Bi Mật Của Nước - sachvui.com · với nhau để hình thành nên mây, rồi tan biến...
Transcript of Bi Mật Của Nước - sachvui.com · với nhau để hình thành nên mây, rồi tan biến...
GIỚITHIỆUKhởinguồntừbộsưutậpcácbứcảnhchụptinhthểnướccủa
tôitrongThôngđiệpcủanước(Messagesfromwater[Mizukaranodengen]–VibrationKyoikusha,1999),tôiđãdầnnhậnrarằngnhữngcuốnsáchvềnướcnàycómộtsứcmạnhkỳlạvàphithường.Tựchúngđãcókhảnăngbaycaovàvươnxakhỏinhữngbiêngiớiquenthuộccủatôitớinhữngvùngđấtxaxôi,nơichúngcóảnhhưởngvôcùngtolớn.Chúngbuộcmọingườiphảinhìnmọivậttheomộtcáchkhácvàtôithườngđượcmờitớinóichuyệnvớinhữngngườiđãtừngđượccuốnsáchlayđộng.
Đôikhitôicảmthấynhưmìnhđangđượclinhhồncủanướcdẫndắt.Tôicảmthấynhưmìnhcóthểthấyvàthậmchínóichuyệnđượcvớilinhhồnđó,linhhồnmàtôiđượcchiêmngưỡngdướidạngnhữnghạtsánglonglanhtrongkhôngkhí.Nhữnghạtnhỏnàytụlạivớinhauđểhìnhthànhnênmây,rồitanbiếncũngnhanhchóngnhưthế,tấtcảđềukhiếntôicảmthấythậtthưgiãn.
Mặcdùgiờđâytôicảmthấynhưmìnhđượclinhhồncủanướcdẫndắt,lầntiếpxúcđầutiêncủatôivớinướclạichẳngdễchịuchútnào.ỞthànhphốYokohama,NhậtBản–nơitôilớnlên,giađìnhtôisốngtrênmộtbìnhnguyêngầnbiển.Nơiđóchỉcáchmépnướcmộtđoạnđibộngắnxuốngmộtcondốc.Khithủytriềurút,bờbiểnnôngphơimìnhđếnhàngdặm,đểlạimộtbãisăntuyệtvờiđủcácloạitraisò.Nhưngkhithủytriềulêncao,cảnhtượnglạihoàntoànkhác.
Chắccólẽtôiđượctầmsáuhaybảytuổigìđókhimộtngàynọ,biểncảnuốtchửngtôi.Hômđó,tôiđibơicùngcậubạnhàngxómhơntôihaituổi.
Chúngtôiđãraxahơnmứcantoàn,rồiđộtnhiêntôibắtđầutrồilênngụpxuống,khaokhátcókhôngkhíđểhítthở.Đólàlầnđầutiêntôitrảiquamộtchuyệnnhưthế.Tôichỉcáchbờcó10mét,nhưngchântôikhôngchạmtớiđáy.Tôihoảngsợvàbắtđầuvẫytay,đạpchân.Nhưngcànghoảngloạn,tôicàngchìmvàchẳngmấychốctôibắtđầuuốngnước.Tôinghĩcólẽđoạnkếtcủacuộcđờimìnhsắptới
rồi,nhưngmộtconthuyềnnhỏtớivàkéotôikhỏimặtnước.
Khitôivềtớinhàvàkểvớimẹchuyệnxảyra,bàchotôimộtlờikhuyêndựatrênkhảnăngbơivàsựamhiểucủabàvềnước.“Chỉcầnthảlỏngcơthểlàconsẽcóthểnổi,”bànói.Bàbảorằngnếutôiđểnướcnângtôilênthayvìcốgắngchốnglạinó,nósẽnhấctôilênvàmangtôiđi.
Tôiluônmangbênmìnhnhữnglờinóinàysuốtnhiềunămtháng.Từlúcđó,tôiluôncốgắngbuôngmìnhtheodòngnướctrongkhinhẹnhàngdichuyểntheohướngmàtôimuốncuộcđờidẫntôiđi.
Giờđây,bấtcứkhinàotôiđibơiởbiểnhaytrongbểbơi,tôithíchnằmngửavàđểvòngtaycủanướcbếẵmmình.Vàhơnbấtcứlúcnàokhác,đóchínhlànhữngkhoảnhkhắctôicảmnhậnrõrệtnhấtsựhiệndiệnlinhhồncủanướcdướidạngcáchạtlitilấplánh.
Tôithấykhátựtinkhinóirằnglýdomàtôicóýtưởnglàmđóngbăngnướcvàchụplạinhữngbứcảnhtinhthểlàdotôimongmuốnđượctrôitheodòngchảycủacuộcđời.Linhhồncủanướcđãcứurỗitôi,hướngdẫntôisốngcuộcđờimàtôiđangsống.Linhhồnđóđãdẫndắtvàchỉdẫnchotôiquabaonămtháng,dạychotôinhiềuđiềucầnbiết,đỉnhcaolàsựrađờicủacuốnThôngđiệpcủanước(Thehiddenmeassagesinwater).
Khônglâusaukhicuốnsáchđượcxuấtbản,bạnđọcbắtđầugửithưcảmơnchotôi.Nhữngngôntừđẹpđẽcủahọđãgiúptạoramộtdòngchảytuyệtvờiđểtôibuôngmìnhtheo.Hầuhếtcácbứcthưđềuthểhiệnsựđềcaovàcảsựkinhngạckhiđượcnhìnthấychânlýcủatựnhiênhiểnhiệnquacáctinhthểnước.
Mộtngườiphụnữđãviết:“Trongtấtcảnhữngcuốnsáchtôitừngđọctrongđờimình,đâylàcuốntuyệtvờinhất.Cámơnôngrấtnhiềuvìcuốnsáchnày.Tôisẽtrântrọngnótrongsuốtphầnđờicònlạicủamình.”
Mộtbứcthưkhácthìviết:“Thấysựthậtđượchélộmộtcáchtrựcquannhưvậythậtđángngạcnhiên,sửngsốtvàđầythuyếtphục.Cuốnsáchnàykhiếntôinhậnrarằngnhữngảnhhưởngdocácbàigiảng,lờicầunguyệnvàtôngiáocổxưakhôngchỉlànhữngđiềumêtínvàngẫunhiênmàlàkếtquảdựatrênsựthậtvềvũtrụ.”
Vàmộtláthưkhác:“Ngườicha76tuổinóivớitôi‘Trongtấtcảnhữngcuốnsáchmàmọingườigiớithiệuchocha,đâylàcuốnduynhấtchathấymừngvìđãđọc.’Cámơnôngvìcuốnsáchđãthayđổicáchnhìnnhậncuộcsốngcủatôi.”
Thựcra,nếuchúngtachiếtsuấtnănglượngtừtấtcảnhữnglờinhắnnhủnàyvàtạothànhmộttinhthể,tôichắcchắnlànósẽrấtđẹp.
Đâylàcôngtrìnhvềcáctinhthểnước.Tôipháthiệnrarằngnhữngngườibịvẻđẹpcủanhữngtinhthểnàycuốnhútsẽtrởnêngắnkếtvàrồicộnghưởngvớinhau.Giốngnhưkhimộtchiếclárơixuốngmặtnước,mộtlànsónglặnglẽvàêmáinhưngchắcchắnsẽlanranhưkếtquảcủaviệccuộcđờibíẩncủanướcđangđượctiếtlộchotoànnhânloại.
Trênkhắpthếgiới,phảnứngcủatấtcảmọingườiđềugiốngnhau.TôiđãgặpgỡnhiềungườiđếntừĐức,ThụySĩ,Áo,HàLan,Anh,Pháp,Ý,Mỹ,Canada,CostaRica,Uruguay,Ecuador,Brazil,Úc,HànQuốc,PhilippinesvàĐàiLoan–nhữngnơitôitớigiảngbài.ThángSáunăm2002,tôiđượcGiáohộichínhthốngHyLạpmờitớidựmộtchuyếnhộithảoduhànhxahoatrênbiểnAdriatic(1)cùngvớinhữnglãnhđạotâmlinhvàcácnhàkhoahọctrênkhắpthếgiới.CácbuổihộithảochuyênđềđượctổchứcởHyLạp,Albani,Montenegro,Slovenia,Croatia,Ývànhữngbếnđỗkhác.VớitêngọiHộithảochuyênđềquốctếvềTôngiáo,KhoahọcvàMôitrường,đâylàlầnthứtưsựkiệnđượctổchức.Tôiđãđượcmờitrướcbathángbởimộttrongnhữngnhàtổchứchộinghị,mộtphụnữHyLạp–ngườiđãđượccongáichoxembộsưutậpnhữngbứcảnhtinhthể.Cảmxúccủamỗingườikhinhìnthấycácbứcảnhtinhthểchạmtớiphầnsâuthẳmcủatừngcánhânvàtạonênmộtdòngkinhngạcchảytừngườinàyquangườikhácđểrồigiờđâytrởthànhmộtdòngsôngtuôntrào.
Cònmộtcáchkhácđểthểhiệnphảnứngvớinhữngcuốnsáchvềcáctinhthểnước.Giốngnhưthểcáctinhthểnướcđãmanglạinguồndinhdưỡngchonhữngtâmhồnkhôcạncủanhữngngườiphảisốngtrongđiềukiệnkhắcnghiệtcủaxãhộihiệnđại.Chúngđãbổsungthêmvàosựrạngngờicủacuộcsốngchomỗicánhânvàcảxãhội.Hơntấtthảy,nhữngtấmảnhđãthànhcôngtrongviệckhởiđầumộtphongtràorộnglớnđangdiễnragiữaconngườitrênkhắpthếgiới.
Hoạtđộngsốnglàhoạtđộngtrôichảy.Nếumộtconđậpđượcxâydựngtrênmộtdòngsôngđểchặndòngchảycủanólại,consôngsẽchết.Cũnggiốngnhưvậy,nếusựlưuthôngcủamáubịngănlạiởđâuđótrongcơthểchúngta,điềuđócũngđồngnghĩavớiviệcchúngtasẽchấmdứtsựsốngcủamình.
Điềutươngtựcũngđúngchocácthànhphốvàcácquốcgia.Gầnđây,tôiđãmaymắncóđượccơhộithuyếtgiảngchođôngđảokhángiảởBerlin.Bạnbiếtđấy,Berlinlàthànhphốtừngbịchiacắtbởimộtbứctường.Tôinóivớikhángiảcủamìnhrằngcũnggiốngnhưnướcluônluônnênđượctựdochảy,mộtthànhphốhaymộtquốcgiachẳngcólýgìđểbịchiacắtcả.SựphântáchBerlinvàonăm1961đãkéotheobiếtbaođiềukhổsở,giađìnhlytánvàcảnhữngướcmơcũngbịgiánđoạn.
Rồi,28nămsau,bứctườngbịphásậpvàcũnggiốngnhưnướcluôntựdotuônchảy,hàngtriệungườibắtđầuđếnvàđitheoýchítựdocủariênghọ.Conngườiđãmôphỏnglạidòngchảycủanước–mộtquyluậtcủatựnhiên.Vàlýdolàphầnlớnconngườilànước.
Khoảng70%cơthểchúngtalànước.Điềunàycũngđúngchonhữngcáthểtrưởngthànhcủaphầnlớncácgiốngloàivàđólàlýdovìsaoconngườikhôngnênbịchiacắtbởinhữngchiếnlượcvàýthứchệchínhtrị.Cũnggiốnghệtnhưnước,conngườilúcnàocũngcầnđượctựdotuônchảy.
Khikếtthúcbàinóichuyệncủamình,tôinhậnthấyrằngsựthayđổiđãbaotrùmlêncảhộitrường.Nhưthểcómộtcảmxúcđãlanratoànthểchúngtôi.Cảmộtlànsóngngườiđứngdậyvàbắtđầuvỗtay.Thôngđiệpcủatôiđãchạmtớitâmhồnhọvàkếtquảlàmộtlànsóngcảmxúctỏaracảhộitrường,tạonênmộtlànsóngsẽmãilớnlênvàlanrộngtớinhữngngườikhácnữa.
Khátvọnghòabìnhvànhữnglờinguyệncầuchotìnhyêukhôngthểbịgiamhãmtrongnhữngranhgiới.Khácbiệtvềmàudahayngônngữđềucóthểdễdàngvượtquakhinhữngtráitimhòađiệuvớinhau,tạonênmộtlànsóngtuônchảy.
Mộtcuộcphiêulưunhỏbắtđầuvớimộttinhthểnướclitiđãlantớimọingườitrênkhắpthếgiới,tạonênmộtphongtràongàycàng
lớnmạnh.Nhữngtinhthểnướcđãhòaquyệnvớiđiềugìđótinhkhiếtvàthiêngliêngsâuthẳmbêntrongtâmhồncủanhữngngườiđãxemcácbứcảnh.Nhữngtráitimđãrộngmởvàtìnhyêu,lòngbiếtơncùngmộthyvọngvềhòabìnhđãtràodâng,mởraconđườngchomộtcuộcphiêulưumới.
Quacuốnsáchnàyvàquanhữngtấmảnhtinhthể,tôihyvọngsẽtruyềntảiđượcsứcmạnhcủalờicầunguyện.
Khinướcđượctiếpxúcvớimộtsốcáchbiểuhiệnnhấtđịnh–“Bạnthậtdễthương,”“Bạnthậtxinhđẹp,”“Tìnhyêuvàlòngbiếtơn”–mộttinhthểtuyệtđẹpsẽhìnhthànhkhinướcđượcđóngbăng.Điềunàythựcsựcóýnghĩagìvớichúngta?Nhữngýnghĩtrongtráitimchúngtacótácđộngtớitấtcảsựsốngvàtrongquátrìnhhìnhthànhthếgiớingàymaicủachúngta.
Tâmhồnconngườicómộtsứcmạnhphithường.Chúngtathườngnghenóirằnghànhđộnglàkếtquảchonhữngsuynghĩcủachúngtavànguyêntắcđóđượcminhchứngrõnétquacáchnướchìnhthànhcáctinhthểtheonhữngảnhhưởngmànóvừađượctiếpxúc.
Nhưngkhảnăngảnhhưởnglênhànhđộngbằngsuynghĩlàcondaohailưỡi.Nếuconngườikhaokhátđượcthấysựhủydiệtcủathếgiới,vậythìđólàđiềusẽxảyđến.
Córấtnhiềuđiềuđãxảyratrongthếgiớinàykểtừkhiconngườibắtđầubiếttớicáctinhthểnước.Nhữngtòanhàkhổnglồ–biểutượngcủavănminhvàthịnhvượng–đãsụpđổngaytrướcmắtchúngta.Nhữngcuộcchiếntranhmớiđãnổra.Chúngtađãthấynỗibuồnsinhrasựgiậndữvàgiậndữlạitạoranhiềunỗibuồnhơn,tạothànhmộtvòngtrònbaotrọnlấythếgiớixungquanhchúngta.Cóngườikhóc,cóngườicúiđầutuyệtvọngvàcóngườingẩnglêncầunguyện.Chúngtaphảidùngchínhsứcmạnhbêntrongmìnhđểgiữnhữngsuynghĩcủachúngtatậptrungvàonhữngđiềutốtđẹpxungquanhthayvìvàonhữngthếlựcmangtínhhủydiệt.
Chúngtađangởvàomộtthờiđiểmtronglịchsửnhânloạimàhơnbaogiờhết,chúngtacầnkhámphálạimộtvàichânlýquantrọngmàbằngcáchnàođótađãquên.Thựctế,đâycóthểlàcơhộicuốicùngcủachúngta.Vàđâylàbàihọcmàtôicảmthấyrằngcáctinhthểnướcđangcốtruyềnđạtlạichochúngta.
Nghiêncứuvềcáctinhthểcủatôibắtđầuvớikhátvọngmuốnđượcbướcdùchỉmộtbướcthậtnhỏbéđểthấuhiểuvềvũtrụ,nhưnggiờđâyđiềuđóđãdẫntớicuộccáchmạngcủamộtlĩnhvựcnghiêncứurộnglớnđốivớitôi.
Tôiđãđượcthấyảnhhưởngcủanhữngnụcườirạngngờicủamọingườitrênkhắpthếgiớivànhữngcáchthểhiệncảmxúckháclênquátrìnhhìnhthànhnhữngtinhthểxinhđẹp.Nhưngcóthểbạnsẽhỏi,liệuhòabìnhthếgiớicóthểđếntừnhữngtinhthểnướcgiảndịkhông?Mongmuốncủatôilàđượcbướcbướcđầutiênvềhướngđó,rồimộtbướcnữavàmộtbướcnữa,cứthế,cứthếvềphíakếtcụcđó.
Khitôitiếptụccuộctròchuyệncủamìnhvớinước,cáctinhthểtiếptụcdạytôirấtnhiềubàihọc:tầmquantrọngcủaviệcsốnghàihòavớigiaiđiệucủacuộcsốngvàdòngchảycủatựnhiên,đểlạimộtđịacầuxinhđẹpchocácthếhệtươnglai;tìnhyêuvàlờicầunguyện.Tấtcảnhữngthôngđiệpnàyđềuđượcnhắcđếntrongcuốnsáchnày.Tôisẽchẳngthểhạnhphúchơnnếubiếtrằngcuốnsáchsẽtạoramộttácđộngtíchcựcđếntấtcảnhữngngườicầmnótrêntay.
Cuốicùng,tôixinđượcbàytỏlòngbiếtơncủamìnhtớiNhàxuấtbảnBeyondWordsPublishingvìđãxuấtbảncuốnThôngđiệpcủanước(Thehiddenmessagesinwater)vàSứcmạnhthựcsựcủanước(Truepowerofwater),cùngtấtcảnhữngngườiđãgiúpđỡtôitheorấtnhiềucáchkhácnhaucảnhữngnhânviêncủatôiởIHM–nhữngngườiđãphảichịuđựngrấtnhiềugiờtrongphònglàmlạnhđểchụphìnhcáctinhthể.
CHƯƠNGMỘTHòanhịpcùngHado(1)hạnhphúcKhinghĩtớihạnhphúc,điềugìhiệnlêntrongtâmtríbạn?
Bạncónghĩđếnviệctìnhyêusẽtrởthànhhiệnthựcvớibạnkhông?Haycólẽđólàkhoảnhkhắcchàođờicủađứaconbébỏng?Mộtviệcđượchoànthànhtốt?Haykhibạnnhớtớilúcnằmtrênthảmcỏvàngắmnhìnbầutrờixanh?Câutrảlờicủamỗingườimỗikhác.Mỗichúngtađềucóhìnhdungriêngvềhạnhphúc.Nhưngtấtcảchúngtađềumuốnsốngmộtcuộcsốngtrànđầyhạnhphúc.
Tôichỉbiếtmộtcáchđểthựchiệnđượcđiềuđóvàđólàbắtnhịpvớihadohạnhphúc.NhưtôiđãmiêutảtrongcuốnSứcmạnhthựcsựcủanước,hadolànănglượngtinhtếtồntạitrongvạnvật.
Tấtcảvạnvậttrongvũtrụđềurungđộngởmộttầnsốđộcnhất.Vậynên,nếubạnphátramộthadohạnhphúcthìbạncóthểchắcchắnrằngvũtrụnàysẽđáplạibạnvớiniềmhạnhphúc.Bạncầnlàmgìđểhòanhịpcùnghadohạnhphúc?
Mộtphầnkhiếnvấnđềtrởnênkhókhănlàlàmsaođểbiếtđượcthựcsựthìhạnhphúclàgì.Cólẽđãcónhữnglúcbạnnghĩrằngmìnhhạnhphúc,nhưngrồilạinhậnrarằngđóchỉlàmộtảotưởng.Hoặccólẽbạntinrằngmốiquanhệthắmthiếtđócuốicùngcũngđãnằmtrongtầmtaycủabạnchỉđểsosánhnhữngđiềubạncóvớiaiđókhácvànhìnlâuđàimộngướccủamìnhvỡvụntrongcátvàbịcuốntrôi.
TrongchuyếnđitớiĐức,congáitôi,giờđangsốngởHàLan,nóivớitôivềngườibạncủaconbé–ngườiđãsốngởĐôngĐứctrướckhibứctườngBerlinsụpđổ.QuátrìnhdựnglênbứctườngBerlinlàthờikỳutốiđốivớingườidânĐức,nhưngbạncủacongáitôinóirằngbấtchấpviệcthànhphốbịchiacắt,vềcơbản,cuộcsốngphíaĐôngbứctườngvẫntiếpdiễnnhưbìnhthường.Thựctế,cảmgiácmãnnguyệnđếntừviệcbiếtrằngkhôngaicầnphảilolắngvềnhững
điềungườikhácnghĩbởiaicũngnghèo.
NhưngkhibứctườngcuốicùngcũngđổxuốngvàngườidânởphầnphíaĐôngcủathànhphốgiờđâybỗngnhiênlạicóthểlĩnhnhậnmọithứmàphầnphíaTâycóthểcungcấp,vấnđềbắtđầunảysinh.Họcàngnhìnthấynhiềuthứmớimẻ,bóngbẩy,họcànghammuốnnhiều.NhưngngườidânphíaĐôngcơbảnvẫncònrấtnghèo,thếnênkếtquảlàrấtnhiềunhucầucủahọkhôngđượcđápứng.Mộtsốngườithậmchícòntiếcnuốinhữngngàytrướckhibứctườngsụpđổ,thờingườidâncònnghèovàgiácảcònthấp.
Dườngnhưthểbanđầuđấtnướcbịchiacắtvàrồiđượchàngắnlạimàchẳngaiquantâmgìtớiýnguyệncủangườidân.TấtnhiênsựsụpđổcủabứctườngBerlinlàmộttrongnhữngkhoảnhkhắchânhoannhấttronglịchsửhiệnđại,nhưngchúngtacũngphảithừanhậnrằngthậmchíbướcchuyểntuyệtvờiđócũngcóhậuquảcủanó.
Khichúngtabắtđầusosánhhạnhphúccủamìnhvớihạnhphúccủangườikhác,chúngtasẽcộnghưởngvớihadobấthạnh.Chừngnàotacòntìmkiếmhạnhphúcởbênngoài,chừngđóhạnhphúcthựcsựsẽkhóđếnvớita.
TrởvềvớiniềmhânhoanCuộctìmkiếmhạnhphúccuốicùngvàcơbảnchínhlàcuộctìmkiếmbảnngã.Bạncóthểđitìmnóởnhữngvùngđấtxaxôi,nhưngbạnsẽchỉtìmthấynótronglòngbàntaymìnhmàthôi.
Nếubạnnghĩlạivềcuộcđờimìnhđủxa,rấtcóthểbạnsẽnhớtớikhibạncảmthấymộtniềmhạnhphúcthậtvôtư.Cuộcđờicủabạncóýnghĩavàbạnbậnrộnsốngtớinỗigiâyphútđóđãbịlãngquên.Tuổitrưởngthànhàotới,bạncấtnhữngthứđóđivàkhóacửalại.Cólẽ,thậmchíbạnđãquêncảnơimìnhcấtchìakhóa.
Nhưngnhữngcảmgiáchạnhphúcđókhôngbiếnmấtvĩnhviễn.Vớimộtchútnỗlực,bạncóthểmởcánhcửavàlấyranhữngthứmàbạnđãtưởngmãimãichỉlàmộtphầncủaquákhứ.Khibạnthànhthậtvớibảnthânvàtìmkiếmđiềubạnthựcsựmuốntrởthànhvàthựchiện,cuộcđờibạnsẽlạimộtlầnnữatuônchảy.
Trongcôngviệc,trongvaitròvàtrongtìnhyêucủamình,bạncầnphảitrởlạiđiểmxuấtphátđểtìmthấyniềmhânhoan.Khilàmnhưvậy,bạnsẽsớmnhậnthấycuộcđờimìnhđãthayđổi.Trướctiên,bạnsẽthấymộtcảmgiácmớimẻvềsứckhỏevàsựsungtúc.Đólàvìniềmhânhoantrongbạnsẽthanhlọcdòngnướcchảytrongcơthểbạn.Nếuchúngtachụpmộttấmảnhcủagiọtnướcnhưthế,tinhthểthuđượcchắcchắnsẽkhiếnchúngtaphảisữngsờ.
Cómộtphươngpháptrịliệumànhữngngườibịungthưnênápdụng,đólà“Trịliệumụcđíchsống”.Bằngcáchtìmramụcđíchtrongđời–diễnthuyết,leolênmộtđỉnhnúi,cười,hệthốngmiễndịchsẽđượctáisinhvàbệnhungthưthườngsẽthuyêngiảm.Giờđây,trongcộngđồngyhọccómộtkiếnthứcđãtrởnênphổbiến,đólàtríóccóảnhhưởngrấtlớnđếncơthể.Rótđầycơthểbạnvớihadohânhoanlàbíquyếttốtnhấtđểsốngmộtcuộcsốngkhỏemạnh.
Trạngtháihânhoannàycũnglàchìakhóađểmởrộngnhữnggìchúngtacóthểlàm.Chúngtađềubiếtrằngkhithíchđiềugìđó,bạnthườngsẽtrởnênvượttrộitrongvấnđềđó.YukioFunai–mộtnhàtưvấnkinhdoanhnổitiếngởNhật,ngườiđãmanglờikhuyêntớichohơn3.000côngty–ủnghộmộtphươngpháphiệuquảgiúpcủngcốnănglựcchocáccôngtyvàcánhân.Ônggọiphươngphápnàylà“phươngpháppháttriểnthếmạnh”,vànóchỉtậptrungvàocácthếmạnhcủacôngtyhaycánhânrồinỗlựctăngcườngnhữngthếmạnhđó.Cácđiểmyếuthậmchícònkhôngđượcxétđến.Kếtquảlàcácthếmạnhthìtrởnênmạnhhơncònnhữngđiểmyếuthìtựlochomình.
Vídụ,nếubạnđiềuhànhmộtcửahàng,bạnsẽdễdàngtậptrungtoànbộsựchúývàoviệclàmthếnàođểloạibỏnhữngsảnphẩmđangtiêuthụkhôngtốt.Nhưnghầuhếtcáccửahàngđềucómộtsảnphẩmbánchạy.Vớimộtcửahàngchuyêndụng,đócóthểlàmộtbộváy;nếuhọcóthểtậptrungvàobộváyấy,doanhsốcủasảnphẩmđóvàcácsảnphẩmkhácđềusẽtăng.Đểkinhdoanhthànhcông,cầnphảitậptrungvàonhữngmặthàngđangtiêuthụtốt,nhữngthứhiệuquảnhấtvàcôngdụngtốtnhấtcủachúng.
Chúngtathấykháiniệmnàyđượcphảnánhtrongphươngpháptrồngrauthủycanh,phươngphápnàychothuhoạch10.000quảcàchuatừmộtcâyduynhất.Cóthểbạnsẽhỏilàmsaolạicóchuyệnnhưvậyđược?Câutrảlờiđơngiảnđếnkinhngạc:Hãytạoramột
môitrườngtốtđểtrồngcàchua.
Tấtnhiênlàthựcvậtmọclêntừđất,nhưngvớiphươngphápthủycanh,rễmọctrongnướchútđượcchấtdinhdưỡngcầnchocây.Vàbởivìcâykhôngphảivậnhếtnănglượngđểtrồilênkhỏimặtđất,rễcâycóthểpháttriểntựdovàdễdàngtìmđượctấtcảcácchấtdinhdưỡngcầnthiết.Bằngcáchnày,câycàchuacóthểtậndụngđượctấtcảnhữngtiềmnăngtiềmẩncủamình.Tôinhớcáchđâyvàinăm,cólầntôitớithămmộttrangtrạithửnghiệmdonhànônghọcShigeoNozawam–mộtnhàđầutưcủaphươngphápthủycanh–điềuhành.Tôiđãđượcthấycâycàchuaôngtrồng.Khiêmtốnmànóithìtôiđãkhôngthểtinnổivàomắtmình.
Điềutươngtựcũngđúngđốivớiloàingườichúngta.Khibạntìmthấyđiềubạnlàmtốtnhấtvànhậnrarằngđâylàchỗbạncầntậptrungchúýthìkhiđóbạnđãbướcđượcmộtbướcdàitrênconđườngtrởvềvớiniềmhânhoan.Chẳngbaolâu,bạnsẽnhậnthấyrằngcuộcđờimìnhđangtrảiquamộtbướcchuyểnlớn.Nếubạnbiếtaiđó,mộtđứatrẻchẳnghạn,tậptrungvàomộtmônthểthaohaymộtkhíacạnhnghiêncứunhấtđịnh,bạnsẽcầnphảicungcấp“chấtdinhdưỡng”dướidạngsựđộngviênvàlờikhentặng.Nósẽgiúpngườiđótrởnêntậptrungvàquyếttâmhơnnữa.
Cáckếtquảđếntừảnhhưởngcủanhữngngôntừthíchhợpcóthểđượcminhhọarõnétquasựhìnhthànhcáctinhthểnước.Khinướcđượctiếpxúcvớicáctừnhư:“Bạnphảilàmviệcđó”,kếtquảsẽkhôngbaogiờlàmộttinhthểđượcđịnhhìnhrõràng.Điềunàycũngxảyravớicáctừnhư“Đồngốc”vàtệhơncả:“Chẳnghayhogì”.Cólẽđãđếnlúcloạinhữngtừnàyrakhỏivốntừvựngcủabạn.Thayvàođólàcáctừnhư“Cámơn”,“Hãycùngthựchiệnviệcđó”,“Tôiyêuem”,“Xinhđẹp”,và“Làmtốtlắm”.Hãyđểchonhữngtừấmápvàđẹpđẽnàytrởthànhnhữngtừbạndùngtớinhiềunhất.
Nhữngtừngữtạonênnhữngtinhthểxinhđẹptừdòngnướcđangchảyquacơthểbạnlànhữngtừkhiếnbạnngậptràncảmgiácbìnhyên.Đólàkhibạncóthểmởrộngkhảnăngcủamìnhvớisựđammêvàniềmhânhoanhiệndiệnmỗingày.
Trongcuốnsáchtrướccủamình,tôiđãgiảithíchcáchchúngtôiđặtcơmvàobachiếclọthủytinhvàvớimộtlọ,chúngtôinói:“Đồngốc!”Vớilọkhác,chúngtôinói:“Cámơn”.Vàvớichiếclọthứba
cònlại,chúngtôilờnóđi.Phầncơmđượcnói“Cámơn”lênmenvàdậymùithơmthậtdễdịu.Phầncơmbịnói“Đồngốc!”thẫmmàuvàmụcnát.Phầncơmbịtảnglờbiếnthànhmàuđenvàbốcmùirấtkhóchịu.
Tuynhiênđókhôngphảilàphầnkếtcủacâuchuyện.Tôimangchínhnhữnglọcơmđótớimộttrườngtiểuhọcvàcáchọcsinhnói“Cámơn”vớicơmtrongcảbalọ.Chẳngmấychốc,cơmtrongcảbalọđềulênmenvàbắtđầutỏaramùithơmdễchịu–kểcảphầncơmđãbịhỏng.
Điềunàychứngtỏrằngngaycảnhữngđiềuđangchếtvàmụcruỗngcũngcóthểđượchồisinhnhờsựquantâm,nhữngngôntừtửtếvàsuynghĩtíchcực.
ShinichiroTerayama–nguyênGiámđốcHộiYhọcNhấtthểNhậtBản(JapanHolisticMedicalSociety)–làmộtminhchứngchođiềunày.Trongsựnghiệpcủamình,Terayamalàmộtdoanhnhânđầyđammê,trướcđó,ôngbịungthưthận.ÔngbắtđầutậpthóiquendậysớmvàlêntầngthượngkhuchungcưcaocấpcủamìnhđểđónMặttrờilên.KhingắmMặttrờimỗisáng,ôngbắtđầunhậnrarằngcuộcsốnglàmộtmónquàvàôngbắtđầunóirấtnhiềutừ“Cámơn”.Khônghềlơlàcănbệnhungthư,ôngnóilờicámơnvớicáctếbàovàkếtquảlàchúngbắtđầuhồiphục.Bệnhungthưthuyêngiảmchotớikhicácbácsĩtuyênbốôngđãlànhhẳnbệnh.
Khảnăngmanglạisựsốngcủanhữngđiềuđượcnóiramạnhhơnnhữnggìchúngtacóthểhìnhdungrấtnhiều.Mộtcôbé10tuổitiếnhànhmộtthínghiệmtươngtựnhưthínghiệmvớicơm,nhưngthayvàođó,côbésửdụnghạtgiốnghoahướngdương.Trênmộttúiđựnghạtgiống,bồnđấtvàthùngtướinước,côbéviếttừ“Cámơn”vàtrênbộdụngcụcònlạicôviếttừ“Ngốc”vàcôbénóinhữngtừnàyvớinhữnghạtgiốngtươngứngkhicôchămsócchúngmỗingày.
Câyđượctiếpxúcvớitừ“Cámơn”lớnlênvớicànhláđầyđặnvàsumsê.Ngượclại,câyđượctiếpxúcvớitừ“Ngốc”lạicómộtthâncâycongvẹovàláthìnhănnheo.Khinhìnnhữngcáicâynàyquamộtkínhhiểnvi,chúngtôithấyrừnglácủacâytiếpxúcvớitừ“Cámơn”dầydặn,trongkhicâycònlạithìcóláyếuớtvàmỏngmanh.
Điềunàycóthểthểhiệnrõsựcómặtcủaýthứctrongcâycối,qua
sựkhácbiệtkinhngạcgiữahaicâyđượcmộtcôbéchămbón.Tôiđượcbiếtvềthínghiệmnàykhimẹcôbéviếtchotôimộtláthư,côấykếtthúcláthưvớimộtcâuhỏi:Chuyệngìsẽxảyranếuđiềutươngtựđượcápdụngvàoquátrìnhnuôidạytrẻem?
Cómộtcáchđểnhìnvàocáctừngữ,đólàcoichúngnhưmộtcôngtắcđểtắthaybậtsựrungđộngcủamọithứtrongvũtrụ.Cólẽchúngtacóthểnghĩtớingôntừnhưmộtchiếcđiềukhiểntừxacókhảnăngchạmtớitấtcảmọinơi.
Conngườilàsinhvậtduynhấtcókhảnăngsửdụngngôntừvàđiềunàychophépchúngtađiềuchỉnhbướcsóngcủamìnhđồngđiệuvớitấtcảvàbấtcứđiềugìtồntạitrongvũtrụnày.Vàđiềuđóxảyratứcthì.Ngôntừvàýnghĩcủachúngtacóthểđitớimọinơivàmọingườingaylậptứckhichúngđượcphátra.
Nhữngtrảinghiệmvàsựtìnhcờkhôngthểgiảithíchnổiđãphổbiếnđếnmứcchúngtakhôngthểbỏqua.Cólẽbạnđãtừngmơvềaiđóvàsaunàypháthiệnralàhọđãmất.Cólẽbạnđãtừngnghĩtớiaiđótrongquákhứvàrồibạnnhậnđượcmộtcuộcđiệnthoạitừngườiđó.Điềunàyxảyravớitấtcảchúngta.Vànguyênnhâncủahiệntượngnàycóthểđượctìmthấytrongsựrungđộngcủaýnghĩ.
Cómộtlần,tôiđãtiếnhànhthínghiệmdướiđây.TôiđổđầynướctừvòiởvănphòngtạiTokyocủamìnhvàomộtchiếcbình,rồiđặtnótrênbàn.Vìnguồnnướcnàylàtừhệthốngcôngtrìnhnướccủathànhphốvàcóchứaclonênnỗlựctạotinhthểtừnướcđãkhôngthành.
Sauđó,tôinhờtớisựgiúpđỡcủa500ngườiởkhắpNhậtBản.Vàongàyđãhẹntrước,họcùngmộtlúcgửinhữngýnghĩtíchcựcđểlàmtrongsạchnướctrongbìnhtrênbàntôivàrồigửithôngđiệp“Cámơn”tớichỗnướcấy.
Đúngnhưmongđợi,nướcđãbiếnđổivàcóthểhìnhthànhnhữngtinhthểxinhđẹp.Nướccóclotrongvòiđãbiếnthànhnước
tinhkhiết.
Làmsaođiềunàylạicóthểxảyrađược?Tôinghĩbạnbiếtcâutrảlời.Nhữngýnghĩvàngôntừcủa500ngườiđãchạmđượctớinước,bấtchấpnhữngbiêngiớivềkhônggianvàthờigian.
Vàcũngtheocáchđó,nhữngrungđộngtrongsuynghĩcủabạnởchínhthờiđiểmnàycũngđangtạoramộttácđộngnhấtđịnhlênthếgiới.Khihiểuđượcđiềunày,bạncũngcóthểnhậnrarằngbạnvốnđãnắmtrongtaymìnhtấtcảnhữngchìakhóabạncầnđểthayđổicuộcđờimình.
BấthạnhcũngcógiátrịChúngtacóthểhọcđượcmộtđiềukhácvềhạnhphúctừkhíacạnhhado:Cuộcsốnghoàntoànkhôngphảilàniềmhạnhphúc.Cònsựsốngthìsẽcònnỗibuồn.Tấtcảnhữnghyvọngcaovờicủachúngtacóthểdễdàngbịsụpđổ,nhưngcómộtcáchnhìnkhácvềvấnđềnàylànhậnrarằngbấthạnhlàmộtlốinhỏtrênconđườngdẫntớihạnhphúc.
Chúngtôiđểchonướctiếpxúcvớitừ“Hạnhphúc”và“Bấthạnh”.Đúngnhưmongđợi,nướctiếpxúcvớitừ“Hạnhphúc”hìnhthànhnhữngtinhthểtròntuyệtđẹphình,trôngnhưmộtchiếcnhẫnquý.Nhưngcòncáctinhthểhìnhthànhtừnướctiếpxúcvớitừ“Bấthạnh”thìsao?Chúngtôichờđợisẽthấynhữngtinhthểméomóvàrạnvỡ,nhưngchúnglàlạinhữngtinhthểlụcgiáctuyệtđẹptrôngnhưbịcắtlàmđôi.Trôngnhưthểnướcđanggắngsứcđểhìnhthànhcáctinhthể.Nhưvậy,cóvẻlàbấthạnhkhôngthựcsựtráingượcvớihạnhphúc.Bấthạnh,trênthựctế,làquátrìnhcầncóđểtạorahạnhphúc.
Hạnhphúcvàbấthạnhgiốngnhưhaiđầucủamộtsợidâythừngvàđôikhibạncầmmộtđầucủasợidâyvàmọithứđềuthuậntheoýbạn,cònnhữnglúckhác,bạncầmđầukiacủasợidâyvàchẳngcógìvừaýbạncả.
Cuộcđờilàthế.Chúngtađềumuốnngàynàocũngđượchạnhphúcvàkhôngbaogiờphảitrảiquanỗibuồn.Nhưthếthìthậtphitựnhiênlàmsao!Nhưnhữnglànsóngdânglênrồirútxuống,nếunước
khôngbaogiờrơithìnósẽchẳngbaogiờcóthểbaylênhaychảyvềphíatrướcđược.
Mỗiniềmhạnhphúctrongđờiđềucómộtmặtkhácnữa.Khibạnđangyêu,mỗingàyđềutrànđầynhữngdựtínhvàniềmvui,nhưngđểđồnghànhvớimộtngườikháctrongcuộcsốngcủamình,cóthểbạnsẽphảihysinhthờigianrảnhrỗi,tiềnbạcvàkhônggiancủamình.Vàbạncóthểgầnnhưchắcchắnrằngsaumỗitrậncãivã,bạnsẽthấymìnhđangnghĩrằngthàcứcôđơncòntốthơn.Sựhãnhdiệnkhibạnmuađượcchiếcxevẫnhằngmongướcchỉkéodàitheochínhchiếcxemàthôi.Mỗivếtxướcsơnmớivàmỗilầnrúttiềnrabảodưỡngxelạibàomònđichútítniềmhạnhphúcbanđầutrongbạn.
Bạnkhôngbaogiờcóthểchỉnắmmộtmặtcủađồngxu.Nếumuốntìmkiếmhạnhphúc,bạnphảisẵnsàngchấpnhậnnhữnggìđếncùngvớinó.Đóchínhlàđịnhmệnhcủatấtcảmọingườisốngtrênthếgiớinày.
Nhưngchúngtavẫncóthểcóhyvọngvàmongđợiởtươnglai.Trênthựctế,bạncónghĩrằngbạncóthểcóhyvọngnếumọithứxảyrađúngnhưbạnmongmuốnkhông?Bạncókhảnăngcóđượchạnhphúcbấtkểđiềugìxảyđếnvàobấtcứlúcnàohoàntoànphụthuộcvàonhữngđiềuxảyratrongtimbạn.
MộttráitimbiếthàmơnlàconđườngđitớihạnhphúcVìsaomọingườisốngtrêncuộcđờinàyvàkiếmtìmhạnhphúc?Chóvàmèocũngđitìmthứcănvàsựthoảimái,nhưngchắcchắnlàchúngkhôngphảitrảiquatấtcảnhữngrắcrốimàconngườiphảitrảiquatrongcuộctìmkiếmhạnhphúckhôngngừngnghỉcủamình.Tôiđoánchừngđiềuđóxảyravìchúngtalànhữngsinhvậtduynhấtcóthểbắtnhịpbảnthânvớihadohạnhphúc.
Nhiềunămvềtrước,tôicómộtcuộctròchuyệnvớitiếnsĩRaviBatra–mộtnhàkinhtếhọcquốctếnổitiếng–vàôngđãnóinhữngđiềuănsâuvàotríóctôi:
Vìsaoanhnghĩconngườikhôngngừngtìmkiếmhạnhphúc?Vìconngườichúngtacómốiliênhệvớimộtsựtồntạivĩnhhằng.Nhưngnhiềungườitrongchúngtaphạmphảimộtsailầmrấtnghiêmtrọng:Chúngtađặtracácđiềukiệnchohạnhphúcdựatrêndanhvọngvàgiàucó,nhữngkhoáilạctrongchốclát,nhữngđiềuthậthạnchếvàkhôngngừngbiếnđộng.
Cónhữngngườigiàuhơncảtưởngtượngcủachúngta,ấyvậymàhọvẫnmuốncónhiềuhơnnữatrongkhicốgắngđếntuyệtvọngđểtìmkiếmhạnhphúc.Lýdocốgắngấyrơivàotuyệtvọnglàvìhọđangđitìmhạnhphúcvôbiêntrongnhữngđồngtiềnvàsựgiàucóhạnhẹp.
Trừkhicóthểtrởthànhngườibấttử,chúngtasẽkhôngbaogiờtìmđượchạnhphúcthựcsự.Điềunàyđòihỏichúngtaphảinângcaonhậnthứccủamình.
Tấtcảnhữnggìcóthểđượcnhìnthấybằngmắtđềuthuộcvềthếgiớihữuhạnnày.Sớmmuộngìthìnhữngcạmbẫyvậtchấtcũngsẽchấmdứtvàchừngnàochúngtacònđịnhnghĩahạnhphúccủamìnhtheocáchđó,tráitimchúngtasẽvẫncứluôncảmthấytrốngrỗng.
Tấtnhiên,tôihiểurằnggạttấtcảnhữngướcvọngsangmộtbênlàđiềukhôngthểvàthậmchícũngkhôngnên.Trênthựctế,khátkhaokhôngphảilàthứngănchúngtatìmkiếmhạnhphúc.Mộtlượngkhátkhaothíchhợplàcầnthiếtđểkhuyếnkhíchmọingườicốgắngvìđiềugìđótốtđẹphơnvàđócũngchínhlàđiềukhiếnxãhộiloàingườicóthểtiếnlêntớitầmmứchiệntại.Vấnđềphátsinhkhichúngtatrởthànhnôlệchokhátvọngcủamình.Xãhộihiệnđạivậnhànhdựatrênkhảnăngkhuấyđộngướcvọngtrênphạmvirấtrộnglớn.
Tìmkiếmhạnhphúctrongmộtxãhộiđượcthiếtlậpnêntừnhữngkhátkhaokhôngthểthỏamãnthậtkhôngdễdàngchútnào.Vậythìchúngtacầnlàmgìđểthoátkhỏinhữngmongmuốnbấttậnvàtìmthấyhạnhphúc?Câutrảlờilàhãymangmộttráitimtrànđầylòngbiếtơn.
Hơnbaogiờhết,chúngtasốngởthờiđạimàtìnhyêuvàsựtrântrọngthựcsựcầnthiết.Vàtôinghĩtỉlệhợplýcủasựtrântrọngvà
tìnhyêulà2:1–tỉlệchínhxáccủahidrovàoxytrongphântửH2O.
Chúngtôiđãđượcthấycáctừngữbiểuhiệnsựtrântrọngvàyêuthươngmanglạinhữngtinhthểđẹpkhôngtảxiếtnhưthếnào.Chúngtacóthểcámơncuộcđờivàcámơnsựtựdođượcđilạicủamình.
Khibạnbắtnhịptâmhồnmìnhvớihadotrântrọngvàyêuthương,mộtgiọtnhỏhạnhphúcsẽgieovàotimbạnvàlanrộngrakhắpcơthể.Điềunàysẽkếtnốibạnvớisựrungđộngcủahạnhphúcvàhạnhphúcsẽtrởthànhmộtphầntrongcuộcsốnghàngngàycủabạn.Đólàbíquyếtđểtìmkiếmhạnhphúcngaybâygiờ,dùbạnđangởđâu.
ThếgiớivôhìnhcủahadoCáctinhthểnướcchỉlàmộtkhíacạnhhaymộtmặtcủavũtrụ.Nướcthayđổivẻngoàicủamìnhtheoýmuốnkhinócốgắngnóivớichúngtavềsựhìnhthànhcủavũtrụ.Tựbảnthânnólàmộtthếgiớitạmthờiđượchìnhthànhtrongmộtmôitrườngkhốcliệt.
Chúngtacóthểnhìnsâuvàothếgiớitạmthờinàykhinhìnvàonhữngbứcảnhtinhthể.Đểchụpđượcảnh,chúngtôithuthậpnướcvàđặtcácgiọtvào50chiếcđĩaPetri(2).Sauđó,chúngtôilàmlạnhnhữnggiọtnướcnàyở-25°Cvàgiữchochúnglạnhtừhaiđếnhaitiếngrưỡi,trongsuốtthờigianđó,chúnghìnhthànhnhữngcụmbăngnhỏtròn.Rồichúngtôinhìnvàobăngởnhiệtđộ-5°Cvớiđộphóngđạiởmức200lần.Cáctinhthểchỉxuấthiệnhaiphútdướikínhhiểnvi.Trongsuốtthờigianđó,nhữngtinhthểnướclitihìnhthànhcácdạnghìnhlụcgiácvàrồitanchảynhanhnhưkhichúngxuấthiện.
Chỉtrongvàikhoảnhkhắcquýbáu,cánhcửatớimộtchiềukhônggianmớiđãmởra,traochochúngtamộtcáinhìnthoángquavềmộtthếgiớikỳảo.Nhữngngườiđượcthấycácbứcảnhcủanhữngtinhthểnàyđềubịvẻđẹpkỳdiệucủachúngmêhoặc.Giốngnhưchiếckínhvạnhoamàkhinhỏtavẫnchơi,độtnhiênchúngtabịcuốnvàomộtthếgiớikhác,dùchỉtrongmộtkhoảnhkhắcngắnngủi.
Thếgiớimàchúngtabướcvàolàthếgiớivôhìnhcủasựrungđộng,hayhado.Cóbatừkhóarấtcóíchđểhiểuđượchado.Từthứnhấtlàtầnsố.Toànbộthếgiớinàyđangrungđộngởmộttầnsốcụthểvàduynhất.Tầnsốcóthểđượcmôphỏngdướidạngsóngmộtcáchdễdàngnhờcácmáylượngtử.Tấtcảcácchấtđềucótầnsốgiốngnhưcáchạnguyêntử.Điềunàycónghĩalàbêncạnhviệcnhậnđịnhxemcáigìđólàmộtcơthểsốnghữucơhaymộtchấtvôcơ,cáigìđótacóthểsờthấyhaynhìnthấy,mọithứđềuđangrungđộngvàrungđộngởmộttầnsốduynhấtvàriêngbiệt.Nhưngđóvẫnchưaphảilàtấtcả,vớinhữnglờichúngtanói,nhữngtừchúngtaviết,cácbứcvẽvàcácbứcảnhcũngđềuphátratầnsốcủariêngchúng.
Cóthểbạnđãđượcnghenóivềnhữngngườimùcókhảnăng“thấy”màusắc.Khihọcầmcáigìđótrongtay,họcóthểcảmnhậnđượcmàusắc.Họbiếtvậtđócómàuấmhaylạnh,đậmhaynhạt.Cũnggiốngnhưcáchchúngtacảmnhậnnhiệtđộvàhìnhdángcủamộtvậtthể,nhữngngườinàycóthểcảmnhậnđượcmàuquada.Mỗimàusắclạiphátramộttầnsốriêngvàhọcảmnhậnđượctầnsốđó.
Vớicáctừđượcviếtracũngvậy.Theocácnguồntin,nhữngngườicónănglựctâmlinhcóthểđọcmộttừbằngcáchchạmvàonótrongkhihọđangnhắmmắt,cóngườicònnóihọcóthểđọcthưvẫncòndánkíntrongphongbì.Nếuxéttớikháiniệmvềhado,bạnsẽthấyrằnghiệntượngnàycólẽkhôngchỉlàmộttròảothuật.
Nhưngvìsaosựhìnhthànhcáctinhthểlạibịảnhhưởngbởimộttừđượcviếttrênmộtmảnhgiấyvàđặtxungquanhmộtchénđựngnướctrongmấytiếngđồnghồ,haymộtbứcảnhđặtbêndướichéntrong24tiếng?Tôitinrằngcâutrảlờilànướccókhảnăngcảmnhậnhadotừnguồnphátravàghinhớnó.
Từthứhaigiúpíchchoviệchiểuvềhadolàcộnghưởng.Sựcộnghưởngcóthểxảyrakhicónguồnphátvànơinhậnthôngtinhado.Vídụnhưbạngọiđiệnchomộtngườimàbạnđangmuốntròchuyện.Trừkhingườiđónhấcốngnghelên,sẽchẳngcócuộcđốithoạinàohết.Khôngcónơitiếpnhận,thôngtinkhôngthểđượcgửiđi.TrongtiếngNhậtcócâuaunnokokyu,hay“hítvàovàthởra,”nghĩalàtrạngtháiđồngđiệutinhtếdiễnrakhichúngtađồngthờilàmgìđó.Điềunàyliênquantớiquanhệgiữabêngửivàbênnhận.
Khicómộtsựtrùnghợptrongrungđộng,sựcộnghưởngxảyra.
Chúngtacóthểquansáthiệntượngcộnghưởngtrongmộtsốlĩnhvựccủacuộcsốnghàngngày.Vídụ,nếubạncảmthấyghétcayghétđắngaiđó,rấtcóthểngườiđócũngcảmthấynhưthếvềbạn.Tươngtự,nếubạncócảmgiáctíchcựcvềaiđó,ngườiđósẽcảmnhậnđượcnhữngtìnhcảmnàyngaycảkhibạnkhôngthểhiệnchúng.Nhữngđiềuchúngtacảmthấytrongtimmìnhsẽđượcngườikháctiếpnhậnmộtcáchthậtkỳlạ.
Từthứbagiúpíchchoviệchiểuvềhadolàsựtươngđồng.Thếgiớivĩmômàchúngtabiếtlàmộtbiểutượng,mộtsựmởrộngcủathếgiớivimô.ChínhànhtinhquayquanhhệMặttrờilàphiênbảnmởrộngcủacácelectronchuyểnđộngxungquanhhạtnhânnguyêntửvànhữnggìđangxảyratrongcơthểconngườilàmôhìnhthunhỏcủanhữngđiềuđangxảyratrongtựnhiênvĩđại.
Chúngtacũngcóthểnóirằngđâylàmộtmặtcủathuyếtphândạng(3).Khinhìnvàomộtcáicây,bạncóthểthấyrằngcáchđầucáccànhphânnhánhvàtỏararấtgiốngvớicáchcànhđầutiênphânnhánhvàtỏara.Nóicáchkhác,bởicâyđượchìnhthànhtheocùngcáchvớicáccành,cáicâytạothànhmộtcáibóngduynhất,điềunàyđôikhiđượcgọilàcấutrúcphândạng.Cấutrúcphândạngcóthểđượcnhìnthấyởnhiềukhíacạnhkhácnhaucủatựnhiên:trênbờbiển,trongnhữnggợnsóngcủadòngsôngvàtrongsựhìnhthànhcácđámmây.
Trườnghợpcủacáctinhthểnướccũngvậy.Vìsaocáctinhthểnướclạihìnhthànhcáchìnhlụcgiác?Khicácphântửnướchợplại,dạnglụcgiáclàổnđịnhnhất.Tấtnhiên,nhữngcấutrúclụcgiácnhưthếđềuquánhỏđểnhìnthấyđượcbằngmắtthường,nhưngkhinhữngcấutrúcnhỏnàyhợplạivớinhau,chúngtạothànhmộthìnhlụcgiáclớnhơn.Nóicáchkhác,sựsắpxếpcủacácphântửquánhỏđểnhìnthấyđượcbằngmắtvàsựhìnhthànhcủacáctinhthểmàchúngtacóthểthấyquakínhhiểnvithìtuântheocấutrúcphândạng.
Nhưvậy,nhờquansátthếgiớivimô,chúngtacóthểnângcaohiểubiếtcủamìnhvềthếgiớivĩmô;tươngtự,bằngcáchquansátcáchiệntượngvĩmô,chúngtacóthểhọchỏithêmvềthếgiớivimô.
Batừkhóanày–tầnsố,cộnghưởngvàtươngđồng–sẽgiúpbạnhiểuhơnvềhado.Mộtkhíacạnhquantrọngkhácvềhadolàdòng
chảy.ĐứcPhật–biếtrằngdòngchảylànguyêntắccơbảncủavũtrụ–nóirằngvạnvậtthayđổiliêntụcvàkhôngcógìlàvĩnhhằng.Nướclàmộtminhhọatốtchođiềunày.Nướcluônluôntrôichảycùngcuộcsống,thanhlọcnhữngthứnógặptrongcuộchànhtrìnhcủamình.Nómangtheomìnhchấtdinhdưỡngcầnthiếtđểduytrìsựsống,đồngthờicũngcuốnđinhữngdơbẩn,ôuế,traosựsốngchothếgiới.
Cuộcsốngcũngchảycùngdòngchảycủanước.Ngaycảcuộcsốngcủabạncũngnằmtrongdòngchảybấttậncủanước.Thựctế,ngaycảchukỳsốngvàchếtcũngtuântheonguyêntắcđơngiảnnày.Lưuthônglàquyluậtcủatựnhiên.
Nhưngcómộtsinhvậtkhăngkhăngđòiphábỏquyluậtnàycủatựnhiên:loàingười.Khátkhaomuốnsởhữunhiềuhơnnữa,lòngkiêuhãnhvàsựbảothủcủahệtưtưởngnàysovớihệtưchúngta.tưởngkhácđềugópphầnchặndòngchảylại.Đâylànguyênnhâncủarấtnhiềuvấnđềmàchúngtathấymìnhđangphảiđốimặttronggiaiđoạnphứctạpnày.Chiếntranhsinhralòngtham,bikịchsinhlòngthùghét,ônhiễmsinhrasựthờơ.Đâychínhlànhữngméomóhaygiamhãmnhữngphươngthứctựnhiêncủathiênnhiên.
Rấtnhiềuvấnđềmàchúngtathậmchícònchưabắtđầugiảiquyết,đòihỏiphảicógiảiphápthậntrọngvàhànhđộngquyếtliệt.Vàchúngtalàmgìđểcóđượcnhữnggiảiphápđó?Câutrảlờilàsựlưuthông.Đâylàchìakhóamàchúngtacầnđểmởcửaxảchomộtngàymớiđốivớinhânloại–tìmkiếmhạnhphúc,nhânrộngtìnhyêu,khôiphụchòabìnhvàbảovệviênngọcquýTráiđất.Tấtcảđềubắtđầuvớilưuthôngvàchínhnướcsẽchỉđườngchochúngta.Xinmờibạnbắtđầucuộchànhtrình:
Hãylắngnghethậtkỹ.Hãylắngnghetiếngnóicủanước.
Vàđắmmìnhtrongthếgiớikỳảotạonêntừnhữngtinhthểnước.
Mộtngàynàođóchúngtasẽtrởvềvớinướcvàtrởthànhmộtphầncủadòngchảytựnhiên.
Ngậptrànkinhngạc,tráitimvàtừngbướcchâncủabạnsẽđượcsoisáng.
Mộtxúccảmnhưthếsẽmởrachobạncảnhtượngđẹpnhấtmàbạntừngthấy.
Khôngcầnphảichốnglạidòngchảy.
Khôngcầnphảisợhãivìtuônvềphíatrước.
Vàlýdobạnchínhlànước.
CHƯƠNGHAIGiaiđiệuchữalànhcủanước
Nếubạnthấymìnhđangbuồnbã,mệtmỏivìlàmviệcquátảihaykhóchịuvìmộtlờinóihayhànhđộngkhiếmnhã,tôikhuyênbạnnênthửviệcnày:Hãychỉngắmnhìnnước.HãyđitớibờaogầnđóhaymộtdòngsuốivàchămchúnhìnvàonhữnglànsóngnhẹnhàngphảnchiếuánhMặttrời.Nếutrờiđangmưa,hãytìmmộtvũngnướcnhỏvàngắmnhữnghạtmưatạothànhnhữngvòngtrònhếtẩnlạihiện.Hoặckhibạnđangrửabáttrongbồn,hãynhìnchămchúvàonhữngkhốihìnhđượctạothànhkhiánhsángtừcửasổhòavàodòngnướcđangàoàochảyxuống.
Tôikhuyênbạnlàmđiềunàyvìbạnkhámphárarằngnướcđưabạnđếnmộtthếgiớikhác,nơibạnsẽcảmthấynướctrongmìnhđangđượcgộtsạch;bạnsẽcóthểtrởvềvớiconngườithựcsựcủamình.Chỉlàtrongchốclátbạnđãquênmấtmìnhchínhlànước.Khibạnđểnướcnhẹnhàngchảyratâmtrívàcơthể,nósẽchữalànhchobạntừnơisâuthẳmnhất.
Dòngchảycủanướccórấtnhiềuđiềuđểtruyềndạychochúngta.Thựctế,sốnglàtrôichảy.Dườngnhưnướctrongcơthểbạncókhátkhaođượctuônchảy.Cũngnhưvậy,tâmhồncũngcầnđượctuônchảy.Khitâmhồnđượcphéptuônchảy,bạncảmthấytrútđượcmộtgánhnặngkhỏicơthể,vìtâmhồnvàcơthểchínhlàhaimặtcùngtồntạitrongbạn.
Nếubạntừngbịxúcphạm,hãythathứchongườiđãxúcphạmbạn.Vànếubạncảmthấynặngnềvìchínhsựcôngkíchcủamìnhvớingườikhác,hãythathứchobảnthân.Sựthathứmởraconđườnggiúpbạnđượctuônchảytựnhiênvàtựdovềphíatươnglai.
Vũtrụnắmgiữmộtsứcmạnhtiềmẩndànhchobạntrongmỗigiâyphútcuộcđờitrôiqua.Bạnhãycởimởđểnhữngđiềutốtđẹpấytuônchảyvềphíabạn,đểbạnsẽcóthểvươnrađónnhậnmộttươnglaituyệtvời.Nếubạnkhôngthểvựcdậymộttráitimtanvỡdùđãcố
gắngđếnđâu,điềucuốicùngbạncóthểlàmlàtrởlạivàthayđổiquákhứ.Nhưngluônluôncókhảnăngdòngchảycủacuộcđờisẽđưabạntớimộtnơituyệtvờihơncảnhữngđiềubạnđãtừnghyvọng.Mỗigiâycủacuộcđờilàmộtngãtưmớivớinhữngkhảnăngmới.Nếunhậnrađượcđiềunày,bạncóthểgiảiphóngmìnhkhỏinhữnggánhnặng,bạnsẽthấynhữngvấnđềcủamìnhmớinhỏbélàmsaovàbạnsẽkhôngcònbịtróibuộcvàoquákhứnữa.
Nướcdạychúngtacáchsống,cáchthathứ,cáchtintưởng.Nếubạnlắngtainghecáccơhộitrongcuộcđời,ngaylậptức,bạnsẽcóthểnghethấyâmthanhcủalànnướctronglànhchảyquacơthểbạn,ngaycảtronglúcnày.Đólàâmthanhcủacuộcđờibạn–mộtgiaiđiệuchữalành.
NướclàmộtphầnnhịpđiệucuộcsốngNướcchảytrongchúngtalàmộtphầncủanướcchảyngoàitựnhiênvàmộtphầncủanhịpđiệucuộcsốngđangrộnràngtrongtoànvũtrụ.
ỞchâuÂuvàcáckhuvựckháctrênthếgiới,từlâu,ngườitađãnóirằngMặttrăngthốngtrịnước.ThủytriềuchịuảnhhưởngtrựctiếpbởichuyểnđộngcủaMặttrăng.CólẽnhữngđợtthủytriềulênvàxuốnglàphảnứngdễnhậnthấynhấtcủaMặttrăng,nhưngsựsốngđượctìmthấyởđâuthìởđóchắcchắncómốiliênhệvớichuyểnđộngcủaMặttrăng.ContraicảmnhậnđượclựchútcủaMặttrăngvàmởvỏravàolúcthủytriềulêncao.ChukỳsinhsảncủanhímbiểnănkhớphoàntoànvớichukỳcủaMặttrăng.Vàchimmòngbiểnhầunhưluônvàobờđẻtrứngvàođêmtrăngtròn,vìnhiềulýdokhácngoàiviệcánhsángđượctăngcường.
Chúngtakhôngthểchorằngcơthểconngười,với70%lànước,lạilàmộtngoạilệ.Bàđỡnàocũngsẽxácnhậnvớibạnrằngvàokỳtrăngtròn,cónhiềutrẻemchàođờihơn.ChukỳkinhnguyệtcủaphụnữcũngtuântheothờigiantínhtheoMặttrăng.Nhiềungườicótrựcgiácnhạybénnóirằnghọđượctiếpnănglượngvàonhữngđêmtrăngtròn.NănglượngtrăngtrònđượcliênhệvớisựđiêndạivànhữngcâuchuyệnvềngườiSói.Thậpchícảtừlunatic(mấttrí)cũngbắtnguồntừtừlunar(Mặttrăng).
HoàntoànhợplýkhihầuhếtcácnềnvănhóacổđạitrênthếgiớidềusửdụnglịchMặttrăngđểđolườngthờigian.LịchMặttrăng–hòahợpgầngũivớichukỳcuộcsống–làmộtcôngcụquantrọngđểlênkếhoạchthuhoạchmùamàng.KhinhịpđiệucủachúngtađồngđiệuvớichuyểnđộngcủaMặttrăng,chúngtacóthểbắtnhịpdễdànghơnvớidòngchảycủanướcbêntrongmình.Điềunàychẳnglàgìkhácngoàisốngtheonhịpđiệumàtựnhiênđangchơi.Đócũnglàmộtphầntrítuệgầnnhưđãbịđánhmấtởconngườihiệnđại.
TươngtựnhưlịchMặttrănglàlịch13thángmàngườiMayasửdụng,lịchnàycóđôichútkhácbiệtvớilịchMặttrăng.TôiđượcbiếtvềtiếnsĩJoseArguellesvàvợông–Lloydine,nhữngngườiđãlấyviệcincácbảncopycủaloạilịchnàyvàphổbiếnviệcsửdụngnóratoànthếgiớilàmsứmệnhcủamình.Họtinrằngnếulịchnàyđượcsửdụngtrêntoàncầuthìconngườisẽbắtđầusốngtrongnhịpđiệucủatựnhiên,nhờđómởraconđườngdẫntớigiảiphápchorấtnhiềuvấnđềmàxãhộihiệnđạiđangphảiđốimặt.
Theoloạilịchnày,nămmớibắtđầuvàongày26thángSáu.Khi365ngàycủanămđượcchiathành28phần–sốngàytrongmộttháng,bạnsẽcó13thángvàmộtngàydôira.TronglịchcủangườiMaya,ngàydôiracủanămđượcgọilà“ngàyphithờigian”.Trongngàyhômđó,tấtcảcáccôngviệcsẽđượcbỏquamộtbên,nhữnglờicầunguyệnđượccấtlênvàcủasựphồnvinhđượcngợicaquatiếngcườivàđiệumúa.
MặcdùviệcđổisangdùnglịchlấyMặttrănglàmcơsởcóthểkhôngđượcthựctếvàkhôngphảiaicũngmuốnnhưvậy,nhưngchúngtavẫncóthểbắtnhịpvớiMặttrăngvànhịpđiệucuộcsốngtheocáchcủamình.Cơthểconngườichínhlàmộtvũtrụthunhỏ.Bắtnhịpvớivũtrụthunhỏnàychophépchúngtatrảinghiệmtrọnvẹnnănglượngtuônchảytừvũtrụ.Khichúngtahòalàmmộtvớivũtrụ,tasẽkhámphárasựgiảnđơnvàthanhthoátmànóvốnlàmụcđíchcủacuộcđờichúngtavàcũnglàđiềuvốndànhchochúngta.
Trênthếgiớinày,córấtnhiềungườiđitìmkiếmsựhàngắnbêntrongvàrấtcóthểtrongđóbaogồmcảbạnnữa.Cólẽvìmôitrườngchúngtađãtạorachomìnhtiếntriểnquánhanhchóngvàgiờđây,chúngtathấymìnhgiữamộtthếgiớiđauthươngvàmệtmỏidochínhmìnhtạora.Làmthếnàotacứuđượcmìnhkhỏithếgiớiđó?Hãylắngnghegiaiđiệutuônchảytừthếgiớiquanhbạn.Khicảm
nhậnđượcnhịpđiệuđóchảytronglànnướcđanggópphầnmanglạisựsốngchomình,bạnsẽhòalàmmộtvớicáctinhthểnước.Đâylàcuộcđờimàrấtnhiềungườitrongchúngtađangtìmkiếm.Đólàcảmgiácchữalànhmàchúngtabiếtsâuthẳmtrongtâmhồn,nóđangchờđợichúngta.Aicũngđangtìmkiếmsựcứurỗi.
Âmnhạc–mộtnănglượngchữalànhAlanRoubiklàmộtnghệsĩdươngcầmngườiMỹ–ngườiđãđặtnềntảngchosựnghiệpâmnhạccủamìnhtrênnguyêntắcâmnhạccókhảnăngchữalành.Bêncạnhviệclàmộtnghệsĩ,Alancònlàmộtnhàsảnxuấtâmnhạcchocácchươngtrìnhquảngcáotrêntruyềnhìnhvàcácbộphim,ôngcũngcócôngtythuâmriêngcủamình.Sựtronglànhtrongtiếngdươngcầmcủaôngquảlàcómộtkhônghai:Rấtnhiềuthínhgiảnóirằnghọcảmthấycơthểmìnhtrởnêntrongsuốtkhinghenhạccủaông.
Khicònlàmộtcậubé,Alanđãtrảiquamộttrảinghiệmmàquađó,ôngtinrằngâmnhạccósứcmạnhchữalànhvàtừđó,ôngđãlấyviệcsoạnnhạcđểchữalànhlàmnềntảngchosựnghiệpcủamình.Ởtuổilênba,ôngđãlàmộtthầnđồngvàbắtđầuchơiđànorgan,từnămlênchíntuổi,ôngtậptrungvàođàndươngcầmvàviệcsángtác,biểudiễn.Nhưngnămông10tuổi,cuộcđờiôngđộtngộtthayđổi.Dâythầnkinhtrụtrêncánhtayphảicủaôngbịtổnthươngtrongmộtgiờthểdụcởtrường,khiếnviệccửđộngngóntaytrởnêncựckỳđauđớnvàgầnnhưlàkhôngthể.
Ôngkhôngthểchơidươngcầmtrongvàitháng.Cáccơtrênngóntayôngbắtđầuyếuđi.Dườngnhưconđườngtớitươnglaicủaôngđộtnhiêntrởthànhmộtngõcụtkhônglốithoátvànhậnthứcrằngrấtcóthểôngsẽphảitừbỏâmnhạc–điềuôngyêusayđắm,khiếnôngchìmsâutrongtuyệtvọng.Ôngcốgắngnghĩvềnhữngtươnglaikhác,nhưnglúcnàoôngcũngthấymìnhngồitrướccâyđàndươngcầm.
Vàrồimộtngàynọ,cólẽlàtrongcơntuyệtvọngcùngcực,ôngđặttaylênphímđànvàđểtấtcảnhữnggìchấtchứatrongtimđượctràora.Alannóirằngthứôngcảmthấyởgiâyphútấylàđiềugìđógiốngnhưhạnhphúcnơingóntaymình.Ôngcóthểcảmthấynăng
lượngsốngđangtuônchảyvàsựcộnghưởnggiữatiếngđànvàchuyểnđộngcủanhữngngóntayông.
TaycủaAlandườngnhưhồiphụcgầnnhưngaylậptứcvàchẳngbaolâusauôngđãcóthểchơitốtnhưtrướckia–thậmchícònhayhơn.
TôigặpAlanlầnđầuvàonăm1995quasựgiớithiệucủamộtnhàkhoahọc,ngườiđãsángchếramáyPhântíchcộnghưởngtừ(MagneticResonanceAnalyzer–MRA)–mộtthiếtbịđohadocókhảnăngđođượccácrungđộngcựcnhỏ.Khiphốihợpvớinhàkhoahọcnày,chúngtôiđềnghịAlansángtácmộtbảnnhạcthểhiệnsứcmạnhchữalànhcủahado.Chúngtôimuốncóloạiâmnhạcchữalànhcóthểtăngcườnghệthốngmiễndịchcủacơthể.
Khibảnphốiđượchoànthànhvàghilại,chúngtôiđểchonướctiếpxúcvớinóvàđúngnhưmongđợi,cáctinhthểhìnhthànhtừnướcđẹpvàvôcùngtinhtế–nétđặctrưngcủađặctínhchữalành.
KhichúngtôichoAlanxemcáctấmảnhtinhthể,ôngnóirằngôngrấtkinhngạckhithấytấtcảcáctinhthểhìnhthànhđềugiốnghệthìnhảnhôngnhìnthấytrongtâmtríkhisángtácbảnnhạcnày.
Alanlàmộttrongsốrấtnhiềunghệsĩnhậnrarằngâmnhạclàmộtdạngthứcchữatrị.Nhưngchúngtacũngbiếtrằngâmnhạccổđiển,nhạcJazzvànhạcdângiantừkhắpnơitrênthếgiớicũngcókhảnăngchữalànhtheocáchriêngcủachúng.
Tôichonướcnghenhạccổđiểncủacácnhàsoạnnhạckhácnhauvàrồichụpảnhcáctinhthểtạothành.RồichúngtôilấychỉsốđolườnghadocủacácbứcảnhbằngthiếtbịMRA.Kếtquảchothấyhado–vềtinhthầnvàthểchất–cótiếpnhậnảnhhưởngtừâmnhạc.TôicóchiasẻmộtsốkếtquảnàytrongcuốnSứcmạnhthựcsựcủanước.Sauđâylàhaikhámphánữa:
BảnRideoftheValkyriescủaWagner:
Hadocảmxúc:Thươngthân
Hadothểchất:Sựkhuâykhỏacủanỗiđaugiántiếp
BảnPreludeto“TheafternoonofaFaun”:
Hadocảmxúc:Căngthẳngvìmôitrườngxungquanh
Hadothểchất:Giảmbớtvàngănchặncácvấnđềvềlưng
Hàmýcủatấtcảnhữngđiềunàylàâmnhạccókhảnăngdẫndắtchúngtatrênconđườngchữalành.Cóvẻnhưđiềunàyđặcbiệtđúngvớinhạccổđiển–thứâmnhạcđãvượtquathửtháchcủathờigian.Khinướcđượctiếpxúcvớiloạinhạcnày,nghiêncứucủatôiđãpháthiệnrarằngnướctrởnêngiàunănglượngvàcáctinhthểxinhđẹpsẽđượchìnhthành.
Âmnhạccònđạidiệnchothờiđạivàmôitrườngmànóđượcsángtác.Nếunhìnvàonhữngthờikỳkhácnhaucủalịchsử,bạnsẽthấyrằngcácgiaiđiệukhácnhauđềucócácthểloạiâmnhạcđặctrưngnhấtđịnh.Sởdĩnhưvậylàbởicácdạngvàmứcđộcăngthẳngcủaxãhộiấyphảitrảiquasựthayđổicùngthờigianvàcầnđượcchữalành.Điềunàydẫnđếnsựsángtạotrongâmnhạcđồngđiệuvớitầnsốphổbiếntrongxãhội.
HãynghĩđếnthểloạinhạcJazzrađờiởNewYorktừnhữngnăm1940.ToruYazawa–mộtthànhviêncủamộtbannhạcnổitiếngởNhậtđượcbiếtđếnvớicáitênAlice–từngchiasẻvớitôimộtcâuchuyệnnhỏvềnhạcJazz.
JazzbắtnguồntừcácbảnnhạcblueđượcngườiMỹgốcPhichơivàhát.KhiloạinhạcnàyđượckếthợpvớibankènđồngcủaNewOrleans,kếtquảlàmộtthểloạinhạcmạnhmẽvàtựdođượcgọilàJazzNewOrleans.NhạcJazzởthờikỳnàyphầnlớnlàcácgiaiđoạnbađoạnđơngiản,đóchínhlàlýdovìsaonólạiđơngiảnvàvuitươi.
Theothờigian,trungtâmnhạcJazzchuyểnvềNewYorkvàtrongnhữngnămcuốicùngcủaThếchiếnthứhai,mộthìnhthứcnhạcJazzmớigọilànhạcJazzhiệnđạibắtđầuxuấthiện.NhạcJazzhiệnđạicócáchợpâmphứctạphơncácâmthanhmàbìnhthườngsẽtạothànhmộttiếnggầmđượcphốihợp,rồinhữngâmthanhkháclạichồnglênnhau,tạoramộtcảmgiácmớimẻ,bừngsángmộtcáchđộcđáocủanhạcJazzhiệnđại.
Trongsuốtthờigianđó,thànhphốNewYorkcũngnhưtoànnướcMỹđangphảitrảinghiệmmộttrạngtháibứtrứt,lolắngvìsựxuấthiệncủaLiênbangXôViếtvànhữngkẻthùđángsợkhác,tạonênmộtáplựcdẫntớicuộccácchiếntranhởTriềuTiênvàViệtNam.NhữngngườisốngởNewYorkvàothờiđiểmđóphảitrảiquamộtdạngcăngthẳngchưatừngaibiếtđến.Cólẽ,thứâmnhạcđơngiảnhơn(bahợpâm)làđiềucầnthiếtđểhàngắnnhữngmốiquanhệconngườiđơngiảnhơn,trongkhithứâmnhạcphứctạphơnlạicầnthiếtđểhàngắnnhữngmốiquanhệphứctạphơn.Nóimộtcáchđơngiản,âmnhạc,bêncạnhviệclàmộtmônnghệthuậtvàgiúpgiảitrí,hơntấtcả,nócònlàmộthìnhthứcchữalành.
ChữalànhvớiHadoNhưtôiđãđềcậptrongcuốnSứcmạnhthựcsựcủanước,tôiđặcbiệtquantâmtớilĩnhvựcyhọchado.Yhọchadotậptrungvàonguyênnhânngầmẩncủacáctriệuchứngbệnh,ngượclạivớithônglệyhọcvẫnyêucầuchúngtaphảiuốngthuốchaytrảiquaphẫuthuậtđểxửlýcáctriệuchứngbệnh.Yhọchadolàmviệcvớirungđộngriêngbiệtcủachínhcănbệnh.Tôicóthểnóichắcchắnrằngrồisẽđếnngàyyhọchadođượcchấpnhậnrộngrãi.Ngàynay,phầnlớnmọingườiđitớicửahàngthuốcđểtìmgiảiphápchonhữngcănbệnhnhẹcủamình,nhưngcólẽsẽcóngàythayvìnhậnđượcmộtđơnthuốc,chúngtasẽnhậnđượcmộtđơnnhạcđểđiềutrịcănbệnhđanghànhhạmình.Mộtngàynhưthếcóthểsẽkhôngcònxanhưbạnnghĩ.
Tấtcảcáctriệuchứngbệnhđềurungđộngởmộttầnsốriêng.Bằngviệcbiếttầnsốđó,ngườitasẽcóthểtrùmlênbướcsóngcủatriệuchứngmộtbướcsóngđốinghịch;dovậy,tầnsốcủacănbệnhbịđánhtanvàcáctriệuchứngsẽdịubớt.ĐâyđãlàcáchlàmthựctếởchừngmựcnàođócủaphươngphápchữatrịbệnhParkinson(1)vàcáccănbệnhvềthầnkinhkhác.
Yhọchadokhôngchỉlàmviệcvớibộphậncụthểtrêncơthểnơicócáctriệuchứng;đồngthời,nócòngiúplàmthuyêngiảmnguyênnhânthựcsựphíasaucănbệnh,thườnglàcáccảmxúctiêucực.Vídụ,nếumộtngườiđangmắcbệnhvềganthìgầnnhưchúngtasẽthấyngườiđóluôntứcgiận.Bướcsóngtạonêntừsựtứcgiậncũnggiốngnhưbướcsóngtạonêntừcácphântửcủatếbàocấutạogan,
dođó,cácbướcsóngcủasựtứcgiậnvàgancócùngnhịpđiệuvớinhau.Theocùngcáchđó,cảmxúcbuồnphiềncócùngnhịpđiệuvớimáuvàvìthếnhữngngườihaybuồnphiềnthườngcóxuhướngdễdàngnhiễmbệnhbạchcầuvàđộtquỵdoxuấthuyết.Sựcáubẳntrườngkỳsẽpháhủyhệthầnkinh,thườngdẫntớiđauđớn,nhạycảmvàcứngcơởphầncổdướivàvai.
Mộtkhíacạnhquantrọngcủayhọchadolàcơthểngườiđượccoinhưmộtvũtrụthunhỏ.Cơthểcủachúngtacó60nghìntỉtếbào,mỗitếbàomangmộttráchnhiệmriêng,đồngthờiphốihợphàihòavớicácthếbàokhácđểtạonênchínhconngườichúngta.Cáccơquan,dâythầnkinhvàcáctếbàocủacơthểcótầnsốriêngcủachúng.Cơthểgiốngnhưmộtdànnhạctránglệvớisựhòaâmcủarấtnhiềuâmthanh.Khiđâuđótrongcơthểcóvấnđềkhôngổn,mộttrongcácâmthanhsẽbịlệchtông.Vàthậmchíkhichỉcómộtâmthanhlạcđiệu,toànbộbảnphốisẽkhôngcònnhưnóvốncónữa.
NhasĩKazumasaMuratsuđãđượcchứngkiếnnhữngkếtquảđángchúýởcácbệnhnhânôngđãđiềutrịtrêncơsởnhìnnhậnnhữngchiếcrăngchínhlàcácbộphậntrongcơthể.Trongmộttrườnghợp,mộttrongcácbệnhnhâncủaôngđãnhiềunămkhôngthểnắmchặtđượctaylại,nhưngkhibácsĩMuratsubỏchỗtrámrăngkimloạiởhàmtrênravàchỉnhlạikhớpcủacô,côhồiphụclạiđượcchứcnăngđầyđủcủabàntay.Côcũngnhậnthấyrằngcôkhôngcònphảichịuđựngtìnhtrạngđaumãntínhởphầnlưngdướivàchânphảinữa.
Điềunàychỉrarằngrăngcóảnhhưởngđếntoànbộcơthểvàcácrắcrốiphátsinhởrăngcóthểảnhhưởngtớiphầncònlạicủacơthểtheocáchrấtkhóđoán.BácsĩMuratsunóirằngtrênthựctếrănglàmộtphầncủatrungtâmkiểmsoátcănbảncủacơthể.
Nhưngyhọchiệnđạilạinhìnnhậncơthểngườinhưmộtcỗmáygồmcácbộphậnđộclậpvàphươngphápchữabệnhhọđưarachỉthựchiệnviệcchămsócmộtkhiếmkhuyếtcụthểtạimộtbộphậncụthểđangbịhỏnghócmàthôi.Nhưngnếumộttriệuchứngđượcchămsócvàkéotheonólạilàvấnđềởmộtchỗkháctrêncơthểthìquátrìnhlànhbệnhrõrànglàkhôngthựcsựdiễnra.Toànbộýnghĩacủayhọchadolàsứckhỏecủatoànbộcơthể,đólàlýdovìsaotừchữalành–chứkhôngphảilà“cứuchữa”–lạiphùhợphơn.
CácdạngkháccủayhọchadoChúngtacóthểthấyrằngyhọchadocórấtnhiềuhứahẹn,nhưngtôikhôngmuốntạochobạnấntượngrằngkỹthuậtnàycógìmớimẻ.Cácnguyêntắcnàyđãđượccácnềnvănhóacổđạibiếtrõtừrấtsớmvàgắnliềnvớicuộcsốnghàngngàycủahọ.Thựctế,đãcórấtnhiềutrườnghợpmànhữnghiểubiếttừthờixaxưađượckiểmnghiệmlạiđểrồingườitakhámphárarằng,nhữngứngdụngđóđếnhômnayvẫnpháthuytácdụng.
Việcsửdụngtinhchấthoachínhlàmộtphươngphápchữalànhcổxưađặtnềnmóngchoyhọchado.Nănglượngvàsựrungđộngcủahoađượctruyềnvàonướcvànhờuốngthứnướcnày,ngườibệnhnhậnđượccảnhữnglợiíchchữalànhcảvềthểchấtvàtinhthần.Bạncóhểthểmặcđịnhrằngtrongquátrìnhchuyểnhóa,chínhcácthànhphầntronghoađãhòatanvàonước,nhưngthựcrachỉcórungđộngcủanólàđượcchuyểnsangthôi.Dođó,cácphântíchhóahọccủatinhchấthoasẽchỉnhậnrađượcnước.
KhoahọcvềtinhchấthoađượcmộtnhàvikhuẩnhọcngườiAnh–tiếnsĩEdwardBach–sánglập.ÔngpháttriểncácloạitinhchấthoađượcbiếtđếndướicáitênPhươngthuốctừhoacủaBach,giờđây,tacóthểtìmđượccáctoathuốcnàyởkhắpnơitrênthếgiới.Trênthựctế,liệupháptinhchấthoađãđượcmởrộngđểkếthợpvớiđặctrưngcủatừngquốcgia.MộtdạngtinhchấthoaphổbiếnởNhậtđượcgọilàtinhchấthoaFindhorn.ỞBắcScotland,gầnhồLochNess,cómộtcộngđồngcótênFindhorn–nơimọingườitừkhắpnơitrênthếgiớihọplạivớinhauđểcùngsốngvàthamgiavàocácsựkiện,hộithảovềchủđềsốnghòanhậpvớithiênnhiênvàtìmraconđườngđíchthựccủamỗicánhântrongcuộcđờimình.
MarionLengthgiớithiệuliệupháptinhchấthoaởFindhorn.Bàlàngườiphụnữcónụcườirạngrỡnhưhoa.TôiđãphỏngvấnMarionkhibàtớiNhậtBảncáchđâymấynăm.Bànóivớitôi:
Cơthểcủachúngtađóngvaitrònhưmộtcôngcụđểhoànthiệnsứmệnhcủatâmhồn.Đểthựchiệnsứmệnhcủamình,chúngtaphảigiảiphóngnhữngcảmgiácvàcảmxúcméomó–sợhãivàđaukhổ,buồnbã,nghingờ,nônnóng,yếuđuốivàlãnhđạm–điềunàytạothànhmộtkhốingăncáchgiữatâmhồnvàcơthể
chúngta.
Nhữngcảmxúcnhưthếtrởthànhnguyênnhâncủanhiềutriệuchứngmàchúngtagặpphải.Yhọchiệntạigầnnhưkhôngthểgiảiquyếttậngốccáccănbệnhcủachúngta,nhưngđâylạilàlĩnhvựcmàtinhchấthoađãđượcchứngminhlàcóhiệuquả.
TheotriếtlýVệĐàcủaẤnĐộ,cóbảyvịtrítrêncơthểngườigọilàcácđiểmluânxađóngvaitrònhưnhữngcánhcửađểnănglượngvôhìnhđivàocơthể.Ngườitanóirằngtinhchấthoatậndụngnhữngluânxanàyđểchữalànhmộtsốchứngbệnhvàcácbộphậncủacơthểnhấtđịnh,tùythuộcvàođặctínhcủatừngloàihoa.Câykimtước–córấtnhiềuquanhvùngFindhorn–mangrungđộngcủaniềmvuivàsựđammêvàcóthểđượcsửdụngđểxửlýhiệntượngthiếunănglượng,trầmcảmvàsựsuyyếucủahệmiễndịch.HoaanhthảocủaScotlandlàbiểutượngcủahòabìnhđượcdùngđểtrấntĩnhvàđiềuhòatronglúcsợhãihayhoảngloạn.Hoaanhđàocóthểđượcchếthànhtinhchấtcókhảnăngđưabạntrởvềvớiconđườngbêntrongbảnthânmình.Nócóthểđượcsửdụnghiệuquảđểgiúpbạnvượtquanhữngnếpnghĩtiêucựcvàcảmgiáctựtiđangđènénbạn,đồngthờigiúpbạncólạiđượccảmgiácyêuthươngvàcảmthông.
Đểtựlàmtinhchấthoa,bạnhãyrangoàitrờivàomộtbuổisángnắngđẹpvàrựcrỡđểtìmhoa.Cắtmỗibônghoaởcuống,cẩnthậnđừngchạmtayvàobônghoa.Đặthoavàobìnhchứađổđầynướcsạchvàtinhkhiết,đặtbìnhđódướiánhMặttrời.Trongkhoảngbốntiếng,tinhchấthoasẽchuyểnsangnước.Bạncóthểthêmmộtítrượumạnhđểnướcgiữđượctinhchấthoalâuhơn.Cấtnướcvàotrongchaithủytinhvàkhisửdụng,dùngnướcđểphaloãngthêmnữa.Theonhucầu,nhỏvàigiọtvàolưỡi.Cơthểvàtâmhồnbạnsẽcảmnhậnđượchiệuquảcủanómàkhôngphảichịunhữngtácdụngphụđặctrưngcủayhọchiệnđại.
Tôiquyếtđịnhxemđiềugìsẽxảyranếutôiphaloãngtinhchấtđóvàtạotinhthể.Cáctinhthểthuđượcđềuvôcùngđẹpđẽ,khôngkhácgìchínhbảnthânbônghoa.
Rungđộnglàđiềubạnkhôngthểthấybằngmắtthường,đólàlýdovìsaorấtkhóđểxácminhnhữngảnhhưởngtíchcựccủaphươngphápchữalànhquahadonếusửdụngcácphântíchvàbiệnpháp
kiểmtrahiệnđại.Tuynhiên,chúngtacũngkhôngnênquávộivàngnóirằngnếukhôngđượckhoahọcxácminhthìtứclàchẳngcóíchlợigì.Cónhiềuphươngthuốctạinhàđượcthừanhậnthựcsựcótậndụngnguyênlýrungđộng.Phépvilượngđồngcăn–mộtdạngcủayhọcdựatrênrungđộng–cókhảnăngchữalànhchocơthểbằngcáchsửdụngnướcrungđộng.Phépvilượngđồngcănlàbiệnphápyhọcmàtrongđó“nhữngthứgiốngnhauđiềutrịchonhau”.Đểđiềutrịmộtcănbệnh,chấtđộcgâynêncáctriệuchứngsẽbịphaloãngravớinướctheotỉlệ1010vàthậmchílà10600hoặchơn.Chấtđộc–đãbịphaloãngtớimứcđộgầnnhưkhôngthểnhậnbiết–sẽđượcđưachobệnhnhân.
Chẳnghạnnhưvéc-nithườnggâymẩnngứakhitiếpxúcvớida,nhưngkhiphươngthuốcvilượngđồngcănđượcphachếsửdụngvéc-ni,nócóthểđượcdùngđểxửlýcácnốtmẩnvànhữngtổnthươngngoàida.Hànhtươitháinhỏcóthểlàmchảynướcmắtvàsổmũi,nhưngmộtliềuthuốcvilượngđồngcănlàmtừhànhlạirấttốtđểđiềutrịcảmlạnh,sốtmùahèvàmộtvàidạngdịứngkháccótriệuchứngchảynướcmắtvàsổmũi.Điềunàyđượcgọilà“Quyluậttươngđồng”.
PhươngphápvilượngđồngcănkhởinguồnkhimộtbácsĩngườiĐứctênlàSamuelHahnemannnhậnratinhchấtcủavỏcâycanhkinavàng(kíninhPeru)–vốnđượcdùngđểtrịsốtrét–gâyracáctriệuchứngcủasốtrétkhiđượcđượcchiếtxuấtvàlấyrabằngmiệng.HahnemannpháttriểnlýthuyếtvilượngđồngcăncủamìnhvàcôngbốnóvàođầuthếkỷXIX;sauđóvilượngđồngcăndầndầnlanrộngrakhắpchâuÂuvàMỹ.Đólàmộtdạngyhọchoàntoànmớimẻvàđượckêđơnrộngrãivìnhữnglợiíchrấtdễnhậnbiếtcủanó.
ĐếngiữathếkỷXIX,đãcótớihơn400phòngkhámsửdụngphươngphápnày;thậmchíbácsĩcủacácgiađìnhhoànggiaAnhcũngbắtđầuápdụngvilượngđồngcănvàonăm1830.ỞMỹ,vàoquãngnăm1900,vilượngđồngcănphổbiếnđếnnỗicứnămbácsĩlạicómộtngườichuyênvềlĩnhvựcnày.Nhưngrồicáchiệphộiyhọcbắtđầuhìnhthànhvàcôngkíchviệcsửdụngphươngphápnày.Nhữngtổchứcnhưthếcùngcáccôngtydượcphẩmtạonênáplựcvôcùnglớnvàchẳngmấychốcphépvilượngđồngcănđãchìmvàoquênlãng.
Đâychỉlàmộtvídụkhácvềviệcnhữngthứmanglạilợiíchnhiều
nhấtthườngphảichịuáplựctiêucựcnhấtnhưthếnào.Nhưngmặcdùphépvilượngđồngcănđãtừngbịgạtrangoàilề,nóđangbắtđầudầnlấylạiđượcdanhtiếngtrướckiacủamình.Phươngphápnàyhiệnđượcdạytronghơn30trườngYởAnhvàcácbệnhviệnnhànướchiệnnaycũngchuyênmônhóavàolĩnhvựcnày.ỞPháp,cácliềuthuốcvilượngđồngcăncóthểđượcmuaởcáccửahàngthuốcgầnnhà;khoảng10%bácsĩĐứcchuyênsửdụngvilượngđồngcăn.Trongnhữngnămgầnđây,mộthiệphộiyhọcvilượngđồngcănđãđượcthànhlậpởNhậtvàngàycàngcónhiềungườibiếttớilợiíchcủaphươngphápnày.
Sựchữalànhđếntừnhữnghìnhthứcbấtngờ200nămtrước,vilượngđồngcănđượcghinhậnlàmộtdạngyhọchiệuquảvànhiềungườiphảimấtđếnhàngnămmớicóthểchứngthựcđượchiệuquảcủaphươngphápnày.Nhưngdướisựchènépcủayhọchiệnđại,nóhầunhưkhôngcònđượcbiếtđếnnữa.Tôibiếtmộttạpchíkhoahọcliêntiếpranhữngbàibáoấntượngnhằmủnghộchonhữnglợiíchcủaphépvilượngđồngcăn,nhưngnhữngbàibáonày–thườngđượcxuấtbảnkèmvớimộtdòngnhậnxétmỉamaicủabiêntậpviên–phầnlớnđềubịbỏqua...
Nhiềungườitrongcộngđồngkhoahọcsẽnóirằng:“Chúngtôibiếtrằngnhiềungườisửdụngphươngphápnày,nhưngkhôngcómộtbằngchứngkhoahọcnàochophépvilượngđồngcăncả.”Nếuvilượngđồngcănkhôngcólợiíchgì,bạncónghĩrằnglẽranóđãbịlãngquêntừlâurồikhông?
Tôisẽlàngườiđầutiêncôngnhậnrằngnướccókhảnăngđọcvàghinhớthôngtin–điềukhoahọcthườngthứcsẽphủnhận.Nhưngnhữnghiệntượngphikhoahọcnhưvậylạiphổbiếnhơnchúngtatưởng.
TiếnsĩTeruoHiga–dạytạiĐạihọcRyukyu,Okinawa–vẫnđangnỗlựcđểpháttánrộngrãiviệcsửdụngmộtdạngvikhuẩnhữucơmàôngpháttriển,cótêngọiVisinhvậthữuhiệu(EffectiveMicroorganic–EM).EMlàmộtchấtlỏngđượchìnhthànhtừvikhuẩn.Nóđãđượcchứngminhlàtuyệtđốiantoàn–thậmchílàcólợi–choconngườivàmôitrường.KhiEMđượcápdụngvàođất,kết
quảlàthuhoạchđượcmộtvụmùabộithumàkhôngcầnsửdụngđếncácchấthóahọchayphânbóntổnghợp.Khiđượcsửdụngđểxửlýnướcônhiễm,nướcđósẽuốngđược.Nóthậmchícòncóthểđượcsửdụngđểxửlýdioxintạothànhtừviệcđốtrácthải.
TrongkhitiếnsĩHigađangnghiêncứuvềEM,ôngđãcómộttrảinghiệmlạthường.ÔngrótchấtlỏngEMvàomộtbìnhchứabằnggốm,rótnóravàrồilàmsạchbìnhchứa,nhưngcácđặctínhcủaEMthìvẫncònnguyên.Ôngrửabìnhchứanhiềulần,nhưngkhôngthểloạibỏcácđặctínhcủaEM.Ôngcốgắngđểkhửtrùngbìnhchứabằngnhiệt,nhưngthậmchínhưvậycũngkhôngthểloạibỏđượccácđặctínhcủaEM.
ĐiềunàykhiếntiếnsĩHiganảyramộtýtưởng.ÔngchuyểnEMvàomộtbìnhgốmkhác.Ở700°C–nhiệtđộmàchắcchắnkhôngmộtdạngsốngnàotồntạinổi,vikhuẩnvẫnsốngvàănsâuvàogốm.Hiệntượngnàyđingượclạivớinhữnghiểubiếtkhoahọcthôngthường,nhưnggốmEMđãtỏracótácdụngvàgiờđâyđượcsửdụngvàonhiềumụcđíchtronggiađình(nhưxửlýnướcvànguyênliệuxâydựng),trongmôitrườngvànôngnghiệp.
Chúngtacóthểnóiđâylàmộtdấuấncủakhoahọchado.Tấtcảcácchấtđềucóhadoriêngcủamìnhvànướctiếpnhậnnhữngthôngtinnày.Cácphântửnướcmangtheothôngđiệpgiốngnhưđĩatừtrongổmáytính.Hadocóthểhoặcmanglạilợiích,hoặcgâyhạichocuộcsống.Nhưngngaycảkhicómộtrungđộngcóíchchosựsống,nếunước–vớivaitròtrunggian–khôngtrongsạch,hadocũngsẽkhôngthểđượctiếpnhậnchínhxác.
TiếnsĩHigakhẳngđịnhrằng,trongtựnhiêncótồntạimộtdòngchảyphụchồivàmộtdòngchảyhủyhoại.Vídụ,nếumộtmẩuhoaquảbịbỏlâungày,nósẽsớmthốirữavàbốcmùikhóchịu.Đâylàdòngchảytheohướnghủyhoại.Nhưngquátrìnhlênmenlạilàdòngchảyphụchồi.Lênmenlàquátrìnhtạonênmóndưachua,sữachua,tương,xìdầu,phomát,rượuvànhiềumónănkhácnữa.Cảlênmenvàthốirữađềulàhoạtđộngcủavisinhvật,nhưngchúnglạikhônggiốngnhau.
EMlàmộttậphợpcácvisinhvậtthựchiệnhoạtđộngphụchồi.KhiEMđượcđưavàođất,nótăngcườngkhảnănghoạtđộngcủacácvisinhvậtsẵncó;kếtquảlàsảnsinhracácloạiraucủchấtlượngcao
màkhôngcầncácchấthóahọchayphânbóntổnghợp.EMhoàntoànantoànchoconngườivànókhônglàmđấtbịbạcmàu.
Ngượclại,hãynghĩvềcácchấthóahọcvàphânbóntổnghợp.Cácchấthóahọcloạibỏcáccôntrùngcóhạivàphânbóntổnghợpcóthểmanglạinhữngvụmùanăngsuấthơn.Nhưngchúngcũngđồngthờigiếtluôncảcáccôntrùngtốtcùngcácvisinhvậtgiúpđấtmàumỡhơn.Cácchấthóahọcmanglạisựhàilòngngaytrướcmắt,nhưngkếtquảvềsauvàlâudàilàsựhủyhoạicủađất.Thựctế,hầuhếtđấtnôngnghiệphiệnđangsửdụng–theophầnlớncácđịnhnghĩa–đềukhôngcònsứcsống.Chỉcóconngườimớicókhảnăngvàchịutráchnhiệmvềviệcphụchồilạichukỳcủatựnhiên.
Córấtnhiềukhíacạnhtrongxãhộihiệnđạicóvẻđangởtrongtìnhtrạnghủyhoại.Đểtheođuổisựthỏamãnvàtiệnnghitrongchốclát,nhữngquyluậttheochukỳcủatựnhiênđãbịtảnglờvàthaythếbằngsựthoảimáikiểudùng-một-lần-rồi-vứt-đi.
VàmọingườiđãbắtđầunghethấytiếngrênrỉcủaTráiđấtđangbịhànhhạcủachúngta.Chúngtaphảinhậnranếumìnhcònmuốngọihànhtinhnàylànhà,chúngtacầnphảithayđổi–khôngphảihànhtinhnày,màlàchínhbảnthânchúngta.
Chúngtaphảingừngngayviệcđóngvaisứgiảthầnchếtvàbắtđầutrởthànhnhữngsứgiảcủasựhồisinh.Khẩuhiệu“Từnhânloạihủydiệtthànhnhânloạihồisinh”nênđượcbổsungvàodanhsáchcáccâukhẩuhiệumàtừnaytrởđichúngtasẽtuântheo.
MộttrongnhữngquangcảnhđẹpnhấtmàbạnsẽgặpởNhậtBảnlàmộtnhómcáchònđảonhỏxinhcáchHiroshimakhôngxa.Bắtđầutừnăm1998,ngườidânsốngtrênnhữnghònđảonàyđãhọplạivớinhauvàquyếtđịnhrằnghọphảilàmgìđóvớinguồnnướcônhiễmxungquanhmình.CácmẻEMđượctạoravàđượccáctìnhnguyệnviênphânphốitớitừngnhàcùnghướngdẫncáchđặtEMvàocáccốngnướcởnhàhọ.Việcnàymanglạikếtquảngaylậptứcvàkhôngthểnhầmlẫn.Nhữngđốngbùndọcbờbiểnbiếnmấtvàcácđàncábắtđầutrởlại.Giờđâyởđócócảbạchtuộcvàrấtnhiềutrai–nhữngsinhvậtmàtrướcđóchỉcòntrongtrínhớcủanhữngngườidângiànhất.VùngnàyđượcbiếtđếnvìsảnvậttảobiểnvàkhiEMđượchòavàonướcdùngđểrửasạch,tảobiểnđãđượcthuhoạchvàđưavàotrongđấtliền,bùntrongcácrãnhvàlạchcũngnhanhchóngbiếnmất,
thậmchícảchấtlượngtảocũngđượccảithiện.
MộtkhulànggầnđócótênAkitsuchonghenóivềthànhcôngnày,họcũngphátmiễnphíEMchodânlàng,vàmộtlầnnữa,chúngcóhiệuquảtứcthì.Cáckênhrạchtrởnênsạchsẽ,ếchquaytrởlạivàtraibắtđầuxuấthiệnởvùngvịnhtrướcđâyhoàntoàntrơtrọi.
NướcởgầnAkitsuchochonhữngloạisòngonnhấtởNhật.KhicưdânthịtrấnbỏnhữngnắmđấttơicóchứaEMvàobãisò,chấtlượngnướcbiểnđượccảithiện,manglạinhữngvụthuhoạchlớnvàtốthơnhẳnsovớinhữnggìcòntrongkýứcgầnđâycủangườidân.ViệcsửdụngEMlanrộngnhanhchóngdọcbờbiển,đỉnhđiểmlàsựhìnhthànhcủaHộiđồngBảotồnMôitrườngbiểntrongđấtliềnSetovàonăm2002.
Ngườidândọcbờbiểnđãthựchiệnbướcđầutiênđểphụchồilạisứcsốngvàsựlưuthôngcủaxãhội.Chữalànhkhôngchỉnóivềsựphụchồicủasứckhỏethểchấtcủachúngta.Chúngtacầnphảinghĩvềviệcchữalànhchođất,chonhữngdòngsông,chocácđạidươngvàcảhànhtinhnày.
Nhưngchữalànhchohànhtinhthựcsựcónghĩalàgì?Câutrảlờilàquaytrởvềvớichukỳcuộcsống–sựluânchuyểncủacáctàinguyên,củanướcvàcủasựsống.Đóchínhlàtráchnhiệmcủachúngtavớitưcáchlàcưdâncủahànhtinhthanhtúvàđẹpnhưphalênày.
CHƯƠNGBAChukỳcủanước,chukỳcủasựsốngTheolýthuyếtđượcđềxuấtlầnđầubởiLuisFrankởĐạihọc
Ohio,MỹvàđượcNASAcùngĐạihọcHawaiicôngnhận,nướctớiTráiđấtsaukhiduhànhxuyênkhônggian.Ởmỗiphúttrongngày,cókhoảng12ngôisaochổi,cónhữngngôisaonặngđến100tấn,rơixuốngTráiđất.Thànhphầnchủyếucủanhữngsaochổinàylàbăngđá.Khibăngchạmtớibầukhíquyển,nótạothànhmâyvàcuốicùngrơixuốngTráiđấtdướidạngmưađểlấpđầyđạidương.Vàbởivìphầnlớncơthểchúngtalànước,theomộtnghĩanàođóthìchúngtađềuđếntừngoàivũtrụ.
Cóthểbạnđãtừngrangoàivàomộtbuổiđêmtronglành,nằmngửamặtlêntrờivàngắmnhìnnhữngvìsao.Bạncóbaogiờtrảiquamộtcảmgiáchoàicổ,cólẽlàmộtkýứctừlâulắmrồikhông?Khibạnngắmnhìncácvìsao,tâmhồnbạnquayngượcthờigianhàngtriệu,hàngtỉnămvềtrước.Bạncóbaogiờcảmthấybằngcáchnàođómàmìnhđangtrôinổitrênkia,trongvũtrụ,nhưmộthànhtinhkhông?Chonênviệcchúngtacứmãimãivàhoàntoànbịmêhoặcbởicácvìsaolàmộtđiềuvôcùnghợplý.
KểtừkhiYuriGagarin–nhàduhànhvũtrụngườiNga–lầnđầutiênvượtqualãnhthổTráiđấtvàonăm1961vàNeilAmstronglàmnênbướcnhảyđộtpháchonhânloại,cơhộiđểbạnvàtôimộtngàynàođócóthểtựmìnhthựchiệnmộtchuyếnduhànhnhưthếngàycàngchắcchắncókhảnăngtrởthànhhiệnthựchơn.
CácnhàkhoahọchiệnnayđangđểmắttớiSaoHỏa.NASAđãvàđangnghiêncứunhữngkếhoạchchắcchắnđểcửmộtphithuyềncóngườiláilênSaoHỏa,lótđườngchonhữngngườinhưbạnvàtôitrởthànhngườingoàihànhtinhtrênmộthànhtinhxaxôi.
NhưngduhànhtớiSaoHỏachothấymộtsốthửtháchmàmộtlầnnữa,giảipháplạicóthểđượctìmthấyởnước.Giữanhữngrủirocủaviệcduhànhngoàikhônggianlàsựyếudầncủacơvàxươngdo
tìnhtrạngthiếutrọnglực,chưakểđếnsựcăngthẳngthầnkinhdobịtáchbiệtquálâu.Bứcxạvũtrụlàmộtvấnđềkhác.KhônggianđầynhữngbứcxạtừcácvũtrụxaxôicũngnhưtừnhữngvệtlửasánglòacủaMặttrời–cóthểvôcùngcóhại.DuhànhkhônggianantoànđòihỏisựquansátkỹlưỡngMặttrờivàcáchđểthoátkhỏibứcxạcựcmạnhkhicầnthiết.Mộtnơinhưthếsẽcầnnhữngbứctườngdàyvàvữngchắc.
NASAđangsửdụngmộtbiệnphápđểxửlýtrởngạinàylàbắttayvàoxâydựngmộtcănphòngtrongkhônggianvớinhữngbứctườngđượctạonêntừcáccộtnước.Nướccóthểđượcsửdụngđểtiêudùngcũngnhưchuẩnbịcácmónăncódùngtớinướcvàđểbảovệ.KhiquầngsángMặttrờixuấthiện,nướctrongcáccộtsẽpháthuytácdụngnhưmộtchiếckhiênchechắnchonhữngngườiduhànhchođếnkhinguyhiểmquađi.
Bởitrọnglượngcủatàuvũtrụphảiđượcgiữởmứctốithiểu,chỉcómộtlượngnướchạnchếđượcmangtheo.Mộtngườitrungbìnhsửdụngkhoảng180lítnướcmộtngày;trênmộtchiếctàuvũtrụ,lượngnàycóthểgiảmxuốngcòn3lít.Nhưngngaycảkhốilượngnhỏđókhicộngdồncảphihànhđoànlạichocảmộtchặngđườngdàicũngsẽtănglênnhanhchóng.Đâychínhlàkhiviệctáisửdụngnướctrởnêncựckỳquantrọng.Hiệnnay,cáchệthốngđangđượcpháttriểnđểtáichếphầnnướcđãquasửdụngmộtcáchhiệuquảđểuốnghoặctắmrửa,thậmchílàtáichếcảmồhôivànướctiểu.
KhitàuthămdòvũtrụOdysseycủaNASAđápxuốngSaoHỏahồithángNămnăm2001,họpháthiệnrarằngcórấtnhiềunướctồntạidướidạngbăngđángaybêndướibềmặthànhtinh,nghĩalàtạimộtthờikỳxaxôinàođótrongquákhứ,nướcđãtừngtồntạitrênbềmặthànhtinhnày.Nếunướcđóngbăngnàysửdụngđược,sẽmởramộtkhảnănglàhànhtinhnàycũngcóthểđượcphủxanhnhưhànhtinhcủachúngta,nhưvậymộtngàynàođóconngườicóthểtrúngụởđâyđược.Việcphảilàmbâygiờlàlàmsaođểbiếnđiềunàythànhkhảthi.
Năm1996,NASAtiếnhànhmộtthínghiệmtrênđảoDevonởCanadađểmôphỏngsựsốngtrênSaoHỏa.Thínghiệmnghiêncứucáckịchbảnsinhhọc,điềukiệnsốngvàviễnthông.NhiệtđộởDevonthấpvàhònđảonàyrấtkhôcằn,giốngvớimôitrườngcủaSaoHỏa.Cácnhàkhoahọcđangnghiêncứutínhkhảthicủaviệcchiếmlĩnh
khônggian,nhưngthínghiệmnàycòncónhiềuẩnýkhácnữa.Hànhtinhcủachúngtađangxuốngcấpvớitốcđộchóngmặtvàkhôngcóaiđưarađượcgiảipháptriệtđểchohiệntượngnónglêntoàncầu,dânsốđôngquámức,nạnđói,ônhiễmvàthiếunước.ĐiềunàykhiếnconngườitựhỏiTráiđấtcònthânthiệnvàcònchechởchochúngtađượcbaolâunữa.LiệumộtngàynàođóchúngtacóđốimặtvớinhậnthứcrằngcáchduynhấtđểgiốngloàimìnhtồntạilàphảichuyểntớimộthànhtinhxaxôinhưSaoHỏahaykhông?Đâykhôngphảilàvấnđềnhỏ.Hiểuđượccuộchànhtrìnhđầyấntượngcủanướctớivàquahànhtinhnàycóthểsẽđưachúngtalạigầnhơntớinhữngcâutrảlờimàchúngtađangtìmkiếm.
NhữngcuộcphiêulưucủanướctrênđịacầuHãyhìnhdungbạnvừatrởvềtừmộtchuyếnduhànhkhônggian.Bạnhạcontàucủamìnhlênhànhtinhxanhmướtvàthấymìnhđangđứngtrênmộtkhurừngxanhthẳm.Nhữngtiasángxuyênquanhữngtáncâycaophíatrên.Nhữngchiếclánhẹnhàngrơixuốngđấtvànhữngmảngrêuxanhrìbaotrùmlênmộtthâncâyđổ.Dươngxỉphủđầymặtđấtquanhbạn.Nhữngâmthanhcủacuộcsốngtràntrongkhôngkhí–tiếngđậpcánh,tiếngchimgọiđànvàgióthìthầmquanhữngngọncâylàmrungrinhtánlá.Khibạnhítmộthơithậtsâulànkhôngkhímátlànhvàđểhươngthơmcủathiênnhiênbansơlấpđầycơthểmình,bạnsẽcónhậnthứcsâusắcrằngđâylàhànhtinhcủabạn,làđặcquyềndànhchobạntừlúcsinhra.Vàđólàlýdovìsaobạnphảiyêunóvàvìsaobạnthựcsựyêunó.
Giờđây,bạnthấynướcchảythànhdòngnhỏgiữanhữngtảngđá,hìnhthànhnênmộtvũngnước.Bạnkhumđôibàntaylạivàuống.BạncảmthấynănglượngcủaTráiđấttrànngậptâmhồnvàbạnbiếtrằngđólàvìtấtcảnhữnggìmàngụmnướcđóđãtrảiquatrongsuốtcuộcđờibíẩncủamình.
Vậythìnướcdânglêntừmặtsông,hồcủaTráiđấtđãtớitừđâu?HãydànhítphútđểnghĩvềTráiđấttheocáchmànướcđãtrảinghiệmnó.Đếntừvũtrụdướidạngnhữngcụmđábăng,nướcrơitừtrêntrờixuốngnhữngngọnnúivàcáckhurừng,mangtheochấtdinhdưỡngchocây.Giọtsươnglitiđầutiêntrênláchínhlàthờiấuthơcủanước.Từđó,nóbắtđầumộtcuộchànhtrìnhcủanhữngchuyến
phiêulưuvôhìnhtrênhànhtinhcủachúngta.Saukhinướcrơidướidạngmưa,điềugìtiếptheosẽxảyra?
Mộtphầnkhálớncủanướcmưa–mộtphầnbatoànbộlượngmưa–ngấmvàođất,ởđó,nósẽđượccâyhấpthụ,đểrồilạitanbiếnvàobầukhíquyển.Trongnhữngkhurừngxanhthẳm,trênmộtvùngcódiệntíchmộthecta,khôngdưới10tấnnướcsẽbayhơitrongmấyphútđầutiênsaumộtcơnmưarào.
Sauđó,nướcsẽbốclênthànhhơidướidạngsươngmù,trôinổigiữanhữngđámcây,hoặcnósẽbốclêncaohơnnữađểtạothànhmây.Nướcởdạngsươngmùđôilúcsẽđitheomộtconđườngkhác.Khinhiệtđộgiảmxuốngdướiđiểmđóngbăng,sươngmùchạmtớimặtlávàhoa,tạothànhmộtlớpbăngtrắngmỏngtrêncâyvàmặtđất.
Thậtkhócóthểtìmthấyđiềugìđẹphơnsươngtrêncánhhoavàlá.Câycỏđãđemlòngyêugiọtsươngtrongveo,đẹpnhưphalê.Mộtgiọtsươngrơikhỏimầmnoncủachiếclátrêncànhvàxuốngthấpdần,quanhữngtáncâyrừngvàđápxuốnglưngcủamộtconếch.Vậylà,trongbuổisớmgiữarừng,nướctrảimìnhradướinhiềudạngthứcđểtrútmộtcơnmưatìnhyêulênchúếchnhỏvàchồicâymớinhú–vàtìnhyêuđócũngđượcđáplại.Cũnggiốngnhưmộtngườimẹ–theobảnnăng–yêuđứaconmớisinhcủamình,nướcởthuởbansơcũngđượccảthiênnhiênyêuthương.
Saukhirơidướidạngmưahayđịnhhìnhdướidạngsươngtrênmặtđất,điểmđếntiếptheocủanướclàgì?Mộtphầnsẽđượcrễcâyhấpthuvàrồilạibayhơivàokhôngkhí,nhưngphầnlớnhơnsẽtừtừngấmvàolòngđấtvàbắtđầucuộchànhtrìnhtrọnvẹndàiđếnđángkinhngạc.Đườngđichínhcủanósẽlàvôsốnhữngđườngngầmbímậtnằmphíadướichânchúngta.
Lòngđấtchứađầynhữngkhoảngtrốngchứakhôngkhí,vídụnhưnhữngđườngngầmbéxíuđượccácloàisinhvậtmàchúngtakhôngnhìnthấytạothành:giunđất,nhện,bọcánhcứng,rệp,ve,vôsốcácloạivisinhvậtcùngvớichuộttrũi,thỏvàcácloàiđộngvậtkhác.Tấtcảnhữngsinhvậtnàygiúplàmmềmđấtbằngcáchtạokhônggiantrongđấttheomọihướng.Cáckhoảngtrốnggiữađávàcát,cùngcáckẽhởcònlạisaukhibăngđãtan,rễđãmục,đấtđãkhô,vàđáđãnứt,tấtcảđềuđóngvaitrònhưnhữnglốinhỏđểnướcđi
quatrongcuộchànhtrìnhkỳvĩcủamình.
Nướcdichuyểnquacáclớpcát,đấtsétvàtầngđánền.Hànhtrìnhđixuốngcủanókhôngmệtmỏivàsâuthẳm.Tùythuộcvàođộcứngcủađất,thườngthìnướcchỉdichuyểnđượckhoảng30cmtrongmộtnăm.
Sâutronglòngđất,khicuốicùngnướccũngchạmtớiđượcđấtsétcứnghaytầngđánền,cácgiọtnướctụlạivớinhauvàchảythànhnhữngconsuối,đôikhitrởthànhcácconsônghaymặthồnhưchúngtađượcthấy,nóđãthuđượckinhnghiệmvàkiếnthức,đãhìnhthànhmộtnhâncách,tùythuộcvàoconđườngnóđi,rấtgiốngnhưnhâncáchcủamộtconngườihìnhthànhquahànhtrìnhcủangườiđó.Chẳnghạn,nướcđãđiquathan,cókiếnthứcvềcanxivàmagiê,đólàlýdovìsaochúngtagọinólànướccứng.Vànướcđãđiquađágranitethìgầnnhưkhôngbịcáckhoángchấtlàmthayđổigìvàđượcbiếtđếnnhưnướcmềm.
Cuốicùng,nướchọcđượctấtcảnhữnggìcóthểhọctừđấtvàđãsẵnsàngchogiaiđoạntiếptheocủacuộcđờimình.Rakhỏibóngtối,nódichuyểnlêntrên,vềphíaánhsángtrênmặtđấtvàrồisaunhữngcuộcphiêulưuvàtrảinghiệmchưabaogiờđượcbiếtđến,nướchiệnradướiánhsáng.
Từnhữngkẽhởtrênmặtđất,nướctràolên,mátlạnhvàtronglành.Từmộtdòngnướcnhỏ,nướchòavàovớinướctươimátrơitừtrêntrờivànướcthấmvàođấtđểtạonênmộtdòngsuốinhỏcứchảymãixuốngchotớikhi,mộtdòngsôngrađời.
Sônghìnhthànhlựcđẩyvàcuốntrôidầncáclớpđấtvànềnkhidòngchảytừtừmởrộngvàsâuthêm,giốngnhưmộtđứatrẻvớiđôimắtsángngờivươnmìnhlớndậy.Dòngsôngtrởnênđủmạnhmẽđểxuyênquanúihaythậmchítạothànhmộthẻmnúi.Nhưngquátrìnhbàomònđácứngvàđấtkhôngchỉđượcthựchiệnbởinước;phầnlớnquátrìnhnàyđượchoànthànhnhờsỏivàcátcuốnlẫntrongdòngchảycủanước.Nhữngmảnhnhỏnàyđượcnướcmangtheo,bàomònđấtbaoquanhvàcuốntheocảnhữnghònđá,hònsỏitohơn,tạonênsứcmạnhđủlớnđểcuốicùngxuyênquađượccảnhữngtảngđálớnnhất.
Dòngsôngbắtđầuhìnhthànhtínhcáchtạonêndanhtiếngcho
nó.Trongkhidòngsôngnàybiếnthànhmàunâusẫmdonướcmànómangtheo,mộtdòngsôngkháclạichảyquatrongvàsạch,rồimộtdòngsôngkháclạicuộnchảyầmầm,vađậpdữdộivàonhữngtảngđá.
Trongcuộchànhtrìnhxuôixuốngphíadướicủamình,nướcchứngkiếnrấtnhiềuchuyện.Cóthểnósẽchứngkiếncáhồidicưngượcdòng.Hươu,gấu,sócvànhữngsinhvậtkháctụtậphaibênbờđểthỏamãncơnkhátcủachúng.Nhữngthâncâybịbãođốnngãthậmchícóthểlàmthayđổidòngchảycủanó.
Sôngcuốicùngcũngtớinhữngkhúcêmđềmhơn,vàgiờnóchảynhẹnhàngkhiuốnmìnhnhưconrắnkhổnglồbòtáobạoquamộtvùngđồngbằng.Khôngbaogiờthỏamãnvớidòngchảyhiệntại,sôngsẽliêntụcbiếnđổi,lúcnàythìmởrộngravàđểchocặntíchtụlạithànhbãicátsauđólạithuhẹplạiđểàoạtxôquađá.
Nếucóthểthấydiễnbiếncủanhiềunămtrongvàigiây,tasẽthấyđượccácdòngsôngbiếnđổivàvặnmìnhnhiềurasao.Hầuhếtcácconsôngbiểudiễnquátrìnhbiếnđổicủamìnhchậmđếnnỗithướcđocủaconngườigặpphảikhókhăn,nhưngcũngcónhữngconsôngchuyểnbiếntươngđốinhanh.VídụnhưsôngMississippiđãnổitiếngvìdịchchuyểnhơn20mchỉtrongcómộtnăm.
Saukhidòngsôngđãdịchchuyển,cátvàđấtnómangtheothườngtíchtụlạivàtạothànhcácbờsôngtựnhiên.Rồilũsẽtrànvềvàcuốnbờtrôiđi,đẩycặnđấtlênmặtđấtphẳng.Nhữngđồngbằngđượchìnhthànhdonướclũnàytrởthànhđấtphìnhiêugiúpkhaisinhracácnềnvănminh.
ĐếchếAiCậppháttriểndọctheovùngđồngbằngdosôngNinbồiđắp.Vậynêndùlũlụtthườngbịcoilàthảmhọatựnhiên,nhưngchúngcũngcungcấpchođấtchấtdinhdưỡngcầnthiếtđểcácnềnvănminhtựhìnhthànhvàpháttriển.
Khinướcgặpconngười,nócònđượcchứngkiếnnhiềuchuyệnnhiềuhơn.Mộtônglãobăngquacâycầu,mộtcôgáitrẻtrênchiếcxeđạp,mộtđôitìnhnhânngồingắmsôngtrôi.Cứmãichầmchậmvàcứmãixanh,dòngsôngchứngkiếnlũtrẻchơiđùatrongcôngviênhaibênbờvàngườichacùngcậuconnhỏđangchơibắtbóng.
Dòngsông,giờđãởtuổixếchiều,lạicàngtrởnêndịudàngkhinótiếndầnraphíabiển.Rồicũngđếnlúcnóratớibiểnvàdòngchảycủanướccuốicùngcũngđitớihồikết.
Tấtcảnhữngtrầmtíchđượcnướcmangtheolúcđólắnglạiởcửasông.Kếtquảlàmộtvùngchâuthổđượchìnhthành.SôngHằng,sôngMississippivàsôngAmazonđềuđãhìnhthànhnhữngchâuthổtựanhưhìnhchiếclượctạinơichúnggặpgỡbiểncả.Đềucókhởinguồnnhưmộtbờcátnhỏcuốicùngđãpháttriểnthànhmộtvùngđấtrộnglớn,tạonênmộtđườngbờbiểnmớivàrộngrãi.Nhữngvùngchâuthổmàumỡnàyhìnhthànhnênnhữngvùngnôngnghiệpvĩđạinhấttrênthếgiới–mónquàcuốicùngmànướcdànhtặngcholoàingười,trướckhinóhiếnmìnhchođạidươngvàolúccuốiđời.
Nhưngđâykhôngthựcsựlàcáikếtchocuộcđờicủanước,vìđạidươngcũngdồidàosựsốngvàcùngvớitấtcảcácsinhvậtbiển,nướcbâygiờmớichỉbắtđầuhànhtrìnhcủamình.Trongquátrìnhtáisinhvĩnhhằng,nướcởđóđểtraochochúngtamộtbộsưutậpđầyđủtấtcảnhữngtrithứcvàtrảinghiệmnóthuthậpđược.Trongmộtchutrìnhmàchúngtaxemlàvĩnhcửu,nướcduhànhquaconđườngtừbênngoàiTráiđấttớiđỉnhcácngọnnúirồitớiđáysâuđạidương,mangtheosựsốngtrongmìnhvàkếtnốimọithứvớinhautrongmộtsựquânbìnhhoànhảo.
Trongquátrìnhnướcthựchiệncuộchànhtrìnhquacuộcsống,nótrởthànhmộtnhânchứngchotấtcảsựsốngtrênTráiđất,tựnóđãtrởthànhdòngchảycủacuộcsống.
Trongbộsưutậpcácbứcảnhtinhthểnướcthứhaitrongcuốnsáchnày,chúngtôichụpảnhcủanướcthuđượctạimộtsốđiểmtrênchukỳcủanước,từthượngnguồntớihạlưucácconsông.Chúngtôicũngđểchonướctiếpxúcvớinhiềubứcảnhchụpthiênnhiênvàcâycỏđểxemnướcsẽthểhiệnmìnhdướidạngtinhthểrasao.Chínhtrongcáctinhthể,hìnhảnhphảnchiếucủacuộcsốngsẽđượchiểnlộ.
HãyđểchonướcchảyRấtnhiềugiaiđoạnlịchsửcủanhânloạiđượcđặtdọcbênbờcácdòngsông.Nhữngchiếcnôivănhóavĩđạicủanềnvănminhđềuđượcpháttriểndọctheocácbờsông–Nin,TigrơvàEuphrate,sôngIndusvàHoàngHà.Vàtạibấtcứnơiđâucácnhàthámhiểmđitới,họđềutìmkiếmnướcsuốtđườngđi.
Từthờiđạicủaxengựakéochotớiôtô,cácdòngsôngđãchứngkiếnquátrìnhlaođộngsángtạocủaloàingườichúngta.Ngàynay,conngườitiếptụcbướcđidọctheocácbờsông,tròchuyệnvớibạnbè,ngắmnhìndòngnướcchảyvànóilênnhữngniềmhyvọngcùngnhữngướcmơcủamình.
Năm1971,côngtrìnhđậpnướcởthànhphốAswan,AiCập,dài3,6kmvàcao110mđượchoànthành.ViệcxâydựngconđậpnàyđòihỏiphảidirờingôiđềnkhổnglồvàcổkínhAbuSimbel,cùnghơn100.000ngườisốngtrongkhuvựcđó.Mọingườiđềuhânhoanchàođónconđậpmới.LoàingườicuốicùngcũngđãchinhphụcđượcsôngNin,đặtdấuchấmhếtchomộtthờikỳlịchsửlũlụtdàidằngdặc,đồngthờitạorađủđiệnchomộtphầntưdânsốAiCập.
Nhưngrồinhữnggìdòngsôngđãmanglạichoconngườidầndầntrởnênthậtrõràng.Saukhibịngăndòng,sôngNinkhôngthểbồiđắpchođấtnôngnghiệpmộtthờimàumỡcủavùngchâuthổnữa.Hệthốngtướitiêuđượcbổsungvàlầnđầutiên,phânbónhóahọcđượcđưavàosửdụng.Hệthốngtướitiêulàmtăngnồngđộmuốivàlàmthoáihóalớpđấtmặt.Cácvũngnướcvàaohìnhthànhtrênvùngchâuthổtrởthànhnơisinhsôichocácloàicôntrùngcóhạivàgâythiệthạitolớnchodâncưgầnđó.Vùngđồngbằngchâuthổthậmchícũngbắtđầutựmấtdầnsứcsống.Cácnhàkhoahọcsớmnhậnrarằngcátrúngụtrongđậpbắtđầubịnhiễmthủyngânvìnướctừcácthunglũngtrongnúirỉvàotrongđập.Sựsốngcủacâycốiđãbịconđậpvùilấpvàtrởthànhnơisinhsôihoànhảochovikhuẩn;khinhữngvikhuẩnnàyhấpthụthủyngântrongđất,nótrởthànhloạivikhuẩncựckỳđộchạicóchứametylthủyngân.Mậtđộcủahệsinhtháiliêntụctănglênchotớikhinóxâmnhậpvàoloàicáởsốlượngbáođộng.
LũlụthàngnămởsôngNincóthểđãkhiếncuộcsốngvenbờcủa
conngườigặpnhiềukhókhăn,nhưngnólàmộtphầnkhôngthểthiếucủachukỳsốngchonhiềusinhvậtkhác.Conđậpđãphávỡhệsinhtháikhổnglồmàtựnhiênđãphảimấthàngtrămngànnămđểhìnhthành.
Tácđộngtươngtựcũngđượcghinhậnởnhữngnơikháctrênthếgiớikhicácconsôngbịchặn.ỞCanada,ngườitađãtìmthấymứcthủyngânrấtcaotrongtóccủangườidađỏthuộcbộtộcCreesốngquanhkhuvựcvịnhJamesvàsôngPeacevìhồnướcnơihọcâucáđãbịngănđậpđểtạohồchứanướcchonhàmáyđiện.HiệntượngtươngtựcũngđượcnhậnthấyởnhữngvùngkháccủaCanada.
Đâylànhữngvídụvềnhữngđiềucóthểxảyrakhichúngtaquyếtđịnhchặnhoặcthayđổidòngchảycủanước.
Đãđếnlúcchúngtadừnglạivàsuynghĩ.Hãyluônluônghinhớvềsựtronglành,cuộchànhtrìnhtựnhiêncủanướcvàbạnsẽthấyvịtrícủanhânloạichúngtatrongchukỳsốngtinhtếấy.Chúngtalàmộtphầncủadòngchảyvàchúngtacầnhọccáchtôntrọngnó.Chúngtađãthấynướcthểhiệntìnhyêucủamìnhthếnàobằngcáchtraogửinhữngmónquàlênhoa,cây,chimchóc,côntrùngvànhữngsinhvậtnhỏbétrongtựnhiêntrênđườngchảycủamình.Đếnlượtmình,nướccũngđượccảthiênnhiênyêumến.
Đãđếnlúcchúngtatrởlạivớichukỳcủacuộcsống.Khibạnđãhọcđượccáchyêuthiênnhiêntừtậnđáylòng,bạncũngsẽsẵnsàngđểđượcđónnhậntìnhyêutừthiênnhiên.
Tráiđấtbiếtcáchđáplạinhữnglờinguyệncầuchânthànhnhấtcủachúngta.Khibạncầunguyện,Tráiđấtđáplời.Lúcấy,tìnhyêusẽlantỏatớimọisựsốngvàtớinước.
CHƯƠNGBỐNĐiềukỳdiệucủaHado:Giảithíchđiều
khôngthểlýgiảiĐãlâulắmrồi,trênđỉnhmộtngọnnúixacómộtmụphùthủy
già…Câuchuyệncổtíchmàmộtônglãongườibảnđịavớibộrâutrắnglởmchởmvàkhuônmặtxạmđivìthờigiankểchotôibắtđầunhưvậyđó.Cụđãgần90tuổi,nhưngkhôngai–ngaycảchínhcụhaygiađình–biếtchínhxáccụbaonhiêutuổi.Trithứcvàhiểubiếttíchlũyquabaonhiêuthậpkỷcủacụcũngsâusắcnhưnhữngnếpnhăntrênmặtcụvậy.
TôiđượcgiớithiệuvớicụEric–ônglãobảnđịaởtrên–trongchuyếnđigiảngđầutiêntớiÚcvàothángTámnăm2002.Chúngtôigặpnhautạimộtnhàhàngvàtôigiớithiệuvớicụvềbộsưutậpảnhtinhthểnướccủamình.Cụnhìnnóthậtchậmrãivàchămchú,rồicụbắtđầukểchotôicâuchuyệncổđượctruyềnlạiquanhiềuthếhệ.
MụphùthủyđộcácsốngtrênđỉnhngọnRidgeởvùngđấtphíaNam,bâygiờchínhlàNewSouthWales.Cómộtdòngsôngchảyxuốngnúivàmụphùthủysốnggầnthượngnguồncủaconsông.
Mộtngàynọ,mụtanhìnxuốngthunglũngnơidòngsôngchảyquavàthấytấtcảnhữngconngườihạnhphúcđangsốngdọchaibênbờ.Cảnhtượngcủatấtcảnhữngniềmhạnhphúcđókhiếntimmụngậptrànoángiậnvàmụsoinhữngsuynghĩcủamìnhvàotrongnước.Mụđổđầyxuốngdòngsônglòngthùghétvàkhátkhaorằngchỉmộtmìnhmụđượchạnhphúc.
Mụcònchặncảdòngsônglạiđểchỉcómộtdòngchảynhỏtớiđượcchỗconngười.Lòngsông–nơidòngnướctronglànhtừngchảytựdo–trơtoàncặnbẩn.Nhữngconngườisốngbênbờsôngchẳngmấychốctrởnênốmđauvànạntrộmcắp,côn
đồ,đánhnhautrànlanvìnhữngýnghĩđentốimàmụphùthủyđãsoivàotrongnước.
Nhiềunămđaukhổvàbuồnrầutrôiqua.Mộthôm,vịphápsưtrẻtrongthunglũngđidạocùngchúchócủamình.Conchónhìnthấymộtconchuộttúivàđuổitheosau,vịphápsưđợiconchóquaylạirấtlâu.Cuốicùngconchócũngtrởlại,ngườinóướtsũngvìnướcsạch,khôngphảithứnướchôihámcủadòngsôngđãbịchặn.
Tòmòmuốnbiếtnướcsạchấytừđâura,chàngphápsưtrẻtheochúchóđilênnúi,tớibậccửanhàmụphùthủyđộcác.Gầnđó,chàngpháthiệnrarằngnướcsạchcủadòngsôngđãbịchặnlại.
Vịphápsưtrẻquẳngmụphùthủyxuốngnướcvàtrongnháymắt,mụbịnướccuốntrôi.Ngườitakểrằngnhữngđườnggồghềởkhúcsôngxalàdomụphùthủyđộcáccàoxéhaibênbờhòngchốngchọiđểkhôngbịcuốnrabiển.
Đúnglúcđó,mụtúmđượcmộttảngđáto.Chàngphápsưtrẻnóivớimụrằng:“Tasẽcứusốngmụnếumụthayđổicáchsống.Hãyởlạichínhnơinàyvàhứalàmnhữngđiềutốtđẹpchoconngười.”
Mụphùthủyđộcáchứavàmụbiếnthànhmộtcâytomọctrùmlêntrêntảngđá.Ngườidânsốngbênbờsôngcuốicùngcũngcóthểtrởlạicuộcsốnghạnhphúcvàbìnhyên.Mụphùthủygià,tronglốtcây,đứngbêndòngsôngđểcảnhbáochomọingườitránhxarìađánguyhiểm.
LắngnghecâuchuyệncủacụEric,tôingạcnhiênkhinghethấycụmtừ“soivàotrongnước”.Rồitôinhậnrarằngđiềuđóhoàntoànphùhợpvớinguyênlýhado.Tôikhôngbaogiờtưởngtượngđượcrằngcụmtừnàylạiđượctìmthấytrongmộtcâuchuyệnđãđượctruyềnlạitừthếhệnàysangthếhệkhácquahàngnghìnnăm.Nhưngđánglẽtôinênnhậnthứcđượcrằngsốngcànglâu,ngườitacàngbiếtrằngnhữngchuyệnnhưthếhoàntoàncóthểxảyra.
Tôikhábấtngờkhiđượcnghechuyệnấyởmộtnơixaxôinhư
thếcủathếgiới.Giốngnhưnhữngcâuchuyệnthầnthoại,truyệnngụngôncủacácnướcvàcácnềnvănhóakhác,hiểubiếtnhữngsựthậtvềvũtrụcũngnhưcáchsốngphùhợpcủanhữngngườibảnxứởÚccũngrấtphongphú.
Từcâuchuyệnngụngônđượcônglãokểlại,chúngtahọcđượcrằngnướclúcnàocũngphảichảy.Khidòngchảybịchặnlại,dòngsôngsẽchết.Chúngtacũnghọcđượcrằngghentỵvàthamlamcósứcmạnhpháhủynhữngđiềutốtđẹp–mộtthôngđiệprấtphùhợpvớithờiđạimàchúngtađangsống.
Lạithêmmộtbàihọcnữa,đólànướccókhảnăngđọccảmxúcvàtruyềnhadocủanhữngcảmxúcđótớiphầncònlạicủathếgiới.Nóicáchkhác,nhữngthôngđiệpdùtốthayxấumànướcmangtheotớitoànthếgiớiphụthuộcvàomỗichúngta.
Đốivớitổtiêncủachúngta,sựkỳdiệu,khoahọcvàthầnhọcđềulàmộtvànhưnhau.Cáchđểtruyềnlạisựthậtvềthếgiớichocácthếhệtươnglailàquacáccâuchuyện.Nhữngcâuchuyệnnhưthếđượcxâydựngdựatrênsựhiểubiếtvềcácquyluậtvôhìnhchiphốithếgiớihữuhình.
Nhữngysĩcủanềnyhọctiêntiếnchínhlàcácphápsưcầunguyệnvàchữalànhchonhữngngườiđaukhổ.Đócũngchínhlàvaitròcủacáctinhthểnước.Thựcra,hànhtrìnhhướngtớiviệcnghiêncứuvềtinhthểnướccủatôixuấtpháttừmộtkhaokhátmuốnchữalành.
Lầnđầutiêntôiđượcgiớithiệuvớithếgiớihadolạlùngvàkỳdiệulà15nămvềtrước.Tôivừamớithànhlậpxongcôngtycủamình,IHM(banđầulàTrungtâmYtếShămsócSứckhỏeQuốctế-InternationalHealthMedical,bâygiờlàHộiHadoquốctế-InternationalHadaoMembership)vàđangnhậpmộtthiếtbịytếtầnsốthấp,dùngđểgiảmđau,từMỹ.MốiliênhệởMỹcủatôilàmộtnhàhóasinh–tiếnsĩLeeH.Lorenzen.TôiđượcbiếtrằngvợcủatiếnsĩLorenzenlúcđóốmkhánặng.Ôngđãlàmtấtcảnhữnggìmìnhcóthểnghĩtớiđểhồiphụcsứckhỏechobà,nhưcóvẻnhưngchẳngphươngthứcgìcótácdụngcả.Cuốicùngôngquyếtđịnhcânnhắctớinước.
Ônglậpramộtđộicácnhàkhoahọcchuyênsâuvềđiệntửvàvật
lývớimụcđíchpháttriểnloạinướctốtnhấtcóthể.Họbắtđầunghiêncứucủamìnhvớitiềnđềrằngnướccókhảnăngchuyểntảithôngtin.tiếnsĩLorenzennóivớitôirằnghọthựcsựđãtìmđượcraloạinướcnày.Rồimộthôm,tôicóđượccơhộitậnmắtchứngkiếnloạinướcđócóthểlàmnhữnggì.
DướibầutrờixanhtươisángcủaCalifornia,tôiđangchơiđánhgolfvớiTiếnsĩLorenzenvàhaitrongsốcácnhànghiêncứuđanglàmviệcvớiôngthìmắtcáchântôibắtđầuđauvìchấnthươngcũtronglúcchơibóngbầudục.Bangườikianhậnrarằngtôiđangđikhậpkhiễngvàlấylàmlolắng.
Cuốicùngtôicũngvềđượctớitrụsởcâulạcbộ,mộttrongmấyngườiđóđưachotôimộtchiếctúinhựanhỏcóchứanước.Họhướngdẫntôixoanướcvàoquanhvùngmắtcáchân.Ởchừngmựcnàođó,tôibiếtrằngnướckhôngthểxoadịuđượccơnđau,nhưngtôibiếtrằngnócũngchẳngcóhạigì,vậylàtôixoanướcvàomắtcáchânsưngvùcủamình.
Thậtkinhngạc,khitôiđứnglênđi,chântôikhôngcònđauchútnàonữa,ngaycảkhitôiduỗithẳngchânrachântôicũngkhônghềđau.Tôikhôngthểlàmngơtrướcthứnướckỳlạnày.
Hồiđó,ởNhậtngườitađangrấtquantâmđếnmộtsốloạinướcđượctuyênbốlàtốtchosứckhỏe,nêntôikýmộthợpđồngđểgiớithiệukỹthuậtnàytớiNhậtvàtôimờitiếnsĩLorenzencùnghainhànghiêncứutớicácbuổihộithảoởbatrongsốcácthànhphốlớnnhấtcảnước.
Ởcảbađịađiểm,cólẽvìkhôngmấtphíthamgia,cáchộitrườngđềuchậtkínngười.Nhưngrồitôisớmnhậnrarằnglờigiảithíchvềnhữngkhảnăngchữalànhcủanướcquákhóđểphầnlớnmọingườilĩnhhộiđược.Chínhbảnthântôicũnggầnnhưkhônghiểuđượcnhữnggìcácnhàkhoahọcđangdiễntả.Mộtvàingườiđứngdậyvàbỏvềgiữachừng;nhiềungườikhácgậtgùtrênghế.Đóđúnglàmộtthảmhọa.
Sauđó,tôingẫmnghĩxemcóchỗnàokhôngổn.Tôinhậnrarằngnướclàđiềuthiếtyếuđốivớicuộcsốngconngườitheorấtnhiềucách,tuynhiên,chúngtalạikhônghiểunhiềuvềnó.Lúcđó,khivẫncònđangnghĩxemnênlàmgìtiếptheothìtôingheđượcmộtđiều
màtôithấyrấthợplý:“Trướctiên,khoahọcdựavàosựhìnhthànhcủamộtgiảthuyết,sauđólàsửdụngcáccôngcụvàcôngnghệđểchứngminhgiảthuyếtđó.”
Tôibừngtỉnh.Tấtcảnhữngcôngcụvàcôngnghệcóthểđượcsửdụngđểphântíchcácchấthóahọccũngnhưcácchấtliệukhác,vậythìtạisaolạikhôngcóthứgìdùngđểphântíchnước?Tôikhôngbỏphíchútthờigiannào,gọingaychotiếnsĩLorenzenđểđềnghịôngtìmmộtthiếtbịnàođómàchúngtôicóthểsửdụngđểphântíchnước.ĐiềunàydẫntớibuổigặpgỡcủatôivớithiếtbịMRA–thiếtbịcóthểphântíchvàchuyểntảihado.
TừkhiđưathiếtbịnàyvềNhậtnăm1987,tôiđãcóhânhạnhđượclàmviệcvới15.000người,nhữngngườiđãđếnvớitôivìnhữngmốilovềsứckhỏecủamình.Tôiđãviếthơn10cuốnsáchvềhadovàrấtnhiềutrườnghợpkỳdiệutôitừngđượcchứngkiến.
Saunhiềunăm,rấtnhiềungườiđãthửmôphỏngchiếcmáyhadonàyvàđãtạorađượccácthiếtbịtươngtựđểphântíchhado,tạonênmộtloạitràolưuhadoởNhật.Rấtnhiềungườiđãbắtđầuquantâmtìmhiểuvềthếgiớivôhìnhcủahado.Phongtràonàyđủsứcđểđưachúngtavàomộtkỷnguyênmớivàmởracánhcửatớimộtgiaiđoạnmớitrongquátrìnhtiếnhóacủaloàingười.
Hiểuvềhadotraochochúngtahiểubiếttốthơnvềcáchthếgiớivậnhànhvànócũngtraochochúngtaniềmhyvọngvềtươnglai.Đôikhitôicònnghĩrằngbiếtvềnhữngkhảnăngcủahadocũnggiốngnhưsởhữuđượccâyđènthầncóthểbiếnnhữngđiềukhôngthểthànhcóthể.Rồinhữnglúckhác,tôicảmthấykhimìnhcànghiểuhado,tôicànghiểuthêmvềnhữngđiềuđangxảyraxungquanhchúngta.
ChụpảnhcáctinhthểlàmộtmônkhoahọccótínhchủquanĐểcóđượcsựthôngcảmvàtrợgiúpcủanhiềungườinhấtcóthể,tôiđãtiếpcậnvớinghiêncứucủamìnhtheocáchkhoahọcnhất.Nhưngchúngtôikhôngthểquênrằngkhôngphảiđiềugìcũngcóthểđược
làmrõnhờnghiêncứuhaykhoahọc.Cácbứcảnhtinhthểnướcbàyratrướcmắttamộtthếgiớikỳảocaoquý,nhưngthếgiớikỳảoấycórấtnhiềuđiềuđểchúngtatìmhiểu,vìđôikhi,sựkỳảolàcáchtuyệtvờinhấtđểcóđượcmộtbứctranhrõnétvềthựctại.
Khinướcđượcđóngbăng,mộttinhthểkhôngbaogiờxuấthiệnđếnlầnthứhai,cũngnhưkhôngbaogiờcóhaibôngtuyếtgiốnghệtnhau.Khitôitrìnhchiếucácbứcảnhtinhthểtrongcácbuổigiảng,tôithườngđượchỏi:“Nếukhôngcóhaitinhthểnàogiốnghệtnhau,vậylàmthếnàoôngchọnđượcmộtbứcảnhtinhthểcụthể?”
Đólàmộtcâuhỏihay.Tấtnhiênlàtôikhôngthểđưarachocácbạnhàngtrămtấmảnhmàchúngtôiđãchụplạitấtcảcáctinhthể,nhưngtuythế,tôikhôngthấycólýdogìđểđiềunàykhiếnchúngtabậnlòng.Cũnggiốngnhưkhinhìnvàomộtcuốntừđiểnbáchkhoavềcácloàiđộngvậtvàhỏilàmthếnàobứcảnhcủamộtconchócụthểlạicóthểđạidiệnđượcchorấtnhiềucácconchókhácnhaucủaloàiđó.Khitôichọnmộttấmảnhchobộsưutập,lựachọncủatôiđượcdựatrêntấmhìnhtinhthểthểhiệnchínhxácnhấtcáctinhthểđượctạothànhtừnhữngđiềukiệngiốngnhau.
TrongcuốnSứcmạnhthựcsựcủanước,tôiđãmôtảvắntắtcáchchúngtôichụpảnhcáctinhthểnước.Tôimuốnbổsungthêmvàichitiếtnữachonhữnglýgiảiđó.Nếuchúngtôikiểmtracáctácđộnglênnướccủangôntừ,cácbứcảnhhayâmnhạc,chúngtôibắtđầuvớinướcđượcchưngcất,sauđóchonướcấytiếpxúcvớiảnhhưởngmàchúngtôiđangkiểmtratrongmộtkhoảngthờigianthíchhợp.Nếuchúngtôikiểmtranướctừnguồn,vídụnhưởmộtcáihồ,chúngtôikhôngđểnótiếpxúcvớibấtcứảnhhưởngbênngoàinàokhác,nhưngôntừhayâmnhạc.Chúngtôichỉsửdụngđúngthứnướcấymàthôi.
Đểchụpảnhcáctinhthểnước,chúngtôiđặt0,5ccnướcvàokhoảng50chiếcđĩaPetribằngcáchdùngxilanh.RồichúngtôilàmlạnhcácđĩaPetritới-25°Cvàchụpảnhquakínhhiểnvi.Tấtnhiên,kếtquảkhôngbaogiờlà50tinhthểgiốngnhautrên50chiếcđĩa.
Khiđãcóảnh,chúngtôichiachúngthànhsáuloại:đẹp,kháđẹp,hìnhlụcgiác,hìnhcótâmtròn,hìnhmắtcáo,hìnhkhôngxácđịnh,hìnhméomóvàkhônghìnhthànhtinhthể.
Cáchphânloạinàygiúpchúngtôicóđượcýtưởngchungvềcácloạitinhthểđượchìnhthành.HãylấycáctinhthểđượctạothànhtừnướclấyởsôngHonmyolàmvídụ.KhichúngtôilấynướctừsôngtrướckhinóchảyvàovịnhIsahayaởbiểnAriake,chúngtôithấyrằngcáctinhthểbịvỡvàkhôngcótinhthểlụcgiácnàohìnhthành.Kếtquảnhưsau:
Đẹp:0
Kháđẹp:0
Hìnhlụcgiác:0
Hìnhcótâmtròn:2
Hìnhmắtcáo:6
Hìnhkhôngxácđịnh:29
Hìnhméomó:2
Khônghìnhthànhtinhthể:11
Điềunàychothấykhôngcótinhthểhìnhthànhtrên11chiếcđĩaPetrivàkhicáctinhthểcóhìnhthànhthìchúnglạibịvỡ.Khôngcómộttinhthểnàođượccoilàđẹp.Từđó,chúngtôichọnramộttinhthểmàchúngtôithấythểhiệntốtnhấtchochuỗivậtmẫu–trongtrườnghợpnàylàmộthìnhkhôngxácđịnh.
Tiếptheo,hãyxemvídụvềcáctinhthểhìnhthànhtừnướclấygầnnguồncủasôngHonmyo.
Kếtquảnhưsau:
Đẹp:2
Kháđẹp:4
Hìnhlụcgiác:0
Hìnhcótâmtròn:4
Hìnhmắtcáo:8
Hìnhkhôngxácđịnh:29
Hìnhméomó:3
Khônghìnhthànhtinhthể:0
Trongtrườnghợpnày,chúngrongtôichọnmộttinhthểđẹpđểđạidiệnchomẫu.Tấtnhiên,chỉcóhaitinhthểđẹptrongtổngsố50mẫumàthôi.Nhưngkhinhữngtinhthểnhưthếxuấthiệntrongmộttậphợpmẫu,thìthườngcũngsẽcónhiềutinhthểđượcxếpvàoloạikháđẹp,hìnhlụcgiác,hìnhcótâmtrònvàhìnhmắtcáo.Điềunàychỉrarằngcónhiềutinhthểđangtrongquátrìnhhìnhthànhhoặccótiềmnăngtạonêncáctinhthểđẹp.
Xétrằngcáctinhthểtừmẫunướcnàyhìnhthànhrấtdễdàng,chúngtôicóthểđànghoàngchọnmộttinhthểđẹpđểđạidiệnchomẫu.Tôithừanhậnrằngquátrìnhlựachọnkhôngtuânthủchặtchẽtheomộtphươngphápkhoahọc,nhưngnóimộtcáchđơngiản,chúngtôichọncáctinhthểđạidiệntốtnhấtchotoànbộmẫuchứkhôngphảichỉlàmộttinhthếtrongphânloạicósốlượngnhiềunhất.
Vàýtưởngvềmộtngườiphụtráchviệclựachọncũngtừđómànảyra.Khithựchiệnviệcchọnlựachobộsưutậpcácbứcảnhtinhthể,sẽlàhiệuquảnhấtnếumộtngườichọntấtcảcácảnh,nhưvậysẽđảmbảođượctínhnhấtquán.Đólàlýdovìsaotấtcảcácảnhtrongcuốnsáchnàyđềulàdotôichọn.
Thựctế,cáctinhthểtrongảnhmàchúngtôichụpđềuchịutácđộngcủacácyếutốnhưmôitrường,thờigianvàthậmchílàcảtínhcáchvàsuynghĩcủangườichụpnữa.Điềunàycũngkhôngkhácvớinguyênlýbấtđịnhcủacácmáylượngtử.NguyênlýbấtđịnhđượcđưaralầnđầutiênbởinhàvậtlýhọcngườiĐứcWernerHeisenbergvànguyênlýđóđượccholàđãgiúpkhoahọcvềmáylượngtửđượchoànthiện.Lýthuyếtnàynóirằngmỗilầnbạnnhìnvàocácelectron,chúnglạichuyểnđộngtheomộtcáchkhác.Nóicáchkhác,chínhvìkếtquảthuđượctừviệcquansátlànhữngchuyểnđộnghoàntoànkhônggiốngnhaunênviệcquansáttrởthànhbấtkhảthi.
Lýdocủahiệntượngnàylàvìconngườicầncóánhsángmớicóthểquansát,vàkhicácelectrontiếpxúcvớielectroncủaánhsáng,chúngsẽbịrốiloạn,dođókhôngthểdựđoánđượchướngchuyểnđộngcủachúng.Điềunàycónghĩalàchúngtabiếtrấtítvềnhữnggìđangdiễnratrongthếgiớiquanhmình.Khilýthuyếtnàylầnđầutiênđượcđưaratrướccộngđồngkhoahọc,rõràngnóđãgâychấnđộngtươngđốimạnh.
Nguyênlýnàycũngđượcápdụngchonước.Tùythuộcvàongườiquansátmànóthayđổihìnhdạnghoàntoàn.Phảnứngcủanướcsẽbiếnđổitheoviệcliệutráitimcủangườiquansátđầyắplòngbiếtơnhaysựgiậndữvàkhácbiệtnàysẽđượcbiểuhiệntrongsựhìnhthànhcủacáctinhthểnước.
Mộtnhântốkháckhiếnviệcquansátcáctinhthểnướccàngkhókhănhơnlàhìnhdạngthayđổiliêntụctrongquãngđờihaiphútcủatinhthể.Tùythuộcvàothờiđiểmđóngmàntrậpcủathiếtbịchụp,tinhthểtrôngsẽkhácbiệtmộtchút.Sựbấtđịnhquảthựclàmộtyếutốgắnliềnvớivạnvậttrênthếgiớicủachúngta.
Mặttrờimọcvàobuổisángvàlặnvàobuổichiều.Đólàmộtđiềutacóthểchắcchắn.Nhưngnếuxemxétcảmộtlịchsửdàicủavũtrụ,bạnsẽthấyrằnghiệntượngnàymớichỉtiếpdiễntrongmộtthờigianngắnvànócũngsẽkhôngduytrìmãimãi.Saukhoảngnămtỉnămnữa,MặttrờisẽdầndầnnởrộngvàcuốicùngsẽnuốtchửngTráiđất.VàđiềuđócũngchỉlàmộtphầncủaquátrìnhmàMặttrời–hànhtinhchiếusángchoTráiđấtchúngtahômnay–trảiqua.NămtỉnămtínhtheothờigianTráiđấtthìcólàgìkhisovớikhoảngthờigianvôtậncủavũtrụ?
Cácphươngphápđượcsửdụngđểchụpảnhtinhthểnướccóthểkhôngđápứngđượcđịnhnghĩacủamọingườivềtínhkhoahọcvàítnhiềucũngcóliênquantớisựbấtổn.Thựctế,cònrấtnhiềuđiềuvềthếgiớihadocònmơhồvàkhôngthểgiảithíchđượcbằngcácchuẩnmựcrõràngcủaphântíchthốngkê.
Nhưngkhinghĩvềđiềunày,bạncũngsẽthấyrằngtấtcảnhữnggìmàbấtcứnhàkhoahọcnàocóthểlàmchỉlàvénmộtgócnhỏcủatấmmànchephủsựthậtcủathếgiớinàylên,đểrồicốgắngthểhiệnđiềuđóbằngnhữngngôntừmàphầnđôngcôngchúngcóthểhiểuđược.
TấtcảmọithứđềuphátrahadoMộtcâuhỏikhácmàtôithườngxuyênđượchỏilà:“Làmthếnàomànướcđượctiếpxúcvớimộtbứcảnhhayngôntừlạicóthểtạoracáctinhthểkhácnhauđếnvậy?”Ngaycảtôicũngphảithừanhậnrằngđâylàmộtcâuhỏikhótrảlời.
Tôinảyraýđịnhđểnướctiếpxúcvớingôntừvàảnhchụptrướccảkhitôinghĩđếnviệcchụpảnhcáctinhthểnước.Tôiđãthửnghiệmvớichiếcmáyhadomàtôiđãđềcậpbêntrên.Khinhữngngườicóvấnđềvềsứckhỏetớivănphòngtôiđểnhờtưvấn,tôisẽkiểmtravàphântíchhadocủahọrồikhuyênhọdùngnướcđểđiềutrị.Nướcsẽđượctruyềnhadođểkhángcựlạivớicănbệnh.Nếuhọốmtớimứckhôngthểrakhỏigiường,tôisẽinratênngười,rồikiểmtrahadotừcáitênđó.Hoặctôisẽkiểmtrahadoquaảnhchụpcủahọ.Cáckếtquảghiđượccủacáctrườnghợpmàngườiốmhồiphụcđãthuyếtphụctôirằngngaycảcácbứcảnhcũngcóhadocủariêngmình.(Đểđọcnhiềuhơnvềnhữngtrườnghợpnày,hãythamkhảocuốnSứcmạnhthựcsựcủanước.)
Bạncóthểđềcậpđếnhadonàynhưmộtthứkhaokhát.Cómộtsốngười,khôngnhiều,cóthểcảmnhậnđượchadophátratừcácbứcảnhvànhờđócóthểcảmthấyđượcngườimấttíchcònsốnghayđãchếtkhixemmộttấmảnhintrênbáo.Ngaycảnhữngngườikhôngbaogiờthừanhậnlàmìnhtinvàonhữngnănglựcđặcbiệtnhưvậycũngcóthểtừngcómộtđiềmbáovàsauđóbiếtđượcrằngđiềmbáocủahọlàchínhxác.Mộtngườibạncủatôinóirằngôngnhớđãđọcvềmộtngườileonúi,ngườinàyđãchinhphụcđỉnhEverest.Khinhìnvàotấmảnhcủangườileonúiđó,ôngcảmnhậnthấyrằngngườinàykhôngcònsốngtrênđời.Khônglâusau,ôngnghetrênbảntinnóirằngngườileonúinàybịlạcvàđượccholàđãchết.Thậtkhóđểphủnhậnrằngtrongýthứccủaconngườicómộtnănglựcẩngiấu–cólẽlàsựlinhcảmchăng–đểcảmnhậnnhữngđiềuvừamớixảyrabấtchấpràocảnvềthờigianvàkhoảngcách.
Vớingôntừcũngcónhữngđiềutươngtựxảyra.CómộtniềmtincổxưaởNhật,rằngmỗitừriêngrẽđềucólinhhồncủamình,điềunàykhiếncácthôngđiệpcóthểđượctruyềntảivàthôngtinđượctiếpnhận.
Khinướcđượctiếpxúcvớinhữngtừnhư“Cámơn”và“Đồngốc!”,bạncóthếthấyrằngnướcghinhậnchínhxáctínhchấtcủanhữngtừnày.Nhưngkhicáctừđượcnóivớinước,ýnghĩacủatừlạithayđổiđángkểtheongữđiệuvàsựluyếnláycủangườinói.Cụmtừ“Đồngốc!”cóthểcóýnghĩakháchẳntùythuộcvàoviệcchúngđượcnóivớisựcămghétsâucayhaybôngđùanhẹnhàng.Nhưngvớinhữngtừđượcviếttrêngiấy,cáchnóikhôngcònlàmộtnhântốnữavànănglượngthuầntúycủatừđócóthểbộclộmìnhtrongsựhìnhthànhcủatinhthể.
Dùbạncósuyngẫmvềnóthườngxuyênvàsâusắcđếnđâu,sựthậtấyvẫnluônthậtphithường–gầnnhưkhótin–rằngcácthôngđiệpcủanướccóthểvượtquagiớihạnthờigianvàkhônggian.
Sựthậtrằngmộttấmảnhcóchứathôngtinchothấyýthứccóliênquanởđây.Khibạnnhìnthấymộtbứcảnhphongcảnhvànghĩrằngnóthậtđẹp,haymộtbứcảnhcủamộtngườibạngợilạinhữngkýứccũ,bứcảnhsẽlôicuốnýthứccủabạn.Cùngtheocáchđó,mộttấmảnhnhậndạngđượcdùngđểnhậndạngdựatrênnhậnthứcrằngbứcảnhđóđạidiệnchongườithật.
Cáchđâykhônglâu,mộtgiáosưtâmlýhọcởĐạihọcYaleđãtiếnhànhmộtthínghiệm.ÔngchọnmộtvàitừtrongtiếngDoThái,rồiôngbịaramộtsốlượngtừtươngứng.Tiếpđó,ôngtrộntấtcảcáctừvớinhau,đưachúngchonhữngngườikhôngbiếttiếngDoTháivàyêucầuhọđoánýnghĩacủacáctừ.Cácđốitượng,tấtnhiên,khôngbiếtrằngmộtnửatrongsốđólàtừgiả.KếtquảlàsốlượngngườiđoántrúngnghĩacủacáctừDoTháinhiềuhơnsovớicáctừđượcbịara.
ThínghiệmnàyđãgópphầnủnghộchocáclýthuyếtcủatiếnsĩRupertSheldrake–mộtnhàkhoahọctinrằngnhữngtừngữmàconngườiđãsửdụngnhiềunămnayhìnhthành“trườnghìnhthái”(morphicfield)choviệcnhậnthứcýnghĩacủanhữngtừnhưthế.Vìvậy,cónhữngngườichưabaogiờnhìnthấymộttừcóthểđoánđượcýnghĩacủanóvớiđộchínhxácbấtngờ.Trườnghìnhtháikhôngphảilàbấtcứđiềugìbạnnhìnđượcbằngmắtvànókhôngphảilàloạinănglượngcóthểđolườngđược.Cáchmiêutảchínhxácnhấtvềnólàmộtthếgiớikhác,khôngnhìnđượcbằngmắt.
Vớisựhìnhthànhcủatrườnghìnhthái,tỉlệchắcchắncủagiả
địnhrằngnếucóđiềugìđóxảyrađếnlầnthứhaithìsẽcònxảyranữacàngtănglên.Quátrìnhtươngtựcũngđượcnhậnthấykhikhámphálịchsử.Vìlýdonàođó,cáctừngữđãđượcnóiởđâuđótrênthếgiớithườngdễhọchơn.
Đểminhhọachoýkiếnnày,chúngtahãycùngxemmộtvídụ.TrongmộtchuyếnsangĐứccáchđâykhônglâu,tôiđượcnghemộtcâuchuyệnrấtthúvị.Mộtbácsĩđãthuthậpcácmẫumáutừmộtvàibệnhnhânvàlưutrữcácmẫumáunày.Rồivịbácsĩnóiôngcóthểxácđịnhbệnhnhânbịbệnhgìchỉbằngcáchnhìnvàomẫumáucủangườiđó.
Cácmẫumáuđượcđóngkínvàlưutrữcẩnthậnđểkhôngbịhỏngvàbiếnđổi.Nhưnghainămsau,khingườibácsĩkiểmtralạicácbệnhnhânvàcácmẫutrướcđó,ôngnhậnrarằngthànhphầncủamáuđãthayđổivàhoàntoànkhôngphảitheokiểungẫunhiên.Máuhainămtrướcgiờđãthayđổithànhcácthànhphầngiốngnhưmáugầnđâyđượckiểmtralại.Nóicáchkhác,nếubệnhnhânbịốmtronghainămtrướcvàgiờđãlànhbệnh,máulấyhainămtrướccũngsẽthayđổithànhtrạngtháimáucủangườikhỏemạnhvàngượclại.Khiđó,vịbácsĩtiếnhànhthêm2.000thínghiệmnữavàchocôngbốkếtquả.
ỞĐức,tôigặpmộtbácsĩkhác–mộtngườiđànôngkhoảng80tuổiđãtiếnhànhmộtthínghiệmtươngtự.Ôngđãchẩnđoánbằngcáchlấymộtgiọtmáutừngóntaybệnhnhânvàthấmvàomộtmẩugiấy.Ôngnóirằngôngcóthểsửdụngcùngmộtvếtmáunàytrongtoànbộquátrìnhđiềutrịchobệnhnhân,bởinóliêntụcbiếnđổihìnhdạngtheotìnhtrạngcủangườibệnh.Nóicáchkhác,vếtmáutừhainămtrướccóthểđượcdùngđểchẩnđoántìnhtrạngsứckhỏehiệntạicủabệnhnhân.
Cáchgiảithíchkhoahọcchohiệntượngnàyư?Tôikhôngbiết.
Làmsaochúngtacóthểdiễngiảiđượccácnguyênlýcủahado?Hãynghĩtớibađiềucóliênquantớihadomàchúngtađãthảoluậntrongchươngđầutiêncủacuốnsáchnày.
Thứnhất,hadolàrungđộng.Tấtcảnhânloạiđềuđangởtrạngtháirungđộngvàthểtrạngcủamộtcánhâncóthểđượctìmhiểubằngcáchkiểmtrasựrungđộngcủamẫumáulấytừcơthểngườiđó.
Thứhai,hadolàcộnghưởng.Máuđượclấytừmộtngườihainămtrướcvẫntiếptụccộnghưởngvớihadohômnaycủangườiđó,thayđổiđểtrùngkhớpvớitìnhtrạnghiệntạicủamáuđangchảytrongmạchcủangườiđóngaylúcnày.
Vàthứba,hadolàsựtươngđồng.Vớitấtcảhado,cómộtphiênbảnthunhỏvàmộtphiênbảnphóngto,nhữngphiênbảnnàycộnghưởngvớinhau.TrongcácthínghiệmđượcthựchiệnởĐức,cáchdiễngiảicủatôilàmẫumáulàphiênbảnthunhỏcủacơthểmẫu,thayđổithốngnhấtvớicơthểsảnsinhranó.
Khoảngbảythậpkỷsau,mộtnhàkhoahọccótênHaroldSaxtonBurrđãđặtnềntảngcơbảnchokhoahọcvềhado.BurrlàmộtgiáosưnổitiếngvềgiảiphẫuởĐạihọcYale.Trongkhinỗlựctìmhiểunhữngbíẩncủacuộcsống,ôngđãđưarachochúngtakháiniệmtrườngL(L-field)haytrườngsống.Vìtấtcảcáctếbàotrongcơthểchúngtađềuđượcthaythếtrongquãngthờigiansáutháng,vậythìtạisaochúngtalạicứtáisinhmãilàmộtngườihếtlầnnàyđếnlầnkhác?
Ôngtinrằng,cũnggiốngnhưchiếckhuônlàmthạch,cómộtthếlựcvôhìnhkhiếnđiềunàyxảyravàônggọinólà“trườngsống.”Ôngtinrằngvìtrườngsốnglàmộttrườngđiệntừtrongtựnhiên,nócóthểđolườngđượcvàthậmchíôngcònpháttriểnthiếtbịđolườngcủariêngmình–sửdụngmộtthiếtbịđođiệnápvàmộtđiệncực.Ôngkhámphárarằngkếtquảđolườngôngthuđượcthayđổitheocảmgiáccủađốitượng.Ôngthuđượcđiệnápcaohơntừcácđốitượngđangcảmthấyhânhoanvàđiệnápthấptừnhữngngườiđangbuồnbã.
DườngnhưthiếtbịcủaôngchínhlànguyênmẫuđầutiêncủathiếtbịMRAmàtôidùngđểphântíchhado.Bằngcáchnhậpmộtloạtcácsốmãvàothiếtbị,ngườitacóthểxácđịnhđượcbộphậnnàotrêncơthểkhớpvớimã.Khimộtbộphậnnhấtđịnhcủacơthểbịđauđớn,hadocảmxúcchắcchắncóliênquan.Bằngcáchsửdụngcácmã,nhữnghadocảmxúcnhưthếcũngcóthểđượcđolườngvàxếploại.
TrongcuốnsáchcủamìnhKếhoạchbấttử:Nhữngconđườngđiệntửcủasựsống(Blueprintforimmortality:Theelectricpatternsoflife),tiếnsĩBurrđãviếtrằngmộtngàynàođóchúngtasẽxácđịnhđược,thậmchícảnhữngcảmxúccủaconngười,bằngcáchsửdụng
điệnápởmứcmilivol.
Bấtcứaitừnglàmviệcnhiềuvớisựrungđộngcũngđềunhậnraítnhấtmộtđiều:tâmhồnchịuảnhhưởngcủabấtcứđiềugìvànócóảnhhưởngđếntấtcảmọithứ.Cảcơthểbạnvànhữngđiềuđangdiễnraquanhbạn–thậmchícảthếgiớimàbạnđangsống–đềuđượctạoratừtâmhồnbạn.Đólàđiềutôiđãquansátđượchếtlầnnàytớilầnkhác.Trongbạnẩnchứarấtnhiềusứcmạnh.
Cólẽchúngtađangsốngtrongmộtthếgiớiđầynhữnghỗnloạnkiểmsoátvàkhôngthểdựđoán.Chúngtakhôngthựcsựbiếtđiềugìsẽxảyratừgiâyphútnàytớigiâyphúttiếptheo.
Nhưngnhữnghỗnđộnnàycũnglàtạophẩmcủachínhbạn.Sựhỗnđộnchồngchấtlênvớivôvànnănglượng.Cuốicùngthì,trướckhicóthiênđườngvàTráiđất,trướckhicómộtvũtrụchuyểnđộngtheotrậttự,chỉcómộtthứduynhất:sựhỗnmang.
Vậynênnếubạncảmthấylạclõng,thấtvọng,chầnchừhayyếuđuối,hãytrởvềvớichínhmình,vớiconngườithựccủabạn,ởđâyvàbâygiờ.
Vàkhitớiđượcđó,bạnsẽkhámphárabảnthânmình,nhưmộtđóasennởrộ,ngaycảgiữaaobùn,xinhđẹpvàmạnhmẽ.
CHƯƠNGNĂMCầunguyệncóthểthayđổithếgiớivà
nướcHồicònnhỏ,tôirấthaygặpđigặplạimộtcơnácmộng.Đất
dướichântôirunglênvàmộtngọnnúilửatuôntràoranhamthạchnóngđỏ.Đạidươngbiếnthànhmộtngọnsóngkhổnglồbaotrùmlêntấtcảmọithứ,hủyhoạinhàởvàcáccôngtrình,mọingườivừachạytánloạnvừalahétgiữanhữngtiếngrềnvangcủađất.
Cónhữnggiaiđoạngầnnhưđêmnàotôicũngnằmmơthấycơnácmộngnày.Giờthìtôikhôngcònbịgiấcmơấyquấynhiễunữa.Thựctế,nóđãngừnglạikhitôixuấtbảncuốnsáchđầutiênvềcáctinhthểnướccủamình.Nhưngtôingờrằngquabaonhiêunăm,tôiđãthấygiấcmơnàyđếnhàngnghìnlần.Đôikhinólàmtôisợtớimứctôinhảykhỏigiường,tỉnhnhưsáovàsẵnsàngchạythoátthân.Tớingàyhômnay,tôivẫnkhôngbiếtýnghĩacủagiấcmơđólàgìhayvìsaotôilạigặpnónhiềulầnnhưvậy.Tôibiếtnóchỉlàmộtgiấcmơ,nhưngcáicảnhtượngđịangụcđóvẫnlẩnkhuấttrongtâmtrítôi,nhưthểnóhoàntoàncóthậtvậy.
Giaiđoạnchuyểnmìnhcủathếkỷdườngnhưlàquãngthờigianđặcbiệtbấtổnvàbấpbênh.Đólàmộttrongnhữngkếtquảlàsựquantâmlớnhơntớicácvấnđềtâmlinh.Phải,chúngtađãsốngsótquasựkiệnthángBảynăm1999–thángmànhàtiêntriNostradamusđãdựbáothếgiớisẽbịdiệtvongvànăm2000tớirồiđimàcácmáytínhkhônghềnổidậychốnglạichúngta.Trongkhinhiềungườicòncóthểnhớlạicảmgiácrằngcóđiềugìđórấtkhủngkhiếpsắpsửaxảyđến,nhiềungườikháctinrằngchúngtađãđứngởbờvựccủamộtgiaiđoạnlịchsửnhânloại,khimàtấtcảcáchiểubiếtvàtrítuệcủarấtnhiềunămrấtcóthểsẽtíchtụlạiđểtạonênmộtthờikỳvàngson.Vànhữngngườikhôngcócảmgiácấythìítnhấtcũnghyvọngvềmộttươnglainhưthế.Nhưnglònghyvọngchứachanấychẳngkéodàilâu.
Ngày11thángChínnăm2001ậptớivàmọithứđềuthayđổi.NhữngngọnlửachiếntranhbốclênởTrungĐông,Afghanistan,IraqvàIsrael.Trangđầutiêncủathếkỷngậptrànhyvọngcủachúngtađãnhuốmđầymáu.RồitớicơnsóngthầnácliệtởẤnĐộDươngthángMườihainăm2004vàcơnbãoKatrinanăm2005.Vàtôinhớlạicơnácmộngthờithơấu.
Lúcnàocũngcónhữngngườitinvàohồikếtcủanhânloại,sựhủydiệtcủathếgiớivàthảmhọatoàncầuthìđangcậnkềngaytrướcmắtchúngta.Tôikhôngtintươnglaiảmđạmđóđangchờđónchúngta,vàtôivẫnluôncốgắngkiêncườngchốnglạinhữngdựđoántiêucựcấy.Lýdotôilạcquannhưvậylàvìtôicảmthấyrằngnhữngngôntừkhắcsâutrongtimchúngrarấtcóthểsẽcótácđộnglênhướngđicủathếgiớinày.
Nhưngtôicũngthừanhậnrằngđôikhicóvẻnhưthếgiớiquảthậtđangbướcnhữngbướcdẫnthẳngtớisựhủydiệtcủanhânloại.Dùbạncócốgắngđểsốngtíchcựcđếnđâuđinữa,cũngthậtkhóđểngólơtrướcsựthậtrằngchúngtađangphảiđốimặtvớihàngloạtcácvấnđềdochínhchúngtatạora.
Vớiviệcdânsốtoàncầuđượcdựđoánsẽbùngnổgấp1,5lầntrong50nămtớivàbốnlầntrong100nămtiếptheo,vớitốcđộcôngnghiệphóachóngmặt,vớiđiềukiệnmôitrườngbịhủyhoạinhanhchóng,sựsốngcòncủachúngtathậtmongmanh.
Mộtsốbáocáonóirằng1độtănglêntrongkhoảnggiữa4và6độCtrongvòng100nămsẽlàmtăngmựcnướcbiểnlên80tới150cmvànhấnchìmnhiềuvùnglãnhthổmàchúngtađangcưngụ.
Vàchẳngcógìđảmbảorằngsựthayđổiđósẽdiễnratừtừ.NhữnghònđảolớnởBiểnNamgiờđâyđãhoàntoànchìmdướibiển.Quátrìnhdânglêncủacácđạidươngkếthợpvớimộtcơnsóngthầntươngtựnhưcơnsóngthầnchúngtavừamớichứngkiếncóthểquétsạchnhiềuthànhphốlớnvàtoànbộnềnvănminhởmộtsốkhuvựccủathếgiới.Thờitiếtbấtổnlàmộtmốilongạikhác.Nhữngcơnmưaràovànhữngtrậnhạnhánbấtthườngđangtrútsựtànphálênnguồncunglươngthựcthếgiới.
Đôikhitôingờrằnggiấcmơlặplạihồinhỏcủamìnhkhôngchỉlàgiấcmơcủamộtđứatrẻ.Chúngtacóthểlàmgìđểthayđổiquá
trìnhnày,dùchỉmộtchútthôi?Cómộtgiảipháplàthayđổicáchchúngtasốngcùngcáccấutrúcvàhệthốnghìnhthànhnênxãhội.
CácmốilovềmôitrườngTrongChươngBa,tôiđãthảoluậnvềảnhhưởngdộilạicủadòngnướcbịchặn.Chúngtacũngthấykếtquảtươngtựkhichúngtacanthiệpvàochukỳsốngtinhtếhìnhthànhnêncáchệsinhthái.
MộttrongnhữnghồichuôngcảnhbáođầutiênlàcuốnMùaxuânthầmlặng(SilentSpring)củaRachelCarson–ngườiđãtiếtlộrằngnhữngloạithuốctrừsâunhưDDTlàmônhiễmnướcvàđẩytoànbộcácloàichim,cátớibờvựctuyệtchủng.MùaxuânthầmlặngkểvềcâuchuyệnthuốcdiệtcôntrùngDieldrinđãđượcphuntrongđịaphậnvàxungquanhkhuvựcSheldon,IllinoisnhằmtiêudiệtbọxítNhậtvàngănquátrìnhlansangphíaNamcủaloàinày.Cácchấthóahọcngấmvàotrongđất,giếtchếthoặcđuổitoànbộbọxítvàcáccôntrùngkhác.Saukhiănnhữngcôntrùngnàyhaytắmtrongnướcônhiễm,chimcổđỏ,chimtrĩ,chimsáođábắtđầuchết,tiếptheođólàsóc,thỏvàhơn90%mèoởcáctrangtrại.Ngaycảcừucũngkhôngthoátkhỏiảnhhưởngchếtngườicủacácchấthóahọc.
Carsonđồngthờicũngtiếtlộvềảnhhưởngcủacácchấthóahọclêncáhồidicư(salmon)vàcáhồikhôngdicư(trout)ởcácsôngvàtỉlệungthưtănglênởngười.Nhưngtấtcảnhữngđiềunàykhôngngănchínhquyềnbangvàliênbangngừngphuncácloạithuốcdiệtcôntrùngngàycàngmạnhhơnvàocácnămsauđó.
Đúngnhưdựđoán,côngtrìnhcủabàbịngànhcôngnghiệphóanôngnghiệpphảnđốimạnhmẽ.Họbêuxấucuốnsáchvàgắnchobàcáimác“ngườiđànbàđiênloạn”.NhưngkhiCarsonxuấthiệntrênbáochíđểbảovệmình,sựlô-gícvàlòngtựtrọngcủabàcòngâyấntượngsâusắchơnvớingườiđọc.Cuốicùngthìđiềunàydẫntớiviệcchínhphủbuộcphảithừanhậnrằngbàđãđúng.ÓcphánđoánvàlòngdũngcảmcủaCarsonđãvượtquacảthờiđạicủabàvàđếnngàynayvẫntruyềndạyđượcchochúngtanhữngbàihọccònnguyêngiátrị.Tôichorằngtấtcảmọingườiđangsốngởthờiđạinàyđềunênđọccuốnsáchcủabà.
Carsonđãgiónglênmộthồicảnhbáosớmvềnguycơônhiễmtiềmẩn,nhưngđồngthời,bàcòncảnhbáochochúngtavềảnhhưởngchuỗihìnhthànhkhimộtmốinốicủachukỳsốngbịphávỡ.Chúngtađãnhìnthấyviệcloạibỏsâubọhaycỏdạibằngphươngtiệnhóahọccóthểdẫnđếnsựtuyệtchủngtrêndiệnrộngcủanhữngdạngsốngkhác,baogồmcảcácvisinhvậtsốngtrongđất.Vàkhiđấtđãchếtthìbắtbuộcphảisửdụnghóachấtvĩnhviễnthìmớicóthểduytrìviệctrồngtrọtđược.
Mộtkhichukỳsốngtựnhiênđãbịphávỡ,khôiphụclạinólàđiềutôikhôngthể.Hơn40nămđãtrôiquakểtừlầnđầuRachelCarsoncảnhbáochúngtavềtácđộngcủathuốctrừsâu.Chúngtađãthấycósựcảithiệnnàochotìnhhìnhnàychưa?Ởcácnướctiêntiến,ítnhất,việcsửdụngDDT,DieldrinvàcáchóachấtkhácmàCarsonđãcảnhbáochúngtađãbịcấmvàphầnlớnđãbịngừngsảnxuất.Nhưngthậtđánglênán,nhữnghóachấtnàyvẫnđượcbánchocácnướcchưaralệnhcấm.
Trongcuộcchạyđuatìmkiếmlợinhuậnvàsựtiệnlợi,chúngtađãnhắmmắtvớichukỳsốngđãđượchìnhthànhquahàngtỉnăm.Chúngtađãlàmquánhiềuđiềucónguycơchấmdứtchukỳnàyđồngthờitạoramộtchukỳtànphávàhủydiệtmới.
ChủnghĩavậtchấtkhôngngừngpháttriểnCóbaogiờbạncócảmgiáclàxãhộinóichungvàbạnnóiriêngđangchuyểnđộngvớitốcđộnhanhhơncáchđây10hay20nămtrướckhông?Kimđồnghồchắclàkhôngtăngtốc,nhưngnhậnthứcvềthờigiancủachúngtathìcó.
Hãytưởngtượngrằngthếgiớilàmộtconquaykhổnglồ.Chúngtasẽgọinólà“conquayvănhóavậtchất”.Khivănhóapháttriểnlênvàchúngtađòihỏinhiềuhơn,conquaycàngngàycànglớnhơn.Đóchínhlàcáchvậnhànhcủacuộcsốngtrongđiềukiệnvậtchấtnặngnềcủachúngta.Mỗinăm,doanhthuphảităng,thunhậpphảităngvànềnkinhtếphảimởrộng.Chúngtađượctôirènđểnghĩrằngdậmchântạichỗhoặcchậmlạisẽdẫntớisuythoái,thụtlùivàthấtbại.Cácmụctiêuđạtđượcdẫntớiviệcđặtranhữngmụctiêucaohơnvànhữngyêucầuphảilàmviệcngàycàngầuchămchỉvànhanhchóng
hơn.Vôcùngtậntụy,chúngtalaođộngcầncùđểmởrộngkíchthướccủaconquay.
Vàchúngta,đứngtrêngờcủaconquaynày,phảiđimộtkhoảngcáchrộnghơnrấtrấtrấtnhiềumớihếtđượcmộtvòng.Trongkhimộtconquaynhỏhơncóthểhoànthànhmộtvòngtrongmộtgiây,conquaylớngấpđôi–hoặcgấpmộtnghìnlần–sẽcầnnhiềuthờigianhơnđểquayđượcmộtvòng.Trongkhimộtconquaynhỏcóthểchỉxoayvàicentiméttrongmộtgiây,mộtconquaylớnhơncóthểđiđượcvàimét.
Kimđồnghồcủabạnvẫnchạyvớitốcđộnhưcũ,nhưngtốcđộthayđổidiễnrathìlạitănglên,vàcólẽmộtngàynàođóconquaynàysẽđinhanhđếnnỗichúngtakhôngthểbámtrụđượcnữa.Chúngtaphảilàmgìđểhãmđượctốcđộconquaynày?
Tôichỉbiếtcómộtcáchđólàtừbỏlốisốngnhanh,trọngvềvậtchấtcủachúngta.Nóicáchkhác,sựlưutrúcủachúngtatrênhànhtinhnàysẽđòihỏitaphảimanghànhlýnhẹhơn.Chỉđơngiảnvậythôi.
Bạncóthểtinrằngbạnsẽhoànthànhđượcnhiềuviệchơntrongthờigianngắnhơnnếubạnsốnghếttốclực,nhưngvớihầuhếtmọingườithìđiềuđócuốicùnglạicónghĩalàlàmviệcchămchỉhơnnữatrongcôngviệcmàhọngàycàngbớtyêuthích.
Khixãhộimởrộngravàcơsởhạtầngtrởnênphứctạphơn,vaitròcủacánhânngàycàngđượcphóthácchomộtmảnhrấtnhỏcủamộtbộmáykhổnglồ;cảmthấybấtlực,khôngthểtạonênsựkhácbiệt,conngườicamchịulàmtheonhữnggìhọđượcbảophảilàm,khônghơn.Nhưngnhữngbướcđivĩđạiphíatrướcluônluôncóthểđượcthựchiệnbằngcáchtrởnênnhỏbéhơnthayvìtolớnhơn,bằngcáchtiếnchậmhơnthayvìnhanhhơn.
Trongmộttổchức,ngườicôngnhânchỉcóthểmởrộngkhảnăngcủamìnhtớigiớihạncủachiếchộpmàhọvậnhànhtrongđó.Ởnhiềucôngtylớnvớinhữngbộphậnđượcphânchia,phạmvicủaphầnlớnmọingườichỉgóigọntrongnhiệmvụtrướcmắt.Vớimộtvaitrònhỏphảiđảmnhiệmtrongmộtchiếchộplớn,tầmquantrọngvàgiátrịcủamỗivaitròlàrấtnhỏ,tầmnhìnvànhucầupháttriểnkhảnăngcủangườilaođộngcũngvậy.Nhưngkhikíchthướccủa
chiếchộpmàmọingườivậnhànhbêntrongbịgiảmđi,vaitròcủanhữngngườiởbêntrongchiếchộplạitrởnênquantrọng,cógiátrịhơnvàbiếtđượcđiềunày,nhiềungườisẽphấnđấumởrộngcáckỹnăngvànănglực.Họtìmhiểuvềđồngnghiệpcủamình,giaotiếpđượccảithiện,vàđộnglựcthìtănglên.Nhữngýtưởngmàtrướcđâybịsựphứctạpcủamộttổchứclớnlàmchomờmịtsẽtrởnênrõrệtvànhữngsựđổimớisẽcáchmạnghóatổchức.Nhữngnhâncôngtrẻtrongcôngtysẽnhìnthấyhyvọngvàsẽđượctiềmnăngvôhạntronghọkhuyếnkhíchđểthăngtiếntrongcôngty.Kháiniệmnhỏhơnlàtốthơnkhôngchỉápdụngchocáccôngty.Nhữngkếtquảtươngtựcũngđượcnhậnthấytrongchínhphủvàtấtcảnhữngtổchứckháctrongxãhội.
QuanniệmđangthayđổiNgàycàngcónhiềungườibắtđầuhiểurằngtohơnvànhanhhơnkhôngnhấtthiếtđồngnghĩavớitốthơn.Việcnhữngthamlamvàđòihỏivôlýchồngchấtsẽchỉdẫntớisựtànpháchứkhôngphảithànhcông.Chúngtathườngthấycácđịnhchếtàichính,nhữngcôngtyxâydựngvànhữngnhàbánlẻđấutranhchosựtồntạicủamình.ThậmchíchúngtacóthểnóirằngsựpháhủyTòathápTrungtâmThươngmạiThếgiớitượngtrưngchomộtsựthayđổirộnghơnđangdiễnratrongxãhộicủachúngta.Tấtnhiênnhữngvụtấncôngcủabọnkhủngbốlàtộiácghêtởm,nhưngmộtlýdokhiếntòathápđôiởNewYorktrởthànhmụctiêucủabọnkhủngbốlàvìchúnglàbiểutượngchonềnkinhtếtoàncầuvàmộttrongnhữngtòanhàphứchợplớnnhấttừngđượcxâydựng.TôitinrằngsựsụpđổcủanóđãgópphầnthúcđẩyconngườichúngtahướngvềlýthuyếtcủaE.F.Schumacher–ngườiđưarachủtrương“Nhỏlàđẹp”(Smallisbeautiful)tronglýthuyếtkinhtếmớicủaông,ởđó,conngườilàtrungtâm.
Ngàynay,nhiềungườiđangtậphợplạivớinhauđểhìnhthànhnhữngcộngđồngvượttrênnhữngđịnhnghĩađiểnhìnhvềlánggiềngvàlàngxóm.ỞchâuÂu,Mỹ,Úcvànhữngnơikháctrênthếgiới,cáccộngđồngđượchìnhthànhvớimụcđíchchungsốnghòabìnhvớimôitrường.Nhữngcộngđồngnàytồntạiởrấtnhiềudạng,nhưngđềucómụcđíchcơbảnlàtáchmìnhrakhỏilốisốngdựatrêntiêudùngvàtrởthànhtựcungtựcấp.Mộtkhíacạnhkháccủaxuhướngnàylàphongtràoănchậm(slow-food)vàtiếngnóingàycànglớn
chốnglạixuhướngtiêuchuẩnhóamàchủnghĩatoàncầu(globalism)(1)cổxúy.
Trongnhữngnămgầnđây,chúngtacũngđãđượcnghevềnhữngđồngtiềnđịaphươngmớivàxuhướngbổsungcáchệthốngtrởvềvớiviệctậptrungvàosựtraođổihànghóavàlaođộngtheogiátrịngangbằngthaychosựmởrộngkhôngngừngcủahiệntượngđầucơđangdiễnrahiệnnay.Đâylàmộtcáchkhácđểchúngtatrởvềvớinhữngnềntảngcơbảncủakháiniệmcộngđồng.
Mộtlựachọnthaythếtựnhiên,cóthểtáitạochodầu
Mộtđiểmchungcủanhữngkháiniệmcũmàmớivềcộngđồngnàylàmốiquantâmtớimôitrường.Trongmộtthờigiandài,dầuđãlànguồncơnchínhchonhữnglolắngvàmâuthuẫncủathếgiới.Hầuhếtcácnềnkinhthếgiớiđềuđượcdầutiếpsứcmạnhvàcảcáccuộcchiếntranhđangdiễnratrênthếgiớicũngvậy.Vàđiềuđókhôngnằmngoàidựđoán.Nănglượnglànềntảngcủatấtcảcácnềnvănminh.Cuộcsốngtiệnnghicủachúngtaphụthuộcvàokhảnăngchúngtacótạorađủnănglượnghaykhông.Tacóthểđểnhữngngọnđènneonsángcảđêm.Luônluôncómộtcửahàngđangmởcửaquanhđâyđểthỏamãncơnđóivàkhaokhátcủachúngtavàolúcđó.
Nhưngđiềugìsẽxảyđếnvớichúngtakhigiọtdầucuốicùngđượcdùngcạn?Đènsẽtắtvàcácthiếtbịcủachúngtasẽtrởnênvôdụng.Nhưngđócũngchưaphảilàvấnđềvìchúngtasẽkhôngthểchuyểnthứcăntớibànđược.Nềntảngđanghỗtrợchochúngtaquảthựcrấtmongmanh.
Nếucuộcsốngcủachúngtangàyhômnaykhôngbịbóbuộc,tacóxuhướngnghĩnólàvấnđềcủaaiđókhác.Nhưngbâygiờ,ởthờibuổidưthừa,chínhlàlúctanênđặtnềntảngchosựsốngcòncủanhữngthếhệtươnglai.Chúngtacầnphảitìmrathứgìđóthaythếđượcchodầuvàcácsảnphẩmtừdầumàchúngtađangphảiphụthuộcvào.
Mộtsựthaythếkhảthiđãthuhútsựchúýcủatôilàcâygaidầu.
Thiênnhiêncungcấpmọithứchochúngtatheonhữngcáchrấttuyệtvời,dođó,trướchếtchúngtanênnhìnvàotựnhiênđểtìmgiảiphápchonhữngkhókhăncủamình.Câydầugai(hemp)cóthểcungcấprấtnhiềuthứmàloàingườicầncóđểtồntạitrênhànhtinhnày.
Giấy,vảivàthậmchícảnhựađềucóthểđượcsảnxuấttừthâncâynày.Mộthectacâydầugaicóthểchogấpbốnlầnlượnggiấytừmộthectacâythângỗ.Vảilàmtừthâncâydầugaimềmmạivớidahơnrấtnhiềulầnsovớivảibôngtẩmđầyhóachất,đólàchưakểđếnviệccâydầugaichonăngsuấtcaohơnbôngtừbatớibốnlần.
Từhạtvàthâncâydầugai,cóthểthuđượcnguyênliệudiesel,methanolvàethanolmàkhôngsinhraphụphẩmkhísunfurcóthểgâynênmưaaxitvàônhiễmkhôngkhí.CôngtyFordMotorthậmchícòntạoramộtloạixeôtôcóthânbằngnhựalàmtừcâydầugaivàchạybằngnhiênliệudầugai.
Dầugaicòncóthểtrởthànhnguồndinhdưỡnglýtưởngcholoàingười.Quảcủacâudầugaicungcấplượngproteintươngđươngvớiđậunànhvàlạidễtiêuhóa.Nócòncóchứacácaxitaminvàaxitbéocầnthiết.
Hạtcâydầugaicòncóthểđượcdùngđểtạoradầutốtchosứckhỏe.Hỏamanhân(huomaren)làtêntiếngTrungcủanóvànóđượcsửdụngrộngrãinhưmộtloạithảodược.Côngdụngyhọccủanóthìnhiềuvôkể.Cácsảnphẩmpháisinhcóthểkểđếnlàthuốckhángsinh,thuốcchốngsuynhược,thuốcgiảmđauvàthuốcchữađauđầu.Cácbáocáocũngchothấycáckếtquảquantrọngtrongviệcđiềutrịungthư,AIDS,thấpkhớpvàmẩnda.Dầugaicòncóthểđượcdùnglàmdầugộivàmỹphẩmdođặctínhdưỡngẩmcủanó.
Mộtđặcđiểmkháckhiếndầugaitrởnênhấpdẫnlàkhảnăngpháttriểnnhanhchóngcủanó.Trong110ngày,câysẽđạttớiđộcaohaihoặcbamét,điềunàychophépngườitathuhoạchvàivụtrongmộtmùa.ỞNhật,ngườitađồnrằngninjasửdụngcâydầugaiđểcảithiệncáckỹnăngnhảycủamình.Khicâybắtđầupháttriển,họcóthểdễdàngnhảyquanó,nhưngkhinócaolênmỗingày,muốnhoànthànhbàiluyệntậpphảiđòihỏingàycàngnhiềunỗlựcvàkỹnănghơnnữa.
Khicâydầugaipháttriển,nóchuyểnhóakhícacbonicthànhkhí
oxyvớitốcđộcaohơnsovớihầuhếttấtcảnhữngloạithựcvậtkhác.Lượngkhícacbondocâydầugaihấpthụnhiềuhơngấpbatớibốnlầnsovớicácloạicâyrụnglá.
Từkhíacạnhhado,dầugaitốtchomôitrườngvìnóphátrahadotíchcực.Thựctế,tốcđộrungđộngcaocủadầugailàđiềukhiếnnólớnnhanhđếnvậy.Nóchínhlàmónquàcủatựnhiêncóthểgiảicứuchúngtakhichúngtacầnđến.
DầugaiđượcđankếttrongtấmvảilịchsửnướcMỹ.Ngườitakểrằngnếukhôngcódầugaiđểlàmthừngvàbuồm,Columbuschẳngbaogiờcóthểhoànthànhchuyếnđixuyênđạidươngcủamình.NgaycảbảnTuyênngônĐộclậpcủanướcMỹcũngđượcviếttrêngiấydầugai.BạnthậmchícòncóthểtìmthấycâydầugaiđượctrồngtrêntrangtrạicủaGeorgeWashington.
Khôngmay,cónhữngnhậnthứcsailầmvềcâudầugaivìnócóquanhệvớicâycầnsa(marijuanahaycannabis)–loạicâyphiphápởnhiềunơitrênthếgiới.Mặcdùvậy,trongnhữngnămgầnđây,cơsởchoviệcsửdụngcâydầugaiđangcónhữngdấuhiệuphụchồi.ThángBảynăm2001,chiếcxedầugai(HempCar)–chiếcxedùngnhiênliệusinhhọcvậnhànhbằngdầutừhạtcâydầugai–đãrờiWashingtonD.CvàbắtđầuchuyếnhànhtrìnhdọcnướcMỹnhằmquảngbácholợiíchcủacâydầugaivớivaitròlànguồnnhiênliệumới.
ỞNhậtBảncũngvậy,mộtchiếcxedầugaicũngđixuyênquốcgianăm2002.MộtngườiđànôngtênlàYahsunaoNakayamađãcoiviệcquảngbácôngdụngcủadầugailàsứmệnhcủađờimình.Ôngnóirằngtrongmắtông,câudầugaiđóngvaitròthiếtyếuvớisựtồnvongcủanhânloại.
Khicònởtuổithiếuniên,cậubéNakayamasuýtchếtđuốivàcóđượcmộttrảinghiệmcậntử.Cậuthấymìnhđượcbaobọctrongánhsángcủamộtthếgiớikhác.Cậuđãtrôngthấymộtloàithựcvậtvớinhữngchiếcláxinhđẹpvàcảmnhậnmộtcảmgiácanlànhtuyệtvờitỏaratừnó.Khicậutỉnhlại,trảinghiệmđóđãkhiếncậusuynghĩngẫmvềmụcđíchcủacuộcđờimình.
NhiềunămđãtrôiquakểtừkhicậubéNakayamagặpgỡcáicâymàcậuđãthấytrongtrảinghiệmcậntửcủamình.Ôngtuyệtđốitin
tưởngrằngđâychínhlàloàicâysẽgiúpônghiểuđượcnhữngđiềukỳbícủacuộcsốngvàvũtrụ.Loạicâyđótấtnhiênchínhlàcâydầugaivàtừđó,Nakayamađãbiếnviệcnghiêncứucâydầugaithànhcôngtrìnhcủacảđờimình.
PhiênbảnxedầugaicủaNhậtxuấtpháttừmộtthànhphốnhỏởcựcbắcNhậtBản,hướngtớiđíchđếnlàđềnthờThầnđạoHeitateởQuậnKumamoto.Thaychovịtrícủaxăngtrongđộngcơdiesellàdầucủacâydầugai.Loạinhiênliệusinhhọcnàykhôngphátthảikhílưuhuỳnhđiôxítvàchỉthảimộtphầnbalượngkhóiđộcsovớinhiênliệutừdầumỏ.
Trongsuốtcuộchànhtrìnhcủamình,Nakayamađãghéthămnhiềunơicóliênquantớicâydầugai,baogồmcảconđườngdầugaicủaNhật–conđườngnàyđãđóngvaitròmạnglướikếtnốicủamộtxãhộitựcungtựcấpcổđại.ThờixaxưaởNhật,córấtnhiềutuyếnđườnggiaothươngliênkếtcảđấtnước.Cùngvớinhữngconđườngcủamuối,đường,lụavànhữngsảnphẩmkhác,còncócảnhữngconđườngđểvậnchuyểndầugai.Nếuláixetrênconđườngdầugai,bạncóthểthấydấuvếtcủamộtxãhộidưdảcủangườiNhậtcổ–xãhộidựatrêntínngưỡngthờMặttrời.
Thầnđạo(Shinto)vàcâydầugaiTrêncuộchànhtrìnhdàixuyênNhậtBản,chiếcxedầugaiđãdừngchânởrấtnhiềuđềnthờThầnđạocủaNhật,nơidầugaigiữmộtvịtríđặcbiệtquantrọng.ĐíchđếncuốicùngcủahọlàđềnHeitate–đượccholàngôiđềncổnhấtởNhật;ngaycảcáitêncủanócũngxuấtpháttừmộttừtiếngNhậtđểchỉcâudầugai.
Từthờicổđại,dầugaiđãđóngvaitròquantrọngtrongcảđứctinvàviệcthựchànhThầnđạo.Nóđượccholàcórấtnhiềuquyềnnăng,baogồmsứcmạnhgộtrửavàxuađuổinhữnglinhhồntàác.Tôingờrằngmộtlýdokhiếnngườicổxưasùngbáicâydầugaiđếnvậylàvìtốcđộpháttriểncựcnhanh–chứngtỏtốcđộrungđộngcao–củanó.
Côngdụngcủacâydầugaitrongcácđềnthờbaogồmnhữngsợithừngbệnquanhcáccâythiêngvàthừngbuộcchuôngdùngđểđánh
thứccácvịthầntạicửađền.ỞđềnIse,ngôiđềnthiêngnhấttrongtấtcảcácngôiđềnThầnđạo,câydầugaicổđượcbảotồncùngchiếcgươngthiêngvớitưcáchlàvậttượngtrưngchocơthểcủaTháidươngNữthầnAmaterasu(ThiênChiếu)–vịnữthầnkhaisinhraNhậtBản.MộtlábùathiêngAmaterasucóliênquanđếnngôiđềndầugai,vànămnàocũngcócácnghilễđượctổchứctheo“lịchdầugai”.
TínngưỡngThầnđạocủaNhậtcóthểđượcmiêutảnhưtínngưỡngcủasựrungđộng.Nókhôngcóngườisánglập,khôngcócácbàigiảng,khôngcócácghichépthiêngliêngvàkhôngcócácnghilễhaycáctậptụcvớimụcđíchlàmthứctỉnhhaytáisinh.TưtưởngThầnđạochủyếunhằmnângcaotốcđộrungđộngđểtrụcxuấtnhữngthếlựcđentối,từđótạoranhữngkhoảngkhôngthầnthánh.Tươngtruyềnrằngvịtrícủacácngôiđềncổđượclựachọnởnhữngnơicóbảnchấtnguyênsơvàphátratầngnănglượngcao.
Thầnđạokhôngtuyênbốmộtvịsánglậphaymộtvịthần.Cácngọnnúi,nhữngdòngsông,đạidương,muônthú,câycốivànhữngbônghoađềulàcácvịthầnvàcùngvớiconngười,tấtcảlàthànhphầncủamộtvũtrụduynhất,thốngnhất.TinhthầncủatưtưởngThầnđạolàsựhòahợp.Trongtựnhiên,khôngcógìlàthấpkémvàcũngkhôngcógìlàcaoquý.Tấtcảđềuđượctraochomộtvaitrò,tráchnhiệmvàmộtphầncủavũtrụsẽmanghếtbảnthânmìnhphụngsựchotấtcảnhữngphầnkhác.
CólẽthiênnhiênphongphúvàtươiđẹpcủaNhậtBảncóliênhệvớisựxuấthiệncủamộtkháiniệmnhưthế.Vớivẻđẹp,màusắc,âmthanhvàcảnhquancủabốnmùakhácnhau,ngườiNhậttrởnênnhạycảmvớithiênnhiênquanhhọ,khiếnhọcóthểnhìnthấyrấtnhiềucácvịthầntrongtựnhiênvàdẫntớiviệchìnhthànhnênmộtnềnvănhóatậptrungvàosựtrùphúvàthiêngliêngcủanhữngrungđộng.
KhilờicầunguyệnchạmđượctớinướcNhữnglờicầunguyệncủaThầnđạođượcgọilànoritohướngtớimụcđíchtạonênsựrungđộng–điềusẽkếtnốichúngtavớithánhthần.Ởtrêntôiđãviếtrằnghadotừmộtloạigiọngnhấtđịnhcóthể
cótácđộngtớilờicầunguyệnxinđượcchữalành.TôiđãcónhiềukinhnghiệmvớiviệcđưalờicầunguyệnvàonướccùngngườidânđịaphươngởnhữngnơinhưhồBiwa(hồlớnnhấtởNhật);Lucerne,ThụySĩ;trênbờhồZurich;ởBahamasvàtrênnhữngvùngkháccủathếgiới.Trongmỗitrườnghợpđềucósựkhácbiệtrõrệtgiữacáctinhthểđượchìnhthànhtừnướclấytrướcvàsaukhicầunguyện,vàcáctinhthểsauluônluônđẹpvàtuyệtvời.
Nhữnglờixuấtpháttừtráitimtrànđầynhữnglờicầunguyệnởdạnghadovàđiềunàydẫntớimộtthếgiớimớicònđượckiếntạo.Thếgiớicủabạndầnkhácđikhimọithứđượctạoratheomộtcáchhoàntoànmới.LờicầunguyệncủađạoShintokhôngphảilàlờicầunguyệntớiĐấngchỉcóMộtvàDuynhấtmàlàlờicầunguyệntớivôsốnhữngtạovậtthiêngliêng.Nhữngtạovậtthiêngliêngởđâycóýnghĩagì?Từkhíacạnhhado,điềunàycóthểhìnhthànhnênmộtýtưởng.
Cânnhắcđếnthựctếlàcónhiềuâmthanhcóthểđượctaicủaconngườitiếpnhậnvànhữngâmthanhkhácthìkhông.Âmthanhcaonhấtmàconngườicóthểngheđượclàkhoảng20kHz(2),nhưngchắcchắnlàcónhữngâmthanhởdảitầnsốcaohơnnhưthếvàchúngtagọimứcđộâmthanhnàylàsóngsiêuâm.Kháiniệmtươngtựcũngcóthểđượcápdụngchoánhsáng.Quangphổánhsángmàmắtngườinhìnthấyđượccósóngđiệntừtrongkhoảngtừ380đến780nm(3),vàbấtcứthứgìnằmngoàiphạmvinàyđềukhôngnhìnthấyđược.Nhưngcácsóngđiệntừtrên780mnthìcótồntại.
Nguyênlýnàyápdụngđượcchotấtcảcácgiácquancủachúngta–hoặccólẽchúngtanênnóirằngnhữngđiềutacóthểcảmnhậnbằngcácgiácquanchỉlàmộtphầnnhỏbécủathếgiớinày.Condơisửdụngsóngsiêuâmmàtaingườikhôngthểngheđượcđểtránhđâmvàováchhang.Mộtconchócóthểphânbiệtđượccácmùimàchúngtakhôngthể.Nhiềuloàiđộngvậtcónhữngkhảnănggầnnhưsiêunhiên.
Xemxétnhữngthựctếnày,sẽchẳngquákhókhănđểtríócnhậnthứcđượcrằngcónhiềukiểuýthứcvàdạngsốngvượtquákhảnăngnhậnbiếtgiớihạncủachúngta.Cólẽcũngkhôngquálạlùngđểtinvàosựtồntạicủaýthứcởtầnsốcaovàdạngýthứcnàykhôngcócơthểgiốngnhưchúngta.Nếuquảthậtcómộtthựcthểnhưvậy,tôi
ngờrằngnócóthểtồntạitrongmộtvũtrụsongsongvớithếgiớicủachúngta.
Khimộtrungđộngđượcnhânđôi,nócóthểtạoramộtbộâmthanhcaohơnmộtquãngtám.Vàvớimỗilầnnhânđôi,quãngtámlạilêncaohơnvàcaohơnchotớikhichúngtachạmtớibộâmthanhcaođếnnỗitaingườikhôngngheđược.
Theocùngcáchđó,gạchđá,cỏcây,độngvậtvàconngườiđềurungđộngởtốcđộriêngvàởcácquãngtám,chúngtacùngđồngđiệu,vìthếcũngkhôngquákhóđểgiảđịnhvềsựtồntạicủamộttầnsốtươngđươngởnhữngquãngtámnằmngoàiphạmvicảmnhậncủachúngta.Tronggiớihạncủagiảthuyếtnày,cólẽkhiđóchúngtacóthểđiđếnkếtluậnvềsựmiêutảnhữngvịthầncủatấtcảcáctạovật.Cólẽtacóthểhìnhthànhmộtmốiliênhệgiữabảnthânmìnhvàmộtdạngtồntạicaohơn.Phươngphápmàtôinóitới,tấtnhiên,làcầunguyện.
ÝthứcthôngthườngcủachúngtaNhữngngườimàcánhântôiquenbiếtthìchưacóaitừngđượcthấygươngmặtcủamộtvịthần,dùtôibiếtrằngcónhữngngườinóihọđãtừngtrảiquakinhnghiệmnày.Tấtcảnhữnggìtacóthểlàmlàthuthậpbằngchứngvàxemxétnó.Bằngcáchxemxétbằngchứngdựatrêncácnguyênlýhado,tôitinrằnghoàntoàncóthểcónhữngbướctiếnquantrọngtronglĩnhvựcnày.
Nếubạntìmhiểukỹbấtcứnềnvănhóanào–cổđạihayhiệnđại,bạncũngsẽthấyrằngbằngcáchnàođómàmọingườiđềuđitớimộtkháiniệmvềthầnlinh.Cáckỹsưvềgienditruyền,cácnhàvậtlýhọcvàcácnhàkhoahọckhác–nhữngngườiđãchạmtớingưỡnggiớihạntronglĩnhvựccủamình–đềutrởnênmêmẩntrướcvẻtránglệvàtrậttựcủatựnhiênvàdođó,dầndầntinvàomộtbàntayvôhìnhthựchiệncôngcuộcsángtạo.Chínhcáctinhthểnướcđãchỉchotôiconđườngđếnvớinhậnthứcnày.Mộtcáchrấtthựctế,nướcchỉchotôilờicầunguyệncóthểthayđổithếgiớinhưthếnào.
Khôngcómộttôngiáocụthểnàotừngđộcchiếmđượcnhữngđặcquyềnđốivớisứcmạnhcủalờicầunguyện.Bấtkểbạnlàai,
chúngtađềucókhảnăngtậndụngđượcsứcmạnhđángkinhngạcvàtuyệtvờinày.Mộtkhinhậnthứcđượcđiềunày,trongbạnsẽngậptrànmongmuốngiúpnhữngngườikháccũngnhậnranó.Ngàycàngcónhiềungườihòamìnhvàovớinhậnthứcnày,vàđiềuđócóthểtạonênmộttươnglaituyệtvờihơnchonhânloại.
Trongcácbàithuyếttrìnhcủamình,tôicónóirằngtôicómộtcáchlýgiảikhácchothuyếttươngđốicủaEinstein,thuyếtnàyđượcthểhiệnquacôngthứcE=mc2;vớicthểhiệnýthức(consciousness);mthểhiệnkhốilượng(sốlượngngười);vàkhisốngườitìmthấyđượcsựtỉnhthứcvớimongmuốnbiếnthếgiớithànhmộtnơitốtđẹphơntănglên,kếtquảsẽlàmộtsựbùngnổcủaE,haynănglượng.
Trongphầntrướccủacuốnsáchnày,tôiđãnóivềgiáosưHideoHiga–ngườiđãpháttriểnvisinhvậtEMđộcđáo.Ônggiảithíchvớitôirằngtrongthếgiớivisinhvật,10%visinhvậtlàcóhại.Nhưngcũngcó10%visinhvậtcólợi.Ônggọi80%cònlạilàvisinhvậtchờ-rồi-xem.Chúngchờchođếnkhicácvisinhvậtxấuhoặctốtghéthăm,rồithamgiacùngbênnàomạnhhơn.
Tôipháthiệnrarằngđiềutươngtựcũngdiễnratrongxãhộiloàingười.Trongxãhộicủachúngta,cónhữngkhoảng10%cókhảnăngvàcảmthấytiếnggọithôithúcbiếnthếgiớithànhmộtnơitốtđẹphơn.Nhưngnhiềutrongsốnhữngngườinàychưanhậnrađịnhmệnhcủamình.Tôikháchắclàcàngcónhiềunhữngngườinhưvậyđượcthứctỉnhvàbắtđầusửdụngýthứccủamìnhđểcầunguyệnvàhànhđộng,phầnđôngdânsố-khoảng80%-khiđócũngsẽđứngvàohàngngũnày.
NướcbêntrongchúngtaChúngtabướcvàothếkỷXXIđãlâuvàmáuvẫntiếptụcđổ.ThậtđaulòngkhichứngkiếnmâuthuẫngiữaPalestinevàIsrael.Cònbaonhiêusựsốngsẽbịhủyhoạibởicuộcchiếnsắctộcvàchiếntranhtôngiáonữa?Mâuthuẫnkhủngkhiếpnàysẽkhôngđiđếnhồikết,thậtkhómàhìnhdungrađượcmộttươnglaihòabìnhchobấtcứaitrongchúngta.NhưngcóvẻnhưsựcămhậnvàthùghétquabaonhiêuthếkỷđãtừtừngấmvàoANDcủacảhaiphe.
CólầntôiđãnghĩvềđiềunàykhiđộtnhiênnhậnramốiquanhệgiữaANDvànước,ANDđượccấutạotừhaichuỗidạngxoắnốchìnhthànhtừliênkếthydro.Ýthứccủatổtiênchúngtađượctruyềnlạitừđờinàysangđờikhácquamáu–thứnướcvẫntuầnhoàntrongcơthểchúngta.VànướcchảytrongcơthểcủangườiDoTháivàongườiPalestineđềuchủyếuđếntừsôngJordan.SôngJordanchảyvềphíaNamtừphíaBắcPalestinevànốibiểnhồGalileevớibiểnChết,hìnhthànhnênbiêngiớiphíaĐôngcủaPalestine.Dọctheodòngchảy,nómangđếnphầnlớnnướccầnthiếtđểduytrìsựsốngtrongvùng.
Sứcmạnhcủalờicầunguyệncókhảnăngvươntớinhữngkhoảngcáchrấtxavềkhônggianvàthờigian.Quacácbứcảnhvềtinhthểnước,tôiđãcốgắnggiúpmọingườitrênkhắpthếgiớihiểuđượcsứcmạnhvàsựkỳdiệucủalờicầunguyệnvàtôiđãkhuyếnkhíchmọingườiởkhắpnơicầunguyệnvìhòabìnhthếgiới.Tôiquyếtđịnhrằngvàomộtngàycụthểnàođó,tôisẽđềnghịmọingườicùngnhaugửihadocủahòabìnhvàtìnhyêutớiBiểnHồGalilee–BiểnHồchảyvàosôngJordan.Nhữngngườiuốngnướctừđâysẽnhậnđượchadonàyvàcơthểhọsẽtrànđầynănglượngtốtđẹp.Bạncóthểtưởngtượngđượckhảnăngcóhòabìnhởkhuvựckhông?
Trướckhiấnđịnhngày,tôikhámpháramộtđiềukhákinhngạc.MộtcáitênkháccủabiểnhồGalileelàHồKinneret,vàkinneret,trongtiếngHebrew,cónghĩalàđànhạc–hìnhdạngcủabiểnhồGalilee.VàhóaralàHồBiwađượcđặttêntheotừbiwa–mộtdụngcụâmnhạctruyềnthốnggiốngnhưđànhạcởNhật.Liệuđiểmtươngđồngnàycóphảichỉlàmộtsựtrùnghợpkhông?
Tôiquyếtđịnhấnđịnhngàychobuổicầunguyệnđặcbiệtvàongày25thángSáunăm2003.NhưđãnóitrongChươnghai,ngàynàyrấtquantrọngtronglịch13thángmàngườiMayasửdụng.Nóđượcgọilà“ngàykhôngcóthờigian”–mộtngàythừatronglịchMaya.
Ngaycảởthờihiệnđại,cólẽtinhthầncủangàynàycũngẩnsâubêntrongmỗichúngta.Tôiđịnhvậnđộngđểngàynàytrởthànhngàycầunguyệnquốctếđểthểhiệntìnhyêuvàlòngbiếtơndànhchonước.
MộtnămtrướcngàytôiđịnhrađểgửihadotớibiểnhồGalilee,tôithànhlậpthứmàtôigọilàDựánTìnhyêuvàLòngbiếtơnvớiNước.Đâylàmộtdựánnhằmthốngnhấtlạilinhhồncủamọingười
trêntoànthếgiớivàtăngcườngýthứcvàongày25thángSáunăm2003.
Nỗlựcđầutiêncủatôitậptrungvàoviệcmởrộngphạmvinhữngngườisẵnsàngthamgiacầunguyện.Tôiđềnghịmọingườimàtôibiếtlàmnhưsau:Vàongày25mỗitháng,cảlúc7giờ25phútsángvà7giờ25phúttối,hãynhìnthẳngvàomộtphầnnướcnàođóvàthểhiệntìnhyêucùnglòngbiếtơn.Bạncóthểlàmđiềuđóởkhắpnơi,vídụnhưtrongbếphayphòngngủ.Mộtcốcnướccũngđãlàđủrồi.Nhẹnhàngnóivớinước:“Tôiyêubạn”và“Cámơn”.Khithựchiệnđiềunày,hãyhìnhdungnănglượngtìnhyêuvàlòngbiếtơnchảyquabạnvàotấtcảnướctrênthếgiới.
Tấtcảnước,ngaycảmộtcốcnước,đềukếtnốivớitoànbộnướccònlạiởphầncònlạicủathếgiới.Hadocủatìnhyêuvàlòngbiếtơnmàbạnphátđisẽtrởthànhnhữngdòngánhvàngánhbạclấplánhtrongdòngchảycủanướcvàtiếnrakhắpthếgiới,đượcbaophủhoàntoàntrongánhsáng.Kếtquảsẽlàsựchứngnhậnchosựhàngắnvàđồngđiệucủahànhtinhchúngta.
Nướcmangtrongnóýnghĩcủabạnvànhữnglờicầunguyệncủabạn.Vàvìchínhbảnthânbạnlànước,bấtkểbạncóởđâu,nhữnglờicầunguyệncủabạncũngsẽđượcmangtớitoànthếgiới.
Vậynên,hãycầunguyệnđi.Cầunguyệnchonạnnhâncủanhữngcuộcchiếntranhvàbommìnphinghĩa,chotrẻemmồcôi,chonhữngngườiốmvànhữngngườinằmliệtgiường.Córấtnhiềuđiềubạncóthểlàmtừbâygiờtrởđi,vàthậmchíngaycảgiâyphútnàybạncũngcóthểlàmđượcrấtnhiềuđiều.
Tôinhớlạigiấcmơkhủngkhiếpcứlặpđilặplạingàytôicònnhỏ.Nókhôngcảnhbáotôivềđịnhmệnhphảichứngkiếnsựlụitànvàdiệtvongcủanhânloại.Nódạychotôibiếtvềđiềumìnhcầnlàmtrongđời.Nhưngnókhôngphảilàbàihọcdànhriêngchomìnhtôi.Nódànhchobạnvàchotấtcảnhữngngườiđọccuốnsáchnày.Bạnsẽlấpđầytâmhồnmìnhvớitìnhyêuvàlòngbiếtơn.Hãycầunguyệnchothếgiớinày.Hãychiasẻthôngđiệpcủatìnhyêu.Vàhãycùngnhautuônchảykhinàobạncònsốngtrêncuộcđờinày.
LỜIKẾTChúngtađangcùngnhautiếndầnđếnđoạnkếttrongchuyến
hànhtrìnhcủanước.Bạnđãkhámphárađiềugìtrênchuyếnđinày?Nướccómộtđờisốngbíẩn.Nóchỉchotabiếtlàmthếnàođểtìmrahạnhphúc.Nótiếtlộýnghĩacủatìnhyêudànhchothiênnhiên.Nóchỉchochúngtaconđườngmànhânloạiphảiđiđểtìmranhữngcâutrảlờimàtatìmkiếm.
NướclàsựsốngJamesLovelock–mộtgiáosưngànhlýsinhhọc–đãđưaraThuyếtGaia,kháiniệmchorằngthếgiớilàmộtdạngsống,mộthệthốngtựđiềuchỉnhlinhhoạt.MôitrườngtrênTráiđấtđượcgiữởmộtmứcđộnhấtđịnhđểtạođiềukiệnchosựsống.Lượngkhíoxytrongkhíquyểnlúcnàocũngởmứckhoảng20%dùbạncóởđâuđichăngnữa.Đờisốngcủathựcvậtsảnsinhrakhíoxyquaquátrìnhquanghợpvàđộngvậtthởrakhícacbonic.Bầukhíquyểngiữchonhiệtđộnằmtrongmộtkhoảngnhấtđịnh.Dođó,mặcdùcácmùacóthayđổi,chúngtavẫngiữđượcthânnhiệtmìnhtươngđốiổnđịnh.Ngườitanóirằng3,5triệunămđãtrôiquatừkhisựsốngđượcsinhra,vàkhiMặttrờicólẽngàycàngnónglên,nhiệtđộTráiđấtvẫngiữtrongmộtkhoảngphùhợpchosựsống.Thếgiớivậnhànhtheomộtthếcânbằnghoànhảo.
Quảthực,hànhtinhnàygiốngnhưmộtdạngsống.Vàđiềugìmanglạisựsốngchohànhtinhđầysinhlựcnày?Nước,tấtnhiênrồi.Nướctạođiềukiệnchocâycốipháttriển,đểtạorakhíoxyvàduytrìsựsống.Nhưngtấtcảchúngtađềunhậnrarằngsựcânbằngcủacuộcsốnghiệnnayđangdầntrởnênnguycấphơnbaogiờhết.Thậmchíchúngtacònđangđùavớisựcânbằngcủacảbầukhíquyển.
Nướclàcáiđẹp
Cuộchànhtrìnhdàicủanướcbắtđầukhinótớihànhtinhnàydướidạngnhữngđụnđátừnơixaxôitrongvũtrụ.Từđóphátsinhratấtcảhìnhtháiđadạngcủatựnhiênvàsựsốngmàhiệnnayđãbaophủtoànbộbềmặthànhtinhnày.Từxuấtphátđiểmđó,nềnvănminhnhânloạivươndậyvàcuộcsốngcủamỗicánhânđượchìnhthành.
Từnướctỏaratấtcảcácvẻđẹp:sựhùngvĩđầymàusắccủatựnhiên,nhữngcánhđồngxanhmướt,nhữngdảilụamưa,nhữngđámmâynhuốmđầyánhnắngvàng,bầutrờitrànngậpsắccầuvồngvàđạidươngbaola,càngxuốngsâucàngxanhthẳm.TiasángMặttrờinhảymúatrênbềmặt,phảnchiếunhữngloàithựcvậtbiểnvàsanhôbêndưới.Cáđủmàusắcbơithànhđàntỏararồilạitụvềnhưthểmộtphépmàu.Đólànghệthuật,mộtmàntrìnhdiễnkìvĩ,ởhìnhtháituyệtvờinhất.
Vàrồicòncócảnhữngtinhthểnước.Giốngnhữngviênngọctraituyệthảonhất,đượcchạmkhắctinhxảodướibàntaytựnhiên–gầngiốngnhưnhữngchùmđènlộnglẫy.
Côngtrìnhcủatựnhiênvượtxaướcvọngcủangườinghệsĩtàibanhất.Vàđiềutuyệtvờilàđiềuđókhônghềlàngẫunhiên.Tấtcảlàkếtquảcủamộtýđịnhdứtkhoát,mộtkếhoạchtổngthểbímật.Sựkiếntạocủađiềunàyđòihỏimộtmứcđộchủđịnhvàquảquyếtmàchúngtakhôngthểhiểu,càngkhôngthểmôphỏnglại.
Vậynên,taphảihỏiai?KazuoMurakami–giáosưdanhdựởĐạihọcTsukubaởNhật–đãdùngthuậtngữ“điềugìđóvĩđại”.Đólàmộtthựcthểđãđặtdấuấncủamìnhlêntừngtếbàotrongsốxấpxỉ60nghìntỉtếbàotrongcơthểchúngta,mỗitếbàolạichứađủthôngtingienlấpđầyhàngnghìncuốnsáchdàihàngnghìntrang.Chính“điềugìđóvĩđại”nàyđãmanglạitrậttựchovũtrụvàgiữchonóvậnhànhtheotrậttựđó.
NướclàtấmgươngNướcphảnchiếutâmhồnconngười.Nếubạnnói“Cámơn”vớinước,đáplại,nósẽphảnchiếulạitrongsựhìnhthànhcủanhữngtinhthểtuyệtđẹptuôntràosựbiếtơn.NếutráitimcủanhữngngườisốngtrênhànhtinhnàybịônhiễmTráiđấtcũngsẽtrởthànhnhư
vậy.
Rấtítnướctinhkhiết–chỉkhoảng3%tổnglượngnước–còntrênTráiđấtvàlượngnướcphùhợpđểconngườisửdụngđanggiảmvớitốcđộđángbáođộng.TrongtoànbộnướctrênTráiđất,lượngnướcrơitừtrêntrờixuốngvàchảyvàocácđạidươngvôcùngnhỏ.HầuhếtnướctrênTráiđấtlànướcmuốitrongcácđạidương,trongkhihầuhếtnướcuốngđượcthìđangđóngbăngởcácsôngbăngtrênđỉnhnhữngngọnnúicaonhất.Sovớitấtcảnướcchảyvàocácđạidương,lượngnướcdànhchochúngtasửdụnglàmộtphầnrấtnhỏ,khoảng1/10.000tổnglượngnướctrênđịacầu.
Viễncảnhcủanhânloạicóthểđượcxemnhưđangngàycànguám.Dânsốtăngrấtnhanhvàthậmchínướcngầm–nguồncứurỗicuốicùng–cũngđangdầnbịnhiễmbẩn.Sựônhiễmcủanướccũnglàsựônhiễmtâmhồncủachínhchúngta,vàtrừkhithayđổiýthứccủamình,chúngtasẽkhôngbaogiờcóthểphụchồinướcvềdạngtinhkhôicủanó.
NướclàlờicầunguyệnNướctớitráinhấtnhưmộtsựđáptrảchonhữnglờicầunguyệncủachúngtavàquátrìnhđóđếnbâygiờvẫncòntiếptục.Bạncóthểthắcmắc,lờicầunguyệnnào?Lờicầunguyệnrằngsựsốngsẽđượcsinhra,hítthởvàbámrễ.Lờicầunguyệnrằngthiênnhiênsẽtrùphù,mởrộngvànuôinấngcáimàconngườigọilà“chukỳsống”.LờicầunguyệnrằngtrítuệsẽxuấthiệnvàcácnềnvănminhsẽhìnhthànhđểbảovệTráiđất,đồngthờilantỏatìnhyêuvàlòngbiếtơn.
Bạnnghĩvìsaokhinướcđượctiếpxúcvớicáctừ“Tìnhyêu”và“Lòngbiếtơn”,nhữngtinhthểlonglanhnhưthếlạihìnhthành?Câutrảlờilànhữngtừđólàmộtdạngcầunguyện.Khicóđiềugìđóđồngthuậnvớinhữngquytắccủatựnhiênvàtươngtácvớinước,kếtquảlànhữngtinhthểxinhđẹpsẽđượchìnhthành.Sởdĩcóđiềunàylàbởibảnthântựnhiênlàkếtquảcủasựcầunguyện.Cầunguyệncũnglàbảnchấtthựcsựcủanhânloại.Cầunguyệnđãtrởthànhmộtyếutốcấuthànhnênconngườiquathờigian.Thậmchítrongthờibuổihiệnđạingàynay,khikhoahọcthốngtrị,chúngtavẫncầunguyện.Cótráitimnàolạikhôngcầukhẩnkhimộtđứatrẻốmgiànhgiậtsự
sốnghaykhimộtngườithânyêuđangởrấtxa?
Nướcđượcbantặngđểtrảlờicholờicầunguyệncủachúngtachocuộcsống,chosựpháttriểnvàvìvậy,conngườicóthểnhìnvềphíanướcvàcầunguyện.LoàingườivềbảnchấtchínhlàcáctinhthểnướchìnhthànhtrênTráiđấtnày.VàđólàlýdovìsaochúngtacótráchnhiệmbảovệTráiđấtbằngcáchbảovệnước.Vàbướcđầutiênchúngtacóthểthựchiệnlàmanglờicầunguyệntrởlạivớicuộcsốngcủamình.Xindànhtặngbạnmộtbàithơvềnước:
Bạnlànướcvàtrítuệcủanước,bạnnày.
Thếnênhãyđểchobảnthântuônchảy.
Vàđiềukỳdiệusẽcấtcánhtungbay…
Tâmhồnbạnsẽvượtquabiểncả,
Hòamìnhvàolờinguyệnướchòabình…
Chẳngbaogiờngừng,chẳngbaogiờlưỡnglự,thậtkiêncường
nướcchảy…
Sánglấplánhvàdũngmãnhvàolòngvũtrụ,vìnướcbiết.
Ebookmiễnphítại:www.Sachvui.Com
(1).BiểnAdriaticlàvùngbiểnphâncáchbánđảoÝvớibánđảoBalkan.BiểnAdriaticlàmộtphầncủaĐịaTrungHải.(1).Parkinsonlàrốiloạnthoáihoácủahệthầnkinhtrungương,làmsuyyếukhảnăngvậnđộng,lờinóivàcácchứcnăngkhác.(1).Hadolàrungđộngvitếnhấtởcấpđộnguyêntửtrongmọivậtchất,làđơnvịnhỏnhấtcủanănglượng.Nềntảngcủanóchínhlànănglượngnhậnthứccủaconngười.(2).ĐĩaPetrilàmộtloạiđĩabằngthủytinhhoặcchấtdẻodạnghìnhtrụcónắpđậymàcácnhàsinhvậthọcsửdụngđểnuôicấytếbàohaynhữngcâyrêunhỏ.NóđượcđặttheotêncủanhàvikhuẩnhọcngườiĐứcJuliusRichardPetrivìônglàngườiphátminhraloạiđĩanày.(3)Phândạng:Mộtphândạng(cònđượcbiếtđếnlàfractal)làmộtvậtthểhìnhhọcthườngcóhìnhdạnggấpkhúctrênmọitỷlệphóngđạivàcóthểđượctáchrathànhtừngphần,mỗiphầntrônggiốngnhưhìnhtổngthể,nhưngởtỷlệphóngđạinhỏhơn.(1).Quanniệmchorằngphảiđặtlợiíchcủathếgiớilêntrướclợiíchquốcgia.(2).Đơnvịđotầnsố,1kHz=1000Hz.(3).Nanomet,1nm=10-9m.