r

Bilinçsizce Tüketilen Yaban Mersini Sa lı ı Tehdit Ediyor

ifalı Bitkiler Piyasasında Yaban Mersininin Bilinçsizce Tüketildi i Belirtiliyor. Yaban Mersini

ifalı bitkiler piyasasında yaban mersininin bilinçsizce tüketildi i belirtiliyor. Yaban mersini

meyvesinin turna yemi i (Cranberry), mavi yemi (Blueberry), kekre yemi i (Lıngonberry), çoban üzümü (Bılberry) ve çay üzümü ( Caucasıan Whortıleberry) çe itlerinin bulundu unu belirten bilim adamları, bunların birbirlerinden ayrı özellikte ve farklı hastalıklarla mücadelede etkili olduklarına dikkat çekiyorBu konuda vatanda ların yeterli bilgiye sahip olmadı ını dile getiren Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Ö retim Üyesi Doç. Dr. Hüseyin Çelik, yaban mersini talep edilince kurutulmu u yapılan turna yemi inin alındı ını söyledi. Doç. Dr. Çelik, yaban mersininde çe it ayrımı yapılmadan tüketilmesinin sa lık açısından tehlike oldu unu kaydetti.

Yaban mersini adıyla satılan 5 farklı türün tüketimine dikkat edilmesi gerekti ini ifade eden Doç. Dr. Hüseyin Çelik, bu türler arasında kurutulup tatlandırılarak satılan tek üzümsü meyvenin turna yemi i oldu unun altını çizdi.

Hafıza kaybı, görme rahatsızlıkları ve görme bozukluklarına mavi yemi in iyi gelmesine kar ın turna yemi i tüketildi ini bildiren Doç. Dr. Çelik, "E er gözlerinizdeki görme kayıpları ekerden kaynaklanıyorsa ve eker probleminiz de varsa yapay olarak tatlandırılmı turna yemi i yenirse körlü e davetiye çıkarılmı olunabilir. Bu meyveler gibi bir çok meyve de literatürde yaban mersini olarak geçiyor. Bu yanlı tır. Her meyvenin farkı kimyası olup farklı hastalıklara iyi gelmektedir. Vatanda ların buna dikkat etmesi gerekmektedir.'' dedi.

Bu konuda Tarım ve Köy leri Bakanlı ı'nın da sorumlulu u bulundu unu vurgulayan Doç. Dr. Çelik, bu meyve türlerinin tarımı için standartlar olu turması, tescil i lemlerini tamamlaması, bu türlerin fidanları için teknik artnameleri ortaya koyması ve ithalat-ihracat poz numaralarının olu turulması gerekti ini sözlerine ekledi.

Halk arasında birbirine karı tırılan yaban mersini türlerinden mavi yemi , antioksidan içeri i en yüksek meyve olarak biliniyor. Gece körlü ü, gözlerde kama ma, görme bozuklukları, taze olarak yenildi inde kanı temizleme, kan ekeri ve kolesterolü dü ürme, a ız içi yaraları iyile tirme, damar sertli ini azaltma, damar tıkanıklı ını önleme, kalp krizi riskini azaltma, ya lanmayı engelleme ve hafıza kayıplarını önlemeye yarıyor. Sodyum içermeyip kalori miktarı az olan mavi yemi , A vitamini, C vitamini, potasyum, kalsiyum ve fosfor içeri i bakımından yüksek olup idrar yolu enfeksiyonlarında antibiyotik özellik gösteriyor. Ayrıca ishali, ülseri, kabızlı ı ve mide bulantısını da önlüyor.

Vitamini içeri i yüksek turna yemi i ise idrar sistemi enfeksiyonlarında anti bakteriyel etki gösteriyor. Tıbbi olarak antibakteriyel ve diüretik olarak de erlendirilen meyve, romatizmayı, yatak ıslatmayı, mesane kasılmasını, i tah kaybını, gut hastalı ını ve bo az yanmasını engelliyor. Özellikle beyin hücrelerindeki zararı önleyen turna yemi i, beyni sinirsel hasarlara kar ı koruyup felç riskini azaltıyor. Çekirdeklerinden elde edilen ya da bol miktarda omega-3 bulunan yemi , böbrek ve pelvik iltihaplarını önlüyor, askorbik asit eksikli ini ve ilkbahar yorgunluklarını gideriyor, mide ve on iki parmak ba ırsak ülserlerine kar ı koyuyor.

(C HAN)

(Cihan Haber Ajansı) 08.07.2009 14:37 [1712037]

Yabanmersini (Vaccinum myrtillus), 30-35 cm yükseklikte, kı ın yapraklarını döken küçük bir bitkidir. Yabanmersini, yüzyıllardır yenilebilir, lezzetli bir yabani meyve olarak kullanılmaktadır. Meyvelerinin, 1862 yılında Kuzey Avrupa’da basılan bir kitaba göre ( The Useful Plants For Great Britain, C.P. Johnson) yabani, lezzetli bir yiyecek olarak kullanıldı ını, reçel, urup, tart ve pastasının yapıldı ını biliyoruz. Yabanmersini meyvelerine kar ı modern ilgi ise 2. Dünya Sava ından sonra meydana geldi. Çünkü yabanmersini’ nin gözlere iyi geldi i artık bir sır de ildi. 2. Dünya sava ı sırasında ngiliz Hava Kuvvetleri pilotlarının doktorların önerisiyle bol miktarda yaban mersini reçeli yiyerek gece uçu larına çıktıklarını ve yorgun gözlerini dinlendirdiklerini kayıtlardan biliyoruz. Pilotlar, yabanmersini reçeli yedikten sonra gece uçu larına çıktıklarında gece görü lerinde bir düzelme ve iyile me hissettiklerini sık sık rapor ediyorlardı. 1960’ ların ortalarında yukarıdaki gözlem ve duyumlar, önce bir laboratuvarda daha sonraları da klinik çalı malarda yabanmersini meyve ekstrelerinin gözler ve damar sistemi üzerine etkileri üzerine yapılan çalı malara yol gösterdi. Yabanmersini meyve ekstreleri (özü) üzerine yapılan çalı malarda bu meyvenin göz ve damar sistemi üzerine olan etkisinin bir bioflavonoid olan antosiyanidinler ( anthocyanosides) denilen, toksik (zehirli) olmayan, suda çözülebilir, biyolojik aktif ve antioksidan olan bir grup bile ikle ili kili oldu unu gösteriyordu. Bu bile ikler antosiyan (anthocyans) türevleri olup, meyve ve çiçeklerdeki kırmızı, mavi ve mor renklerinden sorumlu pigmentlerdir (Renk maddeleridir). Yabanmersini meyveleri üzerinde yapılan çalı maların ço unda purifiye edilmi (arındırılmı ve temizlenmi ) ve %25-36 arasında antosiyanidin içeren ekstreler kullanıldı. Yabanmersini ekstrelerinde en azından 15 farklı antosiyanidin bile i i tespit edildi. u anda Amerika’da üretilen pek çok standardize edilmi yabanmersini ekstresi %25 antosiyanidin içermektedir. Elbette bitkisel kökenli do al ürünlerin etkisini tek bir etken maddeye ba lamak do ru de ildir. Yabanmersini meyve ekstreleri, antosiyanidin’lere ilave olarak %7’ ye kadar tanen, çe itli alkaloidler (myrtine ve epimyrtine gibi), en azından 12 farklı fenolik asit (phenolic acid) ve 3 glikozid ( quercitrin,isoquercitrin, hyperoside) içermektedir. Tüm bu bile ikler u veya bu ekilde yabanmersini’nin faydalı etkilerine katkıda bulunmaktadırlar. u anda Avrupa ve Amerika’da yabanmersini preparatları gece körlü ü ve diyabetik retinopati (diabetic retinopathy- eker hastalı ından kaynaklanan görme ve retina bozuklu u) ve zayıf kan dola ımını artırmak için kullanılmaktadır. Almanya’da ise ayrıca, ishal durdurucu olarak da kullanılmaktadır.

Yaban mersini ve göz sa lı ı

Prof. Dr. Erdem YE LADA eyesilada@yeditepe.edu.tr RSS Glokom olu umunda rol oynayan etkenler tam olarak bilinmemekle beraber göziçi basıncının (göz tansiyonu) yükselmesi önemli bir risk olu turuyor. Göz tansiyonunun yüksek olmasına ba lı olarak kan göz retinası hücreleri yeterince beslenememekte ve hücrelerin yava yava ölmesine yol açıyor. Özellikle en yaygın ekli olan ‘birincil açık açılı glokom’, tedavi edilmemesi durumunda körlü e neden olabiliyor. Bireysel beslenme ekline ba lı olarak katarakt, diyabetik retinopati ve ya a ba lı makular dejenerasyon gibi göz hastalıklarının önemli ölçüde geciktirilmesi ve hatta önlenmesi mümkün olabilmesine kar ılık, glokomu önleyecek bir beslenme ekli henüz bilinmiyor.

KRANBER N N AKRABASI Glokom geli iminin önlenmesine yönelik ba lıca öneriler arasında, gözlerdeki kan akımının düzenlenmesine, dolayısıyla göz hücrelerinin canlılı ının korunmasına yönelik ‘antioksidan’ uygulamaları dikkati çekiyor. Lutein gibi antioksidan karotenoitler bu amaçla en yaygın tercih edilen do al bile ikler. Di er önerilen antioksidan seçenekleri arasında antosiyanin ta ıyan bazı meyveler de önemli yer tutuyor. ‘Yaban mersini’ ya da ngilizce popüler adı ile ‘Bilberry’ meyveleri. Bu bitkiden daha önce de bahsetmi tim, hatırlarsanız. kinci Dünya Sava ı sırasında ngiliz pilotların gece bombalama uçu ları sırasında görü lerini artırmak için ‘bilberry’ yedikleri anektodu ile gözü kuvvetlendirmek üzere pazarlanıyor. Bitki, kranberinin akrabasıdır (Vaccinium myrtillus), bu nedenle yanlı lıkla ülkemizde kranberiye de ‘yaban mersini’ adı verilmektedir. Ancak farklı bitkiler; kranberi ‘Vaccinium macrocarpon’un kırmızı meyveleri, yaban mersini ise ‘Vaccinium myrtllus’ un mor meyveleridir.

Yeni yayımlanan bir çalı mada standart ‘yaban mersini özütünün’ etkinli ini artırmak için bir ba ka antioksidan etkili bitki özütü olan ‘Sahil çamı kabu u özütü’ (Piknogenol) ile hazırlanan karı ımının insanlar üzerindeki etkisi incelenmi . Göz tansiyonu yüksek (22-26 mmHg) ancak glokom belirtisi görülmeyen 45 ya üzerindeki 38 ki iye, hazırlanan ürün (Mirtogenol) altı ay süreyle verilmi . Süre sonunda deneklerin göz tansiyonları ölçüldü ünde Mirtogenol verilen gruptaki 20 denekten 19’unda göz tansiyonunun belirgin bir ekilde dü mesine kar ılık, ilaç verilmeyen gruptaki 18 denekten sadece birinde dü me tespit edilmi .

PEK ÇOK FAYDASI VAR Göz tansiyonunun glokom riskini artırıcı önemli bir etken oldu unu göz önüne alırsak çalı manın sonuçları dikkat çekici. üphesiz daha fazla denek üzerinde ve daha kapsamlı çalı malara ihtiyaç var. Bence göz sa lı ımızın korunması amacıyla arada bir yaban mersini kürü uygulamak yararlı olabilir. Sadece göz sa lı ı açısından dü ünmemek gerekir, üphesiz. Antioksidanların günümüzde deneysel olarak ortaya konulan yararları gözönüne alındı ında, günümüzün popüler ‘kırmızı antioksidan meyve’ çe itleri arasında en önemlilerinden biri olması nedeniyle kalp ve damar sa lı ının korunmasından tutun ba ı ıklık sistemine kadar bir fonksiyonların desteklenmesinde yararlı olabilir. Tarih: 25 Ocak 2009 Pazar, 01:13

Fındıkçı fındı ını kesip yaban mersini dikiyor Karadeniz'de 8 milyon insanın geçim kayna ını te kil eden fındıkta son yıllarda ya anan fiyat depremi üreticiyi de i ik ürünlere yöneltti. 12 Kasım 2008 Çar amba 15:52

Karadeniz'de 8 milyon insanın geçim kayna ını te kil eden fındıkta son yıllarda ya anan fiyat depremi üreticiyi de i ik ürünlere yöneltti.

Karadeniz'de en fazla fındık üretiminin yapıldı ı Ordu'da iki üretici fındık bahçelerini balta ile keserek fidancılık ve yaban mersini gibi ürünler yeti tirmeye ba ladı.

Ordu'nun merkeze ba lı yüksek köylerinden Karaoluk köyünde Mahmut Bayazıt adlı üretici fındık bahçesini keserek çam fidanı yeti tirmeye ba ladı. Geçen yıllarda fındıktan umdu unu bulamayınca stanbul'a çalı maya giden ancak orada da i sorunu ya ayınca memleketine dönen Mahmut Bayazıt, fidancılı a ba ladı. Son 5 yıldır fındık bahçesini parça parça keserek fidan yeti tirme alanı açan Bayazıt, son a açları da keserek fındık üreticili inden tamamen çekildi.

Fındı ın artık geçim kayna ı olmadı ını söyleyen Bayazıt, "Ben arazimin kıymetli oldu unu biliyordum ama ne yeti tirirsem bunu sa larım onu bilmiyordum. imdi çam ve mavi ladin fidanı yeti tiriyorum. Fındı a göre kıyaslanmayacak geliri var ve masrafı da yok. Ben bir dönüm alandan 150 kilo fındık alıyorum. Bu 5 yılda 750 kilo yapar, hadi olsun 1 ton. Ama 5 yılda 1 dönüm alandan bin tane fidan alıyorum ve türü ile boyuna göre bir fidanı 50 ila 70 YTL'ye satıyorum. Fındı ın getirdi inin yarısı i çi ücretini gidiyor, bunda o da yok" dedi.

Bir dönüm çam fidanı dikti i alandan 5 senede aldı ı geliri fındıktan 100 senede almasının mümkün olmadı ını aktaran Bayazıt, "Ben fındık bahçesini keserken bana gülüyorlardı. Sonra getirdi i parayı görünce benden fidan istemeye ba ladılar.

Buraların artık fındık de il fidan üretimine geçmesi lazım. Bizim büyüklerimiz fındık dikmi rahatına bakmı . Fındık onları tembelli e alı tırmı . Dünyaya bin kez de gelsem gene fidan dikerim. Bu kadar gelir getiren bir i i herkese tavsiye ederim. Ne gerek var tüccar fındık alıyordu, almıyordu diye sıkıntıya girmeye. Fidan i inde pazar sıkıntısı yok" diye konu tu.

FINDI I SÖKTÜ YABAN MERS N D KT Fatsa'nın Ilıca beldesi Sarma ık köyünde ikamet eden Süleyman Ünal da, fındık bahçesini keserek yaban mersini yeti tirmeye ba ladı. Üç yıl önce dikimini yaptı ı yaban mersininden ilk kez bu yıl ürün almaya ba layan Süleyman Ünal, 1 ton hasat yaptı ını söyledi. Yakla ık 6 dönüm fındık arazisini keserek yaban mersini yeti tirmeye ba ladı ını anlatan Ünal, "Bu yıl ilk ürünümü aldım. 1 ton ürün aldım ama fidanlar tam olgunla tı ında 10 ton ürün almaya ba layaca ım. Aynı arazide 700 kilo civarında fındık hasat ediyordum. Yaban mersinin kilosunu 5 YTL'den satıyorum. Aynı yerde hasat etti in fındıktan 3 bin 500 YTL kazanırken yaban mersininden 50 bin YTL kazanaca ım" dedi.

Fındı ın artık geçindirmedi ini ifade eden Ünal, "Fındık artık umut de il, üstelik masrafı da çok. Kazandı ının yarısına i çilik ve maliyetlere veriyorsun. Asla yaban mersini dikti im için pi man

de ilim. Bir pi manlı ım varsa daha önceki seneler bu ürüne geçmedi im içindir.

Fındıkçı fındı ını kesip yaban mersini dikiyor Karadeniz'de 8 milyon insanın geçim kayna ını te kil eden fındıkta son yıllarda ya anan fiyat depremi üreticiyi de i ik ürünlere yöneltti. 12 Kasım 2008 Çar amba 15:52

Karadeniz'de 8 milyon insanın geçim kayna ını te kil eden fındıkta son yıllarda ya anan fiyat depremi üreticiyi de i ik ürünlere yöneltti.

Karadeniz'de en fazla fındık üretiminin yapıldı ı Ordu'da iki üretici fındık bahçelerini balta ile keserek fidancılık ve yaban mersini gibi ürünler yeti tirmeye ba ladı.

Ordu'nun merkeze ba lı yüksek köylerinden Karaoluk köyünde Mahmut Bayazıt adlı üretici fındık bahçesini keserek çam fidanı yeti tirmeye ba ladı. Geçen yıllarda fındıktan umdu unu bulamayınca stanbul'a çalı maya giden ancak orada da i sorunu ya ayınca memleketine dönen Mahmut Bayazıt, fidancılı a ba ladı. Son 5 yıldır fındık bahçesini parça parça keserek fidan yeti tirme alanı açan Bayazıt, son a açları da keserek fındık üreticili inden tamamen çekildi. Fındı ın artık geçim kayna ı olmadı ını söyleyen Bayazıt, "Ben arazimin kıymetli oldu unu biliyordum ama ne yeti tirirsem bunu sa larım onu bilmiyordum. imdi çam ve mavi ladin fidanı yeti tiriyorum. Fındı a göre kıyaslanmayacak geliri var ve masrafı da yok. Ben bir dönüm alandan 150 kilo fındık alıyorum. Bu 5 yılda 750 kilo yapar, hadi olsun 1 ton. Ama 5 yılda 1 dönüm alandan bin tane fidan alıyorum ve türü ile boyuna göre bir fidanı 50 ila 70 YTL'ye satıyorum. Fındı ın getirdi inin yarısı i çi ücretini gidiyor, bunda o da yok" dedi. Bir dönüm çam fidanı dikti i alandan 5 senede aldı ı geliri fındıktan 100 senede

almasının mümkün olmadı ını aktaran Bayazıt, "Ben fındık bahçesini keserken bana gülüyorlardı. Sonra getirdi i parayı görünce benden fidan istemeye ba ladılar.

Buraların artık fındık de il fidan üretimine geçmesi lazım. Bizim büyüklerimiz fındık dikmi rahatına bakmı . Fındık onları tembelli e alı tırmı . Dünyaya bin kez de gelsem gene fidan dikerim. Bu kadar gelir getiren bir i i herkese tavsiye ederim. Ne gerek var tüccar fındık alıyordu, almıyordu diye sıkıntıya girmeye. Fidan i inde pazar sıkıntısı yok" diye konu tu.

FINDI I SÖKTÜ YABAN MERS N D KT Fatsa'nın Ilıca beldesi Sarma ık köyünde ikamet eden Süleyman Ünal da, fındık bahçesini keserek yaban mersini yeti tirmeye ba ladı. Üç yıl önce dikimini yaptı ı yaban mersininden ilk kez bu yıl ürün almaya ba layan Süleyman Ünal, 1 ton hasat yaptı ını söyledi.

Yakla ık 6 dönüm fındık arazisini keserek yaban mersini yeti tirmeye ba ladı ını anlatan Ünal, "Bu yıl ilk ürünümü aldım. 1 ton ürün aldım ama fidanlar tam olgunla tı ında 10 ton ürün almaya ba layaca ım. Aynı arazide 700 kilo civarında fındık hasat ediyordum.

Yaban mersinin kilosunu 5 YTL'den satıyorum. Aynı yerde hasat etti in fındıktan 3 bin 500 YTL kazanırken yaban mersininden 50 bin YTL kazanaca ım" dedi. Fındı ın artık geçindirmedi ini ifade eden Ünal, "Fındık artık umut de il, üstelik masrafı da çok. Kazandı ının yarısına i çilik ve maliyetlere veriyorsun. Asla yaban mersini dikti im için pi man de ilim. Bir pi manlı ım varsa daha önceki seneler bu ürüne geçmedi im içindir. Benim ba ıma tabanca dayasanız da ben bunu söküp bir daha fındık dikmem" eklinde konu tu.

Ba ırsak kanserine kar ı yaban mersini

Amerikan Rutgers Üniversitesi tarafından yapılan ara tırma, yaban mersininin ba ırsak kanserine yakalanma riskini yarı yarıya dü ürdü ünü ortaya çıkardı. Ara tırmacılar yaban mersininin içindeki do al maddelerin hastalı a kar ı koruyucu oldu unu belirtti.

Karbonhidrat riski Fazla karbonhidrat tüketimi özellikle ilerleyen ya larda körlü e neden oluyor. ABD'de yapılan bir ara tırmaya göre, karbonhidrat bakımından zengin bir beslenmeyi tercih eden ki iler hem eker hastalı ına yakalanma risklerini artırıyor hem de gözlerine zarar veriyor.

Süt iç, sa lıklı kal ngiliz Loughborough Üniversitesi'nin ara tırmasına göre, vücut tarafından kaybedilen mineral ve sıvıları kazanmanın en iyi yolu süt içmek. Enerji içecekleri, su ya da ba ka meyve sularının süt kadar etkili olmadı ı ortaya çıktı.

Gazlı içecek, kemi e zarar ngiliz Reading Üniversitesi tarafından yapılan ara tırmaya göre, süt ürünlerinin fazla kalorili oldu unu dü ünen gençler bunun yerine gazlı içeceklere yöneliyor. Bu da özellikle kemik olu umu için kritik öneme sahip 20'li ya lara kadar olan dönemde kemiklerin eksik geli mesine neden oluyor.

Yayın tarihi: 2 A ustos 2007, Per embe Web adresi: http://www.sabah.com.tr/2007/08/02//haber,84BA55D9044D42FD9AE221A1804472EB.html Tüm hakları saklıdır.

Copyright © 2003-2007, MERKEZ GAZETE DERG BASIM YAYINCILIK SANAY VE T CARET A. .

Fidancılık ve yaban mersini ekiyorlar

ORDU ( HA) - Karadeniz'de 8 milyon insanın geçim kayna ını te kil eden fındıkta son yıllarda ya anan fiyat depremi üreticiyi de i ik ürünlere yöneltti. Karadeniz'de en fazla fındık üretiminin yapıldı ı Ordu'da iki üretici fındık bahçelerini balta ile keserek fidancılık ve yaban mersini gibi ürünler yeti tirmeye ba ladı. Ordu'nun merkeze ba lı yüksek köylerinden Karaoluk köyünde Mahmut Bayazıt adlı üretici fındık bahçesini keserek çam fidanı yeti tirmeye ba ladı. Geçen yıllarda fındıktan umdu unu bulamayınca stanbul'a çalı maya giden ancak orada da i sorunu ya ayınca memleketine dönen Mahmut Bayazıt, fidancılı a ba ladı. Son 5 yıldır fındık bahçesini parça parça keserek fidan yeti tirme alanı açan Bayazıt, son a açları da keserek fındık üreticili inden tamamen çekildi. Fındı ın artık geçim kayna ı olmadı ını söyleyen Bayazıt, "Ben arazimin kıymetli oldu unu biliyordum ama ne yeti tirirsem bunu sa larım onu bilmiyordum. imdi çam ve mavi ladin fidanı yeti tiriyorum. Fındı a göre kıyaslanmayacak geliri var ve masrafı da yok. Ben bir dönüm alandan 150 kilo fındık alıyorum. Bu 5 yılda 750 kilo yapar, hadi olsun 1 ton. Ama 5 yılda 1 dönüm alandan bin tane fidan alıyorum ve türü ile boyuna göre bir fidanı 50 ila 70 YTL'ye satıyorum. Fındı ın getirdi inin yarısı i çi ücretini gidiyor, bunda o da yok" dedi. Bir dönüm çam fidanı dikti i alandan 5 senede aldı ı geliri fındıktan 100 senede almasının mümkün olmadı ını aktaran Bayazıt, "Ben fındık bahçesini keserken bana gülüyorlardı. Sonra getirdi i parayı görünce benden fidan istemeye ba ladılar. Buraların artık fındık de il fidan üretimine geçmesi lazım. Bizim büyüklerimiz fındık dikmi rahatına bakmı . Fındık onları tembelli e alı tırmı . Dünyaya bin kez de gelsem gene fidan dikerim. Bu kadar gelir getiren bir i i herkese tavsiye ederim. Ne gerek var tüccar fındık alıyordu, almıyordu diye sıkıntıya girmeye. Fidan i inde pazar sıkıntısı yok" diye konu tu. FINDI I SÖKTÜ YABAN MERS N D KT Fatsa'nın Ilıca beldesi Sarma ık köyünde ikamet eden Süleyman Ünal da, fındık bahçesini keserek yaban mersini yeti tirmeye ba ladı. Üç yıl önce dikimini yaptı ı yaban mersininden ilk kez bu yıl ürün almaya ba layan Süleyman Ünal, 1 ton hasat yaptı ını söyledi. Yakla ık 6 dönüm fındık arazisini keserek yaban mersini yeti tirmeye

ba ladı ını anlatan Ünal, "Bu yıl ilk ürünümü aldım. 1 ton ürün aldım ama fidanlar tam olgunla tı ında 10 ton ürün almaya ba layaca ım. Aynı arazide 700 kilo civarında fındık hasat ediyordum. Yaban mersinin kilosunu 5 YTL'den satıyorum. Aynı yerde hasat etti in fındıktan 3 bin 500 YTL kazanırken yaban mersininden 50 bin YTL kazanaca ım" dedi. Fındı ın artık geçindirmedi ini ifade eden Ünal, "Fındık artık umut de il, üstelik masrafı da çok. Kazandı ının yarısına i çilik ve maliyetlere veriyorsun. Asla yaban mersini dikti im için pi man de ilim. Bir pi manlı ım varsa daha önceki seneler bu ürüne geçmedi im içindir. Benim ba ıma tabanca dayasanız da ben bunu söküp bir daha fındık dikmem" eklinde konu

Haf ızay ı güç lend iren 4 g ıda Uzmanlara göre, hafızayı güçlendiren yiyecekleri bir arada yemek ve uygun yemek porsiyonlarını tüketmek maksimum sonuç veriyor. Foxnews'te yer alan habere göre somon balı ı, ayçiçe i tohumu, yaban mersini ve ya sız et hafızasını güçlendirmek isteyenler için 4 önemli yiyecek...

Birçok insan kas yapmak ya da kilo vermek için beslenmesine zaman zaman dikkat ederken, hangi yiyeceklerin hafızasını güçlendirece ine bakmaz. Uzmanlara göre, hafızayı güçlendiren bu yiyeceklerin yanında, yeme in miktarı da hafızanın güçlenmesinde büyük rol oynuyor. Çok az yemek dikkat da ınıklı ına neden olurken çok fazla yemek ise uykunuzu getiriyor.

TE HAFIZANIZIN DOSTLARI

SOMON BALI I

yi bir Omega 3 ya asiti kayna ı olan somon balı ı, aynı zamanda protein deposudur. Yapılan çalı malar, balık ya ında bulunan DHA isimli ya asitinin hafızanın performansının geli imi ve tamiri için faydalı oldu unu gösteriyor. Keten tohumu, ceviz, somon balı ı, soya fasulyesi, karides, pisi balı ı ve kı kaba ı gibi bazı yiyeceklerse yüksek oranda omega 3 ya asitleri içeriyor.

AYÇ ÇE TOHUMU

Uzmanlar, ayçiçe i tohumlarının E vitamini bakımından zengin oldu u için sadece 30 gramının günlük ihtiyacınızın yüzde 30'unu kar ıladı ını söylüyorlar. Ayrıca, E vitamininin ya a ba lı olarak hafızanın zayıflamasını azaltmaya yardımcı oldu u belirtildi. Di er E vitamini kayna ı yiyecekler ise unlar: Bu day ya ı, kuru badem, aspir ya ı, fındık, yer fıstı ı ezmesi, ıspanak, brokoli, kivi ve mango.

YABAN MERS N

Tüm mersin meyveleri sa lı a yararlı oldu u gibi, yaban mersininin de hafızayı güçlendirme etkisi bulunuyor. çeri indeki fotokimyasal, ya a ba lı hafıza zayıflı ını geri çevirmede önemlidir. Buna ilave olarak, yaban mersinlerinin, glisemik indeks skalasında alt derecede yer alması mersinleri kan ekeri seviyesini kontrol etmeye çalı anlar için de iyi bir meyve seçene i haline getiriyor.

YA SIZ ET

Makul porsiyonlarda yenmesi halinde ya sız et, içerdi i demirden dolayı hafızanızı geli tirmede faydalıdır. Et tüketiminin az olması durumunda demir eksikli i beyin fonksiyonlarına olumsuz bir etki yapar, ö renme yetene ini zayıflatır, hatta Alzheimer hastalı ının geli me riskini artırır.

Ba ırsak kanserine kar ı yaban mersini

Amerikan Rutgers Üniversitesi tarafından yapılan ara tırma, yaban mersininin ba ırsak kanserine yakalanma riskini yarı yarıya dü ürdü ünü ortaya çıkardı. Ara tırmacılar yaban mersininin içindeki do al maddelerin hastalı a kar ı koruyucu oldu unu belirtti.

Karbonhidrat riski Fazla karbonhidrat tüketimi özellikle ilerleyen ya larda körlü e neden oluyor. ABD'de yapılan bir ara tırmaya göre, karbonhidrat bakımından zengin bir beslenmeyi tercih eden ki iler hem eker hastalı ına yakalanma risklerini artırıyor hem de gözlerine zarar veriyor.

Süt iç, sa lıklı kal ngiliz Loughborough Üniversitesi'nin ara tırmasına göre, vücut tarafından kaybedilen mineral ve sıvıları kazanmanın en iyi yolu süt içmek. Enerji içecekleri, su ya da ba ka meyve sularının süt kadar etkili olmadı ı ortaya çıktı.

Gazlı içecek, kemi e zarar ngiliz Reading Üniversitesi tarafından yapılan ara tırmaya göre, süt ürünlerinin fazla kalorili oldu unu dü ünen gençler bunun yerine gazlı içeceklere yöneliyor. Bu da özellikle kemik olu umu için kritik öneme sahip 20'li ya lara kadar olan dönemde kemiklerin eksik geli mesine neden oluyor.

Yayın tarihi: 2 A ustos 2007, Per embe Web adresi: http://www.sabah.com.tr/2007/08/02//haber,84BA55D9044D42FD9AE221A1804472EB.html Tüm hakları saklıdır. Copyright © 2003-2007, MERKEZ GAZETE DERG BASIM YAYINCILIK SANAY VE T CARET A. .

eker hastaları! Yaban mersini sizi kör edebilir

03 Temmuz 2009 06:18

Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Ziraat Fakültesi Bahçe

Bitkileri Bölümü Ö retim Üyesi Doç. Dr. Hüseyin Çelik,

genellikle maviyemi diye tüketilen turnayemi inin eker ve

diyabet hastaları için risk ta ıdı ını ve görme kaybına neden

olabildi ini beli...

Bilinçsizce Tüketilen Yaban Mersini Sa lı ı Tehdit Ediyor

ifalı Bitkiler Piyasasında Yaban Mersininin Bilinçsizce Tüketildi i Belirtiliyor. Yaban Mersini

ifalı bitkiler piyasasında yaban mersininin bilinçsizce tüketildi i belirtiliyor. Yaban mersini

meyvesinin turna yemi i (Cranberry), mavi yemi (Blueberry), kekre yemi i (Lıngonberry), çoban üzümü (Bılberry) ve çay üzümü ( Caucasıan Whortıleberry) çe itlerinin bulundu unu belirten bilim adamları, bunların birbirlerinden ayrı özellikte ve farklı hastalıklarla mücadelede etkili olduklarına dikkat .Bu konuda vatanda ların yeterli bilgiye sahip olmadı ını dile getiren Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Ö retim Üyesi Doç. Dr. Hüseyin Çelik, yaban mersini talep edilince kurutulmu u yapılan turna yemi inin alındı ını söyledi. Doç. Dr. Çelik, yaban mersininde çe it ayrımı yapılmadan tüketilmesinin sa lık açısından tehlike oldu unu kaydetti.

Yaban mersini adıyla satılan 5 farklı türün tüketimine dikkat edilmesi gerekti ini ifade eden Doç. Dr. Hüseyin Çelik, bu türler arasında kurutulup tatlandırılarak satılan tek üzümsü meyvenin turna yemi i oldu unun altını çizdi. Hafıza kaybı, görme rahatsızlıkları ve görme bozukluklarına mavi yemi in iyi gelmesine kar ın turna yemi i tüketildi ini bildiren Doç. Dr. Çelik, "E er gözlerinizdeki görme kayıpları ekerden kaynaklanıyorsa ve eker probleminiz de varsa yapay olarak tatlandırılmı turna yemi i

yenirse körlü e davetiye çıkarılmı olunabilir. Bu meyveler gibi bir çok meyve de literatürde yaban mersini olarak geçiyor. Bu yanlı tır. Her meyvenin farkı kimyası olup farklı hastalıklara iyi gelmektedir. Vatanda ların buna dikkat etmesi gerekmektedir.'' dedi. Bu konuda Tarım ve Köy leri Bakanlı ı'nın da sorumlulu u bulundu unu vurgulayan Doç. Dr. Çelik, bu meyve türlerinin tarımı için standartlar olu turması, tescil i lemlerini tamamlaması, bu türlerin fidanları için teknik artnameleri ortaya koyması ve ithalat-ihracat poz numaralarının olu turulması gerekti ini sözlerine ekledi. Halk arasında birbirine karı tırılan yaban mersini türlerinden mavi yemi , antioksidan içeri i en yüksek meyve olarak biliniyor. Gece körlü ü, gözlerde kama ma, görme bozuklukları, taze olarak yenildi inde kanı temizleme, kan ekeri ve kolesterolü dü ürme, a ız içi yaraları iyile tirme, damar sertli ini azaltma, damar tıkanıklı ını

önleme, kalp krizi riskini azaltma, ya lanmayı engelleme ve hafıza kayıplarını önlemeye yarıyor. Sodyum içermeyip kalori miktarı az olan mavi yemi , A vitamini, C vitamini, potasyum, kalsiyum ve fosfor içeri i bakımından yüksek olup idrar yolu enfeksiyonlarında antibiyotik özellik gösteriyor. Ayrıca ishali, ülseri, kabızlı ı ve mide bulantısını da önlüyor. Vitamini içeri i yüksek turna yemi i ise idrar sistemi enfeksiyonlarında anti bakteriyel etki gösteriyor. Tıbbi olarak antibakteriyel ve diüretik olarak de erlendirilen meyve, romatizmayı, yatak ıslatmayı, mesane kasılmasını, i tah kaybını, gut hastalı ını ve bo az yanmasını engelliyor. Özellikle beyin hücrelerindeki zararı önleyen turna yemi i, beyni sinirsel hasarlara kar ı koruyup felç riskini azaltıyor. Çekirdeklerinden elde edilen ya da bol miktarda omega-3 bulunan yemi , böbrek ve pelvik iltihaplarını önlüyor, askorbik asit eksikli ini ve ilkbahar yorgunluklarını gideriyor, mide ve on iki parmak ba ırsak ülserlerine kar ı koyuyor.

(C HAN)

Kansere kar ı yaban mersini

14 Nisan 2009

1999 yılına ait bir çalı mada ara tırmacılar, fareleri bir süre yaban mersini özleriyle beslediler. Bu farelerin, normal - yiyeceklerle beslenen farelere göre, denge ve koordinasyon erinde ya landıklarında daha iyi performans gösterdi i görüldü, yaban mersinindeki (ve di er yumu ak meyvelerdeki) bile enlerin hafızada ve motor fonksiyonunda ya a ba lı zararlar ile ili kilendirilen iltihaplanmayı ve oksidatif hasarı hafifletti i görülmü . Yaban mersini, lif ve C vitamini açısından oldukça zengin. Yapılan ara tırmalarda antosiyaninler, flavanollar gibi yaban mersininde do al olarak bulunan bile enlerin bazı kanser türlerine kar ı mücadelede etkili oldu u gözlenmi . Ayrıca yaban mersini içerisinde bulunan flavonoidlerin damar sertle mesi riskini azalttı ı saptanmı .

Deva Market Nilgün Bilim mustafa.bilim@tg.com.tr 08 A ustos 2006 Salı

Yaban mersini kanseri önlüyor

ifalı bitkiler arasında adı sıkça zikredilen, ancak vücuda ne gibi faydalar sa ladı ı, hangi hastalıklar için yararlı oldu u yeteri kadar bilinmeyen “yaban mersini” son derece önemli bir ifa kayna ıdır. Antikanserojen ve antioksidan özelli e sahip olan “yaban mersini” vücudu kanserden koruyan enzimleri aktif hale getirerek bu ölümcül hastalı a yakalanma riskini azaltıyor. Ayrıca kandaki kolesterol oranını dü ürerek kalp krizi riskini de en aza indiriyor, lifli yapısıyla ba ırsak metabolizmasını düzenliyor, göz yorgunlu unu gideriyor ve görme bozukluklarını tedavi ediyor. Do u Karadeniz bölgesinde yeti en yaban mersininin sadece meyvesinden de il, çiçeklerinden, yapraklarından ve köklerinden de yararlanıldı ını belirten 19 Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Ö retim Üyesi Doç. Dr. Hüseyin Çelik, üzümgiller grubunda yer alan bu harika meyvenin içeri inde yer alan vitamin ve mineraller konusunda u bilgileri veriyor: “Yapılan ara tırmalara göre; 145 gram yaban mersininde 21 gram karbonhidrat, 1 gram protein, 0.5 gram ya , 19 miligram C vitamini, 145 IU A vitamini ve 85 kalori bulnmaktadır. Sodyum içermeyen, mineral ve vitaminlerce zengin oldu u belirlenen yaban mersininin insan sa lı ı açısından önemi çok fazladır.”

> Bir çok hastalık için ifa kayna ı Yaban mersininin bugüne kadar tesbit edilebilmi yararlarından bazıları: * Yaprak ve kuru meyvelerinden yapılan çay ishal giderici özellik ta ımaktadır. Bayanlarda özel günlerin etkisini azaltır ve düzene sokar. * drar yolu enfeksiyonlarında antibiyotik etkisi gösterir. * Anti kanserojen ve antioksidan özelli e sahiptir. * Kansere kar ı vücudu koruyan enzimleri aktive ederek kanser olu umunu engeller. * Ya lı bile iklerin vücuttan atılmasını sa lar. * Taze olarak yenildi inde kanı temizler. * Besleyici olmasına ra men kalori ve sodyum içeri i dü üktür. * Kan ekerini dü ürür. * Lifli özelli i ile ba ırsak metabolizmasını düzenler. * Kan kolesterolünü dü ürür. * Kalp krizi riskini azaltır. * HIV virüsünün tekrarlanmasını azaltır. * Göz yorgunlu unu giderir, miyopluk ve eker hastalı ından kaynaklanan görme bozukluklarını engeller. Kama ma, kılcal damar çatlamasını önler ve gece görü kabiliyetini artırır. * Kabızlık, bulantı, mide kramplarını ve ülseri önler. * Damar sertli i olu umunu engeller. * Varis ve basuru (hemoroit) iyile tirir. * Sakinle tirici özelli i vardır. * A ız içi yaralarını iyile tirir.

> ngiliz sava pilotları reçelini yiyorlarmı ! Yaban mersininin göz sa lı ı açısından önemi yıllardır bilinmektedir. 2. Dünya sava ı sırasında ngiliz Hava Kuvvetleri pilotlarının, doktorların önerisiyle bol miktarda yaban mersini reçeli yiyerek gece uçu larına çıktıkları ve yorgun gözlerini bu ekilde dinlendirdikleri kayıtlarda yer almaktadır. Aynı kayıtlara göre; ngiliz pilotlar, yaban mersini reçeli yedikten sonra çıktıkları gece uçu ları sırasında görü lerinde bir düzelme ve iyile me hissettiklerini sık sık rapor ediyorlardı.

> Sa lık için harika ikili: TARÇIN VE BAL

Son yıllarda, hem sa lık hem de güzellik sektöründe do al ürünlere büyük bir dönü var. Üstelik bu ürenler, do ru karı ımla ve do ru miktarlarda uygulanırsa, pek çok derde de deva oluyor. Tarçın ve bal bunlardan ikisi. in güzel yanı ise hem balın hem de tarçının kolay bulunan ve çok pahalı olmayan ürünler olu u. te size bal ve tarçınla hazırlayabilece iniz harika formüller... > Saç dökmesi: Saçın dökülenlerle, tepesi açılanlar 50 gram sıcak zeytinya ı içerisine 1 ka ık bal. 1 tatlı ka ı ı toz tarçın ilave ederek iyice karı tırın elde edilecek krem banyodan önce ba ınıza sürüp ve yakla ık 15 dakika bekledikten sonra yıkayın. Bunu haftada 2 defa uygulayabilirsiniz. > Sivilceler ve deri: 3 ka ık bal. 1 ka ık tarçın ile krem haline gelinceye kadar karı tırılır. Bu krem uykudan önce sivilceler üzerine sürülür. Sabahleyin ılık su ile yıkanır. ki hafta süreyle her gün uygulanırsa sivilceleri kökünden çıkarır. Egzama, mantar ve di er deri enfeksiyonlarında da bu karı ım çok iyi sonuç verecektir. > Hazımsızlık: Toz tarçın 2 ka ık bal üzerine bir ka ık toz tarçın serpilip yemekten önce alındı ında asit olu umun ve hazımsızlı ı önler. > So uk algınlı ı: Günde 3 defa bir ka ık ılıtılmı bal ile 1/4 tatlı ka ı ı toz tarçın iyice karı tırılarak yenir. Bu uygulama birçok kronik öksürük, so uk algınlı ı ve sinüslerin temizlenmesi için de yararlıdır. > Ba ı ıklık sistemi: Her gün kullanılan bal ve tarçın ba ı ıklı ı kuvvetlendirir ve vücudu bakteri ve virüs saldırısına kar ı korur. Balın düzenli kullanılması, akyuvarlar içerisindeki bakteriler ve virüslerle sava an, parçacıkları da kuvvetlendirir. > Kalp va damar rahatsızlıkları: Bal ve toz tarçını e it oranlarda karı tırıp, her sabah kahvaltıda reçel ve marmelat gibi ekme in üzerine sürerek yeyin. Bu uygulama, kan dola ımındaki ana arterlerde biriken kolesterolü, eriterek hastaları kalp krizinden korur. bu uygulamaya düzenli olarak devam eden ki ilerde solunum güçlü ü ortadan kalkacak, ve kalp atı ları kuvvetlenecektir. > Artrit hastalı ının tedavisi: Eklem iltihabı olan hastalar, bir bardak sıcak suyun içine iki tatlı ka ı ı bal ile bir çay ka ı ı toz tarçını karı tırıp sabah - ak am içmelidir. Bu uygulama düzenli olarak sürdürülürse, kronik artrit hastaları bile tedavi olabilir.

> Domatesle gelen güzellik

Yaz aylarının en lezzetli sebzelerinden domates, aynı zamanda mükemmel bir güzellik kayna ıdır. Beslenme ve Diyet Uzmanı Erkan Erdal, domateste bulunan ve kırmızı rengi veren likopen maddesinin, bilinen en iyi antioksidan oldu unu belirterek, ılık domates maskesinin cildi gerginle tirdi ini ve canlılık verdi ini söylüyor. Erdal, domatesin cilt sa lı ı açısından çok önemli oldu unu ifade ederek, “ çindeki likopen, ya ve ısıyla etkisini artırıyor. Sabahları kahvaltıda soyulmu ve üzerine biraz zeytinya ı dökülmü domates sa lık açısından çok faydalıdır. Likopen bilinen en etkili antioksidandır ve en fazla domateste bulunur. Salça ve ketçap da bol miktarda likopen içerir. Greyfurt, kuru kayısı ve karpuzda da likopen vardır ama içerdi i madde domates kadar yo un de ildir” diyor.

Hastalı ı da önlüyor Salça ve ketçapta bol miktarda likopen bulundu unu belirten Erdal, bunun için makarnanın bol ketçapla yenmesini öneriyor. Erdal, Macaristan’da kadınların cilt güzelli ini ve cilt sa ılı ını korumak için düzenli olarak yüzlerine ılık domates maskesi uyguladıklarını söylüyor. Domatesin kızgın güne altında gergin kalabilmesinin, “likopen” maddesi sayesinde mümükün oldu unu hatırlatan Erkan Erdal, yüze uygulanan domates maskesinin de cildi gergin ve canlı tutaca ını, kırı mayı önleyece ini dile getirdi. Likopenin, vücutta kansere neden olan serbest radikallerin dola ımına engel oldu una da dikkati çeken Erdal: alzheimer, osteoporoz ve deri hastalıklarını önlemede de likopenin önemli oldu unu sözlerine ekledi.

> Anne sütü do al a rı kesici Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sa lı ı ve Hastalıkları Ana bilim Dalı Ba kanı Prof. Dr. Türkan Patıro lu, anne sütünün do al bir a rı kesici oldu unu, a ı sonrası bebe i emzirmenin a ının verdi i a rıyı unutturaca ını belirtti. Anne sütünde bulunan maddelerin bebe in enfeksiyonlara kar ı

daha etkili korunmasına yardımcı oldu unu ve bebe in ba ı ıklık sisteminin geli imini hızlandırdı ını kaydeden Patıro lu, mamalarda ba ı ıklık sistemini geli tirecek hiçbir maddenin bulunmadı ını bildirdi.

Eri kinli e kadar korur Patıro lu unları dile getirdi: “Anne sütü içerdi i bazı enzimlerle bebe in daha kolay hazmetmesini sa lar. Anne sütü inek sütünden daha az protein içermesine kar ın, içindeki tüm protein bebe in dola ımına geçer. nek sütündeki proteinlerin ise yüzde 50’si atık madde olarak barsaklardan atılırlar. Demir ve çinko anne sütünün varlı ında ba ırsaklardan kana daha kolay geçer. Anne sütü ile beslenen bebeklerde egzama daha az görülür. Anne sütü ile beslenme alerjiye kar ı korur ve bu koruyucu etki eri kinlik dönemine kadar sürer. Anne sütü ile bir ay ve daha uzun süreli beslenme hem gıda alerjilerine hem de solunum yolunda ortaya çıkan alerjilere kar ı koruyucudur. Anne sütü ise içerdi i antikorlar nedeniyle, enfeksiyonları tedavi edici özelli e sahiptir ve salgı artı ına neden olmaz. Anne sütündeki ya , karbonhidrat ve proteinlerin bebek için ideal bir bile imdir” dedi.

Bebe e güven verir Patıro lu, anne sütünün, en iyi besin, bebek-anne arasındaki en iyi psikolojik ba lantı yolu, bebe in hastalıklardan korunmasında en güvenilir yol oldu unu kaydetti.

Hafıza için en iyi ve en kötü yiyecekler

E er, kafanızın karı ık oldu u bir anda do ru karar vermek

istiyorsanız, kara kara dü ünece inize ne yedi inize dikkat edin. Daha da iyisi ne yiyece ini ve

yemelece ini iyi bilin:07.05.2009 02:55:11

Evet do ru, alı veri listeniz, yapılacaklar listenizle do rudan alakalı. Çünkü yiyecekler,

vücudunuzdaki en açgözlü enerji tüketicisine yani beyninize, ate e odun atar gibi etki eder. Journal of

Physiology bülteninde yayınlanan ara tırmaya göre, vücut a ırlı ımızın yüzde 2'sini olu turan

beynimiz, enerjimizin yüzde 20'sine el koyuyor. Gıda uzmanları David Zinczenko ve Matt Goulding, bu

ara tırma ı ı ında hazırladıkları listeyle, do ru gıda tercihleriyle verimlili in yüzde 200 artırılabilece ini

belirtiyor. Bu listedekileri yerseniz, ruh sa lı ınızda çökü ü durdurup, hafızanıza kuvvet verebilir,

kendinizi iyi hissetiren hormonlarınızı harekete geçirebilirsiniz. te o yiyecekler:

Çabuk hafıza için:

Bunu için: Kahve

Taze bir kahve en önde gelen beyin yakıtıdır. ngiliz ara tırmacılar, sadece bir bardak kahvenin dikkati

toplamaya yardım etti ini ve problem çözme yetene ini artırdı ını buldular. Atalarımız bo una, 1

fincan kahvenin 40 yıl hatırı var dememi yani.

Bundan uzak durun: Çok fazla kahve ve enerji içecekleri

Hiç hayatınızda herhangi bir eyin a ırısının iyi oldu unu duydunuz mu? Kahve de öyle. Enerji

içecekleri ve a ırı kahve en ba ta uyku düzenini bozar. Uyku, beyin bilgisayarınızın kendini "restart"

yaptı ı zamandır. Düzenli yapmazsanız, programlar karı ır ya da donar, kilitlenir.

Uzun vadeli hafıza için

Bunu yiyin: Yaban mersini.

Mavi meyveli yaban mersini içinde barındırdı ı antioksidanlarla, beyninizin radikal hasarlardan

korunma mekanizmasını güçlendirir ve Alzheimer ve Parkinson hastalıkları riskini azaltır. Ayrıca

bili sel süreci (Türkçesi: dü ünme süreci) geli tirir. Yaban, yaban mersini, özel tarım alanlarında

yeti tirilenlerden daha fazla ve güçlü antioksidan içeriyor. Yaban mersini temmuz ayında olgunla ır da

nerde yeti ir? Mersin belki? Onu da siz bulun!

Bundan uzak durun: Ham ya da henüz olgunla mamı yaban mersini yemeyin.

Hızlı dü ünmek için

Bunu yiyin: Som balı ı ya da uskumru balı ı

Ya lı balıklarda bulunan Omega-3 ya asidi, beyindeki doku in aatının hammadelerinden. Yani,

dü ünme gücünüzü yükseltir. Somon balı ında bol bulunan niacin maddesi, Alzheimer hastalı ına

kar ı iyi gelir.

Bundan uzak durun: Tam ya lı ve dondurma.

Bütün ya lar e it yaratılmamı tır. Doymu ya lı yiyeceklerden uzak durun. Doymu ya lar, beyne kan

ve yiyecek ta ıyan damarları tıkar. Üzgünüz ama dondurmada beyne iyi gelen bir yiyecek de il.

Sakinle mek için

Bunu Yiyin: Az ya lı yo urt ya da fındık-ceviz.

Slovakyalı bilim adamları, iki grup insandan ilk gruba 3 gram lysine ve arginine aminoasiti, ikinci gruba

ise bunun sahtesini verdiler. Stres hormonlarının kan ölçümleri, amino asit verilen grup üyelerinin ikinci

gruba göre konu ma süresince ve sonrasında yarı yarıya daha az kaygılı olduklarını ortaya koydu.

Yo urt en iyi lysine kayna ıdır. Ceviz fınfık paketi aslında arginine amino asidi dolu.

Bundan uzak durun: Gazoz - kola

Amerikan Kamu Sa lı ı Bülteninde yayınlanan bir ara tırmaya göre günde 2 buçuk kutu kola ya da

gazoz içenlerin, bunları nadir içenlere göre 3 katı daha fazla depresyon ve endi e ya ıyor. Yani kolaya

mola verin.

Üretici fındı ını söküyor 14 Kasım 2008 / 08:39 Karadeniz'de 8 milyon insanın geçim kayna ını te kil eden fındıkta son yıllarda ya anan fiyat depremi üreticiyi de i ik ürünlere yöneltti.

Karadeniz'de en fazla fındık üretiminin yapıldı ı Ordu'da iki üretici fındık

bahçelerini balta ile keserek fidancılık ve yaban mersini gibi ürünler yeti tirmeye ba ladı.

Ordu'nun merkeze ba lı yüksek köylerinden Karaoluk köyünde Mahmut Bayazıt adlı üretici fındık

bahçesini keserek çam fidanı yeti tirmeye ba ladı. Geçen yıllarda fındıktan umdu unu bulamayınca

stanbul'a çalı maya giden ancak orada da i sorunu ya ayınca memleketine dönen Mahmut Bayazıt,

fidancılı a ba ladı. Son 5 yıldır fındık bahçesini parça parça keserek fidan yeti tirme alanı açan

Bayazıt, son a açları da keserek fındık üreticili inden tamamen çekildi. Fındı ın artık geçim kayna ı

olmadı ını söyleyen Bayazıt, "Ben bir dönüm alandan 150 kilo fındık alıyorum. Bu 5 yılda 750 kilo

yapar, hadi olsun 1 ton. Ama 5 yılda 1 dönüm alandan bin tane fidan alıyorum ve türü ile boyuna göre

bir fidanı 50 ila 70 YTL'ye satıyorum. Fındı ın getirdi inin yarısı i çi ücretini gidiyor, bunda o da yok"

dedi.

BANA GÜLÜYORLARDI

Bir dönüm çam fidanı dikti i alandan 5 senede aldı ı geliri fındıktan 100 senede almasının mümkün

olmadı ını aktaran Bayazıt, "Ben fındık bahçesini keserken bana gülüyorlardı. Sonra getirdi i parayı

görünce benden fidan istemeye ba ladılar. Buraların artık fındık de il fidan üretimine geçmesi lazım.

Bizim büyüklerimiz fındık dikmi rahatına bakmı . Fındık onları tembelli e alı tırmı . Dünyaya bin kez

de gelsem gene fidan dikerim. Bu kadar gelir getiren bir i i herkese tavsiye ederim. Ne gerek var

tüccar fındık alıyordu, almıyordu diye sıkıntıya girmeye. Fidan i inde pazar sıkıntısı yok" diye konu tu.

FINDI I SÖKTÜ YABAN

MERS N D KT

Fatsa'nın Ilıca beldesi Sarma ık köyünde ikamet eden Süleyman Ünal da, fındık bahçesini keserek

yaban mersini yeti tirmeye ba ladı. Üç yıl önce dikimini yaptı ı yaban mersininden ilk kez bu yıl ürün

almaya ba layan Süleyman Ünal, 1 ton hasat yaptı ını söyledi.

Fındı ın artık geçindirmedi ini ifade eden Ünal, "Fındık artık umut de il, üstelik masrafı da çok.

Kazandı ının yarısına i çilik ve maliyetlere veriyorsun. Asla yaban mersini dikti im için pi man

de ilim. Bir pi manlı ım varsa daha önceki seneler bu ürüne geçmedi im içindir. Benim ba ıma

tabanca dayasanız da ben bunu söküp bir daha fındık dikmem" eklinde konu tu.

Karadeniz’de yaban mersini bahçeleri artıyor

Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Ö retim Üyesi Doç. Dr. Hüseyin Çelik’in Türkiye’de yaygınla tırmaya çalı tı ı yaban mersininin büyük ra bet gördü ü ö renildi.

Do ada yabanisi bulunan ve ku lara yem olarak verilen yaban mersini üzerinde uzun süredir çalı an Doç. Dr. Hüseyin Çelik, 2000 yılından bu yana Rize, Trabzon, Ordu, Giresun, Samsun, Istanbul, Bursa ve Iznik’in yüksek kesimlerinde yaban mersini bahçeleri tesis edilmesini sa ladı.

Çalı malar sonucu 110 dekar alanda yaban mersini yeti tirilmeye ba landı. Rize’de 2000

yılında kurulan 3 dönümlük yaban mersini bahçesinden bu hasat döneminde 6 ton ürün elde edildi ini söyleyen Doç. Dr. Hüseyin Çelik konuyla ilgili u bilgileri verdi:

“Dünya piyasasında fiyatı 20 doları geçen yaban mersini üretimi az ve sa lık açısından son derece faydalı oldu u için lüks meyveler sınıfına giriyor.

Üretiminin hiçbir maliyeti yok. Yaban mersininin pastası, keki, meyve suyu, kurutulmu meyvesi, pudingi, ekme i ve dondurması yapılıyor.

Bir ürünün sanayisi varsa bu ürün gelir getirir. Bo alanları yaban mersini ile de erlendirip ürün çe itlili i yaratabiliriz. Do u ve Orta Karadeniz Bölgesi’nin ürün çe itlili ine ihtiyacı var. Yaban mersini bunu sa layabilir.”

Bu meyveyi her yerde bulamaz

RSS Son derece faydalı ve sıradı ı bir lezzete sahip blueberry meyvesini tatmak istiyorsanız biraz dola manız gerekecek. Çünkü bu meyve ancak lüks manavlarda ve büyük marketlerde dondurulmu olarak satılıyor

Geçti imiz Pazar günü Prof. Dr. Erdem Ye ilada Do anın Erdemi adlı kö esinde ülkemizde henüz tanınmaya ba lanan özel bir meyveden söz etmi : Blueberry. Bu meyvenin neden yeteri kadar tanınmadı ını hep merak etmi imdir. Aslında tanınmadı ını de il de satılmadı ını demek daha do ru olacak. Çünkü bu meyveyi de il kö edeki manavdan almak, semt semt dola sanız bile bulmakta güçlük çekecek, hatta belki de eve eliniz bo döneceksiniz. Erdem Ye ilada’nın yazdı ı satırları okurken de aklıma takılan soru uydu: Peki bu kadar yararlı bir meyveyi nerelerden bulabiliriz?

Anavatanı Kuzey Avrupa ve Kuzey Amerika olan bu bitkinin yeti tirilmesi için Karadeniz’in ormanlık ve serin yerleri de son derece uygun. Bu durumu yeti tiriciler de fark etmi ve bir süredir Trabzon, Rize, Giresun’da ve ayrıca Bursa Uluda ’da da yeti tiriliyor. Bu bölgelerde blueberry üretimi yapan birkaç üreticiyle görü tüm. Telefonla sipari verebiliyorsunuz. Bulundu unuz yerin iklimine göre fidesinden de satın alıp yeti tirmeyi deneyebilirsiniz. Ama daha güzeli kilolarca tazesinden yılın 12 ayı sipari verebilmek mümkün. Yolda bozulmuyor, daha sonra ise çabuk tüketmek gerekiyor. Buzdolabında bekleme süresi çok da uzun de il.

B R DE SM NDE ANLA SAK

Bu ulu ve müthi etkileyici mor bir rengi vardır bu meyvenin. Lezzeti ise karadutla, tatlı bir sultani üzüm arasındadır. Çekirdeksiz ve yumu ak bir tattır. Öyle müthi ve özel bir lezzeti yoktur ama tadı güzeldir. En önemlisi çok faydalıdır.

Aslında blueberry yani bizdeki adıyla çayüzümü (yabanmersini ya da likapa) etrafına sarılarak büyüyen üzümsü bir bitki. Genellikle akrabası olan cranberry ile karı tırılır. En azından ekli karı tırılmasa da ismi karı tırılır. cranberry’de yaban mersini denilir, belki ‘kırmızı’ yaban mersini demek daha do ru. Tadları da, renkleri de farklıdır. Cranberry mayho bir lezzettedir ve kıpkırmızı bir meyvedir. Hatta bazı türleri sadece pi irilerek tüketilebilir. Zaman zaman siyah, beyaz ve kırmızısı olan Frenk üzümüyle de karı tırılır ki i te bu meyveyle uzaktan yakından ilgisi yoktur. Frenk üzümünün kabu u blueberry’e oranla daha ince ve zar gibidir, ayrıca ek idir.

Blueberry’nin ülkemizde bir kimlik bunalımı ya adı ını söylemek pek de yanlı olmayacaktır. Rize’de likapa, Artvin’de morsivit, Giresun’da çalı çiçe i, Trabzon’da Trabzon üzümü, farklı bölgelerde de lifos, ligarba, kaskanaka, ar eden, mahabak, ayı üzümü, çoban üzümü gibi birden çok ismi bulunuyor. Genel olarak yaban mersini veya mavi altın olarak isimlendirilmi gibi görülebilir ama tüm bu saydı ım hatta saymayı unuttu um birçok adıyla sanırım durum biraz karı ık.

TAZE TAZE TÜKET N

Yurtdı ında günlük tüketilen, meyve suyu olarak taze sıkılıp içilen, her türlü tatlı ve etlerin yanında sosu yapılan, sık kullanılan öyle ula ılamayacak bir meyve de il. Burada ise durum biraz karı ık. stinye Manavı’nda 150 gramlık effaf kutularda görüp almak istedim, ancak fiyatının 35 TL oldu unu görünce yerine bıraktım. Marketlerde satılan Frosty markasına ait 450 gramlık kutularındaki dondurulmu fiyatı ise 12 TL. Sanal marketlerde kurutulmu ları 130-150 gramlık po etlerde 10 ila 18 TL arası satılırken Karadeniz’deki üreticilerde (telefonla verilebilecek sipari lerde) kilosu 10-15 TL arasında de i iyor. Ayrıca fidelerinin satı fiyatları da yerli fidede 10 TL, ithallerde 25 TL civarı.

Blueberry ile nefis soslar, harika tatlılar, musslar, muffin ve kekler, puding ve dondurmalar hazırlayabilirsiniz. Ancak en güzeli onu taze taze tüketmek... Hatta hazırlayaca ınız turtaların veya pastaların üzerine taze olarak ilave etmenizi öneririm. Bunun için dondurulmu larını da pekala kullanabilmek mümkün. ki kat ka ıt havlu serili bir tezgaha çözdürdü ünüz ve hafifçe sudan geçirip süzdü ünüz yaban mersinlerini yava ça yayın. 10-15 dakika içinde üzerinde kalan su havluya geçecektir. Daha sonra istedi iniz tatlı, muhallebi, dondurma veya krebin yanında servis yapabilirsiniz. Özellikle hafta sonu kahvaltılarında biraz süt kayma ının üzerine bal ile birlikte ekleyece iniz

blueberry’nin tadına doyamayacaksınız. Afiyet olsun!

23 Haziran 2008 13:56

Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi tarafından yürütülen, Orman Bölge Müdürlü ü ve Tarım l Müdürlü ünce desteklenen “Artvin’de Yaban Mersini ( Likapa) Yeti tiricili i E itimi” isimli Avrupa Birli i projesi kapsamında 9–20 Ha

Yaban mersini (likapa) yeti tiricili i 1. grup e itimi orman bölge müdürlü ü e itim salonunda ba ladı. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi tarafından yürütülen, Orman Bölge Müdürlü ü ve Tarım l Müdürlü ünce desteklenen “Artvin’de Yaban Mersini ( Likapa) Yeti tiricili i E itimi” isimli Avrupa Birli i projesi kapsamında 9–20 Haziran tarihleri arasında yapılacak olan 1.Grup e itimi ba ladı. Artvin Orman Bölge Müdürlü ü toplantı salonunda ba layan e itimde açılı konu ması yapan, Orman Bölge Müdürü A.Köksal Co kun “Orman Genel Müdürlü ü ve Orman Bölge Müdürlü ü olarak bize emanet edilen ormanlardan elde edilen ürünler; Asli orman ürünlerinden ve odun dı ı orman ürünlerinden olu maktadır. Asli orman ürünlerinden faydalandı ımız kadar, odun dı ı orman ürünlerinden de faydalanmak istiyoruz bunu da orman köylüsüyle yapmak istiyoruz” diyerek, e itime katılanlara ba arılar diledi. 1.Grup e itime ba vuru yapanlar arasından seçilen 40 köylü çiftçi katıldı. 9–20 Haziran 2008 tarihleri arasında Toprak Bilgisi ve ekolojisi derslerini Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Ö retim Üyesi Doç. Dr Temel Sarıyıldız, fidan yeti tirme tekniklerini Doç. Dr. Zafer Ölmez ve yaban mersini yeti tiricili i e itimini Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ö retim Üyesi Doç. Dr. Hüseyin Çelik vermeye ba ladı.

eker hastaları dikkat!

Uzmanlar, eker ve diyabet hastaları için risk ta ıyan ve

görme kaybına neden olabilen genellikle maviyemi diye

tüketilen turnayemi e kar ı uyarıyor.

AA

Samsun- Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Ziraat Fakültesi

Bahçe Bitkileri Bölümü Ö retim Üyesi Doç. Dr. Hüseyin Çelik,

piyasada kurutularak ve tatlandırılarak satılan turnayemi inin,

birçok yerde maviyemi olarak satıldı ını söyledi.

Dünyada mavi renginden dolayı ''blueberry'' olarak isimlendirilen ve yaban mersini adıyla bilinen

maviyemi in, ''cranberry'' olarak bilinen turnayemi i ile karı tırıldı ını ifade eden Çelik, yaban

mersini diye bilinen birçok üzümsü meyve çe idinden dolayı böyle bir karı ıklı ın ya andı ını

söyledi.

Maviyemi in çok farklı amaçlar için kullanıldı ını ve meyvesinin taze olarak market ve pazarlarda

satıldı ını anlatan Çelik, maviyemi in birçok hastalı a iyi geldi inin bilindi ini ifade etti.

Özellikle eker hastalı ı ve görme sorunu olanlar için maviyemi in tavsiye edildi ini anlatan Çelik,

oysa turnayemi inin eker hastaları ve diyabetliler için risk ta ıdı ını vurguladı.

Satın alırken mutlaka iki meyvenin farkının bilinmesi gerekti ini anlatan Çelik, unları kaydetti:

''Dünyada cranberry olarak bilinen turnayemi i, Türkiye'de blueberry, yani maviyemi adı

altında satılıyor. Oysa eker hastaları için turnayemi i tehlikeli ve görme kaybına neden

olabilir. Bu nedenle eker hastalı ı ve buna ba lı olarak görme kaybı olanlar iki meyve

arasındaki farkı iyi bilmelidir.''Maviyemi in ya olarak tüketildi i gibi meyveli ekmek, çörek, kek,

puding ve pastalarda, baharat sanayisinde, reçel, marmelat ve konserve sanayisinde de

kullanıldı ını anlatan Çelik, turname inin ise genellikle kurutulup tatlandırılarak tüketildi ini

söyledi. ki meyvenin de çe itli yararları olmasına ra men turnayemi inin bazı olumsuzluklara

neden olabilece ini belirten Çelik, turnayemi inin, idrar söktürme ile a ız ve di hastalıklarına iyi

geldi ini, ancak eker ve diyabet hastalarının bu meyveden uzak durması gerekti ini

kaydetti.Çelik, maviyemi ile turnayemi inin, ekil, tat ve tip olarak bir birinden çok farklı meyveler

oldu unu da belirterek özellikle marketlerin bu konuda duyarlı olmasını istedi.Maviyemi in küçük,

üzümsü mavi renkte kendine has aromatik tadı oldu unu, taze ve kurutulmu olarak

tüketilebilece ini belirten Çelik, turneyemi inin ise kırmızı renkte, kurutuldu unda tatlandırılabilen

bir tür oldu unu da sözlerine ekledi

Borovnica, Dondurmaya Farklı Lezzet Getirdi

Resmi büyütmek için tıklayın

Yaz Mevsimlerinin Serinlemek çin Vazgeçilmezlerinden Olan Dondurmaya Yeni Bir Çe it Daha Eklendi. Borovnica Meyvesinden (Yaban Mersini) Yapılan ve smini Meyveden Alan Yeni Dondurma Çe idi Farklı Bir Tadıyla Vatanda ların lgisini Çekiyor.

Yaz mevsimlerinin serinlemek için vazgeçilmezlerinden olan dondurmaya yeni bir çe it daha eklendi. Borovnica meyvesinden (yaban mersini) yapılan ve ismini meyveden alan yeni dondurma çe idi farklı bir tadıyla vatanda ların ilgisini çekiyor.

Yalova'da, Makedonya'dan getirilen özel bir meyveden yapılan Borovnica adı verilen meyveli dondurma Yalova halkı tarafından büyük ilgi görüyor. Dondurmanın tadına bakan vatanda lar, daha önce bu çe it bir lezzetle tanı madıklarını söyleyerek, bu çe idin di er dondurma çe itlerinin ötesine geçece ini belirttiler.

Yalova'da yıllardan beridir dondurma i letmecili i yapan Balım Dondurma salonu sahibi Enis ar, yeni ürettikleri dondurmanın Yalovalılar tarafından büyük ilgi gördü ünü belirterek, "Yalovalılar, Makedonya'dan getirdi imiz özel meyveden yaptı ımız ismini Borovnica meyvesinden olan Borovnica dondurmasına çok ilgi gösterdi. Farklı bir tadı olan Borovnica dondurması sa lık açısından da bir çok faydası var. Vatanda lara farklı bir lezzet sunmaktan dolayı çok heyecanlıyız" dedi.

Borovnica dondurmasının kansere kar ı vücudu koruyan, enzimlerin çalı masına ve damarlarda ya birikimini engelleme özelli ine sahip oldu unu da belirten Enis ar, yararlarını öyle sıraladı: "Yeni üretti imiz Borovnica dondurması taze olarak tüketildi inde kanı temizler, kan ekeri ve kolesterolü dü ürür, ba ırsak metabolizmasını düzenler, kalp krizi riskini azaltır, damar sertli i olu umunu engeller, gece görü kabiliyetini artırmasına yarar, göz yorgunlu unu giderir, miyopluk ve eker hastalı ından kaynaklanan görme bozukluklarını engeller, gece körlü ünü ortadan kaldırır, varis ve basuru iyile tirir, sa lıklı ba dokusu ve yeni kılcal damar olu umuna yardımcı oluyor."

(Cihan Haber Ajansı) 26.05.2008 11:33 [1370694]