Biuletyn Jakości

BIULETYNJAKOÂCI

T Ü V R h e i n l a n d P o l s k a S p ó ∏ k a z o . o .

32005 (15)

e - m a i l : p o s t @ p l . t u v . c o m • w w w . p l . t u v . c o m

Szkoleniaoutdoor

SystemZarzàdzaniaBezpieczeƒstwemInformacji

Mi´kkie projekty szansà na wzmoc-nienie oferty firmszkoleniowych

Szanowni Paƒstwo,

Po zakoƒczonym ju˝ okresie urlopowym, wszyscy z pewnoÊcià zdà˝yli si´ ju˝ wdro˝yç w swoje codzienne obowiàzki s∏u˝bowe. W Êlad za tym przesy∏amy Paƒstwu trzeci w tym roku numer Biuletynu JakoÊci. W bie˝àcym numerze przybli˝amy Paƒstwu tematyk´ funduszy struktural-nych w zakresie tzw. „projektów mi´kkich”. W rubryce wydarzenia zamieszczamy informacje o uroczystej gali II edycji Programu „Gwarant CzystoÊci i Higieny”, wyró˝nieniu Polski Sukces przyznanym firmie TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o. oraz o platformie TUVdotCOM, która funk-cjonuje ju˝ w j´zyku polskim. ˚yczymy przyjemnej lektury! Zespó∏ redakcyjny

TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o.

ZarzàdJanusz Grabka - Prezes Zarzàdu

Marek Mucha - Wiceprezes Zarzàdu

Siedziba02-146 WARSZAWA

ul. 17 Stycznia 56tel.: 022/ 846 79 99tel.: 022/ 846 51 63fax: 022/ 868 37 42

41-800 ZABRZEul. M. Sk∏odowskiej-Curie 34

tel.: 032/ 271 64 89tel.: 032/ 271 06 23fax: 032/ 271 64 88

60-729 POZNA¡ul. ¸ukaszewicza 43

tel./fax: 061/ 867 81 87tel./fax: 061/ 864 22 58

20-950 LUBLINul. Czechowska 4

tel.: 081/ 532 86 68tel.: 081/ 532 86 87

10-434 OLSZTYNul. Ko∏obrzeska 50

tel.: 089/ 533 14 80tel.: 089/ 533 15 39

tel. kom.: 0 609 579 433

42-200 CZ¢STOCHOWAul. Kuceliƒska 22

tel.: 034/ 323 50 54tel. kom.: 0 603 784 817

70-370 SZCZECINul. Bohaterów Warszawy 15/16

tel./fax: 091/ 484 49 67

77-100 BYTÓWul. L´borska 24

tel./fax: 059/ 822 79 53tel.kom.: 0 695 888 838

85-825 BYDGOSZCZul. Wojska Polskiego 65tel./fax: 052/ 374 73 87tel.kom.: 0 607 464 786

87-800 W¸OC¸AWEKul. Toruƒska 222

tel./fax: 054/ 237 28 60tel.kom.: 0 603 950 971

32-020 WIELICZKAul. Legionów 14

tel.: 012/ 291 53 00fax.: 012/ 291 53 01

W zwiàzku z mo˝liwoÊcià zamieszczenia ad-resów internetowych Paƒstwa firm na naszej stronie internetowej, goràco prosimy zainte-resowanych o kontakt (telefoniczny lub ma-ilowy) w tej sprawie z nast´pujàcà osobà:

Marek åwiok • tel.: 032/ 271 06 [email protected]

PrzeÊlemy Paƒstwu stosowny formularz oÊwiadczenia w którym wyrazicie Paƒstwo zgod´ na umieszczenie adresu internetowe-go na naszej stronie internetowej.

Spis treÊci

1. Kilka s∏ów od Redakcji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . str. 22. Rozwój certyfikacji personelu badaƒ nieniszczàcych w praktyce jednostki certyfikujàcej TÜV CERT w Polsce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . str. 43. System Zarzàdzania Bezpieczeƒstwem Informacji. BS 7799-2:2002 / PN-I-07799-2:2005. Cz´Êç II . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . str. 54. Mi´kkie projekty szansà na wzmocnienie oferty firm szkoleniowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . str. 86. Szkolenia outdoor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . str. 115. Szkolenia, konferencje, seminaria . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . str. 137. Ró˝noÊci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . str. 15

2 BIULETYN JAKOÂCI

TUVdotCOMPrezentujemy numery identyfikacyjne ID naszych Klientów, które pos∏u˝à Paƒstwu do sprawdzania i uzyskania interesujàcych Was informacji odnoÊnie produktów i samych producentów.w

ww

.tuvdotcom.com

3BIULETYN JAKOÂCI

Nazwa firmy Adres Kod Miasto TÜVdotCOM ID

Drogowa Trasa Ârednicowa S.A. ul. Mieszka I 10 40-877 Katowice ID: 9105017790

DRO-KAN Sp. z o.o. G∏uszyna 135 61-329 Poznaƒ ID: 9105017674

Drukarnia „Multipress” Sp z o.o. ul. Âlusarska 8 30-701 Kraków ID: 9105021157

Drukarnia BAAD Sp. z o.o. ul. Elektrodowa 45c 33-300 Nowy Sàcz ID: 9105021009

EATON TRUCKCOMPONENTS S.A. ul. 30 Stycznia 55 83-110 Tczew ID: 1104000611

ECO-INSTAL-BUD Sp. z o.o. ul. Tćzowa 23 41-500 Chorzów ID: 9105017686

ELDA-ELTRA Elektrotechnika S.A. ul. Glinki 146 85-861 Bydgoszcz ID: 9105018819

ELECTRONIC POWERAND MARKET Sp. z o.o. ul. Junacka 7 78-400 Szczecinek ID: 9105017633

Elektromonter S.C. Zak∏ad Wykonawstwa Instalacji i Sieci

Elektrycznychul. Zwyci´stwa 278 75-671 Koszalin ID: 9105017652

Firma Produkcyjno-Handlowa MUSTAF S.C. ul. ¸ćzycka 46A 42-210 Cz´stochowa ID: 9105029062

Elemarr Sp. z o.o. ul. Mickiewicza 36 68-300 Lubsko ID: 9105021178

EL-KAB Sp. z o.o. Wawrów, Os. Bermudy 92 66-403 Gorzów Wlkp. ID: 9105019014

ELKAM Sp. z o.o. ul. JednoÊci Narodowej 45B 50-260 Wroc∏aw ID: 9105017684

ELTRI Projektowanie i Realizacja Projektów Budowlanych Sp. z o.o. ul. Pla˝owa 3 04-666 Warszawa Wawer ID: 9105018119

ELTRIX Wielgus, Baraniak Sp. J. ul. Cicha 45 05-090 Raszyn ID: 9105020694

ENERGOMIAR Sp. z o.o. ul. Strzeszyƒska 58 60-479 Poznaƒ ID: 9105018229

Energomonta˝-Po∏udnie S.A. ul. Mickiewicza 15 40-951 Katowice ID: 0910072057

ENERGOSYSTEM Sp. z o.o. ul. Nieszawska 10 61-021 Poznaƒ ID: 9105021747

ENERGOTECHNIKA-ENERGOROZRUCH S.A. ul. Kozielska 18 44-107 Gliwice ID: 9105017681

ERA Sp. z o.o. ul. Katowicka 16B 41-500 Chorzów ID: 9105020408

ERGO Sp. z o.o. ul. Romanowicza 2 30-702 Kraków ID: 9105029818

ETISOFT Sp. z o.o. ul. ¸u˝ycka 16 44-100 Gliwice ID: 9105017667

EUREX Sp. z o.o. ul. Derkacza 1 44-100 Gliwice ID: 9105017657

EUROSAP LTD. S.C. ul. Tarniny 28 70-763 Szczecin ID: 9105025149

EXCELLENT S.A. ul. Nad Drwinà 10/B-3 30-841 Kraków ID: 9105028977

F.P.H.U. POL-METKaszowski Kazimierz Wrzàsowice 220 32-040 Âwiàtniki Górne ID: 9105024233

Fabryka Elektrofiltrów„ELWO” S.A. ul. Bielska 44 43-200 Pszczyna ID: 9105017632

Fabryka Firanek i KoronekHAFT S.A. ul. Z∏ota 40 62-800 Kalisz ID: 9105018225

Fabryka Lin i Drutu„DRUMET” S.A. ul. Polna 26/74 87-800 W∏oc∏awek ID: 9105017638

Fabryka Maszyn Sp. z o.o. ul. Lubelska 46 23-300 Janów Lubelski ID: 9105021183

Fabryka Maszyn Górniczych NIWKA S.A. ul. Wojska Polskiego 25/27 41-208 Sosnowiec ID: 9105017697

Fabryka Maszyn i Urzàdzeƒ„OMAG” Sp. z o.o. ul. Górnicza 8 32-610 OÊwićim ID: 9105017709

Fabryka Maszyn i Urzàdzeƒ Gastronomicznych

„KROMET” Sp. z o.o.ul. Pocztowa 30 66-600 Krosno Odrzaƒskie ID: 9105018303

Fabryka Maszyn i Urzàdzeƒ Przemys∏u Spo˝ywczego

„SPOMASZ” S.A.ul. Okrzei 104 68-200 ˚ary ID: 9105030029

Fabryka Mechanizmów Samochodowych „POLMO” S.A. Al. Wojska Polskiego 186 71-347 Szczecin ID: 0910186015

Fabryka Narz´dzi „KUèNIA” S.A. ul. 1-go Maja 70 32-440 Su∏kowice ID: 9105018279

CERTYFIKACJA PERSONELU

System kwalifikacji i certyfikacji persone-lu badaƒ nieniszczàcych zosta∏ opisany w normie EN 473, która w naszym kraju ukaza∏a si´ pod ko-niec 2002 roku. Norma ta opisuje, jakie wymagania musi spe∏niaç personel wykonujàcy przemys∏owe ba-dania nieniszczàce. Personel, który je spe∏nia legity-muje si´ certyfikatami, które sà wa˝ne przez okres pićiu lat przy spe∏nieniu warunku ciàg∏oÊci wykony-wania badaƒ nieniszczàcych oraz posiadania aktu-alnego Êwiadectwa o zdolnoÊci widzenia (punkt 6.3 EN 473). Po up∏ywie pićiu lat konieczne jest odno-wienie certyfikatu na okres nast´pnych 5-ciu lat. W naszym kraju mo˝na ju˝ spotkaç oso-by, które posiadajà certyfikaty odnowione. Jest to efekt dzia∏alnoÊci TÜV Rheinland Group w Polsce, dzi´ki której od 1998 roku organizowane sà szko-lenia i egzaminy kwalifikacyjne umo˝liwiajàce uzy-skiwanie niezb´dnych uprawnieƒ w zakresie badaƒ nieniszczàcych. Norma EN 473 obowiàzuje bowiem w Europie od roku 1993. Od roku 2002 organizacjà i przeprowadza-niem szkoleƒ personelu badaƒ nieniszczàcych zajmu-je si´ Sekcja Badaƒ Nieniszczàcych dzia∏ajàca w TÜV Akademia Polska Sp. z o.o. Celem zapewnienia wyso-kiego poziomu szkoleƒ od 1998 TÜV Akademia Pol-ska wspó∏pracuje z Instytutem Spawalnictwa z Hal-le (SLV Halle - Niemcy) oraz Instytutem Spawalnic-twa w Gliwicach, w salach którego realizowana jest wi´kszoÊç szkoleƒ. Profesjonalnie przygotowane sale umo˝liwiajà uczestnikom przyswajanie wiedzy przez ok. 10 godzin dziennie, gdy˝ szkolenia z zakresu badaƒ nieniszczàcych sà szkoleniami bardzo intensywnymi. Kadra wyk∏adowców posiada wieloletnie doÊwiadczenie nie tylko w szkoleniach, ale przede wszystkim w wyko-nywaniu badaƒ nieniszczàcych. Wyk∏adowcy dzielà si´ ch´tnie swoimi doÊwiadczeniami, czym uatrakcyjniajà przekazywanà wiedz´. Jest to szczególnie wa˝ne i przy-datne w przypadkach interpretacji norm i przepisów zwiàzanych z ocenà wyrobów. W ostatnich dwóch latach rozszerzona zosta∏a wspó∏praca o zak∏ady przemys∏owe. Pod-czas szkoleƒ radiograficznych zajćia praktyczne odbywajà si´ w Laboratorium Spawalnictwa w In-stytucie Spawalnictwa w Gliwicach oraz w Labora-torium Badaƒ Materia∏owych w Zak∏adach Azoto-wych „K´dzierzyn” S.A. Szkolenia ultradêwi´kowe realizowane sà w Laboratoriach Badaƒ Batory Sp. z o.o. w Chorzowie. Programy tych i innych szkoleƒ uzyska∏y akceptacj´ TÜV CERT Rheinland Group do stosowania. Personel prowadzàcy zajćia posiada nie tylko wieloletnie doÊwiadczenie, ale równie˝ cer-tyfikaty m.in. stopnia 2 w wymienionych metodach.

Do ubieg∏ego roku egzaminy kwalifikacyjne od-bierane by∏y przez egzaminatorów, którzy byli delego-wani ka˝dorazowo przez TÜV CERT w Köln (Niem-cy). Egzaminy przeprowadzane by∏y w j´zyku polskim na zestawach egzaminacyjnych (zarówno pytaƒ, jak i próbek egzaminacyjnych dla cz´Êci praktycznej), które sà zharmonizowane w ramach jednostki TÜV CERT dla ca∏ego koncernu TÜV Rheinland Group. W roku 2004 zrealizowane zosta∏y pierwsze szkolenia z zakresu badaƒ nieniszczàcych w stopniu 3 wg EN 473 zakoƒczone tak, jak i pozosta∏e szko-lenia egzaminami kwalifikacyjnymi. Uzyskanie certyfikatów 3 stopnia w po∏àczeniu z nasilonymi pracami organizacyjnymi (m.in. stwo-rzenie w∏asnych, ale zharmonizowanych w ramach jednostki certyfikacyjnej TÜV CERT Rheinland Gro-up zestawów egzaminacyjnych) zaowocowa∏o powo-∏aniem z dniem 01.01.2005 oÊrodka egzaminacyj-nego, a tym samym usamodzielnieniem Jednost-ki Certyfikujàcej Personelu Badaƒ Nieniszczàcych TÜV CERT przy TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o. W dniu 21.01.2005 na zakoƒczenie szkolenia magnetyczno proszkowego przeprowadzony zosta∏ eg-zamin kwalifikacyjny, który po raz pierwszy odebra∏ pol-ski egzaminator. Od tego czasu zrealizowane zosta∏y dal-sze szkolenia, w efekcie których z poÊród 18 osób, któ-re uzyska∏y certyfikaty 3 stopnia, wybrana zosta∏a gru-pa 6 kandydatów na egzaminatorów, którzy po specjal-nym szkoleniu podejmà obowiàzki egzaminatorów Jed-nostki Certyfikujàcej Personelu Badaƒ Nieniszczàcych TÜV CERT Rheinland Group w Polsce. Wszystkie powy˝ej opisane dzia∏ania spowo-dowa∏y, ˝e proces certyfikacji, który realizowany jest w oparciu o zatwierdzone procedury uleg∏ znaczne-mu skróceniu. Obecnie czas oczekiwania na certyfi-kat wynosi do 6 tygodni od daty z∏o˝enia poprawnie wype∏nionego wniosku w Zabrzu. Poni˝ej przedstawiamy rozwój dzia∏alnoÊci Sek-cji Badaƒ Nieniszczàcych w liczbach. Wykres prezentu-je iloÊç przeszkolonych osób w poszczególnych latach.

Rozwój certyfikacji personelubadaƒ nieniszczàcych w praktycejednostki certyfikacyjnej TÜV CERT w Polsce

Artur DonathKierownik Sekcji

Badaƒ NieniszczàcychTÜV Rheinland

Polska Sp. z [email protected]

4 BIULETYN JAKOÂCI

SYSTEM ZARZÑDZANIA BEZPIECZE¡STWEM INFORMACJI

5BIULETYN JAKOÂCI

System Zarzàdzania Bezpieczeƒstwem Informacji.BS 7799-2:2002 / PN-I-07799-2:2005.

Cz´Êç II.

Przedsi´biorstwa XXI wieku sà wr´cz zale-wane informacjami - jest ich coraz wi´cej, zarów-no tych, które bezpoÊrednio wp∏ywajà na dzia∏alnoÊç firmy, jak i tych, które sà przys∏owiowym kuku∏czym jajkiem. Firmy powinny nauczyç si´ jak przechowywaç informacje, jak nimi zarzàdzaç, màdrze korzystaç i przesy∏aç. W przedsi´biorstwie nikt nie jest w sta-nie ogarnàç wszystkich pojawiajàcych si´ informa-cji. Tak naprawd´, nawet najwy˝sze kierownictwo nie ma pe∏nej wiedzy na temat wszystkiego, co dzie-je si´ w firmie. Z przeprowadzonych analiz [1] wynika, i˝:- sprzàtaczka (20%) ma dost´p do prawie takiej samej iloÊci informacji, jak zarzàd (35%)- administrator czy informatyk (75%) wie albo mo˝e wiedzieç, jeÊli zechce, prawie tyle samo, co kierownik dzia∏u (85%)- kierownik dzia∏u (85%) nie zna wszystkich informacji zgromadzonych w dzialeDost´p do danych posiadanych przez dzia∏ w pro-centach. Liczne êród∏a zagro˝eƒ majàcych wp∏yw na bezpieczeƒstwo informacji powodujà wzrost prawdopodobieƒstwa wystàpienia sytuacji awaryj-nych. Rozwiàzaniem mo˝e okazaç si´ wdro˝enie sys-temu umo˝liwiajàcego delegowanie pracowników do podejmowania okreÊlonych decyzji. Certyfikowany system zarzàdzania bez-pieczeƒstwem informacji nie zabezpieczy firmy w 100% przed utratà informacji, ale z pewnoÊcià umo˝liwi identyfikacj´ ryzyka, okreÊli sposób post´powania w sytuacjach awaryjnych i w kon-sekwencji umo˝liwia minimalizacj´ poniesionych strat.

Zagro˝enia Lista zagro˝eƒ dla systemu zarzàdzania bezpieczeƒstwem informacji jest, niestety, d∏uga. Post´p techniczny z jednej strony pozwala na sto-sowanie coraz to lepszych rozwiàzaƒ, z drugiej zaÊ strony otwiera furtk´ dla „dzia∏aƒ alternatywnych”, powodujàcych sytuacje awaryjne (np. Wi-Fi, Blueto-oth). èród∏a zagro˝eƒ dla systemów informacyj-nych wynikajà min. z :- ataków (np. z∏oÊliwe oprogramowanie, spam, penetracja systemów, oszustwa, obraêliwa treÊç)- pope∏nianych b∏´dów technicznych (np. b∏´dy komunikacyjne, b∏´dy obs∏ugi)- zdarzeƒ losowych (np. po˝ar, powódê, wy∏adowania atmosferyczne).

Przyczyny powstawania zagro˝eƒ Wynikajà one przede wszystkim z bra-ku ugruntowanej wiedzy osób odpowiedzialnych za bezpieczeƒstwo informacji oraz braku sto-sownych Êrodków na zastosowanie optymalnych zabezpieczeƒ. Jednà z podstawowych przyczyn po-wstawania zagro˝eƒ jest brak ÊwiadomoÊci osób przetwarzajàcych informacje. Podszywanie si´ pod inne osoby, szpiedzy podst´pnie wprowadzani do firm, szanta˝, oszustwa na aukcjach internetowych - to codzienne sposoby zdobywania informacji. Cz´sto jednak utrata informacji spowodo-wana jest podstawowymi b∏´dami personelu i ich naiwnoÊcià: - biznesowa rozmowa telefoniczna wÊród nieznajomych na korytarzu,- pozostawione materia∏y na kserokopiarce,- otwarcie podejrzanego za∏àcznika w poczcie,- pozostawienie wydruku dokumentów finansowych firmy (np. lista p∏ac) na ogólnodost´pnej drukarce sieciowej,- nieÊwiadomie udzielona istotna informacja osobie podajàcej si´ za personel techniczny.

Konsekwencje Konsekwencje wynikajàce z utraty informacji wp∏ywajà w ró˝ny sposób na organizacj´ sà to np.: - straty finansowe,- utrata wizerunku firmy,- przejmowanie zasobów przez konkurencyjnà organizacj´,- kradzie˝e,- utrata tajemnic,- k∏opoty prawne,- utrata ciàg∏oÊci dzia∏ania organizacji.

KorzyÊci Zdefiniowany system zarzàdzania bezpie-czeƒstwem informacji zapewni Paƒstwu korzyÊci za-równo czysto finansowe, jak i te, których wartoÊci tak naprawd´ nie sà policzalne. Stwierdzenie to jest troch´ paradoksalne mówiàc o systemie, w któ-rym optymalizujemy i szacujemy nak∏ady finanso-we w stosunku do ewentualnie poniesionych strat. Niemniej wizerunek i presti˝ firmy dla ka˝dego w∏aÊciciela sà dobrem najwy˝szym. Przyk∏adowymi korzyÊciami p∏ynàcymiz wdro˝onego systemu ISMS sà:- zapewnienie ciàg∏oÊci dzia∏ania,- wzrost bezpieczeƒstwa informacji,- ograniczenie strat wynikajàcych z utraty informacji,

Mariusz KoszelukG∏ówny InformatykAuditor wiodàcyTÜV CERTTÜV RheinlandPolska Sp. z [email protected]

- polepszenie wizerunku firmy,- wzrost presti˝u,- przewaga marketingowa na rynku, nowi klienci,- ograniczenie ryzyka, umiej´tnoÊç okreÊlania przyczyn,- umiej´tnoÊç reagowania w sytuacjach awaryjnych,- usprawnienie przep∏ywu informacji,- optymalne inwestowanie w systemy bezpieczeƒstwa informacji,- poprawa ÊwiadomoÊci pracowników w zakresie bezpieczeƒstwa,- mo˝liwoÊç certyfikowania wdro˝onego systemu.

Integracja systemów zarzàdzania jakoÊcià i Êrodowiskiem z systemem zarzàdzania bezpie-czeƒstwem informacji. System zarzàdzania bezpieczeƒstwem infor-macji zgodny z BS 7799-2 jest kompatybilny z inny-mi systemami zarzàdzania, np. jakoÊcià (ISO 9001:2000) i Êrodowiskiem (ISO 14001:2004). PodejÊcie procesowe podczas ustanawiania, wdra˝ania, eksploatacji, monitorowania, utrzymy-wania i poprawy skutecznoÊci w organizacji znajdu-je odbicie we wszystkich funkcjonujàcych systemach zarzàdzania. Zarzàdzanie Bezpieczeƒstwem Informacji tworzy wartoÊç dodanà dla ju˝ istniejàcych oraz przysz∏ych procesów biznesowych. Do wszystkich procesów systemu zarzàdzania bezpieczeƒstwem informacji mo˝na zastosowaç zna-ny ju˝ model PDCA (Planuj-Wykonaj-Sprawdzaj-Dzia∏aj).

Podobieƒstwa pomi´dzy BS 7799-2:2002 a ISO 9001:2000 i ISO 14001:2004 przedstawiono w tabeli na sàsiedniej stronie.

Norma BS 7799-2 (PN-I-07799-2) zosta∏a zaprojektowana tak, aby umo˝liwiç organizacji do-pasowanie lub zintegrowanie funkcjonujàcego syste-mu zarzàdzania. Zaletami zintegrowanego systemu zarzàdza-nia jakoÊcià i bezpieczeƒstwem informacji b´dà :- jednolita, prostsza dokumentacja i terminologia,- zwrócenie szczególnej uwagi na informacje,- opracowanie planów zapewnienia ciàg∏oÊci dzia∏ania,- prowadzenie analizy ryzyka i zarzàdzanie ryzykiem,- zastosowanie podejÊcia procesowego i ciàg∏ego doskonalenia tak˝e w bezpieczeƒstwie informacji,- zbli˝one zasady auditowania. Ka˝da organizacja posiada swój wewn´trzny system bezpieczeƒstwa informacji. Wdro˝enia sys-temu zgodnego ze standardem BS 7799-2 daje mo˝liwoÊç certyfikacji przez niezale˝nà jednostk´ certyfikujàcà. W lutym 2005 wprowadzono polskie wydanie normy BS, mianowicie PN-I-07799-2. Jednostka certyfikujàca TÜV Rheinland wydaje certyfikat uznawany na ca∏ym Êwiecie pod warunkiem efektywnego wdro˝enia Systemu Zarzàdzania Bezpieczeƒstwem Informacji i auditu zakoƒczonego ocenà pozytywnà. Dzi´ki certyfikacji firmy mogà uzyskaç niezale˝ne, obiektywne potwier-dzenie wysokiego poziomu zarzàdzania informacjà. SZBI nie jest skierowany tylko do sektora bran˝y informatycznej, choç ok. 45% wszystkich wy-danych certyfikatów przyznano firmom z bran˝y IT.System skierowany jest do wszystkich organizacji niezale˝nie od tego, czy przedsi´biorstwo jest ma∏e, czy du˝e. Ka˝dy powinien wiedzieç, jak chroniç najwa˝niejsze w dzisiejszych czasach aktywa, a mia-nowicie informacje. Decyzja o wdro˝eniu systemu zarzàdzania bez-pieczeƒstwem informacji w Paƒstwa organizacji jest w Waszych r´kach. Zanim jednak klamka zapadnie i zostanà rozpocz´te dzia∏ania systemowe, proponuj´ sto-sowanie najprostszych, zdroworozsàdkowych metod. Licz´, ˝e propagowany „wirus albaƒski” po-zostanie tylko w sferze dowcipów:„DROGI ODBIORCO,Otrzyma∏eÊ albaƒskiego wirusa. Poniewa˝ nie jes-teÊmy w Albanii zbyt rozwini´ci technologicznie, jest to wirus r´czny. Prosz´ skasowaç wszystkie pli-ki na dysku twardym, ale przedtem rozes∏aç wiru-sa do wszystkich znajomych. Bardzo dzi´kujemy za wspó∏prac´.”

*ISMS - Information security management systems*SZBI - System zarzàdzania bezpieczeƒstwem in-formacjiLiteratura:[1] Tadeusz Kifner „Polityka bezpieczeƒstwai ochrony informacji”[2] PN-I-07799-2:2005[3] PN-EN ISO 9001:2001[4] BS 7799-2:2002


6 BIULETYN JAKOÂCI

PLANUJ (Plan) ustanowienie polityki bezpieczeƒstwa, celów, zakresu stosowania, procesów i procedurWYKONUJ (Do) wdro˝enie i eksploatacja polityki bezpieczeƒstwa, zabezpieczeƒ, procesów i procedurSPRAWDZAJ (Check) szacowanie, pomiar procesów, przekazywanie kierownictwu wyników do przeglàduDZIA¸AJ (Act) podejmowanie dzia∏aƒ korygujàcych i zapobiegawczych.


7BIULETYN JAKOÂCI

BS 7799-2:2002PN-I-07799-2:2005

ISO 9001:2000 ISO 14001:2004

0 Wprowadzenie 0 Wprowadzenie 0 Wprowadzenie

1 Zakres normy 1 Zakres normy 1 Zakres normy

2 Powo∏ania normatywne 2 Powo∏ania normatywne 2 Powo∏ania normatywne

3 Terminy i definicje 3 Terminy i definicje 3 Terminy i definicje

4 System zarzàdzania bezpieczeƒstwem informacji4.1 Wymagania ogólne4.2 Ustanowienie i zarzàdzanie ISMS*4.3 Wymagania dotyczàce dokumentacji4.3.2 Nadzór nad dokumentami4.3.3 Nadzór nad zapisami

4 System zarzàdzania jakoÊcià4.1 Wymagania ogólne

4.2 Wymagania dotyczàce dokumentacji4.2.3 Nadzór nad dokumentami4.2.4 Nadzór nad zapisami

4 System zarzàdzania Êrodowiskowego4.1 Wymagania ogólne4.4 Wdra˝anie i funkcjonowanie4.5.1 Monitorowanie i pomiar4.5.2 NiezgodnoÊç oraz dzia∏ania korygujàce i zapobiegawcze4.4.5 Nadzór nad dokumentami4.5.4 Nadzór nad zapisami

5 OdpowiedzialnoÊç kierownictwa5.1 Zaanga˝owanie kierownictwa

5 OdpowiedzialnoÊç kierownictwa5.1 Zaanga˝owanie kierownictwa5.2 Orientacja na klienta5.3 Polityka jakoÊci5.4 Planowanie5.5 OdpowiedzialnoÊç, uprawnienia

4.2 Polityka Êrodowiska4.3 Planowanie

5.2 Zapewnienie zasobów 6 Zarzàdzanie zasobami6.1 Zapewnienie zasobów6.2 Zasoby ludzkie6.3 Infrastruktura6.4 Ârodowisko pracy

4.4.2 Szkolenie

6 Przeglàd ISMS realizowany przez kierownictwo6.1 Postanowienia ogólne6.2 Dane wejÊciowe przeglàdu6.3 Dane wyjÊciowe przeglàdu6.4 Wewn´trzne audity

5.6 Przeglàd zarzàdzania

5.6.1 Wst´p5.6.2 Dane wejÊciowe przeglàdu5.6.3 Dane wyjÊciowe przeglàdu8.2.2 Audity wewn´trzne

4.6 Przeglàd zarzàdzania

4.5.5 Audit wewn´trzny

7 Doskonalenie ISMS7.1 Ciàg∏e doskonalenie7.2 Dzia∏ania korygujàce7.3 Dzia∏ania zapobiegawcze

8 Doskonalenie8.1 Ciàg∏e doskonalenie8.2 Dzia∏ania korygujàce8.3 Dzia∏ania zapobiegawcze

4.5.3 NiezgodnoÊci, dzia∏ania korygujàce i zapobiegawcze

Za∏àcznik ACele stosowania zabezpieczeƒoraz zabezpieczeniaZa∏àcznik BWytyczne do stosowania normyZa∏àcznik CPowiàzania mi´dzy ró˝nymi normamisystemów zarzàdzania

Za∏àcznik APowiàzanie mi´dzyISO 14001 a ISO 9001

Za∏àcznik AWytyczne do stosowania niniejszej normyZa∏àcznik BPowiàzanie mi´dzyISO 14001 a ISO 9001

Podobieƒstwa pomi´dzy BS 7799-2:2002 a ISO 9001:2000 i ISO 14001:2004

FUNDUSZE STRUKTURALNE

8 BIULETYN JAKOÂCI

Zgodnie z za∏o˝eniami polityki struktural-nej w obszarze zwalczania bezrobocia i wspierania ró˝norodnych form zatrudnienia w ramach fundu-szy strukturalnych funkcjonuje Europejski Fundusz Spo∏eczny (EFS). EFS jest g∏ównym instrumentem wspierajàcym dzia∏ania podejmowane w ramach Eu-ropejskiej Strategii Zatrudnienia oraz rocznych Wy-tycznych w sprawie zatrudnienia. Ârodki EFS prze-znaczone sà tak˝e na realizacj´ Inicjatywy Wspólno-towej EQUAL ukierunkowanej na przeciwdzia∏anie dyskryminacji i zwalczanie nierównoÊci szans na rynku pracy. Bioràc pod uwag´ rozdzielenie Êrodków finan-sowych w ramach EFS, wi´ksza czeÊç jest przezna-czona na dostosowanie systemu edukacji i szkoleƒ do wymagaƒ spo∏eczeƒstwa opartego na wiedzy i popra-wy jakoÊci zatrudnienia - jedno z za∏o˝eƒ Europej-skiej Strategii Zatrudnienia. Projekty realizowane w ramach EFS noszà miano projektów mi´kkich, jednak za jak najbardziej konkretne, „twarde” pieniàdze. Alokacja Êrodków Unii w ramach EFS dla Polski na lata 2004 - 2006 wynosi ponad 1,9 mld EUR. Poczàwszy od III kwarta∏u 2004 r. sporym zainteresowaniem cieszà si´ szkolenia dofinansowa-ne z EFS - zarówno ze strony potencjalnych uczest-ników, jak i firm szkoleniowych. Firmy szkolenio-we dzia∏ajàce na polskim rynku us∏ug szkolenio-wych i doradczych posiadajà doÊwiadczenie zdoby-te podczas kilku edycji programów unijnych z fun-duszu przedakcesyjengo PHARE ( m.in. SpójnoÊç Spo∏eczno - Gospodarcza). Podobnie jak w przypadku dofinansowanych szkoleƒ z funduszu PHARE, szkolenia dofinansowa-ne z EFS muszà byç realizowane poprzez wybrane w drodze przetargu publicznego firmy/instytucje szko-leniowe. Dzia∏ania, w ramach których firmy szkolenio-we mogà sk∏adaç „projekty na szkolenia dofinanso-wane” sà zawarte w Sektorowym Programie Opera-cyjnym Rozwój Zasobów Ludzkich (SPO RZL). Niezale˝nie od szczegó∏owej tematyki ofer-ty szkoleniowej projektodawcy musza pami´taç o za∏o˝onych celach SPO RZL: przyczynia-nie si´ mi´dzy innymi do podniesienia poziomu wykszta∏cenia spo∏eczeƒstwa, zindywidualizowanie Êcie˝ek edukacyjnych w celu wyrównywania poziomu wykszta∏cenia i doÊwiadczenia zawodowego uczest-ników. Wa˝nym aspektem jest równie˝ promocja edukacji w zakresie przedsi´biorczoÊci, samoza-trudnienia i wykorzystania nowoczesnych rozwiàzaƒ

technologicznych. Jednym z celów szczegó∏owych EFS (odzwierciedlajàcych za∏o˝enia polityki spo∏ecznej i edukacyjnej Rzàdu oraz polityki UE) jest „Popra-wa zdolnoÊci adaptacyjnych przedsi´biorstw i ich pracowników do warunków zmieniajàcego si´ rynku pracy”. Poprawa zdolnoÊci adaptacyjnych przedsi´-biorstw i ich pracowników jest warunkiem koniecz-nym wzrostu konkurencyjnoÊci gospodarki. W ra-mach Priorytetu 2 SPO RZL Rozwój spo∏eczeƒstwa opartego na wiedzy zak∏ada si´ wspieranie projek-tów, majàcych na celu zwi´kszanie konkurencyjnoÊci przedsi´biorstw, przede wszystkim poprzez szkolenia kadr oraz promocj´ wspó∏pracy mi´dzy Êwiatem na-uki i edukacji a gospodarkà. Mo˝liwoÊci dla przedsi´biorców, jako benefi-cjentów sk∏adajàcych projekty sà przede wszystkim w dzia∏aniu 2.3 SPO RZL „Rozwój kadr nowocze-snej gospodarki”. W ramach dzia∏ania 2.3 finansowane b´dà nast´pujàce typy form wspierania rozwoju kadr:• szkolenia ogólne i specjalistyczne,• kursy zawodowe w zakresie j´zyków obcych,• studia podyplomowe,• sta˝e,• us∏ugi doradcze,• typowe formy pracy (np. rotacja pracy, telepraca).

KTO MO˚E SK¸ADAå PROJEKTY NA RE-ALIZACJ¢ SZKOLE¡ W RAMACH EFS? Projektodawcami mogà byç: • instytucje szkoleniowe• szko∏y wy˝sze• organ prowadzàcy szko∏´ lub innà placówk´ dzia∏ajàcà w systemie oÊwiaty• jednostki naukowe• organizacje pracodawców i przedsi´biorców oraz zwiàzki zawodowe Zgodnie z przyj´tymi zasadami sk∏adania wniosków do SPO RZL projekty b´dà rozpatrywane w 2 trybach: konkursowym i pozakonkursowym.

JAKIEGO TYPU FORMY DOKSZTA¸CANIA ZOSTANÑ OBJ¢TE DOFINANSOWANIEM?Projekty na kompleksowe programy szkoleniowe mogà byç sk∏adane w ramach schematu a), który obejmuje:• szkolenia i pomoc doradczà dla kadr zarzàdzajàcych i pracowników przedsi´biorstw (podwy˝szenie kwali-fikacji, nabycie nowych kwalifikacji i umiej´tnoÊci) - ogólne, jak i zwiàzane ze zmianami technologicz-

Ewa LabusTÜV Consulting Polska

UnternehmensgruppeTÜV Rheinland Sp. o.o.

Artyku∏ ukaza∏ si´w dwumiesi´czniku

„Fundusze Europejskie”numer 3(10) V/VI.2005

Mi´kkie projekty szansàna wzmocnienie oferty firm szkoleniowych


9BIULETYN JAKOÂCI

nymi (w tym w systemie edukacji na odleg∏oÊç, kur-sy zawodowe w zakresie j´zyków obcych, zastosowa-nie IT),• studia podyplomowe dla pracowników przedsi´biorstw i kadry zarzàdzajàcej majàce na celu podwy˝szenie lub zdobycie nowych kwalifikacji,• praktyczne szkolenia i sta˝e dla pracowników przedsi´biorstw odbywane w jednostkach nauko-wych,• szkolenia i pomoc doradczà dla kadr zarzàdzajàcych i pracowników przedsi´biorstw w zakresie uspraw-nienia zarzàdzania (zw∏aszcza zasobami ludzkimi), identyfikacji potrzeb w zakresie kwalifikacji pra-cowników, poprawy organizacji pracy, zarzàdzania bezpieczeƒstwem i higienà pracy oraz uelastycznie-nia form Êwiadczenia pracy, • podwy˝szanie umiej´tnoÊci i kwalifikacji pracow-ników o niskim poziomie przygotowania do pracy (np. o niskich kwalifikacjach).

Rozpatrujàc mo˝liwoÊci odnalezienia dla sie-bie miejsca na powy˝szej liÊcie nale˝y wziàç pod uwag´ :• profil i kierunek dzia∏aƒ firmy (w jakim sekto-rze firma szkoleniowa Êwiadczy us∏ugi, jakiego typu szkolenia oferuje - czyli w jakim obszarze tematycz-nym jest najlepsza),• zaplecze w postaci kadry doÊwiadczonych wyk∏adowców/trenerów/szkoleniowców,• doÊwiadczenie w realizacji projektów szkolenio-wych skierowanych do wi´kszej grupy odbiorców,• kondycj´ finansowà firmy - udzia∏ w projektach unijnych jest mo˝liwy dla firm o silnej „kondycji fi-nansowej”,• posiadane doÊwiadczenie w realizacji projektów UE finansowanych z programu PHARE (jako part-ner, podwykonawca),• pomys∏ programu szkoleƒ oferowanych w ra-mach projektu powinien byç spójny z podstawowymi za∏o˝eniami i celami SPO RZL oraz skierowany do konkretnej grupy odbiorców,

WSKAZÓWKI POZWALAJÑCE NA PRZY-GOTOWANIE POPRAWNEGO PROJEKTU Przygotowujàc projekt warto pami´taç o nas-t´pujàcych kluczowych kwestiach:• projekt musi odpowiadaç celom og∏oszonym przez organizatora konkursu (beneficjenta koƒcowego),• projekt musi odpowiadaç na zidentyfikowane (i udo-kumentowane) potrzeby,• projekt musi wskazywaç ÊciÊle okreÊlonà grup´ od-biorców (beneficjentów ostatecznych),• projekt powinien byç przygotowany przy udziale wszystkich zainteresowanych partnerów,• cele projektu muszà byç przejrzyste, realne i spe-cyficzne dla danego projektu,• projekt musi precyzyjnie okreÊlaç rodzaje zadaƒ, ich harmonogram, odpowiedzialnoÊç wykonawców, sposób realizacji,• niezb´dne jest wykazanie realnych oczekiwanych rezultatów projektu,

• regu∏y zarzàdzania muszà byç klarowne i zaakcep-towane przez wszystkich partnerów,• wydatki projektu muszà byç wyliczone rzetelnie, na bazie rzeczywistych wydatków - nie jest mo˝liwe aplikowanie o zwi´kszenie przyznanych kwot w trak-cie realizacji projektu, a ponadto wydatki projektu sà jednym z elementów jego oceny

ATRAKCYJNOÂå OFERTY SZKOLENIO-WEJ - WYSOKOÂå DOFINANSOWANIA DLA PRZEDSI¢BIORCÓW WysokoÊç pomocy w ramach zasady Pomocy udzielanej na szkolenia zale˝na jest od:• wielkoÊci przedsi´biorstwa,• rodzaju szkolenia (ogólne czy specyficzne),• udzia∏u pracowników w gorszym po∏o˝eniu.

Poziomy pomocy sà nast´pujàce:

Szkolenie specyficzne to szkolenie zwiàzane z umiej´tnoÊciami przydatnymi wy∏àcznie na da-nym stanowisku pracy u danego pracodawcy, szko-lenie ogólne dotyczy podniesienia kwalifikacji pra-cownika w takim stopniu, ˝e jest to u˝yteczne w ka˝dym innym potencjalnym miejscu pracy. Maksy-malna intensywnoÊç pomocy mo˝e byç zwi´kszona o 10 punktów procentowych je˝eli szkolenie jest prze-znaczone dla pracowników w gorszym po∏o˝eniu. W przypadku, gdy projekt zawiera elemen-ty szkolenia ogólnego i specyficznego lub gdy trud-no jest ustaliç charakter szkolenia nale˝y stosowaç pu∏apy pomocy przewidziane na szkolenia specy-ficzne.

PRZYZNANO PIERWSZE DOTACJE NA OFERTY FIRM SZKOLENIOWYCH W roku 2004 zosta∏y og∏oszone pierwsze kon-kursy dla firm instytucji szkoleniowych (XI i XII.2004), w których projekty na dofinansowane szkolenia i kur-sy j´zykowe oraz studia podyplomowe z∏o˝y∏o ponad 1,5 tys. projektodawców. Polska Agencja Rozwoju Przedsi´biorczoÊci w styczniu 2005 zamkn´∏a pierw-szy termin sk∏adania projektów do dzia∏ania 2.3 SPO RZL schemat a). Dofinansowanie w ∏àcznej kwocie po-nad 65 mln PLN uzyska∏o 23 projektów. Projektodaw-cami, którzy uzyskali wsparcie na zg∏oszone projekty sà m.in. firmy oferujàce szkolenia z zakresu finansów, szko∏y j´zyków obcych, uczelnie wy˝sze oferujàce dofi-nansowane studia podyplomowe. Indywidualnie odbiorcy pomocy to pracowni-cy, którzy powinni zg∏osiç si´ do pracodawcy i pop-rosiç o skierowanie na dofinansowane szkolenia i/lub studia podyplomowe. 18 kwietnia br, zosta∏a og∏oszona lista projek-tów, którym przyznano dotacje (projekty sk∏adane do 31.XII.2004).

Poziomy pomocy Szkoleniespecyficzne

Szkolenieogólne

Du˝e przedsi´biorstwa 35% 60%

Ma∏e i Êrednie przedsi´biorstwa 45% 80%

10 BIULETYN JAKOÂCI


¸àczna kwota przyznanych dotacji na projek-ty szkoleniowe sk∏adane w II terminie wynosi ponad 68 mln PLN dla 71 firm i instytucji szkoleniowych. Listy projektów, którym zosta∏y przyznane dotacje sà dost´pne na stronie PARP-u. W 2005 kolejna szansa dla firm szkolenio-wych na z∏o˝enie autorskich projektów, stanowiàcych atrakcyjnà ofert´ dla klientów. Polska Agencja Rozwoju Przedsi´biorczoÊci og∏osi∏a nast´pujàce terminy sk∏adania wniosków: 11.III., 11.V., 11.VII., 12.IX., 14.XI.2005.

PRZYK¸AD PROJEKTU EDUKACYJNEGO DOFINANSOWANEGO ZE ÂRODKÓW UE Najwi´kszym pod wzgl´dem swojego zasi´gu i obszaru dzia∏ania programem edukacyjnym jest pro-gram Sokrates. SOCRATES to najwi´kszy program eduka-cyjno-m∏odzie˝owy dotyczàcy doskonalenia proce-su kszta∏cenia i jednoczeÊnie najwi´kszy program wspólnotowy otwarty dla krajów Europy Ârodkowej. Zadaniem programu SOCRATES jest rozszerzanie wspó∏pracy europejskiej w dziedzinie edukacji. Jej ró˝ne formy obejmujà dzieci, m∏odzie˝ i doros∏ych - od przedszkola po uniwersytet. Celem programu jest kreowanie europejskie-go wymiaru w nauczaniu, powi´kszanie kr´gu oso-bistych doÊwiadczeƒ o wiedz´ na temat innych kra-jów Europy, rozwijanie poczucia jednoÊci w Europie oraz wspomaganie procesów przystosowania si´ do nowych warunków spo∏ecznych i ekonomicznych w perspektywie zjednoczonej Europy. Program edukacyjny SOCRATES jest ini-cjatywà Wspólnoty Europejskiej przyj´tà do reali-zacji w latach 1995-1999 (I faza programu) oraz 2000-2006 (II faza programu). Polska i inne kraje stowarzyszone z Unià Europejskà bra∏y w nim udzia∏ ju˝ od roku szkolnego 1996/97 - w ramach dzia∏aƒ przygotowawczych. Formalne przystàpienie Polski do programu SOCRATES nastàpi∏o w marcu 1998r. Struktura i komponenty programu W strukturze programu SOCRATES - w ra-mach poszczególnych komponentów - zosta∏y prze-widziane mo˝liwoÊci wspó∏pracy na wszystkich pozio-mach i ró˝nych obszarach dzia∏alnoÊci edukacyjnej:

ERASMUS - adresowany jest do szkolnictwa wy˝szego; ma na celu rozwój wspó∏pracy pomi´dzy uczelniami oraz promowanie europejskiego wymiaru w szkolnictwie wy˝szym poprzez: wymian´ nauczy-cieli akademickich, wymian´ studentów, wspó∏prac´ w zakresie programów nauczania, tworzenie euro-pejskiej sieci wspó∏pracy mi´dzyuczelnianej. COMENIUS - przyczynia si´ do poprawy jakoÊci kszta∏cenia i wzmocnienia europejskiego wymiaru edu-kacji szkolnej poprzez: wspieranie mi´dzynarodowej wspó∏pracy oraz wymiany mi´dzy szko∏ami, placówka-mi kszta∏cenia i doskonalenia zawodowego nauczycie-li, a tak˝e promowanie nauki j´zyków obcych i wzrost ÊwiadomoÊci interkulturowej. LINGUA - ma na celu promowanie nauki j´zyków obcych poprzez podnoszenie poziomu na-uczania i uczenia si´ j´zyków obcych oraz rozszerza-nie dost´pu do ró˝nych form nauki j´zyków obcych w perspektywie uczenia si´ przez ca∏e ˝ycie. MINERVA - ma na celu wspieranie europej-skiej wspó∏pracy w zakresie kszta∏cenia otwartego i na odleg∏oÊç oraz stosowania technologii informa-tyczno-komunikacyjnych (ICT) w edukacji. GRUNDTVIG - ma na celu podnosze-nie poziomu i wzmocnienie europejskiego wymia-ru kszta∏cenia doros∏ych poprzez promowanie eu-ropejskiej wspó∏pracy mi´dzy placówkami edu-kacji doros∏ych, podnoszenie kwalifikacji kadry kszta∏càcej doros∏ych, promowanie idei „uczenia si´ przez ca∏e ˝ycie”. ARION - ma na celu organizowanie wizyt stu-dyjnych dla przedstawicieli administracji oÊwiatowej ró˝nych szczebli zarzàdzania, które umo˝liwiajà po-znawanie systemów edukacyjnych w innych krajach europejskich. NARIC - ma na celu tworzenie sieci informacyjnej na temat porównywalnoÊci i uznawania wykszta∏cenia, w celu okreÊlenia równowa˝noÊci dokumentów. EURYDICE - ma na celu tworzenie sieci in-formacyjnej o systemach edukacyjnych, wdra˝anych innowacjach, przeprowadzanych reformach oraz g∏ównych kierunkach polityki edukacyjnej w krajach europejskich.1

èród∏o: Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji, www.socrates.org.pl

5. Podpisanie umowy finansowania projektu

4. Akceptacja projektu

Projektodawca

PARP (reprezentowanymprzez RIF)

PARP Komisja Oceny Projektów

1. Z∏o˝enie wniosku

2. Weryfikacja kompletnoÊci i poprawnoÊci formalnej

3. Ocena merytoryczna i uszeregowanie listy rankingowej

Schemat obiegu projektu w trybie konkursowym • Dzia∏ania 2.3 SPO RZL

11BIULETYN JAKOÂCI

SZKOLENIA

Outdoor, czyli szkolenia terenowe w ciàgu ostatnich lat sta∏y si´ niezwykle popularnym i mod-nym sposobem szkolenia oraz integracji grup. Bez wàtpienia sà to zaj´cia bardzo efektowne i ciekawe dla uczestników, wielu decydentów zastanawia si´ jednak czy równie˝ efektywne? Czym sà szkolenia typu outdoor, jakie cele mo˝na przed nimi stawiaç i co mogà przynieÊç organizacji wysy∏ajàcej na nie swych pracowników? Szkolenia outdoor sk∏adajà si´ z mniej lub bar-dziej spójnych zadaƒ stawianych zespo∏owi, które re-alizowane sà w otwartym terenie, np. w lesie, w par-ku, w górach, nad brzegiem rzeki czy wr´cz w rzece. Zadania sà specjalnie dobrane tak, by anga˝owa∏y wszystkich uczestników szkolenia, wymaga∏y wspó∏pracy i koordynacji dzia∏aƒ oraz by stanowi∏y wyzwanie dla cz∏onków zespo∏u. Mogà to byç wyzwania fizyczne (zjazd na linie nad przepaÊcià, wspinaczka na ska∏´, budowanie wysokiej wie˝y ze skrzynek, przejÊcie bagien) oraz intelektualne (rozwiàzywanie terenowych zadaƒ logicznych, np. zbudowanie dzia∏ajàcej maszyny obl´˝niczej czy akweduktu w okreÊlonym czasie, opracowanie stra-tegii przeniesienia ∏adunku po torze przeszkód, itp.) Zadania dotyczà rozwiàzania problemu stawianego przed grupà przez trenera. Stopieƒ trudnoÊci zadaƒ zwykle jest tak dobrany, by grupa mog∏a rozwiàzaç zadanie przy maksymalnym pozio-mie mobilizacji i du˝ym zaanga˝owaniu. Wyzwala to ducha zespo∏owej wspó∏pracy i uczy poszanowa-nia dla ka˝dego cz∏onka zespo∏u. Tego typu doÊwiadczenia oddzia∏ujà na dwóch poziomach:a) indywidualnym - pokazujà uczestnikom ich osobiste sposoby reagowania w sytuacjach obcià˝enia psychicz-nego, uczà metod zwi´kszania efektywnoÊci dzia∏aƒ w takich sytuacjach, umo˝liwiajà prze∏amanie narzuca-nych sobie (nie do koƒca wczeÊniej uÊwiadamianych) ograniczeƒ zwi´kszajàc przy tym pewnoÊç, zaradnoÊç i zdecydowanie w codziennym ˝yciu.b) zespo∏owym - uczà planowania i koordynacji dzia∏aƒ, pokazujà wag´ jasnej i jednoznacznej ko-munikacji, torujà wspó∏prac´ w zespole, zwi´kszajà spójnoÊç i integracj´ grupy. Niezwykle istotna jest sta∏a obecnoÊç trenera, obserwacja dzia∏aƒ podejmowanych przez uczest-ników, zapami´tywanie wybieranych rozwiàzaƒ i sposobu organizacji pracy, komunikacji itp. War-to rejestrowaç na video dzia∏ania grupy, by móc po-tem przeanalizowaç je i dok∏adnie omówiç. Sesja analizy umo˝liwia uczestnikom ∏atwe prze∏o˝enie doÊwiadczeƒ z gry terenowej na codzienne ˝ycie i

prac´ oraz lepszà integracj´ odkrytych umiej´tnoÊci w taki sposób by móc z nich korzystaç na co dzieƒ. G∏ównym celem organizacji szkoleƒ typu out-door jest integracja zespo∏u przy równoczesnym rozwoju kompetencji pracowników. Pomagajà one kszta∏towaç kompetencje pracowników w nast´-pujàcych obszarach:• tworzenia i stosowania zasad efektywnej wspó∏-pracy,• jasnego i skutecznego komunikowania si´,• integracji dzia∏aƒ zespo∏u wokó∏ celu (tworzenie zespo∏u zadaniowego),• zarzàdzania zespo∏em (rozwój umiej´tnoÊci lider-skich),• planowania i zarzàdzania czasem, • podejmowania trafnych decyzji w warunkach stresu• diagnozowania i rozwiàzywania konfliktów, • dzia∏ania w warunkach nietypowych i zaskaku-jàcych, • poszukiwania twórczych rozwiàzaƒ problemów,• wzmocnienie obrazu osobistego uczestników (wia-ra w siebie i zespó∏). Dzi´ki przeprowadzeniu treningu w terenie, cz´sto w trudnych warunkach oraz uczeniu si´ po-przez osobiste doÊwiadczenie i realne uczestnictwo - mo˝liwa jest maksymalizacja efektywnoÊci szko-lenia. Jednak nie ka˝de szkolenie outdoor przynosi spodziewane efekty. Przypadkowo dobrane zabawy mogà sprawiç du˝o radoÊci uczestnikom, ale nie ko-niecznie prze∏o˝yç si´ na ich sprawniejsze funkcjono-wanie w pracy. Kluczem do sukcesu szkolenia outdoor jest staranne zaplanowanie zadaƒ stawianych zespo∏owi. Powinny one byç zgodne z oczekiwaniami i potrzeba-mi organizacji, odpowiednio trudne, ale mo˝liwe do wykonania oraz stanowiàce integralnà ca∏oÊç. Szko-lenie musi mieç jasno okreÊlony cel, a zabawy sà je-dynie Êrodkiem do jego realizacji. Wa˝ny jest te˝ ele-ment omówienia zadaƒ i transferu wiedzy zdobytej podczas gier terenowych na codziennà praktyk´. Najpopularniejsze odmiany treningu outdor to: Gry integracyjne, decyzyjne i edukacyjne Trening oparty o zadania, w których grupy budujà z dostarczonego materia∏u okreÊlone przez trenera kon-strukcje, albo pokonujà okreÊlone przeszkody (mo˝liwe do pokonania tylko wtedy, gdy grupa wspó∏pracuje). Cz´Êç zadaƒ polegaç mo˝e na rozwiàzywaniu z∏o˝onego problemu w sytuacji, gdy ka˝dy z uczestników ma inny fragment potrzebnych informacji. Biegi na orientacjeåwiczenia polegajàce na odnalezieniu drogi do celu, skarbu itp. Grupa wyrusza z punktu A, by wspól-

Szkolenia outdoor

Andrzej TrutkowskiTrener TÜV AkademiaPolska Sp. z [email protected]

Wrćzenie wyró˝nieniakonkursu „Polski Sukces”dla TÜV Rheinland Polska W roku bie˝àcym TÜV Rheinland Polska przystàpi∏ do ogólnopolskiego konkursu promujàcego polskie firmy sukcesu gospodarczego „POLSKI SUKCES” pod honorowym patronatem Minister-stwa Gospodarki i Pracy. W wyniku post´powania kwalifikacyjnego oraz auditu przeprowadzonego w firmie TÜV Rheinland Polska otrzyma∏ wyró˝nienie: „POLSKI SUKCES 2004”. Certyfikat z ràk przed-stawicieli Kapitu∏y konkursu oraz Ministerstwa Go-spodarki i Pracy odebra∏ Prezes Zarzàdu - Janusz Grabka w dniu 3 czerwca 2005 roku w Warszawie w Pa∏acu Prymasowskim.

Wrćzenie certyfikatów programu „Gwarant CzystoÊci i Higieny” W dniu 1 lipca 2005 roku w trakcie uroczy-stej gali Mi´dzynarodowych Targów CzystoÊci i Kon-serwacji „ISSA Interclean Central&Eastern Euro-pe” odby∏o si´ wrćzenie certyfikatów II Edycji pro-gramu „Gwarant CzystoÊci i Higieny”. Kapitu∏a Programu „GWARANT CZYSTOÂCI I HIGIENY” nominowa∏a nast´pujàce firmy do wyró˝nienia Cer-tyfikatem „Gwarant CzystoÊci i Higieny” oraz przy-znania znaku „Trójkàt CzystoÊci”:1. EVERCLEAN Sp. z o.o. Zak∏ad Pracy Chronionej - specjalnoÊç ogólna,2. Zak∏ady Us∏ugowe EZT Sp. z o.o. - specjalnoÊç ogólna,3. Przedsi´biorstwo Wielobran˝owe

WYDARZENIA


PRAKON Sp. z o.o. - specjalnoÊç ogólna,4. Zak∏ad Us∏ugowo-Handlowy Eksport - Import „BODY” Botwid Chmarzyƒski - specjalnoÊç ogólna,5. IMPEL S.A. - specjalnoÊç ogólna,6. Przedsi´biorstwo Zwiàzkowe „SOLIFAR” Sp. z o.o. - specjalnoÊç ogólna,7. ASPEN Sp. z o.o. - specjalnoÊç ogólna. Wszelkie niezb´dne dokumenty znajdziecie Paƒstwo na stronach internetowych www.pl.tuv.com oraz www.czystosc-psc.org.pl Zachćamy do wspó∏pracy!

TUVdotCOM w j´zyku polskim W zwiàzku z licznymi zapytaniami naszych Klientów przygotowaliÊmy dla Paƒstwa platform´ TUVdotCOM w j´zyku polskim. Projekt wprowadzenia j´zyka polskiego jest projektem roz∏o˝onym w czasie i podzielonym na etapy. W ramach I etapu przygotowano w j´zyku pol-skim sta∏e elementy platformy, czyli stron´ g∏ównà platformy oraz opisy dotyczàce Klientów. W ramach II etapu przygotowane zostanà opis dynamicznych elementów platformy, czyli opisy certyfikowanych produktów Klienta, dane techniczne oraz certyfikaty dla tych produktów. W II etapie powstanà równie˝ opisy wszystkich systemów zarzàdzania oraz us∏ug jakie Êwiadczy TÜV Rheinland Group na Êwiecie. W chwili obecnej mo˝ecie Paƒstwo sprawdziç, ˝e wszystko co dotyczy Waszej firmy jest ju˝ na plat-formie w j´zyku polskim.

nie odnaleêç punkt B. W trakcie zabawy uczestni-cy zbierajà niezb´dne elementy uk∏adanki np. cz´Êci mapy, rozwiàzujà zadania i zagadki. Gry scenariuszoweGry, które sk∏adajà si´ z kilku niezale˝nych zadaƒ wplecionych w jeden spójny scenariusz. Np. cz∏onkowie grupy odgrywajà role komandosów wyzwalajàcych osoby porwane. Uczestnicy muszà przedostaç si´ przez most linowy (wspinaczka), unieszkodliwiç zasadzki (rozwijanie kreatywnoÊci), odnaleêç ukrytà broƒ za pomocà wykrywacza min (zadanie na orientacj´), odbiç uwi´zione osoby. åwiczenia linowe i wspinaczkoweTypowe zadania to mosty linowe i zjazdy, wspi-naczka na Êciank´ lub ∏atwe ska∏ki, przeprawy nad przepaÊciami, çwiczenia w jaskiniach. Dostarczajà silnych wra˝eƒ i sà dost´pne dla osób bez specjali-stycznego przygotowania wspinaczkowego. åwiczenia na wodzie, na ÊnieguDzieƒ zabaw w okreÊlonym Êrodowisku, np. latem: organizacja przeprawy rzecznej, poszukiwanie skar-bu pod wodà, wyÊcigi na skuterach wodnych, zimà: zabawy narciarskie, gry strategiczno-wojenne z bu-dowaniem Ênie˝nych fortyfikacji, zadania z u˝yciem skuterów Ênie˝nych.

Wyprawy ekstremalne Najcz´Êciej sà to kilkudniowe wyjazdy wype∏nione ró˝nymi zadaniami, np.: biegi na orientacj´, wspi-naczka, survival, sp∏yw pontonami itp., które grupa napotyka na trasie swojej podró˝y. Specyficzny jest teren: zwykle obcy kraj, stawiajàcy grup´ przed do-datkowymi trudnoÊciami takimi jak: ró˝nice kultu-rowe, k∏opoty z porozumiewaniem, brak ∏àcznoÊci z pracà i domem (konfiskata komórek lub brak zasi´gu w przypadku wypraw w egzotyczne kraje), ograniczona iloÊç funduszy. OczywiÊcie powy˝sze for-my szkoleƒ outdoor mogà byç mieszane ze sobà w ró˝nych konfiguracjach. TÜV Akademia Polska Sp z o.o. organizuje szkolenia outdoor wspó∏pracujàc z wyso-ce kwalifikowanà kadrà doÊwiadczonych instruktorów GOPR i psychologów. W przeciàgu ostatniego roku obserwujemy wyraêny wzrost zainteresowania klien-tów szkoleniami zawierajàcymi silne komponenty treningu terenowego, zw∏aszcza dla grup handlow-ców i kadry menad˝erskiej. Trening outdoor sprawdza si´ równie˝ w przypadku spotkaƒ integracyjnych dla ca∏ych firm i to zarówno wtedy, gdy liczà one do 20 pracowników, jak i powy˝ej kilkuset. Wszystkie oso-by zainteresowane wspó∏pracà i naszymi us∏ugami zapraszamy do kontaktu.

SZKOLENIA

13BIULETYN JAKOÂCI

SZKOLENIA OTWARTE Szkolenia otwarte sà kierowane zarówno do pracowników ró˝nych firm i organizacji, jak i osób prywatnych, pragnàcych zdobyç nowe kwalifikacje. Miejsce realizacji szkoleƒ ustalane jest na podstawie zró˝nicowania geograficznego zg∏oszonych uczestni-ków w jednym ze wspó∏pracujàcych z nami oÊrodków szkoleniowych.

Uczestnicy w cenie szkolenia otrzymujà:• Profesjonalny trening umiej´tnoÊci• ZaÊwiadczenie / Certyfikat TÜV o nabytych kompetencjach• Materia∏y szkoleniowe• Materia∏y piÊmiennicze• Zakwaterowanie w pokojach jednoosobowych• Wy˝ywienie• Opiek´ rezydenta TÜV Akademia Polska

Szkolenia TÜV Akademia Polska

L.P. Modu∏ Nazwa szkolenia Data Cena

1 Pe∏nomocnik JakoÊci w przemyÊle spo˝ywczym TÜV 03-11.10 4 000 PLN

2 I Wst´p do systemu HACCP 12-14.10 1 600 PLN

3 II (1)Auditor wewn´trzny systemu HACCP 07-09.11 1 600 PLN

4 Zintegrowane systemy zarzàdzania (ISO 9001 i HACCP) 05-08.12 2 000 PLN

5 Auditor zewn´trzny systemu HACCP terminotwarty

4 200 PLN2 700 PLN*

6 STANDARD BRC (BRITISH RETAIL CONSORTIUM) 24-25.11 1 200 PLN

7 STANDARD IFS (INTERNATIONAL FOOD STANDARD) 22-23.09 1 200 PLN

8 STANDARD EUREPGAP 28.11 600 PLN

9 I Wst´p do systemu zarzàdzania jakoÊcià (ISO 9001:2000) 19-21.09 1 600 PLN

10 II (2)Auditor wewn´trzny systemu zarzàdzania jakoÊcià (ISO 9001:2000) 28-30.09 1 600 PLN

11 III Warsztaty doskonalàce dla auditorów wewn´trznych 12-14.12 1 750 PLN

12 Zarzàdzanie jakoÊcià 28-30.11 1 450 PLN

13 Zarzàdzanie procesowe w przedsi´biorstwie 07-09.11 1 450 PLN

14 Badanie satysfakcji klienta pod wzgl´dem wymagaƒ normy ISO 9001:2000 14-16.11 1 600 PLN

15 Pe∏nomocnik JakoÊci TÜV 17-25.10 3 600 PLN

16 Auditor JakoÊci TÜV 12-16.09 3 800 PLN

17 I Wst´p do Êrodowiskowego systemu zarzàdzania (ISO 14001) 07-09.09 1 600 PLN

SZKOLENIA ZAMKNI¢TE Organizujemy tak˝e szkolenia tzw.: „szyte na miar´”, tzn. dostosowane do specyfiki firmy oraz po-trzeb i oczekiwaƒ uczestników szkolenia. Ceny szkoleƒ zamkni´tych sà ustalane indywi-dualnie dla ka˝dej firmy.

TRENERZY Wszystkie zaj´cia sà prowadzone nowoczesny-mi metodami aktywizujàcymi przez doÊwiadczonych specjalistów: auditorów, trenerów i konsultantów TÜV Rheinland Group. Uzyskali oni akredytacj´ Polskiej Agencji Rozwoju Przedsi´biorczoÊci do re-alizacji Programów PHARE 2000 - SSG RZL oraz PHARE 2001 - PZ RZL. Docenieniem kompetencji i profesjonalizmu merytorycznego i organizacyjne-go TÜV Akademia Polska Sp. z o.o. jest przyznanie tytu∏u oraz certyfikatu „Przedsi´biorstwo Fair Play 2004” przez Krajowà Izb´ Gospodarczà oraz Insty-tut Badaƒ nad Demokracjà i Przedsi´biorstwem Pry-watnym.

Informacje ogólne

SZKOLENIA


L.P. Nazwa szkolenia Czas trwania Tematyka

Szkolenie z zakresu badaƒ nieniszczàcych na (1 i 2) oraz 2 stopieƒ kwalifikacji wg EN 473

1 MT (1+2) - Badania magnetyczno-proszkowe

2 VT (1+2) 17.10-21.10.2005 Badania wizualne

3 UT 2 - Badania ultradêwi´kowe

4 RT 2 FER 05.12-10.12.2005 Badania radiograficzne -kurs uzupe∏niajàcy do RT 2 FAS

5 PT (1+2) 14.11-18.11.2005 Badania penetracyjne

6 RT 2 FAS 28.11-02.12.2005 Ocena zdj´ç radiograficznychpo∏àczeƒ spawanych

Szkolenie z zakresu badaƒ nieniszczàcych na 3 stopieƒ kwalifikacji wg EN 473

7 Basic - Kurs podstawowy 3-go stopniadla wszystkich metod

8 PT3 - Metoda g∏ówna: badania penetracyjne

9 MT3 - Metoda g∏ówna:badania magnetyczno-proszkowe

10 VT3 - Metoda g∏ówna: badania wizualne

11 RT3 - Metoda g∏ówna: badania radiograficzne

12 UT3 - Metoda g∏ówna: badania ultradêwi´kowe

*cena dla osób wspó∏pracujàcych z TÜV Rheinland Group(1) W przypadku osób nie posiadajàcych doÊwiadczenia zawodowego w bran˝y spo˝ywczej wymagany jest wczeÊniejszy udzia∏ w module I w/w szkolenia lub/i dobra znajomoÊç wymagaƒ GMP, GHP i HACCP(2) W przypadku osób nie posiadajàcych doÊwiadczenia zawodowego w systemach zarzàdzania jakoÊcià wymagany jest wczeÊniejszy udzia∏ w module I w/w szkolenia lub/i dobra znajomoÊç wymagaƒ normy ISO 9001:2000.(3) W przypadku osób nie posiadajàcych doÊwiadczenia zawodowego w obszarze Êrodowiskowego systemu zarzàdzania wymagany jest wczeÊniejszy udzia∏ w module I w/w szkolenia lub/i dobra znajomoÊç wymagaƒ normy ISO 14001.(4) W przypadku osób nie posiadajàcych doÊwiadczenia zawodowego w obszarze systemu zarzàdzania jakoÊcià w przemyÊle motoryzacyjnym wymagany jest wczeÊniejszy udzia∏ w module I w/w szkolenia lub/i dobra znajomoÊç wymagaƒ normy ISO 9001:2000.(5) W przypadku osób nie posiadajàcych doÊwiadczenia zawodowego w obszarze systemu zarzàdzania BHP wymagany jest wczeÊniejszy udzia∏ w module I w/w szkolenia lub/i dobra znajomoÊç wymagaƒ normy PN-N 18001.

L.P. Modu∏ Nazwa szkolenia Data Cena

18 II (3)Auditor wewn´trzny Êrodowiskowego systemu zarzàdzania (ISO 14001) 26-28.10 1 600 PLN

19 III Warsztaty doskonalàce dla auditorów wewn´trznych 02-04.11 1 750 PLN

20 Pe∏nomocnik i Auditor Êrodowiskowego systemu zarzàdzania 05-09.12 4 000 PLN

21 I Wst´p do systemu zarzàdzania jakoÊcià w przemyÊle motoryzacyjnym 01-03.09 1 600 PLN

22 II(4)Auditor wewn´trzny systemu zarzàdzania jakoÊcià w przemyÊle motoryzacyjnym (ISO TS 16949:2002) 12-14.10 1 600 PLN

23 Pe∏nomocnik JakoÊci w przemyÊle motoryzacyjnym (ISO TS 16949:2002) 17-23.11 4 200 PLN

24 I Podstawy systemu zarzàdzania bezpieczeƒstwen i higienà pracy 24-26.10 1 600 PLN

25 II(5)Auditor wewn´trzny systemu zarzàdzania bezpieczeƒstwem i higienà pracy (PN-N 18001) 02-04.11 1 600 PLN

26 Oznaczenie CE 22.0901.12 600 PLN

Badania nieniszczàce

Kolejnym przystankiem w naszej podró˝y po miastach, w których mo˝na spotkaç biura TÜV Rheinland Group, jest jedno z najliczniejszych i naj-barwniejszych miast Êwiata - Londyn. Ten konglomerat kultur, j´zyków, narodowoÊci i jednoczeÊnie jedno z g∏ównych êróde∏ najsilniejszych na Êwiecie trendów zarówno w modzie, jak i muzyce czy myÊli, liczy sobie ponad 6.5 mln. mieszkaƒców. Historia stolicy Wielkiej Brytanii si´ga cza-sów rzymskich, a najstarsze wzmianki o poczàtkach Londinium pochodzà z po∏owy I wieku. Po odejÊciu Rzymian w roku 416, Londyn zosta∏ przeniesiony w gór´ rzeki Tamizy i jako Aldwych, „Stare Miasto”, by∏ stolicà wczesnoÊredniowiecznego anglosaskiego królestwa Essex. Punktem zwrotnym i jednoczeÊnie poczàtkiem zawrotnego tempa rozwoju miasta by∏y najazdy skandynawskie w IX i X wieku, kiedy król Alfred Wielki postanowi∏, w celu ochrony ludnoÊci, przenieÊç miasto z powrotem na miejsce rzymskiego Londinium i od IX wieku po dziÊ jest on stolicà An-glii, jej najwi´kszym miastem i portem. Przyczynà rozkwitu i zamo˝noÊci Londynu by∏ g∏ównie handel w´glem, którego bogate z∏o˝a od-kryto w okolicach XIV wieku na pó∏nocnym wscho-dzie Anglii. To w∏aÊnie wp∏ywy z podatku w´glowego pozwoli∏y w du˝ej mierze odbudowaç miasto po wiel-kim po˝arze, który strawi∏ drewnianà wtedy jeszcze zabudow´ Londynu w 1666. Londyn jest mi´dzynarodowym centrum finan-sowo-handlowym, mieszczà si´ tu np. paƒstwowy Bank Anglii, czy liczne towarzystwa ubezpieczenio-we (najstarsze Lloyd’s of London). Jest tu Êwietnie rozwini´ty przemys∏ wszelkiego autoramentu (od lot-niczego po zabawkarski). Londyn jest równie˝ boga-tym oÊrodkiem kulturowym. Podobnie jak w wieku XIX, gdzie g∏ówna cz´Êç zarobków zamo˝nych Anglików by∏a zosta-wiana w∏aÊnie w stolicy, tak i dzisiaj jest to miejsce, gdzie mo˝na poczyniç najbardziej satysfakcjonujàce zakupy. Mo˝na si´ tutaj zaopatrzyç zarówno w dzie∏a Êwiatowej klasyki literatury w j´zyku chiƒskim, ja-poƒskim czy te˝ w esperanto w ksi´garniach Foyle’s, Waterstone czy Collect, jak i torciki za 15 funtów w Patisserie Valerie na Soho, czy te˝ na Oxford Street w kolekcje ubraƒ Diora, GAP’a czy Dickensa.

Miejsc, gdzie warto pójÊç, zerknàç, czy te˝ pozwiedzaç jest tyle, ile anio∏ów na g∏ówce od szpil-ki - warto by wić wskazaç te, od których mo˝na zaczàç. Zwiedzanie miasta nale˝y zdecydowanie roz-poczàç od english breakfast, na które sk∏ada si´ wodnista owsianka, jajecznica na bekonie, grzan-ki z kremem czekoladowym czy d˝emem w jed-nej z tysiàca kafejek, chocia˝by w Covent Garden - dzielnicy, w której spotykajà si´ artyÊci i cyrkowcy z ca∏ego Êwiata. Aby zobaczyç Londyn w pigu∏ce mo˝na wybraç si´ na najwi´ksze na Êwiecie ko∏o widokowe - London Eye po∏o˝one naprzeciwko s∏ynnych Hauses of Parliament. Jest to jedno z wielu Lonondyƒskich przedsi´wzi´ç majàcych na celu uczczenie koƒca XX wieku. Ca∏e przedsi´wzićie kosztowa∏o 34 mi-liony funtów. Wielka konstrukcja przypominajàca ko∏o rowerowe (200 razy wi´ksza) daje mo˝liwoÊç oglàdania panoramy Londynu o promieniu 48 km. Na kole sà umieszczone 32 kapsu∏y. Konstrukcja wa˝y 12 tysićy ton i jest wykonana ze stali. Czas trwania „podró˝y” to 30 minut. Po osza∏amiajàcym widoku ogólnym Londy-nu, warto skierowaç si´ do Palace of Westminster - siedziby parlamentu. Niestety, na zwiedzanie trze-ba doÊç d∏ugo czekaç ze wzgl´du na kolejki, war-to wić przeznaczyç na t´ atrakcj´ wićej czasu. Wkomponowana w nadbrze˝e Tamizy ca∏oÊç stanowi monumentalny widok, który podkreÊlajà liczne pinakle i pó∏kolumny zwieƒczajàce budowl´. Kolejny krok to Trafalgar Square - serce i cen-trum Londynu, na którym znajduje si´ s∏ynna kolum-na Nelsona, National Gallery z ogromnym zbiorem malarstwa europejskiego oraz mnóstwo czerwonych autobusów, czarnych taksówek i... szarych go∏´bi. Nie wolno oczywiÊcie pominàç muzeum Ma-dame Tussauds w pobli˝u metra Baker Street. Za∏o˝ycielka muzeum przyby∏a po raz pierwszy do stolicy w 1802 roku, przywo˝àc ze sobà wyrzeêbione g∏owy straconych francuskich arystokratów. WÊród modeli mo˝emy zobaczyç m.in. Lecha Wa∏´s´, Elvi-sa Presleya, czy te˝ Jana Paw∏a II. Teraz warto wsiàÊç w tradycyjnà londyƒskà taksówk´ - staromodnego czarnego bentley’a z sie-dzeniami dla pasa˝erów ustawionymi na przeciw-ko siebie, i daç si´ zawieÊç do Hyde Parku - na zas∏u˝ony odpoczynek i obiad. WÊród pi´knej przy-rody, licznych, prawie oswojonych wiewiórek i ci-chych zakàtków mo˝na och∏onàç po atrakcjach dnia. Mo˝na tu na przyk∏ad wynajàç na godzin´ za 1 fun-ta le˝ak i pos∏uchaç grajàcej na ˝ywo orkiestry. Wieczór mo˝na sp´dziç, podobnie jak pora-nek, w Covent Garden oglàdajàc wyst´p jakiejÊ grupy cyrkowej, przejÊç si´ do Tate Modern na wyjàtkowà wystaw´ sztuki wspó∏czesnej, czy te˝ iÊç do Globe Theatre na przedstawienie sztuki Szekspira... A od nast´pnego dnia rozpoczàç zwiedza-nie od nowa, poniewa˝ Londyn jest miejscem, gdzie mo˝na mieszkaç 10 lat i w dalszym ciàgu nie poznaç go dok∏adnie....

NASZE PODRÓ˚E

15BIULETYN JAKOÂCI

TÜV Rheinland na Âwiecie

K∏ótnia telefoniczna.Rozmowa dobiega koƒca.Ona: a jakieÊ ciep∏e s∏owo na koniec?On: „Termofor”.

Siedzà sobie dwa m∏otki na drzewie. Nagle nadlatuje stado imade∏. - Któr´dy do Maroka?- pytajà imad∏a. W lewo- odpowiada jeden z m∏otków.Imad∏a odlatujà. Mija jakiÊ czasna horyzoncie pojawia si´ kolejnestado imade∏. Któr´dy do Maroka?- pytajà. W prawo - mówi m∏otek.Ej stary, czemu skierowa∏eÊ ichw drugà stron´? -zagaduje drugi m∏otek. A po co tyle imade∏w Maroku?

Podchodzi staruszekdo konfesjona∏u i zaczyna spowiedê:- Mam 92 lata, mam ˝on´, która ma 70 lat, mam dzieci, wnuki, prawnuki.Wczoraj podwozi∏em dwie siedemna-stolatki, zatrzymaliÊmy si´ napoboczu i uprawia∏em z nimi seks...- Czy ˝a∏ujesz synu tego grzechu?- Jakiego grzechu?- Co z ciebie za katolik?!- Jestem ˝ydem!- To co tu robisz? Czemu mi to wszystko opowiadasz?!- Wszystkim opowiadam!

- Ile dosta∏eÊ?- 15 lat.- Za co?- Za pomoc medycznà.- ???- TeÊciowa mia∏a krwotok z nosa, wi´j jej za∏o˝y∏em opask´ uciskowà na szyj´...

Po zakoƒczeniu zimnej wojnyjednostki specjalne USA i Rosji przeprowadzajà wspólne manewry.Do sali, w której zgromadzlisi´ ˝o∏nierze obu nacji wchodzi amerykaƒski sier˝ant i mówi:- Dzisiaj çwiczymy skoki z ma∏ych wysokoÊci - pu∏ap 200 metrów.Na to Rosjanie wpadajà w panik´.Po naradzie jeden z nich wyst´pujei pyta czy nie mogliby skakaç ze 100

Sk∏adniki2 niedu˝e piersi z kurczakag∏ówka sa∏aty2 owoce kiwi2 jab∏ka1 pomaraƒcza2 mandarynki

Sos3 ∏y˝ki oliwy z oliwekpó∏ cytrynyestragontymianekcukiersól i pieprznatka pietruszki

Piersi z kurczaka pokroiç na kawa∏ki i podsma˝yç na oliwie z oliwek. Sa∏at´ umyç i porwaç na kawa∏ki. Owoce umyç i obraç ze skóry. Pomaraƒcz´ i manda-rynki podzieliç na czàstki i obraç z b∏onek. Jab∏ka pokroiç w kostk´, kiwi w pó∏plasterki. U∏o˝yç wszyst-kie sk∏adniki na salaterce. Oliw´ z oliwek wymieszaç z sokiem z cytryny, przyprawiç zio∏ami, solà i pie-przem. Polaç sosem, odstawiç na godzin´ do lodów-ki. Przyozdobiç natkà pietruszki.

Sa∏atka drobiowa z owocami

metrów. Zdziwiony sier˝antodpowiada:- Ale na 100 metrach lotu nie rozwinà si´ nam spadochrony!Na to wszyscy Rosjanie zgodnie:- Oo.!? To dzisiaj skaczemy ze spado-chronami?

Do wytwórni pasztetów przyjecha∏a kontrola z SANEPID-u. Inspektorz SANEPID-u pyta:- Czy ten pasztet z zajàca jest naprawd´ z zajàca?- Tak, ale prawd´ mówiàc dodajemy jeszcze konin´.- A w jakich proporcjach?- Pó∏ na pó∏... jeden zajàc, jeden koƒ.

Syn wraca ze szko∏y i zadaje ojcupytanie zwiàzane z zadaniem domowym:- Tato, co to takiego „alternatywa”?- Hmmm... dok∏adnej definicji nie pami´tam, ale podam ci przyk∏ad: wyobraê sobie, ˝e masz jednà kur´ i jakiegoÊ koguta (mo˝e byç od sàsiada) i ta kura znosi ci jajko. Mo˝esz je zjeÊç na par´ sposobów albo pozwoliç, by wyklu∏a si´ z niego jeszcze jedna kurka... Ona równie˝ b´dzie znosiçjajka, które mo˝esz zjeÊç lub oczywi-Êcie pozostawiç do wyl´gu. I tak dalej i tak dalej... Masz ju˝ synku ogromnà ferm´, 20 tysićy kur, które znoszà jaja, a Ty je sprzedajesz do sieci hi-permarketów, masz zabezpieczenie, wić bierzesz kredyty, unowoczeÊniasz ferm´, budujesz pi´kny dom, kupu-jesz Merca, inwestujesz i wszyst-ko si´ krći. Kury niosà jajka, ty za-rabiasz, sp∏acasz kredyty i tak da-lej... A˝ tu pewnego dnia, po ulew-nych deszczach pobliska rzeczka wyle-wa. W gospodarstwie masz pó∏ metra wody, wszystkie kury si´ topià, samo-chód nie do u˝ytku, a tu trzeba p∏aciç kredyty... I jak to mówià synku - jesteÊ spalony...- No dobra ojciec, a gdzie tu alterna-tywa?- Kaczki synu, kaczki...

Jak zaczyna si´ ka˝da ksià˝kakucharska w Szkocji?Np. tak: „Po˝ycz jedno jajko i kilo màki”...

DR

UK

ARN

IA, Z

abrz

e, te

l.: 0

-32/

278

47

33, w

ww

.mrs

tudi

o.pl

KULINARIA HUMOR

Biuletyn Jakości

Documents

Transcript of Biuletyn Jakości