bo.kurdistan 59

12
کوردستان دهری دهکایزادی پارتی ئا]٥9[ ژمارهNO:(59) نداری کوردستاوڵەتی جمهووەی دەو مهزراندنەو دا له پێناتیی کورد لە رۆژهەوە بزووتنەوەی لە چاو بزووتنە کوردستانکەی ئێران دیوەکانی نەتەوتر لێهاتوون وەکی بە ئەزمووەی بزووتنە و ئامادەترە٢ ل٤ ل٥ لە کە پارتیی شانازی بۆ ئێمە جێیبێتە مەکۆیی کوردستان بزادی ئایوەیخبە و تێکۆشەرانی نەتە نوی کوردستانت لە رۆژهە کۆماری کوردستانوەی باودنە لە خوێنودا و دژە بای لههوهری چهند بیر گهشیستێرهی دوو ئهدهبی ئاسمانی ئهری، دوو شاعیی کوردی٦ لروهر نیشتمانپهPKK وPAK ێوانوتکەی نەی لوونەو کۆبودراە سلێمانی بە خاک سپێرری ل سادق وەزی بەهیە تەرمی شكستدایهاق له لێواریی له عێر سیاسی ئهزمونی دێنە سەر شەقام مەریوان ژنانی:PAK ی ناوەندیتەی کۆمیاری قازیر و بڕیە بۆ بیوەی، گەڕانەزی کوردستانریخواوەی رزگای بزووتنەژی دروستراتی ستیوەیوڵەتی نەتەانی دەی و پێکهێند، واتە سەربەخۆی شەهیمەدی محەم ماد،مانج،کورد، کر باسێک لەسەر چەمک، مانا وەی وشەکان ریش8 لری چەپ بی و دۆزیی سەربەخۆی کورد لەتی ڕۆژهە٧ ل کوردستانقدەسی بۆ بنەماڵەی ئەPAK ی سەرۆکیرەخۆشیامی سە پەی- اکی ک دوای کۆچی بەبۆن���ەیPAK ی س���ەرۆکیرەخۆش���یامی سە پەی- مان چیڕە سولەی٣ ل١١ لی کوردستانزادین پارتی ئا لە نێوا کۆماجڤاکێ کوردس���تان وPAK وەیونە کۆبویدار ودا، د)PKK( و.ڕێوەچووتکە بە لومەی لە رۆژی چوارش���ەموە پاش ئە مارسی7( 2711 ش���ەمەی رە17 زەک���ی« بەڕێ���ز دا،)2012 کۆنس���ەی ئەندام���ی» ش���ەنگالی وەک کەجەک���ە���یبەریڕێوە بەموراد« ەت���ی بەڕێز تایبدراوی نێر کۆنس���ەی س���ەرۆکی»نرەی قە،)KCK )PKK ���یبەریڕێوە بەوەی رێکخس���تنە بەمەبەس���تیی���ان لەگەڵن���ی نێوانیەکا پێوەندی، سەردانیی کوردستانزادی پارتی ئاەڵ جێگری ی ک���رد و لەگPAK ی کوردستانزادی سەرۆکی پارتی ئانرەی؛ بەڕێ���ز موراد قەوەوە کۆبوڕاستەیی ئا فەرمی بانگهێش���تێکی کرد.PAK ەتی سەرۆکایوگۆڕی چەندرەنجام پاش ئاڵو س���ە25 ن���دا، رۆژی پەیامێ���ک ل���ە بەیلی ئاوری14( 2713 لێ���وەی خاکەنپەنان یەزدا بەڕێ���ز حس���ی)2013 ە قەندیل لPAK سەرۆکی جێگرینرەین بەڕێز م���وراد قەی���ا لەیبەریڕێوە کۆنس���ەی بە س���ەرۆکیی لێکرا. پێشوازی، بەگەرمیKCK وتکەیەی لوونەورەتای کۆبو س���ە ب���ەPKK وPAK ێ���وان نPAK سەرۆکی جێگری وتەکانی9 دکرانی ش���ەهیوانی لە س���ەر تارماندە و فەکردە ل���ە س���ەر کەسیزادی و پێش���مەرگەکانی پارتی ئا لە1.6.1998 کوردس���تان ل���ەرانیرێکا هێزەکان���ی پارتی کیان . کوردستان.11 ڕەپە درێژە بۆانی ئەمڕۆبەیرە بە2:45 کاتژمێ���ر2713لێوەی خاکە26 مە دووش���ەم، تەرمی ژنە)2013 ل���ی ئاوری15( کی ک���ورد، دایروەری نیش���تمانپەقدەس���ی و ئەحم���ەد ئە ش���ەهید ئەفش���ار و ئەفش���ینن هەڤ���ا)عالیە( و بەهیەقدەس���ی، خاتو ئەەنی ڤییی لە ش���اری س���ادق وەزیروە گەیشتەوە ئوتریش���ە پێتەختی پێتەختی کوردس���تان هەولێ���رییزادی پارتی ئارەو ب���ارەگای و ب���ەوە.ن گوێزرایە کوردستادنی رێ���ز وکەش���کر پێش پ���اشی کوردس���تان بەسەرنی ئاادا پێد4:00 ، ل���ە کاتژمێروتەکەی���دا تابوەکی دوور وژاوەیندا، بە کەبەیارە بە درێژ بە مەبەستی بەخاک سپاردنیرەو سەیوان بە گردی لە گۆڕستانیە س���لێمانینی بەڕێخرا. ل س���لێماقازی« ل���ە مزگەوتیوەی پاش ئە���ینی ئای رێورەس���می» محەم���ەدیو، بە بەشداریڕێوەچو لەس���ەر بە���ەک لە حیزبە ژمارەیپرس���انی بەرت وەکانی رۆژه���ە کوردس���تانییەو گردیری کوردستان بەرو باش���و و لەوێ بەخاکوە سەیوان گوێزرایەدرا. سپێرە خانم ژنێکیو عالیوالێخۆش���بو خاڵپشتێکیو. پەر بو نیش���تمانپەروی کوردستانزادی پارتی ئا دڵسۆزی20 و. لە ئامانجەکانی بو و رێب���از ودوودا لە ڤییەن لە هەرابر س���اڵی ریدا کەوەینەتە-اس���ی سیەکی بۆنەیو. ئەوی کردبوابێ، بەشداری بۆی کر لە ڤییەن،انی ژینیماوەی س���ا لەزیس���ت، ل���ە ریدەبە زۆرجار ئای کوردان دانەکانپێواوەی رێ پێشە2713 لێوەی خاکە18 و. رۆژی ب���و ڤییەن لە شاری)2013 لی ئاوری7( ی کرد. دوای کۆچی ب���ه رۆژنامهی ئوس���امه نوجێف���یین���دووه، رایگهلئهوس���هتی شهرقوهی ئێس���تا ئهو سیاس���هتهۆی بهتیڕهو دهكرێت، و له عێراقدا په راستهقینهشهیڕههڕووی ه رووبهون وس���ی زۆربو و مهتروه بۆت���هاتری زیژیندوتیهڵدانی توره س���هدهكرێت. لێوه، وێڕایتوهش���ی وفی، ئو نوجهی س���اڵ بهس���هر10 ون���ی تێپهڕبو ئهزمونیمیدا، بهزاد پرۆس���هی ئااقدا ل���ه لێواری له عیری سیاس���یرمان دهچێت.رهو دا شكستدایه و به ئ���هوڕاس���تهوخۆ نا نوجێف���یه ئهس���تۆی نوری دهخاتۆكارن���ه ه عیراقرانیرۆك وهزیكی س���ه مالیوهی ب���ه دهكات تۆمهتب���اری وتی���ان وس���تی هاو دژ ب���ه خواق كارنی گهلی عێرایهكارژهوهندی به دهكات.ابردوووی رت���وی حەووە پاش ئ���ەمی��� ئیس کۆم���اری هێزەکان���یی کوردیان بە جلوبەرگیەس���ێکی ک مەریواندا گێڕا، بەناو شاریوە ژنانە رێژیم لە هێزەکانیەیم کردەوەی ئە شەرمەزارو شارەوە ژنانی ئەیان کرا.لێ���وە، خاکە27 مە رۆژی سێش���ەم دەربڕینەتیڕەزای بەمەبەس���تی ناڕێزی ک���ردن بە ژن و ل���ە دژی بێی کوردیدن���ی جلوبەرگ���یکر لەبەرەس���ێکی تۆمەتبار و���ان ب���ۆ ک ژنندن���ی بەنێ���و ش���ەقامەکانی گەڕازای، ژنان���ی ئا مەریوان���دا ش���اری و هاتنەگ هاتنو ش���ارە وەدەن ئەەتییانڕەزای و نا سەرش���ەقامەکان دەربڕی.ەمێک جێگەی باس���ە کە پ���اش کندانەکە، خۆپیشا دەسپێکردنی لەونەتە رێژیم گەیش���تو هێزەکان���یوار کە جێیازدە سو ش���ەقامی دووندانەکە خۆپیش���ا دەس���پێکردنیومیان���ە بە باتوزەی و بێ بەوە ب���ویڕازایانی ژنانی ناونەتە گیتو کەوڵێن کەکانیش دە و ش���ایەت حاڵەران بە خۆپیش���اندە بەش���ێک لەونە.یندرا بو سەختی بر

description

bo.kurdistan 59

Transcript of bo.kurdistan 59

Page 1: bo.kurdistan 59

پارتی‌ئازادیی‌کوردستان‌ده‌ری‌ده‌کا NO:(59)ژماره‌‌]٥9[

له پێناو دامه زراندنەوەی دەوڵەتی جمهووری کوردستاندا

بزووتنەوەی کورد لە رۆژهەاڵتی کوردستان لە چاو بزووتنەوەی

نەتەوەکانی دیکەی ئێران بزووتنەوەیەکی بە ئەزموون و لێهاتووتر

و ئامادەترە

ل٢

ل٥ل٤

بۆ ئێمە جێی شانازییە کە پارتی ئازادیی کوردستان ببێتە مەکۆی نوخبە و تێکۆشەرانی نەتەوەیی

لە رۆژهەاڵتی کوردستان

کۆماری کوردستان

لە خوێندنەوەی باو

و دژە باودا

چه ند بیره وه ریی له

دوو ئه ستێره ی گه شی

ئاسمانی ئه ده بی

کوردیی، دوو شاعیری

نیشتمانپه روه ر ل٦

PKK و PAK تەرمی بەهیە سادق وەزیری لە سلێمانی بە خاک سپێردراکۆبوونەوەی لووتکەی نێوان

ئه زمونی سیاسیی له عێراق له لێواری شكستدایه ژنانی مەریوان دێنە سەر شەقام

:PAK کۆمیتەی ناوەندییستراتیژی دروستی بزووتنەوەی رزگاریخوازی کوردستان، گەڕانەوەیە بۆ بیر و بڕیاری قازی

محەممەدی شەهید، واتە سەربەخۆیی و پێکهێنانی دەوڵەتی نەتەوەیی

ماد، کرمانج،کورد، باسێک لەسەر چەمک، مانا و ریشەی وشەکان

ل8

بیری چەپ و دۆزی

سەربەخۆیی کورد لە

ڕۆژهەاڵتی کوردستان ل٧

- پەیامی سەرەخۆشیی سەرۆکی PAK بۆ بنەماڵەی ئەقدەسی

- پەیامی سەرەخۆش���یی س���ەرۆکی PAK بەبۆن���ەی کۆچی دوایی کاک سولەیمان چیڕە

ل٣

ل ١١

لە نێوان پارتی ئازادیی کوردستان PAK و کۆماجڤاکێ کوردس���تان کۆبوونەوەی و دیدار )PKK(دا،

لووتکە بەڕێوەچوو. پاش ئەوەی لە رۆژی چوارش���ەممە 17 رەش���ەمەی 2711 )7 مارسی زەک���ی « بەڕێ���ز دا، )2012ش���ەنگالی« ئەندام���ی کۆنس���ەی وەک کەجەک���ە بەڕێوەبەری���ی بەڕێز »موراد تایبەت���ی نێردراوی کۆنس���ەی س���ەرۆکی قەرەیالن« ،)KCK )PKK بەڕێوەبەری���ی رێکخس���تنەوەی بەمەبەس���تی پێوەندییەکان���ی نێوانی���ان لەگەڵ پارتی ئازادیی کوردستان، سەردانی PAK ی ک���رد و لەگەڵ جێگری سەرۆکی پارتی ئازادیی کوردستان کۆبووەوە؛ بەڕێ���ز موراد قەرەیالن ئاڕاستەی فەرمیی بانگهێش���تێکی

سەرۆکایەتی PAK کرد.س���ەرەنجام پاش ئاڵووگۆڕی چەند

پەیامێ���ک ل���ە بەین���دا، رۆژی 25 ئاوریلی 14( 2713 خاکەلێ���وەی 2013( بەڕێ���ز حس���ین یەزدانپەنا جێگری سەرۆکی PAK لە قەندیل لە الی���ان بەڕێز م���وراد قەرەیالن س���ەرۆکی کۆنس���ەی بەڕێوەبەریی KCK، بەگەرمی پێشوازیی لێکرا. لووتکەی کۆبوونەوەی س���ەرەتای ب���ە PKK و PAK نێ���وان

PAK وتەکانی جێگری سەرۆکی لە س���ەر تاوانی ش���ەهیدکرانی 9 کەس ل���ە س���ەرکردە و فەرماندە و پێش���مەرگەکانی پارتی ئازادیی لە 1.6.1998 ل���ە کوردس���تان الیان هێزەکان���ی پارتی کرێکارانی

کوردستان..

درێژە بۆ الپەڕە 11

ئەمڕۆ بەرەبەیانی کاتژمێ���ر 2:45 دووش���ەممە 26 خاکەلێوەی2713 )15 ئاوریل���ی 2013(، تەرمی ژنە دایکی ک���ورد، نیش���تمانپەروەری ش���ەهید ئەحم���ەد ئەقدەس���ی و ئەفش���ین و ئەفش���ار هەڤ���ااڵن ئەقدەس���ی، خاتوو بەهیە )عالیە( س���ادق وەزیری لە ش���اری ڤییەنی گەیشتەوە ئوتریش���ەوە پێتەختی کوردس���تان پێتەختی هەولێ���ری و ب���ەرەو ب���ارەگای پارتی ئازادیی

کوردستان گوێزرایەوە. و رێ���ز پێشکەش���کردنی پ���اش پێدادانی ئااڵی کوردس���تان بەسەر تابووتەکەی���دا، ل���ە کاتژمێر 4:00 بەرەبەیاندا، بە کەژاوەیەکی دوور و درێژ بە مەبەستی بەخاک سپاردنی لە گۆڕستانی گردی سەیوان بەرەو لە س���لێمانی بەڕێخرا. س���لێمانی پاش ئەوەی ل���ە مزگەوتی »قازی محەم���ەد« رێورەس���می ئاینی���ی لەس���ەر بەڕێوەچوو، بە بەشداریی

بەرپرس���انی ژمارەی���ەک لە حیزبە و رۆژه���ەاڵت کوردس���تانییەکانی باش���ووری کوردستان بەرەو گردی سەیوان گوێزرایەوە و لەوێ بەخاک

سپێردرا. خوالێخۆش���بوو عالیە خانم ژنێکی پاڵپشتێکی بوو. نیش���تمانپەروەر دڵسۆزی پارتی ئازادیی کوردستان و رێب���از و ئامانجەکانی بوو. لە 20

س���اڵی رابردوودا لە ڤییەن لە هەر بۆنەیەکی سیاس���ی-نەتەوەییدا کە بۆی کرابێ، بەشداریی کردبوو. ئەو لەماوەی س���ااڵنی ژیانی لە ڤییەن، ریزی ل���ە ئااڵبەدەس���ت، زۆرجار پێشەوەی رێپێوانەکانی کوردان دا ب���وو. رۆژی 18 خاکەلێوەی 2713 )7 ئاوریلی 2013( لە شاری ڤییەن

کۆچی دوایی کرد.

ئوس���امه نوجێف���ی ب���ه رۆژنامه ی رایگه ین���دووه ، شه رقولئه وس���ه تی

به هۆی ئه و سیاس���ه ته ی ئێس���تا له عێراقدا په یڕه و ده كرێت، واڵت راسته قینه هه ڕه شه ی رووبه ڕووی بۆت���ه وه و مه ترس���ی زۆربوون و زیاتری توندوتیژی س���ه رهه ڵدانی

لێده كرێت.نوجه یفی ، ئوه ش���ی وتووه ، وێڕای تێپه ڕبوون���ی 10 س���اڵ به س���ه ر پرۆس���ه ی ئازادیدا، به اڵم ئه زمونی سیاس���یی له عیراقدا ل���ه لێواری

شكستدایه و به ره و دارمان ده چێت.ئ���ه و ناڕاس���ته وخۆ نوجێف���ی هۆكارن���ه ده خاته ئه س���تۆی نوری عیراق وه زیرانی س���ه رۆك مالیكی ب���ه وه ی ده كات تۆمه تب���اری و و هاواڵتی���ان خواس���تی ب���ه دژ به رژه وه ندییه كانی گه لی عێراق كار

ده كات.

پاش ئ���ەوەی حەوت���ووی رابردوو ئیس���المی کۆم���اری هێزەکان���ی کەس���ێکیان بە جلوبەرگی کوردیی ژنانەوە بەناو شاری مەریواندا گێڕا، ئەم کردەوەیەی هێزەکانی رێژیم لە الیان ژنانی ئەو شارەوە شەرمەزار

کرا. رۆژی سێش���ەممە 27 خاکەلێ���وە، دەربڕین ناڕەزایەتی بەمەبەس���تی

ل���ە دژی بێڕێزی ک���ردن بە ژن و لەبەرکردن���ی جلوبەرگ���ی کوردیی ژن���ان ب���ۆ کەس���ێکی تۆمەتبار و بەنێ���و ش���ەقامەکانی گەڕاندن���ی ش���اری مەریوان���دا، ژنان���ی ئازای ئەو ش���ارە وەدەنگ هاتن و هاتنە ناڕەزایەتییان و سەرش���ەقامەکان

دەربڕی.جێگەی باس���ە کە پ���اش کەمێک

خۆپیشاندانەکە، دەسپێکردنی لە هێزەکان���ی رێژیم گەیش���توونەتە ش���ەقامی دووازدە سووار کە جێی خۆپیش���اندانەکە دەس���پێکردنی ب���ووە و بێ بەزەییان���ە بە باتووم ناڕازایی ژنانی گیانی کەوتوونەتە و ش���ایەت حاڵەکانیش دەڵێن کە بە لە خۆپیش���اندەران بەش���ێک

سەختی بریندرا بوونە.

Page 2: bo.kurdistan 59

Bo kurdistan ژماره )59( خاکەلێوەی٢7١٣ - ئاپریلی ٢٠١٣

بژی خەبات لە پێناو دامەزراندنەوەی دەوڵەتی جمهووریی کوردستانداPAK بەیاننامەی پارتی ئازادیی کوردستان

بە بۆنەی ٦٦هەمین ساڵوەگەڕی شەهید کرانی پێشەوا و هاورێکانی، رۆژی شەهیدانی کوردستان

PAK به یاننامه ی پارتی ئازادیی کوردستانبه بۆنه ی بیست و پێنجەمین ساڵوه گه ڕی تاوانەکانی ئەنفال

66 ساڵ لە ئێعدامی سەرۆکی دەوڵەتی جمهوریی کوردستان، پێش���ەوا ق���ازی محەم���ەد و هاوڕێکانی تێپ���ەڕ بوو؛ بەاڵم وەک برینێکی قووڵ لە س���ەر جەس���تە و گیان���ی نەتەوەی

کورد، ماوەتەوە.2ی رۆژی محەم���ەد ق���ازی رێبەندان، 22 ژانوایەی 1946 لە میتینگێکی 20000 کەس���یی دا ل���ە مهاباد، س���ەربەخۆیی کوردس���تانی راگەیاند و »بە خ���ودا و بە کەالم���ی عەزیمی بە نیش���تمان، ب���ە خ���ودا، ش���ەرافەتی میلل���ی کورد، بە ئااڵی موقەدەسی کوردستان« سوێندی خوارد کە« تا ئاخر هەناسەی ژیان و رژاندنی ئاخر تنۆکی خوێ���ن«، » بە گیان و بە م���اڵ لە رێ���ی راگرتنی بەرزکردنەوەی و سەربەخۆیی کوردس���تان«دا ئ���ااڵی

تێبکۆشی. بەمج���ۆرە و ب���ە دامەزراندنی دەوڵەتێ لە شێوازی کۆمارییدا لە مهاب���اد، لە دەرەوەی خاک و س���ەروەریی ئێران، بە ئااڵ و س���روود و زمان و ئەڕتەشی نەتەوەیی و پێوەندیی دەرەکی و س���ەربەخۆ ئابووری���ی و تایبەت بە خ���ۆی لە بەرانبەر شاهەنش���اهی دەوڵەت���ی پەهلەوی بە زمان و دامەزراوە س���یمبۆلەکانی و هێم���ا و

خۆی لە تاران، س���ەروەریی) )Sovereignty -حاکمیتکوردی نەتەوەیی سەربەخۆی

وەدیی هێنا.جمهوری دەوڵەتی رووخاندنی ئێعدام���ی و کوردس���تان هاوڕێکانی، و کۆم���ار س���ەر کارەس���اتێکی گ���ەورە بوو بۆ نەتەوەی کورد و ئاکامی مادی و مەعنەوی���ی زۆر تفت و تاڵی

بە دوادا هات.دەوڵەتی شاهەنش���اهی ئێران ب���ە زەبری لەشکرکێش���ی بۆ کوردستان، کۆمەڵگای سیاسیی هەڵبژێردراوی نەتەوەی کوردی ب���ە ش���ێوەی سیس���تماتیک ل���ە بەر ی���ەک هەڵوەش���اند، و س���یمبۆلەکان و هێم���ا دامەزراوە سیاسی وکولتورییە نەتەوەییەکان���ی دای���ە ب���ەر پەالم���اری توون���ا ک���ردن و زمان و هێم���ا و دام و دەزگا و بێگان���ە دام���ەزراوەی و داگیرکەری بە س���ەر نەتەوەی ک���ورد دا س���ەپاند. هەروەها ب���ە زەب���ری تون���د و تی���ژی دەوڵەتیی، ترس و تۆقاندن و سەر خستە رۆحی نیگەرانیی نەتەوەیە. ئەم تاکەکانی دڵی ئەم تاوانە هەروەها رێگای بۆ درێ���ژە پێدرانی ژێنۆس���اید و کۆمەڵکوژی���ی نەتەوەی کورد لە رۆژهەاڵتی ناوەڕاست تەخت

کرد.

ن���ی ند خا و و رت���ی ڵە و ە دی���ی ر جمهوو کوردس���تان قازی ئێعدامی ، د م���ە محەێک���ی بر ە زیی تیژ ا س���ترگیان���ی ل���ە ت���ی یە ا و تە نەخەبات���ی و

رزگاریخوازی���ی ئەم سرەواند. کورد نەتەوەی تاوانە پرۆژەی ئاسمیالس���یۆن و » ب���ە ئێرانی ک���ردن« ی بووژاندەوە، کوردی نەتەوەی ئازادیبەخشی ناس���یۆنالیزمی کوردی تووش���ی پاشەکش���ە پەرەگرتن���ی ب���واری ک���رد، ئایدۆلۆژی���ای ه���اوردە و نامۆ لە گەڵ پرس���ی ک���وردی لە رزگاریخوازی���ی بزووتن���ەوەی کوردستان پێکهێنا، زۆر بەڵگە و بەڵگەنامەی نەتەوەیی کورد لە ناو بران و پاش���ان ش���تی ناڕاست و ساختە، بە ئامانجی تایب���ەت و دیاریی ک���راو، بۆ

نەوەی ئێمە گوێزرایەوە.س���ەرجەمی ئ���ەم بارودۆخە، الدان���ی بی���ر و سیاس���ەت و قەیرانی ناس���نامە و زاڵبوونی ئێرانچێت���ی بە س���ەر گوتاری کێشە و کوردستانی رەسەنی و دژبەریی ن���اڕەوای ناوخۆیی

دەرفەتگەلی فیڕۆدان���ی بە و سیاس���ی و لە ئاکامدا خەسار بوونی بەشێکی گەورە لە هێز و توان���ای نەت���ەوەی کوردی لێکەوت���ەوە. ئەوەش ش���تێک نەبوو بێجگە لە ژێنۆس���ایدی

نەتەوەیەک.بی���ر و ب���اوەڕ و رێبازی قازی ناسنامە، هەڵقواڵوی محەمەد پێویستی و ئەزموون، مێژوو، دۆخی راس���تەقینەی نەتەوەی کورد بوو. پێشەوا پاش چەن ج���ار هاتووچ���ۆ بۆ ت���اران و وتووێژ لە گەڵ دەوڵەتی ئێران، بە ژیری و واقعبینی خۆی بۆی دەرکەوت کە پرس���ی کورد لە چارەسەر ئێراندا چوارچێوەی مێژوویی بریاری بۆیە ناکرێ. س���ەربەخۆیی راگەیاندن���ی دەوڵەت���ی دامەزراندن���ی و

جمهوریی کوردستانی دا. لە پ���اش 66س���اڵ ئێس���تا رووخانی جمهووری و ئێعدامی

ئەو محەمەد، قازی پێش���ەوا راس���تییە هەر لە جێی خۆی م���اوە. رێگا چارەی پرس���ی دروستی س���تراتیژی و کورد رزگاریخ���وازی بزووتن���ەوەی کوردس���تان، گەڕانەوەی���ە بۆ بیر و بڕیاری قازی محەمەدی ش���ەهید، واتە سەربەخۆیی و پێکهێنانی دەوڵەتی نەتەوەیی. حیزبی ئێمە 22 ساڵە ئااڵی ئەم ئامانجە ب���ەرزەی هەڵگرتووە. کوردس���تان ئازادیی پارت���ی هیوادارە کە نەوەی ئێس���تای تێپەڕین نەوەی کوردس���تان، لە بیر و سیاسەت و کولتوری سیاس���یی ژەهراوی ئێرانچێتی و بووژاندنەوەی رەس���ەنایەتی سیاس���ەتی و ناس���نامە کوردستانی و وەدیهێنەری ئەو ئامانجە بێ کە قازی محەمەد

سەری لە پێناو دانا.ئەگ���ەر 66 س���اڵ لەمەوبەر، هەلومەرجی نالەباری نەتەوەی کورد و نۆرمەکانی جیهانی ئەو سەردەمە، بوونە هۆی ئەوەی کۆمەڵگای مرۆڤایەتی لە حاند ژێنۆس���ایدی نەت���ەوەی کورد بێدەنگی رەچاو بکا، ئەمڕۆ لە بایەخە پەرەسەندنی رۆژگاری دەرفەتە ئ���ەو و مرۆڤییەکان نەت���ەوە ب���ۆ سیاس���یانەی بێدەوڵەت���ەکان و بندەس���ت رۆڵەکان���ی هەڵکەوت���ووە، نەت���ەوەی کورد لە س���ەریانە

ئەم الپەڕەیە لە مێژوو لە کۆڕ نێودەوڵەتییەکان کۆمەڵ���ە و بکەنەوە و عالەم لە زۆڵمێ کە لە ق���ازی محەمەد و هاورێیان و نەتەوەک���ەی کراوە، ئاگادار

بکەن.ل���ە کۆمەڵ���گای داوا ئێم���ە هەم���وو ل���ە مرۆڤایەت���ی ئاس���تەکانی تاک و گرووپ و دەوڵەت و رێکخراو و دامەزراوە دەکەی���ن نێودەوڵەتیی���ەکان ب���ۆ هەڵذان���ەوەی الپەڕەکانی ئ���ەو تاوان���ەو پش���تیوانی لە گەڕانەوەی مافە زەوتکراوەکانی نەت���ەوەی ک���ورد ل���ە رێگای رێفراندۆم���ی بەڕێوەچوون���ی کوردس���تان، س���ەربەخۆیی رێکخراوی ژێر چاودێری���ی لە

نەتەوە یەکگرتووەکاندا.

ساڵو لە پێشەوای شەهید و هەموو شەهیدانی دەوڵەتی

جمهووریی کوردستان وسەرجەم شەهیدانی کوردو

کوردستانبژی خەبات لە پێناو

دامەزراندنەوەی دەوڵەتی جمهووریی کوردستاندا

پارتی ئازادیی کوردستانکۆمیتەی ناوەندیی

10 خاکەلێوەی2713 کوردی30 مارسی 2013 میالدی

کوردی، 2713 25خاکەلێ���وەی رێکه وت���ی 14 ئاوریل���ی 2013، چارەگە س���ەدەیەک ل���ە تاوانی

ئەنفالی کورد تێده په ڕێ. 25 س���اڵ لەمەوب���ەر، ده وڵه تی داگیرک���ه ری عێ���راق، زنجی���رە ناسراو ئینسانیی دژی تاوانێکی بە ئەنفال دژی کورد و کوردستان

دەست پێکرد.ئ���ه و زنجی���رە تاوانە پرۆس���ەی . ب���وون ک���ورد ژێنۆس���ایدی ژێنۆس���ایدی ک���ورد ل���ە کاتی به رچاوی ب���ه بەڕێوەچوونی���دا ده وڵه تان���ی جیهان���ه وه خوڵقا؛ ب���ەاڵم ن���ه رێکخ���راوی نه ته وه یه کگرت���ووه کان و ن���ه ده وڵه ته

جیهان، به ده س���ته کانی بڕی���ار کاره س���اته که دا، جه نگ���ه ی له مەتەقی���ان لێوه نه هات و خۆیان له حاست ئه و تاوانە نه با ن کرد. ئ���ەوەی ب���واری خوڵقاندنی ئه م تاوانەی ب���ە دەوڵەتی عێراق دا، وەک هەم���وو ئ���ەو تاوانانەی لە 500 ساڵی رابردوودا دابەشکەران و داگیرکەرانی کوردستان دژ بە خوڵقاندوویانە،بێده وڵه تیی کورد نه ته وه ی کورد بوو. ئه گه ر کورد خ���اوه ن ده وڵه ت و س���ه روه ریی سیاسیی خۆی بایه ، هه رگیز هیچ هێ���ز و دەوڵەتێ���ک نەیدەتوانی کردنی توونا پەالماری بەمجۆرە ب���دا و ژن و منداڵ و پیر و الوی

ل���ە پێک���ەوە س���ەر خ���اک و خۆی نیشتمانی زیندە و راماڵێ

بەچاڵیان بکا.ن���ی ڵه کا ۆ رنه ت���ه وه ی کورد هەم���وو ل���ە ن���ی کا چە ر پاکوردستان، نابێ زامی قوواڵی���ی

ئەنف���ال هەرگیز ل���ە بیر بکەن. تەنیا ئەنفال بەس���ە بۆ ئەوەی هەم���وو پردەکانی نێ���وان کورد و هەر داگیرکەرێک بۆ هەمیش���ە بڕووخێن. زیندە بە چاڵ کردنی

منداڵەکان���ی ک���ورد بەس���ە بۆ ئ���ەوەی بال���ورەی » پێک���ەوە ژیان«ی درۆزنانە و تراویلکەی« و«دێموکراتی���زە فیدرالی���زم« داگیرکەر، دەوڵەت���ی کردن«ی و ئێس���ک و بکرێ���ن چ���اڵ

پرووسکەکانی قوربانیانی ئەنفال بکرێن���ە بناخ���ە رۆحییەکان���ی دامەزراندن���ی و س���ەربەخۆیی

دەوڵەتی نەتەوەیی.کۆمەڵ���گای ب���ۆ ئەوەن���دەی نێودەوڵەتیش دەگەڕێتەوە، کاتی ئه وه هاتووه ، ئه و ده وڵه ت و کۆڕ و کۆمه اڵنه ی ئااڵی مافەکانی مرۆڤ و ئینس���انیی کردنی سیاسەت و دێموکرات���ی کردن���ی پێوەندییە هه ڵگرتووه ، نێودەوڵەتییەکانیان له مپه ڕه کانی وەدیهاتنی بەرابەری حقوقی- سیاس���ی کورد لە گەڵ هەرێمەکە دیک���ەی نەتەوەکانی و جیه���ان هەڵگ���رن و یارمەتی نه ته وه یی ده وڵه ت���ی دامه زرانی

و پێکه وه نان���ی کیانێکی ئازاد و قەرەبووی پێبکەن. دیموکراتیی ئەو زوڵ���م و زۆر و تاوانانەی کە لە دژی کورد ک���راون، تەنیا بە گەڕاندنەوەی مافی چارەونووسی زەوتک���راوی و ه���اوکاری کردنی ئ���ەم نەتەوەیە بۆ گەیش���تن بە خۆی سیاس���یی س���ەرەوەریی نیش���تمانە یەکگرتن���ەوەی و

دابەشکراوەکەی، دەکرێتەوە.

پارتی ئازادیی کوردستانکۆمیتەی ناوەندیی

25خاکەلێوەی 271314 ئاوریلی 2013

Page 3: bo.kurdistan 59

بزووتنەوەی کورد لە رۆژهەاڵتی کوردستان لە چاو بزووتنەوەی نەتەوەکانی دیکەی ئێران بزووتنەوەیەکی بە ئەزموون و لێهاتووتر و ئامادەترە

ژماره )59( خاکەلێوەی٢7١٣ - ئاپریلی ٢٠١٣بۆ کوردستان

باردۆخی ئێستای سوریا به ره و كۆتاییه ، زۆر له ناوه نده كانی سیاس���ی پێیان وایه له دوای دادێ، ئێران نۆبه تی س���وریه ئه مه بۆ به رێز خۆێندنه وه ی

چییه ؟عەل������ی ق������ازی: لەوانەی���ە لەپاش رووخان���ی دەوڵەتەک���ەی بەش���ار ئەسەد گۆڕانکارییەکان روو لە ئێران بکەن، بە بۆچوونی من ئاراس���تەی ئێ���ران ب���ەرەو گورانکاریی���ەکان دەچێ، ب���ەاڵم گۆڕانکارییەکان لە ئێران چی���ن و چۆن دەبن لەوانەیە ئەوەیان روون نەبێ. ئەگەر باس لە ئێستا بکەین ئەوە بارودۆخی ئێران روونە، چ لە ئاس���تی دەرەوەدا و چ

لە ئاس���تی ناوخۆدا لە قەیراندایە، لەوانەیە کۆماری ئیس���المی لەپاش رووخانی سووریە پاشەکشە بکا و بکەوێتە سات و سەودا لەگەڵ رۆژاوا بە گش���تی و ئەمریکا بە تایبەتی، ئ���ەو کات رەنگە هاوکێش���ەکە بە جۆرێکی دیکە بێ، بەاڵم بە گشتی باوی ئەو جۆرە حوکمرانییە تەواو بووە و درەنگ یا زوو ئەو دەوڵەتە

هەر دەبێ بڕوا.ب���ه بۆچوون���ی جه ناب���ت بۆ نه هێشتنی ده ستاڵتی ئێستای ئێران پێوس���ته چ���ه ك به كار بێت، یا خود به هۆی راپه رینی

جه ماوه ر كافییه ؟عەلی قازی: ت���ا ئەو جێگایەی کە بکرێ، لەوە باش���تر ناب���ێ کە لە رێگ���ەی راپەڕین و هێزی خەڵکەوە لەناوبچ���ێ. ت���اران دەس���ەاڵتی بەب���اوەڕی من رێژیمێک���ی وەکوو کۆماری ئیس���المی دەب���ێ هەموو

بژاردەکانی بۆ لەبەر چاو بگیرێ.ئایا الیه نه كانی ئۆپۆزس���یۆن تێدایه ئاماده گییان ئه وه نده ئێران رووبه رووی بتوانن تا

ببنه وه ؟عەلی قازی: لە ئێس���تادا لە ئێران

گەورە و ئۆپۆزیس���یۆنێکی چاالک بوونی نییە. نەتەوەکانی ژێردەستی کۆم���اری ئیس���المی هەریەک���ە بە بارودۆخی خۆی سەرقاڵی گوێرەی خەبات و تێکۆش���انە. ل���ە ئێراندا تەنیا ئۆپۆزیس���یۆنێکی چاالک کە ئێس���تا لە مەیدانەکەدا بەش���ێوەی واقیع���ی بوون���ی هەی���ە، الیەن���ە کوردییەکان���ن. بەاڵم ئایا ئامادەیی رووبەرووبوون���ەوەی ئێرانیان هەیە یان نە؟ نەخێ���ر، هیچ ئامادەییەک نییە. رووبەرووبوونەوەیە ئ���ەم بۆ ل���ە رۆژهەاڵت���ی کوردس���تان بەم پڕش و باڵوییەی ئێس���تاوە کە لە نێوانی���ان الیەنەکاندا هەیە، توانای و ئەگەر هیچ رووبەرووبوون���ەوەی

گۆڕانکارییەک نییە. راستییەکەش ئەوەیە کە هیچ تاکە حی���زب و هی���چ دوو حیزبێکیش، توان���ای هی���چ ج���ۆرە رووب���ەروو

بوونەوەیەکیان نابێ. الیه ن���ه په یوه ن���دی ئۆپۆزس���یۆنه كانی ئێ���ران به كورد و ف���ارس و نه ته وه كانی

دیكه وه چۆنه؟پێوەندی���ی ق���ازی: عەل���ی ئێران ئۆپۆزیس���یۆنەکانی نێ���وان بەگش���تی پچ���ڕ پچ���ڕە و چەن���د هاوپەیمانیەتییەک���ی جی���اواز هەن ک���ە هەرکامیان چەن���د الیەنێکیان

لەخۆگرتووە.ئێم���ە وەک���وو پارت���ی ئازادی���ی الیەنانە ئ���ەو لەگەڵ کوردس���تان پێوەندیم���ان هەیە کە دان بە کورد و مافەکانی���دا دەنێ���ن و هەرگی���ز ئۆپۆزیس���یۆنێکی هی���چ لەگ���ەڵ ناچین���ە و کۆنابین���ەوە ئێران���ی بەرەیەک���ەوە ک���ە دان ب���ە مافی دیاریکردنی چارەنووس���ی کورد دا نەنێ و پێش���مان وایە کە هەرجۆرە پێوەندیی���ەک لەگەڵیان���دا دەب���ێ لەس���ەر بنەمای قبوڵکردنی بوونی نەت���ەوەی کورد و ماف���ە رەواکانی بێ، ئەگ���ەر وانەبێ ئ���ەوە لەباتی جارێکی پێشەوە بەرەو هەنگاونان دیک���ە تەوقی دیلی لە ملی خۆماندا

توندتر دەکەین. پێتان وایه ئه گه ر كۆرانكاری ئێستای سیاسی سیسته می له

ئێ���ران روب���دات، باردۆخ���ی ب���ه ره و ك���ورد نه ت���ه وه ی ئاراسته یه كی باشتر ده روات یا

وه ك ئێستا ده بێت؟عەلی ق������ازی: ب���ە مەرجێک کورد مەیدان���ی ل���ە بزووتنەوەک���ەی و هەب���ێ، ئامادەیی���ان سیاس���ەتدا

ئاڵوگۆڕ لە هەر واڵتێکی داگیرکەری کوردستان دەرفەتی مەزن بۆ کورد

درووست دەکا. ئای���ا ئۆپۆزس���یۆنی ك���وردی سه ربازی رووی له رۆژهه اڵت و جه ماوه رییه وه ئاماده گییان تێدای���ه رووب���ه رووی ئێران

ببنه وه ؟عەلی ق������ازی: بزووتن���ەوەی کورد لە رۆژهەاڵتی کوردس���تان لە چاو دیکەی نەتەوەکانی بزووتن���ەوەی ئێ���ران بزووتنەوەیەکی بە ئەزموون و لێهاتووت���ر و ئامادەت���رە، بەاڵم بە داخەوە لە ئاس���تی باروودۆخی ئێس���تادا نیی���ە، لە ئاس���تی ئەو چاوەڕوانیی���ەدا نییە کە جەماوەری گەورەترین هەیان���ە، کوردس���تان کێش���ەی ئێم���ە ل���ە رۆژهەاڵت���ی بەرەیەکی نەبوون���ی کوردس���تان کوردستانییە، هێزە سیاسییەکان نە لە رووی ستراتیژی سیاسییەوە و نە لە رووی رێکخستنی جەماوەرییەوە نییە، هاوبەش���یان ش���تێکی هیچ ئ���ەوەش مانای ئەوەی���ە کە ئێمە خۆمان ب���ۆ ئاڵوگ���ۆرەکان ئامادە

نەکردووە.زۆر ك���ه س گومانی به یه كه وه الیه ن���ه هه ڵنه كردن���ی رۆژه���ه اڵت كوردییه كان���ی ده كات، به جۆرێ���ك كه ره نگه به ریه ككه وتن ل���ه نێوانیاندا خوێندن���ه وه ی رووب���دات،

جه نابت بۆ ئه مه چییه ؟عەل������ی قازی: حیس���ابی ئێس���تا لەگ���ەڵ30، 40 س���اڵ لەمەبەر زۆر جیاوازە، راس���تییەکەی لەوانەیە لە نێوان هێزە سیاسییەکاندا ملمالنێ و یەکتر قبووڵ نەکردن و کێش���ە و گرفت هەب���ێ، بەاڵم من پێم وانییە ئەوە بگاتە ئاس���تی شتی ناخۆش، سیاس���ییەکانیش هێ���زە لە جگە خەڵک لە ئاس���تێک لە وشیاریدایە کە رێگر بن لە بەریەککەوتنی هێزە باشووری ئەزموونی سیاسییەکان، کوردس���تان بۆ ئەوە دەبێ هەموو کوردێ���ک لێوەی فێر ب���ێ کە هیچ رێگایەکم���ان جگە ل���ە رێکەوتن و

پێکەوە کار کردن نییە.باردوخی ئێس���تای ئێران له رووی

ئابووریی���ه وه زۆر خه راپه و خه ڵك به ئه سته م نانیان بۆ په یدا ده بێت، پێتان وایه گوش���ار خس���تنه سه ر خه ڵك له الیه ن وه اڵتان تا راپه رین عەلی گونج���اوه ؟. كارێكی بكه ن، قازی: کۆماری ئیسالمی ئێران نەک هەر ب���ۆ کورد بەڵک���وو بۆ هەموو

مەترسیدارە، سیستەمێکی جیهان ئەو سیستەمە پش���تی بە داهاتی نەوت���ی گەالنی ئێران بەس���تووە و بەو ئیمکاناتە دەیان س���اڵە زەرەر لە خەڵک���ی ئێ���ران و کۆمەڵگای مرۆڤایەت���ی دەدا و ملکەچی هیچ یاسا و رێسایەکیش نابێ، باشە لەو حالەتەدا چارە چیی���ە، یان دەبێ بەو شێوەیە بخرێتە ژێر گوشارەوە، یان دەبێ هێرشی بکرێتە سەر، من پێم وایە ئەگەر بەو گوش���ارانە ئەو دەوڵەتە کونترۆڵ یان تێکبش���کێ ئەوە باشترە لەوەی خوێنی خەڵک بڕژێ، ب���ەاڵم ئێمە گومانمان هەیە گاریگەر ئەو گوش���ارانەش لەوەی

بێ. له دیدی ئێوه بۆ دوای نه مانی ئ���ه م ده س���ته اڵته ی ئێس���تای ئێران نه ت���ه وه ی كورد داوای چ جۆره مافێك بكات باش���ه و زه مینه بۆ چ جۆره مافێك له

باره ؟.عەل������ی ق������ازی: دوو نەت���ەوە لە جوغرافیایەک���ی چوارچێ���وەی هاوبەش بەاڵم بە مافی نایەکسانەوە ناتوانن پێکەوە هەڵبکەن، هەتا ئەو رۆژەی کورد ببێتە پاش���کۆی ئەو داگیر کوردس���تانیان دەوڵەتانەی کردووە قەت هیچ���ی نابێ بەهیچ. دەوڵەتانەدا ئ���ەو چوارچێوەی لە هەر کاتێ���ک الواز بوون ئەوە کورد بڕە مافێکی دەبێ و هەر کاتیش بە

هێز بوونەوە ئەوە بەشی کورد هەر ئەوە دەبێ وا تا ئیس���تا هەبووە، باش���ووری کوردس���تان باش���ترین ئەو س���ەلماندنی ب���ۆ نموونەی���ە راستییە، بە بروای ئێمە کورد دەبێ خۆی لەو دەوڵەتانە جیا بکاتەوە و داوای سەربەخویی واڵتی خۆی بکا

ئەوە بۆچوونی ئێمەیە، بەاڵم لە هەر حاڵەتێکدا و س���ەرەرای ستراتیژی هەر هێزێکی سیاس���ی ش���تێک بۆ گەڕاندنەوەی ئەویش گرینگە کورد مافی دیاریکردنی چارەنووس���ە بۆ نەتەوەکەمان، پێویستە ئێمە هێزە سیاس���ییەکان لە س���ەر ئەو خاڵە

یەک دەنگ بین.له ئێوه پێگه ی جه م���اوه ری رۆژهه اڵت له چ ئاستێكدایه ؟.

عەل������ی ق������ازی: پارت���ی ئازادی���ی کوردستان لە رۆژهەاڵتی کوردستان

پێک نەهاتووە، بەڵکوو لە دەرەوەی چوارچێوەی کار و چاالکی سیاسی خۆی لە باش���ووری کورس���تان لە دایکبووە، ئەوەیان تا رادەیەکی زۆر خەباتی پارتی ئازادیی دژوارتر کرد لە چاو ئ���ەو هێزانەی لە رۆژهەاڵت دام���ەزراون، بەاڵم ئێم���ە توانیمان لە ماوەی ئەو 21 س���اڵەدا دەوری باش بگێڕین لە بووژاندنەوەی بیری نەتەوەیی لە رۆژهەاڵتی کوردستان، ل���ە زین���دوو کردنەوەی ئ���اوات و

ئامانجەکانی کۆماری کوردس���تان، ئێم���ە رۆژ ل���ە دوای رۆژ روو ل���ە گەش���ەین، ئەم���رۆ بی���ر و باوەری پارت���ی ئازادی���ی کوردس���تان کە خەباتە بۆ دامەزراندنەوەی کۆماری زۆربەی بیری بووەتە کوردس���تان

کوردستانییەکان و ئەوەش پێگەی ئێمە لە واڵتی خۆمان دەسنیش���ان

دەکا. قس���ه یه ك هه یه ك���ه ئێوه له جه ماوه ر داب���راون و زیاتر له ده ره وه ی وه التن، ئه مه تا چه ند

راسته ؟ عەلی قازی: نەک هەر من، ئەوەی بیهەوێ دژی ئەو دەوڵەتە هەنگاوی ئاشکرا هەڵبگرێ هەر دەبێ روو لە دەرەوە بکا و هیچ رێگایەکی دیکەی

نییە، بەاڵم ئ���ەوە بە مانای دابڕان ل���ە خاک و خەڵ���ک و واڵتی خۆت نیی���ە، بەڵکوو ئ���ەوە نرخدانە بە خەبات لە پێناو ئەو میللەتەدا، کێ هەیە حەز نەکا بە ئازادیی لە واڵتی خۆی بژی، من ئەگەر کوڕی پێشەوا قازی نەبایەم لەوانەیە ژیانێکی زۆر ئاسوودەترم بکردبا، بەاڵم من بەو هۆیەوە هەمووی ژیانم لە مەترسیدا بووە و ب���ەردەوام لە ژیر چاودێری و گوش���اری ئەم دەوڵ���ەت و ئەو دەوڵەت���دا بووم. ب���ە هۆی پێگەی قازی باوکم���ەوە دوژمنەکانی کورد هەوڵی���ان داوە ب���ەردەوام پێگەی ئێمە الواز بکەن، ئەوەش بەش���ێکە

لەو هەواڵنە.لە هه فته نامه ی زاری كرمانجی،

باڵو کراوەتەوە

لە ماوەی رابردوودا هەفتەنامەی »زاری کرمانجی« دیمانەیەکی لەگەڵ سەرۆکی پارتی ئازادیی کوردستان، »عەلی

قازی محەممەد« ئەنجام دا، »بۆ کوردستان« دەقی ئەو چاوپێکەوتنە لەم ژمارەیدا باڵودەکاتەوە.

ئەزموونی باشووری کوردستان بۆ

ئەوە دەبێ هەموو کوردێک لێوەی فێر بێ کە هیچ

رێگایەکمان جگە لە رێکەوتن و

پێکەوە کار کردن نییە

بە هۆی پێگەی قازی باوکمەوە دوژمنەکانی کورد هەوڵیان داوە بەردەوام پێگەی ئێمە الواز بکەن

لەوانەیە کۆماری ئیسالمی لەپاش

رووخانی سووریە پاشەکشە بکا و

بکەوێتە سات و سەودا لەگەڵ رۆژاوا

لەگەڵ هیچ ئۆپۆزیسیۆنێکی ئێرانی کۆنابینەوە و ناچینە بەرەیەکەوە کە دان بە مافی دیاریکردنی چارەنووسی کورد دا نەنێ

Page 4: bo.kurdistan 59

Bo kurdistan ژماره )59( خاکەلێوەی٢7١٣ - ئاپریلی ٢٠١٣

» ئ���ەوەی دەم���ەوێ ل���ەم دەرفەتە بک���ەم، تەنیا کەم���ەدا پێشکەش���ی تەرکیزە لەس���ەر چییەتی و ناوەڕۆکی گرینگە بەالمەوە کوردستان. کۆماری باس لەوە بکەم کە کۆماری کوردستان چ���ی بوو. لە پێش���دا و ب���ەر لەوەی بچمە سەر ئەو باس���ە، بە پرسیارێک دەس���پێدەکەم کە بۆچ���ی ئاوڕدانەوە ل���ە مێ���ژوو گرینگە؟. لەب���ەر ئەوەی لەسەردەمی ئێس���تادا کە بە هێندێک خوێندن���ەوە و تەعبیر بە س���ەردەمی »ناسنامە«دەناس���رێ، ب���ۆ ئێم���ەی کورد لە دوو روانگ���ەوە گرینگە باس لە ناس���نامەی خۆمان بکەین. بەشێک لە ناسنامەی ئێمە تاریخ و رووداوەکان پێکی دەهێنێ. مێژووی هەر میللەتێک کۆمەڵێک هەوراز و نشێوی تێدایە کە ئەو هەوراز و نشێو و رووداوانە دەبنە یەکێک لە توخمەکانی ناس���نامە یان

»Identity« ئەو نەتەوەیە. کۆم���اری کوردس���تان یەکێ���ک لەو رووداوە گ���ەورە و مێژووییانەی���ە کە دەتوانێ لە خانەی پرس���ی ناسنامەدا بیخوێندرێت���ەوە. ئێمە ل���ە رابردوودا} ئێس���تاش و ب���ووە{ پێویس���تمان پێویستیمان بە سەلماندنی ناسنامەی خۆم���ان هەی���ە، ب���ە دوو رووکاردا. یەکیان بەرانبەر ئەوانەی کە حاشایان ل���ە بوونی ئێمە ک���ردووە. ئەو هەموو خەبات و تێکۆشانە، ئەو هەموو خوێن و قوربانیدانە لە راستیدا بۆ پاراستنی ئەو ناسنامەیە بووە،} واتە{ ناسنامەی کورد بوون. لەم س���ەردەمەدا کە بە س���ەردەمی بەجیهانیبوون دەناسرێ و جیهانیبوون لە هەم���وو رەهەندەکانی کلت���وری و ئاب���ووری و سیاس���ی و رەفتاری لە هەرسێ ئاستەکانی تاک و کۆمەڵگا و دەوڵەتدا کاریگەریی خۆی داناوە، کورد بۆ ئەوەی نەتوێتەوە لەم بەجیهانیبوونەدا ، دەبێ ش���تی خۆی پێ بێ. یەکێ لەو شتانە مێژووەکەمان و رووداوە گرینگەکانی مێژووەکەمانە.

دێمە سەر باسەکەخوێندنەوەی باو چییە لەسەر کۆماری کوردس���تان؟ خوێندن���ەوەی ب���او کە ل���ە کتێبەکاندا، ل���ە دەربڕینەکاندا و ل���ە بیرەوەرییەکاندا لەس���ەر کۆماری ئەوەی���ە کۆماری هەیە، کوردس���تان کوردس���تان قەوارەی���ەک ب���ووە ل���ە ناوڕۆک���ی ئێران���دا، چوارچێ���وەی ئ���ەو چوارچێوەی���ە ئۆتۆنۆم���ی یان ن���ە ک���ورد ب���ووە، خودموخت���اری ویس���تویەتی جی���ا ببێت���ەوە و ن���ە جیابووەت���ەوە، ئەو کۆمارە ئەو پەڕی ویس���تەکەی لە چوارچێوەی ویستێکی دیمۆکراتیانەدا و لە چوارچێوەی ئەو قانوون���ەدا بووە کە لە ئێ���ران پێیان

دەگوت قانوونی ئەیالەتی والیەتی. ئەوەی باس���مکرد ئەو خوێندنە باوەیە کە لەس���ەر کۆماری کوردستان هەیە و دەتوان���م بڵێم زۆربەی ئەو کتێبانەی لەس���ەری نووسراوە و زۆربەی مێشکی ئینس���انی کورد بەتایب���ەت جیلی بەر لە ئێم���ە، ئاوا بووە لەس���ەر کۆماری کوردستان. لە حاڵێکدا دیکۆمێنتەکان، بەڵگ���ەکان، س���یمبۆلەکان، هەمووی

ئ���ەوە پێچەوان���ەی کۆماری دەس���ەلمێنن. قەوارەیەک کوردستان تێرمێنۆلۆژیی ب���ە کە پێی وهاوچ���ەرخ نوێ »دەوڵەت���ی دەڵێ���ن مۆدێڕن���ی نەتەوەیی«. ئ���ەو دەوڵەت���ەی ل���ە ب���ە زاینی���ەوە 1648رێککەوتننامەی پێ���ی هاتن���ە ڤێس���تڤالیا واتە بوون���ەوە. دنیای و کلت���ور یەکگرتن���ی سیاس���یی حاکمیەتی لەس���ەر جوغرافیایەکی

دیاریکراو. ب���ۆ س���ەلماندنی ئەم راس���تییە، چاو بە کۆمەڵێک ش���ت دا دەخشێنینەوە. یەکەم ش���ت با ل���ە رووی ناوەکەیەوە باس بکەین. ئ���ەو قەوارەیە بە چەند نووس���راوەکاندا ل���ە ناوبراو ناوێ���ک یان لە قس���ەکانی ئەو س���ەردەمدا ، بەاڵم زیاترین دەس���تەواژەیەک کە بۆ بەکارهاتب���ێ جمهووریی کوردس���تان، جمهووریەتی کوردس���تان و دەوڵەتی جمهووریی کوردس���تان بووە. بۆ وێنە لەس���ەر ئاڕمی یان تابل���ۆی وەزارەتی رۆشنبیری کە ئەو سەردەم بە وەزارەتی فەرهەنگ ناودێریان کردووە نووسراوە کوردس���تان« جمهووریی »دەوڵەتی نووسراوە »وەزارەتی لە خوارەوەشی فەرهەنگ«. لە رووی ق���ەوارەوە ئەو دەوڵەت���ە س���ەرۆکی هەب���ووە، واتە بەرزترین ئاس���تی دەسەاڵتی هەبووە: س���ەرۆک کۆم���ار جەنابی پێش���ەوا، هەب���ووە، وەزیران���ی ئەنجومەن���ی هەم���وو ق���ەوارە و دام و دەزگاکانی حکومەت���ی هەب���ووە. ئ���ەو هێم���ا و س���یبمۆالنە کە بۆ هەر دەوڵەتێک زۆر گرینگە، وەکوو ئااڵ، وەکوو س���روودی نەتەوایەتی، وەکوو زمانی رەسمی، کە ئاڵمانیی���ەکان ئەوەندە زمانیان بەالوە گرینگە کە ل���ە فیکری ئاڵمانیدا زمان یەکس���انە لەگەڵ نەتەوەبوون. واتە بۆ ئەوەی نەتەوەیەک بناس���ی بەسە کە زبانێک���ی جیاوازی هەبێ. ئەڕتەش���ی هەبووە کۆماری کوردستان. پێوەندیی دەرەوەی هەب���ووە. ئابووری���ی خۆی

هەبووە، تەنیا ش���تێک ک���ە نەبووە و فریانەکەوتووە لەو بارانەوە پارە بووە،

کە خۆی پارەی لێنەداوە.

جاری وایە بۆ خوێندنەوەی رووداوێک رس���تەیەک بەس���ە. بۆ ئەوەی بتوانی رس���تە یەک بخوێنیەوە، رووداوێ���ک بەس���ە. یان ب���ە تەئوی���ل وەکوو لە ئایینیشدا هەیە، یان بە هێرمێنۆتیک، کە بتوانی بزانی پەیامی ئەو رس���تەیە

چییە. ئێمە ل���ە کۆماری کوردس���تاندا نەک

دیکۆمێنتمان رس���تەیەک، چەندەه���ا هەی���ە، وتەمان هەیە، نووس���راوەمان خوێندنەوەی دەیس���ەلمێنێ کە هەیە ب���او لەس���ەر کۆم���اری کوردس���تان راس���ت نییە. کۆماری کوردس���تان نە قەوارەیەک���ی ئۆتۆنۆمی ب���ووە، نە لە نێو ئێراندا بووە، نە هیچ پێوەندییەکی ب���ە دەوڵەتی تاران���ەوە م���اوە. لەو بەڵگە ه���ەرە گرینگانە نوتقی جەنابی پێشەوایە لە رۆژی دامەزراندنی کۆماری کوردستاندا. کلیلی دەستەواژەکانی ئەو نوتقەی جەنابی پێش���ەوا حاکمییەت و

دەسەاڵت و حوکمڕانیی کوردە. پێشەوا بە پێناس���ەی کوردستان دەسپێدەکا. پێک���ەوە جوغرافیایەک���ی دەڵێ���ت بەس���تراوە، هیچ کەس���مان لە بەیندا نیی���ە. ئاوڕ لە مێژووی کورد دەداتەوە ک���ە ن���ەک کورد ل���ە ی���ەک پارچەی کوردستان، بەڵکوو نەتەوەی کورد لە رۆژهەاڵتی ناوەڕاستدا، لە کوردستانی گەورەدا. باس���ی میرنشینەکانی کورد دەکا ل���ە هەر کوێ ک���ە بووبێ. باس لە بابان و س���ۆران و ئەردەاڵن دەکا. دەڵ���ێ کورد ل���ە راب���ردوودا ئەوانەی

هەبووە، میرنشینی هەبووە، حکومەتی بەڕێوەبردووە، هەبووە، خۆی خ���ۆی خاوەن���ی دەوڵ���ەت ب���ووە، پاش���ان

دەگێڕیتەوە و دەڵێ هەرکامێک لەوانە کە کەوتووە جارێکی تر کورد خەباتی و هەس���تاندنەوەی بۆ س���ەربەخۆیی ئەو دەس���ەاڵتە نەتەوەییە کردووە. لە تەواوی فەرمایشتەکانی پێشەوادا یەک وشە باسی ئێرانی تێدا نییە. یەک وشە باس���ی ئەوەی تێدا نییە بڵێ ئێمە لە ئێمە دەمێنینەوە، ئێران چوارچێوەی

لە چوارچێوەی ئێران خەبات دەکەین، ئێمە بۆ دیمۆکراس���ی ل���ە نێو ئێراندا خەب���ات دەکەین، ئێم���ە پێوەندیمان لەگەڵ تاران ئ���اوا رێکدەخەین. بۆیە وتەکان���ی پێش���ەوا تەعبیر ب���وو لە نەتەوەیەک���ی بندەس���تی بێدەوڵ���ەت کە خ���ۆی جیاکردب���ووە و دەوڵەتی نەتەوەیی خۆی دامەزراندبوو. ئەوە لە

توتقی رۆژی دووی رێبەنداندا. هەر لەو رۆژەدا سەروەرییەکی دیکەی بۆ کورد تۆمار کرد پێش���ەوا. ئەویش سوێندە مێژووییەکەیەتی. دەفەرمووێ

» ئەمن ب���ە خودا، بەکەالمی عەزیمی خ���ودا، ت���ا دوا هەناس���ە و تنۆک���ی خوێنم پارێزەری اس���تقالل و ئازادیی کوردستان و راگرتنی ئااڵی کوردستان دەبم«. ئێمە هەمووم���ان دەزانین لە عورفی سیاس���ییدا لە دنیادا سوێندنی یاسایی سەرۆکەکان چەند بە بایەخە. لەم سوێندەی پێش���ەوادا کام وشەی تێدایە باس لە مانەوەی ئەو قەوارەیە لە نێو ئێراندا بکا؟ یەک وش���ەی تێدا نییە. ب���ە پێچەوانەوە پێش���ەوایەکی خوێندەوار کە بەر لە س���ەرۆک کۆمار

بوون���ی، لەقەبی پێش���ەوای پێدراوە، کتێبخانەکەی)کە ک���ە پێش���ەوایەک ئێم���ە زیارەتمان ک���رد( زیاد لە 2500 نوس���خە کتێبی جۆراوجۆری بە زمانی جۆراوجۆر هەبووە، تۆ بڵێی نەیزانیبێ لە نێوان ئۆتۆنۆمی و س���ەربەخۆییدا

چەندە جیاوازیی هەیە؟. پێش���ەوا دیکەی بەنرخی وتەیەک���ی کۆم���اری پێناس���ەکردنی لەس���ەر کوردس���تان هەیە. پێشەوا باس لەوە دەکا ک���ە لەگەڵ ت���اران لە پێش���دا گفتوگۆی کردووە، دروست بەوجۆرەی ک���ە فەرموویەت���ی دەیخوێنم���ەوە » ئەوڕۆ کە ئەمە ئیس���تیقاللمان دەوێ پێویس���تە هەم���وو کارێ���ک خۆم���ان جێبەجێ���ی بکەین، ئەوەڵ���ێ ئیدیعای خۆمان کرد کە ل���ە حدودی دەوڵەتی دەوێ، خودموختاریم���ان ئێران���دا ئێ���ران ئیحتیاجی ئێم���ە رەفع بکا و میلل���ەت کارێک ب���کا«. کەواتە ئەوە ئەوەڵێیە. ئیدیعای و دەدا درێ���ژە »دوو دەفەرمووێ ل���ە الیان دەفع���ە ە و ن���ە یجا با ر ە ز ئاتەورێزی���ان ب���ۆ ک���ردم، بان���گ ئازەربایج���ان ل���ە هەب���ێ، گرێم���ان پێش���نیهادی ئەمن نەکرد قب���وڵ وانم میللەت���ی چ���ون س���اڵە چوار کورد کە خودموختارە«. دوو پێشەوا لێرەدا قۆناخ دەسنیش���ان دەکا: قۆناخی خودموختاری و قۆناخی استقالل. دەفەرمێ » کورد چوارساڵە کە خودموختارە و داوای ئیس���تیقالل و داوای تێکخستنەوەی تەواوی خاکی کوردس���تان دەکا، زۆرم پێ گران بوو کە لەو حەقەی دەس���ت هەڵبگیرێ و ئیحساس���اتی ئێوە مانعی ئەوەی بوو کە ئێمە ب���ە خودموختاری رازی بین، چونکە مودەی ئ���ەو چەند رۆژەی کە جێژن گیراوە، ئێحساس���اتێ کە ئێوە نواندوتانە وێنەیەکی حەساس و کامیلە و دەبێ دونیا بزانێ کە کورد لیاقەتی

ئیستیقالل و سەربەخۆیی هەیە«. کەواتە پێش���ەوا ب���اش زانیویە چی دەکا، دوو قۆناخ هەبووە لە ژیانی ئەو میللەت���ەدا لەو س���ەردەمەدا، قۆناخی چوارساڵەی یەکەم خودموختارییە کە دەفەرمووی حەولماندا لەگەڵ ئێران لە نێو س���نووری ئێراندا بین، بەاڵم دواتر لە الیەکەوە ئێران ویس���تەکانی ئێمەی جێبەجێ نەکرد، لە الیەکەوە قس���ەی ئازەرییەکان رەت دەکاتەوە کە لە نێو قەوارەیەکی سیاسیی ئازەربایجاندا بین و »پاش���ان هەستی ئێوە، پشتگیریی ئێوە« بە میللەتی خ���ۆی دەڵێ وای ک���رد کە ئێم���ە ئیس���تیقاللی تەواوی

خۆمان رابگەیەنین. زۆرب���ەی بەڕێزتان دەزانن کە لە بیری سیاس���یدا چەمکی س���ەروەریی واتە حاکمیی���ەت چەند گرینگ���ە، کە ئەمە ب���ۆدان« زان���ای فەرەنس���ی »جان داهێنەری ئەم چەمکەیە و پێناس���ەی

کردووە کە سەروەریی دەسەاڵتێکە کە هیچ دەسەاڵتێکی تری لەسەرەوە نییە و ملکەچ���ی هیچ دەس���ەاڵتێکی دیکە نییە. ئەمەش ل���ە تایبەتمەندییەکانی دەوڵەتێکی س���ەربەخۆیە. لە کۆماری کۆم���اری ق���ەوارەی کوردس���تاندا کوردستان، ملکەچی هیچ دەسەاڵت و ناوەندێکی بەرزتر لە خۆی نەبوو. ئەوە تەنی���ا کۆمار خۆی ب���وو بڕیاری خۆی دەدا. ئەم���ەش تەنیا وەک���وو عەرزم کردن ل���ە تایبەتمەنییەکانی دەوڵەتە.

]1[ باس���م لە س���یمبۆلەکان کرد، ئااڵ، س���روودی نەتەوایەتی، زمان، ئەڕتەش و پێوەندی���ی دەرەوە و مەجلیس���ێک ک���ە قەرار وابوو بەپێ���ی بڕیاری رۆژی دوو رێبەندان} هەڵبژاردنی بۆ بکرێ{. رۆژی دووی رێبەندان بڕیارێک دەرچووە مادەی ئەوەڵی دەڵێ لەو ش���وێنانەی کوردی تێدا دەژی بە ئیستیقاللی تەواو بگا، ل���ە مادەیەکی دیکەیدا باس لەوە دەکا مەجلیس���ی شوورا هەرچی زووتر

انتخاباتی بۆ بکرێ. بەرانبەر بەم ش���تانە رەنگە هێندێک قس���ە هەب���ێ، دەگوت���رێ وەختێ کە پێشەوا باسی س���ەربەخۆیی کردووە، مەبەستی سەربەخۆیی لە ئازەربایجان بووە. ئەوە ئەس���ڵ و ئەساسی نییە. دەقی وتەی پێش���ەوا من باس���م کرد، پێشەوا لە یەک وتەدا باس لە تارانیش دەکا و ب���اس لە ئازەربایجانیش دەکا. ب���ەاڵم بەرانب���ەر بە هەردووکیش���یان لە راگەیان���دووە. ئیس���تیقاللی خۆی الیەکی دیکەوە نابێ وابێ لەبەر ئەوەی خ���ۆ داگیرکەری کوردس���تان ئازەری و ئازەربایج���ان نەب���ووە، داگیرکەری کوردستان تەورێز نەبووە، داگیرکەری کوردستان تاران بووە و سیمبۆلی ئەو پەهلەوی رەزاشای محەمەد دەسەاڵتە ب���ووە. بۆیە ل���ە هەر ک���وێ باس لە ئیستیقالل کراوە، ئیستیقالل لە تاران

مەبەست بووە. بەمج���ۆرە دەس���ەلمێ ک���ە کۆماری س���ەربەخۆ قەوارەیەکی کوردس���تان باو. بەپێچەوانەی خوێندنەوەی بووە، دەوڵەتێکی س���ەربەخۆ ب���ووە، بەدەر لە چوارچێوەی سیاس���یی ئێران بووە و تەنان���ەت دەتوان���م ئیدیعا بکەم کە تەنیا دەوڵەتی کورد رۆژهەاڵت نەبووە. بوون���ی ک���وردی پارچەکانی دیکە لەو قەوارەیەدا و پێدانی پلەی ژێنێڕاڵی بە مەال مستەفا بارزانی نەمر و بەشداریی تێکۆشەرانی هەموو پارچەکانی دیکەی کوردستان دەریدەخا کە ئەو قەوارەیە نەک ئێرانی نەبووە بەڵکوو تایبەت بە پارچەیەک���ی کوردس���تانیش نەبووە و دەوڵەتی هەموو نەتەوەی کورد بووە. س���اڵو لە رۆحی گ���ەورەی پێش���ەوا قازی محەم���ەد دامەزرێنەری دەوڵەتی

جمهووریی کوردستان. س���اڵو لەو مێش���ک و قەڵەم و بیر و هێزەی لە پێن���او دامەزراندنەوەی ئەو دەوڵەت���ەدا خەبات دەکا. ئێوەش هەر

شاد و سەرکەوتوو بن.«* * *

]1[ بڕوان���ە، ئەیوب���زادە، ئەیوب، لە ژێکافەوە بۆ کۆمار، فەسڵی دەیەم.

کۆماری کوردستان یەکێک لەو رووداوە گەورە و مێژووییانەی���ە کە دەتوانێ لە خانەی پرسی ناسنامەدا بخوێندرێتەوە

ئێم���ە لە کۆماری کوردس���تاندا نەک رس���تەیەک، چەندەها دیکۆمێنتمان هەی���ە، وتەمان هەیە، نووس���راوەمان هەیە کە دەیسەلمێنێ خوێندنەوەی باو لەسەر کۆماری کوردستان راست نییە

کۆماری کوردستان قەوارەیەکە کە بە تێرمێنۆلۆژیی نوێ وهاوچەرخ پێی دەڵێن »دەوڵەتی مۆدێڕنی نەتەوەیی«

لە تەواوی فەرمایش���تەکانی پێشەوادا یەک وشە باسی ئێرانی تێدا نییە. یەک وشە باسی ئ���ەوەی تێدا نییە بڵێ ئێمە ل���ە چوارچێوەی

ئێران دەمێنینەوە

کۆماری کوردستان لە خوێندنەوەی باو و دژە باودا

رۆژی چوارش���ەممە 7 خاکەلێوەی 2713 رێکەوتی 27 مارسی 2013، بە ناو نیشانی »11مانگ و 20 رۆژ بەختەوەریی« کە پێشانگایه كی فۆتۆگرافی، دوو لێکۆڵینەوە و فیلمێكی دۆكیۆمێنته ریی لەخۆگرتبوو، لە مۆزەخانەی نیش���تمانیی ئەمنە س���وورەکە لە شاری س���لێمانی، بۆ ماوەی دوو رۆژ ە ژێر چاودێریی خاتوو هێرۆ ئیبراهیم ئەحمەد ئەندامی مەکتەبی سیاسیی یەکێتی نیشتمانیی کوردستان و بەرپرس���ی مەڵبەندی یەکی س���لێمانی، رێوڕەس���مێک، بەبۆن���ەی 66 هەمین س���اڵوەگەڕی لەسێدارەدانی پێش���ەوا قازی محەمەد، بەڕێوەچوو. کاتژمێر 15:00 رۆژی دووهەمی رێوڕەس���مەکە ، بەڕێز حسین یەزدانپەنا جێگری سەرۆکی پارتی ئازادیی کوردستان، لێکۆڵینەوەیەکی لە ژێر ناونیشتانی » کۆماری کوردستان لە

خوێندنەوەی باو و دژە باودا« پێشکەشکرد کە ئەمەی خوارەوە دەقەکەیەتی:

Page 5: bo.kurdistan 59

ژماره )59( خاکەلێوەی٢7١٣ - ئاپریلی ٢٠١٣بۆ کوردستان

پێش���مەرگە ئەندام���ان و هاوێی���ان، قارەمانەکان

ب���اش کاتەت���ان ئ���ەم ل���ەم ئێوارەی���ەدا کۆبووینەت���ەوە بۆ رێزگرتن و پێشوازی لە بڕیاڕ و ئیرادەی دوو تێکۆشەری دێرینی نەتەوەکەمان، کە بڕیاری���ان داوە بێنە نیو ریزەکانی پارت���ی ئازادیی کوردس���تان و ئااڵی ئەو خەباتەی کە 67 س���اڵ لەمەوبەر پێش���ەوا قازی محەممەد سەرکۆماری دەوڵەت���ی جمهوری کوردس���تان و 22 هەڵکەوتووی رۆڵەی لەمەبەریش ساڵ یەزدانپەنا نەتەوەکەمان، کاک سەعید دامەزرێنەری پارتی ئازادیی کوردستان

هەڵیانگرت بە شەکاوەیی رابگرن.بەو بۆنەی���ەوە بە ن���اوی یەکبەیەکی ئەندامان و س���ەرجەم رێکخس���تنەکان و ئورگان و بەش���ە جیاجیاکانی پارتی ئازادیی کوردستان پڕ بەدڵ پیرۆزبایی لە هەر دوو تێکۆش���ەری نەتەوەکەمان کاک پۆاڵ نانەوازادە و کاک مەس���عوود فەریقی دەک���ەم بە بۆن���ەی هاتنیان بۆ نێ���و ریزەکان���ی پارت���ی ئازادیی

کوردستان.لەم کات و ساتەوە ئەو خۆشەویستانە هاوڕێ و هاوس���ەنگەر و هاوخەباتمان

دەبن ل���ە پێناو ئەو ئامانجانەی پارتی ئازادیی کوردستان 22 سالە خەبەتی بۆ دەکا کە ئەویش دامەزراندنی دەوڵەتی جمه���وری کوردس���تان و هەلکردن���ی ئەو ئاالیە لە ش���ارەکانی کوردستان. بێگومان ئ���ەو ریگە و رێب���ازەی ئەو نەتەوەکەم���ان تیکۆش���ەرەی دوو لەگەڵ ئێم���ە گرتوویانەتەب���ەر، نەک هەر رەنجبەخەس���اری و پەشیمانی بە دوادا نایە، بەڵکوو ئەو رێگایە دەبێتە سەروەریی و دەبێتە شانازی بۆ خۆمان و بۆ پارتەکەمان و بۆ نەتەوەکەشمان.هەق وایە هەموو ئ���ەو خەباتگێرانەی رۆژێ���ک ل���ە رۆژان لە پێن���او کورد و کوردس���تاندا خەباتی���ان ک���ردووە و خوێنیان داوە و قوربانیان داوە، وەک کاک پ���ۆال و کاک مەس���عوود بی���ر و فک���ری ئێرانچێتی و ئیدئۆلۆژی نامۆ و بێگان���ە بە نەتەوەکەمان توور هەڵدەن و خەباتی کوردس���تانی و س���تراتیژی بەدەوڵەتبوونی کورد و دامەزراندنەوەی دەوڵەتی جمهوری کوردس���تان بکەنە ئامان���ج و س���تراتیژی خەباتیان، هەر وەک چ���ۆن لە راگەیەندراوی کومیتەی ناوندیی پارتی ئازادیی کوردستاندا بە بۆنەی 67ەمین ساڵوەگەری دامەزرانی

کۆم���اری کوردس���تان، روو ل���ە چین و توێ���ژ و کەرت���ە کۆمەاڵیەتییەکانی کوردس���تان هاتووە کە: ئەی ئەوانەی

خاوەنی خەونی گەورەن! ئ���ەی ئەوانەی مل بە واقعی داگیرکران و ئاس���میلە بوون و ب���ە ئێرانی بوون

نادەن!ئەی ئەوان���ەی برینەکەی جەس���تەی

س���مکۆ و جێ پەتەک���ەی ملی قازی و کوش���تاری ب���او و باپیرانتان لە بیر

نەکردوە!ئ���ەی ئەوانەی قب���ووڵ ناکەن لە هیچ نەتەوەیەکی ئ���ەم گۆی زەوییە کەمتر

بە حیساب بێن!ئ���ەی ئەوان���ەی ئی���رادەی گ���ۆڕان و داماڵینی ک���ۆت و بەندی���ی کۆیلەتی

نەتەوەییتان هەیە!ئەی ئەوانەی ناتانەوێ چیتر بە ناسنامە

و پێناسی ئێرانییەوە بناسرێن!ئ���ەی ئەوان���ەی دەتانەوێ ل���ە مێژوو پەن���د وەرگیرێ و چیتر تواناکانی ئەم

نەتەوەیە بە هەدەر نەڕوا!ئەی ئەوانەی دەتانەوێ مەینەتی مرۆڤی کورد کۆتایی پێ ب���ێ و بەختەوەریی

رووی تێبکا!ئ���ەی ئەوان���ەی ناتان���ەوێ خۆتان و نیش���تمان و چارەنووسی نەتەوەکەتان

بە قەدەر و هەڵکەوت بسپێرن!تێکۆش���ەرەی دوو ئ���ەو هاتن���ی نەتەوەکەم���ان واڵمێک���ی ب���ە جێ و ژیرانەیە ب���ە داخوازەکانی بزووتنەوەی رزگاریخوازیی کوردستان کە ریزەکانی هەڵبژارد کوردستانیان ئازادیی پارتی ب���ۆ درێژەدانی ئەو خەبات���ەی کە بە س���ەدان ساڵە پێش���ەوایانی فیکری و

سیاسی ئێمە گرتوویانەتەبەر.پارتی ئازادیی کوردستان کە هەڵگری بیری کوردستانییە، کە پارێزەری بەها و بایەخ و پرێنس���یپە نەتەوەییەکانە، کە هەڵگری درووشمی دامەزراندنەوەی کوردس���تان جمه���وری دەوڵەت���ی دیاریکردن���ی ماف���ی وەدیهێنان���ی و

چارەنووس و بەڕیوەجوونی رێفراندۆمی سەربەخۆییە لە کوردستاندا و خەبات دەکا لە پێناو بە دەوڵەتبوونی کورددا، ئەمرۆ شانازی دەکا کە دوو تێکوشەری نەتەوەکەمان بە ریزەکانی پەیوەس���ت ب���وون، ب���ۆ ئێمە جێی ش���انازییە کە پارتی ئازادیی کوردستان ببێتە مەکۆی نوخب���ە و تێکۆش���ەرانی نەتەوەیی لە

رۆژهەاڵتی کوردستان.ریزەکانمان ئاواتەخوازین خەباتگێڕانی پێک���ەوە لەگەڵ ئەو دوو تیکۆش���ەرە بتوانی���ن ل���ە واڵت���ی خۆم���ان ئااڵی س���ەربەخۆیی و بەدەوڵەتبوونی کورد جمه���وری دەوڵەت���ی و هەڵبکەی���ن

کوردستان رابگەیەنین.لە کۆتایی���دا جارێکی دیکە پیرۆزبایی ل���ە بەڕێ���زان کاک پۆال نان���ەوازدە و کاک مەس���عوود فەریق���ی دەکەی���ن و ئاواتەخوازی���ن لە کارووب���ار و ئەرکی حیزبیان���دا س���ەرکەوتووبن. بێگومان دڵ���ی ل���ە ئ���ەوان خۆشەویس���تی هەووو تێکۆش���ەرانی پارت���ی ئازادیی ل���ە جێگەش���یان و کوردس���تاندایە ریزی س���ەرکردایەتی پارت���ی ئازادیی

کوردستاندا دەبێ.

ب���ۆ پێش���وازی ل���ه هاتن���ی پۆاڵ نان���ه وازاده و مه س���عود فه ریقی بۆ ریزه کانی پارتی ئازادیی کوردستان،

ڕێوڕه س�مێک به ڕێوه چوو.پاش ئه وه ی هه ردوو که س���ایه تی و تێکۆش���ەری خاوه ن بیر و باوەڕی نه ته وه یی، به ڕیزان مه سعود فه ریقی و پۆاڵنان���ەوازدە ریزه کان���ی پارتی ئازادی���ی کوردس���تانیان بۆ خه بات ل���ه پێناو ڕزگاری و س���ه ربه خۆیی کوردستاندا هه ڵبژارد، کاتژمێر 17ی رۆژی سێش���ەممە 20ی خاکەلێوەی 2713، رێکەوتی 9ی ئاوریلی 2013 ،به ئاماده بوونی س���ه رۆکایه تی و ژماره یه ک له ئه ندامانی مه جلیس���ی گش���تی وکۆمیت���ه ی ناوه ندی���ی و پێشمەرگەکانی و کادر بەش���داری ژن و پیاوی بارەگای سەرکردایەتی پارت���ی ئازادی���ی کوردس���تان، بۆ پێشوازی له و به ڕێزانه ڕێوڕه سمێک پێکهات. س���ه ره تای ئه و ڕێوڕه سمه س���روودی ب���ه هه میش���ه وه ک نه ته وه ایه تی ئه ی ره قیب ده س���تی

پێکرد.پاش���ان هه ڤ���اڵ ش���ه ماڵ پی���ران

کوردیناتۆری کۆمیته ی ناوه ندی ده س���پێکی وت���ه ی PAK

ک���رد پێش���که ش ڕێوڕس���مه که ی . ش���ه ماڵ پی���ران وێ���ڕای به خێر هێنانی ئه و هه ڤااڵنه وتی : » له م ئێواره یه دا کۆبووینەتەوە بۆ ئەوەی رێز بگرین و پێش���وازیی بکەین له بڕیار و ئیراده ی دوو تێکۆش���ه ری دێرین���ی نه ته وه که مان که بڕیاریان داوه بێنه ریزه کانی پارتی ئازادیی کوردستان و ئااڵی ئه و خه باته مان له گ���ه ڵ هه ڵگ���رن که 67 س���اڵ له مه وبه ر پێش���ه وا قازی محه ممه د جمه���وری ده وڵه ت���ی س���ەرۆکی کوردستان و 22 ساڵ له مه وبه ریش ڕۆڵ���ه ی هه ڵکه وت���ووی گه له که مان کاک سه عید یه زدانپه نا دامه زرێنه ری ، کوردس���تان ئازادی���ی پارت���ی

هه ڵیانکرد و شه کاندیانه وه .« پی���ران ل���ه بڕگه یه ک���ی دیک���ه له قس���ه کانیدا وتی: » خۆشەویستی کاک مه س���عود فه ریقی و کاک پۆاڵ نانەوازدە له دڵی هه موو تێکۆشه رانی پارتی ئازادیی کوردستاندایه و جێگه

و پێگەی حیزبییشیان لە ری���زی س���ه رکردایه تی پارتی

ئازادیی کوردستاندا ده بێ‹‹.به دوای ئ���ه وه دا، به ڕێز کاک پۆاڵ نان���ه وازاده به پێش���که ش کردنی

ش���ێعرێکی نه ته وه ی���ی و وته یه ک، بی���ر و هه س���تی خ���ۆی ده ربڕی و له کۆتایی���دا رایگه یاند :‹‹ پارتی ئازادیی کوردستان حیزبێکه که بیر و ب���اوه ری من زۆر لێی نزیک بووه ،

ئامانجی سه ربه خۆیی کوردستانهئیرانچێتیی���ه ؛ ڕێب���ازی دژی و بۆیه من ئه م حیزب���ه م هه ڵبژاردوه ک���ه بێم ل���ه ریزه کانیدا ش���ان به ش���انی ئێوه خه بات���ی تێدا بکه م . نانه وازاده هەر وه ها سوپاسی خۆی له و پێش���وازییه ده ربڕی که له الیان پارتی ئازادیی کوردس���تانه وه لێی

کراوه .پاشان نۆره گه یشته به ڕێز مه سعود فه ریق���ی که به و بۆنه ی���ه وه وته ی

خۆی پێشکه ش بکا. فه ریقی وێڕای ده ربڕینی س���وپاس له ڕێبه رایه تی و تێکۆش���ه رانی پارت���ی ئازادی���ی کوردس���تان بۆ ئه و پێش���وازییه ی لێیان ک���راوه رایگه یاند:‹‹ خۆم به به خته وه ر ده زانم که له م س���ات و خۆشه ویست ئێوه ی له گه ڵ کاته دا پارت���ی پێش���مه رگه کانی و کادر ئازادیی کوردس���تان حه ول ده ده م ل���ه م مه کته به دا )پارت���ی ئازادیی کوردس���تان( فێر بب���م و فێر بکه م که چ���ۆن له پێناو س���ه ربه خۆیی کوردستان داتێبکۆشین و له سات و کاتێک���ی ئ���اوادا له گ���ه ڵ ئێوه دامه زراندنه وه ی دروشمی هه ڵگری ده وڵه تی جمهوری کوردستان بم و

بەختەوەرم ب���ە هاوڕێیەتی لە گەڵ ئێوەی ئازیز و خۆشەویستدا.«

دوا بڕگه ی ئه م ڕێوڕه سمه ، وته کانی به ڕێز عه لی ق���ازی محه ممه د بوو. تاقان���ه ی پێش���ه وا قازی ک���وڕی محەم���ەد وەک س���ەرۆکی پاڕت���ی ئازادیی کوردس���تان به مجۆره دوا: » خوش���ک و برایانی خۆشەویستم ئەمن ئەوە بە سەرکەوتنێکی گەورە بۆ پارتی ئازادیی کوردستان دەزانم کە کاک پۆاڵ و کاک مەسعود هاتنە ری���زی پارتی ئازادیی کوردس���تان و م���ن ب���ە خێرهاتنی���ان لێدەکەم و زۆر زۆر ب���ە خێ���ر بێن و ئومێدم ئەوەیە ک���ە خەباتی پارتی ئازادیی پەرە زیات���ر هەرچی کوردس���تان ئاواتم گەورەتری���ن م���ن بگ���رێ. ئەوەیە کە رۆژێک وەک ئێس���تا لە ش���اری مەهاباد کۆببینەوە و ئااڵی مووقەدەسی کوردستان هەڵدەینەوە کوردس���تان جمهوریەت���ی و

رابگەیەنینەوە«.عەلی ق���ازی محەمەد ل���ە کۆتایی وتەکەی���دا داوای ک���رد: » الوانی کوردس���تان زیاتر بێن���ە ریزەکانی تا کوردس���تان ئازادی���ی پارت���ی پێکەوە بۆ رزگاری و س���ەربەخۆیی

کوردس���تان خەبات بکەین و پارتی ئازادیی کوردستان هەرچی زیاتر بە

هێز بکەین«.هەر لە پەڕاوێزی ئەم رێوڕەسمەدا، کۆنە پێش���مەرگەیەک ب���ە ناوی« یوس���ف بەهرام���ی« ک���ە قامک و پێش���مەرگایەتی لە خۆی دەستی لە دەس���ت داوە و ماوەیەک بەر لە ئێس���تا داوای ئەندامەتی لە پارتی ئازادیی کوردستان کردوە، بە چەند وشەیەک هەس���تی خۆی دەربڕی و وتی:« ئام���ادەم ئەوەندەی تەمەن و جەس���تەم ماوە لە رێبازی پارتی ئازادیی کوردستان و دامەزراندنەوەی

کۆماری کوردستاندا دایبنێم«.ڕێوڕه س���مه که دا، کۆتای���ی ل���ه ئامادەب���ووان ب���ە دڵ���ی پ���ڕ لە خۆشەویس���تی یەکت���ر و ئیرادەی لێبڕاو بۆ گەش���ەپێدان و بە هێزتر کردنی پاڕتی ئازادیی کوردس���تان ل���ە پێناو ئازادیی و س���ەربەخۆیی کوردس���تاندا، پێک���ه وه وێنه ی به

کۆمه لیان گرت.س���ەرکەوێ خەباتی پارتی ئازادیی کوردستان لە پێناو دامەزراندنەوەی

دەوڵەتی جمهووریی کوردستاندا

دەقی وتەکانی شەماڵ پیران لە رێوڕەسمی پێشوازیی لە هاتنی مەسعوود فەریقی و پۆاڵ نانەوا زادە بۆ ریزەکانی پارتی ئازادیی کوردستان

بۆ پێشوازی له هاتنی پۆاڵ نانه وازاده و مه سعوود فه ریقی بۆ ریزه کانی PAK، ڕێوڕه سمێک به ڕێوه چوو

ئەو رێبازە، نەک هەر رەنجبەخەساری و پەشیمانی بە دوادا نایە، بەڵکوو دەبێتە سەروەریی و شانازی بۆ خۆمان

و پارتەکەمان و نەتەوەکەشمان

بۆ ئێمە جێی شانازییە کە پارتی ئازادیی کوردستان ببێتە مەکۆی نوخبە و تێکۆشەرانی نەتەوەیی لە رۆژهەاڵتی کوردستان

حەق وایە، فکری ئێرانچێتی و ئیدئۆلۆژی نامۆ و بێگانە بە نەتەوەکەمان تووڕ هەڵدەن و خەباتی کوردستانی و ستراتیژی بەدەوڵەتبوونی کورد و دامەزراندنەوەی دەوڵەتی جمهووری کوردستان بکەنە ئامانج و ستراتیژی خەباتیان

Page 6: bo.kurdistan 59

Bo kurdistan ژماره )59( خاکەلێوەی٢7١٣ - ئاپریلی ٢٠١٣

ئه میره که م، دڵگیره که م،به هارت لێ شه رمه زاره ،

گوڵی گیانه یه خسیره که م،تیرت له دڵ سه دهه زاره

***من که ڕۆڵه ی کوردستانم،په روه رده ی به فری زستانم،ڕۆڵه ی شاخ و دارستانم

***بۆ گه لى كوردى قاره مانسوێندم به خاكى نيشتمانبه سه ر لوتكه ى كێوى بارزانبه ئه شكه وت و جێى نه به زانيا كوردستان ياخود نه مان

ئه م سرووده نیشتمانیی و گۆرانییه خۆش���انه به ده نگی فوادئه حمه د و تاهیر تۆفیق و باکووری و ش���ێعری زۆر گۆران���ی و س���روودی دیکه ش هی ش���اعیرێکی نیش���تمانپه روه ری خه ڵک���ی کۆیه ن به ن���اوی مه جید ئاس���نگه ر که من بۆ یه که م جار له مه هاباد، له گه ره کی خرێ، له ماڵه پوورم، شانازیی ناسینی ئه م پیاوه گه وره ی کوردم پێ بڕا. کاک مه جید ڕۆژی 9 ی ئاپریل���ی س���اڵی 2012 ل���ه ته مه نی 80 س���اڵی دا به جێی هێش���تین و کۆچ���ی دوای���ی کرد. کاک مه جید هاوته مه ن، هاوشاریی، هاوپۆل، هاوخه بات و هاوڕێی به ڕێز جه الل تاڵه بانی، س���ه رۆک کۆماری عێراق بوو. مام جه الل له به ش���ێک له پرس���ه نامه که ی دا بۆ بنه ماڵه و ک���ه س و کاری کاک مه جید ئاوای

نووسیوه :}مامۆس���تا مه جید ئاسنگه ری نه مر هه ر له س���ه ره تای الوێتییه وه وه ك گه له كه ی خه مخۆری تێكۆشه رێكی هاتووه ت���ه كوردس���تانه كه ی و له به رده وام تێكۆش���انه وه و كۆری سه نگه ری پڕ سه روه ری كوردایه تیدا به س���ه خاوه ته وه خه باتی كردووه و هه م���وو هه س���ت و نه س���تی بۆ خزمه تكردنی میلل�ه ته كه ی و كێشه خس���تووه ته گه ر…… ره واك���ه ی وه رگێ���رو و ئه دی���ب نووس���ه رو و ناس���ك هه س���ت ش���اعیرێكی كوردپ���ه روه ری ئه وت���ۆش بوو كه هه م���وو خولیا و خه ونێكی بۆ ئه وه بوو تێكۆشان و كۆستی گه له كه مان بگات���ه ئامان���ج و كوردی���ش وه ك میلل�ه تانی دونیا به مافه كانی خۆی تێكۆش���ه رێكی ش���اد بێت.…… مان���دوو نه ن���اس و پش���وو درێژی رێگای رزگاری كوردو كوردستانیش كۆچكردنه ك���ه ی ب���وو……. خه س���اره تێكی گ���ه وره ب���وو ب���ۆ تێكۆش���انی گه له كه مان و كاروانی دنیای په روه رده و نووسین و شیعرو

داهێنان{کاک مه جی���د س���اڵی 74 له گه ڵ پ���ه ڕه وازه ی ئه یل���وول شۆڕش���ی ڕۆژهه اڵتی کوردس���تان ببوو. کاک هووش���یاری پ���وورزام ژوورێکی له ماڵه خۆیان هه روا پێدابوو.ده یزانی که ئینسانی ئاوا ئه دیب، شاره زا و سیاسی به ده گمه ن وه گیر ده که وێ ک���ه ده ریای���ه ک بێ له زانس���ت و ئ���ه ده ب و هون���ه ر، خوێن���ده وار، ش���اعیر، پیش���مه رگه ، ڕووناکبیر، کوردییزان، زمانه وان و له به رداڵن و

ئه وه نده ش به ڕوحسووکیی مه ودات بدا شتی لێ فێر بی. له و سه رده مه دا، له ڕۆژهه اڵتی کوردس���تان، به ڕاش���کاویی ده توانم بڵێم، هانده ری کوردایه تیی هه س���تی س���ه ره کیی الوه کانی هاوته مه نی من مامۆس���تا تاهی���ر تۆفیق بوو که ب���ه ده نگه خ���ۆش و به س���ۆزه که ی ش���ێعری نیشتمانیی و نه ته وایه تیی ده چڕی و بیری کوردایه تیی ده دڵ و ده روونی ئێم���ه دا ده هه ژاند. که س نه بوو له ئێمه چه ند گۆران���ی ئه م ده نگبێژه هونه رمه ن���ده ی له به ر نه بێ، یەکێک لە مه قامه خۆش���ه کانی مامۆس���تا تای���ه ر تۆفیق کە ش���یعرەکەی ئی

کاک مەجید بوو ئەمە بوو:کورده ئه م هه له ی میژوو داویه پێتله ده ستی نه ده ی ال نه ده ی له ڕێت

مه جی���د، کاک ل���ه جگ���ه ن���ه ی ا ئه وکرد، باس���م ی ا و ا زس���تا مۆ مان س���ما عونی���ش عه وک���ه ب���وو، له یه کی���ک ه عیر ش���اگه وره کان���ی و ک���ورده نی ه کا شێعرل���ه خ���ۆ ه ی ق���ه ری ش���ێعره عیر ش���اه ه���ه رناوداره کانی

کورد ده دا. ئه وان���ه ی دیوانه که یان ش���ێعره کانی حه تم���ه ن نه دی���وه مامۆس���تا عه ونییان ب���ه ده نگه به س���ۆزه که ی مامۆس���تای مه قامات،

تاهیر تۆفیق، بیستووه :مامۆستا عوسمان عه ونی

جیهانم پشکنیوه نازدار جوانم زۆر دیوه به اڵم وه ک تۆ نازه نین

نه مدی له سه ر ڕووی زه میننه گوڵی نه عوزاری

جوان و شیرن ڕه فتاری***

له م کولبه یی ئه حزانه عه شقی سه نه مێکم بووله م چۆل و بیابانه ،باخی ئیره مێکم بوو

***وتم ئه ی کچ له گشتیشارستانی یا ده شتیوا جوان و پاکڕه وشتیمه سیحی یا زه رته شتی

***نه سرین ئیمرۆ نه ورۆزه لێت بێ جه ژنه پیرۆزهله کوردستانی گه وره

جه ژنی گشت تیره و هۆزه ***

ئه ی گوڵ له سه ر چالنتبوویین به پاسه وانتله ترسی بولبوالنت

***

تابه که ی ئه م تاڵییه ئه ی دولبه ری شیرین که الم

بێتوو گه ر جارێ که ره م که ی تۆ به خه نده بێیه الم

نامه وی من نه هری که وس���ه ر یا نه خۆ دارولسه الم

جه ننه ت و دۆزه خ چ فه رقێکی نییه قوربان له الم

من هه تا ماوم ئه گه ر شاد بم له ئه م فیرده وسه دا

ئه وان���ه و زۆر گۆران���ی تریش که ده نگخۆش���ه کۆنه کانی کورد وه ک ده روێ���ش عه بدولالی گۆران و مه ال ئه حم���ه دی کۆره له ش���ێعره کانی مامۆس���تا عه ونی هه ڵیانبژاردووه و

گوتوویانه .ڕۆژێ���ک کاک مه جید له مه هاباد ده نیوان قسه کانی دا گوتی: حه زم لێیه تاران ببینم. من هه له که م قۆسته وه

و گوتم: کاک مه جید گیان ئێمه له تاران ماڵمان هه یه و به شانازییه وه ده توانی���ن له خزمه تت���دا بین. ئه و کات م���ن و ش���ه هید س���وله یمانی بلوری له تاران خوێندکار بووین و ده رس���مان ده خوێند و دوو وه تاغی گه وره م���ان هه ب���وو، ک���ه یه کیان هی من و س���وله یمان بوو و ئه وی تریان ه���ی کاک جه عفه ری نه وزاد ماڵ ی���ه ک هه رسێکیش���مان بوو. و هاوخ���ه رج بووی���ن. کاک مه جید له گه ل کاک نه ژادی کوری مامۆستا عه ونی ساز بوون و چووین بۆ تاران و له وێ س���ێ چوار مانگ میوانمان بوون و نه مان هێش���ت بگه ڕێنه وه مه هاب���اد. کاک مه جی���د چاوی به زۆرب���ه ی کورده کانی دانیش���تووی تاران که وت و له گه ڵ زۆر که س���ان ت���اران دۆس���تایه تی نیزیکی ل���ه پێکهێن���ا.کاک مه جی���د شۆڕش���ی دیبوو، زیندان و دوورخس���تنه وه و ده ربه ده ری و ئاواره یی چێش���تبوو و ده ریایه ک ب���وو له ئه زموون هه ر بۆی���ه ل���ه دانیش���تن له گه ڵی تێر نه ده بووی���ن. کاک مه جی���د ئه هلی قه ڵه م بوو و خۆی له س���ه رکه وتنی کۆماری مامۆستایانی کۆنگره کانی عێراق دا، له ده وره ی عه بدولکه ریم قاسم، که له س���ه ر به ڕێوه به رایه تی گشتی خوێندنی کوردی گیرابوون، ب���ااڵی هه ب���وو و وه ک ده س���تی دێمۆکرات���ی پارت���ی نوێن���ه ری

واژۆ ڕێککه تنه کانی ژێر کوردستان )ئیم���زا( کردبوو. ڕۆژ هه تا ئێواری ده ماندواند و ش���تمان لێ ده پرسی و ئه ویش ب���ه دڵفراوان���ی وه اڵمی ده داین���ه وه . چونکه وه ک پیش���ه ، بوو ئینگلیسی زمانی مامۆس���تای و زۆر الوی ک���وردی پێگه یاندبوو و ئێمه ته نیا کاتی خه وتن ده ستمان ل���ه ئێخه ی ده ک���رده وه و ماوه مان ده دا ده فته ر و قه ڵه مه که ی هه ڵگرێ و خه ریکی نووسینه کانی خۆی بێ. کاک مه جید مامۆس���تا و ئه دیبێکی گه وره ب���وو و ده ریای���ه ک بوو له هه ست و خۆشه ویس���تی و زانست و کوردایه تی. س���وله یمانی دۆستم، یادی به خێر، ڕۆژێ پێم وابێ دووسه د جار ئ���ه و کاک ن���ه ژاده فه قیره ی بانگ ده کرد و له پڕ ده یگوت: کاک نه ژاد. ئه ویش ده یگ���وت: “به رێ”

ده س���تمان ده کرد ب���ه پێکه نین و قاقا لێدان. دیس���انیش ده یگوته وه ده یکوته وه سه رله نوێ نه ژاد، کاک “ب���ه رێ”، ئه و ماوه ی له مه هاباد و ت���اران له خزم���ه ت کاک مه جید دا بۆ ئێمه وه ک قوتابخانه یه ک وابوو، مامۆستایه کی به ئه زموونمان وه گیر که وتبوو و ده رسی ژیان و خه بات و کوردایه تی لێ فێر ده بووین. به اڵم، خه یانه تی ش���ای ئیران به بارزانی و شۆڕش���ی ئه یلوول، هه له که ی لێ تێک داین. به داخه وه شۆڕش���ێکی مه زنی لێ تێك شکاندین که هه موو کورد به هومێده وه چاوی تێبڕیبوو، پتر له س���ه ت هه زار پێش���مه رگه ی تێدا به ش���دار بوو. خه ڵکێکی زۆر ئاواره ی ش���اره کانی ئێران بوون و له ئه وپه ڕی ناخۆشی و بێئیمکانیی و بێده ره تانی���ی دا ده ژیان.هه ندێک که س له تاوان خۆیان کوشت. کاک مه جید و کاک نه ژاد چوونه وه به ره و باشووری کوردستان و ئیتر نه مزانی چییان لێ به س���ه ر هات و خه به رم عه ونی مامۆس���تا نه م���ا. لێی���ان له سه ر ئه م خه یانه ته ی شای ئێران هۆنراوه یه کی هه یه و له به ش���ێکی

دا ده ڵێ:گه ر نه مردم به م برینه ئه مجار ئاکارم ببینه

به کار دێنم بیر و هه ستمسروودێک وا هه ڵده به ستمقاره مانی ناو سه نگه ر بێ

پێشمه رگه ی ده ست به خه نجه ر بێ

سروودێک ناوی تۆڵه بێدژی ئه م ‘شایه ’ زۆڵه بێ

وه ره ق وه ڕگه ڕا و ئه وجار ئیمه ئاواره بووین، س���اڵی 75، شا و سه ددام له گرێبه س���ت و په یمانی شوومی جه زایردا له س���ه ر ئه وه پێکهاتن که کوردس���تان به درێژایی س���نووری نێوان ئیران و عێراق و به قوواڵیی 20 کیلوومیت���ر له ژین���ه وه ر چۆل بکه ن. سه ددام ئه م پڕۆژه ی ده ست پێ کرد و خه ریکی وێرانکردنی شار و دێهاته کانی کوردستان بوو. شای ئێران پێڕانه گه یش���ت ئه م پڕۆژه یه به ڕێوه ب���ه رێ و شۆڕش���ی ئێران ده ستی پێکرد و له نیزیک قه زوێن و کرماش���انه وه هه تا سه ر سنووره ده س���تکرده کانی عێراق و تورکیا، ده س���ت وه ک���ورد ئێم���ه ی هه س���ت که وت. و هێزیک���ی ل���ه نه هاتووی ب���ن یه تی���ی ا د ر کوک���وردی ل���ه ڕۆژهه اڵتدا هه بوو و ئام���اده بوون چه شنه هه ر بۆ و فیداکاری���ی قوربانیی دانێک. ه خ���ه و ا به دب���ه ئێم���ه ش که ڵک جێگ���ه ی وه رگرت���ن ل���ه م هه س���ت و هێزه کوردانه یه پاکه که خه ڵ���ک هه یبوو بۆ ئ���ازادی و ئاواته وه دیهاتنی و س���ه ربه خۆیی میلله ته که م���ان، له مێژینه کان���ی ڕێب���ازی درێژه دان���ی به جێگ���ه ی ب���ۆ محه م���ه د ق���ازی پێش���ه وا پێکهێنانی کۆمارێکی س���ه ربه خۆی جێگه ی ب���ه کوردس���تان ، تازه ی یه کیه تی و ته بای���ی له گه ڵ یه کتر، ده س���تمان کرد به شه ڕ و کێشه و دووبه ره کیی و ئیش له دژی یه کتر و پش���ت به غه یری کورد به س���تن و ئێرانچێتی���ی ک���ردن و به داخه وه س���ه ره کییه حیزب���ه ئێس���تاش سیاسییه کانمان به ناوی کوردایه تیی ئه وه ئێرانچێتیین. هه ر خه ریک���ی ب���وو ک���ه ، ئێمه ش تێکش���کاین و هه ره سمان هێنا و سه ره ڕای ئه وه ی که پتر له س���ه د هه زار پێشمه رگه و هێزی به رگریم���ان هه بوو، پاش چوار پێنج ساڵ خه باتی چه کداری بۆ وه ده س���تهێنانی خودموختاری، وه ک له ش���کری شکاو له م ناوچه یه کراین که سه ددام شوێنه واری ژینی ل���ێ بڕیب���وو و دێهاته کانی هه موو کانیاوه کانی هه موو وێران کردبوو، و جه نگ���ه ڵ و دار ته قاندب���ۆوه ، لێڕه واره کانی هه موو سووتاندبوو و میلیۆنها مینی له زه وی و مه زراکاندا چاندب���وو ، حی���زب و کۆمه ڵه که ئه کات م���ن له گه ڵ حیزب بووم، له گوندێک���ی وێرانکراوی ئه م ناوچه یه دا به ن���اوی گه اڵڵه ، له په نا یه کتر

گیرس���اینه وه و له س���ه رچاوه یه ک ئاوم���ان ده خوارده وه که س���ه ددام کان���ی و ئاوده س���تی مزگه وته که ی پێمانوابوو و ته قاندب���ۆوه وێک���را کانیاوه . ب���ه اڵم وانه بوو، هه موومان تووش���ی زگچوون ببوین و به سه ر و

به خوار دا خوێن ده ڕشاینه وه .کۆنگ���ه ری 6ی حیزبه که م���ان له م گون���ده ویرانک���راوه دا گیرا و ده و هه لوومه رجه ناخۆشه دا به جێگای یه کیه تی و ته بایی زیاتر، له س���ه ر هیندێ���ک تێئ���ۆری ئیدئۆلۆژیک���ی ناڕوونی ناوه خت���ی نابه جێ، تۆوی دووبه ره کی و لێکهه ڵپچکران و له ت بوونه کانی نێ���و حیزب ڕژا و چه ند که سێک کرانه یه که م قوربانییه کانی ئه م کێش���انه که منیش یه کێک له ئه وان بووم. باسی وردی ئه م بابه ته ب���ا بمێنێته وه ب���ۆ بیره وه ریه کانی ژیان���ی خۆم به اڵم ئ���ه وه ی گرینگه و پێوه ندی���ی به م ی���اده وه هه یه ، مامۆستا مه جید ئاسنگه ره که چۆن و ک���ه ی و له ک���وێ ده فریام هات و س���ه لماندی که جگه له ش���اعیر و ئه دیب و کورد و مامۆستا، پیاوێکی ئه مه گ ناس و مرۆڤێکی به وه فاش بوو.ئێم���ه ده نێو زاری هه ژدیها دا به ره لال کرابووین. له هه لوومه رجێک دابووی���ن ک���ه نه ریگای پاش���مان هه بوو و نه ڕیگای پێش. هه موومان بۆ ئێران ناس���راو بووی���ن و ئه گه ر وه گی���ر حکوومه ت که وتباین ئه نجن ئه نجن ده کراین. عه سکه ری عێراقی والت���ی ته نیبوو و ئه گه ر س���ه ر به ل���ه حیزبه سیاس���یه کانی یه کێک ئێرانی نه بای���ن مه ودای هاتووچۆ و جووڵه ی���ان نه ده داین.دووکانی بابم تازه له مه هاب���اد وه به ر بۆمبارانی فرۆکه کان���ی عێ���راق که وتبوو. من و به دبه خت���ی پ���اش خێزان���م و به سه ریان زۆری چه رمه س���ه ریێکی هێنابووی���ن، له گون���دی کارێزه ی باشووری کوردس���تان گیرساینه وه و چاوه ڕێی چاره نووس���ێکی نادیار، بێ ده ره تان و بێ پاره و بێ چه ک و هه ناسه س���ارد مابووینه وه . له و کاته دا، کاک مه جید وه ک فرشته ی نه جات گه یشته س���ه رمان. ڕۆژێک له یه کێک س���ه رهه نگی، سه عیدی کۆمه ڵه ، دانیشتوه کانی پیشمه رگه به په له هات و گوتی: ژن و پیاوێکی کورد به س���ه یاره یه کی سه واری و ج���ل و به رگ���ی ئه فه ندییه وه له تۆ ده گه ڕێن. هه سته هه ڵێ بزانه کێن. ش���کم بۆ که س نه ده چوو چونکه ، پێنج ش���ه ش س���اڵ ب���وو جگه له جلی کوردیی و سه یاره ی له ندوێر و چه ک و پێشمه رگه ، مرۆڤی ئاساییم نه دیب���وو. به هه اڵتن چوومه وه ماڵ. ته مه شام کرد کاک مه جید و په رژین خان���ی خێزان���ی، کچی مامۆس���تا عه ون���ی بوون، له وێ دانیش���توون. کاک مه جی���د ک���ۆت و ش���اڵوار و گراوات و په رژی���ن خانیش بلووز و دامه نێک���ی خانمانه ی جوانی ده به ر دا بوو. له شکس���ته که ی 75 ه وه ، ماوه ی ده س���اڵ بوو ئاگام له کاک مه جید نه ماب���وو و نه مده زانی ماوه

یا کوژراوه ،.. درێژە لە ژمارەی داهاتوودا باڵو دەبێتەوە

چه ند بیره وه ریی له دوو ئه ستێره ی گه شی ئاسمانی ئه ده بی کوردیی، دوو شاعیری نیشتمانپه روه ر و دوو خۆشه ویستی گه وره م، مامۆستا مه جید ئاسنگه ر و مامۆستا عوسمان عه ونی

)بەشی یەکەم(پۆاڵ نانەوازادە

Page 7: bo.kurdistan 59

ژماره )59( خاکەلێوەی٢7١٣ - ئاپریلی ٢٠١٣بۆ کوردستان

کورد ب������ە هەمو هێزی خۆی ئەچریکێنێ ئەڵێ کوردس������تان ماڵی خۆمە، بە کەسی ن������ادەم؛ و والت������ی خۆم بۆک������ەس بە جێ ناهێڵم، لە کوردستان بووم لە کوردستان ژیاوم و ئەژیم، ئەبی هەر لە کوردستان و

لە ڕێگای کوردستان دا بمرم«.گۆڤاری نیشتمان ژمارەی یەک،

پوشپەری 1٣٢٢]1]هاتنی بیری چەپ بۆ ئیران لە س������ەدەی 1٩ی زایین������ی و بە تایبەتی������ی ڕوودانی شۆڕش������ی ئۆکتۆبر لە س������اڵی 1٩1٧ لە ڕوسیە دا هاوکات بوو لەگەڵ گەشەسەندنی دادپەروەریی و ئازادیخوازی������ی بی������ری س������ەرهەڵدانی و سوسیالیس������تیی ڕێکخراوەی چەپ و تێروانینێکی دیکە بۆ چارەسەرکردنی زوڵم و زۆری چێنایەتیی، وەدەرنانی سەربەخۆیی و هێنانی ودەست ئەمپیریالیس������می ئینگلیس لە ئێران. ئەم ڕەوت������ە کاریگەریی لە س������ەر کوردیش لە کاتی دەستەاڵتداریی ڕزاشا دا هەبوو. ک������ورد قەالچوو کرا،«س������ەرکوتکردنی شۆڕش������ی س������ەردار ڕەشید س������ەرۆکی کەڵهۆرەکان لە س������اڵی 1٩٢٣ و شۆڕشی جەعفەر سولتان سەرۆکی عەشیرەتەکانی هەورامان، کوشتنی سمایل ئاغای سمکۆ ل������ە 1٨ی ژوئیەی 1٩٣٠، س������ەرکوت و دوورخس������تنەوەی جەاللیی ی������ەکان ب������ۆ ئیس������فەهان و قەزوین لە س������اڵی 1٩٣٦ و کوژران������ی پتر لە س������ەتا ٤٠ی ئەوان لە کات������ی ناردنیان بۆ ئه و دوو ش������ارە، تیرباران و کوش������تاری پتر لە 1٠ هەزار کورد بە دەس������توری ژنراڵ ئەحمەدیی و لە بەندیخانە خستنی زۆرتر لە ٤ هەزار ک������وردی ڕۆژهەاڵت ل������ە دەیەی 1٩٣٠ بە پاشایەتیی هۆی ڕاپەڕین دژی حکومەتی رزاشا بەشێک لە سیاسەتەکانی حکومەتی تاران بۆ س������ەرکوت و ئاسیمیالس������یۆنی کوردی ڕۆژهەاڵتی کوردستان بوو«]٢[.]لەوەدەچ������ێ[ »ل������ە ش������ەڕی یەکەم������ی جیهان������ی دا کە هەریم������ی موکریان و بە تایبەتیی ش������اری ساباڵخ ببووە گۆڕەپانی نێوان دەوڵەتەکانی ڕوس������یە و ش������ەڕی عوسمانی]...[ ژمارە کوردێکی ساباڵخی لە ژێر کارتێکردنی ئەفسەرەکانی ڕوسی الیەنگری حیزبی سوس������یال دێموکراتی ڕوس������یە، خویان بە بلشویک زانیوە و لە ش������ار و گوندەکاندا بۆ ئامانجی خۆیان هەڵسوراون«. سەرۆکی ئەم کەسانە«حەمە هەتیو« لەگەڵ هاورێیانیی لە ش������ەڕێکی

قورس و نابەرامبەر لەگەڵ چەکدارەکانی حکومەتی ئێراندا کوژرا]٣]

بە پێ������ی بیرەوەریی یەکانی تێکۆش������ەری کورد »ئەحمەد تەقی« کە پێوەندیی یەکی زۆر نزیکی لەگەڵ س������مایل ئاغای سمکۆ و ش������ێخ مەحموود هەبوو، س������مایل ئاغا ب������ە پێی داوای خالد ب������ەگ جبرنلی بۆ ئەحمەد ڕوسەکان لەگەڵ پیوەندیی گرتن تقی بە نوێنەرایەتی خۆی بۆ کۆنسولخانەی ڕوسیە]سۆڤییەت[ لە ورمێ دەنێرێ تا داوا لە ده وڵه تی س������ۆڤییەتیی بۆ پشتیوانیی لە کوردەکانی تورکییە، ئێران و ئێراق بکا، بەاڵم بۆ ئه و پێش������نیاره وه اڵمێکی ئەرێیی کتێب������ی »بزوتنەوەی لە وەرناگرێ.]٤[

میللی کورد« – کریس کوچرا ›‹ش دا ئاماژە بە هەوڵی س������مایل ئاغای سمکۆ بۆ پێوەندیی گرتن لەگەڵ یەکێتیی سۆڤییەتیی کراوە:« بە پێی دەنگوباس������ان، سمکۆ لە کاتێکی زۆر ناڵەباردا کە س������ۆڤێیەتیی و ئێران پێمان نامەی دۆس������تیی یان بەستبوو و یەکێتیی س������ۆڤییەتیی چیدی درێژەی شۆرش������گێری یارمەتی »حکومەتی ب������ە گی������الن )1٩٢٠-1٩٢1( نەدەدا، هەوڵی دا تا س������ەرنجی س������ۆڤییەتی یەکان بۆ دانی یارمه تی������ی و ئاوڕدان������ه وه ل������ه ک������ورد ڕاکێش������ێ، سمکۆ، لە س������اڵی 1٩٢٢ به ۆ ئه و مه به س������ته نوێنەرێکی بۆ باکۆ نارد، بەاڵم »ڕووخانی » کۆماری سۆڤییەتیی ئێران«]مەبەست حکومەتی گیالنە[ وەکو ڕاگەیاندنی کۆتایی هێنان بە کاری سمکۆ پێناسه ده کرێ. لەوەبەدوا شای دادێی ئێران تەواوی هێزی خ������ۆی تەرخانی ئەرکێک کرد کە وەئەس������تۆی گرتبوو: راکێشانی خێڵ������ەکان بۆ ژێ������ر حوکم������ی دەوڵەتی ناوەندی������ی، چەککردن و تێكش������کاندنی هێزی سەرۆکە س������ونەتیی یەکانیان.«]5[ چڕکردن������ی دیک������ه وتەیەک������ی ب������ە ده س������ه اڵت له ناوه ن������د، واته ناوەندکۆیی ]تمرک������ز[ ئێ������ران. »ل������ە ڕاس������تیی دا بریتیی پێک هات کە »ناوەندکۆیی یەک بوو له تااڵنکردنی س������امناکی وەرزێران س������ەرکوتی خوێناویی عەشیرەتەکان، و دەوڵەمەند بوونی«فەرماندەرانی ئ������ەوان، س������پا« وەکو«ئاق������ا خان« ناس������راوە بە قەس������اب و«ج������ان محەم������ەد خان« ج������ەاڵدی خێڵەکانی تورکەمن و هتد]...[]٦[ ]هەروەه������ا ژنرال ئەحمەدیی بکوژی کورد[. ناوەندکۆیی یەک کە بەشێوەیەکی دڕندانە و زۆر ناحەز لە اڵیەن ڕزاش������ا و قەزاقەکان������ی ب������ە کار گی������را و ل������ە ڕێگای بە کارهێنانی ش������ێوە ڕزیوکانی عەش������یرەتەکان فیوداڵیی)خەڵەتاندن������ی و قورئ������ان مۆرک������ردن و ئەم������ان دان و پاش������ان کوش������تاری بە کۆمەلی ئەوان و تااڵن کردنی ماڵی وەرزێران و ڕەش������ماڵێ خێڵەکان و شێوە نزمەکانی دیکە( بەرێوە چوو.]٧[ لەم ڕەوتەدا ئینگلیس بۆ کۆتایی هێنان بە بزوتنەوەی ڕزگاریخوازی کورد لە ژێر ڕێبەرایەتیی سمایل ئاغای سمکۆ و پش������تیوانی و بە هێزکردنی رزا خان نەخشێکی س������ەرەکیی دەگێڕێ، بە وتەی ئێحس������ان تەبەریی«ڕۆڵ������ی ئینگلیس بۆ ب������ە هێزکردنی ڕزاخ������ان و چڕکردنی ده س������ه اڵتی ره زاخان ل������ه ناوه ند و دژی س������مایل ئاغای سمکۆ و ش������ێخ خەزعەل دوو س������ه رۆک عه ش������یره تی بە هێ������ز بوو

کە مەترس������یی یەکی جیددی بۆ ڕزاخان لەناوبردنی ه������ەر دووکیان ب������ۆ بوون. کاڕگێرانی یارمەتیی و دەست تێ وەردان ئاس������ان ئینگلیس کاری ڕزاخانی زۆر کرد«.]٨[ »ڕزاخانی س������ەردار سپە و پاش������ان ڕزاشا تا سەرەتای ساڵەکانی ٣٠ سەرقاڵی سەرکوتی عەشیرەتەکانی عەرەب، کورد، لۆر و مەمەس������نی و بەختیاریی و بەل������وچ و هتد ]...[ بوو و لە ڕاس������تیدا هەر لە س������ەرەتا هەتا کۆتایی پاشایی یەتی خەریکی سەرکوتی بزوتنەوەی خەڵک ) ڕاپەرینەکان، مان گرتن و خۆپێش������اندان و خۆڕاگری������ی تاکەکەس������ی( بوو و لەم ڕەوت������ەدا لە بەکار هێنانی هیچ چەش������نە

توندوتیژیی یه ک کۆتایی نەکرد.]٩]ڕەنگدانەوەی شۆڕشی ئوکتۆبر و هیوای ک������ورد بۆ ڕزگاریی و س������ەربەخۆیی بە تایبەتیی پاش خەرمانانی 1٣٢٠ی هەتاویی لە نێ������و ڕووناکبیرانی ئ������ەو کاتە یەک لەوان پێش������ەوا قازی محەمەد دەبیندرێ. زیندوویاد عەلی گەاڵوێ������ژ لە بابەتێکدا ب������ەم چەش������نە باس������ی دوو کۆبوونەوەی مێژوویی لە ٨ی بەفرانباری 1٣٢٠ و 1٠ی خەزەڵوەری 1٣٢1 لە بینای ناس������راوە بە کاریگەریی سۆڤییەتی و قازی‹ ›دادگای لە س������ەر بزوتنەوەی ک������ورد دەکا:« لەم کۆبوونەوان������ەدا کە نوێنەران������ی تەواوی چین و توێژەکانی کوردس������تان و یەک لەوان نوێنەرانی عەشیرەتەکان بەشداریان کردبوو، پرسی ژیانی سیاسیی کوردستان لەس������ەر بنەمایەکی تازە ش������ی کرایەوە.لە کۆبوونەوەی یەک������ەم دا هەروەها قازی محەمەد لە وتارەکەی خۆی دا ئاماژەی کرد ›بە دوای س������ەرکەوتنی شۆڕشی مەزنی ئوکتۆبر لە ڕوس������یە و دامەزرانی ئەوەڵین گەلی خەباتی سوسیالیس������تیی، دەوڵەتی کوردیش لە بنەرەت������ەوە گۆڕدراو نوری شۆڕشی ئۆکتۆبر ئاسمانی کوردستانیشی ئیستێعمار]داگیرکەر[ کردەوە. ڕووناک هەوڵێكی زۆری داوە ت������ا گەلی ئێمە لەم ڕووناکایی یە دوور کاتەوە، بەاڵم توانایی نەبووە‹. ئامانج������ەی ئ������ەم وەدی هێنانی لە کۆبوون������ەوەی دووهەمدا بریارێک بە لە ڕاستیی دا پەسەندکرا کە رای گشتیی بوو بە ڕێ پیش������اندەری ژیانی سیاسیی هەروەها س������ەردەمە، ئەو کوردس������تانی بەرنامەی کاری هێزە پێش������کەوتخواز و نیش������تمان پەرەوەرەکانی گەلی کورد. لەم

بریارنامەیەدا دەکوترێ:1-گەل������ی کورد بە تێکەرای������ی یەکێتیی س������ۆڤییەتیی بە پشتیوانی خۆی دەزانێ و بۆ یاریدەدان و هاوکاریی لەگەڵ یەکێتیی س������ۆڤییەتیی لە ش������ەڕی دژی فاشیستی ئاڵم������ان ئامادەی هەر چەش������نە خەبات و

فیداکاریی یە.ل������ەم کاتەوە ٢-تەواوی عەش������یرەتەکان ناکۆکیی خۆی������ان وەالدەنێ������ن و لە هەر ه������ۆی دووبەرەکیی ببێتە ئاکارێک کە

خۆدەپارێزن.٣-تەواوی بەش������دارانی ئەم کۆبوونەوەیە قین و بێزاریی خۆیان دژی سەربزێویی و

ڕێگریی و تااڵنکەریی ڕادەگەیەنن.ئ������ەم بەش������دارانی ل������ە ٤-هی������چ کام ب������ە جی������ا یان کۆبووونەوەی������ە ناب������ێ بێ ڕاوێژکردن، پێوەندیی لەگەڵ دەوڵەتی

تاران بگرن.«]1٠]

ئەم کاریگەریی یە هەروەها لە نووسراوەی ڕوناکبیران������ی کۆمەڵە وەک������و م. فەرووخ و بیژەن]مامۆس������تا زەبیح������ی[ و هت������د ]...[ ل������ە بابەتگەلێک وەکو«پەالمارەکەی ئەوسالی ئەلەمان لە رووسیا«، »انقالبی گەورەی اوکتوبر لە ٣ ژمارەدا و ئیمە و مەردم« لە نیشتمان باڵوکەرەوەی بیری کۆمەڵەی ژ. ک دەبین������درێ. تەنانەت لە ژێ������ر وێنەیەکی لەنین کە لە ژمارەی ٦ی نیشتمان باڵوبۆتەوە ئەم شێعرە نووسراوە:»باقیە ن������اووت ئەتو، گەرچ������ی دەمیکە م������ردووی نا، لەنین! م������اوی هەتا روژی

قیامەت زیندووی«]11]ل������ە کتێبی »دیاردەی کۆمەلەی ژ. ک بو

الوەکانی کورد –1٣٢٢« لە بەش������ێک ل������ە نامیلک������ەی »دیاری م������ەال محمدی کویی بو هەلس������اندنی آغاوات و سەردار عەشیرەتەکانی کورد لە خەوی نەفامی« لە هۆنراوەکانی بیژن] مامۆستا زەبیحی[

کەڵک وەرگیراوە:»سەیاحەت کەن بچن بو سووەتەستان

ب������ە خێرائی بزان������ن چون هەلستان

ظلمیک������ی چ������ە روس قەوم������ی ل������ە ژەهری هەموی ئەکرد)چار(

ئەخوارد ملت بە ناچارلە پر )لەنین( هەلستا وەک دلیران

بناغ������ەی ظلمی چاری کرد ویران

بنای نا دەولەتیکی سوسیالیست لەن������اوی برد بە

جاریک ایمپریالیست،لەناو کومەل بە زوری دەرکرا)خان(

)بەگ( تیال بە خرایە بەندو زیندان

بە مەحضی هەل کرانی بەیرەقی سوور لە ن������او خەلکا نەم������ا فیتنە و

شەرو شوورئەلەرزیت کاکی)آغا( وەک بنی آو

کە آالی س������وور و آلی دیتە بەر چاو

تەماشا کەن لە مەیدانی هەراوشەر چلون سەربازی سوور، آزاو دالوەر

شەوو روژ بی ووچان واتی ئەکوشن لە جەبهەی شەر

ئەلەی شەربەت ئەنوشن”پی������اوی س������تالین: فەرمان������ی ب������ە ش������ەرکەر ئ������ەدەن بەربا هەم������و نەیروی هیتلەر««]1٢[«ئ������ەم ڕەوتە هەروەها لە بابەتەکانی«کوردس������تان«باڵوکەرەوەی بیری حیزبی دێموکراتی کوردس������تانی پێکهاتنی کۆماری پاش س������ەردەمە ئەو مایەوە. شێعرەکانی بەردەوام کوردستان هەژار، هێم������ن و ووردی و نووس������راوە سیاس������یی و مێژوویی یەکان و هتد ]...[ پڕن لە هیوا بە یەکێتی سۆڤییەتی، ستالین و سپای سوور بۆ ڕزگاریی گەلی کورد. بۆ وێنە هەژار لە ڕۆژی هەلکردنی ئاالی کوردس������تان لە بۆکان لە بەش������ێک لەو

شیعرەی کە دێخوێنێتەوە دەڵێ:»ری������ی نەجاتمان������ە پەن������ا ب������و اتحادی سورمە بو چاوی شورەوی

ایمە خاکوخولی مەسکەویربی)ایستالین( بژی بوالگری مظلومان

تا زەمانە خول دەداو روزدە بەخشی پورتەوی«]1٣]

مامۆس������تا هێم������ن - یش لە ش������ێعری »آوونگی سوور« کە بە بۆنەی ڕۆینی لەشکری سوور لە » مجلس شعرای«

تەورێز خوێندیەوە. دەڵێ:»ئەی لەشکری سوور ئەی اوردووی

ایس������تا ظفەر کە دەروی لیرە دەچیە دەر

خودات دەگەل بی و ئەوەی بزانە جێی تو هەمیشە دلی کوردانە

ئەی ئەو فریشتە کوردت کرد آزاد لە ژیر پەنجەی دیوی استبداد«]1٤]

تا ئەو کاتە ئەگ������ەر ڕوناکبیری کورد ڕێب������ازی چەپیش������ی هەڵبژاردب������ێ یان س������ۆڤێیەتیی حکومەتی لە پش������تیوانیی کردبێ لە ڕاس������تیی دا بەو هیوایە بووه تا لە ژێر چەتری کمۆنیس������م و پشتیوانیی یەکێتی������ی س������ۆڤییەتی ب������ە ئازادیی و

سەربەخۆیی کوردستان بگات.کوردس������تانیش دیکەی بەش������ەکانی لە ڕێکخ������راوە و کەس������ایەتیی ب������ۆ ک������ورد س������ەربەخۆیی خوازەکانی ڕاکێشانی س������ەرنج و یاریدەی یەکێتی س������ۆڤییەتی ک������ە بەڵێنی پش������تیوانی لە بزوتن������ەوەی ڕزگاریخوازن������ەی نەت������ەوە داب������وو جیهان������ی چەوس������اوەکانی که وتبوونه گ������ه ڕ و پێوەندیی ی������ان لەگەڵ نوێنەرانی ئ������ەم واڵتە گرتب������و. بۆ وێنە »ل������ە س������اڵی 1٩٢٢ زایینی »کومیتەی )ئەرزروم(« کوردس������تان سەربەخۆیی بری������اری دا ب������ە یارمه تی������ی و لە ژێر سەرپەرشتیی سیاسیی ڕوسیەی سۆڤییەتی بە ماڤی خۆی بگات. س������ەرهەنگ خالد بەگ جبرنلی س������ەرۆکی ئەم کومیتەیە لە سەرەتای دەستپێکی کۆنفرانسی لۆزاندا لە نامەیەک������دا بۆ نوێن������ەری حکومەتی س������ۆڤییەتیی نووس������ێ » ]...[ دڵسارده لە یاریدەی ڕاس������تگۆیانەی ئینگلیس بۆ سەربەخۆیه. کوردس������تانی دامەزراندنی هه روه������ا ب������ە تەم������ای وەدی هێنانی ئەو ئامانجە چاوه روانی پش������تیوانیی ڕوسیەی سۆڤییەتیی یه بۆ دامەزراندنی کوردستانی سەربەخۆ لە ژێر سەرپەرشتیی ڕوسەکاندا.]15[ کریس کوچ������راش لە کتێبەکەیدا بەم چەشنە باس������ی ڕۆڵی سۆڤییەتیی کان لە شۆڕشی شێخ س������ەعید دەکا: »بەاڵم بە پێی وت������ەی ئینگلیس������یی یه کان خالد بەگ جبرنلی پێوندیی لەگەڵ کۆنس������ولی ڕوس ل������ە ورمێ گرت. ب������ەاڵم –واڵمی کۆنس������ولی ڕوس نا بوو ]...[ ئەم وتەیە ڕاست یان ناراست تەنیا نیشاندەری ئه و ڕاستیی یەیە: شۆڕش������ی شێخ سەعید لە و پەرەی س������ەرنج نەدانی هێزەکانی ڕۆژئاوا پەرەی گ������رت و لەئاکامدا تێک ش������کا، ئەوی������ش ل������ە حاڵێک������دا ک������ە یەکێتیی سۆڤییەتیی بە چەش������نێکی فرە ڕەسمی لە ئەوی ]ڕۆژنامەی[ئیزوئستیا«وە زمانی: وەکو شۆڕش������یک لە الی������ەن هێزەکانی فیوداڵ و دژە شۆڕشی کورد کە بوونەتە ئەم������رازی دەس������تی ئینگلیس پێناس������ه کرد. ]1٦[ لە باش������وری کوردستانیش »ش������ێخ مەحموود« مەلیکی کوردستان ل������ە ڕێکەوتی ٢٠ ژانوی������ەی 1٩٢٣ ز. لە نامەیەکدا کە بۆ کۆنس������ولی سۆڤییەتیی لە تەورێز بۆ وەدەست هێنانی پشتیوانیی حکومەتی س������ۆڤییەتیی نارد، ئاماژە بەوە دەکا ک������ە » کاتێک ت������ەواوی جیهان لە س������اڵی 1٩1٧دا دەنگی ڕاس������تەقینەی ئازادی������ی و ڕزگاریی نەت������ەوەی ئێوەی ل������ە چەنگی چەوس������ێنەر و جەنایەتکاری بە نیوبانگ بیست، تەوای نەتەوە و گەاڵنی چەوس������اوەی گۆی زەوی پێشوازیی یەکی گەرمی������ان لێ کرد و بە هی������وای وەدی هێنانی ویس������ت و ئاواتەکانی خۆیان و

بە هیوای گەورەیی و پشتیوانیی نەتەوەی ڕوس شۆڕش������یان ک������رد ]...[. تەواوی خەلکی باش������وری کوردس������تان مەیلێکی زۆریان بۆ دۆس������تایەتیی لەگەڵ دەوڵەتی شکۆداری س������ۆڤییەتیی هەیە و ئامادەی هەرچەشنە فیداکاریی بۆ ئەم دۆستیین و حازر بە پش������تیوانیی ماددی و مەعنەویی ناسینی ڕەس������میی بە لەوانن.هاوکاتیش ماڤی یاس������ایی خۆمان وەک شەرتی ئەم پێش دەکێش������ین«]1٧[. دۆس������تایەتیی یە

ئەم داواکاریی بێ واڵم مایەوە. س������ەرنج ڕاکێش ئەوەیە کە یەکێتیی س������ۆڤییەتیی کاتی س������ەرهەڵدانی شۆڕش������ی ئارارات ]ساڵەکانی 1٩٢٧-1٩٣1[ بۆ دامەزراندنی کوردس������تانێکی س������ەربەخۆ بە ڕێبەریی کومیتەی نیزامیی –سیاسیی »خۆیبون« لەم بزوتنەوەیە نەکرد نە تەنیا پشتیوانیی بەلکوو هێزی سەرس������نووری سۆڤییەتیی بزوتنەوەیە ئەم لە ڕەوتی سەرکوتکردنی ناڕاس������تەوخۆ یارمەتی������ی تورکەکانی دا.]1٨[« »ئ������ەو کات������ەی ک������ە چەک و پێداویستیی کوردەکان لە الیەن کورد و ئەرمەنیی یەکانەوە تەیار دەکرا، هێزکانی ت������ورک لە الی������ەن س������ۆڤییەتەوە یاریدە دەدران، کە بەڵێنی بەس������تنی س������نوری چۆمی ئەرەس و ئیزنی کەڵک وەرگرتن لە ئاسنی سۆڤییەتیان پێ درابوو.]1٩[ هێڵی بە پێی وتەی کاربەدەس������تانی تورکییە لە ڕەوتی سەرکوتکردنی کوردەکاندا 155٠ کورد کوژران و ل������ە ناوچەی ئەرجیس ٢٠٠ گوند بە ئاور کێش������را و لە ناوچەی پاتن������وس تەنانەت گوندێک بە جێ نەما و

هەموویان لە بێن برد«.،.. درێژە لە ژمارەی داهاتوودا باڵو دەبێتەوە

د. کامران ئه مين ئاوه بیری چەپ و دۆزی سەربەخۆیی کورد لە ڕۆژهەاڵتی کوردستان

ڕەنگدانەوەی شۆڕشی ئوکتۆبر

و هیوای کورد بۆ سەربەخۆیی

پاش خەرمانانی ١٣٢٠ی هەتاویی

لە نێو ڕووناکبیرانی ئەو کاتە یەک لەوان پێشەوا

قازی محەممەد دەبیندرێ

ته واوی فاکت و به ڵگه کان

دێسه لمێنێن که یه کێتیی سۆڤیه تیی

نه ته نیا پشتیوانی له کۆمه ڵه ی ژ.ک

نەکرد به لکوو تێده کۆشان چااڵکیی ئه م ڕێکخراوه یه

به رته سک که نه وه

ئەگەر ڕووناکبیری کورد پش���تیوانیی لە حکومەتی س���ۆڤێیەتیی کردبێ لە ڕاستیی دا بەو هیوایە بووه تا لە ژێر چەتری پشتیوانیی

یەکێتیی سۆڤییەتی بە ئازادیی و سەربەخۆیی کوردستان بگا

Page 8: bo.kurdistan 59

Bo kurdistan ژماره )59( خاکەلێوەی٢7١٣ - ئاپریلی ٢٠١٣

»کین ئەم؟«بێگوم���ان ئێم���ە نەتەوەی ک���ورد گەلێک ح���ەز دەکەی���ن بزانی���ن ن���اوی ئێم���ە لە کوێڕا هات���ووە. ئەمە ح���ەزی هەر تاک و کۆمەڵێک���ە ک���ە بزان���ێ ناوەک���ەی ب���ۆ چ���ی دەگەرێت���ەوە، ئەم���ە بەش���ێکە ل���ە ح���ەز و خولیای خ���ۆ پێناس���ە کردن و گەڕان���ەوە بەرەو ئەس���ڵ و نەس���ەب کە گرینگ���ی و رێ���زی تایبەت���ی الی مرۆڤ هەی���ە. ئەم بابەت���ە لە پێوەن���دی لەگەل ئێم���ەی کورد گرینگییەک���ی زۆرتر پەیدا

ئێم���ە دەکا، چونک���وو هێش���تا نەت���ەوە وەک خۆم���ان بەت���ەواوی هێشتا نەدۆزیوەتەوە، نەتەوەکان���ی وەک باوەڕمەن���دی دیک���ە ت���ەواو و پتەوم���ان بە راب���ردووی و ئێس���تا هێش���تا نییە، خۆم���ان نەمانتوانی���وە لێبڕاوانە

ل���ە بەرانب���ەر داگیرکەرەکانماندا خۆمان پێناس���ە بکەی���ن. ه���ۆکاری ئەم���ەش لە الیەکەوە ب���ۆ هێرش���کاری و کاولکاری بێبڕانەوە وبێبەزەییانەی فیزیکی، هزری و رووح���ی داگیرکەران���ی کوردس���تان دەگەڕێت���ەوە و ل���ە الیەک���ی دیکەش بۆ ت���ەم و م���ژاوی بوونی باس���ەکە خۆی. کاتێک س���ەیری س���ەرچاوە مێژوویی و زانس���تییەکان دەکەی���ن، چەندین جۆرە بی���رو بۆچوون���ی جی���اواز و هێندێ���ک ج���ار تێک���ەڵ پێک���ەڵ بەرچ���او دەکەون کە بەراس���تی مرۆڤی کورد س���ەری لێ دەشێوێ و نازانێ باوەڕ بە کامیان بکا. ئەم ناڕوون���ی و ئاڵۆزیی���ە زەمینەیەکی و داگیرک���ەران ک���ە رەخس���اندووە کوردس���تان شۆڤینیس���تی دوژمنان���ی کەڵکی لێوەر بگ���رن و بە نکۆڵی کردنی مێ���ژووی ئێمە و تەنانەت گاڵتە کردن و س���ووکایەتی کردن بە ناوی ئێمە هەوڵ بدەن پێش���ی خۆ پێناسە کردنی کوردان بگ���رن، پێش���ی ئ���ەوە بگ���رن ک���ە کورد وەک نەتەوەیەک���ی جیاواز و لەبنەڕەتدا س���ەربەخۆ لە داگیرکەران، خۆی بناسێ

و خۆی بناسێنێ.ل���ە لەمەوب���ەر س���اڵ پ���ازدە دە ش���یرۆڤەی کوردی���دا رۆژنامەیەک���ی شۆڤینیس���تێکی تورکم لەس���ەر وش���ەی »کورد« خوێندەوە و بەراس���تی سەرم س���وڕ ما ک���ە چۆن کەس���ێک ب���ە ناوی ت���ۆژەر، ئەویش لە س���ەدەی زانس���ت و کۆمۆنیکاس���یۆندا رێگ���ە بە خ���ۆی دەدا وەس���ا سووکایەتی بە ناوی نەتەوەیەک ب���کا. ب���ەاڵم دی���ارە ش���تی لەم چەش���نە ل���ە الی���ەن داگیرکەران���ەوە ناب���ێ جێی سەرسوڕمان بێ. ئەوان کە بە درێژایی مێژوو بە دەیان و س���ەدان کۆمەڵکوژی هێن���اوە، ک���ورد بەس���ەر ئەنفالی���ان و چاوەنواڕی���ی لەمە زۆرتریان لێ ناکرێ. ئ���ەو پی���اوە شۆڤینیس���تە س���ەبارەت بە وشەی کورد نوسیبووی کە کوردەکان دانیش���تووانی چیاکان بوون و کاتێک بە ناو بەفری چیاکاندا رۆیشتوون، بەفری ب���ن پێی���ان »کرتەکرت«ی ک���ردووە و ناوی »کورد«یش بۆ ئەم »کرتەکرت«ە دەگەڕێت���ەوە!! خۆ ئەگەر ئێمە وەک ئەو تورک���ە ئەوەن���دە نەف���ام و بێویژدانان���ە

دەمانتوان���ی بکردای���ەوە، بیرم���ان لێ���رەدا ناوی نەت���ەوەی ئ���ەو و نەتەوە داگیرکەرەکان���ی دیک���ەش ب���ە چەندی���ن دەنگ و سەدای خرابترەوە گرێ بدەین، ب���ەاڵم ئیم���ە هەرگی���ز ئاس���تی خۆم���ان ئەوەندە ن���زم ناکەین و پێویستیش���مان ب���ەوە نیی���ە، چونکوو بەرگ���ری لە ماف و دادپ���ەروەری دەکەی���ن. ل���ە هەم���ان کاتیش���دا وەک کەسانێک و نەتەوەیەکی شارس���تانی و بەکەرام���ەت رێگ���ە ب���ە خۆمان نادەین بێ رێزی و سووکایەتی

دەره���ەق ب���ە هی���چ نەتەوەیەک���ی دیکە بکەین.

وەک ئاش���کرایە، ئ���ەو واڵت���ەی ئەم���رۆ بە کوردس���تان دەناس���رێ، سەردەمێک واڵت���ی م���ادەکان ب���ووە، وات���ا ب���ە پێی دەس���ەاڵتداریی مێژووییەکان زانیارییە م���اد ٢٧٠٠ س���اڵيک ب���ەر لە ئێس���تا لەم پ���ەرەی و هەڵ���داوە س���ەری ش���وێنە ئەستاندووە. وەک سەرچاوەکان ئاماژە دەک���ەن م���ادەکان گەلێکی ئ���اری بوون ک���ە ل���ە ش���وێنانی ئەوب���ەر قەفق���ازەوە ئ���ەو دابەزیون���ە خوارت���ر و هاتوون���ە شوێنانە کە پێشتر چەند گەلێکی دیکەی تێ���دا نیش���تەجێ ب���وون. ب���ەر ل���ەوەی باس���ەکە درێژە بدەین، پێویستە ئاماژە بە لێکۆلێنەوەیەکی زمانناسی بکەین کە لە الیەن تۆژەرانی نیووزلەندی لەس���ەر ریش���ەی زمان���ە هیندوئەورووپیی���ەکان کراوە و ئەنجامەک���ەی چەند هەفتەیەک ب���ەر ل���ە ئێس���تا لە بەش���ی فارس���ی بی ب���ی س���ی دا باڵو ک���راوە. بە پێ���ی ئەو لێکۆڵینەوەی���ە ک���ە ب���ە ش���ێوەیەکی زۆر و ئەس���ڵ ک���راوە، س���ەرنجراکێش بنەمای زمان���ە هیندوئەورووپییەکان بۆ ناوچ���ەی »ئان���ادۆڵ« دەگەرێت���ەوە کە زۆرتری���ن بەش���ی دەکەوێت���ە باکووری کوردس���تانی ئێس���تا. پرس���یارێک ک���ە لێرەدا س���ەر هەڵدەدا، ئەوەیە کە ئەگەر

ئ���ەم مەڵبەن���دە کان���گا و س���ەرچاوەی چۆن���ە هیندوئەورووپییەکان���ە، زمان���ە وا دەژمێ���ردرێ ک���ە ه���ۆزە ئاریی���ەکان لەوب���ەر قەفقازەوە دابەزیونە خوارەوە؟ ئای���ا ئ���ەوان س���ەرەتا و زۆر ل���ە کۆندا لە«ئانادۆل« ژیاون، دواتر هەڵکش���اون بۆ سەرووی قەفقاز و دواتریش دیسان کۆچ���اون و بەش���ێکیان وەک م���ادەکان هاتوونەوە خوارتر و شوێنەکەی بەرێ؟ دی���ارە ئەمە پرس���یارێکی گرینگە، بەاڵم بەداخ���ەوە نە بە ئێمە وەاڵم دەرێتەوە و

نە بۆ باسەکەی ئێمەش زۆر پێویستە. ئ���ەوەی ب���ۆ ئێم���ە پێویس���ت و گرینگ���ە ک���ۆن گەلێک���ی بوون���ی بیزانی���ن، ک���ە ب���ە ن���اوی »م���اد«ە ک���ە ل���ە مەڵبەندی کوردستانی ئەمرۆدا سەریان هەڵداوە و دەسەاڵتدارییەکی مەزنیان لە ناوچەکەدا ل���ە پێش���تریش ک���ردووە. وەک س���از نووسینەکانی دیکەدا ئاماژەم پێکردووە، ناوی »ماد« ئەمرۆ لە چەند شار و گوند و ه���ۆزی کوردس���تاندا پارێ���زراوە، بۆ وێنە ئامی���د amêd«پێتەختی باکووری کوردستان«، ئامێدی»ش���ارێک amêdîباش���ووری ل���ە ئامێد کوردس���تان«، »گوندێ���ک amêdمەهاب���اد لەنێ���وان سەردەش���ت«، و madanlûمادانلوومۆدانل���وو ی���ان »ن���اوی modanlûهۆزێکی کورد«... من بە دووری نازانم hemedan کە ناوی ش���اری هەمەدانیش ک���ە کاتی خۆی پێتەخت���ی دەوڵەتی ماد بووە، پێوەن���دی بە ناوی«ماد«ەوە هەب���ێ. لە وش���ەی«ئامێد«دا پێش���گری ئا a دەکەوێتە پێش »ماد« کە ئەس���ڵی وش���ەکەیە و ئ���ەم دیاردەی���ەش لە زۆر وش���ەی ک���وردی و فارس���یدا بەرچ���او دەک���ەوێ. ئەم پێش���گرە بە مەبەس���تی هاسانبێژی، جوانکاری یان وشەسازی بە ئەس���ڵی وش���ەکانەوە لکێن���راوە. لەم ب���ارەوە دەتوانی���ن چەن���د وش���ەیەک لە زمانی کوردی���دا بە نموون���ە بهێنینەوە، وەک ئاش���نا)ئا- شنا، س���ەر بە کرداری ناس���ین، شناس���ین(، ئاژەل )ئ���ا- ژەل، سەر بە کرداری ژین(، ئاخوڕ)ئا- خوڕ، س���ەر بە ک���رداری خواردن(، ئاالس���تن لێس���تنەوە(، ل���ە دیک���ە )ش���ێوەیەکی ئاواڵە)ش���ێوەیەکی دیکە ل���ە وااڵ، ڤاال(، ئ���اواز )ئ���ا- واز، خزم���ە لەگەڵ وش���ە، وێ���ژە، بێژتن(، ئاماژە )ئ���ا- ماژە، خزم »تەماش���ا مێزان���دن ک���رداری لەگ���ەل

کردن«( و هتد.وەک لە سەرەوە ئاماژە کرا، باس لەوە دەک���رێ کە بەر لە م���ادەکان و هاوکات لەگ���ەل ئەوان چەند ه���ۆز و گەلێک لەو ناوچان���ەدا ژی���اون. هەروەها دەگوترێ ئەو گەل و هۆزانە، بە مادەکانیشەوە، بۆ

ماوەیەک لەژير داگیرکاریی ئێمپراتۆری ئاش���ووردا ژی���اون، ک���ە ناوەندەکەیان ش���اری نەین���ەوا ب���ووە. ناوی ش���اری وش���ەیەکی )Urmiye ورمێ)ئورمی���ە س���ەر بە زمان���ی ئاس���ۆرییە و ماناکەی دەبێتە«ش���اری ئ���او« ک���ە ئاماژەیە بە هەڵکەوتی شارەکە لە نیزیک دەریاچەی ورمێ. ناوی ئەم ش���ارە بۆ س���ەردەمی دەسەاڵتداریی ئاش���وورییەکاندا بەسەر ئ���ەو ناوچان���ەدا دەگەڕێتەوە.پ���اش ب���ە دەس���ەاڵت گەیش���تنی مادەکان، هێندێک

ل���ەو گ���ەل و هۆزان���ەی ئەوس���ا دەبن���ە بەشێک لە واڵت و گەلی ماد کە دواتریش ناوەک���ەی ب���ۆ »ک���ورد« دەگ���ۆڕدرێ. ئیت���ر لەدوای دروس���ت بوونی دەوڵەتی »ماد« ناوی ئ���ەو هۆز و گەالنە نامێنێ و ئەوانی���ش لەناو ماددا دەتوێنەوە. ئایا ئ���ەم تێک���ەاڵوی و توانەوەی���ە چەندە بە دڵخ���واز، بە پێکهاتن، ب���ە ئارامی رووی داوە یان بە شەڕ و زەبر و زەنگ، ئەوە دەکەوێتە سەر شانی مێژوونووسان کە

ساخی بکەنەوە. لەن���او کەس���انێک بێگوم���ان لێ���رەدا دەسەاڵتدارە داگیرکەرەکانی کوردستان س���ینگ دەدەن���ە پێش���ەوە و دەڵێ���ن کە هەروەک چ���ۆن »ماد« کاتی خۆی هۆز و گەل���ی دیکەی لەناو خۆی���دا تواندەوە و ئەو هۆز و گەالنە ئاس���ەواریان نەما، ه���ەر بەم جۆرە مادی���ش لەناو پارس و دوات���ر لەناو ع���ەڕەب و تورک���دا تواوە و ئیت���ر ئاس���ەواری س���ڕاوە، کەواب���وو ل���ەم ناوچەیەداجگە لەم س���ێ نەتەوەیە نەتەوەیەک���ی تر بوونی نیی���ە کە داوای بۆچوون���ە ئ���ەم ب���کا. واڵت و خ���اک

لەدرێژەی باسەکەدا واڵم دەرێتەوە. خاڵێکی گرینگی دیکە کە زۆر پێویس���تە ل���ەم پێوەندییەدا س���ەرنجی پ���ێ بدرێ، ئەوەی���ە ک���ە گەل و دەوڵەت���ی ماد دەبێ

چەمکێک���ی وەک مێژووی���ی- سیاس���ی ئاوڕی ل���ێ بدرێتەوە، ن���ەک وەک چەمکێکی )رەگەزی(. ن���ەژادی راستە ماد گەلێکی بە رەگ���ەز ئ���اری بووە، دەس���ەاڵت ئەو بەاڵم و واڵت���ە بەرینەی بە ن���اوی ماد پێک هێنرا، دەش���ێ چەند هۆز و

گەلێک���ی غەیرەئاریش���ی گرتبێت���ەوە کە دواتر لەناو ئ���ەو چوارچیوە جوگرافی- سیاسییەدا توانەوە.هەر بۆیە بە باوەڕی م���ن ناکرێ نە دەوڵ���ەت و واڵتی ماد و نە کوردانی پاش���ماوەی ئ���ەوان لەباری رەگەزیی���ەوە پێناس���ەیان بۆ بکرێ و بە ئاریایی پاراو بزانرێن. هەروەها ئێمەی ک���ورد ن���ە ئەم���رۆ و ن���ە هیچکاتێکی���ش پێویس���تمان بەوە نییە ک���ە وەک نەتەوە پێش���ینە و پێناس���ەیەکی رەگ���ەزی ب���ۆ خۆمان دروس���ت بکەین. لە راستیش���دا

ک���ەم نەتەوە ل���ە جیهانی ئەم���رۆدا هەن ک���ە لەب���اری رەگەزییەوە یکدەس���ت بن و کاریگەریی رەگ���ەزی جۆربەجۆریان

بەسەرەوە نەبێ.تاک���ە ش���تێک کە ئێم���ە دەتوانی���ن وەک »ئاری« دەس���ت نیشانی بکەین، زمانی م���ادی ی���ان درێ���ژەی ئەو، وات���ا زمانی کوردیی���ە ک���ە دەکەوێت���ە چوارچێوەی وات���ا هیندوئەورووپ���ی، زمانان���ی دەچێتەوە س���ەر ئەو زمانە هەرەکۆنەی س���ەرەتا لەناو هۆزە ئارییەکاندا قسەی

پ���ێ کراوە. دی���ارە لەم ب���ارەوەش دوو شت نابێ لە بیر بکرێن، یەکەم ئەوە کە خودی ئ���ەم زمانە کۆنەش ل���ە پلەیەکی دوورت���ردا لەگەڵ زمانان���ی غەیرەئاری خزمە. دووەم، راس���تە پاش پێک هاتنی دەوڵەتی م���اد، زمانی مادەکان لە واڵتدا زاڵ دەب���ێ و پ���ەرە دەس���تێنێ، ب���ەاڵم بێگوم���ان زمان���ی مادی گەلێک وش���ەی زمانەکان���ی ژێ���ر ئەو دەس���ەاڵتدارییەی وەرگرت���ووە، وش���ەگەلێک ک���ە دەش���ێ ئاسەواریان لە زمانی کوردی ئەمرۆشدا

مابێتەوە.ئێس���تا بال بزانین ناوی ماد ریش���ەکەی ئ���ەو دەگەڕێتەوە.هەم���وو چ���ی ب���ۆ وش���انەی کە ل���ە زمانە جۆر ب���ە جۆرە دەچنەوە ه���ەن، هیندوئەورووپییەکاندا س���ەر ژمارەیەکی دیاریکراو و رادەدار لە ریشەکان کە رەنگە لە ٥٠٠ ریشەیەک زۆرتر نەبن.زۆر جار بە دەیان وش���ەی جۆر بە جۆر و خاوەن مانای فرە جیاواز لەناو دەیان زمانی هیندوئەورووپیدا لە یەک ریش���ە س���ەرچاوە دەگرن. کاتێک چ���او لەو وش���انە دەکەین، ک���ە بە پیتی m دەس���ت پێ دەکەن، ٢٥- ٣٠ ریش���ە زۆرت���ر بەرچ���او ناک���ەون. لەن���او ئ���ەو ریشانەی کە س���ەبارەت بە وشەی مادmad جێی س���ەرنجن، دەتوانین ئاماژە

بە سێ ریشە بکەین، کە دەشێ وشەکە پێوەندی بە یەکێک لەوانەوە هەبێ:

یەکەمین ریش���ە بریتییە لە medhio-٭ )IE. ( بە مانای »ناوەڕاس���ت، ناوەند« )نیش���انەی ن���او کەوانەک���ە کورتکراوی ژمارەی���ەک »هیندوئەورووپی«ی���ە(. وش���ە بە مانای »ناوەند، ناوەڕاست«لە ل���ەم هیندوئەورووپییەکان���دا زمان���ە Mitte وەک هات���وون، ریش���ەوە )ئەڵمان���ی(، midd )ئینگلی���زی ک���ۆن(، midjis ،)فەرانس���ەیی ک���ۆن( midde

)س���وێدی ک���ۆن(، medius )التین���ی(، mesos ک���ۆن(، )هین���دی madhya)یۆنانی کۆن(، mezneti )رووس���ی(. ل���ە زمان���ی کوردی���دا وش���ەی مەی���دان meydan پێوەندی بەم ریشەوە هەیە. ئەم وش���ە کوردییە دەش���ێ ه���ەر وەک لە زمانەکانی دیکەدا س���ەرەتا بەگش���تی ب���ە مانای »ناوەند، ناوەڕاس���ت« بەکار هاتبێ، دواتر ئاماژەی کردبێ بە ناوەند و ناوەڕاس���تی ش���وێنەکانی وەک شار، گون���د، گ���ەرەک و هیتر کە ش���وێنی کۆ

بوون���ەوە ب���وون و ب���ەم ج���ۆرە مانای ئەمڕۆی���ی وەرگرتب���ێ. ئەگ���ەر »م���اد« پێوەن���دی ب���ەم وش���انەوە هەب���ێ، ئەوا دەبێ ئاماژەی بە ناوەند و ناوەڕاس���تی شوێنێک کردبێ. لەوانەیە ئاماژە کرابێ بە ناوەند و ناوەڕاستی دووچۆمان )بین النهرین، مێزۆپۆتامی���ا(، یان رۆژهەاڵتی ی���ان رۆژه���ەاڵت( )ناوەن���دی ناوی���ن ش���وێنێک لەنێوان دەریاکان���دا )دەریای

رەش، سپی، قەزوێن و کەنداو( ...-med دووەمی���ن ریش���ە بریتیی���ە ل���ە٭ )IE.( ب���ە مان���ای »گ���ەڕان، پێ���وان، هەڵس���ەنگاندن، ئەن���دازە گرت���ن، دیاری کردن«. لەم ریشەوە ژمارەیەک وشەی هەمەچەش���ن ل���ە زمان���ە جیاوازەکان���دا

س���ەرچاوەیان گرت���ووە ک���ە هێندێکیان messen :ئەم وش���انەی خ���وارەوەن)ئەڵمان���ی(، metan )ئینگلی���زی کۆن(، گرت���ن، »ئەن���دازە mäta)س���وێدی( )ئەڵمانی(، müssen،»هەڵس���ەنگاندن moetan،)ئینگلی���زی( mustب���وون« »مەجب���وور )هولەن���دی( )لەبنەڕەت���دا: دیاری کردنی ش���تێک بۆ meal،)ئەڵمان���ی( Mal ،)ئەنج���ام دان)لەبنەڕەت���دا: »ج���ەم« )ئینگلی���زی( دەمێک���ی دیاریکراو(، metron )یۆنانی کۆن( »ئەندازە، میتر«، metiri )التینی( هەڵس���ەنگاندن«، گرت���ن، »ئەن���دازە »هەڵس���ەنگاندن، )التین���ی( meditariبی���ر لێکردن���ەوە، چوونە ن���او بیرەوە« )وش���ەی meditation ب���ۆ ئەم وش���ە medicus،)دەگەڕێت���ەوە التینیی���ە بنەڕت���دا: )ل���ە »پزیش���ک« )التین���ی( ب���ە هەڵس���ەنگێنەر، بیرک���ەرەوە، )التین���ی( modus،)ژێ���ر مش���وور، مۆد«.ل���ە ش���ێوە، ج���ۆر، »ئەن���دازە، زمانی کوردیش���دا چەندین وش���ە دەبنە س���ەرەوە، وش���ەکانی لەگ���ەڵ خ���زم mêjû«دی���رۆک«٢، مێ���ژوو وەک تەگبی���ر« »راو mişûr مش���وور )لەبنەڕەت���دا: هەڵس���ەنگاندن(، مەزەندە گرت���ن، mezende«ئەن���دازە

هەڵسەنگاندن«،.. درێژە لە ژمارەی داهاتوودا باڵو دەبێتەوە

د. عەبدوڵاڵ ئیبراهیم زادە

ماد، کرمانج،کورد، باسێک لەسەر چەمک، مانا و ریشەی وشەکان)بەشی یەکەم(

ئ���ەوەی بۆ ئێمە پێویس���ت و گرینگە کە بیزانین، بوونی گەلێکە بە ناوی »ماد« کە لە مەڵبەندی کوردستانی ئەمڕۆدا سەریان هەڵداوە و دەس���ەاڵتدارییەکی مەزنیان لە

ناوچەکەدا ساز کردووە

وش���ەی »م���اد« بە باوەڕی من بۆ یەکێک لەم س���ێ ریش���ەی س���ەرەوە دەگەڕێتەوە، واتا ناوی ئەم گەلە، یان ئاماژەی بە ناوەند و ناوەراستی شوێنێک کردووە، یان بە »مشوور و ژیری« باوو باپیرانمان، یانیش بە

»جڤین و پەیمان بەستن«ێک

ئێم���ەی کورد نە ئەمڕۆ و نە هیچکاتێکیش پێویس���تمان ب���ەوە نییە کە وەک نەتەوە پێش���ینە و پێناسەیەکی رەگەزی بۆ خۆمان دروست بکەین. لە راستیشدا کەم نەتەوە

لە جیهانی ئەمڕۆدا هەن کە لەباری رەگەزییەوە یکدەست بن

Page 9: bo.kurdistan 59

ژماره )59( خاکەلێوەی٢7١٣ - ئاپریلی ٢٠١٣بۆ کوردستان

سوپا و ئابووریبەدواداچوونەکان���ی بەپێ���ی س���وپای رەن���د، رێکخ���راون پاس���داران لە پاش کۆتایی هاتن ت���ا ئێران-عێ���راق ش���ەڕی ب���ە ئیس���تا ٧٦٥٠ پ���ڕۆژەی کۆتای���ی پێ هێناوە لە رێ���گای رێکخراوە و ناوندەکانی س���ەربە سوپا. لە بواری ئابوریدا سوپای پاسداران زۆرب���ەی بەس���ەر دەس���تی س���ەرچاوە داراییەکاندا گرتووە. رووز ئانالین، باڵویکردووەتەوە ک���ە س���ااڵنە س���وپا ل���ە ڕێ���گای ئابووریی نایاساییەوە ١٢ ملیارد دۆالر دەس دەخ���ا. ئەوەش نابێ لە بیر بکرێ کە بووجەی س���وپا ب���ە نهێن���ی هێڵراوەت���ەوە و هیچ راپۆرتێک سەبارەت بە چاالکییە ئابوورییەکان���ی ئەو س���وپایە لە

بەردەستدا نییە. ل���ە س���اڵی ٢٠٠٠ دا هێزە قودس ک���ە باڵی س���وپای پاس���دارانە لە ١٠٠ملی���ۆن س���اڵدا ٤ م���اوەی دۆالر وام���ی لە بانک���ی ناوەندیی وەرگرت���ووە. گرێبەس���تی ی���ەک دۆالری س���ەد و س���ێ ملی���ارد دانان���ی خەت���ی گاز ل���ە ناوچەی عەس���لەوییەوە ب���ۆ ئێرانش���ار لە سیس���تان و بەلووچستان بە بێ گوێدانە یاس���اکان درایە س���وپا. س���وپا، موهەندس���ی گرووپ���ی گرێبەس���تی ٢٣ ملی���ارد دۆالری پەرەپێدان���ی ناوچ���ەی گازی ل���ە کەنداو خستە ژێر دەستی خۆی و گریبەس���تی ١٣ ملیارد دۆالری دروستکردنی لوولە گازی نێوان ئێران و پاکستانی بۆ خۆی قۆرغ

کردووە.س���وپا لە بەشەکانی نەوت، گاز، رێگاوبان، بەنداو دروستکردن و دروستکردنی توونێل، کشتوکاڵ و موخابرات کار دەکا و بەش���ی زۆری سەهام)پش���ک(ی ه���ەرە ش���رکەتی موخابرات لە دەستی سوپای پاس���دارانە. هەورەها لە بەش���ی بیناس���ازی و جەڕاح���ی ل���ە لەی���زەر ب���ە جەڕاح���ی و کارکردندایە و ٤٥%ی س���ەهامی کۆمپانی���ای »بەهم���ەن« ک���ە لە کەرتی بەرهەم هێنانی ئۆتۆمیبڵ کار دەکا بۆ خۆی قۆرغ کردووە و ل���ە بەرهەم هێنان���ی« مازدا« ل���ە ئێران���دا هاوبەش���ە. هاوکات ه���ەر ئەگ���ەر ئ���ەوەش لەگ���ەڵ گرێبەستێکی ئابووری بە سووپا تون���دی کاردان���ەوەی بک���رێ لێدەکەوێت���ەوە. ب���ۆ نموون���ە لە س���اڵی ٢٠٠٤ دا کاتێک دەوڵەتی س���ەید محەمم���ەد خاتەم���ی ل���ە کات���ی کردن���ەوەی فڕۆکەخانەی نێوەدەوڵەت���ی خومەینی لە تاران گریێبەس���تەکەی ناچ���اری ب���ە لەگ���ەڵ کۆمپانیایەک���ی ترکی���ەدا هەڵوەش���اندوە ل���ە ب���ەر ئەوەی سوپا الیەنی گرێبەستەکە نەبوو ژێ���ر خس���تە فڕۆکەخانەکەی���ان کۆنتڕۆڵ���ی خۆیان���ەوە. هەروەها

نوێنەرێک لە مەجلیس���دا باس���ی س���وپای ک���ە ک���ردووە ل���ەوە پاس���داران ٦٠ بەندەر)کەن���ار(ی

ئێرانی لەژێر کۆنتڕۆڵدایە.لەگ���ەڵ دەڵ���ێ رەفیقدووس���ت ئابوورییەکانی س���وپادا چاالکیە نیم و نابێ س���وپا توجارەت بکا، ب���ەاڵم لەگ���ەڵ ئەوەش���دا داهاتی س���وپا خەرجی لێکۆڵینەوەکان و پەرەگرتن و پێش���کەوتنی س���وپا دەکرێ. بە پێچەانەی قس���ەکانی ناوبراو س���وپا بووەت���ە هێزێکی ئابووری چاوچنۆک لە ئێراندا و

ئەوەش بە قازانجی ئێران نییە.سێ ش���ەممە ٢٧ی تیری ١٣٩١، سەردار جەوانی دەڵێ: دوژمنانی ئێران ئەمڕۆ کار لەس���ەر بەشی و دەک���ەن ریژی���م ئاب���ووری ش���یکردنەوەی و لێکدان���ەوە دورس���تی ئەم دۆخ���ە یەکێکە لە

ئەرکەکانی سوپای پاسداران.ناوب���راو دەڵ���ێ: گەم���ارۆکان و ش���ەڕی رۆژاوا گوش���ارەکانی نەرم���ی دژی ئێران���ە و ٢ه���ەزار کەناڵی ماهوارەیی لەخۆ دەگرێ. خەڵک دەبێ بزانن باس���ی ئەتۆم بەهانەی���ە و دوژم���ن ل���ە ئێرانی ل���ە ئەتۆم���ی ناترس���ێ بەڵک���وو

ئێرانی ئیسالمی دەترسێ.دووشەممە ١٦ی ژانویەی ٢٠١٢، محەمم���ەد رەزا ی���ەزدی جێگری حقوق���ی و پەرلەمان���ی س���وپایی پاس���داران دەڵ���ێ: بەش���ێک ل���ە داراییەکانی هێزە چەکدارەکان لە چەند واڵتێک دەستیان بەسەدرا ل���ە موس���احبەیەکدا کە گیراوە. هەواڵگ���ران باش���گای لەگ���ەڵ ئەنجامی داوە دەڵێ: بەش���ێک لە داراییەکانی س���وپا ل���ە درێژەی گەمارۆکانی ئەورووپا و ئەمریکا دەستیان بەسەردا گیراوە. سوپا ل���ەم س���ااڵنەی دوایی���دا رۆڵی لە

بانکدارییدا پەرەپێداوە.سوپای پاس���داران و هەڕشە لە

رۆژئاواییەکانس���ەالمی حس���ەین س���ەرتیپ جێگری فەرماندەی گشتی سوپا دەڵێ کاتی پێکدادان نێزیکە و ئێمە تێپەڕاندنی ئ���ەو دۆخە بە دژوار دەزانی���ن و کۆنتڕۆڵ���ی تەواومان هەیە لەس���ەر بەرژەوەندییەکانی

دوژمن لە هەموو جیهان.ناوبراو دەڵی گەم���ارۆکان خاڵی وت���ی و ئێران���ە س���ەرکەوتنی مووش���ەکی بالیس���تیی تیژتر لە دەنگ���ی ئێ���ران دەتوان���ن پاپۆڕە ش���ەڕ کەرەکانی ئەمریکا بپێکێ. ئ���ەو هەم���وو دڵ���ێ: ناوب���راو رێگایانەی کە دەکرێ دوژمن بۆ دژایەتی ئێ���ران بە کاریان بگرێ هەمووم���ان زانیوە و زانیاریمان لەسەریان هەیە و هەموو سوپای واڵمدانەوەی ئامادەی پاسداران

هەڕەشەکانی رۆژئاوایە.هەروەها ناوبراو دەڵێ: ئەوەندە مووش���ەکمان هەی���ە کە بەش���ی هەوا ف���ەزا لە هەڵگرتنیان گرفتی

جێگا و رێگایان هەیە.ف���دەوی عەل���ی س���ەرتیپ چوارش���ەممە ٢٨ی تی���ر ١٣٩١، دەریایی���ەکان هێ���زە وت���ی: ساڵهایە لە ئامادەباشیدان و ئەو ئامادەییە لە ئاس���تی جیاوازدایە. ناوب���راو دەڵێ ترس���ی دوژمنان ک���ە ل���ەو هەڕەش���ەی س���وپایە دەڵێ: ل���ە کاتێک���دا بەرژەوەندی مەترس���یەوە بکەوێت���ە ئێ���ران و ئەمری���کا بەرژەوەندییەکان���ی هاوپەیمانەکان���ی بوونی���ان نابێ. ناوب���راو ئام���اژەی ب���ە مان���ۆڕە مووش���ەکیەکانی و س���ەربازیی س���وپا دا ک���ە ئەوان���ە نیش���انەی ئامادەیی ئێرانە ب���ۆ بەرەنگاریی

دوژمن.تی���ر١٣٩١، ٢٧ی سێش���ەممە گش���تی فەرمان���دەی جێگ���ری سوپا دەڵێ: س���وپا لە گەورەیی پاپ���ۆڕە ش���ەڕکەرەکانی ئەمریکا ناترس���ێ و ئەوانە تەنها مشتێک ئاس���نەواڵەن. س���ەرتیپ پاسدار حس���ەین س���ەالمی ل���ە بۆن���ەی کۆتای���ی مان���ۆڕی فەرمان���دەکان دەری���ا هێ���زی بەرپرس���انی و ک���ە ل���ە مەش���هەد بەڕێوەچ���وو وت���ی: ئەمری���کا و ئیس���رائیل لە ش���ەقامەکانی تاران���دا ب���ە دوای زاناکانەوەن تا تیرۆریان بکەن. جیاوازیی نییە ل���ە نیوان ئەوەی ١٤٠٠ ساڵ لەمەوبەر بۆ ئیسالم ش���ەڕە شمش���ێر بک���ەی لەگ���ەڵ ئ���ەوەی ئەم���ڕۆ مووش���ەکی بۆ بتەقێنین. هەروەه���ا دەڵێ: ئەوە جەنگێک���ی چارەن���ووس س���ازە. هەرەوەها لەس���ەر ئەوەی ئێران هاوپەیمان���ی نیی���ە دەڵ���ێ: ئێران ب���ە تەنهایی دەڕواتە بەرەنگاریی ببێت���ە ت���ا ئێس���الم دوژمنان���ی

نموونەیەک بۆ دنیا.فەرماندەی س���وپا لە باشووری ئێ���ران دەڵ���ێ: لەکات���ی روودانی بۆس���ەر نیزام���ی هێرش���ی ف���ارس، پارێ���زگای ئێ���ران ی���ەزد، خوزس���تان و کرم���ان و هۆرمۆزگان ناوچەی ستراتیژین

بۆ بەرگری لە واڵت. مانۆڕی ناس���راو بە وەلفەجر لە ناوچەکانی یەزد یەکێکی دیکە لە مانۆڕەکانی س���وپای پاس���دارانە ک���ە رێژی���م تێ���دا هێ���زی خ���ۆی پیشان دنیا دەدا. بەاڵم بەبڕوای نیزام���ی بەش���ی کارناس���انی ئ���ەو ئیمکانات���ەی لە بەردەس���ت س���وپادایە ل���ە ب���ەراورد لەگ���ەڵ ئیمکاناتی هێزکانی ئەمریکا زۆر لە ئاستێکی نزم و سەرەتاییدایە.تایم���ز نیۆی���ۆرک رۆژنام���ەی نووس���یویەتی: پاش کشانەوەی هێ���زە ئەمریکایی���ەکان لە عێراق ئ���ەو واڵتە بەتەمای���ە بونی خۆی ل���ە ناوچەک���دا بەق���ووەت بکا و ت���ا ئێس���تا نێزیک ب���ە ٤٠ هەزار ل���ە ئەمریکای���ی جەن���گاوەری ناوچ���ەی کەنداودا جێگیر کراون بۆ بەرەنگاریی هەر جووڵەیەکی

ئێ���ران و خاڵ���ی لێدان ل���ە ئێران ناوەندەکانی س���وپای بێگوم���ان

پاسدارانە.سوپا و گەمارۆکان

پێن���ج ش���ەممە ٢٩ی تی���ر ١٩ی ٢٠١٢،س���ەردار ج���ووالی جەزای���ری دەڵ���ێ: خەڵک خۆیان راهێن���اوە. گەم���ارۆکان لەگ���ەڵ جەزای���ری مەس���عوود س���ەید جێگ���ری کاروب���اری بەس���یج و س���تادی بەرگ���ری فەرهەنگ���ی گشتی هێزە چەکدارەکانی ئێران سەبارەت بە کاریگەری تەحریم دەڵێ: رۆژ لەدوای رۆژ گەمارۆی زیات���ر دەخرێتە س���ەر خەڵک و ئەوەش وایکردووە خەڵک خۆیان لەگەڵ ئەو دۆخە رابێنن. ناوبراو ئەمریکا و ئینگلیس و ئیس���رائیل س���ەرەکی دوژمنان���ی وەک ئێ���ران ن���او دەبا. ناوب���راو دەڵێ کاری گەم���ارۆکان کاریگ���ەری کردۆت���ە س���ەر خۆش���گوزەرانی ژیان���ی تاکەکەس���ەی ل���ە ئێران، بەاڵم خەڵ���ک درک بەوە دەکەن و دوژمنان���ی ئیرانی بە ئەحمەق

)گەمژە( ناوبرد.یەکێت���ی ئەورووپا چوارش���ەممە ٢٤ی ئ���ووت رایگەیان���د ک���ە ل���ە س���وپای هاوکارییەکان���ی ب���ەر قودس لەگەڵ هێزەکانی ئەس���ەد بۆ س���ەرکوتی خەڵ���ک گەمارۆی دەزگا س���ەر خس���تووەتە

ئیتالعاتییەکانی ئەو واڵتە.کەس���ایەتییەکانی ل���ە بەش���ێك سوپای پاس���داران کە لە لیستی ئەوانەن کە گەمارۆیان خراوەتە

سەر:١- مورتەزا رەزایی

٢- محەممەد حەجازی٣- عەلی ئەکبەر ئەحمەدیان

٤- حسەین سالمی٥- قاسم سلێمانی

ناوی بەش���ێک ل���ە و ناوەندانەی کە سەر بە سوپان و لە لیستەی

گەمارۆکاندان:١- سوپای قودس

٢- بنکەی خاتەم ئەنبیا لە تاران٣- کۆمپانی���ای »نەفتی ش���ەرق-

کیش« تاران و دوبەی٤- بنکەی کەربەال لە تاران

موهەندس���ی کۆمپانی���ای -٥سپاهساد لە تاران

»مەنزڵەت���ی ناوەن���دی -٦نۆح«)قرب نوح( لە تاران

٧- کۆمپانیای ئاوەدانی کەنار ئاو لە تاران

موهەندس���ینی کۆمپانی���ای -٨موشاور کەنارئاو لە تاران

٩- ریکخراوی حەرا لە تاران١٠ بنکەی قائێم لە تاران

داخستنی گەرووی هۆرمۆز ،٢٠١٢ ژووئیی���ە ش���ەممە٧ی ل���ە دوایی���ن قس���ەکانیدا لەس���ەر هۆرم���ۆز گ���ەرووی داخس���تنی حەس���ەن فیروزئاب���ادی دەڵ���ێ: کۆنتڕۆڵی ئێمە لەس���ەر گەرووی

هۆرم���ۆز ب���ە بەرنام���ە و پالنە و تەنه���ا ل���ە حاڵەتێک���دا ئ���ەوە بەرژەوەندییەکانی کە دەکەین

ئێران بکەوێتە مەترسیەوە.ئ���ەوە لە حاڵێکدایە کە ئیبراهیم یەکێ���ک محەمم���ەدی ئاق���ا کۆمیس���یۆنی ئەندامان���ی ل���ە ئەمنیەت���ی میللی و سیاس���ەتی رۆژی مەجلی���س دەرەوەی دووش���ەممە ١٢ی تی���ر ٥ رۆژ پێش ئەو قس���انە رایگەیاندبوو ک���ە کۆمیس���یۆنەکەیان پالنێکی بۆ داخستنی گەرووی هۆرمۆز

بۆ بەرەنگار بوونەوەی هەڕەشە دەرەکی���ەکان ئام���ادە ک���ردووە. بڕی���اری دەڵ���ێ: فیروزئاب���ادی مەجلیس نیشانەی پەیام و دەنگی خەڵکە، بەاڵم ئێمە ئەو گەروویە داناخەی���ن، مەگ���ەر ل���ە حاڵەتی پێویس���تدا کە بەرژەوەندییەکانی

رێژیم بکەوێتە مەترسیەوە.پێنج شەممە ١٩ی ژانویەی ٢٠١٢، فەرماندەی رەزای���ی، موحس���ن پاس���داران س���وپای پێش���ووی و دەبی���ری ک���ۆری دیاریکردنی بەرژەوەندییەکان���ی نیزام دەڵێ: پێویس���ت بە داخستنی گەرووی هۆرمۆز ناکا. گ���ەرووی هۆمۆز ب���ە تەواوەتی لە ژێ���ر کۆنتڕۆڵی ئیراندایە و دەتوانین پارێزگاری ل���ە بەرژەوەندەییەکانمان بکەین پێویس���ت ک���ە بەش���ێوەیەک گ���ەرووەش ئ���ەو بەداخس���تنی

نەکا.١٤ی ژووئیەی٢٠١٢، فەرماندەی هێ���زی دەریای���ی س���وپا دەڵ���ێ: گ���ەرووی هۆرم���ۆز داخس���تنی سەرکێش���ی ب���ە بەس���راوەیە فدەوی عەل���ی رۆژئاوایی���ەکان. هێ���زە دەریاییەکانی فەرماندەی س���وپای پاس���دران دەڵ���ێ ٤٠% نەوت���ی بەرهەم هێنراوی کەنداو هۆرم���ۆزەوە گ���ەرووی ل���ە ئ���ەو داخس���تنی و تیدەپ���ەڕێ کاریگ���ەری هەیە لەس���ەر نرخی

نەوت لە بازاڕەکانی جیهاندا.رووب���ەڕوو بوونەوەکانی ئێران

و ئەمریکاس���اڵی ١٣٦٧ جەنگێ���ک ک���ە ب���ە ن���اوزەد تانک���رەکان جەنگ���ی داب���ووە دەس���تی ئێ���ران ک���را مینڕێژکردن���ی رێ���گا ئاوییەکانی نەوتکێش���ی پاپۆڕیک���ی چەن���د گ���ەرووی ل���ە واڵتێ���ک چەن���د هۆرمۆز، کەچ���ی ئەمریکاییەکان لە هێرش���ێکدا کە ناوی���ان نابوو خەس���ارەتێكێ »ئاخون���دەک« بەرباڵوی���ان بە هێزی دەریاوانی

ئێران گەیاند.نوێن���ەری خامنەیی لە س���وپای لەگ���ەڵ ه���اوکات پاس���دران، گەمارۆکان���ی بوون���ەوەی چ���ڕ ئەورووپ���ا ب���ۆ س���ەر بەرنام���ە ئەتۆمییەکەی ئێران هەڕەش���ەی داخس���تنی گ���ەرووی هۆرمۆزی ئ���ەوەی پ���اش ب���ەاڵم ک���رد، ئامێ���زی هەڕەش���ە نامەیەک���ی

س���ەرکۆماری ئۆبام���ا ب���اراک ئەمری���کا بۆ خامنەیی نووس���را، دەربڕین���ی ش���یوەی و زم���ان گ���ۆڕدرا ئێران���ی بەرپرس���انی و تەنان���ەت وەزی���ری بەرگ���ری ئێران وتی: واڵتەکەمان نەیوتوە

گەرووی هۆرمۆز دادەخا.لە چوار س���اڵ لەمەوپێشەوە کە ئەگەری هێرشی نیزامی بۆ سەر ئێ���ران هاتە کایەوە بەرپرس���انی ب���ە ک���ە رایانگەیان���د ئێران���ی دابەش���کردنی ئەرکەکانی س���وپا و ئەرت���ەش، پاراس���تنی کەن���داو و گەرووی هۆرمۆز بە س���وپای

پاسداران سێیردراوە.ل���ە مانگی مەی س���اڵی ٢٠١٠ دا گرووپێک���ی ٧ کەس���ی تاوانب���ار کۆوەی���ت ل���ە س���یخۆڕی، ب���ە ک���ە س���ەر ک���ران دەسبەس���ەر ب���وون پاس���داران بەس���وپای و رۆژنام���ەی ئەلقەب���س چاپ���ی ئ���ەو ک���ە رایگەیان���د کوەی���ت کەس���انە کاری���ان ل���ە وەزارت���ی بەرگ���ری و وەزارەت���ی ناوخۆدا کردووە و کاریان کۆکردنەوەی زانی���اری و وێنەگرت���ن بووە لە بنک���ە نیزامییەکان���ی ئەمریکا لەو واڵت���ە ک���ە پ���اش کۆکردنەوەی ناردوویانە بۆ سوپای پاسداران.ل���ە ٦ ی م���ەی ٢٠١٠ کوەیت لە واڵتان���ی وەزیران���ی دانیش���تنی ه���اوکاری کەن���داو دا ش���ۆرای ئ���ەو هەواڵەی پشتڕاس���تکردەوە و رایگەیان���د ک���ە س���یخوڕەکانی ئێران ئەمنیەتی واڵتانی کەنداوی و مەترس���یەوە خس���تووەتە نوێنەران���ی مەجلیس���ی کوەی���ت باڵوێ���زی دەرکردن���ی داوای

ئیرانیان کرد لە واڵتەکەیان.دەوڵەت���ی بیل کلینتۆن لە هاوینی ١٩٩٩دا لە پەیامێکی نووسراودا خاتەم���ی محەمم���ەد ب���ۆ ک���ە س���ەرکۆماری ئێران���ی ناردبوو، تێی���دا ئێران���ی ب���ەوە تۆمەتب���ار ک���رد کە کردەوەی تیرۆریس���تی تەقینەوەکان���ی تاوەری هەواڵ لە عەرەبس���تانی س���عودی سوپای ئەنجام���دەری ب���ە پاس���دارانی و ناس���اندبوو تاوان���ە ئ���ەو ئ���ەو رادەس���تکردنەوەی داوای کەئ���ەو کردب���وو تاوانباران���ەی

کردەوەیان ئەنجام داوە.

درێژە بۆ الپەڕەی ١١

ئا: هەڵۆ رەمشتی

سوپای پاسداران لە مێژووی کۆماری ئیسالمی ئێراندا)بەشی پێنجەم و کۆتایی(

Page 10: bo.kurdistan 59

Bo kurdistan ژماره )59( خاکەلێوەی٢7١٣ - ئاپریلی ٢٠١٣

به بۆنه ی ٦٦ ساڵه ی شه هید بوونی پێشه واوە ٣0 رێکخراو سه ردانی سه رۆکی پارتی ئازادیی ده که ن

ئەمس���اڵ مانگی جۆزەردانی 24ی هەڵبژاردنەکانی خولی یازدەیەمین سەرکۆماری لە ئێران بەڕێوەدەچێ. کۆماری ئیسالمی ئێران لە کاتێکدا خولی یازدەیەم���ی هەڵبژاردنەکانی س���ەرکۆماری وەڕێدەخ���ا کە زیاتر لە هەم���وو کاتێکیتر نوقمی قەیران و کێش���ە و گیروگرفتە لە ئاس���تی نێوخۆیی و بە رووکاری دەرەوەشدا.پڕۆسەی هەڵبژاردن لە چوارچێوەی ئ���ەو سیس���تەمە لە ئێران���دا هیچ ئازادانە و دێمۆکراتیکی بنەمایەکی نیی���ە، تەنیا ش���انۆگەرییەکە و لە شانۆگەرییەش���دا ئەو چوارچێوەی نەک هیچ دەس���کەوت و قازانجێکی بۆ گەالنی ژێردەس���تەی ئێران تێدا نییە، بەڵکوو لە س���ەر حیس���اب و خەرجی داهاتی ئەو واڵتە کە مڵکی گەالنی ئێران و خەڵکی زۆرلێکراوی

ئەو واڵتەیە بەڕێوەدەچێ.ب���ۆ کۆم���اری ئیس���المی ئێ���ران هەڵبژاردن���ەکان، ک���ە نیزامێک���ی تووتالیتی���ر و داگیرک���ەرە، ه���ەم دەرفەتە و هەم هەڕەشە، دەرفەتە بۆ داپۆش���ین و بەچەواشەدا بردنی راس���تییەکان کە بە دەیان س���اڵە ئەکت���ەری ئەو س���یناریۆیە گەالنی ئێران���ن، ئ���ەوان هەرچەند س���اڵ

جارێ���ک ل���ەو رێگای���ەوە خەڵ���ک راکێش���ی س���ەر دەنگدان س���ندووقەکانی دەکەن و بەوەش خەڵکیی بوونی دەس���ەاڵتی خۆیان دەکەن���ەوە. دەم���ەزەرد دوای دواب���ە ب���ەاڵم خول���ی هەڵبژاردنەکان���ی س���ەرکۆماریی دەیەم���ی ئ���ەو ئاکامەکان���ی و هەڵبژاردن هەڵبژاردن���ە، لەپ���اڵ ئاکامەکان���ی، و بیرۆکەی دەرفەتدا، هاوکات بۆ هەڕەش���ەیەکیش وەک

ئیس���المی کۆماری نیزامی س���ەر ئێران دادەنرێ.

ررووداوەکانی پاش هەڵبژاردنەکانی خولی دەیەمی س���ەرکۆماریی جگە لەوەی لووت ب���ەرزی ئاخوندەکانی وەچەرخانێک���ی تێکش���کاند، بێوێنەشی لە تێڕوانینی کۆمەڵگای لەگەڵ پێوەندیی ل���ە نێودەوڵەتی ئێراندا خوڵقاند. کۆماری ئیسالمی ئەو رووداوانە هەم���وو ئەو پالن و ئیدیع���ا و س���ەرەڕۆییانەی تارانی ل���ە پێوەندی���ی لەگەڵ پڕۆس���ەی هەڵبژاردن���ی ئازاد ل���ە ئێراندا بە و وەدرۆخس���تەوە باش رادەیەکی

ئاکامەکانیش���ی ئەم���ڕۆ پاش چوار س���اڵ ل���ە تێپەرینی، ب���ە روونی

دەرکەوتووە.تێگەیش���تن و رادەی هەرچەن���دە ناس���ینی واڵتان���ی دەرەوە و ب���ە لە رۆژاوای���ی واڵتان���ی تایبەت���ی بەرانبەر سیاسەت و دیپلۆماسی پڕ لە فرت و فێڵ���ی ئاخوندیی زۆر لە خوارەوەی���ە، بەاڵم هەر چۆنێک بێ تووش���ی نێودەوڵەتیی کۆمەڵگای س���ڵەمینەوە ک���رد و تێڕوانی���ن و ئەو واڵتانەی تازەی تێگەیشتنێکی ل���ە چەن���د و چۆنی���ی خەڵکی���ی ئێران ئیس���المی کۆم���اری بوونی هێنای���ە گ���ۆڕێ و جارێکی دیکە

پێکهێنەرانی سیاسەتی نێودەوڵەتی پێداچوونەوەیان بە شکڵ و جۆری پێوەندیی لەگ���ەڵ تاراندا کردەوە، ک���ە ئاکامەکانی بە زیانی ئەو واڵتە

هەتا ئیستاش هەر لە گۆڕێدایە.رەنگدان���ەوەی و دەنگدان���ەوە ب���ە 2009 س���الی رووداوەکان���ی رادەی���ەک بەری���ن بوو ک���ە ناکرێ ئ���اکام کاریگەرییەکان���ی لە خۆلی لەبەر س���ەرکۆماریدا یازدەهەم���ی چاو نەگی���رێ، هەڵبەت نەک تەنیا لە ئاستی نێوخۆییدا، بەڵکوو ئەوە بووەت���ە دەرفەتێکی���ش بۆ هەموو کۆمەڵگای نێودەوڵەتی کە بەهێزتر بەرەورووی کۆماری ئیسالمی ئێران

ببنەوە.ئاسەواری رووداوەکانی سالی 2009، لووتکەی و پێگەیش���تن ئ���ەو کە بوو تێگەیش���تنە م���اوەی پتر لە س���ێ دەیە بوو هەم گەالنی ئێران و هەم کۆمەڵگای تووش���ی نێودەوڵەتی سەرلێشیوان و دوودڵی کردبوو، ئەگەر پێشتر ل���ە چ گش���تی رای ئاستی نێوخۆییدا و چ لە ئاستی نێودەوڵەتیدا پێی واب���وو کە لەگ���ەڵ نیزامێکی یەکگرت���وو و یەکریز ب���ەرەورووە، پاش ئەو رووداوانە بۆ هەموو الیەک ئاشکرا بوو کە ئەدەبیاتی دەستە و دەس���تەگەریی و باڵ و کۆتلەکانی نێو دەسەاڵت دیاردەیەکی واقعی و جدییە و لە شکڵ و ناوەرۆکدا ریزی نێودەس���ەاڵتی کارەکتەرەکان���ی لێکداب���ڕان و کەلێ���ن تووش���ی ک���ردووە. لەالیەکی دیکەوە پێگەی لەرووی ئاخوندەکانی راستەقینەی جەماوەریی���ەوە لەتارانی پایتەخت کەناوەن���دی پێگ���ە و دەس���ەاڵتی کۆم���اری ئیس���المییە ب���ە ڕوونی

دەرخست.ل���ە کۆم���اری ئیس���المی ئێ���ران ب���ەرە و هەڵبژاردەنەکانی کاتێکدا س���ەرکۆماریی یازدەیەمی خول���ی هەن���گاو دەبرێ، کە هی���چ ئامرازو کەرەس���ەیەکی مادیی و مەعنەویی مینب���ەری ل���ە جگ���ە ئەوت���ۆی پش���ت مزگ���ەوت و عیبادەتگاکان کەلەبەرەبەری نەماوە لەبەردەستدا هەڵبژاردنەکاندا مانۆڕی پێوە لێبدا، ئەوان لە هەلومەرجێکدا ئامادەکاریی بۆ هەڵبژاردنی سەرکۆماری دەکەن کە زۆربەی خەڵک بەدەس هەژاری و بێکاری و گرانی و دەیان دیاردە و نەخۆشی کۆمەاڵیەتییەوە دەناڵێنن. ل���ە وەختێکدا ک���ە زیاتر لە هەموو کاتێ���ک ریزەکانی ئ���ەو نیزامە لە و لێکهەلوەش���انەوە بەرەب���ەری داڕماندای���ە، ل���ە باروودۆخێکدا کە گوشارە نێودەوڵەتییەکان لە رووی سیاسی و ئابوورەییەوە ئەو نیزامەی تووش���ی قەیران و سەرلێشێوان و

ئیفلیجی کردووە.تۆبڵێ���ی س���ەرووبەندەدا ل���ەم ئ���ا بەڕێوەبردنی شانۆگەریی هەڵبژاردنەکان یان پێچەوانەکەی، چ واتاو پێگەیەکی واقعی���ی ب���ۆ گەالنی ئێ���ران، جگە لە

گاڵتەجارێیەکی سیاسیی تێدابێ .

به بۆنه ی 66هه مین ساڵوه گه ڕی له محەمەد قازی پێشه وا سێداره دانی جمهوری���ی ده وڵه ت���ی س���ه رۆکی کوردس���تان 30 رێکخ���راوی الوان، قوتابیان و خوێندکارانی هه ر چوار پارچه ی کوردستان سه ردانی به ڕێز عه ل���ی قازی کوڕی پێش���ه وا قازی محەمەد و سه رۆکی پارتی ئازادیی

کوردستانیان کرد.کاتژمێ���ر 17:30 ده قیق���ه ی رۆژی خاکه لێوه ی2713 14 چوارش���ه مه )2013 ئاوریل���ی 3( رێکه وت���ی شانده کانی نوێنه رانی 30 رێکخراوی الوان و قوتابی���ان و خوێندکاران���ی هه ر چوار پارچه ی کوردس���تان بۆ رێزگرتن له پێش���ه وا و هاوڕێکانی و هه م���وو ش���ه هیدانی ده وڵه ت���ی جمهوری���ی کوردس���تان و هه روه ها درێژه دان ب���ۆ نوێکردنه وه په یمان به رێبازی پێش���ه وا قازی محەمەد و وه دیهێنانی ئامانج و ئاواته کانی، وات���ه ئازادی���ی و س���ه ربه خۆیی و ل���ه کوردس���تان یه کگرتن���ه وه ی کوردستان ئازادیی پارتی باره گای له ش���اری هه ولێر س���ه ردانی به ڕێز

عه لی قازی محەمه د/یان کرد.له سه ره تای ئه و دیداره ئاماده بووان بۆ رێزگرتن له پێشه وا و شه هیده کانی کۆماری کوردستان ساتێک به پێوه راوەس���تان و بێده نگیی���ان ره چاو کرد. به دوای ئه وه په یامی هاوبه شی

ن ه کا و ا ێکخ���ر ڕخاتوو الی���ان له ن���ادری ش���یراز به رپرسی گرووپی الوان کاری قۆتابیان���ی و ئازادیی پارت���ی ن س���تا د ر کو. ا پێشه که ش���کربه ڕێ���ز پاش���ان ق���ازی عه ل���ی محه مه د سه باره ت خه ب���ات ب���ه تێکۆش���ان و رۆژه کان���ی و ده وڵه تی جمهوری و کوردس���تان

گیران و له س���ێداره دانی پێشه وا و هاوڕێکانی وته یه کی پێشکه شکرد.

به ڕێ���ز عه لی ق���ازی محه م���ه د له به ش���ێک له وته کانیدا وتی: »ئه و رۆژه ی کۆماری کوردستان له مهاباد دام���ه زرا پێش���ه وا ق���ازی محه مه د س���وێندێکی خوارد به قورئان، به ئااڵی موقه ده سی کوردستان که تا دوایی���ن دڵۆپی خوێنی بۆ رزگاریی و س���ه ربه خۆیی کوردستان و به رز راگرتنی ئااڵی پیرۆزی کوردس���تان محه مه د، قازی پێشه وا تێبکۆشێ. ب���ه و س���وێنده ی که خ���واردی بە

چوارچرا وه فادار مایه وه .«

ل���ە بەش���ێکی دیک���ەی وتەکانیدا سەرۆکی پارتی ئازادیی کوردستان گوتی: »رووسەکان لۆرییان هێنایە بەر دەرکی ماڵی مە، ویس���تیان کە پێش���ەوا لەگەڵ م���اڵ و منداڵی و هەرچی س���ەروەت و سامانی هەیە، ببا ب���ۆ یەکێتی س���ۆڤییەت.بەاڵم پێش���ەوا قازی محەمەد ئەوەش���ی قب���وڵ نەک���رد و ب���ە دڵنیاییەوە ئ���ەو کارەی ق���ازی محەمە کردی راس���ت دەرچوو، چوونکە سەرانی ئازەربایج���ان کە ئ���ەودەم هاوکات دروست کوردستان کۆماری لەگەڵ ب���وون، ئ���ەوان س���ەرکردەکانیان هەم���وو هەاڵتن و چوون بۆ یەکێتی

سۆڤییەت، لە شاری تەورێز هەزاران کەس کوژران و خوێن بە جۆگەکانی ئەو شارەدا دەچوو، بەاڵم پیشانی دا کە تەشخیس���ەکەی پێش���ەوا و کورد رۆڵەکانی خوێن���ی مانەوەی

نەڕێژرێ«.ل���ه درێژەی وتەکەی���دا عه لی قازی محه مه د ئاماژه ی به دواس���اته کانی پێش���ه وا له بن داری سێداره دا کرد و وتی: »پێش���ه وا ق���ازی محه مه د له کاتی لەس���ێداره دانیدا گوتی که ئێ���وه قازی محه مه دێ���ک ده کوژن، به اڵم له جێگه ی ئه و هه زاران قازی

محه مه دی دیکه درووست ده بێ.«پاش وته کانی به ڕێز قازی محه مه د،

نوێنه ران���ی ل���ه ژمارەی���ەک ده ربڕینی وێ���رای رێکخراوه کان س���ۆز و خۆشه ویستی بۆ کوڕی پێشه وای شه هید، هێندێک را و سەرنجی جوان و به که ڵکیان بۆ به هێزکردنی خه بات و کوردایه تی له کوردستانی گه وره پێشکه ش

کرد. له دوا بڕگه ی ئه و چاوپێکه وتنه دا به ڕێز عه لی له گه ڵ ش���انده کان یادگاریان وێنه ی قازی محه مه د

گرت.ناوی رێکخراوه کان بریتییە لە:

1- یەکێت���ی الوان���ی دیمۆکراتی کوردستان

خوێندکاران���ی کۆمەڵ���ەی -2کوردستان

الوان���ی ئ���ازادی رێکخ���راوی -3کوردستان

4- رایڵەی خوێندکاران و گەنجانی بزووتنەوەی گۆڕان

5- پێوەندی���ی ئیس���المی الوان���ی بزووتنەوەی ئیسالمی

6- کۆمەڵەی ئەلبەشاری خێرخوازی7- رێکخراوی هێمای رۆشنبیری8- رێکخراوی سۆڵیدارێتی الوان9- سەنتەری روناکبیری الوان

10- رێکخراوی بەرە و هاونیشتمانیی گەنجان – کەرکووک

گەش���ەپێدانی رێکخ���راوی -11قوتابیانی کوردستان

12- یەکگرتووی خوشکانی ئیسالمی کوردستان

13- رێکخراوی هزری شارستانی14- یەکێتی الوان���ی دیمۆکراتی لە

کوردستانی عێراقگەش���ەپێدانی س���ەنتەری -15

چاالکیی الوان16- رێکخراوی پەرەپێدانی ژینگە

17- ناوەندی سۆشیاڵ بۆ پرسەکانی گەنج

18- رابوون���ی خوێن���دکار و الوانی کوردستان

19- سەنتەری پەرەپێدانی الوانپرس���ە ب���ۆ ڕا رێکخ���راو -20

نەتەوەییەکان21- کۆمەڵەی پەرەپێدانی تواناکانی

الوان22- یەکێتی جوانێن کورد

23- جمیعە جودی لالغاثة و التنمیة24- اتحاد تنسیقیات شباب لکوردی

سوری25- تەڤگەرا جوانێن شۆڕش26- تەڤگەرا جوانێن کورد27- گەنجانی کوردستان

28- الوانی رێکخراوی یاری کورد29- الوان���ی پارتی س���ەربەخۆیی

کوردستان30- گرووپی کاری الوان و قوتابیانی

پارتی ئازادیی کوردستان

رووداوەکانی ٢00٩، لە شانۆگەریی جۆزەرداندا شەماڵ پیران

Page 11: bo.kurdistan 59

ژماره )59( خاکەلێوەی٢7١٣ - ئاپریلی ٢٠١٣بۆ کوردستان

پەیامی سەرەخۆشیی سەرۆکی PAK بۆ بنەماڵەی ئەقدەسی

درێژەی الپەڕەی١: کۆبوونەوەی لووتکەی...

درێژەی الپەڕەی ٩سوپای پاسداران لە مێژووی کۆماری ئیسالمی ...

پەیامی سەرەخۆشیی سەرۆکی PAK بەبۆنەی کۆچی

دوایی کاک سولەیمان چیڕە

١١ سێش���ه ممه رۆژی ١٨...وه زی���ری ،٢٠١١ ئۆکتوب���ری ویالیه ت���ه دادگوس���ته ری ئه مری���کا، یه کگرتووه کان���ی هه واڵ���ی راگه یاندن���ی ب���ه ب���ه که س���ێکی ده س���گیرکردنی ن���اوی« ب���ه ئێرانی���ی ئه س���ڵ س���ه یار«، ئه رب���اب مه نس���وور پیالنێک���ی حکومه ت���ی ئێران���ی بۆ تێ���رۆری باڵوێزی عه ره بس���تانی س���عودی و دانان���ه وه ی بۆم���ب ئیس���رائیل باڵوێزخانه کان���ی ل���ه ل���ه و عه ره به س���تانی س���عودی ئه مریکا، له الیان هێزی قودسی س���وپای پاس���دارانی ئێران���ه وه ،

ئاشکرا کرد. ،١٩٩٤ س���یپتامبەری ٢٠ی هاری���کاری ناوەن���دی »ئامی���ا« بۆینێ���س ل���ە جوولەک���ەکان ئایرێ���س ل���ە ئاڕژانتی���ن کەوت���ە ب���ەر پەالم���اری تیرۆریس���تی و ٣٠٠ نزیک���ەی و ک���وژراو ٨٥

برینداری لێکەوتەوە.ئەم هێرشە مەرگەس���اتترین تیرۆریس���تیە ب���ووە تیرۆریس���تی ک���ردەوەی ل���ە مێ���ژووی ئارژانتی���ن. دەزگا ئارژانتین »ئەحمەد ئەمنییەکانی وەحیدی« فەرماندەی پێش���ووی سپای پاس���دارانی بە داڕێژەری ئەم پیالنە تیرۆریستیە نێو برد.

مانۆڕەکان���ی س���وپا ل���ە ماوەی چەند مانگی رابردوودا

دەس���پێکی مانۆڕەکان���ی رێژی���م دەس���پێکی لەگ���ەڵ هاوکات���ە دەورەیەک���ی نوێ���ی گەمارۆکانی س���ەر ئێ���ران. رۆژی ١٢ی تی���ر مان���ۆڕی ٢٠١٢ ژووئی���ەی ٢ی مووشەکی سوپا بۆ ماوەی سێ رۆژ دەستی پێکرد. لەو مانۆڕەدا تاق���ی مووش���ەک جۆرەکان���ی کرایەوە ک���ە دژی پاپۆڕیش���یان تێداب���وو. هەروەها بەرپرس���انی سوپا دەڵین کە ئەو مووشەکانە

قەڵغان���ی تێپەڕکردن���ی توان���ای مووشەکی ئیسرائیلیان هەیە کە

ناوی لێنراوە گۆمەزی ئاسنین.ژانوی���ەی ٧ی ش���ەممە »ش���ەهیدانی مان���ۆڕی ،٢٠١٢ل���ە یەکگرتن«)وەح���دت( دەس���تی ئێ���ران رۆژهەاڵت���ی رۆژێ���ک چەن���د ت���ا و پێک���رد درێ���ژەی هەب���وو. ئێ���ران دەڵێ: ئ���ەو مانۆڕان���ە خۆئامادەکردن���ە س���نوورەکانی پاراس���تنی ب���ۆ ئێ���ران و بە مەبەس���تی بەهێزتر کردن���ی توانای نیزامی س���وپا و بەکار هێنانی کەرەس���تەی نوێی

سەربازییە.ل���ە دەس���تێوەردانی و س���وپا

واڵتانی ناوچەکەبەپێ���ی هەواڵی وۆرل���د تریبیون یەکێ���ک ل���ە دژبەران���ی بەش���ار سووریە، س���ەرکۆماری ئەسەد هێزەکانی س���وپای پاسداران بۆ ئەس���ەد درژبەرانی س���ەرکوتی

واڵت���ەوە. ئ���ەو هێنراونەت���ە دەی���ان کۆمان���دۆی ب���ە کۆپت���ەر گەیاندووت���ە ش���اری »درعا« و ل���ە پێکدادانەکان���ی درعا لە ١٨ی هاوواڵت���ی ٥ ،٢٠١١ مارس���ی س���ووریە ک���وژران و دژ بەرانی ئەس���ەد رایانگەیان���د ک���ە ن���ەک هەر س���وپای پاس���داران بەڵکوو دەستیان لوبنانیش حیزبووڵاڵی

هەبوو لە سەر کوتی خەڵکدا. موحس���ێن رەفیق دووست ٢١ی ک���ە ئاوریل���ی ٢٠١٢ رایگەیان���د دژی بەش���داریکردنی سوپایە لە کاروباری سیاس���ی دەڵێ: سوپا پش���تیوانی لە دەوڵەتی سووریە دەکا و حیزبوڵ���اڵ و حەماس���یش

پشتیوانی دەکەن. ،٢٠١٢ ژووئی���ەی ١٣ی بەرپرس���ی مەحس���وومی ش���ۆرای چاکس���ازی و راپرسی »ئای.ئێ���س. دەڵ���ێ: هێلمەن���د س���وپای و پاکس���تانی ئ���ای«

پاس���دارانی ئێران لە حەولدان بۆ س���یخۆڕەکانی خۆیان پێناس���ەی ئەفغانی دەست بخەن و ئەوەش حاش���ای و نەویس���تە بەڵگ���ە لێناک���رێ و چەن���د کەس���ێک ل���ە دەسبەس���ەرکراون هێلمەن���د ک���ە پاکس���تانی نین. س���ەبارەت بەوەش سەرۆک عەشیرەتەکانی هێلمەند نیگەرانن لەوەی واڵتانی دراوس���ێ بیانەوێ لەو رێگایەوە کاروب���ای ل���ە دەس���تێوەردان

ناوخۆیی واڵتەکەیاند بکەن.ش���ەممە ١٤ی ژانوی���ەی ٢٠١٢، ق���ودس س���وپای فەرمان���دەی ئەس���ەدی بەش���ار س���ەردانی قاس���م سەرلەش���کەر ک���ردوە، س���لێمانی فەرمان���دەی س���وپای ق���ودس ل���ە مانگ���ی راب���ردوودا س���ەرکۆماری س���ەردانی س���ووریەی ک���ردووە. بی.ب���ی.بەرپرس���ێکی زاری ل���ە س���ی بااڵی ئەمریکاییەوە گواس���تیەوە

ک���ە ئیران لە پش���ت ئەس���ەدەوە وەستاوە و درێژە بە سەرکوتی خەڵک دەدا و پشتیوانی بەهێزی

مانەوەی ئەسەد دەکەن.رۆژنام���ە س���اموئێلز دەیوی���د نووس���ی ئەمریکایی ل���ە راپۆرتێکی AFP تایبەتی���دا ک���ە لە هەواڵگ���ریدەڵ���ێ: هێ���زی باڵوکراوەت���ەوە دا قودسی س���ەربە سوپای پاسدارانی کۆماری ئیس���المی بەرپرس���یارە لە کوشتنی مەش���عەل تەمۆ کەسایەتی ناس���راوی ک���ورد. ل���ە راپۆرتەکەدا هاتووە کە مەش���عەل تەم���ۆ یەکێکە ل���ە رێبەرەکان���ی ک���وردی دژبەری الی���ەن ل���ە و ئەس���ەد رێژیم���ی چەکدارانی سوپای قودسی ئێرانەوە ک���وژراوە. هەروەها لە راپۆرتەکەدا ئاماژە بە دەس���تێوەردانی س���وپای ل���ە س���ەرکوتی پاس���داران ک���راوە

خەڵکی خۆپیشاندەر.

* * *

بەڕێز بنەماڵە و کەسوکاری خوالێخۆشبوو کاک سولەیمان چیڕەبەداخ و کەسەری زۆرەوە هەواڵی کۆچی دوایی ئەدیب و رۆژنامەوانی ناسراوی کورد کاک سلێمان چیڕە )هێرش(

مان پێشگەیشت و تووشی خەم و پەژارەی کردین.کۆچی ناوەختی خوالێخۆش���بوو کاک س���ولەیمان چیڕە خەس���ارێکی بەرچاوە بۆ رەوتی ئەدەبی و رۆژنامەنووسی

کوردیی.بەمبۆنەی���ەوە، بەناوی خۆم و لە جیاتی س���ەرجەم هەڤااڵنم لە ریزەکانی پارتی ئازادیی کوردس���تان، پرس���ە و سەرەخۆش���یی پێشکەش���ی بەڕێزتان دەکەم و خۆمان بە هاوبەش���ی ئەم کۆس���تەتان دەزانین و لە خوای گەورە

داواکارین خوالێخۆشبوو بە بەهەشتی بەرین شاد بکا و سەبورییش بە هەموو الیەک ببەخشێ.عەلی قازیی محەممەد

PAKسەرۆکی پاڕتی ئازادیی کوردستان24خاکەلێوەی 2713

13ئاوریلی 2013

هەڤااڵنی خۆشەویستم ئەفشار و ئەفشین ئەقدەسیبەڕێز بنەماڵەی ئەقدەسی

بەداخ و کەس���ەری زۆرەوە هەواڵی کۆچی دوایی دایکی بەڕێزتان، خاتوو«بەهیە سادق وەزیری«مان پێشگەیشت و تووشی خەم و پەژارەی کردین.

بەمبۆنە دڵتەزێنەوە، بەناوی خۆم و لە جیاتی سەرجەم هەڤااڵنم لە ریزەکانی پارتی ئازادیی کوردستان، پرسە و سەرەخۆشیی پێشکەشی بەڕێزتان و بنەماڵە و کەسوکارتان دەکەم و خۆمان بە هاوبەشی ئەم کۆستەتان دەزانین و لە خوای گەورە داواکارین خوالێخۆشبوو بە بەهەشتی بەرین شاد بکا و سەبورییش بە هەموو الیەک ببەخشێ.

عەلی قازیی محەممەدPAKسەرۆکی پاڕتی ئازادیی کوردستان

20 خاکەلێوەی 27139 ئاوریلی 2013

....لە سنووری ناوچەی پیرانشار، دەس���تیپێکرد، ک���ە ل���ەو کاتەوە، دۆس���تانەی پێوەندیی لەمپ���ەڕی لەگەڵ کوردس���تان ئازادیی پارتی

PKK بووە. حسین یەزدانپەنا باسی لە قوواڵیی ئ���ەو تاوان و غەدر و برینە کرد کە بە ناڕەوا لە جەستە و رۆحی پارتی ئازادیی کوردستان و تێکۆشەرانیدا کرا. باسی لە مەزڵوومیەت و پاکی و بێ تاوانی ش���ەهید حەمەڕەش ن���ادری و 8 هاوڕێکەی کرد کە بە دڵپاک���ی و بێخەمی ل���ە هێزەکانی PKK، بە کار و خەباتی خۆیانەوە

خەریک بوون. پاشان بەڕێز موراد قەرەیالن، وەک س���ەرۆکی کۆنس���ەی بەرێوەبەریی کەجەک���ە بەمج���ۆرە هەڵوێس���تی رووداوە، ئ���ەو « دەرب���ڕی: رووداوێک���ی زۆر خ���راپ و جێ���ی داخ ب���وو، ئێم���ە پێ���ی خەمبارین و لەگ���ەڵ ئێ���وە و بنەماڵەکانیاندا هاوخەمی���ن. هەڤاڵەکان���ی ئێ���وە بەن���اڕەوا ش���ەهیدکراون و ئێمە بە ش���ەهیدانی گەلی کوردیان دەزانین و س���اڵو لە بنەماڵەکانیان دەکەین، ئەوەی روویدا پیالنێک بوو و لەسەر بنەمای راپۆرتی هەڵە و ناڕاس���ت،

فەرماندەی���ی ئەوکات���ی هێزەکانی ب���ە ئەنجامدانی PKK، فەرمانی ئ���ەو کارە ناڕەوای���ە دا. رش���تنی خوێنی رۆڵەی ک���ورد و برا کوژیی

تاوانە.«س���ەرۆکی کۆنس���ەی بەڕێوەبەریی KCK، هەروەه���ا داوای ک���رد و ئاواتی خواست کە ئیتر هیچ شتێ لە نێوان PAK و PKK دا نەمێنێ و ب���ە بەهێزکردنی دۆس���تایەتی و

ئاشتەوایی ئەو خەمە بڕەوێتەوە. بەڕێز م���وراد قەرەی���الن هەر لەم پێوەندیی���ەدا رایگەیان���د کە ئێمە نووس���راو بە هەڵوێس���تەمان ئەم گش���تی ڕای ب���ۆ باڵڤۆکی���ش و

باڵودەکەینەوە. لە حاس���ت وتەکان���ی بەڕێز موراد قەرەی���الن دا، حس���ین یەزدانپەنا، هەڵوێس���تەکەیانی بە بەرپرسانە و بوێران���ە دانا و رایگەیاند، هەرچەند ئەو برینە هەرگیز ساڕێژ نابێتەوە، لەباری هەڵوێس���تە ب���ەم ب���ەاڵم خەمەکەم���ان ک���ەم دەبێت���ەوە و ئیتر لەمپەڕی رێگای دۆس���تایەتی لەگ���ەڵ PKK نامێنێ و بڕایەوە. یەزدانپەنا ئاواتی خواست کە ئەمە ئەزم���وون و وانەیەک بێ بۆ هەموو هێزە کوردس���تانییەکان کە هەرگیز

خوێنی یەکت���ر نەڕێژن و هەر کات هەڵە و ناڕەواییەکیشیان لە حەقی

یەکتردا کرد، راستی بکەنەوە. بەدوای ئەوەدا کە سەرۆکی کۆنسەی بەمج���ۆرە KCK بەڕێوەبەری���ی ل���ە ش���ەهیدکرانی 9س���ەرکردە و فەرماندە و پێش���مەرگەکەی پارتی ئ���ەو دواو کوردس���تان ئازادی���ی کێش���ەیە بڕایەوە؛ خولی دووهەمی گفتوگۆکان���ی ئەو چاوپێکەوتنە کە بریتی بوو لە قس���ەوباس لەس���ەر کۆمەڵێ���ک بابەتی جێ���ی بایەخی

هەردووال، دەستی پێکرد.ل���ەم پێوەندیی���ەدا بەڕێ���ز موراد قەرەی���الن پوختەیەک���ی لە رەوتی گفتوگۆکانی نێوان کاربەدەس���تانی ترکیا لەگ���ەڵ ئیمڕاڵ���ی و نامە و بانگەوازەک���ەی بەڕێ���ز عەبدوڵ���اڵ ئۆج���ەالن و بەرس���ڤی کەجەک���ە پێش���کەش کرد. لەسەر ئەم بابەتە جێگری س���ەرۆکی پارت���ی ئازادیی کوردس���تان کۆمەڵێ���ک تێبینی���ی ل���ە س���ەر م���ەودای درێژخایەن و کورتخای���ەن دەرب���ڕی ک���ە الیەنی میواندار بە بایەخەوە، وەریان گرت. ب���اس لە هەلومەرج���ی ناوچەکە و پ���رس و دۆخی کورد لە رۆژهەاڵتی ناوەڕاس���ت و رێگای چارەس���ەریی

یەکجاری���ی، هەلومەرج���ی رۆژاوای و دەرف���ەت و کوردس���تان گیروگرفت���ەکان مەترس���ییەکان، و زەروورەت���ی لێکنزیکبوون���ەوەی رۆژهەاڵتی کوردستانییەکانی هێزە کوردس���تان و پرس���ی بەس���تنی کۆنفرانس���ی نەتەوەیی لە ئاستی 4 پارچەی کوردس���تان، ئەو بابەت و تەوەرانە بوون کە بیروڕایان لەسەر

گۆڕدرایەوە. لەم چاوپێکەوتنەدا لە الیەنی پاڕتی ئازادیی کوردستان، هەڤااڵن خەلیل نادری و رزگار عەباسزادە ئەندامانی مەجلیس���ی گش���تی و بەرپرسانی پێوەندییەکانی PAK و لە الیەنی PKK، بەڕێزان زەکی ش���نگالی و ئەندامی کۆنسەی خەبات هەولێری فەرحان و بەڕێوەبەریی کەجەک���ە ئامێ���را بەرپرس���ی پێوەندییەکانی

کەجەکە، بەشدار بوون.لە کۆتایی کۆبوونەوەکەدا، هەر دووال باوەشی برایەتییان بەیەکدا کردەوە و لەسەر درێژەدانی پێوەندییەکان و بەهێزکردنی برایەتی نێوانیان پێیان

داگرتەوە.

کۆڕیادی مامۆستا مەجید ئاسنگەر لەسەر

گڵکۆکەی

لە یەکەمین س���اڵوەگەڕی کۆچی دوایی شاعیر و نووسەری کورد مامۆستا مەجید ئاس���نگەر، بنەماڵە و یاران و دۆس���تانی لەسەر گڵکۆکەی کۆڕیان

بەست. کاتژمێر 16:00 رۆژی سێش���ەممە 20خاکەلێوەی 2713 رێکەوتی 9 ئاوریلی 2013، بە ئامادەبوونی بەڕێز حس���ەین یەزدانپەنا جێگری سەرۆکی پارتی ئازادیی کوردستان و ژمارەیەک لە تێکۆشەرانی پارتی ئازادیی کوردستان،

کۆڕێکی رێزگرتن لەسەر گڵکۆی مامۆستا مەجید ئاسنگەر بەڕێوەچوو. ل���ەم یادکردن���ەوەدا، بەڕێ���ز پ���ۆاڵ نانەوازادە ل���ە الیان پارت���ی ئازادیی کوردس���تانەوە، وتارێکی پێش���کەش کرد کە تێیدا وێ���ڕای باس لە ژیان و بەرهەمەکانی مامۆس���تا مەجید ئاس���نگەر، چەن���د بیرەوەرییەکەی لە خۆگرتبوو. ه���ەر بەمبۆنەیەوە تاجەگوڵینەی پارتی ئازادیی کوردس���تان

لەسەر گڵکۆی خوالێخۆشبوو دانرا.

Page 12: bo.kurdistan 59

پارتی‌ئازادیی‌کوردستان‌ده‌ری‌ده‌کا NO:(59)ژماره‌‌)٥9( April2013

رۆژی پاش���نیوەڕۆی 4 کاتژمێ���ر سێشەممە، 20 خاکەلێوەی 2713، ش���اندێکی ،)2013 ئاوریل���ی 9(پەڕلەمانی کوردستان کە پێکهاتبوو لە بەڕێزان گەش���ە دارا، س���ەرۆکی لێژنەی بەرگری ل���ە مافی ئافرەت لە پەڕلەمانی کوردس���تان و شەونم بەرزنج���ی، غەری���ب محەمم���ەد لێژنەی ئەندام���ی و پەڕلەمانت���ار بەرگ���ری ل���ە ماف���ی ئاف���رەت لە سەردانی کوردس���تان، پەڕلەمانی

بارەگای رێکخ���راوی ئازادیی ژنانی کوردس���تان-نینای لە هەولێر کرد و لە الیەن خاتوو هامنۆ نەقشبەندیی س���کرتێری رێکخراو و ژمارەیەک لە بەڕێوەبەریی دەس���تەی ئەندامانی کە پێکهاتبوو ل���ە هاوڕێیان، لەیال کرماشانی،شەهێن مریەم دیوبەند، ئەدهەمی و زۆهرە زاهیر و هەروەها ش���یراز نادری بەرپرس���ی گرووپی ،pak قوتابیان���ی و الوان کاری

پێشوازیی لێکرا.

ئاڵووگۆڕی وێڕای دانیشتنەکەدا لە لەگ���ەڵ ل���ە پێوەندی���ی بی���روڕا باروودۆخی ژنانی کوردستان و باس ل���ە خەباتی ژنان ب���ۆ وەدیهێنانی مافە رەواکانیان، تیشک خرایە سەر هەنگاوەکانی پەڕلەمان بۆ دابین و بەرگری کردن لە مافی ئافرەتان و دەس���کەوت و بەرەوپێشچوونەکانی ب���وارە جۆراوجۆرەکانی ل���ە ژنان

کۆمەڵگای کوردستاندا.لە کۆتایی دیدارەکەدا شاندیی هەر دوو ال پێیان لە س���ەر پەرەپێدانی

پێوەندیی نێوانیان داگرتەوە.

ش���ه ممه رۆژی 13:00 کاتژمێ���ر رێکخس���تنی کۆمیته ی ،2013/04/13هوله ن���دی پارتی ئازادیی کوردس���تان کۆڕێکی پرسە و سەرەخۆشیی بەبۆنەی کۆچی دوایی خوالێخۆش���بوو »بەهیە دایک���ی هه ڤااڵن س���ادق وەزی���ری« ئه فشار ئه قده س���ی ئه ندامی کۆمیته ی ناوه ن���دی و به رپرس���ی نوێنه رایه ت���ی ئوروپا و ئەفش���ین ئەقدەسی ئەندامی

پارتی ئازادیی کوردستان رێکخست.پرس���ەکە ک���ە ت���ا کاتژمێ���ر 17:00 واڵتی کوردس���تانیانی بوو، بەردەوام هوله ند و ش���اری ئارنهێم و ده وروبه ری ڕێکخ���راوه و حی���زب نوێنه ران���ی و کوردستانییه کان به شدارییان تێدا کرد. هه روه ها ل���ه و کۆڕه ماته مینه دا هه ڤاڵ ئه فشار ئه قده سی، له الیا ن بنه ماڵه ی ئه قده سییەوە سوپاس���ی هه موو ئه و

که س���انه ی ک���رد که به ش���دارییان له کەمکردنەوەی خەمەکەیاندا کردووە.

لێره دا جارێکی دیکه به ناوی کۆمیته ی ئازادیی پارتی هوله ندی رێکخس���تنی کوردستانه وه، رێز و پێزانینی خۆمان

ئاڕاسته ی هه موو ئه و به ڕێزانه ده که ین که به شداریی ئه م کۆڕه ماته مینه بوون

و شه ریکی خه ممان بوون.

بەڕێز کاک ئەفش���ار ئەقدەس���ی، ئەندام���ی کومیتەی ناوەندی پارتی ئازادیی کوردستان و بنەماڵەی بەڕێزی

ئەقدەسیبە داخەوە هەواڵی کۆچی دوای���ی دایکی بەڕێزتانمان پێگەیش���ت، بەمبۆنەیەوە بە ناوی سکرتێر و یەک بە یەک���ی ئەندامانی ریزەکانی رێکخ���راوی ئازادیی ژنانی کوردس���تان-نینا، پرسە و سەرەخۆشی لە بەڕێزتان و کەس و کاری خوالێخۆش���بوو دەکەی���ن و خۆمان بە

هاوبەشی خەم و پەژارەتان دەزانین.لە خوای گەورە داواکارین سەبوریتان پێ ببەخشێ و ڕۆحی خوالێخۆشبوو بە بەهەشتی بەرین شاد بکا.

ڕێکخراوی ئازادیی ژنانی کوردستان-نینا7ئاوریلی 2013

18خاکەلێوەی2713

بڕیارێکی س���ەرەڕۆیانە ئاکامی لە رێوش���وێن هەم���وو ل���ە دوور و و دادوەری���ی بنەمایەک���ی و دادپەروەری���ی، دادوەرێکی دادگای ش���اری مەریوان، کە ب���ەو هۆیەوە جل و بەرگی ژنان���ەی کوردیی بە زۆر کرابووە ب���ەر تاوانبارێک و بە ئوتومبێلی هێزی ئینتیزامی بە ناو بازار و شەقام و شوێنە گشتییەکانی ش���اردا بۆ ئەتک کردن دەیانگێڕا، رۆژی سێ ش���ەممە، رێکەوتی 27 خاکەلێ���وەی 2713، )16 ئاوریلی 2013(، ژنانی خاوەن هەڵویست و بوێری ئەو ش���ارە بە لەبەر کردنی ج���ل و بەرگی کوردی س���وور، لە ت���ەک جەماوەرێک���ی بەرچ���او لە رەدکردنەوە بۆ ئازادیخواز پیاوانی و پرۆتستۆی ئەو بڕیارە و پاراستن و بەرگریی لە ماف و کەس���ایەتیی ژنی کورد، رژانە س���ەر ش���ەقام و دەنگی نارەزایەتییان بەرز کردەوە.

بە پێ���ی راپۆرتی هەواڵدەرییەکان، سەرکوتی بۆ ئینتیزامی هێزەکانی راوەدوونانیان، و خۆپیش���اندەران کەڵکیان لە ئامێرەکانی دژە شۆڕش وەرگرتووە و ژمارەیەکی بەرچاو لە ژنان و پیاوانی ش���اری مەریوانیان برین���دار ک���ردووە و ژمارەیەک���ی دیک���ەش قوڵبەس���ت و رەوان���ەی

بەندیخانەکانی رێژیم کراون.و دادوەر بڕی���ارەی ئ���ەم بەکرێگیراوێک���ی نیزام���ی کۆماری ئیسالمی ئێران، نەک دابین کردنی عەداڵەت و یەکس���انی و پاراستنی

تاکەکان���ی کۆمەڵگای کوردس���تان نیی���ە ل���ە بەرانب���ەر تاوانبارێک، بەڵکوو راست بە پێچەوانەوە ئەوە نیشانەی ئەوپەڕی رق و قینی دام و دەزگای داگیرکاریی���ە بەرانب���ەر رۆڵەکانی نەتەوەکەمان بە گش���تی و بێحورمەت���ی کردنە بە کەلتووری نەتەوەی���ی و کەرامەتی ژنانی کورد بە تایبەتی و لە دڕێژەی سیاسەتی ئەو رێژیمەیە بۆ تیرۆری کەسایەتی کۆمەڵ���گای و ت���اک نەتەوەی���ی

کوردەواریی.بە درێژایی مێ���ژووی نەتەوەکەمان ژن ل���ە کوردس���تان جێگەی رێز و حورمەت���ی پیاوانی کورد بووە و لە کاروانی پێش���کەوتن و شکس���ت و هەوراز و نش���ێوەکانی سەر رێگای خەباتی نەتەوەییدا، لێبڕوانە هاوڕێ و هاودەم���ی پیاوانی نەتەوەکەمان بوون، جگە ل���ەوەش جل و بەرگی ک���وردی ژن���ان و کەلت���ووری جل پۆش���ینی ژنانی کورد، نەک کەمتر نییە لە ج���ل و بەرگی ژنانەی هیچ نەتەوەیەک���ی دیکەی س���ەر گوێی زەوی، بەڵک���وو هێما و س���ونبولی

و شارس���تانییەت ئەوپ���ەڕی پێشکەوتن و رەسەنایەتییە، چ لە چاخەکانی کوندا و چ لە سەردەمی

هاوچەرخدا.رێکخراوی ئازادیی ژنانی کوردستان-نین���ا وێ���رای مەحک���ووم کردنی توندیی بڕی���اری ئەو بەناو داوەرە، ئەو پێشکەش���ی ئافەرین هەزاران ژن���ە تێکۆش���ەر و قارەمانانە دەکا ک���ە دەرفەتی���ان بە دوژم���ن نەدا کەلت���ووری رەس���ەنی کوردی���ی و کورد ژنانی نەتەوەی���ی کەرامەتی بەکرێگیراوەکانی تاقم���ە الیەن لە کۆماری ئیس���المییەوە پێش���ێل و

سووک بکرێ.و دەمخۆش���ی بەمبۆنەی���ەوە ئ���ەو هەم���وو ل���ە دەسخۆش���ی مەدەنی کۆمەڵ���گای رێکخراوانەی و بەرگری���ی ل���ە مافەکانی ژنان لە مەریوان دەکەی���ن، کە لە بەرانبەر بێدەنگ دەوڵەتەدا ئەو پیالنەکانی نابن و دەوریی ش���یاو لە وش���یار نەتەوەکەمان رۆڵەکانی کردنەوەی و پاراس���تنی کەلتووریی نەتەوەیی کوردەواری���دا شارس���تانییەتی و

دەگێڕن.رێکخراوی ئازادیی ژنانی

کوردستان- نینا28 خاکەلێوەی 2713

17 ئاوریلی 2013

راگەیەندراوی رێکخراوی ئازادیی ژنانی کوردستان- نینا،

سەبارەت بە خۆپیشاندانی ژنانی مەریوان

شاندێکی پەڕلەمانی کوردستان، سەردانی رێکخراوی ئازادیی ژنانی کوردستان-نینای کرد

بەڕێوەچوونی پرسەی بەهیە سادق وەزیری لە هولەند

پەیامی سەرخۆشی رێکخراوی ئازادیی ژنانی کوردستان- نینا

به شداریی رێکخراوی NINA لە PJAK ١0هه مین ساڵیادی دامه زرانی

بەبۆنەی10 هەمین س���اڵوەگەڕی دامەرزانی پارت���ی ژیانی ئازادی هه ین���ی رۆژی کوردس���تان، خاکه لێوه ی2713 رێکه وت���ی16 )2013/4/5(، رێورەس���مێک لە

بناری قەندیل بەڕێوەچوو.له س���ه ر بانگهێش���تی فەرمی���ی PJAK، خاتوو س���ارا ئه حمه د کۆمیت���ه ی به رپرس���ی زاده ، س���لێمانیی رێکخ���راوی ئازادیی نین���ا، کوردس���تان- ژنان���ی به ش���داریی لە رێورەس���مەکەدا کرد و ب���ه و بۆنەی���ەوه په یامی پیرۆزبای���ی رێکخ���راوی ئازادیی

بە پێشکەش کوردستانی ژنانی سه رکردایه تی پژاک کرد.

نین���ا، رێکخ���راوی نوێن���ه ری

له الی���ان به رپرس���انی پ���ژاک و ژنان���ی ریزه کانییانەوە به گه رمی

پێشوازیکرا.