Bağlamanın kısımları
-
Upload
2011yazsube1 -
Category
Documents
-
view
1.568 -
download
10
Transcript of Bağlamanın kısımları
BAĞLAMA
Kökeni Orta Asya ya dayanan kopuz bağlama ailesinin atasıdır.Kopuz önceden su kabağının üstüne deri gerilerek ve krişten tel takılarak yapılırdı.
Daha sonraları gövdesi ağaçtan oyulup,üstüne tahta göğüs takılmış,tel olarak ta metal teller takılmaya başlanmıştır.17.yy’dan sonra kopuzun adı bağlama olarak söylenegelmiştir.
BAĞLAMANIN
KISIMLARI
Gövde
Akort Burguları
Üst Eşik
Burguluk
Orta Eşik
Teller
Göğüs Kapağı
SAP (KOL)
Perde Bağları
Alt Eşik
BAĞLAMAYI OLUŞTURAN PARÇALAR
GÖVDE Tekne denilen bu kısım armudi biçimindedir. Genelde tekne dut ağacından oyularak
yapılır. Ayrıca kestane, meşe ve kayın (gürgen)
hatta kavak ağaçları da kullanılır. Fakat günümüzde dilimler halinde
yapıştırılarak yapılan tekneler (yaprak saz) daha çok kullanılmaktadır.
GÖĞÜS
Teknenin üzerine yapıştırılan ,genellikle sık elyaflı ağaçlardan yapılır. (Kızılçam, ladin, köknar gibi).
Gene armut biçiminde yapılan kısımdır.
Göğüs kapağı denilen bu kısım,tek,iki yada üç parçadan oluşturulabilir.
SAP
Sazın perdelerinin bulunduğu kısımdır.Kol adı da verilen bu kısım sert ağaçtan yapılır.
Nedeni de tellerin gerginliği ile kolun eğilmemesi,dirençli olmasıdır.
Sap gövdeye yapıştırılarak eklenir.
PERDE BAĞLARI
Sap üzerinde bulunurlar.Önceleri krişten, günümüzde ise misinadan yapılmaktadırlar.
Gerektiğinde hareket ettirilebilirler. Sap üzerinde 13 ile 30 arasında
perde bağı bulunur.
BURGULAR
Bir ucu alt eşiğe bağlanan tellerin üst kısımda bağlandığı sapın uç kısmındaki deliklere yerleştirilen bir nevi makara işlevi gören özel şekil verilmiş tahta parçacıklarıdır.
Her burguya bir tel bağlanır. Tel uçlarının sarılı bulunduğu kulak olarak da
isimlendirilen burgular, çevrilmek sureti ile tellerin gerginliğini, gevşetmek ya da arttırmak vazifesini görür.
Akort işlevini gerçekleştirmeye yarar.
ÜST EŞİK
Burgulardan gelen tellerin sap üzerine eşit aralıklarla ve belli yükseklikte dağılımını sağlar.
Sert ağaçtan yapılır ve sap üzerine oyuk açılarak oturtulur.
ORTA EŞİK
Sap üzerinden gelen tellerin göğüs üzerinde eşit aralıklarla ve belli yükseklikte durmasını sağladığı gibi telin titreşimini de göğüs vasıtasıyla tekneye iletir.
Ağaçtan üçgen prizma şeklinde yapılan bu kısım göğüs üzerine yapıştırılmaz.
Gergin tellerle göğüs arasına sıkıştırılır.
ALT EŞİK
Tekne ile göğüs kapağına birlikte yapıştırılır.
Tellerin deliklerinden geçirilerek özel bir şekilde bağlandığı ,sert ağaçtan yapılan bir kısımdır.
TELLER
Önceleri kriş,lif,ibrişim ve at kılından yapılan teller günümüzde ise çelikten yapılmaktadır.
Orta ve büyük boy sazlarda düz tellerin yanında sırma tellerde kullanılmaktadır.
Teller, bağlama üzerine üç grup halinde takılırlar.Bu gruplar ikili veya üçlü olabilir.
GÖVDE
GÖĞÜS KAPAĞI
SAP (KOL)
PERDE BAĞLARI
BURGULUK
AKORT BURGULARI
ÜST EŞİK
ORTA EŞİK
ALT EŞİK
TELLER
HAZIRLAYAN:MİHRİCAN DEPİŞGENBÖLÜMÜ:MÜZİK ÖĞRETMENLİĞİNUMARA 09121011