Áîäëîãî 1 ªãºãäñºí íü: Õóâèàðàà íîãîî ëààçàëæ áîðëóóëäàã 2 àæèë÷èí 30 ìèíóòàíä 40 êã íîãîî ëààçàëæ áîëîâñðóóëæýý. Îëîõ íü: 1. Íýã õ¿í öàãò õýäèé õýìæýýíèé á¿òýýãäýõ¿¿í ¿éëäâýðëýæ âý?

2. Íýã àæèë÷èí õýäèé õýìæýýíèé á¿òýýãäýõ¿¿í ¿éëäâýðëýæ âý? 3. Òýä 30 ìèíóòàíä 50 êã íîãîî áîëîâñðóóëñàí ãýâýë õºäºëìºðèéí

á¿òýýìæèéí äýýðõè ¿ç¿¿ëýëò¿¿ä õýäýí õóâèà𠺺ð÷ëºãäñºí áý? 4. Òýä 1 àæèë÷èí íýìæ àæèëëóóëñàí ãýâýë á¿òýýìæ ÿìàð õýìæýýãýýð

ººð÷ëºãäºõ âý? Áîäëîãî 2 ªãºãäñºí íü: Ãàçàð òàðèàëàí ýðõýëäýã “À” êîìïàíèéí òàéëàíò îíû ¿ç¿¿ëýëò¿¿ä á¿òýýãäýõ¿¿íèé òºð뺺ð äàðààõ õ¿ñíýãòýíä ºãºãäæýý.

Á¿òý

ýã,

ïýõ¿¿íè

é

òºð

ºë

¯é

ëä

âýðë

ýñýí

á¿òý

ýãä

ýõ¿¿íè

é

õýì

æýý /

òîíí/

Àæ

èë

֏

í

1 à

æè

ë÷íû

äóíä

àæ

ö

àë

èí /òº

ãðº

ã/ Áåíçèí Äèçåëü ò¿ëø

¯ð

èé

í ç

àð

äà

ë

/ñ

àÿ ò

ºãð

ºã/

Íýã

êã

á¿òý

ýãä

ýõ¿¿íè

éã

áî

ðë

óóë

àõ ¿

íý /òº

ã./

Õýì

æýý

/òî

íí/

Íýãæ

èé

í

¿íý /òº

ãðºã/

Õýì

æýý

/òî

íí/

Íýãæ

èé

í

¿íý /òº

ãðºã/

Ìàíæèí 1000 òí 10 60000

1.6 800

3.0 680

5.0 150 Òºìñ 5000 òí 30 5.0 10.0 7.5 300 Áàéöàà 500 òí 10 0.5 1.0 6.0 300 Îëîõ íü: 1. Õýñýã÷èëñýí á¿òýýìæèéã îë

2. Îëîí õ¿÷èí ç¿éëèéí á¿òýýìæèéã îë 3. Íèéò á¿òýýìæèéã òîäîðõîéëæ ä¿ãíýëò ºã.

Бодлого-3 Ñïèðò áàë áóðàì øèíý áºã뺺 íýâòð¿¿ëñýí áºãººä ººðñ人 ¿éëäâýðëýõ, ýñâýë ãàäíààñ õóäàëäàí àâàõ òàëààð øèéäâýð ãàðãàõ øààðäëàãàòàé áîëæýý. Õýðýâ ãàäíààñ õóäàëäàí àâáàë íýã øèðõýã áºã뺺ã 80 òºãðºãººð àâíà. Õàðèí õºðºí㺠îðóóëàëò õèéæ ººðñ人 ¿éëäâýðëýâýë 35 òºãðºãººð ¿éëäâýðëýíý. ªºðºº ¿éëäâýðëýâýë äàðààõ õî¸ð òºðëèéí òîíîã òºõººðºìæèéã àøèãëàõ áîëîìæòîé.

1. Õàãàñ àâòîìàò àæèëëàãààòàé æèæèã îâðûí ìàøèí. 2. Á¿ðýí àâòîìàò àæèëëàãààòàé õ¿÷èí ÷àäàë èõòýé ìàøèí Íýãä¿ãýýð ìàøèíûã àâáàë íýã á¿ðèéã íü 10 ñàÿ òºãðºãººð õóäàëäïàí àâ÷ íýãæ

á¿òýýãäýõ¿¿íä18 òºãðºãíèé õóâüñàõ çàðäàë ãàðãàíà. Õî¸ð äàõü ìàøèíûã íýâòð¿¿ëáýë íýã á¿ðèéã íü 20 ñàÿ òºãðºãººð àâ÷ íýãæ á¿òýýãäýõ¿¿íä 15 òºãðºãíèé õóâüñàõ çàðäàë ãàðãàí ¿éëäâýðëýõ áîëîìæòîé.

Òóñ êîìïàíè æèëä 450 000 - 500 000 ø áºã뺺 õýðýãëýäýã. Ýíý ìýäýýëëèéã àøèãëàí 1. Áºã뺺㠺ºðºº ¿éëäâýðëýõ ¿¿?, ýñâýë õóäàëäàí àâàõ óó ãýäýã òàëààð

øèéäâýð ãàðãà. 2. Õýðýâ áºã뺺㠺ºðºº ¿éëäâýðëýâýë ÿìàð òîíîã òºõººðºìæ õóäàëäàí

àâàõ íü çîõèñòîéã ãðàôèê äýýð çàðäëûí øèíæèëãýý õèéæ òîäîðõîéë.

Бодлого-4 Ãàçàð òàðèàëàí ýðõýëäýã êîìïàíè òðàêòîð õóäàëäàí àâàõ áîëæýý. Õýðýâ ÄÒ-75 òðàêòîð õóäàëäàí àâáàë íýã á¿ðèéã íü 6 ñàÿ òºãðºãººð, ÌÒÇ-80 òðàêòîðûã àâáàë íýã á¿ðèéã íü 4,5 ñàÿ òºãðºãººð, Ò-150 àâáàë íýã á¿ðèéã íü 9 ñàÿ òºãðºãººð, 1 ãà ãàçàð áîëîâñðóóëàõàä ãàðàõ çàðäàë íü ÄÒ-75 òðàêòîðò 75 ìí òºãðºã, ÌÒÇ-85 77 ìÿí.òºãðºã, Ò-150 60 ìÿíãàí

òºãðºã бà 100-1000 ãà-ä òàðèàëàëò õèéïäýã бîë àëü òðàêòîðèéã ñîíãîæ àâàõûã çàðäëûí øèíæèëãýý õèéæ òîäîðõîéëîæ ãðàôèê çóðæ òàéëáàðëà.

Бодлого-5 ªãºãäñºí íü: “Ñ¿¿í б¿òýýãäýõ¿¿í” ÕÕÊ-íû ºíãºðñºí 2 æèëèéí çàðèì ¿ç¿¿ëýëò¿¿ä ºãºãäæýý. Òîîöîî õèéõäýý: íýã àæèë÷íû ºäðèéí öàëèí 4500 òºãðºã (ÍÄØ îðîîã¿é), íýã øèðõýã íèéëýã óóòíû ¿íý 18 òºãðºã, íýã êã õóóðàé ñ¿¿ 2200 òºãðºã, íýã êâò öàõèëãààíû ¿íý 60 òºãðºã, íýã õîíîãò 8 öàã àæèëëàíà, íýã ë ñ¿¿ã 550 òºãðºãººð áîðëóóëíà ãýæ ¿çíý.

¹ ¯ç¿¿ëýëò¿¿ä Õýìæèõ

íýãæ 2003 îí 2004 îí

1 Àðèóòãàñàí ñ¿¿ Òí 100 110 2 Çàðöóóëñàí íèéëýã óóò Ìÿí.ø 807 900 3 Çàðöóóëñàí õóóðàé ñ¿¿ Òí 11.5 12.6 4 Àæèëëàñàí õîíîã Õîíîã 264 265 5 Àæèë÷íû òîî Õ¿í 5 5 6 Öàõèëãààí Êâò 44200 52000

Îëîõ íü: 1. Îí òóñ á¿ðýýð íèéò á¿òýýìæèéã òîîö. 2. Îí òóñ á¿ðýýð õºäºëìºðèéí á¿òýýìæèéã òîîö. 3. Íèéò á¿òýýìæèéí õýìæýý 2004 îíä íýìýãäýæ ÷àäñàí óó? Õýäýí õóâèàð

ººð÷ëºãäñºí áý? 4. Õºäºëìºðèéí á¿òýýìæèéí ººð÷ëºëòèéí õóâü õýä âý?

Бодлого-6 ªãºãäñºí íü: Äàðààõ õ¿ñíýãòýíä çàðèì óëñ îðíóóäûí çàðèì ¿ç¿¿ëýëò¿¿ä ºãºãäæýý.

¹ ¯ç¿¿ëýëò Õýìæèõ

íýãæ Óëñ

Ìîíãîë ÀÍÓ ßïîí Ãàíà 1 Ãàçàð íóòãèéí õýìæýý Êì2 1 565 000 9 629 091 377 835 239 460

2 Íèéò õ¿í àì - Õºäºëìºðèéí íàñíû - Õ¿¿õýä ºíäºð íàñòàí

Ìÿí.õ¿í % %

2 712.3 65.7 34.3

290 342.5 66.7 33.3

127 214.5 67.0 33.0

20 467.7 57.5 42.5

3 ÄÍÁ (îíû ¿íýýð) Ìëðä.$ 5.06 10 450.0 3 651.0 41.2

4

ÄÍÁ-íèé á¿òýö - պ人 àæ àõóé - Àæ ¿éëäâýð - ¯éë÷èëãýý

% % %

32.0 23.0 45.0

2.0

18.0 80.0

1.4

30.9 67.7

36.0 25.0 39.0

5 Àæèëëàõ õ¿÷ Ìÿí.õ¿í 1 400.0 141 800.0 67 700.0 9 000.0

6

Àæèëëàõ õ¿÷ (ñàëáàðààð) - պ人 àæ àõóé - Àæ ¿éëäâýð - ¯éë÷èëãýý

% % %

60.0 15.0 25.0

2.4

24.1 63.5

5.0

25.0 70.0

60.0 15.0 25.0

7 Ýð÷èì õ¿÷íèé ¿éëäâýðëýë

Ñàÿ.êâò 2 225.0 3 719 000.0 1 037 000.0 8 801.0

8 Óòàñíû øóãàì àøèãëàã÷èä

Ìÿí.õ¿í 104.1 194 000.0 60 381.0 240.0

9 Ãàð óòàñ àøèãëàã÷èä Ìÿí.õ¿í 110.0 62 209.0 63 880.0 150.0

10 Òºìºð çàìûí óðò Êì 1 815 194 731 23 168 953

11 Çàñìàë çàìûí óðò Êì 1 724 3 737 567 534 471 11 665

12 Èíòåðíåò àøèãëàã÷èä Ìÿí.õ¿í 40.0 165 750.0 56 000.0 200.0

Îëîõ íü: 1. Äýýðõ 4 îðíû óëñûí õýìæýýãýýðõ á¿òýýìæèéã òîîö. 2. 4 îðíû á¿òýýìæèéã õîîðîíä íü õàðüöóóëæ ä¿ãíýëò ºã.

Бодлого-7 Òºâ àéìãèéí Áîðíóóð ñóìûí “Áîðíóóð” ÕÕÊ íü 300 ãà ýðãýëòèéí òàëáàéòàé. ¯íäñýí àæèë÷äûí òîî 43. Жèëä 6000-ààñ äîîшãүй тн төмс үйлдвэрлэхээр төсөл боловсруулжээ. Ýíý æèë 260 ãà-ò òàðèàëàëò õèéæ, 4000 òí óðãàö õóðààí àâñàí. 5000 òí óðãàö õàäãàëàõ çîîðüòîé. Äýýðõ ìýäýýëë¿¿äèéã àøèãëàæ:

1. Òºñëèéí õ¿÷èí ÷àäàë,¿ð àøèãòàé õ¿÷èí ÷àäàë, áîäèò õ¿÷èí ÷àäàë íü õýä áàéíà âý? Õàðèóëò ºã.

2. Õ¿÷èí ÷àäàë àøèãëàëòûí ò¿âøèíã òîäîðõîéë. Áîäëîãî 8 Õèâñíèé ¿éëäâýð ºíãºðñºí æèë 1000 ì2 õèâñ ¿éëäâýðëýæýý. Õèâñíèé ¿éëäâýðëýëèéí íèéò òîãòìîë çàðäàë 13788.0 ìÿíãàí òºãðºã, 1 ì2 õèâñèéã 20.5 ìÿíãàí òºãðºãººð áîðîëóóëæ 1 ì2 õèâñýíä 10.6 ìÿíãàí òºãðºãíèé õóâüñàõ çàðäàë çàðöóóëíà ãýâýë ¿éëäâýðëýëèéí õ¿÷èí ÷àäëûí äîîä õýìæýýã æèëýýð òîîö. Áîäëîãî 9 ¯éëäâýð ºíãºðñºí æèë 100.0 ìÿíãàí òîíí òàëõ ¿éëäâýðëýæýý. Òàëõ ¿éëäâýðëýëä ãàðñàí íèéò òîãòìîë çàðäàë 20.0 ñàÿ òºãðºã, 1 êã òàëõàíä íîãäîõ õóâüñàõ çàðäàë íü 120 òºãðºã ãýâýë ¿éëäâýðëýëèéí õ¿÷èí ÷àäëûí äîîä õýìæýýã æèëýýð òîîö. Áîäëîãî 10 Дархан-Уул аймгийн Дархан ХХК нь анх байгуулагдах үедээ 500 га эргэлтийн талбайтай, үүнээс уринш 200 га- д эзлэж байв. Тус байгууллагын нийт ажилчдын тоо 45 үүнээс 23 нь удирдах албан тушаалтан үлдсэн нь туслах ажилчинд хамаарагдана. Нийт ажилчдын цалин 800.0 бөгөөд 2010 онд 450 тн ургац хураахаар төлөвлөж байсан бөгөөд банкнаас 5 сая төгрөгний зээл авсан. 2010 онд 300 га-д тариалалт хийгээд 400 тн ургац хураан авсан. 600 тн ургац хадгалах зоорьтой. А. Төслийн хүчин чадал Б. Бодит хүчин чадал хэд вэ? В. Хүчин чадал ашиглалтын түвшинг тодорхойл Áîäëîãî 11

Оäíîî ÕÕÊ íü ãàçàð òàðèàëàí ýðõýëäýã бөгөөд òóñ бàéãóóëàãà òðàêòîð õóäàëäàí àâàõ áîëæýý.Нèéò 55 àжèëчèíòай. Ажилчдын цалин 670000, өдөрт 10 цаг ажилладаг. Тракторыг худалдан авахад маркетингийн менежер гол шийдвэрийг гаргах бөгөөд õýðýâ 1-ð òðàêòîð õóäàëäàí àâáàë íýã á¿ðèéã íü 6 ñàÿ òºãðºãººð, 2-ð òðàêòîðûã àâáàë íýã á¿ðèéã íü 4,5 ñàÿ òºãðºãººð 3-ð àâáàë íýã á¿ðèéã íü 9 ñàÿ òºãðºãººð, 1 ãà ãàçàð áîëîâñðóóëàõàä ãàðàõ çàðäàë íü 1-ð òðàêòîðò 75 ìяí òºãðºã, 2-ð òðàêòîðò 77 ìÿí.òºãðºã, 3-ð òðàêòîðò 60 ìÿíãàí òºãðºã.

Оëîõ íü: Êîìïàíè 120-1200 ãà òàëбàéä òàðèàëàëò õèéíý ãýж үзвэл àëü òðàêòîðèéã ñîíãîæ àâàõûã çàðäëûí øèíæèëãýý õèéæ òîäîðõîéëæ ãðàôèê çóðæ òàéëáàðëà.