�I�M L�I

Báo cáo c�p nh�t tình hình phát tri�n kinh t� c�a Vi�t Nam

Báo cáo c�a Ngân hàng Th� gi�i H�i ngh� gia k Nhóm t� v�n các nhà tài tr cho Vi�t Nam

H� Long, ngày 1–2 tháng 6 n�m 2007

Pub

lic D

iscl

osur

e A

utho

rized

Pub

lic D

iscl

osur

e A

utho

rized

Pub

lic D

iscl

osur

e A

utho

rized

Pub

lic D

iscl

osur

e A

utho

rized

Pub

lic D

iscl

osur

e A

utho

rized

Pub

lic D

iscl

osur

e A

utho

rized

Pub

lic D

iscl

osur

e A

utho

rized

Pub

lic D

iscl

osur

e A

utho

rized

Báo cáo này do Vivek Suri và �inh Tu�n Vi�t th�c hi�n d��i s� ch� �o ca Martin Rama, cùng các ý ki�n �óng góp ca Noritaka Akamatsu, Nguy�n V n Minh và Tri�u Qu�c Vi�t. Tr�n Th� Ng�c Dung và Phùng Th� Tuy�t ph� trách công vi�c th� ký, biên son và xu�t b�n.

T� GIÁ H�I �OÁI CHÍNH TH�C: 1 �Ô LA M� = 16.105 ��NG N�M TÀI KHÓA C�A CHÍNH PH�: NGÀY 1 THÁNG 1 ��N NGÀY 31 THÁNG 12

CÁC T� VI�T T�T

ASEAN Hi�p h�i các qu�c gia �ông Nam Á BIDV Ngân hàng ��u t� và Phát tri�n Vi�t nam BKH&�T B� K� hoch và ��u t� BOT Xây d�ng-V�n hành-Chuy�n giao BTC B� Tài Chính BTM B� Th��ng mi CPI Ch� s� giá tiêu dùng DNNN Doanh nghi�p nhà n��c HASTC Trung tâm Giao d�ch Ch ng khoán Hà n�i HOSTC Trung tâm Giao d�ch Ch ng khoán thành ph� H! Chí Minh IPO Phát hành c" phi�u l�n ��u ra công chúng GDP T"ng s�n ph#m qu�c n�i MHB Ngân hàng Phát tri�n Nhà �!ng b$ng sông C%u Long NHNN Ngân hàng Nhà n��c Vi�t Nam NHTMCP Ngân hàng th��ng mi c" ph�n NHTMNN Ngân hàng th��ng mi nhà n��c ODA H& tr' phát tri�n chính th c P/E Ch� s� giá trên thu nh�p SCIC T"ng công ty ��u t� v�n Nhà n��c TCHQ T"ng c�c H�i quan TCTK T"ng c�c Th�ng kê UBCKNN �y ban Ch ng khoán Nhà n��c VAT Thu� giá tr� gia t ng VBARD Ngân hàng Nông nghi�p và Phát tri�n Nông thôn VCB Ngân hàng Ngoi th��ng Vi�t nam WTO T" ch c Th��ng mi Th� gi�i

M�C L�C

��u t� duy trì ( m c cao, FDI t ng mnh ................................................................................ 3 Xu�t kh#u phi d�u m) t ng tr�(ng v*ng vàng ......................................................................... 5 Nh�p kh#u t ng mnh ............................................................................................................... 7 D� tr* ngoi t� t ng .................................................................................................................. 9 Lm phát có chi+u h��ng gia t ng.......................................................................................... 10 Thu chi ngân sách v�'t k� hoch............................................................................................ 11 Sôi ��ng th� tr�,ng ch ng khoán............................................................................................ 14 Th-t ch.t quy ch� qu�n lý th� tr�,ng ch ng khoán ................................................................ 19 Tín d�ng t ng tr�(ng v�i tính thanh kho�n cao...................................................................... 21 Dòng v�n ��u t� thách th c chính sách ti+n t� ....................................................................... 23 Thu nh�p trái phi�u gi�m ��i v�i ph�n ��u t� n��c ngoài ..................................................... 24 T"ng Công ty ��u t� và Kinh doanh v�n Nhà n��c b-t ��u hot ��ng................................. 25

Hình:

Hình 1: T ng tr�(ng GDP ( Vi�t Nam và m�t s� qu�c gia khác ............................................ 1 Hình 2: T ng tr�(ng GDP theo quý.......................................................................................... 2 Hình 3: T"ng v�n ��u t� và t� tr�ng s( h*u............................................................................. 3 Hình 4: Cam k�t và Th�c hi�n v�n FDI ................................................................................... 4 Hình 5: T� l� xu�t kh#u hàng hóa trên GDP............................................................................. 5 Hình 6: Xu�t kh#u hàng hóa – T ng giá và s�n l�'ng.............................................................. 7 Hình 7: Cán cân ngoi th��ng và D� tr* ngoi t� .................................................................... 9 Hình 8: Xu h��ng v�n FDI và ODA ..................................................................................... 10 Hình 9: Ch� s� giá tiêu dùng (CPI) chung, lm phát l��ng th�c-th�c ph#m và m�t s� m.t

hàng phi l��ng th�c-th�c ph#m.................................................................................. 10 Hình 10: Xu h��ng giá c� các s�n ph#m x ng d�u trong n��c và qu�c t�............................ 11 Hình 11: Thu chi ngân sách theo d� toán và trên th�c t� ...................................................... 12 Hình 12: Thu ngân sách theo d� toán và trên th�c t� ............................................................ 13 Hình 13: Cân ��i ngân sách và các kho�n ngoài ngân sách .................................................. 14 Hình 14: T"ng giá tr� th� tr�,ng ca các doanh nghi�p niêm y�t trên HOSTC...................... 15 Hình 15: Ch� s� Giá Ch ng khoán Vi�t Nam (VN index)...................................................... 16 Hình 16: T ng tr�(ng GDP và ch� s� P/E ............................................................................. 17 Hình 17: Ch� s� P/E ca các công ty niêm y�t trên HOSTC .................................................. 17 Hình 18: T"ng giá tr� th� tr�,ng ca HOSTC theo thành ph�n s( h*u ................................. 18 Hình 19: T ng tr�(ng tín d�ng và ti+n t�................................................................................ 21 Hình 20: Ch� s� thanh kho�n ca h� th�ng ngân hàng .......................................................... 22

B�ng:

B�ng 1: T ng tr�(ng GDP theo ngành kinh t� ......................................................................... 2 B�ng 2: C� c�u và T ng tr�(ng xu�t kh#u ............................................................................... 6 B�ng 3: C� c�u và T ng tr�(ng nh�p kh#u .............................................................................. 8 B�ng 4: Phân loi DNNN theo SCIC...................................................................................... 25

1

Sau hai n m liên ti�p t ng tr�(ng trên 8%, Vi�t Nam �ang ti�p t�c ( v� th� s/n sàng cho quá trình phát tri�n mnh m0. ��u t� duy trì ( m c cao, xu�t kh#u phi d�u m) c1ng r�t mnh. ��'c ti�p s c sau s� ki�n Vi�t Nam gia nh�p T" ch c Th��ng mi Th� gi�i (WTO), lu!ng v�n ��u t� tr�c ti�p n��c ngoài (FDI) và ��u t� gián ti�p t ng nhanh. M�t s� ki�n kinh t� n"i b�t trong vài tháng v2a qua là s� bùng n" ca th� tr�,ng ch ng khoán. Tuy v�y, s� bùng n" này c1ng không tránh kh)i nh*ng “cú n�c”, và m�i lo “rn v3” ca m�t th� tr�,ng có ti+m n ng nh�ng phát tri�n quá nóng �ã làm b�n trí các nhà hoch ��nh chính sách. Nhi+u lo ngi v+ l�'ng v�n ��u t� n��c ngoài �ã ��'c thu hút vào th� tr�,ng c" phi�u phát tri�n nhanh chóng có th� s0 ��t ng�t ng2ng li hay ��o chi+u; các nhà ��u t� trong n��c thi�u kinh nghi�m có th� �ang ra nh*ng quy�t ��nh d�a trên các thông tin không �áng tin c�y; và nh*ng hành vi sai trái trên th� tr�,ng có th� �ã qua m.t ��'c các c� quan qu�n lý �ang quá b�n r�n. Các bi�n pháp nh$m th-t ch.t qu�n lý th� tr�,ng ch ng khoán �ã ��'c công b� và �i+u quan tr�ng là ph�i ��'c th�c thi mnh m0. Lm phát c1ng chi�m m�t v� trí quan tr�ng trong s� các v�n �+ c�n ��'c quan tâm ca các c� quan ch c n ng, �.c bi�t trong b�i c�nh các c� quan này �ang l�p k� hoch n�i l)ng ki�m soát giá c� và �.t các m�c tiêu t ng tr�(ng cao. M�t thách th c to l�n tr��c m-t là ti�p t�c xây d�ng ngu!n d� tr* ngoi t� �� làm ��m ch-n cho ri ro bi�n ��ng lu!ng v�n, �!ng th,i ng n ch.n vi�c m( r�ng t�p k�t ti+n t� và tín d�ng quá nhanh. T ng tr�(ng tín d�ng �ã ph�n nào h!i ph�c và tính thanh kho�n v4n cao. Danh m�c ��u t� ca các ngân hàng th��ng mi nhà n��c (NHTMNN) ��'c c�i thi�n và ti�n �� chu#n b� cho vi�c phát hành c" phi�u l�n ��u (IPO) ca các ngân hàng cu�i cùng c1ng �ã cho d�u hi�u ��y h a h5n. Thu ngân sách s0 ph�i ch�u tác ��ng tiêu c�c do khai thác d�u thô gi�m, trong khi �ó chi ngân sách s0 ch�u áp l�c do t ng l��ng và chi tr� b�o hi�m xã h�i. Vi�c c��ng quy�t th�c hi�n c�i cách thu� và h�i quan s0 ch ng minh �ó là chính sách h*u ích. T�ng tr��ng GDP duy trì m�nh m�

Trong giai �on 2001-2006, t"ng s�n ph#m qu�c n�i (GDP) ca Vi�t Nam t ng tr�(ng ( m c trung bình kho�ng 7,8%, ho.c 6,7% tính trên ��u ng�,i. Tính theo �!ng �ô-la M6, GDP theo ��u ng�,i t ng t2 415 lên 725 �ô-la. So v�i các n��c �ông Á khác, t�c �� t ng tr�(ng ca Vi�t Nam trong th,i k7 này � ng th hai, ch� x�p sau Trung Qu�c, và cao h�n so v�i các n��c có thành tích t�t khác nh� 8n �� (Hình 1). �i+u c�n ghi nh�n là t ng tr�(ng ( Vi�t Nam �+u h�n, ít b� t�t xu�ng th�p so v�i m c trung bình.

Hình 1: T�ng tr��ng GDP � Vi�t Nam và m�t s� qu�c gia khác

0

2

4

6

8

10

12

Trung qu�c Indonesia Malaysia Philippines Thái lan Vi�t nam �n ��

%

Th�p ho�c Cao Trung bình (2001-06)

Ngu�n: Ngân hàng Th� gi�i.

2

Hình 2: T�ng tr��ng GDP theo quý

T ng tr�(ng GDP theo quý Phân b� GDP theo quý

4%

5%

6%

7%

8%

9%

10%

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007

Q1 Q2 Q3 Q4

0%

20%

40%

60%

80%

100%

2001 2002 2003 2004 2005 2006

Q1 Q2 Q3 Q4

Ngu�n: T"ng c�c Th�ng kê (TCTK). GDP t ng tr�(ng 7,7% trong quý I n m 2007. �ây là t�c �� t ng tr�(ng nhanh nh�t

ca quý I trong vài n m tr( li �ây (Hình 2). M.c dù t�c �� t ng tr�(ng này th�p h�n �áng k� so v�i quý IV n m 2006, song ��n gi�n là nó ph�n ánh xu th� mùa v� ca hot ��ng kinh t� ( Vi�t Nam: hai quý ��u th�,ng có t�c �� t ng tr�(ng ch�m h�n so v�i hai quý cu�i trong n m. Xét v+ góc �� �óng góp vào GDP, t� tr�ng �óng góp ca quý I là th�p nh�t, ch� vào kho�ng 20%, trong khi �ó �óng góp ca quý IV là cao nh�t, vào kho�ng 30%. T� l� này h�u nh� ít thay �"i k� t2 n m 2000. Xu h��ng này có ngh9a là GDP s0 ph�i t ng kho�ng 8,7% trong 3 quý còn li m�i có th� �t ��'c ch� tiêu t ng tr�(ng 8,5% trong n m 2007 nh� Chính ph �ã �+ ra. Trong n m 2006, t ng tr�(ng trong 3 quý cu�i n m � ng ( m c 8,4%.

B�ng 1: T�ng tr��ng GDP theo ngành kinh t�

2002 2003 2004 2005 2006 Q1-06 Q1-07

T"ng s� 7,0 7,3 7,8 8,4 8,2 7,2 7,7

Nông lâm nghi�p và thy s�n 4,1 3,6 4,4 4,0 3,4 2,1 2,3

Công nghi�p và Xây d�ng 9,4 10,5 10,2 10,7 10,4 8,7 9,3

Công nghi�p 9,1 10,3 10,5 10,6 10,2 8,8 9,6

Khai thác 1,1 5,8 9,3 1,0 0,8 0,2 0,1

Ch� bi�n 11,6 11,5 10,9 13,1 12,4 11,0 11,9

Xây d�ng 10,6 10,6 9,0 10,8 11,1 8,1 7,9

D�ch v� 6,5 6,5 7,3 8,5 8,3 7,4 7,8

Th��ng mi 7,3 6,8 7,8 8,4 8,6 7,7 7,7

Ngu�n: TCTK.

3

T ng tr�(ng trong khu v�c d�ch v� �ã ph�c h!i tr( li trong hai n m g�n �ây và duy trì ( m c cao trong quý m�t 2007, �.c bi�t là trong ngành th��ng mi bán l: và bán s�, khách sn, nhà hàng và tài chính ngân hàng (B�ng 1). Bán s� và bán l: t ng 7,7%, �óng góp trên m�t ph�n ba giá tr� gia t ng trong ngành d�ch v�. Trong ngành công nghi�p, t ng tr�(ng giá tr� gia t ng ca công nghi�p ch� bi�n ��'c duy trì mnh m0, trong khi �ó ngành khai thác t ng h�u nh� không �áng k� do khai thác d�u thô s�t gi�m. Giá tr� s�n xu�t công nghi�p ca thành ph�n kinh t� t� nhân trong n��c t ng 22% trong khi khu v�c doanh nghi�p nhà n��c (DNNN) ch� t ng 9,4% so v�i n m tr��c. ��u t� duy trì � m�c cao, FDI t�ng m�nh Con s� ��u t� ��'c th�c hi�n theo �ánh giá ca Chính ph t ng t2 35.4% GDP trong n m 2001 lên 41% trong n m 2006 (Hình 3). T"ng tích l1y tài s�n và thay �"i t!n kho, th��c �o tiêu chu#n ca tài kho�n qu�c gia là khá t��ng �!ng v�i t"ng ��u t� toàn xã h�i, m.c dù ( m c �� th�p h�n. Phân tích các ngu!n v�n ��u t� ��'c th�c hi�n cho th�y t� tr�ng �áng k� ca thành ph�n kinh t� t� nhân trong n��c.

Hình 3: T�ng v�n ��u t� và t� tr�ng s� hu

T� l� ��u t� trên GDP

��u t� theo thành ph�n kinh t�

Ngu�n: TCTK.

Cam k�t FDI �ã t ng lên t�i 10,2 t� �ô-la n m 2006, cao h�n h;n so v�i m c 6,2 t� �ô la n m 2005 và v�'t m c k< l�c tr��c �ây ca n m 1996 là 9 t� �ô la (Hình 4). Gi�i ngân các d� án FDI, bao g!m c� ph�n �óng góp ca ��i tác trong n��c �ã �t m c 4,1 t� �ô la trong n m 2006, t ng 24% so v�i n m 2005. Trong b�n tháng ��u n m 2007, v�n FDI cam k�t �ã lên ��n 3,5 t� �ô-la, t ng 55% so v�i cùng k7 n m ngoái. B� K� hoch và ��u t� (BKH&�T) ��c tính kho�ng 1,4 t� �ô-la �ã ��'c th�c hi�n trong th,i k7 này, t ng 27% so v�i cùng k7 n m tr��c.

15 20 25 30 35 40 45

2001 2002 2003 2004 2005 2006

�u t th�c hi�n ��c (MPI) T ng v�n �u t (TCTK)

0%

20%

40%

60%

80%

100%

2001 2002 2003 2004 2005 2006e

T nhân TN FDI Nhà n�c

4

Hình 4: Cam k�t và Th�c hi�n v�n FDI

0

2

4

6

8

10

12

14

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007e

T� U

S$

Cam k�t Th�c hi�n

Ngu�n: BKH&�T.

BKH&�T th�m chí còn �.t ra m�c tiêu cao h�n – thu hút 12 t� �ô-la FDI vào n m

2007, và c theo xu th� hi�n nay thì m�c tiêu này hoàn toàn có th� th�c hi�n ��'c. C�c ��u t� n��c ngoài thông báo �ã nh�n ��'c v n b�n bày t) quan tâm t2 40 d� án khác nhau v�i t"ng s� v�n � ng ký lên t�i 35 t� �ô la. Trong danh sách các d� án này có ba d� án nhi�t �i�n v�i v�n ��u t� ��c tính là 6,4 t� �ô-la, m�t t" h'p s�n xu�t thép v�i s� v�n ��u t� 3,75 t� �ô-la, các d� án liên quan ��n du l�ch tr� giá 3 t� �ô-la và d� án khai thác qu.ng bô-xit tr� giá 1,5 t� �ô-la. D� án l�n nh�t tr� giá 5 t� �ô-la liên quan ��n m�t khu s�n xu�t các s�n ph#m công ngh� cao.

Cam k�t FDI rõ ràng �ã nh�n ��'c cú huých t2 vi�c Vi�t Nam gia nh�p WTO. Các

nhà ��u t� coi t� cách thành viên WTO không ch� mang li nh*ng c� h�i ��u t� to l�n h�n, mà còn mang li s� an tâm cho nhà ��u t� b(i kh� n ng tiên li�u và g-n ch.t v�i các c�i cách chính sách mà nó mang li. Các nhà ��u t� nhìn chung c1ng có quan �i�m tích c�c v+ ch� �� m�i v+ ��u t� và doanh nghi�p kh(i ��u b$ng vi�c tri�n khai các lu�t m�i vào n m 2006. M�t thách th c ��i v�i Vi�t Nam hi�n nay là nâng c�p c� s( h t�ng, �.c bi�t trong các l9nh v�c nh� c�u ��,ng, c�ng và n ng l�'ng – các ngành v�n th�,ng b� các nhà ��u t� coi là nh*ng hn ch�, c�n tr( chính. �� gi�i quy�t ��'c thách th c này, Chính ph �ã coi c� s( h t�ng là m�t l9nh v�c c1ng quan tr�ng không kém gì so v�i ��u t� tr�c ti�p n��c ngoài, và trong th,i gian t�i m�t quy ch� m�i v+ Xây d�ng-V�n hành-Chuy�n giao (BOT) s0 giúp nhi+u cho ch tr��ng này. �� thu hút ngu!n v�n t� nhân vào các l9nh v�c nh� �i�n l�c ch;ng hn, th� tr�,ng c�n ph�i ��'c thi�t k� nh$m ��m b�o m�t khuôn kh" công b$ng và minh bch - to ra t2 cnh trnh ch không ph�i do các c� quan qu�n lý �i+u ti�t �.c bi�t nào �ó. C�n loi b) tình trng ��c quy+n ca m�t vài doanh nghi�p l�n ho.c tình trng xé l: manh mún gây gi�m thi�u hi�u qu� kinh t� theo quy mô trong ph�n s�n xu�t �i�n. C�n xây d�ng và áp d�ng ��y � c� ch� tính toán minh bch v+ thu h!i chi phí, xác ��nh ��n giá trong các ngành còn t!n ti ��c quy+n t� nhiên nh� truy+n t�i và phân ph�i �i�n.

5

Xut khu phi d�u m� t�ng tr��ng v�ng vàng Trong giai �on 2001-2006 giá tr� kim ngch xu�t kh#u ca Vi�t Nam có t�c �� t ng trung bình hàng n m lên ��n g�n 22%. T� l� xu�t kh#u hàng hóa trên GDP t ng c� v+ t"ng s� l4n xu�t kh#u phi d�u m) (Hình 5).

Hình 5: T� l� xu�t kh�u hàng hóa trên GDP

Ngu�n: TCTK.

T�c �� t ng kim ngch xu�t kh#u � ng ( m c 22%, ngang v�i n m tr��c. Khác v�i

n m 2005, xu�t kh#u d�u thô �óng vai trò nh) h�n nhi+u trong giá tr� xu�t kh#u nói chung và xu h��ng này có kh� n ng s0 ti�p t�c trong c� n m nay (B�ng 2). Thay vào d�u thô, n m 2006 ch ng ki�n s� gia t ng mnh m0 trong xu�t kh#u thy h�i s�n, hàng d�t may và da giày, b�t ch�p v� ki�n bán phá giá ti Liên minh châu Âu (EU). M.c dù xu�t kh#u thy h�i s�n t ng mnh song l9nh v�c này ph�i ��i m.t v�i nh*ng quan ngi v+ v� sinh an toàn th�c ph#m liên quan ��n d� l�'ng kháng sinh và các v�n �+ v+ môi tr�,ng ti các khu nuôi tr!ng. Giá d�u thô trên th� gi�i t ng cao là nguyên nhân làm cho kim ngch xu�t kh#u d�u thô t ng mnh trong giai �on 2004-2006 m.c dù s�n l�'ng có �ình tr� ho.c gi�m sút (Hình 6). Tuy nhiên, trong b�n tháng ��u n m 2007, c� giá d�u l4n s�n l�'ng �+u gi�m sút so v�i cùng k7 n m 2006. S�n l�'ng d�u xu�t kh#u gi�m do khai thác b� s�t gi�m ( m) d�u Bch H", gi�ng d�u l�n nh�t ca c� n��c. Xu�t kh#u hàng hóa phi d�u m) c1ng bi�n �"i mnh c� v+ giá và s�n l�'ng. Trong khi s�n xu�t lúa go b� �nh h�(ng x�u b(i th,i ti�t và sâu hi, s�n l�'ng cà phê xu�t kh#u li t ng g�n g�p �ôi trong quý m�t n m 2007. Các nhà xu�t kh#u cà phê �ã �áp ng nhanh chóng ��i v�i giá cà phê th� gi�i t ng cao, mà theo báo cáo là do th�t thu ( Braxin.

30

40

50

60

70

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006

% G

DP

T ng s� Phi du m�

6

B�ng 2: C� c�u và T�ng tr��ng xu�t kh�u

T� tr�ng (ph�n tr�m)

T�ng tr��ng (ph�n tr�m)

Giá tr� (tri�u $, 2006) 2005 2006 2002-05 2006 4M-07

T�ng kim ng�ch xu�t kh�u 39.826 100.0 100.0 24.8 22.8 22.0 D�u thô 8.265 22,7 20,8 31.1 12,1 -10,5 Ngoài d�u thô 31.562 77,3 79,2 23.1 25,9 31,2

Go 1.276 4,3 3,2 24.7 -9,3 -7,3 Hàng nông s�n khác 3.632 7,9 9,1 27.3 42,0 49,7 Thy s�n 3.358 8,4 8,4 7.5 22,6 20,4 Than 915 2,1 2,3 62.5 36,6 23,4 D�t may 5.834 14,9 14,6 20.7 20,6 31,7 Da giày 3.592 9,4 9,0 17.6 18,2 11,0 �i�n t%, máy tính 1.708 4,4 4,3 63.6 19,7 27,5 Th công m6 ngh� 630 1,8 1,6 19.8 10,9 21,6 S�n ph#m g& 1.933 4,8 4,9 53.1 23,7 24,2 Hàng hóa khác 8.684 19,3 21,8 22.6 38,7 47,1

Ngu�n: TCTK và T"ng c�c H�i quan (TCHQ).

Xu�t kh#u hàng d�t may t ng g�n 32% trong b�n tháng ��u n m nay. M6 là th� tr�,ng xu�t kh#u hàng d�t may l�n nh�t: trong t�ng s� kim ngch xu�t kh#u 5,8 t� �ô la n m 2007, kho�ng 3,1 t� �ô la là xu�t kh#u sang th� tr�,ng M6. Cùng v�i vi�c Vi�t Nam gia nh�p WTO, M6 �ã d3 b) hn ngch ��i v�i hàng d�t may. Tuy nhiên, c� ch� này li b� thay th� b(i c� ch� giám sát m�i ��i v�i n m nhóm hàng “nhy c�m”. Các nhà s�n xu�t hàng d�t may lo ngi r$ng c� ch� giám sát này có th� ��'c s% d�ng �� hn ch� hàng nh�p kh#u t2 Vi�t Nam. K� c� n�u nh� c� ch� giám sát không có hàm ý s0 có vi�c ki�n bán phá giá, thì ngay b�n thân vi�c giám sát c1ng ��'c coi là có hi�u ng làm lnh ��i v�i các ��n hàng t2 Vi�t Nam. Vi�t Nam �ã nh�n ��'c s� ng h� mnh m0 ca các nhà nh�p kh#u và bán l: hàng may m.c ca M6 trong vi�c ph�n ��i li c� ch� giám sát này. H� nh�n mnh r$ng nh*ng nhóm hàng b� giám sát th�c ra không ��'c s�n xu�t ( M6 và do v�y không có kh� n ng gây thi�t hi v�t ch�t cho các nhà s�n xu�t M6.

Vinatex, nhà s�n xu�t hàng d�t may l�n nh�t Vi�t Nam �ã ��'c chuy�n �"i thành T�p �oàn kinh t�. V+ c� b�n, �i+u này có ngh9a là chuy�n �"i thành m�t công ty qu�n lý v�n hay m�t c� c�u công ty “m5-con” �� khai thác t�t h�n kh� n ng y�m tr' l4n nhau ca các công ty “con” trong t�p �oàn. Trong giai �on h�u WTO, Vinatex s0 không còn ��'c h�(ng các chính sách �u �ãi liên quan ��n xu�t kh#u n*a. Chính ph r�t quan tâm ��n vi�c nâng cao giá tr� gia t ng n�i ��a ca hàng xu�t kh#u Vi�t Nam. Hi�n ti, ngành d�t may còn ph� thu�c r�t nhi+u vào nguyên li�u nh�p kh#u, ch y�u là v�i. M�t trong nh*ng m�c tiêu �.t ra cho ngành này, c1ng chính là m�c tiêu cho Vinatex, là ph�i nâng cao t� l� s% d�ng nguyên li�u ��'c s�n xu�t n�i ��a lên ��n 50% vào n m 2010. �ây c1ng là m�t l9nh v�c có ti+m n ng thu hút ��'c ��u t� n��c ngoài.

7

Hình 6: Xu�t kh�u hàng hóa – T�ng giá và s�n l� ng

Thay �"i giá c� Thay �"i s�n l�'ng

Ngu�n: TCTK. S�n ph#m g& là m�t m.t hàng xu�t kh#u quan tr�ng khác có s� t ng tr�(ng v*ng vàng trong nh*ng n m g�n �ây, và c1ng còn l� thu�c nhi+u vào nguyên li�u nh�p kh#u. hàng xu�t kh#u, ch y�u là �! g& �ã t ng tr�(ng v�i t�c �� trung bình 50% trong vòng ba n m tr( li �ây. G�n 80% nhu c�u g& nguyên li�u ph�i �áp ng b$ng nh�p kh#u. �� c� g-ng t ng t� l� cung ng g& trong n��c m�t cách b+n v*ng, chi�n l�'c phát tri�n lâm nghi�p m�i ��'c ban hành g�n �ây nh-m vào vi�c m,i ��u t� t2 khu v�c t� nhân, bao g!m c� FDI, vào các d� án lâm nghi�p. Theo ngh� ��nh h��ng d4n th�c hi�n lu�t ��u t� m�i, ngành lâm nghi�p có �i+u ki�n ��'c h�(ng �u �ãi thu�. Ngoài ra, do ngành lâm nghi�p không ph�i là m�t ngành “có �i+u ki�n” nên quy trình � ng ký c1ng ��n gi�n h�n. M�t di�n bi�n tích c�c cho ngành xu�t kh#u ca Vi�t Nam là vi�c các thành viên ca kh�i ASEAN �ã nh�t trí công nh�n Vi�t Nam là n+n kinh t� th� tr�,ng ��y �. Có th� nh-c li r$ng theo hi�p ��nh gia nh�p WTO, Vi�t Nam s0 b� coi là n+n kinh t� phi th� tr�,ng cho ��n t�n n m 2018. �i+u này �.t Vi�t Nam vào th� b�t l'i trong các v� ki�n bán phá giá n�u b� các ��i tác th��ng mi kh(i ki�n. Nh p khu t�ng m�nh Hot ��ng nh�p kh#u c1ng ch ng ki�n s� gia t ng mnh m0 trong b�n tháng ��u n m 2007, t ng 33% so v�i cùng k7 n m ngoái. Nh�p kh#u máy móc và thi�t b� t ng 53% (B�ng 3). Con s� gia t ng này có ph�n là m�t h� qu� th�ng kê, vì nhóm hàng nh�p kh#u này b� �ình tr� vào cùng th,i �i�m n m 2006. Nh�ng �i+u quan tr�ng h�n c� là s� gia t ng này ph�n ánh nhu c�u trang thi�t b� ca các d� án l�n trong n��c nh� nhà máy l�c d�u và khu công nghi�p Dung Qu�t. Bên cnh �ó, s� gia t ng nhu c�u hàng hóa v�n có th� c1ng liên quan ��n vi�c t ng th�c hi�n các d� án FDI. Mua máy bay c1ng �óng góp m�t ph�n l�n vào kim ngch nh�p kh#u. Nhóm hàng nh�p kh#u này d� ki�n s0 t ng khi Vietnam Airlines th�c hi�n các k� hoch t ng thêm và nâng c�p ��i máy bay ca hãng trong vòng hai n m t�i.

-40

-20

0

20

40

60

80

100

Cao su Cà phê G�o Du thô Than Cao su Cà phê G�o Du thô Than

%

2005 2006 Q1-07

8

B�ng 3: C� c�u và T�ng tr��ng nh�p kh�u

T� trng (ph�n tr�m)

Tng tr��ng

(ph�n tr�m)

Giá tr (tri�u US$,

2006) 2005 2006 2005 2006 4M-07

T�ng giá tr nh�p kh�u 44.891 100,0 100,0 15,7 21,4 32,8

S�n ph�m x�ng du 5.970 13,6 13,3 40,6 18,8 14,0 Hàng thành ph�m

Máy móc thi�t b� 6.628 14,3 14,8 0,6 25,5 52,7 Máy tính, hàng �i�n t� 2.048 4,6 4,6 27,1 20,0 36,1 D�c ph�m 548 1,4 1,2 22,5 9,2 23,9

S�n ph�m trung gian và nguyên li�u thô

Nguyên li�u d�t may và da 1.951 6,2 4,3 1,3 -14,5 -5,4 S�t thép 2.936 7,9 6,5 13,9 0,2 72,9 Phân bón 678 1,7 1,5 -22,2 5,9 45,7 Ch�t d�o 1.866 3,9 4,2 22,2 28,2 34,8 V�i các lo�i 2.985 6,5 6,6 24,5 24,4 22,4 Hóa ch�t 1.042 2,3 2,3 26,7 20,4 35,5 S�n ph�m hóa ch�t 1.007 2,3 2,2 19,2 19,7 23,9 Ô tô (CKD/IKD) 213 2,5 0,5 40,5 -76,6 -3,9 S�i d�t 544 0,9 1,2 0,2 60,2 43,2 Thu�c tr� sâu 305 0,7 0,7 15,9 25,3 27,8 Bông 219 0,5 0,5 -12,1 31,0 49,7 Gi�y các lo�i 475 1,0 1,1 46,1 31,2 10,7

Hàng hóa khác 15.475 29,8 34,5 14,9 40,4 34,5

Ngu�n: TCTK và TCHQ. M�t nhóm hàng nh�p kh#u quan tr�ng khác c1ng t ng mnh là s-t thép, bao g!m c� thành ph#m và bán thành ph#m. S� l�'ng s-t thép nh�p kh#u t ng g�n 45% so v�i n m tr��c, kèm theo t ng giá làm cho giá tr� nh�p kh#u b$ng �ô la t ng g�n 73% so v�i b�n tháng ��u n m 2006. Vi�c t ng s� l�'ng nh�p kh#u liên quan ��n vi�c ngành xây d�ng ti�p t�c hot ��ng mnh nh, s� h!i ph�c m�i �ây ca th� tr�,ng b�t ��ng s�n. Trong nh*ng tháng g�n �ây, các nhà s�n xu�t thép trong n��c ph�i ��i di�n v�i th�c t� ca n+n kinh t� toàn c�u hóa, và khi�u ni vi�c bán phá giá thép thành ph#m ca các nhà s�n xu�t Trung Qu�c. Hi�p h�i Thép Vi�t Nam cho bi�t doanh thu thép s�n xu�t trong n��c �ã gi�m 9% so v�i cùng k7 n m tr��c, và g-n th�c t� này v�i vi�c nh�p kh#u s�n ph#m r: h�n nhi+u t2 Trung Qu�c. Tuy nhiên, C�c Qu�n lý Cnh tranh - B� Th��ng mi (BTM), c� quan ti�p nh�n th� lý v�n �+ này �ã bác b) cáo bu�c cho r$ng công ty ch�u trách nhi�m nh�p kh#u thép vào Vi�t Nam �ã làm trái lu�t. C� quan này �i ��n k�t lu�n r$ng s�n ph#m nh�p kh#u �ã ��'c s�n xu�t theo ��n hàng “thuê ngoài” ca công ty nh�p kh#u, và �áp ng ��'c tiêu chu#n ch�t l�'ng v+ thép nh�p kh#u vào Vi�t Nam. Tuy nhiên, BTM c1ng cho bi�t s0 s/n sàng cân nh-c kh� n ng ki�n bán phá giá n�u th)a mãn m�t s� �i+u ki�n nh�t ��nh. Theo quy ��nh hi�n hành v+ ch�ng bán phá giá, các nhà s�n xu�t thép trong n��c s0 ph�i ch ng minh ��'c r$ng thép nh�p kh#u t2 Trung Qu�c v�'t quá 3% t"ng s� thép nh�p kh#u vào Vi�t Nam; bán v�i giá th�p h�n; và ch ng minh ��'c b�t k7 m�t thi�t hi th�c t� nào do hàng nh�p kh#u gây ra.

9

D� tr� ngo�i t� t�ng Thâm h�t th��ng mi (f.o.b) �ã thu gi�m trong vòng b�n n m qua, t2 6,4% GDP n m 2003 xu�ng còn 0,9% n m 2006 (Hình 7). Tuy nhiên, v�i vi�c nh�p kh#u t ng mnh thì thâm h�t th��ng mi có kh� n ng t ng lên trong n m 2007. Thâm h�t tài kho�n vãng lai c1ng gi�m, chuy�n sang th.ng d� ( m c khiêm t�n trong n m 2005 và 2006 nh, thu nh�p t2 du l�ch và ki+u h�i. Ki+u h�i thông qua các kênh chính th c ��c tính �t g�n 4 t� �ô la trong n m 2006, trong khi �ó thu nh�p t2 du l�ch � ng ( m c kho�ng 2,8 t� �ô-la.

Hình 7: Cán cân ngo�i th��ng và D� tr ngo�i t�

Cán cân th��ng mi và tài kho�n vãng lai D� tr* ngoi t�

Ngu�n: Qu6 Ti+n t� Qu�c t� (IMF) và Ngân hàng Th� gi�i.

Tài kho�n v�n c1ng ch ng ki�n dòng v�n FDI và vi�n tr' phát tri�n chính th c (ODA) mnh m0 �" vào Vi�t Nam (Hình 8). Trong c� hai l9nh v�c, �.c bi�t là ODA, v�i m c �� cam k�t cao nh� hi�n ti, có ti+m n ng l�n �� �#y nhanh ti�n �� gi�i ngân thông qua nh*ng n& l�c ph�i h'p nh�p nhàng h�n khi nh*ng hn ch� cho vi�c th�c hi�n ��'c gi�m b�t (Hình 8). Dòng v�n ��u t� gián ti�p c1ng t ng mnh trong hai n m 2006 và 2007, do s� h�p d4n ca th� tr�,ng ch ng khoán �ang �à t ng tr�(ng. Nh, t�t c� các dòng v�n ��u t� trên, d� tr* ngoi t� �ã gia t ng nhanh chóng, t ng t2 8,6 t� �ô la vào cu�i n m 2005 lên 11,5 t� �ô-la vào cu�i n m 2006. L�'ng d� tr* ��c tính �ã t ng thêm 3 t� �ô-la trong quý ��u n m 2007. N' n��c ngoài ca Vi�t Nam � ng ( m c 31% GDP vào cu�i n m 2006, v�i ch� s� thanh toán n' là 5,5% xu�t kh#u. V�i nh*ng con s� kh� quan này, Vi�t Nam ��'c coi là có nguy c� th�p trong v�n �+ n' n��c ngoài.

-7 -5 -3 -1 1 3 5 7

2001 2002 2003 2004 2005e 2006e Cán cân th�ng m�i Cán cân tài kho�n vãng lai Ki�u h�i

0 2 4 6 8

10 12 14

2002 2003 2004 2005 2006

Tun nh�p kh�u hàng hóa T� �ô la

10

Hình 8: Xu h��ng v�n FDI và ODA

Dòng v�n FDI và ODA Cam k�t và Gi�i ngân ODA

Ngu�n: BKH&�T, IMF và Ngân hàng Th� gi�i. L�m phát có chi�u h��ng gia t�ng Lm phát gi�m nh5 trong n m 2006, và ( m c 6,5% vào tháng 2 n m 2007, m c th�p nh�t k� t2 tháng 4/2004. T� l� lm phát trung bình n m 2006 là 7,5% so v�i 8,3% n m 2005. T� l� lm phát �i+u hòa trong giai �on này là t2 c� hai y�u t� l��ng th�c-th�c ph#m và phi l��ng th�c-th�c ph#m (Hình 9). ��i v�i l��ng th�c-th�c ph#m, vi�c sút gi�m mnh h�n �ã b� ng n li b(i nh*ng t"n th�t v+ thu hoch lúa do bão l�t và sâu b�nh trong quý cu�i n m 2006. Trong s� các hng m�c phi l��ng th�c-th�c ph#m, xu h��ng �i xu�ng là ( các d�ch v� v�n t�i, nhà ( và v�t li�u xây d�ng. Tuy nhiên, xu h��ng này �ã thay �"i trong n m 2007, và cùng v�i giá l��ng th�c – th�c ph#m, c� hai nhóm �+u có s� t ng giá mnh. Trong l9nh v�c nhà ( và v�t li�u xây d�ng, áp l�c t ng giá �.c bi�t xu�t phát t2 t ng giá �i�n, nhiên li�u, xi m ng và s-t thép. T< l� lm phát chung �ã lên t�i 7,3% trong tháng 5/2007, trong �ó giá l��ng th�c - th�c ph#m �ã t ng 9,2%.

Hình 9: Ch� s� giá tiêu dùng (CPI) chung, l�m phát l��ng th�c-th�c ph�m và m�t s� m�t hàng phi l��ng th�c-th�c ph�m

Ngu�n: TCTK.

0

3

6

9

12

15

CPI LT-TP

0

3

6

9

12

15

Nhà ( và v�t li�u XD

GT-VT

0

0.5

1

1.5

2

2.5

2002 2003 2004 2005 2006

T� �

ô la

FDI (trên c� s� cán cân thanh toán) ODA

0

1

2

3

4

5

2001 2002 2003 2004 2005 2006

Cam k�t Gi�i ngân

11

Sau m�t th,i gian dài cân nh-c, giá �i�n sinh hot �ã ��'c t ng lên trung bình 7,6% trong tháng 1/2007, trong �ó các h� gia �ình có thu nh�p th�p có ��'c h�(ng chút �u �ãi. M c t ng này th�p h�n m c �ã ��'c �+ ngh� lên Th t��ng là 8,8%. Chính ph �ã công b� ý ��nh s0 ti�p c�n v�i giá th� tr�,ng ��i v�i các s�n ph#m x ng d�u, thép, xi m ng, than, gi�y và phân bón. ��i v�i m.t hàng x ng d�u, vi�c d3 b) ki�m soát giá c� ca chính ph �ã có hi�u l�c vào tháng 4/2007, m�t ��ng thái phù h'p v�i các cam k�t qu�c t� và ��'c thi�t k� �� ch�m d t tình trng tr' c�p giá x ng d�u t2 ngân sách. Tr��c �ây, chính ph th�,ng �i+u ch�nh giá x ng d�u theo hình th c “x% lý tình hu�ng” �� b�o v� ng�,i tiêu dùng và nhà phân ph�i kh)i b� �nh h�(ng mnh ca bi�n ��ng giá c� th� gi�i. Tuy nhi�n, c� ch� này c�n ��'c hoàn thi�n �� tr( nên minh bch và có tính d� �oán cao h�n.

Giá x ng d�u t ng 7,3% sau khi d3 b) ki�m soát giá, và kh� n ng s0 ��'c ph�n ánh qua giá c� các m.t hàng khác trong nh*ng tháng t�i. Chính ph �ã công b� s0 ti�p t�c theo dõi th� tr�,ng x ng d�u và giám sát ch.t ch0 kh�i l�'ng, giá c� và l'i nhu�n ca kinh doanh nh�p kh#u x ng d�u. Các công ty kinh doanh x ng d�u hi�n nay �ang là công ty nhà n��c s0 ph�i th�,ng xuyên báo cáo v+ tình hình tài chính cho c� quan nhà n��c có th#m quy+n. Hình 10 cho th�y giá x ng d�u trong n��c nhìn chung �i theo xu h��ng giá trên th� tr�,ng qu�c t�, m.c dù giá d�u diesel th�p h�n. Giá bán l: x ng hi�n nay là kho�ng 74 cent m�t lít, trong khi giá d�u diesel là 54 cent, cho th�y m c bù giá ��i v�i d�u diesel cao h�n. Do d�u diesel là nhiên li�u chính cho giao thông v�n t�i nên vi�c th� n�i giá d�u khi nó x�y ra s0 ph c tp h�n, và kh� n ng s0 gây �nh h�(ng l�n h�n ��i v�i lm phát. Tuy nhiên, Chính ph v4n ch�a có tuyên b� v+ v�n �+ này.

Hình 10: Xu h��ng giá c� các s�n ph�m x�ng d�u trong n��c và qu�c t�

X ng D�u Diesel

0

0.5

1

1.5

2

2.5

3

Jan-0

3Ju

l-03

Jan-0

4Ju

l-04

Jan-0

5Ju

l-05

Jan-0

6Ju

l-06

Jan-0

7

Inde

x: J

an 2

003

= 1

International Domestic

0

0.5

1

1.5

2

2.5

3

Jan-0

3Ju

l-03

Jan-0

4Ju

l-04

Jan-0

5Ju

l-05

Jan-0

6Ju

l-06

Jan-0

7

Inde

x: J

an 2

003

= 1

International Domestic

Ngu�n: Ngân hàng Th� gi�i. L�u ý: Giá th� tr�,ng qu�c t� không bao g!m thu�, chi phí v�n t�i và phân ph�i. Thu chi ngân sách v��t k� ho�ch

Trong nh*ng n m v2a qua, thu ngân sách �+u v�'t ch� tiêu d� toán ca Chính ph (Hình 11 và 12). M.c dù d� toán ngân sách có th� th�n tr�ng, song doanh thu t2 d�u thô rõ ràng là m�t y�u t� khó �oán tr��c. Doanh thu t2 d�u thô h�u nh� hoàn toàn b� chi ph�i b(i

12

giá c� không "n ��nh trên th� tr�,ng qu�c t� và kh� n ng c1ng nh� th�c t� khai thác d�u thô ca Vi�t nam. N m 2007, Chính ph �ã d� ki�n thu ngân sách t2 d�u thô s0 gi�m 10%. Trong b�n tháng ��u n m, giá tr� xu�t kh#u d�u thô �ã gi�m mnh, tác ��ng không nh) ��n thu ngân sách. Các ngu!n thu liên quan ��n ��t �ai, m.c dù th�p h�n nhi+u so v�i d�u thô song là m�t l9nh v�c �t k�t qu� t�t h�n mong �'i. Doanh thu trong nhóm này là t2 phí tr��c b hay chuy�n nh�'ng quy+n s% d�ng ��t và ti+n cho thuê ��t. Vi�c th�c hi�n Lu�t ��t �ai m�i làm cho vi�c ��nh giá ��t ti�m c�n g�n h�n v�i giá th� tr�,ng và c�i thi�n tình hình phân b" quy+n s% d�ng ��t, c1ng có tác ��ng �áng k�.

Hình 11: Thu chi ngân sách theo d� toán và trên th�c t�

Thu Chi

Ngu�n: B� Tài chính (BTC). M�t xu h��ng khác n*a là t� tr�ng �óng góp vào doanh thu phi d�u m) ca khu v�c t� nhân gia t ng, c� doanh nghi�p trong n��c và n��c ngoài. T� tr�ng này ��c tính �ã t ng t2 kho�ng 33% n m 2001, g!m t�t c� các ngu!n thu phi d�u m) t2 thu� thu nh�p doanh nghi�p, thu� giá tr� gia t ng (VAT) và thu� tiêu th� �.c bi�t lên g�n 50% vào n m 2006. V�i xu h��ng này, m�t m�c tiêu quan tr�ng ca ch��ng trình c�i cách qu�n lý thu� ca Chính ph là ph�i c�i thi�n m�i quan h� t��ng tác v�i khu v�c t� nhân. �i+u này ��'c th�c hi�n thông qua vi�c xây d�ng m�t v n hóa ph�c v� ng�,i �óng thu� m�t cách chuyên nghi�p h�n, k�t h'p v�i ch��ng trình ph" bi�n ki�n th c cho ��i t�'ng n�p thu�. �!ng th,i, h��ng ��n m�c tiêu ��n gi�n và hi�n �i hóa công tác qu�n lý thu�, c� ch� t� khai thu� �ã ��'c thí �i�m ��i v�i thu� thu nh�p doanh nghi�p và thu� VAT. D�a trên nh*ng thành công này, vi�c thí �i�m �ã m( r�ng ra nhi+u loi thu� và nhi+u ��a ph��ng khác.

0 5

10 15 20 25 30 35

2003 2004 2005 2006 2003 2004 2005 2006

D� toán Th�c t�

% G

DP

13

Hình 12: Thu ngân sách theo d� toán và trên th�c t�

Thu t2 ��t �ai Thu t2 d�u thô

Ngu�n: BTC. N m ngân sách 2007 s0 ch ng ki�n vi�c c-t gi�m thu� liên quan t�i các cam k�t WTO và ti�p t�c các cam k�t trong khuôn kh" Khu v�c m�u d�ch t� do ASEAN (AFTA). Tuy nhiên, nh*ng c-t gi�m thu� ban ��u theo WTO s0 không l�n l-m và thu ngân sách liên quan ��n th��ng mi nói chung d� ki�n s0 t ng do giá tr� nh�p kh#u t ng. Chính ph �ã b-t ��u th�c hi�n ch��ng trình c�i cách h�i quan, không nh*ng to �i+u ki�n th��ng mi thu�n l'i h�n mà còn giúp c�i thi�n tình hình thu ngân sách. Các th t�c h�i quan s0 chuy�n t2 ki�m soát th công t2ng lô hàng sang h� th�ng xác ��nh m�c tiêu ki�m soát t�t h�n trên nguyên t-c qu�n lý ri ro, và t ng c�,ng công tác h�u ki�m. Thu ngân sách cao h�n c1ng cho phép chi nhi+u h�n, c� v+ chi ��u t� l4n chi th�,ng xuyên. V+ chi th�,ng xuyên, t ng l��ng (bao g!m c� thanh toán b�o hi�m xã h�i) là m�t y�u t� �óng góp quan tr�ng, chi�m ��n 16-17% chi tiêu ngân sách trong n m 2005-2006. Chính ph �ã nâng m c l��ng t�i thi�u cho khu v�c t� nhân trong n��c t"ng c�ng là 214% k� t2 n m 2003, lên m c hi�n nay là 450 ngàn (28 �ô-la), và �ang có k� hoch s0 ti�p t�c t ng. Vi�c t ng l��ng ��'c thi�t k� �� làm gi�m b�t kho�ng cách gi*a khu v�c có v�n ��u t� n��c ngoài và khu v�c trong n��c, �ây là m�t ph�n ca các cam k�t qu�c t�. Do l��ng t�i thi�u cho khu v�c trong n��c là c� s( �� tính l��ng công ch c nên toàn b� qu6 l��ng �ã t ng lên. Trong nh*ng n m t�i, Chính ph d� tính các ��n v� hành chính s� nghi�p s0 chi�m t� tr�ng l�n h�n trong chi tiêu vào l��ng. Tuy nhiên, vi�c không áp d�ng m c l��ng t�i thi�u �� tính l��ng cho công ch c nhà n��c nh� áp d�ng cho khu v�c t� nhân c�n ph�i ��'c xem xét. Nh*ng ��n v� này �ã ��'c ��c l�p h�n trong vi�c gi* li ph�n phí và l� phí và phân b" chi tiêu. Xét t2 góc �� ngành, hai ngành y t� và giáo d�c c1ng có t� tr�ng chi cao h�n. Chi tiêu cho y t� t ng do chính ph th�c hi�n chính scash b�o hi�m y t� cho ng�,i nghèo và khám ch*a b�nh mi�n phí cho tr: em d��i 6 tu"i. Chi cho giáo d�c ��'c dành cho m�c tiêu nâng c�p tr�,ng h�c, �.c bi�t là ( nh*ng vùng có �i+u ki�n h�c t�p khó kh n. Ngân sách ��'c phân b" cho các t�nh theo h� th�ng ��nh m c chi tiêu. N m 2006 ��nh m c chi th�,ng xuyên có �u tiên h�n cho t�nh nghèo. B-t ��u t2 n m 2007, ��nh m c c1ng s0 ��'c áp d�ng trong vi�c phân b" ngân sách ��u t� cho các t�nh. �i+u này không ch� làm cho chi ��u t� c1ng chú

0

2

4

6

8

10

2003 2004 2005 2006 2003 2004 2005 2006

D� toán Th�c t�

% G

DP

14

tr�ng �u tiên t�nh nghèo h�n, mà còn t ng c�,ng s� minh bch trong quy trình phân b" ngân sách. Các công trình giao thông thy l'i l�n c1ng nh� �� nâng c�p tr�,ng h�c ��'c ��u t� b$ng cách phát hành công trái, ph�n này không thu�c m�c l�c ngân sách. Tuy nhiên, t"ng ngân sách chi tiêu ��'c Qu�c h�i phê duy�t và ��'c báo cáo cùng v�i báo cáo ngân sách. Bên cnh �ó, m�t s� t�nh thành, ch y�u là Hà N�i và thành ph� H! Chí Minh c1ng ��u t� cho các công trình h t�ng �ô th� b$ng ti+n phát hành công trái. Con s� huy ��ng t2 trái phi�u lên ��n 2% GDP trong n m 2005, và 1,4% trong n m 2006. M�t l9nh v�c c�n ph�i gi�i quy�t là vi�c gi�i ngân l�'ng ti+n thu ��'c t2 bán trái phi�u ch�m h�n k� hoch �.t ra. S� ch�m chp này ��'c truy nguyên là do th t�c ph c tp, và m�t ph�n có l0 do các v�n �+ ph c tp trong quá trình gi�i phóng m.t b$ng và tái ��nh c� trong các d� án.

Hình 13: Cân ��i ngân sách và các kho�n ngoài ngân sách

Ngu�n: BTC và Ngân hàng Th� gi�i.

Hình 13 cho th�y cân ��i ngân sách bao g!m c� các hng m�c trong và ngoài ngân sách. Các hng m�c ngoài ngân sách bao g!m trái phi�u xây d�ng c� s( h t�ng, các ngu!n cho vay li ��'c huy ��ng t2 ODA, Ngân hàng Phát tri�n Vi�t Nam và trái phi�u ch quy+n phát hành n m 2005. Tính t�t c� các hng m�c �ó, t"ng s� n' ca Chính ph � ng ( m c có th� qu�n lý ��'c - 44% GDP n m 2006. Theo k�ch b�n c� s(, t"ng s� n' ca Chính ph d� ki�n s0 t ng trong vòng 5 n m t�i, song s0 duy trì ( m c d��i 55% GDP. Sôi ��ng th� tr��ng ch�ng khoán ��n cu�i n m 2005, th� tr�,ng ch ng khoán Vi�t Nam m�i ch� có 41 công ty niêm y�t, v�i th� giá v�n d��i m�t t� �ô la hay 1,2% GDP. ��n cu�i tháng 4 n m 2007, con s� này �ã t ng lên 193 trong �ó 107 niêm y�t trên Trung tâm giao d�ch ch ng khoán thành ph� H! Chí Minh (HOSTC), và 86 niêm y�t ti Trung tâm Giao d�ch ch ng khoán Hà N�i (HASTC). N m 2006 ch ng ki�n m�t b��c nh�y v�t, khi có t�i g�n 100 công ty niêm y�t trên ti trung

0

1

2

3

4

5

6

7

2002 2003 2004 2005 2006

% G

DP

Thâm h t ngân sách ODA cho vay l�i DAF cho vay l�i trong n�c H� tng và các trái phi�u khác Trái phi�u ch! quy�n

15

tâm ch ng khoán. Các công ty �ua nhau lên sàn �� ��'c h�(ng ch� �� �u �ãi dành cho các công ty niêm y�t tr��c th,i �i�m h�t �u �ãi vào cu�i n m 2006. T"ng giá tr� th� tr�,ng t ng lên ��n kho�ng 22 t� �ô la vào tháng 2/2006 (t��ng ���ng 36% GDP n m 2006), song �ã gi�m xu�ng còn kho�ng 20 t� �ô-la vào th,i �i�m gi*a tháng 5/2007. Hi�n nay, t"ng giá tr� th� tr�,ng ti thành ph� H! Chí Minh ��c tính g�n 15 t� �ô la, còn ( Hà N�i là g�n 5 t� �ô la. Hình 14 cho th�y vi�c t ng t"ng giá tr� th� tr�,ng v�n ti HOSTC ch y�u là nh, các doanh nghi�p m�i niêm y�t t2 tháng 12/2006. C" phi�u ca nhi+u công ty trong s� này tr��c �ó �ã ��'c giao d�ch trên th� tr�,ng không chính th c, theo ngh9a �ó thì s� t ng tr�(ng ca th� tr�,ng ch ng khoán c1ng chính là vi�c chính th c hóa hot ��ng mua bán. Các công ty ��'c niêm y�t ch y�u là các DNNN �ã c" ph�n hóa.

Hình 14: T�ng giá tr� th� tr��ng c�a các doanh nghi�p niêm y�t trên HOSTC

Ngu�n: HOSTC và Ngân hàng Th� gi�i.

Ch� s� giá c" phi�u t ng 144% trong n m 2006, sau �ó t ng ti�p 40% tính ��n

15/5/2007 (Hình 15). S� t ng tr�(ng này ��'c �ánh d�u b(i nh*ng �'t dao ��ng giá c� l�n ca c� c" phi�u cá bi�t l4n ch� s� chung. Nhi+u mã c" phi�u th�,ng xuyên chm gi�i hn dao ��ng giá giao d�ch hàng ngày (±5% ti HOSTC và ±10% ti HASTC) theo c� hai chi+u gi�i hn tr�n và sàn. Vi�c t ng giá quá mnh không kh)i d4n ��n câu h)i li�u th� tr�,ng có ph�i �ang t ng tr�(ng quá nóng hay không. Sau khi �t �i�m k< l�c là 1170 vào ngày 12/3, ch� s� giá c" phi�u �ã gi�m 23 ph�n tr m trong vòng 30 ngày sau �ó, làm cho các nhà phân tích �+u nh�n ��nh r$ng �ã có s� �i+u ch�nh. Kh�i l�'ng giao d�ch gi�m mnh và giá tr� mua vào ca các nhà ��u t� n��c ngoài gi�m t2 150 tri�u �ô-la vào tháng 2 xu�ng g�n nh� b$ng 0 vào tháng 3. Tuy nhiên trong vài tu�n tr( li �ây ch� s� li t ng tr( li, và kh�i l�'ng giao d�ch c1ng h!i ph�c.

0

5

10

15

20

May-05 Aug-05 Nov-05 Feb-06 May-06 Aug-06 Nov-06 Feb-07 May-07

t� US$

Niêm y�t tr�c 1/06 Niêm y�t sau 1/06

16

Hình 15: Ch� s� Giá Ch�ng khoán Vi�t Nam (VN index)

Ngu�n: HOSTC.

Ch� s� giá trên thu nh�p (P/E) ca c" phi�u là m�t ch� s� th�,ng ��'c s% d�ng �� �ánh giá th� tr�,ng ch ng khoán. Nh�ng �ây là m�t ch� s� có ti�ng là th�t th�,ng ( nh*ng th� tr�,ng phát tri�n nhanh. V+ c n b�n, ch� s� P/E cao ��i v�i m�t loi c" phi�u có ngh9a là nhà ��u t� k7 v�ng công ty s0 có thu nh�p và l'i nhu�n t�t trong th,i gian t�i, ho.c thu nh�p trong t��ng lai ca công ty ít b� ri ro. Ch� s� P/E th�,ng khác nhau d�a theo ngành ho.c m c �� tr�(ng thành ca công ty, và r�t khó ch� ra m�t m c P/E ��'c coi là cao hay ph�n ánh vi�c th� tr�,ng ��nh giá c" phi�u �ó quá cao. �� tính P/E c�n có các báo cáo tài chính k�p th,i và chính xác v+ k�t qu� s�n xu�t kinh doanh ca doanh nghi�p nh�ng các báo cáo này li r�t d� b� thao túng b(i các th thu�t k� toán. T2 tr��c ��n nay, kinh nghi�m ph" bi�n trên nh*ng th� tr�,ng ch ng khoán lâu �,i là n�u ch� s� P/E v�'t quá 30 ��'c coi là có d�u hi�u c" phi�u �ã ��'c ��nh giá quá cao, m.c dù c1ng không hi�m khi ng�,i ta có th� th�y P/E v�'t quá 75 hay 100 ��i v�i nh*ng công ty thu�c l9nh v�c công ngh� cao.

Hình 16 �ánh d�u các ch� s� P/E và t ng tr�(ng GDP ( m�t s� n��c. Các s� li�u ��'c trình bày ( �ây cho th�y r$ng ( nh*ng n��c t ng tr�(ng nhanh thì ch� s� P/E c1ng cao h�n. Hay nói cách khác, ( nh*ng n��c nh� v�y, giá c" phi�u cao ( ch2ng m�c nào �ó ph�n ánh ti+m n ng thu nh�p cao ca công ty.

200

400

600

800

1000

1200

10-06 11-06 12-06 12-06 1-07 3-07 3-07 4-07 5-07

17

Hình 16: T�ng tr��ng GDP và ch� s� P/E

Ngu�n: HOSTC, Ngân hàng Th� gi�i, và JP Morgan. Hình 17 mô t� s� phân b� ca ch� s� P/E ��i v�i các công ty niêm y�t trên HOSTC. Ph�n l�n các công ty có P/E trong kho�ng t2 10 ��n 20, v�i trung v� P/E là 19 vào th,i �i�m tháng 5/2007. Tuy nhiên, m�t s� doanh nghi�p l�n có P/E cao trên 30. PE trung bình, v�i tr�ng s� tính theo th� ph�n ca công ty, � ng ( m c 33 vào th,i �i�m gi*a tháng 5, so v�i con s� 36 vào cu�i n m 2006. Các con s� ��'c trình bày là P/E “v�t” hay P/E n m tr��c, vì chúng d�a trên các báo cáo tài chính ca n m tr��c. Có th� l�p lu�n r$ng trong m�t n+n kinh t� t ng tr�(ng nhanh thì t�t h�n h�t nên nhìn vào ch� s� P/E “t��ng lai” hay P/E n m sau d�a trên báo cáo tài chính ��c tính ca 12 tháng ti�p sau �ó. K7 v�ng ( �ây là t ng tr�(ng thu nh�p nhanh s0 ��a P/E quay tr( li m c bình th�,ng h�n. Ví d�, n�u thu nh�p trên m&i c" phi�u (EPS) t ng trung bình 25% trong vòng 12 tháng t�i thì P/E n m sau s0 vào kho�ng 26.

Hình 17: Ch� s� P/E c�a các công ty niêm y�t trên HOSTC

Ngu�n: HOSTC.

Malaysia �ài loan Singapore

Hong Kong Philippines

Thailand

Trung qu�c

�n ��

Indonesia

Vietnam

0

10

20

30

40

50

0 2 4 6 8 10 12 T�ng tr�ng GDP (%)

Hàn qu�c

P/E

0

10

20

30

40

50

60

<10 10-20 20-30 30-40 40-50 50+

S�

doan

h ng

hi�p

12-2006 5-2007

18

Các nhà ��u t� gián ti�p n��c ngoài t) ra r�t quan tâm ��u t� vào th� tr�,ng ch ng khoán Vi�t Nam. S� thu hút ca th� tr�,ng ch ng khoán Vi�t Nam ��i v�i h� liên quan t�i s� t ng tr�(ng mnh m0 ca n+n kinh t� �i �ôi v�i "n ��nh kinh t� v9 mô. Vi�c gia nh�p WTO và nh*ng n& l�c c�i thi�n môi tr�,ng ��u t� c1ng là nh*ng y�u t� tích c�c. Ngoài ra, s� quan tâm ��n Vi�t Nam ca nhà ��u t� còn xu�t phát t2 mong mu�n và kh� n ng ki�m ��'c nh*ng tài s�n “ri ro cao - l'i nhu�n cao” trong danh m�c ��u t� ca mình. Kh� n ng này m�t ph�n có th� quy cho m c thanh kho�n cao ph" bi�n hi�n nay trong n+n kinh t� toàn c�u. =�c tính ph�n c" phi�u do nhà ��u t� n��c ngoài n-m gi* có giá tr� vào kho�ng 25% t"ng giá tr� th� tr�,ng ca HOSTC, t��ng ���ng kho�ng g�n 4 t� �ô-la. Giá tr� th� tr�,ng này cao h�n nhi+u so v�i s� v�n ��u t� g�c ban ��u vì nó �ã c�ng c� ph�n lãi v�n k� t2 th,i �i�m ��u t�. Tuy nhiên, c�n l�u ý r$ng con s� này thay �"i th�,ng xuyên tùy thu�c vào giá và l�'ng c" phi�u mua vào bán ra ca các nhà ��u t� n��c ngoài trên th� tr�,ng.

Hình 18: T�ng giá tr� th� tr��ng c�a HOSTC theo thành ph�n s� hu

Ngu�n: Ngân hàng Th� gi�i, d�a trên s� li�u ca HOSTC.

Theo ��c tính ca Ngân hàng HSBC, hi�n nay có kho�ng 43 qu6 n��c ngoài �ang hot ��ng chuyên v+ Vi�t Nam, trong �ó có 23 qu6 ��'c thành l�p t2 tháng 11/2006. Có th� d� �oán lu!ng v�n ��u t� vào Vi�t Nam s0 gia t ng trong nh*ng tháng t�i, vì nh*ng qu6 này b-t ��u gi�i ngân mnh h�n. Hot ��ng ��u t� ca các qu6 này có nh*ng lúc ch*ng li do nh*ng tin �!n v+ vi�c ki�m soát v�n h!i ��u n m. Nh�ng có kh� n ng h�n c� là h� v4n ch, �'i các �'t phát hành c" phi�u l�n ��u l�n d� ki�n s0 di�n ra vào cu�i n m nay hay ��u n m sau. M�t s� doanh nghi�p n$m trong danh sách 53 DNNN d� ki�n s0 c" ph�n hóa trong giai �on 2007-2010 theo quy�t ��nh ca Th t��ng h!i tháng 12/2006. Danh sách này bao g!m nh*ng công ty nh� Công ty b�o hi�m B�o Vi�t, Ngân hàng Ngoi th��ng Vi�t Nam (VCB), Ngân hàng Phát tri�n nhà �!ng b$ng sông C%u Long (MHB), T"ng công ty Thy tinh và G�m xây d�ng (Viglacera), và T"ng Công ty R�'u -Bia - N��c gi�i khát Hà N�i và Sài Gòn. Ngoài ra các Ngân hàng ��u t� và phát tri�n Vi�t Nam (BIDV), Ngân hàng Công th��ng (Incombank), và th�m chí có th� c� công ty �i�n thoi di ��ng l�n Mobifone, c1ng có th� s0 lên sàn vào cu�i n m 2007 hay ��u n m 2008.

0

2

4

6

8

2006 5/2007

(t� U

S$)

Nhà n�c T nhân trong n�c N�c ngoài

19

Tuy nhiên, s� bùng n" giá c" phi�u không th� ch� quy cho các nhà ��u t� n��c ngoài. Các nhà ��u t� trong n��c chi�m ��n trên m�t n%a t"ng giá tr� tr�,ng và c1ng “tích c�c” không kém, n�u không nói là có nhi+u tác ��ng to các c�n s�t giá c" phi�u. M�t s� nhà ��u t� m�i, có th� nói là thi�u kinh nghi�m tham gia vào th� tr�,ng theo cách ��n thu�n là �i theo nh*ng ng�,i mà h� tin là các nhà ��u t� có hi�u bi�t. R�t cu�c là có quá nhi+u ��u t� theo �u"i m�t l�'ng c" phi�u quá ít )i. > ch2ng m�c nào �ó, tình trng khan hi�m c" phi�u còn tr( nên x�u h�n b(i m�t s� l�'ng nh) c" phi�u “còn ��'c giao d�ch” ca m�t s� công ty ��'c s n lùng ráo ri�t. �i+u này li b-t ngu!n t2 vi�c nhà n��c v4n còn n-m gi* m�t l�'ng c" phi�u l�n không ��a ra giao d�ch. V�n �+ khan hi�m hàng hóa trên th� tr�,ng ch ng khoán có th� ��'c gi�i quy�t ph�n nào b(i các �'t phát hành c" phi�u l�n s-p t�i, m.c dù có kh� n ng là c�u ca c� nhà ��u t� n��c ngoài l4n trong n��c s0 v4n v�'t xa cung. Th�t ch�t quy ch� qu�n lý th� tr��ng ch�ng khoán S� quan tâm �.c bi�t ca nhà ��u t� n��c ngoài c�ng v�i nh*ng quan ngi v+ th� tr�,ng phát tri�n quá nóng �ã d4n t�i m�i lo ngi trong ��i ng1 nh*ng ng�,i làm chính sách r$ng dòng v�n ��u t� vào Vi�t Nam có th� s0 ��t ng�t ��o ng�'c và ra �i ! t. ��u n m 2007 �ã có nh*ng �+ xu�t ph�i ki�m soát lu!ng v�n ��u t� vào ch ng khoán. Tuy nhiên, chính ph �ã nhanh chóng loi tr2 kh� n ng áp d�ng nh*ng bi�n pháp này, ít nh�t là vào th,i �i�m hi�n ti. ��n cu�i n m 2006 t2 phía các hi�p h�i doanh nghi�p c1ng có yêu c�u t ng hn m c n-m gi* c" ph�n ca các c" �ông n��c ngoài hi�n nay �ang ( m c 49%. Chính ph không có cam k�t gì v+ v�n �+ này, và k� c� n�u �ã t2ng có k� hoch nào ��'c cân nh-c theo h��ng �ó thì có v: nh� c1ng �ã b� gác li. �� gi�m thi�u tác ��ng ca hi�u ng lan t)a t2 b�t k7 m�t s� ki�n tiêu c�c nào có th� x�y ra trên th� tr�,ng ch ng khoán, các bi�n pháp hn ch� ri ro ca ngân hàng ph�i ch�u nh*ng cú s�c nh� v�y �ã ��'c áp d�ng. Ngân hàng có ri ro khi cho vay �� ��u t� c" phi�u, ngoài ra còn ch�u ri ro gián ti�p thông qua vi�c cho vay ��i v�i các công ty ch ng khoán mà trong �ó ngân hàng c1ng có c" ph�n l�n. Theo l,i các quan ch c ca Ngân hàng Nhà n��c Vi�t Nam (NHNN), cho vay ��u t� c" phi�u chi�m kho�ng 2,6 -3% t"ng s� d� n' ca ngân hàng. Con s� này là không l�n n�u xét trên t"ng s�, song có th� có m�t s� ngân hàng, �.c bi�t là ngân hàng c" ph�n có m c ri ro cao h�n. Các ngân hàng c1ng nh�n xét r$ng, nhìn chung h� r�t th�n tr�ng trong vi�c ��nh giá các c" phi�u ��'c s% d�ng làm th� ch�p. Các bi�n pháp c#n tr�ng �ã ��'c �i+u ch�nh ��i v�i các ngân hàng ��'c công b� vào tháng 1/2007 không cho phép các ngân hàng ti�p t�c cho vay m�i ��i v�i các công ty ch ng khoán n$m d��i s� ki�m soát ca h�. Ngân hàng có th� cho các công ty không tr�c thu�c mình vay, nh�ng kho�n vay ch� ��'c phép gi�i hn ( m c 20% v�n �i+u l� ca công ty. Các kho�n vay liên quan ��n ��u t� ch ng khoán s0 ph�i mang m�t h� s� ri ro m�i ��'c thi�t l�p là 150%, có ngh9a là ngân hàng s0 ph�i gi* m�t l�'ng v�n nhi+u g�p r�3i các kho�n vay này. Bên cnh �ó, ngân hàng ch� ��'c phép s( h*u ��n 11% v�n �i+u l� ca m�t công ty hay qu6 ��u t�. �!ng th,i, t"ng các kho�n ��u t� nh� v�y không ��'c phép v�'t quá 40% v�n �i+u l� ca ngân hàng. Hot ��ng ca th� tr�,ng ch ng khoán gia t ng nhanh chóng d�,ng nh� �ã to cho các c� quan qu�n lý chi� nhi+u áp l�c và c1ng �.t ra yêu c�u to l�n ��i v�i n ng l�c ca các c� quan này. Các nhà ��u t� phàn nàn v+ thông tin không ��y � ho.c không chính xác, v+ tình trng giao d�ch n�i gián và vi�c x% lý không �úng các giao d�ch ti các công ty ch ng

20

khoán, v+ phân bi�t ��i x% v�i các c" �"ng thi�u s�. �áp li, m�t s� bi�n pháp �i+u ch�nh qu�n lý �ã ��'c áp d�ng. Các công ty niêm y�t ��'c yêu c�u ph�i nhanh chóng công b� k�t qu� tài chính và ph" bi�n nh*ng thông tin khác �� giúp các nhà ��u t� hi�u rõ h�n v+ th� tr�,ng và ng n ch.n tr��c các tin �!n. �y ban ch ng khoán nhà n��c (UBCKNN) c1ng công b� m c x% pht ��i v�i các cá nhân và công ty không cung c�p thông tin ho.c cung c�p thông tin gi� mo ho.c sai lc cho công chúng. UBCKNN tuyên b� s0 ti�n hành thanh tra các công ty ch ng khoán nào b� nghi ng, làm trái. M.c dù m c pht ti+n cao nh�t ch� là 70 tri�u �!ng, ��'c cho là không � hi�u l�c r n �e, song các bi�n pháp khác li nghiêm ng.t h�n. Ti+n bán c" phi�u t2 các kho�n giao d�ch ��'c coi là b�t h'p phát cùng v�i ch ng ch� �i kèm có th� b� t�ch thu. Các ch� tài x% pht khác bao g!m ng2ng phát hành c" phi�u theo k� hoch, rút gi�y phép kinh doanh ca các công ty ch ng khoán hay ca ng�,i lãnh �o qu6. Các qu6 ��u t� n��c ngoài ( Vi�t Nam ��'c ch� �o ph�i � ng ký v�i UBCKNN. Tr��c �ây, gi�y phép hot ��ng là do BTC hay các c� quan khác c�p, nh�ng theo Lu�t Ch ng khoán m�i có hi�u l�c vào tháng 1/2007, các qu6 ph�i � ng ký v�i UBCKNN. M�t l9nh v�c khác c1ng ��'c UBCKNN c� g-ng th-t ch.t qu�n lý là th� tr�,ng không chính th c (th� tr�,ng OTC) có hot ��ng quy mô r�t l�n. Tuy nhiên các bi�n pháp qu�n lý hi�n hành v�i th� tr�,ng nay d�,ng nh� ch�a m�y thành công. Theo Lu�t Ch ng khoán m�i, t�t c� các công ty c" ph�n có trên 100 c" �ông �+u ph�i � ng ký tr( thành công ty �i chúng. Các công ty �i chúng ph�i công b� báo cáo tài chính ��'c ki�m toán k� c� khi h� không niêm y�t. Các công ty này ph�i chuy�n c" phi�u ca h� vào trung tâm l�u ký ch ng khoán và cung c�p thông tin v+ giao d�ch c" phi�u cho HASTC thông qua m�t nhà môi gi�i ch ng khoán có � ng ký. Tuy nhiên cho t�i nay h�u h�t các công ty c" ph�n �+u ph�t l, quy ��nh b-t bu�c ph�i � ng ký và UBCKNN m�i ch� nh�n ��'c 134 ��n xin � ng ký. �� gi�i quy�t tình trng này, BTC �ã quy�t ��nh yêu c�u các công ty c" ph�n trong �ó nhà n��c n-m gi* c" ph�n �a s� ph�i � ng ký v�i UBCKNN. S� bùng n" ca th� tr�,ng ch ng khoán không ch� v�'t quá n ng l�c qu�n lý ca UBCKNN, mà còn làm quá t�i kh� n ng x% lý ca các công ty ch ng khoán ��i v�i các tài kho�n giao d�ch ngày càng t ng nhanh. �� hn ch� s� l�'ng các tài kho�n nh), m�t công ty ch ng khoán hàng ��u �ã quy ��nh m c �.t c�c t�i thi�u là 100 tri�u �!ng. Các công ty ch ng khoán c1ng phàn nàn v+ vi�c thi�u cán b� � n ng l�c �� �áp ng nhu c�u gia t ng ��t bi�n. Tình trng t ng mnh l�'ng c" phi�u niêm y�t và các công ty ch ng khoán c1ng d4n ��n nhu c�u quá l�n v+ nhân viên ki�m toán. > Vi�t Nam hi�n nay ch� có kho�ng h�n m�t ch�c công ty ki�m toán, ch y�u là các công ty nh), �� ki�m toán trên 200 công ty niêm y�t và 55 công ty ch ng khoán. K� hoch ca Chính ph là chuy�n HOSTC thành m�t s( giao d�ch ch ng khoán hoàn ch�nh theo �úng ngh9a cho các công ty l�n, thay vì là m�t trung tâm giao d�ch ch ng khoán. HOSTC, hi�n nay �ang n$m d��i UBCKNN, theo quy�t ��nh m�i s0 ��'c chuy�n thành m�t công ty trách nhi�m h*u hn v�i v�n �i+u l� là 1.000 t� �!ng. V�n � ng ký t�i thi�u ca các công ty niêm y�t ti HOSTC ��'c �+ ngh� t$ng t2 10 t� �!ng hi�n nay lên 80 t� �!ng (5 tri�u �ô-la). Kho�ng hai ph�n ba trong s� 107 công ty �ang niêm y�t hi�n nay không �áp ng ��'c �i+u ki�n này, song s0 có hai n m �� �t ��'c tiêu chu#n �ó. N�u ��n hn chót mà không �áp ng ��'c yêu c�u, các công ty này s0 ph�i chuy�n ra � ng ký ( HASTC. Yêu c�u v�n t�i thi�u ��i v�i các công ty ch ng khoán c1ng s0 t ng lên ��n 300 t� �!ng theo quy

21

��nh ca Ngh� ��nh 14. Hi�n nay, m�i ch� có hai công ty ch ng khoán có v�n �i+u l� trên 300 t� �!ng, còn m c v�n bình quân ca m�t công ty ch ng khoán Vi�t Nam là 77 t� �!ng (4,8 tri�u �ô-la). Các công ty s0 có hai n m �� nâng m c v�n ca mình. Trong t��ng lai, m�t d� th�o m�i ra v+ lu�t thu� thu nh�p cá nhân m�i s0 bao g!m các �i+u kho�n �ánh thu� thu nh�p t2 ch ng khoán. D� th�o �+ xu�t �ánh thu� thu nh�p c" t c ( m c 5%. D� th�o c1ng �+ ngh� �ánh thu� chuy�n nh�'ng c" phi�u. Theo các nhà buôn bán ch ng khoán, m�t tác ��ng t c th,i ca vi�c công b� d� th�o lu�t là s� s�t gi�m trên th� tr�,ng ch ng khoán. G�n �ây, chính ph c1ng ban hành ch tr��ng �ánh thu� ��i v�i các kho�n th�(ng b$ng c" phi�u. Tín d�ng t�ng tr��ng v�i tính thanh kho�n cao Tín d�ng t ng tr�(ng ch�m ( m c 21% h!i tháng 6/2006, song �ã t ng tr( li vào cu�i n m và ��c tính ( m c 27% vào tháng 3/2007 (Hình 19). M c t ng tr�(ng tín d�ng ca các NHTMNN � ng ( m c t��ng ��i th�p là 15% trong 12 tháng qua, trong khi m c t ng tr�(ng ca các NHTMCP li t ng ( m c trên 40%. Bên cnh m c t ng tr�(ng tín d�ng nhanh, các NHTMCP c1ng công b� m c l'i nhu�n cao c� trong n m 2006 và quý m�t n m 2007. Trong quý m�t n m 2007, các NHTMCP l�n báo cáo m c l'i nhu�n tr��c thu� cao g�n g�p hai ��n ba l�n so v�i cùng k7 n m 2006. �!ng th,i, m�t s� NHTMCP �ã ho.c �ang có k� hoch nâng m c v�n lên �� �áp ng yêu c�u m�i �.t ra là ph�i có s� v�n 1 nghìn t� �!ng vào n m 2008 và 3 t< �!ng vào n m 2010. Tuy nhiên, các c� quan ch c n ng c�m th�y quan ngi r$ng m�t s� ngân hàng có th� ��n thu�n là �ang l'i d�ng tình hình sáng sa ca th� tr�,ng ch ng khoán �� t ng v�n mà không th�c s� có nh*ng k� hoch kinh doanh ��y �. Do v�y, m�t quy ��nh m�i ra g�n �ây �ã yêu c�u các ngân hàng mu�n t ng v�n ph�i cung c�p k� hoch kinh doanh chi ti�t, trong �ó nêu rõ m c l'i nhu�n trên v�n s( h*u và t� l� c" t c d� ki�n là bao nhiêu sau khi t ng v�n.

Hình 19: T�ng tr��ng tín d�ng và ti�n t�

0%

10%

20%

30%

40%

50%

Jan-05

Mar

-05

May

-05

Jul-0

5

Sep-05

Nov-0

5

Jan-06

Mar

-06

May

-06

Jul-0

6

Sep-06

Nov-0

6

Jan-07

Credit Broad Money

Ngu�n: IMF. S� t ng tr�(ng ch�m li trong hot ��ng tín d�ng ca các NHTMNN có th� liên quan ��n nh*ng n& l�c nh$m ki+m ch� t ng n' x�u và tuân th theo các tiêu chu#n th�n tr�ng nghiêm ng.t h�n ��'c ��a ra vào n m 2005. Nâng cao ch�t l�'ng danh m�c ��u t� ��'c coi là m�t b��c �i then ch�t trong quá trình chu#n b� c" ph�n hóa ca các ngân hàng, và nh*ng

22

n& l�c ca h� �ã �t ��'c thành công nh�t ��nh. Moody’s �ã nâng m c x�p hng ��i v�i BIDV, còn Fitch �ã nâng m c x�p hng cho c� b�n NHTMNN l�n. C� hai t" ch c x�p hng này �+u nêu lên tình hình tài chính ��'c c�i thi�n ca các ngân hàng, �.c bi�t là vi�c t ng m c v�n và gi�m �áng k� n' x�u. Kh� n ng sinh l,i ca các ngân hàng nhìn chung �+u ��'c c�i thi�n nh, m c cho vay và lãi cao, k�t h'p v�i vi�c chuy�n h��ng cho vay khu v�c t� nhân nhi+u h�n. Vi�c c�i thi�n các s" n' ca ngân hàng �i �ôi v�i vi�c b�m thêm v�n ca Chính ph. D� ki�n t"ng m c tái c�p v�n cho t�t c� các NHTMNN s0 lên t�i 11 nghìn t� �!ng k� c� b$ng ti+n m.t và trái phi�u. BIDV �ã ��'c b�m thêm 3,4 nghìn t� �!ng và Ngân hàng Nông nghi�p và Phát tri�n Nông thôn (VBARD) s0 nh�n 3,8 nghìn t�. T ng tr�(ng ti+n g%i ( c� các NHTMNN và NHTMCP �+u duy trì ( m c cao, trung bình trên 40% trong vòng 12 tháng qua. V�i m c t ng tr�(ng ti+n g%i cao h�n nhi+u so v�i cho vay, các NHTMNN �ang d� th2a v�n kh� d�ng. T� l� cho vay trên ti+n g%i do �ó c1ng gi�m trong vòng 12 tháng tr( li �ây (Hình 20). Tính thanh kho�n cao c1ng làm cho t� l� lãi su�t liên ngân hàng gi�m, và các NHTMNN cung c�p ph�n l�n v�n vay. Lãi su�t cho vay qua �êm liên ngân hàng trong quý m�t 2007 gi�m xu�ng còn g�n 4% so v�i con s� 8% h!i ��u n m. Tuy nhiên, d� ki�n lãi su�t s0 cao tr( li vì nhu c�u tín d�ng theo quy lu�t mùa v� s0 gia t ng vào quý hai. Các doanh nghi�p Vi�t Nam th�,ng gi�i v�n cho các d� án t2 quý hai tr( �i sau khi nh�n ��'c phê duy�t t2 Chính ph hay c" �ông vào quý m�t.

Hình 20: Ch� s� thanh kho�n c�a h� th�ng ngân hàng

T� l� cho vay - ti+n g%i Lãi su�t Liên ngân hàng (ph�n tr m)

0.7

0.8

0.9

1.0

1.1

Jan-0

5

Apr-0

5Ju

l-05

Oct-05

Jan-0

6

Apr-0

6Ju

l-06

Oct-06

Jan-0

7

0

2

4

6

8

10

Overnight 1 M onth

Ngu�n: IMF và NHNN. Ti+n g%i t ng nhanh �!ng ngh9a v�i s� gia t ng mnh m0 m c t ng tr�(ng ti+n t� m( r�ng t2 25% vào gi*a n m 2005 lên 35% trong tháng 1/2007. Trong 12 tháng qua, m c t ng tr�(ng ti+n t� c� s( (là c� s( ca cung ti+n t� m( r�ng) ch y�u là do gia t ng ngu!n v�n n��c ngoài. M c t ng tr�(ng này th�m chí còn có th� cao h�n n�u NHNN không làm vô hi�u hoá tác ��ng ca vi�c t ng v�n n��c ngoài (xem ph�n d��i). Sau m�t th,i gian dài ch, �'i, các ngân hàng VCB và MHB �ã thuê các t� v�n qu�c t� có uy tín giúp �3 cho quá trình c" ph�n hoá. Các ngân hàng này d� ki�n s0 phát hành c"

23

phi�u l�n ��u vào quý 3 n m 2007, tuy nhiên c1ng có th� lùi sang quý 4. BIDV và Incombank c1ng chu#n b� c" ph�n hóa, và hi�n �ang trong quá trình thuê t� v�n. Hai ngân hàng này d� ��nh ti�n hành c" ph�n hóa vào quý 4 n m 2007 ho.c ��u n m 2008. D� ki�n nhà n��c s0 gi* li 51% c" ph�n trong các ngân hàng, và s( h*u ca nhà ��u t� n��c ngoài hn ch� ( m c 30%. Vi�c gi�m b�t c" ph�n ca nhà n��c ��'c d� ki�n s0 ti�n hành t2ng b��c, và trong giai �on ��u ca c" ph�n hóa s0 gi�m xu�ng không d��i 70%. Vi�c t ng hn m c n-m gi* c" ph�n ��i v�i m�t nhà ��u t� riêng l: v�n ��'c ch, �'i cu�i cùng �ã không �t ��'c nh� mong mu�n. Ng�,i ta d� ki�n r$ng ��i v�i các nhà ��u t� chi�n l�'c m c tr�n này có th� s0 ��'c nâng t2 m c 10% hi�n nay lên 20%, nh�ng cu�i cùng quy�t ��nh ��a ra là 15%. Trong m�t s� tr�,ng h'p �.c bi�t, Th t��ng có th� cho phép nhà ��u t� n��c ngoài n-m gi* ��n 20% c" ph�n. Theo các cam k�t gia nh�p WTO, Vi�t Nam c1ng �!ng ý cho phép các ngân hàng 100% v�n n��c ngoài hot ��ng t2 sau 1/4/2007. Tuy nhiên quy ��nh th�c hi�n cam k�t này v4n ch�a ��'c hoàn thi�n. Theo các ph��ng ti�n thông tin �i chúng, �ã có hai ngân hàng n��c ngoài �ã th� hi�n s� quan tâm mnh m0 ��i v�i vi�c thành l�p các chi nhánh 100% v�n n��c ngoài hot ��ng ti Vi�t Nam. Dòng v�n ��u t� thách th�c chính sách ti�n t� Dòng v�n ��u t� vào Vi�t Nam gia t ng làm cho vi�c th�c hi�n chính sách ti+n t� tr( nên ph c tp. Vi�t Nam ph�i ��i m.t v�i tình trng �ôi khi ��'c g�i tên là “b� ba b�t kh� thi” – t c trong cùng m�t lúc ph�i duy trì ��'c t� giá h�i �oái "n ��nh (ho.c g�n nh� c� ��nh), chính sách ti+n t� ��c l�p và m�t tài kho�n v�n m(. Dòng v�n ��u t� �" vào Vi�t Nam gia t ng �ã gây áp l�c làm cho t� giá h�i �oái t ng. H!i tháng Giêng, NHNN �ã m( r�ng biên �� giao d�ch ��i v�i t� giá gi*a �!ng Vi�t Nam và �ô la t2 ± 0,25 ph�n tr m lên ±0,5 ph�n tr m. Trong hai tháng ��u n m 2007, �!ng Vi�t Nam �ã t ng kho�ng 0,3% so v�i �ô-la M6 sau khi �ã gi�m kho�ng 0,9% trong n m 2006. Tuy nhiên, các c� quan ch c n ng không mu�n �� ti+n �!ng t ng giá h�n n*a vì có th� s0 làm �nh h�(ng x�u ��n th� cnh tranh trong xu�t kh#u, t2 �ó làm cho t ng tr�(ng ch�m li. Các c� quan ch c n ng �ã can thi�p vào th� tr�,ng b$ng cách mua thêm ngoi t�. Do �ó, ti+n �!ng t2 t2 xu�ng giá. S� can thi�p này vào th� tr�,ng ngoi t� d4n ��n vi�c gia t ng d� tr*.

Vi�c chuy�n sang m�t ch� �� t< giá linh hot h�n còn b� �nh h�(ng do Vi�t nam còn thi�u các công c� t� phòng v� và kinh nghi�m trong nghi�p v� này. �ây là nghi�p v� �òi h)i các k6 thu�t cân ��i dòng chu chuy�n ti+n t� h�t s c chi ti�t và chính xác ca các doanh nghi�p và các ��nh ch� tài chính. M�t �i+u rõ ràng là t ng tính linh hot ca t< giá có th� s0 gây m�t giá b�n t� khi nhi+u lu!ng v�n �" vào t2 bên ngoài. Tuy nhiên, ch� �� t< giá linh hot h�n c1ng có th� làm t ng giá b�n t� khi các �i+u ch�nh l�n trên th� tr�,ng ch ng khoán d4n t�i tình trng c� c�u li danh m�c ��u t�. N�u các doanh nghi�p và các ��nh ch� tài chính m�t cân ��i ho.c không th� cân ��i dòng chu chuy�n ti+n t� ca mình, h� có th� to thêm các áp l�c không nh) t�i các chính sách qu�n lý kinh t� v9 mô chung ca Chính ph. Tuy nhiên, nh*ng n& l�c nh$m ki+m ch� s� t ng giá ca �!ng ti+n �ã gây ra hi�u ng ph� không mong mu�n là làm gi�m b�t kh� n ng theo �u"i m�t chính sách ti+n t� ��c l�p ca Ngân hàng Nhà n��c. Vi�c tích l1y v�n d� tr* ngoi t� �� ng n ng2a t ng t� giá h�i �oái s0 d4n ��n gia t ng l�'ng ti+n t� và tín d�ng. N�u không có hành ��ng gì �� hn ch� vi�c gia t ng tín d�ng thì nó s0 có th� ti�p t�c ti�p thêm nhiên li�u cho lm phát. Do v�y NHNN �ã

24

bán công trái �� ph�n nào gom li ho.c “vô hi�u hóa” tính thanh kho�n d� th2a do tích l1y d� tr*. > m�t s� n��c, hành ��ng vô hi�u hóa này là m�t m�i lo ngi ��i v�i cân ��i tài s�n ca ngân hàng trung ��ng, vì thông th�,ng tài s�n d� tr* có m c lãi th�p h�n so v�i lãi su�t tr� cho nh*ng loi công trái ��'c phát hành �� h�p thu �� thanh kho�n. Tuy nhiên, trong tr�,ng h'p v�i NHNN �i+u này ch�a tr( thành m�i quan ngi vì nh*ng trái phi�u mà Ngân hàng phát hành ch� có lãi su�t kho�ng 1-2% cho ph�n l�n th,i gian ca n m v2a qua. T2 m�t góc �� khác, vi�c tích l1y d� tr* có th� ��'c coi là m�t ch tr��ng phù h'p. �i+u này là b(i khi có ri ro dòng v�n ��u t� gián ti�p có th� ��o chi+u m�t cách b�t ng, thì vi�c duy trì m�t l�'ng d� tr* l�n h�n so v�i tr��c �ây là m�t nhu c�u hoàn toàn h'p lý. Cho t�i g�n �ây, Vi�t Nam v4n duy trì m�t l�'ng d� tr* � �� trang tr�i cho ba tháng nh�p kh#u. Tuy nhiên, quan �i�m d� tr* d�a trên giao d�ch nh� v�y s0 không � �� che ch-n ri ro lu!ng v�n có th� rút ra ! t. Thu nh p trái phi�u gi�m ��i v�i ph�n ��u t� n��c ngoài B-t ��u t2 n%a cu�i n m 2006, các nhà ��u t� n��c ngoài b-t ��u quan tâm ��n trái phi�u do Chính ph Vi�t Nam phát hành. H� qu� là dòng v�n ��u t� và nhu c�u cao ��i v�i trái phi�u �ã d4n ��n tình trng thu nh�p trái phi�u chính ph k7 hn 5 n m gi�m t2 8,75% trong n%a ��u n m 2006 xu�ng còn 8,20% vào th,i �i�m cu�i n m. Lãi su�t hàng n m ca trái phi�u k7 hn 5 n m gi�m xu�ng còn 6,5% vào tháng 3 n m 2007, song �ã nhích lên 7,15% và 7,1% ti các �'t ��u giá cu�i tháng 4 và ��u tháng 5. > t�m chính sách, Chính ph �ã �ang c� g-ng phát hành trái phi�u k7 hn 5 n m v�i tính thanh kho�n cao thông qua ��u th�u theo lô l�n. Hi�n nay trên 400 sê-ri trái phi�u to ra tình trng manh mún, làm cho th� tr�,ng th c�p hot ��ng không sâu và tính thanh kho�n không cao. Kho bc nhà n��c s0 ng2ng phát hành theo ki�u bán l: trái phi�u cho các nhà ��u t� cá nhân �� gi�m b�t chi phí giao d�ch. V+ l9nh v�c trái phi�u công ty, T"ng Công ty Công nghi�p Tàu thy Vi�t Nam (Vinashin) �ã công b� �'t phát hành th ba ca Vi�t Nam và tính cho ��n nay là �'t phát hành trái phi�u công ty l�n nh�t v�i giá tr� 3 nghìn t� �!ng. Theo báo cáo, s� l�'ng � ng ký mua trái phi�u �ã v�'t g�p ba l�n so v�i yêu c�u, và 95% ��'c bán cho các nhà ��u t� n��c ngoài. Trái phi�u có k7 hn 10 n m, v�i lãi su�t hàng n m là 9%. N m 2006, T"ng công ty �i�n l�c Vi�t Nam (EVN) c1ng �ã phát hành trái phi�u công ty, ch y�u là bán cho các nhà ��u t� n��c ngoài. Trái phi�u k7 hn 10 n m ca EVN có lãi su�t coupon là 9,6% trong n m ��u và 9,96% k� t2 n m th hai tr( �i. �'t phát hành trái phi�u ch quy+n ca Vi�t Nam ra n��c ngoài ��'c ti�n hành vào tháng 10/2005. �'t phát hành này ��'c d� lu�n r�ng rãi công nh�n là thành công và biên �� lan r�ng ti kho bc M6 gi�m t2 256 �i�m c� b�n vào th,i �i�m phát hành xu�ng còn kho�ng 110 �i�m c� b�n vào tháng 4/2007. Ti+n thu ��'c t2 bán trái phi�u �ã cho Vinashin vay li. ��'c khuy�n khích b(i thành công này và v�i nhu c�u v�n ��u t� còn r�t l�n, Chính ph hi�n nay �ang cân nh-c huy ��ng ti�p kho�ng 1 t� �ô-la thông qua m�t �'t phát hành trái phi�u chính ph m�i. Vi�c thu h5p biên �� chung ��i v�i loi ch ng ch� n' m�i này c�ng v�i tình hình x�p hng trái phi�u ��'c c�i thi�n c1ng có tác d�ng t�t. H!i tháng 3, Moody’s �ã thay �"i quan �i�m �ánh giá v+ vi�c x�p hng trái phi�u chính ph phát hành b$ng ngoi t� Ba3 ca Vi�t Nam t2 "n ��nh sang tích c�c. Ph�n l�n ti+n thu ��'c t2 bán trái phi�u s0 ��'c dành cho vi�c xây d�ng nhà máy l�c d�u Dung Qu�t. S� còn li s0 dành cho T"ng Công ty

25

Hàng h�i Vi�t Nam (Vinalines) �� mua tàu m�i và cho T"ng Công ty Sông �à �� xây d�ng nhà máy thy �i�n. Ti th,i �i�m này, Chính ph ch�n cách phát hành trái phi�u ch quy+n và cho vay li vì b�n thân các t"ng công ty v4n ch�a ��'c x�p hng tín d�ng qu�c t�. EVN và T"ng Công ty D�u khí Vi�t Nam có kh� n ng s0 không phát hành trái phi�u công ty vào n m 2007 nh� �ã d� ki�n, mà có th� là vào n m 2008. T�ng Công ty ��u t� và Kinh doanh v�n Nhà n��c b�t ��u ho�t ��ng T"ng Công ty ��u t� và Kinh doanh v�n Nhà n��c (SCIC) b-t ��u hot ��ng vào tháng 8/2006. SCIC ��'c thành l�p nh$m t�p trung ph�n v�n do nhà n��c n-m gi* ti các công ty c" ph�n hóa vào m�t pháp nhân duy nh�t. ��ng c� quan tr�ng �� làm vi�c này là nh$m gi�i quy�t v�n �+ mâu thu4n l'i ích khi các b� ch qu�n hay chính quy+n các t�nh v2a là ch s( h*u li v2a là c� quan qu�n lý nhà n��c. Cách t" ch c tr��c �ây c1ng d4n ��n tình trng thi�u ��c l�p trong vi�c qu�n lý các DNNN trong hot ��ng hàng ngày. SCIC tìm cách ch�m d t tình trng này b$ng cách th�c hi�n quy+n s( h*u mà không can thi�p ��n hot ��ng hàng ngày ca doanh nghi�p. M�t m�c tiêu khác ca SCIC là s% d�ng �!ng v�n ca nhà n��c m�t cách h'p lý và hi�u qu� h�n. SCIC c� g-ng �t ��'c m�c tiêu này thông qua vi�c bán b�t c" ph�n ca nhà n��c, bao g!m c� bán � t, tìm ��i tác chi�n l�'c và sáp nh�p. SCIC có nhi�m v� to ra l'i nhu�n. T" ch c này c1ng quy�t tâm nâng cao tính minh bch trong vi�c s% d�ng v�n nhà n��c, c� trong hot ��ng ca các pháp nhân khác mà SCIC có ��u t�. Các công ty quan tr�ng trong danh m�c ��u t� ca SCIC bao g!m Vinamilk, Pacific Airlines, FPT, và B�o Minh.

Tính ��n cu�i tháng 3/2007, SCIC �ã ti�p qu�n quy+n s( h*u ca nhà n��c ti 433 DNNN ��'c c" ph�n hóa v�i t"ng giá tr� s" sách vào kho�ng 3,4 nghìn t� �!ng. D� ki�n ��n cu�i 2007 SCIC s0 nh�n quy+n s( h*u ti 1.033 doanh nghi�p, bao g!m c� các ngân hàng, v�i s� l�'ng n-m gi* ca nhà n��c lên ��n 7,2 nghìn t� �!ng theo giá tr� s" sách và giá th� tr�,ng ��c tính vào kho�ng 36 nghìn t� �!ng.

B�ng 4: Phân lo�i DNNN theo SCIC

Nhà n��c s� hu (ph�n tr m)

V�n (t< �!ng)

ROE (ph�n tr m)

Nhóm A Trên 50 Trên 80 Trên 15

Nhóm B 30 ��n 50 20 ��n 80 Trên 15

Nhóm C D��i 30 D��i 20 D��i 15

Ngu�n: SCIC.

SCIC phân loi các DNNN c" ph�n hóa thành ba nhóm: A, B và C (B�ng 4). SCIC s0 t�p trung t ng c�,ng ho.c tái c� c�u các doanh nghi�p thu�c nhóm A t c các doanh nghi�p hot ��ng trong các ngành ��'c x�p là chi�n l�'c. Các doanh nghi�p nhóm B v�i ti+m n ng t�t s0 ��'c h& tr' �� niêm y�t trên th� tr�,ng ch ng khoán. Nhóm C bao g!m các doanh nghi�p mà v+ lâu dài nhà n��c s0 không c�n ��u t�. SCIC s0 bán d�n c" ph�n ca nhà n��c trong các doanh nghi�p thu�c nhóm này. Trong n m 2007, SCIC có k� hoch bán c" ph�n trong 50 công ty v�i t"ng giá tr� s" sách vào kho�ng 227 t� �!ng (14,2 tri�u �ô-la).

26

M�t l9nh v�c c�n ��'c làm rõ là vai trò ca SCIC ��i v�i các T"ng Công ty hay T�p �oàn Kinh t� hi�n nay �ang hot ��ng theo mô hình công ty qu�n lý v�n. Hi�n nay, d�,ng nh� là SCIC ti�p qu�n quy+n s( h*u theo t2ng tr�,ng h'p c� th�. Theo báo cáo, ��i v�i hai ngân hàng s0 c" ph�n hóa vào cu�i n m nay là VCB và MHB, Th t��ng �ã ch� �o SCIC nh�n quy+n s( h*u. Nhìn chung, SCIC s0 ch� ti�p qu�n quy+n s( h*u ca nhà n��c khi nào công ty m5 ca t�p �oàn kinh t� hay t"ng công ty �ã ��'c c" ph�n hóa. C1ng c�n ph�i xem xét vai trò ca SCIC d��i góc �� Quy�t ��nh 38 – v n ki�n này quy ��nh các ngành mà nhà n��c s0 gi* quy+n ki�m soát 100%, 50% hay nhi+u h�n. Quy�t ��nh 38 thay th� cho quy�t ��nh tr��c �ây trong �ó s� ngành mà nhà n��c gi* quy+n ki�m soát 100% �ã gi�m t2 29 xu�ng còn 19. Nhà n��c s0 s( h*u toàn b� các doanh nghi�p hot ��ng trong các ngành nh� thu�c n", hóa ch�t ��c hi, ch�t phóng x, v1 khí, báo chí truy+n thông, ki�m soát không l�u, in và �úc ti+n, và ngành x" s�. Nhà n��c c1ng s0 gi* trên 50% c" ph�n trong các DNNN �ã c" ph�n hóa trong các l9nh v�c nh� d�ch v� công, khai thác và ch� bi�n d�u khí và c� s( h t�ng mng l��i công ngh� thông tin.