketbolcu olmak istiyordum ama şimdi fark ediyorum bu işte yeterince iyi değilim. “ ya da “Babam gibi mühendis olabileceğimden emin değilim, bu iş için matematikte çok iyi olmak gerekir.” şeklinde ifadeleri kullanabilirler. Bu basamakta ergenler için eğitim süreci giderek önem kazanır ve ergenlerin zaman algısı gelişir. Buna bağlı olarak da kendilerini ve geleceği daha gerçekçi değerlendirebilirler. Dolayısıyla Ginzberg ile ilgili bu bilgiler doğrultusunda “Ben çok yetenekliyim, çok güzel resim yapabiliyorum. Bu nedenle ressam olabilirim.” diyerek güzel sanatları seçen bir bireyin bu seçimi Ginzberg’in yete-

nek basamağı ile de açıklanabilir. Soruda hem yaş dönemi ifadesi verilmemiştir hem de güzel sanatları seçebilirim

derken bunun lise mi üniversite mi olduğu belli olmadığı için Ginzberg’in yetenek basamağı ile de bu soruyu açık-lamak mümkündür. Dolayısıyla tartışmalı olduğu düşünülen bir sorudur.

ÖSYM’nin verdiği doğru yanıt “E” seçeneğidir.

76. “Ben çok yetenekliyim, çok güzel resim yapabiliyorum. Bu nedenle ressam olabilirim.” düşüncesiyle güzel sanatları seçen bir gencin bu kararı hangi kuram-cının görüşüyle açıklanabilir?

A) O’Hara ve Tiedeman

B) Roe

C) Ginzberg ve arkadaşları

D) Parsons

E) Super

uzmanuzmanBu soru tartışılması gereken bir sorudur. Soruda sorulan durum hem Ginzberg hem de Super’in görüşleri açısından da değerlendirilebilecek bir sorudur. Sorunun bu hâliyle birbirinden ayır-mak mümkün gözükmemektedir. Zaten Super da Ginzberg’in doktora öğrencisidir. Dolayısıy-

uzmanuzman

uzmanuzman

2013 KPSS

Görüşme tekniğinin olumlu ve olumsuz yanlarını bilen adayların kolaylıkla cevapla-yabileceği, bireyi tanıma teknikleri ile ilgili orta düzeyde bir sorudur.

Soruda görüşme tekniğinin özellikleri ile ilgili olmayan durum sorulmaktadır. Görüş-me tekniği bireyi tanımada en sık ve en kolay kullanılan tekniklerden biridir. Bireyin söylemi ve eylemi arasındaki tutarlılığı yani beden dili ve sözel anlatımı arasında-ki paralellikleri ya da çelişkileri de görmemizi sağlar. Görüşme süreci içerisinde is-tenen noktalarda görüşmeyi yönlendirmek mümkündür. Görüşülen kişinin kâğıt ka-lem kullanmasını gerektirmediği için okuma yazma bilmeyenler için uygundur. Bu nedenle B, C, D ve E seçenekleri doğrudur.

Ancak A seçeneğinde yer alan geçerliği ve güvenirliği yüksek bir teknik olduğunu id-dia etmek doğru olmayacaktır. Geçerlik ve güvenirlik kavramları hipotetik kavram-lardır. Bu kavramlar görüşme gibi bir teknik için çok da uygun kavramlar değildir. Amacından sapma ve istenen bilgilerin yerine doğru olmayan bilgiler alma olasılı-ğı da olduğu için geçerlik ve güvenirliğinin yüksek olduğunu ifade etmek doğru ol-mayacaktır.

Doğru yanıt “A” seçeneğidir.

77. Aşağıdakilerden hangisi, görüşme tekniğinin özelliklerinden değildir?

A) Geçerlik ve güvenirliğinin yüksek olması*

B) Bireyin beden dili hakkında bilgi vermesi

C) Kullanım alanının çok geniş olması

D) Duruma göre, kapsamda değişiklik yapma olana-ğı vermesi

E) Okuma yazma bilmeyenlere de uygulanabilmesi

uzmanuzman

uzmanuzman

2013 KPSS

Bu soru da tartışmalı bir sorudur. ÖSYM’nin yaptığı bu nitelikte bir sınavda böyle bir sorunun olmaması gerekir.

Soruda sosyometri tekniği ile ilgili olan özelliklerden yanlış olan ifade sorulmaktadır. A seçe-neği doğrudur çünkü sosyometri tekniği grubun bize sosyal dokusunu adeta sosyal röntgenini verir. Böylece sosyal ilişki örüntüsünü belirleme olanağı sağlar. B seçeneği de doğrudur. Grup üyeleri birbirini yeterince tanımadan sosyometri uygulaması yapılmaması gerekir. Sonuçlar grafi ğe dönüştürülüp en çok tercih edilen öğrenciler ile en az tercih edilen öğrencilerin puanla-rı gözlemlenebilir. Bu noktada doğru cevap C seçeneği olarak verilmiştir. Sonuçlarından yola çıkarak birey ve grup hakkında genelleme yapma olanağı sağlar ifadesi yanlıştır. Böyle bir ge-nelleme yapılması doğru olmayacaktır. Sadece o gruba ve o zaman dilimine özgü bir sonuç alınabilir. Birkaç ay sonrasında ya da farklı bir grup oluşumunda durumda değişiklik olabilir. Ancak E seçeneğinde belirtilen sosyometri uygulamasının öğrencilerin sosyalleşmesine kat-kı sağlaması da düşünülemez. Yalnızca sosyometri tekniğini uygulamak öğrencilerin sosyal-leşmesine katkı sağlamayacaktır. Ancak sosyometri sonuçlarına dayalı olarak öğretmen ya da rehberlik servisinin yapacağı ek çalışmalar öğrencinin sosyalleşmesine katkı sağlar. Bu duru-ma göre soruda iki tane yanlış ifade ortaya çıkmaktadır.

Doğru yanıt “C” seçeneğidir.

78. Sosyometri tekniğiyle ilgili olarak aşağıdakiler-den hangisi yanlıştır?

A) Gruptaki sosyal ilişki örüntüsünü belirleme olana-ğı sağlar.

B) Uygulanacak grup üyelerinin birbirlerini yeterince tanıması gerekir.

C) Sonuçları, birey ve grup hakkında genelleme yap-ma olanağı sağlar.

D) Sonuçları, grafi ğe dönüştürülebilir.

E) Uygulama, öğrencilerin sosyalleşmelerine katkı-da bulunabilir.

uzmanuzman

uzmanuzman

2013 KPSS

Soru kimdir bu ile ilgili oldukça açık bir sorudur. Adayların zorlanmadan yaptıkları düşünülmektedir.

Kimdir bu tekniği öğrencilerin kendilerini ve birbirlerini nasıl algıladıkları konusunda bilgi verir. Öğretmen bu testle, öğrencilerin birbirlerine yönelik olumlu ve olumsuz al-gılamalarını ortaya çıkartarak olumsuz algı ve tutumları ortadan kaldırmaya, olum-lu algılamaları da pekiştirmeye yönelik rehberlik çalışmaları yapar. Bu nedenle so-ruda da belirtilen bireyin kendisini nasıl algıladığı ile başkalarının onu nasıl algıladı-ğı hakkında ipucu veren teknik kimdir budur.

Doğru yanıt “A” seçeneğidir.

79. Bireyin kendisini nasıl algıladığı ile başkaları ta-rafından nasıl algılandığı hakkında ipucu veren teknik aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kimdir bu*

B) Sosyometri

C) Sosyal uzaklık ölçeği

D) Anekdot

E) Vaka incelemesi

uzmanuzman

uzmanuzman

2013 KPSS

Adayların bilmedikleri için kaygıyla yaklaştıkları özel eğitimle ilgili bu soru temel-de her öğretmenin bilmesi gereken, kaynaştırma eğitimi ile ilgili temel bilgileri yok-layan bir sorudur.

Soru özel eğitim alanı ile ilgili gelen tek sorudur. Soruda kaynaştırma eğitiminin ilkeleri ile örtüşmeyen durum sorulmaktadır. Kaynaştırma eğitiminin temel ilkeleri şu şekilde özet-lenebilir: Özel eğitime ihtiyacı olan bireyin akranlarıyla aynı kurumda eğitim görme hak-kı vardır. Kaynaştırma, özel ve genel eğitimin ayrılmaz bir parçasıdır. Hizmetler yetersiz-liğe göre değil, eğitim ihtiyaçlarına göre planlanır. Karar verme süreci aile – okul – eğit-sel tanılama sürecine göre gerçekleşir. Kaynaştırmaya erken başlamak esastır. Kaynaş-tırmada bireysel farklılıklar esastır. Duyu kalıntılarından yararlanmak esastır (Az gören ise görmesinden, işitme engelli ise var olan duymasından mutlaka yararlanılmaya çalı-şılmalıdır. Az gören ise görmesinden tıbbi, veya eğitsel araç gereçten işitme engelli ise işitme cihazından yararlanılmalıdır. Gönüllülük, sevgi, sabır, gayret gerekmektedir. Eği-tim normal insanlarla ve doğal ortamlarda verilmelidir. Eğitim, bireyi toplumun bir parçası hâline getirmeyi amaçlar. Dolayısıyla B seçeneğinde verilen kaynaştırma eğitimine de-vam eden bireyler, özel gereksinimlerine göre bir sınıfta toplanır ifadesi kaynaştırma il-keleri ile örtüşen bir ilke değildir.

Doğru yanıt “B seçeneğidir.

80. Özel eğitim hizmetleri yönetmeliğine göre, aşağı-dakilerden hangisi kaynaştırma eğitiminin ilkele-rinden değildir?

A) Özel eğitim gerektiren her bireyin akranlarıyla bir-likte aynı kurumda eğitim görme hakkı vardır.

B) Kaynaştırma eğitimine devam eden öğrenciler, özel gereksinimlerine göre birkaç sınıfta toplanır-lar.

C) Bütün bireyler öğrenebilir ve öğretilebilir.

D) Karar verme süreci; aile-okul-eğitsel tanımlama, izleme ve değerlendirme ekibi dayanışmasına dayalı olarak gerçekleşir.

E) Hizmetler bireyin yetersizliğine göre değil, birey-lerin eğitim gereksinimine göre planlanır.