inhoud

BEURSVISIE | JAARGANG 28 NUMMER 3 2014

redactie

Frank G.W.M. van den Bergh

Marleen A. Creton BBA

ir. Yvo J.E. Dahmen

drs. Jan-Paul van der Ent

Bart Groot

mr. Peter J. van der Hof RBA

mr. drs. Dennis J. Raithel

Maaike K.F. Schrauwen

hoofdredactie

drs. Jacqueline B.M. van der Voort

beursvisie verschijnt 4x per jaar en is

een uitgave van Bank ten Cate & Cie N.V.

Herengracht 130 1015 BV Amsterdam

Postbus 3960 1001 AT Amsterdam

telefoon: 020 6264500

fax: 020 6251242

e-mail: research@banktencate.nl

internet: www.banktencate.nl

opmaak en drukwerk

Auke Smits Publiciteit

Jan van Nassaustraat 67

2596 BP Den Haag

telefoon: 070 3248025

e-mail: info@aukesmits.nl

vrijwaring Niets uit deze uitgave mag worden

overgenomen zonder schriftelijke toestemming

vooraf van Bank ten Cate & Cie N.V. Deze

publicatie is uitsluitend bedoeld ter informatie.

Hoewel de in dit document gestelde feiten en

verstrekte opinies als juist worden veronder-

steld, aanvaardt Bank ten Cate & Cie N.V. geen

enkele aansprakelijkheid voor enige schade

in welke mate dan ook, voortvloeiend uit het

gebruik van deze publicatie of de inhoud daar-

van. Ontwikkelingen na sluitings datum zijn van

invloed op de juistheid van de in deze publicatie

gestelde feiten en de verstrekte opinies. De

waarde van uw belegging kan fluctueren. In

het verleden behaalde resultaten bieden geen

garantie voor de toekomst.

3 Voorwoord

DennisJ.Raithel

4 Financiële markten

PeteRJ.vanDeRhof

5 Beleggingsfonds

Jan-PaulvanDeRent

6 Financiële Planning

Maaikek.f.schRauwen

7 Beleggingsbeleid

fRankG.w.M.vanDenBeRGh

8 Opkomende markten zwakken af

YvoJ.e.DahMen

10 Lutfia Rabbani Foundation

12 Fondsen in het kort

BaRtGRoot

14 Global list

16 Ten Cate Actueel

Fotovoorpagina:

MooiAmsterdam

Geachte lezer,

Het eerste halfjaar zit erop en zowel de aandelenmarkten als de obligatiemarkten hebben het goed

gedaan. Bijzonder is dat obligaties het eerste halfjaar een vergelijkbaar rendement hebben behaald

als aandelen. Dit komt natuurlijk door de zeer lage rentestand, waardoor obligatiekoersen zijn

opgelopen. Dit is geaccumuleerd door de rentemaatregel van de Europese Centrale Bank (ECB).

Op 5 juni 2014 heeft de ECB namelijk een aantal maatregelen bekend gemaakt om de Europese

economie verder te stimuleren en de kredietverlening door banken weer op gang te brengen.

Eén van de maatregelen van de ECB is het invoeren van een negatieve (!) depositorente van 0,1%

(-10 basispunten) voor tegoeden die door de banken tijdelijk bij de ECB worden ondergebracht. Dat

betekent ook dat het effectief rendement op obligaties historisch laag is. Verderop in deze Beursvisie

leest u welk beleggingsbeleid Bank ten Cate & Cie erop nahoudt in deze bijzondere situatie.

Verder wordt in het kader van het WK voetbal bij “fondsen in het kort” een 4-tal beursgenoteerde

voetbalclubs beschreven. Tussen u en mij: niet omdat het rendement daarvan interessant is, maar

gewoon omdat het leuk is om te lezen!

In Ten Cate Actueel leest u over onze nieuwe Compliance Officer, Alexander Jägers, die op 1 mei is

begonnen.

Rest mij u en de uwen namens alle medewerkers van de bank een fijne zomer te wensen!

Dennis Raithel

Directievoorzitter

voorwoord

3

4

BEURSVISIE | FINANCIËLE MARKTEN

Financiële markten

DooRMR.PeteRJ.vanDeRhofRBa

O ndanks de geopolitieke onrust in de Oekraïne en

Irak is de rust op de financiële markten dit kwartaal

enigszins teruggekeerd. Het macro-economische nieuws

voert weer de boventoon en gaf reden tot enig optimisme.

Net als vorig kwartaal bleek de Amerikaanse economie het

beter te doen dan de Europese. In Europa wil het allemaal

nog niet echt vlotten.

Door de lage inflatie in Europa (0,5%) en zelfs de angst voor

deflatie kwamen de kapitaalmarktrentes verder onder druk te

staan. De 10-jaars Europese rente viel verder terug van 1,57%

naar een historisch dieptepunt van 1,25%! In de Verenigde

Staten daalde de rente ook, maar niet in hetzelfde tempo.

Toch is een daling tot 2,53% ook fors te noemen (van 2,72%).

De ECB verlaagde tevens zijn korte rente tot het eveneens

historisch lage niveau van 0,15%.

Ondanks deze renteverlaging en andere aangekondigde maat-

regelen van Draghi om de inflatie aan te wakkeren, lukte het hem

amper om de koers van de Euro te verzwakken. Met een koers

van 1,36 zijn we weer terug bij de stand van begin van dit jaar.

De geopolitieke onrust had echter ook invloed op de goud-

prijs. Die kon dit kwartaal verder stijgen en wist weer door

de USD 1.300 grens te breken tot maar liefst USD 1.326,68,

hetgeen een stijging is van 3,4%.

Door met name de ontwikkelingen in Irak is ook de olieprijs

met meer dan 4% gestegen tot USD 112,36.

De aandelenbeurzen hebben, zoals gezegd, een goed kwar-

taal achter de rug. De MSCI World Index steeg over dit gehele

kwartaal met 4,8%. Dit werd met name gedragen door een

kleine come-back van de Emerging Markets die een stijging

lieten zien van 6,3%. Europa deed het minder goed met een

plus van 2,6% (de AEX steeg 2,5%), terwijl de Dow Jones In-

dex ook slechts 2,9% wist te winnen. De Japanse beurs dikte

met zijn Nikkei Index 4,7% aan, maar hiermee is Japan een

van de weinige regio’s die dit jaar nog op verlies staat.

Binnen de sectoren viel met name de forse stijging van de

energiesector op met 11,9%, hetgeen uiteraard te maken had

met de gestegen olieprijs. De andere sectoren lieten over een

breed front nagenoeg dezelfde groeicijfers zien.

De financiële markten hebben in het tweede kwartaal goed gepresteerd. Hoewel het vaak niet samengaat, hebben zowel de

aandelen als obligaties mooie koersstijgingen laten zien.

2,0

2,5

1,0

1,5

3,0

3,5

4,0

4,5

5,0

Ontwikkeling Kapitaalmarktrente

Jun-09 Jun-10 Jun-11 Jun-12 Jun-13 Jun-14

10-jaar US10-jaar Europa

Bron

: BtC

C / Bl

oom

berg

900

1.300

1.100

300 30

50

70

90

110

130

150

170

500

700

1.500

1.900

1.700

2.100

Ontwikkeling Goud & Brent Olie (USD)

Bron

: BtC

C / Bl

oom

berg

Jun-04 Jun-05 Jun-06 Jun-07 Jun-08 Jun-09 Jun-10 Jun-11 Jun-12 Jun-13 Jun-14

Goud (linker schaal)Brent Olie (rechter schaal)

250,0230.0

202.5200,0

150,0

100,0

50,0

May 10 May11 May 12 May 13 May 14

FundComparative index

Inde

xed

to 1

00

5

BEURSVISIE | BELEGGINGSFONDS

M &G heette vroeger Municipal & General Securities

Company Ltd. en lanceerde al in 1931 het

eerste beleggingsfonds in Groot-Brittannië. M&G is nu de

vermogensbeheerdivisie van de Prudential Group, maar

opereert autonoom voor de ontwikkeling en het beheer

van haar beleggingsfondsen. Tegenwoordig beheert M&G

zes van de tien grootste fondsen in Groot-Brittannië. Hun

fondsengamma is sterk internationaal gericht. Eén van hun

pareltjes is het M&G Global Dividend Fund. De doelstelling

van het fonds is het behalen van een bovengemiddeld

dividendrendement en, belangrijker, het vergroten van

de jaarlijkse dividendinkomsten in het fonds. De ambitie

om een hoger totaalrendement te behalen dan de

wereldaandelenindex is hiermee al jarenlang waargemaakt.

Totaal Rendement M&G Global Dividend Fund versus MSCI World index

Het fonds staat sinds de start in juli 2008 onder leiding

van Stuart Rhodes en is inmiddels EUR 10,5 miljard groot.

Met een dergelijk groot vermogen is het logisch dat de

fundmanager heeft gekozen voor goed verhandelbare

aandelen met een relatief grote marktkapitalisatie. De

doelstelling indachtig selecteert het team van Rhodes

aandelen van bedrijven die hun dividenduitkeringen gestaag

weten op te schroeven. De beleggingsfilosofie van het

fonds is dat aanhoudende groei van het dividend alleen vol

te houden is met een gezonde groei van het bedrijf en een

ijzeren discipline van het management op de aanwending

van het kapitaal. Op langere termijn zouden dividendgroei

en koersgroei hand in hand moeten gaan.

Het aansprekende trackrecord is behaald in zowel opgaande

als neergaande markten. Die constante performance is

gerealiseerd omdat het team de mix controleert van 3

bronnen van dividendgroei: 50%-60% wordt belegd in

grote ondernemingen met betrouwbare groei, afhankelijk

van de markt kan er 20%-30% in cyclische bedrijven met

voldoende activa worden belegd en er wordt 10%-20%

gereserveerd voor bedrijven met een hoge omzet- en

winstgroei.

Op dit moment is M&G Global Dividend Fund overwogen in

Europese aandelen, vooral ten laste van de weging in Azië

en Latijns-Amerika. De positie van Amerikaanse aandelen

is nog steeds groot maar Rhodes en zijn team worden

voorzichtiger. Op sectorniveau zien we dat het fonds sterk

inzet op energie aandelen, de IT-sector en aandelen uit

de gezondheidssector. De nuts- en telecomsector blijven

onverkort onderwogen.

Voor meer informatie over het fonds kunt u contact

opnemen met uw private banker of beleggingsadviseur.

M&G Global Dividend Fund€ 20,65

DooRDRs.Jan-PaulvanDeRent

Dit kwartaal presenteren wij u een bijzonder aandelenfonds, het M&G Global Dividend Fund. Het fonds belegt wereldwijd in

kwaliteitsaandelen met een groeiend dividend en dat heeft een goede reden.

Bron: M&G, 2014

BEURSVISIE | FINANCIËLE PLANNING

6

D e Schijf van 5 voor Estate Planning bestaat uit vijf

onderwerpen:

- Schenkingsplan bij leven

- Huwelijksvermogensrecht

- Testamenten

- Verzekeringen

- Internationale route

Deze keer komt het schenkingsplan bij leven aan bod, en dan

specifiek APV-wetgeving (Afgezonderd Particulier Vermogen),

met als voorbeeld de Familiestichting.

Een Familiestichting heeft een aantal belangrijke doelstellingen:

- Het betrekt alle familieleden bij de missie van het (familie)

vermogen.

- Het zorgt voor een soepele overgang van het vermogen

van de ene naar de andere generatie.

- Het is een duurzame vorm van Estate Planning waarbij

het vermogen in één Stichting bijeen blijft. Generatie

op generatie kan het familievermogen intact blijven en

doorgegeven worden binnen de familie. Dit in tegenstelling

tot Box 3-vermogen, wat bij overlijden vaak versnipperd

wordt tussen de diverse erfgenamen.

De Familiestichting komt veel voor en dient bij leven te worden

opgericht bij een notaris. De Stichting is vaak een Box 3-vehikel

en vervangt dan een huidig Box 3-vermogen. Indien de Stichting

zelf certificaten afgeeft spreken we van een Certificatenstichting.

Stap 1.

Bij de oprichting van een Familiestichting blijven de certificaten

in handen van de oprichters (bijvoorbeeld man en vrouw), vaak

in de verdeling 50/50. Zij blijven ook de enige bestuurders

van de Stichting. Het eigendom van de Stichting valt uiteen

in economisch eigendom (de certificaten) en het juridische

eigendom (de zeggenschap). De oprichters blijven dus de

zeggenschap houden over het vermogen in de Stichting.

Stap 2.

Na oprichting kunt u certificaten schenken aan kinderen,

kleinkinderen of derden, tegen het gewone schenkingstarief.

De ontvangers geven de schenking ook op in Box 3 en betalen

daar heffing over. Naast de bovengenoemde doelstellingen

is er een rentevoordeel te behalen ten opzichte van schenken

op papier: bij deze vorm van schenken krijgen de kinderen een

vordering op de ouders tegen een wettelijk bepaalde rente (nu

6%). Deze rente moet elk jaar ook daadwerkelijk betaald worden.

Schenkt u via een Familiestichting certificaten, dan heeft u deze

renteverplichting niet. In de schenkingsakte kunnen ook gewoon

uitsluitingclausules worden opgenomen (denk aan de “koude

kant”) en de bestuurders kunnen ook lenen van de Stichting. Via

de notaris kunt u laten opnemen in de Statuten wie bij defungeren

(overlijden of dementeren etc.) opvolgend bestuurder is.

Kortom, de Familiestichting heeft vooral een ideële grondslag, de

doelstellingen zijn niet louter fiscaal gedreven. De achterliggende

gedachte is behoud van het vermogen in de familie en daarmee

een ideaal instrument voor Estate Planning.

Wilt u meer weten over de Familiestichting, dan kunt u contact

opnemen met uw private banker.

De Schijf van 5 voor Estate Planning

DooRMaaikek.f.schRauwen

Een gezonde financiële huishouding, dat willen we eigenlijk allemaal. De schijf van 5 voor Estate Planning kan daar aan

meehelpen! Door slim en tijdig aan Estate Planning te beginnen, draagt u op een verantwoorde wijze vermogen over aan de

volgende generatie, bespaart u belasting en voorkomt u onplezierige situaties bij bijvoorbeeld echtscheiding en overlijden.

7

Dalende inflatie zorgt voor lage rente

DooRfRankG.w.M.vanDenBeRGh

BEURSVISIE | BELEGGINGSBELEID

W aren tot voor kort beleggers nog volledig gefocust

op de groeicijfers in Amerika en Europa, inmiddels

is de aandacht verlegd naar de inflatiecijfers. De reeds lang

dalende inflatie naar momenteel 0,5% voor de Eurozone is in

Griekenland, Portugal en Cyprus al omgeslagen in deflatie,

een situatie waarbij de consument de aankoop van met name

duurzame consumptiegoederen uitstelt in de verwachting

dat de prijs van het betreffende artikel zal dalen. De oorzaak

van deflatie moet onder andere worden gezocht in dalende

lonen, lagere huizenprijzen, een hoge spaarquote en aflossing

van schulden. Het gevolg van deflatie is een stagnerende

economie met beperkte groeimogelijkheden. De zeer lage

rente die in Duitsland met 1,38% en Nederland met 1,62%

al duidelijk zichtbaar is, veroorzaakt de onmogelijkheid om

schulden van overheden door middel van inflatie relatief

te laten dalen. Het stimuleren van groeisectoren door

fiscale en monetaire maatregelen en de verstrekking van

kredieten door voldoende gekapitaliseerde banken wordt

gezien als een passende remedie. In Europa heeft de ECB

een actief monetair beleid gevoerd maar aan de overige

voorwaarden is, in tegenstelling tot Amerika waar de banken

geherkapitaliseerd werden en Quantitative Easing (QE)

programma’s werden opgestart, nog weinig tot niets gedaan.

De verwachte economische groei voor de Eurozone ligt met

1% dan ook beduidend onder de 2,25% van Amerika.

Gesteund door een aantrekkende export ligt de Chinese

economie nog steeds op koers om de verwachte groei

van 7,5% in 2014 te halen, iets waar de zich herstellende

economieën van Amerika en Europa van kunnen profiteren.

De vraag naar Blue Chip-aandelen met een stabiel

dividendrendement blijft, als gevolg van de zeer lage rente

in Europa en Amerika, onverminderd hoog. Er werd dan

ook geen aanleiding gevonden om ons bestaande beleid

voor aandelen te wijzigen.

Binnen de bestaande aandelenposities werd, op basis van

de hoge groeiverwachtingen van de serviceverleners in de

energiesector aan “majors”, de weging van deze bedrijven

verhoogd ten koste van die van grote oliemaatschappijen.

De overige belangen in aandelen werden ongewijzigd

aangehouden waarbij kennis werd genomen van de fusie-

en overnamegolf in de farmaceutische sector. Na een aantal

kwartalen van daling hebben de beurzen van de emerging

markets de weg omhoog weer gevonden. Toch werd hierin

geen aanleiding gezien om de bestaande onderwogen

positie uit te breiden.

Het besluit van de ECB om de herfinancieringsrente

verder te verlagen naar 0,15%, de depositorente te stellen

op minus 0,10% en EUR 400 miljard aan liquiditeiten

beschikbaar te stellen was een duidelijk signaal dat de

groeicijfers binnen de Eurozone nog niet het gewenste

niveau hebben. In de verwachting dat de periode van lage

rente voorlopig nog zal aanhouden reageerden beleggers

met de inkoop van langer lopende leningen, wat een

aanzienlijke daling van het effectieve rendement van deze

leningen tot gevolg had. Obligaties in de zuidelijke periferie

konden hiervan profiteren, wat voor Spanje leidde tot een

10-jaars rendement van 2,74% en Italië van 2,95%. Binnen

de obligatiemix kon, met behoud van de gewenste kwaliteit,

een rendementsverbetering worden doorgevoerd zonder

de duration noemenswaardig te verhogen. De posities in

goud en alternatieve beleggingen werden ongewijzigd

aangehouden.

De dalende inflatie zorgt voor een steeds lagere rente. Het gevaar van deflatie, en daarmee een stagnerende

economie, ligt op de loer.

S inds het uitbreken van de crisis in 2008 vindt er mondiaal

een aanpassing plaats, die zich sindsdien stapsgewijs open-

baart nu overheden in het Westen de fiscale stimuleringen verlagen

en de Amerikaanse Centrale Bank het terugschroeven van haar

accomoderende beleid zal voortzetten. De belangrijke rode draad

van dit moment is nog steeds het ondergaan van een wereldwijd

gewenningsproces aan een krediet-armere realiteit, nadat in het

eerste decennium een onstuimige groei van kredietverstrekking

resulteerde in bovengemiddelde prijsstijgingen binnen diverse on-

derdelen van de economie, waaronder onroerend goed. De exces-

sen van deze periode hebben binnen de Eurozone geleid tot een

tegenbeweging die zich nu openbaart in de vorm van het potenti-

ele gevaar voor algehele deflatie. De omvangrijke schulden binnen

de particuliere sector, alsmede de hoge werkloosheid van 11,7%,

spelen de Eurozone parten. In de Verenigde Staten daarentegen

bepalen andere krachten de economische dynamiek: de schuldre-

ductie binnen de private sector verkeert daar in een eindfase en de

werkgelegenheid is in de afgelopen jaren verbeterd. Hierdoor kan

de consumptie verder aantrekken. Voor de Verenigde Staten kan

de groei van het bruto nationaal product voor Q2 herstellen naar

meer dan 3% geannualiseerd, waardoor 2014 kan eindigen met

+2,25%, een niveau dat lager ligt dat de voorziene +2,8% aan het

begin van het jaar. De groei in de Eurozone blijft op 1% bescheiden

terwijl de vertraging in opkomende markten ook een reden is ge-

weest voor de Wereldbank om haar raming voor de mondiale groei

recentelijk te verlagen van +3,2% naar +2,8%.

Voor de middellange termijn dient voor Emerging Markets rekening

te worden gehouden met gemiddeld 4% groei, een niveau dat be-

duidend lager ligt dan de 5-6% norm van de afgelopen jaren. Als

vuistregel voor de potentiële groeivoet van een economie geldt dat

deze overeenkomt met de som van de groei van de beroepsbevol-

king en de stijging van de productiviteit. Voor opkomende markten

verkeert de eerstgenoemde factor in een neergaande trend die

vooralsnog niet zal stoppen. Ook de jaarlijkse groei van de produc-

tiviteit is neerwaarts gericht en dit is een teleurstellende uitkomst

in het licht van de sterke kapitaalstromen die in de afgelopen jaren

hun weg hebben gevonden naar groeilanden, maar die klaarblijke-

lijk niet hebben geleid tot investeringen die de productiviteit hebben

verhoogd. Er zal daarom door beleidsmakers aandacht moeten

worden besteed hoe tegemoet te komen aan de wens van kapi-

taalverschaffers voor meer efficiëntie. Dit kan worden bereikt door

burgers hoger op te leiden, goed om te gaan met kapitaal, maar

ook door structurele hervormingen door te voeren, met name bin-

nen sectoren die onderhevig zijn aan een te grote invloed van de

overheid. Voor veel opkomende landen is 2014 een verkiezingsjaar

en politici zijn zich bewust van het feit dat er een nieuwe ronde

van verandering nodig is om meer welvaart te creëren en armoede

terug te dringen. Het implementeren van sociaal moeilijk aanvaard-

bare veranderingstrajecten gaat echter niet over één nacht ijs en

dit was dan ook een van de redenen dat veel Westers geld werd

gerepatrieerd nadat de Amerikaanse Centrale Bank vorig jaar mei

aankondigde de liquiditeitenstroom te zullen gaan beperken. De

vraag is nu welke triggers Westerse beleggers andermaal kunnen

verleiden om kapitaal te fourneren. Cruciaal hierbij zijn de macro-

economische vooruitzichten en de relatieve aantrekkelijkheid van

de effectenmarkten versus de risico’s die worden gelopen.

Nu de groeilanden geconfronteerd worden met Westerse geldstro-

men die wegebben dient voorzichtigheidshalve rekening te worden

gehouden met een neergang van de kredietcyclus, die gepaard zal

gaan met het terugschroeven van het investeringsniveau. Zonder

BEURSVISIE | OPKOMENDE MARKTEN ZWAKKEN AF

Opkomende markten zwakken af

DooRiR.YvoJ.e.DahMen

8

uitzicht op een stijging van de productiviteit komt de economische

groei andermaal onder druk. In China was er in het eerste kwartaal

binnen sommige sectoren sprake van stagnatie omdat de Chinese

overheid er momenteel alles aan is gelegen om het hervormingspro-

ces binnen de financiële sector op te starten en de groei van krediet

terug te brengen naar meer evenwichtige proporties teneinde mi-

sallocatie van kapitaal, zoals die zich op grote schaal heeft voor-

gedaan na 2008, te vermijden. Het gevolg is dat de huizenbubbel

in China nu langzaam gaat leeglopen. Er dreigt bovendien deflatie

van huizenprijzen omdat het productieniveau van projectontwik-

kelaars hoger ligt dan de marktvraag. Doordat er in de afgelopen

jaren ook sprake is geweest van overproductie ligt het voor de hand

dat de Chinese bouwsector onder druk zal komen te staan en dat

een proces van rationalisatie ertoe zal leiden dat de schulden bin-

nen deze sector zullen moeten worden teruggebracht. Het Chinese

bankwezen, waarvan het percentage slechte leningen zou liggen op

het ongeloofwaardige niveau van gemiddeld 1%, zal naar verwach-

ting meer leningen moeten gaan afschrijven, hetgeen geen gunstige

voedingsbodem is voor kredietgroei. Ook zullen dalende huizenprij-

zen een negatief effect hebben op het consumentenvertrouwen.

De economische transformatie die China moet doormaken in de

komende jaren om minder afhankelijk te worden van het oude

groeimodel van export en investeringen zal de intra-markt van op-

komende landen onder druk zetten. Bij deze transformatie zal de

Chinese vraag naar grondstoffen en kapitaalgoederen minder hoog

zijn dan voorheen. Een aantal landen zoals Brazilië, Zuid-Afrika en

Indonesië, die sterk leunen op de export van grondstoffen, zullen

dan ook moeten gaan werken aan een omslag om dit op te van-

gen. De nieuwe weg die China inslaat zal ook niet onopgemerkt

voorbij gaan aan landen als Korea, Taiwan, Japan en Duitsland, die

sterk zijn op het gebied van de export van kapitaalgoederen.

Op het vlak van waarderingen is het aandelenuniversum van Emer-

ging Markets (EM) momenteel neutraal gewaardeerd. De marktge-

wogen koerswinstverhouding (KW) voor ontwikkelde markten ligt

op 17,9 weliswaar hoger, maar de KW van 12,5 voor opkomende

markten wordt veroorzaakt door de lage waarderingen van een

9

BEURSVISIE | OPKOMENDE MARKTEN ZWAKKEN AF

drietal sectoren die juist het sterkst onder druk zijn komen te staan

vanwege de macro-economische vooruitzichten. De sectoren Fi-

nanciële Waarden, Energie en Grondstoffen, waarvan de spelers

in groeilanden vaak onder sterke invloed staan van overheden,

maken gezamenlijk meer dan 50% deel uit van de index en druk-

ken daardoor op disproportionele wijze de KW. Indien een gewone,

niet-marktgewogen gemiddelde koerswinstverhouding wordt be-

rekend, dan bedraagt de KW van opkomende landen 17,5 vs.

18,2 voor ontwikkelde markten. Historisch gezien zijn opkomende

markten hiermee, in absolute zin, niet aantrekkelijk, noch zijn ze

goedkoop in vergelijking met ontwikkelde markten. De neutrale

waardering blijkt ook uit waarderingsmodellen die zich baseren op

de meerjarige ontwikkeling van de risicopremie die voor aandelen

EM moet worden betaald bovenop de risicovrijere mogelijkheden

van langlopende Amerikaanse obligaties of EM-vastrentend.

In verband met de neutrale

waardering zal de koersvorming

van EM-aandelen in belangrijk

mate afhangen van de ontwik-

keling van de bedrijfswinsten.

Deze winsten vertonen, zowel

absoluut als in termen van winst

per aandeel, momenteel een

vlakke groei. Uit bovenstaande grafiek van researchbureau BCA,

waarin de historische samenhang is te zien tussen bedrijfswinsten

en de ontwikkeling van de geldhoeveelheid M1 (een graadmeter

voor kredietgroei), kan worden afgeleid dat er een grote kans be-

staat dat de winsten kunnen gaan tegenvallen ten gevolge van een

afzwakking van de groei van krediet. Dit staat in schril contrast met

de verwachting van analisten die uitgaan van een winststijging van

10% in de komende 12 maanden. Het verdient daarom de voor-

keur om een onderwogen positie in te nemen in aandelen Emer-

ging Markets ten gunste van aandelen van ontwikkelde markten,

zoals ook het beleid is van Bank ten Cate & Cie (zie artikel Frank

van den Bergh).

Ann% Ann%Chg Chg

7522.5

20.0

17.5

15.0

12.5

10.0

7.5

50

25

0

2004 2006 2008 2010 2012 2014

-25BCA Research 2014Oc

Earningsto contract

NON-DILUTED EARNINGS IN US$* (LS)NARROW MONEY GROWTH** (ADVANCED BY 9-MONTH; RS)

EMERGING MARKETS:

B egrip kweken tussen jonge mensen in Europa (vooral

Nederland) en de Arabisch sprekende wereld via

onderwijsbeurzen, culturele uitwisseling en dialoog en met

een focus op getalenteerde jongeren die het zich financieel

anders niet zouden kunnen veroorloven. Dit was de gedachte

van de oprichter van de Lutfia Rabbani Foundation Mahmoud

Salim Rabbani (1934-2002) toen hij de stichting in 1979 in Den

Haag oprichtte, geïnspireerd door zijn persoonlijke ervaringen

als Palestijnse vluchteling. Dankzij een beurs kreeg Mahmoud

Rabbani de kans in Nederland te studeren. Hij is zich thuis

gaan voelen in zowel Nederland als in de Arabische wereld en

dit leidde ertoe dat hij in beide werelddelen een pleitbezorger

BEURSVISIE | LUTFIA RABBANI FOUNDATION

Lutfia Rabbani Foundation

10

werd voor de belangen van de andere. De stichting draagt de

naam van zijn moeder als eerbetoon aan de belangrijke rol die

vrouwen spelen in de Arabische samenleving.

Nu 35 jaar later, is de Lutfia Rabbani Foundation nog volop

actief met hetzelfde doel en heeft sinds de oprichting meer dan

350 studenten gesteund met beurzen. Er zijn verschillende

belangrijke conferenties georganiseerd over onder andere

samenwerking op gebied van water en milieu, de positie van

vrouwen in de samenleving en over onderwijs. Ook zijn meerdere

samenwerkingsverbanden aangegaan met organisaties

als AIESEC (een internationale studentenorganisatie), de

vereniging van Arabische-Europese Universiteiten (AEUA) en

andere organisaties. Verder heeft de stichting in samenwerking

met anderen onderwijsbeurzen opgezet die gericht zijn op

het ontwikkelen van ondernemerschap. De Lutfia Rabbani

Foundation is een non-profit stichting zonder politiek of religieus

oogmerk en is in Nederland erkend als een culturele instelling

met een ANBI status.

Drie invalshoeken

De stichting streeft ernaar haar doelen te bereiken vanuit

drie invalshoeken. Allereerst worden aan Arabische en

Nederlandse studenten beurzen verstrekt om hun educatieve

en culturele ervaring te vergroten door een verblijf in elkaars

land van herkomst. Daarnaast wordt ingezet op het tot

stand brengen van een dynamische dialoog over belangrijke

onderwerpen die rechtstreeks verband houden met de Euro-

Arabische betrekkingen. Ook worden verschillende culturele

en educatieve projecten georganiseerd en ondersteund

ter bevordering van wederzijds begrip, uitwisseling en

samenwerking tussen de beide regio’s. De afgelopen 35

In het cliëntartikel staat dit keer Lutfia Rabbani Foundation uit Den Haag centraal. Deze Stichting bevordert al meer dan 35

jaar uitwisseling, dialoog en wederzijds begrip tussen Europa en de Arabische wereld.

Fotograaf: Yazan Al Khalili (2014, student

met studiebeurs uit Palestina, Rietveld

Academy, Master in Fine Arts)

Sharaf DarZaid -Sharaf DarZaid

(2011, student met studiebeurs uit

Palestina, Hogeschool voor de Kunsten

Utrecht, Master in Arts Management)

11

BEURSVISIE | LUTFIA RABBANI FOUNDATION

jaar heeft de Lutfia Rabbani Foundation gefungeerd als brug

tussen Europa en de Arabische wereld.

het belang van onDerwijs en uitwisseling

De Lutfia Rabbani Foundation is ervan overtuigd dat door een

goede kwaliteit onderwijs en een open blik ten opzichte van elkaar

een rechtvaardiger, gelijkwaardiger en meer tolerante wereld

kan ontstaan. Europa en de Arabische wereld zijn geografische

en culturele buren. Als zodanig is het van groot belang dat de

verschillen tussen beide gebieden worden overbrugd en dat de

nieuwe generaties elkaar begrijpen, accepteren en dat er meer

dialoog en begrip tussen hen ontstaat.

investeren in De toekomst van onze kinDeren

De belangrijkste activiteit van de Lutfia Rabbani Foundation

is het door middel van studiebeurzen ondersteunen van

Nederlandse en Arabische studenten die hierdoor elkaars land

en cultuur leren kennen en onze toekomstige ‘ambassadeurs’

worden.

Er zijn vier soorten beurzen:

- Post graduate studiebeurs, bestemd voor Nederlandse en

Arabische studenten die toegelaten zijn tot een Masters of

Ph.D. programma van een universiteit in elkaars land.

- Reisbeurs op cultureel, educatief of professioneel gebied,

bestemd voor Arabische en Nederlandse werkenden en

studenten.

- Beurs voor Arabische studenten die zijn toegelaten tot het

prestigieuze zomerprogramma van The Hague Academy of

International Law dat is gehuisvest in het Vredespaleis.

- Beurs voor Arabische studenten die zijn toegelaten tot het

MBA programma van Nyenrode.

Er worden geen voorwaarden verbonden aan de studierich-

tingen. Wat doorslaggevend is, is het maatschappelijke ver-

schil dat de persoon met zijn of haar studie of reis kan maken.

hun woorDen bepalen onze impact

De studenten zijn onze toekomstige ‘ambassadeurs’. Uit berich-

ten en verslagen van onze studenten kunnen wij het succes van

onze activiteiten afleiden. Dit is wat zij ons schrijven:

“I read somewhere that “the more you know, the more you get

tired.” But it was different for me; the more I knew, the stronger

I felt, the more eager I was to use what I had gained to serve my

people and my country.” - Walaa Shehada, Palestina, student

aan het Instituut voor Sociale Studies, Erasmus Universiteit.

“The warmth of the welcome I received; the toughness (but

also beauty) of the lives I have shared for a short while; and the

inevitable self-reflection and self-improvement that comes with

the protracted confrontation with another culture and socio-

economic setting have been a life-changing experience.” - Nora

Stel, Nederland, reisbeurs naar Libanon voor Ph.D. onderzoek

Wilt u meer weten over de Lutfia Rabbani Stichting of

persoonlijk kennismaken? Neemt u dan contact op met:

Lutfia Rabbani Foundation

Mevrouw Joumana Zein El Khoury, directeur

Amaliastraat 3-5

2514 JC Den Haag

Tel: 070 365 88 33

www.rabbanifoundation.org

Studenten Nour Project (2013) – Elk jaar mogen 30 studenten van Nederlandse Universiteiten in de zomer kennis maken met de Arabische Wereld d.m.v. professionele trainingen.

BEURSVISIE | FONDSEN IN HET KORT

Fondsen in het kortDooRBaRtGRoot

Koersenper30juni2014

12

AJAX € 9,30

De Amsterdamsche Football Club Ajax is opgericht op 18 maart 1900.

Palmares: 33x het landskampioenschap, 18x de KNVB beker, 8x de Johan

Cruijff Schaal, 4x de Europacup 1 (Champions League), 1x de Europacup

2 (beker voor bekerwinnaars), 1x de UEFA Cup, 3x de Europese Super

Cup en 2x de Wereldbeker.

Ajax is de meest succesvolle voetbalclub van Nederland. Met o.a. de legen-

darische voetballers Johan Cruijff, Johan Neeskens en Ruud Krol, en Rinus

Michels en Stefan Kovâcs als coach veroverde Ajax in begin jaren zeventig de

harten van vele voetballiefhebbers wereldwijd met de introductie van totaal-

voetbal. In de jaren negentig werd onder leiding van Louis van Gaal tweemaal

de Champions League-finale gehaald en voor de vierde keer in de clubge-

schiedenis werd de meest prestigieuze voetbalprijs aan het palmares toege-

voegd. Hiermee behoort Ajax nog steeds tot één van de meest succesvolle

clubteams in Europa. De club heeft sinds 1998 een notering aan de Euronext

Amsterdam. Ajax heeft over het boekjaar 2012/2013 een nettowinst gereali-

seerd van EUR 18,2 miljoen. De omzet bedroeg EUR 105,6 miljoen. Hiervan

wordt EUR 46,2 miljoen behaald uit voetbal (recettes, seizoenkaarten e.d.) ,

EUR 25,2 miljoen uit sponsoring, EUR 20,3 miljoen uit televisie-opbrengsten

en EUR 27,1 miljoen vanuit UEFA Champions League-inkomsten. Het eigen

vermogen bedraagt EUR 71,8 miljoen. Ajax heeft 269 mensen in dienst die ge-

zamenlijk EUR 46,9 miljoen aan salaris ontvangen. De club verwacht over het

lopende jaar wederom een positief resultaat te realiseren. Tot en met het derde

kwartaal werd op een omzet van EUR 80 miljoen een operationeel resultaat

van EUR 17,7 miljoen gerealiseerd. Met 73% van de aandelen in bezit van de

Vereniging Ajax en nog circa 20% in vaste handen is de verhandelbaarheid van

het aandeel zeer beperkt.

MANCHESTER UNITED FC $ 17,45

Manchester United Football Club is in 1878 onder de naam Newton Heath

L & YR opgericht. Palmares: 20x het landskampioenschap, 11x de FA

Cup, 20x het Community Shield, 3x de Europacup 1 (Champions League),

1x de Europacup 2 (beker voor bekerwinnaars), 1x de Europese Super

Cup en 2x de Wereldbeker.

Manchester United is de meest succesvolle professionele voetbalorganisatie

uit de geschiedenis van het Engelse voetbal. De club is groot geworden direct

na de tweede wereldoorlog onder leiding van de legendarische manager Matt

Busby die met voornamelijk spelers uit de eigen jeugd het eerste kampioen-

schap in 1952 binnenhaalde. 6 februari 1958 is een zwarte dag uit de club-

geschiedenis, waar bij een vliegtuigongeluk 22 mensen, waaronder een groot

deel van de spelers, het leven lieten. Na de tragedie formeerde Matt Busby

een nieuw team onder aanvoering van Bobby Charlton (overlevende van de

ramp) en werd tien jaar na dato, met spelers als Denis Law en George Best de

eerste Europacup 1 behaald na een overwinning tegen Benfica van Eusebio.

Vervolgens moest de club 31 jaar wachten totdat opnieuw de meest belangrijke

prijs van Europa werd gewonnen. Dit gebeurde onder leiding van manager Alex

Ferguson. In 1991 kreeg de club een notering aan de London Stock Exchange

om er vervolgens in 2005, na voor GBP 800 miljoen te zijn aangekocht, weer

van te verdwijnen. Sinds augustus 2012 is de club genoteerd aan de New York

Stock Exchange. Manchester United heeft over boekjaar 2012/2013 een net-

towinst behaald van GBP 17,2 miljoen. De omzet bedroeg GBP 363,2 miljoen.

Hiervan wordt GBP 109,1 miljoen behaald uit voetbal (recettes, seizoenkaar-

ten e.d.), GBP 101,6 behaald uit televisie-opbrengsten (incl. UEFA Champions

League) en GBP 90,9 miljoen uit sponsoring. Voor het lopende boekjaar wordt

een koerswinst van GBP 0,18 per aandeel verwacht.

7,50

8,00

8,50

9,00

9,50

10,00

jan-14 mrt-14 mei-14 jul-14

Koersverloop AFC AJAX (EUR) Bron: BtCC / Bloomberg

14

15

16

17

18

19

jan-14 mrt-14 mei-14 jul-14

Koersverloop Manchester United (USD)

Bron: BtCC / Bloomberg

13

BEURSVISIE | FONDSEN IN HET KORT

JUVENTUS € 0,223

“La Vecchia Signora” (De Oude Dame) is op 1 november 1897 opgericht

door studenten van het Massimo d’Azeglio Lyceum in Turijn. Palmares: 30x

het landskampioenschap, 9x de Coppa Italia, 6x de Supercoppa, 2x de Eu-

ropacup 1 (Champions league), 1x de Europacup 2 (beker voor bekerwin-

naars), 3x de UEFA Cup, 2x de Europese Super Cup en 2x de Wereldbeker.

Juventus is de meest succesvolle club in Italië. In 1923 werd Edoardo Agnelli,

zoon van de oprichter van FIAT, voorzitter van Juventus. Hiermee begon de

bemoeienis van de Agnelli familie met de club. Op dit moment is zijn kleinzoon

Andrea Agnelli voorzitter. Exor, het beleggingsvehikel van de Agnelli familie, be-

zit 63,8% van de aandelen. Juventus kreeg eind 2001 een notering aan de

beurs in Milaan. Pas eind jaren zeventig begonnen de Europese successen

onder leiding van coach Giovanni Trapattoni met spelers als Roberto Bettega

en Dino Zoff. De eerste Europacup 1 werd op 29 mei 1985 behaald. Een be-

nutte penalty van Michel Platini bezegelde de zege, welke werd overstemd door

het drama voorafgaand aan de wedstrijd in het Heizelstadion in Brussel. In het

gedrang door toedoen van de supporters van tegenstander Liverpool lieten

39 mensen die dag het leven. In totaal speelde de club zeven Europacup 1

finales (Champions league), waarvan er vijf werden verloren. In 1996 behaalde

Juventus zijn tweede zege, pas na het nemen van strafschoppen, tegen Ajax

onder leiding van trainer Marcello Lippi met spelers als Alessandro Del Piero en

Didier Deschamps (huidig bondscoach Frankrijk). In het boekjaar 2012/2013

boekte Juventus een nettoverlies van EUR 15,9 miljoen op een omzet van EUR

283,8 miljoen. De club behaalde ruim EUR 38 miljoen uit ticketverkopen, EUR

163,4 miljoen uit televisie-opbrengsten en EUR 52,5 miljoen uit sponsoring. De

clubleiding verwacht het lopende boekjaar, dankzij investeringen in de selectie,

een groter verlies te rapporteren dan in het afgelopen boekjaar.

BORUSSIA DORTMUND € 4,722

Ballspiel-Verein Borussia Dortmund is op 19 december 1909 opgericht.

Palmares: 8x landskampioen, 3x de DFB Pokal, 5x de DFL Supercup, 1x

de Champions league, 1x de Europacup 2 (beker voor bekerwinnaars) en

1x de wereldbeker.

Ondanks dat Bayern München de meest succesvolle Duitse voetbalorgani-

satie is, was het Borussia Dortmund die als eerste Duitse voetbalclub een

Europese prijs veroverde. In 1966 wonnen de Duitsers de finale van de Euro-

pese beker voor bekerwinnaars tegen Liverpool. In de jaren negentig behaalde

Borussia Dortmund zijn meest aansprekende successen, met als hoogtepunt

het winnen van de Champions League. Onder leiding van Ottmar Hitzfeld met

spelers als Jürgen Kohler, Andreas Möller en clubicoon Lars Ricken versloeg

men in 1997 Juventus met 3-1. Borussia Dortmund verkreeg op 31 oktober

2000 een beursnotering aan de beurs in Frankfurt. Het huidige management

is in staat geweest om, na het bijna faillissement in 2005, een goede balans

te vinden tussen financiële en sportieve belangen. De club heeft de afgelopen

jaren, zonder het aangaan van nieuwe schulden, de omzet weten te verhogen

en sportieve successen weten te behalen. In het boekjaar 2012/2013 boekte

Borussia Dortmund een omzet van EUR 305 miljoen en behaalde het een net-

towinst van EUR 51,2 miljoen. De club behaalde uit voetbalgerelateerde activi-

teiten EUR 44,7 miljoen aan inkomsten. Verder leverde sponsoring EUR 69,5

miljoen op en behaalde de club EUR 87,6 miljoen uit televisie-opbrengsten.

Mede door het behalen van de Champions League-finale en inkomsten uit

transfergelden wist Borussia Dortmund in het afgelopen boekjaar een record-

winst van EUR 0,83 per aandeel te realiseren. In tegenstelling tot veel voet-

balorganisaties, die vaak in vaste handen zijn, heeft Borussia Dortmund op de

beurs een vrije verhandelbaarheid van meer dan 80.

Na dit weekend is bekend welk land zich de komende vier jaar wereldkampioen voetbal

mag noemen. In Europa hebben 23 betaald voetbalorganisaties een beursnotering. In het

kader van de wereldkampioenschappen voetbal in Brazilië bespreken we dit kwartaal vier

Europese topclubs.

0,21

0,22

0,23

0,24

0,25

0,26

jan-14 mrt-14 mei-14 jul-14

Koersverloop Juventus Football Club (EUR)

Bron: BtCC / Bloomberg

3,50

3,75

4,00

4,25

4,50

4,75

jan-14 mrt-14 mei-14 jul-14

Koersverloop Borussia Dortmund (EUR)

Bron: BtCC / Bloomberg

14

BEURSVISIE | GLOBAL LIST

Global list 30juni2014

Op deze pagina’s vindt u een overzicht van grote beursgenoteerde ondernemingen. Voor elk aandeel wordt een aantal voor beleggers relevante, kerncijfers gegeven. De in het rood afgedrukte fondsen maken deel uit van onze vermogensbeheerportefeuilles.

Valuta Koers Rend 3 mnd Hoog 12 mnd Laag 12 mnd Div Rend WPA-13 WPA-14T KW-14T

EnergyBG GROUP GBp 1247,00 10,5% 1355,50 1006,00 1,6% 0,72 1,10 19,42BP GBp 515,20 6,4% 526,80 426,55 5,0% 1,24 0,81 10,93CHEVRON USD 130,55 9,7% 133,57 109,27 3,1% 11,18 10,72 12,17EXXON MOBIL USD 100,68 3,0% 104,61 84,79 2,6% 7,37 7,77 12,96FUGRO EUR 41,85 -5,1% 49,72 37,95 3,6% 5,29 2,81 14,90KONINKLIJKE OLIE EUR 30,26 13,7% 30,65 23,40 4,4% 2,60 3,64 11,38SBM OFFSHORE EUR 11,71 -11,3% 16,18 10,30 0,55 2,02 7,94SCHLUMBERGER USD 117,95 20,4% 118,13 71,84 1,2% 5,09 5,70 20,70TECHNIP EUR 80,31 9,1% 92,49 60,20 2,3% 5,06 4,61 17,42TOTAL EUR 53,29 11,3% 54,71 36,62 4,5% 3,73 6,41 11,38

MaterialsAIR LIQUIDE EUR 99,41 11,6% 100,10 83,45 2,3% 4,80 5,00 19,87AKZO EUR 53,11 -10,3% 61,09 42,47 2,7% 3,00 3,20 16,59ARCELOR MITTAL EUR 10,88 -7,4% 13,40 8,35 1,3% -1,46 0,63 23,60BASF EUR 84,94 5,3% 88,28 64,09 3,2% 5,27 5,89 14,43BAYER EUR 104,60 7,2% 106,80 79,81 2,0% 3,86 6,09 17,18BHP BILLITON AUD 36,00 -2,8% 39,79 30,76 5,2% 2,04 2,66 12,84DSM EUR 53,49 6,4% 60,19 45,62 3,1% 1,52 3,02 17,71LAFARGE EUR 63,36 8,9% 67,94 45,00 1,6% 2,09 2,99 21,20LINDE EUR 156,05 8,0% 158,45 130,90 1,9% 7,10 8,00 19,49RIO TINTO AUD 60,45 -5,3% 71,30 51,15 5,0% 1,98 5,18 11,05SYNGENTA CHF 328,30 -1,6% 396,70 302,10 3,0% 17,88 21,12 17,53

IndustrialsCapital GoodsABB CHF 20,39 -8,4% 23,99 19,22 3,4% 1,21 1,37 16,80GENERAL ELECTRIC USD 26,28 1,6% 28,09 22,76 3,2% 1,28 1,69 15,52KONE EUR 30,29 -0,9% 35,65 27,31 5,4% 1,37 1,56 19,45SCHNEIDER ELECTRIC EUR 68,32 6,6% 72,22 54,32 2,7% 3,43 4,07 16,78SIEMENS EUR 95,97 -2,2% 101,35 75,04 3,1% 5,08 6,60 14,54

Commercial ServicesADECCO CHF 72,75 0,4% 77,64 51,95 2,7% 3,09 3,84 15,62MANPOWER USD 84,85 3,8% 87,16 53,60 1,1% 3,69 5,19 16,36POSTNL EUR 3,45 2,8% 4,55 2,14 -0,39 0,44 7,94RANDSTAD EUR 39,94 -7,5% 49,85 31,42 2,4% 1,25 2,65 15,05TNT EXPRESS EUR 6,65 -7,5% 7,32 5,67 0,7% -0,22 0,33 19,98UPS USD 102,66 5,5% 105,37 85,18 2,5% 4,65 5,08 20,19

Consumer DiscretionaryConsumer GoodsBMW EUR 92,70 0,5% 94,39 64,44 2,8% 8,10 8,76 10,59LVMH EUR 140,70 4,8% 150,05 121,00 2,2% 6,87 7,58 18,56MCDONALDS USD 100,74 2,9% 103,78 92,22 3,2% 5,59 5,75 17,51PHILIPS EUR 23,22 -9,2% 28,31 20,70 3,4% 1,28 1,48 15,65KERING EUR 159,65 7,8% 185,15 136,95 2,3% 0,39 10,04 15,91PRICELINE.COM USD 1203,00 -3,9% 1378,96 831,11 37,17 52,17 23,06RICHEMONT CHF 92,85 8,7% 96,15 80,75 1,1% 3,71 4,01 19,07

RetailAMAZON USD 324,78 -5,3% 408,06 277,16 0,60 3,45 94,08HENNES & MAURITZ SEK 290,20 5,0% 300,70 225,30 3,3% 10,36 11,83 24,54HOME DEPOT USD 80,96 2,0% 83,20 72,21 2,1% 3,78 4,41 18,35INDITEX EUR 112,15 2,2% 121,49 94,46 2,1% 3,81 4,11 27,27TESCO GBp 281,05 -4,2% 382,00 278,50 5,8% 0,12 0,26 10,73WAL-MART USD 75,07 -2,2% 81,37 71,51 2,5% 4,90 5,18 14,50

MediaELSEVIER EUR 16,72 6,3% 16,94 12,76 3,0% 0,91 1,05 15,89VIACOM USD 86,75 -0,1% 89,30 67,44 1,4% 4,93 5,51 15,75THOMSON REUTERS USD 36,36 4,8% 38,73 32,36 3,6% 0,16 1,88 19,31WALT DISNEY USD 85,74 5,1% 86,07 60,41 1,0% 3,42 4,20 20,43WOLTERS KLUWER EUR 21,49 4,4% 22,33 16,20 3,3% 1,17 1,56 13,79

Consumer StaplesFood & BeverageKONINKLIJKE AHOLD EUR 13,66 -5,7% 14,72 11,31 11,8% 2,69 0,92 14,90ANHEUSER-BUSCH INBEV EUR 83,58 8,2% 85,55 65,95 2,5% 8,90 5,29 21,61CARREFOUR EUR 26,72 -5,8% 29,57 20,46 2,3% 1,82 1,57 17,02DANONE EUR 55,14 8,0% 60,45 48,33 2,6% 2,42 2,75 20,04DIAGEO GBp 1901,50 2,7% 2152,50 1691,00 2,9% 0,99 0,98 19,46NESTLE CHF 69,10 4,1% 72,05 60,50 3,1% 3,14 3,49 19,82PEPSICO USD 89,34 7,8% 90,24 77,01 2,6% 4,37 4,53 19,71PERNOD RICARD EUR 87,93 4,2% 94,83 78,82 1,9% 4,51 4,55 19,32UNILEVER EUR 31,93 7,5% 32,72 26,97 3,4% 1,71 1,61 19,83

Household & Personal CareCOLGATE USD 68,18 6,2% 69,47 56,94 2,0% 2,41 2,99 22,82L'OREAL EUR 125,30 5,1% 134,75 114,55 2,0% 4,95 5,41 23,15PROCTER & GAMBLE USD 78,59 -2,2% 85,82 73,61 3,1% 4,04 4,19 18,74RECKITT BENCKISER GBp 5080,00 3,5% 5280,00 4225,00 3,0% 2,42 2,59 19,58

Valuta Koers Rend 3 mnd Hoog 12 mnd Laag 12 mnd Div Rend WPA-13 WPA-14T KW-14T

Health CareASTRAZENECA GBp 4391,50 11,9% 4845,00 3086,50 4,3% 2,04 4,27 17,63ELI LILLY & CO USD 62,17 5,7% 63,38 47,53 3,2% 4,33 2,78 22,37GLAXOSMITHKLINE GBp 1575,00 -1,2% 1761,50 1528,00 5,6% 1,13 1,05 15,03JOHNSON & JOHNSON USD 104,62 6,8% 106,00 85,50 2,6% 4,92 5,89 17,75NOVARTIS CHF 80,95 9,0% 81,65 65,70 3,0% 3,76 5,30 17,21PFIZER USD 29,68 -7,1% 32,96 27,33 3,4% 3,23 2,24 13,23ROCHE CHF 264,80 0,3% 274,80 226,30 2,9% 13,16 14,97 17,69SANOFI-AVENTIS EUR 77,64 3,4% 81,15 68,29 3,6% 2,81 5,20 14,93

FinancialsBanksBANK OF AMERICA USD 15,37 -11,4% 18,03 12,73 0,3% 0,94 0,96 15,98BANCO BILBAO VIZCAYA ARGENTARIA

EUR 9,41 5,6% 9,99 6,18 3,9% 0,40 0,54 17,43

BANCO SANTANDER EUR 7,69 9,2% 7,93 4,81 7,9% 0,40 0,49 15,60BNP PARIBAS EUR 51,43 -10,6% 61,82 40,51 2,9% 3,69 3,98 12,91CREDIT SUISSE CHF 25,61 -9,3% 29,75 23,88 2,7% 1,22 2,01 12,74DEUTSCHE BANK EUR 25,82 -18,1% 38,15 25,47 2,8% 0,64 2,59 9,95ERSTE GROUP BANK EUR 23,94 -5,7% 29,78 18,75 0,8% -0,06 1,27 18,88HSBC GBp 599,00 -2,3% 761,40 587,40 5,6% 0,84 0,91 11,26SOCIETE GENERALE EUR 39,63 -15,1% 48,69 25,25 2,5% 2,40 4,09 9,69UBS CHF 16,45 -10,4% 19,33 15,41 1,5% 0,84 1,12 14,73

DiversifiedGOLDMAN SACHS USD 167,44 0,9% 181,13 149,28 1,3% 16,34 15,40 10,87ING EUR 10,42 -1,5% 11,04 6,90 0,71 1,06 9,80JPMORGAN CHASE & CO USD 57,62 -5,0% 61,48 50,06 2,7% 4,39 5,41 10,66

InsuranceAEGON EUR 6,40 -5,2% 6,99 5,12 3,4% 0,29 0,68 9,40ALLIANZ EUR 122,40 -0,8% 134,40 106,55 4,3% 13,23 13,68 8,95AXA EUR 17,58 -7,6% 20,64 14,79 4,6% 1,76 2,10 8,39

ITSoftware&ServicesACCENTURE USD 80,84 1,6% 85,88 69,78 2,3% 5,08 4,53 17,86ADOBE USD 72,36 9,8% 74,69 44,70 0,58 1,23 58,97GOOGLE USD 575,28 1,4% 604,83 502,80 26,77 21,49

MICROSOFT USD 41,70 0,7% 42,29 30,84 2,6% 2,61 2,71 15,42ORACLE USD 40,53 -2,3% 43,19 29,95 1,2% 2,42 3,16 12,81

Hardware & EquipmentAPPLE USD 92,93 20,1% 95,05 57,32 1,9% 5,72 6,32 14,70CISCO SYSTEMS USD 24,85 7,6% 26,49 20,22 2,8% 1,87 2,04 12,20HEWLETT PACKARD USD 33,68 1,4% 35,20 20,25 1,8% 2,64 3,71 9,07IBM USD 181,27 -6,8% 200,94 172,19 2,2% 15,06 17,87 10,14INTEL USD 30,90 18,9% 31,00 21,89 2,9% 1,94 2,08 14,83NOKIA EUR 5,60 7,0% 5,83 2,75 6,6% -0,17 0,22 25,69

Telecom ServicesAT&T USD 35,36 0,8% 36,86 31,74 5,1% 3,39 2,65 13,36KPN EUR 2,61 0,9% 2,81 1,54 -0,07 0,08 32,66TELEFONICA EUR 12,62 9,6% 13,14 9,56 5,9% 1,01 0,87 14,55VODAFONE GBp 195,85 -11,1% 252,30 188,95 35,6% 2,24 0,07 29,67

UtilitiesEON EUR 15,12 6,1% 15,25 11,82 4,0% 1,12 0,93 16,27GDF-SUEZ EUR 20,14 1,6% 21,19 14,70 7,4% -3,94 1,37 14,66RWE EUR 31,43 6,6% 32,12 20,48 3,2% -4,49 2,21 14,22

VastgoedCORIO EUR 37,55 12,2% 38,59 28,65 5,7% -2,57 2,51 14,98UNIBAIL-RODAMCO EUR 213,15 13,6% 213,40 167,40 4,2% 13,40 10,85 19,64WERELDHAVE EUR 68,96 11,1% 69,04 49,11 4,8% 1,82 3,44 20,07

Div Rend dividend van het afgelopen boekjaar gedeeld door de koers

KW koers - winstverhouding

Hoog 12 mnd de hoogste koers in de afgelopen 12 maanden

Laag 12 mnd de laagste koers in de afgelopen 12 maanden

Rend 3 mnd procentuele koersontwikkeling in het afgelopen kwartaal in de Valuta van notering

T taxatie

15

BEURSVISIE | GLOBAL LIST

Op deze pagina’s vindt u een overzicht van grote beursgenoteerde ondernemingen. Voor elk aandeel wordt een aantal voor beleggers relevante, kerncijfers gegeven. De in het rood afgedrukte fondsen maken deel uit van onze vermogensbeheerportefeuilles.

Valuta Koers Rend 3 mnd Hoog 12 mnd Laag 12 mnd Div Rend WPA-13 WPA-14T KW-14T

EnergyBG GROUP GBp 1247,00 10,5% 1355,50 1006,00 1,6% 0,72 1,10 19,42BP GBp 515,20 6,4% 526,80 426,55 5,0% 1,24 0,81 10,93CHEVRON USD 130,55 9,7% 133,57 109,27 3,1% 11,18 10,72 12,17EXXON MOBIL USD 100,68 3,0% 104,61 84,79 2,6% 7,37 7,77 12,96FUGRO EUR 41,85 -5,1% 49,72 37,95 3,6% 5,29 2,81 14,90KONINKLIJKE OLIE EUR 30,26 13,7% 30,65 23,40 4,4% 2,60 3,64 11,38SBM OFFSHORE EUR 11,71 -11,3% 16,18 10,30 0,55 2,02 7,94SCHLUMBERGER USD 117,95 20,4% 118,13 71,84 1,2% 5,09 5,70 20,70TECHNIP EUR 80,31 9,1% 92,49 60,20 2,3% 5,06 4,61 17,42TOTAL EUR 53,29 11,3% 54,71 36,62 4,5% 3,73 6,41 11,38

MaterialsAIR LIQUIDE EUR 99,41 11,6% 100,10 83,45 2,3% 4,80 5,00 19,87AKZO EUR 53,11 -10,3% 61,09 42,47 2,7% 3,00 3,20 16,59ARCELOR MITTAL EUR 10,88 -7,4% 13,40 8,35 1,3% -1,46 0,63 23,60BASF EUR 84,94 5,3% 88,28 64,09 3,2% 5,27 5,89 14,43BAYER EUR 104,60 7,2% 106,80 79,81 2,0% 3,86 6,09 17,18BHP BILLITON AUD 36,00 -2,8% 39,79 30,76 5,2% 2,04 2,66 12,84DSM EUR 53,49 6,4% 60,19 45,62 3,1% 1,52 3,02 17,71LAFARGE EUR 63,36 8,9% 67,94 45,00 1,6% 2,09 2,99 21,20LINDE EUR 156,05 8,0% 158,45 130,90 1,9% 7,10 8,00 19,49RIO TINTO AUD 60,45 -5,3% 71,30 51,15 5,0% 1,98 5,18 11,05SYNGENTA CHF 328,30 -1,6% 396,70 302,10 3,0% 17,88 21,12 17,53

IndustrialsCapital GoodsABB CHF 20,39 -8,4% 23,99 19,22 3,4% 1,21 1,37 16,80GENERAL ELECTRIC USD 26,28 1,6% 28,09 22,76 3,2% 1,28 1,69 15,52KONE EUR 30,29 -0,9% 35,65 27,31 5,4% 1,37 1,56 19,45SCHNEIDER ELECTRIC EUR 68,32 6,6% 72,22 54,32 2,7% 3,43 4,07 16,78SIEMENS EUR 95,97 -2,2% 101,35 75,04 3,1% 5,08 6,60 14,54

Commercial ServicesADECCO CHF 72,75 0,4% 77,64 51,95 2,7% 3,09 3,84 15,62MANPOWER USD 84,85 3,8% 87,16 53,60 1,1% 3,69 5,19 16,36POSTNL EUR 3,45 2,8% 4,55 2,14 -0,39 0,44 7,94RANDSTAD EUR 39,94 -7,5% 49,85 31,42 2,4% 1,25 2,65 15,05TNT EXPRESS EUR 6,65 -7,5% 7,32 5,67 0,7% -0,22 0,33 19,98UPS USD 102,66 5,5% 105,37 85,18 2,5% 4,65 5,08 20,19

Consumer DiscretionaryConsumer GoodsBMW EUR 92,70 0,5% 94,39 64,44 2,8% 8,10 8,76 10,59LVMH EUR 140,70 4,8% 150,05 121,00 2,2% 6,87 7,58 18,56MCDONALDS USD 100,74 2,9% 103,78 92,22 3,2% 5,59 5,75 17,51PHILIPS EUR 23,22 -9,2% 28,31 20,70 3,4% 1,28 1,48 15,65KERING EUR 159,65 7,8% 185,15 136,95 2,3% 0,39 10,04 15,91PRICELINE.COM USD 1203,00 -3,9% 1378,96 831,11 37,17 52,17 23,06RICHEMONT CHF 92,85 8,7% 96,15 80,75 1,1% 3,71 4,01 19,07

RetailAMAZON USD 324,78 -5,3% 408,06 277,16 0,60 3,45 94,08HENNES & MAURITZ SEK 290,20 5,0% 300,70 225,30 3,3% 10,36 11,83 24,54HOME DEPOT USD 80,96 2,0% 83,20 72,21 2,1% 3,78 4,41 18,35INDITEX EUR 112,15 2,2% 121,49 94,46 2,1% 3,81 4,11 27,27TESCO GBp 281,05 -4,2% 382,00 278,50 5,8% 0,12 0,26 10,73WAL-MART USD 75,07 -2,2% 81,37 71,51 2,5% 4,90 5,18 14,50

MediaELSEVIER EUR 16,72 6,3% 16,94 12,76 3,0% 0,91 1,05 15,89VIACOM USD 86,75 -0,1% 89,30 67,44 1,4% 4,93 5,51 15,75THOMSON REUTERS USD 36,36 4,8% 38,73 32,36 3,6% 0,16 1,88 19,31WALT DISNEY USD 85,74 5,1% 86,07 60,41 1,0% 3,42 4,20 20,43WOLTERS KLUWER EUR 21,49 4,4% 22,33 16,20 3,3% 1,17 1,56 13,79

Consumer StaplesFood & BeverageKONINKLIJKE AHOLD EUR 13,66 -5,7% 14,72 11,31 11,8% 2,69 0,92 14,90ANHEUSER-BUSCH INBEV EUR 83,58 8,2% 85,55 65,95 2,5% 8,90 5,29 21,61CARREFOUR EUR 26,72 -5,8% 29,57 20,46 2,3% 1,82 1,57 17,02DANONE EUR 55,14 8,0% 60,45 48,33 2,6% 2,42 2,75 20,04DIAGEO GBp 1901,50 2,7% 2152,50 1691,00 2,9% 0,99 0,98 19,46NESTLE CHF 69,10 4,1% 72,05 60,50 3,1% 3,14 3,49 19,82PEPSICO USD 89,34 7,8% 90,24 77,01 2,6% 4,37 4,53 19,71PERNOD RICARD EUR 87,93 4,2% 94,83 78,82 1,9% 4,51 4,55 19,32UNILEVER EUR 31,93 7,5% 32,72 26,97 3,4% 1,71 1,61 19,83

Household & Personal CareCOLGATE USD 68,18 6,2% 69,47 56,94 2,0% 2,41 2,99 22,82L'OREAL EUR 125,30 5,1% 134,75 114,55 2,0% 4,95 5,41 23,15PROCTER & GAMBLE USD 78,59 -2,2% 85,82 73,61 3,1% 4,04 4,19 18,74RECKITT BENCKISER GBp 5080,00 3,5% 5280,00 4225,00 3,0% 2,42 2,59 19,58

Valuta Koers Rend 3 mnd Hoog 12 mnd Laag 12 mnd Div Rend WPA-13 WPA-14T KW-14T

Health CareASTRAZENECA GBp 4391,50 11,9% 4845,00 3086,50 4,3% 2,04 4,27 17,63ELI LILLY & CO USD 62,17 5,7% 63,38 47,53 3,2% 4,33 2,78 22,37GLAXOSMITHKLINE GBp 1575,00 -1,2% 1761,50 1528,00 5,6% 1,13 1,05 15,03JOHNSON & JOHNSON USD 104,62 6,8% 106,00 85,50 2,6% 4,92 5,89 17,75NOVARTIS CHF 80,95 9,0% 81,65 65,70 3,0% 3,76 5,30 17,21PFIZER USD 29,68 -7,1% 32,96 27,33 3,4% 3,23 2,24 13,23ROCHE CHF 264,80 0,3% 274,80 226,30 2,9% 13,16 14,97 17,69SANOFI-AVENTIS EUR 77,64 3,4% 81,15 68,29 3,6% 2,81 5,20 14,93

FinancialsBanksBANK OF AMERICA USD 15,37 -11,4% 18,03 12,73 0,3% 0,94 0,96 15,98BANCO BILBAO VIZCAYA ARGENTARIA

EUR 9,41 5,6% 9,99 6,18 3,9% 0,40 0,54 17,43

BANCO SANTANDER EUR 7,69 9,2% 7,93 4,81 7,9% 0,40 0,49 15,60BNP PARIBAS EUR 51,43 -10,6% 61,82 40,51 2,9% 3,69 3,98 12,91CREDIT SUISSE CHF 25,61 -9,3% 29,75 23,88 2,7% 1,22 2,01 12,74DEUTSCHE BANK EUR 25,82 -18,1% 38,15 25,47 2,8% 0,64 2,59 9,95ERSTE GROUP BANK EUR 23,94 -5,7% 29,78 18,75 0,8% -0,06 1,27 18,88HSBC GBp 599,00 -2,3% 761,40 587,40 5,6% 0,84 0,91 11,26SOCIETE GENERALE EUR 39,63 -15,1% 48,69 25,25 2,5% 2,40 4,09 9,69UBS CHF 16,45 -10,4% 19,33 15,41 1,5% 0,84 1,12 14,73

DiversifiedGOLDMAN SACHS USD 167,44 0,9% 181,13 149,28 1,3% 16,34 15,40 10,87ING EUR 10,42 -1,5% 11,04 6,90 0,71 1,06 9,80JPMORGAN CHASE & CO USD 57,62 -5,0% 61,48 50,06 2,7% 4,39 5,41 10,66

InsuranceAEGON EUR 6,40 -5,2% 6,99 5,12 3,4% 0,29 0,68 9,40ALLIANZ EUR 122,40 -0,8% 134,40 106,55 4,3% 13,23 13,68 8,95AXA EUR 17,58 -7,6% 20,64 14,79 4,6% 1,76 2,10 8,39

ITSoftware&ServicesACCENTURE USD 80,84 1,6% 85,88 69,78 2,3% 5,08 4,53 17,86ADOBE USD 72,36 9,8% 74,69 44,70 0,58 1,23 58,97GOOGLE USD 575,28 1,4% 604,83 502,80 26,77 21,49

MICROSOFT USD 41,70 0,7% 42,29 30,84 2,6% 2,61 2,71 15,42ORACLE USD 40,53 -2,3% 43,19 29,95 1,2% 2,42 3,16 12,81

Hardware & EquipmentAPPLE USD 92,93 20,1% 95,05 57,32 1,9% 5,72 6,32 14,70CISCO SYSTEMS USD 24,85 7,6% 26,49 20,22 2,8% 1,87 2,04 12,20HEWLETT PACKARD USD 33,68 1,4% 35,20 20,25 1,8% 2,64 3,71 9,07IBM USD 181,27 -6,8% 200,94 172,19 2,2% 15,06 17,87 10,14INTEL USD 30,90 18,9% 31,00 21,89 2,9% 1,94 2,08 14,83NOKIA EUR 5,60 7,0% 5,83 2,75 6,6% -0,17 0,22 25,69

Telecom ServicesAT&T USD 35,36 0,8% 36,86 31,74 5,1% 3,39 2,65 13,36KPN EUR 2,61 0,9% 2,81 1,54 -0,07 0,08 32,66TELEFONICA EUR 12,62 9,6% 13,14 9,56 5,9% 1,01 0,87 14,55VODAFONE GBp 195,85 -11,1% 252,30 188,95 35,6% 2,24 0,07 29,67

UtilitiesEON EUR 15,12 6,1% 15,25 11,82 4,0% 1,12 0,93 16,27GDF-SUEZ EUR 20,14 1,6% 21,19 14,70 7,4% -3,94 1,37 14,66RWE EUR 31,43 6,6% 32,12 20,48 3,2% -4,49 2,21 14,22

VastgoedCORIO EUR 37,55 12,2% 38,59 28,65 5,7% -2,57 2,51 14,98UNIBAIL-RODAMCO EUR 213,15 13,6% 213,40 167,40 4,2% 13,40 10,85 19,64WERELDHAVE EUR 68,96 11,1% 69,04 49,11 4,8% 1,82 3,44 20,07

Div Rend dividend van het afgelopen boekjaar gedeeld door de koers

KW koers - winstverhouding

Hoog 12 mnd de hoogste koers in de afgelopen 12 maanden

Laag 12 mnd de laagste koers in de afgelopen 12 maanden

Rend 3 mnd procentuele koersontwikkeling in het afgelopen kwartaal in de Valuta van notering

T taxatie

TenCateActueel

In Ten Cate Actueel houden wij u graag op de hoogte van de ontwikkelingen in de organisatie binnen de bank.

Wij zijn verheugd dat op 1 mei jl. Alexander Jägers is benoemd in de functie

van Compliance Officer bij Bank ten Cate & Cie. Alexander is al enkele jaren op

part-time basis werkzaam bij de bank in diverse functies. Na het behalen van

zijn Master diploma Rechtsgeleerdheid is Alexander geïnteresseerd geraakt in

het bank- en effectenrecht en compliance. Hij gaat hiertoe additionele oplei-

dingen volgen die hem hierin verder specialiseren.

Compliance is een belangrijk thema binnen de financiële dienstverlening. Het

dekt het geheel van maatregelen dat zich richt op de implementatie, handha-

ving en naleving van externe wet- en regelgeving, alsmede op interne proce-

dures en gedragsregels die verband houden met integriteit van Bank ten Cate

& Cie. Het belangrijkste doel is het voorkomen van aantasting van de integriteit, alsmede financiële,

juridische en reputatieschade.

Voor u als cliënt van de bank is het goed om te weten dat de functie van Compliance Officer deel uit-

maakt van het beheersingsraamwerk.

Het eerste beheersingsniveau wordt gevormd door de direct verantwoordelijken binnen de organisatie.

Zij zijn direct verantwoordelijk voor risicomanagement en control van de processen binnen de bank.

Het tweede niveau wordt gevormd door functies die het (lijn)management ondersteunen bij de inrichting

van en het toezicht op de organisatie voor risicomanagement zoals Compliance.

Het derde niveau is de Interne Accountantsdienst. Deze functie wordt vervuld door Marieke van Maar-

seveen. Zij zorgt voor systematische controle op de beheersing van de risico’s die met de (bedrijfs)

activiteiten van Bank ten Cate & Cie N.V. samenhangen. Daarnaast draagt zij zorg voor een doeltref-

fende evaluatie van de adequaatheid en doeltreffendheid van het interne controlesysteem en overige

onderdelen van het governance systeem.

Wij wensen Alexander veel succes in deze belangrijke functie.