NHIỄM KHUẨN HÔ HẤP CẤP TÍNH Ở TRẺ EM

TS.BS Võ Thành Liêm

Mục tiêu bài giảng

Kể dấu hiệu của nhiễm khuẩn hô hấp cấp

Trình bày được phác đồ điều trị bệnh nhi nhiễm khuẩn hô hấp cấp

Đại cương

Viêm đường hô hấp1 trong 3 nguyên nhân tử vong cao, mắc cao

Thường gặp ở Việt Nam

Đại cương

Chương trình ARI= Acute Respiratory Infection

= phòng chống viêm phổi cho trẻ <5 tuổi

Lồng ghép trong IMCI

Tác nhân:Do vi khuẩn:

+Phế cầu, Hemophilus Influenzae.

+Tụ cầu, liên cầu, và các vi khuẩn khác.

Virus:+ Thường gặp: virus hợp bào hô hấp.

+ Hiếm gặp: Adenovirus, Virus cúm…

Nguyên nhân khác ít gặp: + Mycoplasma, Pneumocystis Caryniis…

Thăm khám

Nhận địnhTổng trạng chung

Tình trạng lúc nhập viện

Bệnh sử chi tiết

Bối cảnh dịch tể xung quanh

Thuốc đã dùng

Khám lâm sàngNhìn cách thở, nhịp thở, dấu tím tái

Sờ khoảng gian sườn

Gõ phổi

Nghe phổi, nghe tim, tiếng thở

Phân loại bệnh

Trẻ < 2 tháng tuổiCó 1 trong 6 dấu hiệu sau :

+ Bú kém, bỏ bú

+ Động kinh, co giật

+ Li bì khó đánh thức

+ Thở rít khi nằm yên

+ >38C hoặc <35,5C

+ Khò khè

=> tình trạng bệnh viêm phổi rất nặng+ Chuyển viện khẩn

+ Cho ngay kháng sinh

+ Nếu không thể chuyển viện cho ngay kháng sinh và theo dõi sát

Phân loại bệnh

Trẻ < 2 tháng tuổiCó 1 trong 2 dấu hiệu sau :

+ Thở nhanh > 60 lần/phút

+ Hoặc thở co rút lồng ngực

=> tình trạng bệnh viêm phổi nặng+ Chuyển viện khẩn

+ Cho kháng sinh nếu cần thiết

Phân loại bệnh

Trẻ < 2 tháng tuổiCó 1 trong 2 dấu hiệu sau :

+ Ho sốt < 38C hoặc không sốt

+ Không thở nhanh

+ Không thở co lõm ngực

=> không viêm phổi+ Hướng dẫn bà mẹ chăm sóc (Giữ ấm, bú thường xuyên, làm thông mũi)

+ Hướng dẫn dấu hiệu nặng, chuyển viện khẩn

Phân loại bệnh

Trẻ từ 2 tháng đến 5 tuổiCó 1 trong các dấu hiệu sau :

+ Không uống được

+ Động kinh.

+ Li bì, khó thức

+ SDD nặng.

+ Thở rít khi nằm yên.

=> bệnh viêm phổi rất nặng+ Chuyển viện khẩn.

+ Cho kháng sinh, hạ nhiệt, điều trị khò khè.

+ Điều sốt rét ác tính (Nếu có triệu chứng sốt rét hoặc ở vùng sốt rét.)

Phân loại bệnh

Trẻ từ 2 tháng đến 5 tuổiCó 1 trong các dấu hiệu sau :

+Thở nhanh >50 lần/phút (trẻ < 12 tháng)

+Thở nhanh > 40 lần/phút (trẻ 1-5 tuổi)

=> bệnh viêm phổi+ Hướng dẫn mẹ 5 nguyên tắc chăm sóc tại nhà.

+ Điều trị kháng sinh, hạ nhiệt, khò khè tại nhà.

+ Hướng dẫn mẹ tái khám sau 2 ngày hay sớm hơn nếu trẻ nặng thêm.

Phân loại bệnh

Trẻ từ 2 tháng đến 5 tuổiCó 1 trong các dấu hiệu sau :

+ Không co rút lồng ngực.

+ Không thở nhanh.

+ Sốt ho.

=> không viêm phổi+ Ho>30ngày chuyển bệnh viện.

+ Khám và điều trị TMH nếu ho kéo dài

+ Hướng dẫn mẹ 5 nguyên tắc chăm sóc tại nhà.

+ Điều trị sốt, khò khè.

Phác đồ điều trị

Hướng dẫn chăm sóc tại nhàChế độ dinh dưỡng

Phải làm thông mũi

Cho uống nhiều nước

Làm dịu họng và giảm ho

Nhận biết dấu hiệu nặng+ Thở nhanh

+ Không uống được, bỏ bú

+ Thở co lõm ngực

+ Co giật, li bì

Phác đồ điều trị

Điều trị hạ sốtHạ nhiệt

+ Khi sốt 38C. uống Paracetamol 10-15mg/kg cho mỗi 4-6h

+ Sốt < 38C lau bằng nước ấm, nhiệt độ nước thấp hơn nhiệt độ cơ thể 2C (thời điểm lau mát)

Điều trị sốt rét: cần có chẩn đoán chuyên khoa.

Phác đồ điều trị

Xử dụng kháng sinh• Cotrimoxazol (Trimethoprim + Sulfamethoxazole)

48mg/kg/ngày chia 2 lần uống

• Amoxicilline 50mg/kg/ngày

chia 3 lần uống

• Ampicilline 100mg/kg/ngày

chia 4 lần uống

• Procain Penicilline 50.000đv/kg/ngày IM /1 lần