BATI BARBARLIĞI 1 · Baykan Sezer’in “Doğu æBatı çatışması teorisi”nden etkilendi....

16
BATI BARBARLIĞI 1 Rousseau, Marx ve Nietzsche Üzerine Prof. Dr. Sezgin KIZILÇELİK Genişletilmiş ͵. Baskı ʹͲͳͻ

Transcript of BATI BARBARLIĞI 1 · Baykan Sezer’in “Doğu æBatı çatışması teorisi”nden etkilendi....

BATI BARBARLIĞI 1 Rousseau, Marx ve Nietzsche Üzerine

Prof. Dr. Sezgin KIZILÇELİK

Genişletilmiş . Baskı

BATI BARBARLIĞI 1 Rousseau, Marx ve Nietzsche Üzerine Prof. Dr. Sezgin KIZILÇELİK

© Tüm Hakları Saklıdır. 2019Bu kitabın basım, yayın, satış hakları Anı Yayıncılık Eğitim ve Danışmanlık San. Tic. Ltd. Şti.‘ne aittir. Anılan kuruluşun izni alınmadan kitabın tümü ya da bölümleri herhangi bir bilgi depolama ve erişim sistemiyle veya mekanik, elektronik,

yetik ya da başka yöntemlerle çoğaltılamaz, basılamaz, aktarılamaz veya dağıtılamaz.

Yayıncı Sertifika No

Kapak Tasarımı : Anı Yayıncılık Kezban KILIÇOĞLU: Anı Yayıncılık Kezban KILIÇOĞLU

Baskı özkesen Matbaası: İvedik OSB 1518. Sokak Mat Sit İş Mrk. No:2/40

KÜTÜPHANE BİLGİ KARTI KIZILÇELİK, Sezgin Batı Barbarlığı 1: Rousseau, Marx ve Nietzsche ÜzerineAnı Yayıncılık, Genişletilmiş 3.Baskı, Ankara/Türkiye

Sosyoloji, Felsefe, Tarih, İktisat ve Siyaset Bilimi Jacques Rousseau’nun Batı Uygarlığına Yönelik Temel Tezleri,

Karl Marx’ın Batı Uygarlığına İlişkin Ana Fikirleri3. Friedrich Nietzsche’nin Batı Uygarlığına Dair Temel Argümanları

Anı YayıncılıkKızılırmak Sokak 10/ABakanlıklar / Ankara

e-posta : aniyayincilik @aniyayincilik.com.tr www.http://.aniyayincilik.com.tr A harfinin evrimi

Hayatım olan eşim Gökçen Kızılçelik’e…

iv

Sezgin KIZILÇELİK İnönü Üniversitesi Sosyoloji Bölümü’nde profesör. 1969 Ardahan Göle doğumlu. 1985’te Isparta Gönen Öğretmen Lisesi’ni, 1989’da Ege Üniversitesi Sosyoloji Bölümü’nü bitirdi. Hacettepe Üniversitesi Sosyoloji Bölümü’nde 1991’de Yüksek Lisansını, 1995’te Doktorasını tamamladı. Selçuk Üniversitesi Sosyoloji Bölümü’nde, Mersin Üniversitesi Sosyoloji Bölümü’nde ve Cumhuriyet Üniversitesi Sosyoloji Bölümü’nde akademisyen olarak çalıştı.

ım 1997’de Türkiye’nin en genç doçenti, Ocak 2003’te ise Türkiye’nin en genç sosyoloji profesörü oldu. Sezgin Kızılçelik, Kemal Tahir ile Baykan Sezer’in “Doğu Batı çatışması teorisi”nden etkilendi. Doğu Batı çatışması teorisini Batı uygarlığına ve Batı sosyolojisine eleştirel bir bağlamda daha fazla yoğunlaşarak yeniden biçimlendirip geliştirdi. erli ve millî sosyolojiye yoğunlaşan Sezgin Kızılçelik’in yayımlanmış çok sayıda makalesinin ve kitap bölümünün yanı sıra 35 kitabı vardır. Eserleri üzetezler yapılmış ve çok sayıda yazı yazılmıştır. İlgi alanları, ağırlıklı olarak, sosyoloji tarihi, çağdaş sosyoloji teorileri, Batı barbarlığıSezgin Kızılçelik’in yayımlanmış kitapları şunlardır: Sosyoloji Teorileri 1

Açıklamalı Sosyoloji SözlüğüSosyoloji Teorileri Pozitivizm ve

Eleştiricileri: Sosyolojinin Pozitivist Kimliği Üzerine Postmodernizm Dedikleri Türkiye’nin Sağlık Sistemi: Bir Medikal Sosyoloji Denemesi

Eğitim Sosyolojisi Araştırma ve Yazım TeknikleriGüncelin Sosyolojisi 1 Sosyoloji Yazıları 1

Sosyoloji Yazıları 2 Baykan Sezer’in Sosyoloji Anlayışı Frankfurt Okulu Küreselleşme ve Sosyal Bilimler

Sefaletin Sosyolojisi Atatürk’ü Doğru Anlamak: Tam Bağımsız Türkiye ve Batı-Dışı Mazlum Milletler İçin Kapsamlı Bir Manifesto Zalimler ve Mazlumlar: Küreselleşmenin İnsanî Olmayan Doğası Sosyal Bilimleri Yeniden YapılandırmakÖzgünlüğün Sosyolojisi Batı Bataklığı Batı Barbarlığı 1: Rousseau, Marx ve Nietzsche Üzerine Sosyoloji Tarihi 1: İbni Haldun, Machiavelli, Montesquieu ve Rousseau’nun Sosyal Teorileri

Batı Sosyolojisini Yeniden Düşünmek Cilt 1: Marx’ın Sosyolojisi Batı Sosyolojisini Yeniden Düşünmek Cilt 2: Burjuva Sosyolojisi Sosyolojinin Neliği: Nilgün Çelebi ile Sosyoloji Sözcüğünün Soykütüğüne Uzanmak Sosyoloji Tarihi 2: Bacon, Descartes ve Hobbes’un Sosyal Teorileri Özgün ve Yetkin Bir Sosyal Teorisyen Olarak Kemal Tahir Çağdaş Sosyoloji Kuramları

Yerli Sosyoloji: Doğu-Batı Çatışması Teorisinin Ana Hatları Uygarlık, Ahlâk ve Eğitim Sosyoloji Tarihi 3: Saint-Simon, Comte, Spencer, Le Play ve Tocqueville’in Sosyal Teorileri Batı Barbarlığı 2: Machiavelli, Schopenhauer ve Engels Üzerine Sosyoloji Tarihi 4: Hegel, Proudhon, Marx, Durkheim, Weber ve Veblen’in Sosyal Teorileri

Çağdaş Sosyal Teorisyenler 1: Gramsci, Parsons, Mills, Althusser, Foucault, Goffman ve Bauman’ın Sosyal Teorileri

v

İÇİNDEKİLER BİRİNCİ BASKIYA ÖNSÖZ İKİNCİ BASKIYA ÖNSÖZ ÜÇÜNCÜ BASKIYA ÖNSÖZ

BİRİNCİ BÖLÜM

JACQUES ROUSSEAU’NUN BATI UYGARLIĞINA YÖNELİK TEMEL TEZLERİ /

1.1. Giriş ya da Egemen Sınıflarla Uzlaşmayan Bir Sosyolog

1.2. Eşitsizliğe Dayalı Bir Uygarlık Olarak Batı Uygarlığı /1.3. Hırsları ve Arzuları Çoğaltan Bir Uygarlık Olarak Batı Uygarlığı

vukluğa Yaslanan Bir Uygarlık Olarak Batı Uygarlığı /1.5. Para Tutkusuna Dayalı Bir Uygarlık Olarak Batı Uygarlığı

1.6. İnsanın Cehennem Olan Kentler Üzerine İnşa Edilmiş Bir Uygarlık Olarak Batı Uygarlığı /1.7. İnsanları Birbirine Benzeştiren Bir Uygarlık Olarak Batı Uygarlığı /

Ahlâkın ve İnsan Bozulmasına Yol Açan Sanatların Gelişmesi Olarak Batı Uygarlığı /1.9. İnsanları Zincire Vuran Bir Uygarlık Olarak Batı Uygarlığı /1.10. Sonuç ya da Rousseau’nun Barbar Batı’dan Kurtuluş İçin Önerileri /

İKİNCİ BÖLÜM

KARL MARX’IN BATI UYGARLIĞINA İLİŞKİN ANA FİKİRLERİ

vi

2.1. Giriş ya da Barbar Batı’nın Yıkılacağından Umutlu Olan

2.2. Sınıf Savaşımına Dayalı Bir Uygarlık Olarak Batı Uygarlığı /2.3. Metaya Değer Veren ve Paraya Tapan Bir Uygarlık Olarak Batı Uygarlığı /2.4. Emeğin Sömürüsü ve Emekçinin Kanı Üzerine Kurulmuş Bir Uygarlık Olarak Batı Uygarlığı /2.5. Emeğin Yabancılaşmasına Sebep Olan Bir Uygarlık Olarak Batı Uygarlığı /2.6. İşsizler Ordusu Oluşturan Bir Uygarlık Olarak Batı Uygarlığı /2.7. Makinenin Hükümranlığına Yaslanan Bir Uygarlık Olarak Batı Uygarlığı /2.8. Mülksüzleştirmeye Yol Açan Bir Uygarlık Olarak Batı Uygarlığı /2.9. Sonuç ya da Marx’ın Barbar Batı’dan Kurtuluş İçin Önerileri /

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

FRIEDRICH NIETZSCHE’NİN BATI UYGARLIĞINA DAİR TEMEL ARGÜMANLARI /

3.1. Giriş ya da Çekiçle Felsefe Yapan ve Putları Kıran Bir

3.2. Hissiz ve Hasta Bir Uygarlık Olarak Batı Uygarlığı /3.3. Savaşla Beslenen Bir Uygarlık Olarak Batı Uygarlığı

3.4. Büyük Bir Gerileme Olarak Batı Uygarlığı /3.5. Makineye Bağlı Bir Uygarlık Olarak Batı Uygarlığı /

.6. Sürü İnsanı ve Toplumu İnşa Eden Bir Uygarlık Olarak Batı Uygarlığı /

vii

3.7. İnsanları Baskı Altına Alan ve Korkutan Bir Uygarlık Olarak Batı Uygarlığı /

Kentler Üzerine İnşa Edilmiş Bir Uygarlık Olarak Batı Uygarlığı /

İnsanı Yozlaştıran Hristiyanlığa ve Ahlâka Dayalı Uygarlık Olarak Batı Uygarlığı /3.10. Nihilizm Olarak Batı Uygarlığı /3.11. İnsanı Mahveden Sistemler (Sosyalizm, Demokrasi ve Kapitalizm) Olarak Batı Uygarlığı /3.12. Sonuç ya da Batı Uygarlığından Kurtulmanın Yolu Olarak “Bütün D ğerlerin Değişmesi”nin Zorunluluğu /

SONSÖZ

KAYNAKÇA /

ÜÇÜNCÜ BASKIYA ÖNSÖZ

“Soru olmayan sorularla asla uğraşmadım” Hayat Dediğin Nedir

ki? Aforizmalar

“O boyun eğmeyi öğretenler yok mu? Nerede küçüklük, hastalık ve pislik varsa, sokulurlar oraya bir bit gibi!” (Friedrich Wilhe

Tanrı ve Ölüm - Özdeyişler

“ özgürlük-le kandırmalarına izin vermeyin. Kimin özgülüğü? Bu birinin başkası karşısındaki özgürlü-ğü değil, sermayenin işçileri ezme özgürlüğü-dür. Özgürlük serbest rekabete dayalı olarak, gelinen noktanın bir ürününden ibaretken, neden bu özgürlük düşüncesiyle serbest rekbeti onaylamaya devam etmeyi arzulayasınız? … Serbest ticaretin, dünya ulusları arasında kuracağı kardeşlik de hemen hemen hiç de kardeşçe olmayacaktır. Dünyanın her yerindki sömürüye evrensel kardeşlik demek, sadece burjuvaların beyninde oluşabilecek bir fiki

” ( “Serbest Ticaret Üzerine”, s.“Eleştiri zincirlere bağlı hayalî çiçekleri kopardı. Bunu insanlar düşlerden ve

lardan uzak o zincirleri taşısın diye değil; onları kopartıp atıp canlı çiçekler toplasınl r diye yaptı” (Karl MARX, Zincirlerimizden Başka Kaybedecek Neyimiz Var! –Aforizmalar

“Bilimlerin gelişip serpilmelerinin barbarlaş-mış bir uygarlıkta da (kültürde de) mümkün olduğunu çağdaş Almanya örneği ile görüy

” Filozofun Kitabı (Kuramsal İncelemeler)

“Eğer aklın huzurunu ve mutluluğu yakalamak istiyorsan, inançlı ol; eğer gerçeğin müridi o

12 / BATI BARBARLIĞI 1

san, araştır” (FriSeçilmiş Mektuplar

“Nietzsche, güçlü değişmelerde bir dehadır; uzaklaşmayı bilen

Goethe’nin tersine onda, tehlikelerin üstüne yürümek ve boğayı boynuzlarından yakalamak

ır”Kendileri ile Savaşanlar: Kleist,

Nietzsche, Hölderlin

“Eğer bir kimse öküz olmak istiyorsa, ki elbelığın acılarına sırtını dönebilir

ve çıkarı peşinde koşabilir”Sevilen Bir İnsan Yapmalısın Kendini

“Siz yoldan geçerken, otlakta otlayan bir sığır düşünün. Dününü bugünü bilmez, oturur kakar, yemek yer, yediğini sindirir, aynı süreç gece gündüz tekrarlanır, zevkleri ve zevksilikleriyle her şey âna bağlıdır, ne melankoli ne de sıkıntı vardır. […] İnsan bu hayvana şunu sorabilir: ‘Bana neden mutluluğundan basetmiyorsun da durup dik dik bakıyorsun?’ Hayvan yanıt vermek ve şunları söylemek iteyecektir: ‘Çünkü ne söyleyeceğimi her zaman unutuyorum.’ Ama bu yanıtı da unutur ve sesiz kalır” (Fr Hayat Dediğin Nedir ki? Aforizmalar

“Senin ilk görevin, insancıl olmaktır” (Jeanİçimizde Gezinen

Sessizlik: Aforizmalar

Günümüzde Batı uygarlığı, büyük bir kriz yaşamaktadır. Batı uygarlığı ve kültürü bunalım geçirmektedir. Çünkü Batı uygarlığı, yeni bir düşünce, fikirloji üretmekte zorluk çekmektedir. Bugün Batı uygarlığı yalnızca insanlığa zararlı olan hormonlu yiyecekler, yapay içecekler, ilaçlar ve silahlar üretmekle meşguldür.

Zamanımızda Batı uygarlığının içinde olduğu-çok sayıda düşünce ustası dile getirm Günümü-

zün etkili sosyal teorisyenlerinden

ÜÇÜNCÜ BASKIYA ÖNSÖZ /13 çağımızda, Batı uygarlığının ve kültürünün süregiden bir bunalım yaşadığını; b şhisin,

birçok düşünür tarafından sayısız kez tekrarlanmış ol-duğunu vurgulamıştır. Castoriadis’e göre, gerçekte, söz ko-

düşünürlerin bunalımı saptamak için kullandıkları yollar da, bilfiil bu bunalımın birnalıma aittir.

Batı uygarlığının ve çöküşe geçtiğinden sözeden filozof sosyologlar arasında 18. yüzyılın mühim siması Rousseau önemli bir yer tutmaktadır. “Hem modern çağın

modernitenin babası” olarak ünlenmiş olan Rous-seau, Batı uygarlığın yüzeysel bakmamış, onun sıkıntılı hallerini görmezlikten gelmemiştir. Rousseau, Batı uygarlı-ğının gizli yüzünü ortaya çıkarmak için çaba göstermiş, “her türlü gelişme ve ilerlemenin karanlık bir yüzü” olduğunu belirtmiştir. Rousseau, Batı uygarlığının insanlığı geliştir-mediğini aksine her türlü yozlaşmaya ve çürümeye sebepolduğunu vurgulamıştır.

Batı ının tahribatı, bireyin yok edilmesi, gündelikhayatın yapaylığı, yaba cılaşma, çürüme, yozlaşma, körleş-me, tek tipleşme, benzeşme, sürüleşme, sıradanlaşma, mnotonlaşma, denetim altına alma, cezalandırma, şiddet, otadan kaldırma, her şeyi aklın ışığında görme ve aşırı akılcı-laşma gibi Batı uygarlığına ilişkin vurguların çoğuseau’nun tartışmalarından kaynaklanır.

Dünyaya, İnsana ve Topluma DairÇeviren: Hülya Tufan, İletişim Yayınları, İstanbul,

HÖFFE, Otfried; Felsefenin Kısa Tarihi, Çeviren: Okşan Nemli-oğlu Aytolu, İnkılâp Kitabevi, İstanbul, 2008, s. 205.

Kısa Felsefe Tarihi, Çeviren: İsmail Yerguz, Say Yayınları, İstanbul, 2013, s. 175.

KIZILÇELİK, Sezgin; Sosyoloji Tarihi 1: İbni Haldun, Mac-hiavelli, Montesquieu ve Rousseau’nun Sosyal Teorileri Geniş-letilmiş 4. Baskı, Anı Yayı cılık

14 / BATI BARBARLIĞI 1

Rousseau, Batı insanının barbar ve zalim olduğunu şu şe-kilde dile getirmiştir: “Ey zalim adam: Önce hayvanları kes-mekle başlar, sonra yeniden pa çalamak ister gibi onları yiyip yutarsın. Ve yeterli gelmez bu. Ölü bedene gözünü di-ker, ondan iğrenirsin. Ateşle dönüşm li dersin; haşlanmış ve kızarmış, çeşnilerle donatılmış ve ilaçlarla değişmiş… Ka-sapların olmalı; aşçıların, hizmetçil rin, dehşetin katilini defetmek için adamların olmalı. Onlar, bu kılıklarla değişen

ları yadırgamamaları için, ölü bedegörüntüleriyle seni hasta edecek bu cese lerin üzerine ziya-fet çekmeli.”

Sözün kısası, Rousseau, 18. yüzyılda Batı uygarlığının barbarlığından detaylı bir biçimde söz etmiştir. Bugün Batı uygarlığının canavarlığı ve geldiği nokta Rousseau’yu haklı çıkarmıştır. Batı sisteminin açmazlarını ortaya koyması ba-kımından Rousseau’nun görüşleri önemlidir. Bizim de Rous-seau üzerinde durmamızın temel nedeni, onun Batı uygarlı-ğının sıkıntılı ve sorunlu doğasını açığa çıkarmış olmasıdır. Batı uygarlığının doğru tahlil edilmesi zalim Batı torının bugün Batı dışı mazlum toplumlarda yapıp ettikarşı duruşların netleşmesi nokt sında Rousseau, önemli bir duraktır. Günümüzde Avrupalı devletlerin (başta tarih

peryalisti İngiltere’nin) taşeronu Amerika’nın Irak ve Afganistan’da, İsrail’in ise Filistin’de yaptığı akıl almaz insanlık dışı uygulamaların, katl amların, vahşetlerin ve ahlâksızlıkların anlaşılır kılınması için Rous-seau’nun doğru okunması gerekir. Batı’yı çözü leme işine eğer Rousseau’dan başlanır, orada uzun zdoğru bir iş yapılmış olur. Böylece, “ ”ın aslında

İçimizde Gezinen Sessizlik: Aforiz-

malar, Çeviren: Rabia Elif Özcan, Zeplin Kitap, İstanbul, 2016, s.

ÜÇÜNCÜ BASKIYA ÖNSÖZ /15 hiç de u gar olmadığı ve barbar Batı uygarlığının sonugeldiği açıkça ortaya çıkar.

Batı uygarlığının barbarlığına işaret eden bir diğer filozof sosyolog, Karl Marx’tır. Marx, Batı uygarlığının insanlık dışı yönlerini ayrıntılı şekilde analiz etmiştir. Marx, Batı uy-garlığının insanların büyük bir çoğunluğuna acı, ıstırap ve sefalet getirdiğini ileri sürmüştür. Marx, 19. yüzyıldan itiba-ren Batı uygarlığına biçim veren kapitalizmin yol açtığı eşit-sizliklere, adaletsizliklere ve tehlikelere büyük tepki gös-termiştir. Marx, Batı uygarlığının özellikle toplumun önemli bir kısmını meydan getiren işçi sınıfına zulümler yaşattığını detaylı olarak ele almıştır. Marx’ın Batı

dönük tepkisini şöyle özetlemiştir: “On dokuzun-cu yüzyılda İngiltere’nin kuzeyinde binlerce pamuk atölyesi vardı. Uzun bacalarından çıkan koyu dumanlar sokakları kirletir ve her yeri is kaplardı. İçerideki erkek, kadın ve ço-cuklar, makinelerin dönmesini sürdürmek için çok uzun

–çoğunlukla günde 14 saat çalışırdı. Köle sayılmaz-lardı, fakat maaşları çok düşük, koşullar zor ve çoğunlukla tehlikeliydi. Eğer dikkatlerini kaybederlerse makinelere yakalanabilir, uzuvlarını kaybedebilir, hatta ölebilirlerdi. ... Çok az seçenekleri vardı, çalışmazlarsa aç kalırlardı. … fab-

a sahipleri onlara (işçilere) mümkün olan en düşük ücreti veriyor, genellikle sadece hayatta kalmalarına yetecek kadar ödeme yapıyor . İşçilerin iş güvenliği yoktu. Eğer yaptıkla-rı şeye olan talep düşerse, işten atılır ve başka iş bulamaz-larsa ölüme terk …yazmaya başladığında, Sanayi Devriminin yarattığı bu sert koşullar sadece İngiltere’de değil, tüm Avrupa’da

“Tarihin sonu”, “ oğrafyanın sonu”, “ideolojinin sonu”, “

salın sonu”, “sosyolojinin sonu” gibi görüşlerin hepsi bir kandımacadır, doğr “Batı’nın sonu”

16 / BATI BARBARLIĞI 1 göstermekteydi. Bu durum Marx’ı öfkelendiriyordu.”işçi sınıfının sefaletini, Londra gecekondularındaki sağlıksız ve insan onuruna yakışmayan şartları, çocukların acımasız-ca çalıştırılmasını, yok olan hayatları, yaralanan bedenleri, sanayileşmenin ve kapitalizmin gözler önüne serdiği insan-lıktan uzaklaşmayı protesto etmiştir.

Kısacası, Marx, 19. yüzyılda Batı uygarlığının barbarlığını tahlil etmiştir. Günümüzde Batı uygarlığının dünyayı kan gölüne çevirmesi küresel düzeyde yarattığı eşitsizlikler,

dünya nüfusunun %10’nun refah içinde%90’nın önemli bir kısmının yoksulluk içinde yaşamaya çalışması, Marx’ı haklı çıkarmıştır.

19. yüzyılda Marx’ın yanı sıra Batı uygarlığının bir diğer eleştirmeni, Nietzsche’dir. Gilles Deleuze, hem Marx’ın hem de Nietzsche’nin “to lumun radikal ve bütüncül bir eleştiri-sini” yaptıklarını b ştir. Deleuze, Nietzsche’nin Im-manuel Kant’a ve Marx’ın da Hegel’e yönelik tutumları ara-sında bir benzerlik olduğunu, yani Marx’ın Hegel’in diyalek-tiğini ayakları üstüne diktiği gibi, Nietzsche’nin de “eleşti-ri”yi ayakları üstüne diktiğini b lirtmiştir.

Batı uygarlığının önemli eleştirmenidir. diği üzere, Batı uygarlığı, kendini tek uygarlık olarak gör-mekte ve en gelişmiş uygarlık konumunda bulunduğunu bir

kat olarak dayatmaktadır. Oysa Batı uygarlığının haki-kat olarak sundukları şeylerin çoğu, yalandan ibarettir.

Felsefenin Kısa Tarihi, Çeviren: Güçlü

Ateşoğlu, Alfa Basım Yayım Dağıtım San. ve Tic. Ltd. Şti., İstanbul,

Kısa Felsefe TarihiCHOAT, Simon; “Deleuze, Marx ve Felsefenin Politikleşmesi”,

Özgürleşme Makineleri: Deleuze ve Marx (iç.), Derleyen: Dhruv Jain, Çeviren: Aslı İkizoğlu, Otonom Yayıncılık, İsta

ÜÇÜNCÜ BASKIYA ÖNSÖZ /17 etzsche’nin dediği gibi, “hakikat, üzerinde uzlaşılan bir ya-landan başka nedir ki?”

Nietzsche, Batı uygarlığının çöküşün eşiğinde olduğunu fark etmiştir. Stefan Zweig’in deyişiyle, “ iç kimse böyle

ştir Avrupa toplum yapısındaki çatırdamayı, hiç kimse iyimser bir hodperestlik devrinde, böylesine dertli kaçmak, samimiye e, açıklığa, en yüksek düşünsel özgürlüğe kaçmak haykırışını, Avrupa üzerine, yazmamıştır. Hiç kimse böyle güçlü hisse memiştir, bir rin yaşanıp bitmiş, ölmüş olduğunu ve ölümcül bir krizde yeni bir şeyin ve güçlü bir şeyin başladığını, ancak şimdi

”Nietzsche, Batı uygarlığının kendi kendini imha etmekte

olduğunu ıştır. Nietzsche, Batı kültürünün kültür araçları yüzünden yok olma tehlikesi yaşadığı bir zamana aiolduğumuzun altını özenle çizmiştir. eleştirel bakışının keskinliği sayesinde, günümüzde acımasız yıkımla-rına maruz kaldığımız Batı uygarlığının modernliğin “

” “ ” gibi ciddi zararlarını öngörebilmiştirDiğer yandan, günümüzün en büyük problemlerinden bi-

risi, insanların gülmeyi ve neşelenmeyi unutmuş olmasıdır. Bugünkü dünyamızda insanların büyük bir çoğunluğu, stres-

, gergin ve öfkeli hale gelmişlerdir. gerçeğe yaklaşık 150 yıl önce işaret etmiş, Batı

Hayat Dediğin Nedir ki? AforizmalarÇeviren: Erkan Aslan ve Gökhan Doğru, Aylak Adam Kültür Sanat Yayıncılık, İsta

Kendileri ile Savaşanlar: Kleist, Nietzsche, Hölderlin, Çeviren: Gürsel Aytaç, Doğu Batı Yayınları, Ankara,

Kendiyle Bir Başına İnsan, Çeviren: Tuğba Hacaloğlu Tosun, Kafka Kitap, Epsilon Yayıncılık HizmeTic. ve San. Ltd. Şti., İstanbul, 2016, s. 15.

Nietzsche, Çeviren: Işık Ergüden, Dost Kitabevi Yayınları, Ankara, 2005, s. 40.

18 / BATI BARBARLIĞI 1 sanının sıkıntılı olduğunu, neşesini y tirdiğini söylemiş, “sırmalı neşe, gel!” “neşe, altın gibisin, gelsene!” miş

“ asıl güleceğimizi hiç unutmayalım!” , diye öneribulunmuştur.

Uzun lafın kısası, günümüzde Batı uygarlığı insanları mahvetmiş onların psikolojilerini bozmuştur. 19. yüzyılda “ nsanlar artık ‘tuhaf’, ‘patolojik’, ‘psikiyatrik’

lerle kendilerini ifade ediyorlar”bugünkü Batı uygarlığının tahrip ettiği insanları tanımlamış-tır.

Sonuç olarak, bu metnimde, he’nin eserlerinden hareketle, Batı uygarlığını barbarlık

“ üm büyük filozoflar öğret-dir” , demişti. Kitapları okumaya mahkûm bir

farklı fakat benzer şeyleri öğreten Rousseau, Marx ve

Nietzsche adlı öğretmenlerden öğrendiklerimi basit bir dille ve neşeli bir biçimde ğim.Nietzsche’nin şu nefis dizeleriyle başlamakta fayda görüyo-

Nietzsche’den a Nietzsche, Çeviren: Mine

Bali, Zeplin Kitap, İNietzsche’den a Kendileri ile Savaşanlar: Kle-

ist, Nietzsche, HölderlinSeçilmiş Mektuplar, Editör: Christop-

her Middleton, Çeviren: Ayşe Yazgan, Say Yayınları, İsta

A.g.e.Nietzsche Nasıl Felsefe Yapıyordu?, Çeviren:

Alfa Basım Yayım Dağıtım San. ve Tic. Ltd. Şti, İstanbul,

Marx, “kitapları yalayıp yutmaya mahkûm bir makineyim ben” Zincirlerimizden Başka Kaybedecek Neyimiz

Var! –Aforizmalar, Çeviren: Peren Demirel, Zeplin Kitap, İsta, diye yazmıştır

ÜÇÜNCÜ BASKIYA ÖNSÖZ /19

“Tüm yollarım hiçlikti,iyinin ve kötününde ötesinde.Bazen ışığa meftun,bazen gölgede gizli,hepsi ‘hayat’ denengarip oyun adına.

coştum,bazen ise günlerisıkıcılığında boğuldum.”

Sezgin Kızılçelik

Yalnızların En Yalnızı -Seçme Şiirler-

Çeviren: Yüksel Kocadoru, Gençlik Kitabevi Yayınları, Konya,