BORDI I MBIKËQYRJES PUBLIKE KOMISIONI I PROVIMEVE TË ... me pergjigje... · 1 BORDI I...

21
1 BORDI I MBIKËQYRJES PUBLIKE KOMISIONI I PROVIMEVE TË AFTËSIVE PROFESIONALE Zbatimi në praktikë i kërkesave të legjislacionit të tatimeve dhe taksave në Republikën e Shqipërisë 1 Qershor 2019 Seksioni I Pyetje me alternativa (1 pikë secila). Zgjidhni alternativën e saktë, pa dhënë sqarime. 1. Tatimpaguesi mund të dorëzojë deklaratë të re tatimore, me ndryshime, në rastet kur deklarata tatimore fillestare është e pasaktë dhe me mangësi brenda: A. 12 muajve nga afati i dorëzimit të deklaratës fillestare; B. 12 muajve nga afati i dorëzimit të deklaratës së fundit të ndryshuar; C. 36 muajve nga afati i dorëzimit të deklaratës fillestare; D. 36 muajve nga afati i dorëzimit të deklaratës së fundit të ndryshuar. Përgjigja e saktë është alternative (C) 2. Tatimpaguesi mund të ankimojë kundër çdo njoftim vlerësimi. Tatimpaguesi, i cili kërkon të ankimojë: A. Duhet të paraqesë vetëm kërkesën me shkrim pranë Drejtorisë së Apelimit Tatimor; B. Duhet të paraqesë kërkesën me shkrim dhe të bëjë pagesën e plotë të detyrimit, së bashku me gjobat e përfshira në vlerësimin tatimor të ankimuar; C. Duhet të paraqesë kërkesën me shkrim dhe të bëjë pagesën e plotë të detyrimit, kamatvonesave, së bashku me gjobat e përfshira në vlerësimin tatimor të ankimuar; D. Duhet të paraqesë kërkesën me shkrim dhe të bëjë pagesën e plotë të detyrimit tatimor, nga ku përjashtohen gjobat e përfshira në vlerësimin tatimor të ankimuar. Përgjigja e saktë është alternative (D)

Transcript of BORDI I MBIKËQYRJES PUBLIKE KOMISIONI I PROVIMEVE TË ... me pergjigje... · 1 BORDI I...

Page 1: BORDI I MBIKËQYRJES PUBLIKE KOMISIONI I PROVIMEVE TË ... me pergjigje... · 1 BORDI I MBIKËQYRJES PUBLIKE KOMISIONI I PROVIMEVE TË AFTËSIVE PROFESIONALE Zbatimi në praktikë

1

BORDI I MBIKËQYRJES PUBLIKE KOMISIONI I PROVIMEVE TË AFTËSIVE PROFESIONALE

Zbatimi në praktikë i kërkesave të legjislacionit të tatimeve dhe taksave në Republikën e

Shqipërisë

1 Qershor 2019

Seksioni I Pyetje me alternativa (1 pikë secila). Zgjidhni alternativën e saktë, pa dhënë sqarime.

1. Tatimpaguesi mund të dorëzojë deklaratë të re tatimore, me ndryshime, në rastet kur deklarata tatimore fillestare është e pasaktë dhe me mangësi brenda:

A. 12 muajve nga afati i dorëzimit të deklaratës fillestare; B. 12 muajve nga afati i dorëzimit të deklaratës së fundit të ndryshuar; C. 36 muajve nga afati i dorëzimit të deklaratës fillestare; D. 36 muajve nga afati i dorëzimit të deklaratës së fundit të ndryshuar. Përgjigja e saktë është alternative (C)

2. Tatimpaguesi mund të ankimojë kundër çdo njoftim vlerësimi. Tatimpaguesi, i cili kërkon të ankimojë: A. Duhet të paraqesë vetëm kërkesën me shkrim pranë Drejtorisë së Apelimit

Tatimor; B. Duhet të paraqesë kërkesën me shkrim dhe të bëjë pagesën e plotë të detyrimit,

së bashku me gjobat e përfshira në vlerësimin tatimor të ankimuar; C. Duhet të paraqesë kërkesën me shkrim dhe të bëjë pagesën e plotë të detyrimit,

kamatvonesave, së bashku me gjobat e përfshira në vlerësimin tatimor të

ankimuar;

D. Duhet të paraqesë kërkesën me shkrim dhe të bëjë pagesën e plotë të detyrimit

tatimor, nga ku përjashtohen gjobat e përfshira në vlerësimin tatimor të

ankimuar.

Përgjigja e saktë është alternative (D)

Page 2: BORDI I MBIKËQYRJES PUBLIKE KOMISIONI I PROVIMEVE TË ... me pergjigje... · 1 BORDI I MBIKËQYRJES PUBLIKE KOMISIONI I PROVIMEVE TË AFTËSIVE PROFESIONALE Zbatimi në praktikë

2

3. Administrata tatimore ka të drejtë të përdorë mënyra alternative vlerësimi të detyrimit tatimor të tatimpaguesit dhe të nxjerrë një vlerësim, në rastet kur:

A. Tatimpaguesi dorëzon deklaratën tatimore në përputhje me afatin dhe mënyrën e kërkuar në legjislacionin tatimor përkatës;

B. Deklarata tatimore nuk përmban të dhëna të pasakta ose të falsifikuara; C. Tatimpaguesi nuk mban ose ruan llogari apo regjistrime të sakta të

transaksioneve; D. Tatimpaguesi bashkëpunon me kontrollin tatimor të autorizuar.

Përgjigja e saktë është alternative (C)

4. Shkalla e tatimit në burim për dividentët dhe ndarjet e fitimit është:

A. 8 përqind;

B. 10 përqind;

C. 6 përqind;

D. 15 përqind.

Përgjigja e saktë është alternative (A)

5. Për qëllime të tatimit mbi të ardhurat personale, nuk merren si të ardhura të tatueshme:

A. Të ardhurat që rrjedhin nga fitimi i ortakut apo i aksionerit në shoqërinë tregtare; B. Pagat dhe shpërblimet e tjera, në lidhje me marrëdhëniet aktuale të punës; C. Të ardhurat nga kalimi i së drejtës së pronësisë mbi pasuritë e paluajtshme; D. Asnjëra nga alternativat.

Përgjigja e saktë është alternative (D)

6. Sigurimi i detyrueshëm shëndetësor dhe pagesa e kontributeve përkatëse janë të

detyrueshme për:

A. Të gjithë personat ekonomikisht aktivë, me banim të përhershëm në Shqipëri si

të punësuar;

B. Të gjithë personat e tjerë ekonomikisht aktivë, me banim të përhershëm në

Shqipëri;

C. Të gjithë personat ekonomikisht jo aktivë, me banim të përhershëm në Shqipëri;

D. Nxënësit e studentët nën moshën 25 vjeç, me kusht që të mos kenë të ardhura

nga veprimtari ekonomike.

Përgjigja e saktë është alternative (A)

Page 3: BORDI I MBIKËQYRJES PUBLIKE KOMISIONI I PROVIMEVE TË ... me pergjigje... · 1 BORDI I MBIKËQYRJES PUBLIKE KOMISIONI I PROVIMEVE TË AFTËSIVE PROFESIONALE Zbatimi në praktikë

3

7. Cili nga transaksionet e mëposhtme nuk është subjekt i TVSH në Shqipëri:

A. Një individ shqiptar blen online një aplikacion që e lejon të shohë filma ne

telefon;

B. Një shoqëri shqiptare i ofron një shoqërie italiane asistencë në përkthimin e një

materiali nga Italisht në Shqip;

C. Një shoqëri shqiptare blen një palë kufje wireless të cilat kushtojnë 10 Euro;

D. Një shoqëri telekomunikacioni shqiptare, i dhuron një abonenti të saj një celular

me vlerë 50,000 lekë (pa TVSH).

Përgjigja e saktë është alternative (A)

8. Cili/cila nga organizatat, personat ose shoqëritë tregtare të mëposhtme nuk

konsiderohet person i tatueshëm në kuptim të ligjit nr.92/2014 për Tatimin mbi

Vlerën e Shtuar ne RSH, i ndryshuar

A. OJF që përfitojnë pagesa nga veprimtaria e tyre ekonomike;

B. Personat tregtarë që realizojnë një qarkullim vjetor mbi 2 milionë lekë;

C. Shoqëritë tregtare që realizojnë një qarkullim vjetor mbi 2 milionë lekë;

D. OJF që marrin pagesa nga kuotizacionet ose fonde të tjera në përputhje me

veprimtarinë e tyre jo fitimprurëse.

Përgjigja e saktë është alternative (D)

9. Shkalla e taksës së ndikimit në infrastrukturë për ndërtimet e destinuara për qëllime

banimi apo për njësi tregtimi dhe shërbimi, të cilat kryhen nga shoqëri ndërtimi,

është në masën:

A. 4 për qind deri në 8 për qind e çmimit të shitjes për metër katror;

B. 4 për qind deri në 8 për qind e kostos së ndërtimit për metër katror;

C. 4 për qind çmimit të shitjes për metër katror;

D. 8 për qind e kostos së ndërtimit për metër katror.

Përgjigja e saktë është alternative (A)

10. Cila nga regjimet e mëposhtme i jep mallrave joshqiptare statusin doganor të

mallrave shqiptare:

A. Vendosja në qarkullim të lirë;

B. Vendosja në Magazinë doganore;

C. Vendosja në regjim përpunimi pasiv;

D. Vendosja në regjim përdorim përfundimtar.

Përgjigja e saktë është alternative (A)

Page 4: BORDI I MBIKËQYRJES PUBLIKE KOMISIONI I PROVIMEVE TË ... me pergjigje... · 1 BORDI I MBIKËQYRJES PUBLIKE KOMISIONI I PROVIMEVE TË AFTËSIVE PROFESIONALE Zbatimi në praktikë

4

Seksioni II Administrimi i detyrimeve tatimore në Republikën e Shqipërisë, procedurat që zbatohen

për mbledhjen e tatimeve dhe detyrimeve të tjera tatimore. Struktura e tatimeve dhe

taksave. Autoritetet përgjegjëse të taksave në nivel kombëtar e vendor.

11. Cfarë përfshihen në llojet e tatimeve dhe taksave kombëtare dhe ilustroni dy prej tyre.

(4 pikë) Përgjigje:

Në tatimet dhe taksat kombëtare përfshihen: a) tatimi mbi vlerën e shtuar;

b) tatimi mbi të ardhurat;

c) akciza; ç) tatimi për lojërat e fatit, kazinotë dhe hipodromet; d) taksat kombëtare; dh) tatime të tjera, të cilat janë përcaktuar të tilla me ligj të veçantë.

Ilustrim do të konsiderohet :

a) Tatimin mbi Vlerën e Shtuar (TVSH) është një tatim i përgjithshëm mbi konsumin

e mallrave dhe shërbimeve, proporcional me çmimin e tyre, që i ngarkohet në

çdo fazë të prodhimit dhe procesit të shpërndarjes çmimit pa tatimin. TVSH-ja

zbatohet si një tatim në përqindje mbi çmimin e mallrave dheshërbimeve

dhebëhet e kërkueshme për t’u paguar pas zbritjes së TVSH-së që rëndon

drejtpërdrejtelementet e kostos së mallrave dhe të shërbimeve. Ligji 92/2014

date 24.07.2017 se bashku me udhëzimet përkatese që percaktojnë rregullat për

mbledhjen dhe administrimin e TVSH.

TVSH-së i nënshtrohen 1) të gjitha furnizimet e mallrave dhe shërbimeve

tëkryera kundrejt pagesës, brenda territorit të Republikës së Shqipërisë, nga një

person i tatueshëm që vepron si i tillë dhe 2) të gjitha importet e mallrave në

territorin e Republikës së Shqipërisë. Shkalla standarde e këtij tatimi është 20%.

Përveç shkallës standarde të TVSH-së, si dhe parashikohet ne ligj, mund të

aplikohet shkalla e reduktuar e TVSH-së, e cila aplikohet si një përqindje e vlerës

së tatueshme.

b) Tatimi mbi të ardhurat është tatimi mbi të ardhurat personale të individëve,

fitimi i personave fizikë e juridikë subjekte të ligjit nr. 8438 datë 28.12.1998 , si

dhe të ardhurat për të cilat tatimi mbahet në burim. Ligji dhe udhëzimet

përkatëse përcaktojnë rregullat për mbledhjen dhe administrimin e tatimit mbi

të ardhurat personale të individëve, të tatimit mbi fitimin për shoqëritë tregtare

si dhe të personave fizikë (tregtarë të regjistruar), kur janë subjekt i tatimit mbi

fitimin. Norma e tatimit mbi fitimin per subjektet e tatimit mbi fitimin eshte 15 %

per subjektet me xhiro mbi 14 milion leke, 5% per ato me xhiro deri ne 14 milion

Page 5: BORDI I MBIKËQYRJES PUBLIKE KOMISIONI I PROVIMEVE TË ... me pergjigje... · 1 BORDI I MBIKËQYRJES PUBLIKE KOMISIONI I PROVIMEVE TË AFTËSIVE PROFESIONALE Zbatimi në praktikë

5

dhe 5% per zhvilluesit e softwareve. Norma e tatimit të thjeshtuar mbi fitimin për

fashën 0-5,000,000 Lekë është 0%, për fashën e xhiros 5,000,001-8,000,000 Leke

është 5%.

c) Akcizë është një taksë që zbatohet mbi produktet e akcizës, të prodhuara dhe të

importuara, që hidhen për konsum në territorin e Republikës së Shqipërisë.

Produkte që i nënshtrohen akcizës janë: a) produktet energjetike; b) alkooli dhe

pijet alkoolike; c) duhani e produktet e duhanit; ç) produktet e tjera, të

përcaktuara nga ligji Nr. 61/2012 date 24.05.2012 Për Acizat në R.SH.

d) Takse është pagesa e detyrueshme dhe e pakthyeshme në Buxhetin e Shtetit që

paguhet nga çdo person apo nëpërmjet një agjenti që ushtron një të drejtë

publike apo përfiton një shërbim public në territorin e Republikës së Shqipërisë.

Taksa kombëtare mund të përmendim, Taksa portuale, Taksa e qarkullimit, Taksa

e mjeteve të përdorura të transportit, Taksa e rentës minerare, Taksa e akteve

dhe e pullës etj.

12. Në maj 2019 administrata tatimore, në një kontroll rutinë konstatoi se z. Koka, i cili është inxhinier ndërtimi, ofron shërbime të Vlerësimit të Pasurisë përkundrejt pagesës prej periudhës Mars 2019. Pasi i kërkuan dokumentacionin e duhur ligjor, z. Koka ju paraqiti Licensën e përfundimit me sukses të kursit të organizuar nga Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit e njohur nga organet shtetërore, me datë Mars 2019. Pasi u njohen me Licensën, meqë e konstatuan për herë të parë punojësit e administratës tatimore u mjaftuan duke e paralajmeruar z. Koka, që të rregjistrohet në Qendrën Kombëtare të Biznesit brënda 15 ditëve. A kanë vepruar në mënyrë të drejtë punojësit e administrates tatimore? Nëse jo,

cilat jane procedurat dhe që duhet të kryenin ata në përputhje ligjin?

(5 pikë)

Përgjigje:

Punonjësit e administratës tatimore kanë vepruar gabim. Kur administrata tatimore identifikon persona që ushtrojnë veprimtari ekonomiko-tregtare, në fushën e shërbimeve pa u regjistruar në Qendrën Kombëtare të Biznesit, si tatimpagues person fizik ose juridik, vendos masën e bllokimit dhe detyron personin të regjistrohet menjëherë, si tatimpagues i tatimit mbi vlerën e shtuar. Z. Koka për të ushtruar aktivitetin tregëtar, nuk duhet të mjaftohet vetëm me Licensën, por duhet të ishte rregjistruar në QKB, përpara se të fillonte të ofronte shërbime. Strukturat e administratës tatimore i propozojnë strukturave kompetente pezullimin e lejes apo licencës/autorizimit për ushtrim veprimtarie për një periudhe 6-mujore. Institucionet përkatëse njoftojnë brënda 30 ditëve administratën tatimore për masat e marra në lidhje me ekzekutimin e propozimit të bërë nga administrata tatimore. Masa e bllokimit për rastin në fjalë vendoset në vendin e konstatimit të shkeljes kur veprimtaria zhvillohet në një adresë fikse. Në momentin e konstatimit mbahet akti i konstatimit dhe procesverbali përkatës sipas të cilit vendoset masa e bllokimit. Në aktin e konstatimit shënohet çdo e dhënë identifikuese dhe përshkrim i qartë i rastit,

Page 6: BORDI I MBIKËQYRJES PUBLIKE KOMISIONI I PROVIMEVE TË ... me pergjigje... · 1 BORDI I MBIKËQYRJES PUBLIKE KOMISIONI I PROVIMEVE TË AFTËSIVE PROFESIONALE Zbatimi në praktikë

6

përfshirë datën e identifikimit, të dhënat identifikuese të personit, adresa e plotë të tij, numri i telefonit dhe çdo e dhënë tjetër e disponueshme.

13. Z. Jorgji zotëron shoqërinë AMA shpk, por gjithashtu është i rregjistruar edhe si

person fizik pranë QKB. Ai vendos të mbyllë të dy aktivitetet e tij dhe për këtë kryen

procedurat dhe aplikimin për ç’regjistrim pranë QKB-së.

A duhet të dorezojë z. Jorgji më deklarata tatimore nga data e aplikimit në QKB për

të dy subjektet?

(5 pikë)

Përgjigje:

Po ai duhet të dorzojë deklarata tatimore. Për shoqërinë AMA shpk detyrimi për të deklaruar, ndërpritet në momentin e dorëzimit të raportit përfundimtar të likuidimit /bashkimit/ndarjes, në Qëndrën Kombëtare të Biznesit ose gjykatë. (2.5 pike) Për personin fizik, detyrimi për të dorëzuar deklaratat tatimore ndërpritet në çastin e aplikimit të tyre për ç’regjistrim në Qendrën Kombëtare të Biznesit, por duke filluar nga muaji që pason muajin e aplikimit të personit fizik për çregjistrim. Nga ky muaj sistemi informatik tatimor nuk gjeneron më deklaratat tatimore të tij për të gjithë llojet e tatimeve. (2.5 pike)

14. Për secilën prej kërkesave më poshtë, bëni krahasimet duke shpjeguar të

përbashkëtat dhe diferencat për:

a) “Faturë shoqërimi” me “Fletë shoqërimi”

Përcaktoni rastet kur përdoret secila prej tyre duke e ilustruar dhe me shembull.

b) “Kontroll tatimor i plotë në vend” me “Vizitë fiskale”

c) “Raport i kontrollit tatimor” me “Raporti përfundimtar i kontrollit tatimor”

(6 pikë)

Përgjigje:

a) “Faturë shoqërimi” me “Fletë shoqërimi”

Përcaktoni rastet kur përdoret secila prej tyre duke e ilustruar dhe me shembull.

Personi i tatueshëm, për çdo lëvizje të brendshme të mallrave nga magazina në

magazinë, nga magazina në dyqan apo anasjelltas, nga qëndra në filial, nga vendi i

prodhimit në magazinë, nga vendi i prodhimit në dyqan, etj, është i detyruar të

lëshojë faturën e shoqërimit të mallit. Fatura e shoqërimit të mallit lëshohet edhe në

rastin e shitjeve derë më derë.

Në rastin kur një person i tatueshëm (shitësi) furnizon (shet) mallrat për një person

tjetër të tatueshëm (blerës), por lëvizja e mallrave nëpërmjet transportit nuk kryhet

Page 7: BORDI I MBIKËQYRJES PUBLIKE KOMISIONI I PROVIMEVE TË ... me pergjigje... · 1 BORDI I MBIKËQYRJES PUBLIKE KOMISIONI I PROVIMEVE TË AFTËSIVE PROFESIONALE Zbatimi në praktikë

7

në drejtim të personit të tatueshëm blerës-rishitës, por në drejtim të një personi të

tretë (pritësi/blerësi i tretë), sipas kontratës së shitjes/porosisë së personit të

tatueshëm blerës (rishitës), lëshohet fletë shoqërimi nga personi I tatueshëm shitës

në të cilën identifikon personin e tatueshëm blerës të mallrave dhe të dhënat

identifikuese të tij, si dhe të dhënat e pritësit të mallrave, NIPT-in dhe adresën ku

mallrat janë destinuar të transportohen.

b) “Kontroll tatimor i plotë në vend” me “Vizitë fiskale”

Kontrolli tatimor I plotë në vend dhe vizita fiskale të dyja janë kontrolle tatimore.

Kontrollet tatimor të plotë në vend janë gjithëpërfshirëse dhe ndërmerren për të

kontrolluar të gjitha aspektet e biznesit të personit të tatueshëm për të gjitha

periudhat kohore që nga kontrolli i plotë i fundit dhe të gjithë llojet e tatimeve. Këto

kontrolle kryhen bazuar në analizën e riskut.

Ndërsa vizitat fiskale janë kontrolle të shkurtra të kryera gjatë një periudhe të

shkurtër kohore për të verifikuar saktësinë e deklaratave dhe pagesave, si rregull

vetëm për një periudhe të caktuar tatimore dhe vetëm për një lloj tatimi. Në rastet

kur nga këto vizita fiskale konstatohen probleme serioze dhe dyshime të bazuara për

fshehje tatimi, kontrollori propozon kryerjen e një kontrolli të plotë në vend.

c) “Raport i kontrollit tatimor” me “Raporti përfundimtar i kontrollit tatimor”

Raporti i kontrolli tatimor lëshohet jo më shumë se 7 ditë nga përfundimi i

kontrollit nga inspektori i kontrollit dhe miratohet nga strukturat përkatëse të

kontrollit përfshirë përgjegjësin e sektorit, drejtorin e kontrollit tatimor, si dhe

drejtori i drejtorisë rajonale.

Raporti përfundimtar i kontrollit tatimor përgatitet dhe nënshkruhet nga

inspektori i kontrollit tatimor dhe urdhëruesi i kontrollit tatimor brenda 14 ditëve

kalendarike nga data kur është marrë apo vlerësohet se është marrë

kundërshtimi raportit të kontrollit tatimor nga personi i tatueshëm i kontrolluar

nga ana e drejtorisë rajonale të tatimeve.

Të dy raportet duhet të përshkruajnë detajet e veprimeve te kryera gjatë

kontrollit, deklaratat, dokumentet, librat, regjistrat dhe regjistrimet e

kontrolluara, të dhënat e shfrytëzuara gjatë kontrollit dhe burimet e tyre,

mënyrat e ushtrimit të kontrollit, gjetjet me kryesore te tij, problemet e dala,

rezultatet e kontrollit, shkeljet e kryera nga personi i tatueshëm me

argumentimin përkatës, shumën e vlerësimit tatimor të propozuar dhe

referencat përkatëse ligjore.

Page 8: BORDI I MBIKËQYRJES PUBLIKE KOMISIONI I PROVIMEVE TË ... me pergjigje... · 1 BORDI I MBIKËQYRJES PUBLIKE KOMISIONI I PROVIMEVE TË AFTËSIVE PROFESIONALE Zbatimi në praktikë

8

Të dy raportet i dërgohen me postë tatimpaguesit dhe një kopje ruhet nga

drejtoria rajonale e tatimeve.

Raporti i kontrollit tatimor mund të kundërshtohet nga tatimpaguesi i kontrolluar

brenda 15 ditëve kalendarike pas datës, kur vlerësohet se raporti është marrë

nga tatimpaguesi ndërsa nëse raporti përfundimtar i kontrollit tatimor propozon

një vlerësim të ri, tatimpaguesi ka afat të paguajë ose apelojë njoftim-vlerësimin

që lidhet me këtë raport kontrolli jo më vonë se 30 ditë kalendarike nga data e

hyrjes në fuqi të njoftim-vlerësimit.

15. Një individ, ditën e shtunë shtrohet me urgjencë në një spital privat i regjistruar si tatimpagues dhe i nënshtrohet një ndërhyrje kirurgjikale në zemër. Spitali i kërkon kryerjen e një pagese prej 200.000 lekë paradhënie për hospitalizimin. Individi ose të afërm të tij kryejnë pagesën në arkën e spitalit dhe pajisen me kuponin tatimor si pagesë e kryer me para në dorë, si dhe me faturën përkatëse tatimore, pasi vlera e transaksionit është mbi 40.000 lekë. Kjo pagesë e kryer me para në dorë dhe jo nëpërmjet llogarisë bankare a është në respektim të legjislacionit tatimor? A duhet të gjobitet spitali për këtë veprim? Nëse po, me çfarë vlere?

(7 pikë)

Përgjigje:

Pagesa e kryer me para në dorë, dhe jo nëpërmjet llogarisë bankare nuk është objekt i kufizimit ligjor. Si rrjedhojë ajo është në respektim të legjislacionit tatimor. Në këtë rast nuk aplikohet gjobë.

Seksioni III Tatimet mbi të ardhurat

16. Shpjegoni kuptimin e termit “Seli e Përhershme” bazuar në dispozitat e ligjit nr.8438,

datë 28.12.1998 “Për tatimin mbi të ardhurat”, i ndryshuar dhe Udhëzimit nr.5, datë

30.01.2006 “Për tatimin mbi të ardhurat”, i ndryshuar.

(5 pikë)

Përgjigje:

a) Emërimi “Seli e Përhershme”, nënkupton një vend të caktuar biznesi, nëpërmjet të cilit

ushtrohet tërësisht apo pjesërisht biznesi i një personi.

b) Do të konsiderohen si seli të përhershme: një zyrë administrative, një degë, një fabrikë,

një punishte, një minierë apo çdo vend tjetër për shfrytëzimin e burimeve natyrore, si dhe

një shesh ndërtimi, rikonstruksioni, instalimi apo montimi.

c) Një person nuk do të konsiderohet se ka seli të përhershme nëse ai:

Page 9: BORDI I MBIKËQYRJES PUBLIKE KOMISIONI I PROVIMEVE TË ... me pergjigje... · 1 BORDI I MBIKËQYRJES PUBLIKE KOMISIONI I PROVIMEVE TË AFTËSIVE PROFESIONALE Zbatimi në praktikë

9

i) përdor mjediset vetëm për qëllim magazinimi apo ekspozimi të mallrave që i përkasin atij

personi;

ii) mban një gjëndje mallrash që i përkasin atij personi vetëm me qëllim magazinimi apo

ekspozimi;

iii) mban një gjëndje mallrash që i përkasin atij personi vetëm për qëllime përpunimi nga një

person tjetër;

iv) mban një vend të caktuar biznesi vetëm për qëllim blerjeje mallrash apo për mbledhje të

dhënash për biznesin e atij personi; v) mban një vend të caktuar biznesi vetëm për qëllim

ushtrimin e çdo veprimtarie përgaditore apo ndihmëse për biznesin e atij personi.

ç) Pavarësisht nga dispozitat e shkronjave « a » dhe « b » të sipërpërmëndura, kur një agjent

i ndryshëm nga një agjent i pavarur, ndaj të cilit zbatohet shkronja « d » e përmendur më

poshtë, vepron në emër të një personi, ka dhe zakonisht ushtron një autoritet për të

përfunduar kontrata në emër të atij personi. Ai person do të trajtohet njëlloj sikur të kishte

një seli të përhershme në vendin ku ushtrohen këto veprimtari, për çdo veprimtari që kryen

agjenti për atë person, përveç rasteve kur veprimtaritë e agjentit kufizohen në shkronjën « c

» të përmendur më sipër, të cilat edhe kur ushtrohen nepërmjet një vendi të caktuar biznesi,

nuk do ta bënin atë vend të caktuar biznesi një seli të përhershme.

d) Një person nuk do të konsiderohet se ka një seli të përhershme kur ai ushtron biznesin e

tij nëpërmjet një ndërmjetësi, agjenti komisioner të përgjithshëm, apo çdo agjenti tjetër me

një status të pavarur, me kusht që këta agjentë të veprojnë në kuadër të zakonshëm të

biznesit të tyre.

dh) Fakti që një shoqëri kontrollon ose kontrollohet prej një shoqërie tjetër, nuk përbën në

vetvete arsye për ta quajtur secilën shoqëri seli të përhershme të tjetrës.

17. Shpjegoni se cilat janë shpenzimet e zbritshme për individët që plotësojnë

deklaratën vjetore individuale të të ardhurave. (5 pikë)

Përgjigje:

Njihen si shpenzime të zbritshme: 1) shuma e interesit bankar të kredisë së marrë për shkollim, për vete apo për fëmijët dhe personat në kujdestari (2 pike) 2) shpenzimet për mjekim, për vete apo për fëmijët dhe personat në kujdestari, për pjesën e pambuluar nga sigurimi i detyrueshëm shëndetësor, sipas përcaktimeve të rregulluara me Vendim të Këshillit të Ministrave. (2 pikë) Personat jorezidentë nuk përfitojnë nga e drejta e llogaritjes së shpenzimeve të zbritshme. (1 pikë)

Page 10: BORDI I MBIKËQYRJES PUBLIKE KOMISIONI I PROVIMEVE TË ... me pergjigje... · 1 BORDI I MBIKËQYRJES PUBLIKE KOMISIONI I PROVIMEVE TË AFTËSIVE PROFESIONALE Zbatimi në praktikë

10

18. Shoqëria “B” është shoqëri rezidente në Shqipëri. “B” ushtron aktivitet në fushën e

sigurimeve dhe gjithashtu zotëron 40 % të kapitalit të shoqërisë “C”, e cila është

rezidente në Kroaci.

Për vitin 2018 kemi informacionin si vijon në lidhje me shoqërinë “B”:

-Të ardhurat nga aktiviteti në fushën e sigurimeve 150,000,000 lekë

-Të ardhurat nga dividentët e shpërndarë nga shoqëria “C” 16,000,000 lekë

-Shpenzimet 80,000, 000 lekë

nga të cilat:

shpenzime të panjohura për efekte fiskale 2,850,000 lekë

Kërkohet të llogaritni:

a) Të ardhurat e ushtrimit dhe ato tatimore të realizuara nga shoqëria “A” për 2018.

b) Të llogaritet tatimi mbi fitimin për vitin 2018, duke ditur që vlera e kësteve të

parapagimit të tatimit mbi fitimin për vitin 2018 ishte zero.

(6 pikë)

Përgjigje:

a) Të ardhurat e ushtrimit për vitin 2018 janë 166,000,000 lekë (150,000,000 + 16,000,000). Të ardhurat tatimore për vitin 2018 janë 150,000,000 lekë. (2 pikë) Referuar nenit 26 “Pjesmarrjet që përjashtohen nga tatimi mbi fitimin”, të ligjit nr.8438, datë 28.12.1998 “Për tatimin mbi të ardhurat”, i ndryshuar, në përcaktimin e fitimit të tatueshëm të një personi rezident përjashtohen, si të ardhura dividendët dhe ndarjet e fitimit, kur ato shpërndahen nga shoqëritë e ortakëritë rezidente dhe shoqëritë jorezidente të huaja, që janë subjekte të tatimit mbi fitimin, pavarësisht nga kuota pjesëmarrjes, në vlerë ose në numër, të kapitalit aksionar, të së drejtës së votës apo të pjesëmarrjes në kapitalin fillestar apo aksionar të përfituesit. (2 pikë)

b) Tatimi mbi fitimin për vitin 2018 rezulton 10,927,500 lekë.

Llogaritjet: Të ardhurat tatimore 150,000,000 lekë Minus shpenzimet 80,000,000 lekë Plus shpenzimet e panjohura 2,850,000 lekë Fitimi paratatimit 72,850,000 lekë Tatim fitimi (15%) 10,927,500 lekë (2 pikë)

Page 11: BORDI I MBIKËQYRJES PUBLIKE KOMISIONI I PROVIMEVE TË ... me pergjigje... · 1 BORDI I MBIKËQYRJES PUBLIKE KOMISIONI I PROVIMEVE TË AFTËSIVE PROFESIONALE Zbatimi në praktikë

11

19. Individi X gjatë muajit prill 2019, ka patur të ardhura bruto nga burimet si më poshtë:

- Të ardhura bruto nga punësimi në subjektin Z 200,000 Lekë dhe honorar nga

pjesëmarrja në bord në këtë subjekt 40.000 lekë. - Të ardhura nga pjesëmarrja në komisionin e vleresimit të ofertave pranë

Ministrisë 20,000 Lekë - Të ardhura bruto nga dividenti i subjektit rezident në RSH në shumën 300.000

lekë. - Arkëtim nga shoqëria e sigurimit për dëmtimin e automjetit 100.000 lekë. - Të ardhura nga shitja e aksioneve të një shoqërie rezidente ne RSH ku ishte

pjesëmarrës 5.000,000 Lekë. Vlera e blerjes së aksioneve është 2,000,000 Lekë - Të ardhura të përftuara nga punëdhënësi për rast sëmundje 30,000 Lekë.

Kërkohet: - Për secilën prej të ardhurave individuale më sipër, përcaktoni nëse janë të

tatueshme, bazën e tyre të tatueshme dhe shumën e tatimit të llogaritur për këto të ardhura.

- Tregoni mënyrën e deklarimit dhe pagesës së tatimit. (7 pikë)

Përgjigje:

Të ardhurat bruto tek shoqëria Z do të përfshijnë dhe honorarin nga bordi dhe do të jenë 240,000 lekë. Këto të ardhura do të tatohen në mënyrë progresive me tatimin mbi të ardhurat nga punësimi. Llogaritjet si më poshtë:

30.000 lekë*0% 0 Lekë

120,000 lekë x 13% 15,600 lekë

90,000 lekë x 23% 20,700 lekë

Totali 36,300 Lekë

- Të ardhura nga pjesëmarrja në komisionin e vleresimit të ofertave pranë Ministrisë 20,000 Lekë, do të tatohen me 15% tatim në burim. (20,000 lekë * 15%=3,000 lekë). Deklarimin dhe pagesën e kryen shoqëria brenda datës 20, të muajit pasardhës.

- Të ardhura bruto nga dividenti i subjektit rezident në RSH në shumën 300.000 lekë,do të tatohen me 8% tatim në burim. (300,000 lekë * 8%=24,000 lekë).Deklarimin dhe pagesën e kryen shoqëria brenda datës 20, të muajit pasardhës.

- Arkëtim nga shoqëria e sigurimit për dëmtimin e automjetit 100.000 lekë, është e ardhur e patatueshme.

- Të ardhura nga shitja e aksioneve të një shoqërie rezidente ne RSH ku ishte pjesëmarrës 5.000,000 Lekë. Vlera e blerjes së aksioneve është 2,000,000 Lekë. Tatimi në burim për tu paguar (5 milion-2 milion)*15%=450,000 lekë. Deklarimin

Page 12: BORDI I MBIKËQYRJES PUBLIKE KOMISIONI I PROVIMEVE TË ... me pergjigje... · 1 BORDI I MBIKËQYRJES PUBLIKE KOMISIONI I PROVIMEVE TË AFTËSIVE PROFESIONALE Zbatimi në praktikë

12

dhe pagesën e kryen individi, nëpërmjet deklaratës mujore të tatimit në burim ose deklaratës vjetore.

- Të ardhura të përftuara nga punëdhënësi për rast sëmundje 30,000 Lekë, është ardhur e patatueshme pasi është brenda limitit vjetor të 20% të pagës vjetore.

Seksioni IV Tatimi mbi vlerën e shtuar

20. Shoqëria Ylberi shpk identifikon në magazinën e saj një sasi mallrash të skaduara. Si

trajtohen këto mallra për efekt të TVSH dhe çfarë procedure duhet të ndiqet me

organet përkatëse për të realizuar shkatërrimin e këtyre mallrave?

(5 pikë) Përgjigje:

Daljet jashtë përdorimit të mallrave për shkak se janë të papërdorshme, ose u ka kaluar afati i përdorimit të tyre nuk jane objekt I rregullimit te zbritjes së TVSH-së ne blerje nese zbatohet procedura e shpjeguar me poshte. Ky proces nuk shoqërohet me faturë tatimore. (1 pike)

Personi i tatueshëm i cili do të kryejë nxjerrjen jashtë përdorimit të mallrave duhet:

i) të bëjë një njoftim me shkrim drejtuar autoritetit tatimor, përkatësisht Drejtorisë Rajonale Tatimore ku është i regjistruar. Nëpërmjet njoftimit, autoriteti tatimor informohet në lidhje me:

a. Listën e mallrave që do të nxjerrë jashtë përdorimit, b. arsyet e nxjerrjes jashtë përdorimit për secilin artikull dhe

c. numrin e njësive/sasinëe mallrave,

d. çmimin e blerjes së secilit prej mallrave;

e. vlerën e mallrave;

f. datën kur do të kryhet ky proces. (1 pike)

iii) Njoftimi duhet të dërgohet pranë Drejtorisë Rajonale Tatimore jo më vonë se 5 ditë kalendarike, para datës së nxjerrjes jashtë përdorimit të mallit. (1 pike)

iv) Drejtoria Rajonale Tatimore cakton për të marrë pjesë në këtë proces dy inspektor, të cilët mbajnë një procesverbal për këtë qëllim, të konfirmuar edhe nga përfaqësuesi i personit të tatueshëm dhe personat e tjerë të pranishëm gjatë këtij procesi.

Nëse inspektoret nuk paraqiten brenda afatit të përcaktuar, personi i tatueshëm ka të drejtë të vazhdojë normalisht me nxjerrjen jashtë përdorimit të mallit. Në këtë rast janë të nevojshme dokumentet e institucioneve përkatëse të cilat kanë verifikuar shkatërrimin e mallrave, kur kërkohet prania e tyre. (1 pike)

Page 13: BORDI I MBIKËQYRJES PUBLIKE KOMISIONI I PROVIMEVE TË ... me pergjigje... · 1 BORDI I MBIKËQYRJES PUBLIKE KOMISIONI I PROVIMEVE TË AFTËSIVE PROFESIONALE Zbatimi në praktikë

13

Nëse procedura e mësipërme nuk ndiqet ose inspektorët tatimor kundërshtojnë kërkesën e personit të tatueshëm ose në rast kontrolli konstatojnë se personi ka vepruar në kundërshtim me përcaktimet ligjore tatimore apo me ligjet specifike të sektorit ku vepron, atëherë ai është i detyruar të kryejë rregullimin e TVSH-së së zbritur për mallin në përputhje me ligjin. (1 pike)

21. Cili është momenti i lëshimit të faturës tatimore?

(5 pikë) Përgjigje: Bazuar në nenin 32 dhe 33 të ligjit, kushtet ligjore për lindjen e TVSH-se, moment në të cilin kërkohet të lëshohet fatura tatimore, përmbushen kur: a) Kryhet furnizimi i mallrave ose shërbimeve; (1 pike)

b) kryhen pagesa pjesore ose pagesa të njëpasnjëshme për furnizimet e mallrave ose të shërbimeve, por furnizimi i mallrave ose shërbimeve faktikisht nuk është kryer, këto furnizime mallrash ose shërbimesh konsiderohen të kryera në përfundim të çdo periudhe, së cilës i referohen pagesat. (1 pike)

c) Furnizimet e mallrave dhe shërbimeve të kryera në mënyrë të vazhdueshme, brenda një periudhe kohore, përfshirë operacionet e ndërtimit, konsiderohen të kryera në të njëjtin muaj, në të cilin lëshohet fatura në përputhje me pikën 5, të nenit 99, të ligjit. (1 pike) d) Për çdo pagesë të kryer para se të kryhet furnizimi i mallit ose para përfundimit të furnizimit të shërbimit, TVSH-ja mbi pagesën lind dhe bëhet e kërkueshme në momentin e arkëtimit të shumës së paguar. (1 pike)

e) Si rregull bazuar në pikën 1, të nenit 99, të ligjit, fatura lëshohet në momentin e furnizimit të mallit ose shërbimit, por në rastin kur fatura tatimore është lëshuar përpara furnizimit, TVSH-ja bëhet e kërkueshme në momentin kur është lëshuar fatura. (1 pike)

22. Shoqëria Pranvera shpk, është regjistruar për qëllime të TVSH qe nga 1 shkurt 2015.

Ndonëse, shoqëria i ka përgatitur përherë vetë deklaratat tatimore, për muajin maj

2019 shefja e financës ka disa paqartësi lidhur me trajtimin e TVSH.

Shitjet dhe blerjet e realizuara nga Pranvera shpk gjatë muajit maj 2019, janë si më poshtë:

Vlera ne Leke

TVSH ne Shitje

Shitje me norme standarde 1,500,000

Shitje me cmim te reduktuar Shënimi 1

TVSH ne Blerje

Blerje me norme standarde 1,000,000

Shpenzime për pritje përcjellje Shënimi 2

Riparime për autovetura Shënimi 3

Page 14: BORDI I MBIKËQYRJES PUBLIKE KOMISIONI I PROVIMEVE TË ... me pergjigje... · 1 BORDI I MBIKËQYRJES PUBLIKE KOMISIONI I PROVIMEVE TË AFTËSIVE PROFESIONALE Zbatimi në praktikë

14

Të gjitha vlerat e mësipërme janë të paraqitura pa TVSH.

Shënimi 1: Me 10 maj 2019 shoqëria realizoi shitjen e një produkti me vlerë 100,000

leke (pa TVSH). Për te inkurajuar një pagese te shpejte, shoqëria ofroi një zbritje prej

10%, me kusht që pagesa të kryhet brenda muajit maj. Klienti realizoi pagesën me

datë 29 maj.

Shënimi 2: Me 15 maj 2019 shoqëria priti disa klientë te cilëve në përfundim të

takimit u ofroi një darkë. Vlera e faturës se restorantit ishte 15,000 Lekë (përfshirë

TVSH).

Shënimi 3: Gjate muajit maj autovetura e shoqërisë pati një defekt. Fatura e lëshuar

nga mekaniku me 29 maj 2019, përfshin sa me poshtë:

- Ndërrimi i pjesëve me defekt – 8,400 Lekë (7,000 + 1,400 TVSH)

- Kosto pune 1,200 Lekë (1,000 + 200 TVSH)

Vlera e këtyre faturave nuk është përfshirë në totalin e shitjeve dhe blerjeve të

tatueshme në tabelën më sipër.

Përllogarisni vlerën e TVSH të pagueshme apo kreditore që rezulton për shoqërinë Pranvera shpk, për muajin maj 2019.

(6 pikë) Përgjigje:

Veprimet e realizuara gjatë muajit maj reflektohen si më poshtë për efekte të TVSH: Lidhur me shënimin 1: Bazuar në nenin 41 të ligjit për TVSH nenit 32 të Udhezimit të TVSH Në rastin kur ulja përfitohet më vonë, jo në momentin e furnizimit, por e kushtëzuar me datën kur do të kryhet pagesa apo çdo kusht tregtar tjetër, që të merret parasysh reduktimi i vlerës së tatueshme të furnizimit në momentin kur kushti plotësohet prej blerësit ose klientit duhet që ky fakt të jetë evidentuar (shkruar) në faturë në momentin e furnizimit prej furnizuesit. Për të lejuar mospërfshirjen në vlerën e tatueshme të furnizimit është kusht që: - në faturë të cilësohen kushtet e skontos tregtare të aplikuar;

- të shënohet data kur kërkohet të kryhet pagesa në mënyrë që të përfitohet skonto;

- të përcaktohen edhe penalitetet nëse pagesa kryhet me vonesë. Në momentin që përfitohet ulja, moment i cili mund të jetë në një periudhë tjetër tatimore furnizuesi lëshon një faturë tatimore me TVSH (notë krediti) për blerësin ose klientin duke evidentuar në të: - Dukshëm shënimin “faturë korrigjuese- notë krediti”;

- Të dhënat e faturës që korrigjon si nr. fature, nr. serial, datë, etj.;

- Vlerat saktësuese përkatëse përkatësisht në rastin e një ulje duhet të jenë me vlera negative;

- Të shkruhet arsyeja e korrigjimit të vlerës së furnizimit.

Page 15: BORDI I MBIKËQYRJES PUBLIKE KOMISIONI I PROVIMEVE TË ... me pergjigje... · 1 BORDI I MBIKËQYRJES PUBLIKE KOMISIONI I PROVIMEVE TË AFTËSIVE PROFESIONALE Zbatimi në praktikë

15

Kjo faturë regjistrohet prej shitësit në kutitë përkatëse të librit të shitjes si shitje me TVSH. Vlerat regjistrohen me shenjë negative dhe i zbriten vlerës së shitjeve dhe TVSH përkatësisht.

Pra, Pranvera shpk, do të rezultojë me një faturë shitje me vlerë 100,000 + 20,000 (TVSH), dhe një note krediti me vlerë negative prej (10,000) + (2,000) TVSH. (2 pikë) Lidhur me shënimin 2: Bazuar në nenin 74 të ligjit për TVSH, shpenzimet e për aktivite clodhëse, akomodim dhe përfaqesimi nuk lejojnë kreditimin/zbritjen e TVSH në blerje. (1 pikë) Lidhur me shënimin 3: Bazuar në nenin 74 të ligjit të TVSH, shpenzimet për autovetura nuk lejojnë kreditimin/zbritjen e TVSH në blerje. (1 pikë)

Vlera e tatueshme TVSH pagueshme (zbritshme)

TVSH në Shitje

Shitje me normë standarde 1,500,000 300,000

Shitje me cmim të reduktuar 100,000 (10,000)

20,000 (2,000)

TVSH në Blerje

Blerje me normë standarde 1,000,000 (200,000)

Shpenzime për pritje përcjellje

15,000 -

Riparime për autovetura 9,600 -

TVSH pagueshme (zbritshme) 118,000 (1 pikë)

23. Shoqëria A gjatë muajit Janar 2019 ka kryer transaksionet e mëposhtme të

dokumentuara me faturat përkatëse:

Nr Përshkrimi Vlera e

tatueshme Me tatim të

detyrueshëm Të përjashtuar

leke 20% 0%

1 Eksporte 1.000.000

2 Shitje të ndryshme të tatueshme me TVSH

100.000.000

3 Shitje e ndërtesës 5.000.000

4 Shërbimi transporti brenda vendit 500.000

5 Shërbime ndërmjetësimi të ndryshme

100.000

Page 16: BORDI I MBIKËQYRJES PUBLIKE KOMISIONI I PROVIMEVE TË ... me pergjigje... · 1 BORDI I MBIKËQYRJES PUBLIKE KOMISIONI I PROVIMEVE TË AFTËSIVE PROFESIONALE Zbatimi në praktikë

16

6 Blerje ndërtese 20.000.000

7 Ka pranuar një faturë të anulluar për kthim malli nga klienti për difekt

500.000

8 Blerje makina për transportin e mallrave

10.000.000

9 Blerje autoveture 5.000.000

10 Blerje Makineri për rishitje 5.000.000

11 Vegla pune 500.000

12 Blerje mallrash me tvsh 30.000.000

13 Blerje mallrash pa tvsh 500.000

14 Transport me tvsh 200.000

15 Riparime të autoveturës 500.000

16 Shpenzime hotelerie për një udhëtim pune

50.000

17 Shpenzime postare për letra postare 200.000

Përcaktoni duke shënuar në kutinë përkatëse vlerën e tvsh-së sipas shkallës tatimore që

tatohen këto furnizime dhe llogarisni TVSH për tu paguar nëse shoqëria ka edhe një tvsh

të zbritshme gjendje nga muaji i mëparshëm prej 250.000 lekë.

(7 pikë)

Përgjigje:

Tvsh në shitje për furnizimet e tatueshme 20.020.000 lekë (6 transaksione * 0.5 pikë secila)

Tvsh në blerje 9.140.000 lekë (11 transaksione * 0.5 pikë secila)

Tvsh e detyrueshme për tu paguar (20.020.000-9.140.000)= 10.880.000 lekë – 250.000 lekë tvsh e

zbritshme nga muaji i kaluar = 10.630.000 lekë tvsh për tu paguar

Nr Përshkrimi Vlera e

tatueshme Me tatim të detyruesh. Të përjasht

lekë 20% 6% 0% .

1 Eksporte 1.000.000 0% neni 57

2 Shitje të ndryshme të tatueshme me TVSH

100.000.000 20.000.000

3 Shitje e ndërtesës 5.000.000 Përjashtohet

neni 53

4 Shërbimi transporti brenda vendit 500.000 100.000

5 Shërbime ndërmjetësimi të ndryshme

100.000 20.000

Page 17: BORDI I MBIKËQYRJES PUBLIKE KOMISIONI I PROVIMEVE TË ... me pergjigje... · 1 BORDI I MBIKËQYRJES PUBLIKE KOMISIONI I PROVIMEVE TË AFTËSIVE PROFESIONALE Zbatimi në praktikë

17

6 Blerje ndërtese 20.000.000 Përjashtohet

neni 53

7 Ka pranuar një faturë të anulluar për kthim malli nga klienti për difekt

500.000 (100.000)

8 Blerje makina për transportin e mallrave

10.000.000 2.000.000

9 Blerje autoveture 5.000.000 Nuk zbritet

neni 74

10 Blerje Makineri për rishitje 5.000.000 1.000.000

11 Vegla pune 500.000 100.000

12 Blerje mallrash me tvsh 30.000.000 6.000.000

13 Blerje mallrash pa tvsh 500.000

14 Transport me tvsh 200.000 40.000

15 Riparime të autoveturës 500.000 Nuk zbritet

neni 74

16 Shpenzime hotelerie për një udhëtim pune

50.000 Nuk zbritet

Neni 74

17 Shpenzime postare për letra postare

200.000 Perjashtohet

neni 51

Seksioni V Kontributet e detyrueshme te Sigurimeve Shoqerore dhe Shendetesore

24. Tregoni mënyrën e llogaritjes të sigurimeve shoqërore dhe shëndetësore në rastin e një personi të regjistruar në QKB si Person Fizik, i cili nuk është i punësuar në subjekt tjetër dhe ka një person të familjes të papunësuar.

(4 pikë) Përgjigje:

Në këtë rast Personi i vetëpunësuar është përgjegjës për pagesën e kontributit edhe për punonjësit e papaguar të familjes, si më poshtë:

Kontributet e detyrueshme të sigurimeve shoqërore për personin e vetëpunësuar, përfshirë punëdhënësin e vetëpunësuar, llogariten si përqindje mbi një pagë bruto, jo më të ulët se paga minimale në shkallë vendi dhe jo më të lartë se paga maksimale, e miratuar me vendim të Këshillit të Ministrave.

Kontributet e detyrueshme të sigurimeve shoqërore pёr punonjësin e papaguar të familjes llogariten mbi pagën minimale në shkallë vendi, të miratuar me vendim të Këshillit të Ministrave.

Kontributet e detyrueshme të sigurimit shëndetësor për personin e vetëpunësuar, përfshirë punëdhënësin e vetëpunësuar dhe punonjësin e papaguar të familjes, llogariten sipas nivelit të parashikuar si përqindje mbi dyfishin e pagës minimale në shkallë vendi, të miratuar me vendim të Këshillit të Ministrave.

Page 18: BORDI I MBIKËQYRJES PUBLIKE KOMISIONI I PROVIMEVE TË ... me pergjigje... · 1 BORDI I MBIKËQYRJES PUBLIKE KOMISIONI I PROVIMEVE TË AFTËSIVE PROFESIONALE Zbatimi në praktikë

18

25. Individi X gjatë muajit dhjetor 2018, ka qënë i punësuar pranë dy shoqërive A dhe B

dhe ka përfituar pagat dhe shpërblimet bruto si më poshtë: 1. Tek shoqëria A, pagë bruto 100.000 lekë dhe një shpërblim me rastin e festave të

fundvitit 50.000 lekë. Shpërblimi nuk është i lidhur me performancën në punë. 2. Tek shoqëria B, pagë bruto 50.000 lekë dhe një shpërblim të lidhur me

performancë 10.000 lekë.

Kërkohet të llogariten sigurimet shoqërore dhe shëndetësore, të punëdhënësit dhe punëmarrësit sipas legjislacionit në fuqi.

(5 pikë)

Përgjigje:

1. Shoqëria A: Shpërblimi i marrë, duke qënë që nuk ka natyrë të përhershme nuk

përfshihet në pagën që merret parasysh për efekt të llogaritjes së sigurimeve

shoqërore dhe shëndetësore. Llogaritjet si më poshtë:

a. Sigurime shoqërore punëmarrës 100,000 lekë x 9.5%=9,500 lekë

b. Sigurime shëndetësore punëmarrës 100,000 lekë x 1.7%=1,700 lekë

c. Sigurime shoqërore punëdhënës 100,000 lekë x 15%=15,000 lekë

d. Sigurime shëndetësore punëdhënës 100,000 lekë x 1.7%=1,700 lekë

2. Shoqëria B: Shpërblimi I marrë, duke qënë që ka natyrë të përhershme përfshihet në

pagën që merret parasysh për efekt të llogaritjes së sigurimeve shoqërore dhe

shëndetësore. Sigurimet shoqërore në këtë shoqëri do të paguhen si diferencë e

pagës maksimale për efekt të sigurimeve shoqërore me pagën që punonjësi është

siguruar tek shoqëria A. Sigurimet shëndetësore do të paguhet mbi totalin e të

ardhurave. Llogaritjet si më poshtë:

a. Sigurime shoqërore punëmarrës (114,670 – 100,000)lekë x 9.5%=1,394 lekë.

b. Sigurime shëndetësore punëmarrës 60,000 lekë x 1.7%=1,020 lekë.

c. Sigurime shoqërore punëdhënës (114,670 – 100,000)lekë x 15%=2,201 lekë.

d. Sigurime shëndetësore punëdhënës 60,000 lekë x 1.7%=1,020 lekë.

Page 19: BORDI I MBIKËQYRJES PUBLIKE KOMISIONI I PROVIMEVE TË ... me pergjigje... · 1 BORDI I MBIKËQYRJES PUBLIKE KOMISIONI I PROVIMEVE TË AFTËSIVE PROFESIONALE Zbatimi në praktikë

19

Seksioni VI Taksat vendore direkte

26. Subjekti tregtar Gjergji P., i regjistruar si biznes i vogël me veprimtari në fushën e

turizmit me qarkullim të deklaruar 5-8 milion lekë në vit, ka dorëzuar deklaratën e

tatimit të thjeshtuar mbi fitimin për vitin 2018. Shuma e fitimit neto të deklaruar

është 800.000 lekë. Biznesi i tij përbëhet nga një hotel me 6 dhoma me sipërfaqe

totale ndërtimi 240 m2 dhe sipërfaqe trualli 120 m2.

Tregoni cilat janë taksat vendore që duhet të paguajë ky subjekt dhe cila është baza ose metodologjia e llogaritjes së tyre.

(4 pikë)

Përgjigje: Taksat vendore që do të paguajë ky subjekt tregtar janë: (1 pike) 1. Tatimi i thjeshtuar mbi fitimin për biznesin e vogël. 2. Taksa mbi pasurinë e paluajtshme, në të cilën përfshihen taksa mbi ndërtesën dhe taksa mbi truallin 3. Taksa e fjetjes në hotel; 4. Taksa e tabelës; 5. Taksa të përkohshme.

1. Tatimi i thjeshtuar mbi fitimin për biznesin e vogël, në shkallën tatimore 5% mbi fitimin e deklaruar të tatueshëm për vitin e parë të aktivitetit, ose mbi bazën e të dhënave të deklaratës tatimore të një viti më pare pasi nga të ardhurat zbriten shpenzimet e njohura, tatim i cili paguhet me këste në 20 prill, 20 korrik, 20 tetor dhe 20 dhjetor (1 pikë) 2. Taksa mbi ndërtesën. Baza e taksës mbi ndërtesat është vlera e ndërtesës, që llogaritet në përputhje me metodologjinë dhe procedurat e përcaktuara me VKM dhe konkretisht sot 0.2% mbi vlerën e vetdeklaruar, rivlersuar ose mbi vlerën e transaksionit të shitblerjes në 3 vitet e fundit, cilado prej tyre është më e larta. Taksa paguhet në logarinë e bashkisë, në territorin e së cilës ndodhet prona e taksueshme (0.5 pikë) Taksa mbi truallin. Baza e taksës mbi truallin është sipërfaqja e truallit, në metër katror, në pronësi apo përdorim të taksapaguesit sipas dokumentit ose e vetdeklaruar. Niveli i taksës caktohet në lekë për metër katror sipas klasifikimit të zonës ku ndodhet biznesi. (psh, në Tiranë, Durrës dhe qytetet kryesore 20 lekë/m2). Taksa paguhet në llogarinë e bashkisë, në territorin e së cilës ndodhet prona e taksueshme (0.5 pikë) 3. Taksa e fjetjes në hotel. Baza e taksës së fjetjes në hotel është numri i netëve të qëndruara në hotel. Detyrimi për taksën llogaritet si shumëzim i nivelit të taksës së vendosur nga bashkia, për natë qëndrimi, me numrin e netëve të qëndrimit në hotel. Detyrimi për taksën i takon klientit që strehohet në hotel, detyrim i cili mbahet nga hoteli për llogari të bashkisë në territorin e së cilës ndodhet hoteli, p.sh.140 lekë/nata në Tiranë dhe 70 lekë/nata në qytetet e tjera kryesore. Në faturën e hotelit

Page 20: BORDI I MBIKËQYRJES PUBLIKE KOMISIONI I PROVIMEVE TË ... me pergjigje... · 1 BORDI I MBIKËQYRJES PUBLIKE KOMISIONI I PROVIMEVE TË AFTËSIVE PROFESIONALE Zbatimi në praktikë

20

shënohet çmimi i fjetjes dhe mbi të vlera e taksës. Derdhja e të ardhurave për këtë taksë nga hoteli në favor të bashkisë në juridiksionin e së cilës ndodhet vendndodhja e tij, bëhet brenda datës 5 të muajit pasardhës. (0.5 pikë) 4. Taksa e tabelës. Taksa e tabelës zbatohet për të gjitha subjektet, të cilat vendosin tabela, të lëvizshme apo të palëvizshme, për të identifikuar veprimtarinë e tyre ose për qëllime reklamimi të veprimtarisë së tyre apo dhe për të tretë, që vendosen në pamjen ballore të vendndodhjes së veprimtarisë, ose brenda territorit të përbashkët në qendrat tregtare, ose në hapësira jashtë vendndodhjes së veprimtarisë, qofshin këto publike ose private vetëm nëse tabela është më e madhe se 2 m2. Këshilli bashkiak është autoriteti, i cili vendos nivelin e bazës së taksës për çdo kategori të tabelës sipas ligjit. Niveli i taksës përcaktohet me ligj sipas kategorive. (0.5 pikë) 5. Taksa të përkohshme. Këshilli bashkiak kur e gjykon të domosdoshme, vendos taksa me karakter të përkohshëm, në interes të përgjithshëm të komunitetit, në territorin brenda juridiksionit të tij, p.sh. taksa e infrastrukturës arsimore në bashkinë e Tiranës. (+ 0.5 pikë)

Seksioni VII

Akcizat dhe Taksat doganore

27. Cili është momenti dhe vendi i lindjes së detyrimit të akcizës për mallrat e akcizës që

prodhohen në Shqipëri dhe për mallrat e akcizës të importuara. Cili është subjekti që

bën deklarimin e akcizës.

(4 pikë) Përgjigje:

1. (1.5 pikë) Për mallrat që prodhohen në Shqipëri dhe mallrat e importuara detyrimi i

akcizës lind në momentin e hedhjes së mallit për konsum në territor, i cili përfshin: a) dalja,

përfshirë edhe daljen e parregullt, e produkteve të akcizës nga një regjim i pezullimit të

detyrimeve; b) mbajtja e produkteve të akcizës jashtë një regjimi pezullues të detyrimeve,

ku akciza nuk është vjelë sipas ligjit të akcizës; c) prodhimi, përfshirë edhe prodhimin e

parregullt, i produkteve të akcizës, jashtë një regjimi të pezullimit të detyrimeve; ç) importi,

përfshirë edhe importin e parregullt, i produkteve të akcizës, me përjashtim të rastit kur

produktet, menjëherë pas importit, janë futur nën një regjim të pezullimit të detyrimeve. d)

momenti i dërgimit të produkteve të akcizës nga një depozitues i miratuar drejt një personi

juridik ose fizik, që nuk është i autorizuar të presë mallra akcize nën regjimin e pezullimit të

detyrimeve; e) momenti i prodhimit të produkteve të akcizës përtej sasive të parashikuara

në ligj; ë) momenti i konsumimit të produkteve të akcizës për qëllime vetjake brenda

ambienteve të magazinës fiskale; f) momenti i krijimit të humbjeve apo firove të produkteve

të akcizës, me përjashtim të humbjeve dhe firove të shfaqura gjatë periudhës së pezullimit

të detyrimeve, nëse depozituesi i miratuar mund të provojë që këto humbje apo firo kanë

ardhur si rezultat i një ngjarjeje të paparashikuar ose force madhore, ose që këto humbje a

firo të lidhura në mënyrë të pandashme me karakteristikat e produktit janë shfaqur gjatë

prodhimit, magazinimit dhe transportit të produkteve të akcizës; g) dita kur autorizimi i

Page 21: BORDI I MBIKËQYRJES PUBLIKE KOMISIONI I PROVIMEVE TË ... me pergjigje... · 1 BORDI I MBIKËQYRJES PUBLIKE KOMISIONI I PROVIMEVE TË AFTËSIVE PROFESIONALE Zbatimi në praktikë

21

depozituesit të miratuar ose autorizimi i përjashtimit nga detyrimi i akcizës pushojnë së qeni

të vlefshëm, sipas dispozitave të ligjit; gj) momenti kur pritësi i regjistruar merr mallra akcize

nën regjimin e pezullimit të detyrimeve, sipas nenit 30 të ligjit për akcizat.

2. (1 pikë) Në rastet e importit të mallrave të akcizës, detyrimi i akcizës lind në

momentin e lindjes së borxhit doganor, pra në momentin e kryerjes së procedurave të

zhdoganimit të mallit, sipas përcaktimeve përkatëse të Kodit Doganor, me përjashtim të

rasteve kur detyrimi i akcizës pezullohet sipas dispozitave të ligjit për akcizat.

3. (1.5 pikë) Deklarimi i akcizës bëhet nga: a) depozituesi i miratuar; b) pritësi i

regjistruar; c) dërguesi i regjistruar; ç) përfaqësuesi fiskal; d) individi (personi fizik natyror,

psh udhëtari i cili ka në bagazh 5 kg kafe, për 3 kg kafe është i përjashtuar nga pagesa e

akcizës, ndërsa për 2 kg kafe duhet të deklarojë dhe paguajë akcizë në pikën doganore të

Rinasit.)

Ju urojmë suksese! Erton Kaleshi Kryetar Komisioni i Provimeve të Aftësive Profesionale