Biblioteka Główna PW

Warsztaty Języka Haseł Przedmiotowych Biblioteki Narodowej i Uniwersalnej Klasyfikacji Dziesiętnej

8-10 czerwca 2011

1

Biblioteka Główna PW

UKD dla bibliotekarza UKD dla użytkownika Współpraca z Biblioteką

Narodową i innymi bibliotekami przy lepszym wykorzystaniu UKD

UKD i angielskie odpowiedniki słów kluczowych 2


Języki Informacyjno- Wyszukiwawcze w BG PW

Uniwersalna Klasyfikacja Dziesiętna (UKD) Słowa Kluczowe (SK) Klasyfikacja lokalna (wykaz działów), to JIW

stworzony na potrzeby ustawienia księgozbioru w wolnym dostępie

3


UKD w BG PW stosowana była zawsze

Wraz z komputeryzacją pojawiły się słowa kluczowe pozyskiwane najczęściej z Tablic UKD

Wraz z wolnym dostępem do zbiorów pojawił się symbol klasyfikacji lokalnej – kod ustawienia działowego

4


Nasze SK mają swoją gramatykę (tworzone za pomocą swobodnie zestawionych wyrażeń) i nie są żadnym ze znanych JHP

SK w BG PW są budowane jako deskryptory (terminy przyjęte) i jako samodzielne wyrażenia językowe, bez określników

Słownik SK jest uporządkowany alfabetycznie

5


SK są podane w formie rzeczowników : LASY BAGIENNE, ODPADY RADIOAKTYWNE, ŹRÓDŁA ENERGII ODNAWIALNE

Przymiotniki należy przekształcić na formę rzeczownikową ( Kruchy - KRUCHOŚĆ, Wytrzymały – WYTRZYMAŁOŚĆ )

Przysłówki nie mogą być samodzielnymi SK (Na zimno - SPAJANIE NA ZIMNO )

6


Czasowniki należy przekształcić na rzeczowniki (PAROWAĆ-PAROWANIE , PROJEKTOWAĆ-PROJEKTOWANIE)

Wyjątkami są nazwy własne (BIAŁE ZŁOTO, NOWY SĄCZ)

Zaznaczamy tylko niektóre poddziały wspólne: miejsca i czasu ; formy /słownik, praca doktorska, norma, encyklopedia, konferencja, książka elektroniczna, mapa, plakat / języka

7


8


9


10


11


12


Kod UD jest trzecim JIW stosowanym w opracowaniu rzeczowym, zbudowanym dla potrzeb biblioteki w oparciu o UKD

Układ Działowy to płytka klasyfikacja hierarchiczna (wyliczająca), z możliwością przeglądania działów w katalogu OPAC

13


Kody układu działowego A. Dział ogólny

B. Nauki społeczne i polityczne C. Matematyka D. Fizyka E. Chemia, przemysł chemiczny i technologia chemiczna F. Nauki o Ziemi i nauki biologiczne G. Mechanika H. Budowa maszyn. Technologia mechaniczna. Badania materiałów. Mechanika precyzyjna

I. Elektrotechnika i elektroenergetyka J. Elektronika

K. Informatyka L. Budownictwo M. Transport O. Poligrafia P. Organizacja pracy. Ochrona pracy R. Metalurgia. Hutnictwo S. Architektura. Sztuka. Estetyka. Wzornictwo przemysłowe Rękodzieło artystyczne Z. Nauka. Technika. Zagadnienia interdyscyplinarne

http://www.bg.pw.edu.pl/

14


http://www.bg.pw.edu.pl/

C. Matematyka D. Fizyka E. Chemia, przemysł chemiczny i technologia chemiczna F. Nauki o Ziemi i nauki biologiczne G. Mechanika H. Technologia maszyn i techniki wytwarzania I. Elektrotechnika i elektroenergetyka J. Elektronika

• 5-Nauki Przyrodnicze• Matematyka 51• Fizyka 53• Chemia 54• Biologia 57• Mechanika 531/534

• 6-Nauki stosowane• Technologia maszyn

621.01• Elektrotechnika 621.3• Elektroenergetyka 621.31• Elektronika 621.38

15


K. Informatyka L. Budownictwo M. Transport O. Poligrafia P. Organizacja pracy Ochrona pracy R. Inżynieria materiałowa. Materiałoznawstwo S. Architektura. Sztuka. Estetyka. Wzornictwo przemysłowe. Rękodzieło artystyczne Z. Nauka. Technika.

• Budownictwo 69• Transport 656• Poligrafia 655.1/.3• Organizacja pracy

331.103• Materiałoznawstwo

620.2• Sztuka 7• Architektura 72• Wzornictwo

przemysłowe 7.05

16


Czytelnik nie używa symboli UKD, natomiast dzięki stosowaniu UKD przez bibliotekarzy wiedza jakiej poszukuje, jest uporządkowana, a SK odsyłają do naukowych terminów

Jak to się dzieje?

17


18


19


20


Jak KHW, bazujące na UKD przyczyniają się do sukcesu użytkownika ?

21


Zapis kolumnowy wszystkich wyrażeń Języka Informacyjno – Wyszukiwawczego (słów kluczowych, symboli cyfrowych UKD i kodu układu działowego)

Budowa Kartotek Haseł Wzorcowych

22


Jak działają KHW ?

Ustalają co jest hasłem głównym, a co synonimem

Ustalają co jest terminem naukowym, a co nazwą potoczną

Ustalają zasady wprowadzania nowych SK

23


24


25


Zawartość KHW

150 Hasło główne 450 Hasło odrzucone /patrz/ 472 Odpowiednik angielski /nie

tłumaczenie/ 550 Hasło synonimiczne /patrz też/ 670 Źródło pozyskania hasła

26


FUNKCJE MONOTONICZNE 550 FUNKCJE RZECZYWISTE 150

PRZEPŁYWY TURBULENTNE 450 PRZEPŁYWY BURZLIWE 150

27


ACADEMIC LIBRARIES (BIBLIOTEKI AKADEMICKIE) 550

UNIVERSITY LIBRARIES ( BIBLIOTEKI SZKÓŁ WYZSZYCH)150

COMPUTATIONAL COMPLEXITY (ZŁOŻONOŚĆ ALGORYTMÓW OBLICZENIOWA) 550

MACHINE THEORY (TEORIA AUTOMATÓW) 150

28


UKD jako system organizacji wiedzy opisujący całość nauki, służy do tworzenia i udoskonalania istniejących systemów organizacji wielu dziedzin nauki

Spotkania w Zespole ds. UKD, organizowane przez pracownię UKD Instytutu Bibliograficznego BN

29


Dostęp do polskiego tłumaczenia skróconej wersji pliku wzorcowego UKD, dzięki przedstawicielstwu w Radzie Doradczej UKD ( UDC Advisory Board ) dr Jolanty Hys z BN

http://www.udcc.org/udcsummary/php/index.php

30


UKD w czeskim pliku wzorcowym Czechy mają swoje przedstawicielstwo w

Radzie Doradczej Consortium UDC Mają plik wzorcowy UKD /MRF/ w wersji

czeskiej: CZENAS Biblioteka Narodowa w Czechach używa

pełnych tablic UKD w klasyfikacji rzeczowej UKD wspiera indeksowanie tematyczne i

opracowanie rzeczowe zbiorów


31

Współpraca z Biblioteką Politechniki Białostockiej

Polskie Towarzystwo Astronautyczne


32

33


34


35


KHW w języku angielskim to odpowiedniki polskich Słów Kluczowych, istniejących w systemie Aleph

Hasłem głównym jest wyrażenie w języku polskim. Angielskie SK jest hasłem odrzuconym

Angielskie SK (termin techniczny, naukowy) musi być potwierdzone w autorytatywnym katalogu na świecie (katalogi narodowe, OCLC) lub w Polsce (NUKAT) czy tezaurusie

36


Plik wzorcowy MRF 2009 (wersja angielska) Dostęp do polskiego tłumaczenia skróconej

wersji MRF http://www.udcc.org/udcsummary/php/

index.php

37


Pomoc w pogrupowaniu terminów wokół dziedzin i w usprawnieniu kontroli nad słownictwem

Poprawienie efektywności i trafności klasyfikowania rzeczowego

Uatrakcyjnienie katalogu i podniesienie jego wartości informacyjnej

UKD a wizualizacja wiedzy – prezentacja informacji w formie graficznej

38


Promocja skuteczniejszych sposobów wyszukiwania wśród użytkowników

Zachęcenie ich do współpracy przy klasyfikowaniu (social tagging) przykł. http://www.nlm.nih.gov/mesh/meshsugg.html

UKD a wizualizacja wiedzy – prezentacja informacji w formie graficznej


39

Agnieszka Maria [email protected]


40

Biblioteka Główna PW

Documents

Transcript of Biblioteka Główna PW