BeooRdeLinGS- en BeSLuiTvoRMinGSkadeR 3x3 - nkbv.nl · GRM/Stop or Go card • Schat gevolgen van...
Transcript of BeooRdeLinGS- en BeSLuiTvoRMinGSkadeR 3x3 - nkbv.nl · GRM/Stop or Go card • Schat gevolgen van...
Snow
card
(SC
of G
rafi
sche
Red
ucti
emet
hode
(GRM
)Ma
atre
gele
n om
het
ris
ico
te r
educ
eren
Typi
sche
Law
ines
itua
ties
(Law
inep
atro
nen)
BeooRdeLinGS- en BeSLuiTvoRMinGSkadeR 3x3
Go/No go
Risicocheck met controlevragen
Maatregelen om het risico te reduceren
Typische Lawinesituaties (Lawinepatronen)
Lawinegevaar inschatten
SC/GRMTypische herkenningstekensGevaar Typische verspreiding Tips
Het actuele lawinebericht
Duurt ca. 1-3 dagen•VerseSneeuwkanvooreen
plaatlawinezorgen
Duurt ca. 1-2 dagen•VerseIngeblazenSneeuw
kanvooreenplaatlawinezorgen
Gevaar verandert snel (uren)•Waterinsneeuwdekleidt totverzwakkingeneen NatteSneeuwlawine
Duurt dagen tot weken•Zwakkelageninsneeuwdek
metgebondenlagenerboven.Moeilijkherkenbaar!
•Windsporen•IngeblazenSneeuwkanhardofzachtzijn•Onregelmatigdiepwegzakkenbijhetsporen•Gebondensneeuw•Alarmtekens:vooralverse(spontane) plaatlawines,scheur-enbreukvorming
•Eriseenkritiekehoeveelheidversesneeuwgevallen
•Alarmteken:verse(spontane)plaatlawines
•Regen•Weinignachtelijkeuitstralingdoorbewolking•Hogetemperatuur/sterkezonnestraling•Diepwegzakkenindesneeuw•Alarmtekens:vooralspontanelawines
(plaatlawine/lossesneeuw)
•Zwakkeopbouwvanhetsneeuwdek•Alarmtekens:vooral“Woemm”-geluiden
•Gevaarlijkeplekkenzijn wijdverspreid•Meestalhoehoger,hoe
gevaarlijker
•Aanlijzijdevankommen/geulen/terreinsprongen
•Ophogerehellingenen rondkammen/graten•Ruimtelijksterkwisselend
•Diversewindrichtingen/hoogtes(afh.vanjaargetijdeentijdstipvandedag)
•Vaakinbuurtvanrotsendievooropwarmingzorgen
•Inhetbos
•Sneeuwarmegebieden/plekken
•Terreinveranderingen(vlaknaarsteil/randvankommen)
•Rotsendoordesneeuwheen•Noordhellingen
•Weiniguitwijkmogelijkheden
•OpwatvoorsneeuwlaagisdeVerseSneeuwgevallen?
•Kaneventueelomzeiltworden
•Verse“IngeblazenSneeuw”meestalvanaf30°gevaarlijk
•Vroegterugkerenvan jeroute/tocht•Wachtentotsneeuw weerkouderwordt•Pasopvoorgrote spontanelawines
•Lastigteherkennen•Eeneenvoudigsneeuw-
profielkanhelpen•Infooveropbouw
sneeuwdekuitlawine-berichtgebruiken
Weinignut
nuttig
Weinignut
Beperktnuttig
1. voorbereiding thuis Bepaaljeroute,tijdsplanningenalternatieven
3. op de helling Laatsterisicoafweging,spoorkeuze,voorzorgsmaatregelenofafzienvanderoute.
2. Tijdens de dag Observeerlokaleomstandighedengedurendedegeheledag
•Kieseenbijdeomstandigheden
passenderoute•Maakeentijdsplanning
HulpmiddelenNadrukopSnowcard/StoporGocard/Factorencheck/GRM
/ Afweging
Lawine-Patronen
SC/GRM
Beslissen!
Weer en sneeuw Mens
Lawinecondities(voorspellinginbulletin)
Wie?Aantaltochtgenoten?
Terrein
KaartKritiekepassages
Welke route/tocht is mogelijk?
•Besluitopbasisvanbeschikbareinformatie,
Lawine-PatronenofSC/GRM/StoporGocard
•Schatgevolgenvaneventuelelawinein
Beslissen!
Weer en sneeuw Mens
Lawineprobleem?Zicht?
TactiekWaarneming
Terrein
Groottevandehelling,kansopval,terraintraps
Is de hellingveilig? Zo ja, hoe?
Beslissen!
Weer en sneeuw Mens
Actuelelawinecondities(observatieterplekke)
lawinepieper/LVS-checkErvaring
Terrein
Vergelijkverschillenderouteopties
Welke route(s) zijn mogelijk?
•Komtdevoorbereidingthuismetdewerkelijk-heidovereen?
•Ziejealarmtekens?•Watzijndeomstandig-
hedenopvergelijkbarehellingen?
/ Afweging
HulpmiddelenLawine-PatronenenSnowcard/StoporGocard/Factorencheck/
GRMzijngelijkwaardig
/ Afweging
HulpmiddelenNadrukop
Lawine-Patronen
Refle
ctie
K
ijkte
rug
opje
rout
e/af
dalin
gen
deg
enom
enb
eslis
singe
n:zo
uje
hetw
eerz
odoe
n?
naderoute/afdaling
Alleexpositiesenterreinvormen
Hetlawineberichtgeeft(regionale)informatieoversneeuw-enlawinecondities.Letop:lokaleafwijkingenzijnmogelijkenregio‘szijnnietstrakafgebakend.
Lawinebericht check je dagelijks op: avalanches.org / lawinedienst.nl
Hetactuelelawinegevaar(niveau1t/m5)hangtafvan:•De kans om lawines te veroorzaken(stabiliteit
sneeuwdekenmenselijkinvloed)•Hetpercentage gevaarlijke hellingenbinneneengebied•Grootte(volume)enaard vanpotentiëlelawines
Deinformatieinhetlawineberichtinterpreteerjeenonthoudjevolgenshetwelk?-waar?-wat?-schema
N
S
OW
NW NO
SW SO
3 20002
Waar? – zijn de gevaarlijke plekken
Wat? – is de oorzaak van het gevaar
Voorbeeld:gevaarlijkstehellingenvannoordwesttotnoordoost
Voorbeeld:boven2000m:schaal3,daaronderschaal2
Bijkammenengraten
Versesneeuw “IngeblazenSneeuw”
Nattesneeuw(temperatuur-
stijging)
Zwakkelageninsneeuwdek
Schaduwhellingen Geulen
Lawinetreedtopbijgrotebelasting
Eenkleinebelastingisvoldoendeomlawineteveroorzaken
Hoogte -
Oorzaak
Terrein
Expositie -
Belasting sneeuwdek33
33
2
3
3
22
23 3
WeLk? – lawinegevaar is er
Specifiekeregionaleafwijkingeninhetlawinegevaar
Hetactueellawinegevaarvanhetalgemenelawinebericht
Algemeen
1 2 3 4 5
Drie vragen m.b.t. de Risicocheck (waarschijnlijkheid)
1) Wat is het lawinegevaar (schaal 1 t/m 5)? Haaljeinfouithetlawinebericht
2) Hoe steil is het steilste deel van de helling? Bepaalhetsteilstedeel(minimaal20x20mgroot)binnen hetbereikvandegeplanderoute.Hetbereikis afhankelijkvanhetlawinegevaar: Bij1>Directrondomjeroute/spoor Bij2>20-40meterrondjeroute Bij3>Gehelehellingendeelsdeaangrenzendehellingen Bij4>Gehelehellingendewijdeomgeving
3) Is de expositie/vorm van de helling gunstig of ongunstig? Nietzekervanjezaak?Gauitvanongunstig!
Beslissen
Gering risico
Pas OpAfstandhouden+kleinegroepen
Hoogrisico
Verse Sneeuw(“Neuschnee”)
Wachten
Ingeblazen Sneeuw(”Triebschnee”)
Uitwijken
Natte Sneeuw(“Nassschnee”)
VroegthuisLetopbijregen!
Oude Sneeuw(“Altschnee”)
Defensieveplanning
Algemene maatregelen Terrein•Kennisvanhetlaatsteweer-enlawinebericht•Routeplanning•Informeerderdenoverplan(bijv.briefjeonder voorruit)•LVS/lawinepieperaltijdopzenden(controlevoor vertrek).Schepensondemee.•Continunieuwebeoordelingvan:weer,sneeuw, terrein,tochtgenoten,tijdsschema.
Weer en sneeuw•Kritischebeoordelingvanverseophopingenvan IngeblazenSneeuw•Temperatuurverloopgedurendededagen stralingsintensiteitindegatenhouden•Bijmistofslechtzichtinsteil,onbekendterrein tijdensenbijongunstigeomstandigheden:ganiet oppad/omkeren/omgaan
•Sleutelpassagesenextreemsteilehellingenéénvooréénskiën•Steilstedeelvanhellingenvermijden•Terreinwaarrotsendoorsneeuwstekenencouloirsvermijden
Algemene maatregelen•Afstandhoudenomsneeuwdekteontlasten(minstens10mbij stijgen,inafdalingmeer).Oféénvoorééndehellingafdalen•Kieseen(veilige)corridorwaarbinnenjeafdaalt,ski/boardmet minimalebelasting,vermijdvallen•Stopopveiligeplekken(SafetySpots)
Gunstige expositie42° 41° 40° 39° 38° 37° 36° 35° 34° 33° 32° 31° 30° 29° 28° 27°
Hel
lings
hoek
Lawinegevarenschaalg
2matig
3aanzienlijk
4groot1
klein
42° 41°
40° 39°
38° 37°
36° 35°
34° 33°
32° 31°
30° 29°
28° 27°
2matig 3
aanzienlijk 4groot
1klein
Ongunstige expositie
Hel
lings
hoek
Lawinegevarenschaal
Grafische Reductiemethode (GRM)*
SnowCard (SC)*
klein
extreemsteil
ergsteil
steil
matigsteil
40°
35°
30°
matig aanzienlijk groot
terreinvanaf30°=potentieellawineterrein
Weinigervaring?Blijfdanonderdestippellijn
*StoporGocardenFactorencheckkunnenookgebruiktworden.
Regionaal
Lawine-Patronen
Lawine-Patronen
SC/GRM
SC/GRM
/
ColofonLawinegevaar!iseenuitgavevandeNKBV,KoninklijkeNederlandseKlim-enBergsportVereniging.
Bron:DeutscherAlpenverein(DAV)Vertaler/bewerker: HaraldSwenRedactie: EstervanVeenVormgeving: MajorieKool,koola.nlFotografie: DAV,RogiervanRijn
Op- en aanmerkingen en suggesties ter verbetering van deze uitgave kun je sturen aan:[email protected]
BezoekadresHouttuinlaan16-A,WoerdenT0348-409521Iwww.nkbv.nlE [email protected]
© 2014 Koninklijke NKBVAllerechtenvoorbehouden.Nietsvandezeuitgavemagverveelvoudigden/ofopenbaargemaaktwordendoormiddelvandruk,microfilm,fotokopie,magnetischeofdigitalemedia,plaatsingopwebsitesofopwelkeanderewijzedanookzondervoorafgaandeschriftelijketoestemmingvandeuitgever.Eersteuitgave2014
Omstandigheden
•Welkspecifiek lawinepatroongeldtbij desleutelpassage?•Hoeernstigishet probleem?
Terrein
•Waarprecieszijn dekritiekeplekken? Watgebeurtalsereen Plaatlawineontstaat (grootte,hoeveelheid sneeuw,val,bedolven raken)?
Mens
•Kanhetgevaarmet dejuistetactiektot eenacceptabelniveau gereduceerdworden (routekeuze,gedrag)?
Risico groter bij
•Slechtzicht•Grotegroepen•Plotselingegrotebelasting(bijv.val)•Valgevaar(overrotsen)•Gevaarbedolventewordenwanneer grootstedeelhellingbovenjeis•Grotehelling
Risico kleiner bij
•Kleinegroepsgrootte•Afstandhouden•Geaccidenteerdterrein(ruggen)•Korte,uitwaaierendehellingen•Grootstedeelhellingisonderje•Defensieveroutekeuze•Veelbeskiedehellingen•Buddytechniekinbossen
LaWine GevaaR!
KoninKlijKe nederlandse Klim- en Bergsport Vereniging I www.nkbv.nl
GOEd vOORBEREid Off-pisTE
Lawinefolder NKBV2.indd 1 10-01-14 11:46
Lawinegevarenschaal (samenvatting)
(*) Hetlawinegevaarlijketerreinwordtinhet lawineberichtoverhetalgemeenduidelijk omschreven(hoogte,expositie,terreinvorm).
Matig steil terrein: hellingen<30° Steilterrein: hellingen>30°
Extreem steil terrein: Bijzonderongunstigehellingenm.b.t. steilheid(>40°),vorm,nabijheidkam enruwheidvanbodem.
(**)Belastingsneeuwdek: Gering: eenenkelepersoondierustig afdaaltennietvalt;eensneeuwschoenloper; eengroepmetonderlingeafstand>10m. Groot:2ofmeersneeuwsporterszonder onderlingeafstand,eenpistebully,een lawine-explosief,eenenkelepersoonte voet/alpinist.
5 zeer groot
4 groot
3 aanzienlijk
2 matig
1 klein
Beoordeling lawinegevaar Weer en sneeuw
Beoordeling lawinegevaar - Terrein Beoordeling van het lawinegevaar de Factor Mens Lawinesituatie – de kameradenredding eerste hulp bij lawineslachtoffers
ontstaan van Lawines
ont
staa
n va
n la
win
es en
soo
rten
law
ines
Beoo
rdel
ing
law
ineg
evaa
rRe
ddin
g en
ver
lene
n va
n ee
rste
hul
p
soorten lawines
Verse Sneeuw Wind Water Opwarming
Wat te doen als slachtoffer
Opbouw sneeuwdek
Typischesituatiesvoor“Plaatlawines”:• Versgevallensneeuw(VerseSneeuw-situatie)• Verse“IngeblazenSneeuw”(IngeblazenSneeuw-situatie)•Ouderesneeuw(lagen)glijdtafovereenzwakkelaag(Oude Sneeuw-situatie)Terrein:Minimalesteiltevan30°(steilstedeelvanhellingmetgroottevanca.20x20m).Demeeste“Plaatlawines”ontstaantussen35°en45°.Maar“Plaatlawines”kunnenookvanuitvlakkerterreingetriggerdworden(dezgn.“Fernauslösung”).
Houdtrekeningmetuitloopvandelawine!
Lawines ontstaan (spontaan of kunstmatig) door een extra belasting (bijv. skiër) of door een afname van sterkte/cohesie van het sneeuwdek (bijv. door opwarmen/regen).
Kritieke hoeveelheid verse sneeuw:•10-20cmbijongunstigecondities•20-30cmbijgemiddeldecondities• 30-50cmbijgunstigecondities
Gunstige condities:Zwakkewind,temperatuurietsonderde0°C.LokaalsterkonregelmatigOudeSneeuw-oppervlak.Hellingcontinubeskied.Ongunstige condities:Veelneerslaginkortetijd,matigetotsterkewind(>20km/h,hoorbarewind–bomenruisen),lagetemperatuur(kouderdan-5°à-10°),egaalvlakenrelatieflosOudeSneeuw-oppervlak,hellingweinigbeskied.Alarmsignalen (typisch voor groot lawinegevaar):Verse,spontaneplaatlawinesaldannietdoor“Fernauslösungen”,“Woemm”-geluidofscheurenbijbetredenvanhetsneeuwdek.
Hellingshoek•Opdekaart(1:25.000)dehellingshoekmiddels hellinghoekmeterbepalen•Onderwegdehellingshoekvanhetsteilstedeelvande helling(vanca20x20mgrootte)schattenofmeten•Ooksteiltevanhellingenbovenderoutebepalen,zeker bijgrootlawinegevaar(invloedsgebied)
Ligging helling en terreinvorm•Demeesteongelukkengebeurenopzeersteile(>35°), schaduwhellingenlangsgraten/terreinranden•Ingeaccidenteerdterreinishetmakkelijkeromeen veiligeroutetevinden/plannen•Openbosbiedtgeenbescherming•Ruggen/kammenveiligerdangeulen/couloirs•Weesvoorzichtigbijovergangvandiknaardunsneeuwdek
Demenselijkefactorismeestalcruciaalbijlawineongevallen.Herkennen,beslissingennemenengedragwordenbeïnvloeddoor(foute)waarnemingen,verkeerdeovertuiging,poederstressengebrekkigecommunicatie.
Waarnemingsfouten•Onderschattingvansteiltehellingbovenjeenvan zonnigehellingen•Hardesneeuwvoeltveiligerdanzachte•Bijslechtzichtkunjeterreinslechtinschatten•Bijhardewindhoorjede‚Woemm‘-geluidenniet•Meteengrotegroepoppadgeeftgevoelvan(schijn)veiligheid•Bestaandesporenlatenhellingveiliglijken
Communicatie•Zijndoelenverwachtingbijiedereenhetzelfde?•Begrijptiedereensituatie/plan/instructiesendoetmenwat afgesprokenis?•Kunjeopdeanderenvertrouwen?
Valkuilen
• Wens is vader van de gedachte:Wenemenvaakwaarwatwewillenzien.Waarnemingenwordengefilterdtengunstevandevooringenomenmening.
• Gewenning/negatief leereffect:Bekendterreinsuggereertveiligheid.‚Hierhebiknognooiteenlawinegezien‘,‚Allesishieraltijdgoedafgelopen‘.
• Exclusiviteit/poederstress: Eenmaagdelijkehellingdaagtuit.Mooiweer,eenenormedumpendemogelijkomalseerstetegaan,beperktjeobjectievebeoordelingsvermogen.
• Groep:Ineengroepismenbereideengroterrisicoaantegaan:‚risky-shift-effect‘;socialeerkenningwordtgezocht;groepsdruk,concurrentieinentussengroepen,gedragvananderenvolgen.
DewindzorgtvoorIngewaaideSneeuwals:•Hetvoldoendehardwaait;•Erlosse,verplaatsbaresneeuwofversesneeuwis.
IngewaaideSneeuwkanzowelhardalszachtzijnenisvaakonregelmatigverdeeldoverdelijzijdevanhellingen(windschaduw).
Natte Sneeuw-situatieHetsneeuwdekraaktverzwaktdoortoevoervanwaterwaardoorNatte-Sneeuwlawineskunnenoptreden.Dezeontstaanmeestalspontaan,enwordenzeldengetriggerddoorsneeuwsporters.
TypischesituatiesvoorNatte-Sneeuw-lawines•Regen/smeltwatervloeitinhetsneeuwdekernstige verzwakkingsneeuwdekopgrenslagen.Wanneer?: bijregenindewinter,eneerstesmeltopzonhellingen. Vaakinmaart.•Stevigheidvanhetsneeuwdekneemtafdoor geleidelijkevochttoenameverzwaktebasislagen begevenhet(vooralinhetvoorjaar).•Regenzorgtvoorextragewichtsbelastingvanhet sneeuwdek.
Wanneerhetsneeuwdektijdenseenhelderenachtdiepopgevrorenis,blijvendeomstandighedenvaaktothetmiddaguurgunstig.Houdtrekeningmetbewolking,hoogteenexpositie.
Probeeruit(hetbereikvan)delawinetekomen.Handenuitdepolslussen.Armenvoorhetgezicht/mond(ademruimte).Voorkomdatjesneeuwindemondkrijgt.Vechten!
•Gericht,v-vormigenruimgraven•Hoofdenborstalseerstevrijmaken,checkademwegenop sneeuw(volsneeuw=geenademruimtegehad!)•Indiengeenademhaling->hartmassage+beademingstarten in30/2ritmeendoorgaantothulperis•Voorkomverdereonderkoeling•Stabiliseerenverzorgslachtoffer•Voorzichtigtransporteren,bijvoorkeurmetheli
internationaal Noodnummer (EU): 112
Meld ongeval •Wiemeldthetongeval(naam,telefoonnummer,locatie)?•Watisergebeurd?•Waarishetgebeurd?•Wanneerishetgebeurd?•Hoeveelslachtoffers/helpers?•Weer/conditiesterplekke?
HelikopterreddingNadernooiteenhelimetdraaienderotor.In/-uitstappenbijdraaienderotoralleenopaanwijzingenaanvoorkantengebukt.
Gevaren landingsplek•Geenlossespullenlatenliggen(waaienweg)•Pasopmetski‘s/sondes–allesplatleggenenhouden!
Temperatuursontwikkelingvandevoorbijedagenenvoorspellingvolgen.Koudezorgtvoorlangduriginstandblijvenvanhetlawinegevaar.Warmtewerktstabiliserendopdelangetermijn(metnameveelvoudigeafwisselingvanwarmteenkou).Eensnelle,forseopwarmingtotrondhetvriespuntleidttotverzwakking.Instralingdoordezonzorgtvoorsterkeopwarmingvanhetoppervlakendaardoorverzwakking.
Methoden om info over sneeuwdek/profiel te krijgen:
• “Hoe diep zink je”-test (met of zonder ski):herken zwakkebasislagenbijsituatiesmetrelatiefweinig“Nieuwe” of“OudeSneeuw”
• Stoktest:Relatiefsnellemethodeomverschillendelagen tevinden(dunnezwakkelagenwordenhiermeeniet gevonden).Geeftgeeninfooverstabiliteitsneeuwdeken ongeschiktalsenigeinformatiebronoverdeopbouwvan hetsneeuwdek
• Handprofiel: Herkennenvan(zwakke)lagen,overgangen hardnaarzacht.Indelingm.b.v.“nieten-methode”helptbij interpretatie.Eventueleovergangenbinneneenlaagkunnen overhoofdgezienworden
• Sneeuwdek test:Doeeen“Säulentest”(30x30cm)of “ExtendedColumnTest”(30x90cm)omkritieke,zwakke lagenoptesporen.Jekunthiermeedematevanverbinding tussendelagenendematevanbreukvoortplantingvaststellen
• “Proef-op-de-som”:testdemaniervanbrekenen breukvoortplantingvankritieke“IngeblazenSneeuw”-lagen opkleinehellingenlangssporen/hellingen/steilepassages
Veelal gunstig bij:•Veelsneeuw•Vergelijkbarelagen•Kritiekelagen(vaakzacht)liggendieperdan1m
Veelal ongunstig bij:•Weinigsneeuw!•Groteverschilleninlagen(vooralinhardheiden korrelgrootte)•Kritieke(vaakzwakke)lagenbevindenzichinbovenste metervanhetsneeuwdek
Beoordelingvanhetsneeuwdekisvooralbelangrijkwanneerergeenanderezakenoplawinegevaarduidenzoalsdetypischealarmtekens,kritiekehoeveelhedenVerseSneeuwofnieuwe“IngeblazenSneeuw”.
Losse SneeuwlawinesTredenmeestalopinterreinsteilerdan40°.Zijnrelatieflangzaaminvergelijkingtot“Plaatlawines”.OntstaanvooralinongebondenVerseSneeuwofinNatteSneeuw.
“Plaatlawines”. Eengebondensneeuwlaagligtbovenopeenzwakkelaag.Dezehelegebondensneeuwlaagkangaanglijden.Droge“Plaatlawines”,ookwel“Wintersporter-lawines”genoemd,wordendoorsneeuwsporterszelfveroorzaaktenzijndeoorzaakvan90%vanallelawineongevallen.Zekunnenookontstaanalshetoppervlakopongebondenpoedersneeuwlijkt–maardeonderliggendesneeuw(onzichtbaar)welgebondenis.
Let op! Ongeveer90%vandeslachtoffersheeftdeeigen“Plaatlawine”veroorzaakt!
Let op! Neemtwijfel/onderbuikgevoelaltijdserieus.Controleereenpositiefgevoelcontinumetjeactuelewaarnemingen:laatjenietverleiden!
Let op! Verselageningewaaidesneeuwkunnenheelmakkelijkgetriggerdworden
Let op! Lawinegevaar vooral groot bij: •Combinatieversesneeuwenwind,naeenkoudeperiode•Eenforseabrupteopwarming•Zwakkelageninhetsneeuwdek
Let op!Korteenpreciezemelding=effectievehulp.
Let op voor poederstress! Opdeeerstemooiedagnaversesneeuwvalgebeurenrelatiefveelongelukken.
Let op! Bijstabiliteitstestsneeuwdek:• Gladdebreukenbijgeringebelastingduiden gevaarlijkesituatieaan• Zwakkelagenzijnveelalzachtengrofkorrelig
Tijd24uur 24uur
Temperatuur°C 0
-10
Ingewaaide Sneeuw Natte Sneeuw (Nassschnee) Oude Sneeuw (Altschnee)
Afstanden hoogtelijnen op de kaart Bijgelijkmatigehellingen!Schaal1:25.000(20minterval)
Expositie•Schaduwrijkehellingen(koud)hebbenvaakeenzwakker sneeuwdekdanzonrijkehellingen•Hellingenindezonkunnendoorplotselingesterke opwarminginkortetijdkritiekworden
Grootte van de helling/uitloop/terrain traps•Hoegrootisdehelling,hoeisdeuitloop?•Bestaatgevaaropvalover/vanrotswandofisergrotekans ombedolventerakendoordatdehellingeindigtineenkom of(rivier)geul?•Verhogenbomenofrotsblokkendekansopletsel?
Meten hellingshoek: metbehulpvanevenlangeskistokkenofhellinghoekmeter.
Schatten van hellinghoek door: •Spitzkehrennodig?:dan>30°•Liggenerpuinhellingenonderrotswanden?:danca.35°•Steilehellingenmetveelrotsenofmorenes:danca.40°
<30°|>30°
Wat te doen als omstander•Observeer!Volgdelawineenhetslachtofferen onthoudthetverdwijnpunt•Houdtoverzichtopdesituatie,blijfkalm•Denkaanjeeigenveiligheid,vermijdtweedeongeval•Definieerprimairzoekgebied:benedenstroomsvan verdwijnpunt•Zoekmeteenopzichtengehoorenstartzoeken metlawinepieper/LVS•Zoekinbanenvan20mbreed•„Punktortung“/lokaliserenmetsondeipvlawinepieper/LVS•Slaalarm:bel,ofgaopzoeknaarbereik/hulp(bij voorkeurmet2personen)
Als geen lawinepieper/LVS hebt? •Probeerslachtoffertevolgen.Zoekopzichtengehoor•Slaalarm•Systematischingrofrastersonderen
25° 30° 35° 40° 45° 50°
Raaktdehangendestokdesneeuwonderdemarkering,danisde
hellingsteilerdan30°(andersmindersteil).10cmafstandvande
markeringkomtovereenmetca.3°.
Spoor
Verdwijnpunt
Primairzoekgebied
Niveau Stabiliteit van het sneeuwdek
Weinigcohesietussendelageninhetsneeuwdek–grotendeelsinstabiel.
Opdemeestesteilehellingen*isweinigcohesietussendelageninhetsneeuwdek.
Oprelatiefveelsteilehellingen*ismatigtotweinigcohesietussendelageninhetsneeuwdek.
Oprelatiefweinigsteilehellingen*issprakevanmatigecohesietussendelagen.
Hetsneeuwdekisoverhetalgemeenstabielendecohesietussendelagengoed.
Frequentie
Zeerzelden,hoogstens1maal/jaar.Catastrofalegebeurtenissen,endaaromnietrelevantvoorsneeuwsporters:NoGo!.
Wordtslechtsenkeledagen/jaarvoorspeld.Tijdensschaal4vallenca.12%vandodelijkeslachtoffersondersneeuwsporters.
Wordtgedurendeca1/3vandewintervoorspeld.Bijschaal3vallenca.47%vandedodelijkeslachtoffersondersneeuwsporters.
Wordtvoorca.dehelftvandewintervoorspeld.Bijschaal2vallenca.34%vandedodelijkeslachtoffersondersneeuwsporters.
Wordtvoor1/5deelvandewintervoorspeld.Bijschaal1vallenca.7%vandedodelijkeslachtoffersondersneeuwsporters.
Waarschijnlijkheid lawine
Erkunnenspontaanzeergrotelawinesontstaan,ookinmatigsteilterrein.
Eengeringebelasting**kanopdemeestesteilehellingen*aleenlawineveroorzaken.Lawines(waarondergrote)kunnenookspontaanontstaan.
Eengeringebelasting**kanopdekritiekesteilehellingen*eenlawineveroorzaken.Lawines(somsookgrote)kunnenspontaanontstaan.
Grotebelasting**kanopdemeestkritiekesteilehellingen*eenlawineveroorzaken.Grotespontanelawineszijnonwaarschijnlijk.
Alleeneenerggrotebelasting**kanopdemeestkritiekeenextreemsteilehellingen*eenlawineveroorzaken.Spontaankunnenerenkelkleinelawinesoptreden.
Lawinefolder NKBV2.indd 2 10-01-14 11:46