Best Practice beweegprogramma diabetes in de praktijk. Symposium RGF ZWN, 2012
-
Upload
nathanhutting -
Category
Documents
-
view
203 -
download
1
description
Transcript of Best Practice beweegprogramma diabetes in de praktijk. Symposium RGF ZWN, 2012
Best Practice Beweegprogramma diabetes in de praktijk
Drs. Nathan Hutting
Even voorstellen
• Promovendus / onderzoeker: Zelfmanagement en inzetbaarheid van werknemers met klachten van arm, nek en/of schouder; KANS duurzaam onder controle.
• Lectoraat Arbeid & Gezondheid Hogeschool van Arnhem en Nijmegen
• IQ Healthcare, UMC St Radboud
• Onderzoek: Premanipulatief onderzoek
• Fysiotherapeut / manueeltherapeut
• Jurylid Jaco den Dekker scriptieprijs
Ervaring diabetes mellitus
Artikelen• Effecten van lichamelijke inspanning op het metabool syndroom
Fysiopraxis, 2005
• Aandachtspunten bij een beweegprogramma diabetes mellitus type 2 Stimulus, 2008
• De mogelijke rol van fysiotherapeutische interventie bij de preventie van de diabetische voet ulcusStimulus, 2008
Ontwikkeling• Cursus Diabetes Mellitus
CME-Online, 2012
Ervaring diabetes mellitus
Presentaties• Lichamelijke inspanning en diabetes mellitus type 2: kansen en
aandachtspunten voor de fysiotherapeutFysiocongres, 2008
• De KNGF standaard beweeginterventie diabetes mellitus 2Minisymposium Diabetes RGF Groot Gelre, 2009
• Ketenzorg: ontdek je plek. Beweegprogramma DM2Nationale Diabetes Dag, 2012
• Best Practice Beweegprogramma diabetes in de praktijkFysiocongres, 2012
Ervaring diabetes mellitus
Werkgroepen• Ontwikkeling en deskundigheidsbevordering Beweegkuur
Beweegkuur 2008-2010
• Zelfmanagement en (hoog risico op) diabetesCBO, 2011
• Beschrijving uniforme aanpak cardiometabole risicofactoren en comorbiditeit’ bij diabetes mellitus, obesitas, (hoog risico op) hart- en vaatziekten en/of nierschade
NAD, 2012
• Update KNGF standaard beweeginterventie diabetes mellitus type 2KNGF, 2012
Ervaring diabetes mellitus
Inhoud
• Lichamelijke inspanning bij DM2
• Randvoorwaarden beweegprogramma DM2
• Doelstellingen beweegprogramma
• Standaard beweeginterventie DM2
• Gedragsverandering
• Opzet beweegprogramma
• Multidisciplinaire samenwerking
Diabetes mellitus type 2
www.diabetesfonds.nl
Diabetes mellitus type 2
• Insuline resistentie en /of onvoldoende insulinesecretie
• Chronische hyperglycaemie
• Wereldwijd grootste oorzaak van morbiditeit en mortaliteit
• Verwachting is dat kosten de komende 25 jaar zullen verdubbelen
• DM2 is deels te behandelen en te voorkomen door medicamenteuze behandeling en leefstijlveranderingen
Behandeling van diabetes mellitus type 2
Lichamelijke inspanning is een hoeksteen in de behandeling van diabetes mellitus type 2
Colberg et al., Diabetes Care 2010Praet & van Loon, Acta Diabetol 2009
Lichamelijke inspanning wordt niet voldoende gebruikt in de behandeling van diabetes
mellitus type 2
Colbelg, Clin Diabetes 2008
Effecten lichamelijke inspanning
Parameter Duurtraining Krachttraining
Lichaamsgewicht Geen of kleine verandering geen of kleine verandering
Totale percentage lichaamsvet kleine verandering kleine verandering
Buikvet matige afname matige afname
Botdichtheid kleine toename kleine toename
Spiermassa / vet vrije massa geen verandering toename
HbA1cmatige afname matige afname
Insuline gevoeligheid matige toename matige toename
Insuline niveau (nuchter) kleine afname kleine afnamea
Glucose tolerantie matige toename matige toename
KNGF standaard beweeginterventie diabetes mellitus type 2, 2009
Een combinatie van zowel duur- en krachttraining is effectiever dan duur- of krachttraining alleen.
Oliveira et al., Diabetes Res Clin Pract 2012
Zowel duurtraining als krachttraining verbeteren de glycemische controle bij patiënten met DM2.
Duurtraining kan daarom vervangen worden door krachttraining, zonder het positieve effect op de
glycemische controle te verminderen.
Hierdoor is een meer persoonlijke voorgeschreven trainingsprogramma, afgestemd op de behoeften en
mogelijkheden van de patiënt, mogelijk.
Van Dijk et al., Diabetologia 2012
Randvoorwaarden
Het beweegprogramma
Het beweegprogramma dient uiteindelijk gericht te zijn op een duurzame gedragsverandering en te bestaan uit:
• Inzicht geven in de mogelijkheden om te bewegen • Empowerment en versterken self-efficacy
• Opvoeren van de belasting en belastbaarheid
• Leren plezier te hebben in bewegen
KNGF standaard beweeginterventie diabetes mellitus type 2, 2009
Stroomschema
Stimuleren gedragsverandering
Diabetes beweeg-
programma
Attitude
Sociale invloed
Eigen effectiviteit
Intentie, plannen van
acties
Gezond beweeg- gedrag
Barrières
Model beïnvloeding determinanten gezond beweeggedrag
Aangepast naar Detaille et al., BMC Public Health 2010
Stimuleren gedragsverandering
Diabetes beweeg-
programma
Attitude
Sociale invloed
Eigen effectiviteit
Intentie, plannen van
acties
Gezond beweeg- gedrag
Barrières
Kennis en vaardigheden
Model beïnvloeding determinanten gezond beweeggedrag
Aangepast naar Detaille et al., BMC Public Health 2010
Stimuleren gedragsverandering
I-Change model in KNGF standaard beweeginterventie diabetes mellitus type 2, 2009
Intermezzo
• VO2 max • 25-50% erfelijk bepaalt• Na 25 jaar afname van 1% per jaar
Bjørn Dæhlie 90 ml/kg/min Miguel Indurain 88Lance Armstrong 84Nathan Hutting 78
Mannen leeftijd:
Zeer slecht
Slecht Redelijk Goed Zeer Goed Uitstekend
13 - 19 < 35.0 35.0 - 38.3 38.4 - 45.1 45.2 - 50.9 51.0 - 55.9 > 55.9
20 - 29 < 33.0 33.0 - 36.4 36.5 - 42.4 42.5 - 46.4 46.5 - 52.4 > 52.4
30 - 39 < 31.5 31.5 - 35.4 35.5 - 40.9 41.0 - 44.9 45.0 - 49.4 > 49.4
Stimuleren gedragsverandering
I-Change model in KNGF standaard beweeginterventie diabetes mellitus type 2, 2009
Het Beweegprogramma
Doelstelling BeweegFIT! Diabetes
Doelstelling van het BeweegFIT Diabetes beweegprogramma is een gezonde en actieve leefstijl op lange termijn.
Deelnemers leren hoe ze het beste kunnen bewegen en op welke punten men rekening moet houden met hun diabetes.
Na afloop van het programma kunnen deelnemers zelfstandig bewegen, individueel of bij een sportvereniging.
24
BeweegFIT!
Beweegprogramma Diabetes
Opzet beweegprogramma
• Medische gegevens
• Contra-indicaties
• Motivatie
• Meten gezondheidsparameters
• Fitheidstests
• Vragenlijsten
INTAKEINTAKE
BEWEEG-PLAN
BEWEEG-PLAN
GROEPS-TRAININGGROEPS-TRAINING
LOKAALAANBODLOKAALAANBOD
Opzet beweegprogramma
• Beweegdoelen vastleggen
• Individueel samengesteld
programma
INTAKEINTAKE
BEWEEG-PLAN
BEWEEG-PLAN
GROEPS-TRAININGGROEPS-TRAINING
LOKAALAANBODLOKAALAANBOD
Opzet beweegprogramma
• Onder begeleiding van fysiotherapeut
• Combinatie van duur- en krachttraining
• 6 weken 2x per week training
• Vervolgens 6 weken 1 x per week training
INTAKEINTAKE
BEWEEG-PLAN
BEWEEG-PLAN
GROEPS-TRAININGGROEPS-TRAINING
LOKAALAANBODLOKAALAANBOD
Er worden betere resultaten behaalt indien onder supervisie getraind wordt.
Gorden et al., Diabetes Res Clin Pract 2009Balducci et al., Arch Int Med 2010
Oliveira et al., Diabetes Res Clin Pract 2012
Korte dagelijkse lichamelijke inspanning is even effectief als langer aangehouden inspanning om
de andere dag.
Van Dijk et al., Diabetes Care 2012
Patiënten met DM2 hebben vaak spierzwakte, cardiovasculaire co-morbiditeiten en een verminderde
inspanningscapaciteit.
Praet & Van Loon, J Appl Physiol 2007
Het is moeilijk inactieve patiënten met DM2 te laten deelnemen aan intensieve trainingsprogramma’s.
Dunstam et al., Diabetes Care 2005
Eenmalige lichamelijke inspanning met lage intensiteit verbetert de glycemische controle bij patiënten met DM2.
Manders et al., 2012
Opzet beweegprogramma
• Stimuleren bewegen in dagelijks leven
• Voorlichtingsbijeenkomst
• Contacten lokaal aanbod
• Follow-up
INTAKEINTAKE
BEWEEG-PLAN
BEWEEG-PLAN
GROEPS-TRAININGGROEPS-TRAINING
LOKAALAANBODLOKAALAANBOD
Samenwerking
PodotherapeutPodotherapeut
Lokaal sport- en beweegaanbodLokaal sport- en beweegaanbod
GewichtsconsulentGewichtsconsulent
DiëtistDiëtist
PraktijkondersteunerPraktijkondersteuner
SpecialistSpecialist
HuisartsHuisarts
Lokaal sport- en beweegaanbod
Bedankt voor uw aandacht