Blaise Pascal (1623-1662)Blaise Pascal (1623-1662)

-Twórca słynnego dzieła filozoficznego

pt. Myśli

Wszechstronnie uzdolniony:-Wynalazł pierwszą maszynę liczącą-- Potwierdził doświadczalnie istnienie ciśnienia atmosferycznego-- napisał pracę o krzywych stożkowych-- zmagając się z ciężką chorobą, zaczął pisać apologię myśli chrześcijańskiej

„trzeba być geometrą, pirronistą i pokornym chrześcijaninem” (myśl 438)

• geometra – to człowiek o wielkiej wierze w ludzki rozum;

• pirronista – to sceptyk, ktoś kto zdaje sobie sprawę ze względności wszystkich prawd,

(Pirron to największy starożytny sceptyk);

• chrześcijanin – to ten, kto odkrywa, iż wiara chrześcijańska daje odpowiedzi na pytania najważniejsze:

‘skąd przybywam i dokąd zmierzam’

Dwa źródła wiedzy:Dwa źródła wiedzy:

„Poznajemy prawdę nie tylko rozumem ale i sercem” (479)

„Serce ma swoje racje których rozum nie zna” (477)

1.Poznanie rozumowe - dyskurs rozumowy: abstrahowanie, analiza i wnioskowanie (Kartezjusz);

2.Poznanie „sercem” (nie chodzi o emocje):- kontemplacja intelektualna - (nawiązanie do Platona)- prosty akt wiary - (nawiązanie do Augustyna)

Filozofia „zakładu Pascala”Filozofia „zakładu Pascala”

„Porządek serca” czyli wraz z kontemplacją i aktem wiary człowiek odkrywa, że świat składa się z dwóch porządków:

skończonego, ograniczonego, świata ziemskiego, którego dobra są marne, gdyż tylko doczesne;

Nieskończonego – Bóg - nieporównywalnie doskonalszego;

„[..] Bóg jest albo go nie ma. Ale na którą stronę się przechylić. Rozum nie może tu nic określić […] trzeba się zakładać; […] jeśli wygrasz, zyskujesz wszystko; jeśli przegrasz, nie tracisz nic; […] tutaj jest nieskończoność życia nieskończenie szczęśliwego do wygrania, szansa wygranej przeciw skończonej ilości szans strat i to, co stawiasz, jest skończone […] natomiast skończone jest niczym w porównaniu z nieskończonością, nie ma więc po co się dalej zastanawiać” (451)

Wraz z wiarą człowiek zyskuje życie wieczne po śmierci (jeśli okaże się, że Bóg istnieje);

nie traci nic (jeśli okaże się, że Boga nie ma); nie wierząc człowiek traci wszystko (jeśli okaże

się, że Bóg istnieje).

Potocznie rzecz ujmując „ekonomiczny” dowód na istnienie Boga, inaczej zwany zakładem Pascala głosi, że wierzyć się opłaca.

„Ekonomiczny” dowód na istnienie Boga

Co zyskuje się za Co zyskuje się za życia?życia?

„Co ci grozi stąd, żeobierzesz tą drogę? Będziesz wierny,Uczciwy, pokorny, wdzięczny,

dobroczynny, przyjacielski, szczery,prawdomówny” (451)

W aspekcie dowodów na istnienie BogaW aspekcie dowodów na istnienie BogaZapamiętaj!Zapamiętaj!

Kosmologiczny dowód na istnienie Boga sformułowany przez Arystotelesa

Drogi dojścia do poznania Boga sformułowane przez św. Tomasza

Ontologiczny dowód na istnienie Boga sformułowany przez Kartezjusza

Pascala „ekonomiczny” dowód na istnienie Boga

To najważniejsze próby dowodzenia Boga podjęte w filozofii europejskiej