MSC2018

BİLGİSAYARUYGULAMALARI

Öğr. Gör. Dr. Alper VAHAPLAR

DEÜ Fen Fakültesiİstatistik Bölümü

Dersin İçeriği• Hafta 1:

Bilgisayarın tarihçesi, İkilik sayı sistemi,Bilgisayar bileşenleri (yazılım – donanım)

• Hafta 2:Microsoft Windows’a giriş, Kullanıcı ara yüzü, Klavye kısa yolları, Kişiselleştirme, Yönetim, Temel Windows uygulamaları

• Hafta 3,4: Microsoft Word 2010

• Hafta 5-7:Microsoft Excel 2010

2

Dersin İçeriği• Hafta 8:

Ara sınav

• Hafta 9:Microsoft Powerpoint 2010

• Hafta 10: Internet ve Web, Bilgisayar ağları ve Sunucular, DNS, http, smtp, ftp, IP adresi, ping…

• Hafta 11-14:Temel HTML bilgisi, Frameler, Tablolar ve Formlar

3

Bilgisayar

Bilgisayar Nedir?

• Günlük hayattaki işlerimizi kolaylaştırmak üzere geliştirilmiş,

• kullanıcıdan aldığı verilerle mantıksal ve aritmetiksel işlemleri yapan,

• yaptığı işlemlerin sonucunu saklayabilen,

• sakladığı bilgilere istenildiğinde ulaşılabilen

• elektronik bir alettir.

4

Bilgisayarın Tarihçesi• MÖ 2600 – Abaküs

• Basit toplama ve çıkarma işlemleri

5

Bilgisayarın Tarihçesi• 1621 – Sürgülü Cetvel

• Öncelikle çarpma ve bölme işlemleri içinkullanılmış. Ayrıca kök alma, logaritma vetrigonometrik fonksiyonlar da hesaplanabilir.

6

William Ougtred

Bilgisayarın Tarihçesi• 1642 – Pascaline Hesap Makinesi

• “Elde”li toplama ve “ödünç”lü çıkarma

7

Blaise Pascal

Pascal programlama dili (1970)

Bilgisayarın Tarihçesi

• 1671 – Leibniz Çarkı

• Çarpma, Bölme ve Karekök alma

8

Gottfried Wilhelm Leibniz

İkili sayı sistemi

Bilgisayarın Tarihçesi• 1801 – Dokuma tezgahı,

• Delikli kartlar

9

Joseph Marie Jacquard

Bilgisayarın Tarihçesi• 1822 – Fark Motoru

• 1830 – Analitik Motor çalışmaları başladı.

• 1847-1849 yeniden Fark Motoru.

10

Charles Babbage

Ada Byron Lovelace

• II. Dünya Savaşı’nda Enigma kodlarını kırmıştır.

• Turing Testi - bir makinenin düşündüğünü söylemek mümkün mü?

11

Bilgisayarın Tarihçesi

Alan Turing

Bilgisayarın Tarihçesi• 1944 – MARK-1

• İlk otomatik dijital bilgisayar

• Logaritma/ Trigonometri

• Hızı saniyede 80 hertz

• Çarpma – 6 sn.

• Bölme – 15 sn.

• Log /Trigonometri –60 sn.den fazla

12

Howard Hathaway Aiken

Bilgisayarın Tarihçesi• 1946 – ENIAC (Electrical Numerical Integrator And Computer)

• Askeri amaçlı

• Saniyede

• 5000 toplama/çıkarma

• 385 çarpma

• 40 bölme

• 3 karekök

• 30 ton

• 167 m213

14

• Bilgisayarın çalışmasının program komutlarıyla denetlenmesi,

• Program ve verilerin birbirine karışmadan bellekte tutulması ile ilgili çalışmalar.

• Bilgisayarların temelini oluşturan bilgisayar mimarisinin ilkeleri

15

Bilgisayarın Tarihçesi

John Von Neumann

Bilgisayarın Tarihçesi• 1970 – IBM anabilgisayar(3090, 7090, 360, 370)

• 1971 – İlk Mikroişlemci– 4004 – Intel

• 1976 – APPLE - Steve Wozniak ve Steve Jobs

16

Bilgisayarın Tarihçesi• 1981 – IBM PC (Personal Computer)

• Mikroişlemci

• 8088/8086

• 80286

• 80386

• 80486

• 80586

• PII, PIII, PIV…

• Celeron, Xeon, Core 2 Duo

• i3, i5, i7 17

(Pentium)

Bilgisayarın Tarihçesi• 1. Kuşak (1950-1958):

Lambalı teknolojiye dayanan ENIAC benzeri çok büyük aygıtlar.

• 2. Kuşak (1958-1964): Transistör kullanan bilgisayarlar.

• 3. Kuşak (1965-1971): Transistör birleştirilerek Entegre devreler yapıldı. İlk merkezi işlem birimi CPU yapıldı.

• 4. Kuşak (1972-günümüz): Mikroişlemcili günümüz bilgisayarları.

• 5. Kuşak(Günümüz-Sonrası):

Yapay zekâ teknolojileri.

18

Bilgisayarın Tarihçesi1. Kuşak (Vakum Tüplü) (1950-1958):

Lambalı teknolojiye dayanan ENIAC benzeri çok büyük aygıtlar.

1. İşlemci olarak çok büyük vakum tüpleri kullanılırdı.

2. Fazla enerji harcarlardı.

3. Çevreye fazla ısı yayarlardı.

4. Veri programlarını ana belleklerinde tutarlardı.

5. Saklama aracı olarak manyetik teyp kullanılırdı.

6. Programlar fazla detay gerektiren makine dilinde yazılırdı.

19

Bilgisayarın Tarihçesi2. Kuşak (Transistörlü)(1958-1964):

Transistör kullanan bilgisayarlar.

1. İşlemci olarak vakum tüpleri kullanılırdı.

2. Ortalama 10.000 transistör ile çalışırlardı.

3. Az enerji kullanırlardı.

4. Daha az ısı yayarlardı.

5. Transistörler tablolar üzerine el ile monte edilirdi.

20

Bilgisayarın Tarihçesi3. Kuşak (Entegre Devreli) (1965-1971):

Transistörler bir araya getirilerek Entegre Devreler yapıldı.İlk Merkezi İşlem birimi CPU yapıldı.

1. İşlemci olarak entegre devreler kullanılırdı.

2. Düşük maliyet ile yüksek güvenirlik sağlanmaya başlandı.

3. Manyetik diskler kullanılmaya başlandı.

4. Program ve veriler ihtiyaç duyulduğu sürece saklanabiliyordu.

21

Bilgisayarın Tarihçesi4. Kuşak (Mikroişlemcili) (1972-günümüz):

İşlem ve kontrol birimlerinin tümünün bir arada bulunduğu chiplergeliştirildi.

1. Mikroişlemcilerle daha hızlı işlemler yapılmaktadır.

2. Daha fazla bilgi ve program saklanabilen disk ve CD'lerkullanılabilmektedir.

3. Yapay zekâ kavramı hayata geçirilmiştir.

4. Ağ sistemleri oluşturulup bilgisayarlar arasında iletişim sağlanabildi.

5. Bilgisayarlar fiziksel olarak küçülerek kullanışlı ve taşınabilir hale geldi.

22

Bilgisayarın Tarihçesi5. Kuşak (Yapay Zekâlı) (Günümüz ve Sonrası):

Yapay Zekâlı makineler - kendi kendini denetleyebilen, daha akıllı veinsanlarla tam bir uyum içerisinde olabilen zeki makineler.

Beklenen hedefler;

1. Üretkenliğin düşük olduğu alanlarda, üretkenliği arttırmak amacıylapratik metotlar geliştirmek.

2. Kalkınmada ve gelişmede, uluslar arası dayanışmaya katkıdabulunmak.

3. Enerji ve kaynak tasarrufunda bulunmak.

4. Toplumun sorunlarına pratik çareler bularak, toplumsal huzur vegüvenin sağlanmasında katkıda bulunmak.

23

Bilgisayar Denince…

• Ekran (monitör),

• Klavye,

• Mouse,

• Kasa,

• Modem,

• Kamera,

• Tarayıcı (Scanner)

• Windows,

• Facebook, Twitter…

• Office (Word, Excel...)

• MP3,

• Media Player

• Antivirüs…

24

25

Bilgisayarın Bileşenleri

Bilgisayar

Donanım Yazılım

Bilgisayarların elektronik, metal ve/veya plastik parçalarından oluşan fiziksel kısımlarına donanım denir.

Donanımı kullanmak için gerekli, özel amaçlara yönelik uygulamalara hizmet etmek üzere geliştirilmiş programlardır.

DONANIM

Giriş Birimleri Çıkış Birimleri Veri DepolamaTemel Donanım

Elemanları

Klavye

Fare

Tarayıcı

Optik Okuyucu

Barkod

Okuyucu

Mikrofon

Monitör

Yazıcı

Çizici

Hoparlör

Bellek:

RAM

ROM

Saklama:

Hard Disk,

Disket,

CD, DVD

Anakart

Ekran Kartı

Ses Kartı

Ethernet Kartı

Fax-Modem

Kartı

Güç Kaynağı

26

Yazılım• Sistem Yazılımları:

• İşletim sistemleri (Windows, Linux, Unix, Android vs…)

• Sürücüler

• Uygulama Yazılımları:

• Oyunlar

• Müzik ve film programları,

• Web tarayıcılar

• Virüs programları

• …

27

• Uygulama ve sistem programlarını geliştirmek içinkullanılan yazılımlardır.

• Bütün programlar, programlama dilleri ile yazılırlar.

Programlama Dili

28

• Assembly

• Fortran

• Visual Basic

• C

• C ++

• C#

• Delphi

• Basic

• Pascal

• Java

• PHP

• Perl

• .NET

• KyLix

29

Programlama Dilleri

Programlama

dillerinden biri

kullanılarak belli bir

uygulama için yazılan

programlardır.

Mesleki ve ticariyazılımlar

LOGO, VEGA, ETA, NETLE

Bilimsel veMühendislik

yazılımları

SPSS, MINITAB, SAS, AutoCAD

Grafik ve animasyon PHOTOSOP, 3DMAX,

Veritabanıprogramları

DBASE, MYSQL,ORACLE

Kelime işlemprogramları

WORD, WORDSTAR,

Hizmet programlarıNORTON, WINZIP,

WINAMP

Uygulama Programları

30

1. Süper Bilgisayar:Çok sayıda işlemciye sahip, kapasite-hız-başarım açısından çok ileri bilgisayarlardır.Büyük bilimsel çalışmalar, nükleer enerji araştırmaları, hareketli animasyonlar,

meteoroloji…

2. Mainframe Bilgisayarlar (Ana bilgisayar):• Kullanıcı sayısı > 250• İşlem gücü oldukça yüksek • Büyük şirketler, bilgi işlem merkezleri, araştırma kurumları, üniversiteler…

Süper bilgisayarlar işlemci gücüne dayalı tek bir çalışma içindir. Mainframe çok kullanıcılı yapıya sahiptir.

3. PC (Personal Computer): • Kişisel bilgisayarlar.

4. Mini Bilgisayar (Netbook), Dizüstü (Laptop), Tablet31

Bilgisayar Çeşitleri

32

• Anakart: elektronik sistemlerin birincil ve en merkezîbaskılı devre kartıdır. Özel alaşımlı bir blok üzerineyerleştirilmiş ve üzerinde RAM yuvaları, genişleme kartıslotları, devreler ve yongalar bulunan kare şeklinde birplakadır.

• Chipset (Yonga seti): anakartın "beynini" oluşturanentegre devrelerdir. PC içindeki veri akışını denetler.

• Veri yolu (Bus): Bilgisayarın farklı bileşenleri arasındaİletişimi sağlamak amacıyla kullanılan kanallara denir.

33

• Merkezi işlem birimi (CPU–Central ProcessingUnit) (İşlemci):

• Bilgisayarda yapılan tüm işlemleri kontrol eder.

• Giriş ve çıkış birimlerinin denetimi

• Bellek ile ilgili işlemler

• Komutların yorumlanması

• Bilgisayarın bir bütün olarak çalışmasını sağlar.

34

Bellek Çeşitleri• RAM, Random Access Memory (rasgele erişimli bellek):

• Diğer hafıza birimlerinden okunması gereken bilgiler RAM belleğegönderilir.

• Bu bilgiler bellekteki herhangi bir boş alana yazılır.

• Veri depolanabilir, silinebilir, okunabilir, değiştirilebilir.

• Elektrik kesintisi veya makineyi kapatma durumunda RAM’deki tümbilgiler silinir.

• ROM, Read Only Memory (sadece okunabilir bellek):

• Bilgisayarın açılışını ve çalışmasını etkileyen kodlar saklanır.

• Kullanıcı tarafından değiştirilemez bellek türüdür.35

2008…

Core2 Duo 2.4 GHz

1 GByte RAM

320 GByte Hard Disk

19" TFT Monitor

512 Mbyte Ekran Kartı

Kablosuz Modem

DVD-RW

Windows Vista / XP

1996…

Intel Pentium 166 Mhz

32 MByte RAM

540 MByte Hard Disk

14" CRT Monitör

4 MByte Ekran Kartı

56 Kbit/sn Modem

4x CD-ROM

MS DOS + Windows 95

2018

Core i7 4.0GHz ya daAMD FX 4.7GHz

16 GByte RAM

3 TByte Hard Disk

27" LCD Monitör

4 GByte Ekran Kartı

Kablosuz Modem

Blu-Ray Disc

Windows 10 / Mac OS X

Bilgisayar alırken…

36

Bilgisayar• Bilgisayar ne ile çalışır?

• Elektrik enerjisi ile

• Bilgisayarın Dili nedir?

• İkilik düzen (Binary system)

• 0 ve 1

37

0 0 0 0 0 0 0 0

8 Bit = 1 Byte

Bit (Binary digit)

İkilik Düzen• 1 Byte = 8 bit

• 210 Byte

• 220 Byte

• 230 Byte

• 240 Byte

38

= 1024 Byte = 1 KiloByte = 1 KByte

= 1024 KByte = 1 MegaByte = 1 MByte

= 1024 MByte = 1 Giga Byte = 1 GByte

= 1024 GByte = 1 Tera Byte = 1 TByte

1024 Terabyte TB = 1 Petabyte

1024 Petabyte PB = 1 Eksabyte1024 Eksabyte EB = 1 Zettabyte1024 Zettabyte ZB = 1 Yottabyte

Alıştırmalar-İkilik Düzen• (00000001)2 = ( )10

• (00000010)2 = ( )10

• (00000100)2 = ( )10

• (00000101)2 = ( )10

• (00000111)2 = ( )10

• (11111111)2 = ( )10

• (10000000)2 = ( )10

39

1

2

4

5

7

255

128

Alıştırmalar

• 3 Byte = ??? Bit

• 5 MByte = ???? KByte

• 10 MByte = ????? Bit

40

24

5120

10x1024x1024x8