BooK KrooKooK003
Transcript of BooK KrooKooK003
ค ำน ำ
หนงสอเลมนใชประกอบการเรยนเรองปรมาณสารสมพนธ โดยครกก ส าหรบนกเรยน ม. 5 เปนเลมทเรยน
ตอยอดจาก “พนฐานและเทคนคในการค านวณปรมาณสารสมพนธ” มเนอหา แบบฝกหด และโจทย
ครอบคลมทกจดส าคญทนยมออกขอสอบ โดยแบงเปน 2 สวนคอ สวนแรก (รอยละ 70) ส าหรบเรยนใน
หอง ฝกท าโจทยและแบบทดสอบในหองเรยนไปพรอมกบคร และสวนท 2 เปนสวนทนกเรยนตองฝกท า
ดวยตนเองเปนการบาน (สวนนจะงายกวาสวนแรกเลกนอย)
นกเรยนสามารถใชหนงสอเลมนเรยนกบครกก ผานเวบไซต www.krookook.com ไดตงแตเดอนมถนายน
พ.ศ. 2554 เปนตนไป อยางไรกตาม หากมขอผดพลาดประการใดในหนงสอเลมน ผเขยนตองขออภยเปน
อยางสง และหากมขอสงสยในเรองใดๆ สามารถสอบถามจากครไดโดยตรง สดทายนกขอใหนกเรยนใช
ประโยชนจากหนงสอเลมนใหเกดประโยชนสงสด
ครกก
สำรบญ
พนฐำน-เทคนคปรมำณสำรสมพนธ
เทคนคการเพมความเรวในการค านวณ 1
แบบฝกหดเรองสารละลาย 5
สมบตคอลเกทฟ 9
เทคนคการเพมความเรวในการค านวณสดสวนสารในองคประกอบ 14
สมการเคม 16
แบบฝกหดปรมาณสารในสมการเคม 18
พนฐำนเคมอนทรย
สารประกอบไฮโดรคารบอนและการเรยกชอ 20
โครงสรางของสารประกอบไฮโดรคารบอน 23
ไอโซเมอรโครงสราง 25
แบบฝกหดกำรบำน
ปรมาณสารสมพนธ 27
ฝกค านวณเทคนคปรมาณสารสมพนธ 35
สารบญ
โมลสารและการเปลยนหนวย (Mole and Unit Conversion) ................................................ 1
ความเขมขนของสารละลาย (Concentration of Solution) .................................................... 3
สมบตคอลเกทฟ (Colligative Properties) ........................................................................... 13
ตวอยางขอสอบเกบคะแนน ................................................................................................. 17
รอยละของสารในสารประกอบ (Percent Composition of Compounds) ............................. 20 ปรมาณสารสมพนธของกาซ (Stoichiometry of Gas) .......................................................... 24
สมการเคม (Chemical Equation) .......................................................................................... 26
การค านวณปรมาณสารในสมการเคม (Stoichiometry Calculation) ..................................... 29
โจทยตวอยางขอสอบทวไป เรองปรมาณสารสมพนธ .......................................................... 37
ตวอยางขอสอบกลางภาค เรองปรมาณสารสมพนธ .............................................................. 51
ตวอยางขอสอบปลายภาค เรองปรมาณสารสมพนธ ............................................................. 54
โจทยการบาน เรองปรมาณสารสมพนธ ................................................................................ 59
เฉลย การบาน ........................................................................................................................ 80
ปรมาณสา รสมพน ธ | 1
เคม ม.5 เรองปรมาณสารสมพนธ (Stoichiometry)
1. โมลสารและการเปลยนหนวย (Mole and Unit Conversion)
พนฐานการเปลยนหนวย
1. จงเปลยนหนวยตอไปน
1) 20 mL เทากบกลตร 2) 0.75 L เทากบก cm3
3) 2240 dm3 เทากบก cm3 4) 0.45 m3 เทากบกลตร
5) 200 mg เทากบก g 6) 50 g เทากบก kg
7) 608 mmHg เทากบก atm 8) 1.25 atm เทากบก torr
9) 10.13 kPa เทากบก atm 10) 5 atm เทากบก mmHg
2. เอทานอลมความหนาแนน 0.79 g/cm3 เอทานอล 15 cm3 หนกกกรม
.............................................................................................................................
3. ก ามะถนรอมบกมความหนาแนน 2.1 g/cm3 ก ามะถนนหนก 63 กรมมปรมาตรก cm3
.............................................................................................................................
4. กรดแอซตก 1 โมล หนก 60 g ถาความหนาแนนของกรดแอซตกเทากบ 1.05 g/cm3 กรดแอซตก 7 โมล จะมปรมาตรก cm3
.............................................................................................................................
5. สาร 1 โมล จะมมวลเปนกรมเทากบ มวลอะตอม หรอ มวลโมเลกล หรอ มวลสตร จงเตมตาราง สาร มวล โมล สาร มวล โมล
MgCl2 ……. g 0.5 mol S8 128 g ……. mol
CO2 ……. g 2 mol Fe 280 g ……. mol
H2O ……. g 0.25 mol Br2 32 g ……. mol
C2H5OH ……. g 12 mol CH4 12 g ……. mol
2 | เคมครกก สยามสแควร ซอย 6
6. กาซทกชนดทความดน 1 บรรยากาศ อณหภม 0 OC (STP) ปรมาณ 1 โมลจะมปรมาตร 22.4 ลตร จงเตม
ตารางใหสมบรณ
กาซ ปรมาตร โมล กาซ ปรมาตร โมล
CO2
….. g
44.8 dm3
…… mol
SO2
….. g
….. dm3
0.25 mol
Cl2
142 g
….. dm3
…… mol
NH3
85 g
….. dm3
…… mol
CH4
40 g
….. . dm3
…… mol
NO2
18.4 g
……. cm3
…… mol
SO3
5.6 g
…… cm3
…… mol
C3H8
22 g
……. cm3
…… mol
7. จาก 3 ตวอยางในขอ 7 จงเตมตารางใหสมบรณ
สาร จ านวนโมล มวล จ านวนอนภาค
N2 0.50 mol .......... g …………….. molecule
CCl4 0.25 mol .......... g ………..….. atom
Na …….. mol 57.5 g ………..….. atom
KOH …….. mol 42 g ………….….. ion
H2O …….. mol .......... g 1.5 x6.02 x1023 atom
NH4Cl …….. mol .......... g 2 x6.02 x1023 ion
ปรมาณสา รสมพน ธ | 3
2. ความเขมขนของสารละลาย (Concentration of Solution)
ความเขมขนของสารละลาย คอ ..................................................................................
นกเรยนตองอาศยการเปลยนหนวยในหวขอทแลว เพอใชในการเปลยนหนวย คอ
1. ตวถกละลาย ตองเปลยนจากหนวยใดๆเปนหนวย ........................................ ได
2. ตวสารละลาย ตองเปลยนจากหนวยใดๆเปนหนวย ...................................... ได
ตวอยาง จงเตมตารางใหสมบรณ
1. สารละลายซโครส (น าตาลทราย) 20 %w/v = ……………. mol/dm3
ตวถกละลาย ............. g ……….. g ……… mol 2.9 mol
สารละลาย 100 cm3 1000 cm3 1 dm3 ……… dm3
2. สารละลาย MgCl2 ในน า 0.5 mol/dm3 = ………………. %w/v
ตวถกละลาย ……… mol …..…. g ………. g 28.5 g
สารละลาย 1 dm3 1000 cm3 100 cm3 ……. cm3
3. สารละลายยเรย (NH2CONH2) 0.25 mol/ dm3 = ………………. %w/v
ตวถกละลาย ……… mol …….. g ……… g 150 g
สารละลาย 1 dm3 ……… cm3 100 cm3 ……… cm3
4. สารละลายโซดาไฟ 12 %w /w = ……………….. mol/dm3
(สารละลายมความหนาแนน 1.12 g/cm3 )
ตวถกละลาย ………. g …….. mol …….. mol …….. mol
สารละลาย 100 g 100 g ……… cm3 1000 cm3
5. สารละลาย CuSO4 0.1 mol/dm3 = …………………. %w/w
(สารละลายมความหนาแนน 1.14 g/cm3 )
ตวถกละลาย 0.1 mol ……… g ………. g ………. g
สารละลาย ……… cm3 …….. cm3 ………. g 100 g
6. สารเมทานอล CH3OH 40 %v/v = …………………… mol/dm3
(เมทานอลมความหนาแนน 0.8 g/cm3 )
ตวถกละลาย ……. cm3 …….. cm3 ……… g …….. mol
สารละลาย 100 cm3 1000 cm3 1000 cm3 1 dm3
4 | เคมครกก สยามสแควร ซอย 6
7. ละลาย MgSO4 จ านวน 15 กรมลงในน าจนไดสารละลาย 250 cm3
หนวยความเขมขน %w/v mol/dm3 , M, molar
ตวถกละลาย
ตวท าละลาย
สารละลาย
ความเขมขน
8. น าเกลอ (NH4)2SO4 13.2 กรม ละลายในน าจนมปรมาตรครงลตร
หนวยความเขมขน %w/v mol/dm3 , M, molar
ตวถกละลาย
ตวท าละลาย
สารละลาย
ความเขมขน
9. ละลาย NaOH 50 กรม ลงในน า 200 กรม
หนวยความเขมขน %w mol/kg , m, molal
ตวถกละลาย
ตวท าละลาย
สารละลาย
ความเขมขน
ปรมาณสา รสมพน ธ | 5
10. ละลายเมทานอล (CH3OH) 20 cm3 ลงในน า จนไดสารละลาย 100 cm3 เอทานอลมความหนาแนน 0.8 g/cm3 สารละลายมความหนาแนนประมาณ 0.96 g/cm3
หนวยความเขมขน %v %w/v mol/dm3 M, molar
mol/kg m, molal
ตวถกละลาย
ตวท าละลาย
สารละลาย
ความเขมขน
11. ละลายของเหลว A 75 กรม ลงในน า จนไดสารละลาย 200 cm3 ไดสารละลายมความหนาแนนประมาณ 1.125 g/cm3 สาร A มมวลโมเลกลเทากบ 100
หนวยความเขมขน %w/v %w mol/dm3 M, molar
mol/kg m, molal
ตวถกละลาย
ตวท าละลาย
สารละลาย
ความเขมขน
12. ละลายกาซ HCl ทมปรมาตร 56 ลตร ท STP ลงในน าจนได สารละลาย 20 ลตร สารละลายกรดทไดจะเขมขนกโมลาร
13. สารละลายแอมโมเนย 0.025 M 200 cm3 มแอมโมเนยอยกโมเลกล
14. สารละลายโซดาไฟ (NaOH) เขมขน 20%w
มความหนาแนน 1.2 g/cm3 จะมความเขมขนก %w/v
6 | เคมครกก สยามสแควร ซอย 6
การบอกความเขมขนขนต าดวย ppm และ ppb
ppm คอ .......................................... และ ppb คอ ....................................................
มสาร A เจอปนในน าอย 120 ppm หมายถง ..............................................................
มสาร B ในน าทงไดไมเกน 50 ppb หมายถง ..............................................................
ตวอยาง
1. น าทงทมไอออนของตะกวอย 30 ppm จ านวน 200 ลตร จะมตะกวอยกกรม
2. บรรยากาศยานอตสาหกรรมแหงหนง มกาซ SO2 อย 5.6 ppm และมกาซ NO2 อย 448 ppb (เทยบโดย
ปรมาตร) อากาศปรมาณ 10 m3 จะมกาซทงสองอยางละกมลลกรม
3. น าทงจากโรงงานแบตเตอรชนดเซลลปรอท มการรวไหลของปรอททบอบ าบดน าทงชวโมงละ 1.2 กรม ถาน าไหลผานบอบ าบดดวยอตรา 20 m3 ตอชวโมง จงหาวาในน าทงลงสแหลงน าธรรมชาตจะมปรอทก ppb
เศษสวนโมล (mole fraction)
เศษสวนโมล คอ ........................................................................................................
ตวอยาง
1. จงหาเศษสวนโมลแตละองคประกอบของ
สารละลายเมทานอล 28%w ในน า
2. จงหาเศษสวนโมลของแตละองคประกอบของสารละลาย
กรดแอซตกเขมขน 2 mol/dm3 ก าหนดใหสารละลายกรด
มความหนาแนน 1.02 g/cm3
ปรมาณสา รสมพน ธ | 7
3. จงหาเศษสวนโมลของแตละองคประกอบของ
สารละลายแอมโมเนย 8.5%w/v ก าหนดให
สารละลายมความหนาแนน 0.985 g/cm3
การเตรยมสารละลาย
เตรยมโดยการละลายของแขงในตวท าละลาย มขนตอนการเตรยม มดงน
1. ...........................................................................................................................
2. ...........................................................................................................................
ตวอยาง
1. จงเตรยมสารละลายแคลเซยมคลอไรด 0.1 M จ านวน 500 cm3 จากผลกแคลเซยมคลอไรดบรสทธ
............................................................................................................................. 2. จงเตรยมสารละลาย NaOH เขมขน 0.5 M จ านวน 2 ลตร จากเกลดโซดาไฟความบรสทธ 75% โดยมวล
............................................................................................................................. 3. จงเตรยมสารละลาย Mg(OH)2 เขมขน 0.2 M จ านวน 200 cm3 จากผลก Mg(OH)2.7H2O
.............................................................................................................................
เตรยมโดยการเจอจางจากสารละลายเขมขน
การเจอจางสารละลายทเขมขนท าไดโดย ................................................
ความเขมขนใหมทได ค านวณไดจาก ......................................................
จากสตร สมการเทากนทงสองฝงเพราะอาศยหลกการ .............................
ตวอยาง
4. เตมน า 250 cm3 ลงในสารละลายกรดไนตรก
เขมขน 0.1 M 50 cm3 จะมความเขมขนเทาใด
8 | เคมครกก สยามสแควร ซอย 6
5. จะตองเตมน าลงในสารละลายกรด HCl ทเขมขน 1 mol/dm3
ปรมาตร 100 cm3 จ านวนเทาใด เพอใหไดสารละลายกรด
ทเขมขน 0.2 mol/dm3
6. ตองการสารละลาย NaOH เขมขน 1 mol/dm3 จ านวน 2 ลตร
เตรยมโดยการเตมน าลงในสารละลาย NaOH เขมขน 5 mol/dm3
ซงมอยเพยง 300 cm3 จงหาวาตองตกผลก NaOH เตมลงไปกกรม
เตรยมโดยการผสมสารละลายเขาดวยกน
การผสมสารละลายทมความเขมขนตางๆกนเขาดวยกน อาศยหลกการเดยวกบการเจอจางสารคอ โมลของสาร
คงท แตสตรการค านวณจะปรบรปสมการเปน
.............................................................................................................................
ตวอยาง 7. ผสมสารละลายโซดาไฟ 5.0%w/v จ านวน 50 cm3 กบสารละลายโซดาไฟ 2.0%w/v จ านวน150 cm3 ไดสารละลายเขมขนก %w/v
8. ผสมสารละลายกรด HCl 0.2 M 20 cm3 กบ สารละลายกรด
HCl 0.04 M 300 cm3 ถาตองการสารละลายสดทายเขมขน
0.02 M ตองเตมน าลงไปอกก cm3
9. ในการผสมสารละลาย MgCl2 0.5 M 400 cm3 กบสารละลาย
MgCl2 0.2 M 200 cm3 แลวเตม MgCl2 ลงไปปรมาณหนง
จากนนเตมน าลงไปจนไดสารละลาย 1 ลตร น าหนกของ
MgCl2 ทเตมลงไปนนเปนกกรม เพอใหไดสารละลายใหม
เขมขน 0.25M
ปรมาณสา รสมพน ธ | 9
โจทยเรองสารละลายชดท 1
1. สารละลาย NaOH 0.5 mol/dm3 จ านวนก cm3 จงจะมไฮดรอกไซดไอออน
เทากบ สารละลาย Ca(OH)2 0.02 mol/dm3 2 ลตร
2. อดกาซ CO2 112 L (ท STP) ใหละลายน าจนไดสารละลาย 500 L
สารละลายทไดจะมความเขมขนก molar
3. ใสกรดแอซตก (CH3COOH) จ านวน 6 g ลงในน า 2 ลตร
จะไดสารละลายเขมขนกโมลาร
4. ละลาย MgSO4 12 กรม ในน า 60 cm3 จะไดสารละลายเขมขน
รอยละโดยมวลเทากบเทาใด
5. น าสมสายชชนดหนงมความหนาแนน 1.13 g/cm3 ระบวามกรดแอซตกละลายอยรอยละ 8 โดยน าหนก
น าสมสายชนจะมความเขมขนของกรดแอซตกคดเปนก mol/L 1) 0.13 2) 1.33 3) 1.51 4) 7.1 6. น าเนอปลาชนดหนงหนก 100 กรม มาวเคราะห พบวามปรอทอย 0.2 สวนในลานสวนโดยมวล เนอปลานม
ปรอทอยกอะตอม 1) 2x10-5 2) 6x1013 3) 2x1016 4) 6x1016
7. ถามเลด (II) ไนเตรตอย 3.31 กรม ตองการเตรยมสารละลายของเกลอนเขมขน 0.4 mol/L จะเตรยมสารละลายนไดกลกบาศกเซนตเมตร
1) 25 2) 50 3) 100 4) 250
8. สารละลาย HCl เขมขน 1 molal คดเปนความเขมขนกเปอรเซนตโดยมวล
1) 2.48 2) 3.52 3) 3.86 4) 4.13
10 | เคมครกก สยามสแควร ซอย 6
โจทยเรองสารละลายชดท 2
1. น าสารละลายกรดไนตรกเขมขน 50%w ทมความหนาแนน 1.26 g/cm3 มา 20 cm3 แลวเตมน าลงไปจนมปรมาตร 100 cm3 จะไดสารละลายทมความเขมขนกโมลาร
1) 2 2) 5 3) 10 4) 15
2. ถาทานตองการเตรยมสารละลาย Al2(SO4)3 200 cm3 ใหมโลหะ Al อยเปนปรมาณ 3% โดยมวลตอปรมาตร
จะตองใช Al2(SO4)3 กกรมมาละลายน าจนมปรมาตร 200 cm3 (Al = 27, S = 32, O = 16)
1) 27 2) 38 3) 54 4) 42
3. สารละลายกรดไฮโดรคลอรกเขมขน 4 mol/dm3 มความหนาแนน 0.9 g/cm3 ถาเตรยมสารละลายนจากน า
บรสทธเพยง 377 cm3 จะไดสารละลายก cm3
1) 200.0 2) 500.0 3) 180.75 4) 123.46
4. ละลายผลกสารชนดหนงในน า ไดสารละลายเขมขนรอยละ 30 โดยมวล ถามน า 210 cm3 จะสามารถเตรยม
สารละลายนไดก cm3 ความหนาแนนของน าและสารละลาย เทากบ 1.0 และ 1.2 g/cm3 ตามล าดบ
1) 120 2) 187.5 3) 225 4) 250
5. มขวดสาร 4 ใบ คอ LiCl, NaCl, KCl และ CaCl2 น าเอา 0.002 กรมของสารตว หนงในสสารน ละลายในน า 100 cm3 ไดสารละลายทมคลอไรดไอออน 12.8 ppm สารทเตมลงในน าคอสารใด
1) LiCl 2) NaCl 3) KCl 4) CaCl2 6. ของเหลวชนดหนงมสตร A3B มคาความถวงจ าเพาะ 1.50 (มวลอะตอม A = 33, B = 21) เมอน าของเหลวน
20 cm3 ผสมกบน าใหมปรมาตรสดทายเทากบ 500 cm3 สารละลายทไดจะมความเขมขนกโมลาร 1) 2.0 2) 1.5 3) 1.0 4) 0.5
ปรมาณสา รสมพน ธ | 11
โจทยเรองสารละลายชดท 3 1. สารละลายกรดไฮโดรคลอรกเขมขน 36.5%w มความหนาแนน 1.15 g/cm3 ถาตองการเตรยมกรด ไฮโดรคลอรกเขมขน 0.23 mol/L จ านวน 250 cm3 จะตองใชกรดนก cm3 1) 2.5 2) 5.0 3) 7.5 4) 10.0
2. ถาทานตองการเตรยมสารละลาย Hg(NO3)2 1000 cm3 ใหมโลหะปรอทอยเปนปรมาณ 2% w/v จะตองใช Hg(NO3)2 กกรม ละลายน าใหมปรมาตร 1000 cm3
1) 20.0 2) 27.6 3) 32.4 4) 55.2
3. สาร X เปนสารประกอบทเปนของเหลวมความหนาแนน 0.9 g/cm3
น าของเหลว X มา 50 cm3 เตมน าลงไปจนไดสารละลาย 2 ลตร ปรากฎ
วาไดสารละลายเขมขน 0.05 mol/dm3 จงหามวลโมเลกลของสาร X
4. ผานกาซ A ลงในน าจ านวนหนงไดสารละลายทมความเขมขนรอยละ 30 โดยมวล และมความหนาแนน 0.9
g/cm3 ถามวลโมเลกลของ A เทากบ 60 สารละลาย A นเขมขนกโมลาร
1) 4.5 2) 5.0
3) 6.0 4) 10.0
5. สารละลาย Na2SO4 1150 cm3 ม Na+ อย 57.5 กรม เมอ Na2SO4 ลงไปอก 28.4 กรม และเตมน าจนสารละลาย
มปรมาตร 2500 cm3 สารละลายใหมนจะมความเขมขนของ Na2SO4 เปนกโมลาร
1) 2.08 2) 1.08 3) 0.68 4) 0.58
6. สารละลายแอมโมเนยในบกเกอรหนงเขมขน 2%w/v 200 cm3 มความหนาแนน 0.980 g/cm3 ตงทงไวให
ระเหยจนเหลอปรมาตร 150 cm3 มความเขมขนเปน 1.8%w/v และมความหนาแนนเปน 0.990 g/cm3 จงหา
วาน าระเหยไปกกรม
1) 50 กรม 2) 47.5 กรม
3) 47.3 กรม 4) 46.2 กรม
12 | เคมครกก สยามสแควร ซอย 6
โจทยเรองสารละลายชดท 4
1. ถาตวถกละลายมความหนาแนนนอยกวาน า จะไดสารละลายทมความหนาแนน .......................... ถาตวถกละลายมความหนาแนนมากกวาน า จะไดสารละลายทมความหนาแนน ..........................
2. สารละลายผสมระหวาง NaCl 0.4 M 40 cm3 กบสารละลาย
NaCl 0.3 M 20 cm3 จะมปรมาณ Na+ เทากบ Na+ ในสารละลาย
Na2SO4 7.1 %w/v ปรมาตรก cm3
3. ตองเตมสาร A กกรมลงในสารละลายของ A 200 กรม เพอใหได
สารละลายทเขมขนเพมขนจาก 15% เปน 20% โดยมวล
4. ละลายกาซ X ในน า 96 cm3 จนไดสารละลายเขมขนรอยละ 20 วดปรมาตรสารละลายได 132 cm3 ถาความหนาแนนของน า เทากบ 1 g/cm3 จงหาความหนาแนนของสารละลาย X
5. เมอละลาย HF ลงในน า 60 cm3 จะไดสารละลาย HF 90 cm3
ถาวดความหนาแนนของสารละลายได 0.8 g/cm3 จงหา
ความเขมขนของสารละลายในหนวยโมลตอลตร
6. ทอณหภม 35OC สารละลายกรด H2SO4 เขมขน 98%โดยมวล
มความหนาแนน 1.82 g/cm3 แบงสารละลายนมา 15.0 cm3
เจอจางในน าจนไดสารละลายเขมขน 52% โดยมวลซงม
ความหนาแนน 1.40 g/cm3 จ านวนก cm3
7. ของเหลว L มความหนาแนน 0.92 g/cm3 จ านวน 40 cm3
เมอเตมน าจนได สารละลาย 1600 cm3 วดความเขมขนได
0.2 mol/dm3 จงหามวลโมเลกลของของเหลว L
ปรมาณสา รสมพน ธ | 13
3. สมบตคอลเกทฟ (Colligative Properties) สมบตคอลเกทฟ คอ ...................................................................................................
เงอนไขของตวถกละลายทท าใหเกดสมบตคอลเกทฟ คอ
1. ......................................................................................................
2. ......................................................................................................
3. ......................................................................................................
สมบตคอลเกทฟ ท าใหสารละลายมพฤตกรรมทเปลยนแปลงไป ไดแก
1. ......................................................................................................
2. ......................................................................................................
3. ......................................................................................................
4. ......................................................................................................
การเปลยนแปลงจดเดอดและจดเยอกแขงของสารละลาย
การค านวณใชความเขมขนของสารละลายในหนวย ........................
ความชนของกราฟ คอ ............................................ ซงขนกบ ....................................
คา Kb และ Kf ของน า คอ ............................. และ ................................. ตามล าดบ
ตวอยาง
1. คา Kb และคา Kf ของน ามคา 0.53 และ 1.86 OC∙kg/mol ตามล าดบ ถาละลายสารตอไปนในน า 500 กรม
สารละลายทไดจะมจดเยอกแขงและจดเดอดเทาใด
1.1 กลโคส 45 กรม
1.2 ยเรย 15 กรม
T
ความเขมขน (mol/kg)
14 | เคมครกก สยามสแควร ซอย 6
2. สาร A ละลายในกรดแอซตกเปนสารละลายทมความเขมขน 1 mol/kg
มจดเดอด 120.97OC ถา kb ของกรดแอซตกเทากบ 3.07 จงหาจดเดอดปกต
ของกรดแอซตก
3. ถาละลายสารชนดหนง 20 กรม ลงในน า 200 กรม ปรากฎวาน ามจดเดอด
ท 101.06 องศาเซลเซยส หากละลายสารนจ านวน 40 กรม ในตวท าละลาย
A ปรมาณ 1 กโลกรม จะไดสารละลายทมจดเดอดเทาใด คา Kb ของสาร A
เทากบ 0.8 OC∙kg/mol จดเดอดของสาร A บรสทธเทากบ 80 OC
4. เบนซน (C6H6) มคา Kb = 2.5 ถาละลายโทลอน (C6H5CH3) 4.6 กรม ลงในเบนซน 250 กรม สารละลายทไดจะมจดเดอดเปลยนไปเทาไร
5. สาร A มมวลโมเลกล 100 g/mol สามารถละลายน าไดแตไมแตกตว ถาตองการไดสารละลาย A ในน ามจดเยอกแขงท -7.44 OC จะตอง ใสสาร A กกรมลงไปในน าครงกโลกรม
6. สารละลาย A 10 กรม ในเอทานอล 400 กรม มจดเดอด 82OC
สารละลาย A 15 กรม ในเอทานอล 250 กรม จะมจดเดอดเทาใด
ก าหนดใหเอทานอลมจดเดอดปกต 78OC
ปรมาณสา รสมพน ธ | 15
โจทยเรองสมบตคอลเกทฟ ชดท 1
1. ถาสารละลายยเรย (NH2)2CO 6.0 กรมในน า 1 กโลกรม มจดเยอกแขง -0.2OC สารละลายยเรยเขมขน 2
mol/kg จะมจดหลอมเหลวทอณหภมเทาใด
1) -2OC 2) -3OC 3) -4OC 4) -5OC
2. ถาน าสาร ก ซงมมวลโมเลกลเทากบ 100 จ านวน 20 กรม มาละลายในตวท าละลาย ข ซงมจดเดอดเทากบ 100 องศาเซลเซยส จ านวน 400 กรม ปรากฎวาจดเดอดเพมขนเปน 102 องศาเซลเซยส คา Kb ของตวท าละลายนคอขอใด 1) 0.25OC 2) 1.0OC 3) 2.0OC 4) 4.0OC
3. สารละลายมตวถกละลาย 240.0 กรม ในน า 2.0 กโลกรม พบวาจดเยอกแขงเปน -3.72OC ถา Kf ของน าเทากบ 1.86OC ตวถกละลายนาจะเปนสารใด
1) C10H8 2) CH3COOH 3) C2H5OH 4) C2H2O4
4. สารละลายทมน ามนระก า 3.80 กรม ละลายในเบนซน 245 กรม จะมจดเยอกแขงเทาใด ถาน ามนระก ามมวล
โมเลกลเทากบ 152 และเบนซนมจดเยอกแขง 5.50OC คา Kf ของเบนซนเทากบ 4.90OC
1) 6.00OC 2) 5.00OC 3) 5.45OC 4) 5.55OC
5. เมอเตมสาร A จ านวน 1 กรมลงในตวท าละลาย 25 กรม สารละลายทไดมจดเดอดสงกวาตวท าละลาย 1 OC และมจดเยอกแขงต ากวาตวท าละลาย 2.5 OC ถามวลโมเกลของสาร A = X ตวท าละลายนมคา Kb เปนกเทาของ Kf
1) 0.4X 2) 0.4 3) 2.5 4) 4
16 | เคมครกก สยามสแควร ซอย 6
โจทยเรองสมบตคอลเกทฟ ชดท 2
1. สารละลาย 1 กรมในน า 20 cm3 ในขอใดมจดเยอกแขงต าทสด 1) น าตาลทราย 2) น าตาลกลโคส 3) ยเรย (H2NCONH2) 4) ทกสารละลายมจดเยอกแขงเทากน
2. สาร X เปนของแขงสขาวทมจดหลอมเหลว 180 OC ทคา Kf เทากบ
40 OC/mol/kg ถาละลายสาร Y 0.64 กรม ในสาร X 8.0 กรม จะได
สารละลายมจดเยอกแขงเปน 160 OC จงหามวลโมเกลลของสาร Y
และความเขมขนของสารละลายเปน mol/kg
3. ตวท าละลาย X มจดหลอมเหลวและจดเดอดเปน 17 OC และ 118 OC
ตามล าดบ เมอละลายสาร Y ในตวท าละลาย X จนมความเขมขน 9.09%
โดยมวล พบวาสารละลายมจดหลอมเหลวและจดเดอดเปน 7 OC และ
125.5 OC ตามล าดบ จงหาวาคา Kb เปนกเทาของคา Kf
4. สารละลายของสาร A หนก 2.0 กรม ในน า 250 กรม มจดเดอดเปน 100.4 OC ถาตองการใหสารละลายนมจด
เยอกแขงเปน -3.6 OC จะตองเตมสาร A ลงไปอกกกรม ก าหนดคา Kb และ Kf ของน าเปน 0.5 และ 1.8 OC/m
ตามล าดบ
1) 5 กรม 2) 4 กรม
3) 3 กรม 4) 2 กรม
5. จงพจารณาขอมลในตาราง ถาสาร A มจดเดอด 56OC และจดเยอกแขง 2OC ขอความใดอาจไมถกตอง
สารละลาย มวลสาร A (g) ตวถกละลายทเตมใน A มวลทเตม f.p. (OC) 1 X D Y -4.0 2 40 C6H12O6 14.4 -2.8 3 200 E 9.2 0.8
1) Kf ของ A = 2.4OC/molal 2) สารละลาย D ใน A เขมขน 2.5 mol/kg 3) สตรโมเลกลของ E คอ C3H8O3 4) สารละลาย 1 มจดเดอดสงกวาสารละลาย 2
ปรมาณสา รสมพน ธ | 17
ตวอยางขอสอบ เตรยมสอบเกบคะแนน ชดท 1
1. อากาศในบรเวณโรงงานอตสาหกรรมแหงหนงมกาซ CO2 และ SO2
อยในปรมาณ 308 และ 256 ppm (คดเทยบโดยมวล) ตามล าดบ
จงค านวณหาอตราสวนโดยปรมาตรของกาซ CO2 ตอ SO2
ในอากาศบรเวณดงกลาว
2. ละลายสารตอไปน Mg(NO3)2 , NH4NO3 , Al(NO3)3 ชนดละ 10 กรม
ลงในน า 500 cm3 สารละลายทมความเขมขนของไนเตรทไอออน
มากทสด และ นอยทสด คอสารละลายใดตามล าดบ
3. สารละลาย P ในตวท าละลาย Q เขมขน 1 โมแลล มจดเยอกแขง -3.61OC
แตถาสารละลายนเขมขน 3 โมแลลจะมจดเยอกแขง -8.09OC จงหาวา
ถาสารละลายเขมขน 2.5 โมแลล จะมจดเยอกแขงเทาใด
4. จงหาเศษสวนโมลของยเรย (NH2CONH2) ในสารละลายของยเรย 22.5
กรมในน า 450 กรม (ตอบเปนทศนยม 2 ต าแหนง)
5. ละลาย C2H4O2 ในสาร Q ไดสารละลายทมเศษสวนโมลของ C2H4O2 เปน
0.2 จงหาความเขมขนเปนรอยละโดยมวลตอปรมาตร
ก าหนดให Q มมวลโมเลกล 75 และสารละลายมความหนาแนน 1.8 g/cm3
18 | เคมครกก สยามสแควร ซอย 6
ตวอยางขอสอบ เตรยมสอบเกบคะแนน ชดท 2
1. ตองการเตรยมสารละลายกรดซลฟวรก (H2SO4) 1.20 โมลาร
จ านวน 200 cm3 จากสารละลายกรดซลฟวรกเขมขน 24.0%
โดยมวลซงมความหนาแนน 1.225 g/cm3
(ก) จะตองใชสารละลายกรดซลฟวรกเขมขน 24.0% โดยมวลกกรม (ใชวธ Unit conversion)
(ข) มวธการเตรยมสารละลายนอยางไรอยางไร
2. สารละลาย P ในตวท าละลาย Q เขมขน 1 โมแลล มจดเยอกแขง -3.61OC
แตถาสารละลายนเขมขน 3 โมแลลจะมจดเยอกแขง -8.09OC จงหาวา
ถาสารละลายมจดเยอกแขง -4.73OC จะมความเขมขนกโมแลล
3. ละลาย C2H4O2 ในสาร Q ไดสารละลายทมเศษสวนโมลของ C2H4O2
เปน 0.2 และมความเขมขนเทากบรอยละ 30 โดยมวลตอปรมาตร
ถาสารละลายมความหนาแนน 1.8 g/cm3 จงหามวลโมเลกลของสาร Q
4. สารละลายผสมระหวาง MgSO4 เขมขน 0.6 โมลาร จ านวน 300 cm3
กบ K2SO4 เขมขน X โมลาร จ านวน 600 cm3 ตรวจพบวามความเขมขน
ของ K+ ในสารละลายผสมเทากบ 0.4 โมลาร จงหาวามความเขมขน
ของ SO42− ในสารละลายกโมลาร
5. สาร B 1โมเลกลม C 2 อะตอม คดเปนรอยละ 50 โดยมวล
สาร B 28.8 กรม ละลายในน าจนไดสารละลาย 250 cm3
จงหาความเขมขนในหนวยโมลาร
ปรมาณสา รสมพน ธ | 19
ตวอยางขอสอบ เตรยมสอบเกบคะแนน ชดท 3
1. สารละลาย Q เขมขน 3.125 mol/kg หรอ 20% โดยน าหนก
จงหาคามวลโมเลกลของ Q
2. จงหาอตราสวน โดยปรมาตร ในการผสมสารละลายชนดหนง ใหไดความเขมขนตามทก าหนด
สารละลายขวดท 1 สารละลายขวดท 2 ความเขมขนทตองการ อตราสวน ขวดท 1 : 2 1.0 3.5 2.0 0.5 1.25 1.0 0.8 2.0 1.7 2.5 0.1 0.5
3. มสารละลาย MgSO4 เขมขน 1.2 mol/dm3 จ านวนหนง แลวเตมน า
ลงไปอก 40 cm3 ความเขมขนของสารละลายลดลงเปน 9.6%w/v
จงหาวาสารละลายใหมมปรมาตรก cm3
4. ละลาย C3H7OH ในสาร Wไดสารละลายทมเศษสวนโมลของ C3H7OH
เปน 0.10 และมความเขมขนเทากบรอยละ 20 โดยมวลตอปรมาตร
ก าหนดให W มมวลโมเลกล 40 จงหาวาสารละลายมความหนาแนนก g/cm3
5. เมอท าการผสมสารละลาย NaCl เขมขน 0.2 mol/dm3 จ านวน 300 cm3
กบสารละลาย MgCl2 เขมขน 1.5 mol/dm3 จ านวน X cm3 พบวา
สารละลายรวมทไดมความเขมขนของ “คลอไรดไอออน” เทากบ
1.32 mol/dm3 จงหาคาของ X
20 | เคมครกก สยามสแควร ซอย 6
4. รอยละของสารในสารประกอบ (Percent Composition of Compounds) การหารอยละโดยมวลขององคประกอบ
ตวอยาง
1. จงหารอยละโดยมวลของน าใน CuSO4∙5H2O
...........................................................................................................................
2. จงเปรยบเทยบรอยละโดยมวลของออกซเจนใน H2S2O7 กบ H2SO4
...........................................................................................................................
3. CaSO4∙nH2O มน าเปนองคประกอบรอยละ 20.9 โดยมวล จงหาคา n
...........................................................................................................................
การหาสตรสารประกอบจากรอยละโดยมวลขององคประกอบ
สตรโมเลกล คอ …………………………………………………………………..
สตรเอมพรคล คอ ………………………………………………………………….
ตวอยาง
4. สารประกอบหนงประกอบดวย P 26.7% Cl 61.2% และ N
จงหาสตรของสารประกอบน
5. สารประกอบหนงประกอบดวย K 26.6% Cr 35.4% และ O
จงหาสตรของสารประกอบน
6. ออกไซดของโลหะชนดหนงประกอบดวย M 78.8% (M=119)
จงหาสตรของออกไซดน
การหาสตรของสารประกอบจากปฏกรยาเคม
ตวอยาง
7. สารประกอบชนดหนงประกอบดวยธาต S O และ Cl สารประกอบน
5.95 กรมท าปฏกรยากบไอน ามากเกนพอไดกาซ SO2 3.2 กรม และกาซ
HCl 3.65 กรม จงหาสตรเอมพรคลของสารประกอบดงกลาว
ปรมาณสา รสมพน ธ | 21
8. สารอนทรยชนดหนงประกอบดวยธาต C O N และ H 6.67% โดยมวล
สารนหนก 1.5 กรม ท าปฏกรยากบไอน าสลายตวใหกาซ CO2 1.1 กรม
และกาซแอมโมเนย 0.85 กรม จงหาสตรของสารอนทรยน
9. สารชนดหนงประกอบดวยธาต C H และ N เผาสารน 1.24 กรม สลายตวใหกาซ
CO2 1.76 กรม กาซ NO2 1.84 กรม และไอน า 1.8 กรม จงหาสตรของสาร
โจทยเรองสดสวนของสารในสารประกอบ
1. ขอใดเรยงล าดบรอยละของออกซเจนในสารประกอบทเพมขน 1) Na2S2O5 , CaSO4 , Al2(SO4)3 2) Al2(SO4)3 , Na2S2O5 , CaSO4 3) CaSO4 , Al2(SO4)3 , Na2S2O5 4) CaSO4 , Na2S2O5 , Al2(SO4)3
2. ดนเหนยวกอนหนงพบวามน าอย 10% โดยมวล ถาน าไปตากแดดใหน าระเหยไปบาง จะเหลอน าอย 5% และ
ซลกา 50% โดยมวล จงค านวณหารอยละโดยมวลของซลกาในดนเหนยวทยงไมตากแดด 1) 85.71% 2) 47.37% 3) 45.7% 4) 29.16%
3. สารประกอบ X2Y3 ม X เปนองคประกอบอย 60% โดยมวล ถาน า Y ไปท าปฏกรยากบออกซเจนไดสารทม
สตร Y3O2 ซงม Y อย 75% โดยมวล จงหามวลอะตอมของ X
1) 96.0 2) 72.0 3) 36.0 4) 32.0
4. เหลกทถลงแลวประกอบดวย C 4% โดยมวล ถา C ทงหมดอยในรปของสารประกอบ Fe3C จงหารอยละของ
Fe3C ในเหลกทถลงแลวน 1) 60 2) 50 3) 40 4) 30
22 | เคมครกก สยามสแควร ซอย 6
5. แอมเฟตามนเปนของแขงมสตรโมเลกล C9H13N น าแอมเฟตามน
มา x g พบวามจ านวนไฮโดรเจนอะตอมเทากบจ านวนไฮโดรเจน
อะตอมในน า 234 g แลว x มคาเทาใด
6. โซเดยมคารบอเนตเปนของแขงสขาวทดดความชนจากสงแวดลอมรอบขางได กลายเปนผลกน าใน
สารประกอบ ถาม Na2CO3.nH2O หนก 71.5 กรม มาอบแหง จะมน าหนกเหลอเพยง 26.5 กรม จงหาคา n 1) 5 2) 7 3) 10 4) 12 8. โซเดยมโครเมตมสตร Na2CrO4.nH2O จากการวเคราะหพบวาประกอบดวยโครเมยม 15.2% คาของ n จะเปน
เทาใด (Na=23, Cr=52, O=16) 1) 10 2) 7 3) 5 4) 15 9. ละลายสารประกอบซลไฟดของธาตหม 1 จ านวน 2.2 กรม ลงในสารละลายกรด HNO3 ทมากเกนพอ
จากนนระเหยแหงสารละลาย พบวามของแขงสขาวเหลออย 4.04 กรม โลหะหม 1 นคอธาตใด 1) Li 2) Na 3) K 4) Cs 10. เผาสารประกอบคารบอเนตของธาตหม 2 ชนดหนง 2.1 กรม ไดกาซคารบอนไดออกไซด 1.1 กรม จงหามวล
สตรของสารประกอบน 1) 65 2) 84 3) 100 4) 197
ตวอยางขอสอบ สดสวนของสารในสารประกอบ
1. Fe(OH)x ม O เปนองคประกอบในสดสวน 4/9 โดยมวล
จงหาคา x
2. MgCl2.zH2O มธาตคลอรนอยรอยละ 32.1 โดยมวล จงหาคา z
ปรมาณสา รสมพน ธ | 23
3. ESO4 มธาต E เปนองคประกอบ 40%w เมอดดซบความชน
แลวกลายเปน ESO4.aH2O ซงม E อย 25.6%w
จงหามวลอะตอมของ E และคาของ a
4. เมอน าผลกสารสม KAl(SO4)2.mH2O ซงมความชนรอยละ
45.6 โดยมวล มาระเหยความชนออกไปบางสวนจะมมวล
ลดลงเหลอรอยละ 84.8 เมอเทยบกบน าหนกตอนแรกและได
ผลกสารสมทมสตร KAl(SO4)2.nH2O จงหาคาของ m และ n
5. เมอใหความรอนแก XBrO4 ซงมโบรมนเปนองคกอบอย
43.5%w จะสลายตวใหกาซ O2 และ XBrOn ซงมโบรมน
อย 47.6%w จงหาคาของ n
6. สารประกอบชนดหนงประกอบดวยธาต สงกะส อะลมเนยม และออกซเจน โดยมสดสวนจ านวนอะตอม 1 : 2 : 4 ถาน าสารนหนก 3.30 กรม มาวเคราะห หาปรมาณสงกะส จะไดสงกะสหนกกกรม 1) 0.47 2) 0.92 3) 1.17 4) 1.42
7. วตามน A มคารบอนเปนองคประกอบ 83.97% และมมวลโมเลกล 286
วตามน A หนงโมเลกลจะมคารบอนอยกอะตอม
8. เหลกทถลงแลวประกอบดวย C 4% โดยมวล ถา C ทงหมดอยในรปของ
สารประกอบเหลกคารไบด โดยรอยละของเหลกคารไบดในเหลกทถลง
แลวนเทากบ 60 จงหาสตรของเหลกคารไบด
24 | เคมครกก สยามสแควร ซอย 6
5. ปรมาณสารสมพนธของกาซ (Stoichiometry of Gas) ปรมาณสมพนธของกาซ คอ ................................................................................
โดยในการวดปรมาตรของกาซนนตองท าท .................................................. ทกชนด
กฎของอาโวกาโดร กลาววา .......................................................................................
....................................................................................................................................
ตวอยาง
1. จงเตมตารางใหสมบรณ ถาวดปรมาตรกาซทกชนดทอณหภมและความดนเดยวกน
กาซ น าหนก ปรมาตร โมล จ านวนโมเลกล
1) CH4 6.4 g 9.6 dm3 …… mol …………….
2) NO2 ……… g 12.0 dm3 …… mol …………….
3) CO2 ……… g …….. dm3 0.8 mol …………….
4) …… 8.0 g 6.0 dm3 …… mol …………….
5) …… 0.6 g …….. dm3 ……. mol 9.03 x1022
2. กาซไนโตรเจน 40 cm3 ท าปฏกรยาพอดกบกาซไฮโดรเจน 120 cm3 ไดกาซผลตภณฑ 80 cm3 จงหาสตร
โมเลกลของกาซผลตภณฑ
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
3. กาซ A2 100 cm3 ท าปฏกรยากบ กาซ B2A2 50 cm3 ไดกาซ C 100 cm3 จงหาสตรโมเลกลของกาซ C
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
4. เผากาซชนดหนง 180 cm3 ใหสลายตวไดกาซ X2O 60 cm3 และ XO2 60 cm3 จงหาสตรโมเลกลของกาซน
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
ปรมาณสา รสมพน ธ | 25
5. ธาตสมมต A เกดสารประกอบเปนกาซ AO2 ปรมาตร 50 cm3 จากนนเมอท าปฏกรยากบ O2 50 cm3 ไดกาซ
ผลตภณฑ 50 cm3 และเหลอ O2 25 cm3 จงหาสตรของกาซผลตภณฑ
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
6. กาซ N2 30 cm3 ท าปฏกรยากบ O2 45 cm3 เกดกาซผลตภณฑ 30 cm3 จงหาสตรโมเลกลของกาซน
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
7. กาซ X2 35 cm3 ท าปฏกรยากบกาซ Y2 48 cm3 เกดกาซ Z และมกาซ X เหลออย สตรโมเลกลของกาซ Z คอ
XY3 จงหาวาภายหลงมกาซในระบบกลกบาศกเซนตเมตร
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
8. กาซไฮโดรคารบอนชนดหนง 30 dm3 เผาไหมสมบรณกบกาซออกซเจน 165 dm3 ไดกาซ
คารบอนไดออกไซด 120 dm3 และไอน า โดยวดปรมาตรกาซทอณหภมและความดนเดยวกนอตราสวน
จ านวนโมลของ C : H ใน 1 โมลของกาซไฮโดรคารบอนชนดนเปนเทาใด
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
9. กาซ SO2 16 g ม a โมเลกล กาซ NO2 23 g มกโมเลกล
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
10. ขวดใบหนงมน าหนก 52.56 g เมอบรรจกาซ CO2 ท STP แลวจะหนก 53.44 g ถาน าขวดนไปบรรจกาซชนดหนงท STP แลวมน าหนก 53.20 g กาซนนาจะเปนกาซอะไร
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
26 | เคมครกก สยามสแควร ซอย 6
6. สมการเคม (Chemical Equation) สมการเคมแบงสารออกเปน 2 ฝง คอ ............................ และ ..............................
การระบ สถานะ (state) หรอวฎภาค (phase) ของสารใหระบตอจากสารนน
1. ของแขง ระบโดย .......................... 2. ของเหลว ระบโดย ........................
3. กาซ ระบโดย .......................... 4. สารละลาย ระบโดย ......................
ลกศรตรงกลางสมการเคม สอความหมายไดหลายอยาง คอ
1. ( → ) สอถง ....................................................................
2. ( ) สอถง .................................................................
3. ( ) สอถง ...................................................................
4. ( = ) สอถง .........................................................................
สญลกษณในสมการเคมตางๆ
1. เครองหมาย ( ∆ ) บรเวณลกศร สอถง ............................................
2. สญลกษณ ( hν ) บรเวณลกศร สอถง ............................................
3. สญลกษณ ∆H ทายสมการเคม สอถง ............................................
3.1 ถา ∆H มคาเปนบวก หมายถง ...........................................
3.2 ถา ∆H มคาเปนบวก หมายถง ...........................................
การดลสมการเคม
1. การดลอะตอม มหลกการคอ .........................................................................
ตวอยางเชน KNO3(s) → KNO2(s) + O2(g)
ใหเรมดลจากอะตอมของ .............................
2. ในกรณทมประจของไอออน มหลกการ คอ .....................................................
ปรมาณสา รสมพน ธ | 27
จงดลสมการเคมตอไปน และระบวาเปนปฏกรยาประเภทใด
1) HgO → Hg + O2
2) NH3 → H2 + N2
3) CrO3 → Cr2O3 + O2
4) KClO3 → KCl + O2
5) Pb(NO3)2 → PbO + NO2 + O2
6) Na2CO3 + HCl → NaCl + H2O + CO2
7) Al + Zn(NO3)2 → Al(NO3)3 + Zn
8) Na3PO4 + AgNO3 → Ag3PO4 + NaNO3
9) CaC2 + H2O → C2H2 + CaO
10) Fe + HCl → FeCl3 + H2
11) Fe2O3 + CO → Fe + CO2
12) Al + MnO → Al2O3 + Mn
13) FeS + H2SO4 → FeSO4 + H2S
14) C4H10 + O2 → CO2 + H2O
15) C6H14 + O2 → CO2 + H2O
16) Al(OH)3 + CO2 → Al2(CO3)3 + H2O
17) NaHCO3 → Na2CO3 + CO2 + H2O
18) Na2CO3 → Na2O + CO2
19) Na2O + H2O → NaOH
20) BaSO4 + HCl → BaCl2 + H2SO4
28 | เคมครกก สยามสแควร ซอย 6
ประเภทของปฏกรยาเคม
1. ปฏกรยาการสลายตว 2. ปฏกรยารวมตว
3. ปฏกรยาแทนท 4. ปฏกรยาสลบท
5. ปฏกรยาเผาไหม 6. ปฏกรยากรด-เบส
จงเขยนสมการตอไปนใหสมบรณ
1) NH3 + H2SO4
2) CH3COOH + NaOH
3) NH4Cl + NaOH
4) Al + H2SO4
5) Zn + HCl
6) MgCO3 + HNO3
7) Mg + O2
8) Mg + N2
9) Na + H2O
10) Mg + H2O
11) KCl + Pb(NO3)2
12) CaO + HCl
13) MgI2 + AgNO3
14) Al + ZnCl2
15) BaCl2 + Al2(SO4)3
ปรมาณสา รสมพน ธ | 29
7. การค านวณปรมาณสารในสมการเคม
(Stoichiometry Calculation) ปรมาณของสารตางๆในสมการเคมทดลแลว มจ านวนโมลของสารตางๆเปนสดสวนเดยวกบเลขดลของสารนนๆ
ในสมการ
ตวอยาง
จงหาอตราสวนโดยโมลทพอดกนของแตละสารในสมการเคม
1. C6H12O6 + 6O2 → 6CO2 + 6H2O
...........................................................................................................................
2. 2KMnO4 + 16HCl → 2KCl + 2MnCl2 + 8H2O + 5Cl2
...........................................................................................................................
จงเตมตารางใหสมบรณ
สมการปฏกรยาเคม ปรมาณสาร โมลสาร โมลสาร ปรมาณสาร
3. CaCO3 → CaO + CO2 CaCO3
20 g
CaCO3
….. mol
CO2
….. mol
CO2
….. L (STP)
4. 2Na + 2H2O → 2NaOH + H2 Na
6.9 g
Na
….. mol
H2
….. mol
H2
…… L (STP)
5. CO2 + Ca(OH)2 → CaCO3 + H2O CO2
…… L (STP)
CO2
…… mol
CaCO3
….. mol
CaCO3
25 g
6.
2KCl + Pb(NO3)2 → PbCl2 + 2KNO3
KCl
0.2 M, 50 cm3
KCl
….. mol
PbCl2
….. mol
PbCl2
…….. g
7. Fe2O3 + 3CO → 2Fe + 3CO2 Fe2O3
16 kg
Fe2O3
…… mol
CO2
…… mol
CO2
……. kg
30 | เคมครกก สยามสแควร ซอย 6
สมการปฏกรยาเคม ปรมาณสาร โมลสาร โมลสาร ปรมาณสาร
8.
NH4Cl + NaOH → NaCl + NH3 +H2O
NaOH
0.25 M, 10 cm3
NaOH
…… mol
NH3
…… mol
NH3 (STP)
…….. cm3
9. CaO + 2HCl → CaCl2 + H2O HCl
0.1 M, 500 cm3
HCl
……. mol
CaCl2
……. mol
CaCl2
…… mol/dm3
จงเขยนสมการเคม และตอบค าถามตอไปน
10. เผาลวด Mg 3.6 g ในอากาศจะไดสารประกอบออกไซดหนกเทาใด
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
11. น าโซดาไฟความบรสทธ 75% จ านวน 40.0 g มาละลายน าแลวใสกรดไฮโดรคลอรกมากเกนพอ จากนนน า
สารละลายทไดไประเหยแหง จะมของแขงเหลออยกกรม
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
12. กาซออกซเจน 3360 cm3 ท STP จะผลตน าไดกโมเลกล
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
13. ถาตองการกาซ CO2 560 cm3 ท STP จะตองเผา CaCO3 กอยางนอยกกรม
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
ปรมาณสา รสมพน ธ | 31
14. สารละลาย KI เขมขน 0.75 M จ านวน 30 cm3 จะเกดตะกอนไดกกรม เมอเตมสารละลาย AgNO3 มากเกนพอ
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
15. ละลายสารประกอบ X2O จ านวน 5.2 กรม ลงในสารละลายกรด HCl ทมากเกนพอ แลวระเหยสารละลายจน
แหง พบวามของแขงสขาวเหลออยทกนภาชนะอย 11.7 กรม ธาต X คอธาตใด
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
16. ธาต X จ านวน 5 โมล ท าปฏกรยาพอดกบกาซออกซเจน 56 ลตรท STP เกดเปนสารประกอบ Y 2 โมล หนก
200 กรม จงหามวลอะตอมของธาต X
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
สารก าหนดปรมาณ (Limiting reagent)
ในกรณสารตงตนไมไดเกดปฏกรยาพอดกนหมด แตมบางสารเหลอ สารทใชเปนตวเทยบปรมาณโมลในสมการ
คอ ..........................................................
เหตผลทตองใสสารชนดหนงมากกวาอกชนดหนง เพอ ............................................
...................................................................................................................................
ตวอยาง
1. ในการผลตรถจกรยาน ถาม โครงรถ 5 ชน เบาะทนง 6 ชน แปนถบ 15 ชน และมลอ 8 ลอ จะสามารถผลต
จกรยานไดกคน ชนสวนใดเปนตวก าหนด
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
32 | เคมครกก สยามสแควร ซอย 6
2. สตรเคก 2 cups of powder + 1 cup milk + 2 eggs → 14 pancakes ในการท าแพนเคก ถามแปงและนมอยอยางละ 10 ถวย และมไข 12 ฟอง จะท า แพนเคกไดกชน
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
3. ปฏกรยาระหวางกาซ H2 และ O2 อยางละ 20 g ไดน าเปนผลตภณฑ จะเหลอกาซใด ปรมาตรเทาใดท STP
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
จงเตมตารางใหสมบรณ (สารผลตภณฑทตองค านวณ จะพมพตวหนา)
สาร สารตงตน ตวท 1
สารตงตน ตวท 2 สารก าหนดปรมาณ
สารผลตภณฑ
สมการ 4. CaCO3(s) + 2HCl(aq) → CaCl2(aq) + H2O(l) + CO2(g)
ปรมาณ 20 g 0.5 M, 500 cm3
............
....... L (STP)
โมล ...... mol CaCO3 ......... mol HCl ...... mol CO2
สมการ 5. 3BaCl2(aq) + Al2(SO4)3(aq) → 3BaSO4(s) + 2AlCl3(aq)
ปรมาณ 0.2 M, 300 cm3 0.15 M, 200 cm3
.............
........ g BaSO4
โมล ........ mol BaCl2 ....... mol Al2(SO4)3 ......... mol BaSO4
สมการ 6. C3H8(g) + 5O2(g) → 3CO2(g) + 4H2O(l)
ปรมาณ 2.2 kg C3H8 6.72 m3 O2
..............
......... g H2O
โมล ......... mol C3H8 .......... mol O2 ........ mol H2O
สมการ 7. 3KOH(aq) + (NH4)3PO4(aq) → K3PO4(aq) + 3H2O(l) + 3NH3(g)
ปรมาณ 0.3 M, 500 cm3 0.15 M, 300 cm3
..................
........ M K3PO4
โมล ......... mol KOH
......... mol (NH4)3PO4
.......... mol K3PO4
ปรมาณสา รสมพน ธ | 33
8. กาซไฮโดรเจนซลไฟด ประกอบดวยก ามะถน 94.12% ถาใชก ามะถน 24 กรม และไฮโดรเจน 8 กรม จะได
กาซไฮโดรเจนซลไฟดกกรม
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
9. ธาตก ามะถน 40 กรม ท าปฏกรยากบออกซเจน 60 กรม จะเหลอกาซออกซเจน 20 กรม จงหาสตรของ
สารประกอบทได
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
รอยละผลไดของปฏกรยา (Percent yield of reaction)
ในบางครงปฏกรยาเคมไมสามารถเกดขนได 100% เนองดวยปจจยตางๆทมผลตอปฏกรยา ไดแก
1. อณหภม ..........................................................................................................
2. ภาชนะ ...........................................................................................................
3. ความดน .........................................................................................................
4. พนทผวสมผสของสาร ....................................................................................
การรอยละผลไดของปฏกรยา..............................................................................................................................
ส าหรบปฏกรยาทมหลายขนตอน รอยละผลไดรวม คอ .........................................
ตวอยาง
1. เมอเผา MgCO3 42.0 g ในภาชนะเปดจะเหลอของแขงอยเทาใด ถาปฏกรยาทเกดขนเกดเพยงรอยละ 70
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
34 | เคมครกก สยามสแควร ซอย 6
2. ใหความรอนแกลวด Mg หนก 6 g ในบรรยากาศของไนโตรเจนทมากเกนพอ จะเกดสารประกอบไนไตรดขนกกรม ก าหนดใหปฏกรยาเกดไดเพยง 80%
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
3. เผา Na2CO3 53 g จะเกดกาซคารบอนไดออกไซด 5.60 L ท STP จงหารอยละผลไดของปฏกรยา
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
4. น ากระดางชวคราว 5 ลตร ม Mg(HCO3)2 ละลายอย 14.6 กรม เมอตมแลวจะเกดตะกรน 4.2 กรม จงหาวา Mg(HCO3)2 สลายตวไปรอยละเทาใด
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
5. เผาหนปน 150 กรม เกดกาซคารบอนไดออกไซด ภายหลงพบวาเหลอของแขงอย 100.5 กรม จงหารอยละของหนปนทเกดปฏกรยาไป
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
6. การผลตสารประกอบ A ซงมมวลโมเลกล 100 กรมตอโมล ในกระบวนการ ผลตม 5 ขนตอน ในแตละขนมรอยละของผลไดเพยง 50% โดยโมล สารวตถดบทใชในการผลตมมวลโมเลกล 80 กรมตอโมล ถาตองการผลตสารประกอบ A หนก 10 กรม ตองใชวตถดบหนกกกรม
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
ปรมาณสา รสมพน ธ | 35
ปฏกรยาตอเนอง
ปฏกรยาเคมทเกดหลายขนตอน จะมลกษณะเกดตอเนอง คอ สารผลตภณฑจากสมการท 1 จะถกใชเปนสารตงตน
ในสมการท 2 หลกการค านวณ คอ
...........................................................................................................................
ตวอยาง
1. ขนตอนการผลตโอเลยม (H2S2O7) ถาตองการผลตโอเลยม 356 กรม ตองใชกาซออกซเจนกลตรท STP
S + O2 → SO2 ... (1)
2SO2 + O2 → 2SO3 ... (2)
SO3 + H2SO4 → H2S2O7 ... (3)
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
2. 4NH3 + 5O2 → 4NO + 6H2O …. (1) 2NO + O2 → 2NO2 …. (2) ถามกาซแอมโมเนย 224 ลตร และกาซออกซเจน 300 ลตร ท STP จงหาวาจะ เกดกาซ NO2 กกรม ก าหนดใหแตละขนตอนมรอยละผลไดเทากบ 80
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
3. 3C + 2O2 → 2CO +CO2 …. (1)
CO + 2H2 → CH3OH …. (2)
CO2 + 3H2 → CH3OH + H2O …. (3)
จากขนตอนการผลตเมทานอล ถามคารบอน 180 kg จะสามารถผลตเมทานอล
ไดก kg ก าหนดใหปฏกรยาท 2 และ 3 มรอยละผลได 90 และ 80 ตามล าดบ
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
36 | เคมครกก สยามสแควร ซอย 6
ระบบสารตงตนผสม
ระบบทมสารตงตนผสมกนอย แตละสารสามารถเกดปฏกรยาได หลกการคอ
..................................................................................................................................
ตวอยาง
1. ของผสม KNO3 และ CaCl2 จ านวน 100 กรม ท าปฏกรยากบสารละลาย Na2SO4 มากเกนพอ เกดตะกอนหนก
81.6 กรม จงหาวาในของผสมม KNO3 กกรม
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
2. กาซผสมชนดหนงเปนกาซ C3H4 และกาซ C2H6 ไมทราบสดสวน แตทราบวามคารบอนอยรอยละ 84 โดย
มวลของผสมทงหมด ถาเผากาซผสมน 22.4 ลตร จะไดกาซ CO2 กลตร ปรมาตรทงหมดวดท STP
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
3. ของผสมระหวาง CaCO3 และ MgCO3 จ านวนหนง เมอน ามาเผาจนเกดปฏกรยาสมบรณ ไดสารประกอบ
ออกไซดหนกเพยงครงหนงของน าหนกตอนแรก จงหารอยละโดยมวลของ CaCO3 ในของผสม
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
ปรมาณสา รสมพน ธ | 37
โจทยตวอยางขอสอบทวไป 1. ขอใดตอไปนไมถกตอง
ก. CH4 22.4 ลตร ท STP ม H อย 1.505 x1024 อะตอม ข. KNO3 50.5 กรม ม O อย 9.03 x1023 อะตอม ค. C6H12O6 1.204 x1023 โมเลกล ม C อย 1.204 x1023 อะตอม ง. Ca(OH)2 6 โมล ม Ca อย 3.612 x1024 อะตอม 1) ก ข 2) ข ค 3) ก ค 4) ข ง
2. จงพจารณาขอใดถกตอง เมอพจารณาท STP
ก. H2SO4 2 โมล มจ านวนโมเลกลเทากบ O3 44.8 ลตร ข. NO2 23 กรม มจ านวนอะตอมทงหมดเทากบจ านวนอะตอมของ CH4 6.72 ลตร ค. NaOH 0.4 โมล มมวลเทากบ SO2 5.6 ลตร 1) ก 2) ก ข 3) ก ค 4) ก ข ค
3. ถาไนโตรเจน 4 g ม x โมเลกล อยากทราบวา SO2 จ านวน 4 g จะมกโมเลกล 1) x 2) 16x/7 3) 7x/16 4) 7x
4. สมมตวา X และ Y เปนธาตสองชนด ซงเกดเปนสารประกอบ Y2X3 และ Y2X ถา Y2X3 0.05 โมล หนก 9 กรม และ Y2X 0.10 โมล หนก 10 กรม มวลอะตอมของ X และ Y เปนเทาใดตามล าดบ
1) 20, 10 2) 40, 30 3) 10, 40 4) 30, 50
5. มวลอะตอมของ ก 1 อะตอม มคาเทากบ a กรม แตมวลอะตอมของธาต ก มคา b ถามวลอะตอมของธาต ข มคาเทากบ c มวลของธาต ข 1 อะตอม จะหนกเทาใด
1) a/bc 2) b/ac 3) ac/b 4) ab/c
6. ถากาซ AB2 0.8 โมล หนก 51.2 กรม จงหาความหนาแนนของกาซน
1) 2.9 x10-3 g/cm3 2) 2.3 x10-3 g/cm3 3) 1.8 x10-3 g/cm3
4) 1.4 x10-3 g/cm3
38 | เคมครกก สยามสแควร ซอย 6
7. จงพจารณาขอความตอไปน มขอถกกขอ
ก. ท STP กาซทกชนดมมวลเทากน จะมจ านวนโมเลกลเทากน ข. ท STP กาซทมความหนาแนนมากกวา จะมมวลโมเลกลมากกวา ค. ท STP กาซแอมโมเนยและกาซออกซเจน อยางละ 10 cm3 จะมปรมาตร เทากน ง. ท STP แคลเซยมคารบอเนต 1 โมลมปรมาตร 22.4 ลตร 1) 1 ขอ 2) 2 ขอ 3) 3 ขอ 4) 4 ขอ
8. ในการเตรยมสารละลาย X2Y เขมขน 0.25 mol/dm3 ท าโดยละลาย X2Y 3.0 กรมในน าจนไดสารละลาย 250
cm3 ถา Y มมวลอะตอมเปน 2 เทาของ X จงหามวลอะตอมของธาตทงสอง
1) 4, 8 2) 5, 10 3) 12, 24 4) 22, 44
9. สารละลายใดตอไปนเจอจางทสด 1) HNO3 0.2 mol/L 2) NaOH 15 g/น า 500 cm3 3) CO2 10 dm3 ท STP ละลายน า 1 dm3 4) C6H12O6 10 g/น า 100 cm3
10. น าเสยจากโรงงานหนงม HgCl2 เจอปนอย 0.813 ppm ถาน าน าเสยน 100 กรมมาวเคราะห จะพบ Hg2+ ก mg
1) 0.0003 2) 0.003 3) 0.06 4) 0.0006
11. สารละลาย X มความเขมขน 8 mol/dm3 มความหนาแนน 1.4 g/cm3 แบงสารละลายนมา 25 กรม พบวาม X
อย 12 กรม จงหามวลโมเลกลของ X
1) 60 2) 84 3) 124 4) 132
12. สารประกอบ AS2 เปนของเหลวบรสทธมความหนาแนน 1.68 g/cm3 ละลายของเหลวนจ านวนหนงในน า 4
cm3 จะไดสารละลายเขมขน 15.12 โดยมวลตอปรมาตร หรอคดเปน 1.26 mol/dm3 จงหามวลโมเลกลของ A
1) 120 2) 88 3) 56 4) 42
ปรมาณสา รสมพน ธ | 39
13. กรดอนทรยชนดหนงเปนของเหลว มความหนาแนน 2.0 g/cm3 เมอละลายน าไดความเขมขนในหนวยตางๆ ดงนคอ a molal หรอ b molar หรอ x% wt หรอ y %w/v
ถาความหนาแนนของน าเทากบ 1 g/cm3 การเปรยบเทยบคาขอใดถกตอง 1) a > b, x > y 2) a < b, x > y 3) a > b, x < y 4) a < b, x < y
14. สารละลายกรดไฮโดรคลอรกเขมขน 8 mol/dm3 มความหนาแนน 0.8 g/cm3 ถาเตรยมสารละลายนจากน า
บรสทธเพยง 101.6 cm3 จะไดสารละลายก cm3
1) 200.00 2) 179.50 3) 180.75 4) 123.46
15. ละลายผลกสารชนดหนงในน า ไดสารละลายเขมขนรอยละ 20 โดยมวล ถามน า 120 cm3 จะสามารถเตรยม
สารละลายนไดก cm3 ความหนาแนนของน าและสารละลาย เทากบ 1.0 และ 0.75 g/cm3 ตามล าดบ
1) 120 2) 187.5 3) 200 4) 225.75
16. โซดาขวดหนง 330 g มความเขมขนของกรดคารบอนก 0.12 M ตงทงไว 6 ชวโมง จะเหลอน าหนกอย 325 g
และเขมขน0.01 M จงหาวาน าระเหยไปเทาใด (ก าหนดใหโซดามความหนาแนนเทากบประมาณ 1 g/cm3 )
1) 1.6 กรม 2) 2.4 กรม 3) 3.0 กรม 4) 3.4 กรม
17. สารละลายกรดซลฟวรก 2 ชนด ชนดแรกมความเขมขน 2 โมลาร ชนดทสองเขมขน 1 โมลาร ถาน ามาผสม
กนในอตราสวน 2:3 โดยปรมาตร แลวเตมน าจนไดปรมาตรเปน 4 เทาของปรมาตรเดมจะมความเขมขนก
โมลาร
1) 1.4 2) 0.7 3) 0.35 4) 2.8
18. ตองผสมสารละลาย X เขมขน 1.0 โมลาร กบสารละลาย X เขมขน 3.2 โมลาร ในอตราสวนโดยปรมาตร
เทาใด เพอใหไดสารละลายผสมเขมขน 2.0 โมลาร
1) 3:2 2) 6:5 3) 9:8 4) 9:7
40 | เคมครกก สยามสแควร ซอย 6
19. แนฟทาลนหลอมเหลวท 80 OC สารละลายกรดเบนโซอกในแนฟทาลนเขมขน 2 mol/kg หลอมเหลวท 66 OC แลวสารละลายเฟนลเบนซนทมจดหลอมเหลว 76.6 OC จะมความเขมขนก mol/kg
1) 0.5 2) 2.3 3) 5.1 4) 7.0 20. สาร A, B และ C มมวลโมเลกลเทากบ 46, 92 และ 460 ตามล าดบ ถาน าสารแตละชนดมาละลายในตวท า
ละลาย X จนไดสารละลายทมความเขมขน 0.1 กโลกรมตอกโลกรมของตวท าละลาย ถาสารทงสามไมระเหย
และไมแตกตวใน Xจดเยอกแขงของสารละลายทงสามจะเปนอยางไร
1) A > B > C 2) A < B < C
3) A = B = C 4) ไมมขอใดถก
21. เมอน าตวถกละลายทไมระเหยชนดหนงจ านวน A โมล ละลายในสาร P 250 g ไดสารละลายทมจดเยอกแขงเทากบ -1.85OC เมอน าตวถกละลายชนดและ จ านวนเดยวกนนไปละลายในน า 75 g จะไดสารละลายทมจดเดอดเพมขนก OC ตวท าละลาย Tb (
OC) Kb (OC) Tf (
OC) Kf (OC)
น า 100.00 0.51 0.00 1.86 สาร P 80.10 2.53 5.50 4.90
22. สารละลายผสมระหวางสาร P และ Q ในอตราสวนตางๆ คอ สารละลายท 1 P : Q = 4 : 1 โดยมวล สารละลายท 2 P : Q = 5 : 2 โดยมวล สารละลายทงสองมจดเดอดตางกนกองศาเซลเซยส
สาร P Q B.P. (OC) 120 180 Kb 2.4 2.2
Mw 50 100 23. เมอละลายน าตาลทราย (มวลโมเลกล 342 ) หนก 34.2 g ในน า 200 g พจารณาขอสรปตอไปน ขอใดถก
(คา Kb ของน ามคาเทากบ 0.50OC.kg/mol)
1. ความเขมขนของสารละลายนในหนวยโมแลลลตอาจแทนดวยความเขมขนหนวยโมลารต
2. จดเดอดของสารละลายนคอ 100.25 OC
3. ความหนาแนนของสารละลายนมคาเทากบ 1.17 g/cm3
4. เมอเคยวน าเชอมจนน าหนกของสารละลายลดลงเปน 134.2 g จดเดอดของสารละลายจะเปน 100.5 OC
1) 1 2 และ 3 2) 2 และ 3 3) 3 และ 4 4) 2 3 และ 4
ปรมาณสา รสมพน ธ | 41
24. ธาต X มมวลอะตอม 16 ท าปฏกรยากบธาต Y ไดสารประกอบมสตรโมเลกลเปน Y2X5 ถาธาต Y 6.2 กรม ท า
ปฏกรยาพอดกบธาต X 8.0 กรม จงหามวลอะตอมของธาต Y
1) 19.8 2) 31.0 3) 51.6 4) 80.0
25. สารประกอบชนดหนงมธาตคารบอนและไฮโดรเจนเปนองคประกอบในอตราสวนโดยมวลเทากบ 6:1 ถาม
สารน 1.4 กรม จะมธาตคารบอนเปนองคประกอบกอะตอม
1) 3.0 x1022 2) 3.01 x1023 3) 6.02 x1022 4) 6.02 x1023
26. เมอสารละลายซคคารน 91.5 กรมในน า 1 ลตร ไดสารละลายทมจดเยอกแขงเทากบ -0.93 OC (Kf น า = 1.86 OC∙kg/mol) และซคคารนประกอบดวยรอยละโดยมวลของธาตดงน C = 45.90, H = 2.13, O = 26.23, N =
7.65 และ S = 17.49 จงหาสตรโมเลกลของซคคารน
1) C5H7O3NS 2) C7H5O3NS 3) C8H9O2NS 4) C14H10O6N2S2
27. โลหะ M มมวลอะตอม 200 เมอน ามาเผากบก ามะถนทมากเกนพอ ปรากฎวาธาต M หนก 16 กรม ใหสารประกอบหนก 19.84 กรม จงหาสตรอยางงายของสารประกอบน
1) M2S3 2) M3S2 3) MS 4) M2S
28. จากการทดลองพบวาเมอน าเลด (IV) ออกไซด 4.78 กรม มาเผาจะไดเถาและออกซเจน 0.32 กรม และเมอเอาเถาทไดไปเผาตออกจะไดตะกวหนก 4.14 กรม จากการทดลองน ขอใดสรปผด 1) เลด (IV) ออกไซด เมอถกความรอนจะไมเสถยร 2) เลด (IV) ออกไซด 487 กรม จะมออกซเจน 32 กรม 3) เลด (IV) ออกไซด 487 กรม มอะตอมของตะกวอย 2 โมล 4) สตรอยางงายของขเถาทเกดขนคอ PbO
29. น ากาซ CxHy ปรมาตร 30 cm3 มาเผาไหมในภาชนะทมกาซ ออกซเจน 90 cm3 ซงมากเกนพอ ภายหลงปฏกรยาปลอยให เยนลง พบวาปรมาตรกาซในระบบลดลงเหลอ 60 cm3
จากนน เตมสารละลาย NaOH ลงไปมากเกนพอ (NaOH จะท าปฏกรยา กลายเปน Na2CO3) แลวปรมาตรกาซลดลงเหลอเพยง 30 cm3 จงหาคา x/y (ปรมาตรกาซทกชนดวดทภาวะเดยวกน)
42 | เคมครกก สยามสแควร ซอย 6
30. น ากาซ CxHy ปรมาตร 50 cm3 มาเผาไหมในภาชนะทมกาซออกซเจน 200 cm3
ซงมากเกนพอ ภายหลงปฏกรยาปลอยใหเยนลง พบวาปรมาตรกาซในระบบ
ลดลงเหลอ 125 cm3 จากนนผานกาซทงหมดลงในน าปนใส แลวปรมาตรกาซ
ลดลงเหลอเพยง 25 cm3 จงหาสตรโมเลกลของกาซน
31. กาซ X 40 cm3 บรรจอยเหนอน าในกระบอกตวงซงคว าอยในอางน า เมอท าการถายกาซ X และ Y รวม 3 ครง เขาสกระบอกตวงดงน ครงท 1 ถายกาซ Y เขาไป 30 cm3 ปรมาตรรวมหลงเกดปฏกรยา เทากบ 10 cm3
ครงท 2 ถายกาซ Y เขาไป 10 cm3 ปรมาตรรวมหลงเกดปฏกรยา เทากบ 20 cm3 ครงท 3 ถายกาซ X เขาไป 40cm3 ปรมาตรรวมหลงเกดปฏกรยา เทากบ 0 cm3
กาซผลตภณฑทเกดขนละลายน าไดทงหมด อตราสวนโดยปรมาตรของกาซ X และ Y ทท าปฏกรยาพอดกนคอขอใด
1) 3 : 2 2) 2 : 3 3) 1 : 2 4) 2 : 1
32. กาซผสมระหวาง H2 กบ O2 มมวลรวม 20 กรม และมปรมาตรรวมท STP เทากบ 56 ลตร จงหาจ านวนโม
ลของ H2 และ O2 ตามล าดบ
1) 2, 0.5 2) 1.5, 1.0 3) 1.0, 1.5 4) 0.5, 2.0
33. ขวดเปลาใบหนงหนก 74.52 กรม เมอน าไปบร–รจกาซคลอรนท STP ชงน าหนกได 75.94 กรม แตเมอน าไปบรรจกาซ A ท STP ชงได 75.42 กรม กาซ A นาจะเปนกาซใด
1) SO2 2) NH3 3) NO2 4) HF
34. ณ อณหภมและความดนหนง กาซออกซเจน 80 กรม มปรมาตร 60 ลตร
ทภาวะน กาซชนดหนงปรมาตร 30 ลตร มมวล 135 กรม ถากาซน
ประกอบดวยธาต A ซงมมวลอะตอม 32 และธาต B ซงมมวลอะตอม 19
จงหาสตรโมเลกลของกาซน
ปรมาณสา รสมพน ธ | 43
35. กาซชนดหนง 50 cm3 ท าปฏกรยากบกาซออกซเจน 100 cm3 ไดกาซคารบอนไดออกไซดอยางเดยวปรมาตร 150 cm3 กาซนมมวลโมเลกลเทาใด 1) 28 2) 44 3) 68 4) 72
36. ปฏกรยาระหวางกาซ A 20 cm3 กบกาซ B 45 cm3 ไดกาซ C 60 cm3 และเหลอกาซสารตงตนอย 5 cm3 ถา
ตองการทราบวา สดสวนทท าปฏกรยาพอดกนของสารตงตนเปนเทาใด ตองท าการทดลองเพมตามขอใด
ก. เพมปรมาณสารตงตนเปน 2 เทา
ข. ลดปรมาณกาซ A ลงครงหนง
ค. เพมปรมาณกาซ B ขน 2 เทา
ง. ใชปรมาตรของกาซทงสองเทากนตอนเรมตน
1) ก ข ค 2) ข ค ง
3) ข ค 4) ก ง
37. กาซผสมระหวาง NO2 กบ N2O4 จ านวน 300 cm3 เมอเผาจนรอนจด N2O4 จะสลายตวกลายเปน NO2 จน
หมด ถาวดปรมาตรกาซหลงปฏกรยาสนสดไดเทากบ 420 cm3 ถาปรมาตรกาซทกชนดวดทอณหภมและ
ความดนเดยวกน จงหาวาในกาซผสมม NO2 รอยละเทาใด
1) 25 2) 45 3) 60 4) 75
38. ในการทดลองเพอผลตแกสโอโซน ปรากฏวาเมอใชออกซเจน 44 cm3
ผานเขาไปในเครองท าโอโซน จะไดโอโซนผสมกบออกซเจนออกมา
40 cm3 จากนน น าแกสทไดผานเขาเครองดดโอโซน และวดปรมาตร
แกสทเหลอได 36 cm3 อยากทราบวาผทดลองวดปรมาตรแกสทเหลอน
ผดพลาดจากคาจรงกลกบาศกเซนตเมตร (สมมตวาปรมาตรแกสทกชนด
วดทอณหภมและความดนเดยวกน)
44 | เคมครกก สยามสแควร ซอย 6
39. ภาชนะ A และ B เปนภาชนะปด 2 ใบบรรจคารบอนหนก 18 g และ 60 g ตามล าดบ เมอผานแกสออกซเจน
หนก 100 g ลงไปในภาชนะแตละใบเพอท าปฏกรยากบคารบอน ก าหนดปฏกรยาทเกยวของ
C + 1/2O2 → CO C + O2 → CO2 CO + 1/2O2 → CO2 ผลตภณฑทเกดขนในภาชนะ A และ B ขอใดถก
ตวเลอก ภาชนะA ภาชนะB
CO (mol)
CO2 (mol) CO (mol)
CO2 (mol)
1) 1.5 - - 3.125 2) - 1.5 3.75 1.25 3) 1.5 1.5 5.0 - 4) - 1.5 5.0 -
40. ในการผลตกาซ CO2 จากหนออนชนดหนงซงประกอบดวย CaCO3 80% โดยใหท าปฏกรยากบกรดแกทมาก
เกนพอ ถาตองการกาซ CO2 จ านวน 112 ลตรท STP จะตองใชหนออนกกรม
1) 500 2) 625 3) 112 4) 896
41. สมการทยงไมดลของการเผาแนฟทาลนในอากาศ คอ C10H8 + O2 → CO2 + H2O จะตองใชกาซออกซเจนอยางนอยกลตรท STP เพอเผาไหมแนฟทาลนหนก 4 กรมพอด
1) 2.24 2) 4.20 3) 8.40 4) 16.80
42. ธาตชนดหนงเปนของเหลวสน าตาลแดง สามารถถกฟอกสเมอท าปฏกรยากบ เอทลน และเมอท าปฏกรยากบ Na2S ใหผลตภณฑเปนของแขงสขาวกระจายในน า ถาน าธาตดงกลาวหนก 4 กรม จะท าปฏกรยากบโพแทสเซยมหนกกกรม
1) 1.23 2) 1.95 3) 4.39 4) 8.21
43. จากสมการ CaCO3 + 2HCl → CaCl2 + H2O + CO2 ใสหนปน 5 กรมลงในสารละลายกรดเกลอเขมขน 1 โมลาร ปรมาตร 500 cm3 ไดกาซ CO2 672 cm3 ท STP จะเหลอหนปนกกรม 1) 1 2) 2 3) 3 4) 4
ปรมาณสา รสมพน ธ | 45
44. จากขอ 43 หลงเกดปฏกรยา สารละลายกรดมความเขมขนเปนกโมลาร 1) 0.03 2) 0.06 3) 0.44 4) 0.88
45. กาซแอมโมเนยทท าปฏกรยากบกรดซลฟวรก 1.0 mol/dm3 จ านวน 250 cm3 ท 0OC ความดน 1 บรรยากาศ จะมปรมาตรก cm3 1) 2500 2) 5600 3) 11200 4) 22400
46. เมอละลายโลหะโซเดยมในน าเปนสารละลาย 500 cm3 สามารถเกบ กาซไฮโดรเจนได 33.6 ลตรท STP สารละลายโซเดยมไฮดรอกไซด ทไดจะมความเขมขนกโมลาร 1) 3 2) 6 3) 1.5 4) 5.6
47. เมอน า NaCl เหลว 1.0 กโลกรม มาแยกดวยไฟฟาจนหมด
จะไดกาซคลอรนกลตรท STP
1) 8.5 2) 17.1
3) 191.4 4) 383
48. เผาหนปนปรมาณหนงใหสลายตวเปนแคลเซยมออกไซดและกาซชนดหนง
หลงจากเผาแลวเหลอของแขงอยหนกเปน 2/3 ของปรมาณตอนแรก
จงหารอยละการเกดปฏกรยา
1) 64% 2) 76% 3) 83% 4) 91%
49. สงกะสและก ามะถนท าปฏกรยาการเกดซงคซลไฟด (ZnS) ซงเปนสารตวหนง
ทใชในสารเรองแสงทเคลอบผวดานของหลอดภาพโทรทศน ถาใหสงกะส 29.25 g
ท าปฏกรยากบก ามะถน 16.0 g เมอปฏกรยาสนสดลงอยางสมบรณจะมสารใดเหลอ
และเหลอกกรม
1) Zn, 3.25 2) Zn, 6.5 3) S, 0.8 4) S, 1.6
46 | เคมครกก สยามสแควร ซอย 6
50. แกสผสมระหวาง A B และ C ท าปฏกรยากนในภาชนะปด ไดสาร D เมอท าการวเคราะหมวลของ A B C และ
D ทเวลาตางๆ ไดผลดงนสมการแสดงปฏกรยาทเกดขน และปรมาณของ A B C และ D เมอเวลาผานไป 5
นาทควรเปนขอใด
เวลา (นาท) จ านวนโมล
A B C D 0 5.0 2.0 1.0 0 1 4.0 1.5 1.0 0.5 2 3.0 1.0 1.0 1.0
ขอ ปฏกรยาทเกดขน จ านวนโมล
A B C D 1) A + B + C → D 0.0 0.0 1.0 2.5 2) 2A + B → D 1.0 0.0 1.0 2.0 3) 2A + B → D 0.0 0.0 1.0 2.5 4) A + 2B → D 1.0 0.0 1.0 2.5
51. เมอสารละลาย HNO3 เขมขน 1.775 M ท าปฏกรยากบทองเหลอง (Cu 85% +Zn 15%) 15 กรม ดงสมการ Cu + 4HNO3 → 2NO2 + Cu(NO3)2 + 2H2O 4Zn + 10HNO3 → NH4NO3 + 4Zn(NO3)2 + 3H2O จงพจารณาขอความตอไปน
ก. Cu ในทองเหลองตามโจทยมจ านวนอะตอมเทากบ 12.7x6.02x1023 อะตอม ข. ปรมาตรของ HNO3 ทสามารถท าปฏกรยาสมบรณกบทองเหลองเทากบ 500 cm3 ค. จ านวนโมเลกลกาซ NO2 ทเกดขนเทากบ 2x6.02x1023 ง. จ านวนโมเลกลของ HNO3 ทใชในปฏกรยาท 2 เทากบ0.0875x6.02x1023 ขอความทถกตองคอ
1) ก และ ง 2) ก และ ค 3) ข และ ค 4) ข และ ง
ปรมาณสา รสมพน ธ | 47
52. จงหามวลของ KMnO4 ทตองใชเพอท าปฏกรยากบ HCl จ านวนมากเกนพอ เพอใหได Cl2 จ านวนทท าปฏกรยาพอดกบ H2 ทไดจาก Mg 10 กรมท าปฏกรยา กบ H2SO4 มากเกนพอ
2KMnO4 + 16HCl → 2KCl + 2MnCl2 + 8H2O + 5Cl2
Mg + H2SO4 → MgSO4 + H2
H2 + Cl2 → 2HCl
53. เมอเตมโลหะสงกะส 0.40 โมล ลงไปใน 400 cm3 ของสารละลายท Cu2+ เขมขน 0.10 mol/L และกรดแก 6.0
mol/L ปฏกรยาทเกดขนคอ
Zn(s) + Cu2+(aq) → Zn2+(aq) + Cu(s)
ตอมา Zn ทมากเกนพอท าปฏกรยากบกรด
Zn(s) + 2H+(aq) → Zn2+(aq) + H2(g)
หลงจากเกดปฏกรยาสมบรณ ขอใดกลาวไมถกตอง 1) เกด H2 0.36 mol 2) ความเขมขนของ Zn2+ คอ 1.00 mol/L 3) ความเขมขนของกรดคอ 5 mol/L 4) เกดโลหะ Cu 2.54 g
54. ในการผลตกรดไนตรก ประกอบดวยปฏกรยา 3 ขนตอน ดงน
4NH3 + 5O2 → 4NO + 6 H2O
2NO + O2 → 2NO2
3NO2 + H2O → 2HNO3 + NO
ถาตองการผลต HNO3 จ านวน 252 กรมจะตองใชกาซแอมโมเนยกลตรท STP
รอยละผลไดของ HNO3 เทากบรอยละ 80
48 | เคมครกก สยามสแควร ซอย 6
55. ปฏกรยาการละลาย Zn 3.25 กรม ในสารละลายกรดซลฟวรก 0.5 mol/L ปรมาตร 200 cm3 ไดสารละลาย
ZnSO4 เขมขน 0.20 mol/L จงหารอยละของปฏกรยาทเกดขน
1) 60 2) 75
3) 80 4) 92.5
56. สมมตวาลกไนตม S ปนอย 12.8%โดยมวล เมอน าลกไนต 1 kg
ไปเผาในบรรยากาศออกซเจน 240 กรม พบวาเกด SO2 และ SO3
อยางละ 2 โมล จงหาวาจะเหลอออกซเจนอยกลตรเมอวดปรมาตร
ท STP
57. เมอละลายสารมาตรฐาน X 200 mg ในน า 100 cm3 จะท าปฏกรยาพอดกบสารละลาย Y เขมขน 0.1 mol/dm3 ปรมาตร 20 cm3 น าหนกโมเลกลของ X เทากบขอใด ปฏกรยาคอ 2X + 3Y → 2A + 3B
1) 66.7 2) 100 3) 150 4) 300
58. จากสมการ 4X3 + 9Y2 → 6X2Y3 24 g 27 g (0.45 mol) ถา X3 จ านวน 9.6 กรม จะมปรมาตรกลตรท STP 1) 1.792 2) 2.240 3) 3.584 4) 4.480
59. ธาตชนดหนงเปนของเหลวสน าตาลแดง สามารถถกฟอกสเมอท าปฏกรยากบเอทลน และเมอท าปฏกรยากบ Na2S ใหผลตภณฑเปนของแขงสขาวกระจายในน า ถาน าธาตดงกลาวหนก 4 กรม จะท าปฏกรยากบโพแทสเซยมหนกกกรม
1) 1.23 2) 1.95 3) 4.39 4) 8.21
ปรมาณสา รสมพน ธ | 49
จากตารางขอมลตอไปน จงตอบค าถาม หลอดท 1 2 3 4 5 6
AgNO3 BaCl2 Na2CO3 HCl H2SO4 ผง Zn สาร 1 M 1 M 1 M 1 M 1 M 0.13 g 10 cm3 10 cm3 10 cm3 10 cm3 10 cm3
การทดลอง 1) เทสารจากหลอดท 4 จ านวน 5 cm3 ลงในหลอดท 1 เกดตะกอนขาว 2) เทสารจากหลอดท 5 จ านวน 5 cm3 ลงในหลอดท 2 เกดตะกอนขาว 3) เทสารจากหลอดท 5 จ านวน 5 cm3 ลงในหลอดท 3 เกดฟองกาซ 4) เทสารจากหลอดท 6 ลงในหลอดท 4 เกดฟองกาซ 60. การทดลองใดจดเปนระบบปด และสนบสนนกฎทรงมวล 1) 1 และ 2 2) ทกการทดลอง 3) 3 และ 4 4) 2 และ 3
61. การทดลองในหลอดท 2 มตะกอนเกดขนกกรม และ BaCl2 ทเหลออยในหลอดมความเขมขนเทาใดในหนวยโมลตอลตร
1) 0.59, 0.005 2) 0.59, 0.33 3) 1.17, 0.005 4) 1.17, 0.33
62. ในหลอดท 4 มฟองกาซ H2 เกดขนกลกบาศกเดซเมตรท STP และสารละลาย HCl ทเหลออยในสารละลายมความเขมขนเทาใด
1) 0.25, 0.60 2) 0.45, 0.60 3) 0.25, 0.20 4) 0.45, 0.20 63. ของผสมชนดหนงประกอบดวยกาซอเทน (C2H6) และโพรเพน (C3H8) 2 ชนด
ถาน าของผสมนมาเผาไหมใหสมบรณจะได CO2 และ H2O ทงไวใหเยนลง
แลวผานกาซทไดลงในสารละลาย Ca(OH)2 มากเกนพอ พบวาเมอปฏกรยา
สนสด เกดตะกอนทงหมด 588 กรม จงหาวาของผสมนมอเทนอยกกรม
ถาทอณหภมและปรมาตรเทากนกาซอเทนมความดนเปน 2 เทาของโพนเพน
50 | เคมครกก สยามสแควร ซอย 6
64. แกสมเทน 20.8 กรม ท าปฏกรยากบแกสคลอรนทมากเกนพอได
CH3Cl, CH2Cl2และ CHCl3 หนก 5.05, 17.0 และ 59.75 กรม
ตามล าดบ และ CCl4 จะเกดขนกกรม
1) 30.8 2) 63.6 3) 77.0 4) 86.6
65. ภาชนะใบท 1 มความจ 45.0 cm3 บรรจแกสผสมระหวาง CO และ CO2 สวนภาชนะใบท 2 ขนาดเดยวกบใบ
แรกบรรจแกส O2 เมอเปดวาลวใหแกสทงสองภาชนะผสมกน จะเกดปฏกรยาอยางรวดเรว พบวาทอณหภม
และความดนคงทคาหนง แกสผสมนมปรมาตร 70 cm3 ปรมาตรเรมตนของแกส CO เปนกลกบาศก
เซนตเมตร ก าหนดปฏกรยาทเกยวของ 2CO + O2 → 2CO2
1) 40 cm3 2) 30 cm3
3) 20cm3 4) 10 cm3
66. เผาไหมกาซโซลน (C8H18) 1.425 kg ในอากาศ ปรากฎวาเผาไหม
ไมสมบรณ เกดกาซ CO2 และ CO ผสมกนหนก 4.0 kg จงหาวา
มกาซ CO2 อยรอยละเทาใด
1) 90.0 2) 82.5 3) 75.0 4) 67.5
67. น าของผสม CaCO3 และ Na2CO3 รวมหนก 51.2 กรม มาละลายในสาระละลายกรดซลฟวรก 500 cm3 เมอ
ละลายหมด วดปรมาตรกาซ CO2 ทเกดขนได 11.2 ลตรท STP จงหาวา สารละลายตอนหลงม Na2SO4
เขมขนกโมลตอลตร
1) 0.2 2) 0.3
3) 0.4 4) 0.6
ปรมาณสา รสมพน ธ | 51
ตวอยางขอสอบกลางภาค
ชดท 1 1. สาร A หนก 60 กรม มจ านวนอนภาคเทากบ y สวนแกส B2O ปรมาตร 56 dm3 ท STP พบวามจ านวนอะตอม
เทากบ 6y จงหามวลอะตอมของ A 2. สารละลายโพรพานอล (C3H7OH) ในน ามเศษสวนโมลของโพรพานอลเปน 0.2 โดยสารละลายมความ
หนาแนน 0.88 g/cm3 ถามสารละลายน 50 cm3 จะสามารถเตรยมสารละลายโพรพานอล 20%w/v ไดก cm3 3. สารประกอบซลไฟดของธาต G หนก 10.80 กรม ท าปฏกรยากบสารละลายกรด HCl โดยสมบรณ ดงสมการ
GS + 2HCl → GCl2 + H2S จากนนระเหยตวท าละลายจนแหง ชวมวลของของแขงทเหลอได 16.65 กรม จงหามวลอะตอมของธาต G
4. สารละลายท 1 ม J ละลายใน M มความเขมขน 20%w สารละลายท 2 ม L ละลายใน M มความเขมขน 25%w ถาสารละลายท 2 มจดเดอดสงกวาสารละลายท 1 อย 6OC จงหาคา Kb ของตวท าละลาย M ก าหนดมวลโมเลกลของสาร J = 100.0, L = 333.3 5. ปฏกรยา 2NO(g) + O2(g) → 2NO2(g) ถาแกส NO บรรจในถง 3 ลตรทความดน 2 atm และแกส O2 บรรจ
ในถง 5 ลตร ทความดน 1.2 atm เมอเปดวาลวเชอมใหท าปฏกรยากนโดยสมบรณ จงหาความดน ณ ปฏกรยาสนสด
52 | เคมครกก สยามสแควร ซอย 6
ชดท 2 1. แกส E2 จ านวน X โมเลกล มมวล 24 กรม สาร J จ านวน 5X อะตอม มมวล 30 กรม มวลอะตอมของ E เปนก
เทาของ J 2. น าสมสายชเกดจากกรดน าสมละลายน า มเศษสวนโมลของกรดน าสม (CH3COOH) เปน 0.1 และมความ
หนาแนน 1.2 g/cm3 ถามน าสมสายชน a กรม น าไปเตรยมน าสมสายชเขมขนรอยละ 10 โดยมวลตอปรมาตรได 600 cm3 แลว a มคาเทาใด
3. สารละลาย M มความเขมขน 25 %w ไดจากการละลาย A ในตวท าละลาย Q สารละลาย X มความเขมขน 40 %w ไดจากการละลาย D ในตวท าละลาย Q สารละลาย X มจดเยอกแขงก OC ก าหนดให
1. สารละลาย M มจดเยอกแขงต ากวาสารละลาย X 2.4OC 2. มวลโมเลกลของ A = 60, D =150 3. จดเยอกแขงของตวท าละลาย Q บรสทธ 18OC
4. ภาชนะ A และ B ,ขนาด 2 ลตรและ 3 ลตร ตามล าดบ ตอภาชนะทงสองเชอมกนดวยทอขนาดเลกมากโดยม
วาลวปด ภาชนะ A บรรจแกส SO2 ดวยความดน 1.2 atm ภาชนะ B บรรจแกส O2 ดวยความดน 1.0 atm เมอเปดวาลวใหตอถงกน แกสทงสองท าปฏกรยากนตามสมการ 2SO2(g) + O2(g) → 2SO3(g) เมอสนสดปฏกรยาความดนในภาชนะ A เปนเทาใด ค าแนะน า อาจตองใชสตร P1V1 = P2V2 5. แกส L2O จ านวน 13.44 dm3 ท STP ละลายน าจนอมตวในสารละลาย 300 cm3 มความเขมขนรอยละ 7 โดย
มวล สารละลายมความหนาแนน 0.8 g/cm3 และมแกส L2O ทไมละลายเหลออย 40.8 g ธาต L มมวลอะตอมเทาใด
A B
ปรมาณสา รสมพน ธ | 53
ชดท 3 1. แกส A 1โมเลกลม 4 อะตอม ประกอบดวยธาต X 1อะตอม และธาต Y 3 อะตอม ตามล าดบ แกส A ปรมาตร
24 กรม มจ านวนอะตอมเทากบแกส NO2 8.96 ลตรท STP จงหามวลโมเลกลของแกส Y ก าหนดมวลอะตอมของธาต X = 32 2. สารประกอบ Mg(OH)2∙nH2O ประกอบดวยธาต Mg รอยละ 13 โดยมวล จงหาคาของ n 3. เอทลแอซเตท (CH3COOC2H5) ละลายกบน าจนมเศษสวนโมลเปน 0.25 และสารละลายมความหนาแนน
0.8875 g/cm3 สารละลายนจะมความเขมขนของตวถกละลายรอยละเทาใดโดยมวลตอปรมาตร และสารใดเปนตวถกละลาย
4. สารละลาย 2 ชนด มสดสวนองคประกอบดงตาราง
สารละลาย รอยละโดยมวล X a = 75 b = 30 Y a = 60 b = 40
ขอมลของสารคอ สาร Mw จดเยอกแขง (OC) คา Kf
a 42.5 5.2 0.7 b 111.1 12.5 1.4
เมอท าการวดจดเยอกแขงของสารละลาย X แล Y จงหาวาสารละลายทงสองจะมจดเยอกแขงตางกนก OC 5. ภาชนะใบท 1 บรรจแกสผสมระหวาง CO และ CO2 ปรมาตร 600 cm3 ความดน 1 atm สวนภาชนะในท 2
บรรจแกสออกซเจน 600 cm3 ความดน 1 atm เมอเปดวาลวใหแกส ท าปฏกรยากนโดยสมบรณ ภายหลงพบวาความดนรวมของภาชนะเหลอเพยง 0.8 atm จงหารอยละโดยปรมาตรของ CO2 ในแกสผสมตอนเรมตน
54 | เคมครกก สยามสแควร ซอย 6
ตวอยางขอสอบปลายภาค 1. สารละลาย X เขมขน 12% โดยปรมาตร จ านวน 500 cm3 ถาตองการเตรยมสารละลาย X เขมขน 1.8 โมลาร
จ านวน 100 cm3 จะตองใชสารละลาย X เขมขน 12% โดยปรมาตรนก cm3 มาผสมน า
1) 60 2) 15
3) 6 4) 1.5
2. ตองการเตรยมสารละลายกลโคส (C6H12O6) ทมจดเดอด 101.5 OC จะตองใชกลโคสกกรมละลายในน า 900
กรม (Kb ของน า = 0.5 OC mol-1 kg)
1) 486 2) 48.6
3) 4.86 4) 0.486
3. ละลาย CaSO4∙nH2O 12.04 กรมในน าจนไดสารละลาย 500 cm3 สารละลายนท าปฏกรยาพอดกบสารละลาย
BaCl2 เขมขน 1.4 โมลารจ านวน 50 cm3 จงหาคา n
1) 10 2) 7
3) 5 4) 2
4. กาซผสมระหวาง SO2 และ SO3 จ านวนหนงมองคประกอบเปนออกซเจน 54% โดยมวล จงหาวากาซผสมน
60 กรม จะม SO3 กกรม
1) 24 2) 36
3) 38 4) 22
5. L เปนตวท าละลายชนดหนง มคา Kb และ Kf เปน 1.2 และ 2.0 OC kg/mol ตามล าดบ และมจดเดอด 80 OC
เมอละลายตวถกละลาย Q ซงเปนของแขงและไมแตกตวเปนไอออนหนก 0.72 กรมในตวท าละลาย L 8 กรม
สารละลายนมจดเดอด 80.36 OC เมอน าสารละลายนไปเตม L ใหมมวลของ L เปน 2 เทาของเดมแลวหาจด
เยอกแขงพบวา สารละลายแขงตวท -5.5 OC จดเยอกแขงของตวท าละลาย L เทากบก OC
1) - 4.9 2) - 5.2
3) - 5.8 4) - 6.1
ปรมาณสา รสมพน ธ | 55
6. เกษตกรมกเลอกใชปยทม NaNO3 และ (NH4)2SO4 เพอเพมธาตไนโตรเจนแกพช ถาปยทงสองชนดนม
องคประกอบเปนเกลอดงกลาวและสารเจอปน ดงน
ชนดท 1 ม NaNO3 24.65%โดยมวล ราคากโลกรมละ 360 บาท
ชนดท 2 ม (NH4)2SO4 19.80%โดยมวล ราคากโลกรมละ 320 บาท
ควรเลอกปยชนดใดจงจะคมคาทางเศรษฐกจมากกวาและฝนปย 1 กโลกรมจะไดธาตไนโตรเจนกกรม
1) ชนดท 1 , 40.60 g 2) ชนดท 2 , 40.60 g
3) ชนดท 1 , 42.00 g 4) ชนดท 2 , 42.00 g
7. ถาผานกาซไฮโดรเจนทไดจากปฏกรยาระหวางอะลมเนยม 81 กรม กบสารละลายกรด HCl 2 mol/dm3
จ านวน 4 dm3 ไปยงคอปเปอร (II) ออกไซด จ านวนมากเกนพอ จะไดโลหะทองแดงจ านวน 204.8 กรม โดย
ปฏกรยาเกดขนดงสมการ (ยงไมดล)
Al + HCl → H2 + AlCl3
H2 + CuO → Cu + H2O
รอยละผลไดของปฏกรยาคอขอใด
1) 71.11 2) 78.00
3) 80.00 4) 84.00
8. สารA เปนของเหลวชนดหนงมความหนาแนน 0.8 g/cm3 ประกอบดวยธาต C รอยละ 31.16 ธาตไฮโดรเจน
รอยละ 6.49 โดยมวล ทเหลอเปนออกซเจน ถา A มสตรเอมพรคลเหมอนสตรโมเลกล ถาน า A มา 15.4 cm3
คดเปนกโมล
1) 0.06 2) 0.08
3) 0.16 3) 0.2
9. M เปนสารอนทรยชนดหนงม S เปนองคประกอบ M 10.25 g ท าปฏกรยากบสารตางๆเพอให S ในสาร M
ตกตะกอนเปน BaSO4จนหมดจะได BaSO4 4.66 g ถาในการเปลยนแปลงนมรอยละผลไดเทากบ 80 ใน M
ประกอบดวย S รอยละเทาไรโดยมวล
1) 7.8 2) 6.24
3) 4.99 4) 4.55
56 | เคมครกก สยามสแควร ซอย 6
10. ในอตสาหกรรมถลงแยกธาตพลวง (Sb) ออกจากแรสตบไนต ปฏกรยาทเกดขนดงน
2Sb2S3 + 9O2 → 2Sb2O3+6SO2
Sb2O3 + 3CO → 2Sb + 3CO2 (มวลโมเลกล Sb2S3 = 340)
ถาในแรสตบไนตม Sb2O3 อยรอยละ 23.8 โดยมวล และมอย 1000 ตน จงค านวณหามวลของโลหะ Sb ทได
1) 717.6 ตน 2) 358.8 ตน
3) 170.8 ตน 4) 85.4 ตน
11. จากปฏกรยา 5H2O2 + 2KMnO4 + 3H2SO4 → 5O2 + 2MnSO4 + K2SO4 + 8H2O
ถาใชสารละลาย H2O2 10.88 g ท าปฏกรยากบสารละลาย KMnO4 เขมขน 0.8 mol/dm3 100 cm3 พบวามกาซ
O2 เกด 896 cm3 ท STP จงหาวาสารละลาย H2O2มความเขมขนรอยละเทาใดโดยมวล
1) 62.5 2) 38.46
3) 12.5 4) 11.11
12. ผานกาซแอมโมเนยลงในน าจนไดสารละลายทมความหนาแนน 0.9 g/cm3 และประกอบดวยแอมโมเนย
18.7% โดยมวล จงพจารณาวาขอใดกลาว ไม ถกตอง
1) สารละลายนเขมขน 17%โดยมวลตอปรมาตร
2) มแอมโมเนยอย 0.17 g ในสารละลาย 1.0 cm3
3) สารละลายแอมโมเนยนเขมขน 9.9 โมลาร
4) สารละลายนเขมขน 11.0 โมแลล
13. เมอเตม Na3PO4 6.56 กรม ลงในสารละลาย MgCl2 0.2 M 500 cm3 จนเกดปฏกรยาสมบรณ จงหาวาใน
สารละลายม Mg2+ อยกไอออน
1) 2.4×1022 2) 6.02×1022
3) 3.6×1022 4) 6.62×1022
14. ในการเปาไหมกาซไฮโดรคารบอนชนดหนงอยางสมบรณไดอตราสวนโดยมวลของ CO2 ตอ H2O เปน
11 : 6 จงหามวลโมเลกลของสารไฮโดรคารบอนน
1) 30 2) 44
3) 54 4) 70
ปรมาณสา รสมพน ธ | 57
15. ของผสมระหวาง CaCO3 กบ Ca(NO3)2 รวมกน 10 กรม ละลายลงในน า 1 ลตร ไดสารละลายทมไนเตรท
ไอออน 1.24 กรม จงหารอยละโดยมวลของ CaCO3 ในของผสมน
1) 67.2 2) 83.6
3) 87.6 4) 93.8
16. สาร X และ Y เปนสารระเหยยากและไมแตกตวเปนไอออน น าสาร X และ Y อยางละ 50 กรม ตางละลายใน
น า 200 กรม เมอมวลโมเลกลของ X = 420 Y = 210 ขอใดกลาวถกตอง
(คา Kb และ Kf ของน าเทากบ 0.5 และ 1.86 OC/m ตามล าดบ)
1) จดเดอดของสารละลาย X สงกวาสารละลาย Y อย 1 OC
2) จดเยอกแขงของสารละลาย X ต ากวาสารละลาย Y อย 0.5 OC
3) ถาตองการใหจดเยอกแขงของสารละลายทงสองเทากน ตองเตมน าลงในสารละลาย X อก 200 cm3
4) ถาตองการใหจดเดอดของสารละลายทงสองเทากน ตองเตมสาร X ลงในสารละลายอก 50 กรม
17. จากปฏกรยาตอไปน 2n Fe(OH)2 + O2 → n H2O + 2 FenO3 ∙H2O
ปรมาณกาซออกซเจนทใชในปฏกรยาเทากบ 17.92 ลตรท STP และเกดผลก FenO3 ∙H2O หนก 284.8 กรม
จงหาคาของ n
1) 2 2) 3
3) 4 4) 5
18. กาซไฮโดรคารบอน CxHy 0.02 โมลเผาไหมอยางสมบรณพอดกบกาซออกซเจน0.16 โมล ไดผลดภณฑเปน
ไอน าและกาซ CO2 ในปรมาณทเกดตะกอนกบน าปนใส ไดตะกอนหนก 10 กรม จงหาคา x และ y
1) 3, 8 2) 4, 10
3) 5, 10 4) 5, 12
19. ของผสมระหวาง CaCO3 และทรายหนกรวมกน 64 กรม ท าปฏกรยากบสารละลายกรด HCl 2.0 โมลาร
500 cm3 เกดกาซชนดหนง วดมวลของระบบภายหลงปฏกรยาสนสดพบวามวลลดลง 17.6 กรม จงหาวาม
CaCO3 รอยละเทาใดโดยมวล ในของผสม
1) 12.5 2) 27.5
3) 62.5 4) 78.1
58 | เคมครกก สยามสแควร ซอย 6
20. ปฏกรยาการเตรยมฟรออน สารท าความเยนในอดต คอ
CH4 + 4Cl2 → CCl4 + 4HCl และ CCl4 + 2HF → CCl2F2 +2HCl
ปฏกรยามรอยละผลไดของฟรออนเทากบ 80ถาใชกาซคลอรน 42.6 กรม ท าปฏกรยากบสารตงตนอนๆทมาก
เกนพอ จะผลตฟรออนไดกกรม
1) 14.52 2) 22.7
3) 58.1 4) 90.8
ปรมาณสา รสมพน ธ | 59
การบานเรองปรมาณสารสมพนธ (Stoichiometry Problems)
โจทยระดบ 1 (พนฐาน)
1. สารในขอใดมจ านวนโมลมากทสด
1) CCl4 30.8 g 2) PbCl2 27.8 g
3) AgNO3 25.5 g 4) KMnO4 23.8 g
2. สารในขอใดมจ านวนอะตอมมากทสด
1) CO2 5.6 dm3 ท STP
2) SO3 0.2 mol
3) Cl2 21.3 g
4) N2O4 2.24 dm3 ท STP
3. ครปตอนทมปรมาตร 44.8 ลตรทสภาวะมาตรฐาน จะมมวลเทาไร (Kr = 84)
1) 22.4 กรม 2) 44.8 กรม 3) 84.0 กรม 4) 168.0 กรม
4. Na2CO3 หนกกกรมจงจะมจ านวนอะตอมโซเดยมเทากบ Na3PO4 16.4 กรม
1) 10.6 กรม 2) 15.9 กรม
3) 21.2 กรม 4) 31.8 กรม
5. จงหามวลแมกนเซยม 1 อะตอม (Mg = 24)
1) 3 x10-23 2) 4 x10-23
3) 12 x10-23 4) 24 x10-23
6. กาซไฮโดรเจน 2.24 cm3 ทสภาวะมาตรฐานมจ านวนกโมเลกล
1) 3.01 x10-20 2) 6.02 x10-20
3) 3.01 x10-19 4) 6.02 x10-19
7. ธาต A มมวลอะตอมเทากบ x และธาต A จ านวน 1 อะตอมหนก y กรม ขอใดกลาว ไม ถกตอง
1) ธาต A หนก 10 กรม มจ านวนอะตอมเทากบ 10/y
2) ธาต A หนก 10 กรม มจ านวนโมลเทากบ 10/ x
3) ธาต A 1 โมลหนกเทากบ (6.02 x1023)y
4) y/x มคาเทากบ เลขอโวกาโดร
60 | เคมครกก สยามสแควร ซอย 6
8. กาซชนดหนงมความหนาแนน 2.5 g/dm3 กาซนนาจะเปนกาซใด
1) CO2 2) CH4
3) C4H8 4) Cl2
9. กาซชนดหนงมความหนาแนน 1.964 g/L ท STP กาซนนาจะเปนกาซใด 1) NO2 2) N2H4 3) SO2 4) CO2
10. กาซชนดหนงมความหนาแนน 1.34 g/L ท STP กาซนนาจะเปนกาซใด
1) NO 2) N2H4 3) SO2 4) CO2
11. กาซ A2O3 จ านวน 3.01 x1023 อะตอม จะมปรมาตรเทาใดท STP
1) 2.24 dm3 2) 1.12 dm3
3) 22.4 dm3 4) 11.2 dm3
12. ขอความใดตอไปนไมใชสมบตของกาซใดๆ ปรมาตร 22.4 ลตร ทอณหภมและความดนมาตรฐาน 1) จ านวนโมเลกลเทากบ 6.02x1023 2) จ านวนโมเลกลของกาซนเทากบจ านวนโมเลกลของไฮโดรเจนทปรมาตร อณหภมและความดนเดยวกน 3) มวล เทากบ มวลโมเลกลหนวยเปนกรม 4) จ านวนโมล เทากบ อโวกาโดรนมเบอร
13. กาซแอมโมเนย 6.72 dm3 ท STP ถาท าใหสลายตวเปนธาตใหหมด จะไดธาตรวมกนเทากบ 1) 0.3 โมเลกล 2) 7.224x1024 โมเลกล 3) 3.612x1024 อะตอม 4) 7.224x1023 อะตอม
14. สารละลายแมกนเซยมคลอไรด (MgCl2) เขมขน 0.5 M จ านวน 500 cm3 จะมคลอไรดไอออนอยกโมล 1) 0.25 2) 0.50 3) 1.0 4) 17.75
ปรมาณสา รสมพน ธ | 61
15. จงค านวณหาปรมาตรสารละลาย NaOH เขมขน 6 M ทตองใชในการเตรยมสารละลาย NaOH 0.12 M
จ านวน500 cm3
1) 10 cm3 2) 12 cm3 3) 15 cm3 4) 24 cm3 16. ถาละลายผลก Na2S2O3.5H2O หนก 24.8 กรม ในน า จนไดสารละลาย 500cm3 จงหาความเขมขนของ Na+
ในสารละลายในหนวยโมลาร
1) 0.1 2) 0.2 3) 0.3 4) 0.4
17. ตวถกละลายจะท าใหสารบรสทธมจดเยอกแขงลดต าลง การลดลงนไมขนกบปจจยใด 1) ชนดของตวถกละลาย 2) มวลของสารบรสทธ 3) มวลของสารทเปนมลทน 4) มวลโมเลกลของสารบรสทธ
18. เมอน าเอทานอลไปละลายน า ควมดนไอของสารละลายทไดควรเปนอยางไร 1) เพมขน 2) ลดลง 3) ไมเปลยนแปลง 4) ขอมลไมเพยงพอ
19. ถาน าสาร C4H8 หนก 56 กรม ไปละลายในแนฟทาลน 1000 กรม จดหลอมเหลวของสารละลายจะเปนเทาใด ถาจดหลอมเหลวของแนฟทาลนเทากบ 80OC และตวถกละลาย 1 โมลในแนฟทาลน 1 kg จะท าใหสารละลายในแนฟทาลนมจดหลอมเหลวลดลง 6.9OC
1) -144.9OC 2) -191.9OC 3) 6.9OC 4) 73.1OC
20. ก าหนดจดเยอกแขงของไตรคลอโรมเทนเทากบ -63.5 OC ในการทดลองหาจดเยอกแขงของสารละลาย A B C และ D ผลการทดลองของสารใดคลาดเคลอน
สารละลาย ความเขมขน (mol/kg) จดเยอกแขง (OC) A. กรดซาลซลกในไตรคลอโรมเทน 2.0 -75
B. แนฟทาลนในไตรคลอโรมเทน 5.0 -86 C. กรดโอเลอกในไตรคลอโรมเทน 0.5 -69 D. กรดเบนโซอกในไตรคลอโรมเทน 4.0 -59
1) A 2) B 3) C 4) D
62 | เคมครกก สยามสแควร ซอย 6
21. ในเมองทมอากาศหนาวเยน ตองเตมสาร antifreeze (C2H4(OH)2) ลงในหมอน ารถยนตเพอไมใหน าหลอเยนแขงตวขณะจอดรถทงไวเมออณหภมอากาศต ากวา 0OC ถาน าในหมอน ามปรมาณ 2 ลตร ตองเตมสาร antifreeze อยางนอยกกรม เพอไมใหน าหลอเยนแขงตวกอนอณหภม -6OC ก าหนดคา Kf ของน าเทากบ 1.86
1) 400 g 2) 200 g 3) 154 g 4) 100 g
22. ปยแอมโมเนยมไนเตรท (NH4NO3) มไนโตรเจนเปนองคประกอบกเปอรเซนต 1) 17.5% 2) 25% 3) 35% 4) 35.5%
23. สารใดตอไปนมองคประกอบโดยมวลของก ามะถนมากทสด 1) NaHSO3 2) Na2S2O3 3) H2S2O7 4) Fe2(SO4)3
24. สารตอไปน ขอใดมองคประกอบโดยมวลของออกซเจนมากทสด 1) Na2B4O7 2) C6H12O6 3) Ca(NO3)2 4) H2S2O7
25. กาซไฮโดรคารบอนประกอบดวย C 82.66% H 17.34% ถากาซนปรมาตร 1 ลตร หนก 2.59 กรม ท STP สตรโมเลกลของกาซนเปนดงขอใด
1) C2H6 2) C4H6 3) C4H8 4) C4H10 26. สารประกอบชนดหนงประกอบดวยธาตคารบอน 24.3% ไฮโดรเจน 4.1% และคลอรน 71.6% โดยมวล ถา
สารนมมวลโมเลกล 99 สตรโมเลกลของสารนคออะไร 1) CH2Cl 2) CH4Cl2 3) C2H4Cl2 4) C4H2Cl
27. สารประกอบของธาต Ca และ X มมวลโมเลกลเทากบ 160 ประกอบดวยธาต Ca 25.0% โดยน าหนก สตรโมเลกลของสารนคอขอใด (Ca=40 X=60)
1) CaX 2) CaX2 3) Ca2X 4) CaX3
28. เมอท าใหสารประกอบชนดหนงจ านวน 19 กรม สลายตวจนหมดปรากฎวาไดกาซ 2 ชนด คอ กาซออกซเจน 8.4 ลตร ท STP และทเหลอเปนกาซไนโตรเจน ดงนนสารประกอบชนดนจะมปรมาณไนโตรเจนอยรอยละเทาใดโดยมวล
1) 25.92% 2) 30.43% 3) 36.84% 4) 55.80%
ปรมาณสา รสมพน ธ | 63
29. ถาเผาไหมสารชนดหนงจ านวน 4.6 กรม ซงม C H และ O เปนองคประกอบ ไดกาซ CO2 8.8 กรม และน า 5.4 กรม จงหาสตรโมเลกลของสารน
1) C2H6 2) C2H6O 3) C4H6 4) C4H6O
30. สารอนทรยชนดหนงประกอบดวยธาต C H และ O เทานน ถาเผาสารอนทรยนหนก 2.0 กรม ในอากาศ จะไดกาซคารบอนไดออกไซดและน า 4.4 กรม และ 2.4 กรม ตามล าดบ จงหาสตรอยางงายของสาร
1) C3H8O 2) C2H4O2 3) C3H6O2 4) C2H6O
31. สาร A ประกอบดวยธาต N, H และ O เมอท าใหสาร A 16 กรม สลายตวจะไดกาซ N2 7 กรม และไอน า 9 กรม สตรโมเลกลของสาร A เปนดงขอใด
1) N2H4O3 2) NHO3 3) N2H4O2 4) NH3O
32. กาซชนดหนง 50 cm3 ท าปฏกรยากบกาซออกซเจน 100 cm3 ไดกาซคารบอนไดออกไซดอยางเดยวปรมาตร 150 cm3 กาซนมมวลโมเลกลเทาใด
1) 28 2) 44 3) 68 4) 72 33. เมอใหความรอนแกไฮไดรดของธาต X ซงมปรมาตร 60 cm3 ปรากฎวาไดไอของ X2 ปรมาตร 30 cm3 และ
กาซไฮโดรเจน 90 cm3 สตรของไฮไดรดของ X คออะไร 1) XH 2) XH2 3) XH3 4) XH4
34. กาซ X2 50 cm3 ท าปฏกรยาพอดกบกาซ O2 125 cm3 ไดผลตภณฑเปนกาซ G เพยงอยางเดยว 50 cm3 ถาการทดลองนท าทอณหภมและความดนคงท สตรของกาซ G เปนอยางไร
1) XO 2) XO2 3) X2O 4) X2O5
35. ธาต X และ Y เปนธาตทมจ านวนอะตอม 2 และ 3 อะตอมในหนงโมเลกล กาซ X 30 cm3 ท าปฏกรยากบกาซ Y 10 cm3 ไดกาซ Z อยางเดยว 30 cm3 สตรโมเลกลของ Z เปนอยางไร
1) XY 2) XY3 3) X2Y 4) X2Y3
64 | เคมครกก สยามสแควร ซอย 6
36. เผาเมอรควร (II) ออกไซด ไดกาซออกซเจน 11.2 ลตรท STP ดงสมการ จงหาวามวลของเมอรควร (II) ออกไซดทใชเปนกกรม
2HgO(g) → 2Hg(l) + O2(g) 1) 54.2 2) 108.3 3) 216.6 4) 433.2
37. ตองใชอะลมเนยมหนกกกรม จงท าปฏกรยาพอดกบสารละลาย Zn(NO3)3 เขมขน 0.4 โมลตอลตร จ านวน 50 cm3 ปฏกรยาทเกดขนคอ
2Al + 3Zn(NO3)3 → 2Al(NO3)3 + 3Zn 1) 0.27 2) 0.36 3) 0.42 4) 0.54
38. ตองใชสงกะสหนกกกรมในการเตรยมกาซไฮโดรเจนปรมาตร 6.9 ลตรท STP จากสมการ Zn(s) + H2SO4(aq) → ZnSO4(aq) + H2(g)
1) 13.3 2) 14.5 3) 18.6 4) 20.0 39. กาซ SO2 เปนสาเหตทท าใหอากาศเสยซงเกดจากการเผาถานหน ถาน าถานหนหนก 2 กโลกรมซงมแรไพไรท
(FeS2) อย 2% มาใชเปนเชอเพลงและเกดการเผาไหมดงสมการ จะเกดกาซ SO2 กกรมออกสบรรยากาศ 4FeS2 + 11O2 → 2Fe2O3 + 8SO2
1) 21.3 2) 42.7 3) 64.4 4) 128.8 40. น ามนเบนซน 5 ลตร ตองเตมเตตระเอทลเลด (C2H5)4Pb 4 cm3 เตตระเอทลเลดมความหนาแนน 1.66 g/cm3
และเตรยมไดจากสมการ 4C2H5Cl + 4NaPb → (C2H5)4Pb + 4NaCl + 3Pb ถาตองการเตรยมน ามน 100 ลตร จะตองใชเอทลคลอไรดหนกกกรม 1) 5.3 2) 63.9 3) 106.1 4) 132.8
41. น า NaCl 5.85 กรมมาละลายน า 100 cm3 แลวเทสารละลาย AgNO3 0.2 M จ านวน 100 cm3 ลงไปจะเกด
ตะกอนกกรม 1) 1.17 g 2) 2.87 g 3) 5.58 g 4) 14.85 g
ปรมาณสา รสมพน ธ | 65
42. ถาตองการเตรยมสารละลายกรดไฮโดรคลอรกทมความเขมขน 0.4 mol/dm3 จ านวน 50 cm3 จากปฏกรยาระหวาง NaCl กบกรดซลฟวรกเขมขน โดยผานกาซทเกดขนลงในน าทเตรยมไว สมมตวาเกดปฏกรยาอยางสมบรณ จะตองใชเกลอกกรม
1) 1.17 g 2) 2.34 g 3) 11.7 g 4) 23.4 g 43. ตองใชคารบอนกกโลกรมเพอไปรดวซ Fe2O3 100 กโลกรม สมการเคมคอ 2C(s) + O2(g) → 2CO(g)
Fe2O3(s) + 3CO(g) → 2Fe(s) + 3CO2(g) 1) 15.0 2) 22.5
3) 35.0 4) 52.5 44. ในการผลตกรดไนตรก ประกอบดวยปฏกรยา 3 ขนตอน ดงน
4NH3 + 5O2 → 4NO + 6 H2O
2NO + O2 → 2NO2
3NO2 + H2O → 2HNO3 + NO (NO น าไปหมนเวยนใชใหม)
ถาตองการผลต HNO3 จ านวน 252 กรม
จะตองใชกาซแอมโมเนยกลตรท STP
45. เผาโลหะเงน 4.32 กรม กบผงซลเฟอร 0.64 กรม จะเหลอธาตใดจากปฏกรยา และเหลอกกรม 1) S 0.32 กรม 2) Ag 3.24 กรม 3) Ag 1.08 กรม 4) ไมมธาตใดเหลอ
46. เมอน าโลหะแมกนเซยม 2.4 g มาท าปฏกรยากบกรดไฮโดรคลอรกเขมขน 0.8 mol/dm3 จ านวน 200 cm3 จะมโลหะแมกนเซยมเหลอกกรม
1) 0.02 2) 0.24 3) 0.48 4) 1.44
47. จากการวเคราะหสารประกอบ X พบวาประกอบดวยก ามะถน 40% โดยมวล ทเหลอเปนออกซเจน ถาใชก ามะถนและออกซเจนอยางละ 10 กรม มาท าปฏกรยากน จะไดสาร X มากทสดกกรม
1) 6.67 2) 16.67 3) 20 4) ขอมลทใหไมเพยงพอ
66 | เคมครกก สยามสแควร ซอย 6
48. จากปฏกรยา 2A + B → 3C + D 3C → 2E 80% ของ A สามารถแตกตวให C และ D แลว 75% ของ C สามารถแตกตวให E ดงสมการ ถาในระบบม B มากเกนพอ ถาเรมตนจาก A 0.125 โมล จะเกด E กโมล 1) 0.075 2) 0.100 3) 0.112 4) 0.150
49. เผาโลหะแมกนเซยม 3.6 กรมในบรรยากาศของไนโตรเจน เกดสารประกอบแมกนเซยมไนไตรดหนก 4 กรม จงหารอยละผลไดของปฏกรยาทเกดขนน
1) 60% 2) 70% 3) 80% 4) 90% 50. ถาผสมสารละลาย NaHCO3 0.12 mol/L 35 cm3 กบสารละลายกรดแอซตก (CH3COOH) 0.1 mol/L 25 cm3
จะไดเกลอโซเดยมแอซเตทมความเขมขนกโมลตอลตร 1) 0.028 2) 0.042 3) 0.07 4) 0.10 51. เผาโซเดยมคารบอเนต (Na2CO3) 26.5 กรม ไดโซเดยมออกไซดและกาซ ผานกาซทไดลงในสารละลายน าปน
ใส ถามการเกดตะกอนโดยสมบรณชงปรมาณตะกอนทเกดขนได 22.5 กรม โซเดยมคารบอเนตสลายตวไปรอยละเทาใด
1) 95% 2) 90% 3) 85% 4) 100% 52. ปฏกรยา MgO + 2HCl → MgCl2 + H2O ถาละลาย MgO 2 กรมลงในสารละลายกรด HCl เขมขน 1.0 โม
ลาร 200 cm3 ภายหลงพบวาม Mg2+ อยในสารละลาย 0.22 โมลาร จงหารอยละของปฏกรยา
1) 22 2) 44
3) 88 4) 99
53. น ากาซผสมระหวาง CH4 กบ H2 จ านวน 200 cm3 เผาไหมกบออกซเจน 400 cm3 เกดเปนกาซ CO2 และไอน า
เพยง 2 ชนด วดปรมาตรกาซทงหมดทเยนแลว 220 cm3 แลวผานลงในน าปนใสทมากเกนพอ จะเหลอกาซ
ปรมาตร 60 cm3 จงหารอยละโดยปรมาตรของ H2 ในกาซผสม
1) 20 2) 40
3) 60 4) 80
ปรมาณสา รสมพน ธ | 67
โจทยระดบ 2 (ยากปานกลาง) 1. ขอความใดตอไปนไมถกตอง 1) กาซออกซเจน 32 กรม มจ านวนอะตอม 6.02x1023 อะตอม 2) กาซออกซเจน 1 โมล มจ านวนโมเลกล 6.02x1023 โมเลกล 3) กาซออกซเจน 1 โมล หนก 32 กรม 4) กาซออกซเจน 1 โมล มปรมาตร 22.4 ลตร ท STP
2. จ านวนโมลของสารในขอใดนอยทสด 1) กาซฮเลยม 11.2 ลตร ท STP 2) ก ามะถนรอมบกหนก 76.8 กรม 3) BrF3 82.2 g 4) ปรอท 90.3 g
3. กาซ XY2 จ านวน 1.81x1024 โมเลกล จะมมวลเปนกกรม
(มวลอะตอม X=a, Y=b)
1) (a+2b)/3 2) 3(a+2b)
3) 30(a+2b) 4) (a+2b)/(1.81x1024)
4. ตองชงเหลกหนกกกรมเพอใหมเหลกอย 0.384x1023 อะตอม (Fe = 56) 1) 0.802 2) 3.56
3) 0.0638 4) ขอมลไมเพยงพอ 5. สารประกอบ (NH4)2HPO4 79.2 กรม มธาตไฮโดรเจนเปนองคประกอบกโมล 1) 2.4 2) 2.7 3) 4.8 4) 5.4
6. อะตอมของธาตชนดหนง หนงอะตอมมมวล 4x10-23 กรม อะตอมนมมวลอะตอมเทาใด 1) 8 2) 16 3) 24 4) 32
7. ขอใดมจ านวนอะตอมของสารสงสด 1) กาซออกซเจน 0.5 ลตรท STP 2) กาซซลเฟอรไดออกไซด 0.2 ลตร ท STP 3) กาซไฮโดรเจน 0.25 โมล 4) กาซไนโตรเจน 14 กรม
68 | เคมครกก สยามสแควร ซอย 6
8. สารคใดตอไปนมจ านวนโมเลกลเทากน 1) C2H5OH 23 g, CCl4 77 g 2) CH3COOH 30 g, H2O 18 g 3) CaO 56 g, C2H5OH 23 g 4) CCl4 77 g, H2O 18 g
9. เหลกหนกกกรม จงจะมจ านวนอะตอมเทากบคารบอน 45 กรม 1) 3.75 2) 45 3) 56 4) 210
10. ถาละลายผลก Na2S2O3.5H2O หนก 24.8 กรม ในน า จนไดสารละลาย 500cm3 จงหาความเขมขนของ Na+
ในสารละลายในหนวยโมลาร
1) 0.1 2) 0.2 3) 0.3 4) 0.4 11. ถาตองการท าสารละลาย HCl เขมขน 1 M จ านวน 50 cm3 จากสารละลายกรด HCl เขมขน 4 M จะตองใช
น ากลนปรมาณเทาใด 1) 12.5 2) 20 3) 37.5 4) 46
12. สารละลายชนดหนงมปรมาตร 100 cm3 เขมขน 3 mol/L ถาตองการท าใหมความเขมขน 2 mol/L จะตองเตมน าจนมปรมาตรก cm3
1) 600 2) 300
3) 200 4) 150
13. กาซไฮโดรเจนคลอไรดหนก 1.46 กโลกรม น าไปละลายน า จนไดกรดไฮโดร-คลอรก 10 dm3 กรดนมความเขมขนเทาไร
1) 0.0146 g/cm3 2) 14.6%w 3) 4 mol/L 4) 0.4 mol/cm3
14. สารละลาย A เตรยมไดจากการละลายโซเดยมคารบอเนต 5.3 กรมในน า 250 cm3 ถาทานตองการเตรยมสารละลายโซเดยมคารบอเนตเขมขน 0.01 mol/L จ านวน 500 cm3 จะตองน าสารละลาย A มาก cm3
1) 15 2) 20 3) 25 4) 30
ปรมาณสา รสมพน ธ | 69
15. ถาตองการเตรยมกรดดนประสวเขมขน 0.1 M จ านวน 450 cm3 แตในหองปฏบตการมกรดดนประสวทฉลากเขยนไวดงน “ 70%(wt/vol) HNO3 density 1.4 g/cm3 ” ตองท าอยางไร 1) น ากรดจากขวดมา 2.02 cm3 แลวเตมน าใหมปรมาตรรวมเปน 450 cm3 2) น ากรดจากขวดมา 4.04 cm3 แลวเตมน าใหมปรมาตรรวมเปน 450 cm3 3) น ากรดจากขวดมา 6.06 cm3 แลวเตมน าใหมปรมาตรรวมเปน 450 cm3 4) ใชกรดจากขวดไดเลย
16. ในการเตรยมสารละลายทมโซเดยมไอออนเขมขน 0.40 mol/L จ านวน 1.5 L จากสารละลาย Na3PO4 เขมขน 0.5 mol/L จะตองใชสารละลายนก cm3
1) 1200 2) 40 3) 400 4) 120
17. สารละลายใดตอไปนเจอจางทสด 1) HNO3 0.2 mol/L 2) NaOH 15 g/น า 500 cm3 3) CO2 10 dm3 ท STP ละลายน า 1 dm3 4) C6H12O6 10 g/น า 100 cm3
18. โซเดยมซลเฟต 0.4 M จ านวนก cm3 จงจะมจ านวน Na+ เทากบ สารละลายโซเดยมคลอไรด 0.2 M จ านวน 300 cm3
1) 37.5 2) 75
3) 150 4) 300
19. จงค านวณหาปรมาตรสารละลาย NaOH เขมขน 2.5 M ทตองใชในการเตรยมสารละลาย NaOH 0.12 M
จ านวน500 cm3
1) 10 cm3 2) 12 cm3
3) 15 cm3 4) 24 cm3 20. ในการเตรยมสารละลาย X2Y เขมขน 0.5 mol/dm3 ท าโดยละลาย X2Y 8.8 กรมในน าจนไดสารละลาย
400 cm3 ถา Y มมวลอะตอมเปน 2 เทาของ X จงหามวลอะตอมของธาตทงสอง
1) 4, 8 2) 11, 22 3) 16, 32 4) 22, 44
21. ถาน าสาร ก ซงมมวลโมเลกลเทากบ 100 จ านวน 20 กรม มาละลายในตวท าละลาย ข ซงมจดเดอดเทากบ 100 องศาเซลเซยส จ านวน 400 กรม ปรากฎวาจดเดอดเพมขนเปน 102 องศาเซลเซยส คา Kb ของตวท าละลายนคอขอใด
1) 0.25OC 2) 1.0OC 3) 2.0OC 4) 4.0OC
70 | เคมครกก สยามสแควร ซอย 6
22. เมอเปรยบเทยบสารละลายในน าของกลโคส (C6H12O6) 10% wt กบสารละลายในน าของน าตาลทราย (C12H22O11) 20% wt อยางไหนมจดเยอกแขงต ากวากน
1) สารละลายน าตาลทาย 2) สารละลายกลโคส 3) จดเยอกแขงเทากนท 0OC 4) จดเยอกแขงเทากนทต ากวา 0OC 23. ตวท าละลายชนดหนง มตวถกละลายอย 50 กรม ในตวท าละลาย 500 กรม ถาคา Kf และคา Kb เทากบ 1.80
และ 0.50 ตามล าดบ สารละลายนจะมจดเยอกแขงและจดเดอดเปลยนแปลงอยางไร ถาตวถกละลายมมวลโมเลกลเทากบ 100 1) จดเยอกแขงเพมขน 1.8OC และจดเดอดลดลง 0.5OC 2) จดเยอกแขงลดลง 1.8OC และจดเดอดเพมขน 0.5OC 3) จดเยอกแขงเพมขน 0.9OC และจดเดอดลดลง 0.25OC 4) จดเยอกแขงเพมขน 0.9OC และจดเดอดลดลง 0.25OC
24. จากขอมลในตาราง จงเรยงล าดบคา a b c และ x y z
(Kb และ Kf ของน าเทากบ 0.53 และ 1.86 OC/m ตามล าดบ CH3OH มจดเยอกแขง -98 OC )
สาร ความเขมขนในน า f.p. ของสาละลาย b.p. ของสาละลาย
CH3OH 15% w a x
C6H12O6 15% w b y
C3H8O3 2 molal c z 1) a > b > c และ z > y > x 2) c > b > a และ x > y > z 3) b > c > a และ z > y > x 4) a > c > b และ x > y > z
25. พจารณาขอมลตอไปน
สาร ตวถกละลาย
มวลโมเลกล ความเขมขนในน า จดเยอกแขงของสารละลาย (OC ) fp bp
เอทานอล -114 78 46 10% โดยมวล a
น าตาลทราย 186 - 342 3 g ในน า 25 cm3 b
เอทลนไกลคอล -13 197 62 40% โดยมวล c
ยเรย 134 - 60 4 g ในน า 15 cm3 d
การเรยงล าดบจดเยอกแขงของสารละลายในขอใดถกตอง 1) a > b > c > d 2) b > a > d > c
3) c > d > a > b 4) b > c > d > a
ปรมาณสา รสมพน ธ | 71
26. สารใดมมวลของไนโตรเจนมากทสด 1) 0.1 mol ของ Pb(NO3)2 2) 0.30 mol/dm3 ของสารละลาย (NH4)3PO4 จ านวน 400 cm3 3) 10 g ของ NH4NO3 4) 1.204x1023 โมเลกลของ NH2CONH2
27. สารประกอบชนดหนงประกอบดวยธาตไฮโดรเจน 0.250 กรม คารบอน 1.500 กรม และคลอรน 8.875 กรม
จงหาสตรอยางงายของสารน 1) CH3Cl 2) CH2Cl 3) CH2Cl2 4) CHCl3
28. สารประกอบชนดหนงมมวลโมเลกล 160 ประกอบดวยธาต A 50% โดยน าหนก ทเหลอเปนธาต X ถามวลอะตอมของ A เทากบ 20 และ X เทากบ 40 สตรโมเลกลของสารดงกลาวนาจะเปนอะไร
1) X2A4 2) X4A2 3) X3A2 4) X2A
29. ออกไซดของไนโตรเจนชนดหนง 72 กรมมธาตไนโตรเจนอย 46 กรม สารประกอบนมสตรอยางไร 1) N2O 2) NO2 3) N2O3 4) N2O5
30. สาร BaO2 ในธรรมชาตเปนรปโครงผลกทมน าอยดวย น าผลกน 314 กรม มาใหความรอน จะสญเสยน า 144 กรม ในสตรของโครงผลกนมน าอยกโมเลกล
1) 7 2) 8 3) 9 4) 10
31. เมอน าไอรออน (II) ซลเฟตทมผลกน า 27.8 กรมมาเผาพบวามน าเกดขน 12.6 กรม n มคาเทาใด 1) 4 2) 5 3) 7 4) 10 32. น าสารชนดหนงหนก 1.05 กรม มาเผาไหมอยางสมบรณ เกดกาซคารบอนไดออกไซด 1.32 กรม และน า 0.63
กรม และพบวาสารนหนก 0.90 กรม มไนโตรเจน 0.12 กรม จงหาสตรอยางงายของสารประกอบชนดน 1) C3H7N 2) C3H7NO3 3) C4H7NO5 4) C6H14O6N2
33. สารอนทรยชนดหนง 1.08 กรม มาเผาไหมอยางสมบรณ ไดกาซคารบอนไดออกไซด 3.08 กรม และน า 0.72 กรม จงหาสตรอยางงายของสารอนทรย
1) C6H4O2 2) C7H8O 3) C8H12 4) C7H8O2
72 | เคมครกก สยามสแควร ซอย 6
34. สารประกอบไฮโดรคารบอนชนดหนง 10 cm3 เมอน ามาท าปฏกรยากบออกซเจนอยางสมบรณ จะตองใชกาซออกซเจน 35 cm3 และไดกาซคารบอนไดออกไซด 20 cm3 สารประกอบนมสตรโมเลกลอยางไร
1) C2H4 2) C3H8 3) C2H6 4) C4H10
35. กาซไฮโดรคารบอนชนดหนง 10 cm3 ตองใชกาซออกซเจน 40 cm3 จงจะเผาไหมสมบรณ ถาปรมาตรกาซเหลานวดทอณหภมและความดนเดยวกน สตรของไฮโดรคารบอนนเปนอยางไร
1) CH2 2) CH4 3) C2H2 4) C3H4 36. อณหภมและความดนหนงกาซไฮโดรคารบอนชนดหนง 15 cm3
เผาไหมกบออกซเจน 80 cm3 ไดกาซคารบอนไดออกไซด 45 cm3
และไอน า 30 cm3 จงหาวาเหลอกาซออกซเจนเทาใด และสตรของ
สารไฮโดรคารบอนนเปนอยางไร
37. น ากาซ CxHy 30 cm3 มาเผาในภาชนะทม O2 90 cm3 ซงมากพอ พบวา ปรมาตรกาซลดเหลอ 60 cm3 จากนนเตมสารละลาย NaOH ลงไป มากเกนพอ พบวาปรมาตรกาซลดลงเหลอ 30 cm3 ถาวดปรมาตรของ กาซทกชนดทอณหภมและความดนเดยวกน จงหามวลโมเลกลของ CxHy
38. กาซ A2 ท าปฏกรยากบกาซ B2 ไดกาซผลตภณฑเพยงชนดเดยว ถากาซ A2 40 cm3 ท าปฏกรยาพอดกบกาซ B2 60 cm3 จะไดผลตภณฑปรมาตรก cm3
1) 40 2) 60 3) 100 4) ขอมลไมเพยงพอ 39. น ากาซ A2 มากเกนพอมาท าปฏกรยากบกาซ B2 10 dm3 ไดกาซ AB3 จงหาปรมาตรกาซผลตภณฑเปนลตร 1) 3.3 2) 6.7 3) 10 4) 13.3 40. แกสในขอใดมปรมาตรเทากบแกสซลเฟอรไดออกไซดหนก 16 g ปรมาตรทงหมดวดทอณหภมและความดน
เดยวกน
1) แกสฮเลยมปรมาณ 1g 2) แกสไฮโดรเจนปรมาณ 1 g
3) แกสนออนปรมาณ 10 g 4) แกสออกซเจนปรมาณ 16 g
ปรมาณสา รสมพน ธ | 73
41. ภาชนะสญญากาศใบหนงหนก 210 กรม เมอใสกาซมเทน (CH4) จนเตมชงไดหนก 214 กรม จากกนนสบกาซมเทนออก แลวบรรจกาซ P จนเตมชงไดหนก 221 กรม การทดลองนท าทอณหภมและความดนเดยวกน จงหาวากาซ P นาจะเปนกาซใด
1) NO2 2) Cl2 3) O2 4) CO2 42. ขวดเปลาใบหนงหนก 108.16 กรม เมอน าไปบรรจกาซออกซเจนท STP ชงน าหนกได 109.76 กรม แตเมอ
น าไปบรรจกาซทไดจากภเขาไฟ ท STP เชนกน ชงได 111.36 กรม กาซนนาจะเปนกาซใด 1) SO2 2) SiF4 3) SiH4 4) H2S 43. ทอณหภมและความดนหนงกาซไฮโดรเจน 1 โมล มปรมาตร 20 ลตร กาซผสมคใดมปรมาตรมากทสด
1) CH4 0.5 mol + C3H8 264 g
2) CO2 352 g + SO245 dm3
3) N2 168 g + O2 30 dm3
4) NH3 1 mol + CO 196 g
44. ณ อณหภมและความดนหนง กาซคารบอนไดออกไซด 55 กรม
มปรมาตร 25 ลตร ทภาวะนกาซชนดหนงปรมาตร 30 ลตร มมวล
130.5 กรม ถากาซนประกอบดวยธาต X ซงมมวลอะตอม 35.5
และธาต Y ซงมมวลอะตอม 16 จงหาสตรโมเลกลของกาซน
45. เมอน าของเหลว 3 ชนด A B และ C อยางละ 1 กรม ไปใหความรอนจนกลายเปนไอ เกบไอของเหลวโดยแทนทน า พบวา
ของเหลว A ใหปรมาตรไอ 180 cm3 ท STP ค านวณมวลโมเลกลสาร A ได 124 ของเหลว B ใหปรมาตรไอ 380 cm3 ท STP ค านวณมวลโมเลกลสาร B ได 68 ของเหลว C ใหปรมาตรไอ 670 cm3 ท STP ค านวณมวลโมเลกลสาร C ได 43 การค านวณมวลโมเลกลขอใดผด 1) A เทานน 2) B เทานน 3) A, C 4) B, C
74 | เคมครกก สยามสแควร ซอย 6
46. ถากาซ P และกาซ Q ตางเปนกาซทไมละลายน า เมอใหท าปฏกรยากนจะไดกาซ R ซงละลายน าได 100% และปรมาตรของกาซ R ทเกดขนจะเทากบปรมาตรของกาซ P ทใชไปเสมอ ท าการทดลองในภาชนะปดทมน าอยดวย จ านวน 2 ครงดงน 1. ผสมกาซ P และ Q อยางละ 20 cm3 ในภาชนะปด จะเกดกาซ R ขนและ ละลายลงในน า เหลอกาซ 10 cm3 2. ผสมกาซ P 40cm3 กบกาซ Q 35 cm3 ในภาชนะปด จะเกดกาซ R ขนและ ละลายลงในน า เหลอกาซ 15 cm3
ถาท าการทดลองครงท 3 โดยผสมกาซ P 125 cm3 กบกาซ Q 40 cm3 จงหาวาจะ เหลอกาซใด กลกบาศกเซนตเมตร
1) เหลอ P 105 cm3 2) เหลอ Q 2.5 cm3
3) เหลอ P 45 cm3 4) เหลอ Q แตไมทราบปรมาตร
47. ทอณหภมและความดนหนง กาซ NO2 69 กรม มปรมาตร 30 ลตร
ทภาวะน กาซ SO3 ปรมาตร 20 ลตรจะหนกกกรม
48. ทภาวะหนง กาซอเทน 20 ลตร มมวล 22.5 กรม ทภาวะเดยวกนน
กาซโพรเพน 3.612 x 1023 โมเลกลจะมปรมาตรเทาใด
49. โลหะ M รวมตวกบ Cl2 พบวาโมลอะตอมของ Cl เปนสองเทาของ M ดงนนปฏกรยาทเกดขนจะเปนดงขอใด 1) M + Cl2 → MCl2 2) 2M + Cl2 → 2MCl 3) 4M + Cl2 → 2M2Cl 4) M + 2 Cl2 → MCl4
50. ปฏกรยาตอไปนลวนเปนปฏกรยาทเกดกาซ เมอเกบกาซในขวดทหนกเทากนและมปรมาตรเทากนดวย น าหนกรวมของขวดทเกบกาซจากปฏกรยาใดจะหนกทสด
1) เหลกกบกรดไฮโดรคลอรก 2) การเผาโพแทสเซยมคลอเรต 3) การแยกโซเดยมคลอไรดดวยไฟฟา 4) การเผาแคลเซยมคารบอเนต
51. เมอน า C2H6 มา 3 กรม แลวเผาไหมใหสมบรณ จะไดกาซ CO2 เปนปรมาตรกลตรท STP 1) 2.24 2) 4.48 3) 5.6 4) 6.72
ปรมาณสา รสมพน ธ | 75
52. เมอดลสมการตอไปนแลว ตองใช CaCl2 กกรม จงจะได AgCl 10.0 กรม AgNO3(aq) + CaCl2(aq) → Ca(NO3)2(aq) + AgCl(s)
1) 3.89 2) 7.78 3) 11.67 4) 15.56
53. กาซอะเซทลน (C2H2) เตรยมไดจากแคลเซยมคารไบด (CaC2) ท าปฏกรยากบน า ถาใชแคลเซยมคารไบด 1 กรม จะเกดกาซอะเซทลนกลกบาศกเซนตเมตรท STP
1) 0.35 2) 3.5 3) 35 4) 350
54. เมอน าน า 0.675 กโลกรม มาแยกดวยไฟฟาจนหมด จะไดออกซเจนกกรม 1) 60 2) 300 3) 600 4) 1200
55. กาซแอมโมเนยทท าปฏกรยากบกรดซลฟวรก 1.0 mol/dm3 จ านวน 250 cm3 ท 0OC ความดน 1 บรรยากาศ จะมปรมาตรก cm3
1) 2500 2) 5600 3) 11200 4) 22400 56. เมอละลายโลหะโซเดยมในน าเปนสารละลาย 500 cm3 สามารถเกบกาซไฮโดรเจนได 33.6 ลตรท STP
สารละลายโซเดยมไฮดรอกไซดทไดจะมความเขมขนกโมลาร 1) 3 2) 6 3) 1.5 4) 5.6
57. สมการทยงไมดลของการเผาแนฟทาลนในอากาศ คอ C10H8 + O2 → CO2 + H2O
จะตองใชกาซออกซเจนอยางนอยกลตรท STP เพอเผาไหมแนฟทาลนหนก 4 กรมพอด 1) 2.24 2) 4.20 3) 8.40 4) 16.80
58. น ามนออกเทน (C8H18) เมอถกเผาไหมในเครองยนตในอตราสวนทพอดกนเปน C8H18 : O2 = 1 : 12.5 ถาใชออกซเจนไป 67.2 ลตรท STP น ามนจะถกเผาไหมไปกกรม
1) 5.376 2) 2.736 3) 5.472 4) 27.36
76 | เคมครกก สยามสแควร ซอย 6
59. ถาตองการเตรยมสาร Zn(FeS2)2 จาก Zn 2 กรม, Fe 3 กรม และ S 4 กรม จะสามารถเตรยมไดมากทสดกกรม
1) 9.38 g 2) 8.16 g 3) 9.53 g 4) 27.02 g
60. กาซแอมโมเนยประกอบดวยไนโตรเจน 82% กบไฮโดรเจน 18% โดยมวล ถาน าไนโตรเจนและไฮโดรเจนอยางละ 10 กรม มาเตรยมแอมโมเนย จะเหลอไฮโดรเจนกกรม
1) 2.2 2) 7.8 3) 8.2 4) 12.2
61. ผสมสารละลายโซเดยมคารบอเนต 0.1 โมลาร 0.55 ลตร กบสารละลายกรดเกลอ 0.10 โมลาร 0.2 ลตร จะเกดกาซคารบอนไดออกไซดกโมล Na2CO3 + 2HCl → 2NaCl + H2O + CO2
1) 0.01 2) 0.02 3) 0.2 4) 0.5 62. ปฏกรยาการรวมตวของกาซไฮโดรเจนกบกาซไนโตรเจนทอณหภมและความ ดนหนง มรอยละผลไดเปน 60% ถาตองการกาซแอมโมเนย 2240 ลตรท STP ตองใชกาซไฮโดรเจนหนกเทาใด ถามไนโตรเจนอยมากเกนพอ 1) 1 kg 2) 0.5 kg 3) 0.3 kg 4) 0.25 kg
63. ในการถลงโลหะพลวงจากแรสตบไนต หนก 136 กรม พบวาไดออกไซดของพลวง ซงตองน าไปเผากบถานไมจงจะไดโลหะพลวงหนก 24.4 กรม แรสตบไนตทน ามาถลงมปรมาณของ Sb2S3 อยรอยละเทาใด
2Sb2S3(s) + 9O2(g) → 2Sb2O3(s) + 6SO2(g) Sb2O3(s) + 3CO(g) → 2Sb(s) + 3CO2(g) (Sb = 122) 1) 20% 2) 12.5% 3) 25.0% 4) 50% 64. ในการเตรยม KMnO4 จาก MnO2 ตามสมการ 2MnO2 + 4KOH + O2 → 2K2MnO4 + 2H2O 3K2MnO4 + 4CO2 + 2H2O → 2KMnO4 + 4KHCO3 + MnO2 ถาตองการ KMnO4 100 กรม ตองใชกาซออกซเจนกกรม 1) 10.3 2) 15.2 3) 20.0 4) 30.4
ปรมาณสา รสมพน ธ | 77
65. ในการผลตโลหะไทเทเนยมอาจใชไทเทเนยม (IV) ออกไซด ผสมกบผงถานและท าปฏกรยากบกาซคลอรนทอณหภมสง จะไดไทเทเนยม (IV) คลอไรด ซงหลงจากนนจะถกรดวซดวยกาซไฮโดรเจน ดงสมการ
TiO2 + Cl2 + C → TiCl4 + CO2 TiCl4 + H2 → Ti + HCl (สมการยงไมดล) ถาใช TiO2 2.4 กรม จะตองใชกาซไฮโดรเจนกลตร 1) 0.672 2) 1.344 3) 5.376 4) 53.76 66. เมอเผา Fe2O3 กบผงถานในบรรยากาศของออกซเจน จะได Fe และกาซ CO2 ดงสมการ C(s) + O2(g) → CO(g) CO(g) + Fe2O3 → Fe(s) + CO2(g) ถาเผา Fe2O3 80 kg กบผงถาน 12 kg จะได Fe กกโลกรม
67. ผานกาซ F2 จ านวน 14 กรม ลงในสารละลาย NaOH เขมขน 0.50 mol/dm3 จ านวน 650 cm3 จะไดกาซ OF2 ดงสมการ
2F2(g) + 2NaOH(aq) → OF2(g) + 2NaF(aq) + H2O(l) กาซ OF2 ทเกดขนจะถกสงไปท าปฏกรยากบ AsF5 เพอใหเกด O2AsF6 ดงปฏกรยา 4OF2(g) + 2AsF5(s) → 2O2AsF6(s) + 3F2(g) ปฏกรยาการเกด O2AsF6 มคารอยละการเกดเทากบ 78 จงหามวล ของ O2AsF6 ทเกดขนจรงเปนกกรม
68. การเตรยม CaSO4 ประกอบดวยการเผา 2 ขนตอน ดงปฏกรยา
2KMnO4 → K2MnO4 + MnO2 + O2
2CaCO3 + 2SO2 + O2 → 2CaSO4 + 2CO2
ถาตองการ CaSO4 95.2 กรมจะตองเผา KMnO4 กกรม (Mn = 55)
1) 110.6 กรม 2) 156 กรม
3) 158 กรม 4) 208 กรม
69. สารละลาย NaOH ท าปฏกรยากบคลอไรดของโลหะ A ไดตะกอนไฮดรอกไซดของ A ดงสมการ ACln + n NaOH → A(OH)n + n NaCl ถาสารละลาย NaOH เขมขน 0.2 M จ านวน 10 cm3 ท าปฏกรยาพอดกบ ACln 0.2 M จ านวน 5 cm3 สตรโมเลกลของ ACln เปนอยางไร 1) ACl 2) A2Cl 3) ACl2 4) A2Cl3
78 | เคมครกก สยามสแควร ซอย 6
70. ธาต X จ านวน 4 โมล ท าปฏกรยาพอดกบกาซออกซเจน 67.2 ลตร ท STP เกดเปนสารประกอบ Y เพยงอยางเดยว 2 โมล หนก 224 กรม ธาต X มมวลอะตอมเทาใด
1) 4 2) 32 3) 44 4) 88 71. น าหนปน (CaCO3) มาเผา ผานกาซคารบอนไดออกไซดทไดลงในสารละลาย Ca(OH)2 ทเขมขน 0.5
mol/dm3 จ านวน 160 cm3 แลวน าสารละลายไปสะเทนกบกรดเกลอเขมขน 0.25 mol/dm3 พบวาตองใชกรดไป 40 cm3 อยากทราบวาน าหนปนมากกรม
1) 7.0 2) 7.3 3) 7.5 4) 7.8 72. BaCO3 เปนองคประกอบของยาเบอหน ถาละลายยาเบอหน 39.4 กรมในกรด แลวน าสารละลายทไดไปเตม
สารละลาย Na2SO4 มาเกนพอ จะเกดตะกอน 11.65 กรม จงหารอยละของ BaCO3 ในยาเบอหนน
BaCO3(aq) + Na2SO4(aq) → BaSO4(s) + Na2CO3(aq)
1) 15 2) 20
3) 25 4) 30
73. เทสารละลาย H2SO4 ความเขมขน 0.5 mol/dm3 ปรมาตร 100 cm3 ลงในสารละลายทม BaCl2 อย คนใหเขา
กน จนเกดปฏกรยาเคมอยางสมบรณ ไดตะกอน BaSO4 หนก 2.33 g สารละลายหลงจากกรอกตะกอนออก
แลว มสวนอตราสวนโดยโมลของ SO42- : Cl- เทาใดสมการคอ
H2SO4 + BaCl2 → BaSO4 + HCl (ยงไมดล)
1) 1 : 2 2) 2 : 1 3) 1 : 4 4) 4 : 1
74. กาซมเทน (CH4) และกาซเอทลน (C2H4) ผสมกนปรมาตร 60 cm3
เผากาซผสมนกบกาซออกซเจน 200 cm3 ในภาชนะปด หลงเกด
ปฏกรยาสมบรณ ในระบบมกาซ 140 cm3 (วดท STP) เมอผานกาซ
ทเหลอลงในน าปนใส จะเหลอกาซอยเพยง 56 cm3 จงหารอยละ
โดยปรมาตรของเอทลนในกาซผสม
ปรมาณสา รสมพน ธ | 79
75. เมอเผาแมกนเซยมคารบอเนตจะสลายตวเปนแมกนเซยมออกไซด และคารบอนไดออกไซด ถามของผสมระหวาง Mgo และ MgCO3 รวมกนหนก 8.0 กรม เมอเผาจนสลายตวอยางสมบรณ ปรากฎวาไดกาซ 1.12 ลตร ท STP ของผสมนกอนเผาม MgO อยกกรม
1) 2.0 2) 3.8 3) 4.2 4) 5.8
76. แกสผสมประกอบดวย N2 และ CO2 หนก 12.6 g บรรจในภาชนะขนาด 2 ลตร เมอผานแกสผสมนลงใน
สารละลาย NaOH ปรากฏวาสารละลาย NaOH มน าหนกเพมขน 4.4 g แกสผสมนประกอบดวย N2 รอยละ
เทาใดโดยปรมาตร
1) 25 2) 34 3) 65 4) 75
80 | เคมครกก สยามสแควร ซอย 6
เฉลยการบาน ชดท 1
ขอ 1-10 ขอ 11-20 ขอ 21-30 ขอ 31-40 ขอ 41-50 ขอ 51-53 1 1 1 3 2 2 2 4 3 3 1 3 4 4 2 3 2 1 2 2 4 4 89.6 2 1 4 3 4 4 4 3 3 3 4 1 2 2 2 3 1 4 4 1 4 4 2 2 3 1 4 1 3 2
เฉลยการบาน ชดท 2
ขอ 1-10 ขอ 11-20 ขอ 21-30 ขอ 31-40 ขอ 41-50 ขอ 51-60 ขอ 61-70 ขอ 71-76 1 3 4 3 4 2 1 3 2 4 1 2 1 1 2 3 3 3 2 2 2 4 4 2 2 3 3 3 X2Y 3 2 40% 4 2 4 4 4 3 2 2 3 3 4 20 cm3, C3H4 3 2 37.3 kg 4 4 1 3 16 80 g 3 14.0 g 1 2 1 4 16 L 4 1 4 4 1 2 1 2 3 4 2 2 1 3 2 2