BÖLÜM 3

FİNANSAL ANALİZ VE KONTROL, FİNANSAL YAPIYI GÜÇLENDİRİCİ ÖNLEMLER

1

Finansal Analizde Kullanılan Teknikler- Oran Analizi- Oranların Sınıflandırılması- Likidite Oranları- Finandal Kaldirac Oranları- Devir Hizi Oranları- Karsilama Oranlari- Karlılık Oranları- Piyasa Performansını Değerlendirmede kullanılan

Oranlar

İÇİNDEKİLER

2

İÇİNDEKİLER

Dupont Analizi İçsel ve sürdürülebilir Büyüme Karşılaştırmalı Analiz Yüzde Yöntemiyle Analiz Trend Analizi

3

1.ORTAKLAR2.YATIRIMCILAR3.KREDİTÖRLER4.DİĞER MESLEK SAHİPLERİ

FİNANSAL TABLO ANALİZİ KULLANANLAR

4

Finansal Analizde Kullanılan Teknikler

Analizde Kullanılan başlıca teknikler:

- Oran Analizi- Yüzde Yöntemiyle Analiz- Karşılaştırmalı Analiz- Trend Analizi

5

Oranların Sınıflandırılması:

1) Likidite Oranları

2) Finansal Kaldıraç oranları

3) Devir Hizi Oranlari (Aktivite Oranlari)

4) Karsilama Oranlari(Sabit Yukumluluk Oranlari)

5)Karlılık Oranları

6) Buyume, Pazar Degeri Oranlari6

Bir işletmenin kısa vadeli borçlarını karşılayabilme yeteneğinin ölçülmesinde kullanılır. Bu oranlardan işletmenin ne kadar kolaylıkla nakit elde edebilmesine ve işlerin kötüye gitmesi halinde likiditesini koruyabilmesine yönelik bilgiler sağlanır.

Likidite oranları olarak cari oran, asit test oranı ve nakit oranı olarak 3 önemli oranın yanında Net İşletme (Çalışma) Sermayesi Oranı da vardır.

LİKİDİTE ORANLARI

7

1.Cari Oran

8

Stoklari likid hale getirmek zaman alacak ve finansal kayiplara sebep olabilecektir. Yaygin olarak kabul edilen likidite oraninin 1.0`den buyuk olmasidir.

Likidite Orani = Cari Aktifler-Stoklar

Cari Pasifler

2. Likidite (Asit Test) Orani

9

En likit degerler olan para ve pazarlanabilir menkul degerler ile dovizlerin cari borclara bolunmesi ile hesaplanir. Sirketin alacaklarini tahsil edememe , stoklarini nakde cerivememe durumunda ne olcude kisa vadeli borclarini odeyebilecegini gosterir.

Nakit Orani = Nakit ve Nakit Benzerleri

Cari Pasifler

3.Nakit ORANI

10

Net Isletme sermayesinin satislara bolunmesi ile hesaplanir. Likiditednin satislara ne oranda oldugunu gosterir. Oran yukseldikce likiditenin yukseldigi gorunmektedir.

Net Isletme Sermayesi= Cari Aktifler-Cari Pasifler

Satislar

4. NET İŞLETME (ÇALIŞMA) SERMAYESİ ORANI

11

Faaliyet oranları, işletmelerin varlık ya da varlık gruplarına, bu varlıkların sağladığı gelirlere oranla ne kadar fazla yatırım yaptığını, varlıklarını ne derecede verimli kullandığını değerlendirmede kullanılan oranlardır.

Faaliyet oranları olarak şu oranlar hesaplanabilir:

- Alacakların devir hızı- Stok devir hızı- Toplam varlıkların (Aktif) devir hızı- Sabit varlıkların devir hızı

AKTIVITE ORANLARI(DEVIR HIZI ORANLARI)

12

Firmanin alacaklarini hangi olcude etkin yonetildigini, yilda kac defa tahsil edildiklerini gosterir.

Alacak Devir Hizi = Kredili Satislar Ticari Alacaklari

Alacak Devir Suresi(ATS)= 365/ Alacak Devir Hizi

1.ALACAK DEVIR HIZI

13

Satilan malin maliyetinin, stoklara bolunmesiyle buunur ve bize stoklarin yilda kac kez yenilendigini gosterir ve stoklarin etkin yonetim olcusudur. SDH artikca firmanin karliligi da artmakta ve stoklara gereksiz yatirim yapilmadigi gibi likiditenin de arttigi gorulmektedir.

Stok Devir Hizi = Satilan Malin Maliyeti Ortalama Stoklar* Stok Devir Suresi = 365/Stok Devir Hizi

2.STOK DEVIR HIZI

14

Toplam aktiflerin yilda kac kez dondugunu gosterir ve firmada yapilan yatirimlarin etkin kullaniminin bir olcusudur.

Aktif Devir Hizi= Satislar Aktif Toplami

3. AKTIF DEVIR HIZI

15

Firmanin sabit aktiflerine asiri yatirim yapilip yapilmadigini , isletmede atil yatirim bulunup bulunmadigini ve sabit aktiflerin hangi olcude etkin kullanildigini gosterir.

Sabit Aktif Devir Hizi= Satislar Toplam

Sabit Aktifler

4.SABIT VARLIKLARIN DEVIR HIZI

16

Yilda kac kez borclarin odendigini gosterir ve kredili alimlarin , ticari borclara bolunmesiyle buunur.

Ticari Borc Devir Hizi(TBDH) = Kredili Alislar Tutari

Ticari Borclar

5.TICARI BORCLAR DEVIR HIZI

17

İşletmenin mali yapısını ortaya koyarak uzun vadeli borç ödeme gücünü gösteren oranlardır.

Finansal Kaldıraç Oranları:- Borç Oranı- Borç-öz sermaye oranı( kaldırac derecesi)- Kısa Vadeli Borçların Agırlıgı Oranı- Ozsermaye çarpanı Oranı

FINANSAL KALDIRAÇ ORANLARI

18

Borc Orani = Toplam Borclar/Toplam Aktifler

Borç Öz Sermaye Oranı =Toplam Borçlar / Toplam Öz Sermaye

Kisa Vadeli Borçlarin Agirligi= Kisa Vadeli Borclar/ Toplam Borçlar

Kisa Vadeli Borclar Orani=KVB/UVB

*KVB Aktifi Karsilama Orani=KVB/Aktif Toplami

Ozsermaye Carpani =Aktif Toplami/Ozsermaye

19

1.Brüt Kar Marjı(Net Satışlar – Satışların Maliyeti) / Net Satışlar

2.Net Kar MarjıNet Kar / Net Satışlar3.Aktif Karlılık OranıNet Kar/Aktif Toplam

4.Öz Sermaye Karlılık OranıNet Kar / Öz Sermaye Toplamı5.Hisse Senedi Basına KarHBK=Net Kar/Hisse Senedi Sayısı

Karlılık OranlarıKarlılık Oranları

20

Finansal Oranlar Finansal Oranlar Arasındaki İlişkiler Arasındaki İlişkiler (DuPont Analizi)(DuPont Analizi)

21

Karşılaştırmalı analiz, bir işletmenin farklı tarihlerde düzenlenmiş mali tablolarında yer alan kalemlerde görülen değişikliklerin incelenmesi ve bu değişikliklerin değerlendirilmesidir.

Karşılaştırmalı Analiz Karşılaştırmalı Analiz (Yatay Analiz)(Yatay Analiz)

22

Karşılaştırmalı Analiz Karşılaştırmalı Analiz (Yatay Analiz)(Yatay Analiz)

2005 2006 2007 2005-2006 2005-2007 2006-2007Mutlak % Mutlak % Mutlak %

Kasa 300 400 500 100 33,3 200 66,7 100 25

Alacaklar 160 200 160 40 25 0 0 -40 -20

Stoklar 500 400 600 -100 -20 100 20 200 50

Dönen Varlıklar

960 1.000 1.060 40 4,1 300 31,2 260 26

23

Dikey analiz, ortak esasa indirgenmiş tablolar analizi olarak da isimlendirilen bu analiz yönteminde, mali tablolarda yer alan her bir kalemin toplam içerisindeki payı yüzde olarak ifade edilir.

Yüzde Yöntemi ile Analiz Yüzde Yöntemi ile Analiz (Dikey Analiz)(Dikey Analiz)

24

Yüzde Yöntemi ile Analiz Yüzde Yöntemi ile Analiz (Dikey Analiz)(Dikey Analiz)

A İşletmesi Endüstri Ortalaması

2007 2006 2005 2007 2006 2005

Net Satışlar 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0

(-)Satışların Maliyeti

75,6 68,2 70,5 72,6 73,0 72,6

Brüt Satış Karı

24,3 31,8 29,3 27,4 27,0 27,4

(-)Faaliyet Giderleri

14,1 23,8 23,4 22,0 21,4 21,2

Faaliyet Karı 10,2 8,0 6,1 5,4 5,6 6,2

(-)Faiz 2,8 2,0 2,1 1,4 1,3 1,2

Olağan Kar 7,4 6,0 4,0 4,0 4,3 5,0

(-)Vergi 3,5 2,6 1,8 1,8 1,8 1,9

Dönem Net Karı

3,8 3,4 2,2 2,2 2,5 3,125

Trend analizi, bir işletmenin uzun bir zaman dönemi içindeki (5-10 yıl gibi) değişimlerinin, endüstrideki diğer işletmelere oranla ya da o işletmenin baz olarak alınan yılına oranla ne yönde olduğunu belirlemek için yapılır.

Trend AnaliziTrend Analizi

26

Firmanin ticari alacaklar, stoklar, sabit aktiflere yaptigi yatirimlar ile borc hesaplarinin yonetiminin ve satislara gore giderlerinin sektor ortalamasina ve rakiplere göre mukayesesi önemli bilgileri ortaya koyar.2ws

FİRMANIN SEKTÖRE VE RAKİPLERE GÖRE

MUKAYESESİ

27