BİLGİSAYAR ERGONOMİSİ
-
Upload
hakan-cakmak -
Category
Documents
-
view
495 -
download
0
Transcript of BİLGİSAYAR ERGONOMİSİ
BİLGİSAYAR ERGONOMİSİ
Düşük Güç
• Dinamik güç veya kuvvet;Hareketle oluşur
(Ör: fare butonlarını kliklerken harcanan kuvvet)
• Kontak güç veya baskıKatı yüzeylere yaslanıldığında oluşur
(Ör: bilekler masanın kenarına yaslandığında) • Statik güç veya kuvvet
Uzun zaman devam eden durağanlıkla oluşur (Ör: farenin veya telefonun tutulmasında )
Küçük gibi görünen kuvvetler birikimle büyük
zararlara yol açar.
KASLAR HAREKET ORGANLARIDIRZIT KASLAR KARŞILIKLI ÇALIŞIR
VE ARALARDA DİNLENMELERİ GEREKİR
AÇ
KAPA
KÖTÜ DURUŞ KASLARIN DAHA ÇOK ÇALIŞMASI ANLAMINA GELİR.
KASLAR KEMİKLERE TENDONLARLA BAĞLANMIŞTIR
KASLARIN ZORLANMASI TENDONLARI
ZORLAR, İLTİHAPLANMA
VE AĞRI YAPAR
SİNİRLER KASLARA VE KASLARDAN MESAJ TAŞIR
YANGILIKASLAR
ÖDEMLİ OLUP SİNİRLERİ SIKIŞTIRIR
SİNİRLER DEJENERE OLUP ÖLÜR VE KASLARIN VE MOTOR
FONKSİYONLARININ KAYBINA NEDEN OLUR
• Kan akımında kasların büyük rolü vardır
• Uzun süre sabit pozisyonda çalışmak kan akımını yavaşlatır.
• Kasların yorulması ve dolaşımın bozulması ile ağrılar meydana gelir.
İşyerinde, bilgisayar donanımının özellikleri, yerleştirilmesi, sandalye, masa, aydınlatma ve temizlik önemlidir
Pozisyonun sabit olması ve tekrarlayıcı hareketler
birikimli travma bozukluklarına nedenolmaktadır.
Erken Dönem:Yorgunlukta ortaya çıkar işi bırakınca kaybolur.Orta Dönem:İşin başlangıcından hemen sonra ortaya çıkar. İleri Dönemde:Dinlenirken de vardır, hafif işler bile zorlukla yapılır.
Ağrılar
Doğru Oturuş
• Masa yüksekliği 65-70 cm.• Yüksekliği ayarlanabilir, sırt ve bele uygun esnek bir koltuk,• Omuzlar rahat, dik oturulmuş, sırt desteklenmiş,• Kollar yatay, dirsek ve eller düz bir çizgide,
Kulak omuz ve kalça aynı hizada
• Bacakların üst kısmı yatay, dizler 90 veya 110 derece açıda olmalıdır.
Baş Alın, şakak, ense ve göz etrafındaki kaslar statik kasılı kalarak kemiğe yapıştıkları yerlerde çekme yaratır ve başağrısına sebep olur. Bunu önlemek için belli aralıklarla yüz kası egzersizi yapılmalıdır.
Boyun•Döküman tutucu kullanın •Ekranı tam önünüze merkezleyin•Ekranın üst seviyesini göz hizasından çok aşağıda veya yukarıda tutmayın
Telefon görüşmesiyaparken ahizeyiomuzunuz ile kulağınızarasına sıkıştırmayınız
Kol ve Omuzlar
Klavye, fare gibi aygıtları masanızda dirsek seviyesinde ve vücuda yakın tutun,
Fare yerine klavye kullanmayı tercih edin,
Yazarken fare ile birlikte klavyeyi önünüze alın,
Sık kullandığınız aygıtları kolunuzun rahat erişebileceği yerlere koyun.
El ve Parmaklar
• Yazınızı yumuşak dokunuşla, sert vuruşlar yapmadan, az güç harcayarak yazın.
• Yazmadığınız zaman parmak ve ellerinizi dinlendirin.
• Fareyi sıkıca kavramayın.
Sırt
• 5 tekerlekli, yükseklik ve sırtlığı ayarlanabilir, beli destekleyen, kolları dinlendirebilecek yerleri olan bir sandalye seçin.
• Sandalye ve masa yüksekliklerini kendinize göre ayarlayın.
Bacaklar
• Masanızın altındaki fazlalıkları kaldırın
• Oturak yüksekliği diz hizasında olmalıdır
• Diz arkası sandalye
oturağına dayanmamalıdır• Gerekirse ayak desteği
kullanın
Karpal Tünel Sendromu
(Carpal Tunnel Syndrome)
Nasırını seven var mı?
İçinizde nasırı olan var mı?
Nasır nasıl oluşur bilen var mı?
Nasırdan kurtulanı tanıyan var mı?
Nasır, vücudun tekrarlayan küçük darbelere karşı geliştirdiği bir savunmadır.
Nasır nasırı doğurur!
BUNLAR O DENLİ AĞRILIDIR Kİ HAYATINIZ ÇEKİLMEZ HALE GELİRYEMEK YAPMA, YEME, TEMİZLİK, UYKU GİBİ FONKSİYONLAR BİLE YAPILAMAZ HALE GELEBİLİR
CARPAL TUNNEL (MEDIAN SİNİR)GUYON’S CHANNEL (ULNAR)CUBITAL TUNNEL (ULNAR DİRSEK)RADIAL TUNNEL( RADIAL)
Belirtiler:
AğrıUyuşuklukGerginlikGüç kaybıGeceleri ağrı ile uyanmaGiderek elleri hiç kullanamama
Klavyelerin yumuşak dokunumlu olması yüksek hızda kullanılmalarına sebep olur.
Sürekli yazı yazan kişilerde, dakikada 12 bin tekrarlayıcı hareket olduğu görülmüştür.
• Klavyenin altındaki ayakları ayarlayın.
• Yazarken avuç içinizi veya bileğinizi herhangi bir yüzeye yaslamayın.
• Avuç içini sadece DİNLENME sırasında dayayın.
• Masa kenarları gibi keskin yerlere dayanmayın.
• El bileğini güçlü ve esnek kılabilecek egzersizler yapın.
•Yazarken klavyede avuçlar yere paralel, ön kollar yatay konumda, bilekler DÜZ durmalıdır.•Tuşlara sert vuruşlar yapılmamalıdır.•Kollar ve eller sıcak tutulmalıdır.
doğru yalnış
Ama bunlar sorun başlamadan önce yapılmalıdır!
İlaç ve fizyoterapi çoğunlukla
başarılı olamıyor!
Cerrahi tedavi zorunda kalınıyor!
Bilgisayar Görme Sendromu ve
Göz Yorgunluğu(Computer Vision Syndrome
& Computer Eyestrain)
•Yorgun ve ağrılı gözler, •Yanma ve batma, •Bulanık görme, •Kuruluk hissi, •Sulanma, •Kaşıntı, •Kızarıklık, •Gözleri kısarak bakmak, •Odaklama zorluğu, •Çift görme, •Yazıların etrafında ışık hareleri ve saçılmalar görmek, •Işığa karşı hassasiyet
Bilgisayar kullanmadan önce bir göz
muayenesinden geçilmeli, ve
görme bozukluğu varsa
mutlaka düzeltilmelidir.
Ancak mevcut olan veya kişinin o ana kadar bilmediği bir kırma kusurunun, çıkmasına aracılık eder.
Çalışma koşulları çok aşırıya kaçmadıkça normal bir göz bilgisayar karşısında bozulmaz.
Gözün saydam tabakası damarsızdır.
Gözkapakları her kırpmada gözyaşını saydam tabakaya yayıp, oksijenlenmesini, nemlenmesini ve beslenmesini sağlar.
Az kırpıldığında gözler kuru kalacak ve batmaya başlayacaktır.
Bu durum kontakt lens kullananlarda daha da belirginleşir
Gözdeki kuruma hissinin en büyük sebebi, monitöre bakarken normalin 1/3’ üne inen göz kırpmalarıdır.
Çünkü insan yakındaki bir objeye dikkatini verdiğinde refleks olarak daha az göz kırpmaya başlar.
Ayrıca, çalışma ortamındaki havalandırmanın nem oranının uygun olmaması ve havalandırmanın direk göze doğru gelmesi de gözlerde kurumaya yol açar.
Monitörden yayılan negatif yük, insan bedeninde ve gözlerde negatif elektrik yükü oluşturup havadaki pozitif yüklü tozları gözlere çeker. Bu da gözlerde konjonktivite neden olur.
Monitör göz hizasının üzerinde olduğu zaman gözler yukarı doğru bakacağından kapaklar daha açık kalır, bu da göz yaşının buharlaşmasına ve kurumaya yol açar
Monitörün üst kenarını göz seviyesinin biraz altına yerleştirmek gerekir.
Gözlerin kurumasını önlemek için,
göz kırpma sayısını bilinçli olarak
arttırmak, belirli aralıklarla
uzağa bakarak göz kırpma refleksini
normale döndürmek gerekir
Parlak bir ışıkta, göz bebeğini oluşturan kaslar kasılarak gözbebeğinin çapını küçültür ve fazla ışığın göze girmesini engellemeye çalışır. Bu da gözün daha fazla çalışarak efor sarf etmesine neden olur.
Ekran parlaklığı ve
kontrastı ayarlanmalı
Ekran zemin renginin açık, yazı karakterlerinin ise koyu renklerde olması gözlerin zorlanmasını azaltır.
Genellikle beyaz zemin üzerine siyah uygun bir seçimdir
Uzaktaki cisimden yakın bir cisme bakıldığında, gözlerdeki birtakım küçük kaslar kasılarak, göz içindeki merceğin çapını değiştirir, böylece gözler yakına uyum sağlamış olur.
Normal şartlarda gözler, yarım saniye içerisinde uyum sağlarlar.
Gözler monitöre baktığında tam bir uyum sağlanamaz
Gözbebeğini oluşturan küçük göz kasları sürekli kasılıp gevşer
Göz merceği devamlı şekil değiştirir; Bu göz yorgunluğuna
sebep olur
Toprak hatlı ekran koruyucular bilgisayarın elektrik yükünü azaltır.
Ortamın ve ekranın tozunun sık sık ıslak bezle alınması gözlerde toza bağlı yakınmaları azaltır. Ekranın tozunun alınması görüntünün netleşmesini de sağlar.
• Ekranınızı kol uzunluğu (60-70 cm ) mesafesine yerleştiriniz
• Kağıt tutucu ekranla aynı hizada olmalı
• Odanın aydınlatması 30-50 mumluk olmalıdır ve ışık arkadan gelmelidir.
• Ekranı üzerindeki ışık yansımaları görmeyi zorlaştırır,
• Yansımalar mutlaka önlenmeli
Kullanılan ekranlar yüksek çözünürlü ve düşük parlaklık oranlı olmalıdır,
(LCD) en sorunsuz ekran tipidir
Koruyucu filtre yansımayı bir miktar azaltır.
Birden çok bilgisayarın bulunduğu ortamlarda bilgisayarların 120 cm'den daha az yanında ve arkasında kimse çalışmamalıdır.
Bilgisayar karşısında çalışırken, gözlerin sağlığını korumanın en güzel yolu, onları sık sıkdinlendirmektir.
Avuç ile ÖrtmeAvuçlarınızla kapalı durumdaki gözlerinizi örtünüz. Bunu yaparken avuçlarınız göz kapaklarınıza değmesin.
Tamamen karanlıkta birkaç derin nefes alın. 20 saniye sonra gözlerinizi açın ve tekrar odaklanmalarınaizin verin.
Yeniden Odaklama Yöntemi
Bu egzersiz düzenli olarak
tekrarlanmalıdır.
6-7 metre uzaklıkta 2 nesne belirleyin ve gevşeyin
Nesnelerden birisine 10-15 saniye odaklanın,
sonra diğer nesneye 10-15 saniye odaklanın.
tekrar monitöre dönün ve çalışmaya devam ediniz
İzleme YöntemiBu yöntem gözlerinizin esnekliğini
artırmanıza yardımcı olur. Gözlerinizle odadaki çeşitli nesnelerin
(duvar saati, kapı, lamba, v.b.) kenarlarını izleyiniz.
İzleme sırasında gözlerinizi rahat kaydırınEgzersizi iki dakika boyunca düzenli nefes
alarak sürdürünüz.
Ara vermeyi
unutanlar bazı
ücretsiz yazılımlar da elde
edebilirler. (oos time)
Kısa ara: Yaklaşık her 10 dakikada bir 10 saniye kadar sürmeli, bilgisayardan biraz uzaklaşıp derin nefes alınmalı, göz kapakları açılıp kapatılmalı ve bilgisayar dışında farklı uzaklıktaki bir nesneye bakılmalıdır.
Orta ara: yaklaşık her 1 saatte 5 dakika kadar sürmesini, ve bu arada ayağa kalkarak gerinme egzersizleri yapılmalı
Uzun ara: Birkaç saatte bir çay ya da kahve molasını alınmalıdır
İyi bir iş planı ile bilgisayar işleri güne yayılabilir,
Aralarda diğer işler yapıbilir.
Ekip çalışması ve görev değişimi
yapılabilir
Görevler çeşitlendirilebilir