BDW - editie 1293
-
Upload
brusselnieuwsbe -
Category
Documents
-
view
260 -
download
5
description
Transcript of BDW - editie 1293
N° 1293 VAN 1 TOT 8 SEPTEMBER ¦ WEEK 35: WEEKBLAD, EEN UITGAVE VAN VZW BRUSSEL DEZE WEEK, FLAGEYPLEIN 18, 1050 ELSENE, REDACTIE: 02-226.45.40, ABONNEMENTEN: 02-226.45.45, FAX: 02-226.45.69, E-MAIL: [email protected]
Urban feeling op City Parade
Gluren bij de buren
SCHAARBEEK – De deelnemers aan de City Parade van afgelopen zaterdag
waren naar verluidt erg in hun nopjes met de urban feeling van het nieuwe parcours door de Noordwijk, van het Noordstation tot Thurn & Taxis. Daar vond de Closing Party plaats.Aan de optocht namen volgens de politie ‘maar’ 15.000 deelnemers deel, volgens de organisatoren waren er 65.000 technoliefhebbers. Grote problemen waren er niet, 21 feestvierders werden aangehouden en zeventien moesten voor verzorging naar het ziekenhuis. Wel blijft de discussie woeden of een luidruchtig evenement als de City Parade in een stadscentrum moet plaatsvinden.Op de foto rijdt een praalwagen langs de Belgacomtorens op de Albert IIlaan.
dez mona goes opera op het klarafestivalen ook: Joost swarte, design september, marni Jazz.
AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL X P303153
01 0911
WE ZIJN ER !IJIJI N ER !
De VGC is verhuisd.
Zie bladzijde 9.
ADVERTENTIE
Hamburg verzoent economie en ecologie
Brussel is kandidaat-Europese Groene Hoofdstad 2014, een prestigieus label dat de EU dit jaar toekende aan Hamburg. Wij namen trein en vouwfiets naar de Hanzestad en zagen hoe Hamburg alles op alles zet om de klimaatverandering een halt toe te roepen.
Lees p. 456 in deze krant
© BART DEWAELE
BDW 1293 PAGINA 2 - DONDERDAG 1 SEPTEMBER 2011
Voor het Theaterfestival speelde Studio Orka, tussen de plensbuien door, Warmoes in de volkstuintjes aan de Drogenbosse-steenweg. Het duurde niet lang voor de Voorzitter (in beige short), Sandra, rioolontstopper Fred en struiksoldaat Selle onze fotograaf gespot hadden en hem mee in het verhaal trokken, alsof het zo in het script stond.
© BART DEWAELE
DE WEEK IN BEELD DOOR BART DEWAELE
‘ Hier dient het OCMW niet voor’
Uitgelicht > Overeenkomst tussen Roma en Etterbeek loopt ten einde
Als u dit leest, wordt er nor-maal gezien begonnen met de ontruiming van een zaal
gelegen in de Kazernenlaan. Zestig zigeuners huizen er sinds juli, maar de overeenkomst die ze toen met de gemeente sloten, loopt bij het ter perse gaan af. Wat er daarna met de zestig mensen, onder wie veer-tig kinderen, zal gebeuren, is niet duidelijk. “Ik weet het ook niet,” zegt burgemeester Vincent De Wolf (MR).Op een persconferentie dinsdag benadrukte De Wolf dat de situatie prangend is. Hij richtte zich tot de federale overheid, die volgens hem volledig bevoegd is om zulke hulp-behoevenden op te vangen. “Etter-
beek heeft gedaan wat het kon, om humanitaire redenen. We hebben medische hulp geboden, we hebben voor tijdelijke opvang gezorgd.”Zijn OCMW-voorzitter Jean Laurent (MR) voegde daaraan toe dat sociale werkers in alle objectiviteit ook ie-dere Rom persoonlijk hebben ge-sproken om hun situatie in te schat-ten. “Dat is ons toegestaan, want het is medische hulp. Maar je kunt van ons en van ons OCMW niet ver-wachten dat we die mensen gaan begeleiden in hun zoektocht naar werk en een woning. De normale werking van onze dienst zou daar-mee in het gedrang komen.” Laurent benadrukt dat zulke sociale hulp, en opvang op de langere termijn, taken
zijn voor Fedasil, het federale orgaan voor de opvang van asielzoekers.Dat klopt niet echt. Roma uit Slo-vakije en Tsjechië zijn burgers van Europese lidstaten, van Schengen-landen, en kunnen hier dus niet illegaal verblijven. Binnen Europa mogen ze vrij rondreizen en zon-der arbeidersvergunning werken en wonen in België, zelfs bij gebrek aan economische middelen. “In geen ge-val zou een gebrek aan economische middelen de automatische verwij-dering van EU-burgers rechtvaardi-gen,” stelde het Europees parlement nadat Frankrijk in 2010 Roma het land uit had gezet. “EU-burgers zijn ook niet onze bevoegdheid,” zegt Mieke Candaele, de woordvoerster van Fedasil.
AfhankelijkOp de persconferentie die Etterbeek afgelopen dinsdag bijeenriep, ont-spon zich een discussie over het al dan niet legale statuut van de aan-wezige Roma. Een op bezoek zijnde
gemeentewerker uit Sint-Joost hield vol dat ze wel degelijk illegaal in het land verblijven, terwijl Roma-specia list Koen Geurts van het in-
tegratiecentrum Foyer zei dat die mensen wel degelijk legaal in het land verblijven. Hij riep op om de cirkel van afhankelijkheid te door-breken: “Vaak merken we dat er bij een bepaalde groep Roma een af-hankelijkheid groeit om hulp te krij-gen. Terwijl je net op de integratie
Museumcoryfee Eliane De Wilde (1938-2011)
BRUSSEL – Eliane De Wilde is niet meer. De vrouw die met haar expositietrilogie Delvaux (1997), Magritte (1998) en Ensor (1999) de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België (KMSKB) op de toeristische kaart zette, overleed op 20 au-gustus op 73-jarige leeftijd. Ze werd in intieme kring verast.
De Wilde ging in 2003 met pen-sioen als hoofdconservator (van-af 1989) van het (toen) vierdelige museum dat het Museum voor Oude Kunst, dat voor Moderne Kunst, het Meunier- en Wiertz-museum omvatte. Ze bleef nog enkele jaren extern actief, onder meer als juryvoorzitter van de Museumprijs.Op haar 25ste begon De Wilde als ‘tijdelijk medewerker’ bij de KMSKB; ze was doctor in de Ar-cheologie van het Midden-Oos-ten (UGent). Na haar benoeming bij de federale wetenschappelijke instelling legde ze zich hoofd-zakelijk toe op het wetenschap-pelijk en curato rieel werk rond oude tekeningen. Als hoofd-conservator ging haar aandacht naar het verwerven van histori-sche kwaliteitswerken. In bijna een kwarteeuw sleepte ze 1.179 werken binnen, inclusief het le-gaat-Goldschmidt. De (door haar voorganger) gemiste kans om Ensors ‘De intrede van Christus in Brussel in 1889’ binnen te halen (1987), zou ze nooit verte-ren. Wat de collectie interessant aanvulde, waren haar aankopen van Vercruysse, Rombauts, Mees en Ann Veronica Janssens, naast Panamarenko en Broodthaers, en – voor mondia lere interesse – een Pieter Brueghel de Jonge, in 1999 gekocht voor dik 3 miljoen euro.Af en toe baarde De Wilde opzien omdat ze de KMSKB uit hun stof-fige jasje wou. Daarbij hoorde een nieuwe sculpturenzaal, met in-gang langs de beeldentuin. Of de legendarische Delvaux-, Magrit-te- en Ensor-tentoonstellingen, waarna de kater volgde: er kwam geen vervolg, de overheidsporte-monnee was leeg. Oplossingen had De Wilde anders genoeg in het hoofd. Toen we haar bij de voorstelling van de nieuwe perso-neelsuniformen, ontworpen door hofleverancier Edouard Vermeu-len (Natan), erop attent maakten dat de vrouwelijke suppoosten in hun ensemble geen zakje hadden om hun mobieltje weg te steken, antwoordde ze prompt: “Ik span mijn gsm tussen mijn rok.”�� JMB
IN MEMORIAM
ETTERBEEK – Sinds midden juli heeft de gemeente Et-terbeek zestig Roma uit Slovakije en Tsjechië opgevan-gen in een OCMW-gebouw. Uitzetting dreigt omdat de gemeente niet bevoegd is om dat te doen. “Mochten we dat wel doen, dan dreigt de normale werking van ons OCMW in het gedrang te komen.”
“ Niet alle opvang kan door de samenleving verzorgd worden”
© S
AS
KIA
VAN
DE
RS
TICH
EL
E
BDW 1293 PAGINA 3 - DONDERDAG 1 SEPTEMBER 2011 WEEKOVERZICHTWOENSDAG�24�AUGUSTUSMOSliMExEcUTiEvE�iN�NOOD. De Executieve van Moslims in België, het officiële orgaan van de islam, zit in een juridisch vacuüm. Chronisch geldgebrek maakt dat de dienst nagenoeg niet meer kan functioneren. De Executieve ontvangt geen subsidie meer omdat ze intern verdeeld is door een nieuwe structuur voor de toekomst.
lUchThAvEN�cONTrOlEErT�STrENGEr. Vanaf volgend jaar controleert Brussels Airport risicoprofielen. Reizigers uit bepaalde landen of regio’s kunnen daarbij strenger gecontroleerd worden. Het ‘risicoprofiel’ komt tot stand door informatie van inlichtingendien-sten. Er zou wel nooit op basis van afkomst of ras alleen gecontro-leerd worden, meldt de federale overheid.
DONDErDAG�25�AUGUSTUSNiEUWE�WONiNGEN�iN�cENTrUM. Boven de Sint-Honoré-doorgang ruimen kantoren plaats voor een honderdtal apparte-menten. De plannen bestaan al enkele jaren en zijn van de hand van Crepain Binst. Volgens de nieuwe eigenaar, een privébedrijf gespecialiseerd in residentieel vastgoed, kunnen de plannen nog wel wijzigen. De handelsruimten in de doorgang zijn aan andere privé-ontwikkelaars verkocht. De Sint-Honorédoorgang verbindt de Kiekenmarkt met de Kleerkopersstraat.
NOG�309�ASiElzOEkErS�Op�hOTEl. Begin juli verbleven nog 309 asielzoekers in hotels, schrijft De Tijd. De cijfers komen van het kabinet van staatssecretaris Philippe Courard (PS) en werden opgevraagd door kamerlid Sarah Smeyers (N-VA). De vluchtelingen zitten verspreid over negen Brusselse hotels. Een jaar geleden waren het er nog duizend.
vriJDAG�26�AUGUSTUShEviG�ONWEEr. Een stevig onweer stuurt auto-, trein- en vlieg-verkeer in en om Brussel in de war. In enkele lagergelegen gemeen-ten is er opnieuw wateroverlast.
zATErDAG�27�AUGUSTUSciTY�pArADE�BEkOOrT�MATiG. Er komen minder fuivers dan verwacht af op de elfde City Parade. Volgens de politie zijn het er vijftienduizend, de organisatoren claimen vier keer meer. Het traject begint aan het Noordstation en eindigt op de site van Thurn & Taxis. Vorig jaar wist het festival, toen nog op de Heizel, naar eigen zeggen honderdduizend mensen te lokken.
BiJNA�DriEhONDErD�hArDriJDErS. De politiezone con-troleert in een industriezone in Anderlecht 2.457 bestuurders. 290 onder hen rijden te snel.
AGrESSiE�iN�STADScENTrUM. Op de Lemonnierlaan worden twee vrouwen het slachtoffer van gratuit geweld. Het koppel loopt hand in hand over straat wanneer een man hen aanvalt. Er wordt gedacht aan homofobie. De aanval gebeurt op klaarlichte dag.
zONDAG�28�AUGUSTUS�WErkONDErBrEkiNG�BiJ�FliGhTcArE. Uit protest tegen een personeelstekort leggen werknemers bij bagageafhandelaar Flightcare op Brussels Airport het werk tijdelijk neer. In juli nog werd een staking afgewend na beloften aan het personeel.
MAANDAG�29�AUGUSTUSBESliSSiNG�hAvENlAAN�UiTGESTElD. Pas op 1 september beslist de Brusselse regering definitief over een eventuele heraan-leg van de Havenlaan. De heraanleg wordt gecontesteerd door een buurtcomité dat vreest dat de plannen nog te veel op gemotoriseerd verkeer ingesteld zijn. Ook pleit het comité voor het behoud van de platanen. Minister van Vervoer Brigitte Grouwels (CD&V) wil vast-houden aan de huidige plannen.
DiNSDAG�30�AUGUSTUSETTErBEEk:�‘FEDASil�AAN�zET’. Het gemeentebestuur van Etterbeek roept de fede-rale overheid op haar werk te doen. Aanlei-ding is de uitzetting van zestig Roma uit een gebouw van de gemeente. De gemeente heeft
gedaan wat binnen haar bevoegdheden ligt, benadrukt OCMW-voorzitter Jean Laurent.
BrONS�vOOr�BOrlÉE.�Op het WK atletiek in het Zuid-Koreaanse Daegu pakt de Woluwenaar Kevin Borlée brons in de finale van de 400 meter. Zijn broer Jonathan finisht als vijfde.� Samengesteld�door�christophe�Degreef
MEER NIEUWS DE HELE WEEK
ROND OP
Op 31 juli loopt de ‘huurovereenkomst’ voor deze zaal aan de Kazernenlaan af. Bewoners wilden onder geen beding niet op de foto.
moet werken door scholing, bijvoor-beeld. Want Roma die hier aanko-men, zijn over het algemeen weinig tot niet geschoold.”Geurts zegt ook dat de groep waar-mee Etterbeek te maken heeft, al een heel traject in België achter de rug heeft. “Het is niet zo dat deze mensen net zijn aangekomen in het Noordstation. Kunnen we ons niet afvragen wat onze samenleving hun te bieden heeft? Ze zijn hier al lang. Laten we eerlijk zijn: niet alle opvang kan door de samenleving
worden verzorgd. Het risico op af-hankelijkheid is te reëel. Er is weinig dwang om werk te zoeken, en om-dat er geen vaste verblijfplaats is, is werk zoeken sowieso onmogelijk.”Het was een warrige discussie. De boodschap raakte verscholen ach-ter een discussie over het lot van de Roma in Europa. “Er is discrimi-natie in de nieuwe lidstaten van de Europese Unie, en daardoor vluch-ten Roma naar waar het volgens hen beter is,” vertelde een getuige van Roma-origine. Een andere ge-
tuige vond dat de Oost- en Centraal-Europese landen van herkomst hun plichten nu maar eens moesten na-komen.De groep Roma in Etterbeek spant volgens de geruchten een proce-dure aan tegen de gemeente Etter-beek omdat verdere hulp uitblijft. Dat doet in Etterbeek wenkbrauwen fronsen, want men heeft er voor tijdelijke hulp gezorgd. Misschien daarom de verwarring over de rol van de federale overheid?� christophe�Degreef
Het onveranderd laten van het huidige Brussel-Halle-Vilvoorde is mateloos veel gunstiger voor Vlaanderen dan het voorstel van Di Rupo.”
De Gravensteengroep heeft de nota-Di Rupo geanalyseerd en ziet in het voorstel tot splitsing van B-H-V meer na- dan voordelen voor Vlaanderen (in De Standaard).
Hier doen we dat zo.”Antwoord van de politie van Jette nadat publicist Guido Fonteyn had gevraagd waarom hij een Franstalig document kreeg voor de hernieuwing van zijn verloren identiteitskaart (blog op de website van Le Vif).
In van Dale, het groot woordenboek van de Nederlandse taal, gaat u het woord kettingrukker niet vinden. Om uw vermoedens te checken moet u naar ‘het woordenboek van de 21ste eeuw’ (op neologismen.nl). Kettingrukker blijkt twee betekenissen te hebben: ‘(1) verslaafde ona-nant die als een kettingroker door het leven gaat, maar dan dus rukkend; (2) rotjongen die arme vrouwtjes de ket-ting van de nek rukt. Komt door de hoge goudprijs.’ Wij willen u vandaag niet onderhouden over de onschuldige
onanant, maar over het misdadige exemplaar. Ketting-rukken blijkt in de zone West (Molenbeek, Ganshoren, Jette, Berchem en Koekelberg) de jongste maanden een echte plaag. In zes maanden telde de politie tweehon-derd gevallen van kettingrukken. De politie vraagt een wet om het kettingrukken tegen te gaan. Schroot ver-handelen, bijvoorbeeld, kan niet zonder identificatie; het zou dus logisch zijn als ook goud verkopen alleen met identiteitskaart in de hand kon.� Dv
KettingrukkerHETWOORD
© JO
VOE
TS
“
“
BDW 1293 PAGINA 4 - DONDERDAG 1 SEPTEMBER 2011
Reportage > Hoe Hanzestad Hamburg economie en ecologie verzoent
‘Een duurzaam beleid ishier de gewoonste zaak’
HAMBURG – De toekomst is aan de steden. Dat heeft de Duitse stadstaat Hamburg goed begrepen. Hier wordt volop ingezet op duurzaamheid. De Hanzestad haalde zo de benijdenswaardige titel van Europese Groene Hoofdstad 2011 binnen. Tot haar eigen grote verbazing.
H amburg telt 1,7 miljoen in-woners, is een van de rijkste deelstaten van Duitsland en
heeft de tweede grootste zeehaven van Europa, na Rotterdam en vóór Antwerpen. Het is ook de thuisbasis van Airbus en is belangrijk voor pe-trochemie en koperindustrie. Het is ook een stad met een rijke geschie-denis, die niet voor niets offi cieel nog altijd Vrije Hanzestad Hamburg heet.Dat Hamburg welvarend is, mag
blijken uit de somptueuze witte villa’s in de buitenwijken. Bij voor-keur rond het water, van de Alster-see in het oosten tot Blankenese in het westen, waar prachtig geres-taureerde art-nouveauvilla’s elkaar opvolgen aan de oevers van de Elbe. De inwoners van Hamburg blijven er bescheiden bij. Ze lopen niet de koop met hun succesverhaal. Dat mag ook blijken uit de kandidaatstel-ling als Europese Groene Hoofdstad 2011, een initiatief van de Europese
Unie. “Eerlijk, we namen deel om eens te kijken hoe andere steden omgaan met klimaatopwarming en duurzame ontwikkeling. We waren vooral op zoek naar best practice en waren dan ook hoogst verrast toen bleek dat we er zelf als beste uit-kwamen,” zegt Jennifer Wesche van Stadsontwikkeling Hamburg.Bij de haven, bij de bedrijven, bij de nieuwe stadswijk HafenCity (zie p. 6) , bij de mensen op straat, overal valt te horen dat Hamburg Europa
spanningen te leveren om bijvoor-beeld de CO2-uitstoot te verminde-ren. Dat, en het feit dat Hamburg ook de centen heeft om te investeren in nieuwe technologie, zorgen voor een mooi staaltje van ecopolitiek in het voor het overige vrij conserva-tieve Hamburg.“Ons uitgangspunt is: Hamburg is Europa in een notendop,” vertelt Wesche. “Oké, we hebben geen last van woestijnvorming, Hamburg is een echte waterstad, maar voor alles wat draait rond energie, brownfi elds , CO2-uitstoot en afvalproblematiek: waar Hamburg mee geconfronteerd wordt, daar is heel Europa mee bezig. We willen laten zien dat op-lossingen mogelijk zijn. Hamburg
Als het zeepeil stijgt, is het gedaan met Hamburg als economische motor van Duitsland. De inwoners zijn dan ook makkelijk te bewegen tot ‘groene’ ingrepen.
© IB
A H
AM
BU
RG
niet nodig heeft om een energie- en klimaatpolitiek te voeren. Dat komt ook omdat Hamburg er alle belang bij om op leefmilieu in te zetten. De winter van 1962 staat in het geheugen van de Hamburgers gegrift. Toen trad de Elbe uit haar oevers. Daarbij kwamen meer dan driehonderd mensen om het leven, tienduizenden werden dakloos. De klimaatopwarming en de stijging van het zeepeil hangen meer dan ooit als een zwaard van Damocles boven de rijke Hanzestad. Als het zeepeil stijgt, dan is het gedaan met Hamburg als economische motor van Duitsland.Het verklaart waarom de inwoners makkelijk te motiveren zijn om in-
ONDERTUSSEN IN HAMBURG, EUROPA’S GROENE HOOFDSTAD 2011
BDW 1293 PAGINA 5 - DONDERDAG 1 SEPTEMBER 2011
moet een beetje een Europees labo-ratorium zijn.”
Stil stapelenInteressant is hoe de Haven, de grootste economische sector in Hamburg, goed voor 150.000 di-recte en indirecte banen, omgaat met haar Umwelt. “Leefmilieu is iets waar de Haven, een overheids-bedrijf, al jaren aandacht aan be-steedt,” zegt Karin Lengenfelder van de Havenautoriteit. “Het is begon-nen met de bestrijding van lawaai-overlast. Dat moest wel. In geen enkele andere stad is een zeeha-ven zo met de stad verweven als in Hamburg. We hebben geluidskaar-ten opgesteld, we overleggen met de buurt. We hebben ook een methode
ontwikkeld om containers op een stille manier te stapelen. Daar zijn we best fier op.”Na het geluid nam de Haven zich voor om andere emissies aan te pakken. Dat loopt niet altijd van een leien dakje. “Bodemverontreini-ging is lastig omdat het grensover-schrijdend is,” zegt Lengenfelder. “We kampen met vervuiling door de Tsjechische industrie, waardoor zware metalen zich hier in de Elbe afzetten.” Toch wordt er flink inge-zet op bodemsanering. Hamburg wil de Elbe zo snel mogelijk schoon krijgen.Havenbedrijven en zeeschepen wor-den intussen gevraagd de CO2-uit-stoot te verminderen, en met suc-ces. De twaalf grootste bedrijven in Hamburg hebben zich voorgenomen om tussen 2007 en 2012 vijfhon-derdduizend ton CO2 minder uit te stoten. Ze zitten nu al aan 350.000 ton minder.De vraag is of de bedrijven wel ge-diend zijn met extra regels die hun economische expansie aan ban-den kunnen leggen. Lengenfelder: “Havenbedrijven gaan over het algemeen wel mee in het duur-zaamheidsverhaal. Grote bedrijven hebben meestal een eigen milieu-beschermingsprogramma. Het idee heerst dat er iets moet gebeuren. Bedrijven weten dat als ze hier za-ken willen doen, ze ook hun steentje moeten bijdragen.” De havenautoriteiten werken ook zelf maatregelen uit. Door inno-vatie, bijvoorbeeld. Zo is er een proefproject om op een ecologisch verantwoorde manier, met geother-mie, de treinsporen te ontvriezen in de winter. Daarnaast heeft de Ha-ven samen met de grote noordelijke zeehavens (Rotterdam, Amsterdam) een milieu-index opgesteld. Sche-pen die voldoende hoog scoren, krij-gen een korting op de havenrechten. “Dat begint goed te werken,” zegt Lengenfelder. “Ook Aziatische ha-vens raken geïnteresseerd.”
Hamburg wil tegen 2020 veertig procent minder CO2 uitstoten, tegen 2050 zelfs tachtig procent. Na de val van de Berlijnse Muur nam de eco-nomie in Hamburg een hoge vlucht. Toch kon de CO2-uitstoot naar be-neden worden gehaald, nu al met vijftien procent. Het is volgens de Hanzestad het beste bewijs dat eco-nomische groei hand in hand kan gaan met een daling van de uitstoot.
Niet autoluwDe residentiële sector blijft een teer punt. “Het aandeel huurders ligt hier hoog,” zegt Wesche. “Dat maakt investeren in energiezuinige woningen niet zo makkelijk. Als de eigenaars toch investeren, dan gaan de huurprijzen omhoog. Dit is een
echte uitdaging, maar met federale premies zullen we ook daar voor-uitgang boeken. We kunnen er niet onderuit.”We rijden met een plooifietsje door Hamburg en het havengebied. De Haven heeft een eerste aanzet ge-geven tot fietspaden en fietsroutes. Spe ciaal voor het Europees jaar werd zelfs een fietstocht uitgestip-peld. Maar het blijft een unheimlich gebied waar de vrachtwagens een na een voorbijdenderen. Heel wat havenarbeiders nemen de auto naar het werk, en dat zorgt voor files tij-dens de spits.Mobiliteit blijkt tijdens ons bezoek een zwakker punt in het verhaal van Eco Capital Hamburg. Het openbaar vervoer is efficiënt, maar staat maar voor een bescheiden twintig procent van het woon-werkverkeer. De bin-nenstad is overgeleverd aan auto-verkeer; fietspaden worden slechts schoorvoetend aangelegd. Wesche: “Klopt. Er is een debat geweest over een autoluwe binnenstad, maar daar zag de – machtige – Kamer van Koophandel geen brood in. Het idee dat fiets en openbaar vervoer voor-rang moeten krijgen op de open-bare weg, slaat hier moeilijk aan.” Er waren ook plannen voor een nieuwe tramlijn, maar die is door de nieuwe socialistische meerderheid geschrapt. Als compensatie komen er tegen 2022 CO2-neutrale bussen.Over enkele maanden is Hamburg Europese ecohoofdstad af. Ham-burg zal blijven investeren in duur-zaamheid, gelooft Jennifer Wesche. “Al was het maar omdat het voor steden bij uitstek interessant is om de CO2-uitstoot aan te pakken. In een compacte stad is het eenvoudi-ger om mensen bewust te maken en een gedragsverandering tot stand te brengen. Vergeet niet dat over af-zienbare tijd de helft van de aardbe-woners in steden woont.”
�� Steven�Van�Garsse
De centrale Berta-Kröger-Platz: nu nog troosteloos, straks het kloppende hart van een volledig vernieuwde wijk?
Hamburg is als middeleeuws han-delsstadje aan de Elbe uitgegroeid tot een uitgestrekt verstedelijkt gebied. Die urban sprawl heeft zich bijna uitsluitend in noordelijke richting ingezet, weg van de Elbe. De stad wil nu graag de ‘Sprung über die Elbe’ maken, dichter bij de stad.
Aan de overkant van de Elbe, ach-ter het havengebied, wonen al wel degelijk mensen. Daar ligt name-lijk Wilhelmsburg, een wijk op het Elbe-eiland waar de meeste rijke Hamburgers nog nooit een voet hebben gezet.Het was ons voorgesteld als een achtergesteld en arm gebied, maar dat blijkt wel mee te vallen. Vil-laatjes van de lagere middenklasse wisselen af met troosteloze socia le blokken uit de jaren 1970, maar in Brussel zijn we wel wat gewoon. Op het centrale pleintje is het wel een beetje ongezellig. We lopen er een boerka tegen het lijf. Het contrast met het welvarende stadscentrum van Hamburg is groot.De stad werkt hard aan de herin-richting van het gebied. Het wordt doormidden gesneden door auto-snelwegen en spoorwegen. Het zijn lelijke littekens in het stadsweefsel. Hamburg wil die weginfrastuctuur op een slimme manier bundelen om de wijk opnieuw wat ademruimte te geven. Nogal wat bewoners moeten er niet van weten, zoals blijkt uit af-fiches langs de weg. Elke verande-ring lokt nu eenmaal protest uit.Maar wij kunnen niet klagen. De bewoners zijn erg vriendelijk. Soms wat té. Als ik de kaart bekijk, ko-men ze al aangesneld, terwijl ik gewoon probeer te begrijpen hoe de stadsplanners te werk zullen gaan. Er staat al veel in de steigers. Zo wordt volop gewerkt aan een groot stadspark waar een internationale tuinexhibitie zal plaatsvinden – Duitsers zijn dol op tuintentoon-stellingen. Er worden ook volop passiefwoningen en nieuwe scho-len gebouwd, en een deel van de administratie van Hamburg zal er zich vestigen in een spectaculair kantoorgebouw.Een oud vrouwtje met kromme vingers spreekt me aan. Dat het Elbe-eiland het grootste overstro-mingsgebied in Europa is. Dat het ooit nog eigendom was van adel-lijke families. “Je bent niet van hier, hé?” vraagt ze nog. En ze gaat weer verder.Ik wil ook een natuurreservaat be-zoeken en rijd met mijn plooifietsje naar het zuiden van het eiland, waar zich Heuckenlock bevindt, een van de talrijke groene gebieden rond Hamburg. Het ligt achter een dijk
Arme wijk wordt passiefdorp
Stedenbouw > Wilhelmsburg, stadsvernieuwing op het Elbe-eiland
waar schapen grazen. We zijn vijftien kilometer van Hamburg-centrum en we wanen ons in de Hollandse polders. Het natuur-reservaat heeft hectaren aan riet-velden. De zeldzame buidelmees broedt er. Maar ik zie ook plastic flessen drijven tussen het riet, en olievlekken op het waterop-pervlak. Wat zouden ze daarvan vinden bij de Europese Commis-sie? Langs de dijk staan bordjes: verzamelpunten voor bewoners als het gebied overstroomt.
Zestig projectenHet Elbe-eiland is ook de thuis-basis van de Internationale Bau-ausstellung Hamburg (IBA), die tot in 2013 duurt. Internationale bouwtentoonstellingen hebben in het verleden al bewezen dat ze steden een nieuwe impuls kun-nen geven. Al in de negentiende eeuw vonden er plaats. Misschien een ideetje voor Brussel?Met IBA Hamburg laten architec-ten hun verbeelding de vrije loop om van Wilhemsburg een com-plete lage-emissiewijk te maken.
Het resulteert in zestig grote en kleine projecten waar de ambitie en creativiteit van afspatten.Tegen 2050 zou de wijk CO2-vrij moeten zijn. Dat kan door klei-ne energiecentrales op warmte-kracht aan elkaar te koppelen en door bij nieuwbouw zwaar in te zetten op energie-efficiëntie en isolatie.Er is ook de Energieberg, een soort Teletubbieheuvel met wind-molens en zonnecellen. Het is een voorbeeld van hoe een heuse milieuramp wordt omgetoverd tot een unieke kans voor de toe-komst. Het was jarenlang een enorm stort, bleek in de jaren 1990 lek. Dioxine sijpelde in het oppervlaktewater. De berg werd ingepakt, de sijpelingen worden nu opgevangen. De heuvel heeft een extra laag grond gekregen en is met gras begroeid. Bovenop staan vier windmolens te draai-en, genoeg om elektriciteit te le-veren aan 2.500 gezinnen.� SVG
www.iba-hamburg.de
Hamburg organiseert tussen nu en 2013 een internationale bouwtentoonstelling. Een ideetje voor Brussel?
© S
TEVE
N V
AN
GA
RS
SE
© S
TEVE
N V
AN
GA
RS
SE
“Hamburg bewijst dat economische groei niet automatisch samengaat met een stijging van de CO2- uitstoot”
BDW 1293 PAGINA 6 - DONDERDAG 1 SEPTEMBER 2011
H afenCity wil bewoners op-nieuw naar het centrum brengen. Het echte hart
van de stad (Altstadt en Neustadt samen) heeft maar veertienduizend inwoners. Met de ontwikkeling van HafenCity kan dat aantal in twee de-cennia bijna verdubbelen. En dat is precies wat Hamburg wil. Densifica-tie noemen experts het. HafenCity is in die zin een ecologisch statement op zich.In 2000 kwam de Hanzestad met een masterplan om een heel nieuwe ecowijk op te trekken op een ha-venterrein achter Speicherstadt, de oude bakstenen warenhuizen die de grens vormden van de oude stad. “Ik herinner me het gebied nog goed,” zegt Franka Kuehn, onze gids door HafenCity. “Het was een plek
waar je vooral niet wou komen.”De Haven was bereid het terrein op te offeren. Met de ontwikkeling van een internationale zeehaven was het havengebied, zo dicht bij de stad, in onbruikbaar geraakt.Het stadsbureau HafenCity kreeg het project in handen, maakte plan-nen en bracht kavels op de markt. Tien jaar later is zowat de helft be-bouwd. De komende tien jaar wordt het oostelijke deel aangepakt.De snelheid van de bouw heeft ook Kuehn met verstomming geslagen. “Ik ben zelf van Berlijn. Daar wor-den veel praatjes gemaakt en plan-nen opgesteld, maar de uitvoering laat vaak heel lang op zich wachten.” Niet zo in Hamburg.De kandidaten met de beste pro-jecten mogen bouwen. Ze moeten
voldoen aan strenge normen inzake energieverbruik. Maar dat schrikt investeerders niet af. De privésector heeft al zeven miljard euro geïnves-teerd. Hamburg zelf telde twee mil-jard neer voor de aankoop van het havengebied, maar is dat nu aan het verzilveren zodat HafenCity nage-noeg budgetneutraal is.We wandelen door de wijk en zien stuk voor stuk prachtige staaltjes van hedendaagse architectuur. De stadsplanners van HafenCity heb-ben de oude dokken behouden, waardoor er overal water aanwezig is. De openbare ruimte is royaal aangelegd. Er is gedacht aan een goeie mix van horeca, kantoren en woningen. En met de bouw van een nieuwe concertzaal, de nu al be-roemde Elbphilharmonie, komt er
HAMBURG – Een echte toeristische attractiepool zal Hamburg niet snel worden, daarvoor zijn er te weinig culturele toppers. Maar wie geïnteresseerd is in architectuur, moet beslist eens naar HafenCity, de grootste binnenstadsontwikkeling in Europa.
HafenCity in Hamburg, tien minuten wandelen van het stadhuis: een walhalla van hedendaagse architectuur.
© S
TEVE
N VA
N G
AR
SS
E
Stedenbouw > HafenCity, ecowijk in de dokken van oud havengebied
Niet alleen denken, ook doen
ook plaats voor cultuur. En verder: geen shopping malls, zodat de klein-handel alle kansen krijgt.Opmerkelijk: er is meteen beslist om het hele gebied acht meter op te ho-gen. HafenCity houdt rekening met een stijging van het zeepeil tussen tachtig centimeter en twee meter. De ophoging geeft een interessant samenspel van hoge (veilige) en lage (overstroombare) promenades. In de plinten van de gebouwen zit horeca.
Bij hoogtij sluiten die de raamdeu-ren, zodat het water niet binnenkan.HafenCity viel meteen in de smaak bij grote bedrijven en organisaties. Der Spiegel trok ernaartoe, Green-peace is er aan het bouwen en Uni-lever zette een spectaculair gebouw neer. Het is de plek waar cruises aanmeren. Goed gezien van Uni-lever: bij het aanmeren krijgen de reizigers al hun producten right in the face. Ze kunnen er shoppen, een hapje eten, er zijn evenementen...Al dat moois bleef niet zonder kri-tiek: HafenCity zou er alleen maar zijn voor de miljonairs. Kuehn ont-kent dat. “Er zijn inderdaad apparte-menten waarvoor je astronomische bedragen neertelt, maar HafenCity heeft net zo goed kavels toegewe-zen aan coöperatieven. Wie in groep bouwt, kan de kosten aanzienlijk drukken. En het mooie is: niemand ziet het verschil tussen chique en goedkopere woningen.”
� Steven�Van�Garsse
ONDERTUSSEN IN HAMBURG, EUROPA’S GROENE HOOFDSTAD 2011
ADVERTENTIE
BDW 1293 PAGINA 7 - DONDERDAG 1 SEPTEMBER 2011
P-PRAAT
CHIEN ÉCRASÉ
Goed, de boodschap is aangekomen. We moeten dus tegen het omhakken van de kasseien zijn en ervoor pleiten de platanen te laten liggen. En we mogen niet meer zeggen dat mensen die groen zijn, niet groen zijn. Ook al nemen ze af en toe de auto. ‘P-Praat’ nieuwe stijl, met respect voor groene en historische karakters. En zich onthoudend van kassheisa.
Nee, prietpraat, we menen dat niet. Tijd voor doorwrochte ernst. Pascal Smet (SP.A) wil minister-president van Brussel worden. Dat zegt hij in Humo. “Waarom doen steden als Berlijn, Madrid, Praag en ook Antwerpen het zo goed? Omdat ze een burgemeester hebben die een langetermijnvisie heeft waar consequent aan wordt gewerkt.” Vreemd, want tijdens het weekeinde mocht een andere socialist – we zijn de naam even kwijt, maar hij schijnt Mo-lenbeek te managen – in De Morgen straffeloos zeggen dat het niet goed gaat in Antwerpen. Wat is dat nu? Spreidstandsocialisme?
Philippe Moureaux, we weten het weer! Menselijk interview in de weekendkrant. Beetje gebroken man, zeker nadat hij enkele maanden geleden aangepakt werd door journalisten toen hij het om privéredenen moeilijk had. Dat Moureaux zelf voor de frontale aanval koos, dat vertelde hij er niet bij (“Ce que vous écrivez dans vos gazettes...”). Maar in De Morgen zegt hij iets veel belangrijkers, helemaal op het einde van het interview: “Ik heb een uitstekende ploeg, maar ik zie niemand die de mensen echt kan verenigen. Als ik nu vertrek, vrees ik dat er een opvolgingsoorlog uitbreekt.” Wie zich nu half hardop zit af te vragen, overigens, of Moureaux wil zeggen dat het bij hem beter gaat dan in Antwerpen, krijgt van de meester zelf het antwoord: “Het is bij mij in Molenbeek een stuk minder erg.”
Dat is dan ook weer duidelijk.
BRUSSEL – Op 1 september moeten de Brusselse taxi’s een mangogele dambordsticker hebben om aan te geven dat ze een taxi zijn. Logisch, want zoals er nu een aantal rondrij-den – een pikzwarte wagen en zo’n taxibordje van tien euro uit de Brabantstraat dat ook aan de ingang van een kebabzaak hangt –, dat ziet er toch een beetje louche uit. Mochten we toerist zijn en in deze stad arriveren, we zouden vriendelijk doch standvastig weigeren mee te rijden.
ONDERGRONDS – Echte toeristen nemen dan ook de MIVB voor alle verplaatsingen in de stad. En ze worden ervoor beloond ook. In drie talen krijgt het Mobibvee af en toe te horen dat het openbaar vervoer nemen de levenskwaliteit in de stad ten goede komt en dat dat goed is voor het mieljeu. Of zoiets. Gevolgd door een dankbetuiging aan de reizigers. Dat is natuurlijk zeer beleefd van de MIVB-godheid om genadig te zijn voor de openbaarvervoers-gelovigen. Nog een paar jaar en we zeggen spontaan onze les op. Wees beleefd, blokkeer de deuren niet. Biep met de Mobieb. Niet spuwen. Was je haren, poets je tanden. Spreek met twee woorden.
LANTERFANTIJE – Nu nog de MIVB-preventiemedewerkers. Maar die spreken zelden, zelfs niet met woorden. De zeer filosofische vraag dringt zich op of die mensen zich met preven-tie, dan wel met medewerking moeten bezighouden. Zelf denken ze daar ook uren over na.
‘Kijken naar een wereld die niet de jouwe is’
ELSENE – Opgelet als u de komende dagen door de Dublinstraat loopt. Ter hoogte van nummer 33 wordt u misschien bespied door de gaten van een vitrinegroot schilderij. Het werk ‘Shtt ici on dort’ van Stefanie Claes is het eerste van een reeks waarin kunstenaars reflecteren over de precaire situatie van vluch-
telingen in België. Piep zelf eens door een gat, en u ziet wellicht een van de twintig Pakista-nen in hongerstaking. “De Pakistanen zien door de gaten een wereld waarvan ze geen deel mogen uitmaken.” Meer over de Pakista-nen die sinds 29 juni hongerstaken op flytox.hotglue.me/start/.� BT
Maatschappij�> Kunst bij hongerstakende Pakistanen
© B
EN
JAM
IN T
OL
LE
T
WWW.WEEKVANVERVOERING.IRISNET.BE 16-22 SEPT
MINI_0006_ann_BrusselDezeWeek_178x125.indd 1 18/08/11 15:40
Water mag niet wassen, maar moet wachtenBRUSSEL – In Ukkel en Jette worden de komende jaren stormbekkens gebouwd. De waterhuishouding is er verstoord. Volgens Leefmilieu Brussel verergeren de overstromingen de laatste jaren.
Ukkel kreeg tijdens de voorbije hevige re-genval af te rekenen met hallucinante tafe-relen. Zo verwerd de Sint-Jobsesteenweg tot een heuse rivier en stond het Heldenplein onder water. Bewoners klagen al jaren dat maatregelen uitblijven. Maar er is beter-schap op komst: drie nieuwe stormbekkens. Een onder het Sint-Jobplein, een onder de Brugmann laan ter hoogte van het Helden-plein en nog een bij de Horzelstraat. In 2012 begint men al te bouwen in Sint-Job.Ook in Jette gaan ze aan de slag: daar wach-ten ze al een tijdje op een stormbekken om de vallei van de Molenbeek te vrijwaren. Het
toekomstige bekken moet behalve Jette ook delen van Laken en Sint-Jans-Molenbeek droog houden.Het is niet verwonderlijk dat de talloze val-leien in het Brusselse gewest te kampen heb-ben met overstromingen: ze zijn vaak over-vloedig bebouwd. Een stormbekken bouwen om een teveel aan water op te vangen, is dan eigenlijk een noodmaatregel. Een bekken fungeert als een natuurlijk overstromings-gebied en zorgt ervoor dat regenwater niet direct wordt afgevoerd, maar eerst een tijdje kan ‘wachten’. Anders krijgt het riolerings-net te veel water in korte tijd te slikken en overstroomt bebouwd gebied. Leef milieu Brussel, de administratie van minister Eve-lyne Huytebroeck (Ecolo), ziet het aantal overstromingen trouwens stijgen, of ‘ver-moedt’ dat het stijgt. Hydrologen zijn dezelf-de mening toegedaan. CD
Milieu�> Nieuwe stormbekkens in Ukkel en Jette
BDW 1293 PAGINA 8 - DONDERDAG 1 SEPTEMBER 2011
Deze week rond de Bareel > Globe Aroma geeft naamloos pleintje een gezicht
Een monument voor het hier en nu
De broers Frank en Roel Jacobs (met rood en lichtblauw hemd), vrienden en sympathisanten-meevlechters op het plein dat ze dezer dagen in the picture zetten.
© BENJAMIN TOLLET
E r zijn in Brussel wel meer van die desolate plekken, straat-jes of pleintjes die aan hun
lot overgelaten worden. Niemand geeft erom, zelfs de bewoners heb-ben zich er al bij neergelegd dat het altijd zo zal zijn. Totdat er plotse-ling twee mannen neerstrijken; ze lijken iets aan het afmeten te zijn. Een week later zijn ze terug met de eerste stukken van een monument in opbouw. Het is niet zo duidelijk wat ze van plan zijn, maar het trekt de aandacht van voorbijgangers, die van een afstandje observeren wat er gaande is. Kinderen komen iets dichterbij.Het is een tafereel dat zich in zowat elke Brusselse gemeente had kun-nen afspelen, en het was de afge-lopen weken werkelijkheid op het naamloze pleintje dat gekneld ligt tussen de Wipstraat, de Willem Tellstraat en de Vorstsesteenweg, niet ver van de Bareel van Sint-Gillis.
Sinds mei trekken de broers Roel en Frank Kerkhofs, respectievelijk kunstenaar en architect, geregeld naar het plein om het te verken-nen en om hun ideeën te verfijnen. Ze dompelen zich onder in de wijk en leggen contact met buurtbewo-ners en plaatselijke handelaars: een Spaans en een Portugees café, een Marokkaanse bakker en een Marok-kaanse slager. “Toen we op verken-ning kwamen, waren we echt ver-baasd dat dit pleintje helemaal niet gebruikt werd. Zelfs de Spanjaard op de hoek had geen terras. We spraken hem erover aan en zo kwam er dan toch een terras,” vertelt Frank Kerkhofs.Dat terras was meteen de eerste verwezenlijking van het wijkpro-ject Propositions pour un monument (platform n.02), waarvan het voor-naamste doel het opbouwproces is, niet het resultaat. “We willen brug-gen bouwen tussen de inwoners en
de gemeenschappen van de wijk. Want zodra het monument klaar is, halen we het gewoon weg. Het gaat
om het samen bouwen aan iets en de banden die daardoor ontstaan,
niet om het monument,” vertelt Roel Kerkhofs. “Wat heeft het nu voor zin een zoveelste standbeeld neer te po-ten? Standbeelden worden geplaatst met een achterliggende gedachte, het gaat ’m meer om de persoon die het standbeeld laat plaatsen dan om de persoon die afgebeeld wordt.” Over de achterliggende redenen voor de plaatsing van monumenten orga-niseerde Globe Aroma op woensdag 17 augustus trouwens een wande-ling met Brusselkenner Roel Jacobs.
BamboeEen monument komt er uiteindelijk helemaal niet, het wordt veeleer een sokkel. Daarvan is de eerste ‘steen’ gelegd op zondag 14 augustus tij-dens het eerste toonmoment van het project van Globe Aroma, een sociaal-artistieke organisatie die kansen wil geven aan asielzoekers, vluchtelingen en nieuwkomers met artistieke capaciteiten. Die steen moet je niet al te letterlijk nemen,
het gaat om een grote constructie uit bamboe die gevormd wordt door blokken van zo’n veertig kubieke centimeter. Elke ‘steen’ bestaat uit bamboeroostertjes die aan elkaar gebonden zijn.Makkelijker gezegd dan gedaan om van bamboestokken tot zo’n grote constructie te komen. Moeilijk is het niet, maar je moet er wel tijd voor hebben. Of hulp, veel hulp. En net daar draait het wijkproject om: als iedereen een handje toesteekt, dan kan er iets groots verwezenlijkt worden. Dat is de gedachte achter het Ecuadoraanse minga, gemeen-schapswerk waarbij iedereen van een dorp helpt om een huis te bou-wen of een plein aan te leggen. Het is een gedachtegang die Frank Kerk-hofs goed kent: hij heeft vier jaar in Ecuador gewoond en werkte er als architect in het dorpje Natabuela in de Andes, waar hij heel wat minga’s organiseerde om een cultureel cen-trum en een uitkijktoren te bouwen.Heel toepasselijk werden de eerste bamboestenen in de lente gebouwd tijdens een workshop in het ge-meenschapscentrum De Pianofa-briek met tachtig Ecuadoranen uit de buurt.
DorpspleinDe bevolking rond het naamloze plein (zullen we het het Monument-plein noemen?) is heel divers, met vooral veel Portugezen, Spanjaar-den, Marokkanen en de laatste jaren ook steeds meer Brazilianen. En de Congolese zanger Bhelly, die een straat verder woont en de eerste-steenlegging muzikaal begeleidde.Dat het pleintje intussen leeft, mag duidelijk zijn. De introductiespeech werd onderbroken door een oude dame die de microfoon nam om te klagen over onveiligheid. Ze woont al 47 jaar in Brussel en vindt dat ze goed geïntegreerd is. Later, als ze op een gitaar tracht te tokkelen, blijkt dat ze uit Portugal komt en al snel hebben we door dat de dame con-stant gepest wordt, onder meer door een dwergje dat haar al te graag pro-voceert. En al doet ze daar haar be-klag over, ze geniet duidelijk ook van de aandacht die ze krijgt. Een echt dorpstafereel, midden in de hoofd-stad van Europa. Laten we het plein gewoon Dorpsplein noemen.
� Benjamin�Tollet
“Zodra het monument klaar is, halen we het gewoon weer weg”
BD
W R
EGIO
SINT-GILLIS – Wat doe je met een plein dat gewrongen ligt tussen twee straten waar de auto’s langs razen, zodat het gedegradeerd wordt tot doorgangszone? Roel en Frank Kerkhofs – de een is kunstenaar, de ander architect – mochten daarop van Globe Aroma een antwoord verzinnen. Hier wordt aan minga gedaan, een vorm van gemeenschapswerk, overgewaaid uit Ecuador.
Propositions pour un monument is er niet alleen voor de wijk. Iedereen die een steentje wil bijdragen, kan mee komen vlechten, of bij Globe Aroma (www.globearoma.be) een pakketje aanvragen om thuis een bamboesteen in elkaar te knutselen. Nog toonmomenten op woensdag 7 september om 13 uur, donderdag 22 september om 16 uur en vrijdag 30 september om 19 uur. Volg het werk op propositions pourunmonument.blogspot.com
ADVERTENTIE
WE ZIJN ER !v.
u.: E
ric
Verr
ept,
leid
end
ambt
enaa
r, Sa
inct
elet
tesq
uare
17,
100
0 Br
usse
l
De VGC is verhuisd.Welkom in ons nieuwe administratie huis in het hart van de stad!
Emile Jacqmainlaan 135, 1000 Brussel
Tel.: 02 563 03 00 www.vgc.be
De
VG
C is
ver
huis
d
BDW 1293 PAGINA 10 - DONDERDAG 1 SEPTEMBER 2011B
DW
REG
IO
Werkzaamheden aan de Brouwerijstraat zorgen voor ongemak, zeggen buurtbewo-ners. Scheuren, trillingen en een alge-meen gevoel van onmacht. Coördinator Mobiel Brussel relativeert. “Aangetoonde schade kan vergoed worden.”
De Brouwerijstraat verbindt het Flageyplein met de Kroonlaan. Jarenlang liet een drin-gende heraanleg op zich wachten, maar in november vorig jaar zijn de werkzaamheden dan toch van start gegaan. Eerst werden de rioleringen gerenoveerd, daarna voerde elektriciteits- en gasnetbeheerder Sibelga er herstellingen uit. Vanaf begin juli werkt de MIVB aan de heraanleg van de tramspo-ren, normaal gezien nog tot in de loop van september. Daarna kan de heraanleg van de straat van gevel tot gevel beginnen.De Brouwerijstraat is een gewestweg, de
Buurtbewoners: ‘Scheuren, trams en trillingen’Elsene > Heraanleg Brouwerijstraat zorgt voor wrevel
Wie door de Brouwerijstraat loopt, ziet bij verschillende huizen scheuren. Nog tot eind 2011 is de straat een werf.
© B
AR
T D
EW
AE
LE
ADVERTENTIEADVERTENTIE
M�� �� ����� ��� ��� B������� H������������� G�����
www.fedsvk.be
02 412 72 44
Verhuur uw woning zorgeloos
Gegarandeerde huur elke maand
Verzekerd verhuurbeheer
Onderhoud van uw woning
Steun voor de renovatie
Fiscale voordelen
SOCIALE VERHUURKANTOREN
i n d e w e e rv o o r b r u s s e l
Waar in Brussel kan je zumba volgen?
Is er een atletiekclub bij jou in de buurt?
Wanneer vindt de 20 km van Brussel plaats?
Zijn er in Brussel sportactiviteiten voor mensen met een handicap?
Op zoek naar een sporthal of een openluchtsportterrein?
En kan je in Brussel op sportkamp gaan in de herfstvakantie?
Voor een antwoord op deze en andere Brusselse sportvragen:
Surf naar www.vgc.be/sport
gemeente Elsene is dus niet bevoegd voor de werkzaamheden. Die worden in goede banen geleid door Mobiel Brussel, de ad-ministratie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest bevoegd voor openbare werkzaam-heden en mobiliteit.In goede banen leiden? Dat geloven een paar buurtbewoners niet echt. Sinds de werk-zaamheden begonnen zijn, is er schade aan enkele huizen ontstaan. Het gaat om barsten in vensterbanken, drempelstenen en balkons. Ook is er overlast door tram 81, die gewoon blijft doorrijden tijdens een groot deel van de werkzaamheden. “Trams mogen op de werf maar 18 kilometer per uur rijden, maar de meeste negeren dat. Doordat de straat openligt en er momen-teel geen ballast tussen de tramrails meer is, voelen we de trillingen extra hard,” zegt bewoner Christophe Finet. Zijn huis, num-
mer 77, is gehavend sinds het begin van de omspit, zegt Finet. Volgens hem kunnen er ook kanttekeningen gemaakt worden bij het hoge werktempo. “Er wordt dag en nacht doorgewerkt, en mijns inziens zijn de ar-beiders zo vermoeid dat ze steken laten val-len. ’s Nachts worden er niet al te omzichtig rails in de grond geheid, en ik heb ze ook al betrapt op het spelen van nutteloze en sto-rende spelletjes; grote stenen optillen met een graafmachine en ermee op de grond beuken, bijvoorbeeld. Dat draagt natuurlijk bij tot de scheurvorming aan mijn huis.”Naast scheur- en schadeklachten bij meer-dere bewoners zijn er ook andere besognes: een garagehouder is tijdelijk werkloos door de renovatie, en er zijn een paar mensen die slecht ter been zijn en die het ontbreken van infrastructuur in de opengebroken straat hekelen. Allemaal steunen ze Finet. Heel
wat huizen in de Brouwerijstraat hebben echter een onderkomen uiterlijk en een aan-zienlijke ouderdom, en dat kan in het nadeel van de buurtbewoners spelen. “Mijn huis is alleszins in orde,” zegt Finet. “Ik heb het bij het begin van de werkzaamheden zelfs laten keuren door een expert omdat ik toen aan verkopen dacht.”Dat wordt bevestigd wanneer we naar die expert bellen. “Meneer Finets huis is in goede staat,” zegt Philippe Crommelynck, landmeter in Elsene, “maar het heeft lang geleden onder sterke vibraties, veroorzaakt door het af- en aanrijden van zwaar verkeer toen de Brouwerijstraat nog vol putten zat vóór de heraanleg, én het lijdt onder de hui-dige werkzaamheden.”
VerzekeringenBij de MIVB zeggen ze op de hoogte te zijn van de klachten. “Onze trams moeten zich aan de snelheidsbeperkingen houden. Er zijn al verschillende controles geweest,” zegt woordvoerster An Van hamme. “Over het aantal overtredingen communiceren wij niet.”Alle communicatie over de werkzaamhe-den, ook die van de MIVB, verloopt via Mo-biel Brussel. “Mensen die schade hebben geleden na werkzaamheden, kunnen altijd een klacht indienen bij ons,” verduidelijkt Inge Paemen van de administratie. “Men-sen moeten dan via hun verzekeraar een onafhankelijke expert inschakelen, en af-hankelijk van het onderzoek kan de schade dan verhaald worden op de aannemer, op de opdrachtgever, wij dus, of op de firma die het werk voor onze rekening uitvoerde.”Over het specifieke geval nummer 77 wil Mobiel Brussel noch de MIVB uitspraken doen. De werkzaamheden aan de Brou-werijstraat zijn normaal gezien einde 2011 afgelopen. Christophe�Degreef
BDW 1293 PAGINA 11 - DONDERDAG 1 SEPTEMBER 2011
BD
W R
EGIO
De recente regens hebben de parken van Vorst geen deugd gedaan. In het Dudenpark versche-nen heuse voren in enkele paadjes en kwam er puin op de Brusselsesteenweg terecht. De renovatie van het park laat op zich wachten.
De hevige onweders van vorige week zorgden er-voor dat er diepe voren werden uitgesleten in de parkpaden. Die bestaan uit grind, en het forse reliëf van het park maakt dat de neerslag zich ‘beek-gewijs’ een weg zoekt naar beneden. “Op het pad aan de ingang langs de Brusselsesteen-weg hebben we veel schade vastgesteld,” zegt Marion Bonduelle van Leefmilieu Brussel (vroe-ger BIM), dat het Dudenpark beheert. “Dat is altijd het punt waar het water samenkomt. Het park heeft ook het verleden tegen. De eigenaar is de Koninklijke Schenking, het BIM is maar sinds 2006 verantwoordelijk voor het onderhoud. In zijn geschiedenis heeft het park verschillende ei-genaars gehad met evenveel visies, en dat maakt dat het in zeer slechte staat is. Veel van de vijfdui-zend bomen zijn ziek, de wegen zijn verkommerd
en het is wachten op een grootschalige renovatie.”Dat is volgens Bonduelle het grootste probleem: “We werken nog aan een globaal plan voor de re-novatie, rond 2013. Maar zolang dat niet goedge-keurd is door de administratie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest – en dat kan aanslepen, want het park is beschermd –, is het moeilijk om tijdelijke herstellingen uit te voeren. Het enige wat we bij hevige regenval bijvoorbeeld kunnen doen, is het puin recupereren en de wegen er opnieuw mee vullen.” Goed nieuws is wel dat de hoofdingang van het park aan de Laînésquare vol-gend jaar met zekerheid wordt gerenoveerd.Ook de directe buur van het Dudenpark, het Park van Vorst, heeft last van water. Maar daar is meer hoop: in 2012 begint de gemeente Vorst er te re-noveren met geld van Beliris, het federaal fonds voor de verfraaiing van Brussel. Meer dan twee miljoen is er begroot. “Extra aandacht zal gaan naar de wegen en hun erosiebestendigheid,” zegt schepen van Openbare Werken Annie Richard (Ecolo).� Christophe�Degreef
Dudenpark: puin ruimen en hergebruiken
Vorst > Regen houdt lelijk huis in parken
Veel schade ‘onderaan’, aan de ingang langs de Brusselsesteenweg.
© C
D
Met een tentoonstelling van marines van zestig Berchemse (en andere) amateurkunstenaars wordt de vier-daagse Jaarmarkt (2 tot 5 september) kunstzinnig leven ingeblazen.Lokale kunstenaars mogen al 42 jaar exposeren tijdens het jaarmarkt-weekend. Het toegankelijke thema ‘De zee – Marines’ haalt dit jaar een stuk kust naar de stad, goed om ook een geïnteresseerd publiek van ver-zamelaars te bekoren.Daarnaast is er zaterdag en zondag, telkens vanaf 8 uur, de traditionele rommelmarkt tussen het Kerkplein en de Kortestraat en in de omrin-
gende straten (opgelet voor verkeers-omleidingen, ook door de werkzaam-heden om en bij GC De Kroon). Naast de grote jaarkermis zijn er Spaanse raspaarden en -pony’s (Los Cabal-leros), de flamencogroep Al Aire en optredens voor en na het bal popu-laire. De Kroon organiseert een ver-enigingsdorp, waar winter- en an-dere activiteiten worden gepromoot. En uiteraard blijft de maandagjaar-markt met stands van ambachts-lui uit Polen en Frankrijk een grote trekpleister. JMB
www.berchem.net
Zestig zichten op zeeSint-Agatha-Berchem > Dit weekend jaarmarkt
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
Edouard de Thibaultlaan 2 - 1040 EtterbeekKleine Kerkstraat 12-14 - 1150 Sint-Pieters-Woluwewww.rhok-academie.be
OPEN ATELIERS
ZATERDAG17 SEPTEMBER
VAN 14 TOT 18 UUR
ADVERTENTIE
n het verschil tussen kennis en wijsheidn zelfkennis en vrij door het leven gaann de rede, drie fundamentele natuurkrachtenn de volledige ontwikkeling van het menselijk potentieeln het loslaten van zorgen, twijfels en angstn schoonheid, wie ben ik in werkelijkheid?
Nieuwe cursussen filosofie starten:
n maandag 12 september om 19.30 uur en woensdag 14 september om 9.30 uur in het Schoolhuis, Sint-Thomasstraat 26, 2018 Antwerpen
n woensdag 14 september om 19.30 uur in Cultuurcentrum De Markten, Oude Graanmarkt 5, 1050 Brussel
n 11 wekelijkse lessenn pauzes met koffie en thee en lesmateriaal inbegrepen
CURS
US
PRAK
TISC
HE
FILO
SOFI
E De praktische benadering van Filosofie helpt meer inzicht te krijgen in jezelf en de werkelijkheid om je heen. De cursus biedt een leidraad van hoe wijsheid concreet kan helpen in het leven.Eenheid en volledige ontwikkeling van gevoel, handeling en kennis staan centraal.
Een greep uit de inhoud:
Reserveer nu via [email protected] 125 en 30 euro voor jongeren tot/met 25 jaarInschrijving en betaling lesgeld 1ste lesavond vanaf 19.00 uur.
Meer info 03/230.04.10 of 02/649.90.29
www.schoolvoorfilosofie.be
In het kader van de Wereld Alzheimer Dag organiseert de Stichting Alzheimer Onderzoek op zondag 18 september 2011 een galadiner ten voordele van het wetenschappelijk onderzoek in België.
Neem op 18 september 2011 deel aan het Alzheimer Galadiner ten voordele van het wetenschappelijk onderzoek
STICHTING VOOR ALZHEIMER ONDERZOEK
I&I Center Brussels - Z1 Researchpark 310 - B-1731 Zellik • Gratis Infolijn: 0800 90 361 • Email: [email protected] • www.alzh.org
Schrijf nu in per email: [email protected], of per tel.: 0800 90 361. Wij hopen van ganser harte dat wij op uw deelname mogen rekenen zodat deze buitengewone avond een groot succes wordt.
ALZHEIMER GALADINER18/09/2011 - KASTEEL VAN GROOT-BIJGAARDEN
17u: Aperitief in de tuin van het kasteel18u30: Concert van Toots Thielemans Quartet19u30: Alzheimer Galadiner in aanwezigheid van het Raad van bestuur, de Wetenschappelijke
Adviesraad van de Stichting, verschillende prominente figuren uit de wetenschappelijke en industriële wereld en de Eerste Minister, Mr. Yves Leterme.
Er worden een tombola* en een verkoop per opbod* georganiseerd ten voordele van het onderzoek naar de ziekte van Alzheimer, met werken van verschillende grote hedendaagse Belgische kunstenaars. Verschillende unieke verzamelstukken zullen per opbod verkocht worden: de mondharmonica van Toots Thielemans; een authentiek stuk van de zeilboot Askoy II van Jacques Brel; enz.
Deelnameprijs : 165 EUR
(*) De opbrengst van het Alzheimer Galadiner wordt integraal besteed aan de financiering van de wetenschappelijke programma’s van jonge Belgische onderzoekers.
© J
os L
. Kna
epen
BDW 1293 PAGINA 12 - DONDERDAG 1 SEPTEMBER 2011
Het Woluweveld in Sint-Stevens-Woluwe (gemeente Zaventem), nog binnen de Brusselse Ring, blijft in het nieuwste Vlaamse plan landbouw-zone. Een voorbeeld van de Vlaamse dam tegen de ‘verbrusseling’, eerder dan het resultaat van Vlaams-Brussels ruimtelijk denkwerk.
© E
LK
E VAN
EM
PTE
N
Stedenbouw > Bral over intergewestelijke samenwerking, of het gebrek daaraan
Brussel aan de Rand
Al decennialang staat de open ruim-te in de Rand rond Brussel onder grote druk. En die druk vermindert niet. Integendeel, Vlaams-Brabant is nu al de dichtstbevolkte Vlaamse provincie en in de recentste ruimte-lijke plannen wordt nog meer nieuwe open ruimte aangesneden. De mid-denklasse blijft de stad uit vluchten en pendelt liever naar Brussel. De Rand keert haar rug naar Brussel, klinkt het. Niet alleen gevoelsmatig, maar ook politiek.Bral werkt als Brusselse vereni-ging rond de thema’s stedenbouw, mobiliteit en leefmilieu. Wij wil-len dat de stad leefbaarder wordt voor haar inwoners en gebruikers. Dit kunnen we niet bereiken als we niet dringend over de grens be-ginnen te kijken. Dat hebben de
beleidsmakers ook al een tijdje be-grepen. De behoefte aan ‘structu-rele samenwerking tussen Brussel en Vlaanderen’ staat met stip in de beleidsnota’s van de Vlaamse en de Brusselse eminenties. Maar er komt maar geen schot in de zaak. De mi-nisters-presidenten verwijten elkaar liever dat ze de toenaderingen niet au sérieux nemen dan dat ze naar oplossingen zoeken.
VerbrusselingIs de nood echt zo hoog en het ge-brek aan samenwerking zo nefast? Ja. We geven één voorbeeld. De verwachte bevolkingstoename in Brussel – 170.000 extra Brusselaars tegen 2020 – is uitdaging nummer één bij de opmaak van het nieuwe Gewestelijk Plan voor Duurzame Ontwikkeling (GPDO). Die men-sen moeten ergens wonen, werken, leren. Het tempo waarmee er in Brussel (betaalbare) woningen wor-
Joost Vandenbroele.
den bijgebouwd, ligt dan wel véél te laag, maar laten we zeggen dat Brussel ermee bezig is. Maar als ze niet in Brussel kunnen blijven, trek-ken ze naar elders.De Rand legt andere accenten. De goedkeuring van het Vlaams Stra-tegisch Gebied rond Brussel (VSGB) zit in de laatste rechte lijn. Open ruimte is hier planconcept nummer één. Daarom ook moest de Vlaamse regering na veel protest de naam van het plan, dat eerder Vlaams Ste-delijk Gebied rond Brussel heette, aanpassen. De Rand zal en mag niet ‘verbrusselen’. Zonder hierover een waardeoordeel uit te spreken, werp ik de vraag op of je die dynamiek met een naamsverandering alleen zult tegenhouden. Want mensen
gaan waar ze kunnen, en vastgoed-ontwikkelaars investeren waar het het meest opbrengt. En laat nu net de Rand een zeer lucratief investe-ringsgebied zijn.De verschillende Brusselse en Vlaamse plannen tonen dat er geen gemeenschappelijke ontwikkelings-visie bestaat op Brussel en de Rand. Gemeenschappelijk studie- en be-leidswerk zou nochtans kunnen uit-wijzen of het überhaupt opportuun is om de Brusselse cityboom ook in de Rand op te vangen. Of kijken we beter uit naar (centrum)steden verder van Brussel, zoals Leuven, Mechelen of – waarom niet – Asse? Niemand kent het antwoord. We kunnen nog wel even doorgaan met de dossiers waarin samenwer-
king zich opdringt: de inplanting van shoppingcentra, de Ring rond Brussel, de planning van strategi-sche gebieden als de Heizel, Schaar-beek-Vorming of de kanaalzone, het nachtnet van De Lijn dat aan de grens met Brussel stopt, de uit-bouw van het Gewestelijk Expres-net (GEN), de afstemming tussen het Brussels mobiliteitsplan Iris 2 en het Mobiliteitsplan Vlaanderen, enzovoorts. In al deze dossiers haalt de concurrentie het van samenwer-king.De dossiers waar de twee gewesten wél buiten de beleidslijntjes kleuren (het beheer van het Zoniënwoud, intergewestelijke fietsroutes), heb-ben één ding gemeen: het zijn win-win-dossiers. Geen compromissen, iedereen wint. In gewichtige dos-siers lijkt dat niet te kunnen, maar het tegendeel is waar. Dat zeggen wij niet, maar wetenschappers die het kunnen weten. Peter Cabus bij-voorbeeld. De kabinetschef van huidig Vlaams minister van Ruimtelijke Ordening Philippe Muyters (N-VA) zegt dat samenwerking moeilijk, maar mo-gelijk en verplicht is. In een weten-schappelijk onderzoek dat hij twee jaar geleden als professor leidde (P. Cabus e.a., Een sterke stad en een sterke stadsregio, 2009), wijst hij in het hoofdstuk over Brussel op het belang van een gemeenschappelijke aanpak van de ‘functionele realiteit’ (de gemeenschappelijke belangen van Brussel en de Rand). Daarom pleit hij voor een ‘verzakelijking’ van de stadsregionale problemen, waar-mee “het mogelijk [moet] zijn om los te komen van de communautaire en bipolaire context.” Een moeilijke opdracht. De realiteit toont dat po-litici liever hun eigenbelang najagen dan hun achterban uit te dagen en de problemen te objectiveren, laat staan ze aan te pakken. Welnu, meneer Cabus, de handen aan de ploeg! En vraag Muyters’ partijge-noot, Vlaams minister voor de Rand (Geert Bourgeois, red.), om mee te werken.Bral geeft een voorzet. We hielden in 2010 al het Interregionaal Plat-form voor een Duurzame Economie boven de doopvont, waarmee we ons samen met een tiental andere Vlaamse en Brusselse vakbonds-, milieu- en middenstandsorgani-saties verzetten tegen de concur-rentie tussen shoppingcentra. Een-zelfde samenwerking willen we nu bereiken op het niveau van de bewoners(groepen) in Brussel en omstreken. Brusselaars en Randbe-woners behoren tot eenzelfde belan-gengemeenschap. Het wordt tijd dat we dat besef gaan ‘verzakelijken’. Als wij dit als middenveldorganisa-tie tot een goed einde brengen, dan heeft de politiek alvast één concreet voorbeeld van positieve intergewes-telijke samenwerking om zich door te laten inspireren.
� Joost�Vandenbroele
Joost Vandenbroele is stafmedewerker Stedenbouw bij de Brusselse Raad voor het Leefmilieu (Bral). Meer over het project Brussel aan de Rand op www.bralvzw.be/brusselrand
“Brusselaars en Randbewoners behoren tot eenzelfde belangen-gemeenschap”
BDWOPINIE
BRUSSEL – De druk op de open ruimte rond Brussel wordt almaar groter, en toch blijft een gemeenschap-pelijke visie ontbreken. Nochtans is Brussels-Vlaamse intergewestelijke samenwerking hard nodig, en de sporadische dossiers waarin wél wordt samengewerkt, laten zien dat iedereen er wel bij vaart, zegt Joost Vandenbroele van de Brusselse Raad voor het Leefmilieu.
BDW 1293 PAGINA 13 - DONDERDAG 1 SEPTEMBER 2011
BDWOPINIESlechte politiekdoor Danny Vileyn
In 2010 was de kas leeg. In mei van dit jaar zaten de vogels in volle broedperiode, en in augustus moest de City Parade erlangs. Drie keer een goede (of minder goede) reden om de heraanleg van de Havenlaan uit te stellen.Ondertussen bloeit het verzet tegen het rooien van de platanen en het opbreken van de kasseistenen. De actievoerders zijn erin geslaagd om meer dan achtduizend hand-tekeningen te verzamelen én ze kunnen rekenen op de sympathie van de (voorname-lijk Franstalige) pers. De actievoerders, die
nochtans inspraak gehad hebben bij het openbaar onderzoek, willen zich niet bij de democratisch genomen beslissing neerleggen en blijven actie voeren. Dat is hun goed recht. Ook het professionalisme waarmee ze actie voeren, dwingt bewondering af. Toch is er een levensgroot probleem: argumenten tellen niet meer. De discussie over de platanen en de kasseien van de Havenlaan is emo. Emo die ook de Brusselse regering heeft aangetast.Afgaand op de hevigheid van de acties zou je zweren dat de beslis-sing om de bomen te rooien en de historische kasseien door beton te vervangen, van gisteren dateert. Maar dat klopt niet. De beslissing werd genomen in 2008, na jaren palaveren. Tijdens de vorige legisla-tuur dus, toen Pascal Smet (SP.A) minister van Openbare Werken was. Ook Emir Kir (PS) en Evelyne Huytebroeck (Ecolo), die nu minister van Openbare Werken Brigitte Grouwels (CD&V) de wacht aanzeggen, hebben de heraanleg van de Havenlaan destijds goedgekeurd. Tot drie maal toe. Ja maar, luidt het argument nu, destijds was er een groot logistiek centrum voor vrachtwagens – het Bilc – gepland, dat na de verkiezingen onder druk van Groen! werd afgevoerd. Exit Bilc, exit heraanleg Havenlaan? Het zou een goed argument geweest hadden Kir en Huytebroeck onmiddellijk na het schrappen van het Bilc geëist dat Grouwels haar huiswerk opnieuw maakte. Dus vóór er een aannemer aangeduid werd. Nu hebben ze gewacht tot actievoerders zich aan bomen vastketenden.Als Grouwels haar project onder druk van rood-groen intrekt, lijdt zij gezichtsverlies en kost het de belastingbetaler 4,7 miljoen euro. De aannemer moet dan opgebeld worden met de mare dat hij volgende week maandag 5 september (eens te meer) niet met het werk kan beginnen. Is er voor half oktober niet begonnen, dan is de bouwver-gunning verlopen. En wordt de heraanleg van de Havenlaan over de verkiezingen van 2014 heen getild. Houdt Grouwels voet bij stuk, dan lijden Huytebroeck en Kir gezichts-verlies. En loopt een van de meest spectaculaire acties van het jongste decennium met een sisser af. In beide gevallen lijdt de Brusselse rege-ring gezichtsverlies en dreigt minister-president Charles Picqué (PS) een verscheurde ploeg te moeten leiden.
EVA HILHORST
BRIEVEN VAN LEZERS [email protected]
Van varkens en varens
U besteedt in BDW 1291 (p. 12: ‘Leer je plekje kennen’) aandacht aan de herziene en vermeerderde heruitgave van Le (nouveau) dictionnaire des noms de lieux en Wal-lonie et Bruxelles van Jespers uit 2005. Spijtig genoeg is het voorbeeld van Verregat dat u aanhaalt, eerder ont-luisterend.Jespers gaat blijkbaar nog altijd voort op de oude (1855!) ‘verklaring’ van Alphonse Wauters, die Verregat vertaal-de als ‘la porcherie’, allicht naar analogie met ‘la bouve-rie’ voor Ossegem, eveneens een deel van de landbouw-uitbating van de abdij van Affligem op de Heizel. Als er runderen waren, dan waren er ook wel varkens, moet die gefantaseerd hebben. Arthur Cosyn maakte er in 1904 ‘le trou au porc’ van: dat is er nog meer met de klak naar gesmeten. Jespers corrigeerde dat wel al in 2005 in ‘pas-sage des pourceaux’, waarbij passage alleszins al juister is dan trou voor een doorgang. Maar de varkens, ook als verkens in het Brabants dialect, lopen hier verloren bij. Jan Lindemans heeft nog geopperd dat het om verren, dialect voor ‘stier’, zou gaan. Het meest aannemelijk is volgens Pierre Van Nieuwenhuysen (Historische topony-mie van Laken, 2009) dat het om varent, naar de plant-naam varen, zou gaan, vermits dat toponiem in de om-geving daar al circa 1300 geattesteerd wordt.De ‘uitleg’ van Wauters en Cosyn is in elk geval al lang naar het rijk der fantasie verwezen. Maar daarmee wil niet gezegd zijn dat dit ene voorbeeld zou toelaten een globale beoordeling van het werk van Jespers te geven!
Wim�van�der�Elst,�voorzitter�geschied-��en�heemkundige�kring�Laca,�Laken
Parkeren met Rauwers
In onze wijk gaat de firma Rauwers ook duchtig te keer (brief ‘Parkeerboete’ in BDW 1291, p. 11). Hoewel onze bewonerskaart duidelijk aan de voorruit hangt, hebben we al drie keer een parkeerboete op onze wagen gevon-den. De eerste maal werd gesuggereerd dat de kaart misschien op de grond was gevallen, de tweede keer was de steward nog geen tien meter ver en riep ik hem terug. “Geen probleem, mevrouw, u stuurt een fotokopie naar het bureau en het is in orde.” De derde keer werd de ste-ward in verwarring gebracht door een parkeerschijf die was blijven liggen en natuurlijk niet meer op het juiste uur stond. Drie keer werd onze boete geregeld door een fotokopie van de bewonerskaart. Nochtans beweren de stewards dat ze, vooraleer een boete uit te schrijven, met hun computertje nagaan of er geen parkeerkaart is. (...) Er worden ook drie foto’s gemaakt als bewijs.Mijn zoon rijdt met een firmawagen. Zijn bewonerskaart was vastgekleefd op het dashboard. Eind juni krijgt hij via de leasingmaatschappij en via zijn werkgever bericht dat hij op 28 mei (een zaterdagmorgen om halftwaalf ) een parkeerboete ontving. Hij had echter geen boete-strookje gevonden. Op 30 mei was hij de verlenging van zijn bewonerskaart gaan halen en had hij de vorige kaart weggegooid. Wij faxten dus een kopie van de nieuwe kaart door. Na tien minuten wachten had ik nog nie-mand van de firma Rauwers aan de lijn om te zien of dit volstond. Dan maar een mailtje gestuurd. Antwoord: “Gelieve een kopie te sturen van de geldige parkeer-kaart.” Aan mijn verzoek mij de foto’s van het ‘vergrijp’ te mailen werd geen gevolg gegeven. Dus naar het ge-meentehuis, waar men zo vriendelijk was zelf naar Rau-wers te bellen en mij een attest te geven waaruit blijkt dat er wel degelijk een geldige parkeerkaart was, waarop ik mij naar Rauwers begaf. De dame voor mij vroeg de foto’s te zien waaruit haar overtreding bleek. Zij zat na-melijk in de wagen toen de steward voorbij kwam, en zag
dat hij haar wagen in het oog hield. De bediende kwam nogal verveeld terug en annuleerde de boete, want er waren geen foto’s. Op mijn beurt vroeg ik ook de foto’s te zien. Triomfantelijk toonde de bediende de foto met de nummerplaat, maar daarna moest hij tot zijn schande twee foto’s laten zien waar door het zonlicht een spier-witte voorruit te zien was.Na een telefoon van tien minuten, twee mails, een be-zoek aan het gemeentehuis, aanschuiven in de rij bij Rauwers, en twee nietszeggende foto’s werd de boete geannuleerd. Goed geprobeerd van Rauwers! Na mij kwam een pisnijdige jongeman. Hij verklaarde dat de boete op dertig centimeter van zijn parkeerkaart onder de ruitenwisser stak. Wij vroegen alledrie of stewards die regelmatig ‘vergissingen’ begaan, worden terechtge-wezen. Mijn vraag is ook of de firma Rauwers niet ver-plicht kan worden per mail de foto’s die zij als bewijs aanhalen, door te sturen. Dit zou een hoop ergernis en onkosten voorkomen. Het verbaast me ook dat er nog geen site is waar men met gegronde klachten over Rau-wers terechtkan.� Nadine�Martens,�Schaarbeek
Bouwen in Heembeek
Ik ben 1947 in NOH geboren en woon nu al veertig in het buitenland. Mijn vader was een bekende figuur in Heembeek, zestig jaar koster... zegt het u wat?! Mijn mama leeft nog, en door haar kreeg ik jullie artikel over de bebouwing van de Bruynstraat in handen.Ik begrijp niet hoe het OCMW van Brussel zo’n plan kan lanceren. Geen infrastructuur, vernieling van groene ruimte, aan de grens met Vilvoorde (B-H-V heeft daar zeker niets mee te maken?!?), nog meer verfransing van een oorspronkelijk Vlaamse gemeente. De Vlamingen worden door zulke projecten letterlijk buiten gekegeld! Wat zeggen onze Vlaamse politici? Bert Anciaux, bij-voorbeeld? Die woont toch bij het Begijnenbos! Ik begrijp van de Brusselse stedenbouwkundige poli-tiek niks meer. Zijn we teruggekeerd naar het tijdperk-Vanden Boeynants? Die meneer heeft vele wijken van het oorspronkelijke Brussel kapot gemaakt met zijn projecten (Noordwijk, Noordstation). Ik ben droevig en sprakeloos!� Sylvia�Wöber-Servaes,��
Bergisch�Gladbach�(D)
Verfransing
Onlangs sloot ik bij Numericable een abonnement af voor een vaste telefoon. Ondanks alle privacywetten en zonder dat me gevraagd werd of ik dat wel wenste, stel ik vast dat ik opgenomen ben in de telefoongids. Mijn gegevens werden daarbij keurig in het Frans omgezet. Statistisch weer een Vlaming minder in Brussel!Behalve de voortdurende ergernissen over de zeer man-ke tweetaligheid heb ik bij Numericable een hele waaier klachten lopen over problemen met hun diensten of pro-ducten. Meestal belanden die in de vergeetput.Ik overweeg het voorbeeld van vele buren te volgen en over te stappen naar een efficiëntere provider.
� Marcel�Bulckaert,�Sint-Jans-Molenbeek
Missing link
De reeks ‘Minister-president voor één dag’, waarin de voorbije weken achtereenvolgens stafhouder Dirk Van Gerven, waterexpert Emmanuel Petrella, stedenbouw-kundige Nedjma Hadj en presentatrice Annabelle Van Nieuwenhuyse hun ‘regeerplannen’ ontvouwden, kunt u blijven nalezen op www.brusselnieuws.be/baas.
SPELREGELS VOOR LEZERSBRIEVEN: Mail uw bijdrage naar [email protected]. Schrijven kan naar BDW-Brieven van Lezers, Flageyplein 18, 1050 Elsene; faxen naar 02-226.45.69. Vergeet niet uw adres te vermelden, ook in e-mails: zonder het adres van de afzender beschouwen we een brief als anoniem, en wordt hij niet gepubliceerd. De maximumlengte van een bijdrage is 2.500 tekens, inclusief spaties. Wilt u graag een langere, meer uitgewerkte opiniebijdrage schrijven (max. 5.000 tekens)? Neem dan eerst contact met ons op voor overleg via [email protected]. De redactie mag lezersbrieven redigeren of weigeren. Moties, manifesten of omzendbrieven worden niet (in deze rubriek) opgenomen.
BDW 1293 PAGINA 14 - DONDERDAG 1 SEPTEMBER 2011
VADROUILLEDE CULTUUR- EN VRIJETIJDSBIJLAGE VAN BRUSSEL DEZE WEEK
Media > Plek gezocht voor inboedel Amerikaans Theater
Het krijtje van Pien en Kulderzipkens troon
De VRT verlaat over negen maanden het Amerikaans Theater. De grote opruiming is ingezet.
© S
AS
KIA
VAN
DE
RS
TICH
EL
E
B ij mooi weer loopt het Ossegempark in een wip vol met voetballende jongeren en picknickende families die de buiten-
muren van het Amerikaans Theater gebruiken als ‘ruggensteuntje’. Maar vandaag is het grijs en ligt het park er stil en verlaten bij. Ook bin-nen in het omroepgebouw is het stil. Veel volk werkt er ook niet in het grote pand: zo’n 25 man, verdeeld over Radio 2 Vlaams-Brabant, het documentatiearchief en de decoropslag. Als er tv-opnames in de studio zijn, komen er
natuurlijk wel mensen bij van de Reyerslaan.Het gebouw werd eind jaren 1950 neergezet als Amerikaans paviljoen voor de wereldten-toonstelling. Edward D. Stone, de architect, ontwierp drie cirkelvormige bouwwerken. Het grootste, nog altijd paviljoen of rotonde genoemd, bestond uit een diep in de moeras-grond verankerde sokkel met daarop een lich-te constructie van plastic en glas, wel twintig meter hoog. In het midden was een binnentuin met een vijver. Een tweede, kleinere cirkel met
toneeltoren deed dienst als thea ter. De klein-ste cirkel, Circarama, fungeerde als bioscoop.Na Expo 58 braken de VS de lichte construc-tie boven op het paviljoen en Circarama af en schonken ze wat overbleef aan de Belgische staat.De staat verhuurde het theatergebouw vanaf het begin van de jaren 1960 aan de BRT, die in het Flageygebouw een groot tekort aan publiekstudio’s had. Het paviljoen werd ver-huurd aan een schroothandelaar, die de on-diepe vijver prompt vulde met oud ijzer. Vanaf het midden van de jaren 1980 kon de openbare omroep het hele gebouw huren. In de rotonde werden eerst alleen boerenkarren en andere rekwisieten opgeslagen. Het papieren archief kwam erbij in 1990, en vijf jaar later, toen het Flageygebouw dicht ging voor renovatie, kreeg ook Radio 2 Vlaams-Brabant onderdak in het Amerikaans Theater. Aanvankelijk zou dit tij-
LAKEN – Over negen maanden trekt de VRT weg uit het Amerikaans Theater: de openbare omroep moet besparen en heeft het huurcontract met de Belgische staat opgezegd. De volgende maanden wordt de grote verhuisoperatie voorbereid. Want behalve de bekende tv-studio en Radio 2 Vlaams-Brabant telt het gebouw ook lokalen met memorabele decorstukken en curieuze objecten van het Omroepmuseum.
ROCKEN TEGEN VERBREDING RING
VILVOORDE – De verbreding van de Ring zou volgens Greenpeace nog meer verkeer en op korte termijn opnieuw hetzelfde fileleed veroor-zaken, maar de lokale autoriteiten zijn blind voor waarschuwingen uit het buitenland. Op 11 september organiseert de milieuorganisatie het festival Rock the Ring tegen de verbreding.
Voorbeelden uit het buitenland tonen aan dat meer rijstroken ook meer au-to’s aantrekken: zoiets heet het aan-zuigeffect. “De extra capaciteit gaat op een termijn van drie tot vijf jaar verloren, en na acht jaar is de Ring alweer helemaal dichtgeslibd,” zegt Joeri Thijs, verantwoordelijke van de transportcampagne van Greenpeace.Volgens Greenpeace passen de ver-bredingsplannen in de uitbouw van de logistieke activiteiten in de Rand en in de luchthaven. “Dat zal extra vrachtvervoer met zich meebrengen,” zegt Thijs. “Vlaanderen en Brussel plannen daarnaast volledig los van elkaar grote shoppingcentra: aan de Van Praetbrug, aan de Heizel en in Machelen. Dat zal heel wat extra au-toverkeer met zich meebrengen, zeker in Machelen, dat alleen met de auto bereikbaar is.” In tijden van klimaat-verandering vindt Greenpeace een verbreding misplaatst. “Extra verkeer zorgt voor meer CO2 en meer fijn stof, én voor extra geluidsoverlast.”Het werk aan de Antwerpse Ring toont dat het anders kan. “Men vrees-de voor verkeerschaos, maar er werd een goed plan met alternatieven ont-wikkeld en de mensen zijn die alter-natieven ook gaan gebruiken.” Green-peace schuift structurele oplossingen naar voren: meer en beter openbaar vervoer, veilige fietspaden tussen stad en rand, een andere autofiscali-teit (voor bedrijfswagens),...Johan Verminnen, Patrick Riguelle, Yevgueni, Stash, Jim Cole en de Brus-selaars Jaune Toujours en Suarez gin-gen in op het voorstel om mee te doen aan een festival tegen de verbreding van de Ring. Afspraak zondag 11 sep-tember van 13 tot 19 uur in het Rol-leveldpark in Vilvoorde. Gratis; meer op www.rockthering.be.� BT
ADVERTENTIE
Deze dienst wil u de nodige informatie bezorgen om u wegwijs
te maken in uw zoektocht naar mogelijkheden, voorzieningen voor
personen met een handicap
Handicap & informatie
alle werkdagen van 9 tot 12u30 uitgezonderd donderdag van 14 tot 17u.
Bezoeken enkel op afspraak
02/463.58.58
BDW 1293 PAGINA 15 - DONDERDAG 1 SEPTEMBER 2011
delijk zijn – Leuven trok toen al aan de regio-nale omroep –, maar uiteindelijk besliste de BRT, inmiddels omgedoopt tot VRT, om een gloednieuwe radiostudio te bouwen in het pa-viljoen. De radiomensen zitten er sinds 2000. Eind mei verhuizen ze naar het stadhuis van Leuven.Ook de andere diensten vertrekken. In de bin-nentuin van het paviljoen, bij de deur naar het archief, staat een container, halfvol met kar-tonnen opbergdozen. Het archief, dat notulen, maar bijvoorbeeld ook een handschrift van Hugo Claus bevat, keert terug naar de Reyers-laan, of toch ten dele. “We hebben hier 3,6 ki-lometer papier, en er kan maar de helft mee. De rest wordt gedigitaliseerd, vertrekt naar het Rijksarchief of wordt vernietigd,” zegt Al-bert Maene, die het archief beheert.
Bureau van Jomme DockxNiet alleen duizenden dozen papier moeten een nieuw onderkomen krijgen. Het Ameri-
kaans Theater herbergt ook de collectie van het Omroepmuseum, een vzw die gerund wordt door Maene en enkele vrijwilligers. De rijke verzameling is opgeborgen in de kleine kamertjes van het paviljoen en in de kelders van het theatergebouw. Het lijken wel schat-kamers: honderden bakelieten en andere mooie, oude radiomodellen, tv’s uit de jaren 1950, een originele Nipkowschijf (de ‘voorlo-per’ van de moderne televisietechniek), een reportagemicrofoon uit de jaren 1930, een weerkaart waarop Armand Pien met zijn krijt-je het hogedrukgebied heeft aangeduid, en een aftitelrol van het jarenzestigspelletje ’t Is maar een woord, met Louis Paul Boon in het panel.De museumstukken komen van de VRT en van schenkers. “Wat ermee gebeurt? Enkele lichte stukken mogen mee naar Leuven, al de rest wordt bijgepropt in de catacomben van de Reyerslaan. Alleen betwijfel ik of de directie beseft hoe groot de collectie is,” zegt Maene. Hij wijst de weg naar een andere grot van Ali
Baba, het decor- en rekwisietendepot, ook weer een aaneenschakeling van grotere en kleinere opslagplaatsen. Een ervan staat tot aan het plafond vol met stoelen, een andere is gevuld met fornuizen, keukentafels, was-tobbes, oude valiezen en parkeermeters, er is een bergplaats met vooroorlogse fietsen, tan-dems, koetsen en andere vervoermiddelen, en een wapenarsenaal vol speren, lansen en hel-lebaarden. Ook hier weer pareltjes: het bureau van Jomme Dockx, het zwaard van Jan Decleir uit De leeuw van Vlaanderen, de troon uit Kul-derzipken. De hele voorraad zal opgeschoond worden en het beste verhuist naar een maga-zijn in Mechelen.Dan komen we bij het eigenlijke theater. Van de oorspronkelijke, door de Amerikanen ge-bouwde theaterzaal is nog weinig over. De openbare omroep maakte er een state of the art tv-studio van. Het mooiste souvenir hangt boven in de lobby: een enorm fresco van de New Yorkse illustrator Al Hirschfeld.
In het Amerikaans Theater werd de afgelo-pen vijftig jaar entertainmentgeschiedenis geschreven: Canzonissima, Eurosong, Pak de poen, De droomfabriek en, later, De canvas-crack en De premiejagers, allemaal werden en worden ze hier opgenomen. Momenteel staat een rood-geel-blauw schuimrubberen decor klaar voor de opnames van De slimste thuis, de nieuwe quiz met Bart Peeters.Straks is het allemaal voorbij. De VRT trekt weg, de Belgische staat wil het pand verkopen. Maene, die hier altijd graag gewerkt heeft, be-treurt het vertrek. “Oké, er is wat onveiligheid, het pand is slecht geïsoleerd en er zijn overal scheuren in de muren omdat het gebouw op moerasgrond staat, maar toch is het volgens mij een politieke beslissing: Tobback wou Omroep Vlaams-Brabant naar Leuven, en de rest moest dan ook maar weg.”�
� Bettina�Hubo
© S
AS
KIA
VA
ND
ER
STI
CH
EL
E©
SA
SK
IA V
AN
DE
RS
TIC
HE
LE
© S
AS
KIA
VA
ND
ER
STI
CH
EL
E
BRUSSEL – “Een radiogebouw hoort tegenwoordig transparant te zijn. Radio 2 Vlaams-Brabant zit nu opgesloten in het gebouw van het Amerikaans Theater. De radio is niet zichtbaar, niet voelbaar.” Radiomanager Paul De Wyngaert verklaart de beslissing om eind mei 2012 naar Leuven te verhuizen.
‘De radio zat hier opgesloten’
Archiefbeheerder Albert Maene met de aftitelrol van het spelprogramma ’t Is maar een woord, met Louis Paul Boon.
In het decor- en rekwisietendepot ligt ook een heus wapenarsenaal.
Weerman Armand Pien had hier zijn eigen wegwijzertje. In het Omroepmuseum ligt nog een weerkaart waarop hij met krijt het hogedrukgebied heeft aangeduid.
Uit de collectie van het Omroepmuseum.
De Wyngaert: “We gaan naar de plek waar de besluitvorming van Vlaams-Brabant gebeurt, Leuven dus. Daar zetelt ook het provinciebestuur.” In Leuven zal Radio 2 de achterkant van het stadhuis betrekken. De Wyngaert: “We maken er een vitrine die uitgeeft op de Muntstraat. Daar zullen we dus wel zichtbaar en aaibaar zijn.”Maar zal de berichtgeving, met name over Brussel, niet beïnvloed worden door de verhuizing? De Wyngaert reageert verbaasd. “Hoe kunt u dat nu denken? Een moderne radio is niet honkvast. De redacteurs zijn veel mobieler geworden. We stationeren mensen
in het Pajottenland, en in Brussel kan er natuurlijk altijd op de Radio 2-redactie in de Reyers laan gewerkt worden.”Hoewel de officiële benaming Radio 2 Vlaams-Brabant luidt, is het volgens De Wyngaert wel degelijk de taak van de omroep om te berichten over Vlaams-Brabant én Brussel. “En daar zal door de verhuizing niets aan veranderen. Natuurlijk, we zijn geen grootstadsradio zoals FM Brussel. We zijn een familieradio met aandacht voor Vlaams-Brabant en Brussel. Dat is iets helemaal anders.”�
� HUB
“We hebben nochtans veel in het gebouw geïnvesteerd, althans vanbinnen,” zegt De Wyngaert. “Aan de buitenkant mochten we niet raken. Grote ramen maken kon bijvoorbeeld niet. En zelfs als we dat hadden
kunnen doen, veel volk passeert er niet in het Ossegempark, de radio zit er redelijk eenzaam.”Een andere locatie in Brussel voor de regionale omroep zoeken heeft de VRT niet overwogen.
© S
AS
KIA
VA
ND
ER
STI
CH
EL
E
Het Bierweekend is een organisatie van de Belgische Brouwers, de beroepsvereniging die nog altijd haar zetel heeft in het oude gildenhuis op de Grote Markt, en de Ridderschap van de Roerstok der Brouwers, die als opvolger van die gilde de traditie en de waardigheid van het ambacht bewaakt.Vrijdag is het Dag van de Brouwers en heeft ’s middags het ceremoniële gedeelte plaats, met de wijding van het bier en de viering van SintArnoldus, patroonheilige van de brouwers, in de kathedraal van SintMichiel en SintGoedele. Daarna volgen de academische zitting en de
intronisatieplechtigheid in het stadhuis. De Brusselse expoliticus Sven Gatz, die per 1 september directeur van de Belgische Brouwers wordt, zal dan opgenomen worden in de Ridderschap van de Roerstok.Het publiek kan niet aanwezig zijn op deze ceremoniële evenementen, maar komt aan de beurt als om 18 uur de 36 bierstands van de 48 kleine, middelgrote en grote brouwerijen hun bieren laten degusteren. De bierstands zijn open tot 22 uur, en op zaterdag en zondag respectievelijk van 10 tot 21 en van 11 tot 20 uur. Betalen doet u met de daartoe bestemde kroonkurken die
BDW 1293 PAGINA 16 - DONDERDAG 1 SEPTEMBER 2011
Muziek > Les Ateliers Claus maakt balans op na één jaar Noordwijk
‘Het bestaande aanbod verveelde me’
L es Ateliers Claus kwam er vijf jaar geleden op initiatief van Frans Claus. De man door
zwom al vele watertjes en dwong respect af in de hele Belgische alternatieve scene door zijn inbreng indertijd bij onder meer de Gele Zaal en Democrazy in Gent. Hij verhuisde naar Brussel en zette hier een nieuw project op. Een vast afgelijnd plan was er niet, wel een eigenwijze, artistieke visie. “De reden waarom ik met Les Ateliers Claus begon, is dat ik verveeld was met het bestaande aanbod. Ik begon met Les Ateliers Claus in een huiskamer en momenteel resideren we in een lege winkelgalerie. Wie weet wat er ons nog allemaal te wachten staat... Door flexibel te blijven kunnen we vlug overschakelen op iets anders. Stel dat de concertzaal wegvalt, dan kunnen we andere paden bewandelen met een platenlabel, een radioprogramma, grafische kunsten, een winkel met objecten...”
De verhuizing van SintGillis naar de Rogierdoorgang was niet echt gepland, maar zat er wel aan te komen. “In de Crickxstraat zaten we in een privéwoning. Aanvankelijk organiseerden we evenementen voor een vijftigtal personen. Maar al vlug zaten we met een publiek dat de tweehonderd overschreed, in een toch wel marginale situatie. Verbouwen werd dus noodzakelijk. Die verbouwing is nu bezig en zit er hopelijk in de lente van 2013 op. We stelden ons de vraag of we definitief zouden vertrekken of niet. Nee dus, maar de oude locatie wordt niet meer zoals het was. De nieuwe zal meer beantwoorden aan wat we van meet af aan wilden: een werkplaats waar nationale en internationale artiesten samenkomen met telkens als eindresultaat een toonmoment, een concert of een uitgave. Les Ateliers Claus opnieuw in de echte zin van het woord. Unieke uitdagingen met kunstenaars aangaan blijft ons
doel. De ruimte aan het Noordstation hopen we te behouden, vooral omdat je daar ongestoord lawaai kunt maken. Geluidsoverlast is een ernstig probleem voor wie hier iets wil organiseren. Zowat elke zaal in
Brussel heeft problemen op dat gebied. Enerzijds wil men het centrum opwaarderen, maar anderzijds zijn er voortdurend klachten over buurtfeesten, zalen, straatevenementen... Zo wordt het natuurlijk moeilijk om
het culturele leven in stand te houden.”
The ExLes Ateliers Claus richt zich tot een publiek dat openstaat voor ontdek
BRUSSEL – Het alternatieve kunstenbolwerk Les Ateliers Claus moest in juni vorig jaar zijn vaste stek in de Crickxstraat in Sint-Gillis verlaten en verkaste naar een nieuwe uitvalsbasis aan het Noordstation. Initiatiefnemer Frans Claus en zijn rechterhand Wim Maesschalck maken na een seizoen in de Noordwijk de balans op en kijken met veel vertrouwen naar de toekomst.
Frans Claus (l.) en Wim Maesschalck na één jaar aan het Noordstation: “Deze ruimte hopen we te behouden, vooral omdat je hier ongestoord lawaai kunt maken.”
© S
AS
KIA
VAN
DE
RS
TICH
EL
E
Gastronomie > Weekend van het Bier op Grote Markt
De mooiste gelagzaal ter wereld
1 euro waard zijn. Prijzen variëren naargelang van het bier. Nieuw is het systeem van jetons die gelden als waarborg voor de glazen, die u moet inleveren aan de stand waar u ze gekregen hebt.Zaterdag is het ook de dag van de historische brouwerijkarren en bierwagens, die een optocht maken van de vismet naar de Grote Markt. Op zondag is er een optocht van muziekgroepen en brouwersconfrérieën.Vorig jaar kwamen ongeveer zeventigduizend liefhebbers afgezakt naar de Grote Markt. Volgend jaar wordt de formule misschien aangepast voor het Jaar van de Gastronomie. Het zou kunnen dat er dan twee weekends worden georganiseerd, op een andere locatie.�� Michaël�Bellon
Belgian Beer Weekend op 2, 3 en 4 september op de Grote Markt. Meer op 02-511.49.87, belgische.brouwers@ beerparadise.be, www.beerparadise.be, www.weekendvanhetbier.beBieren proeven – en betalen met kroonkurken.
© L
AM
BE
RT D
E WIJN
GA
ER
T
BRUSSEL – Tijdens het eerste weekend van september heeft op de Grote Markt traditioneel het Weekend van het Bier plaats, dat sinds drie jaar ook Belgian Beer Weekend heet.
BDW 1293 PAGINA 17 - DONDERDAG 1 SEPTEMBER 2011
Terug naar school! Vandaag is groot en klein weer met de brooddoos richting werk of op-voeding vertrokken. Voor kinderen vinden we dat gewoon, maar nemen grote mensen brood-dozen mee naar hun werk? Al wie geslaagd is in het leven, of het wil worden, wordt toch geacht ’s middags op restaurant te gaan? Of niet?
Neen, de brooddoos rukt op, zowel op school als op het werk. Bij de grote mensen is de brooddoos een symbool voor de loyale werkkracht. Een die niet trendy gaat lunchen op kosten van de baas. Een brooddooseter hoeft het huis niet uit. Hij is ook zekerder van wat hij eet, want meester van wat hij (zij) erin heeft gestopt. Ten slotte zijn bokes stukken goedkoper en naar men zegt, wordt het weer crisis (was de vorige al voorbij dan?).Bij kinderen is de boterhammendoos meer noodzaak. Ik ben nog opgegroeid met schoolkeukens. Warm eten hoorde men in die tijd ’s middags te doen. Dat denken heeft nog steeds zijn aanhangers, want ’s avonds “werkt men dat niet meer af”, wat de overgebleven suikers in ons lichaam doet opslaan als vet. Werkende moeders konden dat middagmaal maar zelden zelf organiseren, dus verzorgde de school warme maaltijden. De kwaliteit kon nogal variëren. Ik heb ervaringen van gemeentelijke eetzalen waar joelende kinderen elkaar terroriseerden, over geïmproviseerde grootkeuken door slecht geschoold personeel, tot het deftige schoolrestaurant met tien man in het wit en een ijzeren discipline. Maar toen was ik al wat ouder. Het eten was er best lekker, service à la française (dus schotels per tafel, geen individuele porties) en we kregen zowaar tafelbier bij de maaltijd. Wat een tijden! Selfservice kwam pas aan de universiteit.Twee strekkingen hebben die traditie genekt. Ten eerste de besparingen in het onderwijs. Het eigen keukenpersoneel vloog eruit en werd vervangen door zielloze winstbedrijven, die aan het kleinste schoolbudget nog dividenden voor de aandeelhouders overhielden. Ten tweede kwamen de mondigheid van de ouders, en de culturele diversiteit. In mijn tijd at iedereen wat de post schafte, maar geleidelijk aan moest de organiserende overheid
rekening gaan houden met elke trend, fi losofi sche overtuiging of voedselallergie en elk religieus taboe. (Ik ben ervan overtuigd dat dit fenomeen ook
de afschaffi ng van de militaire dienst heeft bespoedigd.) Uit achterdocht
hielden steeds meer ouders hun kinderen uit het schoolrestaurant weg, en dat kwam de kwa
liteit ook niet ten goede. Toen het de beurt was aan onze kinderen,
ried de schooldirectie zelfs af om hen op school warm te laten eten. Adieu,
schoolkeukens.Iedereen dus aan de brooddoos. Het pro
bleem zit daarbij in het woord zelf. Bij gebrek aan traditie maakt men van de dooslunch een
tweede ontbijt: boterhammen met zoetigheid, vlees of kaas. Nu hebben boterhammen de gemene gewoonte om al na enkele uren naar brooddoos te gaan rieken. En dat heeft mij nooit kunnen bekoren. Ik vraag me trouwens af welke chemische reactie deze typische geur veroorzaakt.Veel beter wordt het wanneer we de ingrediënten apart meenemen en in een rustig hoekje zelf een schelletje worst afsnijden en een stuk brood beleggen. Apart bewaard blijven de ingrediënten lekkerder dan besmeerd en platgedrukt in een gesloten doos.Maar waarom zou er brood in onze brooddoos moeten? We moeten leren creatief te zijn. Bart Peeters zong over een brooddoos (vrij naar Prince): “Zeester met koffi e en een mandarijn, een boterkoek met confi tuur en een stukje marsepein...” Doe er een stuk kaas in en een wortel, een kippenbout en wat gehakte groente. Of koude curry. Laat u inspireren door de Japanse bento : in dat land zien de lunchboxen er sinds de zestiende eeuw uit zoals onze plastic brooddozen vandaag. Maar dan uit lakwerk. Ze bevatten kleurrijk geschikte, koude maaltijden. Uw kind op school zal veel meer interesse tonen voor de lunch. Het hoeft ook niet per se kleefrijst en wasabi te zijn. Een ‘Belgische’ koude rijst met blokjes groenten en stukjes cervela , een likje mosterd in de hoek, is ook uitnodigend.En probeer ook eens deze aangepaste versie van een boterham met americain. Neem twee boterham
men. Besmeer er één dik met americain en kruid goed bij indien u niet gekozen hebt voor ‘préparé’ . Bestrooi met gehakte ajuin, peterselie en eventueel ander groen. Leg de tweede boterham er netjes op. Bevochtig beide zijden met wat melk. Keil alles nu in de blender/keukenrobot met een rauw ei erbij en verhaksel tot een massa. Vorm van deze massa balletjes of, nog beter, blokjes, die zullen straks beter in de brooddoos passen. Bak de blokjes/balletjes gaar in een pan en laat een nacht afkoelen. Neem ze mee naar school/werk. Wanneer de anderen nieuwsgierig vragen: “Wat zit er in uw brooddoos?”, zeg dan: “Gebakken toast met americain en omelet.” Wedden dat ze willen proeven? Dit lukt overigens evengoed met vis, ook uit blik. Amerikaans onderzoek leert ons dat mensen met brooddozen rustiger eten, ze hebben meer tijd dan restaurantlopers. En snel eten leidt blijkbaar tot obesitas. Nu nog opkomen voor langere lunchpauzes. Smakelijk.
De hele reeks nalezen?www.brusselnieuws.be/trachet
Brooddoos
BRUSSEL EN DE WERELD CULINAIR ONTDEKT
Nick Trachet
kingen. Zo’n aanbod samenstellen is niet zo eenvoudig. “De basis is een soort artistieke intuïtie die je met de jaren ontwikkelt,” legt Claus uit. “Daarnaast is er het feit dat we in een soort broederschap leven met gelijkgestemde organisatoren als Magasin 4, Les Ateliers Mommen en Recyclart. Daartussen proberen we eigen accenten te leggen.”Maesschalck vult aan: “Het wordt pas echt moeilijk als je je eigen voorkeur moet afwegen tegen de relevantie voor een publiek. Ik ben bijvoorbeeld gek op lo-fi en huiskamerartiesten, maar ik besef heel goed dat dit live niet altijd overkomt. Het is een subtiele evenwichtsoefening. Gelukkig zijn we niet ge
bonden aan quota van verkochte kaartjes. Door onze zeer beperkte projectsubsidies moeten we er wel op letten dat we zelfbedruipend blijven. Daarom is het belangrijk dat een muzikant het hier naar zijn zin heeft en dat verder vertelt, zodat ze hun prijzen wat aanpassen. Bij ons voelen ze nog het persoonlijk engagement. In de grote zalen verloopt alles sterieler en onpersoonlijker. We zijn weliswaar ambitieus in ons
programma, maar we dromen zeker niet van een zaal voor vijfhonderd man. Onze intimiteit willen we behouden.” Trouw aan zichzelf trappen ze bij Les Ateliers Claus het nieuwe seizoen af met een origineel aanbod. Claus: “Op 9 september is er de Zizek Labelnight met een afterpar-ty , geanimeerd door Brussels Up! Soundsys tem, een collectief dat perfect op de hoogte is van wat er in de alternatieve wereldmuziek groeit en bloeit. En zet je schrap voor een stevige portie digital cumbia uit Argentinië. Zaterdag gaan de twee gitaristen van The Ex de confrontatie aan met saxofonist Ken Vandermark (die nog schitterde op Middelheim, red.) en drummer Paal NilssenLove. En dan is er op 1 oktober in Wiels de voorstelling van onze eerste vinylplaat. Het is een werkstuk van het Gentse Kapotski Trio. Een heel apart concept, waarbij de muzikanten vervangen worden door platenspelers! DJ Grazzhoppa, de Franse geluidsbricoleur Frédéric Le Junter en Dick van der Harst zullen voor de gelegenheid musiceren aan de hand van vinylplaten, die dus in feite de partituren zijn. Op 5 oktober begint er dan een reeks lezingen van Pierre Deruisseau over de mythologie in de AfrikaansJamaicaanse muziek. Op die manier wordt het muzikale luik inhoudelijk ondersteund.” Mannen maken plannen daar in Les Ateliers Claus, en daar doet een avontuurlijk publiek alleen maar zijn voordeel mee.
� Georges�Tonla�Briquet
Les Ateliers Claus, Charles Rogierdoorgang (tussen Noordstation en Rogierplein). Openingsweekend op 9 en 10 september met Zizek Labelnight en party (vrijdag) en Lean Left (zaterdag). Meer op www.lesateliersclaus.com
“Al vlug zaten we in Sint-Gillis met een publiek dat de tweehonderd overschreed, in een toch wel marginale situatie. Verbouwen werd dus noodzakelijk”
Theater > De tweede jeugd van Bronks
Ook kindertheaters worden grootBRUSSEL – Bronks blaast dit seizoen twintig kaarsjes uit, en dat is reden tot feesten!
Een heel seizoen lang plant het theater speciale verjaardagsactiviteiten, maar de kers op de taart wordt wel het Bronks Eredivisiefestival. Eind april 2012 zet Bronks samen met Zinnema en Opendoek de deuren wagenwijd open voor amateurtheatergezelschappen uit het hele land. Die kunnen bij Bronks op de Varkensmarkt het beste van zichzelf komen tonen. Er is maar één voorwaarde: wat gespeeld wordt, moet uit het rijke twintigjarige repertoire van Bronks komen. Zo krijgt u de kans om ‘klassiekers’ als Iets anders van Paul Peyskens, Ola Pola Potloodgat van Pascale Platel of Jan mijn vriend van Raven
Ruëll opnieuw te zien, maar dan in een kleedje met een fris motief. De deelnemende gezelschappen krijgen volledig carte blanche: teksten mogen naar believen worden bewerkt, kinderproducties kunnen volwassenenvoorstellingen worden, het hele stuk mag worden herleid tot enkele scènes,...Sinds augustus is al het oorspronkelijke tekstmateriaal terug te vinden op www.bronks.be , en het kan ook opgevraagd worden bij het Vlaams Theater Instituut ( www.vti.be ) of Opendoek ( www.opendoekvzw.be ).Wie komende lente de scène wil veroveren in de Bronks Eredivisie, kan zich nu al melden bij Abdelmalek El Houari van Zinnema, op 02555.06.00, abdelmalek@zinnema.be of www.zinnema.be.� Patrick�Jordens
Bij grote mensen is de brooddoos een symbool voor de loyale werkkracht: eentje die niet trendy gaat lunchen op kosten van de baas
boe. (Ik ben ervan overtuigd dat dit fenomeen ook de afschaffi ng van de militaire dienst
heeft bespoedigd.) Uit achterdocht
rant weg, en dat kwam de kwaliteit ook niet ten goede. Toen het
de beurt was aan onze kinderen, ried de schooldirectie zelfs af om hen
op school warm te laten eten. Adieu, schoolkeukens.
Iedereen dus aan de brooddoos. Het probleem zit daarbij in het woord zelf. Bij gebrek
aan traditie maakt men van de dooslunch een tweede ontbijt: boterhammen met zoetigheid,
vlees of kaas. Nu hebben boterhammen de gemene gewoonte om al na enkele uren naar brooddoos te gaan rieken. En dat heeft mij nooit kunnen bekoren. Ik vraag me trouwens af welke chemische reactie deze typische geur veroorzaakt.Veel beter wordt het wanneer we de ingrediënten apart meenemen en in een rustig hoekje zelf een schelletje worst afsnijden en een stuk brood beleggen. Apart bewaard blijven de ingrediënten lekkerNick
© NICK TRACHET
BDW 1293 PAGINA 18 - DONDERDAG 1 SEPTEMBER 2011
Philippe Boesmans, blij in Brussel. “Parijzenaars die hier komen werken, hebben het me al dikwijls gezegd: deze stad straalt zoveel meer cool uit dan hun Parijs.”
M orgen begint het nieuwe seizoen van de Muntschouwburg met Orlando paladino, Haydns meest succesrijke
opera in een interpretatie van de Belgische musicus René Jacobs. Philippe Boesmans heeft er alle vertrouwen in dat De Munt haar naam en faam de komende maanden alle eer zal aandoen.“Net als de voorgaande jaren zal directeur Peter de Caluwe ongetwijfeld weer uitstekend werk leveren. Hij heeft goed opgepikt waar De Munt voor staat; de lijn van zijn voorgangers Gerard Mortier en Bernard Foccroulle trekt hij op een mooie manier door: werken met men-sen die er niet voor terugdeinzen vooruitstre-vend te zijn.”“Zelf maak ik niet langer deel uit van het huis. Ik ben nu 75, de pensioengerechtigde leeftijd al lang voorbij – laat mij mijn ding maar doen. Toch ben ik De Munt nooit uit het oog ver-loren, en vice versa. Zo ben ik net begonnen aan het componeren van een nieuwe opera in opdracht van De Munt en L’Opéra Comique in Parijs. Een coproductie: die constructie zie je steeds vaker in het wereldje. Win-win, voor alle betrokkenen: de kosten worden gedeeld tussen de operahuizen, en als componist heb je de zekerheid dat de opvoering niet beperkt blijft tot één huis.”“Voor de libretto’s heb ik in het verleden meer-maals met de Zwitserse theater-, film- en operaregisseur Luc Bondy gewerkt, maar dit
keer is het de beurt aan de Franse regisseur en theaterauteur Joël Pommerat. Samen zet-ten we onze tanden in zijn stuk Au monde, een fascinerend huis clos over een disfunctioneel gezin met allusies op incest. De première is gepland voor 2014. Pas 2014, inderdaad. Het is dan ook tijdrovend werk. Je hebt de muziek, maar ook het herschrijven van het theaterstuk voor muziek. Dat herwerken impliceert vooral knippen: een tekst zingen neemt nu eenmaal veel meer tijd in beslag dan een tekst declame-ren. Zoeken naar de essentie, dus. De gezon-gen tekst mag ook niet te literair zijn, omdat een goede literaire tekst geen muziek behoeft, omdat hij sterk genoeg is op zich.”
HoorspelenBoesmans heeft vijf opera’s in opdracht ge-componeerd, en meer dan twintig compo-sities in de hedendaagse klassieke muziek, dikwijls met internationale erkenning. Het cv van de autodidact Philippe Boesmans oogt in-drukwekkend, maar een netjes uitgestippelde carrièreplanning hoeft er niet achter gezocht te worden. Het is gekomen zoals het gekomen is. Door de liefde voor de muziek, door kan-sen, aangereikt door anderen.“Na mijn studie piano aan het Conserva-torium van Luik ben ik gaan werken voor de RTB-radio. Dat was een mooie tijd. RTB en BRT zaten samen in het Flageygebouw, we hadden een gemeenschappelijke kantine, wat Musiques Nouvelles blijven floreren.
© MARC GYSENS
BRUSSEL – “Lang is de Muntschouwburg niet veel meer dan een provinciehuis geweest. Je had weliswaar Béjart en zijn Ballet van de XXe Eeuw, er werd verdienstelijk werk geleverd, maar de internationale uitstraling was miniem. Eén man, Gerard Mortier, heeft daar verandering in gebracht. Tegenwoordig mogen premières zich steevast verheugen op belangstelling van de internationale pers.” Pianist en componist Philippe Boesmans was jarenlang creatief raadgever in De Munt.
© M
AR
C G
YSE
NS
het contact tussen de collega’s aan beide zijden van de taalgrens sterk bevorderde. Zo ben ik goed bevriend geraakt met Nederlandstalige collega’s die mee aan de wieg stonden van het toenmalige Radio 3 (nu Klara, red.).”“Ik ben in die periode ook in Brussel komen wonen en al snel beginnen optrekken met an-dere musici die net als ik in de ban waren van de hedendaagse klassieke muziek, van het se-rialisme. Célestin Deliège, Henri Pousseur... Samen hebben we het Ensemble Musiques Nouvelles opgericht, waarmee we tot over landsgrenzen optraden.”“Dankzij de RTB ben ik gaan componeren: mu-ziek voor hoorspelen. Toen kon dat nog, de na-tionale radiozenders beschikten over een aan-zienlijk budget, elke week wel vroegen ze een
componist om begeleidende muziek te schrij-ven. Het was een goede leerschool, maar niet simpel. De maandag kreeg je de opdracht; de dinsdagochtend moest de muziek er liggen. Dat werd dus keer op keer nachtwerk.”
TelefoontjeDan, ergens in 1980, kwam er een telefoontje van Gerard Mortier. Of Boesmans een opera wou componeren voor De Munt. “Natuurlijk wou ik dat! Ik zou met mijn muziek een veel groter publiek kunnen bereiken dan voorheen. Concerten, festivals van hedendaagse klassie-ke muziek zijn door de bank genomen maar voor een klein publiek van diehards. Toch ben ik tussendoor altijd hedendaagse klassieke muziek blijven componeren. Een beetje als rustpunt, een terugkeer naar de eerste liefde, tussen twee opera’s door.”“Na mijn eerste opera, La passion de Gilles, vroeg Mortier me of ik mijn radiowerk vaar-wel wou zeggen om als artistiek raadgever voor De Munt te komen werken. De repetities bijwonen, opvoeringen. Bijsturen waar nodig. Dat was min of meer een tweede geschenk uit de hemel. Die grote, dikwijls logge, ge-compliceerde machine van binnenuit mogen ontdekken, was een voorrecht. Ik had contact met het orkest, contact met de zangers. Het heeft me veel geleerd, terwijl ik ondertussen wel mijn ding mocht doen. Ik leerde hoe een operahuis juist werkt, en ik leerde rekening te houden met de obstakels die zich onderweg kunnen aandienen.”
BrusseleirNet zoals Boesmans een beetje door een spe-ling van het lot componist is geworden, zo ook is hij Brusselaar geworden, vertelt hij me in
BDW 1293 PAGINA 19 - DONDERDAG 1 SEPTEMBER 2011
FREDDI SMEKENS
Simpateek of oeverecht
A lvorens we het over nen oeverechte hebben, wou ik toch nog even op-nieuw stilstaan bij ne simpateeke of
uiteraard ook ’n simpateeke. We kunnen er om te beginnen van uitgaan dat onze stad wemelt van de simpateeke meense. En dat we onszelf daar af en toe bij mogen reke-nen, behoort zeker tot de mogelijkheden. Ik zou het zo willen stellen, waarde lezer: elke ki da we eemand simpateek vinne of simpa-teek auverkomme, droege we e stientje baa vè onze stad nog schuuner te moeke. Dat kan misschien wat poëtisch klinken, maar ik ga ervan uit da den dichter oek za wautche te zegge heit.Laten we nog even analyseren wat simpa-teek zaain, ne simpateeke of ’n simpateeke in ons Brussels eigenlijk voor impact heeft wanneer we het voor iemand gebruiken. Welnu, waarde lezer, ni mier of ni minder dan eeverans anders in de weireld. Behalve misschien dat we in onze streektaal een woordje hebben dat het tegenovergestelde van ne simpateeke zou kunnen betekenen: nen oeverechte. Daar had ik het trouwens in het begin van deze Brusselse Kroniek al over. Welnu, wanneer ik er even over na-denk, dan realiseer ik me dat nen oeverechte alles te maken heeft met iemand die tegen-draads is, of toch zo overkomt. De volgende stap in mijn gedachtegang is dan: vèwa zou nen oeverechte ni simpateek kunne zaain? Wanneer ik goed over die vraag na-denk, schiet het antwoord mij haast onmid-dellijk te binnen. Want as nen oeverechte ni simpateek kan zaain, zou ik nuut ni as ne simpateeke kunne auverkomme. En gelukkig gaat die theorie voor iedereen van ons op.Hoopgevend is dat we, hoewel we ni sim-pateek gebaure weudde, het op elk ogenblik van ons bestaan kunnen worden. Daarbij moet ik wel aangeven dat men simpateek zaain niet kan aanleren en dat men er niet op kan oefenen. Maar ook daarover hoeft men zich geen zorgen te maken, waarde le-zer. Men moet het aldus bekijken: as we op elk moment as nen ambetanterik bestempeld kunne weudde, kan dat oek vè ne simpateeke het geval zaain. Natuurlijk zou een wereld, bevolkt met niets anders dan ambetante
meense, onleefbaar zijn. Maar stel u even een wereld voor waarin niets dan simpa-teeke meense rondluupe. Het kan misschien eigenaardig klinken, waarde lezer, maar die twee werelden zouden even eentonig zijn. Wat is er nu zo bijzonder aan dat alles? Ik denk dan aan het feit we noch den oeve-rechte, noch de simpateeke kunnen spélen. Het enige wat we kunnen doen, is – in beide gevallen – ons zeulf zaain en as echt auver-komme.Nu wou ik toch even overgaan naar het feit dat simpateek zaain niet uitsluitend met personen te maken heeft. Zo kan men het ook hebben over e simpateek ooitstapke, simpateek weir of zelfs (maar dan wel in het uiterste geval) e simpateek stukske au-ver ons Brussels waudje simpateek. Ik moet wel toegeven dat bij dat laatste een beetje ijdelheid gemoeid is. In feite heb ik het altijd als volgt bekeken, waarde lezer. Hoewel we, zoals gezegd, niet als simpateek of antipa-teek geboren worden, beschikken we alle-maal over een beminnelijkheid waaruit we kunnen putten. “Da’s na neki ’n teoree da hiel simpateek auverkomt,” wordt mij door een uiterst simpateek persoon ingefluis-terd. Natuurlijk is het ook zo dat ambetant zaain betekent dat men ballast met zich meezeult. Over dat laatste hoeft men zich echter niet al te veel zorgen te maken, want we kunnen gerust stellen da ballast er es vè weggesmeite te weudde.En nu misschien over naar het dierenrijk. Persoonlijk heb ik ne papillon altaaid sim-pateeker gevonne as ’n vleeg, zonder wat dan ook tegen een van deze twee insecten te hebben. Zo ziet men maar, waarde lezer, dat iedereen van ons een soort waardeme-ter heeft om iemand of iets simpateek te vinne. Maar het allerbelangrijkste bij dat al-les is volgens mij om even na te gaan of we onszelf, al was het maar af en toe, als sim-pateek kunnen omschrijven. Ik denk daarbij aan een truc die ik graag gebruik. Die komt erop neer zuveul meugelaaik meense teige te komme die we simpateek vinne. Want sim-pateek zaain heeft, hoe eigenaardig het ook kan klinken, iets besmettelijks. En gelukkig ook maar, waarde lezer.
zijn appartement in de Onze-Lieve-Vrouw ter Sneeuwwijk.“Ik heb een eerste keer in Brussel gewoond van 1961 tot ’70. Voor mijn werk. Daarna naar Luik verhuisd, omdat ik van de RTB de vraag had gekregen een Luikse poot op te zetten van de radio-uitzendingen. In 1985 ben ik terug-
gekomen. De lokroep van De Munt en Gerard Mortier, hé. En ik ben teruggekomen om niet meer weg te gaan.”“Ik voel me een echte Brusseleir. Weliswaar niet van geboorte, wel van mentaliteit. Brus-sel is een schitterende stad om te leven. Niet te groot, niet te klein, heel internationaal. Gemoedelijk, een ontspannen sfeertje. Parij-zenaars die hier komen werken, hebben het me al dikwijls gezegd: deze stad straalt zoveel meer cool uit dan hun Parijs.”“Wat ik ook zo mooi vind, is dat Franstaligen en Nederlandstaligen elkaar op de een of an-dere manier toch best goed verstaan hier in Brussel. Beter dan Vlamingen en Walen. De Vlaamse Brusselaars bevallen mij dan ook. Ze
zijn heel open van geest en sympathiek. Dat heeft te maken met de culturele rijkdom van Brussel, denk ik. Mensen die cultuur in het bloed hebben, houden zich niet bezig met de achterhoedegevechten van de taalkwestie.”“Toegegeven, de Vlamingen hebben in het verleden onrechtvaardigheid moeten ervaren – mijn ouders hebben in het Frans moeten studeren; in het Nederlands kon het niet –, maar om nu daarvoor de boel op de spits te drijven zoals nu... Neen, dat hebben we niet nodig. Belgen hebben we nodig. Belgen met de mentaliteit van wereldburgers. Vergeten mag niet, maar in de loopgraven kruipen uit wraakgevoel mag ook niet. Dat zal ons niet vooruithelpen.”“Ik mag nu wel francofoon zijn, maar dat is gekomen omdat het zo gelopen is. Ik ben op-gegroeid in Tongeren, mijn studie heeft me naar Wallonië geleid, naar Luik. Waarom Luik? Omdat het Conservatorium een goede naam had, en omdat het niet ver van huis was: maar achttien kilometer, en er was een goede tramverbinding. Ik kreeg er een flinke injectie Frans, en door mijn werk voor de RTBf is dat Frans nog dominanter geworden. Maar mijn Vlaamse afkomst heb ik nooit verloochend. Met mijn broer en zus spreek ik overigens nog altijd Nederlands, een Nederlands waarin het Tongerse dialect nooit ver weg is.”
� Karel�Van�der�Auwera
Begin oktober komt de nieuwe cd uit op het label Cypres met muziek van Philippe Boesmans: een registratie van een concert in september vorig jaar in De Munt door Musiques Nouvelles
‘Gerard Mortier wees de weg’
Philippe Boesmans, pianist/componist
“Mensen die cultuur in het bloed hebben, houden zich niet bezig met de achterhoede- gevechten van de taalkwestie”
ONS MAILEN? Al onze mailadressen zijn volgens dezelfde structuur opgebouwd: [email protected] (losse bestanddelen van voornaam of naam aan elkaar, en zonder trema’s, verbindingsstrepen en andere tekens).
REDACTIE BRUSSEL DEZE WEEK Flageyplein 18, 1050 Elsene, 02-226.45.40, fax 02-226.45.69, [email protected]. ABONNEMENTEN Josiane De Troyer ([email protected]), 02-226.45.45, fax 02-226.45.69. Gratis binnen het Brussels hoofdstedelijk gewest. Rest van België 15 euro per jaar; rekeningnummer 424-5529822-66 van vzw Brussel Deze Week. Buiten België 25 euro per jaar. DISTRIBUTIE EN PROMOTIE Ute Otten ([email protected]), Paul De Weerdt. RECLAME IN BDW Rika Braeckman ([email protected]), 02-226.45.41, 0477-97.21.27, fax 02-226.45.69. OPLAGE 70.490 exemplaren. HOOFDREDACTIE Anne Brumagne ([email protected]). EINDREDACTIE Katrien Stroobants ([email protected]). REDACTIE Jean-Marie Binst ([email protected]), Christophe Degreef ([email protected]), Bettina Hubo ([email protected]), Patrick Jordens ([email protected]), Freddi Smekens ([email protected]), Steven Vandenbergh ([email protected]), Steven Van Garsse ([email protected]), Danny Vileyn ([email protected]). REDACTIESECRETARIAAT Isabelle De Vestele ([email protected]), Lien Annicaert ([email protected]), Gerd Hendrickx ([email protected]). MEDEWERKERS Michaël Bellon, Lieven Bulckaert, An Devroe, Philip Ebels, Eva Hilhorst, Ilah, Francis Marissens, Niels Ruëll, Bruno Schols, Tim Schoonjans, David Steegen, Benjamin Tollet, Georges Tonla Briquet, Nick Trachet, Karel Van der Auwera, Matthias Vanheerentals. FOTOGRAFEN Bart Dewaele, Anja Galicia, Marc Gysens, Ivan Put, Herman Ricour, Dieter Telemans, Saskia Vanderstichele, Jo Voets. VORMGEVING Peter Dhondt ([email protected]). FINANCIËLE ADMINISTRATIE Manu De Hertogh ([email protected]). VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Anne Brumagne, BDW, Flageyplein 18, 1050 Elsene. ALGEMENE DIRECTIE Marijke Vandebuerie ([email protected]). Brussel Deze Week wordt gedrukt op de persen van de nv Roularta, Meiboomlaan 33, 8800 Roese-lare en wordt gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschap en de Vlaamse Gemeenschapscommissie.
vincie Katanga was er veel geweld, ook seksueel, en jarenlang. Dat heeft zich genesteld in de samenleving, of toch minstens diepe sporen getrokken.”“Een groot probleem is dat er weinig betrouwbare gegevens zijn: de meeste slachtoffers zwijgen, hullen zich in stilte omdat anders een groot stigma dreigt. Zo’n stempel op haar en eventueel haar kind is voor een vrouw zwaar om te dragen. Ze kan uitgesloten worden. En dus zwijgt ze en wordt er geen klacht ingediend. Psycho
BDW 1293 PAGINA 20 - DONDERDAG 1 SEPTEMBER 2011
BRUSSEL – De oorlog in Congo mag dan al een tijdje zijn afgevlagd door vredesakkoorden, toch is nog lang niet alle geweld gestopt. Vooral de vrouwen betalen het gelag: verkrachtingen blijven er schering en inslag. Brusselaar Guy Capals strijdt als vrijwilliger bij twee plaatselijke ngo’s mee tegen sek sueel geweld en de stilte eromheen.
Guy Capals: “Een fervent wielertoerist ben ik niet, de fiets is voor mij een verplaatsings instrument. Ook hier in Congo. De wegen zijn slecht, maar met de fiets raken we overal.”
© G
UY C
AP
AL
S
De fiets als instrumentActie > Brusselaar Guy Capals rijdt ‘Ronde van Noord-Katanga’ tegen seksueel geweld
de CLUB
Een duwtje in de rugYoga Netwerk Brussel
BRUSSEL – Yoga is de afgelopen vijftig jaar gegroeid en geëvolueerd. Om het publiek beter te informeren werd onlangs Yoga Net-werk Brussel opgericht.
“Tot nu deed iedereen zo’n beetje zijn ding in zijn hoekje,” legt John Van Vreckem uit. Van Vreckem is de initiatiefnemer van Yoga Netwerk Brussel en voorzitter van Yoga Darshan uit Schaarbeek. “Door de puzzelstukken bijeen te brengen en door interactie en samenwerking kunnen we het publiek nu beter informeren. Deze website brengt de Brusselse yogaleraars die lesgeven in het Nederlands, samen, en ik ben er zeker van dat we in de toekomst een echte vriendengroep zullen worden.”Het informele netwerk haalde de mosterd bij de Brussels Yoga Cooperative, die de Engelstalige yogabeoefenaars uit de hoofdstad samenbrengt. Yoga Netwerk Brussel geeft uitleg over de verschillende yogastijlen, waar u lessen in
het Nederlands kunt volgen en wie die geeft. Maar er schuilt meer achter. “We willen yoga meer onder de aandacht brengen, want er is veel concurrentie. Er zijn allerlei zaken op de markt die zwaar gepromoot worden en die bestaan bij de gratie van marketing. Dure hypes die soms stukjes uit yoga halen en het reduceren tot zielloze stretching. Ik ben ervan overtuigd dat yoga uniek is, en met dit initiatief willen we het een duwtje in de rug geven.”
Harmonisch“België is na Finland het Europese land met de meeste depressies. Aan maatschappelijke problemen geen gebrek in België. Yoga kan niet alles oplossen en het is geen geneeskunde, maar het is wel goede preventie. Mensen zijn zich er niet altijd van bewust dat ze hun leven voor een stuk zelf in handen hebben. Dankzij oefeningen kun je evenwicht en John Van Vreckem: “Ik ben ervan overtuigd dat yoga uniek is.”
© M
AR
C G
YSE
NS
“Verkrachting is tijdens de oorlog systematisch ingezet als wapen om gemeenschappen te destabiliseren”
W aren het tijdens de oorlog vooral mannen in uniform die tot de daad overgingen, dan namen nadien
vele burgers hun kwalijke gewoonte over. Alsof de normen vervaagd zijn en verkrachtingen ‘erbij horen’. En vele vrouwen zwijgen, bang om verstoten te worden.
“Verkrachting is van alle tijden en samenlevingen,” weet Capals. “Ook in Congo. Alleen is het tijdens de oorlog ingezet als wapen om gemeenschappen te destabiliseren. In Lubumbashi kom je het fenomeen minder tegen, omdat daar de oorlog minder heeft gewoed, omdat er minder verzet was. Maar in de pro
BDW 1293 PAGINA 21 - DONDERDAG 1 SEPTEMBER 2011
sociale opvang is er overigens toch niet.”“Tegen het taboe en tegen die stilte proberen de ngo’s Kanyundi en REFEDKatanga te ageren. Vandaar de bewustmakingscampagne die nu wordt opgezet. Als vrijwilliger werk ik daaraan mee. Ik nam loopbaanonderbreking in Brussel om hier een paar projecten te ondersteunen. Vélo versus viol is er een van.De fiets is al langer een trouwe metgezel van Capals. Vanaf 2 september trekt hij er nu in Congo mee op campagnetocht. Een Ronde van NoordKatanga, zeg maar, in ploegverband: vier Congolezen, drie Belgen en een Canadees. En gewapend met een projector en de film Fighting the silence van twee Nederlandse cineasten. Want dat staat in de drie weken campagne voeren voorop: de film projecteren en een debat op gang brengen in de plaatselijke gemeenschap. Niet in de steden, maar op het platteland. À vélo versus viol.
Cyrille als gids“De fiets is voor mij in de eerste plaats een instrument,” vertelt Capals. “Ook in Brussel, waar ik al langer al mijn verplaatsingen per fiets doe. Een fervente wielertoerist ben ik niet. Ik heb vrienden die hun koersfiets pas
’s avonds of in het weekend buiten halen en zich honderd kilometer in het zweet rijden. Heel af en toe waag ik me ook weleens aan een langer tochtje. Maar in hoofdzaak is de fiets voor mij dus een verplaatsingsinstrument. Ook hier in Congo. Mountainbikes zijn er bijzonder handig. De wegen zijn niet bepaald in goeie staat, maar met de fiets raken we overal. Er rijdt wel een jeep mee met materiaal. De bezemwagen, zeg maar.”Veel wegwijzers zullen er wel niet staan in de brousse, maar dat schrikt Capals niet af. “Cyrille fietst mee, een man uit Katanga die er elk weggetje kent, elke steen weet liggen. Een gps hebben we niet nodig: hij is onze gids. Het wordt niettemin een heel avontuur. Ook de openluchtfilmvoorstellingen natuurlijk: erg speciaal. De eerste proefprojecties waren alvast veelbelovend: er werden al heel interessante gesprekken gevoerd, ook met leidinggevende mensen. Nadien zullen zij de lokale gemeenschappen moeten trekken. En optreden waar nodig. Onze actie is maar een begin.”� Francis�Marissens
velovsviol.blogspot.com
Als een mens zich beperkt tot het volgen van de twee nationale sporten, voetbal en wielrennen, dan gaat de krachttoer bijna onopgemerkt voorbij. De Red Lions, de Belgische nationale mannenhockeyploeg, hebben zich geplaatst voor de Olympische Spelen in Londen volgende zomer. Voor de tweede maal op rij mag het Belgisch hockey meedingen naar een olympische medaille. Dat is opmerkelijk, gezien de kleinschaligheid van ons land.We kunnen de hernieuwde aandacht voor het vaderlandse hockey alleen maar toejuichen. Hockey is hier een erg Brusselse sport: de meeste clubs zitten in de hoofdstad en omgeving. Het is ook een prachtige sport. Heftig, technisch en met eerbied voor de tegenstander en de refs. Een sport voor sportliefhebbers, in de eerste, ware betekenis van het woord. Voetbalvaders en moeders schrijven hun zonen (en dochters) steeds vaker in bij hockeyclubs.Hockey eerbiedigt de juiste waarden. Elke hockeybeoefenaar streeft ernaar om welgemanierd aan sport te doen. Emoties worden niet uit de weg gegaan. Ja, er zijn weleens incidenten, zoals in alle sportcompetities, maar het blijft altijd beschaafd. Stilaan is de edele sport niet meer exclusief voor de meest bemiddelde sociale klasse, de middenklasse heeft de weg naar de hockeyvelden gevonden. Zoals het tennis in de jaren 1970 en 1980, met Björn Borg en John McEnroe.Een van de architecten van het succes is Marc Coudron, de bondsvoorzitter. Hij behoort tot het ras der echte sportleiders. Zijn beleidsplan staat in het teken van de sport. Geen opgeblazen verklaringen, geen oppervlakkige visieteksten, geen schreeuwerige marketingplannen, maar een krachtdadig sportief beleid dat aan duidelijkheid niets te wensen overlaat. Alles staat in het teken van de sport, van de onderbouw, opleiding
en trainingen. De bondsvoorzitter heeft zich omringd met binnen en buitenlandse toptrainers die op het eerste gezicht onhaalbaar lijken voor een klein land als België. Coudron was zelf de grootste van zijn sport. Hij is recordinternational (358 selecties), hij was zeven jaar kapitein van de nationale ploeg.De prestatie van de nationale ploeg krijgt weerklank op de gekste plaatsen. Na de emotionele voetbaltopper Club BruggeRSC Anderlecht probeer ik het mediaverkeer in goede banen te leiden. Geen sinecure. Milan Jovanovic scoort de gelijkmaker in de laatste minuut en zorgt er zo voor dat heel Brugge ietwat zuur reageert. Bovendien hebben de Kosovokreten de Serviër geweldig op de heupen gewerkt. Na zijn doelpunt reageert hij iets te uitbundig. Een vrouwelijke steward bekijkt het allemaal met de glimlach. Ik raak met haar aan de praat. “Ongelofelijk toch?” zegt ze met een brede grijns. Ik antwoord dat voetbal emotie is, of iets dergelijks. “Dat niet,” zegt ze met een zucht. “Jammer dat we geen medaille halen in Mönchengladbach.” Ze heeft het over het EK hockey, waarin België zopas de kleine finale tegen Engeland verloren heeft. “Maar we zijn wel gekwalificeerd voor de Olympische Spelen,” antwoord ik. Ze lacht breeduit.Marc Coudron is een van de grootste sportleiders van het land. Royal Sporting Club Anderlecht zal de Red Lions en hun voorzitter dan ook gepast eren voor de wedstrijd tegen KV Kortrijk van 11 september. Dat is het minste wat we kunnen doen. Coudron is een gentleman én een Brusselaar.
www.brusselnieuws.be/steegen
David Steegen is persverantwoordelijke van voetbalclub RSC Anderlecht
David Steegen
Sport voor gentlemen
RACEN AAN hEt AtOMiUM
BRUSSEL – Vijftig jaar na de eerste Grote Prijs formule 1 van Brussel wordt de autowedstrijd feestelijk herdacht.
Op 9 april 1961 ontving de Grote Prijs van Brussel voor de eerste keer formule 1wagens. Ruim vijftig jaar later wordt die première met het nodige motorgeronk gevierd.De openingsceremonie in het Brusselse stadhuis vindt al op 2 september plaats, net als de inauguratie van de Formula Club bij Manneken Pis. Vanaf de dag erna is de buurt rond het Atomium de place to be voor autofanaten. Er wordt een gelegenheidscircuit aangelegd waarop een honderdtal van de
mooiste formule 1wagens uit de automobielgeschiedenis tegen elkaar zullen racen. De bolides zijn onderverdeeld in vier demonstratiegroepen: vooroorlogse wagens, en formule 1wagens van voor 1966, 1985 en 1990. Er staat ook een Porscheparade geprogrammeerd. Befaamde piloten geven acte de présence.Om helemaal terug te reizen in de tijd wordt het publiek in het vipdorp uitgenodigd om op te dagen in de kleding van toen. Tickets kosten twaalf euro voor één dag, tot 135 euro (+ btw) voor het vippakket.� TS
www.brusselsgrandprix.com
AfRikAANSE tANGO VOOR BEGiNNERS
BRUSSEL – Exotische danslessen geven de zomer 2011 toch nog wat cachet.De dansstijl Kizombalove is dankzij José N’dongala uitgegroeid tot een begrip in de danswereld. De Afrikaanse tango is erg sensueel en wordt op latino en Caraïbische dansavonden ten zeerste gesmaakt. Vanaf zaterdag 10 september staan elke week op zaterdag en donderdag nieuwe lessenreeksen op het programma. Eén les kost 10 euro,
een abonnement voor tien lessen 80 euro. Wie niet tot dan kan wachten, moet van 2 tot 4 september op de Louizalaan zijn. Daar kunt u de LatijnsAmerikaanse cultuur ontdekken op Fiesta Latina. Er zijn optredens, eetstandjes, dansdemonstraties en danslessen. Toegangsprijs bedraagt 5 euro. TS
www.kizombalove.comwww.fiesta-latina.be
welzijn ervaren, gelukkig worden. Je vindt balans in je leven en maakt van jezelf een harmonieuze mens.”Yoga Netwerk Brussel is met opzet geen formele groep, die zijn er volgens Van Vreckem al genoeg. Het is een informele contactgroep die nog in de kinderschoenen staat. Met een mediacampagne wil het de vele yogamogelijkheden in de hoofdstad in de verf zetten. “In Brussel is er enorm veel op yogavlak,” vervolgt Van Vreckem, “maar het meeste wordt doodgezwegen. De meest vreselijke dingen komen in het nieuws, maar voor positieve zaken ligt dat veel moeilijker. Wat wij doen, is niet schokkend en krijgt dus minder aandacht.”“Resultaten kunnen we nu nog niet voorleggen, daarvoor is de website nog niet lang genoeg online, maar ik verwacht dat wel voor het najaar. Ik merk al dat de mensen steeds beter de weg vinden naar onze website. Die
is trouwens nog niet af en wordt de komende weken en maanden zeker nog aangevuld.”Dromen en plannen heeft de initiatiefnemer bij de vleet, maar die houdt hij nog even voor zich. Hij ziet dit als een eerste stap. Een volgende afspraak is alvast in april 2012, wanneer veel yogaleraars en centra een mantraconcert in Brussel organiseren – mantra’s zijn harmonische formules die melodieus worden herhaald.“Ik verwacht dat yoga zal blijven groeien en ook voldoende kwaliteit zal behouden. Er zijn goed opgeleide leraars genoeg in onze stad. We moeten dit initiatief nu laten groeien en bloeien. En ik blijf erbij: heel wat mensen kunnen zichzelf helpen door beetje bij beetje positiever, gezonder en evenwichtiger te gaan leven.”� Tim�Schoonjans
www.yogabrussel.be
Guy Capals (33) is een Limburgse Brusselaar die in Koekelberg woont. Hij startte in 2004 mee de fietswerkgroep aan de VUB op. Tegenwoordig werkt hij voor de vzw Ucos, een ngo die studenten van de VUB en de EhB informeert over de derde wereld en die ontwikkelingsprojecten opzet.Capals nam in november 2010 loopbaanonderbreking en verblijft sindsdien in Congo. Deze zomer begeleidde hij er nog een uitwisselingsproject: zes bachelorstudenten journalistiek, een masterstudent journalistiek en een student sociaal werk liepen er stage.
FundraisingactiesTijdens de Week van de Vervoering (16 tot 22/9) plant de Fietswerkgroep VUB een benefietactie. Op 23 september wordt de film Fighting the silence vertoond in het Ritscafé (Dansaertstraat) met nabespreking en randactiviteiten. Simultaan zal er ook in Lubumbashi een afsluitend campagnefeest worden opgezet in samenwerking met het Belgisch consulaat.� FM
Capals in actieGuy en Monique (Brussel), Jolie (Lubumbashi, mede-initiatiefneemster), Maggie (Lubumbashi), Cesar (Lubum bashi, ex-verantwoordelijke Chiro), Jean-Pierre (Montréal, student-stagiair), Sandra (Linter, Vlaams-Brabant) en wegkapitein Cyrille (Lue na, medewerker ngo Kanyundu).Fietsmateriaal: Fietsenatelier Mol, Cyclo vzw Brussel.Sponsors: Ethiopian Airlines, Fietswerkgroep VUB en vele vrijwilligers.Realisatie: ngo’s Kanyundu en REFED-Katanga.
Het Vélo vs. Viol-team
BDW 1293 PAGINA 22 - DONDERDAG 1 SEPTEMBER 2011
Geur?De stad als het net geregend heeft, verse koffi e, mijn kinderen.
Smaak?Gegrilde inktvis, de achterkant van mijn penselen.
Klank?De stilte, de kinderen als ze ’s ochtends stil proberen te zijn.
Kinderboek?Het witte paardje van Elizabeth Goudge (ook een van de favoriete boeken van J.K. Rowling, PJ).
Plekje in Brussel?Mijn tuin, het uitzicht van op het plein aan het Justitiepaleis als het net geregend heeft, cafés waar je je kunt verstoppen. Vakantiegevoel?Helemaal niks hoeven te doen, in de tuin in de hangmat hangen.
Judith Vanistendael door Judith Vanistendael.
W elk beeld vond je zo bijzonder dat het in je hoofd is blijven hangen? Welk kunstwerk heeft
je ooit aan het lachen, huilen, huiveren, dromen... gebracht?
We vroegen het aan zeven Brusselse kunstenaars: (strip)tekenaars, prentenboekenmakers, fi lmregisseurs... Zij tonen jou deze zomer hun favoriete beeld. Dat kan je telkens bewonderen op
de rechterpagina. En daarnaast stellen ze zichzelf voor. Onder andere met een uniek zelfportret, speciaal getekend of bedacht voor deze zomerreeks. Welkom in de Zaziezomerportrettengalerie!!
Onze laatste gast heet Judith Vanistendael. Ze is (strip)tekenares en maakte onder meer de illustraties bij het verhaal Rosie en Moussa van Michael De Cock. Begin volgend jaar komt deel 2 van dat stadsavontuur uit: De brief van papa.
ZAZIEZOMERPORTRETTENGALERIE (7)
Beeld?Als je naar de tekeningen en etsen van Rembrandt kijkt, dan zie je iemand die ontzettend vrij is in zijn werk.Veel tekenaars werken binnen een stramien: “Ik teken zus en zo, dit is mijn stijl, een oog ziet er bij mij zus uit, een neus zo.” Het is een verschrikkelijk moeilijke oefening, voor mij althans, om zonder stramien, zonder stijl te tekenen. Of beter: om zo vrij te zijn dat je stijl overstijgt. Het is de belangrijkste uitdaging.Bij Rembrandt vind ik dat terug: hij neemt waar, of wil een verhaal weergeven, en hij slaagt erin om dit te doen met heel weinig lijntjes, of net met héééél veel, met eenvoudige composities, complexe composities, puur geschilderd, of puur getekend... Hij kan het allemaal, en hij gebruikt alles wat hij in zijn lade heeft liggen om zijn tekening op te bouwen. Hij is virtuoos zonder dat het ingewikkeld lijkt.
De favorieten van Judith Vanistendael
DOOR PATRICK JORDENS ZAZIEBDW VO
OR
IEDEREEN VAN 9
TOT
99
JAAR •
ZIEza
© JU
DITH
VAN
ISTE
ND
AE
L
BDW 1293 PAGINA 23 - DONDERDAG 1 SEPTEMBER 2011
Rembrandt, ‘Jupiter en Antiope’ (1659).
© R
IJK
SM
US
EU
M A
MS
TER
DA
M